101226636 by WN PWN

SPIS TREŚCI

Część I. Podstawowe pojęcia związane z antybiotykoterapią 1

Rozdział 1. Podstawowe pojęcia związane z antybiotykoterapią – Monika Bigos, Filip Bielec, Małgorzata Brauncajs, Małgorzata Berezińska, Anna Wiktorowska-Owczarek

Część II. Antybiotyki wpływające na osłony komórki bakteryjnej 19

Rozdział 2. Antybiotyki wpływające na osłony komórki bakteryjnej –Anna Wiktorowska-Owczarek, Małgorzata Berezińska, Monika Bigos, Małgorzata Brauncajs, Filip Bielec

Rozdział 3. Antybiotyki hamujące syntezę ściany komórkowej – Monika Bigos, Anna Wiktorowska-Owczarek, Małgorzata Berezińska, Filip Bielec, Małgorzata Brauncajs 24

Rozdział 4. Antybiotyki β-laktamowe – Anna Wiktorowska-Owczarek, Małgorzata Berezińska, Monika Bigos, Filip Bielec, Małgorzata Brauncajs . . . . . 27

Rozdział 5. Penicyliny – Monika Bigos, Anna Wiktorowska-Owczarek, Małgorzata Berezińska, Filip Bielec, Małgorzata Brauncajs

Rozdział 6. Cefalosporyny – Monika Bigos, Anna Wiktorowska-Owczarek, Małgorzata Brauncajs, Małgorzata Berezińska, Filip Bielec 52

Rozdział 7. Inhibitory β-laktamaz – Małgorzata Brauncajs, Monika Bigos, Małgorzata Berezińska, Filip Bielec, Anna Wiktorowska-Owczarek 69

Rozdział 8. Karbapenemy i monobaktamy – Małgorzata Berezińska, Monika Bigos, Filip Bielec, Małgorzata Brauncajs, Anna Wiktorowska-Owczarek

Rozdział 9. Fosfomycyna – Małgorzata Brauncajs, Monika Bigos, Małgorzata Berezińska, Filip Bielec, Anna Wiktorowska-Owczarek

Rozdział 10. Antybiotyki peptydowe – Anna Wiktorowska-Owczarek, Monika Bigos, Filip Bielec, Małgorzata Brauncajs, Małgorzata Berezińska

107

Rozdział 11. Glikopeptydy – Anna Wiktorowska-Owczarek, Monika Bigos, Filip Bielec, Małgorzata Brauncajs, Małgorzata Berezińska 112

Rozdział 12. Lipoglikopeptydy i lipopeptydy – Monika Bigos, Anna Wiktorowska-Owczarek, Filip Bielec, Małgorzata Berezińska, Małgorzata Brauncajs 124

Rozdział 13. Polimyksyny – Małgorzata Berezińska, Monika Bigos, Małgorzata Brauncajs, Filip Bielec, Anna Wiktorowska-Owczarek

133

Część III. Antybiotyki hamujące syntezę białka ..................................... 145

Rozdział 14. Antybiotyki hamujące syntezę białka bakteryjnego – Anna Wiktorowska-Owczarek, Monika Bigos, Małgorzata Berezińska, Filip Bielec, Małgorzata Brauncajs .

. . 147

Rozdział 15. Aminoglikozydy – Monika Bigos, Anna Wiktorowska-Owczarek, Małgorzata Brauncajs, Małgorzata Berezińska, Filip Bielec

Rozdział 16. Tetracykliny – Anna Wiktorowska-Owczarek, Monika Bigos, Małgorzata Brauncajs, Małgorzata Berezińska, Filip Bielec

Rozdział 17. Makrolidy – Małgorzata Berezińska, Monika Bigos, Filip Bielec, Małgorzata Brauncajs, Anna Wiktorowska-Owczarek

Rozdział 18. Linkozamidy – Anna Wiktorowska-Owczarek, Monika Bigos, Małgorzata Berezińska, Filip Bielec, Małgorzata Brauncajs

156

181

Rozdział 19. Streptograminy – Monika Bigos, Anna Wiktorowska-Owczarek, Małgorzata Brauncajs, Małgorzata Berezińska, Filip Bielec 230

Rozdział 20. Oksazolidynony – Monika Bigos, Anna Wiktorowska-Owczarek, Małgorzata Brauncajs, Małgorzata Berezińska, Filip Bielec 237

Rozdział 21. Pleuromutyliny – Filip Bielec, Monika Bigos, Małgorzata Brauncajs, Małgorzata Berezińska, Anna Wiktorowska-Owczarek 246

Część IV. Antybiotyki wpływające na kwasy nukleinowe ............................ 253

Rozdział 22. Antybiotyki wpływające na kwasy nukleinowe – Anna Wiktorowska-Owczarek, Monika Bigos, Małgorzata Berezińska, Filip Bielec, Małgorzata Brauncajs . . . . . 255

Rozdział 23. Antyfoliany – Filip Bielec, Anna Wiktorowska-Owczarek, Małgorzata Berezińska, Monika Bigos, Małgorzata Brauncajs .

Rozdział 24. Fluorochinolony – Małgorzata Berezińska, Monika Bigos, Filip Bielec, Małgorzata Brauncajs, Anna Wiktorowska-Owczarek 277

Rozdział 25. Nitroimidazole – Małgorzata Berezińska, Filip Bielec, Monika Bigos, Małgorzata Brauncajs, Anna Wiktorowska-Owczarek 302

Rozdział 26. Nitrofurany – Filip Bielec, Małgorzata Berezińska, Monika Bigos, Małgorzata Brauncajs, Anna Wiktorowska-Owczarek

Rozdział 27. Ansamycyny – Monika Bigos, Anna Wiktorowska-Owczarek, Małgorzata Berezińska, Filip Bielec, Małgorzata Brauncajs

Rozdział 28. Fidaksomycyna – Małgorzata Berezińska, Filip Bielec, Monika Bigos, Małgorzata Brauncajs, Anna Wiktorowska-Owczarek

310

319

327

Część V. Antybiotyki stosowane miejscowo 331

Rozdział 29. Antybiotyki stosowane miejscowo – Małgorzata Brauncajs, Monika Bigos, Małgorzata Berezińska, Anna Wiktorowska-Owczarek, Filip Bielec

Część VI. Leki stosowane w gruźlicy ..............................................

Rozdział 30 Leki stosowane w gruźlicy – Anna Wiktorowska-Owczarek, Małgorzata Brauncajs, Monika Bigos, Małgorzata Berezińska, Filip Bielec .

333

343

345

Część VII. Antybiotykoterapia monitorowana stężeniem leku 361

Rozdział 31. Wprowadzenie do antybiotykoterapii monitorowanej stężeniem leku – Michał S Karbownik, Małgorzata Szafarz 363

Rozdział 32. Antybiotykoterapia monitorowana stężeniem leku. Aminoglikozydy – Michał S Karbownik, Małgorzata Szafarz 367

Rozdział 33. Antybiotykoterapia monitorowana stężeniem leku. Wankomycyna – Michał S . Karbownik, Małgorzata Szafarz .

381

Rozdział 34. Antybiotykoterapia monitorowana stężeniem leku. Meropenem – Małgorzata Szafarz, Anna Wiktorowska-Owczarek, Michał S . Karbownik . . . . 392

Część VIII. Zasady racjonalnej antybiotykoterapii 399

Rozdział 35. Zasady racjonalnej antybiotykoterapii – Filip Bielec, Monika Bigos, Małgorzata Berezińska, Małgorzata Brauncajs, Anna Wiktorowska-Owczarek 401

Rozdział 36. Mikrobiota jelitowa a leki – Filip Bielec, Michał S . Karbownik, Anna Wiktorowska-Owczarek, Monika Bigos, Małgorzata Brauncajs, Małgorzata Berezińska

Rozdział 37. Postępy antybiotykoterapii – Małgorzata Brauncajs, Monika Bigos, Małgorzata Berezińska, Filip Bielec, Anna Wiktorowska-Owczarek 415

AUTORZY

Dr n. med. Małgorzata Berezińska

Zakład Farmakologii i Toksykologii, Katedra Farmakologii Ogólnej, Klinicznej i Toksykologii, Uniwersytet Medyczny w Łodzi

Dr n. med. i n. o zdr. Filip Bielec

Zakład Mikrobiologii i Laboratoryjnej Immunologii Medycznej, Katedra Biologii i Mikrobiologii Medycznej, Uniwersytet Medyczny w Łodzi

Dr n. med. Monika Bigos

Zakład Mikrobiologii i Laboratoryjnej Immunologii Medycznej, Katedra Biologii i Mikrobiologii Medycznej, Uniwersytet Medyczny w Łodzi

Dr n. med. Małgorzata Brauncajs specjalista mikrobiologii medycznej, Zakład Mikrobiologii i Laboratoryjnej Immunologii Medycznej, Katedra Biologii i Mikrobiologii Medycznej, Uniwersytet Medyczny w Łodzi

Dr hab. n. med. Michał S. Karbownik, prof. UM w Łodzi specjalista farmacji klinicznej, Zakład Farmakologii i Toksykologii, Katedra Farmakologii Ogólnej, Klinicznej i Toksykologii, Uniwersytet Medyczny w Łodzi, konsultant wojewódzki w dziedzinie farmacji klinicznej dla województwa łódzkiego, Uniwersytecki Szpital Kliniczny im. WAM – Centralny Szpital Weteranów

Dr n. farm. Małgorzata Szafarz

Zakład Farmakokinetyki i Farmacji Fizycznej, Collegium Medicum, Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Uniwersytecki Szpital Dziecięcy w Krakowie

Dr hab. n. med. Anna Wiktorowska-Owczarek, prof. UM w Łodzi

specjalista farmacji klinicznej, Zakład Farmakologii i Toksykologii, Katedra Farmakologii Ogólnej, Klinicznej i Toksykologii, Uniwersytet Medyczny w Łodzi

PRZEDMOWA

Drogi Czytelniku!

Farmakologia w zadaniach. Antybiotykoterapia to piąta część cyklu podręczników do nauki farmakologii. Podobnie jak wcześniej, zachęcamy do zdobywania wiedzy poprzez rozwiązywanie zadań i analizowanie przypadków klinicznych. Nie tylko do poszukiwania prostej odpowiedzi na zadane pytania, ale także wyjaśnienia, dlaczego. Przedstawione Czytelnikowi problemy mają również na celu zainspirowanie go do zadawania kolejnych pytań, a w dalszej konsekwencji – do poszukiwania odpowiedzi na nie.

Tematem książki jest wyjaśnienie działań i zasad stosowania antybiotyków. W antybiotykoterapii musimy zmierzyć się nie tylko z wciąż zmieniającymi się patogenami, lecz także z ich coraz to nowszymi strategiami opierania się działaniu antybiotyków. Musimy też umieć dobrać lek tak, aby niszcząc patogeny, nie zaszkodzić w trakcie leczenia człowiekowi, którego organizm także poddawany jest wpływowi farmaceutyku. Stąd też zebrane w podręczniku zadania zwracają uwagę na dobór leku dla indywidualnego pacjenta, z różnymi dolegliwościami, przyjmującego wiele innych leków. Książka łączy zagadnienia farmakologiczne i farmakokinetyczne z problemami mikrobiologicznymi, a w rezultacie wskazuje drogę klinicyście. Odpowiedzi do zadań znajdują się na stronie internetowej www.medycyna.pzwl.pl.

Autorzy podręcznika, wieloletni nauczyciele akademiccy, są lekarzami, farmaceutami, mikrobiologami i diagnostami laboratoryjnymi, specjalistami mikrobiologii medycznej, zdrowia publicznego oraz farmacji klinicznej. Współpraca interdyscyplinarnego zespołu przyczyniła się do przedstawienia zagadnień antybiotykoterapii szeroko i wieloaspektowo, tak aby po książkę mogli sięgnąć lekarze, farmaceuci, diagności laboratoryjni, mikrobiolodzy, pielęgniarki, jak również studenci tych kierunków oraz studiów podyplomowych.

Dr hab. n. med. Anna Wiktorowska-Owczarek, profesor UM w Łodzi

Dr n. med. Monika Bigos

Dr n. med. Małgorzata Berezińska