Warszawa, 31.12.2021 r.
Dr inż.Anna Ziółkowska
Dietetyk Centrum Diabetologicznego
Kliniki Chorób Wewnętrznych, Endokrynologii i Diabetologii
CSK MSWiAw Warszawie
Recenzja publikacji dr Barbary Pyszczuk „Dieta w chorobach nerek przed dializą”
Przewlekła choroba nerek (PChN), jak pokazują dane WHO, jest poważnym zaburzeniem zdrowotnym, często również odpowiadającym za zwiększanie liczby przedwczesnych zgonów na świecie. Powodem takiego stanu rzeczy może być zbyt późna wykrywalność schorzenia, ale również gorszy stan odżywienia pacjentów, wywołany zarówno samą chorobą, jak również ograniczonym dostępem pacjentów do edukacji żywieniowej
W swojej kilkunastoletniej pracy jako dietetyk bardzo często spotykam się z pacjentami, u których niewydolność nerek jest jednym lub dodatkowym schorzeniem. Chorzy, kierowani na poradę żywieniową przez lekarza POZ lub specjalistę nefrologa, zgłaszają się na ogół z bardzo znikomą wiedzą odnośnie zasad odżywiania, zaczerpniętą głównie z internetu. Pacjentom najtrudniej jest przełożyć informację o zaleconej ilości białka na konkretne porcje spożywanych przez siebie produktów oraz z różnicowaniem produktów pod kątem fosforu i potasu. Dlatego z dużą dawką nadziei zajrzałam do publikacji Pani dr Barbary Pyszczuk „Dieta w chorobach nerek przed dializą”, o której recenzję zostałam poproszona. Autorka praktycznie od pierwszej strony podręcznika używa prostego i zrozumiałego języka, ograniczając do minimum fachowe słownictwo medyczne, dzięki czemu powinno być dobrze odebrane przez czytelników.
Dr Pyszczuk prezentuje autorską „ścieżkę” ustalenia planu posiłków, w oparciu o masę ciała chorego i jego wyniki laboratoryjne. Myślę, że opisywana krok po kroku metoda może być pomocna w chwili diagnozy PChN, kiedy to dostęp do porady dietetycznej jest niemożliwy lub zbyt odległy. W tej sytuacji nazwałabym ją „pierwszą pomocą” chorego.
Dodatkowo w trakcie edukacji żywieniowej w gabinecie dietetyka można posłużyć się ww. publikacją celem zobrazowania zalecanych zasad diety i wielkości porcji (cenna tabela miar gospodarczych na końcu książki)
Szczególnie godnym polecenia są bardzo praktyczne podpowiedzi odnośnie zmniejszania zawartości sodu, potasu czy fosforu w spożywanych produktach, gdyż stężenia tych składników we krwi pacjentów ulegają wahaniom w trakcie trwania choroby i powinny być ściśle monitorowane w posiłkach pacjentów.
Z kolei najwyższe uznanie należy się autorce za bardzo rozbudowany i bardzo urozmaicony rozdział 4 „Przepisy” Dr Pyszczuk, przy określaniu wartości odżywczej prezentowanych dań, postarała się również o ilości istotnych składników mineralnych, co jest rzadkością przy podobnych publikacjach. W książce „Dieta w chorobach nerek przed dializą” czytelnik znajdzie proste, tradycyjne przepisy, jak również uwzględniające popularne dania kuchni świata oraz dania wegetariańskie. Mimo, że choroby nerek często współwystępują z innymi schorzeniami, również wymagającymi właściwego postępowania dietetycznego i niektóre proponowane przepisy należałoby skonsultować z dietetykiem, to nie pomniejsza to wartości i walorów pracy. Podsumowując „Dieta w chorobach nerek przed dializą” autorstwa dr Barbary Pyszczuk może być pomocną pozycją dla chorego, przy wdrażaniu diety oraz dla dietetyków, prowadzących porady.
Anna
Ziółkowska
Recenzja publikacji dr. Barbary Pyszczuk ,,Dieta w chorobach nerek”
W pracy psychoterapeutycznej spotykamy się z osobami, które pragną poprawy swojego dobrostanu życiowego. Objawy i problemy, z którymi zgłaszają się pacjenci, są różne, ale to, co ich łączy to zbyt wysoki poziom stresu. Długotrwały i silny stres zaburza prawidłowe funkcjonowanie organizmu. Powoduje różne objawy psychiczne i fizyczne, toksycznie wpływa na funkcjonowanie narządów m in. nerek i nadnerczy. Długotrwały stres osłabia odporność i zaburza gospodarkę hormonalną.
W pracy klinicznej psychoterapeuty ważne jest by widzieć i rozumieć człowieka całościowo. Nie ignorować problemów fizycznych, objawów z ciała i chorób pacjentów. Zajmowanie się jedynie sferą psychiczną bywa niewystarczające, a niekiedy błędne i powoduje, że psychoterapia jest nieskuteczna.
Przewlekła choroba sama w sobie jest problemem, obciąża bardzo psychikę. Konfrontuje chorego z trudnymi emocjami, lękiem, strachem, bezradnością, bólem, ograniczonym wpływem na swoje życie, dyskomfortem, złością, żalem. Pacjent przewlekle chory, poza innymi problemami i objawami, z którymi się zgłasza, musi przepracować w psychoterapii utratę dotychczasowej kondycji i zdrowia.
Często choroba zmienia życie i wymaga adaptacji do nowej sytuacji, do ograniczeń, jakie powoduje. Jest to trudny proces. Ale przepracowanie tych uczuć, pogodzenie się z ograniczeniami, akceptacja choroby i adaptacja do niej jest niezbędna by mieć wpływ na to, aby jak najlepiej dbać o siebie i swoje życie z chorobą. Ważne by pacjent nie stracił poczucia własnej wartości, poczucia sensu i radości życia Nie pogrążył się w lęku czy depresji. Aby nadal czuł, że ma wpływ na to jak walczyć z chorobą. Rolą psychoterapeuty jest pomoc i wsparcie w radzeniu sobie z problemami pacjenta. Choroba i radzenie sobie z nią jest znaczącą częścią jego życia. W zdrowieniu istotna jest motywacja do leczenia i poczucie wpływu Ważnym aspektem walki z chorobami nerek jest właściwa dieta. Kontrola właściwej diety jest nieodzowna, ale nie prosta Bez rzetelnej wiedzy, na czym ta dieta polega i jakie produkty spożywać, jak je zestawiać by organizm był dobrze odżywiony, łatwo można się zniechęcić, ze szkodą dla procesu leczenia.
Po zapoznaniu się z książką jestem przekonana, że książka dr Barbary Pyszczuk „Dieta w chorobach nerek” , jest nieocenionym wsparciem zarówno dla pacjentów i ich rodzin, jak i dla profesjonalistów: psychoterapeutów i lekarzy, którzy pracują z ludźmi doświadczonymi tymi chorobami. Pani dr Barbara Pyszczuk prostym językiem, jasno i klarownie, a zarazem profesjonalnie wyjaśnia, co jest ważne w żywieniu osób z chorobami nerek, pokazuje jak indywidualnie stworzyć właściwy program żywieniowy, by dbać o swoje zdrowie, daje konkretne wskazówki i propozycje, obrazowo przedstawia, co powinien zawierać „talerz żywieniowy”. Książka oferuje również konkretne przepisy dań, również dla wegetarian Pacjentom w dłuższej perspektywie czasowej czasem trudno jest przestrzegać zalecanej diety, a ta książka znacząco może im w tym pomóc Jest to niezmiernie ważne, gdyż chorzy i ich bliscy żyją w dużym napięciu. Przestrzeganie właściwej diety dla osób chorych nie jest proste i same w sobie jest stresem. Propozycje posiłków, ich dawki, gotowe zestawy dań z pewnością pomogą ich odciążyć ich od codziennych wyborów, co i ile jeść ma chory by dbać o nerki i zachować jak najdłużej zdrowie. Uważam, że to ważna i potrzebna pozycja Będę polecać książkę, psychoterapeutom, studentom i osobom, które zmagają się z chorobami nerek, pacjentom, jak i innych znanym mi osobom. Myślę, że książka może być przydatna także tym, którzy profilaktycznie chcą dbać o swoje zdrowie. Nerki są narażone na choroby wywołane zbyt silnym stresem, a długo mogą nie dawać niepokojących, bolesnych objawów. Żyjemy w środowisku, w którym jesteśmy narażenia na permanentny stres. Jeżeli się o siebie nie troszczymy, nie jesteśmy uważni na to, co jemy, czym oddychamy, ile i jak śpimy, jak wypoczywamy i odreagowujemy napięcia ciała i psychiki, zaburzamy swój dobrostan, chorujemy. Osobiście dziękuję autorce za tą pozycję.
Ewa Chalimoniuk, Certyfikowana psychoterapeutka Polskiego Towarzystwa Psychologicznego oraz Europejskiego Stowarzyszenia Psychoterapii