Spis tre ci
1. Warunki pracy i podzia zabezpiecze wodochronnych w cz ciach podziemnych budynków
1.1. Warunki migracji wody w rodowisku gruntowym
1.2. Mechanizmy dzia ania wody i wilgoci na cz ci podziemne budynków
1.3. Konstrukcje cz ci podziemnych budynków i ich wp yw na wybór rozwi za hydroizolacyjnych
1.4. Podzia zabezpiecze wodochronnych w zale no ci od miejsca ich wykonania
2. Zabezpieczenia wodochronne wykonywane metodami tradycyjnymi
2.1. Typy zabezpiecze wodochronnych i stawiane im wymagania
2.2. Materia y stosowane w warstwach hydroizolacyjnych
2.2.1. Klasy kacja materia ów hydroizolacyjnych
2.2.2. Charakterystyka w a ciwo ci wyrobów hydroizolacyjnych
2.2.2.1. Papy asfaltowe
2.2.2.2. Folie z tworzyw sztucznych i kauczuku
2.2.2.3. Masy hydroizolacyjne
2.2.2.4. Hydroizolacyjne materia y bentonitowe
2.2.2.5. Materia y do krystalizacji wg bnych
2.3. Uk adanie warstw hydroizolacyjnych w cz ciach podziemnych budynków
2.3.1. Informacje ogólne
2.3.2. Przygotowanie pod o a
2.3.3. Izolacje z pap asfaltowych
2.3.4. Izolacje z folii z tworzyw sztucznych i kauczuku
2.3.5. Izolacje z mas hydroizolacyjnych
2.3.6. Izolacje z wyrobów bentonitowych
2.3.7. Izolacje z preparatów penetruj cych w g b betonu
Zabezpieczenia wodochronne wykonywane w technologii „bia ej wanny”
3.1. Charakterystyka betonów wodoszczelnych
3.2. Klasy kacja miejsc newralgicznych w konstrukcjach z betonów wodoszczelnych i wymagania dotycz ce zapewnienia ich szczelno ci
3.3. Charakterystyka wyrobów stosowanych w miejscach newralgicznych
3.3.1. Podzia wyrobów
3.3.2. Wyroby stosowane w przerwach roboczych
3.3.2.1. Ta my uszczelniaj ce pro lowane z tworzyw sztucznych i/lub kauczuku
3.3.2.2. Ta my i sznury p czniej ce
3.3.2.3. W e iniekcyjne
3.3.2.4. Blachy szczelinowe
3.3.3. Wyroby stosowane w dylatacjach konstrukcyjnych
3.3.4. Wyroby stosowane do zabezpieczenia miejsc przej instalacyjnych
3.3.5. Wyroby uzupe niaj ce stosowane przy odwodnieniu budynków
3.3.5.1. Wpusty .
3.3.5.2. Kana y odwodnienia liniowego
3.4. Uszczelnianie miejsc newralgicznych cz ci podziemnych budynków
3.4.1. Uszczelnianie dylatacji konstrukcyjnych
3.4.2. Uszczelnianie przerw roboczych w betonowaniu
3.4.2.1. Ta my uszczelniaj ce z PVC i kauczuku
3.4.2.2. Ta my i sznury p czniej ce
3.4.2.3. W e iniekcyjne
3.4.2.4. Blachy szczelinowe
3.4.3. Uszczelnianie miejsc przej instalacyjnych
3.4.4. Prace towarzysz ce
3.4.4.1. Uszczelnianie miejscowych p kni konstrukcji betonowej
3.4.4.2. Odprowadzenie wody z posadzek pomieszcze zlokalizowanych w cz ciach podziemnych
3.4.4.3. Wykonywanie dodatkowych warstw hydroizolacyjnych
4. Likwidacja przecieków wody do wn trza cz ci podziemnych budynków w aspekcie trwa o ci konstrukcji
4.1. Wprowadzenie
4.2. Typowe nieprawid owo ci pope niane podczas wykonywania zabezpiecze wodochronnych cz ci podziemnych budynków i ich wp yw na trwa o obiektów
4.2.1. Analiza przyczyn typowych nieprawid owo ci
4.2.2. Nieprawid owe rozwi zania materia owe
4.2.3. Nieprawid owe rozwi zania szczegó ów
4.2.4. Nieprawid owe zabezpieczenia wodochronne pomieszcze zlokalizowanych w cz ciach podziemnych budynków
99 4.2.4.1. Analiza ogólna stwierdzanych nieprawid owo ci
4.2.4.2. Problemy hydroizolacyjne w poziomie p yt stropowych nad gara ami podziemnymi .
4.2.4.3. Problemy hydroizolacyjne we wn trzach pomieszcze zlokalizowanych w cz ciach podziemnych budynków .
4.3. Przyk ady typowych b dów w rozwi zaniach hydroizolacyjnych cz ci podziemnych budynków . . . . . . . .
99
100
4.4. Metody oceny jako ci wykonania warstw hydroizolacyjnych cz ci podziemnych budynków
4.5. Odtwarzanie warstw hydroizolacyjnych w obiektach u ytkowanych
4.5.1. Etapy prac naprawczych
4.5.2. Metody wykonywania wtórnych izolacji poziomych
4.5.2.1. Przeznaczenie i podzia metod odtwarzania izolacji poziomych
4.5.2.2. Przeciwwilgociowe izolacje poziome wykonywane metodami iniekcyjnymi
4.5.2.3. Wtórne izolacje poziome wykonywane metodami mechanicznymi
4.5.3. Wtórne izolacje pionowe
5. Analizy porównawcze w zakresie trwa o ci ró nych rozwi za hydroizolacyjnych
5.1. Wprowadzenie
5.1.1. Za o enia badawcze
5.1.2. Plan bada
5.2. Materia y i metody badawcze
5.2.1. Materia y badawcze
5.2.2. Metodyka badawcza
5.3. Porównawcza ocena trwa o ci wyrobów hydroizolacyjnych na dzia anie wybranych czynników starzeniowych
5.3.1. Odporno na dzia anie agresywnych wód gruntowych
5.3.2. Odporno na cykliczne zamra anie-rozmra anie
5.3.3. Odporno na dzia anie podwy szonej temperatury w obecno ci wody
5.4. Wnioski
5.4.1. Wnioski dotycz ce przydatno ci wyrobów do stosowania w warstwach hydroizolacyjnych cz ci podziemnych budynków
5.4.1.1. Wyroby rolowe
5.4.1.2. Wyroby przeznaczone do wykonywania izolacji pow okowych
5.4.2. Wnioski dotycz ce trwa o ci wyrobów stosowanych w warstwach hydroizolacyjnych cz ci podziemnych budynków
Bibliogra
1. Warunki pracy i podzia zabezpiecze wodochronnych w cz ciach…
Zawilgocenie stwierdzane na powierzchniach wewn trznych cian wywo uje równie kondensacja pary wodnej. Aby uwzgl dni ten czynnik w analizie zawilgocenia, próbki do badania wilgotno ci powinny by pobierane z ró nych g boko ci cian. Wysokie zawilgocenie na powierzchni i niskie w g bszych warstwach mo e wskazywa na kondensacj pary wodnej. Zawilgocenie cian cz ci podziemnych budynków mo e by spowodowane równie innymi czynnikami, na przyk ad penetracj wody deszczowej. Przyk adowy rozk ad wilgoci w murze przedstawiono na rys. 1.4.
Rys. 1.4. Przyk adowy rozk ad zawilgocenia murów [48]. Przyczyn zawilgocenia dolnej cz ci ciany jest wilgo podci gana kapilarnie. Powy ej znajduje si obszar, gdzie przyczyn zawilgocenia jest higroskopijno ciany
Wilgotno zwi zana z w a ciwo ciami higroskopijnymi mo e w niektórych przypadkach si ga kilkunastu procent, nawet je li nie zosta y one zasolone. Uwa a si , e dzia ania naprawcze s wymagane, gdy warto zawilgocenia cian murowanych przekracza 5% [4].
1.3. Konstrukcje cz ci podziemnych
budynków i ich wp yw na wybór rozwi za hydroizolacyjnych
Konstrukcje cz ci podziemnych budynków maj istotny wp yw na wybór sposobu ich zabezpieczenia przed dzia aniem wód i wilgoci. Bez wzgl du na sposób zagospodarowania przestrzeni u ytkowych znajduj cych si w cz ciach podziemnych budynków wymagane s zabezpieczenia pomieszcze znajduj cych si na tych poziomach przed wnikaniem wód gruntowych. Typowe rozwi zania konstrukcyjne cz ci podziemnych budynków to [15, 18, 19]:
• posadowienia budynków na awach i stopach fundamentowych z posadzkami wylewanymi na podk adowym betonie cementowym,
• posadowienia budynków na p ytach fundamentowych wykonanych z betonu wodoszczelnego o stopniu wodoszczelno ci min. W8 przy jednoczesnym wykonaniu cian fundamentowych równie z betonu wodoszczelnego.
W pierwszym przypadku niezb dne jest wykonanie zabezpieczenia konstrukcji warstwami hydroizolacyjnymi dobranymi do warunków gruntowo-wodnych panuj cych w rejonie posadowie budynków. W drugim za przypadku konstrukcje elbetowe cz ci podziemnych budynków z regu y traktowane s jako jedyne zabezpieczenie budynku przed dzia aniem wód gruntowych i powszechnie nazywane s „bia wann ”. Przyk adowo, Lohmayer [77] definiuje bia wann jako beton przejmuj cy obok funkcji no nej równie zadanie uszczelnienia, bez przej cia funkcji paroizolacji. Bior c pod uwag liczne przecieki do wn trza pomieszcze zlokalizowanych w cz ciach podziemnych budynków [16, 18], których ciany i p yty fundamentowe wykonywano z betonu o stopniu wodoszczelno ci min. W8, autorka widzi potrzeb rozwa enia zasadno ci wykonania dodatkowego powierzchniowego zabezpieczenia takich konstrukcji przed dzia aniem wody i wilgoci podczas realizacji procesu inwestycyjnego [20]. Wykonanie wspomnianych izolacji podczas budowy jest znacznie ta sze ni pó niejszy ich remont, który dodatkowo nie daje stuprocentowej gwarancji zabezpieczenia cz ci podziemnej budynku przed dzia aniem wody i wilgoci, przy jednoczesnych wysokich kosztach jego realizacji.
W przypadku budynków posadowionych na awach i stopach fundamentowych mo liwe jest wykonanie hydroizolacji metodami tradycyjnymi, w ramach których warstwy hydroizolacyjne nanoszone s na powierzchni elementów konstrukcyjnych.
W budynkach takich typowy uk ad warstw w przekroju poprzecznym w cz ciach podziemnych budynków jest nast puj cy (licz c w kolejno ci uk adania posadzek):
• grunt rodzimy,
• beton podk adowy gruntowany powierzchniowo w sposób dostosowany do rodzaju izolacji,
• warstwy hydroizolacyjne i ewentualnie warstwy dociskowe i odcinaj ce,
• warstwy posadzkowe.
Izolacje wodochronne z warstw posadzkowych wyprowadzane s na ciany cz ci pod ziemnych budynków a do wysoko ci min. 0,5 m powy ej poziomu otaczaj cego terenu.
Typowy uk ad warstw w przekroju poprzecznym w cz ciach podziemnych budynków w przypadku wykonywania konstrukcji z betonu o wodoszczelno ci min. W8 jest nast puj cy (licz c w kolejno ci uk adania p yt):
• grunt rodzimy,
• podk adowy beton cementowy,
• p yta denna z betonu o wodoszczelno ci min. W8, 1.3. Konstrukcje cz ci podziemnych budynków i ich wp yw na wybór rozwi za …
2.Zabezpieczenia wodochronne wykonywane metodami tradycyjnymi
Rys. 2.14. Uk adanie mat bentonitowych [E6]
2.3.7. Izolacje z preparatów penetruj cych w g b betonu
Odr bn grup wyrobów stanowi preparaty penetruj ce w g b betonu i tworz ce izolacj metod krystalizacji wg bnej [20]. Nanoszone s na mokre pod o e. Preparaty te stosowane s w temperaturach od 5°C. Przy temperaturach powy ej 25°C wskazana jest ochrona wykonanej izolacji przed szybkim wysychaniem. Przed uk adaniem preparatu powierzchnia betonu wymaga przygotowania poprzez oczyszczenie niezwi zanych ziaren kruszywa, usuni cie raków, wyrównanie nierówno ci, uzupe nienie p kni i innych ubytków oraz zatarcie na ostro, a nast pnie nas czenie wod . Czyszczenie starych powierzchni mo na wykonywa poprzez mycie wysokoci nieniowe, piaskowanie powietrzne lub wodne, groszkowanie, skuwanie. Preparat po naniesieniu mo e nie tworzy na powierzchni pod o a widocznej warstwy pow oki lub w przypadku gdy taka istnieje nie pe ni ona funkcji jedynej warstwy hydroizolacyjnej. Izolacj w a ciw jest preparat krystalizuj cy w porach betonu, pod wp ywem znajduj cej si w nich wilgoci. Chemiczna aktywno tego typu zapraw i szybkie tworzenie i rozbudowywanie si struktur kryszta ów w pod o u betonowym powoduj , e dzia anie uszczelniaj ce wyst puje tak e przy parciu wody dzia aj cym od strony przeciwnej do nanoszenia preparatu. Przy prawid owej aplikacji i piel gnacji struktury krystaliczne wykszta caj si w ci gu 20–25 dni. Aplikacje kolejnych warstw mog by wykonywane zarówno bezpo rednio po na o eniu zapraw uszczelniaj cych, jak równie po ca kowitym ich zwi zaniu. Obecno wody jest konieczna do produkowania kryszta ów wewn trz
2.3. Uk adanie warstw hydroizolacyjnych w cz ciach podziemnych budynków
porów betonu, dlatego izolowane powierzchnie musz by wilgotne przez co najmniej 48 godzin po aplikacji i je li to konieczne wymagaj w tym okresie cyklicznego nawil ania. Na o ony materia musi by chroniony przed ewentualnymi uszkodzeniami wywo anymi dzia aniem wiatru, s o ca, deszczu i temperatury poni ej +5°C, przez okres nie krótszy ni 48 godzin od na o enia.
Gdy przyst pujemy do wykonywania tynków bezpo rednio po aplikacji zaprawy uszczelniaj cej, niezb dne jest jej wst pne zwi zanie przez ok. 24 godziny, cho czas ten zale ny jest od warunków cieplno-wilgotno ciowych. Pierwsza warstwa, o grubo ci 6–8 mm, powinna by wykonana z zaprawy cementowej, bez dodatku wapna. Po 24 godzinach nak ada si drug warstw . Niestety zgodnie z wiedz autorki rozwi zania takie nie zawsze s skuteczne i zale od kompatybilno ci materia ów stosowanych w kolejno po sobie nak adanych warstwach.
4.Likwidacja przecieków wód do wn trza cz ci podziemnych budynków…
4.2. Brak izolacji poziomej posadzki i podci ganie kapilarne wody przez konstrukcj [20]
Rys. 4.3. Punktowe zagruntowanie powierzchni ciany przy braku izolacji pionowej w pasie rozprysku wody od powierzchni gruntu do wysoko ci 0,5 m powy ej poziomu terenu przyczyn zawilgocenia ciany po drugiej stronie przegrody [20]
4.3. Przyk ady typowych b dów hydroizolacyjnych pope nianych…
Rys. 4.4. Brak przyczepno ci pow oki do pod o a spowodowany m.in. brakiem gruntowania pod o a, co jest widoczne w rejonie odspoje [20]
Rys. 4.5. Nieprawid owo sklejony zak ad pod u ny papy przyczyn wnikania wody pod warstw hydroizolacyjn [20]