2.1.
4.1.
4.3.
4.3.1.
4.3.2.
4.3.3.
4.4. Instytucje regulujące i nadzorujące
4.5. Instytucje obrotu instrumentami finansowymi
4.5.1. Giełda papierów wartościowych i rynek pozagiełdowy
4.5.2.
4.5.4.
5.1.
6.3.
6.4.
6.5.
7. Instrumenty finansowe według rodzajów i rynku notowań
7.1. Instrumenty finansowe według rodzajów
7.2. Instrumenty finansowe według wybranych rynków notowań
8.
8.2.
8.3.
8.1.2. System dealerów skarbowych papierów wartościowych
8.4.
8.4.2. Krótkoterminowe papiery dłużne przedsiębiorstw
8.5. Rynek walutowych transakcji natychmiastowych
9.1. Prawne podstawy funkcjonowania rynku kapitałowego
9.2. Rynek obligacji ...........................................
9.2.1. Podstawy
9.2.2.
9.2.3. Dług Skarbu Państwa z tytułu obligacji
9.2.4. Zasady emisji oraz rodzaje obligacji skarbowych
9.3. Rynek akcji ..............................................
9.3.1. Podstawy prawne działania spółek akcyjnych
9.3.2.
10.1. Powstanie i rozwój GPW w Warszawie
10.2. Organizacja GPW w Warszawie .............................
10.3. Kasowe i terminowe transakcje giełdowe
14.3. Banki komercyjne ......................................... 494
14.4. Skonsolidowany bilans sektora bankowego .................... 496
14.4.1. Bilans Narodowego Banku Polskiego 500
14.4.2. Bilans pozostałych monetarnych instytucji finansowych ... 505
15. Fundusze inwestycyjne .......................................... 513
15.1. Zasady działania funduszy inwestycyjnych ..................... 515
15.2. Organy funduszy .......................................... 519
15.3. Tytuły uczestnictwa emitowane przez fundusze ................. 520
15.4. Ograniczenia inwestycyjne funduszy .......................... 524
15.5. Szczególne konstrukcje i typy funduszy ....................... 529
15.6. Rozwój rynku funduszy inwestycyjnych w Polsce ................ 533
16. Firmy ubezpieczeniowe .......................................... 541
16.1. Podstawy prawne działalności ubezpieczeniowej ................ 543
16.2. Charakterystyka działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej .......................................... 546
16.3. Warunki i zasady wykonywania działalności ubezpieczeniowej .... 547
16.3.1. Formy zakładów ubezpieczeń ........................ 547
16.3.2. Zasady gospodarki finansowej zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji ............................. 548
16.4. Zakłady ubezpieczeń w latach 2002−2014 551
16.5. Lokaty zakładów ubezpieczeń w latach 2002−2014 ............. 554
17. Instytucje kapitałowych ubezpieczeń emerytalnych .................... 561
17.1. Założenia zreformowanego systemu emerytalnego . .
563
17.2. Otwarte fundusze emerytalne ............................... 565
17.2.1. Zasady działania ................................... 565
17.2.2. Otwarte fundusze emerytalne w latach 2002−2014 ....... 571
17.3. Pracownicze programy emerytalne ........................... 575
17.3.1. Zasady działania ................................... 575
17.3.2. Pracownicze programy emerytalne w latach 2002−2014 ... 578
17.4. Indywidualne konta emerytalne oraz indywidualne konta zabezpieczenia emerytalnego ............................... 580
17.4.1. Zasady działania ................................... 580
17.4.2. Indywidualne konta emerytalne w latach 2004−2014 ..... 582
17.4.3. Indywidualne konta zabezpieczenia emerytalnego w latach 2012−2014 583
17.4.4. Dobrowolne fundusze emerytalne .................... 584
19.4.
19.5.
20.2.
22.1.
Papiery wartościowe Inne instrumenty finansowe
Rysunek 7.1. Papiery wartościowe zarejestrowane w KDPW w latach 2002−2014 Źródło: na podstawie danych KDPW.
Szczegółowe zestawienie danych dotyczących liczby wyemitowanych instrumentów według ich rodzajów w omawianym okresie zawiera tabela 7.2.
Tabela 7.2. Instrumenty finansowe zarejestrowane w KDPW w latach 2002−2014 (stan na koniec roku)
Wyszczególnienie
Źródło: na podstawie danych KDPW.
Łączna liczba emisji papierów wartościowych zarejestrowanych w KDPW wzrosła w analizowanym okresie ponad trzykrotnie. Postępował jednocześnie szybki proces urozmaicania rynku – do obrotu wprowadzono wiele nowych papierów wartościowych. Z biegiem lat struktura papierów wartościowych ulegała istotnym zmianom. Na szczególne podkreślenie zasługują m.in. takie wydarzenia, jak wprowadzenie w 2002 r. do rejestru papierów wartościowych i obrotu na polskim rynku regulowanym akcji spółek zagranicznych, co jest wyrazem docenienia przez emitentów zagranicznych jakości polskich rozwiązań prawnych, regulujących obrót papierami wartościowymi, oraz przejawem dobrej oceny perspektyw rozwoju polskiego rynku finansowego. Wydaje się, że w analizowanym okresie szczególne znaczenie miała przeprowadzona pod koniec lat 90. ubiegłego wieku reforma systemu emerytalnego, w wyniku której utworzony został kapitałowy filar ubezpieczeń emerytalnych, zapewniający systematyczny dopływ na rynki finansowe znacznych funduszy. Niemniej jednak w obliczu istotnych zmian w tejże reformie w latach 2011−2014 dopływ nowych środków na rynek finansowy został dramatycznie ograniczony. W 2001 r. pojawiły się w Polsce obligacje Europejskiego Banku Inwestycyjnego (EBI), a liczba emisji papierów tego emitenta, zarejestrowanych w KDPW, wzrosła do dziewięciu w 2006 r., a następnie spadła do poziomu jednej emisji na koniec 2014 r.
Spośród innych zmian wart odnotowania jest przyrost liczby emisji obligacji korporacyjnych. W 2002 r. w KDPW zarejestrowanych było tylko pięć emisji tych istotnych instrumentów finansowania przedsiębiorstw, natomiast w 2014 r. liczba emisji wzrosła do 442. Warto zwrócić uwagę, że wśród emitentów obligacji korporacyjnych pojawiły się również podmioty zagraniczne. W analizowanym okresie liczba emisji obligacji Skarbu Państwa (wzrost ze 123 w roku 2002 do 286 w roku 2014) wzrosła ponad dwukrotnie. Obligacje skarbowe stanowiły trzecią pod względem liczby emisji, po akcjach krajowych oraz obligacjach korporacyjnych, grupę papierów wartościowych. Liczba spółek krajowych, których akcje są zarejestrowane w KDPW, podwoiła się (wzrost z 459 na początku analizowanego okresu do ponad 900 w latach 2012−2014).