Spis treści
Części i okolice ciała ludzkiego
CIAŁO LUDZKIE
Osie, płaszczyzny i kierunki w ciele ludzkim
OSTEOLOGIA
Kręgi, kręgosłup
Kręgosłup – połączenia i ruchomość
Żebra i klatka piersiowa
Obręcz kończyny górnej, kość ramienna
Kość łokciowa, kość promieniowa, kości ręki
Połączenia w obrębie obręczy i kości kończyny górnej
Stawy kości ręki
Obręcz kończyny dolnej, kość miedniczna
11 Połączenia miednicy, kość udowa, rzepka, staw biodrowy
12 Piszczel, strzałka, kości stopy
Mięśnie powierzchowne grzbietu
Mięśnie głębokie grzbietu
Mięśnie klatki piersiowej
Przepona
Mięśnie brzucha
Kanał pachwinowy, przepukliny
Mięśnie szyi
Trójkąty i przestrzenie szyi
Mięśnie twarzy
Mięśnie obręczy kończyny górnej i ramienia
Topografia obręczy kończyny górnej i ramienia
13 Staw kolanowy, połączenia kości goleni
14 Połączenia kości stopy
15 Czaszka – wstęp
Kości: potyliczna i klinowa
Kości: czołowa i sitowa oraz sklepienie czaszki
Kość skroniowa
19 Szczęka, kość jarzmowa, podniebienna i gnykowa
Żuchwa, staw skroniowo-żuchwowy
Doły czaszki
Jama nosowa
MIOLOGIA
Mięśnie przedramienia, grupa przednia i boczna
Mięśnie przedramienia, grupa tylna
Mięśnie ręki
Mięśnie międzykostne
Ręka – pochewki maziowe
Mięśnie obręczy i uda
Mięśnie uda
Mięśnie kolana i uda
Mięśnie goleni
Pochewki maziowe stopy
Mięśnie stopy
Przewód pokarmowy
Zęby
Jama ustna
Ślinianki
Język
Podniebienie, gardło
Gardło
Przekroje głowy
Przełyk, przednia ściana brzucha
UKŁAD TRAWIENNY
Otrzewna I
Otrzewna II
Żołądek
Jelito cienkie
Kątnica i odbytnica
Wątroba I
Wątroba II
Trzustka, dwunastnica, drogi żółciowe
UKŁAD ODDECHOWY
Nos zewnętrzny, przegroda nosa
Ściana boczna jamy nosowej
Krtań I
Krtań II
Układ moczowo-płciowy
Topografia nerek
Nerka – budowa wewnętrzna
Pęcherz moczowy
Jądro, stercz
Tchawica i oskrzela
Płuca
Oskrzela i segmenty
Opłucna
UKŁAD MOCZOWO-PŁCIOWY
Prącie
Miednica i srom niewieści
Narządy płciowe żeńskie wewnętrzne
Łożysko, cykl jajnikowy
Dno miednicy
UKŁAD WEWNĄTRZWYDZIELNICZY
Układ wewnątrzwydzielniczy – przysadka mózgowa, nadnercza
Układ sercowo-naczyniowy
Serce – budowa zewnętrzna
Układ wewnątrzwydzielniczy – grasica, tarczyca
UKŁAD KRWIONOŚNY
Serce – budowa wewnętrzna
Układ przewodzący serca, zastawki
Naczynia serca
Tętnice głowy i szyi
Tętnica szyjna zewnętrzna
Tętnice oczodołu i mózgu
Tętnice pachy i ramienia
Tętnice przedramienia i ręki
Tętnice ścian tułowia
Pień trzewny, tętnica nerkowa
Tętnice krezkowe
Układ chłonny
Układ chłonny głowy, szyi i pachy
Układ chłonny jam ciała
Tętnice biodrowe
Tętnice uda i goleni
Tętnice kolana i stopy
Krążenie płodowe
Żyły głowy i szyi
Żyły głowy
Żyły ścian tułowia
Układ żyły wrotnej
Żyły kończyn
UKŁAD CHŁONNY
Układ chłonny kończyn
Śledziona
UKŁAD NERWOWY
Rdzeń kręgowy – budowa zewnętrzna
Rdzeń kręgowy – przekroje
Drogi rdzenia kręgowego
Neuromery rdzenia kręgowego
Półkula mózgu
Układ komorowy
Cytoarchitektonika i ośrodki czynnościowe kory
Komora boczna i strop komory III
Układ limbiczny
Hipokamp i ciało migdałowate
Jądra podstawy, torebka wewnętrzna
Przekroje czołowe mózgu
Istota biała półkuli mózgu
Międzymózgowie
Wzgórze
Śródmózgowie
Pień mózgu – budowa zewnętrzna
Jądra nerwów czaszkowych
Pień mózgu – przekroje
Móżdżek – budowa
Móżdżek – czynność
Droga węchowa
Droga wzrokowa
Droga słuchowa
Drogi czucia dotyku, bólu i temperatury oraz czucia głębokiego
Drogi piramidowe
Zakresy unaczynienia mózgu
Żyły mózgu. Unaczynienie rdzenia kręgowego
Opony rdzenia kręgowego
Opony mózgowia
Nerw rdzeniowy, gałęzie grzbietowe nerwów rdzeniowych, nerwy tułowia
Splot szyjny
Splot ramienny
Nerwy ramienia
Nerwy przedramienia i ręki
Splot lędźwiowo-krzyżowy
Nerwy uda
Skóra, sutek
Ucho zewnętrzne
Ucho środkowe
Błędnik kostny
ZMYSŁY
Nerwy goleni i stopy
Nerwy krocza
Nerwy czaszkowe, nerwy oczodołu
Nerw trójdzielny I
Nerw trójdzielny II
Nerw twarzowy, nerw przedsionkowo-ślimakowy
Nerw językowo-gardłowy, nerw podjęzykowy
Nerw błędny, pień współczulny
Błędnik błoniasty
Oko
Oczodół
Mięśnie twarzy Musculi faciei Facial muscles
Mięśnie twarzy (wyrazowe) (mm faciales, facial muscles) są unerwiane przez nerw twarzowy. Mięsień naczaszny (m. epicranius, epicranius muscle) składa się z mięśnia potyliczno-czołowego i mięśnia skroniowo-ciemieniowego połączonych czepcem ścięgnistym (galea aponeurotica, epicranial aponeurosis).
Mięśnie otoczenia szpary powiek: okrężny oka zaciska powieki, odpowiada za mruganie; marszczący brwi wytwarza 2–3 pionowe fałdy między brwiami, podłużny wywołuje fałdy poziome u nasady nosa.
Mięśnie otoczenia szpary ust: obniżający wargę dolną obniża i pogrubia wargę; bródkowy uwypukla bródkę; obniżacz kąta ust pociąga kąt ust ku dołowi i wygładza bruzdę nosowo-wargową; śmiechowy poszerza szparę ust; jarzmowy większy to właściwy mięsień śmiechu; dźwigacz wargi górnej i skrzydła nosa unosi skrzydło nosa i rozwiera nozdrza; dźwigacz wargi górnej unosi wargę górną; jarzmowy mniejszy pociąga wargę górną ku górze i pogłębia bruzdę nosowo-wargową; dźwigacz kąta ust unosi kąt ust; policzkowy przyciska policzki do zębów, przebity jest przewodem ślinianki przyusznej; okrężny ust zwęża czerwień wargową wywija wargi na zewnątrz.
Mięśnie otoczenia nozdrzy: nosowy zwęża i rozwiera nozdrza; obniżacz przegrody pociąga przegrodę nosa ku dołowi.
Mięśnie małżowiny usznej: mają charakter zanikowy.
Mięśnie żucia (musculi masticatorii, masticatory muscles) poruszają żuchwę i są unerwione przez nerw żuchwowy: skroniowy wypełnia dół skroniowy i kończy się na wyrostku dziobiastym, podnosi żuchwę; żwacz, rozpięty między łukiem jarzmowym a kątem żuchwy; skrzydłowy przyśrodkowy, rozpięty od gałęzi żuchwy do dołu skrzydłowego, unoszą żuchwę; skrzydłowy boczny – głowa górna na powierzchni podskroniowej skrzydła większego, a głowa dolna na blaszce bocznej wyrostka skrzydłowatego kończą się w dołku skrzydłowym wyrostka kłykciowego żuchwy i na krążku stawowym stawu skroniowo-żuchwowego, obustronnie wysuwają żuchwę do przodu, jednostronnie obracają żuchwę w stronę przeciwną.
Mięśnie obręczy kończyny górnej i ramienia
Musculi cinguli et brachii
Muscles of pectoral girdle and arm
Mięsień naramienny (m. deltoideus) od linii przyczepu mięśnia czworobocznego do guzowatości naramiennej. Odwodzi ramię do poziomu; część obojczykowa i grzebieniowa rotują i przywodzą ramię. Unerwienie – nerw pachowy. Mięsień nadgrzebieniowy (m supraspinatus) w dole nadgrzebieniowym, biegnie do guzka większego kości ramiennej. Odwodzi ramię. Unerwienie – nerw nadłopatkowy. Mięsień podgrzebieniowy (m infraspinatus) w dole podgrzebieniowym. Kończy się na guzku większym. Odwraca ramię. Unerwienie – jw. Mięsień obły mniejszy (m. teres minor) biegnie poniżej i kończy się na guzku większym kości ramiennej. Odwraca ramię. Unerwienie – nerw pachowy. Mięsień obły większy (m. teres major) od dolnego kąta łopatki do grzebienia guzka mniejszego. Opuszcza, przywodzi i nawraca ramię. Unerwienie – nerw piersiowo-grzbietowy. Mięsień podłopatkowy (m subscapularis) w dole podłopatkowym, przyczepia się do guzka mniejszego kości ramiennej. Nawraca i przywodzi ramię. Unerwienie – nerwy podłopatkowe.
Mięsień kruczo-ramienny (m coracobrachialis) od wyrostka kruczego łopatki do trzonu kości ramiennej. Zgina i przywodzi ramię. Unerwienie – nerw mięśniowo-skórny.
Mięsień dwugłowy ramienia (m. biceps brachii), głowa długa na guzku nadpanewkowym łopatki i obrąbku stawowym, głowa krótka na wyrostku kruczym łopatki. Ku dołowi przechodzą w ścięgno do guzowatości kości promieniowej. Zgina, odwodzi i przywodzi ramię. W stawie łokciowym zgina i odwraca przedramię. Unerwienie – jw. Mięsień ramienny (m brachialis) rozpoczyna się na kości ramiennej, przyczepia się do guzowatości kości łokciowej. Zgina przedramię. Unerwienie – jw. Mięsień trójgłowy ramienia (m triceps brachii): głowa długa przyczepia się na guzku podpanewkowym łopatki, głowa boczna – powyżej bruzdy nerwu promieniowego, głowa przyśrodkowa – poniżej. Wspólne ścięgno na wyrostku łokciowym kości łokciowej. Prostuje ramię w stawie ramiennym i przywodzi je, prostuje staw łokciowy. Unerwienie – nerw promieniowy. Mięsień łokciowy (m. anconeus) od nadkłykcia bocznego do kości łokciowej. Prostuje staw łokciowy. Unerwienie – jw.
