Earline #2

earline

Spraakverstaan als een normaalhorende in lawaai

vakblad voor de totale hoorbranche, zomer 2019

Maak van de klant een GAST

Sterker nog, Oticon Opn S gebruikers kunnen spraakverstaan ervaren op hetzelfde niveau als mensen met een normaal gehoor in lawaaiige omgevingen.* Ga voor meer informatie naar oticon.nl/opn-s

* Juul Jensen 2018, Oticon Whitepaper, Oticon Opn S1 Voor mensen met gemiddeld gehoorverlies en goed aangepaste hoortoestellen, in lawaaiige situaties

vakblad voor de totale hoorbranche, zomer 2019 www.earline-magazine.nl

Mogelijk gemaakt door de nieuwe baanbrekende OpenSound Optimizer™ en de OpenSound Navigator™, tilt Oticon Opn S™ onze unieke BrainHearing™ voordelen naar het volgende niveau.

Goed horen en GEZONDHEID

ERKENNING VAN VAKMANSCHAP BELANGRIJK

DISCOVER het nieuwe platform van UNITRON

GIRLPOWER in zien en horen

unia

A Sonova brand

Maak een geweldige eerste indruk U heeft maar één kans om een eerste indruk te maken.

Fit. Love. Go. Fit.

Love.

Go.

Maak een fantastische eerste indruk op uw cliënten met hoortoestellen van het Discover platform en de fantastische first fit die aan al hun verwachtingen voldoet en voor hen op maat is gemaakt.

Realiseer een buitengewone hoorervaring met SoundCore™, het intelligente signaalverwerkingssysteem waarmee Discover hoortoestellen zijn uitgerust.

Bied ultiem gemak, met een indrukwekkende direct streaming naar beide oren op alle mobiele telefoons* en lithium-ion oplaadbaar.

Discover more. Neem contact op met uw accountmanager of bel 088-6008810 unitron.com/nl * Smartphones en traditionele mobiele telefoons met compatibele Bluetooth-connectiviteit.

Als de natuur roept...

...wil je haar ook horen.

Van zachte, subtiele geluiden tot luide levendige klanken, er gaat niets verloren met Coselgi Unia. Een complete serie hoortoestellen van CIC tot power AHO. Coselgi Unia biedt de beste prijs-prestatieverhouding in categorie 2 t/m 5 van de ZN-Hoortoestellendatabase. www.coselgi.com

info@veenhuis.nl

COLOFON uitgever LT Media BV Drs. Loes Brussen Creatief directeur loes.brussen@ltmedia.nl hoofdredactie Anneke Pastoor anneke.pastoor@ltmedia.nl eindredactie Marie-Catrien van Deijck redactie René van der Wilk Jan de Laat Paul van Weezepoel Wendelina Timmerman Gina van Dijk webredactie Emma Hofstede webredactie@ltmedia.nl vormgeving Christel Giezen Brigitte van Mierlo Loek Peters Roxanne van Weerden fotografie Loek Peters Rob van de Vlierd MINT & MINT Photography Roxanne van Weerden cover MINT & MINT Photography, Rob van de Vlierd, Unitron, Loek Peters sales en marketing Eric Smid eric.smid@ltmedia.nl Mangala Jacobs mangala.jacobs@ltmedia.nl traffic Dennis Söser traffic@ltmedia.nl +31 (0)26 3616960

Sisters Het is goed dat er meer aandacht is voor de relatie tussen gehoorverlies, hoorzorg en gezondheid. Er wordt veel onderzoek gedaan naar het effect van slechter horen op diverse gezondheidsaspecten. Earline praatte hierover met onder andere Ministerie van VWS, NVAB en Stichting Hoormij en audiologisch specialist en hoorcoach René van der Wilk verdiepte zich speciaal voor Earline in slechthorendheid versus cognitieve vermogens en de risicofactor voor dementie.

Earline organiseerde onlangs haar eerste EVE+EVENT, een vrouwenevent om te inspireren en te verbinden. Bijna 60 sisters uit diverse branches bij elkaar, een mooi synoniem dat een van de sprekers gebruikte voor powervrouwen. Hoe toevallig is dat wij deze editie nog meer sisters, maar dan echte zusjes, aan het woord laten: Ilse en Lisette Kolenbrander staken hun nek uit met de Nationale Hoor2Daagse in Baarn en Jetty en Ellen van de Warenburg openden drie jaar geleden Optiek Moonen Zien & Horen in St. Oedenrode. Zij durven op te vallen!

Verder deze uitgave: een inspirerend interview met de nieuwe CEO van Hans Anders Retail Group en Roy Boers maakte de stap naar Business Unit Manager Audiology binnen Comfoor. En tenslotte een nieuwe rubriek: Mijn hoortoestel en ik. Genoeg mannen dus ook aan het woord in deze Earline!

Adjunct Hoofdredacteur

Wilt u onze digitale nieuwsbrief ontvangen?

Stuur een mail aan danielle.vanmansom@ltmedia.nl www.earline-magazine.nl www.facebook.com/earline.magazine

abonnementen Bel 026-3616960 of mail danielle.vanmansom @ltmedia.nl met het verzoek om een abonne­ ment. Prijs abonnement voor een compleet kalenderjaar: 25,00 euro. Het abonnement wordt stilzwijgend verlengd, indien geen opzegging plaatsvindt voor 1 november van het lopende kalenderjaar.

Zonder schriftelijke toestemming van de uitgever mag niets uit Earline worden over­genomen.

De redactie is niet verantwoordelijk te houden voor de inhoud van interviews.

earline

3

Thrive™ Assistent

Livio™ RIC R Lithium Ion Oplaadbaar

Ontdek de revolutie in de hoorindustrie.

Nu óók in de ZN Database

Spraak naar Tekst

Revolutionaire verbetering van de geluidskwaliteit Wereldwijd de beste in het onderdrukken van achtergrondgeluid. Livio® werd in een onafhankelijk onderzoek* vergeleken met de premium toestellen van andere fabrikanten. Daarbij behaalde Livio de hoogste score voor het verminderen van achtergrondgeluid in rumoerige omgevingen.

Zelfcheck van hoortoestelprestaties

Hoorzorg waar u ook bent ™ Op afstand programmeren

Adaptieve Auto mode

Gepersonaliseerde programma's

Afstandsbediening met Thrive app

Siri Integratie

Vind Mijn Hoortoestellen

Starkey Hearing Technologies - KIND HOREN - Distributeur voor Nederland en België

+31 (0)55 360 2111

info@kindhoren.nl

www.starkey.nl

* Delta Senselab. (2018, November). Benchmark evaluation of spatial noise management in hearing aids. FORCE Technology Venlighedsvej 4 2970 Horsholm, Denemarken.

INHOUD earline zomer 2019

interview Nieuwe CEO Hans Anders

16

Comfoor wil kennispartner zijn

28

Optitrade Betaalservice 2.0

33

NIEUW! Mijn hoortoestel en ik

34

Audicien aan het woord

42

achtergrond Vakgenoten in gesprek

6

Terugblik Audicienscongres

19

Slechthorendheid en cognitieve achteruitgang

22

Écoutez organiseert Hoor2Daagse

37

Earline's allereerste EVE+EVEnt

39

22 19

6

26 elk nummer Doorgeefcolumn

14

Column Jan de Laat

28

NVAB

41

Wendelina's Hooridee

44

Column Paul van Weezepoel

46

Nieuws

15, 29, 32, 38

earline

5

VAKGENOTEN IN GESPREK

GOED HOREN EN GEZONDHEID hoe ziet de hoorzorg er over 10 jaar uit? de technische ontwikkelingen gaan hard, net zoals de groeiende groep slechthorenden. er komt steeds meer info beschikbaar als het gaat om de relatie tussen goed horen en gezondheid. hoe gaan we daarmee om en wat kan goede hoorzorg daarin betekenen? earline had een inspirerend gesprek over dit onderwerp met nvab, stichting hoormij, vws en een leverancier die dit onderwerp na aan het hart ligt. en we maakten meteen maar even een uitstapje naar toestellen in de zn database, zorgverzekeraars, private markt, enne‌ wat is juist: consument, patiÍnt, zorgverlener of zorgondernemer?

TEKST Anneke Pastoor BEELD Rob van de Vlierd Jan van Ginneken Hoorzorg is een fundamenteel onderdeel van het basispakket en heeft de afgelopen jaren veel aandacht vanuit het Ministerie van VWS gekregen. Er waren nogal wat verbeterpunten ten aanzien van protocollering en ondersteuning van aanspraak.

Meindert Stolk Het is goed dat er meer aandacht is voor de relatie tussen gehoorverlies, hoorzorg en gezondheid.

Gelukkig wordt er steeds meer onderzoek gedaan naar de effecten van gehoorverlies op de gezondheid. Dat gehoorverlies een negatieve invloed heeft op het functioneren, is bekend; het risico op isolement is groter als je moeilijker communiceert. Nieuw is de informatie dat slechter horen daadwerkelijk effect heeft op verschillende gezondheidsaspecten. Het meest aansprekende voorbeeld is slecht-

1

2

6

earline

Wie zitten er aan tafel?

1

Jan van Ginneken Senior beleidsmedewerker Ministerie van VWS

2 Paul van Weezepoel

Directeur KIND Horen, Starkey Hearing Technologies

3 Wil Verschoor Directeur Stichting Hoormij 4 Meindert Stolk Voorzitter NVAB

3

4

Hoorzorg moet betaalbaar en toegankelijk blijven voor iedereen; de drempel moet eerder omlaag dan omhoog

VAKGENOTEN IN GESPREK

horendheid versus cognitieve vermogens. Onbehandeld gehoorverlies blijkt een duidelijke relatie te hebben met bijvoorbeeld dementie. Er moet nog heel veel onderzoek worden gedaan, maar het is wel een teken aan de wand.

Wil Verschoor De groep slechthorenden wordt steeds groter door de dubbele vergrijzing: meer mensen worden oud, en meer mensen worden ouder dan voorheen. Daarbij ben ik ook echt geschrokken van de toenemende groep jongeren met tinnitus en de angsten die daarbij optreden: angst om een opleiding niet af te kunnen maken, kinderen niet te kunnen opvoeden, en ook: blijf ik gezond?

Paul van Weezepoel Onbehandeld gehoorverlies of slechthorendheid wordt in verband gebracht met verschillende chronische aandoeningen. Er lijkt dit jaar meer aandacht voor te zijn in onze branche en er lopen diverse onderzoeken. Er bestaat steeds meer bewijs dat wanneer gehoorverlies met hoortoestellen behandeld wordt, dit een aantal ernstige gezondheidsproblemen kan verbeteren of afremmen. In de VS is daar onlangs ook onderzoek naar gedaan, waarbij hartziekten, diabetes en zeker ook het risico op valincidenten in verband worden gebracht met minder horen.

Goed horen of behandeld gehoorverlies gaat zoveel verder dan alleen maar het welzijn van iemand. Als je goed hoort, kun je langer werken en ben je langer in staat in je levensonderhoud te voorzien. Ik denk dat de maatschappelijke en economische kosten, die we besparen door onze goede hoorzorg, nog wel eens onderschat worden.

Meindert Het belang om in te zetten op vermijdbaar gehoorverlies wordt steeds meer erkend. Preventie gaat daarom een steeds belangrijkere rol spelen. Voor een deel is gehoorverlies onvermijdbaar, als je gewoonweg ouder wordt, maar voor de groep jongeren is nog veel werk te doen. Het is goed dat ook de politiek daar meer aandacht voor heeft, bijvoorbeeld ten aanzien van protocollering rond festivals.

Het is belangrijk dat we daar samen in optrekken.

Wil “Je hebt de handicap zelf over je afgeroepen”, dat is wat jongeren met tinnitus denken of horen en daar schamen ze zich vaak voor. In preventie moet dat naar voren komen: laat je niet door schaamte weerhouden om hulp te zoeken.

8

earline

Earline Wat zijn nog meer voorbeelden als het gaat om je fysieke en sociale gezondheid versus slechthorendheid?

Wil Het gaat ook over een negatieve spiraal van isolement, eenzaamheid, binnen blijven omdat je slechter hoort en daardoor ook minder in beweging zijn, met als gevolg dat men eigenlijk niet meer onder de mensen komt. Als je dit doortrekt naar een hoger abstractieniveau, dan gaat het om inclusie: iedereen moet mee kunnen doen in de samenleving, maar mensen die slechthorend of doof zijn voelen zich juist minder onderdeel van de samenleving.

Earline Signaleert het Ministerie van VWS dit soort zaken ook?

Jan Daar zetten we zeker op in. Mensen moeten, ondanks hun handicap of beperking, kunnen participeren in de samenleving, zelfredzaam zijn met gebruik van technologie.

Een hoorbeperking is een serieuze handicap en scoort heel hoog op de ziektelastschaal en veroorzaakt allerlei klachten op het gebied van welzijn.

Paul Ik las laatst dat het aantal Nederlanders met dementie alleen maar gaat toenemen. Volgt VWS dit soort onderzoeken?

Jan We weten hiervan en proberen dit te volgen. Het is evident dat we een dubbele vergrijzing tegemoet gaan en het is een feit dat naarmate de zorg beter, de samenleving zieker wordt. We zijn namelijk in staat om snel diagnoses te stellen, waarvan je de effecten wellicht pas over tien jaar merkt, zoals dementie. Maar op het moment dat een diagnose gesteld is, behoort iemand tot groep ‘chronisch zieken’. Je hebt er misschien nog weinig last van, maar je hebt al wel het predikaat gekregen.

Goed horen of behandeld gehoorverlies gaat zoveel verder dan alleen maar het welzijn van iemand Paul Ik vind het belangrijk dat zo’n onderwerp wordt gezien.

Ook bij gezamenlijke leveranciers, verenigd in branchevereniging GAIN, staat dit steeds meer op de agenda. Als leveranciers willen we een vraagbaak zijn voor slechthorenden en stakeholders omdat we heel veel kennis hebben, die we graag willen delen.

Jan Als meer cliënten met dementie het beeld is van de toekomst, dan biedt het ook wel een uitdaging voor audiciens.

Hoe meet je dan een goed hoortoestel aan, welke vragen stel je en vooral welke reële antwoorden krijg je dan?

Meindert Dit soort discussies voeren wij ook bij de NVAB. Wat voor gevolgen heeft dit bijvoorbeeld voor de opleiding van audiciens?

Jan Wat betekent dat voor het ‘voorschrijven’ en protocollering?

Phonak Audéo Marvel TM

De nummer één voor onervaren cliënten1

CES Award Winnaar

Edison Award Winnaar

gehoor geven

Als onervaren cliënten moeten kiezen tussen Phonak of een andere fabrikant, dan geeft men de voorkeur aan de uitzonderlijke geluidskwaliteit van Audéo Marvel.

1 Rakita, L., Stewart, E., & Drexler, J. (2018). Best first fit experience from Phonak: Phonak Marvel. Phonak Field Study News, retrieved from www.phonakpro.com/evidence, accessed December 19th, 2018.

Wil En hoe ga je om met signalering? Want het duurt nu al gemiddeld zeven jaar tussen ‘minder horen’ en de stap naar een audicien. Horen is en blijft een subjectieve ervaring.

Earline Stel dat die termijn van zeven jaar verkleind wordt, heeft dat dan mogelijk effect op zaken als dementie en sociaal isolement?

Paul Daar ben ik van overtuigd.

Meindert Gehoorverlies is bijna altijd een sluipend proces, het is niet iets dat je plotseling overkomt. Net als sociaal isolement. Het proces van zeven jaar is veel te lang; het is belangrijk dat we die termijn verkorten.

Paul En dat terwijl hoorzorg in Nederland zeer toegankelijk is, zeker als je kijkt naar omringende landen als Duitsland en België. Als slechthorende kun je kiezen tussen technisch hoogstaande hoortoestellen in de ZN Database; daar vindt nu ook weer een behoorlijke upgrading plaats.

Jan We hebben het in Nederland best goed geregeld; de kwaliteit, toegankelijkheid en solidariteit die in ons land bestaat, is hoog.

Meindert De hoorzorg in Nederland is van een hoog niveau en het is goed dat hoorzorg is opgenomen in het basispakket van de zorgverzekering. Goede hoorzorg moet voor iedereen toegankelijk zijn. In de zorg kennen we al een eigen risico. Het is dan eigenlijk onterecht dat verzekerden ook nog eens een eigen bijdrage van 25 procent voor een hoortoestel moeten betalen. Wat ons betreft moet die eigen bijdrage zeker ter discussie gesteld worden.

10

earline

Paul Ik denk dat het hoortoestel gaat voorzien in veel meer functionaliteiten om je gezondheid te meten, denk bijvoorbeeld ook aan het pro-actief volgen van lichamelijke en mentale activiteit. Je wilt ‘m gewoon hebben. Maar dat kan helaas nog niet samengaan met vergoeding van de zorgverzekeraar als je kiest voor dat product.

Wil Je meet dan zaken die feitelijk niets te maken hebben met slechthorendheid.

Paul Maar wel met je gezondheid. En in het oor kun je veel meer en accurater meten.

Wil Vergoed je dan iets wat je algemene gezondheid meet of heb je het dan over goede hoorzorg?

Jan Mooi dat die extra functionaliteiten er zijn, maar ik voorzie in de toekomst dat partijen als Apple en Samsung zich gaan mengen in de hoorbranche. Dat stelt ons voor allerlei vragen: wat is nodig, nuttig, veiilig? En dan nog de vergoedingsvraag. Hoorzorg gaat sec om de functioneringsstoornis ‘gehoorverlies’ om aanspraak te maken op zorg. De meerdere functionaliteiten zijn mooi, maar vallen buiten de aanspraak. Bij preventie is ook zo’n discussie: in hoeverre moet dat verzekerde zorg zijn? Je voorkomt er veel mee, maar wat is dan iemands eigen verantwoordelijkheid?

Paul Los van de features vormt het topsegment van hoortoestellen van de fabrikanten de beste audiologische producten die wereldwijd worden aangeboden. Als je ziet hoeveel research door de vijf topspelers in de markt wordt gedaan, is het niet waarschijnlijk dat Apple of Samsung dat ooit bij kunnen benen; onze markt is ook te klein en te gespecialiseerd voor hen.

Meindert Je beknibbelt op de keuzevrijheid van de consument wanneer je het onmogelijk maakt om bij te betalen voor extra features. En dat terwijl de wensen en positie van de zorgconsument juist veel centraler gesteld moeten worden.

Paul De markt groeit met 10 procent in aantal hoortoestellen. We verkochten een kleine 100 duizend toestellen in de afgelopen 4 maanden, waarvan 16 procent in de private markt. Deze laatsten worden helemaal uit eigen zak van de consument betaald.

Meindert Het zijn vooral de verzekeraars die moeten bewegen op dit punt. Een signaal ter ondersteuning van VWS wordt zeer gewaardeerd.

Jan Er bestaan ook restitutiepolissen en die zijn daar veel milder in. Daar kan een verzekerde ook voor kiezen.

Wil Ik zie hier een tweedeling in de samenleving voor wat betreft toegankelijke hoorzorg: de mensen die het niet breed hebben, vermijden alles wat met eigen risico of bijbetaling te maken heeft. Toegankelijke hoorzorg is dus prima, maar weet dat er een onderkant van de samenleving is waar mensen niet naar de huisarts gaan om het probleem duidelijk te maken, omdát ze weten dat er kosten aan verbonden zijn.

Earline Kun je een praktijkvoorbeeld noemen?

Wil Een verhaal over ‘waar houdt zorg op’ en ‘waar begint het commerciële circuit'? Dochter gaat met vader naar audicien, vader wordt nadrukkelijk een buitencategorie hoortoestel aangeraden terwijl hij alleen een eenvoudig hoor-

VAKGENOTEN IN GESPREK

toestel nodig heeft. Hij verwacht vanuit het zorgsysteem dat hij adequaat wordt geholpen door de audicien. Daar moet je je als audicien bewust van zijn. Soms wil een klant alleen maar beter kunnen horen als hij een gesprek voert en verder geen ‘toeters en bellen’. Ik zou het liefste een lijstje met ‘10 kritische vragen bij je eerste bezoek aan de audicien’ op de website van Stichting Hoormij zetten.

Erkenning van vakmanschap: de gemiddelde audicien weet meer van horen dan de gemiddelde huisarts Paul We hebben regels en kwaliteitseisen binnen de branche waar we ons allemaal aan moeten houden. Het imago van de audicienbranche is de laatste jaren veel beter geworden en de markt is duidelijk gesegmenteerd in meer prijsgeoriënteerde aanbieders, ketens en zelfstandige audiciens. En natuurlijk, dat zijn allemaal commerciële bedrijven. We zijn juist zo’n transparante markt geworden. Mensen maken zelf de keuze voor een audicien en laten zich echt niet meer voorschrijven wat ze wel of niet moeten doen.

Wil Dan ga je uit van een mondige consument die goed ingelezen is, die kriitische vragen durft te stellen en die precies weet wat zijn hulpvraag is.

Earline Ja, want we hadden het al over toename van klanten met dementie…

Meindert Dat onderstreept dat het belangrijk is om te reguleren en te werken met protocollen. Er is al heel veel gebeurd, de aanscherping van onder andere het Kwaliteitshandboek van StAr en de veldnormen van het NOAH-overleg. Bovendien hebbben beide brancheorganisaties unaniem afgesproken dat er een extra gedragscode ingevoerd kan worden als daar behoefte aan is: als een klant buiten het vergoedingssysteem valt leggen we de verantwoordingsplicht, waarom dat dan nodig is, neer bij de audicien.

Jan Die optie bestaat al, de bijzondere zorgvraag.

Meindert Dat is de bijzondere zorgvraag richting verzekeraar, waarbij de audicien een belangrijke adviesrol heeft. Het belangrijkste is dat een audicien altijd bereid is om toe te lichten waarop zijn advies gebaseerd is.

Jan De hoorzorg is een serieus probleem en we hebben een zorgstelsel gebouwd om te zorgen dat kwaliteit en doelmatigheid geborgd zijn. Eenvoudig waar het kan, ingewikkeld waar het nodig is. We hebben de functionele aanspraak veranderd om dat mogelijk te maken, er is een Hoorprotocol opgetuigd om ervoor te zorgen dat het juiste hoortoestel bij de juiste patiënt komt, we hebben gezamenlijk besloten dat er vijf categorieën patienten en dus ook hoortoestellen zijn en we hebben voorzieningen getroffen voor de uitzonderingsgevallen. Dan verbaast het mij wel dat er een stijgend aantal mensen verleid wordt tot de buitencategorie.

Paul Dit systeem is gecreëerd, waarbij we zijn uitgegaan van een functioneel, adequaat hoortoestel. Een ander segment van de markt wil het allerbeste audiologische hoortoestel met alle mogelijke opties, dat inderdaad duurder is. Maar liefst 84 procent van alle slechthorenden is tevreden met een adequaat hoortoestel uit één van de ZN-categorieën. Ik denk dat we het dus goed doen, maar ik blijf het onrechtvaardig vinden dat mensen hun vergoeding kwijt zijn als ze het ‘beste van het beste’ willen. De hoorzorg is goed georganiseerd met vakaudiciens die voldoen aan hoge kwaliteits­ eisen. De sector heeft zich de laatste jaren heel goed aangepast met betere regelgeving, protocollen en nog betere kwaliteit. Audiciens en leveranciers bewogen samen mee, maar de bodem van de vergoedingen is bereikt.

Meindert De indruk mag niet ontstaan dat goede hoorzorg alleen voor de private markt is. Dat is de bijl aan de wortel van het systeem. Als je de link legt naar goed gehoor en gezondheid en wat daar het collectief en maatschappelijk belang is, dan is het dat hoorzorg betaalbaar en toegankelijk moet blijven voor iedereen. De drempel moet eerder omlaag dan omhoog. Paul noemde al de enorme kwaliteitsslag. Er is zeker nog winst te behalen als het gaat om erkenning van vakmanschap en professionaliteit. Als er iemand is die verstand van horen heeft, dan is dat de audicien. De gemiddelde audicien weet meer van horen dan de gemiddelde huisarts. Waarom kan hij dan bijvoorbeeld een klant niet rechtstreeks doorverwijzen naar de KNO-arts? Er zijn nog veel stappen te maken als het gaat om die erkenning.

earline

11

Word wie je écht bent.

WAT PAST ER DAN ECHT BIJ MIJ?

Nieuwe carrièrestap?

Dit is de vraag van velen. En er zijn volop mogelijkheden binnen de hoorbranche.

Daarom nodigen Anja en Ruud jou uit om te kijken naar wat je echt wilt. Hier bij kan kosteloos gebruik gemaakt worden van een DISC-persoonlijkheidsanalyse.

MAIL OF BEL

Anja Kool MANAGEMENT CONSULTANT 06 46 37 81 55 ANJA.KOOL@NOVICUM.NL

Ruud van der Laan MANAGEMENT CONSULTANT 06 21 86 46 98 RUUD.VANDERLAAN@NOVICUM.NL

SCAN DE QR-CODE VOOR MEER INFORMATIE OF GA NAAR WWW.NOVICUM.NL

VAKGENOTEN IN GESPREK

Earline Verstrekkende gevolgen voor verstrekkende onbehandelde gezondheid. Denken we dat dit belang steeds meer gaat toenemen?

Jan Als er ergens sprake is van ‘shared decision making’, dan is het wel bij hulpmiddelen zoals hoortoestellen. De cliënt staat altijd voorop, hij of zij heeft recht op maatwerk. Daarbij is er het belang van de zorgverzekeraar (vertrouwen dat er zinnige en zuinige zorg wordt geleverd) en het belang van de zorgleverancier (goede zorg leveren tegen een goede prijs). Hoe kun je met elkaar daar afspraken over maken om de solidariteit en duurzaamheid van zo’n systeem op lange termijn te waarborgen en tegelijkertijd iedereen de rumte te geven? Dit is bij hoorzorg in gang gezet, maar loopt nu bijvoorbeeld ook op andere zorggebieden, zoals diabetes, protheses, incontinentie etc.

Earline Als er door onderzoek wordt aangetoond dat er een relatie is tussen gehoorverlies en bijvoorbeeld dementie, komt daar wellicht in de toekomst budget voor vrij?

Jan Dat ligt eraan. Het is nu een halfgesloten aanspraak, het gaat om de functiestoornis gehoorverlies; daar is het budget op gebaseerd. Maar als je zo’n claim maakt, moet dat onderbouwd worden. Als evident bewezen is dat er zaken mee voorkomen worden en dat het kosteneffectief is, dan volgt een andere discussie.

Wil Hoorzorg kan in de toekomst mogelijk veel breder worden. Dan geef je een grotere rol aan de invloed van het gehoor en hoorzorg op andere onderdelen van je gezondheid.

Earline Leidt het tot meer maatschappelijke kosten als aangetoond wordt dat er meer relatie is tussen gezondheid en gehoorverlies?

Paul Het is in de toekomst waarschijnlijk juist interessant om vergaand te investeren in de hoorzorgkosten, want dit kan uiteindelijk zorgen voor meer economisch en dus maatschappelijk voordeel.

Meindert Daarbij noem ik ook het belang van verkorting van de zeven jaar en preventie. Als iemand eerder een beroep doet op hoorzorg, dan brengt dat kosten met zich mee.

Maar die zijn niet alleen buitengewoon beperkt, er worden juist veel hogere, andere kosten door voorkomen en maatschappelijk gezien belangrijke positieve effecten mee bereikt.

Wil Daarbij zijn ook bewustwording en preventie belangrijk, net als onderling contact en uitwisseling tussen mensen die worstelen met hun slechthorendheid. Hoormij staat open voor elke vorm van samenwerking zolang het doel behouden blijft: we zijn er voor mensen die goede hoorzorg en goede informatie zoeken.

Meindert In de hoorbranche is verreweg het grootste deel consument, slechts een klein percentage is patiënt. De grote groep zal zich niet snel aansluiten bij Stichting Hoormij.

Wil Dat klopt. Überhaupt sluiten mensen zich niet meer snel aan bij een patiëntenorganisatie en dat merken wij ook. We zoeken daarom een andere manier van werken, bijvoorbeeld met vrijwilligers die zich inzetten voor korte projecten.

Jan Die grote groep: zijn dat eigenlijk niet ook zorgvragers?

Meindert Wij noemen dat zorgconsumenten. Patiënten hebben meer complexe zorg nodig, die verwijs je door naar de KNO-arts.

Jan Als ik over zorg praat, dan heb ik het liever niet over consumenten.

Paul Maar het is tegelijkertijd ook een commerciële sector.

Jan Is een audicien een zorgverlener of meer een zorgondernemer?

Paul Ik hoop dat ze zeggen: beiden. Ik denk oprecht dat we heel goede hoorzorg leveren; in dienstverlening, maar ook in product, zowel in de ZN Database als erbuiten.

earline

13

D O O R G E E F

COLUMN annemiek de rooij

Als audiciens hebben mijn man Erwin Lobato en ik jarenlange ervaring op het gebied van hoorzorg. We hebben ons als onafhankelijk audicien in 2007 op de Veentjes in Doetinchem gevestigd en zijn daar gestart met Annemiek’s Hoorstudio. De zaken liepen daar redelijk tot goed en toen we in 2013, dankzij de ommezwaai van de zorgverzekeraars goed gedraaid hadden, hebben we besloten onze stoute schoenen aan te trekken en in een noodlocatie in Arnhem een tweede winkel te vestigen. We hoorden van het plan om een kerk in de nabijheid een herbestemming te geven als gezondheidscentrum.

We zijn in Arnhem gestart met een heel klein winkeltje, met net genoeg ruimte voor een aanpaskamer en een klein werkplaatsje. Omdat we wisten dat we ‘de kerk’ in zouden gaan, vonden we dat niet zo’n ramp. Het vooruitzicht was dat we daar na anderhalf à 2 jaar naartoe zouden verhuizen.

Zoals met heel veel dingen in hoortoestellenland moesten we ook hiervoor erg veel geduld opbrengen… uiteindelijk heeft het namelijk 5 jaar geduurd. Het geduld bracht wel wat op: een prachtige plek in het kerkgebouw dat fantastisch verbouwd is. We hebben een prachtige entree met dito balie, twee ruime aanpaskamers en een mooie werkplaats. In de wachtkamer is het fijn vertoeven: mensen kunnen zichzelf voorzien van een heerlijke kop koffie of iets anders. De winkel is daar geplaatst op een hele speciale plek.

Rechtdoor de kerk in en dan achter op (voorheen) het altaar.

We nemen daar dus een prominente plek in.

Wij staan voor goede hoorzorg, maar wat is dat? Wij als audiciens kunnen allemaal wel een hoortoestel aanpassen.

De uitdaging zit ‘m in het luisteren naar wat de cliënt wil en ontdekken wat er tussen de regels door wordt gezegd; dat maakt het al wat moelijker. We willen een proef niet afraffelen, en dat is natuurlijk wel een kunst, gezien we rekening moeten houden met de nieuwe eisen die daarvoor te hanteren zijn. Tijd is geld. Wij bieden graag een gedegen proefperiode aan. Als toestel A niet bevalt, dan laten we toestel B proberen. We kunnen dit met alle merken en uiter-

aard hebben we zelf wel een voorkeur voor een aantal merken. Komt een klant met een specifieke wens, dan houden we daar graag rekening mee. Dat kan dan als gevolg hebben dat we buiten het ons vertrouwde assortiment kiezen.

Heeft een cliënt gekozen, dan valt er na twee maanden een kaart in de brievenbus. Dit is een moment waarop de klant herinnerd wordt aan de vraag ‘hoe draag ik mijn toestellen en ben ik tevreden?’. Ook nodigen we de klant jaarlijks uit om naar de winkel te komen voor een nazorgcontrole. Natuurlijk moeten ze dat zelf willen. Als de cliënt tussendoor voor bijvoorbeeld batterijen in de winkel komt, dan nemen we altijd een moment om te vragen hoe de hoortoestellen bevallen om te ontdekken of de cliënt nog tevreden is. Dit hoort ook bij de gedegen nazorg. Reeds vele jaren plannen we een servicedag met monteurs en dat doen we inmiddels op beide locaties. Op dit soort dagen is het in de winkel echt heel druk door korte afspraken, waarbij technische service wordt verleend met - eventueel daaruit voortvloeiend - een grotere reparatie of een nieuwe afspraak om een en ander weer door te spreken. Ons doel is om niemand teleur te stellen en daarom hebben we dit jaar de winkels wat langer open gehouden. We merkten dat er maar een beperkt aantal toestellen defect was; toch mooi dat we betreffende cliënten weer konden voorzien van deugdelijke toestellen.

We hebben oog, oor en hart voor oorzorg! Goede zorg is ook - als het nodig is - andere hulpmiddelen dan hoortoestellen aanbieden om de kwaliteit van leven zo veel mogelijk te optimaliseren. Denk aan TV, communicatie via telefoon, ondersteuning tijdens vergaderingen en optimaliseren van gehoorondersteuning op de werkplek. Tenslotte noem ik nog de bijkomende handelingen die wij doen, zoals advies geven over de keuze voor een zorgverzekering, wat in de loop der jaren ook een onderdeel van de werkzaamheden is geworden: ‘Welk contract is voor de cliënt goed als hij of zij nieuwe hoortoestellen wil gaan aanschaffen?’

HOORZORG IN DE KERK

14

earline

VOLGENDE DOORGEEFCOLUMN: Edgar Meeder, Gehoorwinkel Nijkerk

DISCOVER VAN UNITRON unitron introduceerde op 17 juni jl. haar discover-platform, ondersteund door de flex™-experience. discover stelt audiciens in staat een comfortable first-fit, toonaangevende geluidsprestaties én ultiem gebruikersgemak te bieden1.

Momenteel zijn twee RIC-hoortoestellen beschikbaar op het Discover-platform: Moxi™ Fit met een 312-batterij en Moxi Jump R met een lithium-ion oplaadbare batterij. Beide zijn voorzien van toonaangevende connectiviteit waarmee telefoongesprekken en digitale media van alle mobiele apparaten kunnen worden gestreamd naar beide oren.

Nieuwe en verbeterde first-fit Discover maakt een sprong voorwaarts met een nieuwe first-fit strategie die audiciens helpt bij het creëren van een positieve ervaring voor hun cliënten, vanaf de allereerste afspraak. Een verfijnde en gepersonaliseerde first-fit berekening zorgt voor een comfortabele eerste geluidservaring, die zich geleidelijk aanpast aan de doelcurve. “Leeftijdgerelateerd gehoorverlies vindt geleidelijk plaats. Gedurende de tijd raakt het auditieve systeem gewend aan een verminderd volume en variëteit aan geluiden. Het kost tijd om te wennen aan het ontvangen en verwerken van hogere versterkingsniveaus. Hoe langer de hoortoestellen worden gedragen, hoe ontvankelijker de drager is voor de extra versterking die op de doelcurve ligt”, legt Dr. Donald Hayes, directeur van Clinical Research van Unitron uit. “Met Discover kunnen audiciens de first-fit-benadering combineren met ervaringen uit de praktijk. Cliënten ervaren meteen een verbeterde verstaanbaarheid, zonder het verminderde comfort dat zou zijn ontstaan als de volledige versterking werd toegepast bij de eerste afspraak”.

FLEX-experience De FLEX-experience is ontworpen om de complete ervaring van het kopen en dragen van hoortoestellen flexibel en transparant te maken, zonder dat het ingewikkeld wordt.

“Bij Unitron willen we dat klanten hun gewennings- én gebruikersperiode als prettig ervaren. We weten dat mensen er gemiddeld zeven jaar over doen om hulp te zoeken bij hun slechthorendheid en een groot deel verlaat de audicien zonder de versterking die ze nodig hebben”, vertelt Lilika Beck, vice-president Group Marketing van Unitron. “We hebben veel werk verzet om de pijnpunten van de gewennings- én gebruikersperiode te begrijpen. Onze FLEX-experience is echt ontworpen om invloed uit te oefenen op de eerste stappen die een cliënt zet, in een gerichte poging de resultaten te verbeteren en de flexibiliteit te bieden om na aanschaf het technologieniveau te upgraden”. voor meer info: www.unitron.com/nl 1 2

Unitron-validatieproeven Q1 2019 Dr. David A. Eddins, WCA oktober 2018 Kaapstad, Zuid-Afrika

Natuurlijke geluidsclassificatie Met behulp van ‘machine learning’ -een vorm van kunstmatige intelligentie- is het signaalverwerkingssysteem in Discover getraind om geluid net zo nauwkeurig te classificeren als een normale jonge volwassene2. Dit vermogen om akoestische omgevingen te herkennen, classificeren en aan te passen, zonder handmatige aanpassingen, biedt een echt natuurlijke luisterervaring voor de drager, zelfs in de meest uitdagende luistersituaties. “Het Discover-platform classificeert geluid in zeven verschillende luisteromgevingen en classificeert gestreamde signalen nu ook”, zegt Hayes. “Het past de respons van het hoortoestel automatisch aan om te worden geoptimaliseerd voor spraak of muziek”. Dit betekent dat de hoortoestellen automatisch de beste, meest geschikte functies en signaalverwerking voor elke luisteromgeving kunnen toepassen.

earline

15

HANS ANDERS WIL HARD GROEIEN bart van den nieuwenhof, ceo hans anders retail group

Hans Anders onderscheidt zich door zekerheid, prijs én fun “een van de belangrijkste zaken van goed leiderschap is goed luisteren. dat heb ik ook moeten leren. als je goed luistert naar je mensen, kun je in de dagelijkse werkzaamheden veel zaken aandragen vanuit je eigen ervaring. omdat je het zelf ondervonden hebt, hebt gezien of gehoord en vooral niet omdat je denkt het wel ‘even te weten’. ik ben veel meer een merkenman dan een productenman. het retailen an sich is voor mij een uitdaging die je altijd als team met elkaar aangaat. hans anders is een pracht van een merk, net zoals de merken waarvoor ik mocht werken: c&a, upc, v&d, hunkemöller en la place”.

TEKST Anneke Pastoor BEELD Mint & Mint Photography Bart van den Nieuwenhof is per 1 oktober 2018 gestart als CEO van de Retina Group, waar Hans Anders, Direkt Optik en eyes+more onder vallen. Een rasretailer, continu op zoek naar business en mogelijkheden. Hij studeerde psychologie, maar kreeg tijdens deze studie de kans om bij C&A een interne opleiding te volgen en greep deze met beide handen aan. Het retailersbloed zit in de familie. “Consumentenbeslissingsgedrag is feitelijk een vorm van marketing.

Psychologie en marketing liggen dichtbij elkaar, die combinatie heeft mij altijd geboeid. Wat drijft iemand, hoe kijkt iemand naar een organisatie of merk? Er wordt te vaak gezegd ‘we zetten de klant centraal’, maar kijken we dan ook naar wat die klant beweegt en wat hem of haar stimuleert tot aankoop?”

Hard groeien Hans Anders wil vooral heel hard groeien onder leiding van Bart van den Nieuwenhof en dit jaar 65 winkels openen.

“Voor een deel zijn dit nieuwe Hans Anders-winkels in Nederland en België, maar vooral ook meer eyes+more winkels in Duitsland. Kwalitatief en kwantitatief goed groeien, dat is ons doel. We kijken rond in Luxemburg, waar we nog niet actief zijn, en in Zweden krijgen we met Direkt Optik steeds meer voet aan de grond. Met een investeerder als 3i’s, die in ons gelooft en helpt de autonome groei waar te maken, staan we er gezond voor”, vertelt hij enthousiast. “Ik breng graag Hans Anders naar de volgende succesfase, en dat doen we met z’n allen. Ik wil graag, samen met de medewerkers, winnen en geloof in een model dat een hoofdkantoor in dienst staat van de collega’s in het land. Het is dagelijks hard werken om de brug daartussen stevig te houden”.

Anders Hans Anders heeft als optiekketen de nummer 1-positie in aantal stuks in Nederland. Bart: “Ik geloof in de theorie die te maken heeft met het paradoxale in de marketing: iets kunnen waarmaken tegen een zeer betaalbare prijs. Zara werkt ook zo, probeer dat als concurrent maar eens aan te vallen. Hans Anders onderscheidt zich door zekerheid in

combinatie met prijs, maar zeker ook op het gebied van fun.

Specsavers heeft het drievoudige aan ‘share of voice’ op TV en radio; daar boksen we niet tegenop, maar we gaan daar creatief mee om. Onze nieuwe commercial met Plien als ‘Loes’ en de slogan ‘Dat maakt Hans Anders’ onderstreept dat. We zijn een merk waarop je kunt bouwen met een prijs die significant lager ligt dan bij de andere ketens. De beste service voor de beste prijs. En dat in een combinatie met het sprankelende dat Hans Anders heeft opgebouwd. Aan mij de taak om dat nog meer terug te brengen in het merk”.

Synergie Hans Anders claimt niet de nummer 1-positie als het gaat om horen. “Het is belangrijk dat wij in de hoormarkt onze ‘fair share’ bereiken en behouden. We hebben een pracht van een positie in de optiek met prospects en klanten die ons wekelijks bezoeken, ook als het gaat om oriëntatie. Ook de klantenloyaliteit ligt hoog, vaak zijn mensen al jaren klant bij ons. Dus als zij aan een hoortoestel toe zijn, kiezen ze meestal ook voor ons. We hebben de kennis en kunde in huis om goede hoorzorg te bieden met prachtige, marktconforme producten. We volgen de ontwikkelingen op het gebied van hearables en wearables, maar het moet nog blijken of onze doelgroep daar latente behoefte aan heeft en vooral geld voor over heeft in de private markt”.

Van klanten gasten maken Bart van den Nieuwenhof zit duidelijk op zijn plaats bij Hans Anders. “We hebben een mooie klus qua groei te doen, er staan gepassioneerde mensen in de winkels en ik werk met een sprankelend team. We werken er hard aan om onze positie verder uit te bouwen. Ik merk dat ik mijn ervaring bij La Place op het gebied van hospitality management kan meegeven aan een organisatie als Hans Anders. Ik werkte destijds bij mijn start als CEO bij La Place gedurende 16 weken in de restaurants, en die praktijkervaring telt nu nog vaak mee in mijn besluitvorming: Hoe maken we van onze klanten gasten en hoe kunnen we ze nét iets blijer maken bij Hans Anders? Daar ga ik voor!”

earline

17

!

UW NI E

Introductie van echte Smartphone ondersteuning Maak kennis met de volgende generatie Bluetooth Visit telefoonzenders. Het is nu gemakkelijker dan ooit om verbonden te blijven.

Ondersteuning voor mobiele telefonie Meldingen voor oproepen en berichten Ondersteuning voor berichten Werkt met WhatsApp, Skype etc.

Ondersteuning voor vaste telefonie Telefoonkabel en splitter meegeleverd Bluetooth 5.0 Beschikbaar voor iOS and Android multicaresystems.nl

de sessie van werkpad met gonny pepers

olav wagenaar

dagvoorzitter en cabaretier maarten willemse

AUDICIENSCONGRES AUDIDAKT

DRUKBEZOCHT EN GEVARIEERD

een leven lang horen – lang leve het horen! dit was het thema dat centraal stond tijdens het audicienscongres 2019, dat op 18 en 20 mei plaatsvond. beide dagen was het ‘volle bak’ in de reehorst in ede. audidakt had een gevarieerd programma samengesteld, met een prima diversiteit aan sprekers.

TEKST Marie-Catrien van Deijck BEELD AuDidakt “We kijken terug op een prachtig congres met een recordaantal bezoekers”, vertelt Dorothé van den Aker, directeur van AuDidakt en organisator van het Audicienscongres. “De mix van interessante plenaire bijdragen van sprekers, inspiratiesessies

en het levendige Belevingsplein waren de perfecte ingrediënten om elkaar te ontmoeten en te praten over het vak van audicien en de ontwikkeling van het vak”. Het congres telde in totaal bijna 1.100 bezoekers, verdeeld over twee dagen.

doventolk

Prosumentenmodel Olav Wagenaar, klinisch neuropsycholoog bij Antes Rotterdam en specialist gehoor, geheugen en gedrag, presenteerde zijn visie op het verband tussen gehoorverlies en dementie, onder de noemer ‘Use it or lose it; horen is gezond!’. (In de vorige editie én de volgende editie van Earline vindt u interviews met Olav Wagenaar.)

De interactieve presentatie van StAr-voorzitter en hoogleraar gezondheidseconomie en medische technologie Guus van Montfort hield het publiek goed bij de les: er moesten zowel aan het begin als aan het einde van zijn betoog een aantal vragen worden beantwoord. Van Montfoort ging in op de invloed van zowel de overheid als zorgverzekeraars op de directe zorgverlening, op de mogelijkheden van eigen regie door cliënten en op het prosumentenmodel, een door hemzelf bedachte term voor een nieuwe verbinding tussen producent en consument. Volgens de hoogleraar gaan cliënten op het gebied van hoorzorg steeds meer zelf uitzoeken en regelen en schakelen ze een audicien in wanneer ze dat nodig vinden voor een bepaalde meerwaarde. “Geneeskunde wordt specifieker”, aldus Van Montfoort.

Brandpreventie en leven met gehoorverlies Roel Schouten, coördinator Risicobeheersing van Brandweer Nederland, ging in op brand, risico’s en alarmeren bij verminderd zelfredzamen. “Brand discrimeert”, aldus Schouten. In 2018 vonden in Nederland 30 fatale woningbranden plaats, waarbij 33 doden vielen. De branden waren in 33% van de gevallen het gevolg van roken, 30% ontstond door elektrische apparatuur en 13% door bakken en braden. Van de slachtoffers was bijna 50% 61 jaar en ouder en 56% beperkt- of niet zelfredzaam. Volgens Schouten reden genoeg voor audiciens om hun cliënten voor te lichten op het gebied van brandpreventie.

Niet alle aanwezigen waren het daar echter mee eens: “We moeten steeds meer. Er zijn al zoveel regels en we moeten ons aan zoveel protocollen houden; ik vind het wel genoeg”, aldus een audicien.

Behalve presentaties van Earline-columniste en eigenaar van Hooridee Wendelina Timmerman en directeur strategische marketing van Advanced Bionics, Hans Mülder, stond er een aantal inspiratiesessies op de planning. Deze waren verdeeld over drie lijnen van elk drie presentaties. Iedereen moest één lijn kiezen, waardoor niet alle sessies konden worden bijgewoond. Jammer: het aanbod was interessant genoeg om ze allemaal te willen volgen. Zo ging Corné de Man, accountmanager van Phonak Nederland, in op ‘Een goede start van je hoorcarrière’, vertelde Janet Hulsman, specialist gehoorverlies GGMD voor doven en slechthorenden, over leven met gehoorverlies en verzorgde Rob Drullman van Drullman Spraak & Gehoor een presentatie ‘Hoortraining – horen tussen de oren’. De aanwezige hoorprofessionals waren enthousiast over wat ze te horen en zien kregen. AuDidakt heeft wederom bewezen dat het Audicienscongres iets is wat niet gemist mag worden!

20

earline

Gezocht: audiciens met een missie

Als audicien heb je bij Specsavers verschillende mogelijkheden  Ambulant audicien  Audicien in vaste dienst  Je eigen winkel runnen

De vogels weer horen zingen of een gesprek kunnen voeren in een drukke omgeving – een stukje kwaliteit van leven teruggeven aan je klanten is waarschijnlijk een van de redenen waarom jij audicien bent geworden. Bij Specsavers heb je als audicien verschillende mogelijkheden. Zo kun je als ambulant audicien aan de slag in winkels die jouw hulp goed kunnen gebruiken, kun je bij een of meerdere winkels in vaste dienst of kun je als ondernemende audicien je eigen winkel runnen.

Welke optie je ook kiest, bij Specsavers richt je je elke dag op onze missie: het toegankelijker maken van betere oog- en hoorzorg voor iedereen. Specsavers helpt al 31 miljoen klanten wereldwijd, samen met meer dan 30.000 partners en collega’s. En we zijn altijd op zoek naar collega’s die willen bijdragen aan deze ambitie en het verschil willen maken.

Kom je eens praten over welke optie het beste bij jou past?

Kijk voor meer informatie op join.specsavers.com of neem contact op met Jeroen Hoeben via jeroen.hoeben@specsavers.com of 06-50626460.

22

earline

RELATIE SLECHTHORENDHEID EN COGNITIEVE ACHTERUITGANG de afgelopen jaren is er steeds meer bewijs dat slechthorendheid is gerelateerd aan cognitieve achteruitgang én dat het een risicofactor is voor dementie bij ouderen. wat de oorzaak is van dit verband is nog niet duidelijk. dat geldt eveneens voor de vraag of hoortoestellen de cognitieve achteruitgang en aantasting van de hersenstructuren kunnen voorkomen of remmen.

TEKST René van der Wilk BEELD Annet Scholten Met de onderzoeksresultaten die er nu liggen, lijkt het wijs het zekere voor het onzekere te nemen en patiënten ook om deze reden te stimuleren bijtijds te beginnen met de revalidatie van het gehoor. Lopend onderzoek kan over een paar jaar meer duidelijkheid geven over het effect van hoortoestellen op de achteruitgang van cognitieve vermogens en dementie.

Minister van Volksgezondheid Hugo de Jonge heeft in februari te kennen gegeven meer geld vrij te maken voor onderzoek naar dementie. Verminderde communicatie en luisterstress kan de ‘hersenfitheid’ aantasten. Voor de relatie tussen slechthorendheid, cognitieve achteruitgang en dementie worden meerdere mogelijke redenen aangedragen. Allereerst kan de achteruitgang worden veroorzaakt door verminderde sociale interactie. Door het misverstaan en de misverstanden bestaat het risico dat slechthorenden met een niet gerevalideerd gehoor sociale bijeenkomsten gaan vermijden. Als ze er wél heengaan, is de kans groot dat ze maar mondjesmaat aan de communicatie meedoen. Ouderen blijken sowieso al minder te gaan communiceren met het toenemen van de jaren. Dat geldt niet alleen voor ouderen die alleen wonen maar ook voor samenwonende stellen. Door deze verminderde interacties zullen ook de hersenen minder actief bezig zijn. Wanneer het steeds vaker terugtrekken tot sociale isolatie leidt, kan dit uiteindelijk ontaarden in chronische stress. Voor ons welzijn zijn sociale contacten zeer belangrijk. De langdurige stress die met sociale isolatie gepaard gaat, heeft op zijn beurt weer een

negatief effect op onze hersenen. Communiceren met anderen behoort waarschijnlijk tot een van de beste dagelijkse trainingen van onze hersenen en voor een gezond mentaal welzijn.

Sociale isolatie en luisterstress Bij slechthorendheid kost verstaan extra mentale inspanning, omdat van onvolledig binnengekomen informatie een coherent geheel moet worden gemaakt. Daardoor is bij slechthorenden juist bij functionele MRI’s (fMRI’s) meer hersenactiviteit te zien. Deze verhoogde hersenactiviteit is minder positief dan in eerste instantie wordt gedacht. De hersenen zijn weliswaar actiever, maar de extra mentale inspanning en ook de onzekerheid of wat er gezegd is wel goed verstaan is, zorgt voor luisterstress.

Hierdoor zullen slechthorenden sneller geneigd zijn af te haken bij gesprekken. Horen en verstaan is immers vermoeiend en belastend. Daarbij zorgt de extra mentale energie die nodig is om een gesprek te volgen ervoor dat gebeurtenissen minder goed worden opgeslagen in het geheugen. Door het moeten bijzetten van alle mentale zeilen in complexe luistersituaties wordt informatie dus minder goed verwerkt. De verslechterde hoorfunctie, de teruglopende communicatie en de samengaande stress, zowel door sociale isolatie als luisterstress, kunnen uiteindelijk een negatief effect hebben op de werking van ons geheugen en andere cognitieve processen. Dit is een mogelijke reden voor de aftakeling van hersenfuncties en hersenstructuren, waardoor de ‘hersenfitheid’ wordt aangetast.

earline

23

Leeftijd-gerelateerd gehoorverlies risicofactor voor dementie?

In het afgelopen decennium zijn er aardig wat onderzoeken uitgevoerd naar de relatie tussen gehoorverlies, cognitieve achteruitgang en dementie. In 2017 is een aantal overzichtsstudies verschenen en meta-analyses uitgevoerd waarbij een significant verband is gevonden tussen leeftijd-gerelateerd gehoorverlies en verschillende cognitieve maten. De voorzichtige conclusie wordt getrokken dat slechthorendheid mogelijk een risicofactor is voor cognitieve achteruitgang en dementie bij ouderen én dat slechthorendheid een beïnvloedbare risicofactor is.1 2 3 Ook zijn er het afgelopen decennium behoorlijk wat onderzoeksresultaten verschenen waarin de relatie tussen gehoorverlies en de afname in volume van bepaalde hersengebieden zijn aangetoond. Daarbij is in een tweetal studies een relatie gevonden tussen gehoorverlies en de afname van de grijze stof in de hersenen.4 5 Deze grijze stof in de hersenen is verantwoordelijk voor de informatieverwerking. De kenmerkende grijsbruine kleur wordt veroorzaakt doordat de grijze stof een mengsel is van bloedvaten en cellichamen van zenuwcellen. Er is overigens ook een studie die dit verband niet laat zien.6 Een andere grote studie vond juist een verband tussen gehoorverlies en de witte stof in de hersenen.7 Deze witte stof is verantwoordelijk voor de onderlinge communicatie tussen de zenuwcellen.

Ook is er onderzoek dat een verband tussen slechthorendheid en afname van het algehele volume van de hersenen laat zien.8 Een dergelijke atrofiëring is met MRI-onderzoek ook bij specifieke hersenstructuren gevonden, zoals de hippocampus.9 Onderzoek daarnaar liet zien dat bij een toenemende mate van slechthorendheid het volume van de hippocampus afneemt. Volgens de onderzoekers suggereren de resultaten dat de aanwezigheid van slechthorendheid na middelbare leeftijd invloed kan hebben op de atrofiëring van deze hippocampus. De hippocampus is een onderdeel van het limbisch systeem van onze hersenen en voornamelijk betrokken bij het opslaan van nieuwe herinneringen over bepaalde gebeurtenissen of van recente informatie. In hoeverre de hippocampus betrokken is bij het ophalen van oudere informatie en gebeurtenissen is onduidelijk. Wél wordt verondersteld dat de hippocampus betrokken is bij het ophalen van herinneringen die relatief vers in het geheugen zijn terecht gekomen.

24

earline

Verlies kortetermijngeheugen en desoriëntatie Bij de ziekte van Alzheimer en ook andere vormen van dementie is deze hippocampus juist één van de delen in de hersenen die wordt aangedaan. Schade aan de hippocampus -door zijn vorm ook wel ‘zeepaardje’ genoemd- bestaat onder meer uit verlies van het kortetermijngeheugen en desoriëntatie. Desoriëntatie kan op verschillende gebieden plaatsvinden, bijvoorbeeld in de tijd. Iemand weet dan niet meer welke dag het is, hoe laat het is, welke maand van het jaar of welk jaar. Bij dementerenden kan het soms ook onduidelijk zijn of het dag of nacht is. Ze gaan dan bijvoorbeeld midden in de nacht douchen en zich aankleden. Desoriëntatie in de tijd kan zich uiten doordat iemand niet meer weet hoelang geleden iets is gebeurd. Desoriëntatie kan zich ook voordoen op het gebied van plaats.

Iemand kan dan de weg naar huis niet meer terugvinden, weet niet meer waar hij woont of kan in huis of verzorgingshuis zijn eigen kamer of het toilet niet meer te vinden. Ook kan de desoriëntatie in persoon zich voordoen.

De echtgenoot wordt bijvoorbeeld aangezien voor de vader of moeder en een zoon voor een neef of echtgenoot.

Hoorrevalidatie remt mogelijk achteruitgang Aan de hand van de eerder aangehaalde onderzoeken wordt verondersteld dat slechthorendheid een risicofactor is voor dementie en ook dat hoorrevalidatie de achteruitgang van cognitieve processen en mogelijk ook dementie kan remmen of omkeren. Of dit ook daadwerkelijk zo is, moet nog blijken. Het kan natuurlijk ook zo zijn dat een verminderde doorbloeding (van zowel het binnenoor als de hersenen) de oorzaak van de achteruitgang van zowel het gehoor als de cognitieve processen en hersenstructuren is.

Lopend onderzoek kan meer helderheid geven Op dit moment loopt er een Amerikaans onderzoek10 waaraan 850 goed functionerende ouderen in de leeftijd van 70 tot 84 jaar zonder dementie en met een mild tot matig gehoorverlies deelnemen. Zij worden random ingedeeld in een groep die hoortoestellen krijgt óf in een groep die leert hoe je gezond oud kunt worden. In het onderzoek wordt onder meer gekeken naar cognitieve achteruitgang en dementie. Daarnaast wordt met MRI-onderzoek gekeken naar de hersenstructuren, het fysiek en sociaal functioneren, de kwaliteit van leven (gezondheidsgerelateerd) en de fysieke activiteit.

Het onderzoek is begin vorig jaar gestart en de resultaten zullen in 2022 bekend worden. Mogelijk blijkt dan dat hoorrevalidatie inderdaad zo belangrijk is voor een gezond stel hersenen als verwacht en eenieder die werkzaam is binnen het audiologisch veld nog meer bijdraagt aan een gezonde mentale toekomst van ouderen dan nu al het geval is.

Flinke stijging aantal mensen met dementie verwacht Dementie is een verzamelnaam voor de verslechtering van de cognitieve vermogens. De meest voorkomende oorzaak is de ziekte van Alzheimer, maar er bestaan ook andere vormen zoals vasculaire dementie, rontotemporale dementie en Lewy body dementie. In Nederland hebben ruim 270 duizend mensen een vorm van dementie. Een op de vijf Nederlanders loopt het risico om op enig moment dement te worden. De verwachting is dan ook dat het aantal de komende jaren door de vergrijzing flink zal stijgen en wel naar zo’n 620 duizend in 2050.

Minister Hugo de Jonge van Volksgezondheid heeft in februari dit jaar aangegeven meer geld vrij te maken voor onderzoek naar dementie. De minister wil de 8 miljoen euro die daar nu voor beschikbaar is, binnen enkele jaren verdubbelen tot 16 miljoen.

1 Loughrey DG, Kelly ME, Kelley GA, Brennan S, Lawlor BA. Association of Age-Related Hearing Loss With Cognitive Function, Cognitive Impairment, and Dementia: A Systematic Review and Meta-analysis. JAMA Otolaryngol Head Neck Surg. 2017;144(2):115-126.

2 Thomson RS, Auduong P, Miller AT, Gurgel RK. Hearing loss as a risk factor for dementia: A systematic review. Laryngoscope Investig Otolaryngol.

2017;2(2):69-79. Published 2017 Mar 16. doi:10.1002/lio2.65 3 Loughrey DG, Kelly ME, Kelley GA, Brennan S, Lawlor BA. Association of Age-Related Hearing Loss With Cognitive Function, Cognitive Impairment, and Dementia: A Systematic Review and Meta-analysis. JAMA Otolaryngol Head Neck Surg. 2017;144(2):115-126.

4 Hearing loss in older adults affects neural systems supporting speech comprehension. Peelle JE, Troiani V, Grossman M, Wingfield A J Neurosci. 2011 Aug 31; 31(35):12638-43.

5 Auditory cortex signs of age-related hearing loss. Eckert MA, Cute SL, Vaden KI Jr, Kuchinsky SE, Dubno JRJ Assoc Res Otolaryngol. 2012 Oct; 13(5):703-13 6 Diffusion tensor imaging and MR morphometry of the central auditory pathway and auditory cortex in aging. Profant O, Škoch A, Balogová Z, Tintěra J, Hlinka J, Syka J, Neuroscience. 2014 Feb 28; 260():87-97.

7 Rigters S. C., Bos D., Metselaar M., Roshchupkin G. V., Baatenburg de Jong R. J., Ikram M. A., et al. (2017). Hearing impairment is associated with smaller brain volume in aging. Front. Aging Neurosci. 9:2 10.3389/fnagi.

2017 8 Lin F. R., Ferrucci L., An Y., Goh J. O., Doshi J., Metter E. J., et al. (2014). Association of hearing impairment with brain volume changes in older adults. Neuroimage 90 84–92. 10.1016/j.neuroimage.2013.12.059 9 Uchida Y, Nishita Y, Kato T, et al. Smaller Hippocampal Volume and Degraded Peripheral Hearing Among Japanese Community Dwellers. Front Aging Neurosci. 2018;10:319. Published 2018 Oct 16. doi:10.3389/fnagi.2018.00319 10 Deal JA, Goman AM, Albert MS, et al. Hearing treatment for reducing cognitive decline: Design and methods of the Aging and Cognitive Health Evaluation in Elders randomized controlled trial. Alzheimers Dement (N Y). 2018;4:499-507. Published 2018 Oct 5. doi:10.1016/j.trci.2018.08.007

KLOK-TEKEN-TEST De klok tekenen is een eenvoudig uitvoerbare test om het cognitief verminderd functioneren en ook stoornissen in de ruimtelijke oriëntatie aan te tonen. Vraag aan een patiënt een klok te tekenen (cirkel), vervolgens daar de cijfers in te plaatsen en daarna een bepaalde tijd weer te geven door de wijzers op de correcte plaats te tekenen. Vaak wordt hiervoor ‘10 over 11’ gebruikt.

De cliënt krijgt bij de test drie instructies en elke instructie mag zo vaak worden herhaald tot de cliënt deze begrijpt. Er mogen echter geen extra aanwijzingen worden gegeven.

Wanneer de cliënt de eerste instructie goed uitvoert en een volledige gesloten cirkel tekent, levert dit twee punten op. Worden bij de tweede opdracht alle cijfers gebruikt én op de juiste plaats gezet dan krijgt de cliënt vier punten. Wanneer de wijzers op de juiste plaats worden gezet, krijgt de cliënt eveneens vier punten. Een score van zes of meer wordt als normaal beschouwd.

Uit onderzoek blijkt dat de klok-teken-test een goede betrouwbaarheid heeft. Bij een test re-test werd een betrouwbaarheid gemeten tussen 0,70 en 0,78 bij personen met Alzheimer-dementie. Tussen beoordelaars zit weinig variatie. De test heeft een hoge sensitiviteit (86%) en een hoge specificiteit (93%) voor het opsporen van de ziekte van Alzheimer.

Mocht u de test gebruiken, trek daar dan zelf niet direct conclusies uit, maar stuur uw cliënt door naar bijvoorbeeld zijn of haar huisarts.

klok getekend door dementerende

earline

25

roy boers

COMFOOR WIL STEEDS

MEER KENNISPARTNER ZIJN roy boers werkt twee jaar bij comfoor en zette per 1 mei de stap naar business unit manager audiology. reden om hem een aantal vragen in doetinchem te stellen over deze nieuwe functie en over comfoor/pluggerz.

TEKST Anneke Pastoor BEELD Loek Peters

We maken niet zomaar iets, maar iets voor iemand Roy Boers speelt toetsen in een band en wilde eigenlijk vroeger naar het Conservatorium, maar vond deze richting té klassiek. Zijn liefde voor geluidssynthese maakte dat hij zich 27 jaar geleden verdiepte in audiologie. Na werkzaam te zijn geweest als audicien en lijnmanager kwam hij bij Comfoor terecht; een bedrijf dat momenteel een mooie groei doormaakt en verdeeld is in drie divisies: retail, industrie/PBM en audiologie. Feitelijk zijn dit drie bedrijven in één bedrijf. Per 1 februari is de nieuwe constructie van kracht dat elke divisie/business unit door een specialist wordt aangestuurd. Daardoor wordt er nog nauwer samengewerkt tussen de meer dan 150 medewerkers.

Hoe vertaalt Comfoor de pay-off ‘Comfoor cares’ richting medewerkers?

“We doen aan positieve discriminatie: mensen met een gehoorbeperking krijgen voorrang in een sollicitatieprocedure. Ongeveer 5 procent van het bedrijf heeft een (zware) gehoorbeperking waarbij regelmatig de hulp van een gebarentolk wordt ingeschakeld. Tevens werken we, vanuit maatschappelijke betrokkenheid, samen met de medewerkers van sociale werkplaats Laborijn, die onder andere de Pluggerz Unifit’s, universele gehoorbescherming, voor ons assembleren. Onze uitdaging is om iedereen, die voor ons werkt, hart voor het product te geven. De bewustwording dat we niet zomaar iets, maar iets voor iemand aan het maken zijn; een onderdeel in de oplossing van een beperking, zodat mensen weer kunnen genieten van geluiden, maar ook hun gehoor kunnen beschermen”.

En als het gaat om voorlichting en kennis?

“Deze zijn de laatste twee jaar in een stroomversnelling gekomen. Comfoor is actief op diverse plekken, variërend van het Audicienscongres AuDidakt, tot presentaties aan KNO-artsen en audiologie-assistentes, maar ook conservatoria. Tevens geven we vier trainingen: afdrukken maken voor beginners, afdrukken maken voor professionals, maatwerk oorstukjes en wet- en regelgeving rond gehoorbescherming. Voor de drie laatstgenoemden, worden accreditatiepunten toegekend. Onze productspecialist heeft onder andere zitting in de Europese normencommissie en ik ben er dan ook trots op dat Comfoor ISO- en categorie III gecertficeerd is als het gaat om gehoorbescherming én dat onze gehoorbeschermingsproducten CE, EN & cat-3 gecertificeerd zijn. We hebben niet alleen de ambitie gesteld om marktleider te blijven, maar ook om steeds méér kennispartner te zijn. We willen voorop blijven lopen”.

Wat zijn voor jou de belangrijkste kernwaarden van Comfoor?

“Zonder twijfel: innovatie en expertise, maar vooral passie voor het vak! Innovatie is een kapstok waar je veel aan kunt ophangen, een bron die nooit uitgeput is; die blijf je voeden met je passie. Op het moment dat ik iets zie, hoor of proef in de markt, dan voel ik altijd de behoefte om te kijken ‘wat kunnen we hiermee?’. Het is voor mij lastig om met passieloze mensen te werken. Daarnaast hebben we, ook als bedrijf, een verantwoordelijkheid te dragen, niet alleen voor onszelf maar zeker ook voor de wereld van morgen”.

Biedt Comfoor luisterende oren?

“Zeker! We adviseren, geven lezingen en zijn betrokken bij de audiciens waar we zaken mee doen als het gaat om een stuk casuïstiek. Dat merken we vooral in onze nieuwere producten, zoals bijvoorbeeld de Deep Fit RIC mould en de Airpod sleeves. Er bestaat wat koudwatervrees bij audiciens. Wij adviseren hoe het aan te pakken, hoe het op te lossen en slaan een brug naar CI’s en nieuwe producten.

Het is belangrijk dat audiciens weten wat er met maatwerk mogelijk is, daar vertellen wij hen graag over”.

Welk product zet je in de spotlight?

“Zonder twijfel de Deep Fit RIC! Hiermee halen we veel problemen voor slechthorenden weg, zoals occlusie artefacten en autofonie, en bieden tegelijkertijd meer draagcomfort en verhogen de perceptie van features in hoortoestellen. Veel fabrikanten zijn enthousiast, want met domes kun je gewoon niet altijd de meerwaarde van een hoortoestel laten horen. Veel features zijn laag frequent geënt, dus op het moment dat je deze open aanpast, zijn ze niet hoorbaar. Juist door heel goed en diep af te sluiten is de overspraak naar het trommelvlies kort en klein, waardoor heel veel features wel hoorbaar zijn; bijvoorbeeld een echoblokker en ruisonderdrukker en systemen die upward spread of masking tackelen. Met de Deep Fit RIC heeft de audicien echt een stuk gereedschap in handen, waarmee adaptatietijden versneld en geluid geoptimaliseerd worden. Dus een hogere klanttevredenheid en een verhoging van de uiteindelijke retentiewaarde”.

Wat geeft jou veel voldoening?

“Om voorlichting te geven aan professionals die het geleerde morgen al in praktijk kunnen en willen brengen. Of meedenken in een oplossing van een moeilijke audiologische casus.

Een audicien die op langere termijn begrijpt hoe belangrijk maatwerk is en passie voor zijn vak heeft. Dezelfde passie zie ik bij onze medewerkers. Comfoor denkt graag mee”.

earline

27

COLUMN jan de laat

Van 22-25 mei 2019 vond in het ‘Culturgest’ in het mooie en zonnige Lissabon het 14e EFAS Congres plaats.

EFAS staat voor European Federation of Audiology Societies, waarvan de Nederlandse Vereniging voor Audiologie deel uitmaakt.

Vele, in wetenschap geïnteresseerde, audiciens zijn inmiddels (geassocieerd) lid van de NVA. Het eerste EFAS Congres vond plaats in Cambridge (1992), het tweede in Noordwijkerhout (1995) en sindsdien steeds in de oneven jaren, afgewisseld met het World Audiology Congress, dat in de even jaren gehouden wordt (19-22 april 2020 in Warschau, Polen).

Er was weer veel nieuws te horen en te zien. In 3 dagen tijd vonden vonden er 7 symposia/workshops plaats, waren er 7 structured sessions, 4 keynotes, 29 free paper sessions met 249 presentaties en daarnaast nog 131 posters. Genoeg te beleven dus voor de 783 deelnemers uit 53 landen, waarvan 27 uit Nederland en 24 uit België.

keld vanuit AMC, LUMC, en de KU in Leuven. Try-outs in vijf landen moeten ervoor zorgen dat sensitiviteit en specificiteit goed genoeg zijn. Daarna vindt evaluatie plaats in 15 landen.

- De werkgroep Auditieve Verwerkingsproblematiek (AVP) heeft een Gouden Standaard voor diagnose van AVP opgeleverd, die aansluit bij de Nederlandse aanpak. Aandacht gaat nu uit naar een gezamenlijk standpunt met betrekking tot de revalidatie, waarover nogal wat verschillende meningen bestaan. Toch streeft men naar het opstellen van een soortgelijke standaard hiervoor op korte termijn3.

- De werkgroep EDU (educatie) inventariseert welke Audiologie-opleidingen in Europa bestaan en probeert overeenstemming te bereiken qua niveau ‘MBO, bachelor, master’, zodat uitwisseling veel gemakkelijker tot de mogelijkheden gaat behoren. Volgend jaar, 4-5 juni 2020, vindt hierover een consensusmeeting plaats in het Duitse Cluster of Evidence Hearing4all in Oldenburg, Duitsland.

Hoogtepunten uit de symposia waarin EFAS werkgroepen hun vorderingen bespreken: - Europa schaart zich achter de zojuist gepubliceerde Guideline Tinnitus waarin, aan de hand van vragenlijsten (bijv.

THI) en uitgebreide anamnese en metingen, via een beslisboom gekozen kan worden voor verschillende therapieën.

Hiervan zijn sommigen als niet-evidence based aangemerkt en worden anderen wel aanbevolen, zoals de vanuit Nederland gepropageerde (aanzet tot) stepped care benadering met vooral plaats voor cognitieve (re)training1.

- Het Europese project EUSCREEN (visus en gehoor, geleid vanuit Erasmus/Rotterdam) beoogt uniforme aanpak van neonatale gehooscreening en follow-up. Het is goed om te zien dat ook in de Zuid- en Oosteuropese landen in toenemende mate voldaan wordt aan de gestelde eisen: diagnose (d.m.v. OAE/AABR) binnen 3 maanden na geboorte, interventie binnen 6 maanden en gereguleerde follow-up (en daar gaat het nog wel eens mis)2.

- Het project Gehoorscreening op 5-6-jarige leeftijd streeft ook naar uniforme aanpak met mogelijk plaats voor één Europese online gehoorscreening SoundEarcheck, ontwik-

Hoogtepunten uit de Keynotes en Structured Sessions: - De smartphone-revolutie: het gaat er steeds meer op lijken dat ook de smartphone/tablet met APP’s een grote rol gaat spelen in gehoorscreening, diagnose en interventie.

Inmiddels wordt het wel duidelijk dat online screening heel goed mogelijk is, maar de betrouwbaarheid van diagnose laat nog veel te wensen over. Qua revalidatie maken nieuwe technieken, zoals snellere processing, snellere data-overdracht (van BT5 naar BT6, lipsynchroon), miniaturisering (nanotechnologie, tigerlake platform), het mogelijk dat de smartphone een grote rol gaat spelen in de toepassing van hoorhulpmiddelen. In Nederland zijn inmiddels verschillende startup bedrijven hiermee bezig.

- Verbeterde voorspelling van de hoortoestelfunctie, afhankelijk van aard en gradatie van slechthorendheid: er is een model in ontwikkeling (FADE) waarin plaats is voor profielbepaling (~ HRIU) aan de hand van metingen en vragenlijsten om de juiste keuzes te kunnen maken uit het rijk geschakeerde aanbod van hoortoestellen en instellingen.

EFAS CONGRES IN LISSABON

28

earline

Oticon Opn PlayTM ontworpen voor kinderen

- De aanpak van eenzijdige slechthorendheid en doofheid (SSD) vanaf de geboorte: in Europa is, net zoals in de USA, overeenstemming bereikt over de aanpak. Een snelle diagnose en het op z’n minst alert zijn op adequate vroege gehoor- en spraak-/taalontwikkeling, waarna passende training plaats kan vinden, eventueel aangevuld met een hoortoestel voor het slechte oor (indien mogelijk). Of een CI voor het dove oor (bij SSD) zinvol is staat nog ter discussie ook vindt er nog onderzoek plaats.

- Het circadisch functioneren van het binnenoor: het lijkt erop dat er medicinale therapie in aantocht is ter verbetering van de binnenoorfunctie, waarvan het succes afhankelijk is van het tijdstip waarop en het ritme waarin toediening plaatsvindt. Dit heeft te maken met het regelen en controleren van fysiologische processen in het binnenoor (Canlon).

- Andy Beynon (Nijmegen) vertelde in zijn Keynote lecture over het nut van het onderzoeken van de vijf evenwichtsorganen in de cochlea vóórdat een CI geplaatst wordt; met name bedoeld om de juiste keuze te maken of het linker- of rechteroor geïmplanteerd wordt.

Tenslotte kondigde de nieuwe EFAS president Birger Kollmeier het volgende EFAS Congres aan: 19-22 mei 2021 in Šibenik, Kroatië, waarna in 2023 het congres gehouden zal worden in Wenen. Verschillende Nederlandse aanwezigen vinden het tijd worden dat we zo’n congres weer in Nederland organiseren, bijvoorbeeld in 2025: 30 jaar na het tweede EFAS Congres in Noordwijkerhout. jan a.p.m. de laat klinisch-fysicus - audioloog Deze verwijzingen vindt u ook op www.earline-magazine.nl 1 https://link.springer.com/article/10.1007/s00106-019-0633-7 2 http://www.euscreen.org 3 https://oce.ovid.com/article/00025572-201902000-00009/HTML

Vóór Oticon Opn PlayTM was de meest effectieve manier om lawaai te verwijderen, de focus te beperken tot één geluidsbron tegelijk. Achtergrondgeluiden bevatten echter vaak belangrijke spraakdetails. Als deze niet naar de hersenen worden doorgegeven, wordt het voor kinderen erg lastig om hun vrienden bij te kunnen houden. Door de geluiden om hen heen te verminderen -zowel spraak als lawaai- kunnen traditionele hoortoestellen een onnatuurlijke waarneming van je wereld geven.

Nu, met de nieuwe technologie van Oticon Opn Play, is er een hoortoestel voorhanden dat snel en precies genoeg is om toegang te geven tot 360° geluid. Deze technologie opent de wereld van ieder slechthorend kind, zodat hij of zij naar meer dan één persoon tegelijk kan luisteren. Oticon Opn Play doet dit door lawaai snel te verminderen en de dragers te laten weten waar belangrijke geluiden vandaan komen, zodat ze kunnen kiezen wie of wat hun aandacht verdient. Zo kunnen ze gesprekken bijhouden en eraan meedoen, zelfs met een groep vrienden in een lawaaierige omgeving. Oticon Opn Play heeft bewezen het verstaan van spraak tot wel 30% te verbeteren en luisterinspanning te verminderen. voor meer info: www.oticon.nl

earline

29

Styletto Connect

It’s more than just a hearing aid.

Het is een revolutie in geluid, stijl, streaming en draadloos opladen.

Een revolutionair hoortoestel voor uw stijlbewuste klanten, zoals personal coach Elizabeth.

Direct streaming van telefoongesprekken, TV, muziek en nog veel meer via Bluetooth.

Met een draadloze oplader op zakformaat.

Kijk op www.signia-pro.nl/styletto-connect voor meer informatie.

Livio AI nu ook in ZN Database de nieuwe productlijn van starkey met livio® ai healthable hoortoestellen beschikt over geïntegreerde sensoren en kunstmatige intelligentie voor het volgen van lichamelijke activiteit en het analyseren van mentale gezondheid. livio® ai hoortoestellen combineren een ongeëvenaarde geluidskwaliteit met een breed scala unieke technische functies. denk daarbij aan een geïntegreerd systeem voor valdetectie en alarmering, het volgen van de hartslag, live vertaalfunctie en een ingebouwde assistent die spraak naar tekst kan omzetten en zich met andere smart-apparaten zoals amazon® alexa laat verbinden.

De lancering van de nieuwe Livio® AI hoortoestellen dit voorjaar omvat ook een gloednieuwe mobiele app: Thrive™. Daarbij zijn er vier nieuwe draadloze accessoires op de markt: de Starkey Hearing Technologies TV, draadloze Remote, Remote Advanced en Remote Microphone +.

Voor de, in Nederland belangrijke, markt van de zorgverzekeraars stelt de fabrikant Livio® voor in de ZN Database in de uitvoeringen 1000 (Cat 3), 1200 (Cat 4) en 1600 (Cat 5). Niet met de unieke sensoren, wel met natuurlijk klinkend en helder spraakverstaan in rumoerige omgevingen, dankzij Starkey's eigen, nieuw ontwikkelde Hearing Reality technologie. Daarnaast beschikt Livio ook over Starkey's feedback onderdrukkingssysteem

32

earline

van topklasse, high-definition muziekweergave, geavanceerde Multiflex Tinnitus Technologie en Nano-Shield vochtwering om het toestel te beschermen voor een betrouwbaar lange levensduur.

Het Dual-radio 2,4 GHz platform zorgt voor topkwaliteit bij het streamen van telefoongesprekken, muziek, media en voor het koppelen met andere apparaten zoals smart-televisies en Amazon Alexa. Met 'Hoorzorg waar u ook bent' bestaat de mogelijkheid de toestellen volledig op afstand te programmeren.

Ook leverbaar als oplaadbare versie met een Lithium-ion batterij die tot 30 uur meegaat. voor meer info: www.starkey.nl, www.kindhoren.com, info@kindhoren.nl

OPTITRADE BETAALSERVICES 2.0 Meer inzicht en efficiency

optitrade ontzorgt haar audiciens waar mogelijk, zodat zij zich kunnen richten op het bieden van hoogwaardige hoorzorg en geen omkijken hebben naar tijdrovende ondernemerstaken als boekhouding en administratie. een van de speerpunten in dit beleid is de nieuwste versie van optitrade betaalservices 2.0. deze innovatieve dienst ondersteunt de audicien en geeft meer inzicht in zijn/haar administratieve taken en in de markt- en concurrentieontwikkeling.

TEKST Marie-Catrien van Deijck

pascal deklerck en olaf schuurmans

Optitrade Betaalservices 2.0 is de opvolger van het betaalserviceplatform dat in 2014 van start ging en destijds revolutionair was. De belangrijkste functies hierin zijn het betalen van leveranciers, het incasseren van audicienfacturen van de aangesloten leveranciers, bonusberekeningen en een naadloze aansluiting op de administratie van de audicien. Ook kosten-facturen, bijvoorbeeld van KPN, kunnen hier automatisch in worden verwerkt. Optitrade gaat met betaalservices 2.0 nog een stapje verder: het vernieuwde platform is aangesloten op het winkelautomatiseringsysteem, waardoor het mogelijk is nieuwe items/artikelen automatisch op te voeren, digitale pakbonnen automatisch te vergelijken (ook met de ontvangen factuur).

Het resultaat hiervan is dat in- en verkoopcijfers tegen elkaar kunnen worden afgezet, zodat waardevolle stuurinformatie voor de audicien wordt gecreëerd. Het enige dat u als audicien hoeft te doen, is uw facturen naar het betaalserviceportaal van Optitrade slepen.

Vervolgens worden ze automatisch gescand en aan het bestaande boekhoudbestand toegevoegd.

Beter inzicht in cijfers Pascal Deklerck, ICT Manager van Optitrade, ontwikkelde Betaalservices 2.0. Samen met Ocuco en Acousoft heeft hij Optitrade Betaalservices naar een hoger, toekomstbestendig niveau getild. Binnen Optitrade Betaalservices 2.0 kunnen inkoop- en verkoopcijfers en data worden gecombineerd. De aangesloten opticiens en audiciens worden nu actief voorzien van managementinformatie. Zowel ondernemers als leveranciers krijgen via een dashboard uitgebreide stuurinformatie. “De leverancier stuurt ons de gedetailleerde itemen pakboninformatie, Optitrade verwerkt alles automatisch en het winkelautomatiseringspakket haalt de item- en pakboninformatie op”, vertelt Pascal Deklerck.

“De audicien of opticien vergelijkt de pakbon met de ontvangen goederen en bij onrechtmatigheden communiceert Optitrade daarover met de leverancier. De stuurinformatie geeft inzicht in de status van de winkels -marges, voorraden, directe verkopen-, inzicht in de omloopsnelheid en een benchmark op basis van regio, de grootte van de winkel en andere leveranciers.

Deze informatie is uiteraard wel anoniem”.

Klaar voor de toekomst “In april zijn we gestart met het informeren van de leveranciers en momenteel ben ik met hen in gesprek over het aanleveren van de juiste data”, vertelt Olaf Schuurmans, Manager Audiologie van Optitrade. “Die data worden door de koppeling met Optitrade zichtbaar in het winkelautomatiseringspakket. Dit zorgt voor extra efficiency en verdere administratieve ondersteuning van onze audiciens. Bovendien krijgen ze meer direct inzicht in het succes van hun onderneming. De audiciens, en uiteraard ook de opticiens, zijn hiermee klaar voor de toekomst”.

earline

33

in deze nieuwe rubriek van earline laten we ervaringsdeskundigen aan het woord. want wie kan beter vertellen wat een hoortoestel betekent, dan de drager zelf?

PROBEER IN DE KLANK TE LUISTEREN

AD WAMMES - COMPONIST DRAAGT DE WIDEX EVOKE

34

earline

“Zo, je piept behoorlijk! Het was een van mijn hardloopmaatjes die mij attendeerde op mijn luid piepende hartslagmeter.

Ik hoorde het zelf niet, dat was wel confronterend. Je voelt je meteen oud en in mijn vak als componist wordt meewarig gekeken naar musici met oortjes. Ik noem ze oortjes, gehoorapparaten of hoortstellen vind ik zo zwaar klinken. De stap naar de audicien was in eerste instantie nog een brug te ver, maar ik werd er moe van om met name in een groep te vragen ‘wat zeg je?’ of een grap te missen. Je merkt dat je een beetje vereenzaamt. Dus stapte ik binnen bij Schoonenberg, want die kende ik van de reclames, en zei: geef mij maar de duurste die je hebt. Ik heb er drie uitgeprobeerd, maar als ik het speciale knopje voor muziek indrukte en ik sloeg de eerste toon op mijn piano aan, dan was dat echt een vreselijk krassend geluid in mijn oren. In gezelschap werd ik gek van de herrie en op de fiets van de wind die in de microfoons blies. Ik kreeg een oorontsteking in mijn linkeroor en begon op te geven dat ik ooit nog goed zou horen. Mijn huisarts spoorde mij aan om verder te zoeken. Al googlend op ‘hoortoestel voor musici’ kwam ik bij de Widex Dream 440 terecht.

Ik belde Veenhuis in Gouda op en werd doorverwezen naar deciBel in Woerden, die gevestigd is in het zelfde ziekenhuis

als mijn KNO-arts. De Dream 440 was al meteen top, maar ik probeerde ook de EVOKE, die net op de markt was. Die vind ik qua muziekbeleving, maar vooral ook in het normale, dagelijkse geluid nóg beter dan de Dream. Ik hoor weer goed en heb nauwelijks in de gaten dat ik oortjes in heb. Ik hoor weer de zweving tussen de drie snaren van de piano, waardoor je som- en verschiltonen krijgt. Ik hoor weer de hoge tonen in het octaaf. Ik kan weer fietsen zonder keihard de wind in mijn oren te horen. Ik versta iedereen goed en ga graag ergens naartoe. Als ik op de piano of het orgel ga componeren, zet ik het hoortoestel op programma 1. Dit basisprogramma past zich automatisch aan, ook aan onverwacht lawaai of spraak; echt fantastisch. Koen van deciBel heeft de Widex EVOKE bij mij thuis in de studio helemaal afgesteld op mijn wensen. Ik denk dat ik als componist een gevoeliger gehoor heb. Ik heb voor platenmaatschappijen gewerkt en heb heel veel nummers van bekende zangers beluisterd, die ik om moest zetten naar notenschrift. ‘Probeer in de klank te luisteren’, zei mijn docent vroeger. Dat is een advies dat ik nog veel kon toepassen toen ik 14 jaar voor SchoolTV werkte, en plaatjes schreef voor Sesamstraat. Nu kan ik door mijn hoortoestellen weer in de klank luisteren. Ik ben een gelukkig man”.

earline

35

Het geluid van Viron.

Nog dichter bij de werkelijkheid.

Nieuwe Li-ion oplaadbare miniRITE T R

Het eerste True Environment Processing TM hoortoestel Maak kennis met Viron, de nieuwste innovatie van Bernafon met True Environment ProcessingTM. Viron detecteert en verwerkt geluid in real time en biedt uw cliĂŤnten de meest realistische en natuurlijke geluidservaring die mogelijk is.

Ontdek meer op www.bernafon.com.

U hoort er weer bij

NATIONALE HOOR2DAAGSE SUCCESVOL ‘u hoort er weer bij’, dat was het thema van het muzikaal-informatief hoorevenement de nationale hoor2daagse in baarn op 10 en 11 mei. burgemeester mark röell opende het gloednieuwe hoorlab en sprekers waren rené van der wilk, marvin hoogerwerf van phonak en de kno-artsen dr. frima en dr. van der wal. de muzikale omlijsting was in handen van mezzosopraan mylou mazali, met zelfs als grande finale een optreden van thomas berge!

TEKST Anneke Pastoor BEELD George Terberg STYLING Chantal Hoozemans Over powervrouwen gesproken, Ilse en Lisette Kolenbrander van Écoutez (met ook vestigingen in Bunschoten-Spakenburg en Soest) organiseerden dit event in de winkel in Baarn, die een totale metamorfose ondergaan had. “Om aandacht te vragen voor gehoorschade en tegelijkertijd een lans te breken voor de slechthorende. Mensen hoeven niet uit schaamte te wachten om naar de audicien te gaan”, zegt Lisette Kolenbrander. De droom van het innovatieve Hoorlab zat al heel lang in het hoofd van Ilse Kolenbrander die dit concept nu zelfs ook in de Verenigde Staten, waar zij woonachtig is, gaat uitrollen. “Dit is mijn droom: huiselijk, toegankelijk en laagdrempelig. Het gaat niet om het hoortoestel, maar om de beleving eromheen. Lisette en ik willen mensen helpen door een community op te bouwen waar slechthorende mensen terecht kunnen”.

Lisette is gek op techniek en leeft volgens eigen zeggen in een briljante tijd qua alle mogelijkheden die een hoortoestel heeft. Het Hoorlab | by Écoutez is ontwikkeld voor simulatie om zo begrip te creëren bij een partner of familielid van iemand met gehoorverlies. “Uit ons adviespanel kwam met name naar voren dat veel klanten het gevoel hadden dat ze, vanwege het gehoorverlies, er niet meer bij hoorden.

‘Ik ben er, maar eigenlijk ook niet’, zei een klant treffend. We maken in het Hoorlab gebruik van een app, waarmee we verschillende soorten gehoorverliezen simuleren. Belangrijk is de informele setting met een kop koffie erbij. Ik ben bezig om de app nog verder custom-made te maken. Onze passie is om mensen te helpen, het is geweldig om mensen te zien opleven door een hoortoestel.

We hebben zo’n mooi vak!”

Hoorlab | by Écoutez Brinkstraat 22-26 Baarn www.ecoutez.nl

earline

37

SOUNDSENSE LEARN 2.0 een klein jaar na de introductie van widex evoke, kunnen de gebruikers profiteren van de ­eerste resultaten van de in deze toestellen toegepaste machine learning; soundsense ­learn 2.0.

Widex EVOKE is het eerste toestel ter wereld met machine learning. Hierbij worden computeralgoritmes gebruikt die zelfstandig kunnen leren van data en input – de algoritmes kunnen zichzelf bijsturen en verbeteren. In het geval van EVOKE kan de gebruiker met behulp van een A/Bvergelijking zelf luisterprogramma’s aanmaken. Er worden steeds twee verschillende weergaves aangeboden waarna op basis van de keuzes die de gebruiker maakt de volgende weergaves worden samengesteld. Dit systeem is nu, op basis van de keuzes van tienduizenden gebruikers wereldwijd, verder verfijnd. Omdat de gebruiker nu ook zijn of haar luisterintentie kan aangeven is het nog eenvoudiger om tot de optimale instelling te komen. voor meer info: www.widex.nl

SIVANTOS NEEMT OORWERK OVER

Sivantos heeft in mei 2019 de aandelen van Oorwerk overgenomen. Beide partijen hebben de ambitie om samen verder te groeien en zijn gedreven om kwalitatief hoogwaardige hoorzorg te leveren. Oorwerk heeft 28 vestigingen in met name de Randstad en blijft als zelfstandige entiteit functioneren. Het streven van Sivantos is om de komende 5 jaar nieuwe locaties van Oorwerk te openen.

MAARTEN BERKHOUT CEO MULTI CARE SYSTEMS Earline feliciteert Maarten Berkhout met zijn nieuwe functie als CEO van Multi Care Systems (MCS) in Nieuw-Vennep.

Fredrik Petersson, CEO Europe Bellman & Symfon, over Maarten en MCS: "Toen we vorig jaar Multi Care Systems overnamen was ik tijdelijk waarnemend CEO, omdat wij eerst het managementteam wilden leren kennen. Het is goed dat we die tijd genomen hebben, want Bellman & Symfon vindt het belangrijk om een bekwame, lokale manager te hebben die snel besluiten kan nemen. Maarten heeft de juiste managementvaardigheden voor de positie van CEO, hij is inmiddels tien jaar werkzaam bij MCS en kent het bedrijf dan ook van binnen en van buiten. MCS is een bedrijf dat mensen met gehoorverlies helpt om actief in het leven en de maatschappij te blijven staan, waarbij bereikbaarheid en veiligheid een grote rol spelen. Maarten Berkhout is voor ons de juiste persoon op de juiste plek, betrouwbaar en qua communicatie zitten wij op dezelfde golflengte en spreken wij dezelfde taal", aldus Fredrik Petersson.

38

earline

fredrik petersson en maarten berkhout

AL AANGEMELD?

VOOR ECHTE POWERVROUWEN

Hebt u het event gemist, maar wilt u er de volgende keer bij zijn?

STUUR DAN EEN MAIL NAAR: eve_eve@ltmedia.nl.

EVE + EVENT op donderdag 23 mei lanceerde lt media haar allereerste eve + event. een initiatief van de organisatie waartoe earline en andere vakmagazines als eyeline, trendline en jeweline behoren. “het valt ons op dat er maar weinig vrouwen op stevige marketing en sales gerelateerde posities zitten. daarom willen we met dit ‘vrouwenevent’, een selecte groep vrouwen met elkaar kennis laten maken, om elkaar in vele opzichten te helpen”, aldus de organisatie. team earline blikt voor u terug op dit bijzondere evenement.

TEKST Gina van Dijk BEELD Roxanne van Weerden “Ontzettend van genoten”, “wat een waardevolle middag” en “ik heb zeker inspiratie gekregen”, zijn slechts enkele van de vele leuke reacties die wij ontvingen. Zo’n 45 vrouwen uit de hoorbranche, optiek, horloges en sieraden, wonen, gifts en lifestyle waren aanwezig bij EVE + EVENT. Niet alleen om te netwerken, maar ook om zich te laten inspireren door drie sprekers die op diverse vlakken verbinding creëren: Brenda Schaaper, ondernemer en mindset coach; Nancy Poleon, personal branding expert en trendwatcher en ondernemer Natascha Klootsema.

Wat speelt er in de wereld en waarom? En welke invloed hebben deze ontwikkelingen op het vakgebied van marketing? Natascha sprak de aanwezigen bij over alles op het gebied van Future Proof Marketing. Meer over haar energieke trendtalk leest u binnenkort in Ear@line.

Kortom: EVE + EVENT was een succes en zal zeker een vervolg krijgen!

De rode draad: authenticiteit en lef. Of het nu om marketing gaat of om een persoonlijk voorkomen; weten wie je bent en zichtbaar zijn, geven zowel zakelijk als privé mooie kansen. Zo vertelde Brenda een persoonlijk verhaal over het roer omgooien, de kracht van kwetsbaarheid en het krijgen van de gunfactor. Leidend in haar lezing was haar twaalfjarige zoontje Yens. Een gepest jongetje dat anders is en zijn droom als modeontwerper leeft. Zijn passie en durf openen deuren. Zo ontwierp de jongen al een outfit van zanger Douwe Bob. Een inspirerend verhaal over wat overtuigd zijn van jezelf teweeg kan brengen.

Durf op te vallen Powerwoman Nancy sprak over pro-actief nadenken over je reputatie als vrouw. Zij werkte voorheen met artiesten als Alicia Keys, Pink en Prince en gaf een inkijkje in haar rock’n-roll branding programma BrandedU, waar ze vrouwen -sisters zoals zij het noemt- uit het bedrijfsleven helpt om leiders te worden in hun vakgebied. Van Nancy leerden we tien lessen: weet wat je wilt doen, definieer je kernwaarden, zorg dat je gezien wordt hoe je gezien wílt worden, zoek uit waar je goed in bent, durf op te vallen, blijf in je netwerk investeren, wees consistent, vertegenwoordig wat je verkoopt, bouw een fanbase op en tenslotte: vertel je verhaal.

brenda schaaper , nancy poleon en natascha klootsema

earline

39

clinicalconference.nl

Clinical Conference 2019 Samen sterk voor de beste hoorzorg



Zondag 6 oktober



Media Plaza, Utrecht



Registreer gratis via clinicalconference.nl

De beste hoorzorg voor iedereen – dat is het thema van de Clinical Conference van dit jaar. Om de beste hoorzorg te kunnen bieden, is de samenwerking tussen audiciens, hoortoestelfabrikanten en andere zorgaanbieders van belang. Als we blijven leren, onze kennis delen en onze vaardigheden verbeteren, kunnen we ervoor zorgen dat we goed inspelen op de behoeften van de cliënt, de juiste diagnose stellen en uiteindelijk de juiste hooroplossing vinden.

Een van de sprekers op de Clinical Conference 2019 is Olav Wagenaar, klinisch neuropsycholoog met gehoor, geheugen en gedrag als specialisatie. Zorg dat je zijn lezing niet mist, evenals de presentaties van andere hoorzorgprofessionals. Natuurlijk is er ook genoeg tijd om bij te praten met je collega’s – en krijg je voor je deelname StAr-punten.

We kijken er naar uit je (opnieuw) te zien!

NZA

VERZEKERAARS MOETEN KWALITEIT MEER CENTRAAL STELLEN BIJ ZORGINKOOP meer dan 2,2 miljoen mensen in nederland maken gebruik van een medisch hulpmiddel. in ons zorgstelsel vallen ook hoortoestellen in die categorie. bij de hulpmiddelen die worden verstrekt vanuit de zorgverzekeringswet, zoals bij hoortoestellen, gaat het om grote bedragen: in 2016 bedroegen de totale kosten 1,5 miljard euro. de kosten van hoortoestellen waren 123 miljoen euro, en daarmee de op twee na hoogste kostenpost.

De Nederlandse Zorgautoriteit (NZA) heeft onlangs een eerste Monitor Hulpmiddelenzorg gepresenteerd. In deze monitor is de hulpmiddelenzorg in kaart gebracht die wordt gefinancierd vanuit de Zorgverzekeringswet. Er is gekeken in hoeverre de ambities worden gehaald dat de zorg toegankelijk is, en van goede kwaliteit en betaalbaar moet zijn. Belangrijk uitgangspunt daarbij is dat zorg passend moet zijn: iedereen heeft recht op een passende oplossing.

Zorgverzekeraars hebben daarbij op grond van de Zorgverzekeringswet een zorgplicht naar hun verzekerden. Zij zijn dus verplicht te waarborgen dat er voor elke verzekerde een passende oplossing beschikbaar is.

Hoewel het rapport van de NZA een veel bredere sector beschrijft, bevat het ook voor de hoorzorg een aantal belangrijke observaties en conclusies. In de eerste plaats wordt gesteld dat de hulpmiddelenzorg over het algemeen goed geregeld is. De zorg is van goede kwaliteit en gemiddeld zijn gebruikers zeer tevreden.

Gebruikers vinden het regelmatig onduidelijk hoe en door wie bepaald wordt in welke zorgcategorie zij vallen, op welk toestel zij aanspraak maken en welke vergoeding daarbij hoort. De (potentiële) gebruiker moet hierover duidelijker geïnformeerd worden.

Daarbij kunnen de zorgverzekeraars, maar zeker ook de audicienbedrijven, een belangrijke rol spelen. Het rapport beschrijft dat de zorgverzekeraars de aflopen jaren zeer scherp op prijs hebben ingekocht, dat uiteraard een gunstig effect heeft op de totale kosten. Daar wordt echter aan toegevoegd dat in verschillende sectoren de bodem echt is bereikt. Een nog verdere druk op de prijs zal ten koste gaan

van de kwaliteit en werkt belemmerend voor de gewenste innovatie van medische hulpmiddelen. De monitor waarschuwt voor het risico dat nieuwe ontwikkelingen en technologieën niet direct op de Nederlandse markt beschikbaar komen door de relatief lage prijzen. Het is dan ook positief dat NZA pleit voor een goede balans en meer aandacht voor inkoop op kwaliteit.

Op grond van de Zorgverzekeringswet hebben mensen het recht op een hulpmiddel dat past bij hun individuele situatie en behoefte. Daarbij wordt steeds meer gebruik gemaakt van protocollen en indeling in categorieën. Die standaardisatie kan een goed hulpmiddel zijn en houvast bieden voor zorgverzekeraars en zorgaanbieders. Het mag echter geen keurslijf worden en het NZA-rapport pleit er nadrukkelijk voor mensen niet in een ‘hokje’ te duwen. De zorgprofessional – dus ook de audicien – moet altijd de ruimte hebben om te kiezen voor een passende individuele oplossing.

Volgens de NZA is de verstrekking van hoortoestellen in Nederland over het algemeen goed geregeld, maar is er ook ruimte voor innovatie, verdere kwaliteitsverbetering en flexibiliteit voor passende oplossingen voor individuele verzekerden. De ruimte moeten we benutten. Dat kan alleen wanneer niet alleen audicienbedrijven, maar ook de verzekeraars kwaliteit centraal stellen. meindert stolk, Voorzitter NVAB

earline

41

AUDICIEN AAN HET

WOORD

OPTIEK MOONEN ZIEN & HOREN

TWEE ZUSSEN DIE WETEN WAT ZE WILLEN

wanneer twee zussen van rond de 30 samen een optiek- annex hoorwinkel openen, blijft dat in een dorp als sint-oedenrode niet onopgemerkt. zeker niet als ze de kleindochters zijn van de allereerste opticien die neerstreek in dit brabantse dorp. jetty en ellen van de warenburg openden drie jaar geleden optiek moonen zien & horen op een van de mooiste locaties in het oude centrum en ze zien steeds meer van hun brillen terug in het straatbeeld. ook de hoortoestellen, die ellen sinds kort als afgestudeerd audicien aanmeet, zorgen inmiddels voor een aantal vaste klanten. earline sprak met de ondernemende zussen.

“We zijn hier opgegroeid en kennen heel veel mensen, dus misschien gunnen ze het ons. Het gaat in ieder geval hartstikke goed”, vertelt Jetty (35). “Ik dacht aanvankelijk dat het wellicht vervelend zou zijn om in je eigen dorp een winkel te hebben; dat mensen je op straat gaan aanspreken als er iets met hun bril aan de hand is. Maar het is juist hartstikke leuk om je eigen brillen op straat terug te zien”, vindt Ellen (30).

De enorme winkel midden in het centrum van Rooi, zoals Sint-Oedenrode in de volksmond heet, is uitnodigend, licht en hoog. Van een woonhuis met talloze kamertjes en gangen hebben Jetty en Ellen een prachtige open ruimte gemaakt waar je gemakkelijk binnenstapt. Aan een wand hangt een levensgrote foto van een stoere man met bloot, afgetraind bovenlijf: het blijkt hun oom Jan Moonen te zijn, zoon van opa Luc Moonen en broer van de moeder van Jetty en Ellen. Opa Luc, opticien, stierf toen hij 43 was; Jan, die de optiekwinkel had voortgezet, werd slechts 24. De familie Moonen, tevens eigenaar van een hotel met populair café, was een begrip in Rooi. Vandaar de keuze voor de naam Optiek Moonen en niet voor hun eigen naam.

Altijd door dezelfde persoon worden geholpen Toch was het niet vanzelfsprekend dat de kleindochters in de voetsporen van opa traden. Jetty: “Ik was 18, moest een studie kiezen en had geen idee wat ik wilde. Mijn moeder opperde toen dat de optiek wel iets voor mij zou kunnen zijn. Ik vond het meteen heel erg leuk. Tijdens mijn opleiding ben ik bij een optiekwinkel in Oirschot gaan werken.

Ellen zat destijds in het buitenland, maar ze wilde terugkomen en zo ontstond het idee samen een optiekwinkel te beginnen”.

Ellen draaide een week mee in de winkel waar haar zus werkte en ook zij voelde zich aangetrokken tot het vak. Ze besloot de opleiding tot opticien te gaan volgen en startte daarna met de audiciensopleiding, die ze in juni 2018 afrondde.

“We willen onze klanten zo breed mogelijk helpen en we hebben daar ook de ruimte voor. Naast twee refractieruimtes hebben we nu een audiometrische cabine en een aanpasruimte.

We bieden op hoorgebied alles aan, van gehoorbescherming tot hoortoestellen in alle categorieën. Het dorp vergrijst snel en het is voor onze klanten heel gemakkelijk dat ze optiek en audiologie onder één dak kunnen vinden. Bovendien hechten mensen er veel waarde aan dat ze steeds door dezelfde persoon worden geholpen”.

Geen nieuwe auto, maar heel veel instrumenten Met 18 duizend inwoners en 4 optiekwinkels (2 zelfstandigen, 2 ketens) is de spoeling dun. Toch hebben Jetty en Ellen absoluut geen gebrek aan klanten. “Waar het gaat om hoortoestellen is mond-op-mond-reclame belangrijker dan adverteren en wat de brillen betreft proberen we de merken die bij de andere optiekwinkeliers in ons dorp liggen te mijden”, vertelt Jetty. “Er is genoeg om uit te kiezen. Wij verkopen onder andere Blackfin, Simple, Yellows Plus, Titanflex, Vingino, Brendel, So Dutz, Johnny Loco, Charmant en Marc O’Polo. Mensen weten wat we doen, ze weten ons te vinden en wij weten na drie jaar wat de klanten willen”.

De zussen hebben erg veel geïnvesteerd in instrumenten.

In één refractieruimte wordt gewerkt met tweedehands apparatuur, maar in de andere is alles nieuw, inclusief topograaf voor de nachtlenzen, waar ze erg veel in doen. Ook in de audiologieruimtes is alles nieuw. “Voordat we de winkel openden, wisten we natuurlijk dat we apparatuur moesten aanschaffen, maar toen kwam audiologie erbij… Een nieuwe auto was ook leuk geweest ja, of drie auto’s. Nu maar hopen dat we hier de komende jaren mee vooruit kunnen”.

wendelina timmerman en haar team hooridee trainen professionals zoals bedrijfsartsen, arbeidsdeskundigen, audiologen en audiciens. hooridee geeft workshops en biedt individuele trainingen voor werknemers en ondernemers met gehoorverlies. www.hooridee.nl

“iedere dag werk ik met mensen die een nieuwe stap willen zetten, nieuwsgierig zijn en willen weten wat er bestaat, beter kan en welke mogelijkheden er zijn. zij hebben allemaal hun eigen vragen over leven en werken met gehoorverlies. in deze rubriek van earline deel ik ervaringen uit mijn praktijk”.

W E N D E L I N A’ S

HOORIDEE wendelina timmerman Samenwerken met gehoorverlies Samen met Rashid* werken we in zijn team, waarbij ook de HRmanager en de directeur zijn aangeschoven. Hij wil opener worden over zijn gehoorverlies in zijn team en kennis delen. We gaan de communicatie en samenwerking van alle kanten bekijken.

weten hoe de schrijftolk zo adequaat kan tolken en waarom ze dit niet eerder hebben gezien of meegemaakt. We leggen voor of ze zich voor kunnen stellen hoe de schrijftolk in andere werksituaties bruikbaar kan zijn.

Nascholingen en events worden genoemd.

WE LUISTEREN NU WEL NAAR ELKAAR

Verbijstering We laten het team eerst horen hoe gehoorverlies klinkt.

Deze fragmenten van oorcheck.nl wekken verbijstering. Ze weten niet wat hen overkomt. Is dit het echt?

Aan zijn collega’s is goed te zien hoe zij hun best doen om iets van deze fragmenten te verstaan. Ze neigen naar voren.

Draaien hun hoofd bij. Sommigen haken zelfs af.

Zij beseffen nu hoeveel inspanning het luisteren kost. Het is alsof je onderwater bent; ‘je probeert het geluid te pakken, maar je kan er niet bij’, wordt opgemerkt.

Spelregels We leggen voor of het team samen een Top 10 wil maken van spelregels die helpen om elkaar goed te verstaan. Iedereen gaat enthousiast aan de slag en het wordt een leuke strijd om er meer dan 10 te bedenken: één voor één spreken, elkaar uit laten praten, de woorden goed uitspreken, zijn de eerste vondsten. We vragen hoe ze het licht in de ruimte vinden. Het team gaat nadenken over de tafelopstelling.

Schrijftolk We werken samen met schrijftolk Sacha. Zij zorgt ervoor dat alle tekst en geluiden die er zijn, te lezen zijn bovenaan de PowerPoint presentatie. Overal staan tablets. Iedereen kan meelezen wat er gezegd wordt. Als slechthorende trainer heb ik geen stress vooraf of ik het goed zal verstaan.

Als ik iemand niet versta, zeg ik: “Ik kijk eerst op het tablet wat je zegt, dan kan ik goed reageren”. Dit team wil gelijk

Stiller dan ooit Als we deze ochtend werken aan alle opdrachten valt het dit team op dat ze nu wel naar elkaar luisteren en elkaar uit laten spreken met de afgesproken spelregels. Doorgaans zijn mensen twee aan twee aan het praten. Of praten mensen door elkaar. Het is dit keer rustig en stiller. Zij zijn verrast dat zij hier als team toe in staat zijn.

Topcommunicatie We dagen de groep uit om met meer verbeterpunten te komen voor de communicatie. Er komen creatieve ideeën: korter vergaderen en wellicht binnenkort brainstormen of het team staande kan vergaderen. Zij willen vaker samenvatten wat er gezegd wordt, zodat niet alleen Rashid alles goed kan volgen, maar het team ook de rode draad goed meekrijgt.

Duurzame inzetbaarheid We bespreken de feiten, cijfers, risico’s en de gevolgen van gehoorverlies. In dit bedrijf is er een grote groep medewerkers boven de 50 jaar. De betrokken directeur en HR-manager zijn heel open en vertellen hoe zij zich realiseren dat er serieuze aandacht nodig is voor gehoorverlies in dit bedrijf.

Het team geeft direct concrete tips hoe zij gehoorverlies in hun vitaliteisbeleid mee kunnen nemen.

Verwondering bij iedereen hoe deze gevarieerde, bedrijfsbrede aanpak van gehoorverlies een kwaliteitsomslag tot stand kan brengen.

Wil je reageren, heb je een vraag? Sparren kan altijd!

Mail naar info@hooridee.nl * De naam van Rashid en Sacha zijn geanonimiseerd.

44

earline

www.diatec-diagnostics.nl

Maak kennis met Precisie Audiometrische Instrumenten Our first job is to listen to your needs audiological technical service

DiaTec biedt krachtige PCgebaseerde audiometrische instrumenten, speciaal ontwikkeld om de hoorzorgprofessional bij te staan in het adviseren, voorlichten en informeren van de cliënt over diens gehoorverlies.

DiaTec is exclusief leverancier Uw partner van MedRx in Nederland en voor 2019 Vanmaat?

REM meting België. Advies op Bel tot meetcabine: DiaTec op 020-5455786.

Diatec is uw partner

Diatec biedt krachtige PC-gebaseerde audiologische apparatuur, speciaal ontwikkeld om de hoorzorg professional bij te staan in het adviseren, voorlichten en informeren van de cliënt over diens gehoorverlies.

Advies op maat? Bel Diatec op 020 545 57 86 of mail naar info@diatec-diagnostics.nl Diatec is exclusief leverancier van Maico en MedRx in Nederland & België.

Diatec is een handelsnaam van Audmet B.V.

voor alle StAr vereiste apparatuur in 2019

audiological technical service

COLUMN paul van weezepoel

Wist u dat vallen een groot probleem vormt binnen de volksgezondheid?

Het veroorzaakt letsel - soms ernstig - en kan een zeer negatieve impact hebben op de levenskwaliteit van de persoon die ten val komt en zijn of haar familieleden.

Een paar feiten. Ieder jaar komt circa een derde van alle senioren ten val met als gevolg dat iedere vijf minuten een oudere volwassene in Nederland op de Spoedeisende Hulp (SEH) terechtkomt vanwege verwondingen als gevolg van die val. Het aantal 65-plussers dat na een val op de SEH belandt, is in tien jaar met 40 procent gestegen. Die stijging is veel sterker dan op grond van de vergrijzing te verwachten viel. Elke dag overlijden gemiddeld elf (!) 65-plussers aan de gevolgen van een val, bijna 4 duizend mensen. Ook deze stijging is sterker dan de vergrijzing. Een prognose laat zien dat het aantal SEH-bezoeken voor ernstig letsel als gevolg van een val in 2030 met 41 procent gestegen zal zijn ten opzichte van nu.

Vallen is ook een groot maatschappelijk probleem. De gezondheidskosten van vallen en valgerelateerde letsels zijn substantieel en direct gerelateerd aan de valfrequentie en de ernst van de letsels. Ook de werklast van de professionals in de zorgsector neemt hierdoor toe. Het is daarmee niet alleen een zorg voor politici en beleidsmakers, maar ook voor de zorgverzekeraars. Want de totale direct medische kosten van valongevallen waren vorig jaar ruim één miljard euro, 1 procent van de totale uitgaven aan de gezondheidszorg.

De cijfers zijn wat mij betreft vooral schrikbarend en het achterliggende leed is ongekend.

Eerder meldde ik u al op deze plaats dat uit steeds meer onderzoeken blijkt dat een behandeld gehoorverlies het risico op serieuze chronische ziektes, inclusief dementie, vermindert. Hoortoesteldragers leggen veel gemakkelijker sociale contacten en kunnen goed meekomen in een groep mensen. Door de hersenen bezig te houden vermindert de kans op dementie. Maar onderzoek* toont óók aan dat mensen 1,4 keer vaker ten val komen bij elke 10 dB gemeten gehoorverlies. Personen met een licht onbehandeld gehoorverlies (tot 25 dB) hebben drie keer meer kans op een medisch verleden met één of meerdere valincidenten. Een van de

mogelijke verklaringen is dat mensen, die niet goed kunnen horen, niet voldoende immersief gevoel hebben bij hun omgeving en daardoor eerder struikelen en vallen. Een andere reden dat gehoorverlies het risico op vallen vergroot wordt gevormd door cognitieve overbelasting, waarbij de hersenen haast overweldigd worden door teveel informatie. Lopen en evenwicht zijn dingen die de meeste mensen als vanzelfsprekend beschouwen, maar ze zijn eigenlijk cognitief veeleisend. Als gehoorverlies een cognitieve belasting oplegt, kunnen er minder cognitieve middelen zijn om te helpen bij het evenwicht houden, aldus een van de onderzoekers.

Heeft u het ‘Rapport Monitor Hulpmiddelenzorg’ gezien van de Nederlandse Zorgautoriteit, waarmee Minister Bruins van VWS de Tweede kamer onlangs informeerde over de Nederlandse hulpmiddelensector en waarin de risico’s worden geïnventariseerd voor de toegankelijkheid, kwaliteit en betaalbaarheid? In de begeleidende brief stelt de minister dat ‘ter beheersing van de uitgaven aan hulpmiddelen de zorgverzekeraars de afgelopen jaren een scherp inkoopbeleid hebben gevoerd. Hoewel gebruikers doorgaans nu een goed hulpmiddel krijgen, waarschuwen zorgaanbieders dat nog meer prijsdruk in een nadeel kan omslaan, te meer daar het potentieel drempels opwerpt voor innovaties met veel toegevoegde waarde’. Een hoortoestel ís bij uitstek zo’n innovatief hulpmiddel en het is van groot belang dat juist in onze markt verder wordt geïnvesteerd. Bij goede hoorzorg gaat het immers aantoonbaar om veel méér dan goed horen alléén, het gaat óók om grote zorgdossiers als dementie en valpreventie. Uw vakwerk als audicien is daarbij van groot belang.

VALLEN!

46

earline

Ik wens u een heerlijke, warme zomer.

Thuis en op de zaak.

*https://www.hopkinsmedicine.org/news/media/releases/hearing_loss_ linked_to_three_fold_risk_of_falling

unia

A Sonova brand

Maak een geweldige eerste indruk U heeft maar één kans om een eerste indruk te maken.

Fit. Love. Go. Fit.

Love.

Go.

Maak een fantastische eerste indruk op uw cliënten met hoortoestellen van het Discover platform en de fantastische first fit die aan al hun verwachtingen voldoet en voor hen op maat is gemaakt.

Realiseer een buitengewone hoorervaring met SoundCore™, het intelligente signaalverwerkingssysteem waarmee Discover hoortoestellen zijn uitgerust.

Bied ultiem gemak, met een indrukwekkende direct streaming naar beide oren op alle mobiele telefoons* en lithium-ion oplaadbaar.

Discover more. Neem contact op met uw accountmanager of bel 088-6008810 unitron.com/nl * Smartphones en traditionele mobiele telefoons met compatibele Bluetooth-connectiviteit.

Als de natuur roept...

...wil je haar ook horen.

Van zachte, subtiele geluiden tot luide levendige klanken, er gaat niets verloren met Coselgi Unia. Een complete serie hoortoestellen van CIC tot power AHO. Coselgi Unia biedt de beste prijs-prestatieverhouding in categorie 2 t/m 5 van de ZN-Hoortoestellendatabase. www.coselgi.com

info@veenhuis.nl

earline

Spraakverstaan als een normaalhorende in lawaai

vakblad voor de totale hoorbranche, zomer 2019

Maak van de klant een GAST

Sterker nog, Oticon Opn S gebruikers kunnen spraakverstaan ervaren op hetzelfde niveau als mensen met een normaal gehoor in lawaaiige omgevingen.* Ga voor meer informatie naar oticon.nl/opn-s

* Juul Jensen 2018, Oticon Whitepaper, Oticon Opn S1 Voor mensen met gemiddeld gehoorverlies en goed aangepaste hoortoestellen, in lawaaiige situaties

vakblad voor de totale hoorbranche, zomer 2019 www.earline-magazine.nl

Mogelijk gemaakt door de nieuwe baanbrekende OpenSound Optimizer™ en de OpenSound Navigator™, tilt Oticon Opn S™ onze unieke BrainHearing™ voordelen naar het volgende niveau.

Goed horen en GEZONDHEID

ERKENNING VAN VAKMANSCHAP BELANGRIJK

DISCOVER het nieuwe platform van UNITRON

GIRLPOWER in zien en horen