Grond/Weg/Waterbouw 9 2013

Vaktijdschrift over civiele techniek & infrastructuur

I

WWW.GWW-BOUW.nl

gedempte gracht zaandam | n201: aansluiting met de a9 | a15: wegens verbouwing geopend avenue2: de tunnel wordt zichtbaar | den bosch ponte palazzo | fietsenstalling woerden

Vindingrijk en veelzijdig Van Oord Nederland is een toonaangevende aannemer van bagger-, waterbouwkundige en infrastructurele projecten in Nederland en BelgiĂŤ. Wij zijn een innovatieve partner voor onze opdrachtgevers en dragen al meer dan honderd jaar bij aan de infrastructuur voor de wereld van morgen. Onze mensen zijn betrokken, ondernemende professionals met een passie voor water, grondverzet en techniek.

www.vanoord.com

Baggeren en infrastructuur Baggeren

Infrastructuur

Waterbouw

Kustversterking

Grondverzet

Voorwoord

Economie en infrastructuur Uit becijferingen van de ABN Amro blijkt dat de diepe crisis in de bouw verantwoordelijk is voor bijna de helft van de totale teruggang van de Nederlandse economie in 2012. Geen enkele andere sector had vorig jaar zo’n negatieve impact op de economie. Desalniettemin brachten de economen ook positief nieuws.

Want wat wil het geval, volgens de bankeconomen sprong binnen de bouwsector de grond-, weg- en waterbouw het afgelopen jaar er in positieve zin uit. In de infrasector groeide de omzet in 2012 namelijk met 1,8 procent. Vooral de buizen- en kabelleggers hadden een goed jaar, zo heeft ABN becijferd. Deze groep zag vorig jaar hun omzet stijgen met 6,6 procent.

De aangekondigde bezuinigingsplannen van minister Schultz voor de Nederlandse infrastructuur stemt ons echter niet al te vrolijk. Bouwend Nederland reageerde furieus en heeft een noodoproep gedaan aan de minister met als strekking investeer in infrastructuur. Een woordvoerder van de werkgeversorganisatie zegt dat investeringen in infrastructuur beslist nodig zijn om de economie uit het slop te trekken. Je kunt eigenlijk niet genoeg investeren in de infrastructuur van ons land. Een financiĂŤle injectie in deze rekent Bouwend Nederland niet tot de uitgaven maar als een investering in het landsbelang.

En zowaar, net voor het ter perse gaan van deze editie van Grond/Weg/Waterbouw, bereikt ons het goede nieuws dat het kabinet 500 miljoen euro extra gaat investeren in infrastructuurprojecten om de werkgelegenheid in de bouw te bevorderen. Het is de bedoeling dat die uitgaven al in de loop van dit jaar plaats gaan vinden. Chapeau.

Roel van Gils

|3

Plaatsnaam | Projectnaam Vaktijdschrift over civiele techniek & infrastructuur nummer 9 Jaargang 3 | 2013 Verschijnt 7 x per jaar ISSN: 2212-9979

Uitgever

Schatbeurderlaan 6 Postbus 249, 6000 AE Weert T +31 (0)495 450095 E info@louwersuitgevers.nl W www.louwersuitgevers.nl

redactieadres

Schatbeurderlaan 6 Postbus 249, 6000 AE Weert T +31 (0)495 450095 F +31 (0)495 521335 E redactie@louwersuitgevers.nl W www.louwersuitgevers.nl

coördinator en eindredactie

10

Roel van Gils Schatbeurderlaan 6 Postbus 249, 6000 AE Weert T +31 (0)495 450095 F +31 (0)495 521335 E redactie@gww-bouw.nl

13

38

redactiemedewerkers Hilda Bosma Martijn van den Bouwhuijsen Roel van Gils Jerry Helmers Jan-Kees Verschuure Liliane Verwoolde e.a.

14

Bladmanagement

Robert Vermanen E r.vermanen@louwersuitgevers.nl Mark de Lau E m.delau@louwersuitgevers.nl

Secretariaat

Manuela Depenbrock Sandra Reijnders

Advertenties

Online aanleveren: http://ftp2.louwersuitgevers.nl Username: gww-bouwnl, Wachtwoord: gast Postbus 249, 6000 AE Weert, Nederland T +31 (0)495 450095 E info@louwersuitgevers.nl

Abonnementsprijs

€ 81,00 per jaar excl. BTW ING 41 71 65 t.n.v. Louwers Uitgeversorganisatie BV o.v.v. Grond/Weg/Waterbouw Informatie over abonnementen: T +31 (0)495 450095

Adreswijzigingen

Schriftelijk tenminste drie weken voor verhuizing naar: Postbus 249, 6000 AE Weert, Nederland

Opzeggingen

Indien twee maanden voor het verstrijken van de abonnementsperiode geen schriftelijk bericht van op­­zegging is ontvangen, wordt het abonnement auto­matisch met een jaar verlengd.

Doelgroep

Directies en management van bedrijven uit de infraketen, betrokken ministeries en rijksdiensten, provinciale, gemeentelijke en andere betrokken overheden, landelijke, regionale en lokale organisaties, stichtingen en instellingen m.b.t. wegenbouw, aannemers, ingenieursbureaus en toeleveranciers actief in de wegenbouw, bestrating, grondwerk,

Vormgeving/Art Direction Logo Reclame- Ontwerpbureau BV T +31 (0)495 450065 E info@logobv.nl

Niets uit deze uitgave mag worden over­genomen of ver­menig­vuldigd zonder uitdruk­kelijke toestemming van de uitgever en zon­der bronvermelding.

Hoewel dit blad op zorg­­vuldige wijze en naar beste weten is samen­gesteld kunnen uitgever en auteurs op geen enkele wijze instaan voor de juistheid of volledig­heid van de informatie. Zij aan­vaar­den dan ook geen enkele aansprake­lijkheid voor schade, van wel­ke aard ook, die het gevolg is van hande­lingen en/of beslis­singen die gebaseerd zijn op deze informatie.

4|

22

Zaandam Gedempte Gracht De Gedempte Gracht heeft allure gekregen Een planologische en technische uitdaging Bruggen, instroomplateau en muziekkoepel Anti-graffitibehandeling voorkademuren en zitelementen Nederlands grootste sleufgotenproject

6 9 10 11 13

Eindhoven | Glasvezelnetwerk N201 | Aansluiting met de A9

14 18

railspecial Vernieuwde spoorknooppunten 'multifunctioneel, eigentijds en comfortabel' Innovatief geluidsscherm langs het spoor Bouwen waar reizigers en openbaar vervoer elkaar ontmoeten Storingen. Waar?!

Helmond krijgt transparant verdiept station Betonmortel efficiënt en duurzaam geproduceerd Afrasteringen en meer Eerste eco-dwarsliggers in gebruik genomen Innovatie met PLC Spoorvernieuwing Spoorbouw, wegenbouw en betonbouw Minimaliseren van technische risico’s in ontwerp en uitvoering Telematica Rail Tech Europe ICT-vernieuwing zonder kapitaalvernietiging Station Breda wordt Poort van Brabant Webbased Management Informatiesysteem voor langs het spoor Nastelbare spoorstaafbevestigingen Spoorstaafkopreparatie en meer Op het goede spoor Elk jaar een nieuwe ontwikkeling

22 25 27 28 30 32 33 35 36 37 38 41 42 43 45 46 48 51 55 56 57

Inhoud

56

64 48

72 69

Journaal De Pen A-Lanes | A15 Esha Infra Solutions

85 74 58 63 64 66

Maastricht | A2 Avenue2: de tunnel wordt zichtbaar Op voorspanning zetten Vakmanschap in Wapening

69 72 73

staalspecial

VAKTIJDSCHRIFT OVER CIVIELE TECHNIEK & INFRASTRUCTUUR

I

WWW.GWW-BOUW.NL

GEDEMPTE GRACHT ZAANDAM | N201: AANSLUITING MET DE A9 | A15: WEGENS VERBOUWING GEOPEND AVENUE2: DE TUNNEL WORDT ZICHTBAAR | DEN BOSCH PONTE PALAZZO | FIETSENSTALLING WOERDEN

Coverbeeld | DĂŠ blauwe fietstunnel onder de A12 ter hoogte van Bleiswijk

Composiet niet altijd zaligmakend Gegolfd staal: van duikerbuis tot verkeerstunnel van geluidsschermen tot bruggen Ketelbrug weer als nieuw Onder een vergrootglas Complex en veelzijdig Railsegmenten voor grootste schip ter wereld Hybride brug, staal met GVK-composieten brugdek onverwoestbaar Den Bosch Ponte Palazzo..

Eigen engineeringsafdeling is de kracht Amsterdam De Westrandweg Woerden Nieuwe fietsenstalling Wie doet wat?

74 77 78 80 84 85 87 89 90 93 94 98 100

Zaandam | Gedempte Gracht

Tekst: Liliane Verwoolde Beeldmateriaal: Gebr. Beentjes GWW

Tekst: Liliane Verwoolde, Beeldmateriaal: Gebr. Beentjes GWW

De Gedempte Gracht heeft allure gekregen

Na ruim honderdvijftig jaar stroomt er weer water door het hart van Zaandam. De gemeente besloot de Gedempte Gracht weer uit te graven om het Zaanse centrum nieuw leven in te blazen. Dat blijkt een gouden beslissing. Zaandam heeft nu de beroemde houten geveltjes als trekpleister, maar ook een dynamisch stadscentrum met aantrekkelijke horeca.

Aan het uitgraven van de gracht, die in 1856 werd gedempt, is ruim een jaar gewerkt. Er zijn zes bruggen en een (oversteek)plein met muziekkoepel gebouwd en er is zo’n 2,5 miljoen liter water in de gracht gepompt. De heropening van de gracht maakt deel uit van plan ‘Inverdan’, dat het centrumgebied van Zaandam ‘eigenzinnig en eigentijds’ moet maken. Tot de eerste fase van het plan behoorde de aanpak van het station, gemeentehuis, een gedeelte van de winkelstraat, een hotel en parkeergarage. Gebr. Beentjes GWW nam de tweede fase voor haar rekening.

Logistieke uitdaging Ook voor het uitgraven van de gracht is de Gedempte Gracht al een druk bezochte win-

6|

kelstraat. En hierin zit de uitdaging voor Gebr.

Beentjes. “In technisch opzicht is het uitgraven en bouwen van een gracht niet zo spannend,” vertelt werkvoorbereider Marco Vellinga. “De uitdaging zit in de logistiek. Hoe voer je het werk uit in een 400 meter lange trechter en regel je dat het winkelend publiek tijdens de werkzaamheden kan blijven genieten van een dagje Zaandam?”

Voor een optimaal verloop werkt Gebr. Beentjes volgens een vast stramien. Ze verwijdert over een gedeelte de bestrating, plaatst hier een damwand langs de toekomstige oever van de gracht, een tijdelijke damwand langs de bebouwing, vervangt in het tussenliggende gebied de

bestaande riolering door een GVK-riolering, trekt de tijdelijke damwand er weer uit en voert vervolgens het beton- , metsel- en straatwerk uit. Maar de praktijk is weerbarstig. “De dwarsstraatjes bleken te smal voor de aan- en afvoer van materiaal en materieel,” vertelt Vellinga. “Het werk moest dus worden uitgevoerd vanaf de kopse kanten van de winkelstraat met daartussen de drukstelling als barricade. Deze bepaalde feitelijk het werktempo.”

Vertraging Maar ook de ondergrondse infra, bestekswijzigingen, vorst en de staat van de belendende panden remmen het tempo, waardoor het team uitloopt op de planning. Vellinga: “We dachten de achter-

Zaandam | Gedempte Gracht

stand in te halen tijdens de zomervakantie, maar dat pakte anders uit. Bij het testen van de bemaling in de laatste bouwkuip bleek de invloed van de bemaling in de directe omgeving te groot. De oorzaak bleek een zinker die door de stalen damwandkuip liep en onvoldoende was afgedicht. Dit moest eerst opgelost worden. De beoogde inhaalrace viel hierdoor letterlijk in het water.”

'heropening van de gracht maakt Zaandam eigenzinnig en eigentijds’ De inhaalrace komt er wel, maar na de zomervakantie. Gebr. Beentjes werkt door tot in de avond en nacht en verricht dan in hoog tempo het grond-, beton-, metsel- en straatwerk. Vellinga: “Voor het winkelend publiek hadden deze werktijden een prettige bijkomstigheid. De grootste overlast viel nu ’s nachts.” En zo bereikt het ‘mobiele brandpunt’ aan het einde van de gracht het ‘instroomplateau’, waar het water vanuit de Zaan onder de grond via de Damstraat en de Damkade naar de Gedempte Gracht stroomt. De zes bruggen worden kant-en-klaar aangeleverd en zorgen voor een kleurrijk en karakteristiek

Projectinfo CC-GVK riolering Bij de realisatie van de grootschalige opknapbeurt van het winkelcentrum aan de opnieuw opgegraven gedempte gracht in Zaandam heeft men er voor gekozen om direct het riool duurzaam te vernieuwen.

De keuze van de gemeente is gevallen op glasvezelversterkte polyester leidingen (CC-GVK) en putten van HOBAS. De reden van deze keuze is terug te voeren op de unieke eigenschappen van CC-GVK. Belangrijke eigenschappen voor Zaandam zijn duurzaamheid, lichtgewicht en 100% aantastingvrij materiaal.

De grond in Zaandam is het best te karakteriseren als slap.

Bij de keuze van leidingmateriaal dient men hier dan ook rekening mee te houden. Door het lage gewicht van CCGVK voorkomt men ernstige zettingen. Bovendien kunnen de koppelingen nog drie graden hoekverdraaiing opvangen.

Zonder overlast is nog geen enkel project uitgevoerd, maar de gemeente heeft er voor gekozen om de pijn voor de toekomst zoveel mogelijk te minimaliseren. Met een levensduur van minimaal 100 jaar hoeft er in de toekomst aangaande het CC-GVK riool geen schop meer de grond in.

eindresultaat. “Het is een van de mooiere werken waarbij ik betrokken ben geweest,” besluit Vellinga. “De Gedempte Gracht heeft nu allure.

Het werk is nog niet afgerond, maar de horecagelegenheden en winkels worden nu al elke dag druk bezocht.” ❚

|7

HOBAS produceert CC-GVK polyester buizen in diameters van 25mm tot 3600mm • • • • • • • • •

Riolering Inspectieputten Transportleidingen Rioolpersleidingen Hulpstukken Bergingsriolen Rioolrenovatie Duikers Doorpersbuizen

Gemeente Doetinchem Doorpersing 300m Dn1500

Gemeente Hilversum Riolering Dn3000

Gemeente Utrecht Renovatie Ei-profiel

HOBAS Benelux BV Marconistraat 11-10 4004 JM Tiel Tel.:! +31 - (0)344 820030 E-mil: hobas.benelux@hobas.com www.hobas.com

LTL Woodproducts Continuïteit door duurzaamheid.

Leyenaar Taapken Lamaker B.V. Kamerlingh Onnesweg 7, 4131 PK VIANEN Postbus 191, 4130 ED VIANEN Nederland

Tel. +31 (0) 347 374 844 Fax. +31 (0) 347 377 908 E-mail: verkoop@ltl.nl Internet: www.ltl.nl

Zaandam | Gedempte Gracht

Tekst: Liliane Verwoolde

Een planologische en technische uitdaging

Het heropenen van de Gedempte Gracht was zondermeer een ambitieus plan. Toch was het slechts onderdeel van het totaalplan Inverdan. Waarom moest het hart van Zaanstad zo rigoureus op de schop? Wat wilde de gemeente ermee bereiken?

“Inverdan is de oplossing voor een probleem dat eind jaren zeventig is ontstaan,” vertelt programmamanager Bob van Twisk. “Bij de samenvoeging van zeven kleine gemeentes tot één grote gemeente -Zaanstad- ontstond weliswaar een grote stad, maar zonder samenhang. Ook de poging om een nieuw stedelijk centrum te maken in Zaandijk (het geografische midden van de gemeente Zaanstad) mislukte.

Pas eind jaren negentig kwam de oplossing op tafel die deze problemen moest oplossen. Inverdan.”

Herontwikkeling De problemen in een notendop: een achterblijvende economische groei, een niet goed functionerend kernwinkelgebied, een slechte bereikbaarheid en een stationsomgeving met een desolate sfeer. “Alleen een groots plan kon deze uiteenlopende problemen oplossen,” vervolgt Van Twisk.

Dit plan werd ontwikkeld door masterplanner Sjoerd Soeters. Het bestond uit de herontwikkeling van 100 hectare binnenstedelijk gebied met onder ander 2.500 woningen, 25.000 m2 extra winkelruimte en 60.000 m2 kantoorruimte. Toevallig verstond dezelfde Soeters ook de kunst om draagvlak te creëren voor zijn plannen. In 2003 ging de gemeenteraad akkoord.

Kostenefficiënte oplossing Maar hoe vindingrijk ook, het ontdempen van de Gedempte Gracht, naar een ontwerp van Simon Sprietsma, bleef een kritisch onderwerp van gesprek. Met een vasthoudend bestuur en steun van Provinciale en Rijkssubsidies bleef de nieuwe gracht op de agenda staan. “Toen konden we ons verdiepen in de technische uitdaging,” vertelt projectleider Joost Schiereck. “Welke constructie

was hier het meest kostenefficiënt en kon binnen het gegeven tijdsbestek worden gerealiseerd? Het werd een combinatie van stalen damwanden en een betonnen stempelvloer.”

Schiereck licht de keuze toe: “Het venijn zat in de kwetsbare monumentale pandjes. Deze moesten de werkzaamheden wel aan kunnen. Hierdoor viel de keuze op stalen damwanden. Deze kunnen met een drukstelling (lees: trillingsarm) worden gezet.

Een tweede damwand functioneerde als grondkering en hield de grondwaterstand in de diepere grondwaterpakketten op peil. Om deze reden gaan enkele damwanden twaalf meter de grond in en is soms gewerkt met onderwaterbeton. Aardig detail is de plaats waar het water van de Zaan de gracht instroomt. Dat is een waterspeelplaats geworden met sluisjes en stapstenen.” ❚

|9

Tekst: Liliane Verwoolde Beeldmateriaal: Melanie van Dinteren

Bruggen, instroomplateau en muziekkoepel De zeven bruggen, die voetgangers en fietsers van de Gedempte Gracht van de ene kade naar de andere kade helpen, zijn geschilderd in de authentieke Zaanse kleuren. Hiermee leveren ze een belangrijke bijdrage aan het karakteristieke beeld van Zaandam. Het vijtigjarige Qumey Metaal uit Maarssen engineerde, produceerde en monteerde de bruggen.

De bruggen over de Gedempte Gracht zijn niet alleen verschillend van kleur, maar ook van model. Dat vraagt om walswerk waarvoor alleen een doorgewinterde metaalbewerker warmloopt. “De bruggen lopen op allerlei manieren in een straal en rond,” vertelt Mark Meijers, directeur Qumey Metaal. “Alle leuningen met rvs-handregels, koepels en loopvlakken zijn dus uniek.”

Transport Met dit gegeven werden de bruggen stuk voor stuk bij Qumey Metaal geprefabriceerd en vervolgens in de lengte door de gracht -op dat moment nog zonder water- naar de plaats van bestemming getransporteerd. Hier werden ze boven de kade gelift, een kwartslag gedraaid en gemonteerd. “Bij alle bruggen verliep dit proces vlekkeloos,” vertelt werkvoorbereider Matijs Kamsteeg. “Behalve bij de vierde brug, de grootste. Met een gewicht van 10,5 ton bleek de autolaadkraan onvoldoende capaciteit te hebben om de brug boven de kade te hijsen. De kraan kon hem alleen naast de trailer neerleg-

10 |

gen. Er moest een telescoopkraan aan te pas komen om de brug boven de kade te hijsen, en die vroeg op zijn beurt weer om extra fundering.

Maar de andere transporten verliepen feilloos en alle bruggen sloten in één keer aan op het betonwerk.”

Gedetailleerde tekeningen Het globale ontwerp voor de bruggen werd aangeleverd door de gemeente Zaandam. De gedetailleerde tekeningen werden uitgewerkt in de tekenkamer van Qumey. “Voor onze tekenaars vormden de bruggen een uitdaging,” vertelt Meijers. “De bruggen zijn allemaal verschillend en hebben bijzondere kenmerken. Diagonale lijnen, aansluitingen van recht op rond en rondingen die zowel in de hoogte als in de breedte verlopen. Onze tekenafdeling heeft een knap staaltje vakmanschap geleverd. En dat geldt ook voor de productie- en montageafdeling. Alle bruggen vielen feilloos op hun plaats.” Behalve de bruggen heeft Qumey Metaal ook het instroomplateau en de muziekkoepel geleverd. ❚

Zaandam | Gedempte Gracht

Tekst: Liliane Verwoolde Beeldmateriaal: GevelMeesters

Anti-graffitibehandeling voor kademuren en zitelementen

Nu de Gedempte Gracht het paradepaardje is geworden van Zaandam, wil de gemeente dat dit zo blijft. De betonnen zitelementen moeten hun frisse uitstraling behouden, zonder de creatieve prestaties van graffitispuiters. Voor deze specifieke tak van sport schakelde de gemeente GevelMeesters in.

GevelMeesters is gevestigd in de gemeente Cuijk -in de buurt van Nijmegen- maar opereert landelijk. In de centra van grote steden beschermt zij verticale en horizontale elementen tegen vocht, atmosferische vervuiling en graffiti. In Zaandam ging het om de kademuren en betonnen zitelementen van de Gedempte Gracht.

Preventief beschermen “Het geheim zit in een onzichtbare beschermlaag,” vertelt Xander Nuijs, directeur GevelMeesters.

“Deze wordt aangebracht in laagjes. Eerst voorzien we het element van APP Hydroshield. Deze laag beschermt het element tegen vocht, waardoor de atmosferische vervuiling wordt vertraagd. Hierna loopt het regenwater er gemakkelijker vanaf.

Daarna volgen twee lagen Anti-Vandaal-Coating

‘PSS 20’. Als het element wordt beklad met graffiti, kunnen we dit -dankzij deze behandeling- weer helemaal schoonmaken zonder schade aan de ondergrond te veroorzaken en met enkel warm water onder aangepaste druk. Vervolgens wordt op de plek waar graffiti is verwijderd een herstellaag aangebracht. De behandeling is toepasbaar op nagenoeg alle ondergronden, dus ook op natuursteen, baksteen, cortenstaal of schilderwerk.”

Preventieve werking Gemeentes bepalen zelf in hoeverre zij gebruikmaken van de diensten van GevelMeesters. In sommige gemeentes, waaronder Zaanstad, Arnhem, Tilburg en Schiedam, controleren de teams van GevelMeesters de ‘kwetsbare locaties’ om de drie tot vier weken. In dat geval hebben hun werk-

zaamheden ook een preventieve werking. Graffiti die steeds binnen zes dagen wordt verwijderd, komt er niet snel meer op. Dit ontmoedigt de graffitispuiter. Andere gemeentes voeren de controles zelf uit en besteden het reinigingswerk uit. Ook uitvoering van de werkzaamheden in samenwerking met sociale werkplaatsen of plaatselijke bedrijven is mogelijk.

GevelMeesters werkt met de veelal watergedragen producten van APP All Protect. Zij bekijkt per locatie, ondergrond en wensenpakket wat de beste oplossing is om een gebouw of object optimaal te beschermen tegen de schadelijke invloeden van graffiti of andere vervuiling. De Anti-Vandaal-Coating ‘PSS 20’ is benoemd in het certificaat ‘Duurzaam Bouwen’. ❚

| 11

In lijn met elk design!

Oog voor detail ACO is specialist op het gebied van design sleufgoten.

U heeft een idee? Wij bieden u een doordachte oplossing die klopt tot in elk detail. Daar staan wij voor!

www.aco.nl

Zaandam | Gedempte Gracht

Nederlands grootste sleufgotenproject ACO, specialist op het gebied van afwateringstechniek, heeft in Zaandam Nederlands grootste sleufgotenproject gerealiseerd. Bij de herinrichting van de Gedempte Gracht is langs beide kanten van de gracht een sleufgoot aangelegd van bijna 1.000 meter. De gemeente Zaandam en uitvoerder Gebr. Beentjes zijn tevreden over de samenwerking en het resultaat.

Eigenlijk klopt de naam ‘Gedempte Gracht’ sinds november 2012 niet meer: de gracht die 150 jaar lang gedempt was, is namelijk in ere hersteld. Er loopt weer water door het centrum van Zaandam.

Voor Zaanstad was het een omvangrijk project, dat een jaar heeft geduurd. Ontwerper Simon Sprietsma ontwierp een ‘groene’ gracht volgens het Zaanse principe van ‘overtuinen’. Wat inhoudt dat er aan de ene kant een oever van gras is en aan de andere kant van steen. Zeven bruggen in Zaanse stijl verbinden die oevers met elkaar. Er is een speelplek voor kinderen, een evenementen¬plein met muziekkoepel en er zijn mooie zitplekken langs de gracht.

Afwatering Het project is uitgevoerd door Gebr. Beentjes, die voor de afwatering samenwerkte met ACO. Omdat de gemeente voor dit project duurzame kwaliteit van de afwatering van groot belang vond, heeft ACO geadviseerd om ACO Urban Design Smartline RVS sleufgoten te plaatsen en die te beitsen en te passiveren. Dat houdt in dat het materiaal na bewerking (bijvoorbeeld lassen of buigen) zo wordt behandeld, dat het nog beter beschermd is tegen weersinvloeden en daarmee extra corrosie¬besten¬dig is. Ook leverde ACO goten en bezinkputten van polymeerbeton. In zo’n bezinkput kan maar liefst 55 liter aan slib opgevangen worden. Bovendien hebben de bezinkputten een extra grote toegangs¬mogelijkheid voor beheer en onderhoud.

De gemeente Zaanstad is heel tevreden over de dienstverlening van ACO en het uiteindelijke resul¬taat, geeft projectleider Joost Schiereck van Zaanstad aan. “We hebben goed contact met ACO gehad. Het bedrijf dacht mee over oplossingen, zoals het passiveren van het materiaal.” Ook aannemer Theo Stoop van Gebr.

Beentjes is content. “ACO deed telkens zijn uiterste best om het bestelde materiaal snel op locatie te krijgen. Dat was fijn werken.

Bovendien was het materiaal van goede kwaliteit en gemakkelijk aan te brengen.”

Voor ACO was het een enorm project, geeft ACO’s productspecialist Fabio van Olst aan. “In een paar maanden tijd zo veel materiaal leveren, betekent extra drukte voor je productieafdeling. Bovendien hebben we veel uren in de begeleiding gestoken. Maar wij vinden het niet erg om iets harder te lopen. Zeker voor zo’n uniek en mooi project als dit, doen we dat graag.” ❚

| 13

eindhoven | Glasvezelnetwerk

Tekst: Martijn van den Bouwhuijsen Beeldmateriaal: Reggefiber

Supersnel

Eindhovens

internet dankzij nieuw

glasvezelnetwerk 14 |

eindhoven | Glasvezelnetwerk

Reggefiber wil in heel Nederland glasvezel aanleggen. Eindhoven is de eerste grote stad waarin het netwerk wordt uitgerold. Het project loopt tot en met 2016. De hogere up-en downloadsnelheid maakt glasvezel een geduchte concurrent voor internetten via de coax-kabel of koperdraad. Reggefiber werkt bij het project samen met de gemeente Eindhoven. Het bedrijf innoveert onder andere door samen met marktpartijen nieuwe graafmethodes te ontwikkelen.

Met de komst van glasvezel kunnen Eindhovenaren onder andere gebruik maken van supersnel internet. De maximale down-en uploadsnelheid is met 1 Gbit/s hoger dan de snelste concurrent: de coax-kabel met een maximum van 120 Mbit/s. “Met de glasvezelaanleg anticiperen we op de groeiende behoefte van huishoudens om meerdere apparaten tegelijk te gebruiken die in verbinding staan met internet”, zegt Antonette van

'Reggefiber is voor 51% in handen van KPN en voor 49% van Reggeborgh, een investeringsmaatschappij van Dik Wessels' Beem, manager communicatie en PR van Reggefiber. “Ook bedrijven en non-profit organisaties kunnen profiteren van het snelle breedbandinternet. In tegenstelling tot internet over de coax-kabel en koperdraad is het Reggefiber een open glasvezelnetwerk. Consumenten kunnen kiezen uit serviceproviders, die verschillende pakketten aanbieden.” › Glasvezelnetwerk in huis aansluiten.

Projectinfo Glasvezelaansluiting in woning Huishoudens, bedrijven en overheden kiezen steeds vaker voor glasvezel, het communicatienetwerk van de toekomst. D&G Montage uit Rosmalen zorgt in opdracht van Gebr. vd Donk uit Oss voor de glasvezelaansluiting van een serie woningen in het noorden van Eindhoven. Het bedrijf uit Rosmalen neemt hierbij de verantwoording voor de aansluiting van 10.000 woningen in de wijken Acht en de Achtse Barrier.

D&G Montage is gespecialiseerd in de aanleg van glasvezelnetwerken.

Het 9 jaar oude bedrijf, waar 40 mensen werken, beheerst zowel de engineering, de civiele techniek, de inblaastechniek als de montage- en meettechniek. “Door onze flexibiliteit en specialistische kennis zorgen we ervoor dat ieder project naar tevredenheid van alle betrokkenen wordt opgeleverd,” zegt Anthony van der Donk van D&G Montage. “Ons werkgebied is geconcentreerd op Zuid-Nederland, maar ook daarbuiten zijn we actief in glasvezeltechniek. We leggen netwerken aan voor huishoudens, bedrijven en overheden. Mede door praktijkervaringen kunnen we blijven innoveren, wat de efficiency van de aanleg van glasvezel ten goede komt.”

Vervolgopdracht Na een succesvol pilotproject in 2009 in de Eindhovense wijken Karpen en Koudenhoven kreeg D&G Montage de opdracht om samen met Gebr. vd Donk nog 30.000 huishoudens in Eindhoven aan te sluiten. Gebr. vd Donk doet de voorbereiding, de engineering en planning voor alle woningen. De uitvoering van 20.000 woningen wordt door Gebr. vd Donk verzorgd. “Wij nemen voor 10.000 woningen de uitvoering voor rekening in de periode tot en met 2015,” zegt de eigenaar van D&G montage. “Dit behelst het schouwen van de woningen en vervolgens graven, blazen en monteren van de kabels en testen van de verbinding.

De verschillende verantwoordelijkheden zijn duidelijk afgesproken met opdrachtgever Gebr. vd Donk. Interne kwaliteitscontroles bieden zekerheid voor de opdrachtgever en de korte lijnen zorgen voor een soepele interne en externe communicatie. Zo brengen we ook dit project tot een succesvol resultaat, waar we als organisatie best trots op mogen zijn.

Glasvezel is hét transportmedium van de toekomst. Ik zie de toekomst van D&G Montage positief tegemoet en verwacht dat we nog veel netwerken mogen maken.”

| 15

eindhoven | Glasvezelnetwerk

Van straat tot straat glasvezel Reggefiber is voor 51% in handen van KPN en voor 49% van Reggeborgh, een investeringsmaatschappij van Dik Wessels. Het telecombedrijf laat het netwerk door (onder)aannemers aanleggen en is eigenaar en beheerder van het netwerk. De investeringen worden terugverdiend door de verhuur van het netwerk aan de serviceproviders, die op hun beurt weer abonnees zoeken voor TV, bellen en internetdiensten.

“De aanleg van het Eindhovense glasvezelnetwerk vindt gefaseerd plaats”, zegt projectmanager Eswin van Hal. “Zo is al een noordelijk deel van de stad voorzien. Per deelgebied moet minstens 30% van de bewoners een abonnement hebben afgenomen bij één van de serviceproviders om de aanleg voor dat deelgebied rendabel te maken. Dit gebeurt middels het vraagbundelingsprincipe waarbij bewoners enthousiast gemaakt worden voor glasvezel. Ons Net Eindhoven (ONE) verzorgt in opdracht van Reggefiber de Eindhovense vraagbundeling.”

Reggefiber legt het glasvezelnetwerk van straat tot straat aan. Daarvoor is het nodig om de stoep open te graven. “Om een woning te koppelen aan het glasvezelnetwerk, maken wij een verbinding tussen de straat en de woning”, zegt Van Hal. “De glasvezelkabel ligt nu onder de grond tot aan de voorgevel van de woningen. Wij halen de glasvezelkabel naar binnen en sluiten deze kabel aan op een glasvezelmodem. Deze zal meestal in de meterkast worden geplaatst.

De doorvoer van buiten naar binnen werken wij water- en gasdicht af.”

Technische en sociale innovaties Gedurende de landelijke glasvezeluitrol doet Reggefiber ervaring op met graaf-en bekabelingswerk. De onderneming onderzoekt methodes die ef-

www.deksel.nl

ACE - een gecertificeerd en gegarandeerd concept voor passieve FTTx netwerken!

De kortste weg van opgave naar oplossing Van ontwikkeling tot en met service alles in één hand.

KIM Apparatenbouw is uw garantie voor compleet vakmanschap.

Engineering Apparatenbouw Leidingsystemen Revisies Montages

De vraag naar breedband groeit iedere dag. Glasvezelnetwerken worden wereldwijd uitgerold. Grootte en topologie van netwerken verschillen per regio, daarom innoveert TKF voortdurend. Dit zorgt voor continue verbetering van het flexibele, kostefficiënte ACE concept.

Onderhoud Constructies

KIM www.ace-fibreoptic.com

Apparatenbouw ACE is an initiative of

Ko n s t r u k t i e I n d u s t r i e ë n M a a t m a n

Industriestraat 35-37, 7005 AN Doetinchem, Telefoon 0314 - 33 48 56, Fax 0314 - 32 37 55, www.kim-apparatenbouw.nl 16 |

eindhoven | Glasvezelnetwerk

Projectinfo ficiënter zijn. Van Beem zegt hierover: “Er vindt een pilot plaats om met een speciale borstelmachine geulen te graven tot een diepte van 30 centimeter in plaats van 60 centimeter. Voordeel hiervan is dat bestaande leidingen in de grond niet in de weg zitten en er minder graafschades ontstaan. Doordat de aanleg sneller verloopt blijft de overlast beperkt.”

Er vindt intensieve samenwerking plaats met de gemeente Eindhoven.

Niet alleen om goede afspraken te maken over bijvoorbeeld planning, maar ook over social return. Van Beem licht toe: “We tekenden een convenant met de gemeente voor werkverschaffing van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Zij gaan aan de slag als grondwerker bij onze (onder)aannemer, winkelbediende of administratief medewerker voor Reggefiber of ONE. Zo boeken we winst met technische en sociale innovaties.” ❚

Ervaren kabelproducent denkt mee over engineering glasvezelnetwerk De BV Twentsche Kabelfabriek (TKF) levert de kabels, connectoren, verdeelkasten en buizen voor de aanleg van het glasvezelnetwerk in Eindhoven. De producent uit Haaksbergen, die door heel Europa glasvezel en overige kabels levert, werkte mee met engineering van een pilotproject in Nuenen. Deze pilot gaf inzage in de praktische mogelijkheden voor glasvezelbekabeling. In Eindhoven worden dezelfde technieken toegepast. Hiernaast vinden er landelijk pilots plaats om nog efficiënter te bekabelen.

Jan van Kemenade, manager competence centre bij TKF, zegt over de aanleg in Eindhoven: “In totaal liggen straks miljoenen strekkende meter glasvezelstrengen in de grond. Eerst is er vanaf de backbone de kabel die de ring vormt. Vanaf een wijkverdeelpunt gaat vervolgens een voedingskabel met daarin 96 glasvezelstrengen richting de woningen. Om een woning aan te sluiten worden er in ondergrondse behuizingen aftakkingen gemaakt naar huisaansluitkabels met ieder 2 glasvezels. Op een 96 voudige glasvezel kabel worden dus 48 woningen aangesloten.”

TKF heeft een eigen opleidingsacademie, waar klanten en personeel worden opgeleid én gecertificeerd voor de aanleg van glasvezel. Het bedrijf biedt dan ook 30 jaar garantie op de gecertificeerde glasvezelnetwerken. Van Kemenade zegt “We hebben inmiddels meer dan een miljoen huishoudens in Nederland aangesloten op glasvezel. Ik verwacht dat de rest van Nederland binnen 5 tot 10 jaar verglaasd wordt, vanwege de voordelen van de snelle internetverbinding en de opkomst van bijvoorbeeld video on demand, online gaming en zorg op afstand. Glasvezel netwerken zijn de toekomstvaste infrastructuur van de moderne maatschappij.”

In totaal liggen straks miljoenen strekkende meters glasvezelstrengen in de grond.

| 17

N201 | Aansluiting met de A9

10

Tien kunstwerken op rij

18 |

N201 | Aansluiting met de A9

Tekst: Liliane Verwoolde Beeldmateriaal: Dura Vermeer

Wie tot voor kort van Hoofddorp naar Hilversum reed -of omgekeerd- nam hiervoor de N201 en doorkruiste dan de dorpen Aalsmeer en Uithoorn. Dit leverde prachtige plaatjes op, maar voor de dorpen was deze verkeersstroom alles behalve plezierig.

In 2006 besloot de provincie Noord-Holland om hier verandering in te brengen. Een deel van de oplossing zit in de aansluiting van de nieuwe N201 op de A9, onderdeel van het Masterplan N201+. Met deze verbinding -samen met de andere projecten van het Masterplan- worden de dorpen ontlast en heeft met name het vrachtverkeer een betere aansluiting op de A9 en later de A4. Zo worden de bereikbaarheid, leefbaarheid en verkeersveiligheid van de regio verbeterd. Om de ‘Aansluiting A9’ te realiseren maakt Bouwbedrijf Dura Vermeer niet minder dan tien ‘kunstwerken’: damwanden, fietstunnels, fly-over en op- en afritten over een traject van zo’n vijf kilometer.

Damwanden Fokkerweg Gedurende het werk moet het verkeer optimaal doorstromen. Daarom begon Dura Vermeer met de plaatsing van een damwand langs de Fokkerweg. “Met deze damwand konden we de bestaande weg verbreden,” vertelt Gerard de Boer, projectleider Dura Vermeer. “Zo ontstond een strook naast de bestaande weg, die we hebben aangevuld met zand en -na zetting- hebben geasfalteerd. ›

| 19

N201 | Aansluiting met de A9

Overigens vroeg dit veel voorbereiding. In de grond bleken kabels en leidingen aanwezig, die eerst moesten worden omgelegd. Bovendien bleken in de dijk enorme hoeveelheden puin aanwezig. Omdat hier de poeren voor de fly-over moesten worden gemaakt, moesten we dit eerst verwijderen. Daarna kon de damwand worden geplaatst.”

Fly-over Als de weg is verbreed, kan het verkeer worden omgeleid en de bestaande weg worden ingezet als werkruimte. De funderingspalen en de poeren voor de fly-over worden gestort en vervolgens het portaal met de langsliggers, waarover straks de auto’s rijden. “Voor dit werk was anderhalf jaar gepland,” vertelt De Boer. “En dat bleek ruim voldoende.”

Dat maakt het team tijdig klaar voor het volgende kunstwerk: de fietstunnel nabij de rijksweg A9.

De fly-over in aanbouw.

Dan blijkt een van de fietstunnels te kort om nog mee te kunnen in de nieuwe plannen. De Boer: “Toen we deze toch moesten vernieuwen, hebben we hem ook verplaatst. Omdat we hier hebben gewerkt met prefab beton, verliep deze klus vlot.

Desondanks moest de weg negen dagen worden afgesloten. Het bestemmingsverkeer voor Schip-

Dijkhor bv bekisting - service - constructiewerken

Wij maken voor u alle soorten bekistingen zoals: - Wandbekisting - Prefab betonmallen - Funderingskisten - Utiliteitswerken - Kolombekisting: rond - vierkant - ovaal - rechthoekig

Bobinestraat 67 Postbus 734 3900 AS Veenendaal Telefoon (0318) 54 13 27 e-mail: info@dijkhor.nl

www.dijkhor.nl 20 |

N201 | Aansluiting met de A9

De portaalkolommen zijn gestort in een stalen bekisting.

hol werd omgeleid en de fietser tussen Badhoevedorp en Hoofddorp kon tijdelijk gebruikmaken van de weg die toch afgesloten was.“

Bruggen De twee bruggen over de Ringvaart behoren weliswaar niet tot de werkzaamheden van Dura Vermeer, maar spelen een belangrijke rol in het logistieke plan. Voor de doorstroming van het verkeer moeten de bruggen om de beurt bereikbaar blijven. “Terwijl we een van de fietstunnels bouwden, was de Schipholdraaibrug afgesloten,” licht De Boer toe. “Toen deze gereed was, is er -volgens een ander bestek- een nieuwe en bredere Bosrand-

De fly-over krijgt 7 portaalkolommen en 3 V-pijlers.

brug gebouwd.” De opritten van de fly-over stellen zelfs een doorgewinterde partij als Bouwbedrijf Dura Vermeer voor lastige vraagstukken. De grond is hier uitermate zettingsgevoelig, terwijl een lichte fundering niet kan volstaan. De Boer: “Hier hebben we gekozen voor een fundering van een ‘matras op palen’. De techniek wordt zelden toegepast. Over het matras op palen hebben we als het ware een hangmat van grit aangebracht.

Hierdoor kregen we een verminderde, maar wel gelijkmatige zetting. Op het matras hebben we laag voor laag een gewapende grondconstructie met grit aangebracht, waarbij het grit de constructie op zijn plaats houdt. ❚

Projectinfo Specialist in stalen bekistingen De N201 tussen Hoofddorp, Amstelhoek en de A9 in Noord-Holland wordt compleet omgelegd en er komt een nieuwe aansluiting op de A9. Onderdeel van de vernieuwde weg is een fly-over parallel aan de ringvaart.

Deze fly-over krijgt 7 portaalkolommen en 3 V-pijlers.

Voor de betonnen kolommen realiseert Dijkhor de stalen bekistingen. Directeur Willem Dijkhorst: “We produceren wandbekistingen voor de utiliteitsbouw en zijn specialist in het maken van (complexe)bekistingen voor infrastructurele projecten. Het ontwerp voor de bekisting wordt door Dijkhor 3-dimensionaal opgezet, uitgewerkt en kwalitatief hoogwaardig gemaakt. Dijkhor is nauw betrokken bij een goede uitvoering van het werk. Zo is er overleg over de vormgeving: hoe de bekisting eruitziet, advies ten behoeve van de gunstigste manier van bekisting en hoe de veiligheid gewaarborgd blijft.”

De wens van Dura Vermeer was om voor de verschillende kolommen dezelfde bekisting te gebruiken. Dijkhor: “De uitdaging is voor kwaliteit te zorgen, terwijl je de kosten probeert te beheersen. Dit maakte het project complex. In de complexiteit van de betonnen vorm zit ook de uitdaging. Het project verloopt prima door de goed ontworpen kist en de goede samenwerking tijdens het werk. Snelle communicatielijnen en snelle besluitvorming staan voorop. We begeleiden de bouw op locatie door een vlot proces en goede teamspirit met de opdrachtgever van ontwerp tot het eindproduct.”

| 21

RAIL

Station Arnhem.

SPECIAL

Tekst: Jan Kees Verschuure Beeldmateriaal: ProRail

Vernieuwde spoorknooppunten

'multifunctioneel, en comfortabel' De Nederlandse spoorstations worden gebouwd door ProRail. Het spoorbedrijf is daarbij meestal ook eigenaar van de publieke transfervoorzieningen. ProRail heeft dus een toonaangevende rol in de stationsbouw, terwijl deze momenteel een hausse beleeft. Het aantal stations groeit weer en een groot aantal spoorknooppunten in Nederland is of wordt deze jaren herontwikkeld. Daarbij is telkens sprake van maatwerk op basis van een hoge ontwerp- en gebruikskwaliteit, vertelt manager stations & transfer Ronald Nomes.

De belangrijkste en meest ingrijpende stationsvernieuwingen worden omschreven als NSP's ('Nieuwe Sleutelprojecten'). Deze worden mede gefinancierd door overheden en NS Stations en betreffen voornamelijk internationale stations die worden aangepast om hogesnelheidsverkeer te kunnen faciliteren. “Dat betreft in Nederland de internationale stations van Amsterdam, Arnhem, Breda, Den Haag, Rotterdam en Utrecht. Station Delft is een uitzondering; in dat geval is sprake van het ondergronds brengen van het spoor in combinatie met de nog te starten aanleg van een stadskantoor, waarin ook de nieuwe stationshal is opgenomen. De herontwikkeling van Amsterdam Centraal betreft onder meer nieuwe ondergrondse voorzieningen, de restauratie van de stationshal en de middentunnel en nieuwe fietsenstallingen. En de

22 |

OV-terminal Amsterdam Zuid wordt wanneer de A10 ondergronds is gebracht nieuw gebouwd. Dit is een samenwerkingsproject van Rijkswaterstaat, de gemeente Amsterdam, de provincie Noord-Holland en ProRail.�

OV-terminals Met de opening van reizigerspassages op Arnhem Centraal (medio 2011) was de eerste gedeeltelijke ingebruikname van een NSP een feit. Rond de afgelopen jaarwisseling volgden delen van Rotterdam en Utrecht Centraal.

De komst van de hogesnelheidstreinen naar deze stations is dan wel de aanleiding voor de nieuwbouwoperaties, maar de reizigersgroei en de moderne wensen en eisen van het reizigersverkeer zijn minstens zo belangrijk, aldus

RAIL SPECIAL

Station Breda.

Nomes. “De genoemde stations zijn multimodale OV-terminals, waarin een snelle en comfortabele transfer voorop staat. Tegelijkertijd ontwikkelen de grote stations zich meer en meer tot toegankelijke verblijfsgebieden, met retail en horeca. Die ontwikkelingen faciliteren wij als stationsbouwer, in samenwerking met partners als NS en het Rijk.”

'De Spoorbouwmeester concentreert zich niet alleen op de gebouwen, maar op het totale ruimtelijke beeld, de inpassing van stations in de omgevinga' Nieuwe spooraanbieders Anno 2013 kan gesproken worden van een hausse in de stationsbouw onder ProRail. De uitvoering van de NSP's is op een hoogtepunt en knooppunten als Eindhoven, Gouda, Tilburg en Zwolle beleven een intensief verbouwingstraject of starten daar binnenkort mee. “Ook in deze gevallen spelen reizigersgroei en reizigerscomfort een belangrijke rol. De vernieuwing van station Gouda springt misschien niet meteen in het oog, maar ook hier is onlangs een belangrijke upgrade uitgevoerd.” Daarnaast worden op de spoorverbindingen buiten het hoofdlijnennet van NS, waarop nieuwe spooraanbieders rijden, steeds meer haltes toegevoegd. “Met ingang van de dienstregeling 2013 -afgelopen december- hebben wij tien nieuwe stations geopend, waaronder die van de Hanzelijn. Medio dit jaar komen met Maastricht-Noord en Leidsche Rijn Centrum wederom twee nieuwe stations in dienst.”

de supervisie van een Bureau Spoorbouwmeester, dat over het zogenoemde 'spoorbeeld' adviseert en het in opdracht van NS en ProRail ook ontwerpt.

“In onze nieuwe visie op stationsoutillage (perronmeubilair; red.) maken we gebruik van de natuurlijke materialen hout en baksteen in combinatie met rvs. Dit is te aanschouwen op het nieuwe station Groningen Europapark.”

De huidige Spoorbouwmeester is Koen van Velsen, die onder meer het in aanbouw zijnde station van Breda ontwierp en sinds 2009 in functie is. “De Spoorbouwmeester concentreert zich niet alleen op de gebouwen, maar op het totale ruimtelijke beeld, de inpassing van stations in de omgeving.”

Sociale media De NSP's, die ook wel worden omschreven als 'kathedralen', hebben alle een eigen identiteit en zijn ontworpen door vooraanstaande architectenbureaus als Benthem Crouwel (Den Haag Centraal) en UNStudio (Arnhem Centraal).

“De NSP's zijn stuk-voor-stuk unieke projecten, zowel qua locatie, ontwerp als uitvoering. Zo bouwen we in Den Haag de nieuwe overkapping vanaf een tijdelijk werkplatform boven de hal, terwijl het reizigersverkeer gewoon doorgaat. Op Utrecht Centraal wordt de hal boven het emplacement deel voor deel gesloten en nieuw opgeleverd, zoals in februari voor het eerst is gebeurd.

In al deze projecten wordt de reiziger onder meer met behulp van sociale media op de hoogte gehouden van actuele zaken als veranderde looproutes.

We bouwen al deze stations tenslotte voor de reiziger.” ❚ Station Delft.

Spoorbouwmeester De huisstijl van de spoorwegen, die door de jaren heen bijzondere architectonische objecten heeft opgeleverd als de Sextanten -zeshoekige stations gebouwd tussen 1968 en 1979, wordt regelmatig vernieuwd en valt onder

| 23

I N N O V AT I V E B A R R I E R S Y S T E M S

Assortiment • kabelkokers / kabelbescherming • poeren en fundaties • perronkeerwanden • keerwanden • geleidelijn/markeringstegels • tegels t.b.v. perronbouw • trek/schouwputten diverse maten • trappen volgens Prorail specs Sterke punten • snelle landelijke levering • grotendeels levering uit voorraad • compleet assortiment • klantgericht Voor meer informatie zie:

WWW.BBRAILINFRA.NL info@bbrailinfra.nl 0523 - 654615

Gespecialiseerd in het ontwerpen en uitvoeren van civieltechnische projecten rondom de railinfrastructuur.

Tel: 0527-610 765

www.knipscheer-railinfra.nl

Bezoek onze stand tijdens de Rail-Tech Europe in Amersfoort

13700952_Knipscheer.ind 1

07-03-13 12:19

RAIL SPECIAL

Tekst: Jerry Helmers Beeldmateriaal: Kokosystems

Innovatief geluidsscherm langs het spoor Twee jaar geleden heeft het in Wateringen gevestigde Kokosystems maar liefst 780 meter KokoHusk-geluidsschermen langs het spoor bij Dorst, gemeente Oosterhout (N-Br.) geleverd. Een paar weken geleden was directeur David Fresco in de buurt om te kijken hoe de geluidswall er nu uitziet. “Ik had niks aan te merken,” zegt Fresco lachend. “Het is nog net zo mooi. Maar, eigenlijk had ik niet anders verwacht.”

Fresco is trots op het project waarvan de eerste presentatie-avond vier jaar geleden (voor installatie) in de kleine gemeenschap de basis werd voor de definitieve opdracht. “De bewoners konden kiezen uit drie opties, van drie verschillende fabrikanten, en ze kozen met oprechte overtuiging voor ons product. Daar waren we natuurlijk blij mee. De meeste Dorstenaren keken immers rechtstreeks op het spoor en áls er dan een scherm wordt gebouwd, dan moet dat er natuurlijk fatsoenlijk uitzien én passen in de leefomgeving.

We merkten dat er vooral veel vragen werden gesteld over de duurzaamheid van de tropisch kokosvezel. En over de begroeibaarheid.”

Geen graffiti Fresco zegt dat die vragen vanzelfsprekend goed beantwoord konden worden.

“Een ander aspect is dat dat dit materieel niet uitnodigend is voor graffitivandalen. Nu ik er weer eens was, werd ik daarin meteen bevestigd. Geen graffiti te zien. Weliswaar is het scherm in prijs iets duurder dan andere schermen, maar… wat kost het een gemeente wel niet om graffiti te verwijderen? Maar laten we ook niet de perfecte begroeiing vanaf de bewonerszijde vergeten. Het scherm werd beplant met Hedera. Al binnen twee jaar is het scherm tot bovenaan gegroeid. Een prachtig gezicht! Het past beslist in de leefomgeving!”

“Vanzelfsprekend moest het scherm aan de ontwerpvoorschriften van ProRail voldoen. Zo was een minimale absorptiewaarde van 5dB één van de vereis-

ten,” besluit Fresco. “Ook werd een technische levensduur van 15 jaar gevraagd. Geen probleem. Wij denken zelfs dat het 25 jaar meegaat eer er een paneel vervangen zou moeten worden. Aan de buitenzijde zijn begroeide kokosbuizen geplaatst en aan de spoorzijde bevindt zich een absorberende laag en een gaascassette gevuld met kokosbasten die onbegroeid blijven.” ❚

| 25

KABELS KWIJT? BANG VOOR GRAAFSCHADE?

TerraCarta is de oplossing!!

Hightech, innovatief, landelijk opererend specialisatie-bedrijf uit Drenthe. Leverantie van kwalitatief hoogstaande en efficiënte oplossingen (techniek en services) aan organisaties en bedrijven, om kabels, leidingen en objecten in de ondergrond te detecteren en nauwkeurig in kaart te brengen.

Onderscheidend in het oplossen van complexe vraagstukken o.a. ter voorkoming van graafschade, waarbij alle beschikbare technieken en innovaties (al dan niet geautomatiseerd) ingezet worden om componenten te detecteren en digitaal of d.m.v. markering vast te leggen.

Daadkrachtig, met een hoge servicegerichtheid en een gedegen aanpak wordt de hoogste prioriteit gegeven aan het nakomen van de afspraken en levering van het eindproduct.

RR roodrevisie

TC metingen

KS blad

Schutstraat 189-6 7907 CE Hoogeveen • tel: 0528-234406 • fax: 0528-234609 • bgg: 06-27289009 • info@terracarta.nl • www.terracarta.nl