Grond Weg Waterbouw BE 05 2016

VAKTIJDSCHRIFT OVER INFRASTRUCTUUR, RUIMTELIJKE INRICHTING, CIVIELE- EN OPENBARE WERKEN

I

I

JAARGANG 5 NUMMER 5 2016 OKTOBER - NOVEMBER

WW W. G WW-BO U W. BE

STEVIN-PROJECT | CORROSIEBESCHERMING | MICROTUNNELLING | VLARIO | NIEUWE KAAIEN HAVEN GENT SLEUFBEKISTING | DE PEN | BINDMIDDELEN | HULPSTOFFEN | PESTICIDENVRIJ ONDERHOUD | NIEUWE HOOFDZETEL PERI

ACO. Totaaloplossingen voor efficiënt waterbeheer.

[COLLECT]

[CLEAN]

[HOLD]

Van de eerste druppel die op de oppervlakte valt tot het grootste, berekende debiet, alles wordt gecontroleerd opgevangen en in de gewenste richting gestuurd.

Is het regenwater verontreinigd of wordt er proceswater opgevangen?

Vetten, oliën en slibdeeltjes worden eruit gehaald, omdat het milieu ons dierbaar is.

Het water wordt gestockeerd in buffer- of infiltratiebekkens om overstromingen in lager gelegen gebieden tegen te gaan.

AFVOERGOTEN

OLIE- EN VETAFSCHEIDERS

INFILTRATIE- EN BUFFERINGSBEKKENS

[RELEASE] Uiteindelijk wordt het water gedimensioneerd afgevoerd in de ondergrond, naar de riolering, een rivier of een natuurlijk wachtbekken.

POMPPUTTEN

ACO Passavant n.v. - Preenakker 8, 1785 Merchtem - Tel. 052 38 17 70 - Fax. 052 38 17 71 - www.aco.be - info@aco.be

Lameire Funderingstechnieken NV Industrielaan 4 - BE-9900 Eeklo

T +32(0)9 379 72 77 F +32(0)9 379 72 78

www.lameireft.be info@lameireft.be

Funderingstechnieken • • • • • • •

Funderingsputten Grondverdringende Schroefpaal Verbuisde Boorpaal Micropaal Boorpaal grote Ø Vibropaal Avegaarpaal (CFA)

Beschoeiingtechnieken • • • •

Secans- en Tangenspalenwanden Berlinerwanden Damwanden Soilmixwand (CSM)

Diversen • Uitgraven boor-/buispalen & collectorputten • Bovenleidingsmassieven voor trein & tram en geluidschermen • Gasontspanningsputten • Onderschoeiingstechnieken • Grondankers • Verliesputten

UW PARTNER IN FUNDERINGS- EN BESCHOEIINGSTECHNIEKEN

HOU HET PESTICIDENVRIJ!

Vlaanderen is milieu

» Hoe pak ik aanleg en ontwerp van terreinen het best aan? » Hoe kan ik bestaande terreinen met kleine ingrepen onderhoudsvriendelijker maken? » Wat zijn de beste methodes en alternatieven voor pesticidenvrij beheer?

Je vindt alle informatie op www.vmm.be/zonderisgezonder

Zonder is gezonder Vlaaeunderen is mili

pen vrij ontwer Pesticiden en aanleg ontwerp Leidraad

voor

.be ww w.vmm

VLAAMSE MILIEUMAATSCHAPPIJ

www.vmm.be

EDITIE

Voorwoord

5 Clash der expertises

Op donderdag 16 juni, een maand voor het zomerreces, organiseerde de redactie van Grond/Weg/Waterbouw een rondetafelgesprek omtrent wegenbouw en infrastructuur. Prof. Dr. Anne Beeldens (AB ROADS, OCW), Marc Van Brabant (RFB), Koen Surdiacourt (Agentschap Wegen en Verkeer), Johan Verhelst (Aannemingen Verhelst), Hans De Meester (Stadsbader), Kurt Kesteloot (Aswebo) en Stephan Van den Langenbergh (Tractebel) gingen maar al te graag in op onze uitnodiging en zaten vervolgens dik twee uur samen om een reeks actuele topics te bespreken. Stof tot nadenken was er alvast voldoende: de gemeentelijke investeringen zijn fors afgenomen, heel wat aannemers hebben het moeilijk om de eindjes aan elkaar te knopen en hanteren steeds kleinere marges om hun orderboekjes toch maar voldoende gevuld te krijgen, de recent ingevoerde kilometerheffing voor vrachtwagens brengt alweer een extra kost met zich mee … Dat het woelige tijden zijn voor de wegenbouw, kan niemand ontkennen.

We achtten de tijd dan ook rijp om verschillende actoren rechtstreeks met elkaar in debat te laten treden. Wat volgde was een heuse clash der expertises, waarbij de panelleden constructief discussieerden en bereidwillig luisterden naar elkaars standpunten. We kregen mooie, genuanceerde antwoorden op de vragen die we hadden vooropgesteld: hoe kunnen we de gemeentelijke investeringen opnieuw aanzwengelen? Hebben onze aannemers tips voor de overheid, of heeft de overheid tips voor onze aannemers? Wat met de huidige aanbestedingsprocedures en Design & Buildopdrachten? Is de kilometerheffing voor vrachtwagens een goede zaak, of net niet? Moeten we ons stilaan concentreren op andere vervoersmodi, of blijft het noodzakelijk om (grotendeels) te investeren in ons wegennet? Hoe kunnen we de sector leefbaarder maken? Staat het wegenbouw- en infrastructuurwezen voldoende open voor innovatie? …

De aannemers rond de tafel luidden meteen de alarmbel: “Er moet dringend iets gebeuren om het investeringsniveau opnieuw op te krikken. We zien tal van collega’s verdwijnen, en voorts zijn er heel wat die hun reserves aan het uitputten zijn. Zeker de kleinere aannemers zitten in een negatieve spiraal.” Mogelijke oplossingen hiervoor situeren zich volgens Koen Surdiacourt van het AWV in een btw-verlaging (minder druk op de ketel bij gemeenten), de opbrengsten van de kilometerheffing en alternatieve financieringsmodellen. Een ander struikelblok voor aannemers blijkt echter de dualiteit uitvoeringsperiode-kwaliteit. “Het is geen sinecure om steeds krappere termijnen te verenigen met steeds hogere kwaliteitseisen”, getuigde Kurt Kesteloot. Een aanpassing van de aanbestedingsprocedures, met een grotere focus op kwaliteit en een kleinere nadruk op prijs, dringt zich op.

In het tweede luik van het rondetafelgesprek ging het vooral over innovatie. “We moeten ons richten op haalbare projecten en concrete ontwikkelingen die meteen kunnen worden toegepast”, vindt Anne Beeldens. “Innovatie wordt nog zeer vaak toegespitst op spraakmakende nieuwigheden, terwijl het vooral de schijnbaar kleine, technische details zijn die de kwaliteit ten goede komen.” Communicerende wegen die geïntegreerd zijn in smart cities lijken dus nog ver weg. Stephan Van Den Langenbergh pleitte voor een ruimere insteek en innovatie op globaal-conceptueel niveau. Hij stelt zich echter vragen bij de manier waarop nieuwe technologie optimaal kan worden geïmplementeerd. “De levensduur van technologie verschilt immers vaak van de levensduur van infrastructuur. Het is en blijft een zeer moeilijke opgave om snel verouderende technologische ontwikkelingen te integreren in een infrastructureel product dat op zich minstens vijf keer zo lang meegaat.”

Wie benieuwd is wat de panelleden nog te vertellen hadden, kan verderop in dit nummer terecht, in het tweede deel van het verslag van dit boeiende rondetafelgesprek. Deel 1 van het verslag kreeg u al te lezen in vorig nummer. We hopen alvast dat de inzichten die in het debat naar voor kwamen een kleine aanzet kunnen zijn tot concrete, constructieve oplossingen voor enkele prangende kwesties die de leefbaarheid van de sector deze dagen sterk onder druk zetten.

Veel leesplezier

Tim Janssens

5

Vaktijdschrift & website over infrastructuur, ruimtelijke inrichting, civiele- en openbare werken www.gww-bouw.be Jaargang 5 • Nummer 5 2016 Verschijnt 6 x per jaar Verantwoordelijke uitgever

H.B.J.M. Louwers Louwers Mediagroep BVBA Domein De Herten Hertsbergsestraat 4, B-8020 Oostkamp Postbus 85, B-3900 Overpelt T +32 50 36 81 70 E info@louwersmediagroep.be W www.louwersmediagroep.be Eindredactie Tim Janssens Redactieteam Tim Janssens, Kevin Moens (Redactiebureau Palindroom), Desiree Pennings, Frie Van der Planken, Anne Beeldens en Leo Van Hoorick Bladmanager Wim Fierens E w.fierens@louwersmediagroep.be

11

14

20

Secretariaat Manuela Depenbrock Eva Huyghebaert Sandra Reijnders Advertenties https://www.wetransfer.com Onder vermelding van naam en project Adresgegevens: Postbus 85, 3900 Overpelt, België T +32 50 36 81 70 E traffic@louwersmediagroep.be Abonnementsprijs België: € 54,00 per jaar excl. BTW Buiten België: € 90,00 per jaar excl. BTW KBC Neerpelt: 731-0251429-77 t.n.v. Louwers Mediagroep BVBA o.v.v. Grond/Weg/Waterbouw Informatie over abonnementen: T +32 50 36 81 70

22 GROND/WEG/WATERBOUW Riettegels integreren Stevin-project in Zeebrugse omgeving 17.500 ton damplanken en buispalen voor Leiewerken in Harelbeke De Pen: Wendy Francken, directeur VLARIO

Adreswijzigingen Schriftelijk ten minste drie weken voor verhuizing naar: Postbus 85, 3900 Overpelt

Rondetafel wegenbouw, deel 2

Opzeggingen Indien twee maanden voor het verstrijken van de abonnementsperiode geen schriftelijk bericht van opzegging is ontvangen, wordt het abonnement automatisch met een jaar verlengd.

Kathodische corrosiebescherming door middel van filmverzinking

Doelgroep Als abonnement en in controlled circulation naar: betrokken ministeries, provinciale, gemeentelijke en andere betrokken overheden, landelijke, regionale en lokale organisaties, stichtingen en instellingen m.b.t. wegenbouw, aannemers, studiebureaus en toeleveranciers actief in de wegenbouw, bestrating, grondwerk, riolering en civiele werken in Vlaanderen, leden van de VCB Vlaamse Confederatie Bouw.

“Ingenieursbureaus zijn nog te weinig vertrouwd met microtunnelling”

Vormgeving / Art-direction E studio@louwersmediagroep.be

34

Bloemekeswijk in Lovendegem krijgt nieuwe boven- en onderbouw Nieuwe kaaien voor schroot- en slakkenoverslag in Gentse haven Veelzijdige partner voor betonproducten

8 11 14 16 20 22 27 28 30

THEMA RIOLERING EN ONDERGRONDSE INFRA Kwaliteit vanaf 2017 doorslaggevende factor bij toewijzing Aquafin-projecten VLARIO stelt Code van goede praktijk voor assetmanagement voor Duurzaam alternatief voor traditionele rioleringen Renovatie van rioolinspectieputten: meer dan even een coating aanbrengen "Investeren in mensen is een noodzaak om de nodige kwaliteit te kunnen leveren"

Drukwerk

Kunststof afval- en regenwaterbeheer voor nieuwe scholencampus

Drukkerij Hendrix, Peer

Nieuwe riolering waardeert Basiliekstraat in Halle op

Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen of vermenigvuldigd zonder uitdrukkelijke toestemming van de uitgever en zonder bronvermelding. Hoewel dit blad op zorgvuldige wijze en naar beste weten is samengesteld kunnen uitgever en auteurs op geen enkele wijze instaan voor de juistheid of volledigheid van de informatie. Zij aanvaarden dan ook geen enkele aansprakelijkheid voor schade, van welke aard ook, die het gevolg is van handelingen en/of beslissingen die gebaseerd zijn op deze informatie.

Ondergronds buffersysteem voor nieuw Marktplein van Sint-Lievens-Houtem Lichte opblaasbare sleufbekisting vermindert hinder bij rioleringswerken

34 38 41 42 44 48 52 54 57

Inhoud

38

44

71 VAKTIJDSCHRIFT OVER INFRASTRUCTUUR, RUIMTELIJKE INRICHTING, CIVIELE- EN OPENBARE WERKEN

I

I

JAARGANG 5 NUMMER 5 2016 NOVEMBER - DECEMBER

52

60

95

107

“Makkelijk pesticidenvrij onderhoud begint bij de aanleg”

58 60 63 67 69 71 72 79 81 89

GROND/WEG/WATERBOUW

WWW.GWW-B OUW.B E

VAKTIJDSCHRIFT OVER INFRASTRUCTUUR, RUIMTELIJKE INRICHTING, CIVIELE- EN OPENBARE WERKEN I WWW.GWW-BOUW.BE

Duurzame grondbehandeling met hydraulische bindmiddelen Nieuwe hoofdzetel van bekistingsspecialist officieel ingehuldigd Betere betonkwaliteit dankzij vooruitstrevende hulpstoffen Column Anne Beeldens: internationale ervaring met betonwegen RIETTEGELS INTEGREREN STEVIN-PROJECT IN ZEEBRUGSE OMGEVING | INTERNATIONAL VAN EN TRUCK OF THE YEAR VCB: GEOTHERMISCHE BORINGEN ZIJN INTERESSANT VOOR LAGE-ENERGIEWONINGEN | INTERVIEW BART VANHOUT

Coverbeeld: Vicky Matthys-Mutategels Stevin-project Zeebrugge www.febe.nl

BOUWMAT VAKKATERN OVER BOUWMATERIEEL & BOUWMACHINES

Grasdallen spelen prominente rol op groene parking Kelchterhoef Geotextiel prominent aanwezig in hedendaagse havens Nieuwe buizenmachine voor betonspecialist Journaal VCB: geothermische boringen zijn interessant voor lage-energiewoningen

KATERN BOUWMATERIEEL

International Van en Truck of the Year

95 97 98 103 107 110

Wie doet wat

113

Montabert stelt antiseismisch BRV-systeem voor Exclusieve Schwing-Stetter-dealer voor Nederland en België Nieuwe locatie voor Groeneveld Matermaco heeft nieuwe CEO en verdeelt LiuGong EXCLUSIEVE SCHWING-STETTER-DEALER VOOR NEDERLAND EN BELGIË MATERMACO HEEFT NIEUWE CEO EN VERDEELT LIUGONG INTERNATIONAL VAN EN TRUCK OF THE YEAR

Coverbeeld: www.deblockverhuur.be

Bulldozers en rupskranen met 3D-machinesturing

ZEEBRUGGE | Stevin-project

Tekst: Febe Federatie van de Betonindustrie

Beeld: Vicky Matthys-Mutategels

Riettegels integreren Stevin-project in Zeebrugse omgeving Elia, de beheerder van het Belgische transmissienet voor elektriciteit, realiseert de komende jaren het Stevin-project, ter versterking van het elektriciteitsnet tussen Zeebrugge en Zomergem. In Zeebrugge wordt een nieuw hoogspanningsstation gebouwd, dat de schakel- en transformatieapparatuur voor diverse hoogspanningsverbindingen zal herbergen. Alle gebouwen van het Stevin-project worden via groenelementen geïntegreerd in de omgeving. In Zeebrugge gebeurt dit via de veelzijdigheid van riettegels.

Het grootschalige Stevin-project maakt het mogelijk om de windenergie van windparken op zee aan land te brengen en naar het binnenland te transporteren. In Zeebrugge wordt in dat kader een hoogspanningsstation geplaatst. Dat herbergt de schakel- en transformatieapparatuur voor de verschillende netten en dient als knooppunt voor de verbinding naar Zomergem. Voorts staat het station in voor de verbinding van de kustregio met het lokale net en beschermt het de kabels die afkomstig zijn van de windmolenparken op zee.

WEB VAN WORTELS Rondom de technische installaties voorziet Elia in een landschappelijke inkleding. Zo worden de gebouwen gecamoufleerd met een houten gevelbekleding, een geknikte dakvorm en een groendak, kwestie van ze maximaal in te passen in de omliggende Oudemaerspolder. Parallel met de Kustlaan vormt een grondwal zowel een fysieke als visuele barrière tussen de Strandwijk en het station. Ten zuiden van het station wordt een groot bufferbekken voorzien. Aan beide zijden van deze waterbuffer zal een natuurzone worden aangelegd.

Zowel de waterbuffer als de grondwal worden versterkt met riettegels, aangelegd door Franco grondwerken. Eric Franco: “Er bestaan diverse mogelijkheden voor oeverversterking, met verschillende soorten openingen. De betonelementen met cirkelvormige uitsparingen laten specifiek toe om begroeiing van rietplanten mogelijk te maken.

Het riet speelt een niet-onbelangrijke rol. Doordat de wortels van riet één uitgestrekt web vormen, zetten die de grond snel vast. Dit is heel belangrijk bij een nieuw aan te leggen talud. Specifiek daarom is er gekozen voor riettegels. “

STABILITEIT GARANDEREN

Betonelementen met cirkelvormige uitsparingen laten begroeiing van rietplanten toe.

8

De riettegels in dit project werden geleverd door Alkern VOR. Jan Vandenaweele, verantwoordelijke verkoop, licht toe: “Riettegels worden geplaatst op palen en planken of rechtstreeks op de fundering.

Ze voorkomen aantasting en instabiliteit van taluds, grachtbodems, beken of waterlopen. De versterkende elementen verhinderen de indringing van ongedierte, maar laten wel een natuurlijke begroeiing van de gracht toe.”

ZEEBRUGGE | Stevin-project

'Er bestaan diverse mogelijkheden voor oeverversterking, met verschillende soorten openingen' voor de doorgroeiplaten. Bij doorgroeiplaten zijn de openingen niet kleiner dan 10 mm. De wateropslorping mag maximum 6,5 % bedragen.”

AANLEG

Riettegels voorkomen aantasting en instabiliteit van taluds, grachtbodems, beken of waterlopen.

Bij de vormgeving van de riettegels speelt de stabiliteit een belangrijke rol. Eén zijkant van de riettegel is over de volledige lengte voorzien van een V-vormige inkeping om een optimale stabiliteit te garanderen. Bij de aanleg moet dit in rekening gebracht worden gehouden. Eric Franco: “Bij de afwerking van het talud is het belangrijk om de hellingsgraad in te gaten te houden, om zo de riettegels juist te kunnen implementeren.

De hellingshoek is hier deels 60°, deels 45°. Een talud dat met riettegels beplant wordt, mag een hellingsgraad van maximum 65° hebben.”

met het oog op de eisen van de hemelwaterverordening. De kwaliteit van het product zelf wordt gewaarborgd door PTV 123, waardoor de tegels met BENOR-keurmerk kunnen worden geleverd. Jan Vandenaweele: “De tegels worden volgens de PTV getest op sterkte. De mechanische sterkte wordt aangegeven door de buigsterkte. Deze mag niet kleiner zijn dan 30kN/m. Het is om die reden dat in de brede versie op twee centrale plaatsen geen opening kan voorzien worden. Verder schrijft de PTV voor dat de draineeropeningen minimum 15% moet bedragen voor de draineerplaten en minimum 30%

Het plaatsen van riettegels gebeurt via een hydraulische graafkraan met mechanische klem, specifiek te gebruiken voor deze elementen. De riettegels die de rioolbuis ondersteunen, worden gefundeerd via vierkante eiken palen met een diameter van 9 cm. Tegels op de grachtwanden worden ondersteund door de bodemtegels van de gracht. Afhankelijk van hun functie kunnen ze op verschillende manieren geïnstalleerd worden.

Eric Franco: “De riettegels worden aangelegd op zandcement. Riet is echter zo sterk dat het de mogelijkheid vindt om te groeien, doordat er continu water aanwezig is in de gracht. Ter bevordering van de groei kunnen de openingen worden opgevuld met plantgrond.” Op de Stevinsite in Zeebrugge zijn op dit ogenblik vooral de oeverelementen zichtbaar. Over een jaar zal het terrein een groene, natuurlijke vlakte zijn, zonder zichtbare betonelementen. ❚

BUFFERING EN/OF INFILTRATIE De riettegels zijn niet enkel terug te vinden naast het talud langs de Kustlaan, maar ook in de waterpartij ten zuiden van de site. Doorgroeitegels, zoals de riettegel, zorgen voor een natuurlijke oeverversteviging. Riettegels beschikken over 35 % ronde draineeropeningen. De elementen kunnen de bestaande oeverkarakteristieken op die manier zo goed mogelijk naar een natuurlijke toestand laten evolueren. Gezien de uitsparingen zijn riettegels geschikt voor zowel infiltratie als buffering. De waterbuffer die hier wordt aangelegd kan de bodemwaterstand van de site op peil houden, ter bewatering van de omliggende aan te leggen groenpartijen.

Eric Franco: “De gracht heeft een drainerende functie. Rekening houdend met de diepte van de gracht en de bestaande kleilaag onder de gracht, heeft deze geen belangrijke infiltrerende rol.”

KWALITEITSBORGING Riettegels zijn al verschillende jaren verkrijgbaar op de markt. Ze vormen een dankbare oplossing

Riettegels beschikken over 35 % ronde draineeropeningen.

9

DE FIETSPADSTEEN ZO VLAK ALS EEN BILJART Het ideale fietspad legt u aan met de rode fietspadsteen 30x15cm.

Deze betonstraatsteen met rechte en strakke hoeken, zorgt voor een vlak en vlot berijdbaar fietspad dankzij de minimale afstandsvlakken en een halfsteensverband in de fietsrichting. Eenvoudig om aan te leggen. Handig bij aanpassingswerken.

Kortom: de ideale oplossing voor een fietspad, zo vlak als een biljart.

HARELBEKE | Leiewerken

Tekst: Tim Janssens

Beeld: Herbosch-Kiere/Jan De Nul en ArcelorMittal

17.500 ton damplanken en buispalen voor Leiewerken in Harelbeke In het kader van het befaamde Seine-Schelde-project, veruit het grootste binnenvaartproject op Europese bodem, ondergaat de Leie-infrastructuur in Harelbeke momenteel een grondige metamorfose. Verschillende structurele ingrepen zullen het karakter van de omgeving rond de rivier tegen eind 2017 drastisch veranderen. Voor de plaatsing van de vele tijdelijke en permanente damwanden worden over het ganse verloop van het project maar liefst 17.500 ton damplanken en buispalen geleverd. ➤ Een overzichtsbeeld met in het midden de tijdelijke sluis, links de tijdelijke stuw en achter de tijdelijke sluis de combiwand van de oeverbescherming.

11

Stalen funderingsoplossingen Renovatie sluis | Harelbeke

Photo credit: Herbosch-Kiere / Jan de Nul

Complete en innovatieve oplossingen voor keerwanden, bouwputten, brughoofden, ondergrondse parkeergarages, kademuren, dijkversterkingen, …

Tientallen jaren van ervaring in de wereld van stalen damwanden, inclusief technische assistentie bij ontwerp en installatie.

T +32 8930 2015 T +352 5313 3105

I projects.europe@arcelormittal.com I www.arcelormittal.com/foundationsolutions I sheetpiling@arcelormittal.com I www.sheetpiling.arcelormittal.com

HARELBEKE | Leiewerken

De 250 meter lange combiwand is op diepte gebracht met behulp van een PVE 300M-trilblok, een van de zwaarste trilblokken ter wereld.

Zoals de naam doet vermoeden, vereist het SeineSchelde-project zowel in ons land als in Frankrijk de nodige aanpassingen aan het binnenvaartnet. In België gaat het om het verbeteren van de bevaarbaarheid tussen Wervik en Gent door het verruimen en verdiepen van de Leie. Een van de belangrijkste en meest uitdagende fases situeert zich in Harelbeke, waar er – gespreid over amper dertig maanden – verschillende werkzaamheden op het programma staan. Allereerst wordt er een 230 meter lange, 12,5 meter brede en 4,7 meter diepe stuwsluis gebouwd die de krappe bestaande sluisconstructie moet vervangen. Daarnaast neemt Waterwegen & Zeekanaal NV twee bruggen onder handen, die over een breedte van 35 meter een vrije hoogte van zeven meter moeten garanderen om de passage van drielagige containerschepen mogelijk te maken. Deel drie van de Leiewerken in Harelbeke behelst de (her)aanleg van het afwaartse gedeelte van het Moleneiland als een publiek toegankelijke groenzone met een vispassage en een voetgangerspasserelle op hoogte. De vernieuwing van de aanpalende Tweebruggenstraat en de Vrijdomkaai maakt het plaatje compleet.

een enorme hoeveelheid stalen damplanken en buispalen aan het aannemersconsortium Herbosch-Kiere – Jan De Nul. “Aangezien de belastingen zeer sterk variëren, gaat het om tal van verschillende types, van zeer lichte profielen (AZ12-770) tot zeer zware elementen (AZ 50-700). Deze laatsten hebben we recent geleverd voor de kofferdam van de nieuwe sluis. Al bij al gaat het om 13.000 ton damplanken en 4.500 ton buispalen, goed voor een totaal van 17.500 ton staal.”

KOFFERDAM EN ZWARE OEVERBESCHERMING De damwanden zijn zowel van tijdelijke als permanente aard. De definitieve exemplaren zijn geplaatst in functie van oeverbescherming (zowel op de linkerals de rechteroever), en ook in het Moleneiland en de bijhorende vistrap zijn een aantal blijvend aanwe-

zige damplanken verwerkt. De tijdelijke damwanden bevinden zich in de tijdelijke stuw, de tijdelijke sluis en de bouwkuip van de definitieve sluis. “De tijdelijke elementen recupereren we na de werken op basis van terugkoopcontracten. Ofwel gaan ze naar onze stock in Nederland, ofwel transporteren we ze rechtstreeks naar een andere werf”, legt Branders uit. “De tijdelijke sluis is gebouwd met een kuip van combiwanden (buispalen en damplanken), maar bij de nieuwe sluis was dit vanwege plaatsgebrek voor grondankers niet mogelijk. Het ontwerp voor de nieuwe sluis is noodgedwongen aangepast en omvat een kofferdam (een dubbele rij damplanken).

Een andere bijzonderheid was de oeverbescherming op de linkeroever (tot aan de Hogebrug), die eveneens niet kon worden verankerd. Ze is uitgevoerd als combiwand met grote buispalen (diameter 2184 mm, wanddikte 20 mm en lengte 25 m) en tussenliggende damplanken. Deze forse oeverbescherming was noodzakelijk aangezien de Leie verdiept wordt.

De 250 meter lange combiwand is op diepte gebracht met behulp van een PVE 300M-trilblok, een van de zwaarste trilblokken ter wereld.”

VOORTDUREND LEVEREN Intussen is het project al aardig gevorderd. De tijdelijke sluis is sinds eind juli operationeel. Momenteel is het aannemersconsortium de oude sluis aan het afbreken, en binnenkort start het met de bouw van de nieuwe sluis. Ook daaraan zal ArcelorMittal Projects zijn steentje bijdragen. “Gezien de omvang van het project – een van de grootste en meest gevarieerde opdrachten die ArcelorMittal Projects de laatste jaren heeft uitgevoerd – zijn we voortdurend aan het leveren. Voor de lange, zwaardere elementen gebeurt dit steevast per schip. Van in het prille begin tot nu zijn we nauw betrokken, en ook in 2017 zullen we het consortium nog van damplanken en buispalen voorzien. Bovendien zullen we in 2017 en begin 2018 ongeveer 7.000 ton tijdelijke elementen terugkopen. Onze rol is dus zeker nog niet uitgespeeld.” ❚

VEEL STALEN DAMWANDEN In de omvangrijke werfzone worden tal van tijdelijke en permanente damwanden geplaatst. Johan Branders, Technical Sales Engineer bij ArcelorMittal Projects Europe, legt uit waarom. “Het project dat het uiteindelijk gehaald heeft was niet het goedkoopste, maar heeft als voornaamste voordeel dat de scheepvaartactiviteiten slechts beperkt moeten worden onderbroken dankzij de bouw van een tijdelijke stuw en een tijdelijke sluis. Dit impliceert dat er veel stalen damwanden nodig zijn, ideaal voor tijdelijke toepassingen.” In functie van de uitvoering van deze damwanden, leverde (en levert) ArcelorMittal Projects

De oeverbescherming op de linkeroever is uitgevoerd als combiwand met grote buispalen (diameter 2184 mm, wanddikte 20 mm en lengte 25 m) en tussenliggende damplanken.

13

De Pen

Wendy Francken, directeur VLARIO

Op naar een solide verstandshuwelijk De burger in Vlaanderen vindt het volkomen vanzelfsprekend dat afvalwater wordt afgevoerd zonder problemen, stank en aantasting van het milieu. Hetzelfde geldt voor regenwater. Water op straat is zeldzaam en nieuwswaardig, en dat geldt nog meer voor water in huis en overstromingen. De overheersende houding van mensen ten opzichte van rioolbeheer is: “Ik weet dat het nodig is, ik weet niet precies hoe het werkt, zorg dat het blijft functioneren en val mij er niet mee lastig”. Kortom: een grote mate van vertrouwen. De basisopgave voor de sector bestaat erin dit vertrouwen niet te beschamen. Voorts moeten we kennis ontwikkelen om betere keuzes te kunnen maken.

Tien jaar geleden vond de reorganisatie van de watersector plaats. Heel wat gemeenten droegen het gebruiksrecht en zelfs ook de resterende eigendomsrechten van hun rioleringsstelsel over aan een intercommunale. Het is beangstigend om te moeten vaststellen dat heel wat gemeenten, als gevolg van die overdracht, veronderstellen ontslagen te zijn van elke verantwoordelijkheid over hun rioolnet. We moeten beseffen dat een lokaal bestuur te allen tijde een bepaalde verantwoordelijkheid blijft dragen.

Het is natuurlijk wel zo dat de verantwoordelijkheid begint bij de eigenaar of bewoner. Hij loost afvalwater, ontvangt regenwater op eigen terrein en beschermt zijn bezit tegen het indringen van water, waar dat ook vandaan komt. De zorgplichten van lokale besturen sluiten daarop aan en beginnen waar de verantwoordelijkheid van de burger ophoudt. Maar over de begrenzing kan je heel verschillende opvattingen hebben. VLARIO vindt het logisch dat we naar meer eigen verantwoordelijkheid evolueren.

Maar hoe gaan we het tij keren? Gaan we de burger nog meer verplichtingen opleggen? Of gaan we inzetten op sensibilisering van alle actoren? Iedereen weet dat de financiële middelen ontoereikend zijn en dat ze dat ook zullen blijven. We kunnen ons doel niet bereiken met ‘business as usual’,

14

maar moeten ‘meer doen met minder’. Niet de handen in de schoot leggen en vaststellen dat we de Europese doelstellingen niet zullen halen, maar de ambitie hebben om dat juist wél te doen.

Met mijn internationale blik stel ik echter vast dat het Vlaamse rioleringslandschap sterk versnipperd is. Dit leidt tot een gebrek aan uniforme visie, alsook tot een gebrek aan efficiëntie. Om meer efficiëntie te bekomen, moeten we zoeken naar een uniforme belangenbehartiging.

Gemeenten, intergemeentelijke rioolbeheerders, studiebureaus en aannemers zijn inderdaad niet altijd even goede vrienden. Maar rioleringsbeheer anno 2016 impliceert dat de overheden en de andere partners een solide verstandshuwelijk moeten sluiten. Het is zo’n beetje het grootste cliché dat er is, maar het is kennelijk toch nodig om erop te blijven hameren: samenwerken loont. Wat op de kleuterschool al wordt ingepeperd, is in de rioleringswereld nog geen uitgemaakte zaak. Onderling wantrouwen is de grootste hinderpaal in het verhaal over samenwerking. De diepste valkuil is dat de partijen elkaar onvoldoende vertrouwen en blijven steken in een cultuur van eigen posities en instrumenten koesteren. Maar de conclusie is duidelijk: ‘samenwerken met alle partijen’ is de boodschap en daarin wil VLARIO het voortouw nemen. ❚

De Pen

15

Rondetafel wegenbouw

Tekst: Tim Janssens

“Innovatie wordt nog te veel toegespitst op spraakmakende nieuwigheden“ Vlak voor het bouwverlof organiseerde Grond/Weg/Waterbouw in de kantoren van Louwers Mediagroep in Oostkamp een uitvoerig rondetafelgesprek. Bedoeling was om enkele actuele topics en problematieken te bespreken met verschillende actoren binnen de wegenbouw- en infrastructuursector. Nadat we in de vorige editie al stilstonden bij de bekommernissen van de panelleden omtrent het gedaalde investeringsniveau, aanbestedingsformules en Design & Build-dossiers, belichten we in dit nummer hun ideeën over innovatie en de modal shift naar de waterweg. helaas nog al te vaak in de schaduw van prestigieuze ontwikkelingsprojecten, die vaak al ruchtbaarheid krijgen nog voor er sprake is van enig resultaat.

Stephan Van Den Langenbergh: Een andere vorm van innovatie situeert zich op globaal-conceptueel vlak en heeft eerder betrekking op de manier waarop je een project benadert. In dit dichtbebouwde Vlaanderen wordt het alsmaar moeilijker om goede projecten op poten te zetten. Slimme combinaties en een integrale aanpak die specifiek geënt is op de context leveren vaak veel meer op dan geïsoleerde technologische innovaties.

Koen Surdiacourt: “AWV en de watergebonden sector zullen in de toekomst nog veel meer samenwerken om die modal shift haalbaarder én rendabeler te maken.”

Innovatie is deze dagen een vaag modewoord. Wat kunnen we in het wegenbouw- en infrastructuurwezen concreet beschouwen als ‘innovatie’?

En in hoeverre staat de sector ervoor open?

Anne Beeldens: Innovatie is belangrijk, maar we moeten ons richten op haalbare projecten. Naast fundamenteel onderzoek dat onder meer door universiteiten wordt uitgevoerd en langetermijnstudies die meestal gesubsidieerd zijn, heb je concrete ontwikkelingen die meteen kunnen worden toegepast, zij het doorgaans wel op kleinere schaal. Zie bijvoorbeeld de dunne deklagen, die het AWV heeft aangelegd na een onderzoek van het OCW en die in het geval van een gunstige uitkomst worden opgenomen in de typebestekken. Op een paar jaar tijd levert dat waardevolle resultaten op, al moet de overheid uiteraard toestemming geven om bepaalde stukken weg te gebruiken als testcase. Tot op heden loopt dit echter vrij goed, maar het spreekt voor zich dat zulke onderzoeken veel input vragen van de sector.

Anderzijds denk ik dat innovatie nog zeer vaak op spraakmakende nieuwigheden wordt toegespitst, zoals bijvoorbeeld zonnecellen die geïntegreerd zijn in de wegenis. Dat is uiteraard zeer mooi en innovatief, maar ze moeten nog een lang traject doorlopen vooraleer ze op grotere schaal toepasbaar en financieel haalbaar zijn. Labo-onderzoek omtrent het gedrag van uitzetvoegen is op zich misschien minder sexy, maar het zijn wel zulke schijnbaar kleine technische details die de kwaliteit meteen ten goede komen. Dat soort ‘innovaties’ staat

16

Anne Beeldens: Inderdaad! Kijk bijvoorbeeld naar de nieuwe stationsomgevingen in Luik, Mechelen of Brugge, die verschillende vormen van mobiliteit koppelen aan sociale belevingswaarde. Vroeger bleef je er weg, terwijl ze nu een bijzondere aantrekkingskracht uitoefenen. Het is dan ook een goede zaak dat landschapsarchitecten hun intrede doen bij studiebureaus, dat projecten op meerdere vlakken bestudeerd worden, kortom: dat verschillende disciplines meer met elkaar in dialoog treden. Er komen bovendien ontwikkelingen op ons af die allicht nog een grote impact zullen hebben op onze infrastructuur.

Als de zelfrijdende auto definitief doorbreekt en er meer en meer in hetzelfde spoor zal worden gereden, dan zullen we andere dimensioneringswetten moeten volgen om die specifieke belasting op te vangen. Ook innovaties in andere domeinen moeten we dus in rekening brengen bij het onderzoek naar nieuwe ontwikkelingen in de wegenbouw.

Stephan Van Den Langenbergh: “Het is en blijft een zeer moeilijke opgave om snel verouderende technologische ontwikkelingen te integreren in een infrastructureel product dat op zich minstens vijf keer zo lang meegaat.”

Rondetafel wegenbouw

“De levensduur van technologie verschilt vaak van de levensduur van infrastructuur” (Stephan Van Den Langenbergh) Er wordt deze dagen heel wat onderzoek verricht naar de integratie van communicerende wegen in smart cities en dergelijke… Zijn we daar al klaar voor of blijft dat vooralsnog sciencefiction?

Anne Beeldens: Sommige futuristische concepten gaan zeer ver. Neem bijvoorbeeld de Forever Open Road van FEHRL, een weg die automatisch aangeeft wanneer er schade ontstaat, die het verkeer monitort, die opwarmt wanneer het vriest, die het water beheert en de lucht zuivert, die weinig tot geen onderhoud vergt en die in principe dus nooit volledig moet worden afgesloten voor structurele werken – met andere woorden: de ideale weg die tal van verschillende functies vervult. Als geheel wordt deze weg nog niet toegepast, maar bepaalde delen ervan vormen het onderwerp van toegespitst onderzoek of zijn zelfs al uitgevoerd. Het grootste obstakel blijft echter betaalbaarheid en toepasbaarheid op grote schaal. Maar op verschillende vlakken staan we een stuk verder dan je zou denken. Ten opzichte van een twintigtal jaar geleden is er veel progressie gemaakt op het vlak van veiligheid, materiaalkwaliteit, geluidsreductie, waterdoorlatendheid … Asfalt met verhoogde stijfheid is begonnen als onderzoeksproject bij het OCW en is intussen opgenomen in het Standaardbestek. Hetzelfde geldt voor scheuraanzetten in doorgaand gewapend beton, een kleine nieuwigheid die de levensduur van de weg enorm ten goede komt. Heel wat innovaties worden op termijn gemeengoed, al zijn er natuurlijk ook ontwikkelingen die een terugval hebben gekend. Zie bijvoorbeeld katalytische materialen met een luchtzuiverend aspect, die zeer goed presteren in laboratoriumomgevingen, maar die moeilijk om te zetten zijn in reële toepassingen.

Stephan Van Den Langenbergh: De technologie op zich bestaat vaak al, dus dat vormt doorgaans geen probleem. De wezenlijke vraag is echter hoe we ze optimaal kunnen implementeren. De levensduur van technologie verschilt immers vaak van de levensduur van infrastructuur. Het is en blijft een zeer moeilijke opgave om snel verouderende technologische ontwikkelingen te integreren in een infrastructureel product dat op zich minstens vijf keer zo lang meegaat.

In hoeverre moeten technologie en infrastructuur verweven of ontmantelbaar zijn? Een complex vraagstuk dat niet zomaar te beantwoorden is…

Johan Verhelst: De technologische vooruitgang gaat razendsnel, en het is inderdaad moeilijk om dat te vertalen naar efficiënte praktische toepassingen.

Data zijn het nieuwe goud, dus in die zin bezitten telecomoperatoren plots een schat aan informatie. Waarom zou je nog dure portieken met mobiele signalisatie plaatsen als er mobiele applicaties bestaan die via gps-signalen automatisch inspelen op de actuele verkeersinformatie?

Marc Van Brabant: Innovatie vereist niet enkel technologische ontwikkeling, maar ook een mentaliteitsverandering. Je kan best op de proppen komen met allerhande geavanceerde technieken, maar als de samenleving er niet klaar voor is, zullen ze hun effect missen.

Kunnen jullie een voorbeeld geven van een technologische innovatie die inmiddels wel al op een prima manier geïmplementeerd is?

Anne Beeldens: Ons project rond inductive charging illustreert perfect hoe je een nieuw staaltje techniek zonder al te veel praktische beslommeringen kan introduceren. Het aandeel elektrische voertuigen neemt exponentieel toe,

en dus is het zoeken naar manieren om ze op een eenvoudige manier op te laden. Inductief laden impliceert dat ze opladen terwijl ze rijden of stilstaan, met name zonder dat er sprake is van externe koppeling. Via een onderzoek onder leiding van Flanders Make, in samenwerking met een heel aantal partners, is de integratie van het elektrisch systeem in de weg onderzoek. Dit heeft geleid tot een reële toepassing aan het eindstation van De Lijn in Brugge, waar onlangs twee ‘oplaadvakken’ voor elektrische bussen zijn aangelegd.

Chauffeurs hoeven zich er enkel op te parkeren en voor de rest verloopt alles automatisch. Het aanleggen van zo’n oplaadvak – niet meer dan het plaatsen van een geprefabriceerde betonplaat met bijhorende voeding – heeft een zeer kleine impact op de omgeving, ook tijdens de aanleg. Idealiter worden ze op termijn in elk busstation geplaatst, om zo quasi zonder invloed op de weg en het verkeer tonnen CO2-uitstoot te vermijden. Het gebruik van elektrische bussen heeft het grote voordeel dat de vervuiling vooral wordt tegengegaan in de stad, waar ze het meest schadelijk is.

Kurt Kesteloot: Ook qua inspectie en uitvoering zijn er heel wat nieuwigheden in opmars. Denk maar aan het opmeten van terreinen met drones. Een halfuurtje vliegen, een paar uurtjes softwarematig verwerken en je hebt een uiterst nauwkeurig 3D-plan. Hetzelfde geldt voor gps-gestuurde machines.

Zulke zaken maken het werk een stuk sneller, kwalitatiever, efficiënter en goedkoper.

Johan Verhelst: Vergeet ook het recyclageverhaal niet. Daar is de laatste jaren enorm veel vooruitgang in geboekt, zelfs in die mate dat ons land een absolute voorloper is. Van bepaalde asfaltsamenstellingen kan je zelfs al tot 90 % recupereren. Uiteraard moet de degelijkheid van recyclageproducten uitvoerig getest worden en moet het toegelaten zijn in de bestekken, maar op termijn zal dat lange transporten tussen ontginningsgroeves, productielocaties en werven deels overbodig maken, met enorme tijdswinst en een forse reductie van de globale CO2-uitstoot tot gevolg. Al moeten we voor mengpuin nog wel een oplossing vinden, want voorlopig is dat ‘afval’ dat we nog niet kunnen omzetten in nieuwe grondstoffen.

Een laatste punt dat we zouden willen aanhalen is de modal shift naar de waterweg. In hoeverre zijn jullie daar al mee bezig?

Johan Verhelst: Het is ongelooflijk hoe onze wegen de voorbije twintig jaar zijn dichtgeslibd. We zetten wel degelijk volop in op die modal shift, zeker voor de aanvoer van onze materialen, zodat we in de toekomst zo veel mogelijk enkel nog de zogeheten ‘last mile’ moeten verzorgen. Het is echter wel zo dat België een klein landje is en dat de vrachtwagen daardoor ondanks de vele files nog altijd de goedkoopste oplossing is. In de meeste gevallen heb je immers nog altijd een traject naar en van het schip, dat al bij al nog iets meer kost dan één enkel traject per vrachtwagen. ➤

17

Rondetafel wegenbouw

Als je aan beide zijden een last mile hebt, wordt het lastig. Economisch is transport via de waterweg dus nog niet altijd het voordeligst, tenzij de kilometerheffing in de toekomst zwaarder begint door te wegen.

Koen Surdiacourt: Het grote voordeel van die kilometerheffing is dat we nu een en ander kunnen sturen via gerichte aanpassing van de tarieven.

Voorts zullen AWV en de watergebonden sector in de toekomst nog veel meer samenwerken om die modal shift haalbaarder én rendabeler te maken. Het

“Qua overslag van goederen op de (water)weg is er nog heel wat onontgonnen potentieel” (Koen Surdiacourt) regeerakkoord mikt immers niet enkel op een betere hinterlandontsluiting van de havens, maar ook op een duurzame logistieke stedelijke bediening met meer inzet van watergebonden transport. Dit zal ons ertoe dwingen om samen te bekijken hoe we efficiënte totaalconcepten kunnen uitwerken. Qua overslag van goederen op de (water)weg is er immers nog heel wat onontgonnen potentieel! Daarnaast vraagt AWV voor projecten die zich in de buurt va waterwegen bevinden om het werfmateriaal aan en af te voeren per schip – voor zover dat mogelijk is, uiteraard.

Johan Verhelst: “Waarom zou je nog dure portieken met mobiele signalisatie plaatsen als er mobiele applicaties bestaan die via gps-signalen automatisch inspelen op de actuele verkeersinformatie?”

Marc Van Brabant: We mogen onze wegen echter niet verwaarlozen. 70 % van al het huidige vervoer gaat nog via de weg, dus alle eieren in het mandje van de alternatieve vervoersmodi leggen, is simpelweg geen goed idee. Wegen hebben hun absoluut plaats in het streven naar intermodaliteit.

Om de toekomst van onze mobiliteit te vrijwaren zijn ze nu eenmaal nodig, en dus moeten we ze onderhouden, ontwikkelen en aanpassen. Het is dus geen of-of-, maar een en-enverhaal. ❚

Van links naar rechts: Stephan Van den Langenbergh, Koen Surdiacourt, Anne Beeldens, Marc Van Brabant, Hans De Meester, Kurt Kesteloot, Johan Verhelst en moderatoren Wim Fierens en Tim Janssens.

19

LOVENDEGEM | Bloemekeswijk

Tekst: Tim Janssens

Beeld: Aswebo

BLOEMEKESWIJK IN LOVENDEGEM KRIJGT NIEUWE BOVEN- EN ONDERBOUW De Bloemekeswijk is met voorsprong de grootste residentiĂŤle wijk van Lovendegem. Op dit moment wordt de bestaande riolering van het noordelijke gedeelte van de wijk integraal vervangen door een gescheiden stelsel, waarna ook de wegenis opnieuw wordt aangelegd. De vernieuwing van de boven- en onderbouw van de Bloemetjeswijk is het grootste wegenbouwproject ooit in de Oost-Vlaamse gemeente.

'De boven- en onderbouw van de Bloemetjeswijk in Lovendegem wordt deze dagen volledig vernieuwd'

20

LOVENDEGEM | Bloemekeswijk

De Bloemetjeswijk bevindt zich tussen de N9, Oostveldkouter, Pyramidestraat en Kuitenberg.

De riolering is er in zeer slechte staat en is dan ook niet langer bruikbaar. Aswebo vervangt het bestaande stelsel van het noordelijke gedeelte van de wijk sinds het begin van dit jaar door een nieuw systeem met twee afzonderlijke afvoeren.

“We starten met het opbreken van de huidige wegenis, in dit geval een betonverharding”, vertelt projectleider Koenraad Vanhaverbeke. “Afhankelijk van welke streng het diepst ligt, leggen we vervolgens eerst de regenwater- of de vuilwaterriolering aan. Stelselmatig worden zo alle regenwater- en vuilwaterrioleringen aangelegd in de diverse straten van de Bloemetjeswijk. Wanneer beide strengen aangelegd zijn, koppelen we de huisaansluitingen stuk voor stuk aan de nieuwe riolering en worden de bestaande rioleringsbuizen opgebroken of opgevuld met vloeibeton.”

GEEN DOORSNEEPROJECT De moeilijkste zone bevindt zich ter hoogte van de kruising tussen de Bremstraat en de Pyramidestraat. Daar moet Aswebo in de eerste plaats een nieuw pompstation realiseren. Voorts moet het afvalwater van de wijk afgevoerd worden naar een vijftig meter verderop gelegen Aquafin-collector met een diameter van 1500 mm. “We moeten het nieuw aan te leggen systeem met andere woorden aansluiten op bestaande infrastructuur”, legt Koenraad Vanhaverbeke uit. “Enerzijds is het dus grotendeels een klassiek rioleringswerk, maar anderzijds maakt het gedeelte aan de Bremstraat en de Pyramidestraat dit project toch een stuk complexer en intensiever dan de doorsneerioleringsvernieuwing. Bovendien zijn we aan de slag in een drukbevolkte wijk, waardoor we tevens heel wat belang moeten hechten aan veiligheid en toegankelijkheid.”

SNELLER KLAAR DAN VOORZIEN Inmiddels is het project al aardig gevorderd: de aanleg van de riolering zit in de laatste rechte lijn, en recent startte Aswebo ook de derde van vijf betonneringsfases op. Als alles goed blijft gaan, zullen de rioleringswerken zelfs vroeger klaar zijn dan initieel voorzien. “Hoewel de oorspronkelijke deadline zich in het voorjaar van 2017 situeerde, is het de bedoeling om de riolering en de huisaansluitingen al tegen het einde van dit jaar klaar te hebben – tenminste: als de goede weersomstandigheden van de voorbije maanden blijven aanhouden en de winter niet te snel begint”, bevestigt Koenraad Vanhaverbeke. De wegeniswerken zullen daarentegen wel nog tot 2017 in beslag nemen. Het zuidelijke deel van de Bloemetjeswijk komt in 2018 aan bod. ❚

De nieuwe regenwater- en vuilwaterrioleringen worden stelselmatig aangelegd in de verschillende straten van de wijk.

21

Corrosiebescherming

Tekst en beeld: Zingametall

Kathodische corrosiebescherming door middel van filmverzinking Waar staal is, is ook corrosie. De corrosiegerelateerde uitgaven lopen jaarlijks in de miljarden. Inderdaad: landen als de VS, Groot-BrittanniĂŤ, Duitsland en andere geĂŻndustrialiseerde naties spenderen meer dan tien miljard dollar per jaar aan corrosiebescherming. En zo kost corrosie aanzienlijk meer dan de bedragen die wereldwijd besteed worden aan preventieve industriĂŤle coatings...

Montageplaat voor het spannen van de kabels op Kalvoyabrug. De bouten en moeren zijn met succes beschermd tegen corrosie.

22

Corrosiebescherming

KALVOYA-BRUG

Een gebruikelijke methode om staal te beschermen tegen corrosieaanvallen is het bekleden van de structuur met verschillende zinkrijke primers, mid- en topcoats. Enerzijds bevatten ze roestwerende pigmenten en additieven, anderzijds kunnen ze reageren met oppervlaktevocht, wat leidt tot veranderingen in de inktfilm waarbij een beschermende barrière wordt gevormd tussen de lucht (zuurstof) en het metaaloppervlak. Veel van deze systemen zijn zeer effectief, maar als ze barsten, scheuren of andere defecten in de bekleding vertonen – bijvoorbeeld door schade tijdens het werk, transport of constructie – dan wordt deze passieve barrière doorbroken en valt het anticorrosie-effect quasi volledig weg. In kustgebieden kan een coating volledig intact zijn, maar te dun zijn toegepast (onbeschermde randen, niet goed afgerond …). Dit kan leiden tot chloride-ionen aan het oppervlak, die de verflaag penetreren en op korte termijn corrosie veroorzaken. Het is dus van groot belang dat de verfspecificaties tot op de letter worden gevolgd, teneinde meerkosten en defecten te vermijden. Deze kosten zijn meestal vijf- à tienmaal hoger dan de oorspronkelijke kost vanwege de bijkomende voorbehandelings- en andere werfkosten – en zelfs tussen twintig- à dertigmaal hoger als het offshorestructuren betreft.

OPKOMST VAN FILMVERZINKING Bovenvermelde situaties zorgden ervoor dat thermische galvanisatie sedert tientallen jaren op grote schaal gebruikt werd om staal te beschermen. Thermische galvanisatie elimineert veel problemen die kunnen optreden bij oppervlaktebehandeling door het aanbrengen van verf. Dit gezegd zijnde, is het duidelijk dat ook thermisch galvaniseren zijn eigen parameters heeft die moeten worden gevolgd om een goed resultaat te bekomen. Sommige metalen, zoals gietijzer, kunnen niet warm verzinkt worden omdat dompelen in een vloeibare zinkbad bij een temperatuur van 450 graden in barsten resulteert.

In de late jaren 70 is in België een filmverzinkingssysteem ontwikkeld met de naam ZINGA, in

samenwerking met de Rijksuniversiteit van Gent.

De bedoeling was oorspronkelijk om thermisch gegalvaniseerde structuren die niet konden worden ontmanteld, zoals hoogspanningsmasten en bruggen, lokaal (“in situ”) te kunnen herstellen.

In vergelijking met thermische galvanisatie biedt filmverzinking een gelijkwaardige kathodische galvanische bescherming, maar het wordt op dezelfde wijze aangebracht als een traditioneel verfsysteem (vloeibare, koude galvanisatie). Dit kan met de verfborstel, de verfrol of een spuitpistool. Het filmverzinkingssysteem bevat zinkpoeder (granules), hars en solvent. De methode bleek al snel goed te werken voor herstellingen en was in staat om de zinklaagdikte op thermisch gegalvaniseerde structuren te herstellen of te verhogen, teneinde de anticorrosiebescherming ervan te verlengen.

De ZINGA-film kan indien gewenst overschilderd worden vanwege esthetische redenen, maar het is geen vereiste. Een voorbeeld van het goed functioneren van het ZINGA-systeem is de Kalvoya-brug nabij Oslo. De gehele structuur en de stalen hangkabels werden in 1985 beschermd met een laag van 120µm ZINGA. In 1995 werd er 5 kilogram ZINGA gebruikt om enkele lokale retouches uit te voeren op mechanisch beschadigde plaatsen.

In Februari 2010, vijfentwintig jaar na de eerste applicatie, bedroeg de gemiddelde laagdikte nog steeds 100µm à 110µm. Bijna dertig jaar nadat de constructie voor de eerste maal met ZINGA behandeld was, heeft men voor het eerst een renovatie overwogen. Bij deze nieuwe renovatie was geen zandstraling vereist alvorens een nieuwe zinklaag mocht worden aangebracht. Het volstond om de te behandelen oppervlakken voor te behandelen met een hogedrukreiniger (700 bar). Trektesten toonden ook aan dat de nu bijna dertig jaar oude zinkfilm een hechtsterkte van 11 MPa had.

OOK VOOR NIEUWE ELEMENTEN

“De ervaring met ZINGA, sedert 1970, toont aan dat het mogelijk is om vrijwel alle soorten staal en ijzeren structuren gedurende vele jaren een onderhoudsvrije kathodische bescherming te bieden, op voorwaarde dat de oppervlakte vooraf goed gereinigd en gezandstraald wordt. Voorts is gebleken dat het niet nodig is om opnieuw te zandstralen wanneer het na enkele decennia tijd is om de bekleding met zink te vernieuwen”, aldus Thor Smette, CEO Zinga Scandinavië. ZINGA wordt vandaag in circa honderd landen gebruikt dank zij een netwerk van ongeveer tachtig verdelers. ❚

Als gevolg van de goede resultaten van dergelijke herstellingen gebruikten sommige bedrijven de werkwijze ook voor nieuwe stukken, onder meer om het barsten of crakeleren van de zinklaag bij torsie van dunne stalen onderdelen te vermijden of omdat thermisch galvaniseren in bepaalde landen niet kon of te kostelijk was. Het staal kon nu verzinkt worden door toepassing van ZINGA, nota bene op de werf en bij een normale omgevingstemperatuur. Filmverzinking fungeert als kathodische / galvanische bescherming én als barrièrebescherming. Wanneer zink in contact komt met het staal, treedt een spanning op die het staal beschermt. Het zinkgehalte van de droge laag bedraagt ten minste 96 % (met een zuiverheidsgraad van 99,995%). Het systeem is toe te passen bij een relatieve vochtigheid tot 95 % (er mogen geen waterdruppels zijn op het oppervlak) en bij temperaturen tot min 15 °C. De zinklaag droogt in tien tot vijftien minuten (bij 20 °C), en een tweede laag kan worden aangebracht na een uur. Dankzij deze eigenschappen wordt filmverzinking vaak toegepast in de offshoresector en op steunpijlers in havens en bruggen.

De Kalvoya-brug nabij Oslo werd in 1985 beschermd met behulp van filmverzinking.

23

FREEST GROOT & KLEIN ... VREEST NIETS*

sordoff

*niets is te moeilijk en alles wordt met even grote zorg behandeld/afgewerkt.

Top-Off N.V. Europark 2015 | 3530 Houthalen-Helchteren | België T +32 11 39 73 00 | F +32 11 39 73 01 BTW BE 0836 164 249 info@topoff.eu | www.topoff.eu

TdeuxR S.A. 1ère Avenue 22 B40 | 4040 Herstal | Belgique T +32 4 240 20 53 | F +32 4 240 25 35 TVA BE 0444 213 478 info@t2r.be | www.t2r.be

VLOEIBARE FILMVERZINKING

ACTIEVE ROESTBESCHERMING ZINGASOLV

WAT IS ZINGA?

VERDUNNER

ZINGALUFER TUSSENLAAG

ALU ZM

SPUITBUSSEN

EINDLAAG

Doeltreffende bescherming tegen corrosie van alle metaaloppervlakken: Leidingen Ketels Silo’s Golfplaten Omheiningen Koetswerk Steunbalken Palen Centrale verwarming …

Verdunner voor ZINGA, Zingalufer en Alu ZM.

Herstelling en onderhoud van verouderde verzinkte oppervlakken.

Langdurige bescherming tegen roest!

ISO 12944 & NORSOK M-501

MEER INFO?

Vraag dit aan onze ZINGA experten!

Sealer/tussenlaag voor applicatie op ZINGA.

ZINGASPRAY

Aluminium eindlaag op ZINGA.

Als ontvetter voor het oppervlak voor applicatie van eerste laag ZINGA.

Aangebracht op één laag ZINGA wanneer een gekleurde eindlaag nodig is.

Als reiniging van gebruikt materiaal.

Na uitharden kan elke gekleurde eindlaag op Zingalufer worden gebruikt.

FILMVERZINKING UNIEK SYSTEEM OF PRIMER

Kan rechtstreeks op ZINGA worden aangebracht.

ALUSPRAY ALUMINIUMAFWERKING

Kleur benadert nieuwe warme galvanisatie.

EINDAFWERKING OP ZINGASPRAY

UV resistent.

FILMVERZINKING MET GALVANISCHE GLANS

ZINGALUSPRAY PRIMER EN EINDLAAG IN ÉÉN VERSPUITING!

ZINGAMETALL Bvba Sprl Industriepark Rozenstraat 4 9810 Eke (Belgium)

T. +32 9 385 68 81 info@zinga.be www.zinga.eu

BEDRIJFSWAGENINRICHTING VOOR ZWARE BELASTING!

VANAF

€ 1250* MAX. LAST PER SCHAP

120 KG

Voorbeeld van een inrichting voor de bestuurderszijde van middelgrote bestelwagens Gewicht: 60 kg, B x D x H: 1972 x 382 x 1274 mm * excl. BTW (afh. van het type voertuig)

PROSAFE

SORTIMO STATIONS . 1800 Vilvoorde . 3980 Tessenderlo . 8793 St-Eloois-Vijve

sortimo.be . GRATIS TEL. 0800 857 59 . info@sortimo.be

Al meer dan 100 jaar is Herbosch-Kiere gespecialiseerd in haven-, rivier-, en maritieme werken. Onze voornaamste activiteiten zijn het afbreken en bouwen van kaaimuren, damwanden, bruggen, sluizen en steigers en het uitvoeren van baggerwerken en bergingswerken. Dankzij onze professionele en dynamische medewerkers staat HerboschKiere in voor kwalitatieve technische uitvoeringen. Naast de creatieve geest en de wil om complexe uitdagingen aan te gaan, blijven wij investeren in innovatieve en specifieke uitrusting zoals schepen, hefeilanden, drijvend en niet drijvend materieel. In de haven van Antwerpen - één van de grootste havens in Europa - bevindt zich het materiaaldepot waardoor het mogelijk is om werkzaamheden uit te voeren over de hele wereld.

Voor meer informatie bezoek onze website of contacteer ons.

www.herbosch-kiere.com E-mail: info@hk.eiffage.be Tel: +32 (0)3 575 02 82

GENT | Nieuwe kaaimuur ArcelorMittal

Tekst: Tim Janssens

Beeld: Herbosch-Kiere

NIEUWE KAAIEN VOOR SCHROOT- EN SLAKKENOVERSLAG IN GENTSE HAVEN Op de site van ArcelorMittal in de Gentse haven is het een voortdurend komen en gaan van vrachtwagens voor de aanvoer van schroot en de afvoer van slakken uit de hoogovens. Om dit transport vanaf eind september 2017 ook per schip te kunnen laten gebeuren, wordt er langs het Kanaal Gent-Terneuzen een nieuwe, 220 meter lange kaaimuur gebouwd. Een investering die zal leiden tot een forse reductie van het aantal vrachtwagenritten en een verbetering van de interne circulatie. damplanken gebeurt door middel van legankers van goed 30 meter lang. De kespen betonneren we tot onder de waterlijn. Voor het opvullen van de ruimte tussen het bestaande talud en de nieuwe kaaimuur is goed 30.000 m³ aanvulmateriaal nodig. Tot slot zullen we de bovenbouw van de kaaimuur afwerken, plaatsen we grote buispalen die dienst doen als aanmeerinfrastructuur en leggen we de wegen achter de kaai aan.”

DUURZAME KEUZE

Het Gentse Havenbedrijf besloot een bedrag van 7,2 miljoen euro uit te trekken voor de bouw van een nieuwe kaaimuur voor ArcelorMittal.

Het Gentse Havenbedrijf wil zijn infrastructuur voorbereiden op een duurzamere toekomst. In het kader hiervan besloot het een bedrag van 7,2 miljoen euro uit te trekken voor de bouw van een nieuwe kaaimuur ten zuiden van de huidige kaaimuur aan ArcelorMittal Gent. Dit moet leiden tot ecologischer transport per zee- en binnenschip, een betere nautische bereikbaarheid en een vlottere toegang tot de haven. ArcelorMittal Gent investeert op zijn beurt 0,6 miljoen euro voor de bovenbouw van de kaai. Ook de Europese Commissie draagt een steentje bij via het TEN-T-programma.

MASSIEVE DAMWANDCONSTRUCTIE De nieuwe kaaimuur wordt 220 meter lang. Hij zal ongeveer 40 meter ver in het water steken, maar

bevindt zich buiten de directe invloedssfeer van de schepen op het Kanaal. De totale oppervlakte van de aanpalende betonnen bevloering op de wal bedraagt 8.800 m². “De werken zullen ongeveer een jaar in beslag nemen”, vertelt Stef Buyck, hoofdprojectleider van aannemer Herbosch-Kiere.

“We starten met het heien van meer dan 2.000 ton stalen damplanken en het baggeren van 3.000 m³ grond. We baggeren in eerste instantie tot op een diepte van 8 meter, maar later kan dit eventueel nog 10 meter worden. De kaaimuur bestaat uit verschillende soorten damplanken die tot 10 ton zwaar en 28 meter lang zijn, die we op verschillende manieren moeten inbrengen en die we dus nauwgezet in elkaar moeten zien te puzzelen tot een massieve damwandconstructie. De verankering van de

Via de realisatie van deze nieuwe kaaimuur investeren het Gentse Havenbedrijf en ArcelorMittal resoluut in duurzaamheid. Door het bestaande schroottransport vanaf eind september 2017 zo veel mogelijk via zee- en binnenvaart te organiseren, hopen ze vanaf dan jaarlijks vijfduizend vrachtwagenritten te kunnen uitsparen. De slakkenkade brengt dan weer een verbetering van het interne transport met zich mee en maakt het mogelijk om de slakken rechtstreeks in zeeschepen te laden.

Dit alles leidt tot een forse vermindering van de algemene CO2-uitstoot. Bovendien kunnen ook andere bedrijven gebruikmaken van de nieuwe kaaiinfrastructuur. Herbosch-Kiere is verheugd dat het dit exemplarische project integraal mag uitvoeren: “Het materiaal en het materieel is allemaal wat groter en zwaarder dan bij een klassieke kaaimuur.

We moeten uiteraard ook rekening houden met de uiterst strenge veiligheidseisen die van kracht zijn op de site van ArcelorMittal. Dit maakt dat het – ook los van de duurzame context – niet zomaar een standaardproject is.” ❚

De nieuwe kaaimuur ligt ten zuiden van de huidige kaaimuur aan ArcelorMittal Gent.

27

Betonnen elementen

Tekst: Desiree Pennings

Beeld: Kruisbeton De Sloovere

Veelzijdige partner voor betonproducten

Plaatsing van infiltratiebekkens met doorlaatbare wand.

Een grote keuze en deskundig advies op het vlak van betonnen elementen. Familiebedrijf Kruisbeton De Sloovere is al meer dan zeventig jaar actief in de bouwsector. Niet alleen produceert het regenwaterputten en grootformaatplaten, het koopt ook in bij andere producenten. Daarmee verzekert Kruisbeton De Sloovere zijn klanten van het juiste aanbod tegen een correcte prijs.

“We vinden het belangrijk om onze klanten voor al hun werven verder te kunnen helpen. Zodoende hebben wij ervoor gekozen om niet alleen onze eigen producten, maar ook die van collega-producenten aan te bieden. Zo profileren we ons op de markt als Multi-Brand. We bieden voor al deze kwalitatieve producten technische bijstand, vlotte leveringstermijnen en professionele plaatsing op de werven. Op deze manier voldoen we aan de noden van iedere aannemer, bouwpromotor en particulier”, opent zaakvoerster Anouk De Sloovere.

REGENWATERRECUPERATIE Alle (afval)waterstromen passeren de revue. Een eerste belangrijke stroom is de recuperatie van regenwater. Kruisbeton De Sloovere beschikt over voorfil-

28

terinstallaties, regenwaterputten in alle mogelijke capaciteiten en infiltratieputten. “Sinds de nieuwe verordening voor regenwater van kracht is, bieden wij infiltratiebekkens met doorlaatbare wand en geperforeerde regenputten die omgeven zijn met geotextiel. Zo kan de plaatsing op de werf snel en effectief gebeuren”, vertelt Anouk De Sloovere.

AFSCHEIDERS Kruisbeton biedt eveneens een uitgebreid gamma koolwaterstofafscheiders voor de afvoer van verharde pistes. Voor grootkeukens hebben ze dan weer industriële vetafscheiders. Daarbij gaat het afvalwater van de vaatwasser of de wasmachine naar de afscheider, waar het vet eruit gefilterd wordt.

Betonnen elementen

“Wanneer vet afkoelt, wordt het hard. Dit proces moet in een afscheider gebeuren, en niet in de rioleringsbuizen. Wij helpen de klant bij het berekenen van de capaciteit en het debiet en bepalen op die manier mee de keuze van het juiste product in elke toepassing.”

Ook het zuiveren van huishoudelijk afval via een IBA is een van de specialisaties van Kruisbeton. En niet te vergeten: het leveren en plaatsen van prefabkelders – een economische en praktische manier om de woning van een extra ruimte te voorzien – behoort eveneens tot de activiteiten.

VLOERELEMENTEN Een andere belangrijke bedrijfstak is de productie en verdeling van vloerelementen. Kruisbeton De Sloovere beschikt over een eigen productie- en studiebureau. De ingenieurs zorgen voor een correcte opmeting op de werf, verrichten indien nodig het vereiste studiewerk en werken het legplan uit, terwijl professionele kraanmannen de elementen vakkundig leveren en plaatsen. “We zijn een kleinere speler met een team van zo’n twintig mensen.

We kunnen dan ook zeer kort op de bal spelen”, vertelt Anouk De Sloovere.

Haar vader richtte het bedrijf op, en zij leidt het nu samen met haar broer.

“Hoewel de prijzen de laatste jaren sterk onder druk staan, voelen we dat we het verschil kunnen maken door onze flexibiliteit, technische ondersteuning en vlotte aanpak.” ❚

Plaatsing van een BENOR-gekeurde IBA.

ALLE T OPME RKE ÉÉN D N ONDER AK

Uw partner in (AFVAL)WATERBEHEER TECHNISCHE BIJSTAND & PROFESSIONELE AANPAK

KWS-afscheiders van 3 tot 80 l/sec Vetvangers & Industriële vetafscheiders Slibvangputten

Waterzuivering

Olieafscheider met coaliscentiefilter

REGENWATERPUTTEN FILTER- & INFILTRATIESYSTEMEN PREFAB KELDERS SMEERPUTTEN VLOERELEMENTEN PREDALLEN - BETON- & SPANBETONGEWELVEN

Waterzuivering BENOR- CE normering Agrée pour la Wallonie Septische putten SAW septics alle wateren

STOKSTRAAT 14 - IZ - 9770 KRUISHOUTEM - T 09/388.33.15 - F 09/388.32.77 - info@kruisbeton.be 29

INTERVIEW | Bart Vanhout

Tekst: Tim Janssens

Beeld: Smet-Tunnelling

“INGENIEURSBUREAUS ZIJN NOG TE WEINIG VERTROUWD MET MICROTUNNELLING” Horizontale doorpersingen maken al 25 jaar furore in het infrastructuurwezen. In functie van de aanleg van tunnels en rioleringen kunnen betonnen buizen via het microtunnelling-procedé sleufloos en zonder al te veel hinder voor de omgeving door de ondergrond geperst worden. “De technieken zijn intussen goed ingeburgerd, maar toch worden er in bestekken nog heel wat zaken over het hoofd gezien omdat besturen of studiebureaus ze onvoldoende kennen”, weet Bart Vanhout, directeur van Smet-Tunnelling en voorzitter van de werkgroep Sleufloze Technieken van ie-net. Hij vertelt ons sinds wanneer microtunnelling wordt toegepast, zet de cruciale aandachtspunten op een rij en illustreert de meerwaarde van horizontale doorpersingen aan de hand van enkele mooie referenties.

30

INTERVIEW | Bart Vanhout

De techniek is op zich dus niet nieuw, maar toch merkt u dat opdrachtgevende besturen en ingenieursbureaus nog te weinig vertrouwd zijn met microtunnelling. Hoezo?

In bestekken worden vaak zaken over het hoofd gezien, simpelweg omdat de technieken onvoldoende gekend zijn. Dit resulteert weleens in het voorschrijven van een verkeerde boortechniek of foute randvoorwaarden – bijvoorbeeld te ondiep boren, wat zou leiden tot stabiliteitsproblemen, verzakkingen of opstuwingen. Als je de voordelen van de techniek optimaal wil benutten, moet je bepaalde vuistregels in acht nemen. Ook met het voorafgaand grondonderzoek wordt soms stiefmoederlijk omgegaan. Al te vaak leggen het bestuur en het studiebureau de bal in het kamp van de aannemers, die door het gebrek aan inzicht in de samenstelling van de ondergrond dan maar een boorkop moeten voorzien die op alles voorbereid is. Op zulke bestekken kan je als gespecialiseerd aannemer uiteraard zeer moeilijk inschrijven zonder jezelf in de voet te schieten.

‘Als je de voordelen van microtunnelling optimaal wil benutten, moet je bepaalde vuistregels in acht nemen’ Bart Vanhout: “In bestekken worden vaak zaken over het hoofd gezien, simpelweg omdat de microtunnelling-technieken onvoldoende gekend zijn.”

Microtunnelling is een inventieve boormethode voor het doorpersen van leidingen, leidingkokers, rioleringen, afvalwatercollectoren en zogeheten buizendaken. Het is een sleufloze techniek met hydraulische grondafvoer, wat impliceert dat je zonder graafwerken op het niveau van het maaiveld – en dus zonder al te veel hinder voor de omgeving – een leiding of een tunnel kan aanleggen. Bovendien zorgen horizontale doorpersingen ervoor dat bestaande infrastructuren zoals kanalen, rivieren, (snel)wegen en nutsleidingen veilig kunnen worden gekruist.

Bart Vanhout: Via horizontale doorpersingen kan je er probleemloos onderdoor, terwijl dat bij traditionele graafwerkzaamheden allerminst een sinecure is. En waar je voor sommige werken in open sleuf het grondwaterpeil moet verlagen aan de hand van bemalingen – met een eventueel risico op schade aan omringende funderingen en een bijkomende kost per m³ opgepompt grondwater tot gevolg – is dat bij microtunnelling niet nodig.

Sinds wanneer wordt microtunnelling toegepast?

Eind jaren 70-begin jaren 80 vonden de eerste pioniersprojecten plaats, maar de grote doorbraak kwam er pas vanaf 1990, met de introductie van de Europese wetgeving omtrent afvalwaterafvoer en -zuivering en de oprichting van Aquafin. Aquafin kreeg de taak om de zuiveringsinfrastructuur versneld uit te bouwen en deed dat in eerste instantie door afvalwatercollectoren te plaatsen in de grote steden. Het spreekt voor zich dat het geen sinecure is om in stedelijke omgevingen leidingen met diameters tot 2,5 meter aan te leggen, zeker niet als het via intensieve graafwerken dient te gebeuren.

Aangezien men de hinder voor de omgeving via horizontale doorpersingen sterk kon reduceren en microtunnelling zoals hierboven vermeld nog heel want andere interessante voordelen biedt, kwam de toepassing ervan in een stroomversnelling.

Welke aspecten zijn cruciaal om microtunnelling-projecten in optimale omstandigheden te kunnen uitvoeren?

Aangezien veel problemen al de kop opsteken in de studie- en voorbereidingsfase, zijn volgende drie zaken van groot belang: een gedegen grondonderzoek met bepaling van alle benodigde grondparameters (1), een historisch onderzoek omtrent de locatie van de werken om eventuele obstakels nog voor het uitschrijven van aanbesteding in kaart te brengen (2) en het tracéverloop van de boring – de radius van eventuele bochten is namelijk onderhevig aan bepaalde randvoorwaarden. Voorts zijn er een aantal eisen verbonden aan de sterkte en de waterdichtheid van de start- en ontvangstschacht. Als dit alles reeds op voorhand uitgeklaard en in rekening gebracht wordt, kunnen aannemers de horizontale doorpersingen veel efficiënter uitvoeren. ➤

Recent is het diameterbereik van horizontale doorpersingen sterk uitgebreid, zowel naar onder (400 mm) als naar boven toe (3500 mm).

31

Meer projecten voor kwaliteitsvolle aannemers vanaf 2017 Schrijf je in voor de infosessies kwaliteitsbeoordeling Aquafin hecht veel belang aan de kwaliteitsvolle uitvoering van zijn werven. Daarom laten we vanaf volgend jaar de kwaliteitsbeoordeling van vorige projecten meetellen bij de toewijzing van nieuwe opdrachten. De methodiek die we hiervoor zullen volgen, kwam tot stand in overleg met de sectorvertegenwoordiging.

We houden eraan om de aannemers die voor Aquafin werken, uitgebreid in te lichten en organiseren enkele infomomenten: > > >

Donderdag 24 november 2016 in Aartselaar Woensdag 30 november 2016 in Hasselt Maandag 5 december 2016 in Zwijnaarde

Telkens van 15.45 uur tot 18.30 uur.

Inschrijven via www.aquafin.be/kwaliteit.html

32

Aquafin NV Dijkstraat 8, 2630 Aartselaar • T 03 450 45 11 www.aquafin.be

INTERVIEW | Bart Vanhout

Wat zijn de voornaamste recente evoluties op het vlak van microtunnelling?

Enerzijds zijn er de evoluties in het diameterbereik, zowel naar onder als naar boven toe. Voor de gesloten fronttechniek lag de ondergrens voor interne diameters lang op 600 mm, maar onlangs is dat dankzij ontwikkelingen op het vlak van elektronica en miniaturisatie teruggebracht tot 400 mm. Dit komt goed van pas omdat de vraag naar kleinere diameters alsmaar stijgt – de collectoren in de grote steden zijn aangelegd in de jaren 90 en 2000, dus nu zijn de kleinere gemeentes aan de beurt. Ook de bovengrens voor interne diameters is verlegd, meer bepaald tot 3500 mm. Tot een jaar geleden konden zulke omvangrijke boringen enkel via de plaatsing van segmentringen gebeuren (tunnelling), maar recent heeft Smet Group een nieuwe machine ontwikkeld en speciale prefab boorbuizen laten maken om dit toch mogelijk te maken. Het voordeel is dat we zulke tunnelvolumes via microtunnelling voortaan een stuk sneller en (kosten)efficiënter kunnen boren (tot een lengte van 1,5 kilometer).

Anderzijds spelen elektronica en software een steeds belangrijkere rol. Ook in microtunnelling-projecten hebben hydraulica, elektriciteit en manuele bediening plaats gemaakt voor geautomatiseerde sturing en monitoring. Dit maakt dat we zelfs met grote diameters tot op de millimeter nauwkeurig kunnen boren.

Anderzijds zijn de systemen nu wel storingsgevoeliger en heb je hoger opgeleide operatoren en techniekers nodig om eventuele problemen op te lossen.

Kan u tot slot nog enkele mooie projecten opsommen waarin horizontale doorpersingen een belangrijke meerwaarde hebben betekend?

Wat de plaatsing van grote collectoren betreft, denk ik met plezier terug aan collector De Ruien in Antwerpen. Daar hebben we over een lengte

van circa 3,5 kilometer en op een diepte van 12 à 15 meter onder de oude binnenstad geboord om de uitstromen van die Ruien te verbinden met een nieuwe collector, zodat het afvalwater niet meer in de Schelde geloosd werd. Ook in Leuven, Gent, Lier en Mechelen hebben we gelijkaardige projecten uitgevoerd. Voor de toepassing van leidingentunnels verwijs ik naar het recente microtunnellingproject aan de Ijzerlaan in Antwerpen (in het kader van het Oosterweelproject), waar we via een nog niet eerder toegepast procedé betonnen buizen met een binnendiameter van 3500 mm en een buitendiameter van 4100 mm onder het Albertkanaal hebben geperst. In deze 28 meter diepe tunnel worden allerhande nutsleidingen gegroepeerd. In functie van het Stevin-project voerde een ander Belgisch boordbedrijf eenzelfde operatie uit in Brugge, zij het met kleinere buizen (binnendiameter 2500 mm).

Een derde toepassing die momenteel vrij actueel is, is de buffering van hemelwater. In Sint-Jans-Molenbeek hebben we eerder al een bufferriool met een diameter van 3000 mm gerealiseerd, en op dit moment doen we dat ook in Ukkel. Tot slot heb je de buizendaken, een reeks horizontale doorpersingen die vlak naast elkaar worden uitgevoerd (met een tussenafstand van circa 20 cm) om bovenliggende gebouwen of constructies extra te ondersteunen bij de ondergrondse aanleg van een bouwcomplex. Een mooie referentie is het Centraal Station in Antwerpen, waaronder met het oog op de aanleg van een nieuwe ondergrondse verbinding met Antwerpen-Dam (in het kader van de TGV-lijn richting Amsterdam) een buizendak geboord is. Dit om zettingen of schade in het beschermde gebouw te vermijden bij de ondergrondse uitbreiding van het station. De acht horizontale doorpersingen, die uitgevoerd zijn vanuit een persput op het Astridplein, vormden een 80 meter lange dakconstructie waaronder men de nieuwe spoortunnel veilig kon uitgraven. We hebben deze werkwijze eveneens toegepast onder de luchthaven van Zaventem. ❚

Een schematische illustratie van een horizontale doorpersing.

33

EN THEMA RIOLERING ONDERGRONDSE INFRA

Tekst en beeld: Aquafin

Kwaliteit vanaf 2017 doorslaggevende factor bij toewijzing rioleringsprojecten

Op donderdag 6 oktober 2016 reikte Aquafin al voor de tiende keer de Minder Hinder-award uit aan de aannemer die het voorbije jaar het hoogst scoorde op het vlak van kwaliteit, veiligheid en oog voor de omgeving. Vanaf volgend jaar wordt kwaliteit voor Aquafin overigens definitief een criterium dat mee zal bepalen welke partij een bepaald rioleringswerk toegewezen krijgt.

Een kwalitatieve uitvoering is voor Aquafin minstens zo belangrijk als een correcte prijs. Daarom heeft het bedrijf een systeem ontwikkeld om kwaliteit te kunnen laten meetellen bij de toewijzing van projecten.

Als bedrijf dat werkt in opdracht van het Vlaamse Gewest moet Aquafin zich houden aan de wetgeving op overheidsopdrachten.

Tot nog toe was de inschrijvingsprijs dan ook het belangrijkste gunningscriterium, gesteld dat de aannemer in kwestie beschikt over de

34

nodige attesten en erkenning. Een kwalitatieve uitvoering van de werken is voor Aquafin echter minstens zo belangrijk als een correcte prijs.

Daarom speelt het bedrijf al langer met het idee om kwaliteit mee te laten tellen bij de toewijzing van projecten.

AANNEMERS BEOORDELEN “We willen ervoor zorgen dat de investeringen die we voor het Vlaamse Gewest doen ook beantwoorden aan onze kwaliteitseisen op het vlak van veiligheid, afwerking, aandacht voor minder hinder en milieu.

EN THEMA RIOLERING ONDERGRONDSE INFRA

Met ‘respect voor onze omgeving en het milieu’ dus, zoals we het omschrijven in onze missie”, verduidelijkt Dirk De Waele, directeur Infrastructuur bij Aquafin. “In 2013 zijn we de kwaliteit van onze werven beginnen meten op basis van lange vragenlijsten die onze projectmanager op verschillende momenten tijdens het verloop van het project moest invullen. Vorig jaar hebben we het aantal vragen gereduceerd tot veertien en hebben we ze toepasbaar gemaakt voor elk type aannemer. Aangezien elke aannemer op elke werf steeds dezelfde vragen beantwoordt, krijgen we een veel objectiever en correcter systeem. We hebben de scores bovendien geduid, zodat de projectmanager weet wat we verstaan onder ‘goed’, ‘zeer goed’, ‘slecht’ en ‘zeer slecht’. We houden daarbij ook rekening met de specifieke situatie. Sommige omstandigheden zijn nu eenmaal niet te voorzien, en dus kijken we louter naar de reële invloed van de aannemer. Het is immers de aannemer die we willen beoordelen, niet de omstandigheden.”

AANDACHT VOOR OBJECTIVITEIT De helft van de vragen mikt op objectief vast te stellen feiten. Dit zijn de zogenoemde ‘besteksvragen’, die peilen naar de naleving van elementen uit het bestek waarvan het resultaat feitelijk aantoonbaar is. De andere helft van de vragen evalueert eerder de samenwerking, wat moeilijker meetbaar is. Daarvoor vraagt Aquafin de input van de werfleider, de leidend ingenieur en de projectmanager. Binnen Aquafin worden de ingevulde vragenlijsten ook nog eens onderworpen aan een consistentiecheck.

Voorts moeten er minstens vijf evaluatiemomenten geweest zijn vooraleer een aannemer een score kan krijgen. Hij zal steeds op meer dan één werf beoordeeld worden én verspreid in de tijd. Recente beoordelingen zullen bovendien zwaarder doorwegen dan oudere evaluaties.

EERSTE SCORES BEREKEND De hervorming van de kwaliteitsmeting in 2015 heeft voor een belangrijke standaardisatie gezorgd. Ondertussen beschikt Aquafin ook over voldoende beoordelingen om de aannemers een eerste globale score toe te kennen. Deze werd in juli gecommuniceerd naar de betrokken aannemers, zodat zij hun positie konden vergelijken met die van hun collega’s. Dirk De Waele: “Deze eerste inschaling is indicatief. Tegen het winterbouwverlof volgt een tweede inschaling op basis van verdere beoordelingen. Het is deze laatste score die we voor het eerst zullen laten meetellen bij de toewijzing van nieuwe opdrachten – in eerste instantie opdrachten waarvoor Aquafin de enige bouwheer is, al kan het ook voor gemeentelijke opdrachten als de klant erom vraagt. Ook nadien blijven we natuurlijk verder meten, en elk half jaar berekenen en communiceren we de nieuwe kwaliteitsscores naar de aannemers. Wie nog

Dirk De Waele: “We willen dat onze werven worden uitgevoerd met respect voor de omgeving en het milieu, zoals onze missie het omschrijft.” (foto: FOTOVDB.COM)

niet eerder een opdracht voor Aquafin uitvoerde of wie nog maar een beperkt aantal keren werd beoordeeld, krijgt een instapscore toegewezen, op basis van de mediaanscore.”

GECORRIGEERDE RANGSCHIKKING Maar hoe zal de kwaliteitsscore nu precies in rekening gebracht worden? Bij de vergelijking van de offertes voor een bepaalde opdracht, wordt zoals steeds een rangschikking opgesteld op basis van de inschrijvingsprijs. Als eenheid voor kwaliteit legt Aquafin een bedrag in euro’s vast, dat wordt vermeld in het bestek. De redenering hierachter is dat een kwalitatieve aannemer in zijn prijsopgave al mensen en middelen zal voorzien om de Minder Hinder-maatregelen na te leven. In het huidige systeem kan hij hierdoor opdrachten mislopen omdat hij niet de goedkoopste is. Bovendien leveren kwalitatieve aannemers de bouwheer doorgaans minder verrekeningen op die de eindsom van het werk flink kunnen opvoeren.

Bij vergelijking van de inschrijvingen wordt het eenheidsbedrag voor kwaliteit vermenigvuldigd met de individuele kwaliteitsscores van de aannemers. Het resultaat hiervan wordt in mindering gebracht van de inschrijvingsprijs.

Zo ontstaat een nieuwe rangschikking, waarin kwaliteit dus een prijsvoordeel oplevert. De aannemer die het werk krijgt toegewezen, wordt uiteraard wel betaald volgens zijn oorspronkelijke inschrijvingsprijs. “Toch willen we niet elke rangschikking zomaar omgooien”, nuanceert Dirk De Waele. “We vinden dat er een wezenlijk verschil in kwaliteit moet zijn om het werk niet aan de oorspronkelijk goedkoopste aannemer te gunnen. Daarom bouwen we een nauwkeurigheidsmarge in op onze kwaliteitsscores, die bepaalt dat we de gecorrigeerde rangschikking pas zullen volgen zodra er een verschil van bijvoorbeeld 5% is overschreden. De meerprijs die we betalen moet zich met andere woorden terugbetalen in kwaliteit.” ❚

35

U ondersteunt uw bewoners.

Wie is er om u te ondersteunen?

Maak samen met uw ING-bankier uw missie waar.

Om het welzijn van uw bewoners te garanderen, is efficiëntie voor u een topprioriteit. Bij ING beseffen we dat. Daarom kunt u rekenen op een ING-bankier die uw behoeften begrijpt en financiële oplossingen aanreikt die u perfect ondersteunen in uw taak. Diensten die uw geldstromen optimaliseren en uw liquiditeitsbeheer en betalingen nog vlotter laten verlopen, bijvoorbeeld. Of elektronisch bankieren, speciaal afgestemd op uw situatie en organisatie. Zo maken we u het leven gemakkelijker.

Maak gerust een afspraak met uw ING-bankier. ing.be/business

ING België nv – Bank/Kredietgever – Vennootschapszetel: Marnixlaan 24, B-1000 Brussel – RPR Brussel – Btw: BE 0403.200.393 – BIC: BBRUBEBB – IBAN: BE45 3109 1560 2789.

Verantwoordelijke uitgever: Inge Ampe – Sint-Michielswarande 60, B-1040 Brussel.

Bespaar, zowel bergop als bergaf.

De turbo-retarder koppeling beperkt de onderhoudskosten dankzij slijtagevrij vertrekken en remmen. Meer informatie op www.mercedes-benz.com/trk

EN THEMA RIOLERING ONDERGRONDSE INFRA

Tekst: Tim Janssens

Beeld: VLARIO

VLARIO stelt Code van goede praktijk voor assetmanagement voor Op 6 september vond in Etten-Leur (NL) een Vlaams-Nederlandse studiedag omtrent assetmanagement plaats. Voor VLARIO, dat het evenement organiseerde in samenwerking met Stichting RIONED en VLARIO, de perfecte gelegenheid om vier jaar na de Code van goede praktijk voor riolering de langverwachte opvolger op de wereld los te laten: de Code van goede praktijk voor assetmanagement.

'Assetmanagement is onontbeerlijk voor iedere gemeente of rioleringsbeheerder die de kwaliteit en de waarde van zijn of haar rioleringsstelsel wil optimaliseren'

Het centrale onderwerp van de studiedag van VLARIO en RIONED in Etten-Leur assetmanagement, een begrip dat deze dagen ook in de infrastructuur- en rioleringssector alomtegenwoordig is.

38

EN THEMA RIOLERING ONDERGRONDSE INFRA

van het rioleringsnet kennen we een kriticiteitswaarde toe, rekening houdend met de faalkans en het economische, ecologische en maatschappelijke gevolgschaderisico. We kwantificeren hierbij heel wat parameters: materiaal van de leiding (gecombineerd met leeftijd), toestand van de infrastructuur (gekende historiek en bevindingen bij vroegere inspecties), verkeersbelasting, zettingsgevoeligheid, aanwezigheid van bomen, type afvalwater en type onderdeel (de uitmonding van een persleiding heeft bijvoorbeeld een hogere faalkans). Nadien verwerken we deze parameters in een rekenmodel, wat uiteindelijk uitmondt in één allesomvattend kriticiteitscijfer. Door dat te vergelijken met de cijfers van andere rioleringen en een algemene rangschikking op te maken, kunnen we op een gedegen manier onze prioriteiten bepalen.”

INTEGRAAL RIOLERINGSBEHEER

De studiedag kon rekenen op veel belangstelling, zowel van Vlaamse als Nederlandse zijde.

Na een succesvolle eerste editie in 2015 organiseerden VLARIO en Stichting RIONED ook dit jaar weer een gezamenlijke studiedag voor het Vlaamse en Nederlandse rioleringswezen, met als doel de uitwisseling van kennis, expertise en best practices.

Dat het centrale onderwerp ditmaal assetmanagement was, mocht op zich niet verbazen. De term is niet enkel alomtegenwoordig bij bedrijven en vastgoedorganisaties, maar ook in de infrastructuur- en rioleringssector. “Hét modewoord van 2015”, beweren sommigen zelfs. Wat er ook van zij: assetmanagement – of doordacht en kostenefficiënt langetermijnbeheer van infrastructuurelementen – is onontbeerlijk voor iedere gemeente of rioleringsbeheerder die de kwaliteit en de waarde van zijn of haar rioleringsstelsel wil optimaliseren. Een premisse die eens te meer bewezen werd op deze studiedag in Etten-Leur.

MAXIMAAL RESULTAAT MET MINIMALE MIDDELEN Na het welkomstwoord van Hans Gaillard, voorzitter van Stichting RIONED, kreeg Danny Verhulst meteen de eer om de nieuwe Code van goede praktijk voor assetmanagement in primeur voor te stellen. Danny Verhulst is voorzitter van VLARIOwerkgroep 7 omtrent ‘beheer van het rioleringsstelsel’. Op de afgelopen VLARIO-dag hield hij in dezelfde hoedanigheid reeds een streng, maar rechtvaardig pleidooi voor assetmanagement en preventieve onderhoudsinspanningen. “De huidige onderhoudsratio bedraagt 0,27 % (streefdoel: 0,65 %) en de afschrijvingsratio 0,47 % (streefdoel: 1,3 %). Kortom: we doen niet wat we moeten doen.

Er hangt een financieel risico boven ons hoofd en de kosten nemen exponentieel toe. We moeten het hoogste rendement halen uit de beschikbare financiële middelen, want de financieel-juridische risico’s zijn te groot om nog uitstel toe te laten”, luidde het toen. Verhulst kondigde na deze rake woorden aan dat VLARIO in de nabije toekomst onder meer een Code van goede praktijk voor assetmanagement zou lanceren. Een ambitie die effectief gestalte kreeg op deze Vlaams-Nederlandse studiedag in Etten-Leur.

Maximaal resultaat met minimale middelen, dat is de achterliggende filosofie van elk goed assetmanagementbeheer. Een proactieve houding is cruciaal, want zoals Verhulst eerder ook al aangaf op de VLARIO-dag: “Niets doen is veel te duur.

Een riolering aanleggen in een noodsituatie is 20 tot 30 procent kostelijker dan wanneer het op een structurele en geplande manier gebeurt. Kortom: passiviteit leidt tot onaanvaardbare gevolgschade en een onverantwoorde meerkost! Een verplicht onderhoudsplan vanaf de ontwerpfase en een actieplan voor probleemsituaties zijn een absolute must.”

De Code van goede praktijk voor assetmanagement mikt overduidelijk op de lange termijn. Structureel en allesomvattend zijn de kernwoorden. In hun meerjarenplannen moeten gemeentes en rioleringsbeheerders immers niet enkel focussen op onderhoud en herstelling, maar ook op vervangingsinvesteringen en reinigingsacties. Met andere woorden: de Code van goede praktijk voor assetmanagement stimuleert tot de ontwikkeling van een integraal rioleringsbeheer.

RANGSCHIKKING MET KRITICITEITSCIJFERS

Dat dit wel degelijk zijn vruchten afwerpt, kregen we te horen van de andere sprekers op deze studiedag.

Zo illustreerde Theo Sangoets van de gemeente Dordrecht aan de hand van twee uitstekende voorbeelden – over pompgemalenonderhoud en een afweging tussen relining of vervanging van de riolering onder het Sumatraplein – dat assetmanagement niet enkel de efficiëntie verhoogt, maar ook de kosten sterk reduceert en de transparantie van het algemene rioleringsbeheer vergroot (keuzes worden zichtbaar beargumenteerd). Ook de uiteenzetting omtrent het Structureel Asset Management Plan van Rotterdam van gemeentelijk assetmanager Wim van der Meer toonde aan dat integraal rioleringsbeheer een grote meerwaarde biedt: “Het brengt de onderhoudsbehoefte uitstekend in kaart en laat ons bovendien toe om onze investeringen optimaal af te stemmen op het beheer van andere assets”, aldus van der Meer. “En vooral: het geeft ons rust. Het is heerlijk om te weten waar de komende tien jaar de problemen en de opportuniteiten liggen.”

Aldus werd de Code van goede praktijk voor riolering grondig herbekeken en herwerkt tot een Code van goede praktijk voor assetmanagement. Achterhalen in welke toestand een riolering zich bevindt – met behulp van een goed gestoffeerd inspectieplan – is daarbij de eerste stap. “Het komt erop aan om keuzes te maken en prioriteiten te stellen op basis van een objectieve methodiek en doordachte risicobepaling”, aldus Danny Verhulst. “Aan elk onderdeel

Mooie woorden die verder bekrachtigd werden via de daaropvolgende toelichting van de Nederlandse Handreiking assetmanagement stedelijk water en de praktisch georiënteerde workshops die in de namiddag plaatsvonden. Het moge duidelijk zijn: assetmanagement is actueler dan ooit. Op naar de concrete implementatie van de nieuwe Code van goede praktijk. ❚

39

Schaapbruggestraat 26 B-8800 Rumbeke

www.obeton.be info@obeton.be Tel 051 68 00 68

PREFABKELDERS - REGENPUTTEN - FLEXOTANK - SEPTISCHE PUTTEN EPURO - INFILO - SMEERKELDERS

onderzoeken

IKT Nederland onderzoeken

keuren

adviseren

testen

Zijn uw inspectieputten toe aan renovatie?

Kennis over de toestand van uw inspectieputten Onderzoek op basis van onze ervaringen en warentesten Ervaring in België, Nederland en Duitsland Meer Informatie: www.ikt-nederland.nl

IKT - Instituut voor ondergrondse infrastructuur Kantoorgebouw „De Enk“ Tivolilaan 205 6824 BV Arnhem T +31-(0) 26-84545 60 F +31-(0) 26-84545 61 www.ikt-nederland.nl info@ikt-nederland.nl

EN THEMA RIOLERING ONDERGRONDSE INFRA

Tekst: Desiree Pennings

Beeld: REHAU

Duurzaam alternatief voor traditionele rioleringen Het hoogbelastbare AWADUKT HPP SN16-rioolbuissysteem voor afvalwater is nog verder geoptimaliseerd. Het voldoet aan de hoogste eisen met een verhoogde ringstijfheid en slijtvastheid. Het is bovendien een milieuvriendelijk en duurzaam product dat prima past binnen een milieuvriendelijk en energiezuinig beleid.

zitten en niet per ongeluk lossen tijdens het installeren van het systeem. De gladde binnenwand staat garant voor de zeer goede hydraulische eigenschappen van het product en voor de mogelijkheid tot reiniging onder druk. Mochten er camera-inspecties noodzakelijk zijn, dan is dit geen probleem dankzij de oranjebruine kleur van AWADUKT HPP SN16 en de interne markering van de leidingen.

GEBRUIKSZEKERHEID TOT HONDERD JAAR

Het AWADUKT HPP SN16-rioleringssysteem bestaat uit een compleet gamma van buizen, hulpstukken, inspectieputten en sluitstukken.

We kennen allemaal de traditionele rioleringen van beton en andere zware materialen. “Moeilijk te leggen en een grote kans op gebreken”, oordelen kunststofspecialisten zoals REHAU, dat een waardig alternatief biedt met AWADUKT High Performance Pip (HPP) SN16. Dit is een systeem uit hoogwaardig polypropyleen zonder toevoeging van aanvullende materialen, waardoor het een goed compromis vormt tussen stijfheid en slagvastheid. Of er nu auto’s of vliegtuigen over de bovengelegen laag rijden, AWADUKT HPP SN16 kan zowel op een geringe als op een grote diepte geplaatst worden. Ook plaatsing in extreme omstandigheden, zoals in overstromingsgebieden of locaties met een hoog grondwaterpeil, is mogelijk.

GROTE RINGSTIJFHEID Een combinatie van een grote flexibiliteit en een hoge ringstijfheid is kenmerkend voor het gehele AWADUKT-gamma. De ringstijfheid is meer dan

Budget speelt natuurlijk een belangrijke rol bij de materiaalkeuze. De makers van AWADUKT HPP SN16 hebben hiermee rekening gehouden. Verlaging van de kosten is mogelijk dankzij de lichtheid van het materiaal, waardoor het stukken makkelijker te leggen is dan traditionele rioolbuizen. De lange afschrijvingsperiode en de geringe kans op defecten doen nog een extra duit in het zakje. De robuustheid van de producten garandeert bij een correcte verwerking volgens de LAWA-richtlijn een gebruikszekerheid tot honderd jaar. ❚

twee keer zo groot dan van traditionele rioolbuizen. Dit maakt dat het een ‘hoogbelastbaar’ rioleringssysteem is. Het vervormt zich binnen de gecontroleerde grenzen en geeft zo de optredende druk door aan de bodem waarin het is gelegd.

De buizen breken niet. Het lichte materiaal is bovendien bestand tegen zowel hoge als lage temperaturen. Het afvoeren van heet afvalwater of koude omstandigheden vormen dan ook geen probleem, net zo min als chemicaliën. Daarnaast is het polypropyleen recycleerbaar of thermisch afbreekbaar. Bij de verbranding ontstaan enkel kooldioxide en water. De belasting voor het milieu is dan ook minimaal.

COMPLEET GAMMA Het rioleringssysteem bestaat uit een compleet gamma van buizen, hulpstukken, inspectieputten en sluitstukken. De onderdelen zijn perfect op elkaar afgestemd, waarbij het safety-locksysteem ervoor zorgt dat de dichtringen absoluut dicht

41

EN THEMA RIOLERING ONDERGRONDSE INFRA

Tekst en beeld: IKT Nederland

Renovatie van rioolinspectieputten

Meer dan even een coating aanbrengen

Een boorkernonderzoek geeft onmisbare informatie voor de keuze van de juiste putrenovatie.(foto: www.eventfotograf.in)

Renovatie van rioolstrengen wordt steeds vaker toegepast, maar geldt dit ook voor de tussenliggende inspectieputten? Uit veldonderzoek is gebleken dat ongeveer 10% van alle putten in de afvalwaterinfrastructuur toe is aan renovatie. Veel netbeheerders denken dat dit ingeschatte percentage wat aan de hoge kant is, maar veelal worden schadebeelden niet herkend of onderschat. Vaak gaan ze te laat over tot actie, waardoor de renovatiekosten hoog oplopen‌ Het renoveren van een put is wezenlijk anders dan de renovatie van een rioolbuis. In een rioolbuis wordt bij de CIPP-methode een nieuwe voering aangebracht en wordt er een berekening gemaakt waarbij de liner de constructie en de draagkracht volledig overneemt. Dat gaat eenvoudig in een ronde of ovale buis, maar bij een put hangt de keuze van een toe te passen renovatiemethode af van diverse factoren, zeker als het om een rechthoekig exemplaar gaat: materiaal van de put en de aansluitende leidingen, grondwaterstand, infiltratie van grondwater, mate van aantasting van de onder-

42

grond, hechtvastheid van de ondergrond, schadebeelden, trillingen door verkeersbelasting en aanwezigheid van rioolrenovatie (of geplande rioolrenovatie).

RENOVATIE OP MAAT VAN DE PUT De renovatiemethode die tot nu toe het meest wordt toegepast bij putrenovatie is het aanbrengen van een coating. Door onderzoek van het IKT is echter gebleken dat het toepassen van een coating in bepaalde omstandigheden niet geschikt is als renovatiemethode. Daarnaast vergt het toepassen van een verklevend product

Bij een sterk gecorrodeerde betonnen put is nader onderzoek noodzakelijk om te bepalen of de wapening nog voldoende betondekking heeft.

EN THEMA RIOLERING ONDERGRONDSE INFRA

'In tegenstelling tot bij rioolrenovatie is camera-inspectie alleen niet voldoende om de juiste maatregelen en de keuze voor een geschikte renovatiemethode te bepalen' een gedegen reiniging van de ondergrond. Renovatieproducten die moeten hechten, vragen een droge, schone, vet- en zuurvrije en hechtvaste ondergrond, geheel vrij van corrosie en geheel vrij van biogene zwavelzuuraantasting. De tijd en energie die nodig is om dit te realiseren in een oude rioolput, wordt regelmatig onderschat. Veelal is er ook sprake van onwetendheid, waardoor de ondergrond niet voldoende schoon en/of droog is op het moment dat het renovatieproduct wordt aangebracht. Dit kan er vroeg of laat toe leiden dat het renovatiesysteem bezwijkt. Mits adequate toepassing van het juiste systeem, geschikt voor de situatie ter plaatse en de bijhorende werkzaamheden, kan de levensduur van een putrenovatie net zo lang zijn als die van CIPP-rioolrenovatie. De keuze van het renovatiesysteem kan verschillen per put.

Elke put is dus een project op zich.

Het boorkernonderzoek op deze foto toont aan dat de overgebleven betondekking zo gering is dat de wapening in de putwand reeds corrosie vertoont.

UITGEBREID VOORONDERZOEK Voordat riolen worden gerenoveerd heeft er doorgaans eerst uitvoerig onderzoek plaatsgevonden met reiniging en inspectie. Daarna worden de inspectiebeelden beoordeeld, worden er maatregelen opgesteld en komt het tot uitvoering van het werk, gevolgd door controle en beproeving.

Ook bij putrenovatie zijn deze stappen van groot belang. Bij het vooronderzoek is het dan ook aan te raden om de put te betreden en diverse onderzoeken uit te voeren, zoals visueel onderzoek, een boorkernonderzoek (laagdikte van aantasting en resterende betondekking bepalen), sulfaatanalyse (gemetselde putten), een carbonatatietest (betonputten) en een trekproef (hechtvastheidsonderzoek). In tegenstelling tot bij rioolrenovatie is camera-inspectie alleen niet voldoende om de juiste maatregelen en de keuze voor een geschikte renovatiemethode te bepalen.

De uitkomst van bovengenoemde onderzoeken zijn mede bepalend voor het toepassen van de juiste renovatiemethode. â?š

Het sulfaatgehalte in een boorkern uit het metselwerk bepaalt of de ondergrond geschikt is voor het aanbrengen van een verklevend renovatieproduct.

IKT Het IKT (instituut voor ondergrondse infrastructuur) onderzoekt en beproeft putten in het veld vanuit het hoofdkantoor in Gelsenkirchen (Duitsland) en de vestiging in Arnhem (Nederland en BelgiĂŤ) en heeft begin 2016 een grootschalige kwaliteitstest voor putrenovaties afgesloten.

Het rapport van deze vergelijkende warentest is te downloaden via de website van het hoofdkantoor in Duitsland.

43

EN THEMA RIOLERING ONDERGRONDSE INFRA

Tekst en beeld: Rionet

Investeren in mensen

is een noodzaak om de nodige kwaliteit te kunnen leveren Een veelbesproken topic op de afgelopen VLARIO-dag was het ontstaan van paradoxale situaties omtrent de regels en richtlijnen voor rioleringsprojecten. “Terecht, want als renovatiespecialist die voor verschillende opdrachtgevers werkt in het Vlaamse, Brusselse en Waalse Gewest ervaren wij dat dagelijks”, vertelt Sofie De Deckere, directeur bij Sewer-Tec. De kwaliteitseisen worden alsmaar strenger, dus om deze trein voor te blijven ziet ze maar één oplossing: “Streven naar continue verbetering en investeren in onze mensen, zodat het onze dagelijkse prioriteit wordt om de opgelegde kwaliteit te bekomen.”

44

EN THEMA RIOLERING ONDERGRONDSE INFRA

Sewer-Tec sinds enige tijd ook de grote liners aan.

Instappen in een nieuwe techniek betekent investeren, niet alleen in nieuw materieel, maar vooral in opleiding van mensen. “Opleiding is onontbeerlijk om de nodige kwaliteit te kunnen leveren in een niet-risicovrije business als rioolrenovatie”, benadrukt Sofie De Deckere.

PUTCOATING Relining, waarbij men met een uv-unit een nieuwe buis in de bestaande buis creëert (ook wel gekend als T.P.U.B of een ter plaatse uitgeharde buis), wordt meer en meer toegepast. In Vrasene voerde SewerTec voor Aquafin een relining uit over meer dan achthonderd meter, een goede oplossing die zowel de financiën als de termijn van de opdrachtgever ten goede komt in vergelijking met de klassieke nieuw aanleg. Het nam daarbij ook de putten onder handen. “Putcoating wint aan belang – het renoveren van toegangsputten in een rioolstelsel is immers minstens zo belangrijk als het onderhouden van de rioolleidingen zelf”, weet Sofie De Deckere.

“Hiervoor startten we onlangs binnen SEWER-TEC een nieuw innovatieproject op, dat we komend jaar zullen evalueren. Ook de opvolging van de geleverde kwaliteit vinden we van groot belang.

Wanneer je aan het innoveren bent, weegt dit nog meer door aangezien het effect on site nog moet beantwoorden aan de testcases.”

“Opleiding is onontbeerlijk om de nodige kwaliteit te kunnen leveren in een niet-risicovrije business als rioolrenovatie”, benadrukt Sofie De Deckere.

PIPE BURSTING “Binnen SEWER-TEC trachten we op zoek te gaan naar technieken die kaderen in het concept van minder hinder of sleufloze renovatie”, vervolgt De Deckere. “De vooruitgang staat niet stil en meer

en meer begint men de voordelen van deze technieken te ontdekken. Een vijftal jaar geleden zijn we gestart met pipe bursting. Hierbij vervangen we een bestaande buis door een nieuwe buis terwijl de diameter (en dus ook de hydraulische capaciteit) behouden blijft, een enorm interessante techniek wanneer de bestaande buis ernstige gebreken vertoont en relining geen soelaas meer biedt. De voorbije jaren hebben we ons hier verder in gespecialiseerd, in die mate dat onze mensen deze techniek dagelijks met het nodige vakmanschap uitvoeren.”

LEAN ON SITE

"Het renoveren van toegangsputten in een rioolstelsel is minstens zo belangrijk als het onderhouden van de rioolleidingen zelf”, weet Sofie De Deckere.

Minder hinder voor de omgeving is uiterst belangrijk, maar ook het naleven van de vooropgestelde termijn is een prioriteit, geef Sofie De Deckere aan.

“Vandaar dat we dit jaar een traject van LEAN on site hebben opgestart, waarbij we werken rond bewustzijn inzake efficiëntie en het overboord gooien van verspillingen in allerhande mogelijke processen. Net zoals afslanken mag je dit proces niet te snel doorvoeren, maar we stellen wel een gezonde evolutie voorop. Zo slagen we er momenteel in om 95% van onze werven tijdig op te leveren, en uiteraard streven we naar meer! Tot slot wil ik nog even ingaan op het belang van een grondig en accuraat vooronderzoek, want daar vallen of staan onze projecten mee. Het in kaart brengen van uw stelsel, camera-inspecties (al dan niet aangevuld met endoscopisch onderzoek), kennismaking met de omgeving en uiteraard een goed voorbereidend gesprek met de opdrachtgever zijn onontbeerlijk.

Hiervoor werken we meestal samen met GREAN CONSULT, een ISO 17025-gecertificeerd labo dat het juiste onafhankelijk advies kan geven.” ❚

45

Als hoofdaannemer focust Renotec bewust op gespecialiseerde renovatie- en restauratiewerken in en rond gebouwen, bouwconstructies en monumenten. Uitdagende projecten die ambachtelijke kennis vragen zijn een kolfje naar onze hand. Met know-how, innovatieve technieken en logistieke kracht lost Renotec elk complex en buitengewoon renovatieproject op.

Waar een alledaagse aannemer stopt, daar begint RENOTEC. Renotec houdt vakmanschap bewust onder eigen vleugels.

Met 600 medewerkers maken we van kwaliteit dagelijks ons handelsmerk.

RENOTEC NV • Acaciastraat 14c - 2440 Geel • T 014 86 60 21 - F 014 86 60 16 • www.renotec.be • info@renotec.be

Verkoop, verhuur, service en herstelling van pompen, leidingen en toebehoren.

QUALITY PUMPS Bedrijvenlaan 10

B-9080 Lochristi +32 (0)9 342 32 32

info@qualitypumps.be qualitypumps.be

EN THEMA RIOLERING ONDERGRONDSE INFRA

Tekst en beeld: Wavin Belgium

KUNSTSTOF AFVAL- EN REGENWATERBEHEER VOOR NIEUWE SCHOLENCAMPUS Samen met AG Real Estate en BNP Paribas Fortis bouwt de Vlaamse overheid tweehonderd nieuwe schoolgebouwen: de Scholen van Morgen. De publiek-private samenwerking ontwerpt, bouwt en financiert de scholen en onderhoudt ze nadien dertig jaar lang. In Beringen brengt Scholen van Morgen vijf scholen onder in één campus van 6,5 hectare. Een kunststof rioleringssysteem met twee infiltratiebekkens, een bufferbekken en debietregeling zorgt voor een optimale afvoer van regen- en afvalwater.

Het initieel vooropgestelde rioleringsconcept werd vervangen door een flexibel, plaatsbesparend kunststofsysteem.

48

EN THEMA RIOLERING ONDERGRONDSE INFRA

De nieuwe campus telt elf schoolgebouwen, waaronder een competitiesporthal en een werkhal.

Samen zijn ze goed voor een oppervlakte van 27.000 m². Ook het Beringse volwassenenonderwijs en verschillende sportclubs hebben de groene campus als thuisbasis. Het prachtige park is toegankelijk voor alle Beringenaars, net als de fietsen wandelpaden die rechtstreeks naar het centrum lopen. Ook op het vlak van waterbeheer scoort het project goed: het regenwater wordt gerecupereerd voor sanitair gebruik en er zijn BENOR-gebeurde Q-Bic-infiltratie- en bufferbekkens geplaatst die ontworpen en geleverd zijn door Wavin.

ruimte voor de leidingen van de nutsvoorzieningen. Het kunststofsysteem van Wavin neemt weinig plaats in, is flexibel en kan veel druk aan.

De plaatsing en de montage verlopen vlot, en je

wint tijd. Ook met de twee infiltratiebekkens van in totaal 510 m³ en het bufferbekken van 290 m³ kunnen we het regenwater beter beheren dan met het oorspronkelijke systeem.” ❚

VOLLEDIG HERONTWERP RIOLERINGSSYSTEEM Wavin Accountmanager Willem Schrooyen: “Aannemer BAM Contractors betrok ons bij het project. Ze zagen dat het bovengrondse en het ondergrondse waterbeheersysteem niet op elkaar afgestemd waren. Onze studiedienst combineerde de ontwerpen van de architect en het studiebureau. Op basis van hun berekeningen ontwierpen we kunststofsystemen voor transport van regen- en afvalwater, van dak tot lozing in de aangrenzende beek en de straatriolering.”

PROVINCIE LIMBURG OVERTUIGD Wavin Projects & Engineering Manager Wim Vandecauter: “Omdat het volledige rioleringssysteem veranderde, moest de dienst Water en Domeinen van de provincie Limburg zijn goedkeuring geven. Die volgde toen ze zagen dat we in overeenstemming met hun ontwerpcriteria een volledig systeem ontworpen hadden. Met daarin onder meer twee infiltratiebekkens, een bufferbekken en debietregeling. Dat we perfect kunnen tonen hoe onze rioleringssystemen zich in alle mogelijke omstandigheden gedragen, speelde ook een rol in hun beslissing."

VOORDELEN VAN KUNSTSTOF Dennis Franco van BAM Contractors: “Als aannemer gingen we inderdaad niet akkoord met het vooropgestelde systeem. We moesten in de voorziene ruimte bijvoorbeeld te veel en te grote buizen in de grond steken. Ook voor het geplande infiltratiesysteem waren we niet te vinden. Wavin heeft een duidelijke visie op het vlak waterbeheer en bezorgde ons snel een volledig op elkaar afgestemd kunststofsysteem.”

EFFICIËNT WATERBEHEER Projectmanager Roel Knapen van BAM Contractors: “De bouwvergunning legde buizen op met een diameter van 1,13 meter. Die konden we niet diep genoeg leggen. Er was ook niet genoeg

Ook op het vlak van waterbeheer scoort de nieuwen scholencampus in Beringen goed: het regenwater wordt gerecupereerd voor sanitair gebruik en er zijn BENOR-gebeurde Q-Bic-infiltratie- en bufferbekkens geplaatst.

Q-Bic-infiltratiesysteem krijgt BENOR-keurmerk Q-Bic is een van de vier infiltratie- en buffersystemen van Wavin. De duurzame, onderhoudsarme en inspecteerbare infiltratie-unit kreeg onlangs het BENOR-keurmerk. Openbare besturen en instellingen kunnen er op die manier zeker van zijn dat hun bekken voldoet aan alle normen inzake volume, onderhoud en verkeersbelasting.

49

Asphacal® H Een duurzaam wegdek • Verbetering van de waterdichtheid van asfalt • Flexibiliteit van het bitumen • Verbetering van de mechanische eigenschappen van asfalt • Opslag en verwerking te vergelijken met een fi ller

Asphacal® TC

De oplossing voor duurzamere wegen

Een duurzame aanhechtingslaag • Het vermijden van het loskomen van de aanhechtingslagen ten gevolge van het zware werfverkeer (rupsbanden, pneumatica,…)

• Behoud van de kwaliteit van de aanhechting tussen de asfaltlagen • Eenvoudig te spreiden met aangepaste sproeimachines

Proviacal® RD Grondverbetering in gevoelige zones • De stofarme oplossing • BENOR (PTV 459) • EN 459

Verbetering van natte gronden • De standaard oplossing • BENOR (PTV 459) • EN 459

Proviacal® DS

Grondbehandeling

Ter plaatse behandelen van uitgegraven gronden • De economische oplossing om te recycleren • EN 459

Stabilisatie – Verbetering – Recyclage

Het aanbod van Lhoist: • • • •

Technische ondersteuning Uitgebreide en fl exibele logistiek – levering 7/7 Levering in bulk en bigbag Optimalisatie van bestaande installaties en technische samenwerking met machinebouwers (ex. Verhaeghe, Verschuere,…)

info@lhoist.com www.asphacal.com www.proviacal.com Tel: 010 86 87 22 Fax: 010 86 88 51

Proviacal® en Asphacal® zijn geregistreerde handelsmerken van Lhoist Recherche et Développement S.A.. Photo: Lhoist/ Dronimages

Proviacal® ST

EN THEMA RIOLERING ONDERGRONDSE INFRA

Tekst en beeld: Stradus Aqua

Nieuwe riolering waardeert Basiliekstraat in Halle op Halle is een stad die de jongste jaren herhaaldelijk te kampen had met aanzienlijke wateroverlast. Een van de straten die regelmatig getroffen werd, was de Basiliekstraat. Nadat de lokale overheid de jongste jaren al op verschillende plaatsen had geïnvesteerd, kwam onlangs de Basiliekstraat aan de beurt.

kers aangelegd, inclusief een bufferbekken ter hoogte van de Leide. Voor dit project werkten studiebureau Sweco Belgium, aannemer Heijmans INFRA en leverancier Stradus Aqua nauw samen.

Bij Sweco Belgium zagen ze zich met een dubbele uitdaging geconfronteerd: "Enerzijds dienden we rekening te houden met een maximale bereikbaarheid van de winkels, waardoor de Basiliekstraat zo toegankelijk mogelijk moest blijven. Anderzijds was ook de uitvoering van complexe rioleringswerken op diepte een aandachtspunt, zeker omdat er grote constructies moesten worden geplaatst," stipt projectleider Tim Vereertbrugghen aan.

LANGE STUDIEFASE Ook na de gunning van de opdracht aan aannemer Heijmans INFRA was een goede voorbereiding van de opeenvolgende uitvoeringsfases – met alle partijen – essentieel. "Tijdens de wekelijkse werfvergaderingen werden de toekomstige werken in detail besproken. Een goede opvolging was cruciaal gezien de grote diameters van de rioleringsbuizen en de bijzondere funderingsmethodes. Een bijkomend element was het archeologisch onderzoek dat tijdens de werken moest worden ingepland. Omdat hier geen exacte timing op kon worden geplakt, dienden we er extra rekening mee te houden", vervolgt Vereertbrugghen (Sweco Belgium). Uiteindelijk kon het onderzoek naar belangrijke historische waarden gecombineerd worden met de uitvoering van de rioleringswerken dankzij een nauwe samenwerking met de archeologen.

PLANNING

De uitvoering van de complexe rioleringswerken op diepte was niet altijd even eenvoudig, zeker omdat er grote constructies moesten worden geplaatst.

Halle merkte tijdens het extreme noodweer van 7 juni 2016 dat de vele investeringen die de stad zich sinds 2007 getroostte daadwerkelijk effect hadden. Nadat er op verschillende plaatsen al bufferbekkens en rioleringskokers werden voor-

52

zien, nadert de aanleg van een nieuw rioleringsstelsel in de Basiliekstraat nu de eindfase. Aan het kruispunt met de Vuurkruisenstraat en de Maandagmarkt zijn intussen overstortconstructies geplaatst. Op het J. Possozplein zijn er bufferko-

Bij Heijmans INFRA hadden projectleider Tom De Schepper en werfleiders Stéphane Marichal en Thijs De Potter een belangrijke rol in het verhaal. "Zeker de planning vonden we uitdagend.

Eerst en vooral dienden we voor de stad en de handelaars een globale planning op te maken, die zo strikt mogelijk moest worden nageleefd.

Winkeliers moeten namelijk maanden op voorhand hun bestellingen voor het nieuwe seizoen doorgeven. Ook al hebben wij als aannemer de winkels maximaal bereikbaar gehouden (plaatsen van brugjes, voetgangersomleidingen, duidelijke afsluitingen…), toch moesten zij rekening houden met een mogelijke daling van de verkoop. De open en correcte communicatie zorgde voor een vlotte

EN THEMA RIOLERING ONDERGRONDSE INFRA

'De open en correcte communicatie zorgde voor een vlotte samenwerking met de geduldige, vriendelijke handelaars'

De grootste rioleringsbuizen moesten onder politiebegeleiding achterwaarts de stad worden binnengereden, zodat ze rechtstreeks van de vrachtwagen in de sleuf konden.

samenwerking met de geduldige, vriendelijke handelaars." Daarnaast hanteerde de aannemer ook een dagelijkse planning, die regelmatig moest worden bijgestuurd. "Langs waar kunnen we de voetgangers omleiden? Via welke weg komen de rioolbuizen binnen op de werf? Hoe organiseren we ons grondtransport? Allemaal factoren die op deze werf net iets meer aandacht vroegen.

Vandaar dat er wekelijks overlegd werd met de vertegenwoordigers van de VHH (Verenigde Handelaars van Halle), waarbij wij telkens de vooruitgang en de planning toelichtten."

tend beton met een verbeterd doorstroomprofiel, afvoergoten en diverse maatwerkconstructies (met een overstortconstructie van 46 ton als voornaamste blikvanger). "Stradus Aqua stond borg voor een prima leverschema, onder meer voor de buizen van diameter 2000 mm. Deze moesten onder politiebegeleiding achterwaarts de stad worden binnengereden, zodat ze rechtstreeks van de vrachtwagen in de sleuf konden. Hetzelfde verhaal gaat op voor het plaatsen van de prefab constructies, die zich op de verschillende locaties in de historische stad bevonden."

BREED ARSENAAL

EFFICIËNTIE

In het kader van die planning was een optimale coördinatie tussen hoofdaannemer, onderaannemers en leveranciers cruciaal. Zeker de rol van Stradus Aqua kwam daarbij op de voorgrond, vermits het bedrijf verantwoordelijk was voor de levering van verschillende materialen, zoals een kilometer betonbuizen (van diamter 400 tot 2000), kokerelementen in verschillende afmetingen (2000mm x 1000mm; 2500mm x 1000mm; 2500mm x 1500mm), prefab inspectieputten in zelfverdich-

Om diverse redenen was de keuze voor prefab betonoplossingen belangrijk. "Ten eerste is de plaatsing van dergelijke producten makkelijker in te plannen. Ten tweede heeft een prefab constructie die in een fabriek gemaakt wordt geen last van weersomstandigheden. Bovendien waren we hierdoor sneller 'uit de grond', zodat we de bouwputten sneller konden dichten. Voor een drukke winkelstraat was dat een grote meerwaarde," aldus het team van Heijmans INFRA.

Het project bevindt zich intussen in de eindfase.

Dit jaar werkt Heijmans INFRA de Arkenvest verder af, na Nieuwjaar wordt de Beestenmarkt aangepakt. In elk geval kreeg de Basiliekstraat al de opfrissing die ze verdiende en nodig had, onder meer dankzij de keuze voor de juiste materialen.

"We kozen onder meer voor natuursteen en een lijnafwateringselement van Stradus Aqua, dat zich door de stad kronkelt. In de Vuurkruisenstraat is zelfs gekozen voor lijnafwatering met blauwe ledverlichting, die de inwoners opnieuw het gevoel geeft dat de Zenne door de straat stroomt."

Hiermee realiseerden alle partijen samen een mooie verfraaiing van het winkelhart van Halle, die in de toekomst gegarandeerd meer shoppers naar de stad zal lokken. ❚

Gezien de locatie van de werken – pal in het winkelhart van Halle – was een optimale coördinatie tussen hoofdaannemer, onderaannemers en leveranciers cruciaal.

53

EN THEMA RIOLERING ONDERGRONDSE INFRA

Tekst: Tim Janssens

Beeld: Tubobel

ONDERGRONDS BUFFERSYSTEEM

VOOR NIEUW MARKTPLEIN VAN SINT-LIEVENS-HOUTEM

Het ondergronds bufferbekken met Watershell-systeem in aanbouw op de nieuwe Markt van Sint-Lievens-Houtem.

Met een oppervlakte van goed 2 hectare is de Markt van Sint-Lievens-Houtem de tweede grootste in Vlaanderen. Ze staat bovendien bekend voor haar omvangrijke winterjaarmarkt, een vaste waarde in de agenda van de Houtemnaren. Gezien de herinrichting van het plein zal dit populaire evenement binnenkort in een volledig nieuw kader plaatsvinden, met een overdekte markthal als absoluut pronkstuk. Om de waterhuishouding te optimaliseren, is er bovendien een groot ondergronds bufferbekken geïnstalleerd, onder meer met behulp van een speciaal kunststof bekistingssysteem.

Het ontwerp voor het nieuwe marktplein van Sint-Lievens-Houtem houdt met alles rekening.

Wandelaars en fietsers krijgen alle ruimte, maar ook aan parkeerplaatsen zal geen gebrek zijn. Een markthal van 2000 m² zal niet enkel de wekelijkse markt overdekken, maar leent zich tevens uitstekend tot de organisatie van allerhande

54

andere evenementen. En om te anticiperen op de klimaatsverandering en de toenemende kans op overstromingen, is er in opdracht van bouwheer Farys en studiebureau Sweco Belgium een ondergronds bufferbekken met een capaciteit van 900 m³ aangelegd. Dit laatste gebeurde aan de hand van het Watershell-systeem van Tubobel,

een inventief kunststof bekistingssysteem voor betonnen dekplaten.

KOLOMMEN EN CASSETTES Watershell is een verloren kunststof bekisting voor het storten van een betonnen dekplaat in grotere kelders vanaf 200 m², waarvan de wanden

EN THEMA RIOLERING ONDERGRONDSE INFRA

gestort of geprefabriceerd zijn. Het bestaat uit koepelvormige kunststof cassettes met afmetingen van 500 x 500 mm of 1000 x 1000 mm, die gedragen worden door op maat gezaagde pvc-kolommen. Door de cassettes tegen elkaar te plaatsen, ontstaat een bekisting voor de dekplaat.

Via het storten van beton in de kolommen en op de Watershell-cassettes verkrijg je uiteindelijk een stabiele, koepelvormige dekplaat die steunt op een raster van betonnen kolommen. “Een systeem dat gepaard gaat met heel wat voordelen”, vertelt Romain Van Cauter (Tubobel). “De Watershellbekkens zijn niet enkel vlot reinigbaar, maar ook mantoegankelijk. Het is een flexibel systeem dat snel te plaatsen is en dat qua omvang volledig kan worden aangepast aan de specifieke noden van een omgeving. Het bergend vermogen kan oplopen tot 2000 l/m². Bovendien kan de dekplaat gezien de veelheid aan ondersteunde kolommen met een geringe dikte en zonder aanvullende gronddekking weerstaan aan de zwaarste verkeersbelastingen en kan ze dus ook meteen fungeren als toplaag. Watershell is toepasbaar bij hoge waterstanden, resulteert niet in bovengronds terreinverlies en biedt een mogelijkheid tot voorbehandeling. In dit geval bevindt het zich onder een plein, maar het kan ook onder parkings, wegen, groenstroken … Het systeem leent zich met andere woorden tot verschillende toepassingen en functies: buffering of infiltratie van regenwater, oppervlaktewater, afvalwater of bluswater, opslag van water dat nadien kan worden hergebruikt, als sprinklerkelder …”

SNEL GEPLAATST Het bufferbekken onder de nieuwe Markt van Sint-Lievens-Houtem is geplaatst door aannemer Lievens. Het heeft een afmeting van 39 x 15 x 2,20 meter en een buffervolume van goed 1000 m³. “Allereerst zijn de vloerplaat en de wanden van het keldervolume gestort”, legt Romain Van Cauter uit. “Deze laatste bestaan uit twee prefabplaten van gewapend beton, die met elkaar verbonden zijn via tralieliggers en die na plaatsing worden opgevuld met stortbeton. Vervolgens is het Watershell-systeem geplaatst, is de wapening van de dekplaat aangebracht en zijn ook de pvckolommen volgestort. Aansluitend is de dekplaat gestort en is de bouwput opnieuw dichtgegooid.

Dit nam al bij al slechts enkele dagen in beslag.

Eens dit project is afgerond, zal aannemer Lievens trouwens ook in Gavere een Watershell-bekken realiseren. Bijzonder is dat de deklaag daar meteen ook zal fungeren als definitieve bovenlaag. Bij veel andere kunststofsystemen moet je in functie van de belasting steeds een bepaalde dekking voorzien, terwijl je de dekplaten van Watershell-bekkens zonder problemen rechtstreeks kan belasten.”

OPDRIJVING Een belangrijk aandachtspunt bij het ontwerpen en dimensioneren van dergelijke bufferbekkens of Watershell-kelders is het risico op opdrijving.

Zeker bij een hoog grondwaterpeil is het cruciaal om dit in rekening te brengen, benadrukt Romain Van Cauter: “Het gewicht van de kelderconstructie

De koepelvormige kunststofcassettes worden gedragen door op maat gezaagde pvc-kolommen.

Door de Watershell-cassettes tegen elkaar te plaatsen, ontstaat een bekisting voor de dekplaat.

en de bovenliggende dekking moet minstens even groot zijn als het omgerekend gewicht van het onderliggend grondwatervolume, kwestie van te vermijden dat de kelder naar boven geduwd wordt door de waterdruk. Om te verhinderen dat je vloeren dekplaat vrij dik worden en de kosten oplopen, is het aangewezen om de oppervlakte van het keldervolume te vergroten en tegelijk de hoogte te beperken – idealiter tot 2,10 meter omdat de kolommen dan ook niet gewapend hoeven te zijn.

In dit project zijn de vloer- en dekplaat gezien de opdrijvingsfactor iets dikker uitgevoerd.” ❚

55

Smartshore Opblaasbare Beschoeiing

STERK, VEILIG, GEMAKKELIJK en SNEL INTERESSE?

Contacteer ons via info@seico.be of bel naar +32 485 00 85 36 Kasteellaan 75 9000 Gent – Belgium T +32 485 00 85 36 E info@seico.be www.seico.be

16980566_seico.indd 1

28-10-16 14:27

EN THEMA RIOLERING ONDERGRONDSE INFRA EN THEMA RIOLERING ONDERGRONDSE INFRA Tekst: Tim Janssens

Beeld: Seico

LICHTE OPBLAASBARE SLEUFBEKISTING VERMINDERT HINDER BIJ RIOLERINGSWERKEN Het reduceren van de hinder voor het verkeer en de omwonenden is een absolute prioriteit bij hedendaagse rioleringswerken. Regelmatig duiken er dan ook innovatieve technieken op die op dat vlak een absolute meerwaarde betekenen. Een mooi voorbeeld hiervan is SMARTSHORE, opblaasbare sleufbekisting die het gebruik van zware machines of kranen overbodig maakt en die er dankzij haar grote drukweerstand voor zorgt dat het personeel of het materiaal niet bedolven worden onder grond, zand of andere putresten.

Het SMARTSHORE-systeem is ontwikkeld door de Noord-Franse firma PRONAL, en dat met het oog op een minder arbeidsintensieve bekisting van tijdelijke putten. In België profileert Seico bvba zich als exclusief verdeler van het systeem.

Seico heeft zich sinds zijn oprichting in 2013 voornamelijk gespecialiseerd in de renovatie van rioleringen en – in het bijzonder – inspectieputten.

Het doet dit aan de hand van technieken die over het algemeen nog niet zo vaak gebruikt worden.

“Denk daarbij niet enkel aan manuele renovatie met behulp van mortels of coatings, maar ook aan andere innovatieve toepassingen”, vertelt Cedric Michiels. “Een mooi voorbeeld is de VERTILINER, een verticale liner uit glasvezel en synthetische harsen die gebruikt wordt voor het naadloos bekleden van loodrechte putconstructies. Aangezien dit een nieuwe Duitse techniek is, moet deze nog worden opgenomen in het Standaardbestek 250. Hieraan wordt volop gewerkt, samen met Aquafin. Een andere oplossing is het put-inputsysteem (of schacht-in-schachtsanering), waarbij we in de bestaande betonnen put een nieuwe put met een iets kleinere diameter inbouwen. De ruimte tussen beide putten wordt opgevuld met een speciale, snel dichtende mortel.”

LICHT HANTEERBAAR, MINDER HINDER

Met hun grote drukweerstand zorgen de kussens ervoor dat het personeel of het materiaal niet bedolven worden onder grond, zand of andere putresten.

Omdat niet alle problemen aan rioleringsstelsels kunnen worden verholpen via sleufloos herstel en er dus ook weleens nood is aan manueel herstel aan de hand van sleufwerken, heeft Seico tevens de beschoeiingsmarkt verkend. Met SMARTSHORE vond Seico een nieuwe, innovatieve techniek die een prima alternatief vormt voor de bestaande toepassingen. Een set van deze opblaasbare sleufbekisting omvat twee opblaasbare kussens uit scheur- en slijtvast rubber. Terwijl de meeste putten bekist worden met robuuste houten of stalen panelen die doorgaans enkel te plaatsen zijn met behulp van een kraan, is de opblaasbare SMARTSHORE-sleufbekisting licht hanteerbaar, gebruiksvriendelijk en onbeperkt herbruikbaar. “Het volstaat om een kit (2230 x 1420 mm in platte toestand, diameter van 200 mm in opgerolde toestand) te vervoeren met een personenwagen, manueel uit te laden (slechts 13 kg per kussen) en gedurende een twintigtal minuten op te blazen (2230 x 1420 x 125 mm in opgeblazen toestand). In de standaardopstelling worden de kussens per twee tegenover elkaar geplaatst, maar daarnaast kunnen ze ook aan elkaar gekoppeld worden om diepere en vooral langere sleuven te beschoeien”, legt Cedric Michiels uit. “We mikken met SMARTSHORE niet

op de grote aannemers, maar op kleinere aannemers die in principe liefst zo weinig mogelijk machines gebruiken. SMARTSHORE vereist geen hijsmiddelen en beperkt op die manier de hinder voor de omwonenden en het verkeer.”

GROTE DRUKWEERSTAND Het SMARTSHORE-systeem is geschikt voor sleuven van 66 tot 166 cm breed en kan tot 2,5 meter diep geplaatst worden. De kussens hebben een grote drukweerstand (12 kN/m²) en kunnen niet inklappen dankzij hun speciale inwendige vezelstructuur. Ze zijn voorzien van een aansluitventiel met een veiligheidsklep, zodat de maximale toelaatbare druk in het kussen niet kan worden overschreden. SMARTSHORE sluit perfect aan bij de bedrijfsfilosofie van Seico, concludeert Cedric Michiels: “Het gaat ons immers niet enkel om innovatie, maar ook om kwaliteit en veiligheid. Vandaar dat we ervoor gekozen hebben om SMARTSHORE te verdelen. Ook op het vlak van rioolrenovatie is nog heel wat progressie mogelijk.

We zullen ook in de toekomst blijven zoeken naar innovatieve technieken die rioolrenovaties sneller, efficiënter en goedkoper doen verlopen, uiteraard zonder dat de kwaliteit eronder lijdt.” ❚

57

Pesticidenvrij onderhoud

Tekst en beeld: VMM

“Makkelijk pesticidenvrij onderhoud begint bij de aanleg” Sinds 1 januari 2015 beheren alle openbare diensten (zoals gemeenten) hun terreinen pesticidenvrij. Ook voor bedrijven geldt een beperking op het pesticidengebruik. Maar hoe doe je dat pecies, ‘pesticidenvrij beheren’? Dat staat beschreven in ‘Pesticidenvrij ontwerpen – leidraad voor ontwerp en aanleg’, een gids van de Vlaamse Milieumaatschappij.

Borstelen wordt vaak gecombineerd met een thermische toepassing (hier infraroodstraling).

58

Pesticidenvrij onderhoud

Plan je de aanleg van een terrein? Dan hou je best maar meteen rekening met hoe je het pesticidenvrij kan beheren. “Her en der in Vlaanderen hoor je wel eens zuchten: ‘Onze pleinen, sportterreinen of begraafplaatsen pesticidenvrij onderhouden?

Dat gaat niet.’”, zegt Katrien Smet, woordvoerster van de Vlaamse Milieumaatschappij. “En het is inderdaad niet gemakkelijk omdat heel veel terrei-

nen jaren geleden niet onderhoudsvriendelijk zijn aangelegd. Daarom is het belangrijk om bij aanleg of omvorming al van bij het begin rekening te houden met de onderhoudsvriendelijkheid. Ook op bestaande terreinen kunnen kleine ingrepen al een groot verschil maken om ongewenste plantengroei te voorkomen en dus pesticidenvrij te kunnen werken.”

Vegen neemt de voedingsbodem weg voor planten. Hier wordt geveegd buiten het groeiseizoen.

Bij aanvang van het groeiseizoen hebben planten minder kansen om zich te vestigen.

ACHT VUISTREGELS Die (kleine) ingrepen zijn kort samen te vatten in acht vuistregels: 1. Verhard zo weinig mogelijk. Doe je het toch, zorg dan dat het functioneel is.

2. Voorkom dat er waterplasjes kunnen blijven staan. Laat water in de grond sijpelen.

3. Zorg voor eenvoudig (machinaal) onderhoud.

4. Voer de werken correct uit, controleer ze en herstel wat kapot is.

5. Verweef groene en verharde stukken.

6. Kies de kantsteen op basis van de soort verharding en de groenvorm.

7. Zorg dat bomen aan verhardingen plaats krijgen om te groeien.

8. Plant de juiste plant op de juiste plaats.

De leidraad ‘Pesticidenvrij ontwerpen’ geeft voor elk van deze vuistregels een hele reeks van aanbevelingen en tips. Het document illustreert met heel veel foto’s wat de problemen én de oplossingen zijn. Deze aanbevelingen zijn gebundeld in een brochure die je mee kunt nemen op het terrein of die je even snel kan raadplegen om een ontwerp of aanleg te checken.

VOOR WIE? “De acht vuistregels dienen als checklist voor de pesticidentoets: een instrument om te controleren of de ontwerpplannen voor (her) aanleg zo zijn opgemaakt dat de infrastructuur in kwestie op een efficiënte manier pesticidenvrij te beheren is”, vertelt Smet. “De doelgroep van deze leidraad ‘Pesticidenvrij ontwerpen’ is dan ook erg ruim. We richten ons tot alle terreinbeheerders, en dan meer specifiek tot de groenambtenaren, ambtenaren ruimtelijke planning, ontwerpers, landschaps- en tuinarchitecten, aannemers en studiebureaus.” ❚ Op de website www.vmm.be/zonderisgezonder kan je de leidraad ‘Pesticidenvrij ontwerpen’ downloaden in de rubriek ‘Aanleg en ontwerp’.

De Vlaamse Milieumaatschappij plaatst er ook regelmatig nieuwe voorbeelden uit de praktijk. Je vindt er volledige projecten en specifieke situaties terug. Altijd handig om inspiratie op te doen of om te leren uit voorgaande trajecten.

59

Hydraulische bindmiddelen

Tekst: Kevin Moens

Beeld: Holcim

Duurzame grondbehandeling met hydraulische bindmiddelen

Gronden zijn niet altijd adequaat voor bepaalde toepassingen zoals het dragen van een verkeersweg. Hydraulische bindmiddelen bieden dan een praktische én duurzame oplossing. Je behandelt de grond op de locatie zelf in plaats van hem te vervangen door natuurlijke materialen. Twee vliegen in één klap: je vermindert de uitputting van natuurlijke hulpbronnen én beperkt het inherente wegtransport.

Holcim biedt dergelijke bindmiddelen aan onder de noemer Georoc, een gamma dat instaat voor grondbehandeling, grondverbetering, grondconsolidatie (injecties) en grondimmobilisatie.

60

“Ook in geotechnische toepassingen bewijzen bindmiddelen hun nut, zoals in de funderingen van gebouwen en structuren.”

Een natuurlijke grond die je met bindmiddelen behandelt, kan je op verschillende plaatsen in de structuur opnieuw gebruiken.

“Een adequaat gebruik van bindmiddelen maakt wegen- en infrastructuurwerken voordeliger.”

Het Georoc-assortiment van Holcim biedt een specifieke oplossing voor verschillende problematieken.

Het gamma spruit voort uit dertig jaar expertise in Frankrijk, Duitsland en Zwitserland, en sinds het begin van de jaren 2000 ook in België. Het bedrijf ontwikkelt en test zijn bindmiddelen en bedenkt oplossingen voor concrete problemen in verschillende laboratoria in Obourg (provincie Henegouwen). Isabelle Glorieux, verantwoordelijke Georoc Benelux bij Holcim: “Bij gronden en funderingen van gebouwen zorgen hydraulische bindmiddelen indien nodig voor verbetering of stabilisatie. Bindmiddelen voor injecties lenen zich tot het consolideren van gronden en het funderen van gebouwen.

Bindmiddelen voor immobilisatie staan op hun beurt in voor de bestendiging van restafvalstoffen en de solidificatie van vervuilde gronden (in situ).”

WEGENBOUW EN INFRASTRUCTUUR

mengcentrales. Kleihoudende gronden worden vaak vooraf behandeld met ongebluste kalk.

Met Doroport S biedt Holcim een oplossing voor natuurlijke en kunstmatige materialen zoals kalksteen, krijt, kalkzandsteen, gerecycleerd granulaat, enzovoort. Doroport P is geschikt voor de behandeling van siliciumhoudende gronden en weinig kleihoudende zanden. Het bindmiddel DOROSOL C optimaliseert kleiachtige gronden en stabiliseert onderfunderingen en funderingen in kleiachtige bodems. Isabelle Glorieux: “Bij Holcim passen we hydraulische bindmiddelen voor wegenbouw toe in volledige overeenstemming met de codes van goede praktijk van het OCW. Onze Georoc-wegenbindmiddelen beantwoorden bovendien aan de EN 13282-norm.”

“Een adequaat gebruik van bindmiddelen maakt wegen- en infrastructuurwerken voordeliger”, aldus Isabelle Glorieux. “Een natuurlijke grond die je met bindmiddelen behandelt, kan je op verschillende plaatsen in de structuur opnieuw gebruiken zoals in ophogingen, sleufaanvullingen, baanbedden, funderingen en onderfunderingen.

Korrelige materialen zoals zand en aggregaten die je stabiliseert met geoptimaliseerde bindmiddelen van Holcim, kunnen dienen als funderingslagen in wegenbouw.”

De bindmiddelen Doroport S en Doroport P zijn geschikt voor grondwerken in zanderige gronden, de behandeling van onderfunderingen en de stabilisatie van funderingsmaterialen in

Hydraulische bindmiddelen

BOUWKUNDE Ook in geotechnische toepassingen bewijzen bindmiddelen hun nut, zoals in de funderingen van gebouwen en structuren, bij de consolidatie en het waterdicht maken van gronden voor tunnels en de bouw van putten, ankers of slibwanden. In dit segment schuift Holcim Dorodur naar voor. “Met dit gamma bindmiddelen bieden we oplossingen voor grondinjecties onder lage druk (soilmix) en injectie van grout bij hoge druk, zoals Jet Grouting, HDI Grouting en VHP Grouting”, aldus Isabelle Glorieux.

MILIEUTECHNOLOGIEËN Het gebeurt dat er tijdens grondwerken slibsoorten aan de oppervlakte komen die moeilijk te behandelen zijn. Isabelle Glorieux: “Dergelijke slibsoorten wil je solidificeren of verdichten, zodat ze minder ontvankelijk worden voor transport door water. Op die manier gaan we de afvalstoffen immobiliseren, zodat ze niet in het grondwater terechtkomen.”

Ook in geotechnische toepassingen bewijzen bindmiddelen hun nut.

De Dorofix-bindmiddelen van Holcim stabiliseren en/of solidificeren restafvalstoffen zoals Refiom, speciale industriële afvalstoffen (SIA) en condensaten. Op die manier staan ze garant voor een in-situreiniging van vervuilde gronden. “We gaan telkens op zoek naar een oplossing op maat voor de afvalstof in kwestie, in overeenstemming met de plaatselijke en Europese milieustandaarden”, besluit Isabelle Glorieux. ❚

61

Georoc Een gamma speciale bindmiddelen voor uw grondwerken, burgerlijke bouwkunde en milieu

DOROPORT S DOROPORT P

DORODUR Injecties

Grondbehandeling en stabilisatie

DOROSOL C Grondverbetering en stabilisatie

Voor meer informatie of contactgegevens: www.holcim.be

DOROFIX Immobilisatie en/of solidificatie

LONDERZEEL | Nieuwe hoofdzetel PERI

Tekst en beeld: Peri

Nieuwe hoofdzetel van bekistingsspecialist officieel ingehuldigd Op 16 september heerste er een gezellige drukte op de bedrijfsterreinen van PERI in Boom. Eerder dit jaar – in maart – nam de bekistingsspecialist zijn intrek in een fonkelnieuw bedrijfspand. Londerzeel, de voormalige vestiging van PERI België, was door de gestage groei van de voorbije jaren veel te klein geworden. De nieuwe hoofdzetel dient zich aan als een ultramodern, architecturaal hoogstandje met een grote daglichtinval en veel plaats. Onder het motto ‘Shaping the future – The discovery’ waren goed driehonderd professionals uitgenodigd voor de officiële opening. ➤

‘Op de engineeringafdeling was op groot scherm te zien hoe een ingenieur in real time een bekistingsplan tekent met een zeer geavanceerd softwareprogramma’

63

BE PERI/16.155

Wand en vloer: één systeem

Universeel. Lichtgewicht. Eenvoudig.

PERI DUO. De universele lichtgewicht bekisting die wordt gekenmerkt door zijn bijzonder lage gewicht en zeer makkelijk en eenvoudig gebruik. Niet alleen het feit dat het gebruikte materiaal nieuw is, maar ook het totaalconcept. Met een uiterst klein aantal verschillende systeemonderdelen, kunnen muren, funderingen, kolommen, platen en balken efficiënt worden bekist. Naast de panelen, inclusief de beplating, zijn ook de meeste DUO accessoires gemaakt van een op polymeer gebaseerd composietmateriaal.

Bekistingen Steigers Engineering www.peri.be

LONDERZEEL | Nieuwe hoofdzetel PERI

Het voltallige Duitse topmanagement, inclusief Alexander Schwörer, de nummer 1 bij PERI, was aanwezig. Behalve hij spraken ook Jeroen Baert, burgemeester van Boom en Ludwig Caluwé, gedeputeerde van de provincie Antwerpen, de genodigden toe. “Het is een goede zaak voor de Rupelstreek dat internationale bedrijven zich opnieuw op deze historische as komen vestigen”, aldus Caluwé. “Er werden de voorbije jaren verschillende inspanningen gedaan door de overheden om het industrieterrein te ontsluiten en de regio economisch terug aantrekkelijk te maken.”

GEVARIEERD PROGRAMMA De gasten maakten via een uitgestippelde route kennis met de verschillende afdelingen. Op de engineeringafdeling was bijvoorbeeld op groot scherm te zien hoe een ingenieur in real time een

bekistingsplan tekent met een zeer geavanceerd softwareprogramma. In de nieuwe vergaderzaal werd myPERI voorgesteld, het nieuwe online platform waar klanten onder meer bestellingen, leveringen en projecten op de voet kunnen volgen.

Ook op het bedrijfsterrein zelf viel heel wat te beleven. Zo was er een expotent ingericht, waar PERI zijn belangrijkste producten toonde.

PERI-ingenieurs gaven voor de gelegenheid een woordje uitleg. Er was veel interesse voor PERIDUO, de nieuwste telg in het bekistingsgamma – wand en vloer bekisten met één systeem, vervaardigd in een zeer duurzame kunststof (Polytech) en bijzonder gebruiksvriendelijk. In de cleaning hall zagen de gasten hoe gerecupereerd materiaal gereinigd en klaargemaakt wordt voor een volgende job.

FUN EN NETWORKING De 12 meter hoge toren verderop, gebouwd met eigen PERI-steigermateriaal, leverde een adembenemend zicht op. De constructie maakte duidelijk hoe gestructureerd en overzichtelijk alle onderdelen gestockeerd liggen. Liefhebbers konden ook een deathride maken aan een 10 meter lange kabel. Een attractie die voor heel wat animo zorgde… Aan de verschillende foodtrucks (inclusief Würst, met de lekkere hotdogs van Jeroen Meus) konden de gasten kiezen uit een gevarieerd aanbod van lekkere hapjes. Bij een goed glas werd in de feesttent nog nagepraat en werden er indrukken uitgewisseld. De gepersonaliseerde vouwmeter die elke bezoeker kreeg aangeboden, viel bijzonder in de smaak. “Topdag. Interessant.

Af”, zo klonk het bijna unaniem. Gasten tevreden.

De mensen van PERI nog meer… ❚

65

OPLOSSINGEN VOOR WATERMANAGEMENT ZUIVERING – INFILTRATIE – BUFFERING

FLEXIBELE OPLOSSINGEN: EENVOUDIGE INSTALLATIE EN AANPASBAAR AAN UW PROJECT!

PROMOB® Mobiele en tijdelijke oplossingen voor waterzuivering Bel ons voor meer info op 051 74 83 96

Bezoek onze website www.prodall.eu

Prodall

Wijnendalestraat 190 - 8800 Roeselare - +32 (0)51 74 83 96 - www.prodall.eu - info@prodall.eu

ot ob ier at ov en t-r rje ate De W

Een beter riool begint bij VDV cleaning

is

kr ac ht ig en exa ct. ct. inta Verw iool r t ijdert e álle obstakels en laat h

VDV cleaning maakt riolen weer als nieuw met de Waterjet-renovatierobot. Deze troubleshooter ‘schiet’ álle afzetting en obstakels weg die hij tegenkomt. Dus ook cementbrokken en boomwortels. De Waterjet pakt met een ultra-krachtige waterstraal alléén de probleemplekken aan. Dat maakt ‘m rioolvriendelijker dan wélke techniek dan ook.

Het verrassend lage brandstof- én waterverbruik maken ‘m bovendien vriendelijk voor het milieu. Kortom, een beter riool begint bij VDV cleaning. Meer weten over de Waterjet of andere renovatiemogelijkheden? Bezoek onze site en bel voor een afspraak.

VDV cleaning nv • Waaslandlaan 8 A5, 9160 Lokeren • telefoon 09 367 83 80 • telefax 09 367 83 79 • www.vdvcleaning.be • info@vdvcleaning.be

Bedrijfspresentatie

Tekst: Frie Van der Planken

Beeld: Demula

Betere betonkwaliteit dankzij vooruitstrevende hulpstoffen “Nóg beter beton: hoe kunnen we dat bereiken?” Het is een vraag die Demula, producent van hulpstoffen voor beton en mortels, zich dagelijks stelt. Beton met een betere verwerkbaarheid of een snellere sterkteopbouw: de producten van het Laarnse bedrijf zijn erop gericht om de kwaliteit van alle mogelijke betonsoorten aanzienlijk te verhogen.

mortels en diverse bouwspecialiteiten. De Brouwer: “Al onze producten ontwikkelen we zelf: we beschikken over twee productiesites en daarnaast ook over een eigen mortelfabriek, die in 2015 volledig vernieuwd werd. Die onafhankelijkheid is een grote troef omdat we de grondstoffen voor onze producten wereldwijd kunnen betrekken. Zo kunnen we producten ontwerpen die optimaal voldoen aan de behoeften van onze klanten.”

DAGELIJKS ONDERZOEK Niet elke klant heeft dezelfde noden. In de labo’s van Demula gaan betontechnologen dan ook dagelijks aan de slag om nieuwe producten te ontwikkelen die een breed klantenbestand aanspreken: “Er is amper een betonsoort te vinden die ons nog vreemd is: hogesterktebeton, zelfverdichtend beton, colloïdaal beton ... Voor elke toepassing hebben we wel een oplossing in huis.

De superplastificeerders uit het Fluvicast-gamma zorgen bijvoorbeeld voor een snellere en hogere sterkteopbouw, waardoor ze hun toepassing vooral vinden in de prefabindustrie. Het Fluvicongamma staat dan weer bekend om zijn langere verwerkbaarheid, wat vooral voor betoncentrales voordelen oplevert”, zegt De Brouwer.

MILIEUBEWUSTE ALTERNATIEVEN De diverse labo’s van Demula beperken zich niet enkel tot onderzoek naar nieuwe producten. Er

Aan de hand van laserdiffractie voert Demula onderzoek naar bindmiddelen.

wordt ook doelbewust gestreefd naar milieuvriendelijke alternatieven voor bestaande producten. De Brouwer: “Voor het merendeel van onze producten zijn er op dit moment al alternatieven op waterbasis beschikbaar. Verder beschikken al onze hulpstoffen over een EPD-milieuverklaring, die relevante informatie geeft over de globale milieu-impact ervan.”

Maar ook intern draagt Demula milieubewust ondernemen hoog in het vaandel: “Al jaren genieten we van een nullozerstatuut. Daarnaast bouwen we samen met onze milieucoördinator elke dag verder aan betere oplossingen voor onze mensen én onze omgeving”, voegt De Brouwer nog toe. ❚

De opslagtanks van Demula bieden ruimte aan meer dan een miljoen liter hulpstoffen.

Met 35 jaar ervaring is Demula inmiddels een vaste waarde in de beton- en mortelindustrie. “Dat hoeft niet te verbazen”, aldus PR-adviseur Geert De Brouwer: “Een groot deel van de Belgische betonfabrikanten vertrouwt vandaag op ons gamma. We bieden dan ook op maat vervaardigde producten aan voor verschillende toepassingen: voor betoncentrales, architectonisch beton of industriebouw, maar net zo goed voor betonroosters, putten, kelders en buizen.”

ONAFHANKELIJK Het aanbod van Demula valt op te delen in drie productcategorieën: hulpstoffen voor beton,

In de labo’s maken betontechnologen er dagelijks werk van om nieuwe en milieubewustere producten te ontwikkelen.

67

VERTICALE PUTBORINGEN HOR. GESTUURDE BROINGEN BEMALINGEN SANERINGEN GEOTHERMISCHE BORINGEN

De Leiteweg 23 B2 8020 Ruddervoorde Tel : +32 (0)50 79 29 62 Fax : +32 (0)50 79 29 63 info@vanhie-vandaele.be BTW BE 0453.298.717 www.vanhie-vandaele.be

16980557_van hie.indd 1

CONNECT TO BETTER

25-10-16 16:42

Benor op Wavin Q-Bic!

de referentie voor kunststof infiltratie- en bufferbekkens Q-Bic infiltratie-units • • • •

Geschikt voor zware verkeersbelasting (SLW 60).

2 inspecteerbare en reinigbare doorgangen van 500 mm.

Snellere installatietijd door grote afmeting.

Direct toegankelijk met Tegra schacht.

Connect to better op wavin.be Water management | Verwarmen en koelen | Water distributie | Riolering | Kabelbescherming

DE WEGENDOKTOR

| Column Prof.Dr.Ir. Anne Beeldens

Tekst: Anne Beeldens

Internationale ervaring met betonwegen

Interessante topics uit Texas en Praag Dat betonwegen duurzaam zijn, hoeft geen betoog. Een verdere optimalisatie op het vlak van ontwerp, uitvoering, onderhoud, levensduur, comfort … kan wel nog gebeuren. Het is dan ook van belang dat er ervaring uitgewisseld wordt, onderzoeksresultaten bekend gemaakt worden en reële toepassingen uit de bus komen. beschadigde plaat weg en vervang deze na het herstellen van de fundering door een geprefabriceerde plaat met exact dezelfde dikte, breedte en lengte.

De uitvoering vraagt een grote precisie qua plaatsing, maar bepaalde toepassingen (onder andere in de buurt van Chicago) tonen aan dat het mogelijk is om herstellingen te spreiden over twee nachten, inclusief het tussentijds openstellen van de weg voor het verkeer.

Op de ICCP-expositie sprong vooral het groot aantal fabrikanten van deuvels in het oog. Veel aandacht ging uit naar de corrosiebestendigheid van de deuvels. Dit is een aspect dat meer en meer aan bod komt in België aangezien dit van uiterst groot belang is voor de levensduur van de weg.

NEXT GENERATION CONCRETE SURFACE

Snelle herstelling van verharding in platenbeton met prefabbetonplaten in Chicago.

Voorbije maand hebben twee betonwegencongressen plaatsgevonden: het eerste in Texas, de betonwegenstaat bij uitstek, en het tweede in het Tsjechische Praag, een land waar 50% van de autosnelwegen in beton aangelegd zijn. In Texas ging het om de elfde Internationale Conferentie over Betonwegen (ICCP), een congres met meer dan vierhonderd uit 26 landen, verspreid over vijf continenten. In Praag werd het nationale betonwegencongres gehouden, waar meer dan tweehonderd aanwezigen kwamen luisteren naar lokale en internationale sprekers uit Duitsland, Oostenrijk en België. Zonder de programma’s in detail te overlopen, halen we hier enkele hoogtepunten aan.

APPRECIATIE VOOR BELGISCHE METHODE

In Praag was het vooral de vernieuwing van de autosnelwegen D1 en D2 die de nodige belangstelling wekte. Zo bestaat de D1 uit 21 secties met een totale lengte van 161 km, meer dan honderd bruggen, 43 fly-overs en vier ecoducten. De verschillende aspecten werden uitvoerig toegelicht. Als verharding heeft men er gekozen voor een tweelaags, gedeuveld platenbeton met als toplaag een uitgewassen beton met granulaten tot maximaal 6,3 mm. Dit heeft ook in België al zeer goede resultaten opgeleverd met betrekking tot de geluidsaspecten, zij het dan wel toegepast als DGB. De internationale bijdragen waren gericht op het ontwerp, de keuze van beton in PPP-projecten in Duitsland en (vanuit België) de toepassing van gekleurde betonverhardingen in een stedelijke omgeving en het belang van de oppervlaktextuur voor een geluidsarme weg. Hierbij werden de eerste veelbelovende resultaten van het grinden en groeven, de Next Generation Concrete Surface, van een proefproject op de N44 toegelicht (uitgevoerd door AWV). ❚

De ICCP startte met een hulde aan Frank Mc Cullough, een betonwegeningenieur die pionierde in het ontwerp en de toepassing van onder andere doorgaand gewapende betonverhardingen en die zo van Texas de ‘CRCP-staat’ gemaakt heeft. Het doorgaand gewapend beton (DGB) kreeg dan ook veel aandacht, zowel in de technische sessies als tijdens de speciale workshops.

Veel belangstelling en appreciatie was er voor de Belgische toepassingsmethode. De resultaten van de scheuraanzet aan de zijkant van de betonstrook ter controle van het scheurpatroon bij DGB wekte heel wat interesse. Behalve over klassiekere thema’s als ontwerp, uitvoering en controle werden er ook interessante voordrachten gegeven over de LCCA (levenscycluskostanalyse), zowel voor ontwerp als voor onderhoud, en controle tijdens de uitvoering.

Zo wordt de controle van de vlakheid meer en meer onmiddellijk na de glijbekistingsmachine uitgevoerd, waardoor de uitvoeringsmethode meteen kan worden aangepast om een betere vlakheid te bekomen.

SNELLE HERSTELLING VAN PLATENBETON Ook de snelle herstelling van platenbeton door middel van geprefabriceerde betonplaten kreeg veel aandacht. De theorie is simpel: neem (een deel van) de

Next Generation Concrete Surface (proefvak N44)

69

Advies op maat voor uw bouwproject met Deschacht Bouwteam

Hoe je het nu draait of keert, twee weten altijd meer dan één. En dat geldt des te meer wanneer het om twee specialisten gaat. Zeker bij grote projecten is het van belang dat er een partnership is tussen bouwheer, architect, studiebureau, aannemer en leverancier van bouwmaterialen. Uit die open samenwerking komt vaak waardevol advies op maat voort die de rendabiliteit van uw project vaak met meerdere procenten verhoogt.

Om die reden stelt Deschacht zijn Bouwteam samen voor elk nieuw, groot project. De mensen die daarin verzameld worden, beschikken stuk voor stuk over een diepgaande productkennis die ze kunnen koppelen aan een rijke ervaring met het plaatsen van die producten via een fijnmazig netwerk van deskundige onderaannemers.

Het Deschacht Bouwteam biedt u een totale projectbegeleiding van grondwerken, gevel- en dakopbouw. Dat allemaal 100 % normconform uiteraard. En daarvan plukt u de vruchten.

Contacteer het Deschacht Bouwteam via bouwteam@deschacht.eu of via één van de Deschacht-filialen.

www.deschacht.eu

KELCHTERHOEF | Groene parking

Tekst en beeld: Deschacht

Grasdallen spelen prominente rol op groene parking Kelchterhoef

In het najaar van 2013 opende in Houthalen, in de opgeknapte Expohallen op Kelchterhoef, een vrije markt. Een nieuwe invulling die meteen een grote toeloop met zich meebracht. De drukte en het natte winterweer zorgden er helaas voor dat van de groene parkings op het domein na enkele maanden slechts nog een flinke modderpartij overbleef. Dankzij een heraanleg met grasdallen is dat probleem voortaan echter verleden tijd. we in totaal toch zo’n 4000 vierkante meter grasdallen moesten plaatsen, hebben we gekozen voor een vrij groot formaat. Dat zorgt er uiteraard voor dat je in korte tijd grote oppervlaktes kan realiseren. Wij ervaren grasdallen dan ook als een heel dankbaar materiaal om mee te werken.”

BLUE ECONOMY Het project zit Aannemingen Carmans als gegoten. De firma werd opgericht in 1963 en bouwt sindsdien aan een stevig curriculum als specialist in wegenbouw en riolering. Ze is ook actief als breekwerf, betoncentrale en grondreinigingscentrum. Bovendien streeft Aannemingen Carmans ernaar om te handelen volgens de principes van de blue economy. Dat betekent dat enkel een lage milieu-impact niet volstaat. Ook andere economisch valoriseerbare voordelen zijn van belang: bij voorkeur een technisch beter product, dienst of proces, dat gemakkelijker te gebruiken en zeker niet duurder is. De keuze van de leveranciers gebeurt zeer weloverwogen. Een oefening waar Deschact uitermate positief uitkomt, aldus Guy Laermans: “We hebben in feite alleen maar goede ervaringen met Deschacht. Zolang ze competitieve prijzen blijven hanteren en de kwaliteit van hun producten erbovenuit steekt, zullen we op hen rekenen voor onze bestellingen.” ❚

Kunststof grasdallen zorgen ervoor dat de groene parking op domein Kelchterhoef in ere kan worden hersteld.

Het gemeentebestuur van Houthalen trekt zo’n 150.000 euro uit voor de aanleg van de vernieuwde groene parking langs de ballonweide op domein Kelchterhoef. Aannemingen Carmans uit Lummen kreeg de opdracht toegewezen om de eerste drie parkeerzones van parking Kelchterhoef te voorzien van kunststof grasdallen. Ook de wegenis neemt de firma voor haar rekening.

Guy Laermans van Aannemingen Carmans: “Grasdallen vormen het middel bij uitstek om een parking te verharden met behoud van het natuurlijke uitzicht. Dankzij de honingraatstructuur kan het water nog in de grond dringen, maar is de stevigheid van de ondergrond tegelijk gevrijwaard. Het eerste deel van de parking is ondertussen afgerond, en momenteel zijn we een uitbreiding aan het realiseren.”

ULTRASNELLE PLAATSING Naast duurzaamheid is ook de snelle, vlotte plaatsing een van de grote troeven van grasdallen. In dit project is er gekozen voor grasdallen van Deschacht, met een formaat van 0,8 x 1,2 meter. Guy Laermans: “We zijn bijzonder tevreden over het gemak waarmee de grasdallen zich laten plaatsen. Aangezien

Guy Laermans: “Aangezien we in totaal toch zo’n 4000 vierkante meter grasdallen moesten plaatsen, hebben we gekozen voor een vrij groot formaat. Dat zorgt er uiteraard voor dat je in korte tijd grote oppervlaktes kan realiseren.”

71

Geotextiel

GEOTEXTIEL Tekst en beeld: Texion

PROMINENT AANWEZIG IN HEDENDAAGSE HAVENS Havens zijn knooppunten van zeeroutes en maken intercontinentale handel en transport mogelijk. Een efficiënt transport via waterwegen in het binnenland is een noodzaak. Onze rivieren, stromen en kanalen worden opnieuw benut als ‘de juiste weg’. Voorts zijn havens ook bakens van innovatieve geokunststoftoepassingen zoals onwrikbare geogrids, schanskorven die oevers beschermen, biologisch afbreekbare anti-erosiematten, geotextielen met vezels die sterker zijn dan staal...

Geokunststoffen bieden tal van mogelijkheden om innovatieve oplossingen te ontwerpen. Een onderneming die zich hier specifiek op toelegt, is Texion. De producten die hierboven werden aangehaald, zijn slechts een paar voorbeelden van de vele Texion-geokunststoffen die gebruikt worden bij de bouw van havens: “We zijn ondernemers die beschikbaar zijn voor onze klanten en meedenken over efficiëntie, rentabiliteit en kwaliteit. Dankzij 45 ervaring kunnen we een schat aan ervaring inzetten die bruikbaar is voor elk project.” In dit

72

artikel sommen we een reeks oplossingen op die Texion in het verleden heeft toegepast in havenomgevingen.

Vooral bij kades die onderhevig zijn aan getijden is een goed hydrostatisch evenwicht nodig tussen de water- en de landzijde.

DRAINAGE

BODEMBESCHERMING VAN DE SLUISBODEM

Om hydrostatische drukken achter kades en sluizen te voorkomen, worden geotextielen toegepast als filter. Het achterliggende grindmassief of ontwateringsysteem met afvoerbuizen wordt omhuld met een oordeelkundig gekozen geotextiel dat voorkomt dat deeltjes van de grond eroderen.

De bodem van een sluis wordt beschermd tegen erosie en mechanische beschadiging door gebruik te maken van een geotextiel met daarop grind en breuksteen of betonblokken. Texiongeotextielen zijn toegepast op de bodem van de

Geotextiel

sluis in Zeebrugge via een typische methode voor plaatsing onder water. In de sluis van Kallo en de Kieldrechtsluis was een droge uitvoering mogelijk.

GRONDKERING OF ONTLASTING VAN KAAIMUREN De kennis in het vakgebied van de grondmechanica met betrekking tot het principe van het wapenen van grond laat toe om op efficiënte wijze gebruik te maken van de grond in situ voor de bouw van steile wanden. Deze constructies kunnen

vrijstaande wanden zijn, maar ook combinaties met een voorstaande staal- of betonwand. Door de achterliggende aanvulling met geogrids of geotextielen te wapenen, kan er bespaard worden op de uitvoering van de dure staal- of betonwand. Het artikel ‘Innovatieve technieken voor het bouwen van een dam met geokunststoffen gewapende aarde van 26m hoog onder water in het Doeldok en een steile wand van 6m hoog voor de spoorwegzate langsheen het Doeldok’, te verkrijgen via info@texion.be, gaat hier dieper op in.

'Havendammen worden opgebouwd uit een combinatie van stenen en betonblokken, geplaatst volgens een grondig bestudeerd ontwerp' WAPENING VOOR VERTICALE BETONWAND De aan- en afvoer van containers naar de los- en laadkades vereist een wegennet met ingewikkelde geometrie. Plaats is kostbaar en taluds van vlak bij elkaar liggende wegen en spoorwegen maken steilbouw noodzakelijk. Voor verticale wanden bij kruisende wegen, zoals landhoofden van bruggen, is de keuze voor een met geostrips gewapende grond verstandig vanwege de kostenbesparing en de korte bouwtijd.

Uitrolponton met kunststof matras waarin grind zit verpakt. Bodembescherming ter hoogte van de doorvaargaten van de stormvloedkering voor de haven van Venetië.

BOUW VAN GELUIDSBERM Havenbeheerders streven een goede relatie met de omwonenden na. Containerbehandeling en transport via wegen en spoorlijnen veroorzaken geluidsoverlast. De bouw van een tussenliggende geluidsberm biedt soelaas. De vrijkomende gronden bij de aanleg van de infrastructuur worden aangezet tot een steile dijk, die stabiel is dankzij de wapening met geogrids. Om een groen uitzicht te bekomen, houden geocellen de grond op de steile helling op zijn plaats.

WAPENING EN EROSIECONTROLE BIJ HAVENDAMMEN

Betonnen wand met panelen voor een brug in Beveren (haven van Antwerpen).

Havens worden beschermd tegen het geweld van de golven door havendammen. Deze worden opgebouwd uit een combinatie van stenen en betonblokken, geplaatst volgens een grondig bestudeerd ontwerp. De juiste geometrie van de ligging van de dammen is belangrijk om inkomende schepen te vrijwaren van dwarsstromen en de energie van de meest kritische inkomende golven te breken.

Meestal dienen deze dammen gebouwd te worden op weinig draagkrachtige grond. Wapeningsgeotextielen zorgen in dat geval voor de interne en externe stabiliteit van de dammen en vermijden erosie van de zeebodem, zoals uitgelegd in het artikel ‘Oostende trekt grotere schepen aan dankzij sterkste geotextiel ooit’. ➤

73

Geotextiel

Geogrid met vaste knooppunten aan de Maeslantkering, de toegang tot de Haven van Rotterdam. De omgeving van het kunstwerk is beschermd tegen knaagdieren door een geogrid, dat onzichtbaar wordt dankzij de grasmat.

BODEMBESCHERMING BIJ STARRE CONSTRUCTIES

AANLEG WEGEN, PARKINGS EN OVERSLAGTERREINEN

WAPENING ASFALT EN SCHEURREMMENDE LAGEN

Dat innovatie met geokunststoffen nauwelijks grenzen kent, werd aangetoond bij de bouw van de 8 kilometer lange Oosterscheldestormvloedkering.

De bodem werd er beschermd tegen de sterke getijdenstromingen met grindmatten van 200m x 42m uit geokunststof, uitgerold met speciale schepen. Deze techniek is onlangs herhaald bij de bouw van het Mose-project in Venetië, zij het op kleinere schaal en in minder kritische omstandigheden. Het artikel ‘Oosterschelde en Venetië, vergelijkbare technologie maar andere schaal’, te verkrijgen via info@texion.be, vertelt hoe dit precies in zijn werk ging.

De kwaliteit van een weg of een overslagterrein begint bij de fundering. Om het verlies van funderingsgranulaten te voorkomen, plaatst men een scheidend geotextiel. Is de ondergrond onvoldoende draagkrachtig, dan biedt een berekend wapeningsgeotextiel of een geogrid met vaste knooppunten waarin de granulaten zich vastzetten, de oplossing.

Zware lasten veroorzaken vermoeiing van de asfaltlagen en scheuren, waarna een niet te stoppen verouderingsproces begint. Het wapenen van het asfalt met een geogrid in glas of koolstofvezel zorgt ervoor dat scheuren zich beter spreiden, zodat er microscheuren ontstaan in plaats van grote scheuren. Deze kleine scheurtjes bevinden

ASFALTMATTEN TEGEN BODEMEROSIE BIJ KADES Bij het aanleg- en afvaarmanoeuvre van schepen in havens veroorzaakt de schroef – maar vooral de boegschroef, zelfs bij laag vermogen – een wirwar van stromingen. Als gevolg daarvan zal de bodem eroderen en het bodempeil verlagen. Dit is te vermijden, want bij een lager bodempeil wordt de stabiliteit van de kade in kwestie bedreigd. Daar waar erosie dreigt, worden asfaltmatten afgezonken om ontgronding te voorkomen. Deze zijn gemaakt van een speciaal geotextiel, met daarop grind dat omhuld is met asfalt. Texion produceert deze geotextielen op maat, klaar voor gebruik.

74

Scheurremmende laag, gemaakt uit een geogrid in glas en een niet-geweven geotextiel voor absorptie van de bitumenemulsie (Sas van Gent).

Geotextiel

zich in het gebied waarin asfalt een zelfherstellend vermogen heeft. De levensduur van het asfalt neemt in belangrijke mate toe door het gebruik van wapening. Het geogrid kan uitgerust worden met transponders, voor de opslag van data inzake de uitvoering en het latere onderhoud van het asfalt en de omgeving.

DIFFERENTIËLE ZETTINGEN BEPERKEN Dankzij hun grote stijfheid beperken speciale geokunststoffen differentiële zettingen van wegen of terreinen. Bij een plaatselijke vervorming wordt de spanning in het vlak, dankzij de geokunststof, doorgegeven naar de omgeving, zodat er een krachtenspreiding ontstaat. De minder draagkrachtige plaats wordt nu ondersteund door de geokunststof, die rondom zich wel steun vindt. Dit zogenaamde ‘membraaneffect’, waarbij grote krachten plaatselijk schade zouden opleveren, worden opgedeeld in een reeks kleinere omringende krachten die – ten opzichte van de draagkracht van de ondergrond – binnen aanvaardbare grenzen blijven. Door het beperken van de differentiële zettingen ter hoogte van de onderfundering wordt schade aan de toplaag voorkomen.

Geogrid met vaste knooppunten voor de verankering van de granulaten van de fundering (industrieterrein haven van Zeebrugge).

sing die bestaat uit een kraagstuk van geotextiel – geplaatst op de oever, met een teen van schanskorven onderaan het talud – voldoet uitstekend aan de eisen van lage kostprijs en weinig onderhoud.

BESCHERMING VAN OEVERS

KADES UIT GESTAPELDE SCHANSKORVEN

De oeverbescherming van de tijrivieren in België is na de overstromingen van 1976 grondig aangepakt. Binnen de havengebieden is dan ook een vergelijkbare oeververdediging uitgevoerd, meer bepaald waar zich flauwe taluds bevinden (meestal in afwachting van de bouw van kades). De oplos-

Voor de bouw van kades met beperkte diepte, bijvoorbeeld langs kanalen, zal het niet steeds noodzakelijk zijn om een beroep te doen op constructies met beton en/of damplanken. Het stapelen van schanskorven onder de waterlijn kan volstaan om een kade te realiseren die geschikt is

voor het aanleggen van binnenschepen. Dankzij het eigengewicht van de schanskorven ontstaat een kantelevenwicht ten opzichte van de aangrijpende gronddruk. Eventueel, maar niet noodzakelijk, kunnen extra geogrids de veiligheidsfactor verhogen. Na de initiële zettingen, die de stabiliteit niet beïnvloeden, kan de kade bovenaan worden afgewerkt met een betonnen kopbalk en een verharde oppervlakte aan de landzijde. De veiligheidsfactor van een gewichtsmuur uit schanskorven ligt, in vergelijking met dezelfde gewichtsmuur in beton, onverwacht hoog. Interesse? Vraag deze berekening aan via info@texion.be.

SPLIJTBAKCONTAINERS ALS BOUWSTEEN Splijtbakcontainers zijn bouwstenen, bijvoorbeeld voor de aanzet van oeverbescherming of de bouw van een onderwaterdam. De container wordt gevuld in de splijtbak en daarna dicht geconfectioneerd. Er zijn speciale energieopnemende stiksels voorzien en ventielen om de lucht bij het neerkomen te laten ontsnappen. De container houdt het zand of baggerslib, waarmee hij is gevuld, vast.

VOORKOMEN VAN SCHADE DOOR KNAAGDIEREN

Steil talud, gewapend met een polyester geogrid en afgedekt met geocellen voor het vasthouden van de grond (Infrabel, spoorbundels haven van Zeebrugge).

Bepaalde rassen knaagdieren kunnen ware ravages aanrichten aan de oevers van waterlopen in het algemeen en in havens in het bijzonder. Zeker de omgeving van kunstwerken is bijzonder kwetsbaar. Geogrids met vaste knooppunten zijn niet ontworpen om knaagdieren te stoppen. Maar de praktijk heeft aangetoond dat een bepaald type polypropyleen geogrid zeer geschikt is als scherm tegen het indringen van dijken door knaagdieren.

De grasmat wordt weggehaald en het geogrid geplaatst, waarna de laag teelaarde opnieuw wordt aangebracht. ❚

75

ADVERTORIAL

Afdichting in de burgerlijke bouwkunde …

Voordelen

Geobent® Geobent-bentonietmatten bestaan uit een laag natuurlijk natriumbentoniet tussen twee geotextielen. Het onderste geotextiel (de drager) is een geweven geotextiel, het bovenste geotextiel is een niet-geweven geotextiel.

Meerlagig systeem Voor een dichting van afvalstortplaatsen stelt de vergunning verlenende overheid strenge eisen om vervuiling van het grondwater te voorkomen.

Hier combineert u geokunststoffen en natuurlijke materialen, zoals klei en bentoniet, tot een meerlagig systeem. Het lek-detectiesyteem Geologger van Texion, monitort de waterdichtheid.

Waterdoorlatendheid Bentonietmatten hebben een waterdoorlatendheidscoëfficient k(20) < 2 x 10-11 m/sec, na hydratatie en onder druk van de bovenbelasting.

Geobent® gebruikt u voor afdichting van: • • • • •

de bodem van afvalstortplaatsen de afkapping van afvalstortplaatsen opslagtanks vijvers en bassins kanaalbodems

•

Geobent-bentonietmatten met 5 kg/m² natuurlijk natriumbentoniet hebben een afdichtend vermogen dat overeenkomt met een laag van 0,50 m klei.

•

Het transport van Geobent heeft ca. 100 x minder volume en gewicht dan een kleilaag met hetzelfde afdichtend vermogen. Er is dus veel minder transporthinder en CO2 uitstoot dan bij een klassieke klei-afdichting.

•

Geobent is een industrieel product, geproduceerd onder strenge kwaliteitesborging, in gecontroleerde omstandigheden.

•

Ingeval van perforatie door beschadiging zwelt de bentonietmat vanzelf dicht.

•

Overlapping volstaat om continuiteit van de afdichting te verzekeren, er zijn geen dure lassen en verbindingen nodig.

• •

Geobent wordt geleverd op rollen van 5 m breedte.

Parameters voor ontwerpen, zoals externe en interne wrijvinghoeken, zijn ter beschikking van ingenieur bureau’s.

Meer informatie?

Voor meer informatie of advies bij de berekening of installatie, surf naar www.texion.be, of contacteer Texion op +32 (0)3 210 91 91of info@texion.be

… en in de woning- en utiliteitsbouw

EdilModulo® De noodzaak van afdichting Water is in de grond aanwezig, dikwijls als een zout-oplossing van chemische componenten. Deze zullen betonnen structuren vroegtijdig beschadigen, gevolg van een chemische reactie, waardoor hun statische weerstand vermindert. Afdoende waterdichting voorkomt dit proces. De EdilModulo kleimat ageert, niet als een passieve, maar als een actieve barrière, die reageert met de omgeving. Het bentonietpoeder zorgt voor een waterkerend scherm met een interne druk die zich gelijk stelt aan de waterdruk van de omgeving.

Samenstelling EdiModulo-bentonietmatten bestaan uit een laag natuurlijk natriumbentoniet tussen twee geotextielen. Het onderste geotextiel (de drager) is een zwaar geweven geotextiel, het bovenste geotextiel is een niet-geweven geotextiel.

Beiden zijn onderling verankerd door vernadeling.

EdilModulo gebruikt u voor afdichting van ondergrondse structuren: • • •

tunnels parkings kelders

Voordelen • •

eenvoudig te plaatsen, ook tegen verticale wanden

• • •

bij beschadiging of perforatie zwelt de mat dicht

uitstekende wapeningen van aanliggende betonstructuren worden rondom makkelijk afgedicht ingewikkelde pasvormen snijdt u ter plaatse uit geleverd op handelbare rollen

Afdichting zeewater en koolwaterstoffen Speciale types Geobent en Edilmodulo blijven efficient afdichten, zelfs indien in contact met brak water of met water gemengd met koolwaterstoffen. Hiervoor worden specifieke polymeren of een organische gemodifieerd bentoniet toegevoegd aan de afdichtingslaag.

Voor toepassing waarin risico aanwezig is voor vervuiling, kiest u voor een aangepast type.

TEXION GEOKUNSTSTOFFEN NV - Admiraal de Boisotstraat 13 - 2000 Antwerpen - Tel. +32 (0)3 210 91 91 - Fax +32 (0)3 210 91 92 - info@texion.be - www.texion.be

We think concrete! www.lithobeton.be Meer informatie: info@lithobeton.be of +32 (0)59 27 60 60 LTB-Adv_GWW-197x130.indd 3

Grondstoffen

met aluminium laadbakken

Zware materialen

25/08/15 10:20

Asfalt

met geĂŻsoleerde laadbakken

Slib

met stalen laadbakken

met afgedichte laadbakken

Verontreinigde grond

Ruw terrein transport

met afgezeilde laadbakken

met 4x4 trekkers

Bedrijfsnieuws

Tekst en beeld: Lithobeton

Nieuwe buizenmachine voor betonspecialist Lithobeton uit Snaaskerke-Gistel heeft geïnvesteerd in een nieuwe buizenmachine. Deze ‘rollerhead’-machine moet in de nabije toekomst twee bestaande installaties vervangen. De mogelijkheid bestaat om betonnen buizen vanaf een diameter van 300mm tot en met een diameter van 1600mm te produceren, en dit zowel ongewapend, vezelversterkt als gewapend.

Om tegemoet te komen aan de steeds luider klinkende vraag om langere buizen te gebruiken op de werven, opteerde Lithobeton ervoor om 3 meter lange buizen (nuttige lengte 2,85m) te produceren. Naast het hogere rendement bij de plaatsing is het bijkomend voordeel dat er zich minder voegen in de rioleringsstreng bevinden, waardoor de kans op eventuele lekken kleiner wordt.

PERFECTE VERDICHTING Het rollerhead-systeem perst de verse beton tegen stalen buitenmallen, wat resulteert in een perfecte verdichting en dus een waterdichte buis met vaste maatvoering. De rubberen dichtingsring op het spie-eind is speciaal ontwikkeld en bestaat uit twee rubbersoorten met verschillende hardheden.

Hierdoor wordt het inschuiven van de buizen beter geleid en wordt de kans op nazettingen beperkt.

Met deze nieuwe investering hoopt Lithobeton zijn markt te bestendigen en uit te breiden. Vooral de hogere kwaliteit en afwerkingsgraad van de nieuwe betonnen buizen moet het speerpunt zijn om van dit doel een realiteit te maken. ❚

In de nieuwe buizenmachine worden 3 meter lange buizen met een nuttige lengte van 2,85m geproduceerd.

79

H.M.B. Construction Equipment

H.M.B. is uw partner voor aankoop en service van machines in sectoren als wegenbouw, burgerlijke bouwkunde, steengroeven en recycling. Onze samenwerking met toonaangevende merken zoals Hyundai, Terex, Morooka, Keestrack en Rubble Master maakt dat wij sterk vertegenwoordigd zijn in de markt, zowel door directe verkoop als via het verdelers netwerk.

Tervantstraat 19 B-3583 Paal-Beringen Industriezone 8.3 Ravenshout - poortnummer 8830 telefoon +32 (0)11/30 50 20 - fax +32 (0)11/27 14 44

WWW.HYUNDAI-HMB.BE

Noorwegenstraat 8 | 9940 EVERGEM | 09/222.57.86 info@interparts.be | www.semat-interparts.be 16980538_Interparts 1-2.indd 1

07-10-16 10:10

JOURNAAL Nieuwe betoncentrale voor Schelfhout Ter vervanging van de oude betoncentrale voor de productie bij Schelfhout, investeert CRH Structural Concrete Belgium nv ruim 1,1 miljoen euro in de bouw van een gloednieuwe betoncentrale. Deze nieuwe centrale zal stortklaar beton en silex maken. Hiervoor worden tien vaste bunkers en twee wisselbunkers voorzien. Er komt tevens een grotere betonmenger, waardoor de capaciteit verdrievoudigd wordt.

Voor de bouw van de betoncentrale leverde Prefaco, één van de merken van CRH Structural Concrete Belgium, 1.200 m² dubbele wanden, 120 m² breedplaten, 50 m³ betonnen kolommen en balken en 45 m³ volle wanden.

Schelfhout draagt ook zijn steentje bij met de levering en plaatsing van 500 m² sandwichpanelen.

Over Devamix-BSV De activiteit van Devamix NV concentreert zich in het verwerken van natuurlijke en inerte materialen zoals bouw- en sloopafval afkomstig van afbraak-, grond- en wegeniswerken. Het aangevoerde puin wordt door middel van een breek- en zeefinstallatie gerecycleerd tot materialen die in de bouwsector opnieuw nuttig kunnen worden aangewend.

Kijk op www.bsv-nv.be voor meer informatie.

Topsnelheid in bouwen In het bouwverlof werd gestart met de bouw. Om tijd te winnen zijn de verschillende kelderputten bovengronds opgebouwd en is pas nadien de put gegraven, zo werd vermeden dat er per dag 500 m³ grondwater moest worden onttrokken. Dit is uiteraard alleen mogelijk met prefab beton. Voor het vullen van de dubbele wanden van het silogebouw is ook gebruikgemaakt van de door Prefaco ontwikkelde vulklep. Deze innovatie bestaat uit een pompaansluiting met een afsluitbare klep die het mogelijk maakt om dubbele wanden via de onderzijde feilloos op te vullen met een aangepast hoogvloeibaar betonmengsel. Het vullen met de klep zorgt voor een aanzienlijke tijdswinst en een verlaagd veiligheidsrisico aangezien een stelling overbodig is en werken op hoogte dus beperkt wordt.

Begin januari 2017 wordt de nieuwe centrale in gebruik genomen.

Eerste Atlas 350MH Tier4 Final bij Devamix-BSV Devamix-BSV uit Harelbeke heeft als eerste in België via Kemp in Hamme een Atlas 350MH Tier4 Final-industriemachine in gebruik genomen. De schonere en stillere motor is goed voor een nog hogere productiecapaciteit dan zijn voorganger en 10% zuiniger.

Deze 33,5 ton wegende mobiele overslagmachine is voorzien van de nieuwste generatie Tier 4 Final-motor met Ad Blue. De Atlas 350MH heeft een vermogen van 245 pk en een maximaal bereik van ruim vijftien meter. Verder kenmerkt de Atlas 350MH zich door de uitstekende prestaties. De geleverde uitvoering met liftcabine, die 2,5 m hydraulisch verstelbaar is, biedt de machinist een uitstekend zicht op de werkzaamheden. Deze 350MH is uitgerust met een J&B-zandgrijper met inhoud van maar liefst 1,75m³.

81

JOURNAAL Een Belg aan het hoofd van PIARC

Nieuwe speler mikt op gps-apparatuur voor ieder bedrijf

Ir Claude Van Rooten, directeurgeneraal van het Opzoekingscentrum voor de Wegenbouw (OCW), is zopas voor de jaren 2017-2020 tot voorzitter van de World Road Association (PIARC) benoemd. Van 2005 tot 2012 was hij lid van het Executive Committee en van 2009 tot 2012 voorzitter van de Communication Commission. Hij is de eerste Belg aan wie de eer van het voorzitterschap over deze wereldvereniging, waarbij meer dan 140 landen zijn aangesloten, te beurt valt. Bijna 110 jaar geleden was België medestichter van PIARC, op het eerste internationale wegencongres in Parijs. Claude van Rooten is burgerlijk ingenieur van opleiding en begon zijn loopbaan als projectingenieur bij Groep CFE en vervolgens als directeur voor België en het Groothertogdom Luxemburg bij Dywidag Systems International. In 2000 werd hij directeur-generaal van het OCW.

Gps-meet- en uitzetapparatuur is enorm in opmars. Toch zijn deze systemen niet altijd even bruikbaar voor kleinere firma’s of eenmansbedrijven. Als nieuwe speler op de markt wil Surveyour hier verandering in brengen, meer bepaald door gps-systemen te verdelen die voor iedereen in het bouwwezen en de agrarische sector toegankelijk zijn.

Door zijn verkiezing tot voorzitter van de Belgische Wegenvereniging werd Claude Van Rooten in 2014 van rechtswege de eerste afgevaardigde voor België bij PIARC, waarvan hij sinds eind 2013 tevens erelid is. Claude Van Rooten is ook lector aan de ULB, waar hij in samenwerking met de VUB college geeft in het ontwerp en het beheer van vervoersinfrastructuur.

Voorts is hij bestuurder bij Road Federation Belgium en voorzitter van de 1 5/11/13 09:07 Unie van Gebr.Geens-advertentie-208x71-NL.ai de Collectieve Researchcentra (UCRC).

“Onze medewerkers hebben jarenlange technische én commerciële ervaring opgebouwd op het vlak van gps-meet- en uitzetapparatuur voor de bouw en de agrarische sector”, luidt het bij Surveyour. “En wat minstens zo belangrijk is: ze spreken de taal van de gebruiker. Geen hoogdravende verhalen over cloudoplossingen en ‘bouwplaats van de toekomst’, maar concreet en helder productadvies, gericht op de dagelijkse activiteiten van de gebruiker.”

Alle voordelen van een eigen professionele gps-meetstok koppelen aan een uiterst acceptabele terugverdientijd: dat is de filosofie van Surveyour. Door het betaalbaar én gebruiksvriendelijk te houden, zorgt het ervoor dat het voor kleinere spelers voortaan wél loont om gps-apparatuur aan te schaffen.

Surveyour is exclusief Benelux-dealer van het merk CHC Navigation, een Aziatische fabrikant van ‘High Precision’-gps-producten die een grote betrouwbaarheid garandeert door gebruik te maken van componenten van gekende wereldmerken. Het Surveyour-gamma bestaat (voorlopig) uit gps-meetsets en -basisstations met bijhorende accessoires, inclusief een uitgekiend servicepakket met onder meer productgerichte praktijkopleiding op locatie.

Nu dealers in Luik, Bilzen, Haaltert, Hoogstraten, Wortegem-Petegem en Leuven.

Bezoek onze nieuwe website:

KNIKMOPS.be GEBR.GEENS HINNENBOOMSTRAAT 5 B 2320 HOOGSTRATEN T +32(0)3/314 79 30 info@knikmops.be

Betonboringen | Vloerzagen | Kabelzagen | Wandzagen | Chemische verankeringen | Warme voegvulling Centrum Zuid 1544 | B-3530 Houthalen | T +32.11.29 12 00 | F +32.11.29 12 09 | info@diabeton.be | www.diabeton.be AD_197x61_NL.indd 1

24-06-2014 09:37

83

JOURNAAL Met drones wegdek in kaart brengen voor onderhoudsprogramma’s Hoogmartens Wegenbouw uit Opglabbeek is een toonaangevend wegenbouwbedrijf, gespecialiseerd in het onderhouden en aanleggen van buitenverhardingen. Sinds kort is de operationele leiding van het bedrijf in handen van Tom Hoogmartens. Hij werd aangeduid als Jonge Vlaamse Aannemer voor 2016 door de Confederatie Bouw Limburg. Volgens Tom Hoogmartens vormen drones het nieuwste wapen in de strijd tegen een verloederde deklaag.

Tom Hoogmartens: “We hebben er de laatste jaren bewust voor gekozen om fors te investeren in kwalitatief materieel en jonge, dynamische medewerkers. We moeten onszelf dan ook blijven ontplooien.

Anders missen we de boot en liggen we eruit. Een evolutie die volop aan de gang is, is de digitalisering van werfopvolging, controles en inspecties. Alles zal meer en meer traceerbaar worden. Big data zijn de toekomst.”

De wegenbouw bestempelt Tom Hoogmartens als een vechtmarkt.

Het aantal overheidsopdrachten neemt af en tegelijk blijven er evenveel spelers bestaan die hun capaciteit aanhouden. Iedereen zoekt zijn omzet, waardoor de prijzen zakken en de marges zeer krap of soms zelfs onbestaande worden. Toch heeft Hoogmartens in 2015 in totaal nog meer dan 100.000 ton asfalt kunnen verwerken in de provincies Limburg, Antwerpen en Vlaams-Brabant. Op het vlak van openbare werken probeert Hoogmartens de huidige werkvolumes aan

te houden. Echte groei hoopt het te realiseren op specifieke niches, zoals wapeningsnetten en slijtlagen, en op de B2B-markt, als hoofdén onderaannemer.

Tom Hoogmartens: “Zolang alles op wieltjes loopt, bestaat er niet echt een reden om te innoveren. Maar als je echt een verschil moet maken, ben je als bedrijf genoodzaakt om je verder te ontwikkelen.

Daar zijn we momenteel volop mee bezig. We zijn aan het bekijken hoe we onderhoudsprogramma’s kunnen opstellen op basis van periodieke monitoring en oppervlakte- en volumemetingen, waardoor we veel beter kunnen inspelen op reële noden.

Meer in het bijzonder denk ik aan het inzetten van een drone om het wegdek te inspecteren. De drone scant het terrein met speciale meetapparatuur die een zeer gedetailleerd beeld van de toestand van het terrein geeft. Een regelmatig onderhoud kost uiteindelijk minder dan een wegdek in slechte staat helemaal te moeten vernieuwen.”

Inhuldiging fiets- en voetgangersbrug over watersportbaan Op woensdag 12 oktober werd de nieuwe fietsers- en voetgangersbrug over de zijarm van de Watersportbaan officieel ingehuldigd. De nieuwe brug geeft fietsers en voetgangers een verkeersluwe en rechtstreekse verbinding met de Verenigde Natieslaan via de Yachtdreef. De werken werden uitgevoerd door waterbouwbedrijf Herbosch-Kiere.

De brug verbindt de loods van de Koninklijke Cano Club Gent in de Yachtdreef met het voet- en fietspad rond de Watersportbaan, wat heel wat voordelen voor watersportclubs biedt. Zo kunnen trainers en volgers van roeiwedstrijden dankzij de brug de boten gewoon vanop de fiets volgen langs de volledige oever.

De brug heeft ook een invloed op de lopers, want ze verlengt de Finse looppiste. In 2010 werd de exacte lengte van de trimpiste opgemeten door een spin-off van de Universiteit Gent. Op basis van de resultaten van deze meting sneuvelde de stadslegende dat een rondje Watersportbaan vijf kilometer zou bedragen.

Door het schorspad een bocht te laten maken over het gras vlakbij de brug en verder weer te laten aansluiten op het bestaande pad, wordt de

84

JOURNAAL SAMEN DUURZAAM VERNIEUWEN piste nu 33 meter langer. Een rondje zal zo exact vijf kilometer bedragen, en geen 4.967 meter zoals vroeger. De trimpiste is een realisatie van de sportserviceclub Panathlon samen met de Stad Gent.

De realisatie van de brug kadert bovendien in het streven van de Stad Gent om een uitgebreid Stadsregionaal Fietsroutenetwerk uit te rollen.

Dat netwerk heeft als doel de fietsroutes in de stad en tussen stad en randgemeenten optimaal te verbinden, zodat fietsers zich veilig en comfortabel kunnen verplaatsen.

De realisatie van een nieuwe fiets- en voetgangersbrug over de zijarm van de Watersportbaan startte op 15 februari 2016, op vraag van de watergebonden sportclubs die actief zijn op de Watersportbaan. De vorm van de solide betonnen brug verwijst naar de vorm van een kano, een duidelijke link met de vele watergebonden (en andere) sportactiviteiten op en rond de watersportbaan. De inhuldiging gebeurde door Resul Tapmaz, schepen van Sport, en Filip Watteeuw, schepen van Mobiliteit.

Couderé wordt AllTerra BeLux Vanaf 1 oktober 2016 neemt de Monnoyeur Groep het bedrijf Couderé Geomatic Engineering en Geo Service over. Een belangrijke mijlpaal in het bestaan van Couderé. De Monnoyeur Groep zal Wim Van Huele (COO) en het Couderé en GeoService-team ondersteunen in hun ambitieuze ontwikkelingsplannen. Beide groepen delen gemeenschappelijke waarden zoals het leveren van een kwaliteitsservice en het creëren van een resultaatgericht klimaat.

In de Monnoyeur Groep zit ook het CATERPILLAR-dealership voor België en het dealership voor SITECH (machinebesturing).

De verandering wordt gedeeld met belangrijkste partner TRIMBLE. Daarom wordt er gekozen voor een nieuwe merknaam, AllTerra BeLux, die algemeen gebruikt wordt voor het wereldwijde TRIMBLE Geospatial equipment-netwerk. Om deze overgangsperiode zo voorspoedig mogelijk te laten verlopen, zal er geleidelijk overgegaan worden tot de nieuwe benaming.

DWA INSPECTIEPUT perfecte hydraulische eigenschappen • • • •

Copro gekeurd kunststof stroomprofiel in PP of GVK (glasvezel versterkte kunststof) op volle buishoogte Aansluiting voor verschillende buistypes (GRES, PVC, PP, gietijzer) Hoogte van de put en hoekverdraaiingen van de aansluitingen volgens de wensen van de klant Een volledige wandbekleding van de inspectieput en het deksel is mogelijk in PP

De kernactiviteit die aan de basis ligt van Couderé blijft behouden en het bedrijf zal zijn klanten nog beter van dienst kunnen zijn, vooral op het gebied van landmeetkunde, kadastrale opmetingen, inventarisatie, railway, drones en monitoring.

(foto: Bram Janssens)

85

Boren en verlijmen van deuvels in beton met diamant of percussie

Zagen van brugdek

Wanneer kloppen van wegen niet mag, persen wij de beton

Boren van gaten tot 1000mm

Vloerzagen, wandzagen, boren, schuren, frezen, kogelstralen, kabelzagen, persen, boren en verlijmen van deuvels, knijpenâ&#x20AC;Ś en zoveel meer :

Bezoek onze website WWW.ZABO.BE Graag meer info, prijsaanvraag of gesprek ?

Bel +32(0)56 25 50 70 of info@zabo.be Publiciteit Grond-water-wegenbouw.indd 1

5/10/16 15:34

WIJ GEVEN VORM AAN DE SAMENLEVING VAN MORGEN.

Metrostation Le Bourget © Atelier Novembre Architecture Ligne 17, nieuwe metrolijn voor wereldstad Parijs.

A11 snelweg Brugge-Knokke © AWV Sluiting belangrijke ‘missing link’ in Vlaams wegennet.

Meer w onze eten ove r expe rtise?

Bezo www ek onze w .swe cobe ebsite lgium .be

Stuwsluis op de Leie © Tom D’Haenens Onderdeel van de Seine-Schelde verbinding.

Busstelplaatsen De Lijn © Arteum Architects Duurzame verbetering van het openbaar vervoer.

Sweco is Europa’s toonaangevend ingenieurs-, advies- en ontwerpbureau Met 14.500 medewerkers in Europa, waarvan 800 in België, bieden we onze klanten de juiste expertise voor iedere situatie.

De experts van Sweco Belgium bouwen aan de infrastructuur en vervoersystemen van de steden en gemeenschappen van morgen.

We behoren tot de Belgische top voor infrastructuurprojecten en we beschikken over een uitgebreid internationaal kennisnetwerk.

Wij staan garant voor professionele begeleiding en advies tijdens alle fasen van een PPS-project: vanaf de projectdefinitie, over het ontwerp, de uitvoering en de terbeschikkingstelling, tot en met de onderhoudsfase. Dit zowel aan de kant van de opdrachtgever als van de opdrachtnemer. Welke uitdaging u ook heeft, Sweco Belgium zal ze voor u oplossen!

www.swecobelgium.be

- ABC Klinkergruppe: een kei in kleiwaren - ABC Klinkergruppe: meer dan 125 jaar expertise in de markt van de gebakken kleiklinker - ABC Klinkergruppe : duizenden referenties op de Europese markt en ver daarbuiten - ABC Klinkergruppe staat voor o Adembenemend mooi o Buitengewone kwaliteit o Continuïteit ABC-Klinkergruppe Grüner Weg 8 · D-49509 Recke Tel. 054 53 / 93 330 · Fax 054 53 / 93 33 45 abc@abc-klinker.de www.abc-klinker.de Contact Vlaanderen Carl Broucke M: +32 496 58 88 55 E: carl.broucke@verhelst.be

16980144_ABC Klinkergruppe v2.indd 1

GWW - 01-2016 - (197x130).indd 2

Contact Wallonië Luc Vandenhouwe M: +32 498 52 23 47 E: lv.consult@skynet.be

18-02-16 12:44

2/02/16 08:16

Tekst en beeld: Vlaamse Confederatie Bouw

GEOTHERMISCHE BORINGEN ZIJN INTERESSANT

VOOR LAGE-ENERGIEWONINGEN

â&#x17E;¤

89

OLIVIER Industrie NV Schaapbruggestraat 26 8800 RUMBEKE

Tel 051 26 00 26 Fax 051 26 00 27 info@olivierindustrie.be

VERNIEUWEN RIJWERKEN EXCLUSIEF INVOERDER

www.olivierindustrie.be

EMOTRADE �

EJVIERGO-GROUP

INNOVATIEVE OPLOSSINGEN VOOR WATERGEBONDEN WERKEN BESCHERMING & AFDICHTING

/ncomat ® Betonmatras

Tektoseal® Minerale dichtingsmat

IZ 583 • Rijksweg 91, 2870 Puurs• T: 03 860 19 70• info@emergo.be• www.emergo.be

Het gebruik van geothermische warmtepompen zit in de lift. Bovendien worden de premies voor warmtepompen vanaf 1 januari 2017 uitgebreid. Een geothermische warmtepomp kan rekenen op een premie van maar liefst 4.000 euro. Dit maakt dat er in de toekomst allicht nog veel meer geothermische boringen nodig zullen zijn. In dit artikel zet Davy Proost van de Arendonkse woningbouwfirma Arkana de voornaamste aandachtspunten op een rij.

Geothermie is een interessante piste voor het terugdringen van het energieverbruik van woningen en gebouwen. Ook de Vlaamse Confederatie Bouw beseft dit en tracht de toepassing ervan dan ook te promoten – onder meer door BEN-woningen met geothermie in de kijker te plaatsen op haar website en zo de meerwaarde ervan toe te lichten. “De steeds strengere EPB-eisen doen mensen goed nadenken over hun technische installaties”, vertelt Davy Proost van de Arendonkse woningbouwfirma Arkana. “In onze nieuwe dossiers merken we dan ook dat het gebruik van geothermische warmtepompen sterk stijgt . Maar liefst 50 % van de BEN-woningen die we de laatste twee jaar bouwden, zijn uitgerust met een geothermisch warmtepompsysteem. Het is dan ook een van de meest rendabele energetische oplossingen, maar ook meteen de duurste. Mooi meegenomen is dat je met een geothermische warmtepomp ook passief kan koelen. Dat maakt ook airco overbodig.”

elke bodem geschikt voor een geothermische warmtepomp. Om dat te achterhalen, moet je eerst een bodemonderzoek laten uitvoeren. De waterdoorlatendheid van de grond speelt een belangrijke rol. Bovendien moet er ook grondwater aanwezig zijn. De tuin moet goed bereikbaar zijn voor de machines waarmee we de putboringen uitvoeren. Indien nodig is het ook mogelijk om de putboringen uit te voeren voor de funderingswerken”, gaat Proost verder. “Houd er tot slot ook rekening mee bij het ontwerpen van de technische ruimte. De installatie van een warmtepomp neemt meer plaats in beslag dan een eenvoudige condensatieketel. Breng je architect tijdig op de hoogte.”

VERTICAAL OF HORIZONTAAL? Een geothermische warmtepomp haalt warmte uit de ondergrond. Dat kan op twee manieren: met verticale putboringen of met een horizontaal captatienet. “Wij geven de voorkeur aan verticale putboringen”, legt Proost uit. “Hiervoor is slechts een kleine oppervlakte nodig. Een horizontaal captatienet kan alleen op grotere percelen toegepast worden. Het dwarsboomt ook latere mogelijkheden in de tuin, zoals bijvoorbeeld de bouw van een zwembad of eventueel bijgebouw.”

WAAROP LETTEN? “Bij verticale putboringen heb je weinig tuinoppervlakte nodig. Je kan de boring zelfs onder de woning plaatsen”, vertelt Proost. “Toch is niet

'Voor verticale putboringen is slechts een kleine oppervlakte nodig' KOSTENPLAATJE Voor een geothermische warmtepomp met verticale boringen mag je rekenen op een prijs vanaf 21.000 euro. Een grote investering. “De terugverdientijd is afhankelijk van het project”, klinkt het bij Arkana. “Als het E-peil door het gebruik van de warmtepomp voldoende zakt, heb je vaak recht op bepaalde subsidiemaatregelen. Toch merken we dat niet enkel de prijs en de terugverdientijd beslissingscriteria zijn voor de keuze van een warmtepomp. De particulier maakt deze keuze eerder omwille van het comfort, de passieve koelingsmogelijkheden, het beperkte onderhoud, de onafhankelijkheid van het gasnet en de positieve invloed op het E-peil.” ❚

91

Duur? Nee, duurzaam!

Waarom de totale deklaag vervangen als het ook duurzamer én goedkoper kan?

Voorop in wegdekzorg

Postbus 127 6040 AC Roermond Schipperswal 19 6041 TC Roermond

Coldmix is gespecialiseerd in conserverend wegonderhoud met Emulsie Asfalt Beton (EAB). EAB kan razendsnel en milieuvriendelijk worden geproduceerd.

Het grondstoffenverbruik is minimaal en datzelfde geldt voor de CO2-uitstoot.

Bovendien is EAB een koudetechniek en dus energiebesparend.

Benieuwd hoe wij de specifieke schades aan uw wegennet aanpakken? Bel of mail ons: (0475) 51 80 47 of info@coldmix.nl www.coldmix.nl

THE BRAND CHANGES BUT OUR

KNOWLEDGE, PRODUCTS AND SERVICES STAY THE SAME TOTAALOPLOSSINGEN VOOR AL UW MEETPROBLEMEN BOUW - LANDMEETKUNDE - CIVIL ENGINEERING - RAIL - NUTSBEDRIJVEN

AllTerra BeLux a division of Sitech Belgium NV Maatschappelijke zetel: Industriepark-west 75, B-9100 Sint-Niklaas Kantoor Brugge: Monnikenwerve 43, B-8000 Brugge. T +32(0)50 38 91 66 Bureau Namur: Avenue des Dessus-de-Lives 2, B-5101 Loyers. T. +32 (0)81 58 02 04 info@allterra-belux.com www.allterra-belux.com

16980569_Coudere BVBA.indd 1

02-11-16 10:29

BOUWMAT VAKKATERN OVER BOUWMATERIEEL & BOUWMACHINES

MONTABERT: ANTISEISMISCH BRV-SYSTEEM SCHWING-STETTER GROENEVELD BOUWT SUCCESVERHAAL IN BELGIE VERDER UIT MATERMACO: NIEUW CEO EN VERDELING LIUGONG SAMENWERKING DEBLOCK VERHUUR EN SITECH INTERNATIONAL VAN EN TRUCK OF THE YEAR

Boogert Service BV Service, revisie en nieuwbouw van betonmixers en pompen, levering van onderdelen.

De Exclusieve Schwing-Stetter dealer voor Nederland en BelgiĂŤ.

Boogert Service BV De Weel 7 4306 NV Nieuwerkerk (NL) Tel Fax Email Site

: : : :

+31(0)111-647770 +31(0)111-647773 info@boogertservice.nl www.boogertservice.nl

www.boogertservice.nl

Antiseismisch BRV-Systeem

Tekst en beeld: Tramac

MONTABERT STELT ZIJN ANTISEISMISCH BRV-SYSTEEM VOOR Recent werd een revolutionair antiseismisch BRV-systeem geïntroduceerd. Dit is een elektronisch systeem dat het vermogen van breekhamers regelt in functie van de trillingen die ze genereren. Met behulp van sensoren die in gevoelige zones (spoorwegen, fragiele gebouwen) worden geplaatst, zal dit systeem – op een transparante, gebruiksvriendelijke manier – het vermogen van de breekhamer kunnen afzwakken volgens de richtlijnen van de aannemer.

Het antiseismisch BRV-systeem regelt het vermogen van breekhamers in functie van de trillingen of eventueel zelfs de decibels die ze genereren.

Het antiseismisch BRV-systeem is een unieke innovatie van Montabert, die gepatenteerd is met behulp van een octrooiaanvraag en die onlangs geïmplementeerd werd door Tramac. “Om de gegenereerde trillingen in de hand te houden, zijn klanten doorgaans verplicht om hun toevlucht te nemen tot een labo dat permanent de seismische waarden opmeet. Dit brengt echter bijkomende financiële en organisatorische kosten met zich mee. Dankzij de dit antiseismisch BRV-systeem is dit echter verleden tijd. Sterker nog: het gebruik van het mechanisme gaat gepaard met mooie besparingen”, luidt het bij Tramac.

OOK VIA ANDERE RECEPTOREN Bovendien zal het systeem de operator helpen om de verhouding tussen de veiligheid voor de omgeving en de productiviteit te optimaliseren. Het werkbereik van het beschikbare vermogen zal gelijk zijn aan dat van drie verschillende breekhamers. Het beperken van de slagkracht kan dus volgens trillingen, maar eveneens via andere receptoren worden geregeld – bijvoorbeeld op basis van het geluid. De Montabert V32 maakt het dus mogelijk om te werken met het maximaal toegestane geluidsniveau, uitgedrukt in een bovengrens van het geproduceerd aantal decibels. ❚

BOUWMAT | 95

Uw servicepartner voor het uitvoeren van beton- en chapewerken

Industrielaan 23 - 9320 Erembodegem Tel: +32 (0)53 70 18 91 www.mmbmachines.be info@mmbmachines.be traditionele chape

vloeichape

1698404_MMB 1-2.indd 1

08-09-16 10:29

BOUW & INFRA OPLOSSINGEN

WITH YOU ALL THE WAY

PLANNING > OPMETEN > ONTWERP > UITZETTEN > UITVOERING > AS-BUILT Gelijk welk project, om het even hoe groot het bedrijf, gelijk welke toepassing â&#x20AC;&#x201C; Topcon heeft een compleet aanbod van precisiemeting- en positioneringsoplossingen om aan uw behoeften te beantwoorden.

Kom meer te weten over wat andere professionals net zoals jij, met Topcon technologie bereiken. topconpositioning.be

Betonpompen en betonmixers

Tekst en beeld: Boogert Service

Exclusieve Schwing-Stetter-dealer voor Nederland en België Het Nederlandse Boogert Service BV verkoopt betonpompen en betonmixers uit de Schwing-Stetter-fabrieken in Duitsland verzorgt de service ervan in de eigen werkplaats in het Zeeuwse Nieuwerkerk. “Gezien onze centrale ligging en goede bereikbaarheid vanuit Nederland en België is alles aanwezig om aan de gekoesterde verwachtingen op het vlak van kwaliteit en snelheid te voldoen”, luidt het.

“Met één 10- en vier 5-tonsbovenloopkranen is onze betonpomp- en -mixerreparatiewerkplaats in staat om de meest uiteenlopende opdrachten te vervullen”, aldus Boogert Service. “Het is overigens een werkplaats die door ervaren en door de fabrikant opgeleide mensen wordt bevolkt, want goed gereedschap alleen is niet voldoende. We beschikken ook over een eigen hydrauliekservice voor het persen van slangen en een was- en testruimte. Dat we daarbij aan de strengste milieuvoorschriften voldoen, spreekt voor zich.”

OPTIMALE SERVICE 24/7 service verlenen vraagt om een goede organisatie die haar afspraken nakomt. Het draait immers om bedrijfsmiddelen die zo snel mogelijk opnieuw operationeel en dus winstgevend moeten zijn. “In functie van een snelle en efficiënte service ter plaatse kunnen we een tweetal mobiele werkplaatsen inzetten. Het zijn vrachtwagens die volledig zijn ingericht om overal de hoog-

ste kwaliteit op locatie te kunnen bieden, met aan boord een werkplaats, een onderdelenmagazijn en alles wat nodig is voor een optimale service.

Voor eenvoudige reparaties en het afleveren van onderdelen zetten we een goed uitgeruste bestelbus in. De mobiele service wordt vervolledigd door een aantal uitleenauto's.”

FOCUS OP VEILIGHEID De kracht van Boogert Service zit echter niet alleen in de uitstekende service en de snelle onderdelenvoorziening. Ook veiligheid is een belangrijke prioriteit. “Voor de veiligheid van zowel onze werknemers als de omgeving is het belangrijk dat het materieel aan strenge veiligheidsnormen voldoet. Boogert Service BV heeft drie door Schwing Gmbh opgeleide inspecteurs in dienst voor het keuren en inspecteren van het materieel, geheel volgens de NEN EN 12001-norm.” ❚

Betonpompen en betonmixers uit de Schwing-Stetter-fabrieken in Duitsland worden onder handen genomen in een eigen werkplaats.

BOUWMAT | 97

Bedrijfspresentatie

Tekst en beeld: Groeneveld Belgium

Kritische benadering machinepark doet implementatie centrale smering toenemen

Het Gorinchemse bedrijf Groeneveld bestaat 45 jaar. In deze periode groeide de onderneming uit tot een van de belangrijkste spelers op het vlak van automatische vetsmeersystemen, maar focust het ook op de continue ontwikkeling van veiligheidssystemen voor de bouwbranche, de transportsector én de havenindustrie. De zoektocht naar talentvolle medewerkers en de recente nieuwe verhuis naar een nieuwe locatie tonen aan dat het Nederlandse bedrijf keihard verder timmert aan het uitbreiden van het succesverhaal in België. Wij gingen op de koffie bij algemeen directeur Benelux Fred van der Heijden.

De verhuis naar het nieuwe pand in Schelle zet de verdere ambitie van Groeneveld in België extra in de kijker.

“Ondernemers kijken steeds aandachtiger naar hun machinepark”, vertelt van der Heijden. “Waar ze vroeger enkel konden rekenen op de goodwill van de machinist, proberen ze het onderhoud van de machine nu beter te monitoren en volgen ze de maximale inzetbaarheid en levensduur veel nauwgezetter op. Stilstand van groot én klein bouwmaterieel is tegenwoordig uit den boze.

98

Bedrijfsleiders beseffen dat automatische vetsmering een belangrijke component van dit proces kan zijn”.

MACHINESPECIFIEKE SMEERSYSTEMEN Voor iedere machine heeft Groeneveld een juist smeersysteem ontwikkeld. Machines die worden ingezet voor bouwwerken, grondverzet,

wegenbouw, goederenbehandeling in havens én mijnbouw kunnen zonder probleem uitgerust worden met het systeem dat daarvoor het meest aangewezen is. Europa blijft nog steeds de markt waar centrale smering het meest evident wordt geacht, maar ook in landen waar veel handmatig gesmeerd wordt, ontdekt men de talloze voorbeelden. “In Brazilië vertelde een van onze

Bedrijfspresentatie

'Door de goede dosering is het vetgebruik een stuk lager en kunnen er zonder probleem biologisch afbreekbare vetten gebruikt worden' medewerkers het verhaal van een klant die een belangrijk argument had om centrale vetsmering te integreren”, haalt van der Heijden aan. “In het gebied waar hij actief is, krioelt het van de slangen, en zo moet de machinist niet meer onder de machine kruipen”.

Algemeen directeur Benelux Fred van der Heijden.

TWIN, TOP IN AUTOMATISCH SMEREN Naast het nieuwe EcoPlus- en het CompAlube XS-systeem voor compactere machines, is het TWIN Heavy Duty-vetsmeersysteem nog altijd het uithangbord van het bedrijf. Dit progressieve smeersysteem voor grotere machines die in zwaardere omstandigheden werken is al meer dan vijftien jaar uniek in de wereld. TWIN is geschikt voor hoogwaardig 2-vet, dat onder lage druk in de smeerpunten wordt ingebracht. Dat gebeurt tijdens inzet van de machine en in kleine, nauwkeurig gedoseerde hoeveelheden. Dit resulteert in de best mogelijke verdeling van het vet over het lageroppervlak en een permanent goede afdichting. De vetlevering wordt met andere woorden volledig afgestemd op de smeerbehoefte van een machine. Het onderhoud is miniem en alles is makkelijk instelbaar. Controle en monitoring gebeuren met behulp van een geïntegreerd managementsysteem dat de bestuurder via een cabinedisplay informeert. Ook het milieu heeft baat bij het TWIN-systeem. Door de goede dosering is het vetgebruik een stuk lager en kunnen er zonder probleem biologisch afbreekbare vetten gebruikt worden.

INTERESSANT VOOR VERHUURMARKT Bij Groeneveld volgt men uiteraard ook de ontwikkelingen op de verhuurmarkt op de voet.

“Centrale smering op machines, bestemd voor de verhuur, biedt enorm veel voordelen”, licht van der Heijden toe. “Als machines na een huurperiode handmatig moeten worden gesmeerd, kunnen ze niet ingezet worden voor verhuur en ➤ zorgt dit voor omzetverlies.

Het TWIN Heavy Duty-vetsmeersysteem is nog altijd het uithangbord van het bedrijf.

99

Nieuwe locatie Groeneveld

aan een langere levensduur van de machines en een besparing op de arbeidsintensieve manuele smeringshandelingen.

“We zijn voortdurend op zoek naar verbeteringen aan de bestaande systemen en nieuwe technologische ontwikkelingen”, vertelt een ambitieuze van der Heijden. “Zowel in functie van onze contacten met de OEM’s zoals Volvo, Komatsu en In het voorjaar werden bij Boels Verhuur 220 machines uitgerust met het EcoPlus-vetsmeersysteem.

Een constante en correcte smering resulteert bovendien in een langere levensduur van deze machines, die toch continu door andere personen in verschillende omstandigheden bediend worden.”

Illustratief voor de trend in de verhuurmarkt is het order dat Groeneveld in het voorjaar toegewezen kreeg van Boels Verhuur. 220 midi- en minigravers werden uitgerust met het EcoPlusvetsmeersysteem. Boels mikt hiermee op een significant dalende onderhoudskost, gekoppeld

JCB, alsook van onze relaties met de gebruikers zoals verhuurcentra overal ter wereld, proberen wij zo goed mogelijk in te spelen op de bestaande behoeften. Ook in België versterken we onze positie elke dag en hopen we door het inrichten van onze nieuwe locatie nog meer te kunnen fungeren als rechtstreeks aanspreekpunt en oplossingen te kunnen bieden op de vraagstukken die onze klanten ons voorleggen.” ❚

Greensight en SpeedLimiter Het Greensight Active Safety-systeem is een andere ontwikkeling van Groeneveld die steeds vaker wordt toegepast bij grondverzetbedrijven. Het is een actief veiligheidssysteem dat de veiligheid rond de machine sterk verbetert. De vrije ruimte rond de machine wordt duidelijk en betrouwbaar aangeduid met behulp van ultrasone sensoren die tot negen meter afstand nauwkeurig zijn. Een licht- en geluidssignaal in de cabine waarschuwt de machinist bij gevaar.

SpeedLimiter is een elektronische snelheids- en toerenbegrenzer voor trucks, graafmachines, wielladers en bussen. Het volledige vermogen blijft beschikbaar bij installatie, maar er wordt een maximum ingesteld voor de toerental-snelheidsverhouding. SpeedLimiter verhoogt de veiligheid en levert een bijdrage aan de kostenbeheersing van het voertuig via een lager brandstofverbruik, wat een positieve impact heeft op motorslijtage, remmen en banden.

Greensight Active Safety is een actief veiligheidssysteem dat de veiligheid rond de machine scherp verbetert.

101

VERKOOP / VERHUUR / SERVICE Waregem Kabeljauwstraat 20 8790 Waregem T 051 63 43 31 F 051 63 52 73 info@vangaever.be Lummen Klaverbladstraat 13a 3560 Lummen T 013 26 10 20 F 013 26 10 22 lummen@vangaever.be Sint-Pieters-Leeuw Bergensesteenweg 830 1600 Sint-Pieters-Leeuw T 02 356 20 71 F 051 63 52 73 splw@vangaever.be

MATERMACO

Tekst en beeld: Leo Van Hoorick

Matermaco heeft nieuwe CEO en verdeelt LiuGong

LET’S WORK Matermaco werkt hard aan een wederopstanding. Nadat Liebherr de firma twee jaar geleden de wacht aanzegde, geraakte het bedrijf uit Gembloux verzeild in een steeds moeilijkere positie. Gelukkig bleef de afdeling landbouwmachines het goed doen. Intussen is de oude directie de laan uitgestuurd en is er een nieuwe manager met een indrukwekkend cv aangesteld.

Intussen bent u hier ongeveer een jaar aan de slag. Wat waren de prioriteiten toen u begon?

Wel, er stonden meerdere zaken op het programma. Er moest dringend opnieuw duidelijkheid worden gecreëerd in de structuur van het bedrijf. Er moest opnieuw worden geïnvesteerd in de mensen en de systemen om een duurzame groei mogelijk te maken. Een duur woord – ik ben niet zo’n fan van dure woorden – maar het is de bedoeling om opnieuw op consistente wijze te groeien, en daarvoor had het apparaat een grondige opfrisbeurt nodig. Er gebeurt dus heel veel, ook al is dat niet altijd zichtbaar voor de buitenwacht.

Wat is er intussen al veranderd, naast de logo’s?

Die logo’s zijn inderdaad een klein, maar niet te onderschatten signaal. De divisiestructuur is vereenvoudigd, inclusief de oprichting van een nieuwe juridische entiteit voor de landbouwmachines van de Agco-merken. Voorheen was Matermaco verantwoordelijk voor Massey-Ferguson en Matera nv bekommerde zich om Valtra. Matera Agriculture – de nieuwe vennootschap – gaat deze activiteiten voortaan groeperen.

Luc Deleener, directeur van de Industriedivisie en Benoit Strauven, de nieuwe CEO van Matermaco.

Luc Deleener (directeur van de industriedivisie), u heeft het allemaal van kortbij meegemaakt…

Sinds de verhuis van Brussel naar Gembloux acht jaar geleden bleef alles grosso modo bij hetzelfde. Er was een gebrek aan investeringen, en dat zorgde er mee voor dat de zaken terugliepen. Het moederbedrijf, de Nederlandse Mechan Groep, besliste ruim een jaar geleden dat het zo niet verder kon. Benoit Strauven werd aangesteld als nieuwe CEO, en dat zorgde voor een grondige ommezwaai in positieve zin. In één jaar tijd hebben we onze achterstand bijna weggewerkt, en het is nog niet afgelopen. Alle neuzen staan weer in dezelfde richting en iedereen hervond zijn motivatie.

Benoit Strauven, u bent CEO van een groot materieelbedrijf, maar nieuw in de sector…

Dat klopt. Ik studeerde af als Handelsingenieur bij Solvay in Brussel, waarna ik aan de slag ging bij Barco, eerst sales en dan sales management. Dat bracht me naar de USA en vervolgens naar China, waar ik een aantal jaren heb gewoond en gewerkt. Vervolgens ging ik werken voor de Boston Consultancy Group, inclusief een verblijf van enkele jaren in Maleisië, en vervolgens in eigen land. Nadien werkte ik enkele jaren als zelfstandig crisismanager om kmo’s bij te staan in België. De voorbije zes jaar werkte ik bij de Groep Van Hoorebeke (een van de vier grootste houthandels van het land), eerst als financieel directeur en de laatste drie jaar als algemeen directeur.

Er zijn nu vier duidelijk afgelijnde divisies: de landbouwdivisie, goed voor ca. 40% van de omzet en vervolgens Compact & Agri (het vroegere “Park & Tuin”), Industrie en Export, die elk goed zijn voor ongeveer 20% van de omzet. In Compact en Agri zit voornamelijk het materieel van Kubota. We voegden er ook ‘Agri’ aan toe omdat dit merk volgend jaar met volwaardige trekkers tot meer dan 200 pk gaat komen. Export is de divisie die de historische roots van Matermaco vertegenwoordigt. Er is ook een buitenlands bedrijf in ondergebracht, Matera Algerije, dat zich voornamelijk bezighoudt met machines voor mijnbouw en steengroeven.

Onze industriedivisie, die onder de leiding staat van Luc Deleener, is groter geworden: de mijnbouwdivisie en de activiteiten van Belmaco (onder meer Mecalac en Thwaites) zijn er eveneens in ondergebracht. Ook zij telt eigenlijk vier takken: goederenbehandeling, bouw, zwaar materieel en energie (generatoren en motoren). In tegenstelling tot de landbouwdivisie, die volledig op een dealernetwerk is gebaseerd, werkt de industriedivisie tegenwoordig zonder dealers.

Ook voor de goederenbehandelingsdivisie, met de Komatsu-heftrucks?

Deleener: We zijn daar inderdaad volledig van afgestapt. De markt staat onder druk, en dus ook de marges. We verkiezen daarom te werken met servicepunten, waarmee de klant goed geholpen wordt zonder tussenkomst van derden. We hebben in onze divisie ook een aanzienlijk aantal monteurs die constant op de baan zijn met een tiental servicewagens. We beschikken tevens over een team dat in vaste binnendienst werkt. Dat legt zich toe op grote herstellingen, maar bereidt ook de interventies op de werf voor. Ons technisch departement telt ruim twintig medewerkers. ➤

BOUWMAT | 103

All the way for Quality ...

COPRO: your Quality partner for road construction and infrastructure.

We stand for impartial Control and Certification.

COPRO vzw/asbl - Z.1 Researchpark-Kranenberg 190 - BE-1731 Zellik (Asse) - tel: +32 (0) 2 468 00 95 - info@copro.eu - www.copro.eu Quadri kleuren Donker groen:

Quadri kleuren Licht groen:

C: 100

C: 70

MATERMACO

Jullie tekenden onlangs een belangrijk contract…

Strauven: Inderdaad, met het Chinese LiuGong. De eerste contacten zijn ongeveer een jaar geleden gelegd. In augustus is het contract getekend. LiuGong heeft een volledig gamma graafmachines en wielladers. Ik denk dat de timing erg goed is, in die zin dat ze aan het begin staan van hun intrede op de Europese markt. Ook wij staan voor een nieuw begin, na het vertrek van Liebherr. Samen met LiuGong delen we de ambitie om een deel van de markt in te palmen. We spreken als het ware dezelfde taal en niet onbelangrijk: ze hebben een zetel in Europa (in het Nederlandse Almere). Ze vestigden zich daar al in 2012 en hebben intussen heel veel werk verricht qua wisselstukkenbevoorrading en het aantrekken van lokale mensen uit de industrie.

Als ik het goed heb, is Matermaco het zestiende bedrijf dat in Europa wordt aangesteld als verdeler van LiuGong. Het merk is al aanwezig in Scandinavië, Frankrijk, Nederland, Turkije en een aantal Oost-Europese landen. Hetzelfde geldt voor het Verenigd Koninkrijk, waar het al meerdere honderden machines heeft verkocht. Wereldwijd is het merk aanwezig in meer dan 130 landen. Met 24.425 verkochte machines in 2015 is LiuGong goed voor een omzetcijfer van om en bij één miljard euro.

Mr Xiao, president van LiuGong Europe, samen met Benoit Strauven en Luc Deleener van Matermaco.

Strauven: Service is het allerbelangrijkste voor onze onderneming. Maar er zijn ook andere punten waarop wordt gewerkt, zoals de systemen in het bedrijf.

We hebben bovendien verschillende vacatures voor functies die er vroeger niet waren. Waar mogelijk gaan we synergiën aan met het moederhuis in Nederland: marketing, IT, Finance … Het komt erop aan om gewoon efficiënter te werken in de groep. Vroeger was er geen integratie. De Mechan Groep heeft geen industriedivisie in Nederland. Hij zou dat ook wel willen, en daarbij kan Matermaco helpen en een leidende rol spelen. Dat geld eveneens voor HR. Wat heeft Matermaco tegenwoordig in de aanbieding voor de bouwsector?

Deleener: Wat grondverzetmaterieel betreft, hebben we Bell dumpers, Mecalac, de werfdumpers van Thwaites en die van Ausa, dat ook miniverreikers en terreinheftrucks aanbiedt. We hebben trouwens net een mooie deal kunnen afsluiten met vooraanstaand wegenbouwer voor de levering van twee 4-tons, twee 6-tons en twee 10-tons Ausa-dumpers. Vroeger zouden we nooit hebben meegedongen naar zo’n aankoop. Nu hebben we er de mensen voor, en we boeken ook resultaat. Ook steeds meer verhuurbedrijven schakelen over op Ausa, dat stilaan een succesverhaal wordt.

Hadden jullie zelf ook geen verhuurafdeling?

Deleener: Nog steeds. De verhuuractiviteiten concentreren zich vooral op het vlak van heftrucks – we hebben tegenwoordig een kleine vierhonderd Komatsu’s in het park. Maar we verhuren ook andere machines. Het gaat bij ons wel enkel over verhuring op lange termijn, renting en leasingcontracten van vijf à zes jaar. We verhuren ook elektrogeengroepen, hoogwerkers van Haulotte ... We verkopen die hoogwerkers natuurlijk ook, maar enkel aan zogenaamde eindklanten of kleine verhuurcentra. De grote verhuurvloten worden rechtstreeks vanuit Frankrijk bediend.

'We hebben tegenwoordig een kleine vierhonderd Komatsu’s in het park. Maar we verhuren ook andere machines' Deleener: We hebben momenteel twee machines die bij potentiële klanten worden getest: een graafmachine van circa 25 ton en een wiellader van 18 ton.

Daar komt weldra een derde bij. De machines worden er vergeleken met modellen uit de top van de markt, en toch is de feedback die we krijgen uitermate positief.

Over welke machines gaat het in Europa?

Deleener: LiuGong is eigenlijk een full-liner, maar voor ons gaat het enkel over graafmachines – de kleinste is een 3,5 ton, en we dekken de markt van rupsgraafmachines tot 50 ton. Er staan nog geen mobiele machines op het programma. We hebben ook een reeks wielladers van 10 ton (1,9 m³) tot 30 ton (5,4 m³). Volgend jaar zouden beide lijnen naar boven toe worden uitgebreid.

Wat zijn de ambities?

Deleener: Het eerste jaar voorzien we als lanceringsjaar, we denken nog niet in termen van marktaandelen. Maar de reacties van de gebruikers zijn heel goed en we zien nu al dat het potentieel aanzienlijk is.

Strauven: De grootste huidige ambitie bestaat erin samen met LiuGong de perceptie van Chinese machines in de markt beter te maken. Dat moet je doen met goede ondersteuning en dienstverlening. Als we de klanten kunnen doen inzien dat het product niet zomaar iets is van wat men van ‘made in China’ kan verwachten, dan zijn we goed vertrokken. Het is ook onze ambitie om Matermaco opnieuw op de kaart te zetten. We doen er alles aan door onze organisatie te verbeteren, en we hebben ook een nieuwe slogan gelanceerd die het heel simpel samenvat: "Let’s work”! ❚

BOUWMAT | 105

Wij zijn verhuisd!

MATERIEEL VOOR BURGELIJKE BOUWKUNDE, STEENGROEVEN EN GOEDERENBEHANDELING

160095 AD_SOMTP_GWW_VERHUIS.indd 1

Nieuw adres Parc Industriel de Namur-Nord-Rhisnes Rue de l’Artisanat, 8 • 5020 Suarlée Tel.: +32 (0)81 54 82 30 • Fax: 081 74 52 04 E-mail: somtp@somtp.be

www.somtp.com 23/03/16 18:42

3D-machinesturing

Tekst: Desiree Pennings

Beeld: De Block

Graafwerkzaamheden tot op de millimeter nauwkeurig

Sinds kort verhuurt De Block Verhuur uit Lokeren bulldozers en rupskranen met 3D-machinesturing. De machine bepaalt daarmee haar eigen positie en kan tot op de millimeter precies werken. De Block is de eerste machineverhuurder in België die deze techniek aanbiedt. Twee bulldozers en twee kranen zijn inmiddels uitgerust met de Trimble 3D-machinesturing van SITECH. Werkte De Block Verhuur al twee jaar lang met 2D-machinebesturing, dan gaat het technisch gezien nu nog een stapje verder. Niet alleen verkrijgt de machinist inzicht in de positie van het materiaal, de machine bepaalt voortaan zelf haar positie. Het plan van de werf wordt in de machine geladen, waarna deze weet waar ze zich precies bevindt en hoe diep en onder welke hoek er moet worden gegraven. “De machine leest als het ware het plan. Door gebruik te maken van gps of een totaalstation weet ze waar ze staat en op welk punt de weg moet komen”, vertelt zaakvoerder ➤ Niels De Block.

Dankzij 3D-machinebesturing verkrijgt niet alleen de machinist inzicht in de positie van het materiaal, de machine bepaalt voortaan zelf haar positie.

Door gebruik te maken van gps of een totaalstation weet de machine perfect waar ze zich bevindt.

BOUWMAT | 107

A WIRTGEN GROUP COMPANY

Nauwkeurig en productief DV + TANDEM ROLLERS DE EERSTE KLASSE VOOR ASFALT VERDICHTING

CLOSE TO OUR CUSTOMERS. De nieuwe DV + serie is overtuigend in elke stap van de weg in asfaltbouw: met een zeer groot verdichtingsbereik, gevoelig precisiewerk en Easy Drive, het intuïtieve bedieningsconcept. www.wirtgen-group.com/belgium WIRTGEN BELGIUM B.V.B.A. · Schoonmansveld 19A · 2870 Puurs · Tel +32 386 09 535

3D-machinesturing

'3D-machinesturing bespaart heel wat tijd en kosten' EFFICIËNTER WERKEN Deze manier van werken is veel gedetailleerder dan voorheen en ook nog eens een stuk eenvoudiger. Ze bespaart dus tijd en kosten. Degenen die het systeem al gebruikt hebben, zijn zeer positief, zegt De Block: “Het werk wordt een stuk efficiënter uitgevoerd, zodat er meer winst uit gehaald wordt. Als je dat inzet in combinatie met een goede machinist, dan kan er op één dag veel werk verzet worden.” Het aanschaffen van dergelijke apparatuur vergt wel veel technische kennis. Het is een complex onderwerp en iedere klant heeft een andere manier van werken. Wanneer klanten vragen hebben, ondersteunt De Block Verhuur hen in samenwerking met SITECH. Niels De Block: “Als we iets zelf niet direct weten, koppelen we de vraag terug naar SITECH. We werken met hen samen omdat ze geografisch niet ver van ons vandaan zitten én omdat ze werken met één van de beste merken. Trimble is de top van de markt.”

GOED PARTNERSHIP De Block is zeer te spreken over de samenwerking.

Er is veel onderlinge communicatie en SITECH helpt bij het afstellen van nieuwe systemen. Zijn er vragen of problemen, dan komt het deze meteen oplossen.

“We overleggen altijd samen met de klant wat voor hem de beste manier van werken is en welke materialen en welke attributen daarbij horen. Voor klanten die overwegen om de stap naar deze technologie te zetten, is het een mooie gelegenheid om de systemen uit te proberen. Dat maakt ons ook een beetje partner van SITECH en Trimble.” ❚

SITECH SITECH Belgium nv maakt sinds 2012 deel uit van het wereldwijde SITECHdealernet van het Heavy and Highwaygamma van Trimble. Het is de officiële dealer van Trimble-machinesturingssystemen in België en Luxemburg.

SITECH Belgium is gevestigd aan het Industriepark-West 75 in Sint-Niklaas.

Deze manier van werken is veel gedetailleerder dan voorheen en ook nog eens een stuk eenvoudiger.

BOUWMAT | 109

International Van en Truck of the Year

Tekst en beeld: Leo Van Hoorick

Volkswagen Crafter en Scania ‘Next Generation’ Reeds 25 jaar wordt er jaarlijks door een internationale jury een ‘Van of the Year’ en een ‘Truck of the Year’ verkozen. Zeer begeerde trofeeën, die de constructeurs belonen voor hun inspanningen om hun voertuigen milieuvriendelijker, veiliger en economischer te maken.

De 24-koppige jury’s zijn samengesteld uit vooraanstaande journalisten die afkomstig zijn uit 22 Europese landen, Rusland en Turkije.

De Crafter, gestileerd naar het voorbeeld van de Transporter van de zesde generatie.

Voor de ‘Van of the Year’ waren er niet minder dan negen kandidaten. De Fiat Talento en Nissan NV300 die dezelfde basis gebruiken, de kleine Fiat Fiorino facelift, de Citroën Jumpy, Peugeot Expert en Toyota ProAce die bij Sevelnord worden gebouwd op dezelfde basis, de Peugeot Boxer en Citroën Jumper Euro 6, de Ford Transit Custom Euro 6, de Hyundai H350, de Iveco Daily Euro 6 en tot slot de Crafter.

NIPTE OVERWINNING In de laatste stemronde belandde de Huyndai op de vijfde plaats. Het is een werkelijk uitstekende

110 | BOUWMAT

bestelwagen, maar zijn marktintroductie was zeker een handicap: hij kwam in acht Europese landen op de markt in 2015, waardoor hij door een aantal juryleden niet meer als ‘nieuw’ werd beschouwd, en anderzijds is hij op een aantal Europese markten nog steeds niet geïntroduceerd. Op de vierde plaats staat de winnaar van 2013, de Transit Custom, intussen met een splinternieuwe 2 liter-viercilinderdieselmotor en een reeks rijhulpsystemen die we vooral op personenwagens terugvinden.

Op drie staat ook al een vroegere laureaat (2015), de Iveco Daily. Die dankt zijn hoge score vooral aan de

geweldige achttraps HiMatic-automaat, waarmee hij geschiedenis schrijft in de bestelwagenmarkt. En wie denkt dat automaten niets zijn voor bestelwagens: in ons land zijn 35% van de Daily’s die vandaag worden verkocht HiMatics (in Nederland is dat zelfs 45%). De concurrenten hebben het begrepen: iedereen biedt binnenkort een automaat aan in zijn bestelwagengamma. De volledig nieuwe Citroen Jumpy, Peugeot Expert en Toyota ProAce moesten het uiteindelijk afleggen tegen de Volkswagen Crafter, die met 101 punten vrij nipt won. Het verschil bedroeg 12 punten, minder dan een half procent van de toegekende punten.

International Van en Truck of the Year

De Scania ‘Next Generation’: een grote stap voorwaarts.

NIEUW IN ALLE OPZICHTEN Het gebeurt zeer zelden dat een bestelwagen vandaag van nul wordt ontwikkeld. Dat was echter wel het geval voor de Crafter. Meer zelfs: er werd ook een splinternieuwe fabriek voor gebouwd in het Poolse Wrzesnia, op vijftig kilometer van de Transporter-fabriek van Poznan.

De nieuwe Crafter wordt van meet af aan aangeboden in vier basismodellen, drie lengtes en drie hoogtes – goed voor een totaal van 69 varianten.

Er is keuze uit voorwiel- of achterwielaandrijving, manuele of automatische versnellingsbak en vierwielaandrijving 4MOTION. Met een maximaal toegelaten massa tot 5,5 ton, een grote laadruimte tot 18,4 m3 en ruim aanbod aandrijfmotoren en varianten biedt hij oplossingen voor dagelijkse transportopdrachten in alle bedrijfstakken. Niet enkel het onderstel is volledig nieuw ontwikkeld, de Crafter is de eerste in dit segment met een elektromechanische stuurinrichting, wat nieuwe mogelijkheden biedt voor toepassing van allerhande rijbijstandssystemen.

De Crafter is meteen herkenbaar dankzij het karakteristieke design, dat sterk aanleunt bij dat van de Transporter van de zesde generatie. Op praktisch vlak overtuigt hij met slimme ombouwvoorbereidingen en geoptimaliseerde afmetingen: met voorwielaandrijving biedt hij een laadvolume tot 18,4 m3, met een maximaal toegelaten massa van 3,0 - 4,0 ton. In dat geval beschikt hij over een doorlaadbreedte tussen de wielkasten van 1.380 mm en een maximale laadlengte van 4.855 mm.

De schuifdeuropening is 1.311 mm breed, de laaddrempel slechts 570 mm hoog. Ook de ergonomie

van de bestuurderspost is verder geoptimaliseerd.

Tot de standaarduitrusting behoren onder meer elektrisch bediende ruiten, centrale vergrendeling met afstandsbediening en praktische en ergonomisch geplaatste opbergvakken.

en tegelijk ecologischer en economischer te maken. Maar er is meer. Scania bevestigt dat al zijn huidige motoren met biobrandstoffen kunnen werken, waardoor de CO2-uitstoot met ruim 90% kan worden teruggedrongen.

TRUCK OF THE YEAR

Laatstgenoemde, die van de drie kandidaten ook de meeste evoluties onderging, haalde het. Sterke punten zijn de innovaties in de aandrijflijn en de snelle schakeltijd van de geautomatiseerde Scania Opticruise. De nieuwe transmissierem is een wezenlijke verbetering en de nieuwe versie van de DC13-motor met 500 pk onderlijnt de capaciteit van de constructeur om zijn motoren krachtiger

De nieuwe Scania zet ook nieuwe standaarden op het vlak van cabinecomfort en biedt een verbeterd uitzicht dankzij een verlaagd dashboard. Een andere innovatie zijn de laterale gordijnairbags, die een mijlpaal betekenen voor de veiligheid in trucks. Vooral de S-versie met volledig vlakke vloer en een fabricagekwaliteit die kan wedijveren met de mooiste auto’s, zijn vlotte besturing en zijn hoog comfortpeil werden bijzonder gewaardeerd door de jury. Ook de nieuwe beheermethodes voor vlootbeheer en de servicecontracten, op basis van de ervaring met meer dan 200.000 geconnecteerde voertuigen die momenteel in Europa onderweg zijn, waren doorslaggevende elementen. ❚

Iveco Daily HiMatic: baanbrekende combinatie dank zij de achttrapsautomaat.

Het jongste product van Sevelnord, hier in Toyotauitmonstering: nipt verslagen, maar veelbelovend.

Voor de verkiezing van de Truck of the Year waren er drie kandidaten: de Iveco Stralis XP en NP, de Mercedes Actros met de nieuwe OM471LA Euro-6-motoren en de Scania ‘Next Generation’langeafstandstrucks van de R- en S-reeks.

BOUWMAT | 111

Met Trimble is je hele werf onder controle

#Machinebesturing

#Topografie

#Software

#Service

SITECH Belgium

Your construction Technology Provider

pub belge3.indd 1

Industriepark West 75 9100 Sint-Niklaas Tel: +32(0)3 780 17 50 Tel Service: +32(0)470 47 23 23

28/09/2016 08:31:26

Bekijk de B7 video op het Yanmar Construction Youtube kanaal

www.yanmarconstruction.eu

WIE DOET WAT

VANAF € 595 PER JAAR WETEN UW KLANTEN OOK WAT U DOET! ‘Wie doet wat’ zijn servicepagina’s met een overzicht van de meest gerenommeerde bedrijven per rubriek. U kunt deelnemen met uw bedrijfslogo met naamsvermelding.

Bel of mail voor alle informatie over een vermelding in Grond/Weg/Waterbouw met Wim Fierens: T +32 50 36 81 70 - E w.fierens@louwersmediagroep.be

WWW.GWW-BOUW.BE

HET MEEST COMPLETE OVERZICHT VOOR TOELEVERANCIERS VOOR DECIVIELE TECHNIEK & INFRASTRUCTUUR

Staat u nog niet op www.gww-bouw.be?

Neem dan voor meer informatie contact op met Kevin Desender: k.desender@louwersmediagroep.be

SCHRIJF U NU IN VOOR ONZE ONLINE NIEUWSBRIEF!

Wie doet wat ASFALTWERKMACHINES

AANHANGWANGENS

A&C NOYENS NV Lammerdries-Zuid 16H 2250 OLEN T +32 14 23 33 43 F +32 14 23 33 44 E info@noyens.be W www.noyens.be

VIABUILD Mechelen Campus Schaliënhoevedreef 20 F 2800 MECHELEN T +32 15 61 63 03 F +32 15 61 63 19 E info@viabuild.be W www.viabuild.be

AFBRAAK

CONSTRUCTION EQUIPMENT

WIRTGEN BELGIUM Schoonmansveld 19A 2870 PUURS T + 32 3 860 95 35 F + 32 3 860 95 39 E info@wirtgen.be W www.wirtgen.b

BANDEN

AANNEMERS GRONDWERKEN MOLCON INTERWHEELS Allround in tyres and wheels

SMET AANNEMINGEN BVBA Blikken - Haven 1330 9130 VERREBROEK T +32 3 773 18 38 F +32 3 773 21 88 E project@smet-aannemingen.be W www.smet-aannemingen.be

STALLAERT Mechelen Campus Schaliënhoevedreef 20 F 2800 MECHELEN T +32 15 61 63 03 F +32 15 61 63 19 E info@viabuild.be W www.viabuild.be

MOLCON INTERWHEELS Hoogveld 56 9200 DENDERMONDE T + 32 52 25 90 20 F + 32 52 25 90 45 E sales.be@molconinterwheels.com W www.molconinterwheels.com

HOOGMARTENS NV WEGENBOUW Industrieweg-Noord 1137 3660 OPGLABBEEK T +32 89 81 02 30 F +32 89 85 76 80 E info@hoogmartens.be W www.hoogmartens.be

STADSBADER NV Kanaalstraat 1 8530 HARELBEKE T +32 56 26 06 66 E info@stadsbader.com W www.stadsbader.com

114 | WIEDOETWAT

SMET AANNEMINGEN BVBA Blikken - Haven 1330 9130 VERREBROEK T +32 3 773 18 38 F +32 3 773 21 88 E project@smet-aannemingen.be W www.smet-aannemingen.be

AFWATERINGSSYSTEMEN

MEA WATER MANAGEMENT GMBH Sudentenstr. 1 D-86551 AICHACH T +49 (0) 8251 91 0 F +49 (0) 8251 91 1306 E info.drainage@mea.de W www.mea-drainage.com

ASFALT

SORTIMO BVBA Schaarbeeklei 491 1800 VILVOORDE T +32 2 355 03 70 F +32 2 355 03 71 E info@sortimo.be W www.sortimo.be SORTIMO WEST Gentseweg 749 8793 SINT-ELOOIS-VYVE SORTIMO CENTRUM Schaarbeeklei 491 1800 VILVOORDE SORTIMO OOST Industrieweg 49/7 3980 TESSENDERLO

BESTRATINGEN

ABC-KLINKERGRUPPE Grüner Weg 8, D-49509 RECKE T +49 54 53 93 330 F +49 54 53 93 33 45 E abc@abc-klinker.de W www.abc-klinker.de CONTACT VLAANDEREN Carl Broucke M +32 496 58 88 55 E carl.broucke@verhelst.be CONTACT WALLONIË Luc Vandenhouwe M +32 498 52 23 47 E lv.consult@skynet.be

BETON INRICHTING VAN BERDIJFSVOERTUIGEN

VTC BVBA Patrick Wagnonlaan 7 7700 MOESKROEN T +32 56 55 49 66 F +32 56 34 86 62 E info@vtc.be W www.vtc.be

BEKISTING

VIABUILD Mechelen Campus Schaliënhoevedreef 20 F 2800 MECHELEN T +32 15 61 63 03 F +32 15 61 63 19 E info@viabuild.be W www.viabuild.be

PERI NV Nijverheidsstraat 6 PB 54 1840 LONDERZEEL T +32 52 31 99 31 F +32 52 30 08 30 E alice.vanderkerken@peri.be W www.peri.be

BEDRIJFSWAGENINRICHTING

AANNEMERS WEGENBOUW

ASWEBO NV Booiebos 4 9031 DRONGEN T +32 9 282 60 30 F +32 9 282 71 23 E info@aswebo.be W www.aswebo.be

VAN HAUT NV Hogenakkerhoekstraat 4, 9150 KRUIBEKE T +32 3 250 11 11 F +32 3 253 18 19 E info@vanhaut.be W www.vanhaut.be

DOKA NV Handelsstraat 3 1740 TERNAT T +32 2 582 02 70 F +32 2 582 29 14 E belgium@doka.com W www.doka.com

BETON DE CLERCQ NV Steenkaai 111, 8000 BRUGGE T +32 50 31 73 61 F +32 50 31 73 65 E info@declercq-beton.be W www.declercq-beton.be

CBS BETON Hooiemeersstraat 8, 8710 WIELSBEKE T +32 56 61 75 37 E info@cbs-beton.com W www.cbs-beton.com

Wie doet wat FONTEINBOUW

LITHOBETON NV Kanaalstraat 18 8470 GISTEL T +32 59 27 60 60 F +32 59 27 65 03 E info@lithobeton.be W www.lithobeton.be

DIABETON NV Centrum Zuid 1544 3530 HOUTHALEN T +32 11 29 12 00 F +32 11 29 12 09 E info@diabeton.be W www.diabeton.be

BOUWVOERTUIGEN

VB BETON Industrieweg 10 3840 BORGLOON T +32 12 74 48 86 F +32 12 74 55 59 E info@vbbeton.com W www.vbbeton.com

BETON EN ASFALTCENTRALES

M.A.N. TRUCK & BUS NV Brusselsesteenweg 406 1730 KOBBEGEM T +32 2 453 01 04 W www.mantruckandbus.be

BRUGGENBOUW

AQUAFONTAL Koolskampstraat 3 8740 Pittem T +32 51 46 47 49 F +32 51 46 79 34 E info@aquafontal.be W www.aquafontal.be

HOLGO NV Europark 120 3620 LANAKEN T +32 89 72 10 95 F +32 89 71 79 71 E info@holgo.be W www.holgo.be

GIETASFALT

FEDERATIES

FEBE FEDERATIE VAN DE BETONINDUSTRIE Vorstlaan 68 1 1170 BRUSSEL T +32 2 735 80 15 F +32 2 734 77 95 E mail@febe.be W www.febe.be

ASWEBO NV Booiebos 4 9031 DRONGEN T +32 9 282 60 30 F +32 9 282 71 23 E info@aswebo.be W www.aswebo.be

MOBILMAT n.v.

ASWEBO NV Booiebos 4 9031 DRONGEN T +32 9 282 60 30 F +32 9 282 71 23 E info@aswebo.be W www.aswebo.be

BETON- EN CHAPEMACHINES

JANSON BRIDGING BELGIUM NV Uitbreidingsstraat 84/3 2600 ANTWERPEN T +32 3 315 98 20 F +32 3 315 98 21 E info@jansonbridging.be W www.jansonbridging.be

FEREB VZW Grootveldlaan 148 1050 BRUSSEL T +32 15 41 31 24 E secretariaat@fereb.be W www.fereb.be

FREESTECHNIEKEN

COMPACT MACHINERY MMB MACHINES BVBA Industrielaan 23 9320 EREMBODEGEM (Aalst) T +32 53 70 18 91 F +32 53 70 18 94 E info@mmbmachines.be W www.mmbmachines.be

BOOR- EN ZAAGWERKEN

VBA Leuvensteenseweg 300 3190 BOORTMEERBEEK T +32 15 51 14 30 E info@viabuild.be W www.viabuild.be

GEBROEDERS GEENS NV Hinnenboomstraat 5 2320 HOOGSTRATEN T +32 3 314 79 30 F +32 3 314 84 56 E jan@knikmops.be W www.geens-gebr.be

MOBILMAT NV Pathoekeweg 400 8000 BRUGGE T +32 50 32 05 70 F +32 50 31 16 29 E info@mobilmat.be W www.mobilmat.be

FREESTECHNIEK NV Drève Gustave Fache 1 7700 MOESKROEN T +32 473 86 05 01 E info@freestechniek.be W www.freestechniek.be

VIABUILD Mechelen Campus Schaliënhoevedreef 20 F 2800 MECHELEN T +32 15 61 63 03 F +32 15 61 63 19 E info@viabuild.be W www.viabuild.be

HOUT IN INFRASTRUCTUUR

DRAINAGE

2MANTES Industrieterrein De Schacht 1092 3550 HEUSDEN ZOLDER T +32 11 530 302 E info@2mantes.com W www.2mantes-bouw.be

TOP-OFF NV Europark 2015 3530 HOUTHALEN-HELCHTEREN T +32 11 39 73 00 F +32 11 39 73 01 E info@topoff.eu W www.topoff.eu

QUINTELIER NV Hoogveld 27 9200 DENDERMONDE T +32 52 22 50 80 F +32 52 22 52 61 E info@quintelier.biz W www.quintelier.biz

WIEDOETWAT | 115

Wie doet wat ONDERDELEN

INSPECTIESYSTEMEN

CAMTRONICS BV Ekkersrijt 3209 5692 CG Son T +31 499 49 45 90 F +31 499 49 45 91 E info@camtronics.nl W www.camtronics.nl

EURORENT MACHINEVERHUUR Bisschoppenhoflaan 633 2100 DEURNE T +32 3 325 43 00 F +32 3 325 99 03 E info@eurorent.be W www.eurorent.be

MEETAPPARATUUR RIDGE TOOL EUROPE NV Interleuvenlaan 50 3001 HEVERLEE T +32 16 38 02 80 F +32 16 38 03 81 W www.ridgid.eu

LEVERANCIERS

BONAR TECHNICAL FABRICS Industriestraat 39 9240 ZELE T +32 52 45 74 83 F +32 52 45 74 95 E info@bonartf.com W www.bonartf.com

NEMETSCHEK SCIA NV Industrieweg 1007 3540 HERK DE STAD T +32 13 55 17 75 F +32 13 55 41 75 E info@scia-online.com W www.scia-online.com

MATERIEELVERHUUR

COUDERE BVBA Monnikenweg 43 8000 BRUGGE T +32 50 38 91 66 F +32 50 38 31 05 E info@coudere.be W www.coudere.be

ITR BENELUX Clara Zetkinweg 10, 5032 ML TILBURG T +31 13 808 00 20 E info@itrbenelux.com W www.itrbenelux.com

TVH PARTS Brabantstraat 15, 8790 WAREGEM T +32 5 643 42 11 F +32 5 643 44 88

PUINRECYCLAGE

W www.tvh.com

QUALITY PUMPS & MACHINES BVBA

RECYBO Blikken - Haven 1330 9130 VERREBROEK T +32 3 240 05 90 E info@recybo.be W www.recybo.be

RAILTECHNIEK

Bedrijvenlaan 10 9080 LOCHRISTI T +32 9 342 32 32 F +32 9 342 32 33 E info@qualitypumps.be W www.qualitypumps.be

TOPCON SOKKIA NV/SA Doornveld 141 - Z3 1731 ZELLIK T +32 2 466 82 30 F +32 2 466 83 00 E info@topconsokkia.be W www.topconsokkia.be

TOPCON SOKKIA NV/SA Doornveld 141 - Z3, 1731 ZELLIK T +32 2 466 82 30 F +32 2 466 83 00 E info@topconsokkia.be W www.topconsokkia.be

E parts@tvh.com

POMPEN

LASERTOPO BVBA Markt 4 9550 HERZELE T +32 53 62 71 67 F +32 53 62 17 97 E info@lasertopo.be W www.lasertopo.be

LASERTOPO BVBA Markt 4 9550 HERZELE T +32 53 62 71 67 F +32 53 62 17 97 E info@lasertopo.be W www.lasertopo.be

POSITIONERING

DE WITTE - VANDECAVEYE BVBA Tieltsteenweg 19 8750 WINGENE T +32 51 46 65 27 E dewitte@dewittevdc.be W www.dewittevdc.be

RIJPLATEN EN SCHOTTEN

MOBIELE VERLICHTING LOXAM BE NV Vilvoordsesteenweg 152 1120 BRUSSEL T +32 2 675 59 02 W www.loxam.be LOXAM - 15 filialen in Belgie T 0800 16400 F +32 2 266 887 5 E loxcall@hotmail.com W www.loxam.be

116 | WIEDOETWAT

COUDERE BVBA Monnikenweg 43

GR TECHNICS BVBA Beemdenstraat 7 bus 1 2340 BEERSE T +32 14 61 99 75 E info@gr-technics.be W www.gr-technics.be

8000 BRUGGE T +32 50 38 91 66 F +32 50 38 31 05 E info@coudere.be W www.coudere.be

STALENRIJPLATEN.BE BVBA Schrijnwerkerslaan 5 Industriezone De Zaat 9140 TEMSE T + 32 3 710 50 00 F + 32 3 710 50 01 E info@stalenrijplaten.be W www.stalenrijplaten.be

Wie doet wat RIOLERING

BEPOPLAST BVBA Deinsesteenweg 114 9031 DRONGEN T +32 9 395 02 70 E olivier.bauwens@bepoplast.be W www.bepoplast.be

SIGNALISTATIE

STC Damstraat 195 1980 ZEMST T +32 15 61 83 04 E info@viabuild.be W www.viabuild.be

SOFTWARE

TUNNELBEVEILIGING

STRAATMEUBILAIR

PROMAT INTERNATIONAL Bormstraat 24 2830 TISSELT T +32 15 71 21 86 F +32 15 71 26 90 E info-hti@promat.be W www.promat.be

KOPPEN.BE BVBA Brechtsebaan 22 2900 SCHOTEN T +32 3 680 12 34 F +32 3 680 12 30 E info@koppen.be W www.koppen.be

UITRUSTINGSSTUKKEN

STUDIEBUREAUS DESCHACHT Antwerpsesteenweg 1068 9041 GENT-OOSTAKKER T +32 9 355 74 54 F +32 9 355 76 79 E oostakker@deschacht.eu W www.deschacht.eu

CONSTRUSOFT BV Hengelder 16 6902 PA ZEVENAAR T + 31 316 20 00 00 E info-nl@construsoft.com W www.construsoft.com

TRACTEBEL ENGINEERING NV Arianelaan 7 1200 BRUSSEL T +32 2 773 99 11 E engineering-be@tractebel.engie.com W www.tractebel-engie.com ENGIE_tractebel solid_BLUE_RGB 26/10/2015

RÉFÉRENCES COULEUR

24, rue Salomon de Rothschild - 92288 Suresnes - FRANCE Tél. : +33 (0)1 57 32 87 00 / Fax : +33 (0)1 57 32 87 87 Web : www.carrenoir.com

R0 G170 B255

PLADDET BV Paulinaweg 6-10 4521 RE BIERVLIET T +31 115 48 13 51 E info@pladdet.nl W www.pladdet.nl

R28 G38 B145

TOEGANGSCONTROLE REHAU NV Ambachtenlaan 22 3001 HEVERLEE (LEUVEN) T +32 16 39 99 11 F +32 16 39 99 12 E info.bel@rehau.com W www.rehau.be

LANSAS BV Zoerbeemden 2 NL - 9245 LR EIJSDEN T +31 43 409 36 50 F +31 43 409 22 00 E info@lansas.nl W www.lansas.nl

RIOOLRENOVATIE

NEMETSCHEK SCIA NV Industrieweg 1007 3540 HERK DE STAD T +32 13 55 17 75 F +32 13 55 41 75 E info@scia-online.com W www.scia-online.com

BOUWSOFT Molenweg 9, 8377 MEETKERKE T +32 50 45 40 80 F +32 50 32 38 08 E info@bouwsoft.be W www.bouwsoft.be

STAALBOUW

LOWIST TOEGANGSBEHEER BVBA Maastrichterstraat 365 3740 BILZEN (MOPERTINGEN) T +32 89 41 14 08 F +32 89 41 12 61 E info@lowist.be W www.lowist.be

DEHACO BV Kruisbaak 25 2165 AJ LISSERBROEK T +31 252 41 79 50 F +31 252 41 85 31 E info@dehaco.nl W www.dehaco.nl

VEILIGHEID & BEVEILIGING

TRAILERS

A&C NOYENS NV Lammerdries-Zuid 16H 2250 OLEN T +32 14 23 33 43 F +32 14 23 33 44 E info@noyens.be W www.noyens.be

ESQUENET FREDERIC Galgestraat 15 8470 GISTEL T +32 59 27 69 65 M +32 471 89 62 26 E info@esquenet.be W www.esquenet.be

VEILIGHEIDSKLEDIJ

TRANSPORT

VIABUILD Mechelen Campus Schaliënhoevedreef 20 F 2800 MECHELEN T +32 15 61 63 03 F +32 15 61 63 19 E info@viabuild.be W www.viabuild.be

IEMANTS NV Hoge Mauw 200 2370 ARENDONK T +32 14 67 22 81 F +32 14 67 20 92 E iemco@iemco.be W www.iemants.com

STEVENS-APRIL VERVOER BVBA Schrijnwerkerslaan 5 Industriezone De Zaat, 9140 Temse T +32 3 711 19 91 F +32 3 711 19 93 E info@stevens-april.be W www.stevens-april.be

MEWA SERVIBEL S.A. Avenue Léopold III 33 7134 PÉRONNES-LEZ-BINCHE T +32 64 23 07 00 F +32 64 23 08 00 E info@mewa.be W www.mewa.be

WIEDOETWAT | 117

Wie doet wat VEILINGEN

WIELLADERS

AHLMANN NEDERLAND BV RITCHIE BROS. Concordiastraat 20 4811 NB BREDA T +31 765 24 26 00 F +31 765 24 26 50 E info@rbauction.com W www.rbauction.com

RENAULT V.I. BELGIË/BELGIQUE Hunderenveldlaan 10 1082 BRUSSEL T +32 2 482 52 11 E marketing.benelux@renault-trucks.com W www.renault-trucks.be

VERHUUR

EURORENT Bisschoppenhoflaan 633 2100 DEURNE T +32 3 32 53 00 E info@eurorent.be W www.eurorent.be

VLOERPLATEN

STELCON BELGIË Schrijnwerkerslaan 8 - Industriezone De Zaat 9140 Temse T +32 3 771 69 94 F +32 3 771 68 56 E info@stelcon.be W www.stelcon.be

MAN TRUCK & BUS NV Brusselsesteenweg 406 1730 Kobbegem T +32 2 453 01 04 F +32 2 453 02 88

NV DE SCHEEPVAART Havenstraat 44 3500 HASSELT T +32 11 29 84 00 F +32 11 22 12 77 E info@descheepvaart.be W www.descheepvaart.be

LUXEMBURGSTRAAT 17 9140 TEMSE T +32 3 710 14 11 F +32 3 710 14 02

5234 JV AMMERZODEN T +31 73 599 77 55 F +31 73 599 28 04 E info@ahlmann.nl W www.ahlmann.nl

BIA NV Rameistraat 123 3090 OVERIJSE T +32 2 689 28 11 F +32 2 689 28 29 W www.bia.be

W www.man.be

DAF TRUCKS BELGIË

Onderwaard 11

E info@bia.be

E kris.mertens@man.eu

E daf.info.be@daftrucks.com

VOEGVULLING

KANTOOR ONDERNEMINGEN JAN DE NUL N.V. Tragel 60 9308 HOFSTADE (AALST) T +32 53 73 15 11 F +32 53 78 17 60 E info@jandenul.com W www.jandenul.com

WATERWEGEN EN ZEEKANAAL NV Oostdijk 110 2830 WILLEBROEK T +32 3 860 62 11 F +32 3 860 62 00 E info@wenz.be W www.wenz.be

WATERBUFFERING

CEBEKO NV Bruggestraat 120 8820 TORHOUT T +32 50 21 49 35 F +32 50 22 01 96 E info@cebeko.be W www.cebeko.be

W www.daf.be

WATERBOUW

DIABETON NV Centrum Zuid 1544 3530 HOUTHALEN T +32 11 29 12 00 F +32 11 29 12 09 E info@diabeton.be W www.diabeton.be

VRACHT- EN BESTELWAGENS

DOOSAN BENELUX NV

ACO PASSAVANT NV Preenakker 8 1785 MERCHTEM T +32 52 38 17 70 F +32 52 38 17 71

WAVIN BELGIUM NV Gentsebaan 62 9100 SINT-NIKLAAS T +32 3 760 36 10 F +32 3 760 36 20 E info@wavin.be W www.wavin.be

WEGDEKONDERHOUD

HERBOSCH-KIERE NV VOLVO GROUP BELGIUM NV Hunderenveldlaan 10 1082 BRUSSEL T +32 2 482 53 56 F +32 2 468 05 28 E info@volvogroup.com W www.volvogroup.com

118 | WIEDOETWAT

Haven 1558 9130 KALLO T +32 3 575 02 82 F +32 3 575 03 10 E info@hk.eiffage.be W www.herbosch-kiere.com

Drève Richelle 167 1410 WATERLOO T +32 2 371 68 11 F +32 2 371 69 01 E info@doosan.com W www.doosan.com

VCM BELGIUM NV COLDMIX BV Schipperswal 19 6041 TC ROERMOND T +31 475 51 80 47 F +31 475 51 80 48 E info@coldmix.nl W www.coldmix.nl

Woluwelaan 9 1800 VILVOORDE T +32 2 254 14 11 F +32 2 252 02 61 E info@vcmbelgium.be W www.vcmbelgium.be

ww be g.

WIJ STAAN VOOR

n cli cy re gm w.

Brekers Zeefmachines Shredders Transportbanden

ENKELE RECENT GELEVERDE ‘CUSTOM BUILT MACHINES’

VERKOOP • Jarenlange ervaring • Uitstekende service na verkoop • Professionele en persoonlijke aanpak

VERHUUR • Marktconforme prijzen • Vakkundige dienst • Oplossing op maat

TE HUU R op kor t e o f la n g e t e r m ij n

GIPOKOMBI RC 130 FDR breker van de firma Vulsteke Recycling NV te Staden • Verlengde voorzeef: 3,5m • 3-dek nazeef 2 x 6m met topmagneet + windzifter

HERSTELLINGEN • 24u/24u en 7/7 • Excellente service • Noodinterventies behoren tot één van onze specialiteiten

ONDERDELEN • Voor alle machines • Ruime voorraad • Snel toegang tot alle wisselstukken

MAXIMUS 522T zeefmachine van de firma Van Raemdonck NV te Stekene

One thing we can’t recycle is wasted time!

• 5-fractie zeef • 1 x 7m lange 3-dek zeefbox + 1 x 5m lange 2-dek zeefbox • 10 m³ voeder

GIPO R131 C SPEZIAL breker van de firma Frecar Recycling SPRL te Charleroi • Verzwaarde rotor, zwenkbare uitvoerband en topmagneet

VERKOOP - VERHUUR - HERSTELLINGEN VAN BREKERS, ZEEFMACHINES, SHREDDERS & TRANSPORTBANDEN

www.gmrecycling.be

Krommeveldstraat 1 9971 Lembeke BELGIUM

Email: info@gmrecycling.be Phone: +32 9 378 39 47 Fax: +32 9 378 48 20

www.gmrecycling.be