Grond Weg Waterbouw 16

VAKTIJDSCHRIFT OVER CIVIELE TECHNIEK & INFRASTRUCTUUR

I

WWW.GWW-BOUW.NL

Jaargang 4 | nummer 16 | 2014

SCAN WITH

NIEUWEGEIN STREEKTRANSFERIUM ‘LINIELANDING | ROTTERDAM N209 | TILBURG HET WILHELMINAKANAAL GRONINGEN OOSTELIJKE RINGWEG | DE PEN: PAULINE VAN ABSWOUDE | OSS N329 WEG VAN DE TOEKOMST

S 355 balkstaal

SCAN WITH

Is uw orderportefeuille gevuld of geveld?

Met een abonnement op Bouwberichten heeft u toegang tot onze website waarop u jaarlijks de aankondiging van 35.000 nieuwbouw- en onderhoudsprojecten vindt. U kunt zelf het soort projecten selecteren dat voor u interessant is, en de provincies waarin u aan de slag wilt. Dagelijks ontvangt u de updates in uw mailbox. Een abonnement op Bouwberichten. Wie serieus aan zijn orderportefeuille wil werken, kan eigenlijk niet zonder.

Bel voor meer informatie (070) 378 03 42.

Bouwberichten. Weet werk voor u.

cobouw.nl/bouwberichten

STAALBOUW WEELDE INTERNATIONAL

B Nijverheidsstraat 24 / 2381 Ravels (Weelde) NL Postbus 59 / 5110AB Baarle-Nassau TEL +32-14-655908 FAX +32-14-657275 www.SWI.be info@SWI.be

Voorwoord

nummer

16

POSITIVISME

De Nederlandse economie kruipt langzaam uit het dal, zo blijkt uit de laatste cijfers van De Nederlandsche Bank. Het aantrekken van de woningmarkt en de toenemende bedrijfsinvesteringen zorgen dit jaar bovendien voor stabilisatie en mogelijk voor lichte groei van de Nederlandse bouwproductie.

Eindelijk weer eens goed nieuws uit onze sector!

Uiteraard wordt er gelijk wel een kanttekening geplaatst -we blijven immers ‘Hollanders’- het herstel zal de komende twee jaar beperkt blijven. Volgens kenners is dat te wijten aan huishoudens, banken, pensioenfondsen en de overheid, die bezig zijn hun gehavende financiële balansen te repareren. Desalniettemin schijnt volgens de vele enquêtes, die periodiek worden uitgevoerd, het consumentenvertrouwen wel te zijn gestegen.

De bouwsector is de afgelopen jaren hard geraakt door de crisis en dat is ook in de infra niet onopgemerkt gebleven. Ook volgens een recent rapport van een grote bank komen er meer positieve signalen over de bouwsector. De verbetering van de woningmarkt zet door en dat effect sijpelt door in de nieuwbouw en renovatie van huizen. Ook komt in het rapport naar voren dat de bedrijfsinvesteringen in woningen, bouw en infrastructuur al vijf maanden op rij toenemen.

Aankondigingen over grote werken in de grond-, weg- en waterbouw zijn reeds gedaan. Zo heeft de Europese Commissie de eerste tranche van 12 miljard euro beschikbaar gesteld voor projecten voor de Trans-Europese transportnetwerken (TEN-T’s), want ondanks de Brusselse inspanningen is het Europese netwerk op dit moment nog zeer gefragmenteerd. Voor Nederland zijn binnen dit plan twee corridors relevant: de as Genua - Rotterdam en Warschau - Berlijn - Amsterdam. Het uitgebreide netwerk moet tegen 2050 de volledige EU optimaal ontsluiten. Goed werk heeft tijd nodig, nietwaar?

Bovenstaand voorbeeld heeft een Europees karakter. In de komende drie jaar staat er in ons land alleen al voor 1,6 miljard euro aan waterprojecten in de vorm van dijkversterkingen op de agenda. Per jaar wordt 25 kilometer verhoogde dijk opgeleverd, maar dat tempo moet na 2017 verdubbelen. Het zijn over het algemeen vrij rechttoe-rechtaan dijkversterkingen, waarvan er reeds zeventien in uitvoering zijn en nog eens twaalf in voorbereiding.

Los van deze dijkversterkingen staat de nieuwe zeesluis in IJmuiden ook op de agenda. Een immens project, waarvoor Rijkswaterstaat inmiddels is begonnen met de aanbesteding. De nieuwe zeesluis wordt zelfs het grootste natte infra-project dat in publiek-private samenwerking op de markt komt.

Een aannemersconsortium wordt straks verantwoordelijk voor het ontwerp, aanleg, financiering en onderhoud van de nieuwe zeesluis. Kortom, er gebeuren de komende jaren weer mooie dingen. Laten we dat positivisme vasthouden.

Roel van Gils

|5

PLAATSNAAM | Projectnaam Vaktijdschrift over civiele techniek & infrastructuur nummer 16 Jaargang 4 | 2014 Verschijnt 6 x per jaar ISSN: 2212-9979

UITGEVER

Schatbeurderlaan 6 Postbus 249, 6000 AE Weert T +31 (0)495 450095 E info@louwersuitgevers.nl W www.louwersuitgevers.nl

REDACTIEADRES

Schatbeurderlaan 6 Postbus 249, 6000 AE Weert T +31 (0)495 450095 F +31 (0)495 521335 E info@louwersuitgevers.nl W www.louwersuitgevers.nl

08

REDACTIECOÖRDINATOR EN EINDREDACTIE Roel van Gils Schatbeurderlaan 6 Postbus 249, 6000 AE Weert T +31 (0)495 450095 F +31 (0)495 521335

12

24

REDACTIEMEDEWERKERS

Anniek Heijs, Hilda Bosma, Roel van Gils, Tim Janssens e.a.

BLADMANAGER

Robert Vermanen E r.vermanen@louwersuitgevers.nl

31

SECRETARIAAT

Manuela Depenbrock Sandra Reijnders

36

ADVERTENTIES

Online aanleveren: https://louwersuitgevers.wetransfer.com o.v.v. uitgave en naam Postbus 249, 6000 AE Weert, Nederland T +31 (0)495 450095 E info@louwersuitgevers.nl

ABONNEMENTSPRIJS

€ 81,00 per jaar excl. BTW ING Bank IBAN NL46INGB0000417165 BIC INGBNL2A t.n.v. Louwers Uitgeversorganisatie BV o.v.v. Grond/Weg/Waterbouw Informatie over abonnementen: T +31 (0)495 450095

ADRESWIJZIGINGEN

Linielanding Houten : stalen wokkel vormt basis transferium Bereikbaar en veilig Rotterdam Noord Journaal

8 12 15

Schriftelijk tenminste drie weken voor verhuizing naar: Postbus 249, 6000 AE Weert, Nederland

OPZEGGINGEN

Indien twee maanden voor het verstrijken van de abonnementsperiode geen schriftelijk bericht van op­­zegging is ontvangen, wordt het abonnement auto­ matisch met een jaar verlengd.

DOELGROEP

Directies en management van bedrijven uit de infraketen, betrokken ministeries en rijksdiensten, provinciale, gemeentelijke en andere betrokken overheden, landelijke, regionale en lokale organisaties, stichtingen en instellingen m.b.t. wegenbouw, aannemers, ingenieursbureaus en toeleveranciers.

RAILSPECIAL ProRail: werk in uitvoering Spoorbaan inspecteren vanuit kantoor Kilometers hekwerk langs sporen Brugdeksanering in vier dagen Onderhoud spoorbrug Aldenhof

VORMGEVING/ART DIRECTION Logo Reclame- Ontwerpbureau BV T +31 (0)495 450065 E info@logobv.nl

Column Liesbeth Schippers

DRUKWERK

Totaalintegratie op basis van Systems Engineering

Drukkerij Hendrix, Peer Niets uit deze uitgave mag worden over­genomen of ver­menig­vuldigd zonder uitdruk­kelijke toestemming van de uitgever en zon­der bronvermelding. Hoewel dit blad op zorg­­vuldige wijze en naar beste weten is samen­gesteld kunnen uitgever en auteurs op geen enkele wijze instaan voor de juistheid of volledig­ heid van de informatie. Zij aan­vaar­den dan ook geen enkele aansprake­lijkheid voor schade, van wel­ke aard ook, die het gevolg is van hande­lingen en/of beslis­singen die gebaseerd zijn op deze informatie.

6|

Nieuwe sluis in breder en dieper Wilhelminakanaal Wereldprimeur: Grootste composiet sluisdeuren van de wereld in Tilburg

24 27 28 31 35

36 38 41 42

Inhoud

42

46

54

66

VAKTIJDSCHRIFT OVER CIVIELE TECHNIEK & INFRASTRUCTUUR

I

WWW.GWW-BOUW.NL

61

70

Waterkrachtvijzel met dubbele werking

45

Schelde Delta Expo brengt Westerscheldeproblematiek onder de aandacht

46

Verontreinigde bodem van havensite ter plaatse omgetoverd in nieuwe fundering

48

Werken aan een beter bereikbaar Groningen

50

Vier viaducten in gemetseld natuursteen

54

De pen - Ronald Pereboom, Partner OPPS

56

Opvallende goot met voetafdrukken van bewoners

58

Den Ouden Groep neemt BAM Betonwegen over

61

Staal heeft de toekomst

63

Nieuwe havendammen maken Oostendse haven toegankelijker en veiliger

66

Eerste stuk slimme snelweg open

70

Wie Doet Wat

72

Jaargang 4 | nummer 16 | 2014

SCAN WITH

NIEUWEGEIN STREEKTRANSFERIUM ‘LINIELANDING | ROTTERDAM N209 | TILBURG HET WILHELMINAKANAAL GRONINGEN OOSTELIJKE RINGWEG | DE PEN: PAULINE VAN ABSWOUDE | OSS N329 WEG VAN DE TOEKOMST

2014056_GWW 16 NL 2014.indd 1

01-05-14 08:58

Coverbeeld | Colle Rental & Sales

NIEUWEGEIN | Streektransferium ‘Linielanding’

Tekst: Xxxxxxxx Xxxxxxx Beeldmateriaal: Xxxxxxxxxxxxxxxxxxx

Tekst: Anniek Heijs Beeldmateriaal: ipv Delft SCAN WITH

LINIELANDING HOUTEN :

stalen wokkel vormt basis transferium Wie op de A27 ter hoogte van Nieuwegein rijdt, zal het ongetwijfeld zijn opgevallen. Het nieuwe Streektransferium ‘Linielanding’. In mei van dit jaar wordt het in gebruik genomen. Het bestaat uit een wokkelvormige afrit, parkeerterrein, restaurant en een winkel voor streekproducten. Opdrachtgever gemeente Houten wil hiermee de recreatieve kwaliteit van dit bijzondere natuurgebied versterken en tegelijk de verkeersdruk in het achterland beperken. In het transferium kunnen automobilisten hun auto laten staan en het waterliniegebied te voet, per fiets of per kano intrekken.

Het door ipv Delft ontworpen verbindende element tussen snelweg en polder vormt het hart van het transferium. “Op basis van het referentieontwerp van Arc2 architecten en de gemeente maakten we in opdracht van Gebr. De Koning het aanbiedingsontwerp voor de UAV-GC aanbesteding,” vertelt Johan Büdgen architect bij ipv Delft.

“Meest in het oog springend zijn de in hoogte aflopende stalen palen in het centrum van de hel-

8|

lingbaan. Deze geleiden bezoekers letterlijk naar het parkeerterrein en maken het transferium van veraf zichtbaar.

Aan de binnenzijde van de cirkelvormige palenrij bevindt zich een stalen trap die uitkomt op een uitkijkplateau op 15 meter hoogte. Zitgelegenheid, groen, verlichting en fietsenstalling zijn allemaal geïntegreerd in het ontwerp.”

EFFICIËNTE OPLOSSINGEN Een prachtig project met flinke uitdagingen, zo omschrijft Marc van Leeuwen projectleider bij Gebr. De Koning het project. “Een gebogen stalen hellingbaan met landmark en de parkeervoorziening ontwerpen, realiseren en onderhouden op basis van een vooraf vastgesteld budget. Dat biedt uitdaging op allerlei vlak. Tijdens de aanbestedingsfase hebben we geprobeerd de eisen en

NIEUWEGEIN | Streektransferium ‘Linielanding’

'De beeldbepalende elementen in het ontwerp doen constructief mee in het ontwerp.'

wensen van de opdrachtgever helder te krijgen.

Met de antwoorden op onze vragen hadden we een beter beeld van de verwachtingen en hebben we een integrale oplossing ontwikkeld. Met als eindresultaat een winnend ontwerp en een plan van aanpak dat met kop en schouders boven de andere uitstak. Ons ontwerp sloot goed aan op het referentieontwerp en we hebben kans gezien om het project binnen het vastgestelde bedrag in een uitermate korte doorlooptijd van nog geen 10 maanden te ontwerpen en te realiseren.”

OPTIMALISATIE Dit vroeg wel om de nodige inventiviteit en optimalisaties van het ontwerpteam. › SCAN WITH

|9

GEBR. DE KONING BEDANKT ALLE PARTNERS DIE HET PROJECT “LINIELANDING” MEDE TOT EEN SUCCES HEBBEN GEMAAKT

Gemeente Houten Hollandse Waterlinie Gemeente Nieuwegein Rijkswaterstaat Waterschap De Stichtse Rijnlanden Quadraat Projectmanagement Antea Group Arc² IPV Delft Hajé restaurants Las- en Constructiebedrijf van Belzen Van Wijk Nieuwegein Van Wijngaarden Elektrotechniek

Aannemersbedrijf van civiel- en cultuurtechnische werken

Gebr. De Koning B.V. Postbus 88 3350 AB Papendrecht

Tel Fax Mail

Veelzijdig en flexibel HET adres voor:

riolering betonwerk sloopwerk wegenbouw grondwerk waterbouwkundig werk verhuur van grondverzetmaterieel aanleg en herstel van (beton)bruggen bodem- en tanksanering KIWA-erkend aanleg en onderhoud van groenvoorzieningen

Vuilcop 3 - Nieuwegein Postbus 1393, 3430 BJ Nieuwegein Telefoon: 030 - 606 15 55 E-mail: info@vanwijknieuwegein.nl Website: www.vanwijknieuwegein.nl

Weg- en waterbouw Industrie Bouw Scheepvaart Vaarwegmarkering Plasma- en autogeensnijwerk Buig- en walswerk

Las- en Constructiebedrijf J. van Belzen B.V. Nieuwe Kruidmolenweg 1 4382 WV Vlissingen T : 0118 – 46 13 87 F : 0118 – 47 09 46 E : constructie@van-belzen.nl

www.van-belzen.nl

(078) 644 26 44 (078) 644 26 30 info@gebrdekoning.nl

NIEUWEGEIN | Streektransferium ‘Linielanding’

Projectinfo VEEL UNIEKE DELEN Constructiebedrijf J. van Belzen B.V. fabriceerde in opdracht van Gebr. de Koning de volledige staalconstructie ,inclusief de trappen en de bergingen van het Streektransferium Linieland. Ook het complete tekenwerk en de montage werden door van Belzen uitgevoerd. Grote uitdaging was de strakke planning en korte doorlooptijd. De randligger, een dubbel gekromde HEA1000, vormde de ruggengraat van de wokkel. De combinatie van meerdere op- en neergaande lijnen van de kolommen en windverbanden resulteerde in veel unieke delen. Ook de vele voorzieningen voor bevestiging van het hout, de verlichting en stroomkabels maakte het geheel tot een complex 3D-model. Dankzij de goede samenwerking met Gebr. de Koning verliep het gehele traject gesmeerd. Het hele proces van tekenwerk en productie waren goed op elkaar afgestemd wat resulteerde dat de constructie (met meer dan 2.000 gaten) perfect paste. Totaalgewicht van de constructie was circa 300 ton.

ZEER ZETTINGSGEVOELIG GEBIED

Als voorbeeld noemt Van Leeuwen het parkeerterrein. “Doordat we hier hebben gekozen voor een lichtgewicht fundering, in plaats van een onderheide variant, bleef er genoeg budget over voor de wokkel.” Een andere optimalisatie ten opzichte van het referentieontwerp zijn de uitvoering van de lamellen. “Deze zijn in verzinkt stalen buis uitgevoerd en hebben een dragende functie gekregen, waardoor de helft van het aantal kolommen kon komen te vervallen. Ook dragen de buispalen de 15 meter hoge trap,” vertelt Büdgen. “Zo is de beoogde beeldkwaliteit op een slimme manier gehandhaafd, maar met minder kosten en minder gewicht. Waardoor het geheel uiterst efficiënt en duurzaam is opgelost.”

VORM & FUNCTIE De vorm van het transferium is bijzonder, niet alleen vanuit esthetisch oogpunt. “De beeldbepalende elementen in het ontwerp doen constructief mee in het ontwerp. Zo lopen een aantal kolommen door zodat ze als lamellen fungeren en de HEA100-ligger is tevens de rand van het dek. De bijzondere wokkelvorm en de hoogwaardige hou-

ten afwerking maken het af. Je ziet dit niet vaak in Nederland en wij zijn trots op deze oplossing,” vertelt Van Leeuwen. De vloer van het transferium is uitgevoerd tussen de HEA1000-balken in een 15 centimeter dunne staal-betonvloer. Wederom een efficiënte oplossing. “Het project is voor ons een prestatie om trots op te zijn. Niet alleen vanwege het eindresultaat, maar ook vanwege de uitstekende samenwerking waarin het tot stand is gekomen. En dan werk je met veel plezier.” ❚

Gebr. De koning heeft Van Wijk Nieuwegein in april 2013 benaderd met de vraag of wij de grond -, riolering- en verhardingswerken voor Streektransferium Linielanding op ons wilden nemen. Vanuit onze lokale bekendheid zijn wij in staat gebleken tot passende oplossingen te komen en om tegen acceptabele kosten dit onderdeel van het werk te realiseren. Waarbij wij tegen een vaste prijs voor eigen risico deze werkzaamheden hebben ontworpen en uitgevoerd.

Met name de korte bouwtijd in relatie tot een zeer zettingsgevoelig gebied was de ultieme uitdaging. Er was van start werkzaamheden september 2013 tot de overdracht op 14 maart 2014 geen tijd om een periode van voorbelasting in te plannen. Daarom is gekozen voor licht fundatiemateriaal, gedeeltelijk zelfs in EPS. Enkel de te dempen watergangen zijn voorbelast. Naast de terreinomstandigheden ten aanzien van zetting is de bouwperiode een puzzel geworden waarbij in samenwerking met Gebr. De Koning en zijn staalbouwer de afbouw van dag tot dag is gepland. In januari 2014 kon de afbouw van het werk beginnen, alle rioleringen en verhardingen zijn in de winterperiode aangelegd.

Bouwinfo OPDRACHTGEVER Gemeente Houten in collegiale samenwerking met gemeente

Nieuwegein

PROJECTMANAGEMENT Quadraat Projectmanagement Veenendaal BEELDKWALITEITPLAN Arc@-architecten Almere CONTRACTMANAGEMENT Antea Group Almere HOOFDAANNEMER Gebr. De Koning BV, Papendrecht ARCHITECT ipv Delft, ingenieursbureau voor productvormgeving bv CONTRACTVORM Traditionele aanneming / hoofdaannemer BOUWTIJD oktober 2013 – maart 2014

SCAN WITH

| 11

ROTTERDAM | N209

Tekst: Anniek Heijs

BEREIKBAAR EN VEILIG ROTTERDAM NOORD Aan de noordrand van Rotterdam kruist de provinciale weg N209 Doenkade de Rijksweg A13. De werkzaamheden om de capaciteit van de N209 te verdubbelen met de plaatsing van twee viaducten worden inmiddels zichtbaar. Verantwoordelijk voor de realisatie van dit UAV-gc project is Aannemingsmaatschappij CFE uit Dordrecht. In de nieuwe situatie is Rotterdam Noord beter bereikbaar en wordt de verkeersveiligheid vergroot.

De A13 is een van de belangrijkste verkeersaders van en naar Rotterdam, vertelt Frits Gutteling, projectleider bij CFE. “Ons aanbiedingsontwerp is gebaseerd op een beeldkwaliteitsplan en daarnaast zijn ook EMVI-criteria beoordeeld. Met name het borgen van de doorstroming van het verkeer op beide wegen en de bereikbaarheid waren belangrijke EMVI onderdelen,” vervolgt hij. “Daarvoor

hebben we een uitgebreid pakket met tijdelijke voorzieningen in wegfasering en tijdelijk VRI’s opgesteld.”

OUD & NIEUW De feitelijke bouwwerkzaamheden voor dit project behelzen de sloop van het bestaande viaduct en bouw van twee nieuwe viaducten in de N209 over

de A13. De sloop van de bestaande fietshellingbaan en de aanleg van een nieuwe fietshellingbaan die aansluit op het nieuw te bouwen fietsviaduct. Ook voert CFE de benodigde aanpassing van de toe- en afritten van en naar de A13 uit.

Een nieuwe onderdoorgang met een droge ecologische passage onder de N209 behoort tevens tot de scope, net als de aanpassing van een bestaande zettingsvrijeplaat. Daarnaast worden ook het onderliggende wegennet, fiets- en voetpaden aangepast en worden de verkeersregelinstallaties en openbare verlichting vernieuwd.

ZETTING Om zettingstijden te verkorten en aan de eisen van restzetting te kunnen voldoen, wordt naast de traditionele ophoging met zand gebruik gemaakt van lichte ophoogmaterialen, waaronder polystyreen (piepschuim). Zo worden zettingstijden gereduceerd. “Zand is zwaarder en is gebonden aan een lange zettingstijd. Achter de landhoofden en op de plek waar een Tennet-kabel ligt passen we dit materiaal toe,” aldus Gutteling. “Hier moet hoge belasting voorkomen worden. Met deze lichtere ophoogwijze voorkomen we ook dat de A13 wordt opgeperst.”

12 |

ROTTERDAM | N209

'Met behulp van lichte ophoogmaterialen worden zettingstijden gereduceerd.'

MINDER HINDER Rondom het project is er sprake van veel stakeholders. Aan de opdrachtgeverszijde is dat de Provincie Zuid-Holland. Daarnaast zijn Rijkswaterstaat, Hoogheemraadschappen Schieland en Delfland, Gemeente Rotterdam en Rotterdam The Hague Airport grote belanghebbende partijen. “Het overleg met al deze partijen vergt veel van het team.

We voeren heel veel overleg en dat kost tijd,” vertelt Gutteling. “We zijn afhankelijk van deze partijen. En zij van ons. Daarom stemmen we alles goed en zorgvuldig af met de betrokkenen.”

De afstemming in relatie tot de beschikbare ruimte en planning vraagt ook om een degelijk visie op omgevingsmanagement. “Door plannen over elkaar heen te leggen kunnen we verschillende uitvoeringszaken goed met elkaar afstemmen,” vertelt Gutteling. “Bijvoorbeeld de belangen van de wegbeheerders. Ons logistieke proces is zo ingericht dat we veel zaken ’s nachts uitvoeren.

Zoals de aan- en afvoer via de A13. Maar ook de

tijdelijke wegfasering en omleidingen en de tijdelijk verkeersregelinstallaties (VRI’s) horen hierbij.

Zo zorgen we voor minder hinder.”

PARTNERSHIP Ziut uit Bleiswijk is in het project verantwoordelijk voor alle duurzame openbare (LED)verlichting, de VRI’s, camera’s en DVM-matrixborden inclusief alle aansluitingen. “Een mooi en belangrijk project voor onze organisatie,” aldus Angela Wijnands contractmanager bij Ziut. “Op dit project worden al onze producten geplaatst en krijgen we op basis van een design & construct de kans onze toegevoegde waarde maximaal in te zetten.” Zo verzorgt Ziut zelfstandig het overleg

met de stakeholders over de aansluitingen binnen het plangebied. Wijnands: “We pakken dit graag op voor CFE en werken het op basis van partnership uit.”

GOEDE SAMENWERKING Een goede samenwerking vanuit een UAV-gc contract moet je organiseren, dat gaat niet vanzelf, aldus Gutteling. “Vooral in het contact met de stakeholders is het van belang om goed en tijdig te informeren. Je hebt elkaar nodig. Ondanks dat elke partij hierin zijn eigen belangen behartigt, verloopt de samenwerking goed. Iedereen is welwillend. En met elkaar zullen we deze klus gaan klaren.” ❚

Bouwinfo Opdrachtgever Provincie Zuid-Holland Beeldkwaliteitplan DHV Architects Directievoerder Grontmij Constructeur Lincon/Geonius/Crux Engineering Hoofdaannemer Aannemingsmaatschappij CFE N.V. Contractvorm Design & Construct / UAV-gc Bouwtijd november 2012 - augustus 2015

| 13

Ervaren specialisten voor openbare verlichting, verkeerslichten en camerasystemen

Openbare verlichting aanleggen? Verkeerslichten, camerasystemen? Ziut is al jarenlang dĂŠ specialist. We kunnen u adviseren in het voortraject, desgewenst verzorgen we de inkoop en gehele realisatie, of we nemen het beheer en onderhoud onder onze hoede. Vanzelfsprekend hebben we oog voor duurzaamheid en veiligheid, en werken we zorgvuldig volgens de afgesproken planning.

Als dochter van Enexis en Alliander weten we alles van energienetten en hebben we toestemming om te werken aan het ondergrondse netwerk. Ook bovengronds zijn we deskundig: onze installateurs zijn door de wol geverfd en we zijn leveranciersonafhankelijk. Zo kunnen we de gehele elektrotechnische infrastructuur van uw bouwproject verzorgen, bedingen we scherpe prijzen bij leveranciers, en verzorgen we de complete installatie. Bovendien bent u klaar met ĂŠĂŠn partij: Ziut, uw partner in de openbare ruimte.

www.ziut.nl

Licht-, Zicht- en Mobiliteitsoplossingen

Journaal KWS Infra start proef intelligente wals

lende innovatieve oplossingen worden getest en gedemonstreerd. Het afgelopen jaar hebben vele nationale en buitenlandse delegaties en filmploegen de proefpolder bezocht. De afgelopen periode is de proefpolder verbeterd en uitgebreid met hulp van de Genie in het kader van de Intensivering Civiel-Militaire Samenwerking (ICMS). Additionele ondernemers met nieuwe innovatieve producten hebben zich aangesloten. TU Delft is inmiddels gestart met testen en onderzoek en op 3 juli van 15.00 tot 18.00 vindt het heropeningsevent plaats op de polder. Naast demonstraties van verschillende innovatieve tijdelijke waterkeringen zal ook de Genie een spectaculaire bijdrage verzorgen.

Xylem Technische Kontakt Dagen

VolkerWessels-onderneming KWS Infra is op het project ‘De Haek om Leeuwarden’ een proefproject gestart met een zogenaamde ‘intelligente wals’. Deze wals is voorzien van meetapparatuur van leverancier Sitech-nl. De ‘intelligente wals’ maakt het mogelijk voor de walsmachinist real-time te volgen hoeveel walsovergangen de ondergrond heeft ondergaan en welke draagkracht de ondergrond heeft. Door het inzetten van de ‘intelligente wals’ tijdens de aanleg van de fundering krijgt KWS Infra meer inzicht op de stijfheidsopbouw van de onderbouw van een wegconstructie. De wals is verbonden met een modem, waardoor op afstand de gegevens kunnen worden uitgelezen en beoordeeld.

Met kleuren wordt aangegeven waar de draagkracht voldoende is (groen) en waar nog actie moet worden ondernomen (rood). Hiermee ontstaat een ‘kleurplaat’ van draagkracht. De eerste ervaringen zijn zeer positief en de walsmachinisten, die van de ‘intelligente wals’ gebruik hebben gemaakt, zijn enthousiast.

Walsmachinist Erik Vetter van KWS Infra: “Walsen wordt op deze manier net als het inkleuren van een kleurplaat. Je moet ervoor zorgen dat het hele werkvak op je scherm de juiste kleur krijgt.”

Xylem presenteert tijdens Technische Kontakt Dagen van 22 t/m 24 mei haar uitgebreide pompenaanbod voor drainage- en industriële toepassingen met de merken Flygt, Godwin en Lowara. Zo worden drainagepompen van de merken Godwin en Flygt getoond voor het verpompen van kleine tot zeer grote capaciteiten water, afvalwater en industriewater. De pompen zijn geschikt voor de bouw, aannemerij en scheepvaart of kunnen ingezet worden bij calamiteiten.

Een highlight is de zelf aanzuigende Godwin NC pompset-serie met Flygt N-technologie. Krachtige en toch compacte pompen die zeer geschikt zijn voor tijdelijke toepassingen waar een grote hoeveelheid vezelrijk (afval-)water verpompt moet worden.

Flood Proof Holland Jaarlijks krijgen wereldwijd vele steden en hele regio’s te maken met tijdelijk hoog water. Dit levert voor miljarden euro’s aan schades op. Nederlandse ondernemers werken in samenwerking met studenten en onderzoekers van de TU Delft aan concrete oplossingen om tijdelijk bescherming te bieden tegen het hoge water. Dit gebeurt in de proeftuin Flood Proof Holland waar de verschilMet een maximale capaciteit van 395 m3/h en een opvoerhoogte van 58 meter levert de Godwin NC-serie verstoppingsvrije prestaties. Voor toepassingen waar nog meer power een vereiste is, is de veelzijdige en robuuste Godwin CD-serie de juiste keuze met een maximale capaciteit van 3250 m3/h en een opvoerhoogte van 28 meter. Doordat de mechanische dichtingen in een eigen oliecompartiment liggen, kunnen Godwin pompen onbeperkt drooglopen. Alle Godwin pompsets zijn verkrijgbaar in materialen naar keuze met diesel- of elektromotor, op een aanhangwagen of skid en worden ook te huur aangeboden. Daarnaast kunt u kennis maken met de vernieuwde bouwpompen van Flygt -de 2600 en de 2800 BIBO serie- voor bouw en tunnelbouw en u zelf overtuigen van de slijtbestendige hydrauliek. De BIBO pompen blijven zelfs na een flinke duw of stoot gewoon draaien en ook drooglopen is geen probleem.

| 15

Journaal CROW Infradagen 2014 Wat zijn de ontwikkelingen, mogelijkheden en kansen op het gebied van infrastructuur en wegenbouw in Nederland? CROW organiseert de Infradagen 2014, het tweejaarlijks terugkerend symposium waar van oorsprong specialisten in de wegbouwkunde elkaar informeren over ontwikkelingen, onderzoek en state of the art technieken. Bezoekers krijgen met een uitgebreid inhoudelijk programma zicht en vat op de vraagstukken waarvoor de infrasector wordt geplaatst.

De afgelopen jaren zien we een trend in zowel bezoekers als onderwerpen.

Het aantal wegbouwkundigen in de sector begint in aantal af te nemen. In plaats daarvoor komen vakgenoten uit ander disciplines. Daarmee verandert ook de diversiteit van de onderwerpen in het programma. Onderwerpen als constructies en asfalt-, beton- en elementenverhardingen, onder- en bovenbouw, ophogingen, in-situ metingen en laboratoriumproeven, ontwerp, beheer en onderhoud, materialen, en monitoring staan dit jaar op het programma.

Een ieder die vanuit werk te maken heeft met aanbestedingen, wegmarkeringen, geluid, wegbeheer, kabels en leidingen, asfalt, bitumen, betonwegen, wegfunderingen of anderszins, kan zich bij laten praten tijdens de Infradagen.

De CROW Infradagen worden georganiseerd op 18 en 19 juni 2014 in Ermelo.

Meer informatie: www.crow.nl/infradagen2014.

Bilfinger bouwt tunnel van 5 kilometer Bilfinger bouwt samen met de Noorse partner Stangeland de 5 kilometer lange Eiganestunnel in Stavanger. Het project vergt een investering van 230 miljoen euro, waarvan 140 miljoen naar de Duitse bouwer vloeit. Stangeland voert het grondwerk en de wegenbouw uit.

De in 2018 in gebruik te nemen tunnel zal de verkeersdrukte in de stad Stavanger, in het zuidwesten van Noorwegen, aanzienlijk verminderen. De belangrijke kustweg E-39 voert straks door de tunnel. Tot het project behoren de aanleg van een nieuwe verbindingstunnel en 2,5 kilometer extra snelweg. De hoofdtunnel krijgt twee pijpen en diverse toe- en afritten.

Antwerpen krijgt slimme dubbeldeks tunnels onder water Eenmaal voorbij Breda nadert menig Nederlandse automobilist op de E17 de Ring Antwerpen met huiver. Tussen Sint Job-in-‘t-Goor en Kontich staat het verkeer vaak stil.

De Belgische havenstad kampt al decennia met een grote verkeersdrukte. Elke dag rijden er 320.000 voertuigen door de stad als doorgaand verkeer; zo’n 75.000 daarvan vrachtwagens, met alle geluidsoverlast en uitstoot van dien.

Er komen maar liefst acht snelwegen bij elkaar. De stad kwam vorige zomer op plaats twee als ‘wereldkampioen file’, 76 uur stilstand per automobilist per jaar (plaats één was voor Brussel, derde was Los Angeles). De Ring Antwerpen is nog geen ring. De Schelde en de havendokken aan de noordkant vormen de barrières voor het voltooien van de rondweg. Spoorlijnen, Albertkanaal en dichte bebouwing bezorgen de verkeerskundigen nog meer hoofdbrekens.

De ring rond Antwerpen zal worden gesloten door tunnels onder het Albertkanaal, het Straatsburgdok en Amerikadok (de Oosterweelverbinding). Dat is budgettair en politiek haalbaar geworden door het voorstel de tunnels dubbeldeks uit te voeren. Het project vraagt de gelijktijdige inzet van zo’n 20 diepwandgraafmachines. Frank Kaalberg van studiebureau ROTS (tijdelijke handelsvereniging van Grontmij en Witteveen+Bos) heeft de ingenieuze oplossing met afzinktunnels bedacht.

Hightech panelen uit gerecycled glas Fireproof & Acoustic Panels ontwikkelt en produceert hightech panelen en producten, die grotendeels zijn samengesteld uit gerecycled glas. Naast een uitzonderlijk hoge brandbestendigheid tot circa 1.100 graden (HC Curve 120 minuten) zijn de panelen tevens hoog geluidsabsorberend waarbij vooral de lagere Hz-frequenties beheerst worden (gunstig voor het verkeer). Een unieke combinatie, die toepasbaar is in uiteenlopende marktsegmenten, waaronder tunnelbouw, geluidbeperkende constructies en offshore industrie. Niet eerder werden in Europa panelen/producten gemaakt uit gerecycled glas in combinatie met speciale granulaire materialen met een dergelijk hoge brandveiligheid en geluidabsorptie.

De panelen/producten zijn leverbaar in diverse diktes, maar tevens in velerlei vormen en kleuren. De ontwikkeling van de panelen vond plaats op laboratoriumniveau. De testresultaten zijn vastgelegd in rapportages van gecertificeerde instellingen. De ontwikkeling vond plaats in nauwe samenwerking met Van Campen Industries B.V, die haar kennis inbracht. Hierdoor ontstond een structurele samenwerking en synergie, die voor de marktpositie van beide bedrijven aanzienlijk versterkt.

16 |

Journaal Royal HaskoningDHV en Esri bekrachtigen (inter) nationale samenwerking Advies- en ingenieursbureau Royal HaskoningDHV en GIS-marktleider Esri hebben onlangs een Global Enterprise License Agreement getekend. Wereldwijd zijn klanten van Royal HaskoningDHV verzekerd van ingenieursoplossingen die optimaal gebruik maken van hetzelfde betrouwbare ArcGIS-platform. Royal HaskoningDHV is één van de eerste Nederlandse ingenieursbureaus die zo’n samenwerking heeft afgesloten. De Enterprise License Agreement is een bezegeling van een lange samenwerking tussen de softwareontwikkelaars en de ingenieurs. Met de samenwerking spelen Royal HaskoningDHV en Esri in op de steeds grotere vraag (van overheden en private markt) naar informatie, bijvoorbeeld voor het beheer van infrastructuur en gebouwen, verkeersmanagement en milieumanagement. Anton van der Sanden business line director Infrastructure Royal HaskoningDHV: “Het gebruik van gevisualiseerde geo-informatie, op een kaart of via een web-applicatie, is een krachtig instrument voor tal van projecten, nationaal en internationaal. Klanten kunnen direct tussenresultaten zien in kaartbeelden of 3D-modellen, online. Dat communiceert directer en sneller en dat is pure tijdswinst in een project.”

Familiebedrijf De Nooij viert jubileum Voor De Nooij Stainless en De Nooij Pompinstallaties in Ede is 2014 een speciaal jaar. Het van oorsprong Bennekomse familiebedrijf bestaat dit jaar namelijk honderd jaar. Directeur Christiaan de Nooij: “We kijken terug, maar zijn ook klaar voor de toekomst. Mijn opa, Jan de Nooij, startte in 1914 het bedrijf als grof en kachelsmederij in Bennekom. In de decennia erna hebben hij en daarna mijn vader Paul en oom Wim het ontwikkeld tot een specialistische organisatie in roestvaststaal (RVS ) en pompinstallaties.” Vanaf 1980 namen huidig directeur Christaan de Nooij en neef Jan de Nooij het bedrijf over. Sinds 2004 bestaat de directie uit Christiaan de Nooij. Inmiddels is de onderneming gevestigd in Ede en bestaat het uit twee firma’s: De Nooij Stainless en De Nooij Pompinstallaties.

Alewijnse verlegt grenzen Alewijnse Industrie heet sinds 1 maart 2014 Alewijnse Industrial Automation.

Reden voor deze naamswijziging is de internationalisering die de Business Line van Alewijnse momenteel doorvoert. “Deze stap past bij het groeiende internationale karakter van Alewijnse. In de maritieme sector hebben we al bewezen hierin succesvol te kunnen zijn,” aldus Dick Alewijnse, CEO van Alewijnse.

Alewijnse Industrial Automation focust zich op drie sectoren: water, food, bruggen en sluizen. Op het gebied van drink- en afvalwater, bruggen en sluizen behoort Alewijnse tot de top van de markt wat betreft kennis en ervaring.

Ernst-Jan Huijbers, directeur Alewijnse Industrial Automation: “Wij beschikken over jarenlange kennis en ervaring van procesautomatiseringssystemen en verregaand inzicht in het primaire (productie)proces van onze klanten. Met behulp daarvan ontwerpen en realiseren we complete en betrouwbare oplossingen.

Hierbij gebruiken wij graag nieuwe en geavanceerde technologieën. Daarmee onderscheiden wij ons in de markt. Met een team van veertig specialisten zijn we klaar voor de internationale markt.” Alewijnse levert (elektro)technische totaaloplossingen. “We engineeren, automatiseren bij verdeelinrichtingen tot besturingspanelen, licht- en krachtinstallaties en datanetwerken.”

De Nooij Pompinstallaties richt zich op het efficiënt transporteren en behandelen van schoon water en afvalwater. De pompinstallateur is leverancier voor (semi-) overheidsinstanties, waaronder Gemeente Ede. Verder richt het bedrijf zich op recreatiebedrijven en de industrie. De Nooij Pompinstallaties heeft een 24/7 storingsdienst, veiligheidscertificaat VCA**, kwaliteitscertificaat ISO 9001 en is erkend elektrotechnisch installateur. Zusterbedrijf De Nooij Stainless produceert RVS-producten voor offshore en de chemische industrie wereldwijd.

Stichting Pompen is Leven is in 1997 opgestart door De Nooij. De stichting verzorgt putten, pompen, latrines en regenwateropvang voor het platteland van Noord-Ghana. De Nooij: “Wij trainen de lokale bevolking om zelfredzaam te worden. Dit stimuleert de economie en verhoogt de overlevingskansen.”

Groot baggercontract voor Van Oord in Koeweit Van Oord heeft de opdracht verworven voor een landaanwinningsproject in Koeweit. De opdrachtgever is Kuwait National Petroleum Company (KNPC).

Het contract heeft een waarde van bijna 500 miljoen euro en omvat het opspuiten van een stuk land op een ‘sabkha gebied’ (zoutvlakte aan de kust) ten behoeve van een nieuw te bouwen raffinaderij. Het New Refinery Project ligt in het Al-Zour gebied ten zuiden van Kuwait City. De raffinaderij zal 615.000 vaten per dag gaan produceren. Het project is voor KNPC de eerste fase van een investeringsprogramma voor deze nieuwe raffinaderij van 23 miljard Amerikaanse dollar. “Het Midden Oosten is voor Van Oord al decennia van grote betekenis. Wij zijn verheugd dat wij met dit grote contract onze positie kunnen continueren en versterken in deze regio,” aldus CEO Pieter van Oord. De uitvoering start per direct. De oplevering is over 30 maanden. Het project omvat het baggeren en opspuiten van ongeveer 65 miljoen kubieke meter zand en het uitvoeren van uitgebreide grondverbeteringswerken. Daarnaast worden er diverse vaargeulen, een bassin voor een toekomstige steiger, een werkhaven en wegen gerealiseerd. Voor de uitvoering van het werk zet Van Oord diverse grote sleephopper- en cutterzuigers in.

| 17

Journaal Doorbraak voor Laag Energie Asfalt Beton Rijkswaterstaat heeft bekend gemaakt in te stemmen met de toepassing van LEAB (Laag Energie Asfalt Beton) als gelijkwaardig alternatief voor conventionele mengsels AC bin en AC base. Voor BAM Wegen, de ontwikkelaar van LEAB, is dit een belangrijke doorbraak om het duurzame asfaltmengsel op grote schaal aan te bieden in haar projecten. LEAB levert een energiebesparing en een CO2reductie op van circa dertig procent.

Rijkswaterstaat en BAM Wegen hebben in een gezamenlijk project, dat circa vier jaar in beslag heeft genomen, onderzoek verricht naar de eigenschappen van LEAB. Naast laboratoriumonderzoek is onder meer een demonstratie vak op de A2 ter hoogte van Everdingen nauwlettend gemonitord. De daaruit voortgekomen rapportages zijn door asfaltexperts bij de dienst Grote Projecten en Onderhoud (GPO) van Rijkswaterstaat beoordeeld. De conclusie is dat in voldoende mate is aangetoond dat de functionele eigenschappen en de levensduur van LEAB gelijkwaardig zijn aan die van de conventionele asfaltmengsels AC bin en AC base. In alle contracten waarin RAW-mengsels worden gevraagd, kan LEAB nu als volwaardig alternatief worden aangeboden. In Design &Construct-contracten kan op basis van constructieberekeningen eveneens zonder meer LEAB als duurzaam alternatief worden ingediend.

LEAB wordt geproduceerd bij een temperatuur van 100 graden Celsius, terwijl voor de productie van conventionele mengsels een temperatuur van circa 160 graden Celsius nodig is. Dit levert een energiebesparing op van circa dertig procent en een reductie van dertig procent van de CO2-uitstoot. Bovendien is het LEAB-mengsel sneller berijdbaar en dus eerder beschikbaar voor het wegverkeer.

Naast toenemende belangstelling in Nederland, is er ook internationaal veel interesse voor het duurzame asfalt. Licenties voor het gebruik van LEAB zijn verkocht aan Duitse en Japanse partners en voor de aanleg van een vliegveld in Koeweit staat LEAB voorgeschreven in het bestek

Drijvende glasvezelkabel meet rioolwater door Een drijvende glasvezelkabel is in staat foute aansluitingen in gescheiden rioolsystemen op te sporen. De riolering blijft tijdens de metingen gewoon in bedrijf. De methode leert of op een regenwaterriool niet per ongeluk een afvoer voor huishoudelijk afvalwater is aangesloten. Een verschil in watertemperatuur verraadt zo’n fout. “De beheerder hoeft voor de metingen het riool niet droog te maken. Vroeger moest dat wel,” zegt Cornelis de Haan die bij Royal HaskoningDHV de Distributed Temperature Sensing mede ontwikkelde.

VD Leegte Metaal behaalt het certificaat EN 1090

VD Leegte Metaal te Hapert heeft het internationale EN 1090 certificaat volgens executieklasse 4 behaald. Dit betekent dat wij dragende constructiedelen in de zwaarste categorie mogen lassen. Het certificaat is in heel Europa vanaf juli 2014 verplicht en vervangt de reeds in Duitsland verplichte DIN 18800-7. De nieuwe norm maakt een eind aan aparte regelgeving per land voor het vervaardigen en verhandelen van stalen en aluminium constructies.

VD Leegte Metaal is erg verheugd met het behalen van de certificering. Met name voor opdrachten in de bouw en infrastructuur is deze nieuwe norm van belang. VD Leegte Metaal heeft veel klanten in deze branche, onder andere voor het vervaardigen van telecommasten en staalconstructies voor de Botlekbrug (A15 Maasvlakte). VD Leegte Metaal is gespecialiseerd in zwaar constructiewerk, complexe lassamenstellingen en turnkey projecten. Het bedrijf verzorgt diverse geautomatiseerde metaalbewerkingen zoals knippen, zetten, ponsen, dieptrekken en lasersnijden. Met behulp van een zeer geavanceerd machinepark met onder meer achttien lasrobots worden de metaalbewerkingen uitgevoerd. Tevens beschikt VD Leegte Metaal over een eigen gereedschapmakerij en een montageafdeling. Behalve de EN 1090 EXC 4 norm certificering is VD Leegte Metaal ook ISO 9001, ISO 14001, CO2-bewust en EN ISO 3834-2 gecertificeerd. Ook is VD Leegte Metaal gecertificeerd als Erkend Leerbedrijf. Het bedrijf is onderdeel van VDL Groep, een internationaal industrieel bedrijf met 81 werkmaatschappijen in 18 landen en ruim 9.100 medewerkers.

Veiligheidstoets en weginspectie in 3D Wat Google doet met camerawagens, moet ook kunnen met 3D-laserscannen, dachten Herbert Ticheloven en Joost Assendelft van ingenieursbureau Advin.

Deze techniek wordt normaal gesproken vooral in een statische opstelling toegepast.

“We hebben onze scanner nu eigenlijk aan een bestelbus gehangen. Op die manier is het mogelijk om de gehele weg en berm in kaart te brengen en te zien waar de werkelijkheid afwijkt van de norm.” Vorig jaar kreeg Advin van de provincie Zuid-Holland de kans om de techniek toe te passen op een stuk van 10 kilometer van de N208, met als doel de Ranking the Roads-methode van provincie Zuid-Holland op innovatieve wijze uit te voeren. Het bedrijf maakte een scan waarbij de weg werd vergeleken met de verkeersveiligheidsnormen van de provincie en het CROW.

18 |

Journaal Slimme aanpak van oud gasnet Grontmij en de Technische Universiteit Delft gaan netbeheerder Stedin helpen de komende tien jaar zo voordelig mogelijk 15 procent van zijn net van gasleidingen te vervangen. Gezocht wordt naar een alternatieve strategie voor 2.500 kilometer aan leidingen. Een vernieuwende combinatie van een model voor de fysieke infra en een waarderingsmodel, uitgedacht door afstudeerder Lisanne Geerlings, zal worden toegepast. Volgens lector Telli van der Lei wordt met de gezamenlijke aanpak van Stedin, Grontmij en TU Delft nieuw terrein ontgonnen binnen het asset management.

Fermacell Aestuver Fermacell uit Wijchen introduceert Aestuver, een cementgebonden plaat met een unieke combinatie van hoge brandwerende en vochtbestendige eigenschappen. Zo is de Aestuver-plaat onbrandbaar en tot 240 minuten brandwerend. Daarnaast voldoet Aestuver als enige cementgebonden plaat in Nederland aan de nieuwste Europese EN 13381-4:2013 normering op gebied van brandwerendheid voor kolom- en liggeromkleding. Ook bijzonder zijn de prestaties op gebied van vorst- en dooizoutbestendigheid en vochtwerendheid. Hierdoor behoudt de cementgebonden plaat haar oorspronkelijke samenstelling en daarmee de brandwerende eigenschappen. Larson van Dijk, technisch adviseur bij Fermacell: “Dit maakt het product, naast toepassingen in de woning- en utiliteitsbouw zeer geschikt voor tunnelbouw. De plaat is bestand tegen een agressief milieu. Zo hebben uitlaatgassen van het verkeer en agressieve schoonmaakmiddelen minimale invloed op Aestuver. De hoge brandwerendheid en blijvende stabiliteit tot wel 1.350 graden Celsius zorgen voor betere veiligheid in het geval van brand in woningen, gebouwen en in het verkeer.�

de bestaande leidingen. Op plekken waar deze technieken kunnen worden toegepast, zijn grootschalige wegopbrekingen niet nodig. Dat voorkomt overlast voor de omgeving en bespaart tijd en kosten. WML is de drinkwaterleverancier voor Limburg en heeft Heijmans in 2011 benaderd mee te denken om de zogenoemde kousrelining techniek te kunnen gaan toepassen in drinkwaterleidingen. Hiervoor zijn gesprekken gevoerd met DSM, Insituform en Heijmans, waardoor een samenwerking is ontstaan voor een productinnovatie. In de samenwerking tussen WML en Heijmans wordt bekeken welke uitvoeringsmethode van de diverse sleufloze technieken per project het meest geschikt is. De in te zetten sleufloze technieken zijn: kousrelining techniek, pipe cracking en buis-in-buis methode. Met betrekking tot de reeds bestaande pipe cracking methode heeft WML in november 2013 een Nederlandse primeur gehad in de gemeente Beek. In dit project werd middels het opensnijden van bestaande 80 millimeter stalen leiding en grondverdringing een modulair gietijzeren Saint Gobain leiding met een inwendige diameter van 100 millimeter ondergronds ingetrokken. De drinkwaterleiding is hierdoor inwendig 25 procent in diameter vergroot. Komende maanden selecteren WML en Heijmans projecten die in aanmerking komen voor de verschillende sleufloze technieken. Na een gedegen voorbereiding kunnen de projecten in de loop van 2014 worden uitgevoerd.

Waterschappen moeten prijsopdrijving voorkomen Waterschappen moeten opdrachten spreiden om prijsopdrijving te voorkomen.

Dat advies staat in een onderzoek dat minister Schultz (infrastructuur en milieu) liet uitvoeren. Een duin, dijk of waterkering krijgt elke vijf jaar een soort apk.

Anders dan met keuringen van auto’s komen de inspectieopdrachten voor 5.800 kilometer dijk en duin en circa 1.800 kunstwerken ongeveer op hetzelfde moment op de markt. Zowel voor aannemers als opdrachtgevers is dat niet goed, constateren onderzoekers van minister Schultz. In een nieuw rapport van diezelfde minister krijgen beheerders van waterwerken het advies om afspraken te maken over hun opdrachtenstroom. Dat moet prijsopdrijving voorkomen.

Sleufloze technieken voor sanering Limburgse drinkwaterleidingen Waterleiding Maatschappij Limburg (WML) en Heijmans hebben een intentieovereenkomst getekend om samen te werken aan het toepassen van sleufloze technieken bij het saneren van drinkwaterleidingen. Het gaat om technieken waarbij sanering en vernieuwing van de waterleiding ondergronds kan plaatsvinden via

BIA neemt aandeel in PGATP De PGA HOLDING groep wil haar distributieactiviteiten inzake materieel voor openbare werken, die ondergebracht zijn in PGATP, verder ontwikkelen in Frankrijk en Europa. Vandaar de beslissing om het kapitaal van PGATP open te stellen voor een erkende en gespecialiseerde partner, namelijk de groep BIA, die aanwezig is in de Benelux en in Afrika. De groep BIA verwierf 50% van het kapitaal van de firma PGATP die een joint-venture wordt, met inachtneming van de aangegane verbintenissen ten opzichte van de medewerkers en de partners, en in dienst van de klanten. De groep PGATP wil op die manier uitgroeien tot een onmisbare speler op de markt, onder meer op het gebied van service.

| 19

Journaal Arcadis brengt digitaal heel Twente in kaart

Succesvolle plaatsing Passerelle Roosendaal

Arcadis helpt Twente aan de basisregistratie grootschalige topografie. De opdracht komt van alle veertien gemeenten, het waterschap Vechtstromen en de provincie Overijssel. Niet eerder is zo’n omvangrijke order verstrekt voor de vanaf 2017 verplicht door overheden te gebruiken digitale kaart. In de basisregistratie grootschalige topografie (bgt) wordt wettelijk verplicht en uiterst gedetailleerd heel Nederland vastgelegd. Te zien zijn wegen, spoorlijnen en water maar ook groen en gebouwen. De gemeenten hebben samen met de provincies, waterschappen en de rijksoverheid (Defensie en ProRail) de taak hun deel van de kaart in 2016 gereed te hebben en daarna bij te houden.

In het Paasweekeinde zijn de drie delen van de fiets- voetgangersverbinding Passerelle in Roosendaal op hun plaats gehesen. De werkzaamheden zijn uitgevoerd door Volker Staal en Funderingen (VSF) in opdracht van ProRail. De eindopdrachtgever en financier van de werkzaamheden is de gemeente Roosendaal.

De nieuwe fiets- en voetgangersbrug is 166 meter lang en overbrugt 19 sporen.

Door de aanleg van de brug wordt het centrum van de Roosendaal verbonden met het nog te herontwikkelen Spoorhavengebied. Zonder dat het treinverkeer er hinder van heeft, kunnen mensen nu veilig het spoor oversteken. Het nieuwe ROC Kellebeek College krijgt dankzij de nieuwe passerelle een aansluiting op het station en de busterminal. Daarnaast vergroot de passerelle de mogelijkheden voor het toekomstig gebruik van het voormalig RBC-stadion.

Paleisbrug op zijn plek Met het plaatsen van het laatste deel van de Paleisbrug (44 meter lang en 10 meter breed) is de overspanning klaar. De komende maanden gaat Mobilis, die ook de ruwbouw realiseerde, de afbouw op zich nemen. De nieuwe fiets- en loopbrug van 263 meter over het spoor, die eerst Ponte Palazzo heette, verbindt de binnenstad met de wijk Paleiskwartier in Den Bosch. De bouw liep de nodige vertraging op doordat de constructie vanwege een aanpassing in het plan met extra staal verstevigd moest worden. Volgens de huidige planning moet de brug in het eerste kwartaal van 2015 opgeleverd worden. Het ontwerp is van Benthem Crouwel. De brug van cortenstaal dient tevens als park en krijgt aan weerszijden beplanting.

In een gefaseerde buitendienststelling van 72 uur zijn de drie delen van de brug op de 8 meter hoge pijlers gehesen. Het gewicht van de 85 meter lange hoofdoverspanning bedraagt circa 240 ton. Hierbij is gebruik gemaakt van twee enorme kranen, een 700 tons telekraan en een 600 tons rupskraan in superlift-configuratie met 250 ton extra los hangende ballast achter de kraan.

Voor het betonwerk van de pijlers en trappen van de stalen brug naar ontwerp van West8 architecten, tekende VSF-zuster Van Hattum en Blankevoort Regio Zuid. Deze zomer wordt de brug opengesteld voor het publiek.

EU geeft 12 miljard voor infrawerken

Strukton Rail neemt Siebens Spoorbouw over Strukton-dochter Strukton Rail neemt het Belgische Siebens Spoorbouw over.

De overname past in het plan van Strukton Rail om in België zijn marktpositie verder uit te breiden. Financiële details zijn niet bekendgemaakt. Siebens Spoorbouw werd opgericht in 1987 en houdt zich onder meer bezig met het vernieuwen en aanleggen van trein- en tramsporen. Ook verzorgt Siebens de aanleg van kraanbaan- en rolbrugsporen, voornamelijk bij industriële klanten en in de haven van Antwerpen.

Het familiebedrijf heeft 19 werknemers en is goed voor een jaaromzet van zo’n 3,6 miljoen euro. De overname heeft volgens Strukton geen directe gevolgen voor het personeel. Siebens Spoorbouwblijft onder eigen naam werken.

20 |

De Europese Commissie heeft de eerste tranche van 12 miljard euro beschikbaar gesteld voor projecten voor de Trans-Europese transportnetwerken (TENT’s). Het geld moet ervoor zorgen dat vooral een aantal grotere projecten in de negen belangrijkste transport-corridors daadwerkelijk van start gaan. Het gaat onder meer om projecten die de ontbrekende grensoverschrijdende verbindingen realiseren en de oplossing van technische problemen op het gebied van interoperabiliteit tussen vooral railsystemen.

A27 Breda krijgt extra brug over Merwede Minister Melanie Schultz Van Haegen (Infrastructuur en Milieu) wil een verbreding van de A27 tussen Breda en Utrecht met extra rijstroken en spitsstroken.

Over de Merwede bij Gorinchem komt een tweede brug met vier rijstroken.

Ook knooppunt Hooipolder wordt gedeeltelijk aangepakt. Voor de aanpak van

Journaal de weg die door drie provincies loopt is 808 miljoen euro beschikbaar. “Met de aanleg van extra rijstroken en de tweede brug maken we een einde aan hardnekkige files op de A27. Dit is goed voor de bereikbaarheid van de regio, goed voor de doorstroming van het verkeer en goed voor de economie,” aldus de bewindsvrouw. Minister Schultz koos genoemd ‘voorkeursalternatief’ in overleg met de provincies Utrecht, Zuid-Holland en Noord-Brabant, waterschappen, omliggende gemeenten en belangenorganisaties. De richting Utrecht krijgt over het hele traject tussen Hooipolder en Houten drie rijstroken. In de richting Breda komen er tussen Houten en Everdingen en tussen Scheiwijk en Werkendam vier rijstroken. De andere trajectdelen krijgen drie rijstroken, waarvan één spitsstrook. De tweede brug krijgt vier rijstroken.

Congres en Vakbeurs Schelde Delta Expo ACD eiland4

2 oktober 2014 Deltapark Neeltje Jans - Oosterscheldekering Informatie over: ✔ Bestuurlijke regie & veiligheidsrisico’s

✔ Financieringsmogelijkheden

✔ Kansrijke projecten in de Westerscheldemonding

ESCGOES.NL

Zonnecellen geïntegreerd in geluidscherm A16 Het geluidscherm ter hoogte van de A16 bij Dordrecht krijgt vanaf 2016 geïntegreerde zonnecellen die meteen tachtig huishoudens 275 MWh/jaar van stroom kunnen voorzien. Onlangs heeft Rijkswaterstaat 1,3 miljoen euro Europese subsidie gekregen om het idee van de ‘Solar Highways’ uit te werken. Het 450 meter lange geluidsscherm met een hoogte van 6 meter is de beoogde proeflocatie waar dan drie jaar wordt getest. Samen met Energie Centrum Nederland en Solar Energy Application Center wordt gewerkt aan een demonstratiemodel om de bovenste vier meter aan weerszijden met zonnecellen uit te rusten. Bijzonder is dat de schermelementen zelf bestaan uit tweezijdige zonnecellen. Er is geen sprake van losse zonneschermen op de geluidschermen. Het prototype zal nog dit jaar klaar zijn. Zodra het zover is, zal Rijkswaterstaat de markt benaderen voor de daadwerkelijke ontwikkeling en realisatie van het scherm.

De onderwerpen die tijdens dit congres o.a. aan de orde komen zijn: • Hoe ziet die duurzame veiligheid eruit?

• Uitbreiding havens en industrie in samenhang met het milieubeleid?

• Welke economische kansen biedt deze aanpassing?

• Respect voor fauna en flora, hoe gaan we daarmee om?

• Welke infrastructurele voorzieningen?

• Financiering, kosten en baten?

• De Belgische en Nederlandse samenwerking.

Gerenommeerde sprekers vanuit Nederland en België staan garant voor professionele presentaties. De dagvoorzitter van het symposium is de heer Prof. Drs. Ir. J. K. Vrijling.

De bezoeker naar het congres is eenieder vanuit Nederland en België, die beroepshalve betrokken is bij de realisering van een dergelijk megaprojekt: • Nationale, regionale en gemeentelijke overheden.

• Waterschappen, havenschappen, havenbedrijven.

• Watergebonden industrie, weg- en maritiem transport.

• Op- en overslagbedrijven.

• Recreatie, landschapsontwikkeling en milieu-instanties.

• Grond-, weg- en waterbouw.

• Alternatieve energie-industrie.

• Banken, verzekeraars.

• Advies- en ingenieursbureaus.

Expositieprogramma De deelnemende exposanten zijn bedrijven en instanties, die betrokken zijn bij de realisatie van dit soort projekten zoals de droge- en natte waterbouw, de raadgevende ingenieursbureaus, de infrastructurele werken, e.d.

Onze website www.escgoes.nl geeft geregeld informatie over verdere ontwikkelingen van het congres en de exposantenpresentaties.

| 21

gaat hét maken!

www.gww-bo

Staal gaat hét maken in de infrastructuur www.staalmakers.nl

Het meest professiona en infrastru Voetgangersbrug Floriade, Venlo

IJsselbrug, Zwolle

(foto: Gerard Extra Architect)

(foto: Florian Schreiber Fotografie)

Viaduct over A27, Houten

Fietsbrug Egypte, Venlo

Dolderbrug, Steenwijk

(foto: Erik Stekelenburg)

(foto: Dura Vermeer)

(foto: IPV Delft)

Arnhem Centraal (foto: Ronald Tilleman)

Staalmakers is een samenwerkingsverband van Staalfederatie Nederland, Samenwerkende Nederlandse Staalbouw, Tata Steel en Bouwen met Staal. Gezamenlijk voeren ze de promotiecampagne Staal gaat hét maken

Vanaf € 495,- per jaar weet uw doelgroep wat u doet!

Bel of mail Robert Vermanen r.vermanen@louwersuitgevers.nl T +31 (0)495 450095

WIE DOET WAT ?

H in G

Be T

R

r.v

Journaal Rijkswaterstaat besteedt zeesluis IJmuiden aan

Actie Koperslag succesvol

De Noordersluis bij IJmuiden bereikt in 2029 het einde van de technische levensduur. Ook is de sluis te klein geworden voor de steeds grotere zeeschepen.

Daarom bouwt Rijkswaterstaat een nieuwe, grotere zeesluis bij de ingang van het Noordzeekanaal. Hiermee komt er ruimte voor meer goederentransport, kunnen de steeds groter wordende schepen vlot en veilig door het Noordzeekanaal en behoudt de Amsterdamse havenregio haar internationale allure.

Rijkswaterstaat is begonnen met de aanbesteding van de nieuwe zeesluis in IJmuiden. Het wordt het grootste natte infra-project dat in publiek-private samenwerking op de markt komt. De nieuwe zeesluis maakt onderdeel uit van het zogenoemde DBFM-programma Sluizen. De aanbestedingsprocedure resulteert in een publiek-private samenwerking met de markt via een DesignsBuild-Finance-Maintenance-contract. Hierbij wordt een aannemersconsortium verantwoordelijk voor het ontwerp, aanleg, financiering en 26 jaar onderhoud van de nieuwe zeesluis.

Het doel van Actie Koperslag om het totale aantal koperdiefstallen te halveren is ruimschoots bereikt. In 2011 werden gemiddeld 49 van zulke diefstallen per maand gepleegd, in 2013 lag dat aantal op iets meer dan 20. Dit resultaat is met name het gevolg van de sterke afname op en rond het spoor. Op het spoor is het aantal koperdiefstallen fors afgenomen, van 516 in 2011, naar 153 in 2013. Dit betekent een daling met 70 procent. Bij het elektriciteitsnet is het aantal licht gestegen ten opzichte van 2011. Deze stijging wordt mede veroorzaakt door een meer accurate registratie van deze vorm van criminaliteit.

Actie Koperslag is in 2011 begonnen en richtte zich op sectoren waar koperdiefstal tot gevaarlijke situaties kan leiden, zoals op het spoor en het hoogspanningsnet. De daling is te danken aan de goede samenwerking tussen de branches, het ministerie, de nationale politie en het Openbaar Ministerie. Binnen de Actie Koperslag is er door deze partijen intensief samengewerkt om koperdiefstal te verminderen. Ook heeft minister Opstelten gezorgd voor een wettelijke identificatieplicht bij de contante inkoop van koper.

De deelnemende partijen hebben specifieke afspraken gemaakt om te zorgen dat er aandacht blijft voor koperdiefstal. Zo wordt er per kwartaal bijgehouden hoeveel koperdiefstallen er worden gepleegd, hoeveel verdachten er worden aangehouden en of de registratie- en legitimatieplicht goed wordt gehandhaafd.

Weekmaker lost belijning van wegdek Wanneer wegmarkeringen hun functie verliezen blijkt het vaak moeilijk ze weg te halen zonder het wegdek te beschadigen. Een combinatie van conventionele markeringsverf en een nieuw ontwikkelde weekmaker laat de lijnen verdwijnen zonder een spoor achter te laten. De ‘verwijderbare wegmarkering’ is een ontwikkeling van de Bredase specialist in wegmarkeringproducten Veluvine, wegenbouwer Heijmans en straalbedrijf ROWI uit Baak.

Minister Opstelten is tevreden met de resultaten. “De publiek-private samenwerking heeft in sterke mate bijgedragen aan het succes van de aanpak van koperdiefstal. Een urgent criminaliteitsprobleem is als een gemeenschappelijke verantwoordelijkheid opgepakt. Ik heb grote waardering voor de inzet van de convenantpartners op dit dossier. Daarbij verwacht ik blijvende alertheid op dit thema.”

Voor 1,6 miljard aan dijkversterkingen op de markt De komende drie jaar komt nog voor 1,6 miljard euro aan waterprojecten op de markt, waaronder de 'joekels' Texel, Houtribdijk en de Markermeerdijk. Per jaar wordt 25 kilometer verhoogde dijk opgeleverd, maar dat tempo moet na 2017 verdubbelen. Het zijn vrij rechttoe-rechtaan dijkversterkingen waarvan zeventien lopende projecten en nog eens twaalf in voorbereiding. Het Hoogwaterbeschermingsprogramma 2 wordt voor 3,2 miljard euro in betrekkelijke luwte voortvarend uitgevoerd en overleefde ongeschonden alle bezuinigingsrondes.

| 23

Tekst: Roel van Gils Beeldmateriaal: Diverse i.o.v ProRail

ProRail: WERK IN UITVOERING ProRail is verantwoordelijk voor het spoorwegnet van Nederland: aanleg, onderhoud, beheer en veiligheid. In samenspel met vervoerders en partners zorgt ProRail voor een veilig, betrouwbaar, punctueel en duurzaam spoornetwerk en niet te vergeten, comfortabele stations.

In totaal zijn er in heel Nederland circa 800 projecten in verschillende stadia van uitvoering rondom het spoor. Alleen dit jaar is weer voorzien in een recordinvestering van 1,4 miljard euro in spoorvernieuwing. We pikken er een paar projecten uit.

Een van de ingrijpende projecten waar ProRail al jaren mee bezig is, is het omvangrijke Sporen Den Bosch. Het project omvat de vernieuwing van het gehele spoorsysteem, inclusief spoorbouw, bovenleiding, beveiliging, wisselverwarming, de stationskap en verlenging van de perrons, alsmede de bouw van nieuwe kunstwerken. “Het project Sporen Den Bosch maakt het sporennet rondom Den Bosch een stuk robuuster met minder wissels en een betere doorstroming,” vertelt René Vegter, woordvoerder van ProRail Regio Zuid. “Aan de noordzijde is het project reeds afgerond, het werk aan de zuidzijde bevindt zich in de afrondende fase. We hebben net een grote buitendienststelling van 21 dagen achter de rug. Ook voor de collega’s van de NS een enorme logistieke operatie, aangezien er tijdens de buitendienststelling geen treinverkeer mogelijk was tussen Boxtel en Den Bosch en Tilburg en Den Bosch. De reizigers zijn inmiddels gevrijwaard van hinder, wel vinden er nog werkzaamheden plaats, zoals het plaatsen van geluidsschermen.”

INTERWIJKVERBINDING In Eindhoven, Tilburg en Breda wordt gewerkt aan een stationsvernieuwing. René Vegter: “In Eindhoven ondervinden de reizigers relatief weinig hinder van de werkzaamheden, want de nieuwe reizigerspassage wordt parallel aan de bestaande onderdoorgang gebouwd. De bouw van de nieuwe reizigerspassage verloopt voorspoedig. De huidige tunnel is na

24 |

de verbouwing geen doorgaande route meer, maar blijft bestaan en wordt met doorgangen verbonden met de nieuwe passage. De bouw is begonnen in 2013 en vanaf eind 2015 kunnen de reizigers de nieuwe

passage gebruiken. Een jaar later wordt het project afgerond. In Tilburg wordt ook een nieuwe reizigerspassage gebouwd die als interwijkverbinding zal gaan fungeren. Tot op heden is er geen doorgaande route van noord naar zuid. De onderdoorgang wordt eerst volledig naast het spoor gebouwd en zal in de herfstvakantie van dit jaar in zijn geheel tijdens een buitendienststelling van 9 dagen onder het spoor geschoven worden.”

ONDERDOORGANGEN Over onderdoorgangen gesproken, ook in Didam, Doetinchem, Deventer, omgeving Leeuwarden, Assen, Wolvega en Groningen worden nieuwe onderdoorgangen gebouwd, vult Jouke Schaafsma, woordvoerder van ProRail regio Noord-Oost, aan. “Een omvangrijk project is verder OV SAAL om ook in de toekomst een goede bereikbaarheid van de regio Amsterdam te garanderen, nodig voor economische groei. Daarom wordt gewerkt aan verbetering van het treinverkeer tussen Schiphol, Amsterdam, Almere en Lelystad (OV SAAL) middels diverse nieuwe viaducten, vernieuwingen aan bestaande viaducten, een spoorverdubbeling en nieuwe bruggen en fly-overs. Het spoor wordt er betrouwbaarder door, wat een voorwaarde is om vanaf 2023 hoogfrequent Intercity’s en Sprinters te laten rijden.”

'ProRail werkt efficiënt en kostenbewust aan een spoornet waarop het aangenaam reizen is en goederen onbelemmerd vervoerd kunnen worden' UITBREIDING STATIONS Kijkend naar de stations, dan zien we in Breda een compleet nieuw station verrijzen. In het najaar 2014 wordt de noordelijke entree (Belcrumkant) in gebruik genomen. Dan kan de bouw aan de zuidkant van start gaan. De bouw duurt tot medio 2016.

Station Breda wordt een unieke combinatie van wonen, werken, winkelen, reizen en parkeren in één gebouw. Ook in Utrecht en Den Haag wordt al lange tijd gewerkt aan een nieuw station. De oplevering van het nieuwe Den Haag Centraal staat voor dit jaar op de planning. Het nieuwe station Den Haag Centraal wordt een integraal openbaar vervoersknooppunt.

Een internationaal station met allure, naar een ontwerp van Benthem Crouwel Architecten, dat modern, ruim, overzichtelijk, sociaal veilig is en adequaat functioneert. Ook in Zwolle wordt gewerkt aan een uitbreiding van het station, waarbij een bijzondere bouwmethode wordt gehanteerd: eerst is het nieuwe dak ingereden en nu wordt gewerkt aan de bouw van de nieuwe reizigerstunnel. Deze manier van werken levert een snellere bouwtijd op en minder overlast voor de spoorgebruikers.

ProRail is en blijft continu vernieuwen aan het spoor en de stations.

“We verdelen als onafhankelijke partij de ruimte op het spoor, regelen alle treinverkeer, bouwen en beheren stations en leggen nieuwe sporen aan. Tenslotte onderhouden we bestaande sporen, wissels, seinen en overwegen. We werken efficiënt en kostenbewust aan een spoornet waarop het aangenaam reizen is en goederen onbelemmerd vervoerd kunnen worden.” ❚

| 25

GEOCAMPRO: INSPECTIE WISSELVERWARMING MET INFRAROODCAMERA’S BAM Rail bv is de railspecialist van Koninklijke BAM Groep en biedt nationaal en internationaal rond en op het spoor een compleet dienstenpakket aan, van engineering tot volledige bouw en onderhoud van railverbindingen.

Secure In Air bv maakt innovatieve inspectietools, van hardware tot geo-software. Bijvoorbeeld, vanuit de GeoCamPro worden realtime warmtebeelden van een wisselverwarming geanalyseerd en gekoppeld aan data van BAM Rail. De software is flexibel en generiek opgebouwd waarmee het zich richt op thema’s als inspectie, monitoring en beveiliging van (spoor)objecten.

Meer informatie: info@secureinair.nl +31 (0) 492 472 463 of info@bamrail.nl www.secureinair.nl / www.bamrail.nl

14701620_BAMrail.indd 1

29-04-14 09:24

Tekst: Roel van Gils Beeldmateriaal: BAM Rail

Spoorlopers, technische defecten of vernieling, het kan allemaal nauwkeurig worden vastgelegd door de GeoCamPro, die BAM Rail in samenwerking met Secure in Air heeft ontwikkeld. Aan de hand van een beeldherkenningsalgoritme worden afwijkingen direct geconstateerd en gaan de alarmbellen rinkelen. Volledig automatisch. Desgewenst kan vanuit kantoor ook live worden meegekeken.

"Inspecties uitvoeren in het veld zijn arbeidsintensief ", zegt Johan Tieman van BAM Rail. "Bovendien lopen we tegen allerlei drempels aan als het gaat om regel- en wetgeving. Ook wij mogen niet altijd en overal langs het spoor lopen om inspecties uit te voeren. Dat beperkt ons in de flexibiliteit om ter plaatse waarnemingen te doen. Samen met Secure in Air hebben we de GeoCamPro ontwikkeld waarmee we inspecties kunnen uitvoeren zonder dat we fysiek op locatie aanwezig zijn. En ook nog eens 24 uur per dag en 7 dagen per week. De GeoCamPro is in de basis ontwikkeld om de wisselverwarming te monitoren, maar de cameratechniek laat het toe om nog veel meer zaken te controleren en zelfs zover in te zoomen dat we de mechanische onderdelen kunnen checken."

BEELDHERKENNINGSALGORITME Met de input van BAM Rail heeft Secure in Air de hard- en software ontwikkeld voor de GeoCamPro. "De camera wordt op een hoog gebouw naast het spoor geplaatst en kan over alle assen bewegen," licht Robert van Nes van Secure in Air toe. "De camera scant voortdurend het gebied tot 500 meter afstand links en rechts van zijn opstelling en produceert daarvan haarscherpe beelden. Binnen enkele minuten is het gebied in kaart gebracht en begint de camera weer van voren af aan. Het filmpje wordt als functie van tijd en locatie weggeschreven. Met behulp van een beeldherkenningsalgoritme koppelen we data aan punten op de kaart, de data worden geo-gerefereerd. Beelden worden met elkaar vergeleken, zodat een afwijking op een bepaalde plek automatisch wordt herkend en de alarmbellen gaan rinkelen. Ook is het mogelijk om uitsluitend de beelden van een enkele positie aan elkaar te koppelen en versneld af te spelen. Zo kunnen we bijvoorbeeld een filmpje van twee weken op één enkele positie versneld in dertig seconden afspelen om te bekijken wat er in die weken is gebeurd."

De GeoCamPro wordt op dit moment nog getest, maar heeft zich reeds in de praktijk in relatie tot de wisselverwarming bewezen. Afwijkingen worden automatisch gedetecteerd, maar vanuit kantoor kan ook live worden meegekeken met de camera. ❚

| 27

Tekst: Roel van Gils Beeldmateriaal: ACON

Kilometers hekwerk langs sporen ProRail heeft een meerjarenprogramma opgesteld voor het versneld aanbrengen van hekwerken langs de sporen met als doel treinbeïnvloeding door derden tegen te gaan. De zogenaamde spoorlopers zijn landelijk gezien verantwoordelijk voor een dagelijkse vertraging van liefst 180 minuten met alle ongemakken voor de reizigers van dien. Langs het spoor rondom Eindhoven wordt de komende maanden door ACON zo’n 50 kilometer aan hekwerken geplaatst.

Binnen het meerjarenprogramma wordt op basis van een groot aantal criteria bepaald wanneer en op welke locaties de afscherming geplaatst gaat worden, zegt Thomas de Kruijf, vakspecialist operationeel beheer bij ProRail.

“Overlast door vandalisme, zoals koperdiefstal, en spoorlopers vormen hierin de belangrijkste criteria. Vooral de spoorlopers zijn een groot probleem. Vaak gaat het dan om personen die onbewust in overtreding zijn, zoals ‘ik laat mijn hondje hier al jaren uit’, maar ook personen die bewust bijvoorbeeld een shortcut nemen over het spoor of bramenplukkers. Op het moment dat een machinist iemand langs het spoor ziet lopen die er niet thuis hoort, wordt de snelheid aangepast. Dat heeft ook weer gevolgen voor de daaropvolgende treinen en levert dagelijks opgeteld uren aan vertragingen op.”

28 |

In tegenstelling tot de spoorlopers is koperdiefstal de laatste jaren aanzienlijk afgenomen, maar dat is volgens René Vegter, woordvoerder van ProRail, niet alleen toe te schrijven aan het plaatsen van de hekwerken. “Voor het bestrijden van koperdiefstal loopt een zeer uitgebreid programma samen met justitie met tal van maatregelen, zoals het plaatsen van camera’s, fysieke bewaking langs het spoor, struikelmatten, DNA-spray en de hekwerken.”

VIJFTIEN JAAR ProRail heeft het plan opgepakt om het gehele spoornetwerk in Nederland te voorzien van een afscherming. De Kruijf: “Een grove inschatting leert dat ons land zo’n 3.000 kilometer aan spoor heeft liggen, dus dat betekent uiteinde-

'Tussen 2014 en 2016 wordt in Nederland enkele honderden kilometers aan hekwerk langs sporen geplaatst' lijk 6.000 kilometer aan afscherming. Een deel hiervan is reeds afgeschermd en weer een ander deel heeft een ‘natuurlijke’ afscherming in de vorm van een brede sloot of een steil talud. Dat neemt niet weg dat er nog duizenden kilometers aan afscherming moet komen. En dat gaat niet van vandaag op morgen. Het duurt waarschijnlijk nog minstens vijftien jaar om het spoor volledig afgeschermd te krijgen. In de directe toekomst, dat wil zeggen tussen 2014 en 2016, wordt door ProRail in Nederland enkele honderden kilometers aan hekwerk geplaatst. We hebben de scoop rond en de financiering geregeld.” De engineering van de hekwerken ligt op het bordje van de uitvoerende aannemers, uiteraard conform de gestelde eisen van ProRail. Denk dan aan standaard zaken als de veiligheidsafstand tot het spoor, het type hekwerk, het kleurgebruik en de afmetingen van het hekwerk.

TIJDELIJKE OPSLAGLOCATIE Voor het traject van Deurne tot aan Eindhoven en van Eindhoven tot aan Heeze gaat ACON zo’n 50 kilometer aan hekwerk aanbrengen. “We staan op het punt te gaan starten met de uitvoering,” zegt Peter Meilink van ACON. “We beginnen in Deurne en werken zo naar Eindhoven om van daaruit in Heeze te eindigen. Voordat de afscherming daadwerkelijk geplaatst gaat worden, maken we het tracé helemaal vrij. Bestaande afrastering die niet meer voldoet, wordt tevens verwijderd. Tijdens de werkzaamheden blijft het traject gewoon in gebruik. We werken namelijk op veilige afstand van het spoor. Op plekken waar de ruimte beperkt is, werken we in de nachtelijke uren of tijdens korte buitendienststellingen.” ACON heeft in Deurne een tijdelijke opslaglo-

catie in gebruik genomen om van daaruit dagelijks het werk te bevoorraden.”

Behalve het plaatsen van de hekwerken valt binnen de scoop van ACON ook het aanbrengen van bebording, verlichting en anti-loopmatten bij overwegen. “Op de perrons treffen we bovendien voorzieningen die verhinderen dat mensen nog vanaf het perron langs de baan kunnen gaan lopen. Het project loopt ongeveer honderd dagen, waarbij we dagelijks met tien personen aan het werk zijn,” besluit Peter Meilink. ❚

| 29

Slurink specialistische infra Kunstwerken spelen een cruciale rol in de infrastructuur van ons

Specialist pur sang Vanwege onze passie voor specialistische infra, onze kennis en ervaring, onze oplossingsgerichtheid, bieden wij efficiënte, duurzame en pasklare oplossingen met de beste prijs-kwaliteitverhouding.

wegennet.

Het belang van het veilig begaanbaar en berijdbaar houden

Activiteiten: Kunstwerken • Beton- en staalbescherming • Reparatie en onderhoud van beton • Slijt- en antisliplagen • Dilatatieconstructies • Voegovergangen

van bruggen, tunnels en viaducten is enorm. Zo ook bijzondere verhardingsconstructies in wegen en terreinen.

Specialistische verhardingen • Gietasfalt • Combinatiedeklagen • Betonprint en gefigureerd beton • Parkeerdakafwerkingen Certificaten • BRL 3201 “Handmatig verwerken van mortels en injecteren van beton” • NEN-EN-ISO 9001:2008 • VCA** 2008/5.1

Slurink specialistische infra

Steenweg 63

T0418 - 653316

www.slurinkinfra.nl

Tekst: Hilda Bosma Beeldmateriaal: Slurink Specialistische Infra

Brugdeksanering in vier dagen In vier dagen tijd wordt het gehele brugdek van Spoorbrug Aldenhof in Born gesaneerd. In dit korte tijdsbestek wordt het oude asfalt vervangen, het beton hersteld en komt er nieuw asfalt met duurzame en geluidsarme voegen.

Voor de bovenzijde van de Spoorbrug Aldenhofweg was groot onderhoud noodzakelijk. In 2013 heeft de Nederlandse Spoorwegen de brug aan de onderzijde geconserveerd. In het voorjaar van 2014 wordt de bovenzijde geheel aangepakt: de gehele asfaltconstructie van de rijweg wordt vervangen en de wandligger wordt opnieuw geconserveerd.

en herstellen we zo’n 600 m2 betonnen rijdek. Ook brengen we circa 600 m2 bitumineus membraan aan en 700 m2 nieuw asfalt. Tenslotte vervangen we vier voegovergangen door enkelvoudige voegconstructies conform NBD 00400 RWS. Aangezien de spoorbrug dichtbij de bebouwing ligt, worden enkele voegen als geluidsarme voegen toegepast.”

WERKZAAMHEDEN

ONDERHANDSE AANBESTEDING

Slurink Specialistische Infra kreeg de opdracht voor het herstel en het vervangen van het rijdek. Eigenaar Witte Slurink: “In opdracht van de Gemeente Sittard - Geleen verwijderen we circa 700 m2 aan asfaltrijdek en controleren

Het bestek voor het onderhoud Spoorbrug Aldenhofweg is uitgegeven in een onderhandse aanbesteding. Slurink: “Hoofdaannemer Hermans schilderwerken bv heeft het project op basis van meest economische aanbieding en ›

| 31

Verrijkt met ‘Interactieve Print’ Breng uw vaktijdschrift tot leven!

Layar is een gratis app voor de smartphone en tablet, die het papier van ‘Grond / Weg / Waterbouw’ tot leven brengt. Met behulp van Layar worden advertenties en redactionele content interactief gemaakt. Als lezer slaat u de brug tussen print en de digitale wereld.

Het enige dat u nodig heeft, is een smartphone of tablet met de Layar app. U scant met uw smartphone of tablet een pagina, waarna de Layar-app de clickable elementen toevoegt op de pagina zoals: Video’s, foto’s, tekst, e-mailadressen, telefoonnummers, social media sharebuttons, etc.

Wat heeft u nodig?

Het vaktijdschrift Een smartphone of tablet De gratis Layar-app

Download de gratis layar app

Interactieve Print

Scan de pagina

VAK TIJD SCH RIFT

Stap voor stap

Jaargang 4 | numm

er 16 | 2014

OVE R CIV IELE TEC HNI EK & INF RAS TRU CTU UR

bekijk de layar!

I

WW W.G WW -BO UW .NL

Hoe werkt het: Even de gratis Layar app downloaden in de Apple Store of de Android Market.

Open nu de Layar app op uw smartphone of tablet.

Klik op het scan-icoon onderaan in de zoekbalk van uw smartphone of tablet.

Houd uw smartphone of tablet boven een van de ‘Layarpagina’s’, herkenbaar aan het blauwe logo.

Klik in het scherm, nu opent de digitale laag en kunt u op de buttons klikken.

Veel lees en kijkplezier!

SCAN WITH

NIEUWEGEIN STRE EKTRANSFERIUM ‘LINIELANDING | GRONINGEN OOST ROTTERDAM N209 ELIJKE RINGWEG | TILBURG HET | DE PEN: PAULINE WILHELMINAKANAA VAN ABSWOUDE L | OSS N329 WEG VAN DE TOEKOMS T 2014056_GWW 16

NL 2014.indd 1

01-05-14 08:58

op basis van plan van aanpak gekregen. Als onderaanneming van Hermans heeft Slurink Specialistische Infra en Mouwrik Waardenburg het herstel en het vervangen van het rijdek aangenomen.”

Voor de opdrachtgever waren vijf criteria belangrijk: doorlooptijd, bereikbaarheid, communicatie, risicomanagement en doorgang van het verkeer.

Hermans heeft daarop ingespeeld in de projectplanning met deelpannen.

Zo wilde de Gemeente Sittard - Geleen dat de bereikbaarheid van omwonenden, belanghebbenden en gemeentelijke diensten gegarandeerd bleef en wilde ook zo min mogelijk hinder. Slurink Specialistische Infra maakte voor de brugdeksanering een strakke planning. Slurink: “Het is een urenplanning.

De asfaltering is heel exact ingepland. Daarbij zorgen we voor zo weinig mogelijk overlast in de nacht. We hebben direct contact en korte lijnen met Mouwrik Waardenbrug, het bedrijf dat zorgt voor de asfaltering. Op wijzigingen kunnen we direct inspelen. Tijdens onze werkzaamheden is de hele baan afgezet.”

Slurink: “Het is een uitdagend project door de tijdsdruk. In vier dagen tijd moeten specialistische werkzaamheden uitgevoerd worden, zoals voegwerk-

herstel en betonreparatie. Daarbij weten we van tevoren niet hoe groot de schade aan het beton is. Dat wordt pas zichtbaar als het asfalt eraf gaat.

Door zo nodig extra personeel en materiaal in te zetten, zorgen we ervoor dat we de planning halen.”

VERKEERSADER De Aldenhofweg is een belangrijke verkeersader voor het industrieterrein van Born, de bereikbaarheid van de kern en een uitvalsweg voor de brandweer.

“Tijdens de hele baanafzetting is gedurende maximaal vier dagen een eenheid aan de andere zijde van het werkvak gestationeerd, aangezien de brandweer niet gebruik kan maken van de toegangsweg. Zo kan de brandweer op tijd ter plaatse zijn bij een calamiteit.

Dit had de Gemeente Sittard - Geleen ook als eis gesteld. Als we klaar zijn met het project, gaat Hermans in twee weken tijd aan de slag met conserveringswerkzaamheden. Daarvoor wordt de halve baan afgezet, zodat de andere rijbaan wel gebruikt kan worden. Het is een prachtig project waarin we ons specialisme goed kunnen laten zien. Born is na het grote onderhoud weer goed bereikbaar,” besluit Slurink. ❚

| 33

T 088-3366333 www.kragten.nl info@kragten.nl

Bronbemaling en rioolwater met systeem

1

Rio Boxx B.V. Bezoekadres Stadion Galgenwaard Herculesplein 241 3584 AA Utrecht

SCAN WITH

14701502_Rio Boxx.indd 1

Tel. 0800-3473284 info@rioboxx.nl www.rioboxx.nl

06-03-14 14:29

Tekst: Hilda Bosma Beeldmateriaal: Kragten

Onderhoud spoorbrug Aldenhof

De gemeente Sittard - Geleen en Kragten bedachten voor het onderhoud van de spoorbrug aan de Aldenhofweg te Born een unieke inkoopstrategie. Op basis van deze kansrijke en doelmatige inkoopstrategie heeft Kragten het project ontworpen, voorbereid en gedurende de uitvoering beheerst.

De brug aan de Aldenhofweg overbrugt de goederenspoorlijn Born - Sittard, ligt op minder dan 50 meter van de bebouwing en vormt de directe verbinding tussen de autosnelweg A2 en het bedrijventerrein in Born. Daarnaast vormt de brug een belangrijke verbinding voor bewoners binnen de kern Born.

zichtbare beschadigingen voorzien. Op die manier kan de aannemer de beste onderhoudsmaatregelen treffen voor het beste resultaat passend binnen het gestelde budget.”

OMOP

De OMOP biedt voldoende flexibiliteit om onderhoudsmaatregelen te kiezen, die de gewenste kwaliteit en functionaliteit bieden, het beschikbaar gestelde budget waarborgen, de overlast voor de omgeving beperken en de bereikbaarheid voor het bedrijventerrein garanderen. Kragten en de gemeente Sittard - Geleen hebben gezamenlijk besloten de directievoering bewust in een proces- en een productdeel te scheiden. Daarmee neemt Kragten het procesdeel van de directievoering voor zijn rekening. Het specialistische productdeel komt voor rekening komt van Leycon Advies. Feller: “De gemeente Sittard - Geleen heeft zowel aan de aannemer als de voorbereidende en directievoerende adviseur de ruimte geboden in contract, aanbesteding en samenwerking. Daardoor is dit project weliswaar in basis risico-gestuurd, maar vooral gericht op kansen creëren.” ❚

Ingenieur Roger Feller, adviseur van Kragten: “De gemeente en Kragten hebben een risicoanalyse gemaakt. Op basis van deze risicoanalyse is besloten dat de aannemer zich vooral moet onderscheiden door kwaliteit. Daarom is als aanbestedingsvorm voor een economisch meest voordelige uitvoering (EMVU)aanbesteding gekozen. Voor dit onderhoudstraject koos de gemeente Sittard - Geleen voor een Overeenkomst Met Open Posten (OMOP). Daarbij is de markt meer ruimte geboden om hun onderscheidend vermogen uit de EMVU-aanbesteding te realiseren én te kiezen voor meerdere onderhoudsmaatregelen en -systemen. In deze OMOP zijn, op basis van de risicoanalyse uit de definitiefase, verschillende onderhoudsmaatregelen voor de zichtbare en de vooralsnog niet

FLEXIBILITEIT

| 35

COLUMN | Liesbeth Schippers

, r o o t n a Leeg k ? e e m r e k i e o d t a w Tekst: Xxxxxxxx Xxxxxxx Beeldmateriaal: Xxxxxxxxxxxxxxxxxxx

Foto Pieter-Rim de Kroon

36 |

COLUMN | Liesbeth Schippers

Functieverandering, van kantoor naar hotel, studentenwoningen of huisvesting voor seizoensarbeiders, is voor de hand liggend. Toch doet iedereen er nog steeds vrij moeilijk over. Nergens voor nodig, het is gewoon een kwestie van doen. Het mooiste is natuurlijk als het bestemmingsplan al iets van flexibiliteit biedt, waardoor meerdere functies mogelijk zijn. De Crisis- en herstelwet biedt daarvoor extra instrumenten zoals het flexibele en verbrede bestemmingsplan. Een gemeente die kampt met veel leegstand van kantoren zou op die manier uitkomst kunnen bieden. Gedacht kan worden aan een bestemmingsregeling die meerdere functies mogelijk maakt, zoals wonen, kantoor, maatschappelijk, horeca en bedrijf. Functies worden in zo’n plan alleen uitgesloten wanneer dat uit milieuhygiënisch oogpunt noodzakelijk is.

Geen woningen bijvoorbeeld aan de kant van de spoorweg met het oog op de geluidbelasting of het vervoer van gevaarlijke stoffen. Voor de rest is binnen de bestemming en binnen bepaalde randvoorwaarden overal van alles mogelijk.

Maar ook als u bij navraag stuit op een traditioneel plan met de aanduiding ‘K’ op de plaats van het gebouw en de gemeente niet bewogen kan worden tot zo’n vorm van organische planologie of u heeft simpelweg haast, is er geen nood aan de man.

Zo zal -met de wijziging van het Besluit omgevingsrecht die in de pijpleiding zit- de mogelijkheid om tijdelijk af te wijken van het bestemmingsplan worden opgerekt van vijf naar in ieder geval tien jaar. Ook wordt de procedure om daarvoor een omgevingsvergunning te krijgen veel korter (acht weken in plaats van nu een half jaar!). En voor tijdelijke functies hoeft niet aan alle eisen van het Bouwbesluit te worden voldaan. De ombouw van kantoor naar woningen komt daarmee juridisch binnen handbereik. Ligt het lege kantoor in een industrieel gebied (bijvoorbeeld het havengebied), dat is aangewezen als ontwikkelingsgebied, dan biedt de Crisis- en herstelwet de mogelijkheid om gedurende tien jaar af te wijken van de geluidnormen. Ligt het langs een transportroute voor gevaarlijke stoffen, dan kan worden afgeweken van de externe veiligheidsregels. Dat geeft ruimte voor de realisatie van bijvoorbeeld studentenwoningen. Dit zou voor ‘de schoen’, gelegen pal aan de A10 op steenworp afstand van de Vrije Universiteit, bepaald een aantrekkelijke oplossing zijn.

Wel kunnen bij bestaande bouw verkeersontsluiting en parkeren nogal eens tot uitdagingen leiden. Meestal is de regel parkeren op eigen terrein. Maar gaat de parkeerbehoefte omhoog en blijft het voor parkeren beschikbare oppervlak hetzelfde, dan wordt dat lastig. Maak je van een kantoor een school, dan is er behoefte aan veilige fietspaden en een goede verbinding met het openbaar vervoer. Daar zal bij de planvorming goed over nagedacht moeten worden. Ook hier is echter niets onmogelijk.

Kortom, wees vooral creatief en niet bang voor juridische obstakels. Die zijn er minder dan u denkt. Dus functieverandering, gewoon doen! ❚

ING verlaat ‘de schoen’, het haalde zelfs het NOS-nieuws. Alweer een leeg kantoor, is dan toch het eerste wat in je opkomt. Nu trekt ING in een ander bestaand gebouw, want nieuwbouw is vandaag de dag geen pré voor een bedrijf. En is het de bedoeling dat ‘de schoen’ wordt verhuurd. Maar als dat niet lukt, wat dan?

Liesbeth Schippers.

Pels Rijcken & Droogleever Fortuijn NV advocaat, partner

| 37

TILBURG | Het Wilhelminakanaal

Tekst: Hilda Bosma Beeldmateriaal: combinatie Heijmans/Boskalis

Nieuwe sluis in breder en dieper Wilhelminakanaal Het Wilhelminakanaal bij Tilburg wordt breder en dieper gemaakt over een lengte van bijna vijf kilometer. De huidige sluizen II en III worden vervangen door één nieuwe sluis met ’s werelds grootste composiet sluisdeuren. Daarnaast komt er een vijzelturbine die energie kan opwekken en water omhoog kan vijzelen. Het is in Nederland het eerste vijzelgemaal dat als turbine wordt ingezet.

De combinatie Heijmans/Boskalis kreeg via een aanbesteding de Design & Construct opdracht voor dit project. Omgevingsmanager Arjan Walraven, werkzaam bij Heijmans: “We zijn als combinatie verantwoordelijk voor het projectmanagement, ontwerp en uitvoering van het project.”

NIEUWE SLUIS Het doel van het project is het realiseren van een scheepvaartverbinding voor klasse IV-schepen, tussen de monding van de Donge en de Dongensebrug. Door deze verbreding en verdieping van het Wilhelminakanaal moeten ook de sluizen II en III uit bedrijf genomen worden. Ter vervanging hiervan wordt ter plaatse van Sluis III één volledige nieuwe sluis gerealiseerd. Dit levert de scheepvaart een half uur tijdswinst op. De

38 |

huidige Sluis III heeft een monumentale status en wordt geconserveerd. Ook komt er een zwaaikom, waar schepen kunnen keren. Een breder en dieper kanaal leidt tot een duurzamer en beter bereikbaar Brabant over water. Na de verbreding kunnen grotere schepen (klasse IV-schepen) door het Wilhelminakanaal in Tilburg varen. Dit betekent minder vrachtverkeer op de weg, minder files en minder uitstoot van CO2 en fijnstof. De verruiming van het kanaal schept ook kansen voor de Brabantse economie.

GOEDE SAMENWERKING Walraven: “De lijnen binnen de gezamenlijke koepelorganisatie zijn kort en informeel. Alle bedrijven zitten in hetzelfde gebouw en het ontwerp wordt integraal benaderd. Ook de samenwerking met onze opdrachtgever Rijkswaterstaat verloopt

goed. We kunnen eenvoudig bij elkaar binnen lopen en er vindt veel face-to-face contact plaats.

We werken gezamenlijk met het BIM-model.”

Begin dit jaar is de uitvoering gestart met het breder en dieper graven van het kanaal en het aanbrengen van de damwanden voor de nieuwe sluis. Walraven: “Doordat straks Sluis II verdwijnt, daalt het waterpeil tussen de huidige sluizen II en III met ongeveer 2,5 meter. Met name de waterstandsverlaging is maatgevend in de planning. Vanaf dat moment moet Sluis III gereed zijn en het noordelijke deel van het kanaal verbreed en verdiept zijn en een deel van Sluis II gesloopt zijn. Na de waterstandsverlaging kunnen de schepen aanzienlijk sneller door het kanaal varen. De nieuwe sluis heeft een korter schutproces dan de huidige Sluis III. De besparing van de

TILBURG | Het Wilhelminakanaal

vaartijd bedraagt ongeveer dertig minuten. Dit is voor de bedrijven die gebruik maken van het kanaal bijzonder van belang.”

houdens. Deze energie wordt aangewend voor de aansturing van het sluiscomplex. Het restant stroomt terug naar het elektriciteitsnet.

MONUMENTALE SLUIS

Voor de nieuwe sluis worden innovatieve composiet sluisdeuren toegepast, die maar liefst 6,2 meter bij 12,5 meter en 6,2 meter bij 5 meter groot zijn: de grootste composiet sluisdeuren van de wereld. Edwin Moorren, omgevingsmanager RWS: “Composiet is sterk, duurzaam, licht en onderhoudsarm. Daarnaast worden natuurvriendelijke oevers gerealiseerd. Dit zijn taluds aan de zijkanten van het kanaal waar plek is voor de groei van planten en voor dieren. Zo werken we gezamenlijk aan een duurzaam Brabant.” ❚

Uniek is dat de bouw van de sluis naast een monumentaal te behouden sluis plaatsvindt, aldus Walraven. “De huidige Sluis III blijft bestaan.”

De nieuwe sluis heeft duurzame en innovatieve aspecten. Er wordt een vijzelgemaal gerealiseerd die zowel water kan verpompen als stroom kan opwekken door water te spuien.

De turbine wekt door waterkracht elektriciteit op vergelijkbaar met het gebruik van 250 huis-

Bouwinfo Opdrachtgever Ministerie van Infrastructuur en Milieu (Rijkswaterstaat, Grote Projecten en Onderhoud).

Ontwerp Combinatie Heijmans/Boskalis

Uitvoering Combinatie Wilhelminakanaal (WHK), een VOF met Heijmans Integrale Projecten en Boskalis

Bouwperiode 30 mei 2012 t/m 29 juli 2016 (inclusief ontwerp)

Aanneemsom € 43.435.000,-

| 39

Dé specialist in bruggen en sluisdeuren van vezelversterkte kunststof

foto: Martin Reidsma

Voor meer informatie, onze nieuwsbrief of voor onze kennisbijeenkomsten:

www.fibercore-europe.com • info@fibercore-europe.com • (010) 476 58 58

TILBURG | Het Wilhelminakanaal Tekst: Roel van Gils

Totaalintegratie op basis van Systems Engineering

Impressie van de Wilhelminasluis is een 3D BIM model

Alewijnse Industrial Automation is verantwoordelijk voor het ontwerp en de realisatie van de complete elektrotechnische- en automatiseringsinstallatie van de nieuwe sluis en de integratie van de bestaande delen van Sluiscomplex 3 in het Wilhelminakanaal in Tilburg. Het project wordt gerealiseerd op basis van Systems Engineering om zo aantoonbaar aan het contract te kunnen voldoen. “Dat houdt in dat er validatie- en verificatiemomenten zijn ingebouwd,” stelt Jeroen Preijer.

Al vanaf de tenderfase zijn we samen met Heijmans betrokken bij het project, zegt Jeroen Preijer van Alewijnse Industrial Automation. “In het vervolg van het traject hebben we bijgedragen aan het voorontwerp en de voorstudies. Naast de complete besturingsinstallaties zijn we ook verantwoordelijk voor het infiltratiesysteem in het omliggende gebied. Dit systeem zal de waterstandsverlaging van het kanaal regelen. Ook verzorgen we de implementatie van alle beveiligingsvoorzieningen, zoals verlichting, intercom-, omroep- en camera-installatie, een brandmeldinstallatie, bliksemafleiding en inbraakbeveiliging."

PLANNING De eerste werkzaamheden op locatie zijn al uitgevoerd. “De bekabeling van de bestaande sluis hebben we omgelegd, zodat deze niet wordt beschadigd tijdens de werkzaamheden,” licht Jeroen Preijer toe. “Nu bevinden we ons in de engineeringsfase. Voor het engineeren (het ontwerp) baseren wij ons op de door Rijkswaterstaat aangedragen documenten, inclusief de nieuwe kaderdocumenten die in mei van dit jaar ter beschikking worden gesteld.”

Doordat het projectteam multidisciplinair is samengesteld, vergt de realisatie van het project een goede raakvlakbeheersing. Jeroen Preijer vervolgt: “De uitdaging zit hem vooral in de totale integratie van alle systemen en een goede raakvlakbeheersing samen met de collega aannemers.

we de besturing van de oude sluis ontmantelen.

De oude sluis blijft als monumentaal object wel behouden.” ❚

Voor de raakvlakbeheersing wordt een 3D BIM-model gehanteerd waarin alle componenten van de verschillende leveranciers en aannemers zijn geïntegreerd. De systemen worden aan de voorkant al in een digitaal 3D-model gegoten. Met deze werkmethode zijn we er zeker van dat alles op locatie straks past én naar behoren functioneert.”

Jeroen: “We ontwerpen de elektrotechnische installaties en de complete automatisering. We engineeren de installatie zodanig dat de integratie van de bediening op afstand vlekkeloos zal verlopen. De sluis zal straks primair op afstand worden bediend.

Medio dit jaar is de engineering afgerond, zodat we in het laatste kwartaal 2014 kunnen starten met de elektrotechnische werkzaamheden op locatie.

De sluis zelf gaat medio 2015 in bedrijf, waarna

| 41

TILBURG | Het Wilhelminakanaal Tekst: Hilda Bosma Beeldmateriaal: FiberCore Europe

WERELDPRIMEUR:

Grootste composiet sluisdeuren van de wereld in Tilburg

De nieuwe Sluis III in het verbrede Wilhelminakanaal in Tilburg krijgt de grootste composiet sluisdeuren van de wereld. De deuren zijn 13 meter hoog en 10,50 meter breed. Ze worden gerealiseerd met behulp van Fiber Reinforced Polymers (FRP). Deze vezelversterkte kunststof wordt gemaakt met de InfraCore technologie, een innovatieve en duurzame technologie voor de civiele sector.

42 |

De sluisdeuren zijn onderdeel van een groot project om het Wilhelminakanaal in Tilburg te verbreden en te verdiepen. Dit is nodig voor de toekomstige uitbreiding van de binnenvaart. Na de verbreding van de sluizen kunnen klasse IV-schepen door het Wilhelminakanaal in Tilburg varen. Hiermee wil de provincie Brabant in samenwerking met Rijkswaterstaat en andere partijen een betere bereikbaarheid over het water en meer economische kansen voor Tilburg realiseren. Heijmans gaf FiberCore Europe, specialist in ultralichte, zwaar belastbare dragende constructies van vezelversterkte kunststof (composiet) voor de civiele sector, de opdracht om acht compo-

TILBURG | Het Wilhelminakanaal

siet sluisdeuren te ontwerpen en produceren.

In het project ‘Verbreding en verdieping van het Wilhelminakanaal’ neemt Heijmans in de bouwcombinatie met Boskalis de bouw van de nieuwe sluis voor haar rekening. Boskalis voert de verbreding van het kanaal uit.

INNOVATIEF Zowel Rijkswaterstaat, de provincie NoordBrabant, de gemeente Tilburg en bouwcombinatie Heijmans-Boskalis zijn voorstander van het toepassen van duurzame en innovatieve oplossingen. Samen met FiberCore hebben ze de handen ineen geslagen. Ed Hoogstad, directeur Bouw & Infra van FiberCore: “De innovatieve InfraCore-technologie is inmiddels een bewezen bouwtechniek in de civiele sector voor bruggen en sluisdeuren. Het innovatieve materiaal heeft veel voordelen ten opzichte van traditionele materialen als hout, staal en beton. Het is ultralicht, sterk, veilig, duurzaam, onderhoudsvrij en milieuvriendelijk. Het voordeel ‘ultralicht’ komt helemaal tot uiting in beweegbare bruggen, naast reductie van het eigen gewicht, reduceert ook de benodigde ballast, vaak zelfs met factor 1,5 tot 2. Momenteel hebben wij een val in opdracht waar zelfs de volledige ballastkelder overbodig is geworden.”

“Onze toekomstfocus is de Nederlandse zeewering.

We zijn bezig om daar een mal neer te leggen voor de Oosterscheldekering” VOORDELEN Hoogstad: “De deuren zijn zeer vormvast, kunnen niet roesten of rotten, omdat FRP ongevoelig is voor corrosie. FRP is bestand tegen vocht, zout en UV-straling. De deuren zijn sterker dan staal, hout of beton en onbrandbaar.

Dat betekent dat ze veel veiliger zijn.” De totale levenscyclus van een composiet sluisdeur is langer dan honderd jaar. Hoogstad: “Dat scheelt enorm in onderhoudskosten. FRP heeft een gunstige Life Cycle Costs (LCL) door lage onderhoudskosten en een lange levensduur.

Daarnaast zijn de composiet sluisdeuren volledig geprefabriceerd waardoor een hoge kwaliteit en snelle bouw gegarandeerd is.”

ONTWERP

TOEKOMST

FiberCore Europe’s eigen ingenieursbureau ontwierp de vlakke sluisdeuren. Dat gebeurde in 3D in BIM. De productie van de sluisdeuren vangt aan medio 2014 in de fabriek van FiberCore.

Aansluitend zal constructiebedrijf Hillebrand de sluisdeuren afbouwen en in het tweede kwartaal 2015 installeren.

Tilburg heeft met de grootste composietdeuren van de wereld een wereldprimeur. “We zijn heel trots op het feit dat wij voor Rijkswaterstaat een project mogen uitvoeren en ook heel blij dat Heijmans deze opdracht voor ons mogelijk heeft gemaakt,” zegt Hoogstad. “Mijn persoonlijke drive om bij FiberCore Europe te werken is dat dit FRP-materiaal heel duurzaam is en dat het de BV Nederland -waaronder de belastingbetaler- heel veel geld in de toekomst zal besparen. Dit project is een stap in deze richting.

We schrijven geschiedenis met de toepassing van een nieuw bouwmateriaal. FiberCore Europe schrijft daardoor dan ook geschiedenis. Het onderhoudsvrije, vezelversterkende kunststofmateriaal zal dan ook steeds vaker toegepast worden. De markt stelt vertrouwen in ons bedrijf. Daardoor breiden we uit. Onze productieruimte wordt vervijfvoudigd en we houden qua mal reeds rekening met de renovatie van de schuiven van zeeweringen in de huidige Deltawerken. Onze toekomstfocus ligt namelijk ook op de Nederlandse zeewering. Tevens hebben we al in Amerika een vestiging opgericht.”. ❚

Hoogstad: “De FRP-technologie wordt in de ruimte- en luchtvaarttechnologie al jaren toegepast en er zijn inmiddels ook al 250 bruggen geproduceerd in het lichtgewicht materiaal. De eerste toepassing van InfraCore voor sluisdeuren betrof het vaartraject Erica - Ter Apel, in opdracht van Provincie Drenthe. Het is een belangrijk nieuw constructiemateriaal voor de infrastructuur met een zeer gunstige EMVI-score.

Wereldwijd zijn al talrijke FRP-bruggen gebouwd met dezelfde technologie, waaronder bruggen in Suriname, Italië, Engeland, België, Frankrijk, Scandinavië, de Verenigde Staten en China.”

| 43

Alewijnse Industrial Automation

Alewijnse realiseert al meer dan 25 jaar complete (afstand)besturing en overige elektrotechnische installaties voor bruggen en sluizen. Het totale traject van bestek schrijven, ontwerp, uitvoering en beheer, tot en met service en onderhoud is daarom bij Alewijnse in vakkundige handen. Met deze ervaring en de wensen van haar klanten als basis heeft Alewijnse een concept volgens standaarden ontwikkeld: The Dutch Bridge.

The Dutch Bridge

Renovatie of nieuwbouw van een brug ■ Zonder eigen expertise en zonder extern adviesbureau ■ Zonder al te veel papierwerk ■ Binnen de Europese aanbestedingsregels ■ Uitgaand van de laatste normen en wetgeving ■ Veilig en betrouwbaar ■ Tegen veel lagere kosten

ALEWIJNSE ONTZORGT U. KIJK OP WWW.ALEWIJNSE.NL VOOR MEER INFORMATIE

WATERKRACHTVIJZEL VOOR GROENE ENERGIE Het opwekken van duurzame energie door toepassing van een vijzel is de laatste jaren in een enorme stroomversnelling gekomen.

In het buitenland is door Landustrie al een groot aantal hydroprojecten gerealiseerd.

De vijzel in het Wilhelminakanaal is de eerste installatie in Nederland met een dubbele functie; het opwekken van energie én het opvoeren van water.

En met een totale lengte van 20,5 meter ook de langste vijzel in ons land.

Vijzeldiameter Opvoerhoogte

3,4 m 7,4 m

Turbinefunctie

Pompfunctie

Q = 4 m3/sec P= 250 kW

Q = 3,2 m3/sec P = 355 kW

SINCE 1913

Landustrie Sneek BV Pieter Zeemanstraat 6 Postbus 199 NL 8600 AD Sneek 140059 Landustrie adv waterkrachtvijzel GWW.indd 1

Tel. +31 515 486 888 info@landustrie.nl www.landustrie.nl 07-04-14 09:41

TILBURG | Het Wilhelminakanaal

Tekst: Hilda Bosma

Waterkrachtvijzel met dubbele werking

De waterkrachtvijzel voor Sluis III in het Wilhelminakanaal in Tilburg heeft een unieke dubbele werking. Deze vijzel wordt zowel gebruikt voor het oppompen van water als voor het opwekken van energie. De toepassing van een dergelijke vijzel met dubbele werking is in Nederland uniek.

Landustrie Sneek BV is verantwoordelijk voor het ontwerp van deze innovatieve waterkrachtvijzel.

Het Friese bedrijf levert in Tilburg het mechanische deel inclusief de aandrijving en bijbehorende elektrische componenten. De elektrische besturing is uitbesteed aan derden. Het project wordt in opdracht van Heijmans Civiel B.V. uitgevoerd.

ENERGIE OPWEKKEN Rudy Gerritsma, Senior Sales and Project Engineer bij Landustrie: “De hoofdfunctie van het vijzelgemaal is het bewaken van het waterpeil in het bovenpand van het Wilhelminakanaal. Als nevenfunctie kan de installatie bij voldoende waterafvoer duurzame energie opwekken. Bijzonder

is ook de visvriendelijke uitvoering van de vijzelinstallatie. Deze vijzel is verder voorzien van een speciaal ontworpen verstelbaar stortpunt (dit is het overlooppunt aan de bovenzijde van de vijzel). Hiermee kan een optimale instroom worden verkregen als de vijzel als turbine in werking is.”

Wanneer het water door de vijzel naar beneden stroomt, start de rotatie van de vijzel. Met toepassing van de juiste aandrijving en aanpassing van het stortpunt, kan met deze roterende beweging energie worden opgewekt. De vijzel kan bij een zeer gering waterverval al worden toegepast als generator. Voordeel ten opzichte van andere energiebronnen is dat de kracht van het water 24 uur per dag beschikbaar is. “In andere landen waar

veel meer natuurlijk verval aanwezig is, zijn al vele waterkrachtinstallaties door ons geleverd. We zijn er trots op dat we nu in Nederland een dergelijke unieke installatie mogen realiseren,” aldus Wiebo van Klaarbergen, manager productgroep Zuiveringstechnische Installaties.

Het is de langste vijzel die in Nederland geïnstalleerd wordt. De vijzel is 20,5 meter lang en heeft een diameter van 3,4 meter. Bij een opvoerhoogte van 7,4 meter is het ontwerp gebaseerd op een pompcapaciteit van minimaal 3,2 m3/s. In turbinefunctie moet de installatie minimaal 4 m3/s kunnen verwerken. De generator heeft een vermogen van 355 kW. ❚

| 45

NEELTJE JANS

| Schelde Delta Expo

Tekst: Roel van Gils Beeldmateriaal: ESC Goes

Schelde Delta Expo brengt Westerscheldeproblematiek onder de aandacht De Westerscheldepoort moet de veilige afsluiting worden in de monding van de Westerschelde tussen Vlissingen en Breskens. Behalve bescherming aan het achterland zal deze waterkering een multifunctioneel karakter hebben, want de Westerschelde is de levensader naar havens en industrieën. Een rivier die kansen biedt, maar ook bedreigingen. Op beide zaken moet een duurzaam antwoord gevonden worden. Deze onderwerpen komen ter tafel tijdens de Schelde Delta Expo.

De Westerscheldepoort is ontworpen door Rein van Vliet van ESC Goes, waarbij hij door deskundigen is bijgestaan. “Bij het ontwerp van deze waterkering is nadrukkelijk nagedacht over hoe kunnen economische ontwikkelingen, bescherming achterland

46 |

en respect voor fauna en flora samengaan,” zegt Van Vliet. “Want er zijn vragen over de stijging van de zeewaterspiegel, wat worden de gevolgen van verdergaande verdiepingen, moeten er polders onder water worden gezet en hoe staat het met de

huidige dijkbescherming? Dit zijn geen loze kreten want zelfs de stad Antwerpen heeft een waterkering in studie en volgens prof. drs. ir. Han Vrijling van de TU-Delft wordt de kans op een overstroming thans ingeschat op eens in de 70 jaar.”

NEELTJE JANS

MULTIFUNCTIONEEL Een duurzame oplossing die 100 procent bescherming biedt aan het achterland kan volgens Van Vliet alleen met een stormvloedkering. “Bij extreme weeromstandigheden loopt de kade van Antwerpen nu al onder. Vlaanderen zal altijd verwijzen naar het scheidingsverdrag van 1839 waarin de toegankelijkheid van de Westerschelde en de haven van Antwerpen is geregeld, maar er is een groot verschil tussen 1839 en 2014. Destijds hadden we zeilschepen, nu praten we over mammoet-containerreuzen. De Evelyn Maersk is 390 meter lang, 55 meter breed en er passen 18.000 containers op. De haven van Antwerpen moet zich realiseren dat er een ommekeer is op scheepvaartgebied. Het is een utopische gedachte je te blijven focussen op het ontvangst van grote schepen.

Dat zal blijven leiden tot verdieping van de Westerschelde, aanpassen van havens en het onder water zetten van polders. Het is nu tijd voor een duurzame oplossing.”

MULTIFUNCTIONEEL Van Vliet noemde in aanvang, dat de waterkering multifunctioneel in opzet moet zijn. “De Westerschelde poort garandeert een vrije doorvaart door vier enorme zeesluizen. Dit wellicht negatieve aspect heeft ook positieve kanten. Zo zijn verdere sluispassages naar andere havens niet meer nodig. Geen wachttijden bij slecht tij en een bevordering van de nautische veiligheid, want de Westerschelde is de moeilijkste bevaarbare verbinding. Bovendien is in het ontwerp ruimte voor alternatieve energieopwekking middels zon, wind en getijde. Mogelijkheden voor vestiging van in-

dustrieën en de recreatiesector met een zeejachthaven en in het kader van de natuurcompensatie is er ruimte voor een estuarium.”

BUITENGAATSE ICDC-TERMINAL Van hoog economisch belang is een tweede Noord-Zuid verbinding en volgens het plan van Rein van Vliet worden uitstekende mogelijkheden geboden voor de bouw van een enorme buitengaatse containerterminal voor transhipment. Van dit intercontinentale containerdistributiecenter (ICDC) zullen Antwerpen, Gent, Vlissingen, Terneuzen, Zeebrugge en Duinkerken veel profijt hebben.

Dankzij een buitengaats ICDC -feitelijk een kopie van de Tweede Maasvlakte- zijn aanpassingen aan de havens en de vaargeul niet meer nodig. De afmetingen van containerschepen zullen toenemen; toekomstige generaties zullen gebaseerd zijn op 24.000 TEU en groter en zullen op een dag de bocht in het ‘Nauw van Bath’ niet meer kunnen maken. Tevens zal de diepgang te groot zijn voor de infrastructuur van Antwerpen. Daarnaast zal het aantal grote havens dat door rederijen wordt aangedaan, in de toekomst gelimiteerd worden.

De lading wordt op de ICDC-terminal overgezet op kleinere en snellere schepen. Zo is een betere spreiding van toekomstige groei in containervervoer over meerdere havens mogelijk. En zullen Nederland en België samen wereldwijd gezien worden als één belangrijk Europees logistiek netwerk.

In het plan Westerscheldepoort is ruimte voor een overslagcapaciteit van 10 tot 15 miljoen TEU per jaar. De capaciteit staat volgens Van Vliet los van de aanvoer door kleinere zeeschepen tot 300 me-

| Schelde Delta Expo

ter lang, die al dan niet na een korte tussenstop op het ICDC, in de zeesluis bij Breskens worden geschut om op de Westerschelde te komen. “Aan de binnenzijde van de zeesluizen worden de containers van de kustvaartschepen en van de binnenvaartschepen geladen of gelost als onderdeel van de ICDC-terminal logistiek. Dus containertransport zonder schutten. Aan de buitenzijde van de zeesluizen komen en gaan de allergrootste containerschepen via de noordzijde van de ICDCterminal, en de middelgrote en kleinere zeeschepen en de kustvaarders aan de zuidzijde.”

Het plan Westerscheldepoort zal met alle genoemde gebruiksmogelijkheden de kosten die gemaakt moeten worden om de overstromingsveiligheid voor de komende eeuwen te waarborgen voor een belangrijk deel kunnen terugverdienen. Alle details rondom het plan Westerscheldepoort zullen inzichtelijk worden gemaakt tijdens het congres en de vakbeurs Schelde Delta Expo, die zal plaatsvinden op 2 oktober 2014 in de congresaccommodatie Neeltje Jans op de Oosterscheldekering.

“Tijdens het congres van dit mega waterbouwkundig project zullen sprekers worden uitgenodigd uit de droge en natte waterbouw, infrastructurele werken, havenschappen en dergelijke. Dagvoorzitter van het congres is de heer prof. drs. ir. Han Vrijling. Het programma voorziet in wetenschappelijke aspecten, de technische uitvoerbaarheid, financiering en ecologische visies. Tijdens het congres is er tevens een exposantenveld van bedrijven en instellingen die zich middels een bescheiden standruimte aan de bezoekers presenteren,” zegt Rein van Vliet tot besluit. ❚

| 47

ANTWERPEN | Nyfoam 85

Tekst: Tim Janssens

Verontreinigde bodem van havensite ter plaatse omgetoverd in nieuwe fundering Vlaanderen telt heel wat verontreinigde gronden die smeken om een nieuwe invulling. Maar voor dit kan gebeuren, moeten ze doorgaans eerst worden afgegraven en/of gesaneerd, een kostelijke en tijdrovende bezigheid. Dankzij Nyfoam 85, een speciaal bitumen met schuimeigenschappen dat in staat is om verontreinigde funderingsmaterialen te binden tot een nieuwe, stabiele fundering, wordt deze stap in bepaalde gevallen overbodig. De vele voordelen van dit procedé werden door het Nederlandse BEL Wegenbouwservice geïllustreerd op een voormalig overslagterrein in de Antwerpse haven.

45000 TON VERONTREINIGING Omgaan met grondverontreiniging is een van de belangrijkste uitdagingen voor de bouw- en infrastructuursector. Er wordt dan ook volop gezocht naar technieken om mogelijke verontreinigingen snel en efficiënt weg te werken. De ondergrond van de site in de Antwerpse haven die door BEL Wegenbouwservice opgeknapt werd, bevatte resten van kolen en ertsen. Om er een nieuwe

De nieuwe Nyfoam 85-fundering bouwt zo snel voldoende stijfheid op dat ze onmiddellijk door zwaar verkeer kan worden bereden en dat de dikte van de bovenliggende warmasfaltlaag met dertig procent kan worden verminderd.

48 |

tankterminal voor de opslag van aardolieproducten te kunnen bouwen, moesten die resten dus eerst behandeld worden. In totaal ging het om 45.000 ton verontreinigd funderingsmateriaal, een klus die volgens de normale gang van zaken heel wat tijd en geld zou kosten. De ondergrond stabiliseren met cement bleek door de aanwezige vervuiling ook geen oplossing. Er werd dan ook gezocht naar een oplossing om het ter plaatse te

kunnen verwerken tot een nieuwe fundering. Na een rondje informeren kwam BEL Wegenbouwservice uit bij de firma Nynas, die het ideale product in huis bleek te hebben. In plaats van de vervuilde funderingsmaterialen af te voeren, te storten en te vervangen door nieuwe elementen, gebruikte BEL Nyfoam 85 om de verontreinigde funderingsmaterialen om te toveren in een nieuwe, stabiele fundering.

ANTWERPEN | Nyfoam 85

Een WR 2500-freesmachine, gekoppeld aan een bitumentruck.

VAN AFVAL TOT KWALITATIEF BOUWMATERIAAL Nyfoam 85 is een speciaal bitumen dat via vermenging met water schuim wordt en zo gaat fungeren als een uitstekend bindmiddel. Dankzij de schuimreactie kan het op zijn beurt efficiënt vermengd worden met de aanwezige afvalmaterialen in de ondergrond. Na een tijd breekt de schuimlaag en wordt er klevend bitumen afgezet rond de afvaldeeltjes, die zo als het ware omhuld worden door een nieuwe, propere laag. Tot slot hardt het bitumen uit, wat automatisch resulteert in een stevige, maar flexibele, stabiele fundering met beperkt uitlogingsgedrag. Het product is uitermate

voor uitloging, kan Nyfoam 85 worden toegepast in waterrijke (overstroom)gebieden en bestaat er veel minder kans op verontreiniging van het bodem- of oppervlaktewater. Hoewel de techniek in Nederland meer en meer ingang vindt, staat hij in België nog in zijn kinderschoenen. Aangezien hij (nog) niet is opgenomen in het Standaardbestek 250, kan hij momenteel immers alleen worden toegepast op privéterreinen. Nu het project in de Antwerpse haven heeft aangetoond dat Nyfoam 85 een ideale manier is om verontreinigde gronden opnieuw in omloop te brengen, lijkt het echter een kwestie van tijd vooraleer de techniek ook in ons land definitief doorbreekt. ❚

“Bitumenschuimmengsel zet vervuilde ondergrond om in stabiele, draagkrachtige fundering”

› ❚

De vervuilde ondergrond van een voormalig overslagterrein in de Antwerpse haven werd via vermenging met het Nyfoam 85-schuimbitumen omgevormd tot een stabiele, draagkrachtige fundering.

geschikt voor ondergronden die metaalslakken, teerhoudend asfalt of andere uitlogende verontreinigingen bevatten. Het 'in situ' toepassen van Nyfoam 85 en het hergebruiken van de bestaande (verontreinigde) ondergrond biedt enkele belangrijke voordelen. Aangezien het bestaande funderingsmateriaal niet moet worden afgevoerd en vervangen, leidt het tot een aanzienlijke transportkosten-, CO2- en afvalbesparing. Afvalmaterialen worden opgewaardeerd tot kwalitatieve bouwstoffen. De nieuwe fundering bouwt bovendien zo snel voldoende stijfheid op dat ze onmiddellijk door zwaar verkeer kan worden bereden en dat de dikte van de bovenliggende warmasfaltlaag met dertig procent kan worden verminderd. Doordat de uiteindelijke substantie quasi ongevoelig is Het 'in situ' toepassen van Nyfoam 85 en het hergebruiken van de bestaande (verontreinigde) ondergrond biedt enkele belangrijke voordelen.

Afvalmaterialen worden opgewaardeerd tot kwalitatieve bouwstoffen. | 49

GRONINGEN | Oostelijke Ringweg

Tekst: Hilda Bosma Beeldmateriaal: Provincie Groningen

Werken aan een beter bereikbaar Groningen Groningen werkt hard aan de Oostelijke stadsring. Alle kruisingen aan de Oostelijke Ringweg worden ongelijkvloers. Opvallend is de bijzondere vormgeving van de viaducten. Dat geldt ook voor het halve klaverblad bij Kardinge.

De nieuwe viaducten zijn zodanig vorm gegeven dat het een ‘gespannen boog’ is over de straks groene Oostelijke Ringweg,” aldus Bart Bouma, projectleider Provincie Groningen. “Het viaduct is bol van vorm. De oksels van het viaduct lopen door tot aan het asfalt van de Oostelijke Ringweg. Door deze vormgeving ontstaat bij de passage over het viaduct een expliciet gevoel van een hoogste punt, een passage over de ring.”

De ringweg vervult een cruciale functie als on-

50 |

derdeel van zowel het stedelijke netwerk van de stad Groningen als ook het regionale wegennet. Het doel van alle aanpassingen is om de verkeersveiligheid en de doorstroming van het verkeer op de ring te verbeteren. Provincie Groningen wil de overlast van het verkeer tot een minimum beperken. Zowel de N46, de busbaan en het fietspad moeten altijd doorgang kunnen vinden. Daarom wordt het project in acht fases uitgevoerd.

HALF KLAVERBLAD Reconstructie kruispunt Kardinge-Ulgersmaborg te Groningen is één van de deelprojecten van de Oostelijke Ringweg, waarbij de gelijkvloerse kruising omgeturnd wordt naar een ongelijkvloerse kruising. Voor het project KardingeUlgersmaborg wordt een half klaverblad aangelegd. Dit betekent dat de op- en afritten aan één zijde van het nieuwe viaduct komen te liggen.

Deze op- en afritten komen samen bij een roton-

GRONINGEN | Oostelijke Ringweg

de, zowel aan de noordzijde als de zuidzijde van de ringweg. De meest opvallende verandering is de aanleg van een bredere brug, waar het busverkeer, autoverkeer, fietsverkeer en voetgangers elk een eigen rijbaan krijgen. In opdracht van de provincie Groningen voert Bouwcombinatie Oosterhof Holman Infra & Van Spijker Infrabouw het project uit. Oosterhof Holman Infra B.V. is verantwoordelijk voor de aanleg van asfalt, riolering, bestrating en alle bijbehorende grondwerkzaamheden. Van Spijker Infrabouw B.V. verzorgt de realisatie van de kunstwerken. Oosterhof Holman stuurt de uitvoering van de infra werkzaamheden aan. Projectleider Jan Bouma van Oosterhof Holman: “In dit werk komen alle facetten ten aanzien van infrastructuur aan bod. Van het uitvoeren van grondwerk, specialistische asfaltwerk tot het treffen van verkeersmaatregelen.”

HOGE KWALITEITSEISEN Het betonnen viaduct bestaat uit twee landhoofden en een betonnen dek. Projectenbegeleider Roel Ekkels van Van Spijker Infrabouw B.V: “Het zijn zeer unieke landhoofden die voldoen aan hoge kwaliteitseisen, zoals CUR100. Dat wil zeggen, een hoog afwerkingsniveau aan het beton. Ze moeten er mooi uitzien en hebben hoge afmetingen. Er zitten meerdere rondingen in de landhoofden. Aan alle zijden zijn de land-

hoofden schuin en dubbel gekromd. Daardoor is de bekisting specifiek en heel bewerkelijk. De vleugelwanden zijn vanwege de hoge kwaliteitseisen in een keer meegestort.”

BOUWMETHODE Ekkels: “Alvorens het landhoofd wordt gestort, brengen wij eerst de funderingspalen aan. Vervolgens wordt de funderingsvloer gestort, hierin is de bevestiging van de nader aan te brengen buikkist ingestort.

Vervolgens is de bekisting van het landhoofd en de vleugelwanden gesteld. Deze bekisting

is door middel van 3D-tekenprogramma’s uitgewerkt en op de bekistingsfabriek van Van Spijker Infrabouw B.V. in Meppel volledig geprefabriceerd. Voor de stort is een volledig doorgerekend koelsysteem in het landhoofd geïntegreerd. Hiermee wordt voorkomen dat het beton in de kern van het landhoofd tijdens het uithardingproces te warm wordt. Voor de stort wordt er een preventieve Kathodische Bescherming aangebracht ter plaatse van de oplegging van het dek op de landhoofden. De KB wordt in de gebruikersfase gevoed door middel van een solarmast die naast het viaduct staat. ›

| 51

14701629_Natuurgevel.indd 1

30-04-14 14:06

Metamorfose voor Oostelijke Ringweg in Groningen De nieuwe viaducten bij Beijum-Zuid liggen als het ware in een ‘groene vallei’.

De Provincie Groningen werkt hard aan de aanpak van de Oostelijke Ringweg in Groningen. Sinds 2010 worden hier alle kruisingen ongelijkvloers gemaakt. Ze maken plaats voor nieuwe op- en afritten, rotondes en viaducten. Eind 2015 zijn de werkzaamheden afgerond.

Provincie Groningen, Afdeling Wegenbouw | Postbus 610, 9700 AP Groningen

Voor meer informatie zie ook www.ringgroningen.nl

LTL Woodproducts Continuïteit door duurzaamheid.

Leyenaar Taapken Lamaker B.V. Kamerlingh Onnesweg 7, 4131 PK VIANEN Postbus 191, 4130 ED VIANEN Nederland

Tel. +31 (0) 347 374 844 Fax. +31 (0) 347 377 908 E-mail: verkoop@ltl.nl Internet: www.ltl.nl

GRONINGEN | Oostelijke Ringweg

Ekkels: “De stort van zo’n 800 m3 en 6 meter hoge landhoofden in de bijzondere vorm vergt nauwkeurige afstemming van de aanvoerroutes en pompopstelling van de drie betonpompen.

We hebben veel aandacht besteed aan het aanbrengen van stortplateaus in de landhoofden ten behoeve van de stortbegeleiding en de berekening van de hoge stortbelasting op de kist.”

VOORBOUWEN DEK Het dek wordt voorgebouwd op een voorbouwlocatie. Dit komt zowel de kwaliteit als het beperken van de overlast voor de omgeving ten goede. Ekkels: “Hierdoor ontstaat de mogelijkheid om een prefab dek uit te voeren als voorgespannen betondek. Het inrijden tussen de landhoofden is een precisieklus vanwege de geringe voegbreedte en de aanwezige verticale oplegblokken op het landhoofd.”

Bouma: “De succesvolle samenwerking tussen Oosterhof Holman en Van Spijker leidt tot mooie resultaten. In een eerder stadium van de Oostelijke Ringweg is ook het project Reconstructie Beijum-Zuid gezamenlijk uitgevoerd en succesvol afgerond. Voor 2014 staat nog een gezamenlijk project op de planning, namelijk de vervanging van de Noordzeebrug, ook een onderdeel van de Oostelijke Ringweg. Ekkels vult aan: “De samenwerking met de Provincie Groningen verloopt goed: optimalisaties worden grondig doorgesproken. Ook is er veel aandacht voor de ecologie. Zo worden onder de weg een aantal faunapassages aangebracht. Door de investering in groen, ecologie en vormgeving wordt het een ringweg in een Groene Vallei.” ❚

| 53

GRONINGEN | Oostelijke Ringweg

Tekst: Hilda Bosma Beeldmateriaal: Natuurgevelsteen BV

Vier viaducten in gemetseld natuursteen De Oostelijke Ringweg in Groningen krijgt bij vier viaducten een afwerking in gemetseld natuurgevelsteen afkomstig uit Macedonië. Het natuurgevelsteen wordt verwerkt als baksteen. Door dit project wordt de werkgelegenheid in Macedonië gestimuleerd.

De Gemeente Groningen gaf daarvoor Natuurgevelsteen BV de opdracht om vier viaducten in natuurgevelsteen uit te voeren. Thijs Zomer, eigenaar van Natuurgevelsteen BV: “Natuurgevelsteen is een uitstekende vervanger van baksteen.

Ontwerper Nol Molenaar van Nol adviesbureau heeft het product in verschillende ontwerpen toegepast, waaronder een talud in natuurgevelsteen bij het Euroborg station te Groningen. Via dit project kwamen we in beeld bij de Gemeente Groningen. Zo verkregen we

54 |

de opdracht voor het toepassen van ons concept op vier van de vijf viaducten die aan de Oostelijke Ringweg worden gebouwd.”

tuurgevelstenen kan leveren, die als baksteen verwerkt kan worden. De architect hoeft geen concessies te doen in de ontwerpmethode.”

NIEUW PRODUCT

SPOUWMUUR

Zomer: “Natuurgevelsteen is een nieuw product voor de Nederlandse bouw en architectuur. Twee jaar lang investeerden wij in de technische mogelijkheden en de uitvoerbaarheid voor de Nederlandse bouwwereld.

Zomer vervolgt: “Met natuursteen bouwen is in Zuid-Europese landen heel gewoon. Het is echter de wijze van bouwen die enorm verschilt van de Nederlandse bouwmethode. Natuurstenen muren metselt men doorgaans zonder spouwmuur. En juist dit maakt de Mediterrane bouwmethode onbruikbaar in Nederland, waar een spouwmuur nodig is. We bouwen met na-

Met als resultaat dat Natuurgevelsteen BV unieke, op Nederlands formaat gemaakte na-

GRONINGEN | Oostelijke Ringweg

'De materialen voor alle viaducten worden zowel steens als halfsteens aangebracht' tuurgevelstenen, verwerkbaar als baksteen met een spouwmuur. Dat geldt met name voor gevelmetselwerk.

TRADITIONEEL GEMETSELD Het eerste viaduct voor de reconstructie Kardinge is inmiddels afgerond. Het is het eerste viaduct in Nederland waarvan de balustrade is uitgevoerd in gemetselde natuurgevelsteen.

Zomer: “De materialen voor alle viaducten worden zowel steens als halfsteens aangebracht.

Bij twee viaducten wordt de balustrade in natuurgevelsteen uitgevoerd en bij twee als "gevelvulling" opgenomen in de betonnen elementen. Alles wordt traditioneel gemetseld door gespecialiseerde verwerkers.”

Zomer: “We verzorgen het hele project. Vanaf de groeve tot de oplevering. Zo hebben we het viaduct in Kardinge in zijn geheel gerealiseerd.

Nadat aannemer Van Spijker Infrabouw het viaduct op zijn plaats had gebracht, hebben we alle voorzieningen aangebracht. Van het boren en verankeren van de staalconstructie, het aanbrengen van de staalconstructie, het verwerken van de Natuurgevelsteen tot de afwerking met

Holonith afdekkers. Op deze manier ontzorgen we de opdrachtgever volledig. We zijn volledig ingespeeld op de Nederlandse werkwijze en ontwerpmethodes. Ons motto is: waar baksteen verwerkt kan worden, kan zonder ingrepen ook natuurgevelsteen verwerkt worden.”

WERKGELEGENHEID IN MACEDONIË “Onlangs zijn we door de Nederlandse Ambassade in Macedonië genomineerd voor onze MVO aanpak,” aldus Zomer. “Voor ons is dat een mooie erkenning voor ons werk. De doelstelling van onze onderneming is werkgelegenheid te creëren in Macedonië. Om werkomstandigheden te verbeteren investeren we in machines, hulpmiddelen en onderkomen. We verstrekken een renteloos "micro krediet". De aflossing wordt geregeld door een minimale korting te verlangen op de door ons aangekochte materialen.”

Zomer: “We zijn trots op dit prachtige project, niet alleen om esthetische redenen maar ook omdat we bijdragen aan werkgelegenheid in Macedonië.” ❚

OP ZOEK NAAR....

Nog steeds worden er veel hulpgoederen gebracht naar Macedonie. Vorig jaar werden er 7500 stuks nieuwe werkkleding verstrekt aan meerdere ziekenhuizen. Door de sluiting van KLM bedrijfskleding wist Natuurgevelsteen BV voordelig een partij te kopen, transporten en uit te delen.

Nu men zich richt op steenwinning komen er nieuwe wensen. Sommigen zijn met hulp van derden al vervuld of aangekocht waaronder een rupsgraafmachine.

Zo is men op zoek naar een Steinex stone splitter voor het vervaardigen van Natuurgevelsteen.

Ook wil men graag beschikken over een granulaat/puin breekmachine om zodoende de resten die vrijkomen bij het ontginnen van de groeve te kunnen verwerken. Wie weet zijn er in Nederland nog ergens machines in ruste die in Macedonië een nieuw leven kunnen krijgen....

| 55

De pen

Tekst: Xxxxxxxx Xxxxxxx Beeldmateriaal: Xxxxxxxxxxxxxxxxxxx

56 |

De pen

Pauline van Abswoude, BNG Bank

Innovatieve PPS stimuleert duurzaamheid, innovatie en risicobeheersing In de vorige ‘Pen’ pleit Ronald Pereboom van OPPS voor een innovatieve PPS-aanpak van gemeentelijke projecten. Ik sluit me daar van harte bij aan. Niet alleen omdat het goed is voor de bouw, die in deze tijd wel een steuntje in de rug mag gebruiken. PPS loont zeker ook voor de gemeenten, die al voor het vierde jaar op rij moeten bezuinigen en hun ambities niet kunnen waarmaken. Samen hebben publieke en private partijen de kennis, expertise en mogelijkheden om de eendimensionale blik op kosten te verruimen naar een visie waarbij ook lange termijn doelstellingen als duurzaamheid, innovatie en risicobeheersing centraal staan.

Ik zal dit toelichten. Een publieke organisatie is moreel verplicht om maatschappelijke investeringen te realiseren tegen zo laag mogelijk kosten. Wel dient men daarbij niet uit het oog te verliezen dat het niet alleen gaat om de eenmalige aanlegkosten maar om de onderhoudskosten gedurende de gehele levensduur van het project, de zogenaamde life-cycle kosten. Richt men zich daarop dan valt vaker de keuze op toepassing van duurzame oplossingen die op de lange termijn meerwaarde creëren. Ook het toepassen van innovatieve oplossingen kent vaak een langere terugverdientijd (en op termijn een positieve invloed op de stimulering van de lokale economie). Denken in risico’s en het beprijzen van risico’s is op politiek/bestuurlijk niveau veelal nog van ondergeschikt belang. Toch zullen ook risico’s moeten worden meegenomen om het totale kostenplaatje compleet te maken.

Door het toepassen van een innovatieve PPS-aanpak worden opdrachtgevers gedwongen na te denken over de onderhouds- en exploitatiefase en het verdelen van risico’s tussen opdrachtgever en opdrachtnemer. Deze vorm van aanbesteding past daarom binnen een ambitieuze en professionele bestuurlijke organisatie en moet in ieder geval bij projecten van enige omvang in overweging genomen worden.

Natuurlijk is er sprake van onbekendheid en koudwatervrees. De organisaties van gemeenten en provincies beschikken vaak niet over de expertise en mankracht om met innovatief aanbesteden om te gaan. Bovendien hebben vier jaar van bezuinigingen op het personele vlak hun tol geëist bij de meeste gemeenten. Maar private partijen hebben die kennis en expertise wél. Van belang is het daarom kennis te bundelen en te delen. Momenteel zijn er nog te veel publieke partijen die blijven hangen in de gedachte dat private partijen onvoldoende in staat zijn om oplossingen te ontwikkelen voor complexe projecten. Ook is men bevreesd teveel de regie uit handen te geven.

Op hun beurt moeten private partijen meer bereid zijn hun kennis met de publieke sector te delen. Ook moeten ze op innovatieve manier oplossingen bedenken voor problemen waar decentrale overheden momenteel voor staan. Inzicht in de totstandkoming van beleid, besluitvormingsprocessen en de wijze waarop gemeenten zijn georganiseerd, alsmede een flinke dosis politiek-bestuurlijke sensitiviteit zijn daarbij onmisbaar.

'Een publieke organisatie is moreel verplicht om maatschappelijke investeringen te realiseren tegen zo laag mogelijke life-cycle kosten' Bij een innovatieve PPS-aanpak zit je gedurende een lange periode aan elkaar vast. Dit vraagt om een lange termijn visie en bereidheid tot samenwerken, zowel aan de publieke als de private kant. Belangrijk bij deze samenwerkingsvorm is dat je elkaar respecteert en vertrouwen schenkt. De uitdaging is om de traditionele knop om te zetten en de focus te richten op het gezamenlijk behalen van meerwaarde. ❚ De pen wordt doorgegeven aan: Philippe Kemps van Volkerlink

| 57

HEERLEN | MSP Allee

Opvallende goot met voetafdrukken van bewoners De MSP Allee is een in het oog springende verbinding tussen het centrum van Heerlen en het buitengebied. Ontwerper Roy Wouters koos samen met ACO voor een bijzondere goot als blikvanger. In de goot van cortenstaal zijn onder meer voetafdrukken van dieren en bewoners verwerkt. Het resultaat: niet alleen een goede afwatering, maar ook verbinding tussen gemeente, wijken en bewoners. De eerste 360 meter goot is reeds geplaatst. In de loop van dit jaar volgt nog eens 1.000 meter.

58 |

HEERLEN | MSP Allee

ACO op. “In de planfase, toen ze nog geen partij waren, dacht ACO al mee. Bijvoorbeeld over de vraag hoe dik het materiaal moest zijn, gezien het feit dat er ook auto’s en vrachtwagens over de goot zouden gaan rijden. En natuurlijk over de breedte en de grootte van de openingen in verband met de primaire functie van de goot, de doorlaatbaarheid van het water. Maar ook over de technische mogelijkheden van het materiaal, het laseren van de figuren.”

De MSP Allee is een bijzondere wandel- en fietsboulevard die de Heerlense wijken Meezenbroek, Schaesbergerveld en Palemig verbindt met de rest van de stad. Ontwerper Roy Wouters van Burobol werkte namens Buro Lubbers mee aan het ontwerp van de MSP Allee. Hij geeft aan dat ze graag iets opvallends wilden maken. “Iets van en voor de bewoners zelf. De streepjes aan de zijkant van de goot zijn als een liniaal, een meetelement. Verder

ning zorgt voor grote sociale betrokkenheid. Die voetafdrukken lopen als voetstappen van het centrum naar de heide, verweven met afdrukken van vossen en dassen die op de heide leven. Daarbij komt zelfs de afstand tussen de afdrukken overeen met het looppatroon van de dieren.” Leverancier dacht in aanbestedingsfase al mee Wouters werkt mee aan de uitvoering van de MSP Allee. In de aanbestedingsfase viel hem de betrokkenheid van

De 360 meter lijnafwateringsgoten zijn gemaakt van cortenstaal met een bruine roestkleur, een duurzaam en beheersbaar materiaal. Ze zijn koppelbaar; de koppelingen zijn onzichtbaar, aan de onderkant van de goot, aangebracht. Wouters: “Dat bruin steekt prachtig af tegen het zwarte asfalt en het groen. Ook het beheer is goed doorgesproken. Wanneer een deel kapot gaat, moet dat eenvoudig vervangbaar zijn. En de goot mag niet verstopt raken. Wanneer dat wel gebeurt, kun je ze bij de zandvangers bij het MSP-logo reinigen.” ❚

“Veel bewoners hebben hier vanaf hun jeugd voetstappen liggen. Nu maken we er voor en met hen weer een fijne plek van” zijn de straatnamen erin weergegeven, zodat je weet waar je je precies bevindt als je over de Allee gaat. Bovendien laten we alles wat er in de buurt te zien is ook terugkomen in de goot. Bijvoorbeeld highlights uit de omgeving zoals het kasteel en de scholen. Dat zorgt ervoor dat buurtbewoners de route herkennen en zien als aantrekkelijk voor fietsers en voetgangers.” De bewoners merken overigens nu al dat er door auto’s rustiger wordt gereden.

VAN BEWONERS ZELF De goten bevatten gefreesde voetafdrukken van de bewoners zelf. Wouters: “Op een parkfeest hebben bewoners voetafdrukken gemaakt. Die zijn gescand en met de computer omgezet in bestanden.

ACO heeft die voetstappen vervolgens op ware grootte gefreesd en met de juiste tussenruimte op de goot aangebracht. Iedere afdruk is met naam en geboortedatum van de bewoner geplaatst in de buurt van het huis van de eigenaar. Die herken-

| 59

ACO lijnafwatering laat sporen na in Heerlen

Straatgoten saai? Zo kan het ook!

De MSP Allee is een bijzondere wandel- en fietsboulevard in Heerlen. In de gootafdekking van CorTenstaal zijn voetafdrukken van dieren en bewoners verwerk. Resultaat: niet alleen een goede afwatering, maar ook een verbinding tussen gemeente, wijken en bewoners. Onze Urban Design oplossingen geven ook uw project een eigen identiteit!

www.aco.nl

DEN OUDEN Het ontwerpen en aanleggen van betonverhardingen, lijnconstructies en printbeton.

Toepassingsmogelijkheden:

• Rijbanen

• Doelgroepstroken

• Rotondes

• Rustplaatsen

• Fietspaden

• Rotondebanden

• Bushaltes

• Kantopsluitingen

• Kavelpaden

• Voertuigkeringen

• Erfverhardingen

• Vliegveldplatforms

• Bedrijfsverhardingen Voor meer informatie: Dhr. J.H.A. (Joris) van de Vleuten Tel. 06 20 39 66 55 j.vandevleuten@denoudengroep.com www.denoudengroep.com

Natuurlijk...

SCHIJNDEL | Den Ouden Groep

Den Ouden Groep neemt BAM Betonwegen over Per 1 april jongstleden heeft Den Ouden Groep uit Schijndel de divisie betonwegen van BAM overgenomen. Deze stap past volgens operationeel directeur Harm den Ouden volledig bij de filosofie van Den Ouden om te groeien in de breedte. “We leggen de focus op specialistische werkzaamheden en de divisie betonwegen sluit naadloos aan op de bestaande infrawerkzaamheden van Den Ouden Aannemingsbedrijf.”

We zijn voortdurend bezig onze positie in de bouw te versterken en richten ons vooral op specialistische werkzaamheden, vervolgt Harm den Ouden.

“We willen niet veel groter groeien, maar wel breder gaan. Behalve het uitvoeren van infrawerkzaamheden van A tot Z, zijn we actief met (water-)bodemsanering, explosieven opsporing, inname groene reststromen, produceren van bodemverbeteraars, organische meststoffen en sinds kort betonwegen.

Eigenlijk ontbreekt alleen nog het specialisme archeologie,” lacht Harm. “De overname van BAM Betonwegen is begin dit jaar in gang gezet en op 1 april jongstleden officieel bekrachtigd. De werkzaamheden worden voortgezet onder de naam Den Ouden Betonwegen, waarbij we ook de lopende werken van BAM hebben overgenomen, waaronder de aanleg van een turborotonde in Echt, fietspaden in Zeewolde, busplein in Emmen en een rotonde in Sluiskil.”

DUURZAAM Den Ouden Betonwegen heeft als werkgebied heel Nederland en België, zegt Joris van de Vleuten, productmanager bij Den Ouden Betonwegen. “We hebben niet alleen de machines, maar ook een zevental

medewerkers met bijna allemaal meer dan 20 jaar ervaring in beton van BAM overgenomen. De werkzaamheden van Den Ouden Betonwegen bestaan hoofdzakelijk uit het aanleggen van (geluidsreducerende) betonverhardingen, lijnconstructies, zoals getrokken banden en barriers, en printbeton. “Beton is zeer goed bestand tegen zware en intensieve verkeersbelastingen en blijft uitstekend berijdbaar.

Het optreden van spoor- en ribbelvorming is minimaal. Vooral voor fietspaden, rotondes, vliegvelden, rustplaatsen bij tankstations en busbanen is beton populair. Beton is nagenoeg onderhoudsvrij en is bovendien recyclebaar en een duurzaam product,” zo licht Joris toe.

Met de divisie Den Ouden Betonwegen wordt onze marktpositie verder verstevigd en kunnen we nu echt alle infrawerkzaamheden in eigen huis turnkey en risicodragend aannemen, stelt Harm den Ouden.

“Een mooi voorbeeld daarvan is de reconstructie van de Singelring-Oost in Roermond. De slagader dwars door het centrum van Roermond wordt volledig op de schop genomen, waarbij we al onze specialismen kunnen inzetten, van riolering en sanering tot explosieven onderzoek, bestrating en betonwegen.” ❚

De medewerkers van Den Ouden Betonwegen

| 61

Vaktijdschrift over civiele techniek en infrastructuur Grond/Weg/Waterbouw is een onafhankelijk vakblad dat zes keer per jaar de actuele projecten in Nederland presenteert. Verder biedt het een overzicht van innovatieve ontwikkelingen, trends, beleid en techniek voor directies en management van bedrijven uit de infraketen zoals ingenieursbureaus, aannemers, toeleveranciers, opdrachtgevers, brancheorganisaties en betrokken (semi) overheden.

BEL VOOR MEER

INFORMATIE

0495 - 450095

WWW.GWW-BOUW.NL gww advertentie 197x130.indd 1

03-09-13 10:43

KATWIJK | Nationale Staalbouwdag 2014

Tekst: Roel van Gils Beeldmateriaal: Breedveld Staal

Staal heeft de toekomst

SCAN WITH

Er gebeuren hele mooie dingen in de staalbranche, zegt Peter Breedveld van Breedveld Staal. “Bijvoorbeeld het nieuwe Stadskantoor in Utrecht en de herontwikkeling van het Stadskantoor Rotterdam kunnen, vanwege vorm en ligging, alleen maar met staal worden gemaakt.” Volgens Breedveld gaat staal een prominente plaats in de (grond-/weg-/water)bouw krijgen, daar waar het in de offshore zijn sporen al heeft verdiend.

Volgens Breedveld liggen er volop kansen voor staal, vooral ook vanwege de nieuwe NEN-EN 1090-norm die vanaf 1 juli 2014 actief is en waarbij constructiedelen moeten worden voorzien van een CE-markering. De verplichte geharmoniseerde norm maakt een eind aan aparte regeltjes per land voor het vervaardigen van en verhandelen van stalen en aluminium constructies.” Peter Breedveld denkt dat het gebruik van staal in de bouw daardoor eenzelfde boost gaat krijgen als in de offshore. “In de offshore heeft staal zich al ruimschoots bewezen. Op de komende Nationale Staalbouwdag zal er dan ook veel aandacht worden besteed aan deze tak van sport.”

STAAL IDEAAL Het lijkt misschien nog ver weg, maar de organisator van Bouwen met Staal is al volop bezig met de organisatie van de Nationale Staalbouwdag op 2 oktober 2014 in de evenementenlocatie Hangaar2 op voormalig Marine Vliegkamp Valkenburg bij Katwijk.

Tijdens deze dag draait het om oplossingen, ontwikkelingen en ontmoetingen met als thema: staal ideaal. Bezoekers, sprekers en exposanten wisselen kennis en visies uit voor vernieuwende toepassingen van staal in de bouw. Breedveld Staal is sponsor van het Offshore Seminar.

Peter Breedveld: “Ons doel is om de brede kennis uit de offshore ook in te zetten voor onshore projecten. Beide segmenten kunnen elkaar uitstekend versterken.

Tijdens de Nationale Staalbouwdag wordt er een Offshore-street gecreëerd, waarin offshore bedrijven zich verenigen om synergie te creëren.

Daarnaast gaan we in een ‘De Wereld Draait Door’ setting in gesprek met personen die ertoe doen in de staalbranche, waaronder Cees Spaans van Heerema Fabrication, Wessel Helmens van Mammoet en Theo Henrar van Tata Steel Nederland.” ›

| 63

Al meer dan 100 jaar is Herbosch-Kiere gespecialiseerd in haven-, rivier-, en maritieme werken. Onze voornaamste activiteiten zijn het afbreken en bouwen van kaaimuren, damwanden, bruggen, sluizen en steigers en het uitvoeren van baggerwerken en bergingswerken. Dankzij onze professionele en dynamische medewerkers staat Herbosch-Kiere in voor kwalitatieve technische uitvoeringen. Naast de creatieve geest en de wil om complexe uitdagingen aan te gaan, blijven wij investeren in innovatieve en specifieke uitrusting zoals schepen, hefeilanden en drijvend en niet drijvend materieel. In de haven van Antwerpen ĂŠĂŠn van de grootste havens in Europa - bevindt zich het materiaaldepot waardoor het mogelijk is om werkzaamheden uit te voeren over de hele wereld.

Voor meer informatie bezoek onze website of contacteer ons. www.herbosch-kiere.com Tel +32 3 575 02 82 E-mail info@hk.eiffage.be

KATWIJK | Nationale Staalbouwdag 2014

PIETER SCHELTE Over duurzaamheid van staal gesproken, de nieuwe plannen om grote offshore-platformen naar land te transporteren om deze vervolgens opnieuw op te bouwen of te revitaliseren, is natuurlijk duurzaamheid ten op, vervolgt Peter Breedveld. “Voorheen werden de platformen in zee gedumpt, nu worden ze hergebruikt. Om dit mogelijk te maken bouwt Allseas aan de Pieter Schelte. Het schip heeft een lengte van 382 meter en een breedte van 117 meter, en wordt daarmee het grootste schip ter wereld. Met deze afmetingen is ze even groot als twee supertankers en in oppervlakte gelijk aan acht voetbalvelden. De Pieter Schelte zal grote platformen van zo’n 48.000 ton in één keer van hun sokkel kunnen lichten en vervoeren naar land. Zoals gezegd, duurzaamheid ten top. Met dank aan het stalen karkas van deze platformen, dat oneindig gebruikt of hergebruikt kan worden.”

NATIONALE STAALPRIJS Uiteraard wordt tijdens de aanstaande Nationale Staalbouwdag ook weer de Nationale Staalprijs uitgereikt. De Nationale Staalprijs bestaat sinds 1971 en wordt dit jaar voor de twintigste keer uitgeschreven. Deelnemen is mogelijk met projecten -nieuwbouw, verbouw of renovatie- in Nederland óf in het buitenland die geheel of gedeeltelijk in

Van links naar rechts: Etiene Boender ( IV Oil & Gas ) Marco Pauw ( Bouwen met Staal ), Henk Orsel ( Bouwen met Staal )

staal zijn uitgevoerd. Bij een buitenlands project zijn tenminste twee Nederlandse projectpartners betrokken. De projecten moeten zijn opgeleverd of in gebruik zijn genomen in 2012 of 2013. De jury kan projecten nomineren in vijf categorieën.

Uit de genomineerde projecten kan de jury in elke categorie een Nationale Staalprijs toekennen. De Nationale Staalprijs 2014 wordt uitgeschreven in

vijf categorieën, te weten utiliteitsbouw, industriebouw, woningbouw, infrastructuur en karakteristieke stalen bouwdelen. Daarnaast wordt dit jaar voor het eerst de Nationale Duurzaamheidsprijs Staal uitgereikt, die in elke categorie kan worden genomineerd en toegekend. Staal is immers het best te recyclen materiaal dat er bestaat, besluit Peter Breedveld. ❚ SCAN WITH

| 65

OOSTENDE | Herinrichting Oostendse haven

Tekst: Tim Janssens Beeldmateriaal: Herbosch-Kiere

Oostendse haven toegankelijker en veiliger De haven van Oostende is klaar voor de eenentwintigste eeuw. In het kader van het ambitieuze 'OW-plan' werd er een nieuwe vaargeul gecreĂŤerd die de toegang naar de haven verbetert en tegelijk het Oostendse stadscentrum beschermt tegen storm en overstromingen.

Cruciaal hierbij was de bouw van twee nieuwe havendammen, die op dit moment omgetoverd worden tot aangename wandeldijken die 7 tot 8 meter boven de zee uittorenen.

TOEGANKELIJKER EN VEILIGER De herinrichting van de Oostendse haven staat al lang op de agenda. Een studie uit 1985 wees toen al uit dat de kustverdediging te wensen overliet. In 1997 kwam het tot een eerste plan om de haventoegang breder te maken en de stad beter te beschermen tegen overstromingsgevaar. Anno 2014 loopt het project bijna op zijn eind. Na de afbraak van het verouderde Oosterstaketsel, baggerwerken voor de nieuwe vaargeul en de aanleg

66 |

van een Oost- en een Westdam, worden de twee nieuwe havendammen nu verder afgewerkt. De nieuwe Oostdam (kant Zeebrugge) vervangt het voormalige Oosterstaketsel en loopt 600 meter ver in zee. De Westdam bevindt zich het dichtst bij het stadscentrum en zal binnenkort heel wat wandelaars en toeristen aantrekken. Samen vormen de dammen het sluitstuk van de nieuwe vaargeul, die voortaan beter georiĂŤnteerd is (min of meer loodrecht op de kust) en een stuk dieper

is gemaakt om grotere schepen (tot 200 meter lang en 7,5 meter diep) te kunnen ontvangen.

AFWERKING OP VERSCHILLENDE NIVEAUS Op dit moment bevindt het project zich in de laatste rechte lijn. Nu de nieuwe, via steenstorting aangelegde havendammen voldoende gestabiliseerd zijn, is het enkel nog zaak om ze definitief af te werken tot wandeldijken met betonnen sierele-

OOSTENDE | Herinrichting Oostendse haven

menten, zitbanken en LED-verlichting. Dit is echter makkelijker gezegd dan gedaan. “Het project omvat onder meer betonfunderingswerken, het integreren van betonnen prefabelementen en het verder opbouwen van de dijkkoppen, die aan de basis bekleed zijn met HARO-blokken,” vertelt projectleider Frank Jacobs van aannemer HerboschKiere. “We moeten de dijk met andere woorden op verschillende niveaus afwerken, en het combineren van de verschillende ingrepen en constructies maakte het project op tekenniveau toch behoorlijk complex. Het werk op zich is daarentegen niet zo moeilijk, al zijn de kwaliteitseisen bijzonder hoog.

Aangezien de nieuwe dammen in de afwerkfase nog gevoelig zijn voor stormschade, gelden er bovendien strenge hydraulische voorwaarden en kunnen we maximaal drie dagen vooruit plan-

'Mooie, met sierbeton afgewerkte wandeldijken verbeteren de toegankelijkheid van de haven en beschermen Oostende tegen overstromingsgevaar ' nen. Dit vereist uiteraard ook een doordachte afstemming van de verschillende ingrepen.”

PREFABBETONNEN KROONBALKEN In het ontwerp van de nieuwe wandeldijken nemen de prefabbetonnen kroonbalken een belangrijke plaats in. De waterkeringselementen uit sierbeton houden het zeewater in toom en

doen tegelijk ook dienst als borstwering voor wandelaars. Ze zijn 1,85 meter hoog, waarvan de bovenste 85 centimeter fungeert als borstwering of zitsteun. “Het beton is dankzij zijn lage water-cementverhouding bestand tegen agressief zeewater,” licht Hans Mesuere van producent en leverancier Lithobeton toe. “Via het gebruik van traag verhardend cement minimaliseren we de kans op krimpscheuren. Om ervoor te zorgen dat het beton -ondanks het gebruik van het traag verhardend cement- na ontkisting toch goed kan uitharden, worden alle blokken tot twee maal toe gewarmd in onze droogkamer voordat we ze naar de werf transporteren. In totaal gaat het om 500 à 550 (rechte en gebogen) elementen. Aangezien het om sierbeton gaat, moesten ze stuk voor stuk pico bello afgewerkt zijn. In bepaalde kroonbalken van de Westdam hebben we bovendien ook wachtbuizen voor LED-verlichting verwerkt. Door de specifieke betonsamenstelling is dit een uitdagende klus, maar tot dusver loopt alles naar wens en is Afdeling Maritieme Toegang zeer tevreden over het uitzicht van de blokken.” ❚

| 67

Innovatie Boostcamp

Milieuvriendelijker asfalt met langere levensduur INN

VATIE BOOSTCAMP

Het Asfalt Kenniscentrum ontwikkelde een asfalt op basis van lijnzaadolie. Dankzij dit innovatieve concept is het bedrijf door een vakkundige jury uitgeroepen tot ĂŠĂŠn van de drie winnaars van het Innovatie Boostcamp, een initiatief van Bouwend Nederland en Obvion.

68 |

Innovatie Boostcamp

Ideeën en concepten waarmee de bouw laat zien klaar te zijn voor de veranderde maatschappelijke vragen. Dat is in het kort het idee achter het Innovatie Boostcamp dat onlangs plaatsvond. Lynpave, het ‘milieuvriendelijke asfalt’ van het Asfalt Kenniscentrum (AKC) viel in de prijzen. De jury van het Innovatie Boostcamp typeerde het als ‘een geweldig idee dat meer gedeeld mag worden met de markt en dat leidt tot duurzamer omgaan met grondstoffen’.

want steeds meer partijen zijn geïnteresseerd.”

Fuhler Wegenbouw ontwikkelde het nieuwe product samen met het NCOB (Nederlandse Cluster Organisatie Bouwstoffen) en het Kenniscentrum Asfalt. “Aan ons en de andere twaalf aangesloten aannemers nu de taak het te vermarkten,” vervolgt Eilering. Meedoen aan het Innovatie

Boostcamp is een onderdeel van die vermarkting. “Ik zag het Boostcamp voorbijkomen. En dat leek mij een uitgelezen kans om ons product wat meer voor het voetlicht te brengen. Dat we ook nog winnaar zijn geworden, is natuurlijk helemaal mooi. Het certificaat krijgt een ereplaats op onze website.” ❚

LANGERE LEVENSDUUR Lijnzaadolie is een natuurproduct, zegt Marcel Eilering directeur van Fuhler Wegenbouw. Als AKC-lid was zijn bedrijf een van de medefinanciers van de zoektocht naar het milieuvriendelijke asfalt. “Door het als bindmiddel aan asfalt toe te voegen, heb je minder bitumen nodig. Dat is gunstig voor het milieu want zo kun je bij een lagere temperatuur -en dús met minder CO2-uitstoot- toch degelijk en sterk asfalt procederen. Asfalt dat bovendien een langere levensduur heeft.”

Het nieuwe duurzame asfalt is zowel bestemd voor harde asfaltwegen als voor halfverhardingen op fiets- en wandelpaden. Uiteraard werkt Fuhler Wegenbouw er zelf ook zo veel mogelijk mee. Eilering: “We proberen het onder de aandacht van onze klanten te brengen. En dat werkt,

| 69

OSS | N329 Weg van de Toekomst

EERSTE STUK SLIMME SNELWEG OPEN In aanwezigheid van onder andere minister Melanie Schultz van Haegen van Infrastructuur en Milieu is de eerste 500 meter snelweg voorzien van ‘glowing lines’ onthuld. Deze lichtgevende wegbelijning op een stuk van de N329 in Oss is onderdeel van Smart Highway, een concept van Heijmans en Studio Roosegaarde.

Centraal in het concept ‘Smart Highway’ staan de thema’s duurzaamheid, veiligheid en beleving.

Om dit te realiseren, wordt gebruikgemaakt van de nieuwste technieken op het gebied van energie en licht. “Aan alle aspecten die bij dit concept horen, werken we samen met Studio Roosegaarde,” vertelt Roland de Waal, concerndirecteur Wegen bij Heijmans. “Wij kwamen in 2011 met Daan

70 |

Roosegaarde in contact via een presentatie die hij bij ons gaf. Hierop volgden diverse afspraken over en weer en gaandeweg kwamen we gezamenlijk tot het idee voor een Smart Highway.”

LICHTGEVENDE WEGBELIJNING De ‘glowing lines’ zijn de eerste stap op weg naar zo’n slimme snelweg. In deze wegbelijning

worden lichtgevende pigmenten verwerkt. Deze absorberen uv-licht en geven dit in het donker weer vrij.

De Waal: “Binnen het project Weg van de Toekomst in Oss hebben de opdrachtgevers -de gemeente Oss en de Provincie Noord-Brabant- ons de ruimte gegeven om deze ‘glowing lines’ op

OSS | N329 Weg van de Toekomst

'De glowing lines zijn de eerste stap op weg naar een slimme snelweg'

grotere schaal middels een pilot te testen. Want na de ontwikkeling in het laboratorium en het testen op eigen terrein, is een praktijktest natuurlijk uiteindelijk het beste. Daarnaast biedt de pilot Heijmans de mogelijkheid om te tonen wat op dit moment al mogelijk is.”

Voor dit product is al veel belangstelling, vertelt De Waal. “Eigenlijk vanuit de hele wereld. Dat loopt uiteen van landen die al goede snelwegverlichting hebben tot landen waar geen geld is voor lichtmasten, maar die met dit product hun snelwegen veiliger zouden kunnen maken.”

DYNAMISCHE VERF Voor het concept Smart Highway wordt ook een dynamische verf ontwikkeld. Deze in het wegdek verwerkte verf wordt zichtbaar onder invloed van temperatuurschommelingen. Komt de wegdektemperatuur onder nul, dan worden bijvoorbeeld grote ijskristallen zichtbaar en weet de automobilist dat er kans is op gladheid. Deze afbeeldingen verdwijnen weer, zodra de temperatuur boven nul komt.

“Deze verf werkt nu nog slechts voor een bepaalde tijd. Het is dus zaak dat we met de betrokken

partijen dit product stabieler maken, zodat het straks ook in de praktijk voldoet en we hiermee een pilot kunnen uitvoeren. We kiezen er bewust voor telkens situatie specifiek een onderdeel van Smart Highway te testen en daarvan te leren.”

DRAADLOOS OPLADEN Maar hiermee is de slimme snelweg nog niet uitontwikkeld. In de toekomst zullen snelwegen wellicht gebruikmaken van interactieve verlichting -waarbij de snelweg telkens een stukje voor de auto uit verlicht wordt- en Electric Priority Lane. Dit is een rijstrook op de snelweg waarop een elektrische auto zichzelf draadloos kan opladen middels inductietechniek. “Een inductielader bestaat al, maar dit is nu nog een statisch systeem.

Een dynamisch systeem bevindt zich nog in de laboratoriumfase, dus het zal nog wel even duren voordat dit in de praktijk getest zal worden.

Dit is uiteraard ook afhankelijk van de stand van de techniek en de snelheid waarmee een en ander gerealiseerd kan worden,” aldus De Waal. ❚

| 71

Wat doet u eigenlijk?

Wat doet Voor u€ eigenlijk?

95,- per uitgave Laat dat weten ookuw uwklanten klantendat weten! ook! Bel (0495) 45 00 95 voor alle informatie over een vermelding in GROND/WEG/WATERBOUW...

Wie doet wat

Het meest complete overzicht van leveranciers online Staat u als leverancier nog niet op www.gww-bouw.nl?

Neem dan contact op met Robert Vermanen: T +31 (0)495 450095 E r.vermanen@louwersuitgevers.nl

‘ Wie doet wat’ zijn servicepagina’s met een overzicht van de meest gerenommeerde bedrijven per rubriek. U kunt deelnemen met een naamsvermelding. Indien gewenst kunt u uw bedrijfslogo toevoegen.

Hier vindt u gerenomeerde toeleveranciers in de evenementenbranche Vanaf € 50,- per uitgave weet uw doelgroep wat u doet!

Bel of mail Robert Vermanens voor alle informatie over een vermelding in Grond/Weg/Waterbouw T +31 (0)495 450095 E r.vermanen@louwersuitgevers.nl

72 |

UW ADRES VOOR GRONDVERZET- & INDUSTRIEBANDEN

BETONSTAAL

ADVIES EN ONTWERP

IPV Delft De Jongh Pipesystems BV Oude Delft 39, 2611 Of BB DELFT het nu gaat om een shovel mobiele graafmachine, uw materieel Sluiswegof 2, 4794 SW HEIJNINGEN T ............................................... +31 (0)15 - 7502575 MVM en Betonstaal moet rijden. Stilstand door lekke banden immers geld T ............................................... + 31kost (0)167 u - 521739 Brasem 10, 4941 SE RAAMSDONKSVEER E info@ipvdelft.nl Postbus 149, 4940 AC Raamsdonksveer Dat kan. Wij, Bandenservice 31 (0)167 - 521837 Zuid-West, W www.ipvdelft.nl dit wilt u voorkomen.F ...............................................+ T ............................................... +31 (0)162 - 483333 zijn al meer dan 25 jaar een betrouwbare partner voor veel grondverzeten E info@dejonghpipesystems.nl F ............................................... +31 (0)162 - 580830 E info@mvmbetonstaal.nl industriebedrijven in Zuid-West Nederland.

Wij hebben ervaren medewerkers W www.dejonghpipesystems.nl W www.mvmbetonstaal.nl

voor advies, een grote voorraad banden en leveren de service die u vraagt: bandenmontage in onze werkplaatsen en pechservice op locatie BOUWGRONDSTOFFEN met servicetrucks. Service. Daar draait het om.

INGENIEURSBUREAU BOORSMA G. Sondermanstraat 2, 9203 PV DRACHTEN Postbus 647, 9200 AP DRACHTEN n Grote voorraad zie ook T ............................................. +31 (0)512–- 580300 www.trekkerbandenmarkt.nl F ............................................... +31 (0)512 - 525296 E drachten@boorsma-consultants.nl W www.boorsma-consultants.nl

n

Michelin Exelagri partner

n

Dealer van o.a. Molcon, Goodyear, Mercuriusweg 4, 3771 NC BARNEVELD Vredestein, BKT, Nokian, Mitas, Postbus 340, 3770 AH BARNEVELD Trelleborg, Alliance, OBO

ASFALT

DU MONT BETON

de Beijer Bouwgrondstoffen BV Partner in grondstoffen en logistiek!

Kekerdomse Ward 3 6579 JG KEKERDOM Postbus 64 6566 ZJ MILLINGEN A/D RIJN T .............................................. +31 (0)481 - 439111 F ............................................... +31 (0)481 - 439150 E info@debeijerbv.com W www.debeijerbv.com

T:.............................................. +31 (0)342 406 200

NYNAS NV F .............................................. +31 (0)342 406 205 n 24/7 Excelsiorlaan 87, Service op locatie E info@dumontbeton.nl 1930 ZAVENTEM met 4 servicewagens W www.dumontbeton.nl T ............................................... + 32 (0)27 - 251818 F ............................................... + 32 (0)27 - 156677 n Ervaren medewerkers voor E info@nynas.com persoonlijk advies en bezoek W www.nynas.com

SERVICE. BANDENSERVICE

DAAR DRAAIT HET OM.

CONSTRUCTIE

Van Kalsbeek Gaast Sielansreed 18, 8757 JZ GAAST T .............................................. +31 (0)515 - 541253 F .............................................. +31 (0)515 - 543389 E info@vankalsbeek-gaast.nl W www.vankalsbeek-gaast.nl

FUNDERINGSTECHNIEK

BANDENSERVICE ZUID-WEST BV Vestiging Klaaswaal: Postbus 7062, 3286 ZH KLAASWAAL Bandenservice Zuid-West T ............................................

Industrieweg 20 +31 (0)186 - 573300 3286 BW Klaaswaal F .............................................. +31 (0)186 - 573254 T (0186) 573 300

Vestiging Noordwijkerhout: Bandenservice Zuid-West Walserij 8a 2211 SJ Noordwijkerhout T (0252) 372 377

Voor persoonlijk advies

BETON Bas van der Linden (06) 57 56 95 16 of Jaap Vollaard (06) 49 90 17 75 Vreelandseweg 10,

1393 PG Nigtevecht (U) info@bandenservicezuidwest.nl • www.bandenservicezuidwest.nl T 0294 - 251343 F 0294 - 251699 info@nigtevecht.com www.nigtevecht.com

Altenburg Funderingstechniek BV Roggemole 12, 8531 WB Lemmer Postbus 26, 8530 AA Lemmer T .............................................. +31 (0)514 - 588820 F ............................................... +31 (0)514 - 588839 E info@altenburggroep.com W www.altenburggroep.com

Wat doet u eigenlijk?

Wat doet Voor u€ eigenlijk?

95,- per uitgave Laat dat weten ookuw uwklanten klantendat weten! ook! Bel (0495) 45 00 95 voor alle informatie over een vermelding in GROND/WEG/WATERBOUW...

Wie doet wat

GRONDVERZETMACHINES

Haitsma Beton BV Pinksterblomstrjitte 2, 9288 BSZW-ADV-GWWB-95x130.indd 1 AG KOOTSTERTILLE Postbus 7, 9288 ZG KOOTSTERTEILLE T .............................................. +31 (0)512 - 335678 F ............................................... +31 (0)512 - 335666 E info@haitsma.nl W www.haitsma.nl

01-07-13 14:44 Asjes Technisch Handelscentrum BV Berenkoog 27, 1822 BH ALKMAAR T ...............................................+31 (0)72 - 5611244 F ...............................................+31 (0)72 - 5623449 W www.asjes.eu

| 73

Wat doet u eigenlijk? Laat dat ook uw klanten weten! Bel (0495) 45 00 95 voor alle informatie over een vermelding in GROND/WEG/WATERBOUW...

Wie doet wat HEIWERKEN

Heibedrijf M.Kool BV Burg. Padmosweg 62, 3648 BH WILNIS T ................................................+31 (0)297 - 285146 F ................................................+31 (0)297 - 241466 E contact@heibedrijf-kool.nl W www.heibedrijf-kool.nl

HOUT

Leyenaar Taapken Lamaker BV Kamerlingh Onnesweg 7, 4131 PK VIANEN Postbus 191, 4130 ED VIANEN T ............................................... +31 (0)347 - 374844 F ............................................... +31 (0)347 - 377908 E verkoop@ltl.nl W www.ltl.nl

LANDMEETKUNDIGE APPARATUUR

Geodirect BV Rendementsweg 20e, 3641 SL MIJDRECHT Postbus 176, 3640 AD MIJDRECHT T .............................................. +31 (0)297 - 769101 F .............................................. +31 (0)297 - 500672 E info@geodirect.nl W www.geodirect.nl

Ziut Nieuwe Plein 1b, 6811 KN Arnhem T ............................................... +31 (0)26 - 8001900 E info@ziut.nl W www.ziut.nl

PIJPLEIDINGEN

De Jongh Pipesystems BV Sluisweg 2, 4794 SW HEIJNINGEN T ............................................... + 31 (0)167 - 521739 F ...............................................+ 31 (0)167 - 521837 E info@dejonghpipesystems.nl W www.dejonghpipesystems.nl

STAALBOUW

BSB Staalbouw Postbus 4, 9250 AA Bergum Solcamastraat 22, 9262 ND Suameer T .............................................. +31 (0)511 - 462525 E bsb@bsbstaalbouw.nl W www.bsbstaalbouw.nl

XYLEM WATER SOLUTIONS NEDERLAND BV Pieter Zeemanweg 20, 3316 ZG Dordrecht Postbus 1126, 3300 BC DORDRECHT T .............................................. +31 (0)78 - 6548400 F ................................................+31 (0)78 - 6510936 E xylemwatersolutionsnl@xyleminc.com W www.xylemwatersolutions.com/nl

WEG- EN WATERBOUW

Boskalis Nederland 'Waalhaven Oostzijde 85 Postbus 4234 3006 AE ROTTERDAM T ............................................... +31 (0)10 - 2888777 F .............................................. +31 (0)10 - 2888766 E nederland@boskalis.nl W www.boskalis.nl/nederland

Van Hattum en Blankevoort Korenmolenlaan 2, 3447 GG WOERDEN T ............................................... +31 (0)348 - 435100 F ............................................... +31 (0)348 - 435111 E info@vhbinfra.nl W www.vhbinfra.nl

SPOORBOUW

LEVERANCIERS

Breedveld Staal Parallelweg 4, 2921 LE KRIMPEN AAN DEN IJSSEL T ............................................. +31 (0)180 - 512933 T ............................................. +31 (0)180 - 514206 E info@breedveldstaal.nl W www.breedveldstaal.nl

Swanenberg IJzer Groep Postbus 30 5374 ZG SCHAIJK T ............................................. +31 (0)486 - 461541 F ............................................. +31 (0)486 - 461941 E info@swanenberg.com W www.swanenberg.com

74 |

LICHT, ZICHT EN MOBILITEITSOPLOSSINGEN

Safelines BV Bruistensingel 202, 5232 AD 's-Hertogenbosch T ...............................................+31 (0)73 - 6443658 F ...............................................+31 (0)73 - 6446384 W www.safelines.nl

GWW Houtimport Bedrijfsweg 11, 3411 NV Lopik, Postbus 36, 3420 DA Oudewater T ............................................. +31 (0)348 - 550009 F ............................................. +31 (0)348 - 553338 E verkoop@gwwhoutimport.nl W www.gwwhoutimport.nl

VERHUUR & VERKOOP

COLLE RENTAL & SALES Nusterweg 100, 6136 KV SITTARD T ............................................... +31 (0)46 - 4574100 F ................................................ +31 (0)46 - 4521120 E info@colle.eu W www.colle.eu

van Oord Nederland Schaardijk 211, 3063 NH ROTTERDAM Postbus 8574, 3009 AN ROTTERDAM T ...............................................+31 (0)88 - 8260000 F .............................................. +31 (0)88 - 8265010 E info@vanoord.com W www.vanoord.com

www.nynas.com

Voor de moeilijkste uitdagingen

Praat met ons over Nynas Endura Wanneer je uitgedaagd wordt om asfalt te ontwerpen die de meest veeleisende omstandigheden kan doorstaan breng die uitdaging dan bij ons.

We zullen u tonen hoe we onze Nynas Endura, een premium bindmiddel, doorheen gans Europa hebben toegepast en zullen de juiste oplossing vinden voor uw uitdaging.

Wil je hierover meer te weten komen? Bezoek www.nynas.com/endura DOKKEN

VLIEGVELDEN

CIRCUITS

ELK GEBIED MET ZWAAR VERKEER

WE ZEGGEN WAT WE GAAN DOEN EN DOEN WAT WE GEZEGD HEBBEN!

Een veilige situatie in de nabijheid van een spoorlijn wordt mede bepaald door de complete infrastructuur.

ACON is gespecialiseerd in het plaatsen van ProRail gecertificeerde hekwerken langs het spoor.

Dat doen we goed, veilig en snel.

Hiervoor is ACON in het bezit van het certificaat

ACON BV Handelsweg 8 - 8152 BN Lemelerveld Tel.: 0572 - 37 23 78 info@acon.nl www.acon.nl

CO2 Prestatieladder Niveau 5. Vanuit onze jarenlange ervaring kunnen wij passend advies geven voor een nieuw of bestaand project.

Wij houden rekening met de omgeving, de omstandigheden en geldende normen.

Met ACON kunt u veilig zaken doen.

Afrasteringen

Beschoeiingen

Gaas & draad materialen

Houten damwand constructies

Houten & stalen hekken

Electrische afrasteringen

Wild & vee roosters

Diverse oever beschermingen