หลงใหลเชียงราย_20

Tea Coffee pr

Es

ea T n

e

o

ess

Gre

าแฟ ก ี ถ ิ ว า ช ี ์ วิถ เสพสุนทรีย

a

A

no

i Cappucc

Tea

Latte

sam

As

c rabi

Oolong T ea

ทรงพระเจริญ ด้วยเกล้าด้วยกระหม่อม

ข้าพระพุทธเจ้า ผูบ้ ริหาร พนักงาน ลูกจ้าง ท่าอากาศยานแม่ฟา้ หลวง เชียงราย บริษทั ท่าอากาศยานไทย จำ�กัด (มหาชน)

Editor's Note จั

งหวัดเชียงรายมีประชากรชนเผ่าอยู่หลายชาติพันธุ์ ที่อาศัยอยู่เป็นจำ�นวนมาก ตามแนวชายแดนและบนดอยสูง ด้วยใต้ร่มพระบารมีปกเกล้ารัชกาลที่ 9 เหล่า

พสกนิกรชาวไทยได้รับพระมหากรุณาธิคุณจาก ในหลวง รัชกาลที่ 9 ทรงมี พระเมตตา ช่วยพลิกฟืน ้ ผืนแผ่นดินทีแ ่ ต่เดิมเคยเป็นไร่ฝน ิ่ กลายมาเป็นผืนแผ่นดินทอง ทีเ่ ป็นแหล่ง ปลูกกาแฟสายพันธุ์อาราบิก้า ที่มีคุณภาพดีที่สุดในประเทศ... ปัจจุบันการดื่มกาแฟได้เป็นกระแสนิยมจากคนทั่วโลก และการดื่มกาแฟกลายมาเป็น Lifestyle ที่ผู้ดื่มกาแฟมีรสนิยม วัฒนธรรมการดื่มของผู้บริโภคมีองค์ความรู้เรื่อง

หน้าปก โดย : PONP.KIT

เรื่องกาแฟมากขึ้น ไม่ใช่ดื่มเพื่อแก้ง่วงอย่างเดียวเท่านั้น จึงส่งผลให้ผู้ผลิตต้องใส่ใจทุก รายละเอี ย ด ตั้ ง แต่ เ ริ่ ม ต้ น จากขบวนการเก็ บ ผลเมล็ ด กาแฟ การคั่ ว บดอย่ า งเป็ น เอกลักษณ์ ทำ�ให้มีการสร้างแบรนด์ใหม่ๆ ขึ้นมามากมาย เพิ่มมูลค่ากาแฟ ทำ�ให้กาแฟ ของเชียงรายขยายตัว สู่ตลาดต่างประเทศมากขึ้นในหลายๆ แบรนด์ เรือ ่ งของ "ชา"....ค่านิยมการดืม ่ ชา แต่กอ ่ นมีเพียงไม่กช ี่ าติทม ี่ ว ี ฒ ั นธรรมการดืม ่ ชา มา แต่อดีต เช่น จีน ญีป ่ น ุ่ อังกฤษ แต่ในปัจจุบน ั คนทีร่ ก ั สุขภาพก็หน ั มาสนใจดืม ่ ชามากขึน ้ จึง ทำ�ให้เกิดกระแสชาเขียว มัทฉะ แต่โลกแห่งยุคปัจจุบันนี้เรายังจะเห็นชาผลไม้ ชาสมุนไพร ชาหลากหลายรส ทีน ่ า่ สนใจเพิม ่ มากขึน ้ เรือ ่ ยๆ จังหวัดเชียงรายก็มแ ี หล่งปลูกชาในหลาย พื้นที่ มีชาคุณภาพดี เช่น ชาอูหลง และชาอัสสัม เชียงรายยังมีแบรนด์ชาไทยหลายยี่ห้อ

EXECUTIVE EDITOR พรภัทรานิษฐ์ กิจชัยวัฒนาการ EDITORIAL สัญชัย ขัตค ิ รุฑ พิชญ์ บุษเนียร ครูเก๋ วรารักษ์ สูโ่ นนทอง Indy on Tour

ที่เป็นที่รู้จัก เชียงรายจึงได้รับสมญานามว่า "เมืองแห่งชาและกาแฟ" GRAPHIC DESIGN iDesign STUDIO

บรรณาธิการบริหาร

PHOTOGRAPHER s.kattikrut พรภัทรานิษฐ์ กิจชัยวัฒนาการ

ADVERTISING&PROMOTION

พรภัทรานิษฐ์ กิจชัยวัฒนาการ

หลงใหลเชียงราย

438-439 ม.9 ต.รอบเวียง อ.เมือง จ.เชียงราย 57000

ติดต่อลงโฆษณา 08 9810 1464, 09 8589 1595

e-mail: longlaimagazine@gmail.com, ponp.kit@gmail.com

EXECUTIVE CONSULTANT

พระอาจารย์เอกชัย สิรญ ิ าโณ

เลิศชาย หวังตระกูลดี

เจ้าอาวาส วัดใหม่ศรีรม ่ เย็น ต.ห้วยซ้อ อ.เชียงของ จ.เชียงราย

ผูอ ้ �ำ นวยการ การท่องเทีย ่ วแห่งประเทศไทย

ประธานโครงการถนนคนดี โดย คณะกรรมาธิการปฏิรป ู ประเทศด้านสังคม ประธานโครงการหนึง ่ ๑ ในล้านความดี

4

หลงใหลเชียงราย

สำ�นักงานเชียงราย

Contents Issue No.20 Jul - Sep 2017 INTERVIEW

6-8

ปราณปริยา พลเยีย ่ ม ท่องเทีย ่ วและกีฬา จังหวัดเชียงราย

THE TEA OF LIFE

18-19 20-21

วิถช ี า วิถช ี ม ุ ชน

AROUND THE CUP

9 - 13

INTERESTING MENU

THE COFFEE OF LIFE

14-17

COFFEE TRENDS

สุนทรียศ ์ าสตร์จากถ้วยกาแฟ สูร ่ สนิยมเฉพาะตัว

วิถก ี าแฟ วิถช ี ม ุ ชน

เมนูนา่ สนใจ...ส่วนผสมชาและกาแฟ

19

17

22

เทรนด์การดืม ่ กาแฟ

21

14

10 11

22

WHERE TO FIND US: สถานที่ราชการ และหน่วยงานต่างๆ: การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย (ททท.) สำ�นักงานเชียงราย, ท่องเที่ยและกีฬาจังหวัดเชียงราย, ศาลากลางจังหวัดเชียงราย, ท่าอากาศยานแม่ฟ้าหลวง เชียงราย: ห้องรับรอง วีไอพี ร้านกาแฟดอยตุง, สภาอุตสาหกรรมท่องเที่ยว จังหวัดเชียงราย, ขัวศิลปะ, ศูนย์การค้าเซ็นทรัลพลาซา เชียงราย: จุดประชาสัมพันธ์, Starbucks Coffee, Black Canyon, ร้านค้า ชั้นนำ� โรบินสัน เชียงราย : จุดประชาสัมพันธ์, โรงแรม รีสอร์ท สปาในเชียงราย, ร้านอาหาร, ร้านกาแฟและเครื่องดื่มชั้นนำ�ในเชียงรายแห ล่งท่องเที่ยวนจังหวัดเชียงรายและจังหวัดใกล้เคียง

www.facebook.com/Longlaichiangraimagazine

คลิก Like แฟนเพจหลงใหลเชียงราย

อ่านฉบับ e-magazine online www.mbookstore.com/search/นิตยสารหลงใหลเชียงราย

www.ebooks.in.th

www.issuu.com/longlaichiangrai หลงใหลเชียงราย

5

INTERVIEW

เรือ ่ ง : กองบรรณาธิการ / รูป: S.kattikrut

ท่องเทีย ่ วชุมชน สัมผัสวิถช ี า วิถก ี าแฟ

6

หลงใหลเชียงราย

ปราณปริยา พลเยีย ่ ม ท่องเทีย ่ วและกีฬา จังหวัดเชียงราย “ท่องเที่ยวชุมชนวิถีชา วิถีกาแฟ”

เป็นเรื่องที่ดีที่การท่องเที่ยวและกีฬา จังหวัดเชียงราย ได้มีการการส่งเสริมการท่องเที่ยวชุมชนวิถีชา กาแฟ ให้ เกิ ด ขึ้ น เพราะจั ง หวั ด เชี ย งรายเป็ น แหล่ ง เพาะปลู ก ชา และกาแฟที่มีพื้นที่มากที่สุดในประเทศ แล้วยังมีเรื่องที่ เป็ น ความปลื้ ม ปิ ติ อั น ใหญ่ ห ลวงจากที่ โ ครงการพั ฒ นา ดอยตุ ง ของสมเด็ จ ย่ า สมเด็ จ พระศรี น คริ น ทราบรม ราชชนนี ทรงส่งเสริมพัฒนาคุณภาพชีวติ ความเป็นอยูแ่ ละ อาชีพต่อชุมชนบนดอยตุงให้ดขี นึ้ โดยให้ชาวเขาบนดอยตุง หันมาปลูกกาแฟพันธุ์อาราบิก้า และจากพระราชดำ�ริของ พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชรัชกาล ที่ 9 ที่ต้องการให้ชาวเขาบนดอยช้างเลิกปลูกฝิ่น หันมา ปลูกพืชเมืองหนาว รวมไปถึงเมล็ดกาแฟอาราบิกา้ ปัจจุบนั ทำ�ให้พื้นที่บนดอยต่างๆ ของจังหวัดเชียงรายกลายเป็น พื้นที่ปลูกชาและกาแฟใหญ่ที่สุดในประเทศ และกลาย เป็นแหล่งท่องเที่ยวที่สามารถดึงดูดนักท่องเที่ยวที่อยาก มาสัมผัสวิถชี วี ติ ชุมชนแหล่งทีป่ ลูกชากาแฟมากขึน้ ทุกๆ ปี การส่งเสริมหมู่บ้านชุมชนวิถีชา วิถีกาแฟ

ด้ ว ยจั ง หวั ด เชี ย งรายมี ศั ก ยภาพเป็ น แหล่ ง พื้ น ที่ ป ลู ก ชา กาแฟอาราบิก้า มีผลผลิตดีเยี่ยมที่สุดในประเทศไทย เพราะด้วยพื้นที่ ที่มีอุณหภูมิความสูงของภูเขาจากระดับ น้ำ�ทะเลที่เหทาะสม ทำ�ให้ชาและกาแฟที่ปลูกในเชียงราย มีรสชาดดี และแบรนด์กาแฟหลายยี่ห้อ เช่น ดอยช้าง ก็ได้รับรองมาตรฐานระดับโลกที่การันตีความเป็นกาแฟ ที่ มี คุ ณ ภาพ และแม้ แ ต่ บ ริ ษั ท ผลิ ต เครื่ อ งดื่ ม ชา ราย ใหญ่หลายๆ แบรนด์ก็ได้นำ�ชาจากจังหวัดเชียงรายของ เราไปเป็ น เครื่ อ งดื่ มชาเขี ยวที่มีวางขายอยู่ทั่วประเทศ ปัจจุบันจังหวัดเชียงรายได้มีการสนับสนุนพื้นที่การปลูก ชาและกาแฟเพิ่มมากขึ้น โดยมีวัตถุประสงค์ทดแทนการ ปลูกพืชเชิงเดี่ยว อย่างเช่น ข้าวโพด ที่ทุกปีจะมีปัญหา เรื่ อ งหมอกควั น ที่ เ ผ่ า จากซั ง ข้ า วโพด และปั ญ หาจาก อดีตเรื่องของความมั่นคงระดับประเทศจากการปลูกฝิ่น ของชาวเขาบนดอย การได้รับน้ำ�พระทัยจากสมเด็จย่า และในหลวงรัชกาลที่ 9 ประทานเมล็ดพันธ์กาแฟพันธุ์

เป็นความปลืม ้ ปิตอ ิ น ั ใหญ่หลวง จากทีโ่ ครงการพัฒนาดอยตุงของ สมเด็จย่า ทรงส่งเสริมพัฒนาคุณภาพ ชีวต ิ ความเป็นอยู่ และอาชีพต่อชุมชนบน ดอยตุงให้ดข ี น ้ึ โดยให้ชาวเขาบนดอยตุง หันมาปลูกกาแฟพันธุอ ์ าราบิกา้ และจากพระราชดำ�ริ ในหลวง รัชกาลที่ 9 ทีต ่ อ ้ งการให้ชาวเขาบนดอยช้างเลิก ปลูกฝิน ่ หันมาปลูกพืชเมืองหนาว รวม ไปถึงกาแฟอาราบิกา้ ปัจจุบน ั ทำ�ให้พน ้ื ที่ บนดอยต่างๆ ของจังหวัดเชียงรายกลาย เป็นพืน ้ ทีป ่ ลูกชา และกาแฟ ทีใ่ หญ่ทส ่ี ด ุ ใน ประเทศ และกลายเป็นแหล่งท่องเทีย ่ วที่ สามารถดึงดูดนักท่องเทีย ่ ว ให้อยากมา สัมผัสวิถช ี ว ี ต ิ ชุมชน แหล่งปลูกชา และปลูกกาแฟมากขึน ้

อาราบิก้าให้นำ�มาปลูก และกลายเป็นพืชเศรษฐกิจหลัก ที่มีราคาดี การปลูกชากาแฟในพื้นที่เชียงรายก็ยังมีการ สนับสนุนให้เป็นการปลูกแบบเกษตรอินทรีย์ ปลอดภัย จากสารเคมี และเป็นการสร้างรายได้ให้กับพี่น้องชาว บ้านในชุมชนให้มีความเป็นอยู่ที่ดีขึ้น จากการปลูกชา กาแฟ ให้ชุมชนเป็นผู้ปลูก ผู้ผลิต แปรรูปสินค้าชากาแฟ รวมถึงการสร้างแบรนด์สินค้าเป็นของตนเอง พัฒนากลุ่ม วิสาหกิจจนกลายเป็นธุรกิจเพื่อสังคม เป็นกระบวนการ ตั้งแต่ต้นจนถึงปลายทางที่ชาวชุมชนมีส่วนร่วม นับรวม ไปจนถึงทำ�ให้ชุมชนกลายเป็นแหล่งท่องเที่ยวแบบวิถีชา วิ ถี ก าแฟ และไม่ มี ที่ ไ หนในประเทศ นอกจากจั ง หวั ด เชียงราย เพราะความโชคดีอย่างที่กล่าวมาในหลายๆ ด้านของจังหวัดเชียงราย ที่มีวัตถุดิบและศักยภาพของ คนในพื้นที่ๆ พร้อมเป็นอย่างดี ส่วนในอนาคตคิดว่า จะมีพื้นที่ชุมชนเพิ่มขึ้นเป็นอย่างแน่นอน และในขณะ นี้ มีหมู่บ้านชุมชนที่เป็นวิถีชา วิถีกาแฟ ที่น่าสนใจ เช่น หลงใหลเชียงราย

7

การท่องเทีย ่ วทีม ่ ช ี ม ุ ชน เป็นกลไกขับเคลือ ่ นในการ แก้ไขปัญหาความยากจน สร้างโอกาสในการพัฒนาคุณภาพชีวต ิ รวมทัง ้ การอนุรก ั ษ์สง ่ิ แวดล้อม ทรัพยากรธรรมชาติ ตลอดจนประเพณี วัฒนธรรม และวิถช ี ว ี ต ิ ของชนชาติพน ั ธุ์ ให้ด� ำ รงอยูอ ่ ย่างยัง ่ ยืน

หมู่บ้านชาบ้านห้วยน้ำ�กืน บ้านห้วยแก้ว บ้านร่มฟ้าไทย บ้านเกี๋ยงแม่ลอย บ้านฝางต้นผึ้ง บ้านใหม่พัฒนา (ดอย ชาพันปี) หมู่บ้านห้วยน้ำ�ขุ่น หมู่บ้านโป่งน้ำ�ร้อน หมู่บ้าน กาแฟ บ้านดอยช้างอาข่า บ้านดอยช้างลีซู บ้านปาง ขอน บ้านใหม่พัฒนา บ้านแม่จันใต้ บ้านผาหมี บ้านแม่ มอญ บ้านขุนลาว บ้านปางต้นผึ่ง บ้านไทยสามัคคี บ้าน ห้วยใคร้ พญาพิภักดิ์ (อ.ขุนตาล) เส้นทางการท่องเที่ยวโดยชุมชนวิถีชา วิถีกาแฟ ได้ เข้าร่วมกับตัวแทนภาคีการท่องเที่ยวในจังหวัดเชียงราย ทัง้ ภาครัฐและเอกชน ได้แก่ กระทรวงการท่องเทีย่ วและกีฬา การท่องเทีย่ วแห่งประเทศไทย สำ�นักงานวัฒนธรรมจังหวัด สภาอุตสาหกรรมท่องเทีย่ วจังหวัด สมาคมธุรกิจท่องเทีย่ ว จั ง หวั ด และศู น ย์ ส่ ง เสริ ม และพั ฒ นาอาชี พ การเกษตร จังหวัดเชียงราย (เกษตรที่สูง) ข้อมูลสนับสนุนและความ ร่วมมือจากภาคการศึกษา มหาวิทยาลัยแม่ฟา้ หลวง สำ�นัก วิชาการจัดการ สาขาวิชาการจัดการการท่องเที่ยว โดยใช้ การท่องเที่ยวที่มีชุมชนเป็นกลไกขับเคลื่อน ในการแก้ไข ปัญหาความยากจน สร้างโอกาสในการพัฒนาคุณภาพ ชีวิต รวมทั้งการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม ทรัพยากรธรรมชาติ ตลอดจนประเพณี วัฒนธรรม และวิถชี วี ติ ของชนชาติพนั ธุ์ ให้ดำ�รงอยู่อย่างยั่งยืน การท่องเที่ยวแบบชุมชนวิถีชา วิถี กาแฟ โดยเฉพาะคนรุ่นใหม่ กลุ่มวัยรุ่น Generation Y ที่นิยมดื่มชากาแฟกันมากขึ้น การท่องเที่ยวเราก็จะเน้น กลุ่มเหล่านี้ให้มาเที่ยวแบบวิถีชุมชน ที่เข้ามามีส่วนร่วม กับชาวบ้านชุมชน เริ่มจากการปลูก การเก็บ การคั่ว การชงชา ชงกาแฟดื่มเอง เป็นการสัมผัสวิถีชีวิตอย่าง แท้จริงจากชุมชนที่ปลูกชา กาแฟ ซึ่งการท่องเที่ยววิถี ชา วิถีกาแฟ ก็จะตอบโจทย์ความต้องการของกลุ่มเหล่า นี้ได้หมด 8

หลงใหลเชียงราย

กิจกรรมวิถีชา วิถีกาแฟ

เป็ น การเปิ ด โอกาสให้ กั บ ชุ ม ชนที่ ป ลู ก ชาและกาแฟ ให้คนภายนอกได้รู้จักมากขึ้นว่าจังหวัดเชียงรายของเรา เป็นแหล่งปลูกชา กาแฟที่ใหญ่ที่สุดในประเทศ และเป็น ผู้ผลิตสินค้าชา กาแฟที่มีคุณภาพ มีการสนับสนุนส่งเสริม กิจกรรมต่างๆ ที่ต้องการให้ชุมชนเหล่านี้มีส่วนร่วม โดย มีแข่งขันอาหารฟิวชั่น จากการนำ�วัตถุดิบชาและกาแฟมา เป็นส่วนผสมในการปรุงอาหารหรือเครื่องดื่ม สร้างสรรค์ เมนูใหม่ๆ แล้วนำ�เสนอด้วยความน่าสนใจ มีจุดเด่นของ อาหารและมีเอกลักษณ์เฉพาะถิ่นแตกต่างจากที่อื่น นอกจากนั้นยังมีการสาธิตการชงชาแบบโบราณ การทำ� เครื่องดื่มกาแฟ การนำ�เสนอของชุมชนเฉพาะถิ่น เพราะ แต่ละชุมชนก็จะมีวิถีวัฒนธรรมของตนเองที่ไม่เหมือนกัน ซึ่งเป็นวัฒนธรรมที่สวยงามมีอัตลักษณ์ และยังมีการเปิด ตลาดให้ผู้รับซื้อจากส่วนกลาง และนำ�กลุ่ม AEC ประเทศ เพื่อนบ้านอย่างประเทศเมียนมาร์ ลาว และจีน ได้มารู้จัก กับสินค้าชาและกาแฟ ของไทยที่มีคุณภาพเยี่ยม จาก ผู้ปลูกและผลิตโดยตรง ซื้อจากชุมชนโดยไม่ผ่านพ่อค้า คนกลาง การแลกเปลี่ยนซื้อขายทางการตลาด การส่ง สินค้าเหล่านี้ไปขายยังกลุ่มต่างประเทศเพิ่มมากขึ้น สิ่ง เหล่านี้จะทำ�ให้ชุมชนมีวิสัยทัศน์ มีการแลกเปลี่ยนความ คิดในมิติใหม่ ก่อให้เกิดคนในชุมชนเกษตรกรที่ปลูกชา กาแฟมีความเข้มแข็งขึ้น การสนับสนุนการสร้างสินค้าชา กาแฟ และ เปิดช่องทางการตลาดให้เป็นที่รู้จักมากขึ้น

จากที่ แ ต่ เ ดิ ม ชุ ม ชนที่ ป ลู ก ชา กาแฟมี ก ารสร้ า งตั ว สินค้าจากชากาแฟมีแบรนด์ต่างๆ ของชุมชนอยู่บ้างแล้ว กระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา และทางหน่วยอื่นๆ ของ จังหวัด ก็ได้เข้ามาเสริมสร้างความเข้มแข็ง โดยการส่งเสริม ด้านการท่องเที่ยวชุมชนวิถีชา วิถีกาแฟ แล้วพัฒนาสินค้า ให้เป็นที่ยอมรับจากกลุ่มบุคคลภายนอกมากขึ้น การนำ� สินค้าไปออกบูธขายทั่วประเทศ การเสนอขายสินค้าด้วย ตนเอง และจะมีโครงการพัฒนาผู้ประกอบการเรื่องการ สร้างสินค้า นำ�เสนอขายทางออนไลน์ได้เอง มีการอบรม คนในชุมชนให้ความรูท้ างด้านสือ่ ออนไลน์ และอนาคตเรา จะเห็นสินค้าชาและกาแฟของเชียงรายมีวางอยูบ่ นชัน้ วาง สินค้าในประเทศ และต่างประเทศมากขึ้น

Around The Cup สุนทรียศ ์ าสตร์จากถ้วยกาแฟ สูร่ สนิยมเฉพาะตัว

ถ้า

เราอยากนั่งดื่มกาแฟสักแก้ว เดี๋ยวนี้แค่ร้านน่านั่งอย่างเดียว คงไม่พอ รสชาดของกาแฟนั้นสำ�คัญ มาก และมันเป็นรสนิยมของนักดื่ม กาแฟตัวยงที่จะแยกกลิ่น และรสชาด ของเมล็ดกาแฟ ที่มีเอกลักษณ์ของ แต่ละแก้วได้ เปรียบเสมือนการ เสพสุนทรีย์ภาพของงานศิลปะ ทุกวัน นี้ร้านกาแฟแต่ละร้าน ก็จะคิดค้นสูตร เด็ดๆ และคัดสรรเมล็ดกาแฟมาเป็น อย่างดี เพื่อให้ลูกค้าได้ดื่มกัน ดังนั้น การเลือกเมนู Signature จึงเปรียบดั่ง เสน่ห์ดึงดูดลูกค้าให้เข้าร้านมากขึ้น ...เรามาทำ�ความรู้จักกับร้านกาแฟที่มี เรื่องราวของกาแฟ ที่เป็นเอกลักษณ์ และมีคุณค่าทางสุนทรีย์ ที่มีไกด์น่ารัก ชื่อ "น้องกอดอุ่น" เป็นมาสคอตตัวแทน แบรนด์ท่องเที่ยวของเชียงราย จะพาไป รู้จักเรื่องราววิถีชาและกาแฟ ในเชียงราย....

หลงใหลเชียงราย

9

Around The Cup สำ�หรับคอลัมน์นี้นอกจากเราจะได้มาแนะนำ�เมนูกาแฟอร่อยๆ ของแต่ละร้านกันแล้ว เรายังจะรู้จักขั้นตอน การทำ�เครื่องดื่มกาแฟ การคิดค้นสูตรเมนูที่เป็นเอกลักษณ์ของแต่ละร้าน ความประณีตพิถีพิถัน และการ สร้างแบรนด์กาแฟของแต่ละร้าน เพื่อต่อยอดธุรกิจ แต่ดั่งเดิมที่เป็นเพียงผู้ปลูกกาแฟ แต่ตอนนี้เจ้าของ ไร่กาแฟหลายราย ได้ก้าวออกมาสร้างแบรนด์กาแฟเป็นของตนเอง และขายส่งออกไปยังต่างประเทศหลายๆ ประเทศ แล้วยังเป็นสินค้าที่มีราคาดีมาก และผู้ดื่มกาแฟจากทั่วโลก ก็ยอมรับในคุณภาพที่ดีของเมล็ดกาแฟ จากจังหวัดเชียงราย

Bechegu Coffee

Doi Chang Coffee Farm

ร้านต้นตำ�รับดั่งเดิมอยู่บนดอยช้าง แต่ตอนนี้เบเชมี ร้านในตัวเมือง บริเวณสะพานประตูเชียงใหม่ ก่อนถึงปั๊ม น้ำ�มัน PT เป็นร้านไม้เล็กๆ ปกคลุมด้วยต้นเฟิร์นและไม้ ประดับ มีน�้ำ โอบด้านหน้าเล็กน้อยตามธรรมเนียม เหมือน อยูใ่ นกระท่อมบนดอย คาปูลายอาร์ตประณีตฟองนุม่ หอม และอเมริกาโนมีทั้งชงแบบไทยและญี่ปุ่น แบบไทยจะเข้ม ข้น ญี่ปุ่นจะอ่อนมาหน่อย และมีเมนูกาแฟสกัดเย็น ที่นี่มี เมนูกาแฟเยอะมาก แถมบาริสต้าของร้านยังใส่ใจกับเมนู ที่ลูกค้าสั่ง แนะนำ�เมนูเด็ดกันด้วย

อีกแบรนด์กาแฟที่น่าสนใจ เป็นธุรกิจครอบครัวรุ่นที่ สาม กาแฟที่ได้รับการดูแลเอาใจใส่ ตั้งแต่ขั้นตอนเริ่มต้น ปลูก ตาก คั่ว บด ไปจนถึงการบรรจุผลิตภัณฑ์ส่งถึงมือ ลูกค้าถึงที่ และมีร้านกาแฟที่พักสวยวิวดีอยู่บนดอยช้าง อีกด้วย แต่ถ้ายังไปไม่ถึงดอยช้าง ก็สามารถแวะมาที่ร้าน บ้านช่างฝันได้ อยู่เลยแยกแม่กรณ์ไปทางไร่เชิญตะวัน ตรงสี่แยกที่เลยโฮมโปร์มาอีกหน่อย ก็ได้ดื่มกาแฟอร่อย ต้นตำ�รับของ Doi Chang Coffee Farm บรรยากาศร้าน ก็ดีเป็นบ้านไม้รีโนเวทใหม่เก๋ๆ

10

หลงใหลเชียงราย

Leehu Cafe

PHA HI Coffee

ลีหู่ คอฟฟี่ ใครที่ชอบดื่มกาแฟดอยช้าง ต้องไม่พลาด ร้านนีเ้ ป็นอีกแบรนด์กาแฟอาราบิกา้ ทีป่ ลูกเองบนดอยช้าง เจ้าของ คือ ลูกชายของชาวเขาที่เป็นโลโก้ของกาแฟดอย ช้างในตำ�นาน ร้านอยูท่ างไป ต.แม่ยาว เลยตลาดห้วยปลา กัง้ มา 500 เมตร อยูข่ วามือติดถนน ทีน่ เ่ี จ้าของใช้วตั ถุดบิ ที่ ปลูกเอง ไม่ตอ้ งไปถึงดอยช้าง เพราะนำ�วัตถุดบิ มาถึงที่ ทัง้ สตอเบอรี่ น้�ำ ผึง้ ป่า เมนูกาแฟทีเ่ ป็นกาแฟ Signature คือ คาปูชโิ นร้อน ทีม่ ฟี องนุม่ และหอม ต้องสัง่ แบบฮันนีโ่ พรเซส เท่านัน้ เพราะ ฮันนีโ่ พรเซส คือ กระบวนการผลิตทีย่ งั คงเก็บ เมือกหวานของกาแฟไว้อยู่บนเมล็ดกาแฟ พอมาทำ�เป็น เครือ่ งดืม่ กาแฟก็จะมีความหอมหวานติดลิน้ เหมือนใส่น�ำ้ ผึง้ โดยทีไ่ ม่ตอ้ งเติมน้�ำ ตาลเลย

กาแฟผาฮี้ ขึ้นดอยมาจิบกาแฟของพ่อ เพราะที่ดินแดน แห่งนี้แต่อดีต ในหลวงรัชกาลที่ 9 นำ�พันธ์กาแฟอาราบิก้า มาให้ชาวเขาอาข่าปลูกแทนการปลูกฝิน่ ตัง้ แต่นนั้ มาทีแ่ ห่ง นี้ก็มีการพัฒนาเจริญขึ้น กลายเป็นแหล่งปลูกกาแฟอีกจุด หนึ่งในเชียงราย เมื่อกระบวนการทุกอย่างถูกคัดเลือกมา อย่างดี มีวิธีการที่ถูกต้อง ตั้งแต่การคัดเมล็ดคุณภาพ การ คั่ว การแปรรูปที่ได้มาตรฐาน จึงได้กาแฟที่มีความหอม โดดเด่นเป็นเอกลักษณ์เฉพาะของกาแฟผาฮี้ ปัจจุบันเป็น แหล่งท่องเที่ยวที่ผู้คนให้ความสนใจมาก เพราะดื่มกาแฟ ของดอยผาฮี้ กาแฟถ้วยไม่ถึงหลักร้อย แต่​่มีวิวสวยหลัก ล้าน ด้านหน้าเป็นบ้านผาหมี ด้านหลังเป็นแนวชายแดน พม่า และพืน้ ทีโ่ ครงการพัฒนาดอยตุง บรรยากาศโดยรอบ ถือว่าฟินเวอร์สวยงามจริงๆ หลงใหลเชียงราย

11

Unique Sweet by Doiluang Coffee

JOMPON Coffee

เป็นกาแฟจากโรงคั่วกาแฟดอยหลวง วันนี้เราเลือก ดื่มเมนูกาแฟมอคค่าร้อน รสชาติหวานขมหน่อยๆ ของ โกโก้ผสมเข้ากับกาแฟดอยหลวงมีความกลมกล่อม หอม กรุ่นอยู่ในปาก ถือว่ากำ�ลังดี กาแฟดอยหลวงผลิตและ จำ�หน่าย เมล็ดกาแฟคั่ว กาแฟดริป ชา เมล็ดกาแฟกาแฟ ดอยหลวง และเดี๋ยวนี้มีสาขาในเมือง (วาวีเก่า) อยู่ใกล้ๆ ห้าแยกพ่อขุน ตรงข้ามกรมป่าไม้ มาดื่มกาแฟคุณภาพ พร้อมนั่งผ่อนคลาย ฟังเพลงชิวๆ กันได้ นอกเหนือจาก มานั่ งดื่ ม กาแฟกั น แล้ ว ทางร้านยัง มีบริการสอนการชง กาแฟสำ�หรับผู้ที่สนใจ ที่จะเปิดร้านกาแฟ มีการพาไปชม สวนปลูกกาแฟ สอนเทคนิกสำ�คัญๆ หัวใจหลักของเรื่อง กาแฟ เพื่อให้รู้ระบบครบถ้วน

กาแฟจอมพล นอกจากรสชาติของกาแฟแล้ว สถานที่ ยังเป็นพิพิธภัณฑ์ บ้านจอมพล ป. พิบูลสงคราม ร้านอยู่ ในเมือง ม่อนจอมพล ชุมชนดอยทอง ใกล้โรงแรมดุสิต เป็นแหล่งเรียนรู้เรื่องราวในอตีตทางประวัติศาสตร์ เมื่อ ชมพิพิธภัณฑ์แล้ว เดินเลี้ยวมาแวะร้านได้ ร้านอยู่ด้าน นอกตัวอาคาร บรรยากาศต้นไม้ร่มรื่น อายุร่วมร้อยๆ ปี ตามตัวอาคารสถานที่ ส่วนเมนูกาแฟมีเฉพาะที่นี่ที่เดียว คือ กาแฟจอมพล สูตรเจ้าของร้านคิดค้นเอง รสชาติ เข้มเต็มพิกัดเหมาะกับคนชอบเข้มและง่วงนอนง่าย ดื่ม จอมพลเข้าไปตาตื่นกันไปเลย เพราะเป็นกาแฟเอสเปสโซ่ สองช็ อ ตที่ เ สริ ฟ กั บ นมร้ อ นแก้ ว ใหญ่ ใครจะดื่ ม กาแฟ สองช็ อ ตเลย หรื อ จะเทลงแก้ ว นมร้ อ นแล้ ว ใส่ น้ำ � ตาล ก็อร่อยกลมกล่อมดี

12

หลงใหลเชียงราย

Pangkhon Coffee Yod Doi Coffee

เมนู Pangkhon ใช้ ช่ื อ ของแหล่ ง ที่ ป ลู ก กาแฟเป็ น Signature กาแฟเป็ น เอสเปสโซ่ แ ต่ อ อกรสหวานของ น้�ำ เชือ่ มทีผ่ สมลงไปในกาแฟดืม่ ครัง้ แรกเหมือนมีรสเชอรีอ่ ยู่ ในปาก แต่กร็ วู้ า่ น่าจะเป็นน้�ำ เชือ่ มเพราะรสออกหวานมาก ถ้าใครชอบหวานก็จะเข้าทางหน่อย กาแฟของปางขอน เป็นกาแฟที่มีแหล่งปลูกบนดอยแต่ไม่ไกลจากเมืองนัก ชาวเขาทีอ่ าศัยอยูบ่ า้ นปางขอน จ.เชียงราย ทีท่ �ำ มาหากินบน พืน้ ทีป่ า่ ต้นน้�ำ ได้เปลีย่ นแนวคิดจากทำ�ลายป่า มาปลูกกาแฟ อาราบีกา้ ชัน้ ดีในพืน้ ทีท่ เ่ี หมาะสม เพราะบนดอยปางขอน สูงจากระดับน้ำ�ทะเลปานกลาง 1,000 – 1,500 เมตร ต้นกาแฟทีป่ ลูกอยูใ่ ต้รม่ เงาต้นไม้ใหญ่ในป่าธรรมชาติ

เมนู Yod Doi Honey เป็น Signature ของทางร้าน คือ เอสเปสโซ่ที่ต้องเติมน้ำ�ผึ้ง เพิ่มความหวานหอมของ น้ำ�ผึ้งป่า รสแรกที่ดื่มแต่กาแฟในแก้วก็รู้สึกถึงความหวาน ของเมล็ดกาแฟแท้ๆ คุณภาพดีแล้วนะ แต่พอลองเติม น้ำ�ผึ้งสักช้อนชาที่ทางร้านเสิร์ฟใส่ในแก้วเล็กๆ เหมือน แก้วชาร้อน มาพร้อมกาแฟ เราลองเติมดูแบบพอดีๆ ผสมคนให้เข้ากับกาแฟแล้วลองดื่มดูอีกครั้งยิ่งรู้ถึงความ อร่อยกลมกล่อมไม่ได้หวานมากนักอย่างที่คิดแถมยังให้ ความรู้สึกจิตรนาการกลิ่นอายของความเป็นป่าสมบูรณ์ ของแหล่งผลิตกาแฟแบรนด์ได้เป็นอย่างดี หลงใหลเชียงราย

13

วิถช ี ม ุ ชน วิถก ี าแฟ

สู่การสร้างแบรนด์ และเอกลักษณ์เฉพาะตัว อดีตพืน้ ทีบ่ นดอยสูงส่วนใหญ่ของจังหวัดเชียงราย มีการ ปลูกฝิน่ ทำ�ไร่เลือ่ นลอย จากชาวเขาทีอ่ าศัยอยูเ่ ป็นส่วนใหญ่ ในปี 2526 จุดเริ่มของกาแฟมาจากแนวพระราชดำ�ริของ พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมพิ ลอดุลยเดชรัชกาลที่ 9 ที่ต้องการให้ชาวเขาบนดอยช้างเลิกปลูกฝิ่น หันมาปลูก พืชเมืองหนาว รวมไปถึงเมล็ดกาแฟอาราบิก้า โดยมีผู้นำ� ชุมชนชาวไทยภูเขา เผ่าอาข่าปลูกกาแฟ ขยายจาก 600 ไร่ เป็นพื้นที่กว่าหลายหมื่นไร่ ปลูกกาแฟในขณะนี้ ปัจจุบัน ไลฟ์สไตล์และกระแสความนิยมบริโภคกาแฟเพิ่มมากขึ้น และการลงทุนธุรกิจร้านกาแฟยังคงขยายตัวเป็นอย่าง ดี ทำ�ให้มีผู้ประกอบการ กลุ่มเกษตรกรรายใหม่ๆ หัน มาพั ฒ นาคุ ณ ภาพเมล็ ด กาแฟและเพิ่ ม มู ล ค่ า กาแฟทั้ ง กระบวนการปลูก เก็บเกี่ยว แปรรูป เพื่อจำ�หน่ายสร้าง แบรนด์กาแฟเป็นของตนเองขึ้นมา ปัจจุบัน จ.เชียงราย มีพื้นที่ปลูกกาแฟทั้งหมดประมาณ 47,061 ไร่ ให้ผลผลิตรวมกว่า 12,737,019 กิโลกรัม สำ�หรับ พื้นที่ที่มีการปลูกกาแฟมากที่สุด คือ อ.แม่สรวย ซึ่งเป็นที่ ตัง้ ของดอยช้าง ครอบคลุมพืน้ ที่ ต.วาวี โดยมีพนื้ ทีป่ ลูกรวม กันกว่า 24,890 ไร่ รองลงมาคือ อ.แม่สาย จำ�นวน 11,654 ไร่ อ.เมือง จำ�นวน 6,840 ไร่ ส่วนบนพื้นที่ดอยต่างๆ ที่ปลูกกาแฟตามแนวคิดของ พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชรัชกาล ที่ 9 ที่พระราชทานแนวคิดให้ปลูกกาแฟทดแทนการปลูก ฝิ่น พระองค์ท่านก็ได้พระราชทานกาแฟสายพันธุ์ดีเลิศ

14

หลงใหลเชียงราย

ไว้ให้ อย่างกาแฟพันธ์อาราบิก้า ทำ�ให้ปัจจุบันได้ก่อเกิด การสร้างแบรนด์กาแฟให้เป็นที่รู้จัก และมีอีกหลากหลาย แบรนด์ยี่ห้อที่ปลูกกาแฟในพื้นที่เชียงราย กลายเป็นพืช เศรษฐกิจสำ�คัญ เกิดขึ้นในระยะเวลาปัจจุบันนี้ เป็นต้น สำ�หรับพืน้ ทีอ่ นื่ ๆ ทีป่ ลูกกาแฟในเชียงราย ก็มกี าแฟหลาย แบรนด์ยหี่ อ้ เช่นกัน อาทิ ปางขอน กาแฟอาข่าอ่ามา กาแฟ ผาฮี้ กาแฟดอยหลวง กาแฟผาตัง้ ภูชฟี้ า้ เป็นต้น นอกจาก นัน้ ยังมีรา้ นกาแฟชือ่ ดังทีน่ �ำ เมล็ดกาแฟจากแหล่งปลูกบน ดอยช้างไปจำ�หน่ายที่เป็นร้าน เช่น กาแฟวาวี กาแฟยอด ดอย ฯลฯ แล้วในอนาคตเราจะเห็นกาแฟไทยดังกว้างไกลสู่ ตลาดสากลมากขึ้นเรื่อยๆ ยกตัวอย่างกาแฟที่สร้างความ แข็งแกร่งให้กับแบรนด์ของตนเองมีดังนี้ >> หลงใหลเชียงราย

15

กาแฟดอยตุง

ทีจ่ ะต้องเอ่ยถึงเป็นกาแฟ จากโครงการพัฒนาดอยตุงของ สมเด็จย่าเพื่อสืบสานพระราชปณิธานเป็นธุรกิจส่วนรวม ส่งเสริมพัฒนาคุณภาพชีวิต ความเป็นอยู่ และอาชีพต่อ ชุมชนบนดอยตุงให้ดขี น้ึ และส่งเสริมการท่องเทีย่ วท้องถิน่ บนพืน้ ทีข่ องโครงการในมูลนิธแิ ม่ฟา้ หลวงอีกทางหนึง่ ด้วย ดอยช้าง จากแต่ในอดีตเป็นแหล่งปลูกฝิน ่ แต่ปจั จุบนั เป็นแหล่งผลิตกาแฟแห่งเดียวในโลก ทีผ่ ลิตกาแฟแบบครบ วงจร นับตัง้ แต่ปลูก เก็บผลผลิต คัว่ ส่งออกและขายเป็น กาแฟสำ�เร็จรูป และมีการสร้างแบรนด์กาแฟดอยช้างเพื่อ ผลิตส่งออกไปยังต่างประเทศ เช่น กาแฟดอยช้าง ทีด่ งั ไกล ไปหลายประเทศ และเจ้าแรกทีบ่ กุ เบิกแบรนด์กาแฟคุณภาพ ทีผ่ คู้ นยอมรับ ถือเป็นเรือ่ งเล่าตำ�นานกาแฟเชียงรายก็วา่ ได้

กาแฟวาวี ทีป ่ ลูกบนดอยวาวี จังหวัดชียงราย แต่ไปมีชอ่ื

และร้านแรกทีเ่ ชียงใหม่กอ่ น ร้านกาแฟวาวีใช้เมล็ดกาแฟจาก จังหวัดเชียงราย 70% และอีก 30% เป็นกาแฟจากอำ�เภอ แม่แจ่ม เชียงดาว และขุนยะ ดอยอินทนนท์ จังหวัดเชียงใหม่ และละแวกดอยวาวี ยังมีชาป่าขึน้ กระจายอยูท่ ว่ั ไป ABENO กาแฟอาราบิกา้ ทีป ่ ลูกบนดอยช้างเหมือนกัน แต่สว่ นใหญ่เราจะรูจ้ กั กับผูป้ ลูกกาแฟบนดอยช้าง ทีเ่ ป็นเผ่า อาข่า แต่ส�ำ หรับแบรนด์ ABENO นัน้ เจ้าของเป็นเผ่าลีซู ซึง่ ก็ตอ้ งมีต�ำ นานเรือ่ งเล่าทีน่ า่ สนใจอยูไ่ ม่นอ้ ย ABONZO เป็นกาแฟอีกแบรนด์ทม่ี เี รือ่ งเล่า ทีน ่ า่ สนใจ

ไม่นอ้ ย อย่างเช่น สมัยรุน่ คุณย่าจะใช้ครกกระเดือ้ งในการ กระเทาะเอาเปลือกชัน้ สุดท้ายของเมล็ดกาแฟออก ก่อนนำ� กาแฟดอยหมอก เป็นกาแฟพันธุอ์ ะราบิกา้ ทีป ่ ลูกบน ไปคัว่ วิธนี เ้ี ป็นวิธโี บราณ ดอยหมอก ซึง่ เป็นบริเวณพืน้ ทีบ่ นดอยช้าง ต.วาวี อ.แม่สรวย จ.เชียงราย ผูผ้ ลิตเป็นกลุม่ วิสาหกิจชุมชน กลุม่ แปรรูปพืช กาแฟแม่จันใต้ มีพ้นื ที่ปลูกกาแฟอาราบิก้าในเขต เมืองหนาว กาแฟคัว่ ทีบ่ รรจุผลิตภัณฑ์สร้างเป็นแบรนด์ กาแฟ อ.แม่สรวย จ.เชียงราย ติดเขต อ.พร้าว จ.เชียงใหม่ ทีน่ ช่ี าว ลีซู ดอยช้าง บ้านปลูกกาแฟแบบเกษตรอินทรีย์ เกษตรธรรมชาติและดูแล ขัน้ ตอนการผลิตเองทัง้ หมด มีสนิ ค้ากาแฟคัว่ บดทีด่ มี คี ณ ุ ภาพ Doi Chang Coffee farm อีกแบรนด์กาแฟที่ และขายส่งกาแฟ เป็นทีร่ จู้ กั ของลูกค้าอย่างกว้างขวาง น่าสนใจ เป็นธุรกิจครอบครัวรุน่ ทีส่ าม กาแฟทีไ่ ด้รบั การดูแล เอาใจใส่ ตัง้ แต่ขน้ั ตอนเริม่ ต้น ปลูก ตาก คัว่ บด ไปจนถึงการ ปางขอน บรรจุผลิตภัณฑ์ ส่งถึงมือลูกค้าถึงที่ และมีรา้ นกาแฟทีพ่ กั สวย ต้นกาแฟทีเ่ ติบโตใต้ตน้ ไม้ใหญ่ และต้นน้�ำ ตามธรรมชาติ วิวดีอยูบ่ นดอยช้างอีกด้วย ทำ�ให้ได้เมล็ดกาแฟทีโ่ ตอย่างช้าๆ ซึบซับรสชาติ จากผืนดิน ในพืน้ ทีส่ ถานีพฒ ั นาการเกษตรทีส่ งู ตามพระราชดำ�ริ บ้าน กาแฟอาข่า อามา ถึงแม้จะเปิดตัวทีเ่ ชียงใหม่จนโด่ง ปางขอน ต.บ้านห้วยชมภู จ.เชียงราย กาแฟปางขอน มี ดัง แต่พน้ื ทีป่ ลูกกาแฟอยูจ่ งั หวัดเชียงราย โดยหนุม่ รุน่ ใหม่ รสชาติทเ่ี ข้มข้นเป็นพิเศษ ไฟแรงอย่าง "ลี อายุ จือปา" ชนเผ่าอาข่า ผูก้ อ่ ตัง้ แบรนด์ ที่ กำ�ลังนำ�พากาแฟไปสูเ่ วทีโลก 16

หลงใหลเชียงราย

เส้นทางการท่องเที่ยวโดยชุมชนวิถี ชา กาแฟ ภายใต้ ชื่อ TRIBES เกิดจากการรวมตัวของชุมชนผู้ปลูกชาและ กาแฟ กว่า 20 ชุมชน ที่มีความคิดเรื่องการท่องเที่ยววิถี ชาและกาแฟ เป็นกลุ่มผู้ผลิตและปลูกกาแฟที่น่าจับตา โครงการ Tribes เริ่มมากว่า 5 ปีมาแล้ว นำ�โดยอาจารย์ สาขาวิชาการจัดการการท่องเที่ยว สำ�นักวิชาการจัดการ มหาวิทยาลัยแม่ฟ้าหลวง TRIBES คือการรวมตัวของ 17 ชาติพันธุ์ (จาก 32 ชาติพันธุ์ ในจังหวัดเชียงราย ประกอบ ด้วย ลาหู่ จีน ลัวะหรือละว้า จีนยูนาน (จีนฮ่อ) ปาเกอะญอ อาข่า ม้ง ไตหย่า ต่องซู่ ขมุ เย้า (อิ่วเมี่ยน) บีซู ลีซู กุ่ย ดาราอั้ง แขก ไทยลื้อเชียงรุ้ง ไตยอง ไทยลื้อเชียงคำ� ลาว อินโดจีน ไตเมืองเหนือ ไทยลื้อแจ้ง ม่าน (ชาวพม่า) ไทย ลื้อน้ำ�อู ไทยใหญ่ (เงี้ยว) ไตเขิน (เขิน) ข่าฮอก ไทยใต้ ญวน คะฉิ่น ไทยวน และไทยลื้อห้วยเม็ง เป็นเครือข่าย (Community network) ทีเ่ ชือ่ มโยงกันด้วยความเชือ่ เดียวกัน และ เป้าหมายเดียวกันคือการพัฒนาอย่างยั่งยืน (Sustainable Development) ในด้านสังคม เศรษฐกิจ สิ่งแวดล้อม ของ ชุมชน ที่สำ�คัญคือ การรักษา สืบทอด เพิ่มคุณค่า ให้กับ วัฒนธรรมของแต่ละชาติพันธุ์ให้ยั่งยืนสืบไป

หลงใหลเชียงราย

17

วิถช ี ม ุ ชน วิถช ี า สูก ่ ารสร้างแบรนด์ชาไทย

ปัจจุบันมีผู้หันมานิยมดื่มชามากขึ้น เพราะชาไม่เป็น เพียงเครื่องดื่มที่ให้ความละเมียดละไม ทั้งยังเป็นศิลปะ เป็นวัฒนธรรม เป็นรสชาติของชีวิต การดื่มชาของคนใน เอเชีย ถือเป็นศิลปะอย่างหนึง่ เพราะการคัดเลือก การผลิต การชิม และวัฒนธรรมที่เกิดขึ้นจากการดื่มชานั้น ซับซ้อน ไม่นอ้ ยไปกว่าการดืม่ ไวน์ของคนชาติตะวันตกเลย “ชา” มา จากพืชตระกูลคาเมเลีย ไซเนนซิส (Camellia sinensis) ถิ่น กำ�เนิดอยู่ในจีนและอินเดีย ชาที่มีคุณภาพดีที่สุด คือ ชาที่ ผลิตจากใบชาอ่อน เครือ่ งมือในการเก็บใบชาทีด่ ที สี่ ดุ ก็ คือ มือของมนุษย์ ซึง่ ปฏิบตั ติ อ่ กันมาอย่างนีเ้ ป็นเวลานับหลาย พันปี และชายังเป็นเครือ่ งดืม่ สุขภาพ การดืม่ ชาสามารถลด คอเลสเตอรอลไขมันในเส้นเลือดได้ เพิ่มการทำ�งานของ กล้าเนื้อหัวใจ ลดปริมาณไขมันที่เกาะตามผนังเส้นเลือด ป้องกันโรคเบาหวาน มีคาเฟอีนน้อยไม่เป็นอันตรายต่อ ร่างกาย แต่จะช่วยกระตุ้นประสาทส่วนกลางให้ตื่นตัว เลือดไหลเวียนดีขนึ้ ชาสามารถซือ้ เป็นของฝากเพือ่ สุขภาพ ที่คลาสสิก เป็นการช่วยสนับสนุนสินค้าร้านชุมชน ประรัฐ ทำ�ให้ชาวบ้านท้องถิ่นมีรายได้ที่ดี จังหวัดเชียงรายเป็นแหล่งปลูกชาที่มีพื้นที่กว้างใหญ่ ในหลายพื้น ที่ ไร่ ชาของภาคเอกชนที่มีสินค้าชาเป็น ที่ 18

หลงใหลเชียงราย

ยอมรับของผู้บริโภค และเป็นแหล่งท่องเที่ยวที่สร้างจุด เด่นของแต่ละพื้นที่ในไร่ชา ยกตัวอย่างเช่น ไร่ชาดอย แม่สลอง เป็นแหล่งปลูกชาอู่หลงแห่งแรกของเมืองไทย มีชาพันธุ์อูหลงก้านอ่อน ชาจิงเซียงอูหลงเบอร์ 12 ชา ชิงซิงอูหลง และมีไร่ชาที่มีชื่อเสียงอีกหลายไร่ เช่น ไร่ชา ฉุยฟง ไร่ชา101 ไร่ชาหอมหมื้นลี้ ไร่ชาหงษ์ฟู่ หลายไร่มัก ทำ�เป็นแหล่งท่องเทีย่ วในไร่ชาไปในตัวด้วย เพราะพืน้ ทำ�เล ทีป่ ลูกอยูบ่ นดอยการปลูกชาแบบลดหลัน่ ตามเนินดอยมอง ดูทศั นียภาพสวยงามเป็นความงามทีเ่ ป็นไปตามธรรมชาติ แล้วยังใช้เป็นฉากโรแมนติกยอดนิยมในหนังละคร หรือ โฆษณาอีกด้วย จังหวัดเชียงรายโชคดีมพี น้ื ทีเ่ อือ้ อำ�นวย เพราะมีภเู ขาและ ดอยสูงมีแม่นำ�้ ป่าอุดมสมบูรณ์ จึงทำ�ให้มีหมู่บ้านชุมชนที่ ปลูกชา และมีหน่วยงานภาครัฐทีต่ อ้ งการสนับสนุน ทำ�เป็น หมูบ่ า้ นวิถชี า เช่น บ้านห้วยน้�ำ กืน บ้านห้วยแก้ว บ้านร่มฟ้า ไทย บ้านเกีย๋ งแม่ลอย บ้านฝางต้นผึง้ บ้านใหม่พฒ ั นา (ดอย ชาพันปี) หมูบ่ า้ นห้วยน้�ำ ขุน่ หมูบ่ า้ นโป่งน้�ำ ร้อน กลุม่ ชุมชน หมูบ่ า้ นวิถชี า กาแฟ เกิดจากการรวมตัวของชุมชนผูป้ ลูกชา และกาแฟ 20 ชุมชนทีม่ คี วามคิดเรือ่ งการท่องเทีย่ ววิถชี า และกาแฟจำ�หน่ายผลิตภัณฑ์เอง จึงเป็นทีม่ าของการจัดตัง้

กลุม่ ชุมชนวิถชี า กาแฟ ซึง่ การรวมตัวกันเพือ่ เป็นการพัฒนา ฐานรากเศรษฐกิจชุมชน ทำ�ให้ชมุ ชนเข้มแข็ง ชุมชนสามารถ กำ�หนดราคาสินค้าได้โดยไม่ตอ้ งผ่านพ่อค้าคนกลาง และได้ มีการวางแผนให้สนิ ค้าเป็นทีร่ จู้ กั ของคนทัว่ ไปทัง้ ในและต่าง ประเทศมากขึน้ ประโยชน์ทช่ี มุ ชนได้รบั คือ การท่องเทีย่ วและ ขายของฝากชุมชน มีรายได้ทด่ี จี ากการขายสินค้า ชุมชนวิถีชาที่เห็นเด่นชัดในขณะนี้ อย่างกลุ่มวิสาหกิจ ชุมชนผลิตชาอินทรีย์ บ้านห้วนน้�ำ กืน เป็นการรวมตัวของ กลุ่มผู้ปลูกชาพันธุ์อัสสัม เพื่อหาช่องทางการตลาดใหม่ๆ เพิม่ ขึน้ เนือ่ งจากแต่กอ่ นทีไ่ ด้ท�ำ เมีย่ งมาแต่ดง้ั เดิมและในช่วง เวลา ประมาณ 5-6 ปี มานี้ ราคาเมีย่ งทรงตัว และราคาชาต่�ำ จึงรวมตัวกันผลิตชาตัง้ แต่เริม่ ปลูก เก็บและผลิตเอง แม้ทาง หมู่บ้านจะส่งผลผลิตให้โครงการหลวงอยู่แล้ว ซึ่งโครงการ ได้รบั ซือ้ มีชาขาว ชาเขียว ชาเหลือง ชาดำ� ชาแดง (ชาแดง คือ สมุนไพรเลือดมังกร) เรียกว่าชา 5 สี แต่โครงการหลวง ไม่สามารถรับซือ้ ผลผลิตทัง้ หมดของกลุม่ ได้ ดังนัน้ ทางกลุม่ จึงต้องหาตลาดเพิม่ เติมและประมาณเดือนสิงหาคม 2559 ปีทผ่ี า่ นมา ได้มกี ารอบรมทีม่ หาวิทยาลัยแม่ฟา้ หลวงเรือ่ ง การท่องเทีย่ ววิถชี า และกาแฟ จนได้มกี ารรวมกลุม่ กันเป็น Tribes ทางกลุ่มมีความคาดหวังว่าจะสามารถขยายตลาด ออกไปได้กว้างขวาง และสามารถพัฒนากลุ่มวิสาหกิจจน กลายเป็นธุรกิจเพื่อสังคม โดยมีกลุ่มธุรกิจเพื่อสังคมจาก ชุมชนหุน้ ส่วนเป็นเครือข่ายต่อไป

ส่วนเรือ่ งการท่องเทีย่ ววิถชี า ภายในหมูบ่ า้ นวิถชี าเป็นการ ทำ�เกษตรแบบอินทรียป์ ลูกแบบธรรมชาติเน้นวิถดี ง้ั เดิมทีท่ �ำ กันมาแต่อดีต มีวิถีชีวิตความแตกต่างที่หลากหลายอย่าง ลงตัวของกลุม่ ชาติพนั ธุท์ ง้ั 32 ชาติพนั ธุ์ ทีส่ ะท้อนให้เห็น ถึงศิลปวัฒนธรรม ประเพณี การแต่งกาย การกินการอยู่ ที่อยู่อาศัย ดนตรี ความเชื่อ และภาษาที่งดงาม ชาจาก ชุมชนเหล่านีจ้ ะมีเสน่หแ์ ห่งรสชาติและกลิน่ ทีเ่ ป็นเอกลักษณ์ ที่มาจากความสร้างสรรค์ทางวัฒนธรรม ความคิด และ ธรรมชาติอันสวยงาม ผสานกับความละเมียดละไมในวิถี ของแต่ละชาติพนั ธุ์ ด้วยความรักและความตัง้ ใจในการดูแล ทรัพยากรธรรมชาติ ผืนดิน ผืนป่า ผืนน้�ำ ขอขอบคุณข้อมูล Tribes : ผูช้ ว่ ยศาสตราจารย์ ดร.บุษบา สิทธิการ อาจารย์ประจำ�สำ�นักวิชาการจัดการ มหาวิทยาลัยแม่ฟา้ หลวง

หลงใหลเชียงราย

19

Interesting Menu อาหาร - เครือ ่ งดืม ่ ทีน ่ �ำ วัตถุดบ ิ จากชาและกาแฟ ทีน ่ �ำ มาปรุงในเมนูอาหาร แล้วนำ�เสนอ ด้วย ความน่าสนใจ มีจุดเด่น สร้างเอกลักษณ์เฉพาะท้องถิ่น ที่ทำ�ให้แตกต่างจากที่อื่น การมีความคิดสร้างสรรค์ ทำ�ให้เพิ่มมูลค่าอาหาร และราคาได้เป็นอย่างดี เราลองมาชิม อาหารเมนูเหล่านั้น กับร้านที่นำ�วัตถุดิบอย่าง เช่น ชา กาแฟ ของเชียงราย มาเป็นส่วน ผสมของอาหาร เครือ ่ งดืม ่ แต่งเติมเรือ ่ งราวไว้ในเมนู ทำ�ให้เป็นเมนูจานพิเศษ และน่าสน ใจมากขึ้นเพื่อดึงดูดให้นักท่องเที่ยวอยากลิ้มลอง เมื่อมาเที่ยวเชียงราย ...

20

หลงใหลเชียงราย

Figure & Ground

เครื่องดื่ม Chiangrai Baby Hug และ Chiangrai Hug ร้าน Figure & Ground ถึงร้านนี้จะมีจุดเด่นเรื่องแต่งร้าน สวยงาม ด้วยโมเดลซุปเปอร์ฮีโร่ดังๆ แต่ทางร้านยังใส่ใจ ความเป็นเอกลักษณ์ของจังหวัดเชียงราย เพราะที่ร้านมี เมนูเครื่องดื่ม ที่มาเที่ยวเชียงรายแล้วต้องลองดื่มกัน เป็น เมนูเครื่องดื่มที่ผสมวัตถุดิบได้อย่างครบองค์ประกอบ ที่ มีเอกลักษณ์ความเป็นเชียงรายก็ว่าได้ คือ ชา กาแฟ น้ำ� เสาวรส สับปะรดนางแล แล้วยังมี Gimmick ที่น่าสนใจใน การดืม่ ก่อนดืม่ ต้องกัดเมล็ดกาแฟคัว่ ทีว่ างไว้บนเครือ่ งดืม่ นี้ก่อน แล้วค่อยดื่มเครื่องดื่มตามไป คุณจะค่อยๆ สัมผัส ถึงรสชาดที่ตามมา คือ รสชาดของ ชา กาแฟ น้ำ�เสาวรส และสับปะรดนางแล ที่ปลูกในเชียงราย ซึ่งเป็นสินค้าที่มี คุณภาพเยี่ยม ที่ทุกคนรู้จักกันเป็นอย่างดีอยู่แล้ว

ไร่ชาฉุยฟง

ไร่ชายอดนิยมทีใ่ ครๆ ต้องแวะมาเช็คอิน ไร่ชาอยูบ่ นเนิน เขาลดหลัน่ กัน ทุกๆ เช้าจะมีการเก็บยอดใบชา นำ�ไปตาก แห้งเพือ่ ทำ�ผลิตภัณฑ์ตา่ งๆ จากยอดใบชาทีเ่ ป็นสินค้าชา ทีม่ คี ณ ุ ภาพ สำ�หรับซือ้ ไปเป็นของฝากได้อย่างดี และใบชา บางส่วนนำ�มาเป็นวัตถุดิบไว้ทำ�เมนูหลากหลาย ที่ร้าน อาหารทีอ่ ยูบ่ นเนินภายในไร่ ทีน่ ม่ี วี วิ ไร่ชาทีส่ วยงาม มีคาเฟ่ ที่ให้บริการเครื่องดื่มและของหวานอร่อยๆ ที่ทำ�มาจาก วัตถุดบิ ชาจากไร่ เมนูเด่นของทีน่ เ่ี ราเลือกไอศกรีมชาเขียว เพราะรสชาติทโ่ี ดดเด่นมีกลิน่ หอมใบชาเต็มๆ จากยอดใบ ชาเขียวสดๆ ของไร่ชาฉุยฟง เพิ่มความความสดชื่นหาย เหนือ่ ยเป็นปลิดทิง้ กับทริปการเดินทางเทีย่ วมาจากหลายๆ ทีเ่ ลย ไอศกรีมชาเขียวมีความอร่อยของส่วนผสมทีล่ งตัว ไม่ หวานมาก

MANOROM

ร้านมโนรมย์ ร้านสวยสไตล์วทิ เทจ ลองมายามบ่าย นัง่ จิปชาทานคู่กับเค้กโรลชาเขียว แล้วมีความมโนเอาว่าเป็น ผูด้ อี งั กฤษ เพราะบรรยากาศมันพาไปก็รสู้ กึ ดีไม่นอ้ ยเลยนะ แต่เค้กโรลชาเขียวของทีร่ า้ นมโนรมย์ของเค้าอร่อยจริงๆ ได้ รสชาเขียวมัทฉะเข้มหอมเนยสด ที่มีส่วนผสมของชาเขียว ในเนือ้ ครีม เป็นการทำ�เมนูโรลชาเขียวทีม่ รี สชาติเยีย่ มเป็น เอกลักษณ์ของร้านนี้ แถมวิวร้านก็สวยมีต้นไม้ใหญ่ท่ีให้ ความร่มรืน่ แผ่กง่ิ ก้านใบกระจายอยูห่ น้าร้าน ได้ความสดชืน่ ทีไ่ ด้จบิ ชาอุน่ ๆ ทานคูก่ บั เค้กโรลชาเขียวและความเย็นของ ต้นไม้แบบเต็มอิม่ หลงใหลเชียงราย

21

COFFEE TRENDS

เทรนด์การดื่มกาแฟ ก็เหมือนแฟชั่นในแต่ละยุคสมัย ที่เปลี่ยนตามกาลเวลา จากกาแฟไม่ใส่นม แบบ เอสเปรสโซ่ อเมริกาโน่ เรื่อยมาถึง กาแฟใส่นม ไม่ว่าจะเป็น คาปูชิโน่ มอคค่า ลาเต้ มัคคิอา โต แต่ ณ ปัจจุบันนี้ บาริสต้าหรือผู้ดื่มเอง จะพยายามสรรหาความแตกต่าง ของรูปแบบการชง และการดื่มกาแฟ ให้มีมิต ิมีความสุนทรีย์ที่หลากหลายขึ้น และการดื่มกาแฟในรูปแบบต่างๆ จะ ไม่มีวันจบลง น่าจะเป็นอะไรที่สร้างสรรค์ขึ้น และตอบสนองความต้องการของผู้ที่ชื่นชอบกาแฟ ต่อไปตลอดกาล

Cold Brew

กาแฟสกัดเย็น Cold Brew (โคลด์บริว) เกิดจากการสกัด หรือชงกาแฟโดยใช้นำ�้ ที่มีอุณหภูมิท่ตี ำ�่ เช่น น้ำ�เย็นแบบ Cold Brew กาแฟจะไม่สมั ผัสกับน้�ำ ร้อนเลย จะได้รสกาแฟ ทีม่ คี วามหวานมากกว่ากาแฟทีช่ งด้วยวิธอี น่ื เนือ่ งจากมีกรด ต่�ำ เพราะใช้น�ำ้ เย็นสกัด และขบวนการสกัดรสชาติจากเมล็ด กาแฟแบบสกัดเย็น ทำ�ให้ได้สารเคมีท่แี ตกต่างจากการชง แบบอืน่ ทำ�ให้สารประกอบต่างๆ ในกาแฟละลายออกมา ได้นอ้ ยกว่าเมือ่ เทียบกับการใช้น�ำ้ ร้อนชง ดังนัน้ กาแฟสกัด เย็นจึงมีรสชาติทน่ี มุ่ นวล และมีความเปรีย้ วต่�ำ กว่ากาแฟร้อน ทัว่ ไป แต่การใช้น�ำ้ ทีม่ อี ณ ุ หภูมติ �ำ่ ก็ตอ้ งแลกกับเวลาทีใ่ ช้ใน การชงทีน่ านขึน้ ประมาณ 12 ชม. คือ ชงตอนเย็นแต่ได้ดม่ื กันตอนเช้า น่าจะเป็นเครือ่ งดืม่ เคียงคูผ่ เู้ ป็น Hipster สายชิล ได้เลย เพราะทัง้ ตัวเครือ่ งทีช่ งกาแฟ และขัน้ ตอนกระบวนการ ทำ�ล้วนมีความเป็นเอกลักษณ์เฉพาะตัว

Drip Coffee

กาแฟดริป Drip Coffee เราจะเห็นการดริปกาแฟทีเ่ ป็น กระแสทีต่ คี กู่ นั มากับวิถี slow life มาซักระยะสองสามปีท่ี ผ่านมา และตอนนี้ก็ยังได้รับความนิยม ชื่นชอบจากผู้ด่มื กาแฟกันอยู่ การดริปกาแฟ คือ การค่อยๆ รินน้�ำ ร้อนวนบน กระดาษฟิลเตอร์ (Filter) ทีว่ างอยูบ่ นดริปเปอร์ (Dripper) และ หยดน้าร้อนผ่านไปบนกาแฟคัว่ บด เพือ่ ละลายกาแฟออกมา อย่างช้าๆ ลงใส่เครือ่ งตวงน้�ำ กาแฟ ซึง่ กระบวนการชงหรือ การสกัดนีใ้ ช้เวลาประมาณ 2 นาที ไม่ควรเกิน 3 นาที เพราะ เป็นะยะการสกัดสารกาแฟออกมาได้ดี จะอยูใ่ นเวลาไม่เกิน 3 นาที หากเราใช้เวลานานกว่านัน้ ตัวแปรอืน่ ๆ ทีเ่ ปลีย่ น ไป เช่น อุณหภูมนิ �ำ้ ทีเ่ ย็นลงเรือ่ ยๆ จะมีผลให้สกัดกาแฟได้ ไม่สม่�ำ เสมอกัน แล้วจะได้น�ำ้ กาแฟทีห่ อมกรุน่ ซึง่ จะดืม่ ร้อน หลังจากทีช่ งเสร็จใหม่ๆ สัมผัส aroma ทีม่ ากับควันไอน้�ำ แต่ ถ้าปล่อยทิง้ ไว้สกั พัก หรือทำ�ให้เย็นลง เราจะรับรสชาติของ กาแฟได้ชดั เจนมากขึน้

22

หลงใหลเชียงราย

รีสอร์ทริมแม่น้ำ�กกกับบรรยากาศส่วนตัว และการตกแต่งร่วมสมัยสไตล์ล้านนา รายล้อมด้วยการจัดสวนแบบเรียบง่ายสบายตา และซ่อนตัวท่ามกลางความร่มรื่นริมแม่น้ำ�กก ให้คุณผ่อนคลายไปกับทิวทัศน์ของเทือกเขาที่ทอดตัวยาวสุดสายตา...

"A tale that unites the differences to a unique one" เชิญมาสัมผัสตำ�นานบทนี้ได้ที่ โรงแรม เดอะ เลเจ้นด์ รีสอร์ท แอนด์ สปา โรงแรม เดอะ เลเจ้นด์ รีสอร์ท แอนด์ สปา

ที่อยู่ 124/15 หมู่ 21 ต.รอบเวียง อ.เมือง จ.เชียงราย www.TheLegend-Chiangrai.com

โทร. 053 910 400

หลงใหลเชียงราย

23

เฮือน

พักม่อนจันทรา ที่พักสไตล์ รีสอร์ท ในตัวเมืองเชียงราย (เด่นห้า) มีไว้บริการ 5 หลัง แต่ละหลังถูกตกแต่งให้ มีความหลากหลายสะดวกสบาย เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม มีระเบียงด้านหน้าสำ�หรับนั่งจิบกาแฟยามเช้าหรือ พักผ่อนแบบส่วนตัว พร้อมสิ่งอำ�นวยความสะดวก ครบครัน อาทิ แอร์ ทีวี ตู้เย็น และอ่างอาบน้ำ� เป็นต้น สะดวกต่อการเดินทางไปยังแหล่งท่องเที่ยวต่างๆ เช่น วัดร่องขุ่น ไร่บุญรอด พิพิธภัณฑ์อูบคำ� ถนนคนม่วน ฯลฯ การบริการที่อบอุ่นเป็นกันเอง ทำ�ให้ใครหลายคนที่ มาเยือนรู้สึกเหมือนมาพักอยู่กับคนใน ครอบครัวเดียวกัน ที่ได้รับการดูแลดุจ ญาติมิตร

ม่อนจันทรา 24 ม.16 ถ.ราชโยธา ต.รอบเวียง อ.เมือง จ.เชียงราย 57000 โทร.089-7116166 ,089-9561205 Email: meud089@gmail.com www.monchantra.com