Beleef een beestig interessante erfgoeddag op 23 april!

Met het thema ‘Beestig’ richt Erfgoeddag dit jaar de schijnwerpers op dieren en hoe wij als mensen ermee samenleven. Met de campus Diergeneeskunde van de Universiteit Gent heeft Merelbeke bovendien een ideale partner om dat thema uit te diepen en te ontdekken op zondag 23 april. Het Museum Morfologie (MuMo) op de universiteitscampus opent op Erfgoeddag de deuren voor het grote publiek en je steekt er heel wat op tijdens verschillende lezingen. In Munte loopt gelijktijdig de tentoonstelling ‘Allemaal beestjes’. Het volledige programma ontdek je op www.merelbeke.be/erfgoed.

Naar aanloop van Erfgoeddag, namen we al eens een kijkje in het fascinerend morfologisch museum. We spraken er met professor Pieter Cornillie van de vakgroep Morfologie, Beeldvorming, Orthopedie, Revalidatie en Voeding van de faculteit Diergeneeskunde.

WAT MOETEN WE ONS VOORSTELLEN BIJ EEN MUSEUM MORFOLOGIE?

Prof. dr. Pieter Cornillie: Ons museum is gewijd aan de anatomie en morfologie van gezelschaps- en landbouwdieren. Je vindt er skeletten van paarden, runderen, schapen, varkens en honden, maar evengoed modellen van organen, een collectie schedels en preparaten van weefsels en cellen. Sinds de oprichting van de Gentse veeartsenijschool in 1933 gebruiken we de collectie actief in het onderwijs en voor onderzoek. Studenten diergeneeskunde kunnen bijvoorbeeld preparaten bestuderen, vergelijken en betasten, ter voorbereiding op het werken met levende patiënten.

© Foto Aktief

VEEL KUNSTENAARS ZIJN OOK GEFASCINEERD DOOR DE PRACHTIGE VORMEN VAN DE SKELETTEN EN PREPARATEN IN HET MUSEUM. HOE BEWAREN JULLIE DIE STUKKEN?

Prof. Cornillie: Over de jaren ontwikkelden we o.a. een ontvettingsprocédé dat beenderen hun mooie witte tint laat behouden. Om organen van dieren te bestuderen en te bewaren hebben we twee technieken: de afgietseltechniek en de plastinatie. Met de afgietseltechniek maken we driedimensionale replica’s van lichaamsholten, zoals de buikholte, en holle organen, zoals de bloedvaten. We spuiten daarvoor een kunsthars in vloeibare vorm in. Als het hars uitgehard is, lossen we de rest van de weefsels op met bijtende stoffen. Bij plastinatie vervangen we het water uit de weefsels door aceton, dat vervolgens zelf wordt vervangen door silicone. Na het uitharden van het silicone is het preparaat droog, elastisch en permanent houdbaar. Veel mensen kennen die techniek ongetwijfeld van de tentoonstelling Körperwelten. Het klopt dat veel kunstenaars onze fascinatie voor anatomie delen door de esthetisch ogende preparaten.

DE SKELETTEN SPREKEN BIJ VEEL BEZOEKERS VAN HET MUSEUM HET MEEST TOT DE VERBEELDING. WELKE DIEREN STAAN IN HET MUMO?

Prof. Cornillie: We hebben een zeer grote collectie skeletten. Sinds 2005 stellen we het skelet van de Aziatische olifant Chitta tentoon. Maar je vindt er ook een giraffe, flamingo, zeezoogdieren en talrijke vogelskeletten. Daarnaast is er een verzameling experimenteel behandelde walvisbeenderen.

WELK TOPSTUK IS ZEKER EEN BEZOEKJE WAARD?

Prof. Cornillie: Een bijzonder stuk is een gemonteerd geraamte van een ruiter op zijn paard. En op een skelet van een zittende beer zijn de restanten van een schotwonde nog zichtbaar. Wie even een ommetje maakt naar het studentenrestaurant vooraan op de campus kan door de hoge ramen ook vinvis Leo bewonderen (het studentenrestaurant is op erfgoeddag niet open, maar op werkdagen kun je er wel vrij binnenlopen). Leo is een baleinwalvis van 12 meter lang die in 2015 aanspoelde in de Gentse haven, nadat hij was aangevaren. We onderzochten het dier en maakten het skelet toen volledig schoon. Tijdens de tentoonstelling Out of the Box ter gelegenheid van de 200ste verjaardag van de Universiteit Gent was zijn skelet een jaar lang te bewonderen in de SintBaafskathedraal.

KUN JE OOK NA ERFGOEDDAG HET MUSEUM BEZOEKEN?

Prof. Cornillie: Absoluut, we organiseren regelmatig tentoonstellingen en evenementen. We bieden ook rondleidingen aan voor groepen en scholen.

PROGRAMMA ERFGOEDDAG

ZONDAG 23 APRIL

MERELBEKE

Org. Team Cultuurhuis in samenwerking met Faculteit Diergeneeskunde, UGent, Campus Merelbeke

Locatie: Faculteit Diergeneeskunde, Salisburylaan 133

Alle activiteiten vinden plaats in het gebouw Morfologie-Pathologie (ingang 22) van 10.30 tot 16.30 uur (volg de bewegwijzering).

• Tentoonstelling Diergeneeskundig verleden (inkomhal) – doorlopend

• Toegang tot het Museum Morfologie (eerste verdieping) met gratis gidsbeurten – doorlopend

• Beestige workshop en quiz –doorlopend

• Lezingen (in auditorium Max) –reserveren hoeft niet:

DE GESCHIEDENIS VAN DE VETERINAIRE VERLOSKUNDE

Voordracht prof. Aart de Kruif: om 10.30 en om 14 uur

Het helpen van dieren die in barensnood verkeren, is een van de oudste vormen van de uitoefening van de diergeneeskunde. De introductie van de keizersnede in de 20ste eeuw bleek dé oplossing bij ernstige geboorteproblemen.

VAN ‘PAARDENKUNDE’ NAAR ‘VEEARTSENIJ’ TIJDENS EEN EEUW VAN VERLICHTING

Voordracht prof. Peter Bols: om 11 en om 14.30 uur

Hoe het paard de katalysator was bij de overgang van paardenkunde naar de veeartsenijkunde.

DE MODERNSTE TECHNIEKEN TOEGEPAST OP HET PAARDENHART: EEN BOOST VOOR DE BEHANDELING VAN RITMESTOORNISSEN!

Voordracht prof. Gunther van Loon: om 11.30 en om 15 uur

Diagnose en behandeling van hartritmestoornissen bij paarden is erg moeilijk door de grootte van het dier. Het gespecialiseerde ‘Equine Cardioteam Ghent’ onder leiding van Prof. Gunther van Loon realiseerde een unieke doorbraak. Op de Faculteit Diergeneeskunde bevindt zich inmiddels het grootste hartcentrum voor paarden ter wereld.

BEESTJES EN PLANTJES OP EN IN ONZE ERFGOEDGEBOUWEN

Voordracht Nick De Meulemeester VOC Merelbeke: om 16 uur

Hoe kunnen we erfgoed beschermen of beschikbaar stellen voor levende wezens?

MUNTE

TENTOONSTELLING ALLEMAAL BEESTJES IN MUNTE van 10 tot 17.30 uur, de activiteit loopt nog tot 28 mei Org. De Muntenaar i.s.m. lokaal bestuur Merelbeke

Locatie: Pastorie Munte, Munteplein 6 Een ‘beestige’ expo waarin het dierenthema breed aan bod komt.

Team Cultuurhuis

Erfgoedcoördinator | Driekoningenplein 15 | 0474 85 56 14 (enkel in de voormiddag) | erfgoed@merelbeke.be | www.merelbeke.be/erfgoed