Μυκηναικός πολιτισμός

Ο ΜΥΚΗΝΑΪΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ •Ο

πρώτος μεγάλος ελληνικός

πολιτισμός • Στην ηπειρωτική Ελλάδα • Πήρε το όνομά του από το σημαντικότερο κέντρο: τις Μυκήνες • Ύστερη Εποχή Χαλκού 1600 – 1100 π.Χ.

Πρώτος ανέσκαψε τις Μυκήνες ο Γερμανός Ερρίκος Σλήμαν

Τον Αύγουστο του 1876 ξεκίνησε την ανασκαφή του κοντά στην Πύλη των Λεόντων και σύντομα έφθασε στα ταφικά συμπλέγματα και την ανασκαφή του Ταφικού Περίβολου Α'.

Πρώτη περίοδος ΜΥΚΗΝΑΪΚΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ

ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΤΩΝ ΒΑΣΙΛΙΚΩΝ ΤΑΦΩΝ :160

Χαρακτηριστικά της πρώτης περιόδου: Ονομάστηκε έτσι από τους βασιλικούς τάφους που ανέσκαψε ο Σλήμαν στην ακρόπολη των Μυκηνών Δε διατηρήθηκαν σημαντικά κτίσματα (ανάκτορα) από αυτήν την περίοδο  Το σημαντικότερο κέντρο: οι Μυκήνες  1400 π.Χ. κτίζονται ταυτόχρονα ανακτορικά συγκροτήματα σε όλη τη μυκηναϊκή Ελλάδα

Βασιλικοί τάφοι

Δεύτερη περίοδος ΜΥΚΗΝΑΪΚΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ

ΑΝΑΚΤΟΡΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ: 1450 – 1200 π.

Χαρακτηριστικά της δεύτερης περιόδου:  Τα πρώτα βεβαιωμένα ανακτορικά συγκροτήματα κτίζονται γύρω στο 1400 π.Χ. Τα σημαντικότερα κέντρα: Μυκήνες, Τίρυνθα, Πύλος, Θήβα 1200 π.Χ. Τα ανάκτορα καταστρέφονται ή παρακμάζουν

Τα πρώτα βεβαιωμένα ανακτορικά συγκροτήματα

Τα ανάκτορα χτισμένα στην κορυφή οχυρωμένων Ακροπόλεων ήταν διοικητικά κέντρα

Το διοικητικό κέντρο όλων των επικρατειών της Μυκηναϊκής Ελλάδας:

Η ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ Η ΑΡΓΟΛΙΔΑ

Η ΑΡΓΟΛΙΔΑ

Ο ΜΥΚΗΝΑΪΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ Επηρεάστηκε θετικά από: τον ΜΙΝΩΪΚΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ Δανείστηκε:

 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΑ ΕΠΙΤΕΥΓΜΑΤΑ  ΜΟΡΦΕΣ ΤΕΧΝΗΣ  ΤΗΝ ΙΔΕΑ ΤΗΣ ΓΡΑΦΗΣ

Ο ΜΥΚΗΝΑΪΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΠΡΩΤΟΤΥΠΗΣΕ: στον τομέα της μνημειακής αρχιτεκτονικής όπως:

Κυκλώπειες οχυρώσεις ακροπόλεων  Εντυπωσιακοί θολωτοί τάφοι

Κυκλώπειες οχυρώσεις

Εντυπωσιακοί θολωτοί τάφοι

Μυκηναϊκή οικονομία Στηρίχτηκε:  γεωργία  κτηνοτροφία  διάφορους βιοτεχνικούς κλάδους:  ελεφαντουργία  λιθοτεχνία  μεταλλουργία  εμπόριο και ναυτιλία

Μυκηναϊκή κοινωνική διαστρωμάτωση: αυστηρά ιεραρχημένη κοινωνία

άναξ αυλικοί ιερατείο δήμοι δούλοι

Μυκηναϊκή γραφή

Γραμμική Α = Μινωϊκή

Γραμμική Β = Μυκηναϊκή

Πινακίδα Γραμμικής γραφής Β, γνωστή ως ''πινακίδα των τριπόδων''. (Πύλος) Η πινακίδα ονομάστηκε έτσι από το ιδεόγραμμα του τρίποδα που επαναλαμβάνεται πολλές φορές στο κείμενο. Η ταύτιση της λέξης ti-ri-po (τρίπους) με το ιδεόγραμμα επιβεβαίωσε την ελληνικότητα των μυκηναϊκών κειμένων. Οι γραφείς χάραζαν το κείμενο στην πινακίδα με μία αιχμηρή οστέινη η μεταλλική γραφίδα, όταν ο πηλός ήταν νωπός. Μετά το γράψιμο οι πινακίδες αφήνονταν απλώς στον ήλιο για να στεγνώσουν. Οι πυρκαγιές που κατέστρεψαν τα μυκηναϊκά ανάκτορα περί το 1200 π.Χ., έψησαν τις πινακίδες που διατηρήθηκαν μέχρι σήμερα.

Γραμμική Β: συλλαβική • Αποκρυπτογραφήθηκε το 1952 • Μάικλ Βέντρις και Τζον Τσάντγουικ

Μάικλ Βέντρις

Ο πολιτισμός της ΜΥΚΗΝΑΪΚΗΣ ΚΟΙΝΗΣ Είναι ο ενιαίος πολιτισμός των διαφόρων μυκηναϊκών κέντρων της Ηπειρωτικής Ελλάδας, κατά τη μυκηναϊκή εποχή

Τι ενώνει όλα τα κέντρα;   

Η κοινή γλώσσα (Γραμμική Β) Η κοινή θρησκεία Οι κοινές μεταθανάτιες δοξασίες και τα κοινά έθιμα ταφής



Ίδια κοινωνικοπολιτική οργάνωση και θεσμοί

Μυκηναϊκή εξάπλωση Οι μυκηναίοι θαλασσοκράτορες

:

Ιδρύουν αποικίες και εμπορικούς σταθμούς σε: • Αιγαίο • Μικρασιατικά παράλια

Αναζητούν πρώτες ύλες και αγορές : • • • •

Εγγύς Ανατολή Νότια Ιταλία Σικελία Ισπανία

Επαφές με:

• Κεντρική Ευρώπη • Βόρεια Ευρώπη

Αποικίζουν συστηματικά :

• Κύπρο

Έρχονται σε επαφή με: • Το κράτος των Χετταίων

Η κατάρρευση του Μυκηναϊκού κόσμου

1200 π.Χ.

• Καταστρέφονται ανάκτορα, ακροπόλεις και οικισμοί • Εξαφανίζεται η Γραμμική γραφή Β

Γιατί κατέρρευσε; 1. Μετακίνηση νέων ελληνικών φύλων (Δωριείς) 2. Εσωτερικές αναταραχές 3. Αναστάτωση στην ανατολική λεκάνη της Μεσογείου :  με την πτώση του κράτους των

Χετταίων  Με τις επιθέσεις των «λαών της θάλασσα» εναντίον της Αιγύπτου

Συμπέρασμα: Η κατάρρευση οφείλεται σε συνδυασμό και των τριών λόγων Η αναστάτωση είχε ως συνέπεια:  την πτώση του Μυκηναϊκού εμπορίου  τη σταδιακή παρακμή των μυκηναϊκών ανακτόρων

Μυκηναϊκή Θρησκεία και Τέχνη

Μυκηναϊκή θρησκεία Λατρεύουν όλους τους μεγάλους Έλληνες θεούς, εκτός του Απόλλωνα: Ζευς Ήρα Ποσειδών Άρτεμις Άρης Διόνυσος

Κυρίαρχη θεότητα: «Η Πότνια» =σεβάσμια

Χώροι λατρείας : μικρά ιερά

Ιέρειες και λατρεύτριες

Μυκηναϊκή Τέχνη • Αρχιτεκτονική • Κεραμική • Ζωγραφική • Μεταλλοτεχνία Παρουσιάζει έντονη μινωϊκή επίδραση

Μνημειακή Αρχιτεκτονική: Ακροπόλεις  Ανάκτορα  Τάφοι 

Ακροπόλεις οχυρωμένες με «κυκλώπεια» τείχη

Γιατί «κυκλώπεια» ;

Το μυκηναϊκό μέγαρο Κυρίως δωμάτιο με μεγάλη κυκλική εστία

Προθάλαμος

Το ανάκτορο - μέγαρο

Τάφοι: λακκοειδείς θολωτοί

Λακκοειδείς τάφοι με επιτύμβιες στήλες

Μνημειακοί θολωτοί τάφοι Χτιστό λίθινο διάδρομο

Κυκλικό θάλαμο

«Θησαυρός του Ατρέα»

«Θησαυρός της Κλυταιμνήστρας»

Κεραμική ΤΑ ΘΕΜΑΤΑ: • Άνθρωπ οι (πολεμιστές, σκηνές με άρματα) •

Ζώα

•

Πουλιά

•

Ψάρια

Τοιχογραφίες: εμφανής η μινωϊκή επίδραση

Μεταλλοτεχνία

κοσμήματα

Χρυσές νεκρικές προσωπίδες

Πολυτελή σκεύη

ξίφη

ΕΘΝΙΚΟ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ http://historypages.blogspot.gr/2012/05/blogpost_16.html