BæjarmálafélagiðFyrirHeimaeyóskar sjómönnumogfjölskyldumþeirrainnilega tilhamingjumeðdaginn
,,SJÓMENNSKAN, SJÓMENNSKAN..’’
Maður heyrir oft hjá fullorðnu fólki, eins og sjálfum mér, að rómantíkin og sjarminn sé farinn úr sjómennsku og útgerð Tími aflakónganna sé liðin og horfin sé sú tíð að við nánast hverja götu hér í Eyjum mátti finna útgerðarfjölskyldur. Svo gott sem öll útgerð sé komin í hendurnar á sálarlausum stórfyrirtækjum og hlutafélögum í kauphöll og sjósóknin stýrist ekki lengur af hetjulund og sjötta skilningarviti stórbrotinna skipstjóra heldur af excelskjölum og útgerðarstjórum í landi. Binni í Gröf og allir hans líkar séu horfnir af sviðinu og ekki væntanlegir aftur
Þessar pælingar kviknuðu hjá mér þegar ég sat í hádegismat á Slippnum um daginn og horfði á málverkið, já, af Binna í Gröf þar sem hann stendur í gamalkunnu klofstígvélunum, svörtum að neðan og rauðum að ofan, með golþorsk á gogginum. Langafapeyinn hans Binna, Gísli Matthías, bar okkur einmitt bakaðan þorsk – og tók fram að hann hefði veiðst á handfæri. Þannig væri hann bestur.
Ég skil að mörgu leyti þessa eftirsjá eftir horfinni tíð. Sjálfur þvældist ég mikið niðri á bryggju þegar ég var lítill; fylgdist með bátunum koma inn og köllunum að landa Einu sinni tók ég upp á þeirri vitleysu, einni af mjög mörgum, að leika mér í fótbolta niðri á Nausthamarsbryggju Það tókst ekki betur til en svo að ég datt í sjóinn – en sem betur fer með boltann í fanginu og hann hélt mér á
floti Það vildi svo vel til að það var verið að landa upp úr einhverjum bátnum þarna rétt hjá og einn kallinn hafði séð hvað gerðist Hann klifraði niður stigann á bryggjuþilinu, náði í hálsmálið á mér og kippti mér upp Hann sagði svo eitthvað á þessa leið: ,,Heyrðu Palli, þú átt ekki að vera í fótbolta hérna á bryggjunni. Snautaðu heim til þín og gefðu mömmu þinni þetta’’og rétti mér ýsu. Ég fór heim á símstöð, rétti mömmu ýsuna og sagði: ,,Ég datt í sjóinn. Kallinn sem bjargaði mér sagði mér að gefa þér þennan fisk’’. Og mamma grét Ég vissi aldrei hvort mömmu tókst að hafa upp á kallinum sem bjargaði lífinu í peyjanum hennar og gaf henni svo ýsu í kaupbæti, en ég heyrði hana oft tala um það við pabba að þennan mann yrði að finna til að þakka honum fyrir
Leyfum okkur eftirsjá en fögnum framförunum
En þetta var útúrdúr. Við vorum að tala um horfna rómantík - og það er auðvelt að sjá þennan tíma í rósrauðum bjarma En auðvitað gerir fjarlægðin – í tíma – fjöllin blá og mennina mikla. Það má öllum vera ljóst sem ólust upp í þessu umhverfi – líka okkur sem aldrei fórum á sjó – að sjómennskan á þessum tíma var oft bölvaður þrældómur við herfilegar aðstæður. Bátarnir voru litlir og margir vanbúnir Sjóslysin mörg og mannskaðar
Páll Magnússon
tíðir Varla leið sú vetrarvertíð að ekki bárust hörmlegar fréttir af hafinu Oft margar á hverri vertíð Á fimm ára tímabili, 1959-1963, fórust 168 menn í sjóslysum við Ísland. Nærri 34 að meðaltali á hverju ári. Til samanburðar má nefna að á jafnlöngu fimm ára tímabili, 2014-2018, fórust þrír menn samtals Þótt við leyfum okkur eftirsjá eftir mörgu því rómantíska og sjarmerandi sem fylgdi þessari horfnu tíð megum við aldrei gleyma þeim fórnum –mannfórnum – sem henni fylgdu. Fögnum framförunum, bættri tækni, betri skipum, færri slysum!
Ég óska sjómönnum og fjölskyldum þeirra til hamingju með Sjómannadaginn. Gæfan fylgi ykkur.
Páll Magnússon, forseti bæjarstjórnar Vestmannaeyja
Útgefandi: Bæjarmálafélagið Fyrir Heimaey Ritstjóri og ábyrgðarmenn: Rannveig Ísfjörð og Aníta Jóhannsdóttir
Umbrot: Rannveig Ísfjörð
Útgáfa: Vefútgáfa
Forsíðumynd: Íris Róbertsdóttir
EFTIRTALDIR AÐILAR SENDA SJÓMÖNNUM OG FJÖLSKYLDUM ÞEIRRA BESTU KVEÐJUR I TILEFNI DAGSINS
Á Safnadeginum, 18. maí var nýr og sérútbúinn fágætissalur Ágústarstofa opnaður í Safnahúsi Vestmannaeyja með dagskrá sem hófst í Ráðhúsi Vestmannaeyja. Eitt merkilegasta fágætisbókasafn landsins var opnað almenningi en uppistaðan í því er um 1.500 bækur sem Ágúst Einarsson,
fyrrverandi prófessor og rektor á Bifröst hefur gefið Bókasafni Vestmannaeyja. Þar verður meðal annars að finna allar útgáfur Biblíunnar frá Guðbrandsbiblíu (1584) eða 11 talsins. Einnig eru í fágætissalnum 37 málverk eftir Jóhannes Kjarval en Vestmannaeyjabær mun eiga eitt stærsta safn Kjarvalsverka sem loksins verða gerð aðgengileg á varanlegri sýningu.
Við opnunina voru flutt stutt ávörp, en að því loknu var gengið yfir í Safnahúsið þar sem menningarmálaráðherra Logi Einarsson opnaði fágætissalinn formlega og biskup Íslands frú Guðrún Karls Helgudóttir og dómsmálaráðherra Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir opnuðu Biblíusýninguna. Mjög góð þátttaka var í þessum merka viðburði.
