Tígull 21.tbl 04 árg

21. tbl. 03. árg. 8.júní - 14.júní 2022

SJÓ

MANN

2 A HELGIN 2 0

2

U DAGS KRÁIN ER Í BLAÐIN

óskar sjómönnum & fjölskyldum til hamingju með daginn!

TÍGULL

Tígull kemur út vikulega í Vestmannaeyjum og er dreift frítt inn á öll heimili og fyrirtæki.

Ritstjórar & ábyrgðarmenn: Lind Hrafnsdóttir & Katrín Laufey Rúnarsdóttir.

Forsíðumyndina tók Friðrik Jesson af Binna í Gröf og Einari.

DREIFING:

ÚTGÁFA:

SKIL Á AUGLÝSINGUM:

Dreifing fer fram á miðviku- og fimmtudögum og er dreift inn á öll heimili og fyrirtæki í Vestmannaeyjum. Einnig er hægt að skoða blaðið á vefsíðunni okkar: www.tigull.is

Hönnun: Lind Hrafnsdóttir lind@leturstofan.is Auglýsingar: Katrín Laufey katalaufey@tigull.is Prentun: Prentun.is

Auglýsingar sendist á: tigull@tigull.is Skil á auglýsingum er í hádeginu á mánudögum.

Vinsamlegast bókið tímalega.

Til hamingju með daginn sjómenn!

Fylgstu með lífinu á sjónum á tigull.is

Við hvetjum sjómenn til þess að senda okkur myndir & fréttir af sjónum Fylgstu með eyjaflotanum á rauntíma

TÍGULL tigull@tigull.is

B

estu árnaðaróskir og kveðjur til sjómanna og allra Vestmannaeyinga á sjómannadaginn!

SJÓMENN - YFIRHEYRSLAN

Fullt nafn: Gísli Matthías Sigmarsson Aldur: 30

Fullt nafn: Agnar Magnússon Aldur: 51

Hvenær byrjaðir þú á sjó og hvar: Ég man það nú ekki allveg, en ég var ungur þegar ég byrjaði að leysa af á sjó fyrst á hinum og þessum bátum í Eyjum. Fyrsta dagróður fékk ég að fara með Jonna á trébátnum Frú Magnhildi, þá líklega 12 ára og búinn að suða í pabba að fá að fara á sjó þar til hann gaf undan og talaði við Jonna. Ég lá nú að mestu bara eins og ónytjungur í netahrúgu úti á dekki ælandi.

Hvenær byrjaðir þú á sjó og hvar: Ég byrjaði á sjò 1990 hjá Vinnslustöði á bát sem hét Styrmir.

Hvað heillaði við sjómennskuna: Félagskapurinn er fyrst og fremst frábær svo er starfið fjölbreytt og skemmtilegt. Svo er þetta nú líklega eitthvað í genunum líka..

Mér hefur alltaf liðið vel á sjó en það getur þó verið önugt í miklum brælum og fjarveran frá fjölskyldu og vinum getur oft verið erfið.

Eftirminnilegasti sjómaðurinn sem þú hefur róið með: Svenni útlendingur (Sveinn Garðarsson) Eftirminnilegasti túrinn: Það hefur verið einhver túrinn sem veiði hefur gefið vel. Það er alltaf gaman.

Hvað heillaði við sjómennskuna: Vinnan er gòð og góðir skipsfélagar.

Eftirminnilegasti sjómaðurinn sem þú hefur róið með: Hrafn Oddsson og Bergvin Oddsson.

Eftirminnilegasti túrinn: Þeir eru margir erfitt að taka einn ùt en alltaf stendur uppúr að rò með Glòfaxabræðrunum.

SJÓMENN - YFIRHEYRSLAN Nafn: Óskar Birgir sigurþórsson.

Aldur: 53 ára Hvenær byrjaðir þú á sjó og hvar: Byrjaði á Gjafar ve. 1985 á innfjarða síld hún var veidd í nótt inn á Austfjörðum. Ég var sextán ára.

Hvað heillaði við sjómennskuna: Var í raun ekki heillaður af henni hélt alltaf að eldri bróðir minn yrði sjómaður hann var að fara með pabba og afa á sjó. Svo fór vinur minn á Gjafar og ég elti hann. Þetta var erfitt ég var alltaf að berjast við sjóveiki en lét hana ekki sigra mig en það tók mig um tuttugu ár að sigra hana maður lærði að lifa með sjóveikinni. Í dag heillar sjómennskan mig það er gott að vera á sjó..

Eftirminnilegasti sjómaðurinn sem þú hefur róið með: Gestur breyðfjörð skipstjóri er mér alltaf efstur í huga mikill sjómaður og góður félag réri með houm á frysti togara fra Hafnafirði svo má ekki gleyma Grim frá felli einn sá allra skemmtilegasti sem ég hef verið með á sjó.

Eftirminnilegasti túrinn: Eftirminnilegast er þegar ég var á Klakk VE þegar við fylltu skipið nokkrum sinnum af búra og þegar við á Huginn byrjuðum fyrstir að fiska makríl hér við land.

Nafn: Björgvin Þór Björgvinsson Aldur: 49 ára gamall Hvenær byrjaðir þú á sjó og hvar? Ísfélagi Vestmannaeyja Hvað heillaði þig við sjómennskuna?

Launin Eftirminnilegasti sjóðmaðurinn sem þú hefur róið með?

Magnús Örn Guðmundsson Eftirminnilegasti túrinn?

Fullfermi á frystitogaranum Snorra Sturlusyni, 980 tonn upp úr sjó á 3 vikum.

BOLUR KR. 9.900 PÓLÓBOLUR kr. 12.900

BÝR Á HÁRSTOFU VIKTORS

kr. 34.900

SOKKA GJAFASETT kr. 9.000

kr. 37.000

SOKKA GJAFASETT kr. 7.500

SENDUM SJÓMÖNNUM OG FJÖLSKYLDUM BESTU KVEÐJUR Á SJÓMANNADAGINN

ÞRJÚ SOKKAPÖR kr. 4.900

VESTMANNABRAUT 35

MIKIÐ ÚRVAL AF ÚRUM

|

S. 481 2035

HVAÐ SEGJA BÖRNIN UM SJÓMENNSKUNA? Nafn & aldur: Sigrún Arna Baldvinsdóttir, 4 að verða 5 ára. Þekkir þú einhverja sjómenn? Pabbi Hinriks Daða, pabba minn og pabbi Óttar Þórs og Emil.

Hefur þú farið á sjó? Nei Borðar þú fisk? Já, samt elska ég fisk mikið.

Hvað gera sjómenn? Þeir veiða fisk og borða fiskinn.

Hvað langar þig að vera þegar þú verður stór?

Jafn stór og pabbi. Þekkir þú einhverja fiska? Nei, ég þekki enga fiska.

Nafn & aldur: Saga Margrét Sindradóttir, 5 ára Þekkir þú einhverja sjómenn? Afi Bjössi, Baldvin Þór frændi og Guðbjartur Logi.

Hefur þú farið á sjó? Bara í Herjólf. Þekkir þú einhverja fiska? Ída, Lísa, Hákarl, Blómafiskur, Plokkfisk, fisk í raspi.

Hvað gera sjómenn? Veiða fiskinn en Guðbjartur er að veiða hákarlinn.

Hvað langar þig að vera þegar þú verður stór? Ég ætla að vinna í dótabúðinni, bakaríinu og nammibúðinni

Nafn & aldur: Katla Svava Karlsdóttir Þekkir þú einhverja sjómenn?

Já Hallur og Palli.

Hefur þú farið á sjó? Bara í Herjólf.

Borðar þú fisk? Já.

Hvað gera sjómenn?

Veiða fisk.

Veistu hvað fiskarnir heita.. nokkur dæmi? Ýsu, loðnu, skötusel og Hákarl.

Hvað langar þig að vera þegar þú verður stór?

Dýralæknir.

við Strandveg · Sími 481-1559

uís - Kúl l vé - ís í efur gðar a r b -

Til hamingju með daginn sjómenn & fjölskyldur ACAI SKÁL

- Sykurlaust granóla - ACAI GRUNNUR - GRÍSK JÓGÚRT - JARÐARBER, BLÁBER & BANANI - Kókosflögur, döðlur & eða súkkulaði - Hnetursmjög eða súkkulaði síróp

PRÓTEIN SKÁL

- Þeytt hindber, mangó & möndlumjólk - jarðarber, bláber & banani - granóla - Kókosflögur, döðlur og eða súkkulaði - hnetusmjör eða súkkulaðisíróp - próteinduft

Acai & Prótein heilsuskálar!

FÁST HJÁ OKKUR

VIÐ ÓSKUM SJÓMÖNNUM & FJÖLSKYLDUM ÞEIRRA TIL HAMINGJU MEÐ DAGINN!

Frár VE

GRINDAVÍKURHÖFN

Starfsmannaferðir frá Vestmannaeyjum

Frábær ferð frá Eyjum - hentar vel fyrir vinahópa, saumaklúbba, áhafnir eða starfsmannafélög!

www.vikingferdir.is

BÓKAÐU FERÐ Í SÍMA 488 4800

Sendum sjómönnum og fjölskyldum þeirra bestu kveðjur í tilefni sjómannadagsins.

Ársfundur deildar VR í Vestmannaeyjum Ársfundur deildar VR í Vestmannaeyjum verður haldinn fimmtudaginn 9. júní 2022 kl. 12.00 á hádegi, í Þekkingarsetri Vestmannaeyja að Ægisgötu 2.

VIÐ ÓSKUM SJÓMÖNNUM & FJÖLSKYLDUM ÞEIRRA TIL HAMINGJU MEÐ DAGINN!

Hefðbundin ársfundarstörf verða á dagskrá.

Boðið verður upp á léttar veitingar Gestir fundarins Ragnar Þór Ingólfsson, formaður VR Stefán Sveinbjörnsson, framkvæmdastjóri VR

Sumaropnun Virka daga: 06.00 – 21:00 Helgar: 09:00 - 18:00 Hvítasunnudagur: 09:00 - 18:00 Annar í hvítasunnu: 09:00 - 18:00 Þjóðhátíðardagur Íslendinga - 17. júní: 09:00 - 17:00 Þjóðhátíð (fös-sun): 10:00 - 17:00 Frídagur verslunarmanna - fyrsti mánudagur í ágúst: 10:00 - 20:00

Sendum sjómönnum og fjölskyldum þeirra bestu kveðjur í tilefni dagsins.

BÁRUSTIG 1 | S. 481 3939

Við óskum sjómönnum & fjölskyldum þeirra til hamingju með daginn!

/midstodin Strandvegur 30 / 481 1475

www.midstodin.is / midstodin@midstodin.is

ÞRAUTIR

ORÐAÞRAUT

VEIÐARFÆRI KVÓTI SKIP

TROLL NET SJÓMAÐUR

BÁTUR ÚTGERÐ

FISKUR AKKERI

SJÓ

MANN

2 A HELGIN 2 0

2

DAGSKRÁ Sjómannadagshelgarinnar 2022 FIMMTUDAGUR 9. JÚNÍ Kl. 16.00 Sjómannablaði Vestmannaeyja dreift um bæinn Skátarnir dreifa Sjómannablaðinu frítt í öll hús í Vestmannaeyjum.

Fimleikafélagið sér um merkjasölu. Takið vel á móti sölubörnunum.

Kl. 10.00 Sjómannadagshelgin í söfnunum: - 17:00 Í Einarsstofu – myndlistasýning Villa á Burstafelli.

Opið í Sagnheimum, byggðasafni í Safnahúsinu og Sagnheimum, náttúrugripasafni við Heiðarveg. Einnig er opið í Landlyst og Stafkirkjunni á sama tíma.

Kl. 18.00 Ölstofa The Brothers Brewery Sjómannabjórinn 2022 – kynntur kl. 18:00. Kemur á dælu við hátíðlega athöfn.

Opið 12.00 til 23.00.

FÖSTUDAGUR 10. JÚNÍ Kl. 08.00 Golfskálinn Opið Sjómannamót Ísfélags Vestmannaeyja í golfi. Skráning í síma 481-2363 og á golf.is. Vegleg verðlaun í boði. Mótið stækkar og stækkar á hverju ári og við mælum með að þið skráið ykkur snemma.

Kl. 21:00 Tónleikar í Höllinni Classic Rock með Matta & Magna Húsið opnar kl. 20:00 Kl. 12.00 Ölstofa The Brothers Brewery - 24:00 Sjómannalög, létt og þægileg stemning.

Opið frá 16.00 Frúin góða vínbar með opið alla helgina Opið frá 16.00 Lundinn með opið alla helgina.

LAUGARDAGUR 11. JÚNÍ Kl. 11.00 Dorgveiðikeppni SJÓVE og Sjómannadagsráðs á Nausthamarsbryggju Vegleg verðlaun, stærsti fiskur, flestir fiskar og fleira.

Svali og prins póló fyrir þátttaendur.

Kl. 13.00 Sjómannafjör á Vigtartorgi: Séra Viðar blessar daginn.

Kappróður, koddaslagur, tuðrukvartmíla, lokahlaup, sjómannaþraut, foosball völlur á staðnum, þurrkoddaslagur. Blöðrudýr fyrir krakkana.

Hoppukastalar. Ribsafari býður ódýrar ferðir. ÍBV verður með poppkorn, og Kjörís í fjölbreyttu úrvali Blaðrarinn mætir á svæði og ýmsar þrautir.

Kl. 23:00 Sjómannaball, Hreimur Viggi & hljómsveit.

Veislustjórar Benni og Fannar úr Hraðfréttum.

Sjómannabjórinn á uppboði! Á borðhald opnar húsið kl. 19:00, matur hefst kl. 20:00

SUNNUDAGUR 12. JÚNÍ Kl. 10.00 Fánar dregnir að húni Kl. 13.00 Sjómannamessa í Landakirkju Séra Viðar predikar og þjónar fyrir altari.

Eftir messu sér Geir Jón um minningarathöfn við minnisvarða hrapaðra og drukknaðra, Lúðrasveit Vestmannaeyja leikur nokkur lög.

Blómsveigur lagður að minnisvarðanum.

Kl. 14.00 Eykindilskaffi - 17:00 Glæsilegar kræsingar Eykyndilskvenna í Akoges.

Kl. 15.00 Hátíðardagskrá á Stakkó Lúðrasveit Vestmannaeyja leikur undir stjórn Jarls Sigurgeirssonar.

Heiðraðir aldnir sægarpar. Valmundur Valmundsson stjórnar.

Karlakór Vestmannaeyja flytur nokkur lög undir stjórn Þórhalls Barðasonar Ræðumaður sjómannadagsins er Kári Bjarnason.

Verðlaunaafhending fyrir kappróður, koddaslag, lokahlaup, sjómannaþraut, dorgveiðimót og sjómannamótið í golfi.

Leikfélagið, hoppukastalar, Kjörís, popp og svali.

SÝNINGAR & SÖFN

ELDHEIMAR 11:00 - 18:00 || EINARSSTOFA 10:00 - 17:00 || HVÍTA HÚSIÐ 14:00 - 18:00 LANDLYST, STAFKIRKJAN 10:00 - 17:00 || SAGNHEIMAR, BYGGÐASAFN 10:00 - 17:00 SJÓMINJASAFN ÞÓRÐAR RAFNS Laugardag og sunnudag 13:00 - 16:00

TILKYNNING FRÁ SJÓMANNADAGSRÁÐI

Þeir sem ætla að taka þátt í kappróðrinum og öðrum dagskráratriðum vinsamlegast hafið samband á facebook síðu Sjómannadagsráðs eða í neðangreinda síma ráðsins: 869-4449, 697-9695 eða 898-7567.

11

06 / 2022

SJÓMANNA DAGSBALLIÐ BENNI & FANNAR ÚR HRAÐFRÉTTUM VEISLUSTJÓRAR

MATSEÐILL FYRIR SJÓMANNADAGINN 2022

HREIMUR, VIGGI & HLJÓMSVEIT MEÐ BALL GULLÖLDIN SKEMMTIR Á BORÐHALDI

HÚSIÐ OPNAR KL. 19 & MATUR HEFST KL. 20 HÚSIÐ OPNAR FYRIR ALMENNING Á BALL KL.

GLÆSILEGUR VEISLUMATUR FRÁ EINSA KALDA FÖSTUDAGUR 10/6 CLASSIC ROCK MEÐ MATTA & MAGNA

MOLDA HITAR UPP MEÐ EYJAROKKI HÚSIÐ OPNAR KL. 20 & BYRJAR KL. 21

MIÐASALA Á TIX.IS

FORRÉTTIR VIÐ INNKOMU: Nobashi rækjur í tempura Wakame salat, ristaður hvítlaukur, yuzu-majó Belgísk vaffla Létt reykt jöklableikja, dill-krem, granatepli Hrefnu tataki Græn epli, piklað chili, wafu-dressing Andasalat Stökk andalæri, spínat, mandarínur, mynta, kóriander vinagretta Soðbrauðs smáborgari „Chimichurri“ 23 Hægelduð nautakinn, trufflu-krem, lauksulta, blaðkál AÐALRÉTTIR STEIKARHLAÐBORÐ: Nautalundir Kalkúnabringur Brakandi purusteik MEÐLÆTI: Ferskt salat new style, Rómin kál, brauðteningar, parmesan, sesardressing Sætkartöflusalat, Kasjúhnetur, trönuber, döðlur, vorlaukur, Svepparagú Kastaníusveppir, skarlottlaukur, cantarellur Kremað kartöflusmælki, Dill, kryddsmjör, sjávarsalt, Villisveppasósa, Bernaisesósa

EFTIRRÉTTAHLAÐBORÐ: Súkkulaði brownies, saltkaramellukrem, sjávarsalt Snickers Pavlóva, Karamella, ástaraldin, Toblerone mús, Þurrkað jógúrt, bláber, Mini cupcakes

OPIÐ FRÁ 16 ALLA VIRKA DAGA TIL 02 FÖS OG LAU TIL 04 KOMDU OG KÍKTU VIÐ!

TIL HAMINGJU MEÐ DAGINN KÆRU SJÓMENN OG FJÖLSKYLDUR!

MINNING UM MANN: BINNA Í GRÖF

Binni í brúarglugganum á Gullborgu Ve. Ljósmynd: Friðrik Jesson.

Hann kemur oft í huga minn þegar líður að sjómannadegi. Blessuð sé minning hans.

Benóný Friðriksson var fæddur 7. janúar 1904 að gröf í Vestmannaeyjum og ólst þar upp hjá foreldrum sínum.

Við húsnafnið Gröf var hann kendur til æviloka og nefndur Binni í Gröf.

Binni var ekki gamall, þegar hann fór að draga fisk úr sjó. Innan fermingaraldurs fór Binni að róa á smábát hjá Jakob Tranberg ( Faðir Valdimars Tranbergs). Kom þá fljótt í ljós hjá honum framúrskarandi áhugi og fisksæld á handfærakrókinn.

Fimmtán ára gamall byrjaði Binni formensku að sumri til með árabát, sexæring. Voru þeir 4 á bátnum og voru hásetarnir jafnaldrar hans. Þeir fiskuðu vel og þarna kom strax í ljós yfirburða skipstjórnarhæfileikar hans, sem seinna gerði hann landsfrægan aflaskipstjóra sem varð alla tíð jafnvígur á öll veiðarfæri sem

hann notaði til veiða.

Vertíðina 1954 varð hann skipstjóri á Gullborg RE 38 og það varð hans mesta happa- og aflaskip, því á því skipi varð hann Aflakóngur Eyjanna vetrarvertíðina 1954. eða til vertíðarloka 1959 eða sex vertíðir í röð og sjö urðu þær vetrarvertíðir alls sem hann varð aflakóngur í Vestmannaeyjum og margar þeirra hæstur yfir landið.

Gullborg RE 38 Benóný var dáður af sínum samstarfsmönnum og alveg sérstaklega af hans stéttarfélögum og þeim sjómönnum sem voru svo heppnir að fá að vera með honum á sjó og kynnast honum. Ég undirritaður þekkti Binna nokkuð vel, var með honum á sjó og er alinn að nokkru leiti upp hjá Sjöfn ( Bobbu) dóttir hans og manni hennar frænda mínum Gísla Sigmarssyni heitnum. Ég upplifði Benóný sem mjög skap-

góðann mann. Hann gat reyndar orðið snöggillur ef ekki var farið að skipunum hans á sjónum, en það var búið um leið, gleymt og grafið.

Hann er einn af þessum mönnum sem maður hugsar til með hlýhug og þótti vænt um og er stoltur af að hafa verið með til sjós.

Hann gat stundum verið skemmtilega sérstakur í háttum og tilsvörum. Þegar slæmt var veður og við kallarnir á bátnum spurðum hann hvort það yrði farið á sjó? Þá svaraði Binni ætíð: ‘Það er alveg á nippinu’. Þetta var svona orðatiltæki sem hann notaði oft og þá vissum við að það yrði örugglega farið á sjó. Á nippinu þýddi einfaldlega Já – því þó hann væri varkár í sjósókn sótti hann sjóinn fast, enda afburðugóður sjómaður í alla staði.

Aldrei hallmælti hann mat þó stundum hafi það komið fyrir um borð að matur var ekki alveg upp á það besta enda stundum óvanir menn eða konur að kokka. Þegar hann var spurður hvernig maturinn væri svaraði hann ávalt með þessari setningu: " þetta er alveg sallafínt hjá þér,, Einar vélstjóri Einar Sigurðsson sem var mjög lengi vélstjóri hjá Binna benti mér eitt sinn á að hægt væri að sjá á Binna hvort eitthvað væri í trollinu eða ekki. Þetta var þegar ég var með honum á Elliðaey. Þannig háttaði að Binni notaði handþokulúður til að ræsa okkur til að hífa. Þegar hann blés í lúðurinn áttu allir að koma upp á dekk og hífa inn trollið. Einar var búinn að taka eftir því að ef Binni hékk áhugalaus með höfðið út um stýrishúsgluggann og með lúðurinn í hangandi hendinni, þá var ekkert í trollinu. Ef hann kom út á brúarvænginn með báða þumalputtana í buxnavösunum, þá var smá möguleiki að það væri eitthvað í trollinu. En ef hann kom út á brúarvæng, hélt í handriðið með báðum höndum og iðaði allur,

Maður hélt stundum að hann væri sofandi á bekknum en hann hafði einhvern veginn alltaf andvara á sér því hann var endalaust að spyrja: Lóðar hérna ? hvað er dýpið ? hvað er langt í land ? dýpkaðu aðeins á þér. Þannig var hann alltaf meðvitaður um það hvar báturinn var hverju sinni, þó hann legði sig á bekkinn og væri þar milli svefns og vöku.

Benóný var sæmdur Fálkaorðunni 1971 fyrir störf sín á sjónum. Ég hef áður lýst á bloggi mínu veru minni á Gullborg RE 38 þegar ég réði mig þar sem II. vélstjóra og ætla því ekki að endurtaka þær sögur hér.

Binni og Kata Kona Benónýs Friðrikssonar var Katrín Sigurðardóttir frá Þinghóli í Hvolhreppi og áttu þau saman 8 börn. Blessuð sé minning hennar.

Benóný lést 12. maí 1972.

Skáldin kunna að segja hlutina í færri orðum en við hin, Hafsteinn Stefánsson skipasmiður, skipstjóri og skáld orti um vin sinn Binna eftirgarandi ljóð sem hann nefndi; Útför Binna í Gröf:

Binni og Einar við löndun. Ljósmynd: Friðrik Jesson.

þá var víst að það var mikið í trollinu.

Eftir að hafa fylgst með þeim gamla sá ég að þetta var rétt hjá Einari.

Eitt er mér mjög minnistætt í fari hans og það er hvað hann notaði mikinn sykur í kaffið, maður hélt stundum að hann væri búinn að gleyma sér þegar hann var að moka sykrinum í könnuna í það minsta 8 til 10 teskeiðar.

Binni var ótrúlega glöggur maður, það var eins og hann vissi alltaf nákvæmlega hvar hann var á sjónum þó hann hefði ekki öll siglingatækin í lagi. Það lýsir honum vel þegar eitt sinn bilaði ratarinn hjá honum.

Skipstjórar í dag og engu að siður þá, vildu ekki vera radar lausir á sjó, en hann var ekkert að æsa sig yfir þessu, þetta virtist ekki há honum hið minnsta. Hann lét ekki laga radarinn fyrr en mörgum mánuðum seinna.

Hann þekkti sjávarbotninn kringum Eyjar og víðar eins og buxnavasana sína og einhvern veginn gat hann

einnig staðsett sig eftir sjólaginu kringum bátinn. Ég var um tíma stýrimaður hjá Binna á Elliðaey RE sem Binni kallaði aldrei annað en Ellirey, ég spurði hann einu sinni afhverju hann kallaði Eyjuna og bátinn Ellirey, og hann svaraði ; Af því að hún heitir Ellirey.

Við vorum á trolli og vorum oftast þrjá sólarhringa úti í hverjum róðri, allan þann tíma svaf Binni ekki eins og við hinir á bátnum. Binni var eiginlega vakandi allan tímann, en svaf þess meira þegar hann var heima hjá sér í landi.

Skipstjóraklefinn var fyrir neðan brúnna einungis stigi úr brúnni og niður í skipstjóraklefann. En þangað fór hann yfirleitt aldrei, nema þegar verið var að stíma lengri leiðir milli veiðisvæða.

Einstaka sinnum lét hann leysa sig af á toginu, en þá lagði hann sig á bekk sem var í stýrishúsinu, bekkurinn var svo þröngur að hann lá þar í hnipri.

Útför Binna í Gröf Út siglir fley í aftan skini eilífðarstefnu velur sér.

Kveðjuna senda kærum vini klettarnir, drangur, flúð og sker.

Regnský frá auga ægir strýkur ávarpar stillt sín breiðu höf.

Nú fá ekki dæturnar leikið lengur við litla skipið hans Binna í Gröf. Þjóð sinni drjúgan færði fenginn fórnaði kröftum lífi og sál. Þeir vissu best sem þekktu drenginn að þrek hans var mest ef syrti í ál.

Um ókomna tíma alltaf verður ósk vors harðbýla föðurlands að synir þess megi flestir feta í fótspor hins mikla afreksmanns.

Hafsteinn Stefánsson

Það er gaman að halda minningu þessara manna á lofti, manna sem settu svo sannarlega svip sinn á sína samtíð, alla vega finnst mér að þeir eigi það skilið af okkur sem enn munum eftir þeim, Binni er einn af þeim.

- Sigmar Þór Sveinbjörnsson

HVAÐ SEGJA BÖRNIN UM SJÓMENNSKUNA? Nafn & aldur: Hörður Kári Ísfjörð Pálmason, 4 ára Þekkir þú einhverja sjómenn? (hverja þá) Afi Gummi.

Hefur þú farið á sjó? Bara í Herjólf.

Borðar þú fisk?

Já, steiktur fiskur er góður.

Hvað gera sjómenn?

Sigla og veiða fisk.

Hvað langar þig að vera þegar þú verður stór?

Slökkviliðsmaður. Þekkir þú einhverja fiska?

Nei ég þekki enga fiska.

Nafn & aldur: Kristófer Daði 8 ára Þekkir þú einhverja sjómenn?

Já, Hallur pabbi, Bjössi, pabbi hans Breka og pabbi hans Elías, og pabbi hans Svenna Hefur þú farið á sjó? Já í Herjólf auðvitað Borðar þú fisk? Nei mér finnst hann ekki góður.

Hvað gera sjómenn?

Fara út á sjó og veiða fiska og fá svo pening í staðinn. Þekkir þú einhverja fiska? já Þorskur, Steinbítur, Ýsa, hákarl, höfrungar, Loðna, Kolmuni, Makríll og Síld og Skata Hvað langar þig að vera þegar þú verður stór? Ég veit það ekki, en held mig langi að vera lögga.

Nafn & aldur: Rúnar Vignir Skæringsson Þekkir þú einhverja sjómenn?

Afi Halldór Hefur þú farið á sjó? Nei en samt vil ég fara með afa í fiskaskipið að veiða fisk Borðar þú fisk? Nei, en stundum borða ég fiskinn minn.

Hvað gera sjómenn?

Veiða fisk.

Veistu hvað fiskarnir heita.. nokkur dæmi?

Já, hákarla og hvali Hvað langar þig að vera þegar þú verður stór? Ég vill vera maður sem vinnur í Eimskip eins og pabbi minn og keyra lyftara og stóru bílana.

Verslun Skipalyftunnar MIKIÐ ÚRVAL AF: PALLAEFNI VERKFÆRUM VINNUFATNAÐI

HJÓL FYRIR BÖRNIN VEIÐARFÆRAVÖRUM BOLTUM, RÓM OG SKÍFUM STRAUB TENGJUM LEGUM OG PAKKDÓSUM

SUÐU OG SLÍPIVÖRUM HOSU- OG PARIKLEMMUM SMURKOPPUM TRILLU ZINKI VIFTUREIMUM

Skipalyftan ehf. óskar sjómönnum og fjölskyldum þeirra innilega til hamingju með daginn!

Skipalyftan ehf. l Eiðinu l 900 Vestmannaeyjum l Sími 488 3550 l 481 1493

YFIRHEYRSLAN

GUÐRÚN KRISTÍN SIGURÐARDÓTTIR SVARAR:

SPURNINGAR

SKANNAÐU INN QR KÓÐANN TIL AÐ SJÁ MYNDBANDIÐ AF ÞEIM HJÓNUM SVARA

SIGURÐUR ÞÓR SÍMONARSON SVARAR:

Ég

Hvort ykkar er betri bílstjóri?

Ég

Ég

Hvor elskar meira að dansa?

Ég

Siggi

Hvort ykkar eyðir meiri pening

Ég

Ég

Hvort ykkar eldar betri mat?

Ég

Siggi

Hvort ykkar er meira utan við sig?

Gunna Stína

Ég

Hvort ykkar er líklegra til að týna bíllyklunum?

Ég

Ég

Hvort ykkar hefur betri tónlistarsmekk?

Ég

Siggi

Hvor er meiri djammari?

Gunna Stína

Ég

Hver átti frumkvæðið í sambandinu?

Ég

Ég

Hver sér mest um heimilisverkin?

Gunna Stína

Ég

Hvort ykkar elskar hundurinn ykkar meira?

Gunna Stína

Ég

Hvort eyðir meiri tíma fyrir framan spegilinn?

Gunna Stína

Ég

Hvort er skemmtilegra?

Ég

Ég

Hvort sér um að innrétta heimilið?

Gunna Stína

Áttatíu bátar úr Eyjavör, áttahundruð kempur í hverri för, stundum í roki og stórum sjó, stundum í logni og sléttum sjó.

Sjómenn, sjómenn glaðir, súpum nú heillaskál. Þannig hefjast Formannavísur Ása í Bæ. Á sjómannadaginn árið 1957 kom Siggi Vídó til Ása og bað hann um vísur fyrir ballið eða „heimtaði“, að sögn Ása. Ekki þorði Ási að neita þessum 300 kílóa skrokki þegar hann reyndi að koma koníaki ofan í hann fyrir hádegi til að fá sitt fram, eins og Ási gantaðist með. Því hélt hann upp í hraun með koníakið og samdi vísurnar þar.

Ljósmyndina tók Jói Myndó af styttu Ása í Bæ sem gerð var af Áka Gränz að beiðni Árna Johnsen. Ísfélag Vestmannaeyja annaðist uppsteypu verksins í kopar og frágang með dyggri aðstoð starfsmanna fiskimjölsverksmiðju félagsins. Þannig höldum við minningu þessara kappa lifandi.

Við sendum sjómönnum og fjölskyldum þeirra heillaóskir í tilefni dagsins.

40 ÁR SÍÐAN PELAGUS STRANDAÐI VIÐ EYJAR

Skipstjórinn á Pelagus var hætt kominn á leiðinni í land, og sveiflaðist upp og niður allt að því tíu metra. Ljósmynd: Sigurgeir Jónasson

Belgíski togarinn Pelag­ us strandaði við Vest­manna­eyj­ar aðfaranótt 21. janú­ar 1982. Hann rak upp í fjöru og lá und­ir 12-15 metra háum hamra­vegg í foráttu­brimi. Þetta var fyr­ir 40 árum, þar sem fjór­ir menn fór­ust, er frá­sagn­ ar­efnið í Útkalls­bók Ótt­ars Sveins­son­ ar. Með góðfús­legu leyfi Ótt­ars er hér stutt­lega gripið niður í þá ör­laga­ríku at­b­urðarás sem greint er frá í bók­inni: Um klukk­an 03.40 Mátt­vana í brim­inu Skip­verj­arn­ir fjór­ir á Lóðsin­um höfðu ekki orðið þess var­ir þegar gúmbát­ ur­inn frá Pelag­usi var sjó­sett­ur í myrkr­inu. Nú ræddu þeir það sín á milli að sigla bátn­um að Pelag­ usi og láta stefnið, sem var klætt hjól­börðum, stuðpúðum, nema við Pelag­us. En sjó­lagið virt­ist vera of þungt til þess að það gæti gengið með góðu móti og Lóðsinn gæti eitt­ hvað at­hafnað sig.

Veiðarfæri og laust dót frá Pelag­usi flaut um allt á sjón­um. Ein­ar skip­ stjóri hafði ákveðið að bakka bátn­ um frá strandstaðnum til að vera

ekki of ná­lægt og eiga á hættu að fá veiðarfær­in í skrúf­una. Hann ætlaði því að láta skip sitt liggja fyr­ir utan strandstaðinn, fylgj­ast vel með, vera í sam­bandi við björg­un­araðila og lýsa svo Pelag­us upp eins vel og hægt væri þegar björg­un­ar­sveit­ir kæmu á slysstað.

Klukk­an 03.48 bað Ein­ar um sam­ band í gegn­um tal­stöð við Krist­in Sig­urðsson slökkviliðsstjóra og bað hann að sjá til þess að Hjálp­ar­sveit skáta yrði ræst út. Ein­ar sagðist telja að best væri fyr­ir björg­un­ar­menn að fara leiðina með fram „Haug­un­um“ og þaðan niður á klapp­ir með fram Eld­felli.

Bart velkt­ist enn um í sjón­um og var orðinn von­lít­ill um að hann héldi þetta út miklu leng­ur: „Ég sá að fé­lag­ar mín­ir stóðu inni und­ir hval­bakn­um. Þeir­kölluðu í mig og nú kom enn ein stór alda – ég hélt dauðahaldi í bandið á bátn­um. Það skipti svo eng­um tog­um, þessi risa­alda skolaði gúmbátn­um og mér

inn að þilfar­inu, stjórn­borðsmeg­in á Pelag­usi, alla leið að tæki sem þvoði fisk­inn áður en hann var sett­ur niður í lest. Ég sleppti tak­inu á bátn­um og lá nú mátt­vana í sjón­um á þilfar­inu.

Gusta­af skip­stjóri kom strax og togaði mig til sín inn und­ir hval­bak­inn.

Mér létti mikið við að vera kom­inn aft­ur til skips­fé­laga minna og bað Red­gy há­seta að lána mér hníf­inn sinn til að skera frá mér björg­un­ar­ vestið. Pat­rick var hvergi sjá­an­leg­ur – ég óttaðist að við ætt­um ekki eft­ir að sjá hann aft­ur á lífi. Þetta var mjög sorg­legt, hann var aðeins nítj­án ára, átti kær­ustu og þau ætluðu að fara að gifta sig. Hann hafði sagt okk­ur það.“ Klukk­an 03.50 var búið að hafa sam­ band við Krist­in Sig­urðsson, slökkviliðsstjóra og formann Björg­un­ar­fé­ lags Vest­manna­eyja. Hann lét konu sína, Guðrúnu Bjarnýju Guðjóns­dótt­ ur, hafa sam­band við Elías Bald­vins­ son varaslökkviliðsstjóra og biðja um að lög­regl­an kallaði út bæði og A- og B-flokka slökkviliðsins.

Björg­un­ar­fé­lags­menn yrðu beðnir um að koma niður í Bása á Bása­ skers­bryggju í aðal­stöðvar Björg­un­ ar­fé­lags­ins þar sem tæki fyr­ir sjó­ björg­un voru geymd. Jafn­framt hafði verið óskað eft­ir því að Hjálp­ar­sveit skáta yrði kölluð út.

Lög­reglumaður hafði sótt Jón Ísak Sig­urðsson hafn­sögu­mann og þeir óku aust­ur á hraun, eins langt og hægt var að kom­ast ak­andi, að norðurenda Presta­vík­ur, beint aust­ur af Eld­felli.

Ein­ar á Lóðsin­um var áfram í sam­ bandi við skip­stjóra Am­andine. Hann vildi árétta þau skila­boð til hans að biðja áhöfn Pelagus­ar að halda kyrru fyr­ir um borð uns hjálp bær­ist frá björg­un­ar­mönn­um úr landi. Áhöfn Lóðsins fannst mjög hart að geta ekk­ert annað aðhafst til að koma belg­ísku skip­brots­mönn­un­um til bjarg­ar.

heppni að bátn­um skyldi skola aft­ur um borð. En Pat­rick Maes, nítj­án ára há­seti, hafði drukknað. All­ir í áhöfn­ inni vissu nú að hann kæmi ekki aft­ ur um borð á lífi.

Skip­brots­menn­irn­ir voru miður sín, en verst leið Roland Bill­ia­erd stýri­ manni því að móðir Pat­ricks hafði beðið Roland sér­stak­lega að gæta hans áður en þeir sigldu að heim­an frá Ost­ende.

Skip­stjór­inn hafði greini­lega tekið ranga ákvörðun þegar hann skipaði mönn­um sín­um að sjó­setja gúmbát­ inn. Bart skalf á bein­un­um á feysknu þilfari Pelagus­ar: „Ég var gegndrepa og kald­ur inn að beini enda var ég bara í peysu, inn­

Sig­ urður Þórir Jóns­ son var 32 ára starfsmaður hjá Vest­manna­eyja­höfn, slökkviliðsmaður og í stjórn Hjálp­ar­ sveit­ar skáta á eynni: „Þegar við mætt­um niður á slökkvistöð um nótt­ina feng­um við að vita hvað hefði gerst. Við vor­um ekki viss­ir um það hvort út­kallið væri verk­efni fyr­ir slökkviliðið eða björg­ un­ar­sveit­ir, en þar sem Björg­un­ar­fé­ lagið var held­ur fáliðað var ákveðið að fara á strandstað með þeirri sveit og með þau tæki sem til þurfti. Ég ákvað að renna upp í bækistöð Hjálp­ar­sveit­ar­inn­ar og sækja VHFtal­stöð og galla mig upp. Við ókum svo eins langt aust­ur á Urðir og unnt var.“ Bart var að niður­lot­um kom­inn. Hann taldi, eins og fleiri um borð, að í

Hvaða leið á að fara á strandstað?

Vest­manna­eyj­ara­díó hafði til­kynnt Kristni slökkviliðsstjóra að hafn­sögu­ bát­ur­inn kæm­ist ekki að Pelag­usi og að strandstaður­inn væri fyr­ir sunn­an Presta­bót: „Ég vissi nú hvers kyns var, að skipið væri strandað á mjög slæm­um stað þar sem erfitt yrði að koma björg­un­ ar­tækj­um á strandstað. Ég hraðaði mér nú að Bás­um en kon­an mín hélt áfram að hringja í menn til aðstoðar. Þegar ég kom að Bás­um voru nokkr­ir menn komn­ir þangað. Þá voru öll tæki sett á bíla og haldið suður að Presta­bót. Við höfðum fengið þær upp­lýs­ing­ar að besta leiðin á strandstað væri um Haug­ ana og aust­ur fyr­ir nýja hraunið. Þrátt fyr­ir það taldi ég mig vita um bestu leiðina á strandstað og valdi hana. Björg­un­ar­sveit­ir höfðu haft æf­ ingu á þess­um stað og þá kynnt­umst við staðhátt­um. Enn frem­ur hafði ég fylgst með þegar þetta hraun varð til og taldi mig því þekkja það.“ Bart Gulpen hafði bjarg­ast með naum­ind­um – það var ein­skær

Fimm skip­brots­mann­anna, frá vinstri: Red­gy Calcoen, 26 ára, Bart Gulpen, 17 ára, Marcel An­seeuw, 51 árs, en þetta var í annað sinn sem hann komst af í skipskaða við Ísland, Daniel Rouzee vél­stjóri og Roland Bill­ia­ert stýri­maður, sem sýndi mikið þrek í bar­áttu skip­verj­anna fyr­ir lífi sínu. Ljósmynd: Sigurgeir Jónasson.

anund­ir­bux­um og á sokk­un­um. Ég fékk öðru hverju sjó yfir mig þegar brimið skall á skip­inu, lá þarna á þilfar­inu fyr­ir fram­an dyrn­ar að bakk­ an­um, þar sem veiðarfæra­geymsl­an var inni í hval­bakn­um. Ég fór að huga að því að forða mér frá ágjöf­inni og kom­ast í skjól.“

þess­um aðstæðum gæti ekk­ert orðið þeim til bjarg­ar nema kannski þyrla. Þeir þekktu ekki starfs­hætti ís­lenskra björg­un­ar­manna sem voru van­ir að skjóta línu út í skip á strandstað og nota björg­un­ar­stóla til að bjarga skip­brots­mönn­um í land.

inu og Slökkviliði Vest­manna­eyja. Ég lagði af stað á strandstað þegar öll tæki voru far­in nema síðasti kass­inn, en í hon­um var til­drátt­ar­taug­in.“ Sig­urður Þ. Jóns­son var á leið á slysstaðinn: „Við klöngruðumst í myrkr­inu yfir nýja hraunið. Það var erfitt yf­ir­ferðar og við héld­um á línu­byss­um, björg­ un­ar­stól og öðrum búnaði. Við vor­um ekki vel bún­ir ljós­um en þegar við nálguðumst slysstað sást ljós­geisli frá lóðsbátn­um fyr­ir utan. Áhöfn­in virt­ist vera að lýsa upp strandstaðinn. Okk­ur gekk sæmi­lega að finna leið og mér fannst við vera með vel skipað og þjálfað lið.

Fleiri tug­ir björg­un­ar­manna komu að slys­inu þessa ör­laga­ríku nótt.

Ljósmynd: Sigurgier Jónasson

Sjö menn úr átta manna áhöfn­inni voru enn á lífi. Daniel Rouzèe, 27 ára vél­stjóri, og Roland Bill­ia­erd, 34 ára stýri­maður, sem var mjög vel á sig kom­inn lík­am­lega, ákváðu að klifra upp lóðrétt­an stiga upp á hval­bak skips­ins bak­borðsmeg­in, sem sneri næst landi, og var sá staður þar sem brimið gekk minnst yfir.

Gusta­af Brys skip­stjóri, 41 árs, ákvað að fara inn í veiðarfæra­ geymsl­ una und­ir hval­bakn­um og með hon­um fóru fjór­ir aðrir skip­verj­ar, þeir Gil­bert Stevel­ inck, sautján ára, Bart Gulpen, sautján ára, Red­gy Calcoen, 26 ára og Marcel An­seeuw, 50 ára. Bart var loks­ ins að kom­ast í skjól: „Mér var óskap­lega kalt og nú fór ég inn í veiðarfæra­geymsl­una und­ ir hval­bakn­um. Ég var veik­ur, hafði gleypt mikið af sölt­um sjó þegar ég var næst­um drukknaður stuttu áður, og var kald­ur og skjálf­andi, í gegn­ blautri peysu, bux­um og á sokka­

leist­un­um. Gusta­af skip­stjóri var fyrst inni í bakk­an­um hjá mér, Gil­bert, Red­gy og Marcel, en Daniel vél­stjóri og Roland stýri­maður fóru upp á hval­bak­inn til að kanna hvort björg­ un­ar­menn gætu verið á leiðinni. Roland var ein­stak­lega góður sjó­maður, sterk­ur og traust­ur.“ Um klukk­an 4.30 Klöngr­ast yfir stór­grýt­is­urð Um þrjá­tíu björg­un­ar- og slökkviliðsmenn frá Heima­ey höfðu skipt með sér tækj­um og búnaði til að bera á slysstað. Krist­inn slökkviliðsstjóri var kom­inn þangað sem bíl­arn­ir staðnæmd­ust: „Þegar komið var á Presta­bót var tækj­um skipt niður á menn­ina sem báru þau áleiðis á strandstað, um 700 metra leið yfir stór­grýt­is­urð og bruna­hraun. Í þess­um fyrsta leiðangri tel ég að um 30 menn hafi verið mætt­ir, fé­lag­ar úr Björg­un­ar­fé­lag­

Það hafði tekið tíma að gera allt klárt í bæn­um og kom­ast út eft­ir. Við sáum að stefni skips­ins var komið upp í urðirn­ar en aft­ur­end­inn sneri út á haf. Held­ur meira sást í bak­ borðssíðuna úr landi. Það var myrk­ ur og frem­ur hvasst, rign­ing blönduð særoki og nær eng­in lýs­ing um borð – við sáum mönn­um bregða fyr­ir við brú­ar­væng tog­ar­ans bak­borðsmeg­ in.“ Um borð í Lóðsin­um höfðu menn aldrei komið auga á gúmbát­inn sem áhöfn Pelagus­ar hafði sjó­sett. Ágúst Bergs­son vél­stjóri rýndi í gegn­um myrkrið og ágjöf­ina út að strandstaðnum: „Við hefðum ör­ugg­lega reynt að ná gúmbátn­um ef við hefðum séð hann. Þarna voru sjó­menn í bráðri lífs­ hættu og við vor­um mest að hugsa um hvað við gæt­um mögu­lega gert.

Auðvitað leið okk­ur illa yfir því að geta ekki komið til hjálp­ar en okk­ ur létti dá­lítið þegar við viss­um að björg­un­ar­sveit­in væri kom­in og þeir væru að byrja að koma flug­línu­tækj­ um fyr­ir. En Guð minn al­mátt­ug­ur – maður var svo ráðalaus! Það eina sem við gát­um gert var að lýsa upp slysstaðinn með köst­ur­un­um okk­ar.“ Grill­ir í menn á hval­bakn­um Guðmund­ur Ólafs­son var 23 ára slökkviliðsmaður sem starfaði á verk­stæði í Vinnslu­stöðinni í Vest­

manna­eyj­um. Hann var með fyrstu mönn­um á strandstað: „Lóðsbát­ur­inn lónaði fyr­ir utan, þeir höfðu kallað og sagt að það væri mjög erfitt og von­lítið að at­hafna sig við strandstaðinn. Við þurft­um að ganga yfir nýja hraunið í kol­svarta­ myrkri. Þegar við kom­um á strandstaðinn sáum við að skipið var mjög stutt frá landi og það gaf mikið yfir það. Ég sá nú grilla í menn uppi á hval­bakn­um, eina hluta skips­ins sem fór ekki al­gjör­lega í kaf þegar brot­in riðu yfir skipið.“ Sig­urði Þ. Jóns­syni fannst erfitt að at­ hafna sig á strandstað: „Þetta var blautt og svart og erfitt að fóta sig í hraun­inu. Við kom­um nú búnaðinum fyr­ir á klett­um sem stóðu hærra en fram­endi tog­ar­ans, um fimmtán metra fyr­ir ofan sjáv­ar­ mál. Ég kallaði í Lóðsinn í tal­stöðinni og þeir lýstu í átt­ina að okk­ur. Það hjálpaði, en við feng­um auðvitað geisl­ann beint í aug­un.“ Krist­inn Sig­urðsson slökkviliðsstjóri hafði lagt af stað frá bíln­um áleiðis að strandstað þegar öll tæk­in sem nota átti við björg­un­ina voru kom­in af stað með mönn­un­um yfir hraunið, nema síðasti kass­inn, með til­drátt­ar­taug­ inni. Björg­un­ar­menn sem komn­ir voru á strandstaðinn voru í óða önn að setja upp búnaðinn sem þangað var kom­inn.

Slökkviliðsstjór­inn var nú einnig kom­ inn á strandstað: „Skip­brots­menn­irn­ir voru bundn­ir við hval­bak­inn og kölluðu stöðugt á hjálp. „Guð al­mátt­ug­ur. Komið fljótt og bjargið okk­ur!“ Þetta var hrika­ leg aðkoma – sjö til átta vindstig og álands­vind­ur. Við biðum nú eft­ir síðasta kass­an­um og undruðumst hvað tefði hann. Þá komu menn með þau skila­boð að kass­an­um hefði verið snúið við sam­kvæmt skip­un frá mönn­um á hafn­sögu­bátn­um, sem töldu að þessi leið væri ófær en þeir gætu kom­ist Hauga­leiðina. Þess vegna hafði verið farið með hann aft­ur að birgðabíln­um og þar var beðið frek­ari skip­ana. Nú var

ekk­ert annað að gera en að senda hraðboða að bíln­um, þar sem kass­ inn var, enda ekki tök á að koma boðum öðru­vísi til mann­anna þar sem ekk­ert tal­stöðvar­sam­band var á milli. Hraðboðinn fór með þau skila­ boð að koma ætti þegar í stað með kass­ann þá leið sem í upp­hafi var áformuð. Meðan á þessu stóð var allt und­ir­búið sem hægt var, meðal ann­ ars voru tvær línu­byss­ur út­bún­ar til að skjóta úr ef ekki tæk­ist að hæfa í fyrsta skoti.“ Sig­urður Þ. Jóns­son, sem starfaði hjá Vest­manna­eyja­höfn, þekkti vel áhöfn­ ina um borð í hafn­sögu­bátn­um: „Lóðsinn hafði gefið þær upp­lýs­ing­ar í gegn­um loft­skeyta­stöðina að betra væri að fara fyr­ir sunn­an Eld­fell og þar niður yfir Páska­hraun og svo þaðan niður eft­ir. Þau skila­boð bár­ ust aldrei til okk­ar. Hjálp­ar­sveit skáta og fleiri komu því seinna á strandstað en þessi fyrsti hóp­ur. Þeir lentu í bölvuðu klöngri á þess­ari leið, sem var langt­um snún­ara að fara. Nú fóru menn úr Björg­un­ar­fé­lagi Vest­manna­ eyja að gera sig klára til að skjóta lín­unni um borð. Þrífót­ur fyr­ir stól­inn var sett­ur upp og gerður klár. Guðjón Jóns­son var sá sem átti að skjóta línu um borð.“ Fjór­ir í mis­kunn­ar­lausri ágjöf Strandstaður­inn var við svo­kallaða Presta­bót, milli flug­vall­ar­ins og Urðar­vita. Það voru fimm til sex vindstig, rign­ing og sunnanog suðaust­ an­brim, og það braut jafnt og þétt á skip­inu. Það rétt grillti í belg­ísku skip­brots­menn­ina sem stóðu á hval­ bakn­um, eina hluta skips­ins sem virt­ ist ekki fara al­gjör­lega í kaf í brot­ un­um. Menn­irn­ir hurfu annað slagið sjón­um björg­un­ar­manna sem voru uppi á þver­hnípt­um klett­un­um. Þegar þrír menn voru komn­ir upp á hval­bak­inn, þeir Roland, Daniel og Red­gy, reyndi Marcel An­seeuw, elsti maður­inn um borð, fimm­tug­ur, að kom­ast upp stig­ann bak­borðsmeg­in. Þetta var mikið hættu­spil við þess­ar aðstæður því að Marcel var þung­ur, stirður og ótta­sleg­inn. Þegar hann

var kom­inn úr skjól­inu í veiðarfæra­ geymsl­unni og út á þilfarið kom þung alda sem kastaði hon­um til baka.

Marcel brá illi­lega við þetta. Hann var nú að upp­lifa sitt annað sjó­slys við Ísland. Tutt­ugu og sex árum áður hafði hann verið skip­verji á Vand­ erweyd­en, sem fórst við Suður­land.

Allri áhöfn­inni, átján manns, hafði þá verið bjargað.

Nú kraflaði Marcel sig til baka og fór aft­ur inn í veiðarfæra­geymsl­ una. Gusta­af skip­stjóri var kom­inn út úr veiðarfæra­geymsl­unni. Hann var nú að missa skip í annað sinn á skip­stjóra­ferli sín­um. Tólf árum áður hafði hann misst skip við Skot­ land, en þá hafði allri áhöfn­inni, tólf manns, verið bjargað.

Gusta­af fór að stig­an­um, orðinn mjög kald­ur og þrekaður, og las sig upp eft­ir hon­um. Marcel hafði hins veg­ ar brostið kjark og ákveðið að fara hvergi. Hon­um stóð slík ógn af öld­ un­um og ólög­un­um. Ungu dreng­irn­ir, Bart og Gil­bert, urðu eft­ir í bakk­an­ um með Marcel. Þegar skip­stjór­inn var kom­inn upp á hval­bak­inn kölluðu hann og þre­ menn­ing­arn­ir sem þar voru fyr­ir niður til þeirra sem eft­ir urðu í bakk­ an­um og hvöttu þá til að koma upp, björg­un­ar­menn væru komn­ir.

Belgarn­ir stóðu nú uppi á hval­bakn­ um og biðu þess að hægt yrði að skjóta línu um borð. Þarna uppi var í raun eng­an veg­inn stætt og brimið barði menn­ina mis­kunn­ar­laust svo að þeir voru orðnir gegndrepa og mjög þrekaðir.

Slökkviliðsmann­in­um Guðmundi Ólafs­syni leið ekki vel þar sem hann horfði á skip­brots­menn­ina uppi á hval­ bakn­um: „Mér fannst skelfi­legt að bíða þarna þangað til hægt yrði að fara að gera eitt­hvað til bjarg­ar mönn­un­um. Þetta var heil ei­lífð.“

SJÓMAÐUR ÁRSINS NET HF og lærði þar netagerð. Fór fullt af afleysingum til sjós á meðan ég starfaði þar, aðallega á loðnuvertíð. Ég byrjaði svo aftur á sjó 2008 þegar mér bauðst pláss á Smáey VE. Var þar með fullt af góðum mönnum, m.a. öðlingnum Nonna heitinum Loga, þar til hún var seld frá Eyjum.

Eftir það fór ég á Guðmund VE, frystiskips frá Ísfélaginu, þar til hann var seldur en fékk þá ráðningu á nýsmíði Ísfélagsins Sigurð VE og starfa þar enn í dag.“

Finnsi á Sigurði VE.

Í ár ætlar Tígull að taka upp þá nýjung á sjómannadaginn að velja Sjómann ársins. Að þessu sinni er það 47 ára Eyjapeyinn Sigurfinnur Viðar Sigurfinnsson eða Finnsi, eins og hann er kallaður. Í dag starfar hann sem kokkur og háseti á Sigurði VE15 sem Ísfélag Vestmannaeyja gerir út.

„Ég byrjaði til sjós í september 1992 þá 17 ára gamall á frystitogaranum Vestmannaey VE-54. Mig langaði að prufa að fara á sjó en sá ekki fyrir mér að verða sjómaður alla ævi. Ég var þar fram í mars 1997,“ sagði Finnsi aðspurður um hvenær hann hóf sjómannsferilinn. „Þá fór ég að vinna í landi í nokkur ár á netaverkstæðinu

Heppin með félagsskap Finnsi segir margt heillandi við sjómennskuna „en sennilega er söknuðurinn og þá um leið eftirvæntingin að koma heim eftir langar fjarverur það sem heillar mest. Og að geta verið til staðar öllum stundum þegar maður er heima. Ákveðinn sjarmi að vera að koma heim eftir kannski 3-5 vikur í burtu frá fjölskyldu og vinum og vera að koma heim í gott frí,“ Hann sagði þó margt annað hægt að telja fram sem heilli, eins og þegar vel gengur á veiðum. Þegar Finnsi er inntur eftir eftirminnilegasta sjómanninum sem hann hafi verið til sjós með segist hann ómögulega geta gert upp á milli þeirra. „Ég hef verið heppinn með félaga í gegnum tíðina og í dag er ég að róa með úrvals áhöfn og er svo heppinn að ég lít á þá alla sem vini mína. Það væri hreinlega ósanngjarnt að taka einn út. Ég hreinlega get ekki gert upp á milli vina minna.

Einna helst væri þó að nefna Nonna heitinn Loga. Hann var skipstjóri hjá mér á Smáey þegar ég reri þar, var rétt eldri en ég og því algjörlega einn af okkur peyjunum. Góður drengur sem féll allt of snemma frá,“ sagði Finnsi.

Sýnd veiði en ekki gefin Það er ekki alltaf tekið út með sældinni að vera til sjós og oft þarf að fórna einhverju í landi á meðan. „Eftirminnilegasti túrinn minn er sennilega þegar ég fór á frystitogaranum Vestmannaey í Barentshafið

yfir þjóðhátíðina 1995. Við vorum í 6 vikur í burtu og á þessum tíma voru fjarskipti ekki eins og í dag. Maður náði litlu sem engu og lélegu sambandi heim, nema þá helst með að senda símskeyti,“ sagði Finnsi og rifjaði upp að túrinn hafi gengið nokkuð vel og landað fullfermi við heimkomuna. Finnur var þó ekki aðeins spenntur yfir góðum afla þegar í land var komið því annað nokkuð beið hans, sem betur fer. „Ég hafði byrjað með stelpu stuttu fyrir túrinn sem ég náði lítið að vera í sambandi við á meðan á túrnum stóð og átti ég ekki von á að hún nennti svona sambandi, hún beið þó og er konan mín í dag,“ sagði Sigurfinnur Viðar Sigurfinnsson, sjómaður ársins, að lokum.

HVAÐ SEGJA FORELDRARNIR UM FINNSA? Hvernig var Finnsi sem barn?

Finnsi var ótrúlega gott barn, lang yngstur af 3 systkynum og sennilega komist upp með meira en hin tvö.

Hvernig myndir þú lýsa Finnsa?

Afskaplega ljúfur og geðgóður þvílík hjálparhella með einstaka nærveru og alltaf gleði í kringum hann.

Er einhver minning eða eitthvað eftirminnilegt um Finnsa sem þið viljið segja frá?

Hann var þvílíkur snyrtipinni að það mátti aldrei sjá neitt á honum, var þetta oft til vandræða t.d. vorum við á leið í leikskólann þeagr hann dettur og kom smá kusk á buxurnar hans. Það var ekki sjens að fá hann svona á leikskólann heldur þurftum við að snúa við og fara í hreinar buxur, mamman var nú ekki mjög glöð með þetta.

Hann spurði alltaf hvenær væri sunnudagur því þá fór hann í spariföt sem var búið að finna til á stól kvöldinu áður. Hann óskaði eftir að fá að vera brúðarsveinn í brúðkaupi frænku sinnar og hafði hann sterka skoðun á hverju hann vildi vera í.

Kjólföt eða smoking sem auðvitað var saumað á hann 10 ára gamlan.

Síðst af öllu grunuðu okkur foreldrana að hann færi á sjó. Við reyndum að telja hann inn á að gerast rakari svona miðað við hans snyrtimennsku.

En honum langaði að verða gullsmiður en vildi ekki fara erlendis til að læra það en það þar ekki kennt á Íslandi á þeim tíma.

Svo var það þegar við foreldrarnir fórum eitt skiptið í frí að þegar við komum til baka þá hafði Finnsi ráðið sig á Vestmannaey og þar með varð sjómennskan ævistarfið.

Finnsi hafði sterkar skoðanir á fatavali og hér er hann í Smóking 10 ára gamall.

„I want someone to look at me the way I look at pizza”

PIZZUTILBOÐ

sent sótt

12” PIZZA með 3 áleggjum + 9” hvítlaksbrauð eða brauðstangir + gosdós [ 3.990 kr. ]

9” PIZZA

með 3 áleggjum [ 1.990 kr. ]

12” PIZZA

með 3 áleggjum + 9” hvítlaksbrauð eða brauðstangir + gosdós [ 3.590 kr. ]

Sjáumst á OPIÐ

Mán-fim 17-21 Fös og lau 12-22 Sun 12-21

16” PIZZA með 3 áleggjum + 16” hvítlaksbrauð eða brauðstangir + 2L gos [ 5.490 kr. ]

12” PIZZA

með 3 áleggjum [ 2.390 kr. ]

16” PIZZA

með 3 áleggjum + 16” hvítlaksbrauð eða brauðstangir + 2L gos [ 5.090 kr. ]

16” PIZZA

með 3 áleggjum [ 2.890 kr. ]

TVENNUTILBOÐ

Tvær 16” pizzur + stórar brauðstangir

[ Greitt er fyrir dýrari pizzuna og brauðstangir ]

Sendum heim alla daga ( 481-1567

við óskum sjómönnum & fjölskyldum til hamingju með daginn! by lovisa

Heimadecor

Hilmisgata 4

heimadecor.is

heimadecor

heimadecor