TOP
13
ANT IDEPRESSI VA zonder schadelijke bijwerkingen
Alsjeblieft, deel mijn onmacht. Dan is het nog maar de helft.
Depressie I Ik weet de zon maar ze schijnt niet meer donkere wolken in mijn hoofd. Ik zoek naar warmte maar het voelt zo koud zo koud, zo kil en zo leeg. Ik weet je lach maar ik hoor je niet gevangen in een glazen bol. Ik zie de stad maar het beeld is verdwenen contact verbroken onderweg. Ik weet zoveel maar emotieloos ben ik in mezelf begraven.
MARLIEKE
3
Gebruiksaanwijzing In dit boekje vind je 13 tips om om te gaan met je depressie. Deze top 13-tips zijn verantwoord toepasbaar op eigen risico. Daar zijn ze namelijk op getest. Depressies zijn net als alle andere menselijke emotiebeelden persoonsgebonden. Geloof dus niet in standaardoplossingen, maar experimenteer tot je je eigen beste variant gevonden hebt. Marlieke stafmedewerker Empowerment praktiserend patiĂŤnt Lentis ema.dejonge@lentis.nl 06 22963704
1. Kom in beweging »» Dat is meteen het lastigste van een depressie: je komt je bed niet uit. Geloof het of niet, het helpt echt. »» Zoek een mini-klusje zoals thee zetten, een brief posten, de planten water geven.
5
2. Schop jezelf de deur uit »» Aan de straatkant of aan de tuinkant (als je die hebt). »» Zelfs grijs, grauw en nat: buitenlucht en -licht zijn goed voor je humeur. »» Het huis uit verruimt de horizon letterlijk.
3. Zorgen voor jezelf helpt »» Gezond eten, dag-nacht ritme en al die andere goed bedoelde adviezen… »» Je kunt het doen of laten. »» Probeer het een keer, zou ik zeggen. »» Je hebt energie en een goede conditie nodig om uit de put te kunnen kijken.
7
4. Anti-depressie muziek »» Zoek muziek die nog depressiever is dan jezelf. Mijn favoriete CD is ‘Ten new songs’ van Leonard Cohen. ‘Paint it black’ van de Rolling Stones voldoet ook uitstekend. Maar anderen verkiezen klassiek of André Hazes. »» Muziek is emotie-taal. Ze spiegelt je gevoel, geeft begrip en een bondgenoot. Of de reactie: ‘Zo erg kan het niet zijn’.
5. Zingen of rappen »» Zingen op de fiets, meejanken met een CD, rappen over alles wat je dwars zit of juist niet… »» Ademhalen en je laten horen is voelen dat je leeft. (Wel goed uitademen, anders ga je hyperventileren) »» Schreeuwen werkt ook, maar je loopt het risico dat het doorslaat in agressie. Of dat je omgeving dat gaat denken. »» Mantra’s, zingen en rappen hebben ritme. Ritme en herhaling kanaliseren emoties. »» NB Bij veel volume: denk aan de buren.
9
6. Blufpoker »» Zorg dat je er zo goed mogelijk uitziet. »» Kleding (rood bijvoorbeeld), make-up als je je daar prettig bij voelt… »» Het helpt als anderen positief op je reageren. Trek je mondhoeken in glimlach-stand. Dat voelt direct anders.
7. Zeg iets leuks tegen een ander »» »» »» »»
Vooral bij kinderen is succes verzekerd. ‘Wat kun je dat goed, zeg!’ ‘Mooie jas heb je aan.’ Stralende lach terug en je ontdooit gegarandeerd een beetje.
11
8. Doe iets aardigs voor jezelf »» Het is veel gevraagd als je jezelf waardeloos vindt, maar toch gewoon DOEN. »» Cappuccino drinken in de stad, zomaar een mooie bos bloemen kopen, een uurtje spijbelen van je werk. »» Iets dat moet? Lekker NIET doen.
9. Doe iets aardigs voor een ander »» Als je jezelf echt niks vindt, probeer het dan eens via investeren in andere mensen. »» Het hoeven geen vrienden of bekenden te zijn. Soms zijn vrijblijvende contacten makkelijker. »» Aandacht werkt. Meestal levert het waardering op. »» Probeer bij voorkeur niets bijzonders, direct van mens tot medemens. »» Bijvoorbeeld iemand voor laten gaan, een zware tas helpen sjouwen of de deur open houden. »» GEEF aandacht in plaats van het te vragen. Zo houd je de controle en loop je geen risico op afwijzing, terwijl het toch contact is.
13
10. Maak iets van je ellende »» Schilderen, dansen, muziek maken, boetseren, gedichtjes schrijven en andere creatieve activiteiten… met je handen in aarde wroeten, sleutelen aan je fiets… het helpt je binnenste buiten keren. »» En misschien is er dan ook nog iets van te delen met anderen. Lijkt alles niks? Bedenk dan wat je ooit leuk gevonden hebt.
11. Troost-jezelf-doos »» Koop in perioden dat het je goed gaat leuke kleine cadeautjes voor jezelf. »» Laat ze vooral mooi inpakken en vergeet de inhoud. »» Stop ze in een doos voor down-momenten. »» Pak nooit zomaar iets uit de doos. »» Maak er een ritueel omheen. Bijvoorbeeld: warme douche, sloffen aan, thee zetten, muziekje en dan…
15
12. Geef anderen de kans om je te helpen »» Helpen geeft een goed gevoel. »» Gun je vrienden en ‘belangrijke anderen’ het vertrouwen en laat horen dat je ze nodig hebt.
13. Wie zegt dat je 24 uur onder leed moet lijden? »» Neem af en toe een pauze. »» Plan een kwartier bewuste aandacht voor ‘goed, mooi, leuk en grappig’. Niet meer dan de afgesproken tijd. Wie weet kun je op termijn ‘slecht, hopeloos en ellendig’ in tijd beperken.
17
In diepe duisternis is elk lichtpuntje een ster.
Mist Als de mist wil ik zijn: ongrijpbaar aanwezig, de wereld verstild in een witte waas. Of de dauw in de morgen, een zomer-morgen voor de dag door mensen is aangeraakt. De nevel over jeneverbessen: geheimen en tranen, verborgen in zwijgen en eeuwigheid. Zo wil ik zijn voor de vogels, de bomen, ongrijpbaar voor mensen: dichtbij en ver weg. MARLIEKE
19
Nog even… Een paar AANDACHTSPUNTEN: »» O mgaan met depressieve perioden begint met acceptatie. Het is zoals het is. Vechten tegen de realiteit van je gevoel heeft weinig zin. Begrenzen kan wel: in tijd en in handelen. Je hoeft niet altijd te doen wat je voelt. »» Verwacht geen direct effect. Veranderen is volhouden. Dat geldt zeker voor het beïnvloeden van stemmingswisselingen.
»» K ijk uit voor dwangmatig handelen Rituelen en afspraken zijn oké, maar teveel ‘moeten’ werkt averechts. Dwangmatig handelen valt onder het hoofdstuk ‘angstbezwering’ en maakt alleen maar meer afstand tot jezelf. Daarom: als je ergens niet meer mee kunt ophouden, is het tijd om te stoppen. »» Probeer het liever met spelmomenten. Dat is niet voor de hand liggend in geval van depressie, maar als er iets van lukt, zit je op het goede spoor.
pelen is loslaten en gek genoeg geeft S dat juist de ruimte om dichterbij je hart te komen. »» Vergelijk jezelf niet met anderen. Jij leeft je eigen leven en dat doen anderen ook. Vergelijk jezelf met jezelf. Bedenk wat jij wilt veranderen. Meet jezelf met je eigen maat. »» De meeste depressies hebben een hoge factor ‘bevroren levensangst’. Die angst is niet zo voelbaar zolang je emoties in de ijskast liggen, maar dreigt voortdurend op de achtergrond. Houd het daarom klein met de ‘antidepressiva’. Je hebt je depressie niet voor niets. Meer is niet altijd beter.
Doseren is de kunst, dan krijg/houd je de regie. Klein, dichtbij, concreet. Het gaat niet om prestatie, maar om contact - met jezelf - met anderen - met de grond (of het asfalt) onder je voeten. Dat is wat leven is en de moeite waard maakt. Er zijn Iemand zijn Ertoe doen Erbij horen.
21
Depressie II Mijn duisternis kun je niet delen. Wacht op mij in de schemering als je wilt. Zodat ik niet alleen ben als ik thuis kom.
MARLIEKE
Op de bodem van mijn bestaan heb ik weer grond onder de voeten.
Voor mij belangrijke mensen en contactgegevens
Lentis Postbus 128 9470 AC Zuidlaren Telefoon 088 114 00 00 Fax 050 409 57 95 www.lentis.nl Š Lentis | 2015