чісло 12 2015 | рiчник хii.
25 років
Русиньской оброды на Словеньску
1990 - 2015
русин
iнфо
Iнформачный двотыжденник Русинiв Словеньска ׀цiна 0,50 € факты ׀култура ׀історія актуалны iнформацїї о Русинах а не лем про Русинiв
Карпатьска Русь
Наша тема
Погляды
Русины зо Словакії, то такы самы Лемкы
Радіо русин ФМ має далшы планы
Виноваты
7
8
11
Оброджіня Русинів іщі здалека не скінчіло
Євген Жупан: Русины не мають зо стріляньом нич
На недавній події Русиньске тридення, котре зачало 17-го юла 2015 р. в Старій Любовні проєкційов документарного філму о історії Русинів – Душы Карпат - ся одбыла і бісіда о вжываню русиньского кодіфікованого языка в практіці. Бісіду приготовив і вів Інґ. Мартін Караш, підпредседа Русиньской оброды на Словеньску (РОС) і ґарант того проєкту із запрошеныма участниками, котрыма были отець духовный Франтішек Крайняк з камюньской парохії, Анна Кузмякова з редакції двотыжденника РОС Інфо Русин і Штефан Штець, редактор русиньского высыланя Словеньского розгласу в Кошыцях.
В суботу 11-го авґуста 2015 р. проходили в Мукачові смутны події, коло котрых дішло ку стріляню і ку людьскым жертвам. Радіо Свобода день по тім стигло публіковати статі, в котрых знова копе до Русинів. Непрямо вказує на Русинів як на тых, котры таксамо можуть за події в Мукачові. Ку тым смутным подіям выразив ся Євген Жупан, председа Народной рады Русинів Закарпатя.
А. Кузмякова, фото авторкы М. Караш у вступі чітав і цітат із словеньской пресы о святочнім выголошіню кодіфікації русиньского языка в Братіславі з 27-го януара 1995 року, де была опублікована неточна інформація і докінця скомолене призвіско тогдышнього председы РОС Миколая Ляша. Новинкы увели, же „Декларацію о кодіфікації русиньского языка в Братіславі выголосив Микулаш Лях...“ На споминаній бісіді была i я (А. Кузмякова) і Ф. Крайняк, обоє прямы участници свя-
▲▲ А. Кузмякова і о. Ф. Крайняк о русиньскім языку.
с. 1 ◢
Петро Медвідь Суть події із 11-го авґуста в Мукачові повязаны з народностныма проблемами? Тото не є жаден міджінародностный конфлікт. Абсолутно то з тым не є повязано. Ту на Підкарпатю всі народности жыють спокійно в мірі. Наш край є спокійный. Тото суть бізнісово-кріміналны діла. Хтось хоче міджі собов перерозділити сферы влияня. Події зо суботы, котры скінчіли траґічно, суть повязаны з тым. Тоты ґрупы то самособов хотять схосновати і в політічных цілях, повісти, же то повязано з народностныма вопросами, но абсолутно то з тым нич не має. Радіо Свобода публіковало дві статі, єдну од Олександра Гавроша, другу од Петра Кралюка, в котрых ся знова назначує, же Русины суть сполуодповідны за події в Мукачові. Абсолутно ніт. Такы „гаврошы“, котры цілый час гавкали і гавкають на Русинів, они лем выповнюють свій проґрам, котрый не має жадне обґрунтованя, не має фактів. Вже неєден раз пробовали робити провокацію проти Русинів. То лем вказує, же они неспособны економіку піднимати, демокрацію піднимати, просто нич, і теперь глядають „ворога“. За 25 років доказали лем то, же ся нашли на посліднім місці в Европі. Так теперь їм Русины перешкаджають. Хоць Русины неєден раз вказали, же суть законопослушны так, же такых людей треба глядати. Гаврош не має першыраз антірусиньскы выпады. Є то знамый русинофоб, котрый выповнює якусь спец-задачу, котра офіціално кривдить Русинам. Яка є моментално сітуація в Мукачові? Ту моментално сітуація спокійна. Бойовници (Правого сектора – позн. редакції) втікли десь до гор. Там їх переслідюють. Мы не знаме, де властно конкретно пішли. То є барз, барз плано, же до такого дішло в нашім краю. Але то є лем дзеркалом того, же нестабілна сітуація є в цілій державі і не рішыть ся тота сітуація. Без контролі продовжує война, без контролі роздавають ся збрані. Як правоохорона не має в руках контролю, то лем на хосен дестабілізації і такым подіям, котры можуть стати ся в хоцькотрій области Україны. Барз мі жаль, же в нашім краю, де люди жыють в мірі і в злагоді, дішло ку чомусь такому. Дякуєме за розговор.