Strijdkreet 5

Magazine van het Leger des Heils Jaargang 126 nr. 5

Reinier van den Berg Vroeg of laat bereiken we de grens Samen verslaafd aan meer...

Frank Mulder over onze economie vuile was aan de lijn Hoe schoon zijn jouw kleren?

Omzien naar elkaar Bij Bosshardt aanjager van de buurt Je leeft in een cadeau Hoe ga jij om je met je lijf?

Magazine van het Leger des Heils Jaargang 126 nr. 5

REINIER VAN DEN BERG Vroeg of laat bereiken we de grens SAMEN VERSLAAFD AAN MEER...

Frank Mulder over onze economie VUILE WAS AAN JOUW LIJN Hoe schoon kunnen jouw kleren zijn OMZIEN NAAR ELKAAR Bij Bosshardt aanjager van de buurt JE LEEFT IN EEN CADEAU Hoe ga jij om je met je lijf?

redactie Hoofdredacteur

nr. 5

Kapitein Robert Paul Fennema

Eindredacteur Menno de Boer

Redactie | redactie@legerdesheils.nl Jurjen Sietsema Marko Mellema Willemijn de Jong

Vormgeving

Nathan Sudmeier

Traffic

Arnoud van Roosmalen

Coverfoto

Nathan Sudmeier

reageren & abonnementen Leger des heils t.a.v. redactie postbus 3006, 1300 EH, Almere Redactie | redactie@legerdesheils.nl Abonnement | www.legerdesheils.nl

druk Senefelder Misset BV Mercuriusstraat 35 7006 RK Doetinchem

strijdkreet Magazine van het leger des heils Stichter | William Booth Internationaal leider | Generaal Linda Bond Leider Nederland | Commissioner Hans van Vliet www.legerdesheils.nl | info@legerdesheils.nl

Š Leger des Heils 2013 Het Leger des Heils is een internationale beweging en behoort tot de universele christelijke kerk. Zijn boodschap is gebaseerd op de Bijbel. Zijn dienstverlening wordt gestimuleerd door de liefde tot God. Zijn opdracht is het Evangelie van Jezus Christus te prediken en in Zijn naam menselijke nood te lenigen zonder enige vorm van discriminatie.

INHOUD Reinier van den Berg: We bereiken de grens

4

Samen verslaafd aan meer...

6

Vuile was aan de lijn?

10

What a wonderful world

12

Bij Bosshardt is aanjager van de buurt

14

Je leeft in een cadeau

18

Op weg naar een duurzame samenleving?

Bij duurzame ontwikkeling is sprake van een ideaal evenwicht tussen ecologische, economische en sociale belangen. Alle ontwikkelingen die op technologisch, economisch, ecologisch, politiek of sociaal vlak bijdragen aan een gezonde aarde met welvarende bewoners en goed functionerende ecosystemen zijn duurzaam.

Als we om ons heen kijken is dat evenwicht vaak nog ver te zoeken. Wat doen we zelf om de juiste balans te vinden? Zorgen we goed voor de wereld om ons heen? Voor de dieren, de planten en natuurlijk de mensen? In Strijdkreet gaan we op zoek naar antwoorden. Weerman Reinier van den Berg maakt zich zorgen om het milieu. Journalist Frank Mulder zoekt naar praktische oplossingen voor een duurzame levensstijl. Maar ook kijken we naar duurzaamheid voor je lijf, je kleding en je medemens.

En: wat was eigenlijk de bedoeling van onze wereld?

strijdkreet | 3

“Vroeg of laat bereiken we de grenzen van onze planeet” Wilfred Hermans

Reinier van den Berg

W

ie wel eens naar RTL4 kijkt, zal hem ongetwijfeld herkennen: weerman Reinier van den Berg. Naast het bestuderen en presenteren van het weer, maakt hij zich sterk voor een duurzame wereld. Keiharde noodzaak. “Vroeg of laat lopen we tegen de grenzen aan van onze planeet.”

“Het veranderende klimaat is zo belangrijk dat ik het een beetje als mijn missie zie om mensen bewust te maken van hun rentmeesterschap. Ik vind dat iedereen goed op deze aarde zou moeten passen. Christenen helemaal. Zij geloven in één Schepper, dat zou moeten impliceren dat je goed met het geschapene omgaat. Toch is de realiteit dat gelovigen niet per definitie betere rentmeesters zijn.”

Practice what you preach gaat voor de weerman zeker op. “Ik rijd een zuinige auto, 1 op 20; twee keer in de week eten we thuis geen vlees. Om vlees

4 | strijdkreet

te produceren is namelijk veel veevoer nodig en dus grote akkers. Vaak worden in landen als Brazilië regenwouden gekapt om akkers te kunnen aanleggen.

Overigens is rund het meest belastend voor het milieu en kip het minst. Verder verbruikt ons gezin ongeveer de helft van de energie die een gemiddeld gezin verbruikt, ondanks dat we met z’n vijven zijn. Hoe? Overal spaarverlichting, alle ongebruikte apparaten uit, geen grote vriezer die 365 dagen aan staat, maar een klein vriesvakje in de koelkast; dan maar meerdere keren per week naar de supermarkt, op de fiets natuurlijk. Mijn gezin pikt het op; mijn jongste zoon houdt vandaag in vwo-4 een spreekbeurt over Greenpeace, en de oudste is bezig met duurzaamheid en architectuur.”

Duurzaam leven is niet ingewikkeld volgens Van den Berg. Het kan al beginnen met de verwarming niet te stoken voor de mussen op het dak. Waarom ook alweer precies? “Je verwarming verbruikt aardgas, een fossiele brandstof. Als je aardgas verbrandt, komt het broeikasgas CO2 in de atmosfeer en die blijft daar ten

Reinier twitte

rt: @weerm

minste honderd jaar. Als wij dat allemaal doen, gaat het snel.” Duurzaamheid zou bovenaan de agenda van overheden moeten staan, meent de weerman. “Vroeg of laat lopen we tegen de grenzen aan van onze planeet. Ik was in Sierra Leone waar men afhankelijk is van vis, maar megagrote hightech schepen uit China vissen daar de zee leeg. En zeven miljard mensen die iedere dag vlees eten – dat gaat niet. Dertig procent van de aarde is land en slechts een deel daarvan is geschikt voor land- en tuinbouw. Het moet radicaal anders.

De Universiteit van Wageningen onderzoekt momenteel de mogelijkheden van vlees dat in een laboratorium wordt gekweekt en dat niet onderdoet voor een gewoon stuk vlees. Alleen slikt de mens dat nog niet, letterlijk en figuurlijk. Maar over tien jaar zal het waarschijnlijk wel moeten. Zo kunnen we ook water uit de Middellandse Zee naar de Sahara pompen. Dat water kun je ontzilten aan de kust van Noord-Afrika, met ontziltinginstallaties die draaien op zonne-energie. Er is geld genoeg, alleen vergt het

anreinier

visie om dat in de zandbak van Algerije te investeren.

Temperatuurgrafieken over een lange periode, wijzen uit dat de 21e eeuw warmer is dan de 20e eeuw, hoewel de opwarming lijkt te vertragen. Oceaanwater – zeventig procent van het aardoppervlak – blijft wel opwarmen. Bovendien verdwijnen langzamerhand gletsjers in de Alpen; over twintig jaar zie je er echt minder dan vroeger. Steeds meer wetenschappers denken dat de Noordpool binnen tien jaar ’s zomers ijsvrij is. Dat had niemand tien jaar geleden kunnen bevroeden.”

Beïnvloedt het feit dat Van den Berg christen is zijn kijk op de toekomst van de wereld? De vraag doet hem peinzen. “Profetisch gezien kan er rampspoed aankomen voordat God ingrijpt en hemel en aarde vernieuwt. Daar zal onze technische kennis niks aan veranderen. Maar sinds de hemelvaart, zo’n 2000 jaar geleden, dachten christenen al dat de wederkomst nabij was. Wat ik kan doen, is mensen bewust maken en motiveren om het anders te doen.”

strijdkreet | 5

Samen verslaafd frank mulder

thaikrit

H

et is crisis! De krantenkoppen schreeuwen het ons toe.

De economie ligt op z’n gat, banken vallen bij bosjes om en regeringen hebben geen geld meer. Er moet worden bezuinigd en als gevolg daarvan zullen heel veel mensen hun baan kwijtraken.

Dat komt slecht uit, want we hadden al een paar wereldproblemen op de agenda staan. Het milieu, bijvoorbeeld. De aarde warmt nog steeds op, de vissen sterven nog steeds uit en tropisch regenwoud wordt nog steeds gekapt om plaats te maken voor veevoer en andere zaken die we nodig hebben voor onze luxe levensstijl.

Als we goed kijken, zien we dat deze problemen een gezamenlijke oorzaak hebben: we teren in op ons kapitaal om te kunnen blijven groeien.

Kapitaal, dat is wat we hebben, de waardevolle dingen waar we van kunnen leven, zoals opleiding, gezondheid, cultuur en natuur. Als we daar slim en economisch mee omgaan, ontplooien we het en kunnen we er rijke vruchten van plukken.

Maar op de een of andere manier hebben we deze volgorde omgekeerd. We zijn zo enthousiast over die rijke vruchten, dat we daarvoor interen op ons kapitaal. We willen ieder jaar meer koopkracht, maar om dat te bereiken, hebben we steeds meer schulden gemaakt. FinanciĂŤle schulden, denk aan alle hypotheken die we met elkaar hebben afgesloten en die we op een dag zullen moeten terugbetalen. Maar ook ecologische schulden.

Doordat we zo veel consumeren, moet het oerwoud wijken, worden de visstanden kleiner, neemt de vervuiling toe en raakt de olie op.

Op een dag zullen we deze problemen moeten oplossen. Maar hebben we dan nog kapitaal over

6 | strijdkreet

aan meer..... om dat te doen? Met onze rijkdom teren we nu ook in op het sociale kapitaal dat we hebben: de samenleving. Hoeveel tijd hebben we nog voor elkaar? Uit Duits onderzoek een paar jaar geleden bleek dat echtparen elkaar gemiddeld twaalf minuten per dag spreken. Tweeverdieners nog minder. Een tiende van de beroepsbevolking heeft last van burnoutverschijnselen. Maar ja, we moeten doorrennen, want we moeten hard werken om al onze vaste lasten te betalen en daarnaast ook te kunnen sporten en genieten en eten en reizen.

We krijgen dus steeds meer - maar onze schulden nemen toe. En die vergeten we mee te rekenen.

Rijkdom en economische groei werkt en als een soort verslaving. Net als alcohol of drugs: magisch spul om energie van morgen naar nu toe te toveren. Je voelt je nu fijn, maar je vergeet dat je morgen de rekening krijgt.

Economen denken dat ze ons moeten helpen om zo veel mogelijk verlangens te vervullen omdat we dan gelukkiger zouden zijn. Dat is natuurlijk een joekel van een denkfout. Mensen raken niet verzadigd als ze hun verlangens vervullen. Ja, eventjes misschien. Maar daarna duikt er weer een nieuw verlangen op. Onze verlangens zijn gebaseerd op wat andere mensen hebben. Als ik meer krijg, maar de ander ook, dan wil ik nog meer. Het is niet gek dat een van de tien geboden zegt: “Gij zult niet begeren wat van een ander is.”

Maar helaas is dit gebod niet heel populair onder economen. “Slecht voor de economie,” zeggen ze.

Jezus zei een keer iets heel bots: het is moeilijker om een rijke in Gods koninkrijk te krijgen dan een kameel door het oog van de naald. Hij zei niet dat rijke mensen gemeen zijn, of dat bezit op zichzelf slecht is. Maar het is gewoon heel lastig, want het maakt ons verslaafd.

strijdkreet | 7

“ Als we ruimte krijgen in ons hart ontdekken we vanzelf manieren om anders te leven.”

Jezus kwam met een veel mooier levensdoel.

Dat was niet de hemel. Zijn doel was: een nieuw koninkrijk. Een nieuwe wereld, een nieuwe familie. Ja, die zal wel in het hiernamaals voortduren, maar het begint hier en nu al!

Het is een wereld waar mensen die arm zijn of buitengesloten een centraal plekje mogen hebben.

Waar mensen zich niet blindstaren op het vergaren van zoveel mogelijk middelen, maar zich richten op het goede: voor elkaar zorgen en delen wat ze hebben. Waar mensen voor hun échte kapitaal zorgen dus. En daarom zou je dit “koninkrijk van God” dus eigenlijk ook een nieuwe economie kunnen noemen.

Het is bijna niet te geloven, als we om ons heen kijken naar de rat-race van de wereld, maar stel nu dat deze nieuwe economie écht zou werken... dat zou pas goed nieuws zijn. Dan zijn we nog niet van onze schulden af. De natuur en de economie zijn nog steeds in crisis. Maar Jezus heeft beloofd dat God onze schulden vergeeft als we ons bekeren, als we ons omkeren en anders gaan leven. Als we echt gaan leven volgens die nieuwe economie, kunnen de natuur en de samenleving ook weer opbloeien.

We hoeven dus geen zure idealisten te worden die de hele wereld op onze schouders nemen.

We kunnen de wereld niet redden, we kunnen niet voor het paradijs zorgen. Onze eerste verantwoordelijkheid is ruimte maken in ons hart.

Dat kan heel praktisch. Als we de tv wat vaker uitzetten, worden we minder verleid door reclame en houden we tijd over voor mooiere zaken.

Als we meer tijd maken voor elkaar en voor de natuur, ontdekken we vanzelf manieren om zo te consumeren dat we meer rekening houden met

8 | strijdkreet

de wereld. Als we geld weggeven, breken we de macht die het over ons heeft. Daardoor kunnen we helderder gaan denken. Het zijn maar een paar voorbeelden.

Het heeft niet zoveel zin om een lijstje actiepunten te geven. Dat leidt vaak vooral tot schuldgevoel en dat is geen goede voedingsbodem voor verandering. Als we ruimte krijgen in ons hart, en God daarom bidden, ontdekken we vanzelf manieren om anders te leven. Dan ontdekken we ook manieren om het goede te doen voor de natuur, om echt voor het kapitaal te zorgen dat God ons geeft.

En dan ontdekken we andere mensen die dit ook willen, bedrijven die op een verantwoorde manier willen ondernemen en vrienden die ons willen helpen. Dat is al een klein begin van de nieuwe economie die God aan het bouwen is. De crisis laat heel goed zien dat de huidige economie niet werkt. Een mooi moment om ons aan te sluiten bij Gods nieuwe economie!

Frank Mulder is freelance journalist en schrijft onder meer voor Inter Press Service, Filosofie Magazine, VPRO Gids en Trouw. Frank wil op een toegankelijke en luchtige manier schrijven over maatschappelijke onderwerpen zoals armoede, economie, macht en geweld.

strijdkreet | 9

Over hoe ‘schoon’ jouw kleren zijn

Vuile was aan jouw lijn? willemijn de jong

Hamiza Bakirci

E

Uit recent onderzoek onder ruim 600 vrouwen is gebleken dat verreweg de meesten van hen (93%) zich geheel of gedeeltelijk bewust is van het feit dat ze kleren kopen die onder erbarmelijke arbeidsomstandigheden worden

waar je voor een tientje een jas en voor vier euro een bikini kunt kopen. Zeker in deze tijd, waar de krantenkoppen je met de crisis om de oren slaan, is goedkope kleding een uitkomst.

Dat leken de hordes mensen die tussen de dranghekken voor deze nieuwe winkel stonden althans wel te denken. Maar waar komen die jas en die bikini vandaan?

gemaakt. De kleren die jij in de winkel koopt, komen vooral uit China, India en Bangladesh.

Kijk maar op het merkje van je vestje of je jeans. De kleding is in deze lagelonenlanden, of in bijvoorbeeld Cambodja, Indonesië of Oost-Europa in elkaar gezet. De opdracht komt van de kledingmerken uit bijvoorbeeld Amsterdam of Stockholm. Deze merken hebben zelf geen fabrieken.

en tijdje terug werd een nieuwe vestiging van een Ierse winkelketen geopend in Almere. Een megastore

10 | strijdkreet

Ze ontwerpen een collectie en kopen daarvoor stoffen op beurzen. De inkoopafdeling geeft een opdracht aan een fabriek, waar de stof vervolgens naartoe wordt gestuurd. Tenminste, dat is de versimpelde versie. In werkelijkheid is het vaak een veel ingewikkelder systeem van agenten, leveranciers en andere fabrieken die de klus weer uitbesteden. De fabrieken in bijvoorbeeld Bangladesh zijn overbevolkt door vooral vrouwen, maar ook kinderen.

gevallen in 2010 in een kledingfabriek in Dhaka (Bangladesh), doordat het er zo onveilig was.

Maar wees eens eerlijk: waarom is er elke maand een nieuwe collectie te vinden in jouw favoriete winkel? Zou het iets te maken hebben met het feit dat jij je vestje al snel zat bent, omdat er een leukere te koop is in zacht-groen, de nieuwe modekleur?

Er werken tussen de 30 en 40 miljoen arbeiders in de wereldwijde kledingindustrie.

En in de zogenaamde lagelonenlanden zijn de werktijden voor vrouwen vaak 14 tot 16 uur per dag en voor kinderen 12 uur per dag.

Tijdens die uren moet er extreem hard worden gewerkt. Je kunt je voorstellen dat een moeder in zo’n fabriek haar gezin amper ziet. Voor dit

Van al het geld dat wij uitgeven aan onze kleding en schoenen, komt uiteindelijk ongeveer 2 procent terecht bij de Indiase moeder die alles maakt. “Maar als ik het niet koop, krijgt ze die 2 procent ook niet…” Dat is waar, maar toch zijn er heel veel manieren om bewuster om te gaan met wat je koopt. Om ervoor te zorgen dat de kleding die jij koopt en draagt ‘schoon’ is. Bijvoorbeeld door kleding te kopen van een merk dat hoge eisen stelt aan

harde werk krijgt ze een schamel loontje. In India is het gemiddelde loon 3,4 cent per uur.

Natuurlijk is dat daar iets meer waard dan hier, maar lang niet genoeg om gezond van te kunnen leven.

de veiligheid van de fabrieken, of een hoger loon geeft aan de arbeiders. Of door kleding tweedehands te kopen in ‘vintage winkeltjes’.

Je kunt kleding die je niet meer hoeft ook ruilen met je vrienden.

‘Wat kan ik daar nou aan doen?’ denk je misschien. Natuurlijk ben jij niet direct verantwoordelijk voor de 21 doden die zijn

Niet om je geweten af te kopen, maar omdat je hier de luxe hebt om zo bewust te kunnen leven.

strijdkreet | 11

What a wonderful

I see trees of green, red roses too.

I see them bloom, for me and you.

And I think to myself, what a wonderful world…

I see skies of blue, And clouds of white.

The bright blessed day, the dark sacred night.

And I think to myself, what a wonderful world…

The colours of the rainbow, so pretty in the sky.

Are also on the faces, of people going by, I see friends shaking hands, saying: “How do you do?”

They’re really saying: “I love you”.

12 | strijdkreet

world

menno de boer

I

galyna Andrush

k denk dat iedereen dit liedje weleens gehoord heeft. Zelf vind ik het een van de mooiste liedjes ooit gemaakt.

Simpel, maar zó raak. Gewoon over hoe mooi de wereld om ons heen eigenlijk is. De bomen, de bloemen, de blauwe lucht, de witte wolken, de zon, de maan, de kleuren van de regenboog, de mensen om ons heen. Alles zo de moeite waard. En toch gaan we met al dat moois niet altijd zo netjes om. Ik ook niet.

de zon, de maan en de sterren. Daarna volgden de grote en kleine zeedieren, de vogels, het vee en alle andere landdieren.

Ten slotte maakte hij de mens en gaf de opdracht dat wij mensen goed moesten passen op alles wat Hij had gemaakt…

Gedachteloos spugen we een stukje kauwgum in het gemeenteplantsoen, laten we de kraan rustig lopen tijdens het tandenpoetsen, brandt het elektrisch licht te veel en te vaak, rijden we in de auto naar de supermarkt om de hoek. En zo kan ik nog wel even doorgaan.

Nu kan ik hier wel een moralistisch praatje houden over hoe we ons eigenlijk moeten gedragen, maar ik weet maar al te goed dat ‘het waarschuwende vingertje’ vaak niet werkt. Toch wil ik iets vertellen over hoe de prachtige wereld uit het liedje van Louis Armstrong ooit begon en bedoeld is.

God heeft alles voor ons gemaakt. En alles in de schepping is goed gemaakt. Een aarde waarop we met elkaar kunnen leven, de zon waar we ons aan kunnen warmen, de planten en de dieren waarvan we kunnen genieten en die ons van voedsel voorzien…

En ten slotte heeft Hij ook ons gemaakt en aan elkaar gegeven. Zodat we samen kunnen genieten, van elkaar kunnen houden, naar elkaar kunnen omzien en Hem – die dat alles mogelijk heeft gemaakt – daarvoor te danken en te eren. Als we echter onverantwoord met elkaar en de schepping omgaan, kan dat desastreuze gevolgen hebben. Dier- en plantsoorten die uitsterven, vervuilde zeeën, verontreinigd drinkwater, ziektes, (kinder) sterfte, conflicten, ruzies en zelfs oorlogen.

In het begin maakte God de hemel en de aarde. Hij maakte licht en noemde het dag en het donker noemde Hij nacht.

Ook maakte God scheiding tussen water en droog land. Het droge noemde Hij aarde en het water noemde Hij zee.

En toen maakte Hij alle bomen en struiken,

En God zag alles wat Hij had gemaakt en het was zeer goed.

Bijbel, Genesis 1

Misschien wordt het wel eens tijd dat we Gods opdracht om goed op elkaar en Zijn schepping te passen, serieus nemen…

strijdkreet | 13

“Piet, ga jij eens bij Klaas kijken en kom me dan vertellen hoe het met hem is.” ‘Majoor’ Bosshardt wist hoe ze mensen aan elkaar kon verbinden.

Ze was een katalysator, een aanjager.

Niet zij of het Leger moesten het doen, maar de mensen zelf.

Ontwikkelingswerk op de vierkante meter, maar ook: er zijn als het niet gaat.

E

en huiskamer van de buurt. Een plek waar mensen terecht konden voor een kop koffie of een praatje. Maar ook als ze het moeilijk hadden of om hulp verlegen zaten.

Zoals een eenvoudige klus of een boodschap.

Dat was het ideaal van ‘de majoor’. “Mien, als jij toch boodschappen gaat doen, kun je dan ook even langs de apotheek om de medicijnen van meneer Jansen op te halen?” Voor de ingewikkelder zaken was Bosshardt zelf of één van haar maatschappelijk werkers er. Zoals voor een doorverwijzing voor ‘Gerrit’, die zichzelf de vernieling in dronk na de dood van zijn vrouw. Of hulp voor het gezin De Wit dat geen uitweg meer zag uit de schulden, droog brood at en versleten kleren droeg.

Bosshardts ideaal is vandaag de dag werkelijkheid op een aantal plekken in Nederland.

Steden en dorpen waar het Leger des Heils buurtsteunpunten heeft opgezet onder de naam ‘Bij Bosshardt’. Doel: katalysator zijn. Het proces op gang brengen dat mensen met elkaar verbindt. Zoals aan de Staringlaan in Papendrecht, waar een jeugdhonk werd omgebouwd tot een

14 | strijdkreet

ontmoetingsplek waar jong en oud, autochtoon en allochtoon samenkomt. Om te eten, te knutselen of om, met de hoofddoeken af en de gordijnen dicht, met vrouwen uit de eigen cultuur Zumba lessen te volgen. In ‘Bij Bosshardt’ kan het.

Het is een druilerige donderdagmorgen in april.

De wijk Westpolder (“nét geen probleemwijk, maar hier woont wel van alles…”) ligt er wat verlaten bij. Aan de Staringlaan staat een aantal appartementencomplexen. Zestien woningen. Op vier balkons is een satellietschotel gemonteerd.

Daartegenover: ‘Bij Bosshardt’. Bij de ingang een bord met ‘koffie’, ‘gezelligheid’, ‘praatje’ en ‘welkom’. De ruimte oogt inderdaad als een huiskamer. Een grote eettafel en voorin de kamer een bankstel en een aantal stoelen. Aan de wand, boven de TV, Bosshardt zelf die lachend de ruimte in kijkt, geflankeerd door haar beroemde uitspraak “God dienen is mensen dienen, en mensen dienen is God dienen.”

Coördinator van de buurtsteunpunten in Zuidwest Nederland is Marco Oudshoorn. Hij is er samen met teamlid Annemarie, stagiairs Niels en Monika, en vrijwilligers Jolanda en Joke om te vertellen over het succes van ‘Bij Bosshardt’ in Westpolder. De buurt is ervan opgeknapt. Op tafel koffie, thee en koekjes, aan tafel vaste bezoekster mevrouw Geluk. “Op de nieuwjaarsreceptie van de ANBO hoorde ik dat het hier voor mensen was die alleen zijn. Ik ben maar eens gaan kijken en kom nog steeds.”

Al snel gaat het gesprek over hoe het was en hoe het is. Jolanda vertelt over de tijd dat de jeugd op

t d r a h s s o B j Bi

Aanjager van de buurt Leger des Heils zorgt voor sociale duurzaamheid jurjen sietsema

strijdkreet | 15

“ Zo startte meteen een eetgroep. Daaruit ontstaan leuke contacten. Ik ben eens bij een echtpaar uitgenodigd om bij hen te komen eten.”

16 | strijdkreet

vrijdagavond kwam kaarten en drinken aan de Staringlaan. “Je werd ’s nachts wakker van het geschreeuw. Dat is gelukkig verleden tijd.” De woningcorporatie kocht het gebouw en knapte het op. Het Leger des Heils richtte het in als ‘Bij Bosshardt’. “Niet dat het meteen stormliep,” zegt Marco. “De eerste week zaten we hier met zijn tweeën. We hadden geen vooropgezet plan. We wilden er alleen maar zijn.” Annemarie knikt.

“Maar daarna ging het vanzelf. De mensen die kwamen, vertelden het verder en vaak bracht de een de ander mee.”

Zo startte vrijwel meteen een eetgroep op donderdagavond, vertelt Jolanda: “In het begin met zeven, nu twintig. Daaruit ontstaan leuke contacten. Ik ben eens bij een echtpaar uitgenodigd om bij hen thuis te komen eten.

Dat was heel gezellig.” Op woensdagmiddag is het afgeladen aan de Staringlaan. Dan houdt vrijwilligster Joke haar activiteit met dertig kinderen uit de buurt. Ze heeft een moeilijke periode achter de rug en zocht een plek waar ze zo af en toe wat contact kon maken met mensen.

“De drempel was eerst wel hoog, maar ik heb het naar mijn zin, voel me hier nuttig en de kinderen zijn blij met me. Nu ga ik ook nog met de volwassenen een workshop doen. Het is leiding van God dat ik mijn talenten mag gebruiken. Het lijkt soms zelfs alsof ik er meer creativiteit van krijg. Mijn hoofd zit geregeld helemaal vol met nieuwe ideeën.” Annemarie vertelt dat als Joke ziek is, de kinderen zelf aan de slag willen om hun knutselwerkjes alvast voor te bereiden voor de volgende keer. “Ze zijn erg gehecht aan haar

en willen de activiteiten niet missen.” ‘Er zijn’ is de succesformule van ‘Bij Bosshardt’. Marco: “Je kunt van alles gaan bedenken, maar het is maar de vraag of er mensen op afkomen. Alles wat hier nu aan activiteiten gehouden wordt, komt uit de mensen zelf.”

Jolanda: “Zoals de breiclub op woensdagavond.

Dan zit het hier vol met breiende vrouwen.” Ook als er een activiteit niet doorgaat omdat iemand niet kan, springt de buurt in. “Als mensen in de gaten krijgen dat de eetgroep niet kan doorgaan omdat er niemand is om te koken, dan zeggen ze ‘geef ons de sleutel maar, dan koken wij wel.”

Marco: “De mensen uit de buurt raken betrokken bij elkaar. Er is een soort positieve sociale controle ontstaan. Als mensen iemand een tijdje niet zien, dan willen ze weten wat er is. Mensen kennen elkaar.”

In februari kreeg ‘Bij Bosshardt’ de vrijwilligersprijs van de gemeente Papendrecht. Toch zit er ook een belangrijke professionele kant aan de huiskamer van de buurt. Marco: “Er is veel eenzaamheid, veel armoede, er zijn veel huisuitzettingen en er komen hier veel mensen met schulden of psychische problemen. Wij kunnen mensen gericht de weg naar de hulpverlening wijzen. Dat is toch wel een belangrijke meerwaarde. “Als dit er niet is, dan is dat een grote klap voor de wijk”, zegt Jolanda.

Marco: “De toekomst zal moeten uitwijzen of wij hier langdurig kunnen blijven. Als wij de opbouw kunnen voortzetten, dan spreek je echt van sociale duurzaamheid. Maar daarin moet je wel investeren. Het begin is er.”

strijdkreet | 17

Je leeft in een cadeau!

H willemijn de jong

kalmatsuy tatyana

eb je dat ook wel eens gehad? Dat je verderop in het cafeetje waar je zit te kletsen met je vriend plots iemand ziet die je práchtig vindt. Niet prachtig als in ‘daar wil ik mee trouwen’, maar gewoon: zo mooi gemaakt! De neus die perfect is. Of de vrolijke sproetjes. Of het lange donkere glanzende haar. We hebben allemaal een uniek lichaam. Met dingen die we mooi en minder mooi vinden. Dat lichaam is, volgens de Bijbel, met de grootste zorg gemaakt. En ook de wetenschap dringt steeds dieper door in het wonder van ons bestaan. David verzucht in de Bijbel: “Ik loof U voor het ontzaglijke wonder van mijn bestaan, wonderbaarlijk is wat U gemaakt hebt.

Ik weet het, tot in het diepst van mijn ziel.” David had het wel door, maar staan wij er wel eens bij stil?

Buitenkant

Ons grootste orgaan is onze huid. Deze huid beschermt al onze andere organen tegen hitte, koude en allerlei andere bedreigingen. De grootste bedreiging die onze huid momenteel loopt, is blootstelling aan de zon, de nummer één oorzaak van huidkanker.

Een andere bedreiging voor onze huid zijn alle crèmes, lotions en make-up die we op onze huid smeren. Dr. Jetske Ultee promoveerde vorig jaar tot doctor in de plastische chirurgie. Ondertussen zette ze voor de Velthuiskliniek een afdeling huidtherapie op. Ze vertelt op haar weblog (www.jetskeultee.nl) dat de meeste middeltjes die we op onze huid smeren helemaal niet zo goed voor ons zijn. “De meeste crèmes doen niet wat ze beloven en zijn daarbij zelfs schadelijk voor onze huid. Bijvoorbeeld alcohol, mint, eucalyptus; dat zijn helemaal geen goede stoffen voor

18 | strijdkreet

onze huid. Het is ook onzin dat je specifieke crèmes zou moeten gebruiken voor je ogen of je handen.

Eigenlijk is één goede crème overal voor te gebruiken.

Een crème is ook geen wondermiddel. De oorzaak van een verouderde huid is voor negentig procent te danken aan zonlicht. Eigenlijk kun je dus het beste elke dag zonnebrandcrème smeren.”

Binnenkant

Doordat we zoveel geld hebben, gebruiken we ons lichaam ook vaak als genotsmiddel. In de Verenigde Staten is 40 procent van de bevolking te zwaar en een kwart heeft vetzucht. Daar tegenover staan talloze meiden met anorexia, omdat zij geloven in het huidige schoonheidsideaal: dunner is mooier. Er is nog nooit een tijd geweest waarin we in het Westen zoveel middelen hebben gehad om goed voor ons lichaam te zorgen. En toch eten we óf te weinig óf te veel. Of we eten wat niet goed voor ons is. Vaak zijn we ons daar als consument niet zo bewust van. Pas sinds een paar jaar wijzen voedingsdeskundigen op het gevaar van alle E-nummers die we op onze bord krijgen en de relatie tussen zoetstoffen en kanker.

De reclame vertelt ons graag dat alles wat we gemakkelijk en snel kunnen kopen, goed voor ons is. We worden er mooier, gezonder en slanker van.

Maar deze reclames hebben als doel ons dingen te verkopen. Niet om goed voor ons lichaam te zorgen.

Bewust kiezen wat we wel of niet eten, drinken, roken of smeren is van levensbelang. Natuurlijk zorgt dit voor minder kans op ziektes en narigheid, maar dat hoeft niet de grote reden te zijn. Ons lichaam is niet puur een middel om te genieten. We hebben een bijzonder mooi cadeau gehad met ons lichaam, en dat kunstwerk is het waard om voor te zorgen!

strijdkreet | 19

En God zag al wat Hij gemaakt had, het was zeer goed.

Genesis 1 vers 31

www.legerdesheils.nl

doen wat we geloven