Behoud van het rozenkransje (Jack Sluijs

behoud van het Rozenkransje

Rogier van Vugt heeft als hoofd van de kassen in de Hortus een veelzijdig beroep. Naast het in stand houden van een unieke collectie botanische kasplanten zijn er nog veel andere taken. Een heel leuk aspect daarvan is het bijdragen aan het herstel van plantenpopulaties. Een mooi praktijkvoorbeeld: het rozenkransje (Antennaria dioica) uit het duingebied Meijendel in Wassenaar.

[tekst] Jack Sluijs [foto’s] Harrie van der Hagen (Dunea), Maarten Langbroek, Gerard Oostermeijer (Science4nature), Petra Sonius

HHet rozenkransje leeft op kale plekjes tussen kort gras en heide. Het gedijt op droge, voedsel- en kalkarme grond. Naarmate door Dunea beheerde waterwingebied. Dit plantje werd zorgvuldig veiliggesteld. De plek was geheim en een hekje beschermde tegen grazers. Het was een mannelijk plantje. van de plant door vegetatieve vermeerdering. Dit betekent vermeerderen zonder te kruisen met vrouwelijke planten. Het zijn dus allemaal mannelijke planten die op kalkrijke meer gronden in cultuur worden grond kunnen groeien. Deze worden gekruist gebracht en heidevelden niet meer worden Nederland beschikt over meerdere met vrouwelijke planten uit Schoorl en de afgeplagd, neemt de ruimte voor dit plantje plantenpopulaties die als overblijfsel uit zaadjes die daar uit voortkomen worden af. Inmiddels is het zo zeldzaam dat de soort vroegere ijstijden zijn achtergebleven en dan weer in Meijendel uitgezaaid. Het deel sinds 1 januari 2017 beschermd wordt door zich op natuurlijke wijze hebben aangepast. daarvan dat zure grond behoeft zal beslist de Wet Natuurbescherming. De plant wordt Met het verschuiven van klimaatgrenzen mislukken. Maar waarschijnlijk zullen er ook in Nederland met uitsterven bedreigd en staat kunnen planten van deze zuidelijke plantjes uit voortkomen die het prima gaan op de Nederlandse Rode Lijst. laaglandpopulaties voor het voortbestaan doen op kalkrijke grond. Hopelijk zoveel van de soort van belang zijn. Als door dat de nieuwe populatie van mannelijke en

Het rozenkransje is tweehuizig. Er zijn dus klimaatverandering de noordelijke en hoger vrouwelijke planten straks groot genoeg mannelijke en vrouwelijke planten nodig gelegen populaties in de verdrukking komen, is om zelfstandig en permanent te blijven voor de voortplanting. Er zijn nog maar kunnen de laaglandpopulaties die vervangen bestaan. heel weinig plekken in Nederland die de en wordt de soort wat flexibeler in haar juiste condities bieden en waar ook nog klimaateisen. Hiermee draagt Rogier met onder andere eens voldoende mannelijke en vrouwelijke Dunea en Science4Nature bij aan het redden planten staan. Zo zijn er nog wat populaties Maar dan moet de mens wel helpen. Want van een botanisch zuivere variant die zo op kalkarme gronden in Schoorl en Bergen nu wij het land volledig in cultuur hebben goed als uitgestorven was. Daarnaast is dit (NH) en op de Wadden. Maar daarbuiten gebracht en als het ware in delen hebben pionierswerk een goede praktijktest voor het wordt vooral in Scandinavië en in sommige opgeknipt, lukt het planten niet goed meer redden van hopelijk nog veel meer soorten. berggebieden in Europa aan de voorwaarden om mee te migreren met klimaatwijzigingen. Soorten die voor toekomstige generaties voor voldaan om dit plantje goed te laten gedijen. uitsterven worden behoed. Dit is misschien Met officiële toestemming mocht Rogier wel het mooiste voorbeeld van ‘groen

Het was dan ook heel bijzonder dat in twee stukjes van de plant uit Meijendel vakmanschap’ in de huidige tijd, waarin door

Meijendel, met haar kalkrijke grond, toch meenemen en opkweken. Dit is goed gelukt. menselijk toedoen steeds meer soorten het een gezond exemplaar gevonden werd in het We beschikken nu over meerdere exemplaren helaas moeilijk hebben.

Mannelijk rozenkransje [foto] Maarten Langbroek

Rogier overhandigt een in de Hortus opgekweekt rozenkransje aan Harrie van der Hagen van Dunea tijdens de Winterlezing 2019 [foto] Petra Sonius

Vrouwtjes uit Bergen en mannetjes uit Meijendel, samengebracht in de kas [foto] Gerard Oostermeijer (Science4Nature) Vrouwelijk rozenkransje met zaadpluis [foto] Gerard Oostermeijer (Science4Nature)