Ballonstof zomer 2006

HET BALLoNMAGAzINE VAN NEDERLAND

'r'-: ,.,- 1

.

, i:

i'' :t

r:i: +s.

,

l

.d-- ,1: ";;.i:*;tll':1:t34 : n : i.:l:.t:a r::..1i.:.!':*;g;q..4-, :F:11+r "-i+.:_:r si. l ,--Ea:€. '. :g:::i :..'t..:' ..

., 5

:lr:.,

;t;:t+;

'iit!;]c#rlsH{;

ils,l

w

'a:

s een uitgave

.N.V,v.L. rllonvaren

Losse nummers € 3,95

BallonoverlastIer] - Ba llondromen X-Alps technologie - Geel waas boven Almelo www.vaartregistratie.nl - Gordon Bennett Albert van den Bemden - Loggers of observers - Kwaliteit van de ballonvaartverwachting- Hoe veilig is een harnas?

ilililililIl|iltilililt|

Met onze batlonnen wordt

rwdf00m

r

werketiil<heid!

Ats toonaangevende fabrikant bouwen wij uw

heteluchtballon in de grootte van 1.800

m3

tot 8.500 m3

Omdat wii alle onderdelen zoals manden, bran-

ders, gasflessen en battontrailers zelf vervaardigen, garanderen wij u een qualiteit en zekerheid die ver boven de normale standaard uitstiigt.

SCIIROEDER

SCHROEDER

fire balloons

Avontuur zonder grenzen

-

.

fire balloons Gmbfl Gewerbegebiet Am Bahnhof 12 D-54338 Schweich

I 6502lglO-t+ 65a2 / 930-500 mai[@schroederbalton.de www.sch roed erballon.de

Tet. 0049 Fax 0049

|

{F

*) U}

l-

: t"f

-o

INHOUD

4

Van de voorzitter

6

Ballonoverlaster Zaak verjao[d

Het lijkt wel of Ballonstof meer tekst en minder plaatjes heeft sinds het in kleur versch

jnt. Daar

is een reden voor.

*

De ballonwereld is in beweging. Allerlei regelgeving komt op

Hans van Hoeset

Rutser Coucke

:oop de wirde

Ballondromen zijn geen bedrog X-Alps technologie

Dreamfoundarion

ror^ Draaie-

ons af, vanuit'Europa'en/of 'Den Haag'. Ook lopen we meer

in het oog bij belangengroepen die vaak rn de veronderstelling leven dat ballonvaarders geen oog zouden hebben voor

hun omgeving. De Afdeling Ballonvaren van de KNVvL

volgt de ontwikkelingen met argusogen en probeert

20

Een geel waas over Almelo rheo

22

www.vaartregistratie.Fl

24

Het zoeken naar grenze o

Hetthuis

Rutser Coucke Hans van Hoeset

zoveel mogelijk in te spelen en weerwoord te geven op zaken

In memoriam Albert van der Bemden Nini Boesman

die invloed kunnen hebben op de ballonvaart in Nederland, En dan moeten mooie plaatjes soms wijken voor belangrijker

zaken als nuttige informatie. Tussen de regels zijn natuurlijk

toch nog genoeg plaatjes te zien, want wat

is

fotogenieker

dan een ballon?

Ballonstof is weer gevarieerd, informatief en kleurrijk.

28

Observerloze wedstrijd€n

32

Kwaliteit ballonvaartverwachting KNMI

34

Hoe veilig is een harnas?

linsday tvuir/Mathijs de Bruijn

Arthur van Hout

Joop de witde

VAN DE VOORZITTER zou Tijdens de laatste Voorjaarsvergadering werd op enige momenten gevraagd naar wat PBN van een bepaald standpunt (kunnen) denken en ook of er over bepaalde zaken overleg met PBN was. Laten we duidelijk ziin: zo transparant als onze

van enig afdeling zich in bepaalde kwesties opstelt, zo duister is dat voor ons bij onze collega's. Er is nauwelijks sprake overleg met pBN en zo er overleg gevoerd wordt, is dat doorgaans op initiatiefvan onze afdeling.

is in het ballonLaten we met behulp van wat cijfers duidelijk maken wat de positie van de KNVvL Afdeling Ballonvaren 114, het vaartlandschap. Het voor de ballonvaart afgegeven aantal Air Operator Certificates (AOC) bedraagt op dit moment geregistreerde ballonaantal beweegt. Daarvan zijn er meer dan 70 die toebehoren aan bij de KNWL Afdeling Ballonvaren (jawel, ook dat komt vaarders. De overige zijn geregistreerd bij PBN-leden, of zijn bij geen enkele vereniging aangesloten nog voor ...). Meer dan 90o/o van die bij PBN geregistreerde AOC-holders zijn ook lid van KNWL Afdeling Ballonvaren.

Bijonzeafdelingzijnca.24oballonvaarders.met-een-brevetaangesloten.

Gelet op bovenvermelde kerngegevens van de afdeling, menen wij

te kunnen stellen een goede afspiegeling te zijn van

tot de belangde ballonvaartsector en deze representatief te kunnen vertegenwoordigen. De regelgeving behoort daarbij van alle aandachtsgebieden. Onze sector praat met de overheid, lees IVW en DGTL, via de KNWL in de Stuurgroep rijkste

overleg worGeneral Aviation. Gevraagd en ongevraagd draagt uw afdelingsbestuur met regelmaat punten aan die in het van den ingebracht. In een enkel geval zijn we zelf bij het overleg aanwezig, meestal voorzien we de vertegenwoordiger

de KNVvL van voldoende ammunitie om het overleg te kunnen doen'

Het bevreemdt ons dat pBN

-

volgens hun website:'Bij PBN zijn de meeste professionele ballonvaartbedrijven van

Nederland aangesloten'- geen vertegenwoordiging heeft in de Stuurgroep General Aviation. Hebben zij, als belangenbein hartiger van ca. 40 AOC-holders, dan geen behoefte voor overleg met IVW en DGTL? Hebben zij geen belang bij inbreng

(als het aan het RBML (er zitten echt bedreigingen in voor de ballonvaart!). En wat te denken over de betekenis uun LnsA ons ligt, dan verandeft voor het Europese BPL de grens van 105.000 cu ft in 120'000 cu ft met max' zes POB!)? geen mening ovel Als pBN die behoefte allemaal niet heeft, dan is dat uiteraard hun goed recht en hebben wij er verder Er kan echter ook sprake zijn van overleg met IVW en/of DGTL, buiten de Stuurgroep om. En dan wordt het allemaal

H

er woranders. Dan ontstaat al snel de gedachte dat er zaken exclusief voor de PBN-leden geregeld moeten worden. Of den zaken gedaan over ons heen. Tegen die gang van zaken verzetten we ons met klem! Getalsmatig kloptdese&mle gedachte vertegenwoordiging niet en ook strookt het niet met de opvatting van de Staatssecretaris inzake de een-lokd

bij het overleg.

kke'-; .::' zou zijn om gezamen lJk - :':: -:

Wij, als KNVvLAfdeling Ballonvaren, zien de komende paar jaren als een belangrijke ontw

:ailonvaart in de

toekomst. Daarom vragen wij ons af of het geen goede gedachte

ionvaren en

- ons zegje in de Stuurgroep te doen Duidelljk, transparant en krachtigl HANS VAN HOESEL,

voorzitter

BESTUUR vooRzITTER: Hans van Hoesel, Leonardus van Veghelstraat 36, 5212 T

AF Den Bosch,

O73 614 26 84, M 06 54 79 35 10. vz@balloonteam,nl

SECRETARIS+secretariaat: Rutger coucke, spechtstraat t6, L223 NZ Hilversurr,

I

035 647 80 05, M 06 24 50 14 50, secretariaat(oKNvvLballonvaren info

PENNINGMEESTER: Henk

Kort, Robijnlaan L2,9646

T 0598 63 36 63, F 0598 63

3l

BESTUURSLEDEN:

1

BH Veendam,

07, M 06 51 12 53 31, hendrik'kort@planet nl

Arthur van Houdt, Spoorsingel 79,26L3

BB Delft,

O75 214 0O 80, M 06 54 76 60 20 arthurvanhoudt@'planet'nl

Joop de Wilde, [tevens woordvoerderl Grifthorst 2, 3833 GC Leusden,

T A33 494 27 26, M 06 53 26 40 63, idewilde@euronet'nl

t_

PBN

o

EGICCC

ut

c

GRONINGEN KNVvL: Douwe Koops,0598

622059

KNVVL:

Jantinus Steenbergen, 059227 23 91

LTO: C.

Udding,0592 30 56 66

: (c

-o FRIESLAND EN FLEVOPOLDER

KNVvL: Jelke Haven, 05'13 43 27 46

KNWL: Jan Jonkman, 0566 68 92 57 LTO: J, Riedstra

,058 213 34

41

DRENTE

KNVvL: Yke Visseri 0521 38 71 26 KNVvL: Marinus Hulsbergen, 0522 44 29 21 LTO: C.

Udding, 0592 30 56 66

OVERIJSSEL

KNVvL: Dick Kleinlugtenbeld, O38 454 22 14 KNVvL: Marinus Hulsbergen, 0522 LTO - T.

4429

21

Elzinga'.0570 66 28 69

GELDERLAND

KNVvL: Jan Oudenampsen, 0573 42 12 96 KNVvL: Mees van LTO : T.

Dijk,0342 49 29 56

Elzinga,0570 66 28 69

UTRECHT

KNVvL: Joop de Wilde, 033 494 21 26 KNVVL: Dirk Wendt, 033 465 49 88 LTO : T.

Elzinga,0570 66 28 69

NOORD-HOLLAND KNVvL: Secretariaat, 035 647 80 05 LTO

- H. Gijssels: 023 516 22

OO

ZUID-HOLLAND KNVvUPBN: Ruud Tibbert, 0181 31 15 97 LTO

- H. Gijssels: 023 516 22

OO

ZEELAND

KNVvL: Joop de Wilde, 033 494 21 26 KNVvL: Secretariaat, 035 647 80 05

NOORD-BRABANT KNVvL: Hans van Hoesel, O73

61426A4

LIMBURG KNVvL: Joop de Wilde, 033 494 21 26 KNVvL: Secretariaat, 035 647 80 05 LTO: J. Tobben, 0475

38 17 77

ls er iets mis is in Nederland tegenwoordig, heb-

+ 1,,_.*,.i,.

i'

b"n de media het gedaan. Het adagium is: "Er

iwas

niets aan de hand,

tot de media zich er mee

bemoeiden". Dat is natuurlijk onzin, en dat geldt ook hier.

Er is wel degelijk

wat aan de hand: ballons verstoren van tijd

tot tijd kwetsbare natuurgebieden. En het is te begrijpen dat de beschermers van dergelijke gebieden daar fel op reageren. Per slot spannen zij zich in voor 'hun' gebied. Hun

betrokkenheid is groot en een bedreiging van dat gebied

wordt gauw persoonlijk opgevat.

Stel je voor dat

je met veel moeite, aandacht en strijd een

stukje natuur hebt kunnen onttrekken aan de gulzige economie. Na verloop wordt je door de natuur beloond. Er ves-

tigt zich een kolonie purperreigers, er worden reedn gezien, noem maar op. Gelukzalig zit je vervuld te genieten van zo'n

LAAGVAREN IS HEEL DUUR

moment en dan ... komt er zo'n vermaledijde luchtballon

et de nieuwe flora- en faunawet kan een laag-

op zes meter over jouw paradijsje bulderen. Je purperreigers

vaart over een kwetsbaar natuurgebied op

houden het voor gezien, je ree6n vliegen tussen het verkeer

forse boetes komen te staan ler is al een boete

door. Ja, geen wonder dat je dan een rood waas voor je

van

ogen krijgt.

geld is de goede naam en faam van de gehele ballonvaart

€ I500,- uitgedeeldl. Maar een veel grotere prijs dan dat

die hiermee in diskrediet wordt gebracht. Op het wangedrag van 66n piloot wordt de hele sector aangekeken. Ten onrech-

te, maar je doet er niet zo veel aan, die publieke opinie.

... Na melding in het nieuws van de verstoring van een kolonie gele zwamsalamanders

door een laagvarende luchtbal-

lon, komt Standpunt.nl met de stelling: 'Alle ballonvaarten moeten in Nederland verboden worden" ...

Steeds vaker komt de natuurbescherming bij ons met solide

bewijs van verstorende ballons. Als KNVvL afdeling hebben we weinig of geen sanctiemogelijkheden, maar, in het belang van de ballonvaart, adviseren wij in voorkomende gevallen aangifte te doen bij de politie.

aar we moeten het niet erger maken dan het

is.

GEZAMENLIJK BELANG

Afgezet tegen het aantal uitgevoerde vaarten

Het belang van de natuurbescherming mag ogenschijnlijk

zijn de verstoringen te veruuaarlozen. 99,9o/o van

een ander zijn dan dat van de ballonvaart, uiteindeliijk zijn

de ballonvaarders heeft nog nooit een bedreigde diersoort

beiden gebaat bij het ontzien van natuurgebieden. Het

van dichtbij gezien, althans niet tijdens een ballonvaart. Het

bestuur van de Afdeling Ballonvaren zal zich inzetten om,

$aat om dat laatste percentage, dat willen we uit de wereld

waar mogelijk samen met natuurbeschermende organisa-

hebben. Want het is niet nodig. Wie een goede vlucht-

ties, ballons uit de buurt te houden van gebieden waar bal-

voorbereiding treft, kan weten welke gebieden hij op zijn

lons niet gewenst zi1n. Zie ook de eerder verzonden PINFO

route zal tegenkomen en de nodige maatregelen nemen.

2006113 op onze website.

Raadpleeg onze website en weet watje kunt verwachten.

FUT.TR (;L]C{q

Fa6t*-

ZAAK VERJAARD

o

g

ln 2003 vond een ballonongeval plaats waarbij tijdens een

UJ

bijzonder harde landing een aantal personen gewond raakten. ln het onderzoek door de luchtvaartpolitie werd vastgesteld dat de piloot was opgestegen in een Cameron ballon, type Z-105. De piloot had na het behalen van zijn brevet minder

dan 75 uur als gezagvoerder in zijn logboek staan. De officier van justitie klaagde de piloot o.a. aan wegens wegens het varen op een ballon met een inhoud van 1 05.000 kubieke

&

voet. ln het proces voerde de getuige deskundige aan dat op grond van de wetgeving die in 2003 geldig was Vluchtuitvoering Ballonnen

-

-

de Regeling

dat het varen met een Cameron

ballon Z-105 zeer waarschijnlijk wel was toegestaan. ln de wet stond in 2003 in artikel 8 lid a: " Ballonnen met een inhoud minder dan '105.000 kubieke voet, waarmee vluchten met ten hoogste drie passagiers worden uitgevoerd. De ballonvaarder is in het bezit van een geldig bewijs van bevoegdheid als bal-

lonvoerder."

De cruciale vraag waar het in het proces omging was de

exacte inhoud van een Cameron ballon van het type Z-105. De

getuige deskundige verwees de rechtbank naar een brief van Don Cameron aan de importeur waarin de werkelijke inhoud van de ballon werd berekend op 104. 885 kubieke voet. De rechtbank volgde de zienswijze

vrij. De officier van justitie ging hier tegen in beroep. Dit

FB6 - Wat ergens anders toekomst is hebben wij vandaag a[:

hogere beroep zou op 23 juni j.l. dienen voor de rechtbank in

.

van de getuige deskundige en sprak de piloot op dit punt

Arnhem. ln de Appelmemorie van de officier van justitie werd aangevoerd dat in alle documenten zoals b.v. het

flight manu-

Voor uw zekerheid zijn alte ventieten met een extra [ekbeveiliging uitgerust Gegarandeerd condenswater vrij Veel vermogen, ool( bij tage druk FluisterstiI en zeer betrouwbaar Ergonomisch gevormde bedien-

al, het export bewijs van luchtwaardigheid, het Nederlandse bewijs van luchtwaardigheid, het CAA type Certificate Data Sheet en in een brief van de chef ontwerper van Cameron, Barrie Boweri een inhoudsopgave van 105.000 kubieke voet

werd aangehouden. Vooral de brief van Barrie Bower werd

Breng wat kteur in uw equipmcnt: de onderkant is nu in alte RAL-kleuren te bestellen

door het Openbaar Ministerie als zeer belangrijk gezien, omdat de inhoud tegenstrijdig was met de eerder afgegeven verklaring van Don Cameron. ln de dagen voorafgaand aan het hoger beroep werd uit contacten tussen de getuige des-

Perfectie tot in detail Voor ongestoord Ballongenot.

kundige en Berrie Bower volstrekt helder dat er geen sprake was van een tegenstelling tussen Don Cameron en Barrie Bower zelf. Als je iemand vraagt wat voor type motor hij in

zijn auto heeft dan zal het antwoord b.v. zijn: een twee liter motor. De daadwerkelijk cilinderinhoud van de motor zal echter geen twee liter zijn. ln dat licht moest ook de brief van Barrie Bower aan het Openbaar Ministerie worden gezien.

Op verzoek van de getuige deskundige schreef Barrie Bower een brief waarin werd gesteld dat de aanduiding 105.000 kubieke voet of een Z-105 gezien moet worden als een maat

die gebruikt wordt voor de gewichtsberekeningen en voor E

technische documenten maar dat de daadwerkelijke inhoud,

overeenkomstig de verklaring van Don Cameron inderdaad lees verder op pag 33

R fire balloons Gmbll

Am Bahnhof 72 .D-54338 Schweich 6502 I 930-4 . Fax 0049 I 65A2 / 930-500

biet

. 0049

I

mail@schroederbatlon.de . www.schroederballon.de

-Eg

* E

*

tU*

*x

g

reamfoundation is een internationale stichting die, behoudens kleine managementteams, drijft op vrij-

willigers. ln Nederland zijn er ook tientallen vrijwilligers die actief hun tijd en betrokkenheid inzetten. Ze heten dreamchasers, of dreamcatchers en ze geven hun beste om

i I

ervoor te zorgen dat dromen uitkomen. Het mooiste is eigen-

I

iijk dat het meestal niet gaat om grootse en meeslepende dro-

I

men. Het gaat om dromen die een fijne herinnering worden.

Want Dreamfoundation realiseert dromen voor mensen die terminaal ziek zijn en minder dan twaalf maanden te leven hebben.

De Dreamfoundation is gebaseerd op

'the spirit of giving'' Die

gedachte gaf oprichter John Schrederhof namelijk de inspiratie om een netwerk op te willen zetten dat zich ten doel stelt de

romen zijn geen bedrog Ba llond

laatste dromen van terminaal zieke mensen te verwezenlijken.

Sinds de oprichting in 2003 heeft de Dreamfoundation al

tientallen dromen vormgegeven en daarmee zieken, familie en naasten een onvergetelijke dag bezorgt.

De Dreamfoundation krijgt geen overheidssubsidie en is geheel afhankeli.lk van gulle gaven van goede gevers en van de vrijwillige inzet van het bedrijfsleven en garticulieren.

Regelmatig organiseert de Dreamfoundation sponsorevenementen zoals het Droomconcert in Den Bosch in febru-

ari, een sponsorloop van de New York Steppers, of een raceevenement waar diverse BN-ers zich vrijwillig voor inzetten, zoal

lim (ldols) Bakkum,

Peter Lusse en Jimmy Geduld, samen

met topracers.

BALLONDROMEN De aanvragen voor dromen komen binnen

bij het beschei-

den kantoor van de Dreamfoundation in Den Bosch.

Dromencoordinator Denise Maassen is de spin in het web tussen de aanvragen en de uitvoering. Volgens Denise zeggen

heeft zij de mooiste baan ter wereld.

Denise probeert aanvraag en uitvoerders te koppelen' 'Er zijn natuurlijk beperkingen. We kijken allereerst of een

'. f) rearn !NDATI(IN

droom medisch verantwoord is. Daar voeren we overleg over. Ook de dag of het moment dat we de droom vervul-

len, moet medisch ondersteund worden. Omdat we een vrijwilligersorganisatie zijn, proberen we zoveel mogelijk

De Dream Foundation is een internationaal netwerk van

samenwerkingspartners te vinden die ons werk steunen. Zo

betrokken mensen en instellingen die de mooiste dromen

mogen we Disneyworld tot partner rekenen, het Dolfinarium

realiseert van volwassenen met een levensbedreigende

in Harderwijk, Toerkoop Reisbureau en incidentele partners die

ziekte en een levensverwachting korter dan 1 2 maanden.

passen bij een speciale droom. Zo hebben we ook al enkele

Vrijwilligers zetten zich in voor mensen, die zelf niet

malen een ballonvaart als droom kunnen verwezenlijken dank-

meer in staat zijn hun droom te realiseren. Daarmee wil

zij de inzet van het Boschballongezelschap, Eclipse Ballooning,

Dreamfoundation onze Nederlandse samenleving

Ballonvaartbedrijf Rob Wiegers en anderen.'

verrijken met liefde. hoop en compassie. Verder willen ze mensen inspireren hun dromen te leven ... voordat het

BARONES VAN HET LUCHTRUIM

misschien te laat is.

Alida van de Wetenng is 69 jaar. Ondanks haar terminale

Meer informatie: www.dreamfoundation.nl

ziekte bekijkt ze het leven van de positieve kant en steekt ze mensen een hart onder de riem. Dat is ongeloielijk, zo vond

*rlr

LI €3ri*

ook Charlotte Scheltus, een vriendin van Alida. Charlotte en Alida hebben elkaar leren kennen via het forum 'Pijnstiller'.

Zo wist Charlotte ook van Alida's ballonvaartdroom en meldde die aan bij de Dreamfoundation. Mari6lle Dijkstra, dreamchaser, wierp zich op de verwezenlijking van de droom en zocht

contact met Eclipse Ballooning in Utrecht. Op zondag 9 april was het zover: Alida kreeg haar droomdag. Voorafgaand aan de ballonvaart werd Alida uitgenodigd op een etentje bij restaurant Buds, samen met haar familie. Na het eten ging het

at de Dreamfoundation dit kan meegeven aan men-

gezelschap op weg naar Amersfoort voor de droomvlucht.

sen voor wie het leven nog zo

Voor Alida was het een drukke middag die behoorlijk aan haar

te mogen doen, stelt Denise. 'Voor een reactie van de

kort is,

is een eer om

energiereserve raakte, maar de wens om de lucht in te gaan

38-jarige Marie-Joz6 die ons schreef: "Het was geweldig, het

was sterker dan wat ook. ln het avondlicht ging ze samen met

opstijgen, het uitzicht, je voelt je zo vrij als een vogel", daar

haar zoon, schoondochter en ballonvaarder Rick de Groot de

doen we het eigenlijk voor,' besluit Denise, en we zijn dan ook

lucht in.

erg blij met de fantastische medewerking van een aantal bal-

Na de landing werd Alida gedoopt

tot barones van het lucht-

lonvaarders.

ruim van Amersfoort tot Lunteren. 'Het was precies zoals ik het me had voorge-

steld', zei Alida.

Voor het programma 'Westbroek zoekt', heeft Henk Westbroek met zijn filmploeg een bezoekje gebracht aan Alida. Dit is op 10 mei jongstleden uitgezonden.

Ook in 2005 maakten verschillende zieken een ballonvaart. Zoals Els, voor wie elke

dag een cadeautje was. Zij schreef: 'lk ben nog steeds aan het nagenieten van mijn vaart. Er zijn ook zoveel mooie films en

foto's genomen door iedereenl lk weet zeker dat mijn gezin er een heel mooie

herinnering aan heeft straks.'

Of Ton uit Brabant, die in april het

Iuchtruim kon krezen, samen met het Bosch ba I longezelscha p-

rql

r t/r

X-Alps technologie

Brdunigers' IQ-Competino:

ofwel permanent

Hoogtemeter dn GPS

:==a=f If; "#i:t'i Tfj:ill'i\t'.,*'*,ft.l*]I'G i'i*f L!= II,.Ii'rj::li* U&li illril; :u:;:i3i.P'-i 'ii['' Tf !i,rru:"lt I : -: r: i.i i i i: * & t.ij i i.i i"4A{: i\ G v.::i l{ I i: l.} - a: f.: f l'.i h il il # f S - * i'iTl.rj-1' G f it =,.--l = =if: rlj !r,. i i: l- i-; .: f,{} ir !.i., },1 A.A il: * i,.i }'i i,*r = -.., :: -: . =,,i,1 Fil ::, -i= ji,n.+.'i ii-.*I-ilF.,;ri: li".i f i"i v,,r'trFr '1:i 1,.:

?i iI!:r: :l a-:ir=*ti:-liltlld]tjii = --:---: :

fl"r

T.1i.l

.

.{1.1,-=

r zijn inmiddels diverse piloten die zelfs gecombineerde

vario-hoogtemeters met ingebouwde GPS-ontvanger gebruiken, zoals leverbaar via Briiuniger en Flytec. Deze

* Online tracklog voor wedstrijdpiloten, life!

* JD weergave varriederevaart op ie eigen

nieuwe generatle instrumenten kunnen echter niet alleen je

PC

* Adviesprijs: € 738,00 incl. BTW

vluchtgegevens na iedere vaart prachtig driedimensionaal

* Optimaal bedieningsgemak en vormgeving.

weergeven, maar gecombineerd met een GSf/l telefoon zelfs

x specificaties: wwwbrauniger.com (products;

online voor de crew of thuisblijvers.

Hierdoor is het voor anderen ook mogelijk om je vaart te

IQ Series)

volgen en op afstand mee te genieten. Wellicht belangrijker nog is het veiligheidsaspect want als een piloot uit het zicht

* Brduniger levert dit instrument ook via Flytec!

verdwenen is, wilje zo snel mogelijk zijn laatste locatie kun-

Brdunigers' IQ-,One:

nen weten.

Reeds een bestseller in de voorverkoop!

Binnen de wereld van paragliders en deltavliegers is deze

techniek al ingevoerd en optimaal getest tijdens de zwaarste vliegmarathon ter wereld over een traject van 860 KM dwars door de alpen ( X-Alps).

Uit veiligheidsoverweging, maar ook voor iedereen die interesse had, moest de positie van alle piloten gedurende de

gehele wedstrijd bekend zijn, met name voor de wedstrijdlei-

ding. Hiertoe leverde Ericsson de GSM telefoons en Briiuniger de vereiste vlieginstrumenten met SMS uitgangssignaal. ledere

piloot kreeg nl. een Competino ( met ingebouwde GPS-ontvanger ), die met een datakabel met de GSM verbonden was, ledere minuut werd door de Competino de positle, hoogte en snelheid van de piloot opgeslagen. Uit kostenoogpunt werden

* Brduniger verlegt opnieuw de grenzen met de

echter 7 van deze posities samengevat in een datablok en

nieuwe IQ-One en IQ-One-P1us vario,/hoogtemeters.

automatisch als SMS naar de server van de wedstrijdleiding

* Ontworpen om perfekt aan te sluiten bii de wensen van zowel beginnende alsook gevorderde piloten.

gestuu rd.

* Adviespriizen: €237,00 en€275,00 incl. BTV Je kunt je de enorme stroom aan gegevens voorstellen tijdens

* Optimaai bedieningsgemak en vormgeving.

Kijk voorspecificaties op: wwwbrauniger.com

de gehele duur van de wedstrijd, die ongeveer twee en een

(products; IQ Series)

halve week duurde. Dag en nacht kwamen de berichten van 25 deelnemers bij de server van de wedstrijdleiding binnen.

* Brduniger levert dit instrument ook via F1ytec!

vragen?

li

[ info@free-flight-instruments,comofbel0162'520151 Meer

:

it

Daarbij was er vooraf reeds rekening gehouden met een reeks

mogelijke problemen zoals de permanente stroomverzorging van de apparatuur of het bufferen van vluchtgegevens in de

en veiligheid, in the picture Competino, als bij doorgang in smalle dalen de SMS berichten

aanvulling is op de huidige volgtechnieken van de ballon,

slecht of niet te versturen waren.

waar niet alleen de crew van profiteert, maar in een wedstrijd-

Na een analyse van alle gegevens werden de routes (tracks)

verband ook de thuisblijvers en publiek. Ook de sponsoren

van alle piloten op een landkaart weergegeven. Via de home-

beseffen heel goed het belang van het kunnen volgen van

page van de DHV (Duitse vrij vliegvereniging) in Duitsland kon

diverse ballonnen, nog lang nadat ze uit het zicht verdwe-

iedereen wereldwijd de vorderingen van de piloten bijhouden.

nen zijn. Met 3D software kan iedere ballon gevolgd worden

Men l<on dus online niet alleen de actuele situatie van de

hetgeen vooral bil wedstrijden buiten Nederland een extra

wedstrijd volgen, maar ook van iedere piloot individueel zien

stimulans geeft.

wie er rust, loopt of vliegt en zoja op welke hoogte en met welke snelheid.

Het publiek langs de route, maar vooral thuis achter de

HOE HET TECHNISCH WERKT Vanaf maart 2006 is de zgn X-Alps software met SMS inter-

PC,

kon perfect volgen wat de dagelijkse vorderingen waren van

face voor iedereen die met een Competino vaart gratis

het wedstrijdteam.

beschikbaar. Dit is vanaf software versie 1.15 en het werkt als

volgt: rg mooi allemaal, maar wat betekent dit alles nu voor

Met de nieuwe Competino kan men in de basis instelling van

zulje denken. Wellicht vrij veel voor met name de

de software kiezen voor een SMS uitgangsfunctie. Dit signaal

ons

piloten die aan serieuze afstanden denken of sowieso

gaat via een interfacekabeltje naar je GSM telefoon" Tijdens de,

voor wedstrijdpiloten. De benodigde apparatuur is namelijk al

X-Alps gebruikten piloten toestellen van Siemens en van Sony-

in bezit bij een aantal van de piloten die hier belang bij kun-

Ericsson, die goed bleken te werken. Optioneel kunnen deze

nen hebben: de Brduniger Competino en een GSM telefoon" E6n

instrumenten tegen een meerprijs met een Bluetooth interface

wedstrijdpiloot gaf me aan dat deze techniek een ideale

vanaf de fabriek uitgerust worden.

Type

Cameron Z-150

Fabrikant Registratie

Cameron Balloons Ltd

Inhoud Piloot

PH-UGB

150.000 ft Mees van Dijk

Wij leveren: O Cameron ballonnen en accessoires lJ lcom radio's Q lnstrumenten van FIytec I Theorie- en praktiik opleiding (D Reclame- en passagiersvaarten en ziin een: O IVW Divisie Luchtvaart erkend onderhoudsbedrijf NL-31 7

CAT{ENOI{

Wilco Air BV Walstraat 13 7631 ET OOTMARSUM Tel.: 0541- 293299 Fax: 0541- 292826 Postbus 76 7630 AB OOTMARSUM

ln je Competino dien je het telefoonnummer van de ontvanger

Deze geavanceerde technologie heeft inmiddels perfect ziin

o

in te stellen. Bijvoorbeeld van je echtgenote (of juist

a

Daarna kies je een interval: je Competino kan bijvoorbeeld

waarde bewezen bij de X-alps, maar functioneert alleen goe: als alles heel blijft. Ook ben je afhankelijk van een goede de'

iedere minuut of iedere 2 of 3 minuten je locatiegegevens naar

je king van het GSM netwerk, hetgeen je voor aanvang van

je partner of collega's verzenden. Hierbij kun je kiezen welke

route kunt controleren.

c

: (o

-o

niet ")'

gegevens je wilt verzenden zoals positie, hoogte, snelheid, overvloede wil ik voor een enkele collega piloot

richting, of al deze gegevens gecombineerd.

nc:

Nog belangrijker wellicht is de 'emergency' functie die je naar keuze kunt activeren voordat je gaat varen. Na je landing

melden, dat deze schitterende oplossing zijn betrouv"

bemerkt de Competino geen veranderingen meer in je positie,

ledere piloot weet van zichzelf hoeveel landingen goed verlc-

baarheid verliest als je batterijen bijna leeg zijn. pen zijn en hoeveel risicolandingen hij/zij meegemaakt heelt

hoogte of snelheid, waarna een akoestisch attentiesignaal klinkt. Je moet dan binnen 30 seconden op een toets druk-

Tevens weet ieder voor zich hoever je ambitie

ken om je landing te bevestigen. Als dit niet lukt, bijvoorbeeld

heid je naar onbekende gebieden kan brengen.

doordat je onprettig in een boom geland bent of erger, gaat de Competino via je GSM je laatste positiegegevens doorbel-

{*slft-uEiF:

len. Hierbij volgt tevens een vooraf ingesproken boodschap met het verzoek of je partner of collega van de crew je terug

wilt bellen.

Als je daarna gewoon de telefoon

kunt beantwoor-

of nieuwsgier

De Competino hoogtemeter met GPS en GSM interface zorg:

bij normaal gebruik altijd voor betrouwbare locatiegegevens tot vlak voor de landing, zelfs als bij de landing je apparatuu'

den hoeft niemand zich zorgen te maken waar je uithangt'

beschadigd zou raken.

Echter, als je je telefoon niet kunt beantwoorden doordat er

Zorg sowieso voor een goede vluchtvoorbereiding'

serieus iets aan de hand is, kan je collega met gebruikmaking van de Iocatiegegevens eventueel besluiten een hulpdienst in

Many happy landings,

te schakelen om je te zoeken.

TON DRAAIJER

Sinds vorig jaar worden de gecombineerde hoogtemeters

met GPS van Briiuniger door Flytec via hun dealernetwerk aangeboden. Dit jaar is de samenwerking verder uitgebreid met een tweetal basisinstrumenten, die beide bedri.[ven onder hun eigen typenummers in de markt brengen.

Leveringen uit Zwitserland blijken echter nog steeds via de douane ingevoerd te moeten worden. met alle kosten en vertraging van dien. Voor piloten die bovengenoemde

instrumenten willen gebruiken, is levering via de distributie van BrAuniger in Nederland dus een stuk gunstiger'

1+ 1

= meer

Briiuniger heeft een goede reputatie opgebouwd in de wereld van deltavlieqers en paragliders, waardoor ook in Nederland ieder product van Brduniger uit voorraad leverbaar is. Wellicht een ndg belangrijker voordeel is

dat ook de meeste reparaties binnen enkele dagen uitge' De twee grootste fabrikanten van draagbare hoogtemeters

voerd kunnen zijn.

wereldwi.id, Brtiuniger en Flytec. hebben elkaar gevonden en zijn een vruchthare samenwerking gestart' Briiuniger

ln verband met de goede samenwerking kunnen vanaf

uit Duitsland was wereldwijd al twee keer zo groot als

dit jaar ook alle Flytec instrumenten door Brduniger in Duitsland gekeurd en geijkt worden. Ook dit scheelt weer

het Zwitserse Flytec wat de omzet in vario-hoogtemeters

ten opzichte van het transport naar Zwitserland.

betrof, maar Flytec heeft op haar beurt weer uitgebreidere productiefaciliteiten.

9

Voor nadere info : www.free"flight'instruments,com

qY.: =!-! jEr

...: ,

E

I t( E

e,: :tia.::-43:::::i4....

*:t::!:_:rt:t5:i!.::i1-,iriiti.: , ::::iif.3::.;i::ilaln

E.

'.-...

"*#

NEEM DAN EEN ABONNEMENT

Ions ffinnismaking:

voor slechts

€ 1?,' -U*f=Jss*s

Vul de bon en stuur hem in een gefrankeerde envelop naar:

Ballonstof Spechtstraat 16 1223 NZ Hilversum Een abonnement voor mensen

ik neem een abonnement op BAIIOnstof

Naam

],.,']r.tl,:',:x:lii]lll:i.

lAdi.et

uit Belgi6 kost € 16,-, kijk op www. KNVvLballonvaren.info voor meer gegevens.

Ballonstof verschijnt 4 x per jaar.

Losse nummers kosten € 3,95

xe$irr6de

}&Sh$*$ii&

,,

'

Irei

,{t;.. *J

,Utt r's,,

r': 1,,S.

':s felaxOSE:Wty,i0tHW;qAnT:{}c.;,,'Arr vooRSTEL Tor wIJ ZIGI

NG

\DqNIDE.WET.IUCHTVAART TER.IMPLE},IENTATJE:.VANIRICHTLI]N 2OO3/42ITG.INZAKE. MELDING VAN VOOF..

VALLEN IN DE BUR.GERLUCHTVAART).

'

, ,-

.

',

Opreen aantal:punteR kan het stuk ietwat

a (i

theoretisch overkomen, maar het loont de ,&"

{

L-d.. '*. a#ffil-*-*-' *. -"* .4:#e

moeite om het hele artikel te lezen voor het juiste begrip.

.,J

rl

*€ aEi{ABHftiilttr t*&-* ICAO geeft, als de International Organisat

.

voor de Burgerluchtvaart,,in hoofdstuk 3 vaAhnex 13 (9e editie) het doel van het ondezoek naar ongevallen en (ernstige) incidente'

weer: Ihe sole objective of the investigatia' of an accident or incident shall be the preven'

tion of accidents and incidents. lt is not th=

of this aciivity to apportion blame or liability. ln Nederland gaat het dan or-

purpose

het onderzoek dat wordt ingesteld door o: Onderzoeksraad voor Veiligheid (hierna OvV,

Voorts is in deze Annex aangegeven dat

.*

er een coordinatie dient te zijn tussen de onderzoeker, die verantwoordelijk is voor de

r:'

oor de helderheid en voor diegenen die mij niet goed

uitvoerinq van het onderzoek (in Nederland de OvV), met de

genoeg kennen: na jaren van handhaving van regels

justiti6le autoriteiten, waarbij onder meer rekening moet wor

op mijn manier en na enkele jaren van veiligheids-

den gehouden met een snelle vastlegging en analyse van het

management ben ik een aanhanger van strafrecht als ultieme

materiaal om het onderzoek te doen slagen.

remedie, maar dan echt ultiem: voor dat kleine deel van de

De Staat die het onderzoek uitvoert, stelt een aantal genoem-

luchtvaart dat niet wil leren, dat de wet niet respecteert. Daar

de zaken niet beschikbaar voor andere doelen dan het

zijn er in de luchtvaart maar heel weinig van, maar voor die

onderzoek van ongevallen of incidenten, tenzij de justiti6le

groep ligt 'een schone taak voor strafrecht'te wachten, die er

autoriteiten in die Staat vaststellen dat deze beschikbaarstel-

niet in de normale operatie is.

ling belangrijker is dan de nationale of internationale impact

De hoofdredacteur van Ballonstof vroeg mij een artikel te

die deze actie kan hebben op het betreffende onderzoek of

schrijven over dit onderwerp en met plezier ben ik er aan

enig toekomstig onderzoek. Bij de genoemde zaken, die niet

begonnen. Het kan wellicht aansluiten bij de discussie die

beschikbaar mogen worden gesteld, zijn genoemd:

in Ballonstof van het voorjaar van 2006 stond onder de titel

- alle verklaringen van personen, afgelegd tegenover het

.'lzorge! orn,veiligheidsbelgidl':,

t,,,: ,,1WlllCml.,lf

agemlt.ioop

?oqts dezg gevoerd werd

door

de Wilde en Cor van den Burg. Als het

onderzoeksteam tijdens de loop van het onderzoek; - alle communicatie tussen personen, die betrokken zijn bij de

operatie van het luchtvaartuig; - medische en priv6-informatie die betrekking heeft op personen die bij het ongeval of incident betrokken zijn;

:' de opnariie;.:va,n,der tockpi!:voice' retorder en de transcripten

ln een database moet alle informatie worden opgeslagen. De informatie moet beschikbaar zijn voor "any entity entrusted

hiervan; - opinies die zijn gegeven in de analyse van informatie, met

with regulating civil aviation safety or with investigating civil

inbegrip van de informatie van de vluchtrecorders.

aviation accidents and incidents within the Community".

Staten moeten maatregelen nemen

confidentiality of the information received by them" en de

rapport: in the interest of accident prevention the Sfate

informatie moet "ensure appropriate confidentiatity of the

or

release the Final Repoft as soon as possible. Ook hieruit

wordt

Het is deze laatste richtlijn die nu

]eidf.-tOt

een,wijziging van

duidelijk dat het gaat om het voorkomen van ongevallen of

de Wet Luchtvaart en waardoor diverse betrokkenen de ver-

incidenten, en dus niet om aansprakelijkheid in enige zin, waar

plichting krijgen om (naast de ongevallen) ook de incidenten

het rapport voor gepubliceerd wordt.

temelden.|....|.....,':.......

Deze regels in Annex

l3 zijn gesteld als een Standaard

Vanuit deze gecombineerde richtlijnen zijn verplichtingen

en

Staten hebben de verplichting deze regel dan over te nemen,

opgelegd:

tenzij zij hierover een deviatie hebben ingediend bij ICAO.

- elk ongeval

Nederland had, voor de Be versie van Annex 13, een aantal

- elk ongeval of incident wordt aan een onderzoek onder-

afwijkingen ingediend bij ICAO, maar deze zijn niet terugge-

of (ernstig) incident moet worden gemefdl;

worpen;

keerd in de 9e versie van deze Annex. Hieruit zou de voorzich-

- elk ander incident kan worden onderzocht indien verwacht

tige conclusie kunnen worden getrokken dat de Nederlandse

mag worden dat daaruit lering kan worden getrokken;

Staat de Annex 13 volledig onderschrijft.

- reikwijdte en procedure van het onderzoek worden bepaald door de onderzoeksinstantie, rekening houdende met deze

DE EEAIAEERiId6 FOOH -8I.,'ftSPA-

richtlijn;

Niet alleen ICAO is de weg ingeslagen waarbij veiligheids-

- geenszins wordt beoogd schuld of aansprakelijkheid vast te

onderzoeken zeer belangrijk worden geacht om wereldwijd

stellen;

verbeteringen te krijgen. Ook de Raad van de Europese Unie

is

- staten moeten aan het onderzoek een juridische status toe-

deze mening toegedaan" Reeds in 1994 is een richtliln (941561 EEG van

kennen die het de aangewezen onderzoekers mogelijk maakt

2'l november 1994, publicatieblad 1319) gepubli-

hun taak op de meest doeltreffende wijze uit te voeren in de

ceerd, waarbij grondbegrnselen werden vastgelegd voor het

onderzoek naar ongevallen en incidenten in de burgerlucht-

kortst mogelijke tijd'?; - onderzoekers (zoals van de OvV) hebben hiertoe een aantal

vaart. En hoewel bij het opstellen van deze richtlijn natuurlijk

bevoegdheden, zoals monsterneming en het betreden van de

in eerste instantie werd gedacht aan de grote burgerluchtvaart

ongevals- of incidentplaats, en het horen van getuigen;

met lijn- en chartervluchten, is nergens een beperking opgeno-

- in geval van ongevallen en incidenten wordt een rapport

men als zou dit niet van toepassing zijn op het ballonvaren.

opgesteld (door de OvV), waarin zo nodig veiligheidsaanbevelingen zijn opgenomen;

n 2003 werd een nieuwe richtlijn van de Raad gepubliffi }B ceerd, waarbij wordt voortgegaan op de ingeslagen r,veg. ffi

ffi nts ao"t van de richtlijn is vastgesteld:

to

contribute

to

- voor incidentenrapporten is vastgelegd dat de anonimiteit

van betrokken personen moet zijn beschermd in het rapport.

the

De verspreiding van incidentenrapporten kan zo ver gaan dat

improvement of air safety by ensuring that relevant informa-

het rapport gaat "naar diegenen, die op veiligheidsgebied

tion on safety is reported, collected, stored, protected and dis-

met de conclusies hun voordeel zouden kunnen doen";

seminated terwijl voorts is aangegeven dat fhe so/e objective

- en ook hier is vermeld dat een veiligheidsaanbeveling in geen

of occurrence reporting is the prevention of accidents and

geval een vermoeden van schuld of aansprakelijkheid voor

incidents and not to attribute blame or liability. Duidelijke taal.

een ongeval of incrdent vormt.

Deze laatste richtlijn is van toepassing op alle voorvallen die

ln de richtlijn worden de Staten opgeroepen de wettelijke en

een luchtvaartuig, de inzittenden ervan of enig ander persoon

bestuursrechtelijke bepalingen van de Staat overeen te laten

in gevaar brengen of die dat kunnen doen als zij niet gecor-

komen met deze richtlrjn.

rigeerd worden. Staten moeten er voorts voor zorgen dat

*

il

verplicht alle voorvallen gemeld worden, die zijn opgesomd in

5

de billage bij de richtlijn. Deze lijst van voorvallen omvat nage-

ln de considerans van deze wet is duidelijk aangegeven wat

E A i.' K $ tuU * T

trj fli

#

E

lil1L'_

E

t{ R,EA

V0 0

V E i !- { C

i-.!

EiD

3

noeg elk denkbaar voorval in de luchtvaart, hetzij bij biruWerf

he{ doel is van deze Raad: het onderzoeken van rampen,

van vliegtuigen hetzij bij operators hetzij op luchthavens hetzij

otlgeviltenign incidenten teneinde de oorzaak of vermoede-

bij de verkeersleidingsdiensten.

Het is niet doenlijk om deze

a o (o

.o

information received by them".

incident shall

o +J

E

"fo ensure appropriate

Voorts is in deze Annex het doel opgenomen van het eindconducting the inves:tigation of an accident

t+-

lijke oorzdkqnrvan het voorval of de categorie voorvallen en

Iijst hier op te nemen, maar kortweg zou gesteld kunnen wor-

van de omvang Van hun gevolgen vast te stellen en daaraan

den dat elke afwijking van de standaard gemeld moet worden.

aanbevelingen te verbinden.

Eveneens expliciet maakt de

wet melding van het feit dat,in

een strafrechtelijke of tuchtrechtelijke of civielrechtelijke procedure als bewijs niet kunnen worden gebruikt: - verklaringen van personen die zijn afgelegd in het kader van

het onderzoek door de Raad, tenzii met uitdrukkelijke toestemming van betrokkene; - de, met een technisch hulpmiddel vastgelegde, communica-

tie tussen personen die betrokken zijn geweest bij het laten functioneren van een vervoermiddel; - de in het kader van het onderzoek vastgelegde medische

of priv6-informatie over personen die betrokken zijn bij een voorval, tenzij met uitdrukkelijke toestemming van betrok-

DE TIELIKOPTERVIEW BOVEN DEZE REGEI.S

kene;

Als dus alle hiervoor liggende regelgeving bij elkaar wordt

- gegevens, die zijn ontleend aan de

flight data recorder of de

gevoegd mag duidelijk zijn dat de lijn, die de overheid in hoor: te zetten, moet liggen in de promotie van de melding van

cockpit voice recorder en de transcripten ervan; - meningen die zijn geuit in het kader van de analyse van het

voorvallen om te voorkomen dat er ongevallen plaatsvinden, en dat deze meldingen veilig gedaan moeten kunnen worden

onderzoeksmateriaal.

zonder dat er een direct risico op vervolging uit voortvloeit. e wettelijke mogelijkheden van andere autoriteiten

Partijen in de luchtvaart zijn gehouden om meldingen te

om de gegevensdragers die hierbij horen ter inzage

doen op basis waarvan een onderzoek kan worden gestart.

te vorderen

of in beslag te nemen zijn niet toege-

Dat onderzoek kan een intern onderzoek zijn of kan door

staan, behalve in geval van maatschappelijk zeer ernstige mis-

een onafhankelijke instantie worden uitgevoerd, zoals in

daden als gijzeling en moord. Het leidt voor niemand twijfel

Nederland de Onderzoeksraad voor Veiligheid.

1 Voor ongevallen geldt een verplichting om te melden bi1 de OvV Deze plicht ligt op de gezagvoerder. Voor incidenten zal in de toekomst gaan tellen (na aanname van de in het begin gemelde wijziging van de wetgeving) dat de gezagvoerder 6n de operator (i,c. de houder van een AOC) de plicht

heeft om te melden bi.i IVW Het ligt in de lijn van de verwachting dat bij IVW data worden verzameld en dat aan de AoC-houders de plicht wordt opgelegd om de onderzoeken te doen waarbi.i het uitgangspunt is dat gekeken wordt naar wat de oorzaken van incidenten zi.in en verbeteringen wor den aanqebracht om herhaling te voorkomen.

I

Afhankelijk van de manier waarop tegen deze richtlijnen wordt aangekeken, kan deze beperkt worden gezien en derhalve alleen van toepassing op de onderzoeken van de Onderzoeksraad voor Veiligheid (waarvoor deze juridische status is geregeld). Ook kan deze breder worden gezien en dan zou

:ij ook van toepassing zijn op andere

onderzoekers, zoals de interne onderzoekers van de Koninklijke Luchtmacht en Luchtverkeersleiding

Waar deae onderzoekers last van kunnen hebben is

Nederlanci

het gegeven dat zij, op hasis van het Wetboek van Strafvordering, gedwongen kunnen worden eee

getuigenverklaring af te leggen ten overstaan van een rechter. Hiermee wordt hun status in het onderzoek te niet gedaan omdat zij ook gedwonger kunnen worden om informatie te verstrekken over de identiteit van betrokkenen. Het Openbaar Ministerie schroomt er in Nederland niet voor iets dergelijks te doen, zoals al is gebleken bij betrokkenen van een ongeval die slechts gedeeltelijk getuige waren, maar gedwongen werden een verklaring te geven.

tl;:l:; r

Een uitgebreid artikel over deze

wet

is opqenomen in het Journaal Luchtrecht nr' 7.

,

;1.:.:.,,.pr6iinaa*fji!:yali'Aai'e*.onderioe( gedaan wordt om .:.:,:'.:,,.,t<oiniln

toi,v*tigeiingen in het hele

::::rr:ir,:ssi riitspraak :, l:r:..:,.

..

te

systeem, zonder dat er

woidt gedaan over schuld of aansprakelijkheid.

!'-''r rjl:;r

r:i::r'i

L:t:rr,\lii ':iii:r':lriE

POLITIE EN Jt'STtTIE {1)?

De vraag kan gesteld worden of er tiberhaupt een taak is voor

politie en justitie bij ongevallen en voorvallen in de luchtvaart.

:Dilarvoor mogen de onderzoeksresu ltaten ook n iet gebru kt

Als de mogelijkheden om het politiewerk uit te voeren, door

worden, Een aantal specifiek genoemde gegevensdragers

wet- en regelgeving beperkt worden en de diverse hogere

mogen niet worden gebruikt voor andere doeleinden dan het

wetgevers aan hebben gegeven dat de veiligheid belangrijk is,

onderzoek van de Raad.

wat moet je dan als politie nog doen bij een ongeval? lndien

i

Het is mijn sterke impressie dat er geen voorvallen worden

er al een vermoeden is van een strafbaar feit, mag er geen

gemeld bij de OvV en dat er amper ongevallen worden gemeld

gebruik worden gemaakt van zaken als een flight data recor-

bij de OvV. En onder ongeval valt ook een passagier die tijdens

der of een cockpit voice recorder en mag ook de communica-

de landing een gebroken been oploopt.

tie tussen 'het vervoermiddel' en anderen, zoals de radiocom-

DE MOGELIJKHEDEN VAN DE OFFICIER VAN JUSTITIE

van Strafvordering aan dat de vermoedelijke dader, aangeduid

EN DE POLITIE

als de verdachte, het recht heeft om te zwijgen en moet hij

De vraag komt op hoe ver justitie en politie moeten gaan

hierop worden gewezen. Wat kan de politie dan nog?

municatie, niet worden benut. Bovendien geeft het Wetboek

op dit gebied. lk wil hiertoe een zijsprong maken naar de Polrtiewet 1993 en meer specifiek naar artikel 2 van die wet'

en voorbeeld en dat kan 66n op 66n worden overgezet

Hierin is de taak van de politie omschreven:

op het ballonvaren: tijdens een nadering aan het einde

De

van een VFR-vlucht stopt de motor van een 66nmotorig

politie heeft tot taak in ondergeschiktheid aan het

bevoegde gezag en in overeenstemming met de geldende

vliegtuig. Een glijvlucht naar het nabij gelegen vliegveld is niet

rechtsregels te zorgen voor de daadwerkeliike handhaving

meer mogelijk en er wordt een noodlanding gemaakt in een

van de rechtsorde en het verlenen van hulp aan hen die deze

weiland. De vliegel enig inzittende, is niet gewond, maar he{

behoeven.

vliegtuig loopt aanzienlijke schade op. Het is interessant om te weten waarom de motor gestopt is: was er sprake van een

wee zaken springen in het oog te weten het bevoegde

lege tank (en dus mogelijk onvoldoende vluchtvoorbereiding),

gezag en de geldende rechtsregels en zij verdienen

was er sprake van een technisch mankement (en dus een

enige aandacht.

mogelijke noodzaak om verbeteringen aan te brengen) of was

Het gegeven dat er sprake is van ondergeschiktheid aan het

er sprake van een bedieningsfout? ln dat geval er sprake is van

bevoegde gezag geeft aan dat de politie geen zelfstandige

een mogelijke onvoldoende vluchtvoorbereiding zou gesteld

macht is, maar optreedt onder gezag van de officier van jus-

kunnen worden dat de politie een taak zou kunnen hebben,

titie waar het gaat om de handhaving van de strafrechtelijke

omdat er voldoende brandstof in een vliegtuig aanwezig moet

rechtsorde. Hiertoe kunnen aanwijzingen gegeven worden,

zijn bij de uitvoering van een vlucht om die vlucht veilig te

omdat het bevoegde gezag verantwoordeli.jk is voor optreden

kunnen volbrengen, dus een Ianding binnen de afmetingen

en resultaat. Deze aanwijzingen moeten uiteraard ook weer in

van het luchtvaarttelrein, Als er sprake is van een technisch

overeenstemming zijn met de geldende rechtsregels.

mankement wordt de taak van de politie al mlnder helder: er

Het gegeven dat er overeenstemming moet zijn met de gel-

is een

dende rechtsregels duidt er op dat niet alleen rekening moet

niet altijd even helder ziln voor wat betreft het toekennen van

worden gehouden met hetgeen in formele (Nederlandse) wet-

schuld of aansprakelijkheid aan een bepaald persoon, waarbij

geving is vastgelegd, maar ook met de jurisprudentie en regels

het eveneens zeer de vraag is of politie en justitie hiervoor vol-

van internationale herkomst, zoals die regels die hiervoor zijn

doende toegerust zijn.

genoemd, met inbegrip van de Europese richtlijnen,

En als er sprake is van een bedieningsfout ...? Wie weet dat?

Dit impliceert dat de Officier van Justitie en de politie reke-

In feite alleen de betrokken vlieger en die kan zich beroepen

ning moeten houden met het gegeven het onderzoeken van

op zijn rechten, onder andere om geen verklaring af te leggen.

ongevallen en voorvallen een hogere prioriteit heeft en dat de

Als evenwel gekeken wordt naar de taken van de Raad dan

uitkomsten van die onderzoeken niet gebruikt mogen worden

moet de betrokken vlieger meewerken aan het onderzoek en

in strafrechtelijke onderzoeken. Als gekeken wordt naar de

dus ook een verklaring afleggen. Omdat er geen informatie

Europese richtlijn zou zelfs gesteld kunnen worden dat de taak

van de Raad naar de politie mag gaan, kan de man dus veilig

van politie en justitie een zeer beperkte aan het worden is. Het

een verklaring afleggen en al snel aangeven wat er mis was.

zal voor de meesten in de luchtvaart duidelijk zijn dat de bij-

Maar wat kan of wat doet de politie dan nog? Zi) kan niet veel

drage aan de verbetering van de veiligheid belangrijker is dan

meer.en.zal dus overgaan

urtgebreider onderzoek nodig waarvan de uitkomsten

tot statistische vastlegging van de

het strafrechtelijk vervolgen van personen, die betrokken zijn

informatie: wie, wat. waar en hoe, om antwoord te kunnen

bij de operatie.

geven als er later vragen gesteld worden door de verzekerings-

maatschappij (indien die vragen ooit gesteld worden).

{5

*) \n

=

: {s

s

:-

:

.; '

,L)

De roep dat 'de maatschappij eist dat er onderzoek

wordt erger

; e

gedaan' is, na de ongevallen in EnscMe en Volendam

:

4 oktober 1992 deze veiligheid

".nJig

in elkaar zakte

door

op terugkomen omdat er wel rnogelijkheden zijn voor politie en justitie om iets te doen bij ongevallen en voorvallen. grove schuld of opzet. ln die gwallen zou er wel degelijk een

:': r. gebruik te.niakenvan.de onderzoeksrapporten van de diverse . ondernemingen of -de OvV. Binnen derluchwaartsector zijn er groo! deel n"l Ot luchtvaart betreft) voor ", , ffi B ""n voorrzover mij bekend. geen tegenstanders van dit systeem W ingevuld kunnen worden door een betere rechts,. .. bescherming van de mensen in de luchtvaart tegen zowel ,, omdat men er zelf belang bij heeft om de veiligheid te verbeteren. Wie de boel kapot wil maken, moet uit het systeem bestuursrechtelijk als strafrechtelijk optreden van dezelfde worden verwijderd. samenleving, die wil dat de mensen hun werk zo goed mogeWant Een andere mogelijkheid zou kunnen zijn dat er gekeken lijk doen met zo min mogelijk ongevallen en incidenten. wordt naar het opvolgen van aanbevelingen, die voortkomer' wie is er bij gebaat in onze samenleving als informatie over geen verbeteringen uit de onderzoeken binnen de organisaties en het opvolgen voorvallen niet bekend wordt, waardoor er van die aanbevelingen in enige vorm af te dwingen door niet kunnen worden doorgevoerd? We houden het dan onveilig en wat op de ene dag kan gebeuren bij e6n vlieger, ballonvaarder strafrechtelijk op te treden tegen die organisaties. Het is in het verleden in de petrochemische industrienmet succes toeof verkeersleider kan dan de volgende dag of enkele dagen gepast. Het opvolgen van aanbevelingen is dan het "zwaard later weer gebeuren bij een andere vlieger, ballonvaarder of van Damocles" voor de bedrijven, en niet voor de werknemers verkeersleider. Veilig of onveilig?

Als gekeken wordt naar het stuk 'Zorgen om veiligheidsbeleid' in die bedrijven. De verantwoording om de organisatie en de (zie Ballonstof voorjaar 2006) dan is de start de verwondering luchtvaart veiliger te maken dan zij nu is, komt dan te liggen bij de bestuurders van de organisaties. bij Willem Hageman dat er geen rnformatie te krijgen is wat er

,,,ffi

e rgqp 9m.een veilige samenleving zou juistl(waar,..r;..r'

gebeurde bij 'een harde landing van een ballon in Friesland". lk kan zeggen dat ik deze verwondering deel: als ballonvaarder wil ik ook weten wat er gebeurd is, of mij dit had kunnen overkomen en wat ik eventueel kan of moet doen om er te zorgen dat dit mij niet

voor

overkomt.

De reda.c.tie kreeg een,verzoek.em-\Arataude.RumrRers,varr

TEKST: HANS

HourMAN

ILLUSTRATIE: ONTWERPFABRIEK

-

RUTGER COUCKE

Ballonstot Een-trouwe ab:qaneermls19,,gltekrflu.r,rrners:,e!..rsdlde

qreag edn verz4melng,comeleer hebben. Het bleek nielzomiar een abonn6e..r,naar Erlk Busrnaq, ujt 9en begelei{wonen project in Zwolle. Hij is al jarenlang een trouwe lezer v;n Ballonstof en een echte ballonliefhebber.

De redactie kon hem niet helpen, maar misschien zijn er onder u nog mensen die wat

orJa

nrr*"rs

Het gaat om maart 1997, december 2002 en Najaar 2004. Mocht u 66n of meerdere ,an dere

kunt u contact opnermen met zijn begeleider:

Rijnlaan 177,

8032 MX Zwolle.

il

voor Erik hebben.

nr*"rr ;;;t hJb"",

DE ENTOE ECHIE

\u[)

OOO

alloep 9

c

o +-

)3 o

o-

(5

Z

o

o

Ballonvlgrten zoqls ballonyaren fedoeld is De Nationale Ballonvaart Bon is een initiatief, gebaseerd op een netwerk van enkele tientallen

gerenommeerde ballonvaartbedrijven in Nederland en Belgid, van Groningen tot Brussel.

Meer informatie vindt u op: www.nationaleballonvaartbon.nl

"ubollon'

r"hi3 ' \,,r" t

::,1#:* 3;li:m ;:::::;;l"Jli'#""

r'f r)'

n

JOIN THE PROFESSIONAL NETWORK

I ;

i

I I

I

1)

a C

: ro

_o

it;aar best.r.rt

r-le

voetbalvcreniging 'Luctor et

Emcrr;o' 75 jaar. U vraagt zich af wat riat mct hete luchtb.rllons te m.rkcn hceft? Nou het volgcnde.

Nadat Gcrrit M.rkkinga in 2003 hct Warsteiner logo op ziln

oprit hccft bcstraat was hij wccr.lan w.tt nieuws toc, lo ont stond 'Warsteincr Balloclnrnq; Almclo'. Om ccn t.;cschikt start locatic tc vinc.k'n wa.rr;c 5 Ballonncn do lucht in kunt latcn 1,;aan

kwarn hi1 bil "Luclor ('l Emcrgo" tcrccht waar hij clc

bcschikking krccr_; ovcr twct' vcldcn. Hct bijzonclr-'r<: was cl.rt

t:r.rllccn llallons w.rrcn van hcl bcwustc brt'rnrc'rk. ln scptcm lrcr 2005 hcr'It Ct'rril dt'vijl W,rrstcincr ballotrncn uitqono rlir;cl om oJr Koninr,;inrrt'rlaq 2006 n.tar Almclo toc

\+JJ

m

C

: ro

_o

i

te komen. Deze 5 zouden op 29 april omhoog gaan, let wel, zouden- Helaas was op de eerste avond de wind de spelbreker en moest alles afgelast worden. De tweede avond waren

dc wcergoden cle orqanisatic beter gezind en kon het hele programma worden afgcwerkt. Van de mogelilkheid om ecn ballon, ook wel enveloppe, van binnen te bekijken werd goed gcbruik gcmaakt. De night glow kon ook doorgaan. Voor deze

night-qlow had mcn twt'o extra gasten uitgenodigd cn wel

te halen. We wachten af en houden de website

'orrs Kcarlke' cn 'ons Wicfkc'. Altijd mooi om te zien. Tijdens

www.warsteinerballooningalmelo.nl

<le r-right

glow was er ook cc.n miniatuur ballorr aanwczig, wat

t.crr spt'ciaal cf foct .tan hct gchecl qaf. lnmiddels

hccft Gerrrt

en medewcrkers hem alvast succes wens.

Makkirtq.r, <.lt'organrsator, rlo snraak tc pakke'n c.n wil hij vol r;t'rrtl jaar prolrt.ron om tcnminsto 15 ballons naar Alrnclo

in de gaten of

www.maksteiner.nl. lk denk dat ik ook namens alle bezoekers

TEKST EN FOTO'S: THEO HELTHUIS

o a

J-t

C

: (I)

-o

wwvtr.vaa rtreg istratie,

n

I

WAT BEGOI\ ALS EEN DIGITALE VINGEROEFENING VAN MATHIJS DE BRUIJN, GROEIT NU

UIT TOT EEN ADMINISTRATIE-INSTR,UMENT VOOR DE BALLONPILOTEN. ONDER AI\DER MET DE'VRF' HEEFT DE KNWL AFDELiNG BALLONVAREN ZICH EEN BETROUWBARE PARTNER GETOOND VOOR ZOWEL DE BALLONVAARDERS ALS DE OYERHEID,

ffi :::1Lia5E

: :i"

't

r:

*fl

".d*P

'

orspronkelijk werd iedere piloot verondersteld zijn

worden daarbij niet aan de landeigenaar gegeven. Dit discrete

vaartregistratie op een zelfdoorschrijvend formulier

systeem werkt

te doen en een kopie per post of per fax naar het

streren en de manier waarop wij er mee omgaan, heeft in het

tot nu toe zeer goed.

Deze manier van regi-

de KNVvL in Den Haag te sturen. E6nmaal per week ging de

overleg met de LTO een doorslaggevend belang gehad in het

toenmalige voorzitter Hans de Vos naar het Jozef lsradlsplein

tot stand komen van het beroemde LTO convenant.

: o

een klacht van een boer was, ging Hans de Vos op zijn fietsje

toen de website een facelift kreeg en bovendien van

naar het hoofdkantoor moest om door een berg papier heen

provider verhuisde boodt dat mogelijkheden voor een

te spitten om dan misschien nog de bewuste vaart niet te

volwassen database. Nu kon er op trefwoorden worden

_o

gezocht. Dat was bijna een even grote sprong voorwaarts als

bij de toenmalige Rijks Luchtvaart Dienst geregistreerd kon

de overgang van papier naar digitaal, zij het, dat er minder

worden. Daar was al helemaal niemand bereid in de registra-

weerstand was te overwinnen. Een enkeling volharde nog in

tie te gaan zoeken. Het gerucht ging, dat er een prullenbak

de papieren methode, maar staakte zijn strijd toen besloten

achter de fax stond waar de registraties meteen in verdwenen.

werd geld te rekenen voor het invoeren van de faxen.

Daarnaast registreerden [en doen dat nu nog] de PBN leden

Een andere reden waarom de efficiency dramatisch toenam

op de'papieren manier' bij de PBN. Als een boer met een mel-

was dat de RLD [inmiddels IVW] gestopt was met het aan-

ding kwam, was de kans groot dat de KNVvL het antwoord

nemen van registraties. Er zijn nu nog maar twee punten voor

schuldig moest blijven en slechts door kon verwijzen naar de

registratie: de KNVvL website voor de digitale methode en de

PBN

of de

RLD.

Vl

C

om de boel te sorteren en op te bergen. ledere keer als er

kunnen vinden. Dat laatste kwam doordat in die tijd ook nog

o P

PBN papier methode.

DIGITAAL

TOEKOMST

Aan de wieg van het vaartregistratiefomulier op internet

NABIJE

stond de bouwer van onze eerste website: Mathijs de Bruijn.

Momenteel wordt de laatste hand g€llegd aan een aparte web-

Als ras-automatiseerder ergerde hij zich aan de situatie.

site voor de registratie: www.vaartregistratie.nl

Onder zijn voorzitterschap betrad de Afdeling Ballonvaren

Een mooie

de elektronische snelweg inclusief een vaartregistratie die als

kelijk is voor piloten en ballonbedrijven. Het wordt namelijk

e-mail verzonden werd naar een centraal punt. De invoering

mogelijk om te allen tijde uw eigen gegevens te raadplegen.

ging niet zonder slag of stoot. Zoals gebruikelijk bij dit soort

Als piloot kunt u alle vaarten die u gemaakt heeft, ook voor

innovaties leverde het de nodige weerstand onder de leden.

anderen, opvragen, doorzoeken met de zgn. cross checks, uit-

olergang van een fysiek papiertje naar het abstracte van

printen of opslaan. VtV-houders kunnen alle vaarten die onder

De

digitale dataverwerking was voor sommigen een hele grote

I

optie hier is, dat de database gedeeltelijk toegan-

hun vergunning zijn gevaren op dezelfde wijze raadplegen.

stap. Uiteindelijk hebben ze die genomen. Mede omdat er

Deze extra

een protocol werd opgesteld dat in het kort neerkomt op het

onderdeel van wettelijk verplichte administratie van ballon-

volgende:

vaarders te maken. Het systeem is voorzien van de modernste

- de database is alleen toegankelijk voor twee personen binnen

'encrypt' methodes, dezelfde die voor internetbankieren wor-

de KNVvL. Deze personen [registrars] zullen geen mededelin-

faciliteit maakt het mogelijk om de database een :

den gebruikt. Dus uw gegevens zijn waterdicht beschermd.

gen doen aan anderen over de inhoud van de database; - alleen aan een ambtenaar met een opsporingsbevoegdheid

at begonnen is als een vingeroefening van 66n

worden mededelingen verstrekt en dan nog alleen, als het

van onze leden is uitgelopen op een moderne

een specifiek geval betreft.

automatisering die ieders gemak dient.

:i

Dat van landeigenaren die met slechts twee telefoonnummers I

LTO CONVENANT

antwoord kunnen krijgen op hun vragen -tenzij het een

Het is dus niet zo, dat de database ter inzage ligt aan de eer-

ballon betreft

ste beste veldwachter die wel eens wil weten wie er zo al bal-

die met groot gemak een betrouwbare administratie kunnen

- , dat van ballonpiloten

PBN-

en ballonbedrijven,

lonvaart, integendeel. Slechts op zeer gerichte vragen wordt

voeren.

een antwoord verstrekt.

De KNVvL

Landeigenaren die informatie willen worden op een andere

bare partner te zijn voor de overheid, de VtV-houders en niet

manier bediend. De registrar zoekt uit welke vaart het

in de laatste plaats voor ballonvaarders.

Afdeling Ballonvaren laat weer zien een betrouw-

ongemak bij de landeigenaar mogelijk veroorzaakt heeft.

Daarna meldt hij aan de bewuste piloot dat zijn vaart mogelijk de oorzaak is geweest van ongemak en of hij zo vriendelijk wil

zijn contact op te nemen met de landeigenaar en het een en ander op orde te brengen. Naam en adres van de piloot

RUTGER COUCKE

:

o

Het zoeken naar de grenzen

tt GOOGLE: Bennett, James Gordon,

:

1

841

-l

91 8,

American newspaper

Winnaar in 1906 werd de Amerikaanse ballonvaarder Frank

proprietor, b. New York City; son of James Gordon Bennett.

(tr

Educated mostly

.cI

the management

in

France, he took over (1867)

Purdy Lahm (zie foto) met een afstand van 647 km. Hij landde

from his father

in het Engelse graafschap Yorkshire nabij Searborough.

of the New York Herald. ln 1 869-71 he

De man bracht het later

tot brigade generaal van de

financed Henry Stanley's expedition into Africa to find David

Amerikaanse luchtmacht. Waar het winnen van de GB-race al

Livingston, and from 1879 to lBBl he supported the ill-fated

niet goed voor is..,

expedition of G.W. De Long to the arctic region. ln repofting international news the Herald scored repeated triumphs. After 1877, Bennett lived mostly

in

ames Gordon Bennett was de uitgever van de New York

Paris, directing his newspapers

Herald en had daarmee een vermogen verworven. De man

by cable, and with John W. Mackay he organized (1883) the

was vanwege zijn metier uiteraard belust op nieuws en

Commercial Cable Company to handle European dispatches.

om nieuws te genereren stimuleerde hij grensverleggende acti-

He established London and Paris daily editions of the Herald;

viteiten. Hij financierde enkele befaamde autoraces en voor de

the Paris paper was an unprofitable, sincere attempt to pro-

ballonvaart en later ook de luchtvaart zag hij mogelijkheden.

mote international goodwill. Bennett was fond of sports,

De oprichting van de F6deration Aeronautique lnternationale

especially of yachting, and established the James Gordon

(FAl) kwam mede dankzij zijn inspanningen

Bennett cup as a trophy in international yacht races and simi-

een enorm bedrag aan prijzengeld en een waarlijk monsterlijk

lar cups for balloon and airplane races.

grote trofee koppelde hij zijn naam aan de gasballonvaart.

tot stand. Met

I

it jaar wordt de Gordon Bennett Ballon Race (GB)

De 49e editie van de Gordon Bennett Ballon Race werd in

voor de vijftigste keer gehouden.

2005 gewonnen door onze zuiderburen Bob Berben en Benoit

De eerste GB Ballon Race ging van start in de Parijse

Simeons. Daarmee komt de gouden jubileum editie van

dit

Tuilerien op 30 september 1 906, voorafgegaan door een

spektakel dichtbij, om de hoek zogezegd, in het Vlaamse

kanonschot dat werd afgevuurd door de Amerikaanse kran-

Waasmunster. Georganiseerd door de Koninklijke Belgische

tenuitgever James Gordon Bennett. ln dat jaar namen 16

Ballon Federatie gaat op 9 september a.s. de race van start.

teams deel aan deze lange afstandswedstrijd gasballonvaren.

het ter perse gaan van deze uitgave was nog niet bekend of

Bijzonder was de deelname van Alberto Santos-Dumont die

ditjaar een Nederlands team aan de race zal deelnemen.

Bil

aan zijn ballonmand een zes pk sterke motor bevestigd had

Laten we niettemin hopen dat ook deze editie van de GB-race

die hij had voorzien van een horizontale propeller. Volgens

de volle aandacht van de wereld zal krijgen, precies zoals dat

deze excentrieke ballonvaarder was hij daarmee beter in staat

honderd jaar geleden ook het geval was.

om de hoogte te regelen dan met de zandzakken waarmee de

De pogingen van de deelnemers om de langste afstand af te

traditionele ballonvaarder de hoogte regelde.

leggen verdienen het, evenals de inzet van de organisatie die

Erg gelukkig was ie niet met deze vinding want tijdens de

ook een formidabele prestatie moet leveren.

vaart werd zijn mouw door een propellerblad gegrepen en verloor hij zowat een deel van zijn hand.

HANS VAN HOESEL

t i ;'i i.l t iitlirir j!i,i.ii: i:lir

::ti!i"j:.i

irr'!i!:ij1

iriiiii-i*l': ij!i---

t iriJl:aii-;,* -j:i.

ilt:a.ll.li-a! .:ii:1:. ii:i:rtl

:rijii;y

j,.r:a,i:,

' 1i'j,.:iJil ,:i::.!:i.:i'.j a;i:::::i::ta.:-i:i::.i:!::,

.l;

-*t i ',

l-&"i*

?rr,i -'. .

$.i.

*

s* v1 ;:B_

.:. !5

,144. .

-*r?

i;'q:

;.:.

-F

TIil I,il

PH-ItJ

r@

-

2003

PH-ROI

-

2004

PH -G P5

-

?004

Rob Wiegers Bal.Lonvaart B.V.

levert sinds 200L: - Verkoop Kubicek Ba[[oons - Ballononderhoud aan a[[e mer,.

Bal.l-ononderhoud

ALs grootste

en

fn

i:.

onafhanketijke onderhoudsbe:van Nederland bjeden wij BvL -

100 uurs/jaartijkse inspeci = ba[[ononderhoud en reparaties ., voor de volgende bp[[onmerker: PH-GRN

-

PH-DZB

2OO5

-

2OO5

PH.KU

B

-

2005

ry***%

Cameron, Kavanagh, Kub::= Lindstrand. Schroeder, S. Thunder & CoLt en Ultra Magic

,I iry

.

Hierbij worden geLijke tarie. . gehanteerd, ongeacht het n=' Uiteraard hebben wij ook z onderdelen ten behoeve ,: reparaties in voorraad. Ne=voor meer informat'ie c0ntact

-.

ons op.

PH-RrG

-

2006

PH-MKO

PH.RKJ

.

?006

*AIIGNVAAftTC'N *

e i |r: ;: vr: I k i: +

p

ii

i_,

L:i

re ir * ; llc

+

i'':

:

ballonfabrikant in 0ost Europa en is gevestigd in het Hart van Europa, Tsjechid. De expertise van deze ballonfabrikant begon 'in 1983. Kubicek Battoons fabriceert zdn bal.l.onnen van UV bestendige en Kubicek

is de grootste

kleurvaste potyester ballonstof. Kubicek Balloons is a[s eerste ba[onfabrikant door de EASA gecertificeerd wat een hoog niveau van klantenbenadering garandeert. En dit alles tegen een zeer concurrerende prijs. Voor meer informatie of een vrijblijvende offerte, neem gerust contact met ons op.

Rob

ltliegers Ballonvaart

Niets Peter v/d BreemerlYeg 3768 IdP 5m T 035-603002 F 035-602946 M 06-4810655 E niets @ ku bicekbatloons.r Vf www. ku bi cekballoons.r

Eerste vastgelegde ballonvaart?

T Tegengekomen Op een website met stock-foto's kwam de redactie deze ballon

tegen. Volgens de summiere informatie is de ballon van papier gemaakt, 38 meter hoog en gemaakt in Brazili6. De foto is gemaakt door ene Marcelo Moura.

Graag zou de redactie meer weten: wie heeft die ballon waari

om gemaakt en wanneer? Heeft dat ding echt gevaren? En zo ja, waren er mensen aan boord? Noem maar op. Een ieder die meer informatie kan verschaffen, graag.

,ANNA CHRONISMA'VRIJ NAAR ROGIER VAN DER WEYDEN

DE REDACTIE

Ballonvaarders laten niets aan het toeval over. Uiterst secuur gaan ze met het

materiaal om. Dat begint al bij de aanschaf van een ballon. Absolute zekerheid staat immers voorop. Vandaar ook dat ballonvaarders, als het om verzekeringen gaat, zich wenden

tot

De Keyzer Assurantidn.

H6t kantoor met expertise op het gebied

van alle baflonrisico's. Een volstrekt onafhankelijke adviseur, die juist door die onafhankelijkheid het meest optimale verzekeringspakket kan aanbieden.

Bij De Keyzer staan ze op de bres voor de ballonvaarder. Een hele geruststelling.

*

DE KEYZER ASSURANTIEN

assurantien hypotheken pensioenen financiering

Voor meer informatie kunt u contact

Wilhelminapark 25, Breda

opnemen met dhr. A.Ripson.

Telefoon 076-533 35 55 /Telefax

'

Postbus 4670, 4803 ER Breda

076-5145255

o

Observerloze wedstrijden: een s

tJ}

c :

LINDSAY MUIR SCHREEF NAAR AANLEIDiNG

VAN HET EUROPEES KAMPIOENSCHAP

te leggen wat het verschil is met de oude, vertrouwde wedstrijd. In de goeie oude tijd had ieder team een observer die, naast het meten van de markers, opschreef of je wel of niet

o

HETELUCHTBALLON IN HONGARI]E EEN

door een gewas was gereden, een aanvaring met een andere

-o

ARTIKEL VOOR DE BRITSE TEGENHANGER

ballon of de grond had gehad en zorgde er zo voor, dat men

VAN BALLONSTOF: AEROSTAT. HIERONDER EEN VERTAALDE SAMENVATTING DIE ONS

INZIENS HAAR STANDPUNTEN GOED WEERGEEFT,

zich in het algemeen verantwoordelijk gedroeg. Bovendien

waren ze in de mand goed te gebruiken. Omdat ze nogal op overleven waren ingesteld keken ze goed om zich heen en je kon er vanuit gaan dat ze je waarschuwde als er een andere

ballon te dicht in je buurt kwam. Je kreeg 66n observer per keer en je werd verondersteld hem of haar bijtijds en heelhuids

it artikel was bedoeld als een verslag van het kampi-

weer af te leveren.

oenschap maar eindigde als een kritische beschou-

De bedoeling van de task was naar een kruispunt, doelkruis

wing van een piloot op de observerloze-uitsluitend-

coordinaat te varen en een marker te gooien om aan te geven

of

met-loggers-methode van een heteluchtballonwedstrijd.

waar je was. De marker was belangrijk, want als je die niet

Naar mijn idee wordt de stap naar de observerloze

terug kon vinden had je geen punten in die task en mogelijk

wedstrijd gemaakt zonder inspraak van degenen die actief

ook niet in de daaropvolgende. Het gooien van een marker

bij de sport betrokken zijn. Ik weet dat er een aantal piloten

een handigheid die geleerd kan worden; het was mogelijk een

ft te gooien en toch binnen

is

ongelukkig zijn over de gang van zaken, maar ik ben er niet

marker van 4000

van overtuigd dat er naar ze geluisterd wordt. De heersende

scoren. Uiteraard is de kans op een goed resultaat veel groter

opinie is, dat het onvermijdelijk is de wedstrijdmethode met

als

observers achter ons te laten. lk ben daar niet van overtuigd

het wenselijk zijn hoog te blijven in verband met het aanvaren

d,e

50 meter te

je laag vaart, maar onder bepaalde omstandigheden kan

en hoop met dit artikel een debat te openen over dit onder-

van het volgende doel. Toen ik met wedstrijdvaren begon,

werp. Als ik ongelijk blijk te hebben houd ik verder mijn mond

werd mij duidelijk gemaakt dat het belangrijk was danwel in

en zoek een andere sport, maar heb ik gelijk, dan heb ik mijn

een scoring area te gooien danwel op een plek waar de mar-

sport gered.

ker was terug te vinden. Hier

... Genoemd kampioenschap was een testronde voor toekom-

niet alleen helpen ze bij het opstijgen en

stige observerloze wedstrijden. Het is zinnig om op dit punt uit

bergen van de ballon, maar zij waren onmisbaar als 'marker-

wordt de rol van crew duidelijk;

- na de vaart - het

:-

::;

::: "_:ir

;:.

ta

f

.:..:

;

pje te

o

+,

a

monitoren'. Een marker gooien geeft je een onmiddellijke

,E

indicatie hoe goed of slecht je het gedaan hebt. Bij een slechte

A

ASKS?

l-

Het gebruik van loggers brengt ons nieuwe tasks, zoals de

worp moet je je daar mentaal meteen overheen zetten en je

'box' en de 'star'. Het is mij niet duidelijk waarom we meer

concentreren op de volgende task. Een marker volgen tot de

tasks nodig hebben, terwijl we nog niet de helft gebruiken

grond van 2000 ft en ondertussen bezig zijn met de volgende

van de tasks die nu al mogelijk zijn. Laten we met de star

task vraagt oefening en is een goede test voor de kwaliteiten

beginnen. Het is eigenlijk een Judge decleared goal met een

van de piloot.

: l\]

-o

hoogte. ln plaats van kijken waar je heen gaat is iedereen gefixeerd op zijn instrumenten. Door de afwijking van GPS van

ij de loggermethode krijg je een stuk of 2 Tupperware

*/- I0

observers [GPS-loggers] 6n een marker. Loggers zijn erg

en is het daardoor niet mogelijk iedere piloot onafhankelijk

'l984'

goed te scoren. De feedback van het markerwerpen blijft

[George Orwell]. Het enige wat ze doen is dingen

meter is een groepsresultaat een waarschijnlijke optie

zeer precies registreren; ze praten niet tegen je, bieden je geen

achterwege en varen naar een denkbeeldig punt in de lucht

pepermuntje aan, kijken niet of er andere ballonnen in de weg

net zo spannend als kijken naar het drogen van verf. Datzelfde

zitten, helpen je niet de ballon uit een weiland te sjouwen of

geldt zo'n beetje voor de box. Op z'n best een zacht eitje.

onwillige auto's aan te duwen. Goed, je krijgt een marker, maar

lk als piloot ben niet de enige die zich zorgen maakt over

de grap is

datje alleen scored binnen de scoring area, gooi je

is

de richting waarin onze sport zich ontwikkeld. ln een logger

daarbuiten dan wordt je verticale positie bij je resultaat opge-

wedstrijd verveelt de crew zich dood. Ballon oplaten, een paar

teld. Dus als een piloot van 4000 ft gooit en zijn marker binnen

uur wachten en de ballon bergen is hun enige taak. Ook voor

de scoring area gooit, is dat zijn resultaat. Gooit hij de marker

de officials gaat veel van de glans van een ballonwedstrijd veq

er 10 cm buiten, krijgt hij 1200 m extra aan zijn broek. Het

loren: "De taken van de officials worden minder en opgeknipt

gevolg hiervan is dat onder bepaalde omstandigheden een hele

in kleine taakjes, daarbij weinig ruimte latend om het geheel

tros ballonnen boven een doel als dwazen uit hemel komen val-

te overzien en erin betrokken te raken. De kans datje deelne-

len, terwijl een andere groep ze snel mogelijk omhoog stuift om

mers spreekt is klein. Met dat punt in het achterhoofd zal het

een gunstiger uitgangspunt te hebben voor het volgende doel.

nog moeilijker worden voldoende officials te krijgen dan het

Hoezo veiligheid? Het is ons aangeraden om met parachutes

al was om observers te krijgen. Dit was een sociale sport waar

,

te varen ... maar wat gebeurd er als je uit je ballon moet sprin-

plaats was voor mensen die geen piloot wilden of konden

gen, opentje parachute op tijd van 500

zijn, maar wel betrokken waren bij ballonsport. Met de logger-

ft

zodatje gezond van

lichaam en geest weg kunt wandelen van het gebeurde?

methode wordt deze hele groep buitengesloten.

t

l--

{J

Vt

c

l .E

lk ben er altijd van uitgegaan dat met testen van talent en

tegelijkertijd beweert dat loggers dat veel beter doen door een

vaardigheid gedurende een aantal vaaden en taks bepaald

vergelijking te trekken met Orwell's 1984. Een ander bezwaar

werd wie 'kampioen piloot' was. Talent wordi je mee geboren

heeft Lindsay tegen het turen op instrumenten omdat je dan

terwijl vaardigheid aan te leren is. lk ben er niet van overtuigd

te weinig aandacht zou hebben voor je omgeving en zo je

dat deze zaken bij een loggerwedstrijd op de beste manier

veiligheid verontachtzaamd. Maar aan de andere kant is haar

getest worden. Er is een plaats voor logger in een wedstrijd,

favoriete task de Fly on, waarbij je je moet concentreren op

ze zouden aanvulling moeten zijn voor observers, geen ver-

kaartlezen, markers schrijven, doelen aanpassen en ook nog

vanging. Het heeft 30 jaar geduurd het wedstrijdvaren op het

eens de omgeving in de gaten houden ...

niveau te krijgen waar het nu is, maar op de manier zoals het nu gaat, zal het slechts een paarjaar in beslag nemen om het

Mijn vergelijking van observers met loggers:

totaal te bederven.

Objectiviteit: Obseryer; hoewel observers als onpartijdige officials worden

benoemd, menen competitors dat het aan onpartijdigheid wel eens ontbreekt.

Loggers: een van de grootste voordelen van een loggerwedstrijd is volgens deelnemers het vertrouwen in een onpartijdig resultaat en penalty's gebaseerd op

loggerdata.

Scoring: Observer:De hele scoring is omslachtig, tijdverslindend en bureaucratisch. Stapels papier worden er geproduceerd waar na de competitie geen hgnd meer naar

kijkt.

Loggers: Met de juiste software is het downloaden zo gebeurd. De scoring neemt nog minder dan de helft van de debriefingstijd in beslag.

Regelnaleving: Observer'. Observers kunnen er op toezien dat land owner

MATHIJS DE BRUIJN IS GEVRAAGD EEN

permission is gevraagd, toezien op gedrag van de

REACTIE TE SCHRIJVEN OP HET ARTIKEL

deelnemers in het algemeen. Observers kunnen een

ground contact rapporteren, op voorwaarde dat ze

HIERVOOR VAN LINDSAY MUIR. HIER VOLGT EEN SAMENVATTING.

de ballon kunnen zien.

Loggers: Loggers kunnen geen gedrag beoordelen, maar ze kunnen zeer precies een PZ overtreding vaststellen.

indsay haalt twee dingen door elkaar en legt verbanden

Ambiance:

die er mijns inziens niet zijn. Sommige van de tasks [rn

Observer; Observers verlevend gen een wedstrijd

het EK Hongarije, red l waren niet wat ze moesten zijn,

Loggers: Loggers niet, maar ze werken vlekkeloos, ook na de

i

maar dat kwam niet noodzakelijkerwijs door het gebruik van

aa nzien I ij k.

observers party.

loggers, maar volgens mij veel meer door het weer en andere

Tasksetting:

omstandigheden. lk ben het niet eens met Lindsay's standpunt

Loggers:

Er

zijn veel nieuwe tasks mogelijk met loggers,

dat deze manier van wedstrijdvaren aan de piloten wordt

bijvoorbeeld de 'Box' en de 'Star'. Maar ook van

opgedrongen zonder inspraak of overleg.

traditionele tasks met timing zoals Race to an Area

lk ben er trots op, dat ik degene was die de piloten een stem

zijn veel makkelijker te zetten. Er zijn talloze variaties

gaf door oprichting van de Competitors Sub Committee [CSC].

denkbaar en de tijd zal leren welke het meest geap-

Met het forum, de mailinglist en alle discussies binnen de

precieerd worden. Wel moeten we er zorg voor dra-

Rules and Scoring

workinggroup gepubliceerd, geeft de web-

gen dat het geen mathematische oefening wordt.

site van de CSC piloten alle gelegenheid zich in de discussie te

Organisatie:

mengen. De beslissing daar gebruik van te maken ligt bij de

Observer:Bij een wedstrijd met observers heb je het aantal

piloten.

deelnemers plus wat reserve nodig aan observers.

Per 7 observers dan nog eens een debriefer.

TEGENSPRAAK Ik zie ook

wat tegenstrijdigheden in de mening van Lindsay. Zo

stelt ze, dat observers op van alles en nog wat letten, terwijl ze

Met 100

deelnemers kom je dan op 150 officials. Het vraagt een enorme inspanning van de organisatie om al die observers op

tijd bij elkaar en weer thuis te krijgen.

Loggers: Bij een loggerwedstrijd heb je wat targetteams

DE TOEKOMST

nodig, naast een aantal loggeroperators. N/let .100

Het lijdt geen twijfel dat balloncompetitie meer en meer een

deelnemers kom je dan op zo'n 50 man en in de

technische aangelegenheid wordt, Imet of zonder observers

toekomst misschien nog wel minder. Het is een

trouwensl. Datzelfde geldt voor vergelijkbare sporten als zweef-

6 E

geringe last voor de organisatie om officials onder te

vliegen, parapenten, zeilen enz. Het is als de mobiele telefoon:

o

brengen.

ik kan leren ermee om te gaan of verder afhankelijk te blijven

Kosten:

van mijn kleinkinderen.

Observer:Het eten en onderdak van de observers is doorgaans

lk zie helaas geen toekomst voor ballonwedstrijden met obser-

de grootste kostenpost op de begroting van een

vers in hun traditionele functie. ln mijn opinie zullen er alleen

wedstrijd.

nog wedstrijden met uitsluitend loggers gehouden worden.

Loggers: Bij een loggerwedstrijd zijn de kosten zo veel lager,

Er kan nog een heleboel verbeteren aan de loggers. Ten eerste

wat ruimschoots opweegt tegen andere kosten zoals

moeten [en zullen] ze betrouwbaarder worden. Vervolgens zul-

het huren van auto's. En zelfs dat kan vaak gespon-

len we binnen afzienbare tijd een apparaat in de mand hebben

sord worden,

dat door een 'Blue Tooth'of een GPS op afstand gevoed wordt.

Accu ratesse:

Het apparaat zal een toetsenbord hebbeh waarmee we van alles

Observer:Goede resultaten worden met een tape gemeten,

in kunnen geven: FON goals, gesimuleerde marker drop, noem

overige met omslachtig passen naar kaartvaste

maar op. Het zou het mooiste zijn als het apparaat bij de piloot

pu nten.

bleef, en de officials een memory card krijgen met de vlucht-

Loggers: Goede resultaten worden met tape gemeten,

gegevens. Er moeten natuurlijk maatregelen om knoeierij te

overige resultaten met 'track points' met voldoende

voorkomen ontwikkeld worden. ln andere vergelijkbare sporten

precisie en meestal exacter dan met passen of op de

heeft men de regels drastisch gewijzigd en wordt van de deel-

kaart.

nemers verwacht dat zij een goede 'track' inleveren; geen traclr,

Marker drop:

geen resultaat. Daarmee wordt de ver'antwoordelijkheid geheel

Observer: Markers worden op kruispunten gegooid of, indien

bij de piloot gelegd, en waarom niet? De regels zullen verfijnen

misgegooid, in de aangrenzende velden. Ze kunnen

en het spectrum van tasks ook. Wat mij betreft blijven marker

verloren raken en het ophalen kan tot ongemak lij-

drops hier en daar gehandhaafd, en ik zal er naar streven in

den voor de landeigenaar. Markers worden van tijd

iedere vaart een aantal maker drops toe te passen.

tot tijd gestolen. Het meten gebeurd vaak op

een

weg wat observers, crew en anderen in gevaar kan brengen.

Loggers: Hier wordt gebruikgemaakt van de Marker Scoring

k ben zojuist van een buitengewoon succesvolle wedstrijd

I I teruggekomen; De Wloclawek Cup in Polen. Met het weer L"n on." kant hebben we 'l 9 tasks in zes vaarten en drie

Area IMSA] rond een target. Er is toezicht van offi-

dagen volbracht. Alle scores werden binnen een half uur nadat

cials. Er wordt niet op straat gemeten, wat het een

de laatste logger terug was gepubliceerd. De wedstrijdleiding

stuk veiliger maakt. Markers in de MSA worden niet

bestond uit een team van gemotiveerde jonge mensen waar-

gestolen of verloren.

mee het plezierig werken was. We hebben wat nieuwe tasks gezet en met uitzondering van 66n vielen ze bij de piloten in

Nog enkele subjectieve uitspraken en meningen:

goede aarde. Volgens mij gaan we meer van dit soort wedstrij-

den zien, geen poespas, low budget, zuiver wedstrijdplezier en hopen tijd over om andere leuke dingen te doen. Geen goody

r het EK 2005 waren een aantal piloten die hun marker van :::- ^::9 cco de, wachtte om het buiten de MSA te zien val-

:- :- ri- j-: ::i de om hun 3D resultaat te verbeteren. Dit gebeL,rc: ^ ::- q:c ed ,,^,,aar de slimmere pilOten, die v66r het target iaa c:- a.n nsr st jgen waren. ln de toekomst zal deze situat e z c^ -.: me:r rcordoen, omdat piloten weten

bags met lelijke bodywarmers, maar een prachtige zeiltocht op een nabijgelegen meer was de kroon op deze wedstrijd.

dat hun 3D resuitaai a :en b:te.,,i,ordt als zevoor het target gedaald zijn.

.,!:: Er

i

r:.

o

';::r.::a

..

-: .. .::

wordt geklaagd dat er te weinig te doen

s

voor de crew.

Daarover verschillen de meningen; miln crew juicht het toe.

Niet meer door velden rennen, koeien wegjagen voor ze de marker ten enz.

VERTALING: RUTGER COUCKE

*J

C LJ

J.J

ingen?

DE WIND ROND ZONSONDERGANG JOOP DE WILDE

et KNMI heeft onderzocht of de voorspellingen in de

Voor het onderzoek is er gekeken naar de vijf verschillende

ballonvaartverwachtingen over wind aan de grond

regio's die we ook kennen uit de ballonvaartverwachtingen:

rond zonsondergang overeenkomen met de werke-

de regio's Noord, Oost, Midden, Brabant en Zuid-Limburg.

lijkheid. Uit het onderzoek blijkt dat de resultaten momenteel

Onderzocht zijn de verwachtingen uit de jaren 2004 en 2005

niet geheel voldoen aan de eisen die het KNMI daar zelf aan

voor de maanden maart tot en met oktober. Afhankelijk van

stelt maar dat niet mag leiden tot de conclusie dat de ver-

de lengte van de daglichtperiode wordt twee of drie maal per

wachtingen onbetrouwbaar genoemd mogen worden.

dag door het KNMI een ballonvaartverwachting opgesteld.

Het onderzoek is uitgevoerd door Gerben de Boer, een in

Verificatie met werkelijk gemeten waarden kan uiteraard

ballonkringen bekende luchtvaartmeteoroloog. De aanlerding

alleen plaatsvinden

voor het onderzoek was het ontbreken van gegevens waaruit

als de gegevens van

de betrouwbaarheid van KNMI weersvoorspellingen voor de

deze metingen binnen

ballonvaart zijn af te lezen. Kwaliteitscontrole en kwaliteitsver-

de databases van het

betering nemen een steeds belangrijkere plaats in in de KNMI

KNMI aanwezig zijn. Het

organisatie. Het KNMI ontwikkelt dus methoden om deze kwa-

resultaat is dat b.v. in

liteitscontroles te kunnen uitvoeren.

de maand maart 2004

er 55 verwachtingen

I

n het halfjaarlijks overleg tussen KNMI, KNVvL, Afdeling

L",,onr.r"n

I

op

en PBN is er ook vanuit de ballonvaartwereld

"rnq"drongen

onderzoek te doen naar de betrouw-

gecontroleerd konden worden en in 2005 voor dezelfde maand

baarheid van ballonvaartvoorspellingen. Met name werd de

er 75 verwachtingen

vraag gesteld hoe vaak de voorspelde windsnelheden aan de

gecontroleerd konden

grond, gedurende de laatste twee uur voor zonsondergang,

worden. ln de zomer-

overeen kwamen met de werkelijkheid. Vanuit de ballonwereld

maanden loopt dit op

klonken geluiden over een neerwaartse tendens in de kwaliteit

De controle op de voorspelde windsnelheden aan de grond in

van de verwachtingen.

de laatste twee uur rond zonsondergang en de werkelijke

tot zo'n 460 verwachtingen per maand.

waarden is gedaan aan de hand van METARS. Voor de METARS

of te weinig kan uiteindelijk een verschil van 6 knopen zijn. ..l.J

worden de meetwaarden gebruikt van automatische weerstations op een groot aantal plaatsen in Nederland. Daarbij moet

et onderwerp ballonvaartverwachting en met name

worden opgemerkt dat in sommige provincies meer meetsta-

het hoofdstuk windverwachting rond zonsonder-

tions ter beschikking zijn dan in andere provincies. Zo kent

gang is daarmee nog lang niet van de agenda voor

Zuid-Limburg slechts een representatief meetstation.

het overleg van KNVvL, PBN en KNMI verdwenen. Het KNMI zelf werkt hard aan nog nauwkeuriger verwachtingen en

I I I

n de Orafieken uit het rapport van het KNMI zijn drie waar-

doet daarbij een beroep op ballonvaarders om sterke afwij-

den af te lezen: 3 knopen of meer te weinig verwacht, de

kingen van de verwachtingen terug te melden aan het KNMI.

verwachting week minder dan 3 knopen af en 3 knopen of

meer te veel verwacht.

Met dank aan Gerben de Boer en Kees Blom van het KNMI

Opvallend is dat de uitkomsten van Zuid-Limburg negatiever uitvallen dan de uitkomsten van de andere regio's. Vaker dan in andere regio's geven de voorspellingen in Limburg een te gunstige windverwachting. Er staat dus uiteindelijk in een

Seizoen 2004 100

aantal gevallen 3 of meer knopen wind tegen zonsondergang

gE 73

dan voorspeld. Dat kan te maken hebben met het feit dat er slechts 66n meetstation beschikbaar is maar het kan ook te maken hebben met de terreingesteldheid in Limburg. Limburg

23

is duidelijk meer geaccidenteerd dan de andere provincies.

Dat maakt de invloed van lokale weerseffecten groter en het

4

is

moeilijker voor een meteoroloog deze effecten in te schatten en in de voorspelling te verwerken" Ook opvallend is dat uit de voorspellingen blijkt dat mete-

orologen zich voorzichtig opstellen. Het aantal keren dat er meer wind wordt voorspeld dan er uiteindelijk is, is vele malen

I E

verwachting week minder dan 3 kt af

I-l

3 kt of meer te veel verwacht

3 kt of meer te weinig verwacht

groter dan het aantal keren dat er te weinig wind wordt voorspelt. Zo werd er in 2005 in 4 procent van de voorspellingen te weinig wind voorspelt, zaten de KNMI meteorologen in 80 procent van de voorspellingen goed en werd in 1 6 procent

vervolg van pagina 6

van de voorspellingen teveel wind verwacht. Opmerkelijk is

104.885 kubieke voet was. Via de verdediging werd deze brief

dat het aantal keren dat er te veel wind werd verwacht (16%)

ingediend bij de rechtbank. Twee dagen later maakte de recht-

aanzienlijk hoger is dan het aantal keren dat er te weinig

bank bekend dat de strafzaak niet door zou gaan. AIs reden

wind werd verwacht (4o/o)-Zowel door het KNMI als door de

werd opgegeven dat het feit verjaard zou zijn. Dat lijkt een

vertegenwoordigers van KNVvL en PBN is vastgesteld dat een

drogreden. lmmers als de zaak verjaard zou ziln dan had men

voorzichtige voorspelling, zoals hier uit blijkt, de voorkeur

dat ook kunnen weten op het moment dat het hoger beroep

verdient. Zeker als de voorspellingen aangeven dat de grens

werd ingesteld. De werkelijk reden lijkt te zijn dat justitie wil

van marginale condities bereikt zullen worden. De metingen

voorkomen dat ten tweede male de rechtbank het Openbaar

laten overigens zien dat de resultaten in 2005 beter zijn dan

Ministerie op dit punt in het ongelijk zou stellen en mogelijk

in 2004. Dat kan het resultaat zijn van betere meetgegevens

om verdere jurisprudentie op dit punt te voorkomen. De dis-

maar ook van grotere kennis en inztcht van de meteorologen.

cussie lijkt overigens achterhaald omdat de nieuwe Regeling

Dat laatste is mede gebaseerd op het overleg tussen KNVvL,

Vluchtuitvoering Ballonnen, die in 2004 met de introductie

PBN

en het KNMI en de terugmeldingen van ballonvaarders na

van het CPL werd ingevoerd, spreekt over een ballon met een

hun vaarten.

inhoud gelijk aan of minder dan '105.000 kubieke voet.

ln het begin van dit verhaal is vastgesteld dat de afwijkin-

De vraag die

gen in de voorspellingen groter zijn dan het KNMI van zijn

heeft dat de zaak was verjaard en het hoger beroep dus

overblijft is: Als het Openbaar Ministerie gelijk

producten vereist. Er wordt dus gezocht naar verfijning van

onhaalbaar was waarom wordt de gezagvoerder (ondersteund

meetwaarden, de toepassing van andere of meerdere compu-

vanuit het JAF-fonds van de KNVvL, Afdeling Ballonvaren),

termodellen en meer inzicht in lokale weerseffecten. Ook dient

dan op kosten gejaagd voorjuridische ondersteuning. Zou het

de vraag te worden gesteld of een marge in de voorspellingen

Openbaar Ministerie deze kosten niet moeten vergoeden?

van 3 knopen wel reiiel is. Voor ballonvaarders is een verschil van 3 knopen heel belangrijk. Een marge van 3 knopen te veel

JOOP DE WILDE

r

H

et 'P ilot Restra int

ENKELE ONGEVALLEN EN INCIDENTEN

Ha

rn ess'

IN DE AFGELOPEN JAREN HEBBEN DE DISCUSSIE

RONDOM HET DRAGEN VAN HET ZOGENOEMDE PILOT RESTRAINT HARNESS AANGEWAKKERD

(soMS ooK wEL ENKEL "PILOT RESTRAINT" GENOEMD) WEL DOEN OF NIET DOEN?

it artikel zal een en ander. kort belichten vanuit de optiek van uw

bedienen. Dit in combinatie met de laatste landingsbriefing aan de passagiers en eventuele andere activiteiten als

radiocontact met de crew en/of toren als je net

bestuurslid met veiligheid in de portefeuille. De meningen van ballonvaarders

in een CTR vaart. Deze aandacht voor andere

die ik in de afgelopen jaren heb gesproken

belangrijke activiteiten maakt dat de piloot

zijn verdeeld. Sommigen vinden het een

soms niet voldoende

goed idee, anderen gruwelen bij het idee

'vergeten'zich op tijd goed genoeg schrap te

dat je bewegingsvrijheid wordt ontnomen.

zetten voor de landing. Daarnaast is er ook

Deze bewegingsvrijheid is met name in klei-

nere ballonnen met manden zonder partities het grootst.

tijd heeft of gewoon

kan

nog een bepaalde minimum trekkracht benodigd om de rip lijn te bedienen. Deze laatste heeft een minimum trekkracht van ongeveer 25 kilo wat effectief betekent dat

Wat is nou het voordeel van het dragen van zo'n harness?

de piloot dus tijdelijk deze 25 kilo als een extra trekkracht

ln eerste instantie is het met name gericht om de piloot te

omhoog ervaart. Het resultaat is dat het voorkpmt dat een

ontlasten tijdens de landing. Bij grote ballons heeft de piloot

piloot uit de mand valt tijdens de landing en de passagiers

beide handen nodig om de rotation valves en branders te

alleen doorvaren.

I n het Verenigd Koninkrijk is dit enkele jaren geleden T! diverse malen gebeurd en heeft de CAA wetgeving uitlI gevaardigd die het dragen van een pilot restraint harness verplicht stelt op alle commercidle vaarten. Dit heeft daar aantoonbaar tot minder incidenten van deze aard geleid. ln Duitsland, Frankrijk en Belgi6 is op dit moment geen regelgeving van toepassing omtrent het pilot restraint harness.

Ook in Nederland zijn er nog geen verplichtingen

tot het

dragen van zo'n pilot restraint harness. Wel zijn er ballon-

vaartbedrijven die bij de manduitrusting een pilot restraint harness beschikbaar stellen aan de piloot. Als de omstan-

digheden dit vereisen kan het pilot restraint harness door de piloot worden gebruikt. Hierbij komt echter meteen de vraag boven wat de rechter er van vindt als bij een incident het

pilot restraint harness niet

is

gebruikt terwijl het wel beschik-

baar was.

CONCLUSIE

Uw bestuurslid met veiligheid in de portefeuille is van mening dat het dragen van een pilot restraint harness dringend is te adviseren. Zeker bij omstandigheden met landingssnelheden vanaf 1 0 knopen.

ARTHUR VAN HOUDT

ffi %q :

oFFrclAL DEALER'p

G

L

I

3

i =

f

-+.r!r..

CNilEROIT

'1

8Attoo,vs ,,::r]r:: r-, :tr:

ii-.

:r: :ti:r

:ii'rl;:,':,tlii:ll;_::ti:iiililiillil.l

::r.:].,.:-:-li: :' : r'lla,.ti:.:,

::

::a::,

a

:t . . ::.!r:

gUfiruTfrs

:l

t&;

8,4SKf

I5

cvrr$sffs

f*,IV$

ACCfSS0RlrS