Bepaal zelf hoe gezond je bent

Tekst: Mireille David Beeld: iPH

Er wordt veel verwacht van professionals in de kinderopvang en het onderwijs. Er moet een goed aanbod van activiteiten zijn, de ontwikkeling van kinderen wordt gevolgd, ouders willen geïnformeerd en betrokken blijven en daarnaast moet je jezelf continu ontwikkelen. Op dit moment is er sprake van een personeelstekort in veel sectoren zoals het onderwijs en wordt de druk op wie werkt vaak groter. Het is daarom belangrijk dat je als leerkracht en pedagogisch medewerker niet alleen aandacht hebt voor de kinderen, hun ouders en jouw collega’s, maar dat je ook aandacht schenkt aan jezelf. Het is in ieders belang dat medewerkers in de kinderopvang en het onderwijs gezond zijn en blijven. Alle bezoekers van KindVak 2022 hebben daarom het boek De gezonde pm’er ontvangen. Een boek vol inspiratie op het gebied van gezondheid in de breedste zin van het woord.

POSITIEVE GEZONDHEID

Veel mensen vinden zichzelf gezond als ze geen lichamelijke klachten hebben. Anderen hebben al lange tijd een chronische ziekte maar voelen zich toch gezond. Gezondheid is meer dan niet ziek zijn. Voormalig huisarts Machteld Huber heeft onderzoek gedaan naar wat mensen zelf verstaan onder gezondheid. Dat deed ze nadat zij zelf meerdere ziektes kreeg en erachter kwam dat zij meer is dan alleen haar ziekte. Zij merkte dat ze zelf veel kon doen aan haar gezondheid, zodat ze zich beter en gezonder ging voelen. Machteld Huber concludeerde dat mensen die veel ervaring met hun ziekte hebben, gezondheid veel breder zien. Het gaat niet alleen over de lichamelijke kant, het gaat bijvoorbeeld ook over je grenzen kennen en aangeven. Of ondanks je ziekte toch lekker in je vel zitten. Vanuit deze gedachte dat gezondheid meer is dan niet ziek zijn, is het model voor Positieve Gezondheid ontstaan. Veel deskundigen, zoals huisartsen en overgangsconsulenten, maken gebruik van het model, dat ook wel ‘het spinnenweb’ genoemd wordt.

Het model gaat uit van zes dimensies: lichaamsfuncties, mentaal welbevinden, zingeving, kwaliteit van leven, meedoen en dagelijks functioneren.

LICHAAMSFUNCTIES

Het gaat hierbij erom of jij je gezond en fit voelt. Heb je pijn of ben je vaak ziek? Juist omdat je in de kinderopvang en het onderwijs met veel kinderen en volwassenen in aanraking komt en dus ook geregeld besmet wordt met een virus, is het belangrijk dat je de tijd

neemt om gezond te eten en voldoende te bewegen. Uiteraard is een goede nachtrust ook van belang.

MENTAAL WELBEVINDEN

Lukt het jou om je goed te concentreren op je werk, kan je dingen goed onthouden en ben je blij met wie je bent? Heb je als professional het gevoel dat je zelf mag beslissen over belangrijke dingen en weet je wat je moet doen als er iets niet goed gaat? Stap je op zo’n moment op jouw leidinggevende af, of bespreek je dit met vrienden of familie?

ZINGEVING

Sta je ’s morgens met plezier op om naar je werk te gaan en heb je zin om nieuwe dingen te leren? Vind jij het werk dat je doet en het leven dat je hebt zinvol? En vind je het belangrijk om jezelf te blijven ontwikkelen? Ook dit zijn belangrijke aspecten om jezelf gezond te voelen.

KWALITEIT VAN LEVEN

Bij kwaliteit van leven kan je denken aan items zoals genieten van het leven, lekker in je vel zitten en voldoende verdienen met jouw werk en eventuele nevenfuncties, om rond te komen en alle rekeningen te betalen. Ben je ook blij met de locatie waar je woont en werkt? Sta je er ook wel eens bij stil of je nu echt gelukkig bent? Al deze items zorgen ervoor dat jij het leven de moeite waard vindt.

MEEDOEN

Hoe staat het met jouw sociale contacten? Word je serieus genomen door je leidinggevende en collega’s? Heb je op de werkvloer het gevoel dat je erbij hoort en vind je ook dat je kinderen of anderen helpt met alles wat je doet? En heb je sociale contacten buiten jouw werk? Onderneem je leuke dingen met bijvoorbeeld vriendinnen of mensen in de buurt? Dit draagt er allemaal aan bij dat je het gevoel hebt ook echt mee te doen aan het leven. Bij de laatste dimensie van het spinnenweb kan je jezelf de volgende vragen stellen. Kan ik goed voor mezelf zorgen en weet ik wat ik wel of niet kan? Heb ik het idee dat ik dit werk nog lang kan uitvoeren of bij wie ik anders om hulp moet vragen? Misschien heb je soms het gevoel dat er teveel van je verwacht wordt. Lukt het je dan toch om de dag goed in te delen en om je grenzen aan te geven?

BEWUSTWORDING

Als je jouw gezondheid eens op een andere manier wilt bekijken, dan kun je antwoord geven op al de vragen die verdeeld zijn over deze zes dimensies. Het resultaat is niet zozeer een score van 1 tot 10. Het resultaat zorgt vooral voor bewustwording. Hoe gezond voel jij je en op welk gebied moet je eventueel nog actie ondernemen?

Meer informatie over Positieve Gezondheid: iph.nl

OVER DE AUTEUR

Mireille David heeft ruim 20 jaar ervaring als trainer en coach in de kinderopvang, het onderwijs en welzijnswerk. Bij KindVak is zij betrokken als lid van de adviesraad en redacteur voor KindVak Magazine. Voor KindVak 2022 schreef zij het boek De gezonde pm’er.