KindVak Magazine september / oktober 2017

CARD

BRUTO FORMAAT

[netto formaat + 2 mm aoop rondom.

....als kinderen je vak zijn!

minimum 2 mm binnen het netto formaat]

KindVak 2018 komt eraan!

JIJ komt toch ook?

Twee nieuwe wetten voor kinderopvang en peuterspeelzalen

De ontwikkeling van het kind centraal.

Hoogbegaafde kinderen hebben ook aandacht nodig

Hoogbegaafde kinderen zijn een zegen in de klas De transitie van de jeugdzorg dreigt te mislukken

Nieuws bol van alarmerende signalen

Time Flies!

Met alweer de september/oktober editie van KindVak Magazine in je postbus gaan we vol gas op weg naar de jaarwisseling. Time flies!

Voor onze redactie vliegt de tijd nog sneller: terwijl deze KVM van de band rolt, krijgt de januari-editie vorm. Een gedrukte beursspecial met een oplage van 22.500: want op 18, 19 en 20 januari openen de deuren van de Brabanthallen in ‘s-Hertogenbosch voor vakbeurs KindVak 2018.

Colofon KindVak Magazine verschijnt 6x per jaar

KindVak Magazine is een uitgave van Context Media i.o.v. ConExpo bv

over hét vakevent voor kindprofessionals kun je vinden op www.

Postbus 97, 5150 AB Drunen T. 0416 53 27 51 E. Kindvakmagazine@ conexpo.nl

kindvak.nl.

Redactie

In deze editie maak je alvast kennis met een aantal standhouders die we mogen gaan verwelkomen tijdens deze KindVak. Alle informatie

Als je zeker wilt zijn van een plek tijdens één van de workshops uit ons uitgebreide kennisprogramma tijdens KindVak 2018, ga dan via www.kindvak.nl/registratie naar het totaaloverzicht en maak je

Hoofdredactie

Emma Verweij Redacteuren

Waardevolle kennis opdoen over jouw vak als kindprofessional start

Thom Roozenbeek Jon Roozenbeek Aart Verschuur

hier al. Redacteur Thom gaat nader in op het lerarentekort: salaris-

Eindredactie

verhoging alléén zal geen oplossingen bieden, denkt hij. Aart praat je

Wim Koemans

bij over de veranderingen binnen kinderopvang en peuterspeelzalen

Uitgever

als gevolg van nieuwe wetgeving (IKK). Jon gooit een gewaagde stel-

Context Media

ling op tafel: de transitie binnen de jeugdzorg dreigt te mislukken.

Ontwerp / opmaak

keuze.

KODW.NL Maar liefst 25.000 professionals ontvangen dit digitale vakmagazine.

Ken je iemand voor wie deze thema’s ook interessant zijn? Laat diegene zich aanmelden voor onze nieuwsbrief via www.kindvak.nl ,

KindVak Magazine wordt digitaal verspreid onder ca.

24.500 KindVak-professionals in Nederland en België

tot op KindVak 2018.

Door in te schrijven voor de KindVak-nieuwsbrief of een bezoek te brengen aan KindVak word je opgenomen in het Magazine bestand

Wim Koemans

Adverteren? Bel:

het magazine valt dan tweemaandelijks in je mailbox.

Voor nu: veel leesplezier en kennisverrijking toegewenst. Voor straks:

Directeur ConExpo bv /

0416 53 27 51

organisator KindVak

De redactie van KindVak Magazine stelt met zorg de inhoud samen voor iedere editie.

De inhoudelijke verantwoording voor ingebrachte teksten ligt bij de auteurs van deze teksten.

ConExpo info@ConExpo.nl

2

| KindVak Magazine - Algemeen

september / oktober

Twee nieuwe wetten kinderopvang en peuterspeelzalen

8

De transitie van de jeugdzorg dreigt te mislukken

12

16

KindVak 2018 komt eraan!

september / oktober

Salarisverhoging is niet per se de oplossing voor het lerarentekort

7

De kinderopvangshop.nl pakt groots uit op KindVak 2018

8/10

Twee nieuwe wetten voor kinderopvang en peuterspeelzalen

11

De Speurzoekers laat kinderen de natuur ontdekken!

12/14 De transitie van de jeugdzorg dreigt te mislukken 15

Hoogbegaafde kinderen hebben ook aandacht nodig

18

4/6

Activiteiten managen met Jibbie

16/17 Hoogbegaafde kinderen hebben ook aandacht nodig 18/19 Kindvak 2018 komt eraan!

20

Spelend en bewegend ontwikkelen

22

Ontmoet 1000 lieve dromenmakertjes

23

AllesCats: derde generatie schoolleveranciers

24

Benchmark kinderopvang 2017 gestart

25

Duurzaam spelen met natuurlijk en creatief ontwikkelingsspeelgoed

Algemeen - KindVak Magazine |

3

Salarisverhoging is niet per se de oplossing voor het lerarentekort Recentelijk wordt er steeds meer gewezen, bijvoorbeeld door de PO-raad, naar een salarisverhoging voor leraren als de oplossing voor het lerarentekort. Maatregelen die door de overheid zijn genomen, zouden niet voldoende bijdragen aan de oplossing van het probleem. Maar helaas ziet het er naar uit dat ook een salarisverhoging niet voldoende is om het lerarentekort op te lossen, en zijn er dringend andere oplossingen nodig.

Het nieuwe schooljaar is alweer een paar weken aan de gang. En dat ging niet zonder slag of stoot. In het nieuws verschenen meerdere berichten van scholen op de valreep, of zelfs niet voldoende personeel konden aanstellen. Vorig jaar werd er al bericht over klassen die noodgedwongen een aantal dagen vrij waren, in verband met zieke leerkrachten en een beperkt aanbod van invallers. Men is dan ook als de dood voor de eerste - onvermijdelijke griepgolf.

Lerarentekort De consequenties van het lerarentekort worden steeds zichtbaarder en het ziet ernaar uit dat dit probleem alleen maar erger wordt. In verhouding tot andere leeftijdsgroepen is de babyboomgeneratie ruimschoots oververtegenwoordigd en juist deze groep gaat de komende jaren

4

met pensioen. Daarnaast is het aantal leerkrachten dat afstudeert van de pabo gering. Dit maakt dat er in 2020 een tekort van zo’n 4000 leerkrachten wordt verwacht. Dit aantal loopt waarschijnlijk op tot 10.000 in 2025. Dit leidt op zijn beurt tot grotere klassen (en derhalve minder aandacht per kind) en een verhoogde werkdruk.

Maatregelen Dit probleem is al een geruime tijd bekend en de overheid heeft al meerdere maatregelen genomen om het tekort te proberen te verhelpen. Zo wordt bijvoorbeeld geprobeerd om de zij-instroom van leerkrachten te bevorderen. Concreet houdt dit in dat het aantrekkelijker wordt gemaakt om mensen zonder onderwijsachtergrond te laten instromen in het onderwijs. Deze maatregel laat volgens de PO-raad echter

| KindVak Magazine - Primair onderwijs

september / oktober

nog te wensen over. De subsidieregeling zou namelijk niet kostendekkend zijn en bovenal niet voldoende zijn om het lerarentekort op te lossen.

Een andere maatregel betreft de functiemix. Met de functiemix zouden leraren sneller kunnen doorgroeien in hun salarisschaal als zij een hogere functie vervullen.

Het idee hierachter is dat leerkrachten op deze manier intern meer doorgroeimogelijkheden hebben. Echter, ook op deze re-

gewezen wordt naar een andere oplossing: het verhogen van het lerarensalaris.

Dit is eveneens een actueel onderwerp van politieke discussie. In juni gingen leerkrachten in staking met als doel salarisverhoging en een lagere werkdruk. Ook heeft vicepremier Lodewijk Asscher recentelijk aangegeven dat hij achter deze wens staat; hij heeft gezegd zijn handtekening niet onder de begroting te zetten als de lerarensalarissen niet omhoog gaan. Politieke voorstanders van de salarisverhoging zijn

‘Pabostudenten hebben zelden financiële beweegredenen om te kiezen voor een carrière in het onderwijs’ geling is veel kritiek, met name omdat het een te beperkte oplossing zou zijn voor het lerarentekort. Een derde - nog niet doorgevoerde - maatregel is het volledig subsidiëren van de pabo-opleiding, oftewel de pabo gratis maken voor studenten.

Maar ook op deze maatregel heeft de POraad kritiek; ook deze maatregel zou niet voldoende zijn om het lerarentekort op te lossen.

Salarisverhoging Wat opvalt is dat bij alle gevoerde kritiek

september / oktober

van mening dat ‘leerkrachten moeten krijgen wat ze verdienen’, waarbij eveneens wordt benadrukt dat het beter gaat met de economie en er dus ruimte is voor een salarisverhoging.

Of je het hier nou mee eens bent of niet, feit blijft dat de salarisverhoging een politieke keuze is waar twee argumenten achter zitten; het wordt gezien als de voornaamste oplossing voor het lerarentekort en het komt tegemoet aan datgene waar leerkrachten recht op hebben. Los gezien

Primair onderwijs - KindVak Magazine |

5

van de vraag of leerkrachten inderdaad een salarisverhoging ‘verdienen’, het zou

überhaupt invloed heeft op de instroom, aangezien pabostudenten zelden financi-

‘Een salarisverhoging draagt slechts gedeeltelijk bij aan de oplossing van het probleem.’ te gemakzuchtig zijn om er vanuit te gaan dat een salarisverhoging het lerarentekort zou oplossen.

ele beweegredenen hebben om te kiezen voor een carrière in het onderwijs, ongeacht of het salaris wordt verhoogd.

Ook een salarisverhoging lijkt onvoldoende In 2014 waren er 5100 studenten die aan de (voltijd) pabo zijn begonnen. Dit aantal daalde naar 3400 in 2015, en steeg naar 3700 in 2016. Cijfers uit 2017 zijn nog niet bekend, maar er kan worden verwacht dat er geen drastische stijging heeft plaatsgevonden. Schokkend lage cijfers, zeker als je dit vergelijkt met de enorme pensioengolf in het (primair) onderwijs. In het hypothetische - en uiterst optimistische - scenario dat een salarisverhoging leidt tot een groei van 25% in de instroom van pabostudenten (wat neerkomt op een instroom ongeveer 4600 in 2018), dan nog is dit niet voldoende om het tekort op te vangen. En de vraag blijft in hoeverre deze maatregel

Zoals gezegd ziet de PO-raad de salarisverhoging als de voornaamste oplossing van het lerarentekort. Maar ook deze - goedbedoelde - maatregel lijkt onvoldoende zoden aan de dijk te zetten. Een salarisverhoging draagt slechts gedeeltelijk bij aan de oplossing van het probleem, en dit geldt eveneens voor de door de overheid geïnitieerde maatregelen. Het lijkt er dus op dat het probleem van het lerarentekort voorlopig niet wordt opgelost. Er zijn dus dringend andere oplossingen nodig.

Over de auteur: Thom Roozen-

beek is auteur

van het boek ‘Pleidooi voor het kind’ en redacteur van KindVak Magazine.

Wat is uw ervaring? Ga naar onze Facebook of Twitter en vertel het ons!

6

| KindVak Magazine - Primair onderwijs

september / oktober

Advertorial

De kinderopvangshop.nl pakt groots uit op KindVak 2018 Inmiddels is de Kinderopvangshop. nl, producent en leverancier van duurzame en kwalitatief hoogstaande meubelen, een gevestigde naam op vakbeurs KindVak. Met een grote en uitnodigende stand gaat de Kinderopvangshop.nl komend jaar groots uitpakken tijdens KindVak 2018.

De Kinderopvangshop.nl richt zich allang niet meer enkel op de kinderopvang, maar bedient tegenwoordig een ruimer marktsegment. Waar het bedrijf in beginsel de focus legde op met name kinderdagverblijven, is deze focus de laatste jaren flink verbreedt door de ontwikkeling in de markt. De Kinderopvangshop.nl richt zich naast kinderdagdagverblijven dan ook steeds meer op de Integrale Kindcentra (IKC), de buitenschoolse

opvang (BSO) en het onderwijs in zowel Nederland als België.

De laatste jaren zijn er behoorlijke ontwikkelingen geweest, de wetgevingseisen zijn flink aangescherpt en er is veel concurrentie. Desondanks is de Kinderopvangshop.nl erin geslaagd om zich onderscheidend te profileren, door toonaangevend te zijn op het gebied van inrichting en interieur met een geboden maatwerk-oplossing, waarbij de wensen en behoeften van de klant centraal staan. Het kunnen bieden van een totaalpakket vanaf de ontwerpfase tot aan de montage is wat het bedrijf uniek maakt.

Tijdens KindVak 2018 zal de Kinderopvangshop veel noviteiten presenteren, waar u naast het gewaardeerde standaard meubilair ook kunt ervaren wat maatwerk-oplossingen voor uw organisatie kunnen betekenen.

We nodigen u graag uit om deze meubels tijdens KindVak 2018 zelf te komen ervaren. Wilt u niet wachten tot de beurs? Óf wilt u meer informatie? +31 (0)77- 8500910

info@kinderopvangshop.nl www.kinderopvangshop.nl www.facebook.com/Kinderopvangshop

september / oktober

Primair onderwijs - KindVak Magazine |

7

Twee nieuwe wetten voor kinderopvang en peuterspeelza Alle veranderingen op een rij Er verandert veel de komende maanden in de kinderopvang en het peuterspeelzaalwerk. De kinderopvang krijgt te maken met hogere kwaliteitseisen. Het onderscheid tussen peuterspeelzaalwerk en kinderopvang verdwijnt, waardoor ouders van kinderen in peuterspeelzalen ook de inkomensafhankelijke kinderopvangtoeslag kunnen aanvragen. Ook voor beroepskrachten verandert er veel.

Per 1 januari treden de Wet harmonisatie kinderopvang en peuterspeelzaalwerk en de Wet innovatie en kwaliteit kinderopvang (IKK) in werking. De harmonisatiewet regelt het verdwijnen van de oude peuterspeelzalen. Onderwijsdienst DUO zal op 1 januari alle speelzalen definitief omzetten tot kinderdagverblijven in het landelijk register kinderopvang. Vanaf dan moeten peuterspeelzalen voldoen aan alle kwaliteitseisen voor kinderdagverblijven.

Volgens de wet IKK moeten kinderopvangorganisaties vanaf 1 januari 2018 ‘verantwoorde kinderopvang’ aanbieden, waarbij de ontwikkeling van het kind centraal staat. De wet IKK neemt daarbij de vier bekende pedagogische doelen uit de oude Wet kinderopvang over. Deze zijn in 2005 geschreven door hoogleraar Marianne Riksen-Walraven.

Zij schreef toen dat kinderopvang emoti-

8

onele veiligheid moet bieden, persoonlijke en sociale competenties van kinderen moet bevorderen en kinderen moet socialiseren door overdracht van waarden en normen. Kinderopvangorganisaties moeten deze pedagogische uitgangspunten verwerken in een concreet pedagogisch beleidsplan en zichtbaar maken in de praktijk, zo bepaalt de nieuwe wet IKK. Ontwikkeling volgen In de IKK staat dat elk kind een mentor krijgt, die op de groep werkt waar het kind is geplaatst. Zij volgt de ontwikkeling van het kind en is het eerste aanspreekpunt voor ouders. Ook kinderen met een flexibel opvangcontract moeten een mentor krijgen. Daarnaast moeten alle pedagogisch medewerkers op de groep (dus niet alleen de mentor) de kinderen in beeld hebben en volgen in hun ontwikkeling. Een

| KindVak Magazine - Kinderopvang

september / oktober

alen

De ontwikkeling van het kind centraal.

kindvolgsysteem zoals in het onderwijs is niet verplicht, maar planmatig volgen én registreren wel.

De kinderopvangorganisatie moet samen met de pedagogisch medewerkers beleid ontwikkelen voor een veilige en gezonde omgeving, Gezamenlijk moeten zij grote risico’s in kaart brengen en daarvoor maatregelen treffen. Ook moeten zij beschrijven hoe ze kinderen willen leren om te gaan met kleine risico’s. Op elke locatie dient altijd minimaal een volwassene te zijn die beschikt over een certificaat Kinder-EHBO. Ook voor de nuljarigen verandert er veel.

Er komen strengere regels voor baby’s.

Aan elk kind worden twee vaste pedagogisch medewerkers toegewezen. En soms zelfs drie, als de omvang van de groep daarom vraagt. Minimaal één van de vaste gezichten moet steeds aanwezig zijn als het kind er is. Vanaf 1 januari 2019 zal daarnaast voor baby’s een strengere beroepskracht-kindratio gelden: 1 op 3, in plaats van 1 op 4.

Te duur?

Dat kost allemaal wel wat. Werkgevers in de kinderopvang vrezen financiële problemen, vooral voor middelgrote kinder-

september / oktober

opvangorganisaties, en misschien zelfs faillissementen. Of ongewenste prijsverhogingen voor ouders. Beetje raar verhaal.

Want in februari hebben de werkgevers in de kinderopvang de Tweede Kamer nog opgeroepen om vooral vóór de wet IKK te stemmen, ook al waren ze het toen al niet eens met bijvoorbeeld de strengere eisen voor baby-opvang.

De werkgevers roepen nu, bij monde van de Brancheorganisatie Kinderopvang, dat ze na februari door demissionair minister Asscher van Sociale Zaken en Werkgelegenheid in de luren zijn gelegd. Hij zou met mooie – maar foute – cijfers en ramingen de grote financiële gevolgen van de IKK-maatregelen hebben geminimaliseerd.

Pas toen de Brancheorganisatie de cijfers van de minister liet narekenen door financieel adviseur Ed Buitenhek gingen de ogen van de werkgevers open.

‘Als wij de daadwerkelijke kosten hadden geweten van de doorvoering van de wet IKK hadden we nooit getekend’, stellen de werkgevers nu zelfs. Volgens hen pakt de nieuwe babymaatregel vele malen duurder uit dan de minister voorspiegelde. Ook de verplichte pedagogische coach op de locaties is een duur ‘extraatje’.

Daarnaast hebben de werkgevers moeite met de regel dat maximaal drie uur per dag mag worden afgeweken van de beroepskracht-kindratio (bkr). Dat is met name begin ochtend en einde middag van belang, als niet alle kinderen (meer) aanwezig zijn. Afwijkingen moeten van te voren worden vastgelegd en mogen niet wekelijks wijzigen. Flexibel meebewegen met het daadwerkelijke aantal kinderen is er dus niet bij.

Veel kinderopvangorganisaties hebben te weinig financiële reserves voor zulke dure maatregelen, vinden de werkgevers in de

Kinderopvang - KindVak Magazine |

9

kinderopvang. Onzin, twittert Asscher terug: ‘De branche heeft de plannen (mede) zelf gemaakt en wordt financieel gecompenseerd!’

Soms later Van de wet IKK treedt op 1 januari slechts een deel in werking, sommige maatregelen gaan pas in vanaf 2019. Dat was oorspronkelijk niet de bedoeling, maar de invoering van wet IKK is gecompliceerd en vraagt op te veel terreinen gelijktijdige veranderingen bij kinderopvangorganisaties. Bovendien moet een deel van de wet nog worden ingevuld met nieuwe cao-afspraken tussen werknemers en werkgevers.

In de cao’s voor zowel de kinderopvang als de peuterspeelzalen moeten bijvoorbeeld nieuwe kwalificatie-eisen worden afgesproken voor beroepskrachten. Welke diploma- en opleidingseisen zullen gelden en welke opleidingen zijn daarvoor geschikt? Ook de specifieke vaardigheden om te mogen werken met baby’s moeten nog worden ingevuld.

Verder moet er nog een functiebeschrijving worden gemaakt voor de vanaf 1 januari 2019 verplichte pedagogische coach, die op de locaties pedagogisch medewerkers moet bijstaan. Wat moet die kunnen?

En moet dit een hbo’er zijn of niet? En hoe stagiaires en beroepskrachten in opleiding precies mogen worden ingezet, moeten vakbonden en werkgevers ook nog onderling invullen. Duidelijk is wel dat zij niet meer dan 33 procent van het benodigde

aantal beroepskrachten mogen uitmaken op elke locatie.

Strengere taaleisen Vakbonden en werkgevers moeten verder afspreken welke opleidingen voor pedagogisch medewerkers geschikt zijn voor het behalen van het verplichte niveau van taalvaardigheid (3F). Uiterlijk in 2023 (!) moeten alle pedagogisch medewerkers aan deze taaleis voldoen. Hierover is veel onrust ontstaan, want niveau 3F is voor sommige pedagogisch medewerkers nog flink aanpoten. Zo’n vijf procent haalt uiteindelijk de toets niet. Het struikelblok is meestal leesvaardigheid, wat in de kinderopvang trouwens geen eis wordt. Het laatste woord is hier dus nog niet over gezegd.

Ook de nieuwe IKK-eisen voor buitenspeelruimte worden uitgesteld tot 2019, heeft de minister in overleg met kinderopvangwerkgevers, vakbonden en ouders besloten. Er is namelijk nog geen duidelijkheid over welke eisen gelden als kinderdagverblijven en bso’s hun buitenspeelruimte delen met bijvoorbeeld scholen. Het zou merkwaardig zijn als de regels voor buitenruimte op het schoolplein voor bso-kinderen anders zouden zijn dan voor schoolkinderen. Het gaat immers om dezelfde kinderen.

Over de auteur: Aart Verschuur is journalist en redacteur bij KindVak Magazine

Veel veranderingen op verschillende terreinen.

10 | KindVak Magazine - Kinderopvang

september / oktober

Advertorial

De Speurzoekers laat kinderen de natuur ontdekken!

Welk kind wil er nu niet lekker in een boom klimmen, vies worden in de modder of een hut bouwen in het bos. Helaas komen kinderen steeds minder buiten en is het buiten spelen niet meer vanzelfsprekend. Jasper de Ruiter, eigenaar van De Speurzoekers ziet de natuur als één grote speeltuin, alleen we moeten de kinderen deze speeltuin weer laten ontdekken en beleven.

De Speurzoekers onderscheidt zich door producten en lesmaterialen te ontwikkelen voor een ultieme natuurbeleving vanuit het oogpunt van het kind. Kinderen leren het beste door spelenderwijs de natuur te ontdekken en te beleven. Met de producten van De Speurzoekers worden zij gestimuleerd de natuur te gebruiken als leeren creatieve inspiratiebron.

Bij De Speurzoekers kun je terecht voor: tips voor buiten, uitgebreid assortiment natuurbelevingsproducten, lesmaterialen / leskisten opmaat, feestjes in de natuur, speurzoekerspakketten en advies bij de inrichting van groene schoolpleinen.

september / oktober

‘Alle kinderen naar buiten, het grote natuuractiviteitenboek’ De auteurs van dit boek, Jasper de Ruiter en Marieke Dijksman hebben dit geschreven voor kinderen, leerkrachten, begeleiders in de BSO/ kinderopvang, gastouderbureaus en iedereen die met kinderen werkt.

Het boek staat boordevol met leuke buitenactiviteiten, interessante natuurweetjes, spannende proefjes en handige zoekkaarten om de natuurbeleving bij kinderen te vergroten.

Zoek je inspiratie voor buitenactiviteiten, dan is dit boek echt iets voor jou.

Gebruik het schoolplein als klaslokaal Wil je het schoolplein ook gebruiken als klaslokaal en wil je advies, of zoek je lesmaterialen? Kom dan naar onze stand op de Kindvak of bekijk onze website www.despeurzoekers.nl

Kinderopvang - KindVak Magazine | 11

De transitie van de jeugdzorg dreigt te mislukken

Zoals de meeste lezers weten is de jeugdzorg sinds 1 januari 2015 onder de verantwoordelijkheid van gemeenten komen te vallen, in plaats van onder het Rijk. Een belangrijk doel van deze decentralisatie was om gemeenten in staat te stellen om lokaal maatwerk te kunnen leveren en om aan te kunnen sluiten op de lokale en specifieke situatie. In opdracht van de ministeries van VWS en VenJ werken verschillende organisaties op dit moment samen aan een evaluatie van deze transitie. De resultaten hiervan worden eind 2017 verwacht, maar de voortekenen zijn beroerd.

Simpel gezegd dreigt de transitie van de jeugdzorg faliekant te mislukken.

12 | KindVak Magazine - Jeugdzorg

september / oktober

De afgelopen periode zijn er echter al behoorlijk veel alarmerende signalen in het nieuws geweest. De snel groeiende wachtlijsten voor jeugdhulp is hier een voorbeeld van. Begin augustus schreef Carlijne Vos in de Volkskrant dat “jongeren met ernstige psychiatrische problemen

ties is deze toegenomen bureaucratie ook een groot probleem. Vanaf 2018 worden gemeenten bijvoorbeeld afzonderlijk verantwoordelijk voor het inkopen van diensten van de Kindertelefoon, zo schreef het NRC in juni 2017. Stichting De Kindertelefoon vreest dat dit zal leiden tot een on-

‘De afgelopen jaren zijn er erg veel alarmerende signalen in het nieuws geweest.’ zoals levensbedreigende anorexia en zelfmoordneigingen niet op tijd kunnen worden geholpen”, en dat zelfs jongeren die hulpbehoevend zijn vanwege een rechterlijk bevel maandenlang geen hulp krijgen. De website Gemeente.nu onderschrijft dit probleem: in een artikel van 18 mei stellen zij dat 45% van alle ggz-instellingen in Nederland te lange wachttijden hanteert. Voormalig Kinderombudsman Marc Dullaert kwam in maart 2017 in zijn deelrapportage tot vergelijkbare cijfers: volgens hem belandt een kwart van alle hulpbehoevende kinderen op een lange wachtlijst, en heeft ruim de helft moeite met het vinden van passende hulp.

Er zijn nog veel meer signalen: het aantal klachten over de jeugdzorg bij de Kinderombudsman is in 2016 verdubbeld ten opzichte van 2015. De gemeente Steenwijkerland is in mei 2017 op de vingers getikt door de Centrale Raad van Beroep vanwege de gebrekkige manier waarop jeugdzorg in de gemeente is verleend. In juni 2016 schreef Charlotte Huisman (ook in de Volkskrant) dat jeugdzorginstellingen sinds de decentralisatie extra boekhouders in dienst hebben genomen om de bureaucratie te kunnen handhaven. Daarentegen wordt volgens Huisman de aangeboden zorg niet beter. Voor landelijke organisa-

september / oktober

mogelijke hoeveelheid administratie. Bovendien ontstaat de serieuze mogelijkheid dat sommige kinderen geen gebruik meer zullen kunnen maken van deze diensten, omdat hun gemeente geen hulp bij de Kindertelefoon heeft ingekocht. Hetzelfde probleem bestaat voor legio landelijke en regionale organisaties en hulpinstellingen.

Oorzaken Veel van deze problemen lijken financieel van aard: in 2016 droeg de gemeente Almere zorgverleners op om de laatste 3 maanden van het jaar geen kinderen meer door te verwijzen naar gespecialiseerde jeugdhulp, tenzij er sprake is van een crisissituatie. De gemeente zegt te weten dat dit volgens de wet niet mag, maar ziet geen andere uitweg, omdat het geld simpelweg op is. In sterk contrast hiermee staat een bericht uit oktober 2016 dat gemeenten gezamenlijk ongeveer 1,2 miljard euro ongebruikt hebben gelaten dat bedoeld was voor jeugdzorg. Dit duidt op een situatie waarin er grote ongelijkheid bestaat tussen gemeenten. Helaas betekent dit dat in gemeenten die de transitie niet hebben kunnen maken, een grote hoeveelheid kinderen en jongeren tussen wal en schip zijn gevallen.

Er lijken meerdere oorzaken te zijn voor

Jeugdzorg - KindVak Magazine | 13

deze problematiek. Noortje Molenaar van Q-Consult Zorg schrijft dat gemeente en jeugdzorg vaak niet weten wat ze aan elkaar hebben, dat onvoldoende uitgewerkte afspraken tot verschillende verwachtingen leiden, naast een grote hoeveelheid bureaucratische rompslomp.

Carlijne Vos legt in de Volkskrant de schuld van deze problemen direct bij de transitie: gemeenten moesten bezuinigen en koch-

weg niet alles in goede banen leiden. De centrale overheid draagt dus ook indirect de verantwoordelijkheid voor het berokkende leed dat de transitie tot nu toe heeft veroorzaakt.

Wat kunnen we doen?

Een mogelijke oplossing kan zijn het instellen van een nationaal noodfonds voor crisishulp, waar gemeenten uit kunnen

‘Het beoogde doel, meer lokale verantwoordelijkheden en een kleinschalig, efficiënt beleid, is lang niet in iedere gemeente gelukt.’ ten daarom te weinig hulp in, en verwezen kinderen onterecht door naar de reguliere in plaats van specialistische zorg.

Waarschijnlijk is de oorzaak te zoeken in een combinatie van factoren. Feit blijft echter dat de hierboven beschreven gevallen een teken aan de wand zijn: de transitie van de jeugdzorg dreigt te mislukken.

Het beoogde doel, meer lokale verantwoordelijkheden en een kleinschalig, efficient beleid, is lang niet in iedere gemeente gelukt. Dit is een beleidsprobleem dat alleen met beleid kan worden opgelost.

Aan de ene kant moeten gemeenten op de bres springen om een nijpend probleem onmiddellijk aan te pakken. Aan de andere kant is een veelgehoorde klacht van gemeenten in ieder geval deels terecht: zij moeten met te weinig middelen te veel taken uitvoeren, en kunnen dus simpel-

putten als wordt vastgesteld dat er sprake is van te lange wachttijden of een ernstig gebrek aan beschikbare hulp. Het is niet nodig om de resultaten van de evaluatie af te wachten om in actie te komen. Het kabinet is momenteel demissionair en is daarom beperkt in haar handelen. Toch is dit geen excuus. Het is tijd voor een werkbaar plan.

Over de auteurs: Jon en Thom Roozenbeek zijn auteurs van het boek ‘Pleidooi voor het kind’ en redacteuren van KindVak Magazine.

Wat is uw ervaring? Ga naar onze Facebook of Twitter en vertel het ons!

14 | KindVak Magazine - Jeugdzorg

september / oktober

Advertorial

Activiteiten managen met Jibbie

Qua activiteitenaanbod in de naschoolse – en vakantieopvang is er de laatste jaren ontzettend veel veranderd. Van dj-workshop tot taekwondocursus en van kookles tot een graffitiworkshop. Je kunt als kind tegenwoordig via school, je bso of vereniging aan van alles en nog wat meedoen. Hoe ga jij als bso, school of vereniging zorgen dat jouw totale aanbod van activiteiten online aantrekkelijk gepresenteerd wordt én dat ook je inschrijvingen heel gemakkelijk afgehandeld kunnen worden? Jibbie kan je daar bij helpen.

Met Jibbie heb je een ideale online oplossing voor het beheren van alle inschrijvingen van activiteiten binnen jouw organisatie. Je bepaalt zelf hoe je de activiteiten wilt aanbieden.

Teksten en foto’s kun je beheren,

maar je kunt ook kiezen uit standaard voorbeelden. Geef aan voor hoeveel kinderen de activiteit beschikbaar is, waar het wordt aangeboden, enzovoort. Eenmaal ingelogd, ziet jouw klant het aanbod op maat! Wanneer er betaald moet worden voor een activiteit, dan kun je dit ook laten afhandelen door een iDEAL betaling. De mogelijkheden zijn eindeloos. Jibbie voorziet in alles om het beheren van inschrijvingen makkelijk te maken.

Van iedere activiteit ontvang je een duidelijk overzicht. Ouders krijgen ook een mail met een bevestiging. Dit werkt dus heel efficiënt en snel. Met Jibbie heb je een handige tool die je direct kunt gebruiken voor alle activiteiten, in de schoolweken en in de vakantieweken.

Wil je meer weten? Kom dan even langs bij stand nummer 500.

We laten je graag een demo zien!

september / oktober

Jeugdzorg - KindVak Magazine | 15

Hoogbegaafde kinderen hebben ook aandacht nodig

Hoogbegaafde kinderen zijn voor leerkrachten vaak een zegen in de klas.

Ze pikken nieuwe informatie snel op, halen hoge cijfers en kunnen in sommige gevallen hun medeleerlingen zelfs een stukje op weg helpen. Er wordt daarom wel eens gedacht dat het geen probleem is om hoogbegaafde kinderen hun gang te laten gaan en de aandacht vooral te richten op kinderen die meer instructie nodig lijken te hebben. Maar een onderzoek uit januari laat zien dat dit waarschijnlijk niet klopt.

16 | KindVak Magazine - Primair onderwijs

september / oktober

Dynamisch testen Psycholoog Bart Vogelaar van de Universiteit Leiden publiceerde in januari de resultaten van zijn onderzoek naar het leervermogen onder hoogbegaafden.

Hij wilde weten of de aanname klopt dat hoogbegaafden meestal al op de top van hun kunnen presteren en daarom weinig gebaat zijn bij extra instructie. Hij liet 173 hoog- en 349 gemiddeld begaafden een zogeheten leerpotentieeltest maken, waarbij ze een aantal analogische redeneerta-

deze vooruitgang voor zowel hoog- als gemiddeld begaafden even groot was.

Oftewel: hoogbegaafde kinderen zijn net zo goed gebaat bij instructie en uitleg als andere kinderen. Wel is het waarschijnlijk zo dat ze pas uitleg nodig hebben bij moeilijkere taken of bij niet-verplichte stof.

Hoogbegaafden in de klas Wat betekent dit voor de omgang met hoogbegaafden in de klas? Het blijft natuurlijk zo dat zij doorgaans weinig hulp

‘Hoogbegaafde kinderen zijn net zo goed gebaat bij instructie en uitleg als andere kinderen.’ ken moesten uitvoeren. Een voorbeeld van zo’n redeneertaak is een opgave waarin de leerling vier vakjes te zien kreeg, waarvan er drie gevuld waren met geometrische figuren die veranderden al naar gelang bepaalde regels; vierkant wordt driehoek, zeshoek wordt vierkant, enzovoort. Via analogisch redeneren moesten de leerlingen zelf de juiste figuur in het vierde vakje tekenen.

De kinderen ondergingen eerst een startmeting, daarna een training (waarbij ze instructies kregen over hoe de opdrachten werkten), en tot slot een nameting. Deze testmethode wordt ook wel ‘dynamisch testen’ genoemd, omdat er training plaatsvindt tijdens het testen. Wat Vogelaar wilde weten was in hoeverre hoog- en gemiddeld begaafden vooruitgang lieten zien na de training.

nodig hebben om voldoendes of goede cijfers te halen. Maar als het gaat om het vervullen van hun potentieel is een laissez-faire benadering dus niet optimaal.

Leerkrachten hebben het al druk genoeg, zowel binnen als buiten het klaslokaal. Dus de resultaten van dit onderzoek zijn niet bepaald bemoedigend: wéér een extra taak erbij. Maar als scholen alle leerlingen optimaal tegemoet willen komen verdienen ook hoogbegaafden voldoende aandacht, wat de noodzaak tot meer hulpmiddelen en extra handen in de klas maar weer eens bevestigt.

Over de auteur: Jon Roozenbeek is auteur van het boek ‘Pleidooi voor het kind’ en redacteur van KindVak Magazine.

Verrassende resultaten Uit Vogelaars onderzoek bleek dat alle leerlingen vooruitgang lieten zien, dus ook hoogbegaafden. Nog belangrijker was dat

september / oktober

Primair onderwijs - KindVak Magazine | 17

KindVak 2018 komt eraan!

Een bezoek aan KindVak is werken aan de toekomst Meld je aan > Hèt vakevent voor professionals die met kinderen van 0 tot 13 jaar werken staat weer voor de deur. Op 18 januari opent KindVak haar deuren in Brabanthallen ’s-Hertogenbosch om nieuwe kennis en ervaringen te delen met vakmensen uit opvang, onderwijs en zorg/welzijn.

KindVak 2018: Met nóg meer bedrijven en organisaties die producten en diensten leveren, met een breed programma van workshops die kennis bieden om direct toe te passen in de dagelijkse praktijk en dat voor alle functies binnen de genoemde doelgroepen. KindVak 2018 bevestigt het belang van goede opvang, zorg en onderwijs: wie met kinderen werkt, werkt aan en voor de toekomst!

Gevarieerd kennisprogramma Gedurende de drie vakdagen van KindVak bieden 75 geselecteerde workshops een grote diversiteit aan actuele thema’s. Specialisten delen hun kennis met professionals uit onderwijs, opvang en zorg. In het workshopoverzicht kun je opzoeken welke titel voor jou interessant is. Je kunt ook plannen waar en wanneer je die workshop kan bijwonen. Zodra je een keuze hebt gemaakt kun je je registreren voor een be-

18 | KindVak Magazine - Algemeen

zoek. Eenmaal geregistreerd ben je zeker van een plaats. Alle andere workshops kun je ook bezoeken op basis van vol is vol.

Beursvloer 50% gegroeid Bij bedrijven die producten en diensten leveren aan onderwijs, zorg en opvang is enthousiast gereageerd op de 21e (!) editie van KindVak: de beursvloer is met maar liefst 50% gegroeid. De variëteit in presentaties is enorm.

Indien je een indruk wilt krijgen van deelnemende bedrijven kijk dan op www. kindvak.nl/home/beursinfo/exposantenoverzicht. Deze lijst zal na het verschijnen van dit magazine wekelijks worden

KindVak Je komt to september / oktober

CARD

BRUTO FORMAAT

[netto formaat + 2 mm afloop rondom.

....als kinderen je vak zijn!

minimum 2 mm binnen het netto formaat]

aangepast met nieuwe inschrijvingen. Blijf dus checken!

terdag delen van zijn bekende en nieuwe repertoire ten gehore brengen.

DJ-bus Eén van de nieuwe deelnemende bedrijven plaatst een grote bus op het terras met daarin diverse dj-boots. Hier krijg je alle info over het maken van je eigen dance-mix en het blijft niet bij info alleen: je gaat samen met je collega’s aan het werk om als een volleerd DJ je eerste eigen productie te maken..

Registratie De kosten voor registratie bedragen €10,00 (incl. €1,00 service-kosten). Voor deze prijs ben je zeker van een gereserveerde plaats bij een workshop naar keuze. Ook een parkeerplaats is dan voor je gereserveerd. Indien je met het openbaar vervoer komt, reis je met een gereedstaande touringcar van ’s-Hertogenbosch Centraal naar Brabanthallen. Garderobe en toiletgebruik zijn inclusief en we ontvangen je met een kopje koffie en een Brabants koekje op ons gezellige terras. Alle bezoekers krijgen bovendien een ‘praktijkboek sociale domein’ (‘inspiratie en praktijk in onderwijs, opvang, zorg en welzijn’) mee naar huis om zich te kunnen verdiepen in de brede praktijk van het werken met jonge kinderen. Totale werkelijke waarde van dit pakket bedraagt circa € 35,00. Registratie is mogelijk via www.kindvak.nl/registratie

Theaterprogramma ‘Buro Vanaf 2’ is op dit moment bezig om een nieuw theaterprogramma samen te stellen voor de 3 beursdagen. Met dit programma kun je ervaren wat de kracht is van theater binnen het werken met jonge kinderen. Afwisselend met de theaterartiesten zal Dirk Scheele op vrijdag en za-

k 2018: och ook? september / oktober

Algemeen - KindVak Magazine | 19

Advertorial

spelend en bewegend ontwikkelen Als kindprofessional wil je leren en spel zoveel mogelijk met elkaar verweven. Het kind op zo’n manier uitdagen, dat het al spelenderwijs educatief geprikkeld wordt. TrendySpeelgoed.nl is al veertien jaar een vertrouwde webwinkel voor onderscheidend speelgoed en originele spellen.

Daarbij hoort ook educatief speelgoed, dat aansluit op de behoefte van de kinderopvang om kinderen zich op een ontspannen manier te laten ontwikkelen. Letter- en cijferspelmatten, bijvoorbeeld, laten ze bewegend nadenken. Het zijn speelmatten waar kinderen op een Twister-manier op handen en voeten woorden of sommen kunnen maken. Bewegenderwijs wordt het kind educatief geprikkeld.

Hutten en tenten bouwen opent fantasiewerelden, maar is ook goed voor de ontwikkeling van de motoriek

en het ruimtelijk inzicht. De bouwpakketten van Fantasy Fort Sturdy - die bestaan uit kartonnen platen - en PLUG tent kit laten dit op een veilige en praktische manier toe. Het ontdekken van zwaartekracht, energie en chemie kan met experimenteermateriaal zoals magnetische knikkers, Energy Sticks en InstaSnow, om zelf sneeuw mee te maken.

Op Trendyspeelgoed.nl zijn ook educatieve bord- en gezelschapspelletjes te vinden, zoals Muredo. Muredo is een soort Mens Erger Je Niet.

Door sommen op te lossen worden de pionnen veilig gesteld. Een grote variatie voor kinderen van alle leeftijdscategorieën!

Gastouders, kinderdagverblijven, scholen bestellen bij Trendyspeelgoed.nl eenvoudig op factuur, na het aanmaken van een account. Vraag op onze stand tijdens Kindvak naar de mogelijkheden!

20 | KindVak Magazine - Jeugdzorg

september / oktober

Advertentie

eye q omega 3 en 6

EEN SLIMME FORMULE MET OMEGA 3 & 6 UIT VISOLIE EN TEUNISBLOEMOLIE BELANGRIJK, JUIST OOK VOOR KINDEREN Vetzuren - zoals omega 3 (visolie) en omega 6 (plantaardige olie) - spelen een belangrijke rol in ons lichaam. Het lichaam kan deze vetzuren in kleine hoeveelheden zelf maken, maar is verder afhankelijk van voeding.

Een natuurlijk voedingssupplement met een bijzondere combinatie van omega 3- vetzuren EPA en DHA en het omega 6-vetzuur GLA in de verhouding 9 : 3 : 1, die goed door het lichaam wordt opgenomen.

De specifieke samenstelling van vetzuren, zoals in Eye Q, is de laatste jaren regelmatig in het nieuws geweest: Journal of Attention Disorders. Online, 2017 Mar 21.

Efficacy and Safety of Omega-3/6 Fatty Acids, Methylphenidate, and a Combined Treatment in Children With ADHD Barragán E, Breuer D, Döpfner M. Journal of Child Psychology and Psychiatry. Online, 2016 Aug 22.

Omega 3/6 fatty acids for reading in children: a randomized, double-blind, placebo-controlled trial in 9-year-old mainstream schoolchildren in Sweden Johnson M, Fransson G, Östlund S, Areskoug B, Gillberg C.

Verkrijgbaar in verschillende vormen: Capsules, kauwcapsules met aardbeiensmaak en vloeistof met citrussmaak.

Critical appraisal of omega-3 fatty acids in attention-deficit/hyperactivity disorder treatment

De capsules zijn klein en geur- en smaakloos. Zonder toevoeging van kunst-matige stoffen of suiker.

Kijk op de website voor de laatste studies die zijn gedaan met Eye Q*

EYE Q • bevat natuurlijke vetzuren zoals deze oorspronkelijk in de natuur voorkomen; • wordt goed gezuiverd en wordt niet bewerkt met chemische stoffen; • heeft een bijzondere verhouding; • heeft vanwege de samenstelling, de hoge kwaliteit en de zuiverheid al jarenlang de voorkeur van vele ouders in de wereld!

Neuropsychiatric Disease and Treatment. Vol. 12, 2016 July 26.

Königs A, Kiliaan AJ.

*Registreer en log in als professional om alle artikelen te kunnen lezen onder ‘ingredienten’ > ‘omega 3 en 6 vetzuren’

E info@springfieldnutra.com • T 0186 - 626 173 • W springfieldnutra.com

september / oktober

Jeugdzorg - KindVak Magazine | 21

Advertorial

ONTMOET 1000 LIEVE DROMENMAKERTJES ONTMOET 1000 LIEVE LIEVE DROMENMAKERTJES DROMENMAKERTJES ONTMOET 1000 In oktober en november staat op verschillende plaatsen in het land een nieuwe publicatie centraal: Daar wonen 1000 dromenmakertjes.

Dit prentenboek voor kinderen tussen 2 en 8 jaar is geschreven door Neerlandica en muzikante Liesbeth Coppens en van prenten voorzien door kunstenares Anne-Marie Somers. Samen vertellen zij het hartverwarmende verhaal van Ollie, een slaapzandscheppertje dat naar de aarde vertrekt om een oplossing te vinden voor de griezelige dromen

die kinderen wakker houden. Daarmee sluiten Coppens en Somers niet alleen aan bij het thema van de kinderboekenweek, ze bieden ook een oplossing voor de kinderen die na al dat gegriezel toe zijn aan een goede nachtrust!

De kleurrijke prenten zijn olieverfschilderijen en de melodieuze teksten zijn metrisch en op rijm. Twee liedjes die vanaf kleuterleeftijd door de kinderen zelf gezongen kunnen worden, zijn aan het boek toegevoegd.

Als ondersteuning voor in de klas kunt u kleurplaten, muziek en ander lesmateriaal downloaden via www.dromenmakertjes.nl/kindvak. Door het boek aan te schaffen, steunt u KiKa. Meer informatie vindt u op www.dromenmakertjes.nl

IN ACTIE VOOR KIKA! IN ACTIE VOOR VOOR KIKA! KIKA! “Sluit naadloos aan bij de belevingswereld van de doelgroep en stimuleert creativiteit van de kinderen” Nathalie Constantinesco, orthopedagoge. www.nc-o.nl

“Wat een prachtig boek! Met zóveel liefde en professionaliteit gemaakt. Dit is écht genieten voor de kinderen. Maar zeker ook voor de voorlezers.”

IngerMarlies Leeuwenburgh, journaliste.

22 | KindVak Magazine - Algemeen

september / oktober

Advertorial

AllesCats: derde generatie schoolleveranciers

In Nieuw-Vennep, tussen Amsterdam en Leiden, is het bedrijf AllesCats gevestigd. Al bijna twintig jaar lang is eigenaresse Anette Cats leverancier van een zeer breed pakket professionele materialen en meubilair voor baby’s, peuters en kleuters in de onderbouw van het basisonderwijs. Eerst in het familiebedrijf Cats B.V. en nu, na het overlijden van haar vader Max Cats, verder met AllesCats. Haar opa was vlak na de oorlog ook al schoolleverancier in Amsterdam, dus dit is al de derde generatie in dit vak!

AllesCats is importeur van ‘Speel je mee in Li La Land?’: een prachtige rode koffer met hand en/of vingerpoppen van tien karakters uit het boek ‘Speel je mee in Li La Land?’, geschreven door Marleen Vente en Irma Smegen. Li La Land is ontwikkeld voor kinderen tussen de 3 en 8 jaar en wordt inmiddels enthousiast gebruikt door kinderdagverblijven, buitenschoolse opvang, speciaal- en basisonderwijs. Alle vijftig activiteiten in het boek zijn gebaseerd op Onder-

september / oktober

zoekend en Ontwerpend Leren in de vorm van STEAM. Alle leer- en ontwikkelgebieden worden op een vanzelfsprekende en betekenisvolle manier met elkaar verbonden. Het biedt creatieve uitdagingen op het gebied van: • Wetenschap & technologie • Rekenen & taal • Natuur & milieu • Kunst & cultuurWet In Li La Land ligt de cyclus van Onderzoekend & Ontwerpend Leren aan de basis: Oriëntatie, Verkenning, Uitvoering en Verwerking. In dat proces worden alle vakken, ontwikkelgebieden en zintuigen betrokken. Het gaat om (samen) verwonderen, verkennen en experimenteren, de bron van creatieve oplossingen en originele ontwerpen. En de natuurlijke aanleg van ieder kind. Door deze aanpak wordt optimaal gewerkt aan de ontwikkeling van 21e eeuwse vaardigheden.

Meer informatie: AllesCats.com en Lilaland.nl.

Algemeen - KindVak Magazine | 23

Advertorial

Benchmark Kinderopvang 2017 gestart!

Hoe gezond is uw kinderopvangorganisatie vergeleken met anderen? En hoe staat de gehele kinderopvangsector er financieel voor? Op deze en vele andere vragen krijgt u antwoord als u deelneemt aan de Benchmark Kinderopvang 2017. Pak uw jaarrekening van 2016 erbij en start direct!

Sectorrapport Kinderopvang Brancheorganisatie Kinderopvang, Branchevereniging Maatschappelijke Kinderopvang, BOinK, Voor Werkende Ouders en Waarborgfonds Kinderopvang hechten waarde aan inzicht in de financiële positie van de sector. De uitkomsten van de Benchmark worden daarom verwerkt in het Sectorrapport Kinderopvang. Een rapport vol feiten, cijfers en ontwikkelingen. Relevant voor u als ondernemer, maar ook voor overheden, financiers en andere stakeholders in de sector.

Vergelijkingsplatform Daarnaast is het goed uzelf te vergelijken met andere kinderopvangorganisaties. Een succesvolle kinderopvan-

gorganisatie met tevreden kinderen, ouders en medewerkers, heeft immers een financieel sterke basis nodig. Op basis van uw eigen invoer rekent het systeem belangrijke bedrijfsmatige kengetallen voor u uit. Het systeem vergelijkt deze vervolgens met een door u geselecteerde groep andere (anonieme) organisaties.

Gebruiksvriendelijker dan ooit Aan het invoeren en vergelijken van uw cijfers zijn geen kosten verbonden, het kost u alleen tijd, die we zoveel mogelijk proberen te beperken. We hebben daarom dit jaar de vragenlijst sterk ingekort. U krijgt alleen vragen toegepast op uw activiteiten. U hoeft de vragenlijst niet in één keer in te vullen en bovendien kunt u de vragenlijst door meerdere medewerkers laten invoeren; u beheert uw eigen account.

Zo verdeelt u de inspanning.

Start met vergelijken en doe mee aan de Benchmark Kinderopvang 2017: hét online vergelijkingsplatform voor ondernemers in de kinderopvang!

Planning 18 september 2017 – Start Benchmark 24 november 2017 – Einde Benchmark

24 | KindVak Magazine - Algemeen

september / oktober

Advertorial

Duurzaam spelen met natuurlijk en creatief ontwikkelingsspeelgoed OpzijnPlek is de afgelopen jaren uitgegroeid tot een internationale webwinkel voor speel- en spelmateriaal en creatieve producten waar iedereen die leeft en werkt met kinderen uitdagend materiaal weet te vinden.

Steeds meer organisaties ontdekken OpzijnPlek. Zo leveren wij aan scholen, kinderopvang en therapeutische centra. Ook bij musea, stichtingen, goede doelen, verenigingen en medische organisaties vindt ons speelgoed zijn weg!

Sinds de verkregen Europese distributierechten voor Europa van het merk Crayon Rocks®, een natuurlijk sojawaskrijtje met bijzondere eigenschappen voor het ontwikkelen van de pengreep, is het familiebedrijf verder uitgegroeid tot een geliefde organisatie die diverse markten voorziet van natuurlijke creatieve materialen en bijzonder ontwikkelingsspeelgoed.

zeer gewild is binnen o.a. het Waldorff/Steiner concept, natuurlijke kurk blokken geschikt voor thuis, scholen, kinderopvang maar ook ziekenhuizen en verzorgingshuizen en Arteko natuurlijke glutenvrije en GMO-vrije veganistische klei voor thuis en grootverbruik. Corvus Toys kindergereedschap, een maatje kleiner voor de kinderhand en verschillende soorten buitenspeelgoed en muziekinstrumenten. Daarnaast hebben we de gehele lijn Dubbelzes coaching- en educatieve spellen en nog veel meer!

Kom gezellig uitproberen, we helpen je graag op weg in stand 510.

Want voor velen is een duurzaam aanbod momenteel zeer zeker gewenst. www.opzijnplek.nl

Bijvoorbeeld de 100% natuurlijke kinderverf van Natural Earth Paint, het constructiemateriaal Stick-lets dat kinderen weer mee naar buiten neemt, tekentechniek Seccorell die

september / oktober

Algemeen - KindVak Magazine | 25