ХАТЛОН
БАНЇ - ОДАМ АЪЗОИ ЯКДИГАРАНД
Нашрияи маќомоти иљроияи њокимияти давлатии вилояти Хатлон №38 (3175)
панљшанбе, 11 октябри соли 2018
www.khatlon-ruznoma.tj
E-mail: khatlon.tj@mail.ru
Љойњои нави корї зиёд мешаванд аз љаласаи љамъбасти натиљањои соњањои иќтисодї ва иљтимоии вилоят дар нуњ моњи соли равон
7 рЎзи ХАТЛОН БАРЎЙХАТГИРИИ САНЉИШИИ АЊОЛЇ ДАР НОРАК Бо маќсади амалисозии лоињаи Барномаи барўйхатгирии ањолї ва фонди манзили Љумњурии Тољикистон дар соли 2020 аз 10 то 24 октябр дар шањри Норак барўйхатгирии ањолї ва фонди манзили санљишї баргузор мегардад. Ёдовар мешавем, ки соли 2020 дар Тољикистон барўйхатгирии ањолї ва фонди манзил пешбинї шудааст. «Тибќи ќарори Њукумати Љумњурии Тољикистон, дар робита ба баргузории барўйхатгирии ањолї ва фонди манзил дар љумњурї, имрўзњо як зумра корњо анљом дода шуданд. Аз љумла, аз 10 то 24 октябр баргузории барўйхатгирии ањолї ва фонди манзили санљишї дар мањаллањои 64 ва 91-и шањри Душанбе ва шањри Норак дар назар аст»,- иброз намуд муовини директори Агентии омори назди
Президенти кишвар Ќиёмиддин Давлатзода. Бино ба гуфтаи ў, соли 2020 барўйхатгирии ањолї ба таври анъанавї, яъне назарсанљии «рў ба рў» баргузор мешавад. Дар љараёни барўйхатгирии ањолї ва фонди манзили Љумњурии Тољикистон дар соли 2020 технологияи муосир ва беш аз 35 њазор барўйхатгирандагон истифода хоњанд шуд. Имрўз дар љумњурї њудуди 1,3 миллион хољагї мављуд аст, ки ба њар нафар барўйхатгиранда 400 хољагї рост меояд.
АФЗОИШИ ИСТЕЊСОЛИ МЕВАИ ХУШК Корхонаи истењсоли меваи хушк дар мавзеи «Чашмаи Нуќра»-и ноњияи Данѓара, ки бо технологияи нави замонавї муљањњаз мебошад, давоми як мавсим зиёда аз 500 тонна мањсулот тавлид мекунад.
Дар љаласаи љамъбастї, ки бо иштироки муовини аввал, муовинони раиси вилоят, масъулони шуъбаву бахшњои дастгоњи раиси вилоят, сардорони раёсат ва мудирони шуъбањои маќомоти иљроияи њокимияти давлатии вилоят, раисони шањру ноњияњо, роњбарони ташкилоту муассисањои вилоят ва шањру ноњияњо, раисони љамоатњои шањраку дењот, намояндагони маќомоти њифзи њуќуќ, маориф, тандурустї баргузор гардид. Раиси вилоят Давлатшоњ Гулмањмадзода бо сухани ифтитоњї баромад намуда, њозиринро бо рўзномаи љаласа шинос намуд. Оид ба масъалаи матрањшуда муовини раиси вилоят Умедхољаи Зоир баромад намуда, њозиринро бо натиљањои бадастовардаи мењнаткашони вилоят дар давоми нуњ моњи сипаригардида шинос намуд. Аз баррасии маърўза аён гардид, ки дар ин давра наќшаи соњаи асосї ва зарурии давлат-ќисми даромади буљет ба андозаи 101,9 фоиз иљро гардидааст. Ин раќам нишони 14,8 миллион сомонї зиёд ба буљет ворид шудан аст, ки ин бозгўйи мењнати бурдборонаи кормандони соњањои гуногуни хољагии халќ, махсусан дењќонону саноатчиён аст. Барзиёд иљро гардидани ќисми даромади буљет, чуноне ки нотиќ ќайд намуд, ба сари ваќт пардохт намудани маоши кормандони соњањои буљетиву
нафаќапулї, кумакпулињо мусоидат намуда, њамзамон барои як ќатор корњои ободонї сарф гардидааст. Бо вуљуди ин, дар ќисми манотиќи вилоят, дар иљрои ќисми даромади буљет душворї ё ба иљро нарасидани намудњои алоњидаи андоз мушоњида мешавад. Дар шароити кунунї масъалаи басо муњим ва зарурї, ки онро Асосгузори сулњу вањдати миллїПешвои миллат, Президенти Љумњурии Тољикистон муњтарам Эмомалї Рањмон пайваста таъкид месозанд, ташкили љойњои нави корї ва ба шуѓли доимї фаро гирифтани шањрвандон мебошад. Ба ин маќсад, дар давраи њисоботї 31485 љойи нави корї таъсис дода шудааст, ки ин гувоњи рушди соњањои мухталифи вилоят ва сањми соњибкорон дар бунёди корхонаву иншоотњои саноатї мебошад. Њамзамон 245 маротиба ярмаркањои љойњои холии корї гузаронида шудааст, ки дар натиља наздики 2500 нафар шањрвандон ба худ љойи кори доимї ёфтаанд. Дар умум 5300 нафар бо шуѓли гуногун фарогир шудаанд. Таваљљуњу дастгирињои давлату Њукумат ин сол аз сол баланд бардоштани музди мењнат аст. Ин масъала низ дар миќёси вилоят тадриљан њал мегардад. Чунончи, дар нуњмоњаи соли равон музди миёнаи мењнат 880,3 сомониро ташкил додааст, ки ин нисбат ба
њамин давраи соли гузашта 2,4 фоиз зиёд аст. Ин нишондињанда дар соњањои саноати истењсолї 1944,1 сомонї, саноати коркард 1394,3 сомонї, энергетика 1973,4 сомонї, сохтмон 1265,4 сомонї ва коммуналї 1009,1 сомониро ташкил медињад. Бино ба њисоботи муовини раиси вилоят дар ин давра дар соњаи савдо гардиши мол ба 3445,5 миллион сомонї расида, хизматрасонии пулакї 1340,3 миллион сомониро ташкил додааст, ки он нисбати њамин давраи соли 2017 зиёд буда, аз зиндагии серу пури ањолї ва зиёд гардидани мањсулоти дохилї дарак медињад. Самти кишоварзї асоси дастовардњои мењнаткашони вилоят ба њисоб меравад. Ќисми зиёди мањсулоти мављударо кишоварзон истењсол менамоянд. Аз њисоботи баррасигардида низ ин маънї ба хубї аён гардид. Дар ин давра њаљми истењсоли мањсулоти кишоварзон ба 8 миллиарду 629,0 миллион сомонї расидааст, ки нисбат ба њамин давраи соли пешин 66,2 миллион сомонї зиёд мебошад. Дар њамаи бахшњои хољагидорї 703,0 њазор тонна ѓалладонагињо, 209,3 њазор тонна картошка, 1009,1 њазор тонна сабзавот, 426 њазор тонна полезї, 155,6 њазор тонна мева, 83,0 њазор тонна ангур, 72,6 њазор тонна гўшт, 275,3 њазор тонна шир, 52,4 миллион дона тухм,
554,6 тонна моњї истењсол шудааст, ки нисбати њамин давраи соли 2017 мутаносибан аз 1 то 34 фоиз зиёданд. Дурнамои асосї барои кишоварзон содироти мањсулот ба хориљи кишвар мебошад, ки ин нишондод низ барзиёд иљро гардидааст. То ин дам ба кишварњои дуру њамсоя 91,0 њазор тонна мањсулоти кишоварзї интиќол дода шудааст, ки ин анќариб 1,5 баробари наќша мебошад. -Маќсаду мароми давлату Њукумат гузаштан аз кишвари аграрї-саноатї ба мамлакати саноатї-аграрї мебошад. Бањри расидан ба ин маќсади наљиб, ки ба баландгардии пояи иќтисодии мамлакат мусоидат менамояд, дар вилояти мо корњои назаррас анљом дода мешаванд, - иброз дошт дар идомаи маърўза муовини раиси вилоят Умедхољаи Зоир. Маълум гардид, ки дар ин давра њаљми истењсоли мањсулоти саноатї ба 5 миллиарду 215,8 миллион сомонї расидааст, ки ин нисбати наќша ва нисбати њамин давраи соли 2017 зиёд аст. Дар давоми нуњ моњ 56 адад корхона ва коргоњњои нави саноатї бо таъсиси 874 љойи кори доимї ташкил карда шудааст. Дар вилоят 31 лоињаи давлатии сармоягузорї амалї шуда истодааст, ки маблаѓи азхудшуда 401,9 миллион доллари амрикоиро ташкил медињад. Аз љониби
соњибкорони вилоят 44 лоињаи ќарзї ба маблаѓи 50,1 миллион сомонї тањия гардида, барои дарёфти сарчашмаи сармоягузорї ба Муассисаи давлатии «Фонди дастгирии соњибкории назди Њукумати Љумњурии Тољикистон» пешнињод карда шуд, ки то ин дам нисбати иљрои онњо ба маблаѓи 87,6 миллион сомонї дастгирї ёфтааст. Сохтмон бањри ободонии мањал, иљро гардидани наќшаву ниятњои рушди кишвар њамќадами њаёт мебошад, ки дар ин роњ љидду љањди зиёд карда мешавад, -ќайд намуд дар идомаи маърўза нотиќ. Ба истифода дода шудани фондњои асосї ба маблаѓи 331,7 миллион сомонї, иљро гардидани корњои пудратї ба маблаѓи 569,5 миллион сомонї, корњои сохтмону васлкунї ба маблаѓи 1408,8 миллион сомонї, азхудкунии маблаѓњои асосї аз њамаи манбаъњо ба маблаѓи 2370,6 миллион сомонї гувоњи ин гуфтањост. Бино ба нишондодњои дар боло овардашуда, дар вилоят 160 адад бинову иншоот, аз љумла 11 муассисаи таълимї бо 2604 љойи нишаст, 8 корхона ва коргоњи саноатї, 1 неругоњи барќии обї, 77 маркази савдо ва дуконњои тиљоратї, 5 бунгоњи тиббї, 13 майдончаи варзишї, 1280 адад хонањои истиќоматї сохта ба истифода дода шудааст. (Давомаш дар сањ. 2)
Тавре ки аз маќомоти иљроияи њокимияти давлатии ноњия иттилоъ доданд, масоњати боѓоти «Чашмаи Нуќра» 412 гектар буда, дар он дарахтони мевањои хушмазаи диёр, аз љумла себ, зардолу, нок, гелос, бодом, ангур, чормаѓз, олуча, хуч, шафтолу, себи бињї парвариш меёбанд. Дар ин љо 230 нафар бо љойи кор ва маоши баланд таъмин мебошад. «Натиљаи зањмати масъулон аст, ки «Чашмаи Нуќра» ба яке аз мавзеъњои бењтарини боѓпарварї ва сайёњии кишвар табдил ёфтааст. Аз ин макон њамасола ба шањри Душанбе ва вилояти Суѓд садњо тонна мевањои шањдбор интиќол меёбад», - зикр кард манбаъ ва афзуд, ки як ќисми мањсулоти кишоварзии ноњияи Данѓара дар коргоњњои мањаллии истењсоли меваи хушк мавриди коркард ќарор гирифта, боќимондаи он барои таъмини бозорњо бо мањсулот дар давраи зимистону бањори пешорў дар сардхонаю анборњо, ки њаљми ѓунљоиши њар кадоми онњо зиёда аз 2 њазор тоннаро ташкил медињад, нигоњдорї мешавад.
«ЯКЉОЯ ЊАЛ МЕКУНЕМ!» Дар доираи аксияи Кумитаи иљроияи Њизби халќии демократии Тољикистон дар вилояти Хатлон тањти унвони “Якљоя њал мекунем!” дар њудуди Љамоати дењоти “Кўлоб”-и шањри Кўлоб бунёди фермаи парандапарварї бо тарњи муосир оѓоз гардид. Ин иќдом бо ибтикори узви фаъоли ЊХДТ, вакили Маљлиси вакилони халќи шањри Кўлоб, соњибкор Масиддиќ Одинаев роњандозї гардида, пас аз мавриди бањрабардорї ќарор гирифтани ферма 60 нафар бо љойи кори доимї таъмин карда хоњанд шуд. Бо пайгирї аз сиё-
сати бунёдкоронаи Асосгузори сулњу вањдати миллї - Пешвои миллат, Президенти Љумњурии Тољикистон муњтарам Эмомалї Рањмон аъзои ЊХДТ ба сохтмони иморатњои гуногуни зебою боњашамат, роњу гулгаштњо дар тамоми шањру навоњии вилояти Хатлон љалб гардидаанд.
«ПОДОШИ АМАЛ» ДАР ФЕСТИВАЛИ БАЙНАЛМИЛАЛЇ Муассисаи давлатии Театри вилоятии лўхтаки «Афсона»-и шањри Бохтар бори аввал бо намоишномаи тарбиявии «Подоши амал» дар ќатори дигар театрњои лўхтаки љумњурї Тољикистонро дар Фестивали VI байналмилалии театрњои касбии лўхтак «Чодари хаёл», ки моњи октябри соли 2018 дар шањри Душанбе баргузор мешавад, муаррифї менамояд. Хайрулло Давлатов, сарвари театри мазкур, бо тасдиќи ин хабар ба рўзномаи «Хатлон» гуфт, ки ањли эљоди театр алњол намоишномаи тарбиявии «Подоши амал»-ро аз рўйи асари Абдурањим Абдурањмонов тамрин карда, маводи сањнавї ва лўхтакњоро тањия менамоянд. Боиси зикр аст, ки Фестивали байналмилалии театрњои касбии лўхтак «Чодари хаёл» дар ду сол як маротиба доир гардида, дар он театрњои лўхтаки Тољикистон, Ќазоќистон, Ќирѓизистон, Афѓонистон, Россия, Беларус, Арманистон ва дигар кишварњо бо намоишномањои бењтарин иштирок мекунанд. Ёдовар мешавем, ки Театри вилоятии лўхтаки «Афсона» дар оѓози соли 2018 дар шањри Бохтар ба фаъолият шурўъ намуда, ягона театри лўхтак дар вилояти Хатлон ба њисоб меравад.
БУНЁДИ ДАРМОНГОЊИ НАВ ДАР ШАЊРИТУС Ба хотири идома бахшидан ба анъанаи шарикї байни Љумњурии Тољикистон ва Иёлоти Муттањидаи Амрико дар дењаи Корези ноњияи Шањритус дармонгоњи нав сохта шуд.
10 октябр – Рўзи Фалак
Давлатшоњ ГУЛМАЊМАДЗОДА:
Ин лоиња бо маќсади расонидани кумаки самаранок ба љамоатњои мањаллї амалї гардид. Дармонгоњи дењаи Корез ягона дармонгоњест, ки дар ин дења амал мекунад. Татбиќи ин лоиња соли 2017 оѓоз гардид ва њадаф аз он дастгирї барои хизмарасонињои тиббї ба 1600 сокини дења ва сарњадбонон мебошад. То сохтмони дармонгоњи мазкур сокинон маљбур бу-
«ФАЛАК ГАНЉИНАИ БЕБАЊОИ ХАЛЌИ МОСТ»
Дар Театри вилоятии мусиќїмазњакавии ба номи Ато Муњаммадљонови шањри Бохтар ба муносибати Рўзи фалак, ки њамасола 10 октябр таљлил мегардад, њамоиши бошукўњи фарњангї барпо гардид. Дар ин љамъомад раиси вилояти Хатлон Давлатшоњ Гулмањмадзода бо сухани табрикї бармад карда, аз љумла зикр намуд, ки бо ибтикори Асосгузори сулњу вањдати миллї – Пешвои миллат, Президенти Љумњурии Тољикистон муњтарам Эмомалї Рањмон санъати мусиќии халќи тољик – Фалак, ки таърихи бостонї ва рангину пурѓановат дорад, дар кишвара-
мон дубора эњё гардид. Имрўз дар муњити нави рушди санъат анъанањои бењтарини он идома доранд ва бо тобишњои тоза љањони маънавї ва завќи зебописандии муосиронро сайќали тоза мебахшанд. - Фалак аз зумраи ганљинањои бебањое
мебошад, ки аз ќаъри асрњо то замони мо њамчун мусиќии классикии халќи фарњангпарвару санъатдўсти мо ёдгор мондаанд, - гуфт раиси вилоят. - Фалак њам аз нигоњи њаљм ва њам аз нигоњи арзишу ќимати бадеї, аз љумлаи бењтарин мероси мусиќист, ки мо онро барњаќ, мусиќии шаклан озод ва таљассумгари рўњи озод ва орзуву омоли халќи тољик меномем. Бо шарофати Истиќлолияти давлатии Љумњурии Тољикистон мардуми мо намунаву суннатњои бењтарини адабиёт ва фарњангу њунари хешро арљгузорї ва эњтиром мекунанд. Ин далели он аст, ки
ќофилаи шеъру мусиќї њамвора баёнгари таќдир ва таљассумгари зиндагии халќи тољик дар шебу фарозњои зиндагї мебошад. Пешвои миллат муњтарам Эмомалї Рањмон барњаќ таъкид доштаанд, ки
имрўз жанри мусиќии классикии Фалак њамчун падидаи нодири њунарї дар фазои соњибистиќлолии кишвар бо љилову садои хеш танинандоз гардидааст. Зеро мусиќї дар тўли асрњо рисолати таърихии хешро ба њайси ифодагари маънавиёту ахлоќ, зимни вижагињою рангомезии лањнияш аз замони бостон то кунун иљро кардааст. Аз сарчашмањои таърихї бармеояд, ки мафњуми Фалак ифодагари осмон, кайњон, сипењру афлок, гардун, гардиши рўзгор, сарнавишт ва амсоли ин будааст. Раиси вилояти Хатлон Д. Гулмањмадзода ќайд кард, ки њунармандони имрўзї ва мардуми фарњангпарвари Хатлонзамин њамчун ворисони ин ганљи бебањои маънавии ниёгон бояд Фалакро њамчун падидаи пурарзиши фарњангї њифз намуда, бањри рушду нумўи жанру муњтавои он кўшиш намоянд. Раиси вилоят хотирнишон кард, ки мувофиќи маълумоти Комиссияи миллї оид ба корњои ЮНЕСКО дар Љумњурии Тољикистон, то ба имрўз аз мероси ѓайримоддии халќи тољик “Шашмаќом”, “Оши палав” ва “Наврўз” ба фењристи ЮНЕСКО ворид гардида, “Фалак” ва “Чакан” пешнињод шудааст. Ин як роњи бењтарини эњёи фарњангу њунарњои миллї ва дар айни замон ба љањониён муаррифї кардани миллат ва давлат мебошад. Дар идома барномаи њунарии фалаксароён, ки аз њафт шањру ноњияи вилоят гирд омада буданд, манзури тамошочиён гардид. Њунармандони хушовоз чароѓи ќалби њаводорону офарандагони ин санъати нафису тавоноро бо созу таронањои дилнишинашон фурўзон карданд. Дар интињо, раиси вилоят Давлатшоњ Гулмањмадзода бо изњори сипос ба ањли њунар, мардуми шарифи Хатлонзаминро бо Рўзи Фалак табрик гуфта, ба тамоми ањли фарњангу њунар дар љодаи эљоди асарњои баландмазмуну љолиб дастовардњои беназир орзу кард. М. НОСИРЉОН, “Хатлон”
данд, ки дар давоми ним соат ба маркази тиббии Шањритус барои табобат раванд ва бисёре аз онњо дар фасли зимистон ба хизматрасонињои тиббї дастрасї надоштанд. Сохтмони дармонгоњи нав дар дењаи Корез намунаи равшани яке аз самтњои њамкорї байни маќомотњои иљроияи мањаллии њокимияти давлатї ва сафорати ИМА мебошад.
С. САИДОВ ЉОМРО БА ДАСТ ОВАРД
ДУРНАМОИ ПАХТА ДАР ВИЛОЯТ 50% ИЉРО ШУД Кишоварзони вилояти Хатлон аз иљрои 50 дарсади дурнамои имсолаи љамъоварии њосили пахта мужда доданд. Пахтакорони шањри Бохтар аввалин шуда дар вилоят дурнаморо ба ќадри 105,3% иљро намуданд. Аз Сарраёсати кишоварзии вилояти Хатлон ба рўзномаи «Хатлон» хабар доданд, ки то рўзи 9 октябр пахтакорони вилоят љамъан 123 778 тонна пахта чидаанд, ки дар ќиёс бо њамин шабу рўзи соли гузашта ба андозаи 94192 њазор тонна камтар мебошад. - Дар маъракаи њосилѓундорї пахтакорони шањри Левакант ба марра наздик шудаанд, - зикр кард манбаъ. – Онњо дурнамои мавсимро 92,5% иљро кардаанд. Инчунин, барзгарони ноњияњои Данѓара (66,7%), Ёвон (58,6%), Фархор (56,7%), Шањритус (54,5%), Кўшониён 52,9% ва Њамадонї (51%) низ фаъол буда, дурнаморо аз њисоби миёнаи вилоят бештар таъмин намудаанд. Аммо нишондињандањои навоњии Љалолиддини Балхї (27,9%) Носири Хусрав (32%) ва Љайњун (35,3%) чандон хуб нест. Борони рўзи 8 октябр ва якбора сард омадани њаво ба коњиши њаљми пахтаи чидашуда боис гардид. Дар ин рўзи боронї кишоварзони вилоят маљмўан 1166 тонна пахта чидаанд, дар њоле ки њамарўза ба њисоби миёна 3700-3800 тонна њосил ба даст меомад. Имсол дар 19 шањру ноњияи пахтакори вилояти Хатлон дар майдони 122404 гектар пахта кишт шуда, тибќи дурнамо, бояд 250310 тонна «тилои сафед» истењсол гардад. Н. МАЪМУРЗОДА, «Хатлон»
Дар мусобиќаи байналмилалї оид ба људо дзю-до барои Љоми Президенти Тољикистон, ки аз 2-юм то 5-уми октябр дар шањри Душанбе баргузор шуд, 248 варзишгар аз Ќазоќистон, Ќирѓизистон, Тољикистон, Туркманистон ва Ўзбекистон ширкат дошт. Мусобиќаи имсола аз рўйи њафт дараљаи вазнњо миёни мардон сурат гирифт. Дар чањор вазн пањлавонони тољик Рањматулло Фарњодов (-73 кг), Љањонгир Маљидов (-81 кг), Саидљалол Саидов (-100 кг) ва Темур Рањимов (+100 кг) љойњои аввалро соњиб шуданд. Дар се вазни дигар гуштигирони ўзбек Достон Рўзиев (-60 кг), Абдуљалил Юсупов (-66 кг) ва Достон Мелиев (-90 кг) ѓолиб омаданд. Ба иттилои Федератсияи људои Тољикистон, ба ѓолибону љоизадорони мусобиќа дар њар як вазн ба љуз медалу диплом љоизањои молї низ супурда шуд. Ба ѓолиб 10000 сомонї, барои љойи дуюм 5000 сомонї ва барои љойи сеюм 2500 сомонї таќдим гардид. Бояд гуфт, ки мусобиќа барои Љоми Президенти Тољикистон аз соли 2013 доир мешавад.
ЧЕМПИОНАТИ ХАТЛОН ОИД БА ШОЊМОТ 5 октябр дар шањри Бохтар чемпионатњои вилояти Хатлон оид ба шоњмот (дар миёни шањрвандони аз 50-сола боло) ва тенниси рўйи миз ба муносибати “Рўзи забони давлатии Љумњурии Тољикистон” оѓоз гардиданд. Њадаф аз баргузории ин мусобиќањо эњтиром гузоштан ба забони давлатии Љумњурии Тољикистон, ташвиќу тарѓиб намудани намудњои варзиши шоњмот ва тенниси рўйи миз, ташаккули тарзи њаёти солим, ташакули неруи љисмонї ва зењнии сокинони вилоят ва муайян намудани њайати дастаи мунтахаби “Хатлон-1” мебошад. Дар мусобиќоти мазкур дастањо аз 15 шањру навоњии минтаќаи Бохтар фаъолона ширкат варзиданд. Ѓолибон ва љоизадорон бо диплому медалњои Раёсати кор бо љавонон ва варзиши вилояти Хатлон сарфароз гардида, њамзамон соњиби роњхат ба даври љумњуриявии мусобиќањои мазкур мегарданд.
Хабарњои бештар ин љост:
www.khatlon-ruznoma.tj