ХАТЛОН
БАНЇ - ОДАМ АЪЗОИ ЯКДИГАРАНД
Нашрияи маќомоти иљроияи њокимияти давлатии вилояти Хатлон №6 (3242)
ЉУМЪА, 17 январи соли 2020
www.khatlon-ruznoma.tj
E-mail: khatlon.tj@mail.ru
«...Вазорати маориф ва илм ва роњбарони
ПАЁМИ ПРЕЗИДЕНТИ ЉУМЊУРИИ ТОЉИКИСТОН, ПЕШВОИ МИЛЛАТ МУЊТАРАМ ЭМОМАЛЇ РАЊМОН БА МАЉЛИСИ ОЛИИ ЉУМЊУРИИ ТОЉИКИСТОН 26 декабри соли 2019, шањри Душанбе
муассисањои таълимиро вазифадор намудам, ки муносибати хонандагонро ба хондани китоб ва аз ёд кардани порчањои назму наср љиддї назорат кунанд ва барои боло бурдани сатњи маърифатнокї, тавсеаи љањонбинї ва сухандону сухангў шудани насли ояндаи кишвар тадбирњои љиддї ва судмандро ба роњ монанд. Роњбарону масъулони соњаро зарур аст, ки сатњу сифати таълимро баланд бардошта, љињати боло рафтани савияи донишу маърифатнокии хонандагону донишљўён тадбирњои иловагиро роњандозї намоянд ва њамзамон бо ин, ба тарбияи насли наврас диќќати бештар дода, барои амалї гардидани Консепсияи миллии тарбия дар Љумњурии Тољикистон чорањои зарурї андешанд».
Иттифоќњои касаба-њомии њуќуќњои шањрвандон
16-уми январи соли равон Пленуми њаштуми Шўрои иттифоќњои касабаи вилояти Хатлон баргузор гардид. Дар љамъомад роњбари дастгоњи раиси вилояти Хатлон Ѓазалшо Сафарзода, муовини раиси Федератсияи иттифоќњои касабаи мустаќили Тољикистон Исмоил Файзизода, раисони кумитањои иттифоќи касабаи соњавї, намояндагони ташкилотњои ибтидоии иттифоќњои касаба ва кормандони ВАО ширкат доштанд. Пленуми њаштумро раиси Шўрои иттифоќњои касабаи вилояти Хатлон Абдурозиќ Ризозода кушода, њозиринро бо рўзномаи љамъомад ошно намуд. Сараввал њозирин њисоботи Абдурозиќ Ризозодаро дар бораи љамъбасти фаъолияти Шўрои иттифоќњои касабаи вилояти Хатлон дар соли 2019 ва вазифањо барои соли 2020 шуниданд. Тавре ки А. Ризозода таъкид дошт, Шўрои иттифоќњои касабаи вилоят љињати њифзи њуќуќњои мењнатї ва манфиатњои ќонунии иљтимоиву иќтисодии шањрвандон, аъзои иттифоќи касаба корњои муайянеро ба анљом расонид. Масъалаи ќабули шањрвандон ва сари ваќт њаллу фасл намудани мурољиатњои шахсони воќеї ва њуќуќї доимо дар маркази диќќати Шўрои иттифоќњои касабаи вилоят ќарор дошта, дар соли 2019 мурољиати 725 шањрванд ба ќайд гирифта шудааст, ки аз онњо 11 нафар маъюб ва 28 нафар нафаќахўр мебошанд. Аз рўи мурољиатњои баќайдгирифта аз тарафи Шўрои иттифоќњои касабаи вилояти Хатлон ва Шўрои иттифоќњои касабаи шањри Кўлоб 17 корманди ѓайриќонунї аз кор озод карда шуда, ба љойи кори пештараашон барќарор ва рухсатпулии як корманд аз корфармо рўёнида дода шуд. Ба маќсади дастрасии њамагон бо хабару маълумотњо оид ба фаъолияти иттифоќњои касабаи вилоят Шўрои иттифоќњои касабаи вилояти Хатлон сомонаии худро таъсис дод. Дар ин давра љињати баланд бардоштани савияи донишњои њуќуќиву иќтисодї ва расонидани ёрии амалии дастуриву усулї бо раисони ташкилотњои иттифоќи касаба ва кормандони масъули корхонаву ташкилот ва муассисањои шањру ноњияњои Бохтар, Кўлоб, Фархор, Темурмалик, Ќубодиён, Шањритуз, Н. Хусрав, Хуросон, А. Љомї, Љ. Балхї ва Ш. Шоњин семинарњои сайёри омўзишї доир карда шуданд, ки дар онњо раисони ташкилоту муассисањо, раисони ташкилотњои ибтидоии иттифоќи касаба, нозирони кадрњо ва сармуњосибони ташкилоту
муассисањо ширкат доштанд. Чуноне ки зимни њисобот А. Ризозода иброз дошт, яке аз самтњои муњими фаъолияти Шўрои иттифоќњои касабаи вилояти Хатлон њамчун шарики иљтимої, њамкорї дар ташкили истироњати тобистонаи кўдакону наврасон ва табобати санитариву курортии кормандон дар осоишгоњ мебошад. Љињати мусоидат ба татбиќи амалии ќарори раиси вилояти Хатлон аз 29 марти соли 2019 №91 “Оид ба Ќарори Њукумати Љумњурии Тољикистон аз 1 марти соли 2019 тањти №103”, “Дар бораи ташкили истироњати тобистонаи кўдакон ва наврасон дар соли 2019” як ќатор корњо ба анљом расонида шудаанд. Аз љумла, дар истироњатгоњњои “Шифобахш” 226 нафар, “Насими Фархор” 85 нафар, “Шарора” 250 нафар ва Истиќлол 75 нафар, “Интернати Кадучї”-и ноњияи Восеъ 30 нафар, “Офтобак”-и шањри Норак 120 нафар, дар маљмўъ 796 кўдаки ятиму бепарастор ва аз оилањои камбизоат ба истироњату фароѓат фаро гирифта шуданд. Њамчунин, Кумитаи иттифоќи касабаи кормандони маориф ва илми вилояти Хатлон тибќи Ќарори Њукумати Љумњурии Тољикистон аз 25 январи соли 2017 №34 «Дар бораи, тартиб ва андозаи харољоти маблаѓи суѓуртаи давлатии иљтимої барои табобати санитарию курортї, ташкили истироњати кормандон ва аъзои оилаи онњо ва чорабинињои солимгардонию пешгирикунанда дар корхонањо» 217 кўдаку наврасонро аз њисоби маблаѓи суѓуртаи давлатии иљтимоии дар харљномаи муассисањои тањсилоти миёнаи умумї пешнињодшуда, барои фароѓат ба истироњатгоњи беруназшањрии “Файзи Истиќлол”, воќеъ дар дараи хушманзари “Варзоб” сафарбар намуданд. Кумитаи иттифоќи касабаи соњаи кишоварзии вилоят бошад, бо дастгирии Кумитаи љумњуриявии соњавї дар истироњатгоњи “Ќаратоѓ”-и ноњияи Шањринав 200 нафар, иттифоќи касабаи кормандони наќлиёт ва роњњои вилоят 9 нафар кўдакону наврасонро дар истироњатгоњи “Шоњин”-и шањри Бўстони вилояти Суѓд ва Кумитаи иттифоќи касабаи соњаи савдо 14 нафар кўдакони кормандони соњаро дар истироњатгоњи “Чангоб”-и шањри Њисор ба истироњат фаро гирифтанд. Чуноне ки дар њисобот таъкид гардид, Шўрои иттифоќњои касабаи вилоят бањри амалигардонии ќоидањои њифзи мењнат, таъмини шароити корї, риояи ќоидањои техникаи бехатарї, муњофизат
аз сўхтор, њифзи муњити зист, экология ва санитариву гигиенї пайваста тадбир меандешанд. Дар давраи њисоботї ба буљаи молияи Шўрои иттифоќњои касабаи вилояти Хатлон 473633 сомонї њаќќи аъзогии иттифоќњои касаба ворид шуд, ки ин 80 фоизи наќшаи солонаро ташкил медињад. Њамчунин, дар ин давра дар доираи чорабинињо бахшида ба солњои рушди дењот, сайёњї ва њунарњои мардумї дар назди Кумитаи иттифоќи касабаи кормандони муассисањои давлатї, љамъиятї ва бонкии вилоят ташкилоти љамъиятии “Сайри љањон” ташкил карда шудааст, ки њар моњ хоњишмандонро барои дидан аз мавзеъњои таърихии Тољикистон ва берун аз он сафарбар менамояд. Тавре ки А. Ризозода иброз дошт, Шўрои иттифоќњои касабаи вилоят ва кумитањои иттифоќњои соњавї дар оянда низ њамкориро бо Федератсияи мустаќили Тољикистон, маќомоти иљроияи њокимияти давлатии вилояти Хатлон ва хадамоти давлатї дар соњаи мењнат дар вилоят вусъат дода, иљрои уњдадорињои бандњои созишномаи минтаќавии байни маќомоти иљроияи њокимияти давлатии вилояти Хатлон, Шўрои иттифоќњои касабаи вилояти
шањрвандони Љумњурии Тољикистон барои солњои 2020-2030” ва буљети молиявии Шўрои иттифоќњои касабаи вилояти Хатлон низ тасдиќ гардиданд. Роњбари дастгоњи раиси вилояти Хатлон Ѓазалшо Сафарзода зимни суханронї иброз дошт, ки мулоќоти Асосгузори сулњу вањдати миллїПешвои миллат, Президенти Љумњурии Тољикистон муњтарам Эмомалї Рањмон бо аъзоёну масъулини иттифоќи касаба бори дигар аз он шањодат медињад, ки Роњбари давлат нисбати фаъолияти иттифоќњои касаба бетаваљљуњ нест. Тавре ки Сарвари давлат таъкид доштанд: “Федератсияи иттифоќњои касабаи мустаќили Тољикистон бояд фаъолияти худро ба талаботи замони муосир мувофиќ намуда, барои амалисозии сиёсати давлат оид ба њифзи мењнат ва муњити зист, таъминоти иљтимої ва суѓурта, назорати љамъиятии риояи ќонунгузорї оид ба мењнат, иљрои созишномањо ва шартномањои коллективї, таълим ва такмили ихтисоси кадрњои иттифоќи касаба чорањои мушаххас андешад”. Чуноне ки Ѓ. Сафарзода таъкид дошт, раванди љањонишавї, муборизањои давлатњои абарќудрат
Хатлон ва иттињодияи корфармоёни вилояти Хатлон барои солњои 2018-2020ро таъмин намуда, минбаъд низ самти асосии фаъолияти худро љињати иљрои вазифањои оинномавї, амалї гардонии назорати љамъиятии ќонунгузории мењнат ва њифзи њуќуќњои иљтимої ва мењнатии кормандон равона месозад. Сипас, наќшаи чорабинињои Шўрои иттифоќњои касабаи вилояти Хатлон оид ба амалигардонии дастуру супоришњои дар Паёми Президенти Љумњурии Тољикистон муњтарам Эмомалї Рањмон ба Маљлиси Олии Љумњурии Тољикистон аз 26 декабри соли 2019, њамчунин, наќшаи фаъолияти Шўрои иттифоќњои касабаи вилояти Хатлон барои соли 2020 аз љониби иштирокдорони Пленум тасдиќ гардид. Абдурањмон Њамидов, мудири шуъбаи њуќуќи Шўро оид ба љамъбаст ва тањлили мурољиатњои шахсони воќеї ва њуќуќї дар Шўрои иттифоќњои касабаи вилояти Хатлон ва ташкилотњои њамузв гузориш дод. Дар Пленуми њаштуми Шўрои иттифоќњои касабаи вилояти Хатлон наќшаи чорабинињои Шўрои иттифоќњои касабаи вилояти Хатлон оид ба татбиќи амалии Ќарори Њукумати Љумњурии Тољикистон №599 аз 27 ноябри соли 2019 “Дар бораи барномаи таълим ва тарбияи њуќуќии
имрўз таќозо месозад, ки тамоми мардуми кишвар муттањиду якљо бошем, бањри њимояи манфиатњои давлату миллат, пойдории вањдат ва сулњу амният, ки бо зањматњои бесобиќаи Президенти мамлакат ба даст омадааст, посбону љоннисори ин ватан бошем. Дар ин љода Паёми навбатии Президенти мамлакатро ба Маљлиси Олї чун наќшаву дастури њамарўзаи њаёту фаъолияти хеш ќарор дињем. Зеро Паёми мазкур имрўзу 20 соли ояндаи ватани азизамонро муайян сохтааст. Муовини раиси Федератсияи иттифоќњои касабаи мустаќили Љумњурии Тољикистон И. Файзизода низ сухан намуда, иброз дошт, ки соли 2020 барои кормандони иттифоќњои касаба соли махсус ба шумор меравад. Ба ин маќсад фаъолияти хешро бояд аз соли гузашта дида бењтару хубтар ба роњ монем. Сањми худро дар рушду нумўи љомеа гузорем. Пасон ба як гурўњ кормандони иттифоќњои касаба, аз љумла масъулини кумитањои соњавї ва ташкилотњои ибтидої ифтихорномањои Федератсияи иттифоќњои касабаи мустаќили Љумњурии Тољикистон ва Шўрои иттифоќњои касабаи вилояти Хатлон супурда шуд. А. САФАРЗОДА “Хатлон”
«САЙРИ ГУЛИ ЛОЛА» ЯК РУКНИ НАВРЎЗИ ОЛАМАФРЎЗ АСТ Дар доираи иљрои Амри Президенти Љумњурии Тољикистон аз 13 декабри соли 2018, банди 22-и љадвали баргузории фестивал, намоиш, ид ва озмунњои анъанаю њунарњои мардумї дар Љумњурии Тољикистон барои солњои 2019-2021, имсол низ озмуни љумњуриявии гулњо тањти унвони «Сайри гули лола» баргузор мегардад. Њадафи асосии баргузории фестивали «Сайри гули лола» вусъат бахшидани ободонию сабзкорї дар шањру ноњияњо, дењоту мањаллањо, инчунин ташвиќу тарѓиби фарњанги зебоипарастї дар байни ањолї ба њисоб меравад. Озмуни љумњуриявии «Сайри гули лола», пеш аз њама, барои баланд бардоштани сатњи донишу маърифат, фарњангу љањонбинї, бедор намудани завќи зебоипарастї дар зењни њар сокини мамлакат, ободу зебо намудани њар як хона, кўча, мањалла, дења, дењот, шањрак, ноњия, шањр, вилоят равона гардида, барои сазовор истиќбол намудани љашни 30-солагии Истиќлолияти давлатии Љумњурии Тољикистон нигаронида шудааст. Ќобили зикр аст, ки имрўзњо омодагї ба даври якуми фестивали «Сайри гули лола» дар сатњи мањалла, дењот, шањрак, ноњия, шањрњои вилояти Хатлон бомаром идома дорад. Дар маркази маъмурии вилоят – шањри Бохтар, чун соли ќаблї барои ширкат дар озмуни «Сайри гули лола» тайёрии њамаљониба мебинанд. Ба иттилои масъулони идораи њифзи муњити зисти шањр, имсол шинонидани 478 њазору 288 дона гули лола ва 257 њазору 843 адад гули садбарг ба наќша гирифта шудааст. То имрўз 347 њазору 76 дона гули лола, 22 њазору 340 дона гули виола ва 165 њазору 300 бех гулкарам шинонида шудааст. Дар маљмўъ, дар мавсими имсола дар њудуди маркази маъмурии вилоят шинонидани як миллиону 843 њазор дона гулњои рангоранги ороишї пешбинї гардидааст, ки ин наќша то 7 январ 72% иљро шудааст. Тавре ки аз маќомоти иљроияи њокимияти давлатии ноњияи Ёвон хабар доданд, имсол дар ноњия тибќи наќша шинонидани 55 њазор дона гули лола дар назар аст. То имрўз 29 њазору 670 дона лолаи навъњои гуногун шинонида шудааст. Дар кўчаву хиёбонњои ноњияи Фархор то охири њафтаи сипаришуда 32 њазор бех гули лола ва 200 дона гули садбарг шинонида шудааст. Тибќи наќша барои боз њам оро додани ноњия иловатан 30 њазор гули садбарг, 200 њазор адад дигар намуди гулњо бояд шинонида шаванд. Дар маљмўъ, имсол шинонидани 300 њазор бех гулњои ороишї дар назар аст. Масъулони бахши њифзи муњити зисти шањри Норак иттилоъ доданд, ки дар ин шањри нур низ омодагињо ба озмуни љумњуриявии «Сайри гули лола» хуб ба роњ монда шудааст. Тибќи наќша, бояд сад њазор бех гули лола ва 330 њазор адад гули навъњои дигар шинонида шавад. То њафтаи гузашта аллакай 19 њазору 800 дона гули лола, 18 њазору 880 бех гулњои ороишї шинонидаанд, ки дар арафаи Наврўзи байналмилалї нашъунамо хоњанд ёфт. Дар ноњияи Восеъ бошад, то 4 январи соли равон аллакай 23 њазор дона гули лола шинонидаанд. Дањ њазор бех гулњои
ороишї дар њудуди шањрак ва њудуди љамоатњо то њафт њазордонаї гулњои гуногуни зеббахш шинонида шудааст. Гулкорон маќсад доранд, ки теъдоди лолањоро ба 38 њазор адад расонанд. Њамин тавр, дар ноњияи Љайњун низ шинонидани на кам аз 22 њазор дона лоларо имсол ба наќша гирифтаанд. То њафтаи гузашта 7 њазору 200 дона гули лола, 2 њазору 500 бех садбарг, 1100 бех дарахтони ороишї дар ду канори шоњроњ, 1010 нињоли дарахтони њамешасабз ва 3070 бех дарахтони сояафкан шинонида шудааст. Маъракаи шинонидани гулу буттањо, бахусус лола дар тамоми шањру ноњияњои вилояти Хатлон идома дорад. «Сайри гули лола» як рукни таърихии љашни Наврўзи оламафрўз буда, эњёи суннати мазкур дар самти дўст доштани табиат ва зебоипарастии мардум наќши муассир дорад. Ба ќавли таърихшиносон, дар гузашта ин ойин дар сарзамини Бохтари ќадим ва баъзе манотиќи дигар бо номи «Љашни гули сурх» хеле шукўњманду хотирмон баргузор мегардид. Тайи солњои охир дар Љумњурии Тољикистон бо як шукўњу шањомати хос доир намудани «Сайри гули лола» дар сатњи мањалла, дењот, шањр, ноњия, вилоят ва љумњурї нишонаи арљгузорї ба арзишњои таърихию фарњангии халќи тољик буда, ташаббускори ин иќдоми басо нек ва дилписанд Президенти мамлакат муњтарам Эмомалї Рањмон ба њисоб мераванд, ки пайваста мардумро ба ободонию сабзкорї њидоят намуда, фарњанги зебоипарастиро ташвиќу тарѓиб мекунанд. Ќобили зикр аст, ки даври дуюми озмун дар сатњи вилоят ва марњилаи сеюм дар пойтахти мамлакат дар моњи апрели соли љорї љамъбаст хоњад шуд. Соли гузашта ба иштирокчиёни даври љумњуриявии озмун аз рўйи бењтарин гулгашту хиёбонњо бо шинондани гулњои лолаю садбарг, дарахтони сояафкану ороишї, бењтарин шањраку дењот ва мањалла дар 9 номинатсия ѓолибон муайян карда шуданд. Дар љумњурї мањаллаи Рўдакии шањри Бохтар бењтарин мањалла дониста шуд. Дар мањаллаи мазкур се гулгашти зебо бо беш аз 20 њазор гулњои лолаю садбарг ороста шуда буд. Рушди дењот, ки аз масъалањои муњим давоми се соли оянда ба њисоб меравад, «Бењтарин дењот» яке аз номинатсияњои озмун буд. Љамоати дењоти «Рўдакї»-и ноњияи Восеъ аз рўйи ин номинатсия ѓолиби љойи аввал шуд. Дар номинатсияи «Бењтарин дења» дењаи Пушинги ноњияи Данѓара ѓолиб омад. Дар љумњурї дар пайи ташкили озмуни љумњуриявии «Сайри гули лола» соли гузашта 2 миллиону 673 њазору 123 гули лола шинонида шуд. Њангомаи ИСМАТ, «Хатлон»