ХАТЛОН
БАНЇ - ОДАМ АЪЗОИ ЯКДИГАРАНД
Нашрияи маќомоти иљроияи њокимияти давлатии вилояти Хатлон №33 (3218)
љумъа, 9 августи соли 2019
www.khatlon-ruznoma.tj
E-mail: khatlon.tj@mail.ru
«Бовар дорам, ки мардуми њимматбаланд ва бонангу номуси ноњияи Ховалинг дар оянда низ бо зањмати созанда барои боз њам ободу зебо гардонидани зодгоњи хеш ва Ватани мањбубамон сањми ватандўстонаи худро мегузоранд». Эмомалї РАњмон
Идомаи сафари кории Пешвои миллат дар ноњияи Ховалинг Ифтитоњи шуъбањои нав дар Беморхонаи марказї
Сарвари давлат: «Ховалинг минтаќаи хушбоду њаво ва дорои имкониятњои истењсолї мебошад Cуханронии Эмомалї Рањмон, Президенти Љумњурии Тољикистон дар вохўрї бо роњбарон ва фаъолони ноњияи Ховалинг, 7 августи соли 2019 Њамватанони азиз! Ќабл аз њама, ба хурду бузурги ноњияи Ховалинг ва ба њар яки шумо, њозирини гиромї, барои пазироии самимии Роњбари давлат арзи сипос карда, ба хонадони њамаи сокинони ноњия файзу баракат ва рўзгори ободу осуда орзу менамоям. Имрўз мо бо натиљањои зањмати ањлонаи сокинони ноњия шинос шудем ва эътимод њосил кардем, ки тайи солњои охир рушди иљтимоиву иќтисодии ноњияи Ховалинг ва дењоти он вусъати тоза гирифта, шароити зиндагии мардуми он хеле бењтар ва симои ноњия замонавию зебо гардидааст. Ноњияи Ховалинг яке аз минтаќањои хушбоду њавои мамлакат ва дорои имкониятњои фаровони истењсолї буда, мардуми зањматќарини он бо истифода аз шароити мусоиди иќлим ва захирањои бойи табиї барои бењтар гардонидани сатњу сифати зиндагї, пешрафти диёр ва кишвари хеш сањми ватандўстонаи худро гузошта истодаанд. Тамоми сокинони кишвар њар рўз шоњиди ба истифода додани иншооти мухталифи иќтисодиву иљтимої њастанд ва дарк кардаанд, ки њоло раванди ободониву созандагї дар саросари мамлакат ба як љабњаи бузург табдил ёфтааст ва мардуми бонангу номуси мо ба хотири ободу зебо гардонидани диёри худ софдилона зањмат кашида истодаанд. Бунёди коргоњу корхонањои нави истењсолї, биноњои хуштарњи иљтимої, яъне муассисањои таълимиву тиббї, роњу пулњои нав, таъмиру барќарорсозии иншооти мављуда ва фаъолияти муназзами муассисањои хизматрасонї дар тамоми кишвар, аз љумла ноњияи Ховалинг далели равшани сол то сол ободу пешрафта гардидани сарзамини бињиштосоямон мебошад. Бо истифода аз фурсат, ба њамаи мардуми сарбаланди ноњияи Ховалинг, ки дар баробари сокинони дигар шањру ноњияњои кишвар барои ободонии ватани аљдодии худ бо њисси баланди масъулият ва ифтихори ватандорї зањмат мекашанд, миннатдории самимї баён менамоям. Имрўз дењаи Ховалинг, ки маркази маъмурии ноњияи Ховалинг мањсуб меёбад, ба яке аз мавзеъњои ањолинишини аз лињози иљтимоиву фарњангї муњим табдил ёфта, рушди иќтисодї ва афзоиши шумораи ањолии он торафт вусъат гирифта истодааст. Бо дарназардошти ин раванд, 8 июли соли љорї Њукумати Љумњурии Тољикистон ќарор ќабул кард, ки тибќи он ба дењаи Ховалинг маќоми шањрак дода шуд. Тибќи маълумот ба истиќболи арзандаи љашни 30-солагии Истиќлолияти давлатии Љумњурии Тољикистон дар ноњияи Ховалинг сохтмони зиёда аз 330 иншооту биноњои иљтимоиву хизматрасонї, корхонаву коргоњњои бофандагиву дўзандагї ва коркарди мањсулоти кишоварзї ба наќша гирифта шудааст ва корњои ободониву бунёдкорї рўз ба рўз вусъат ёфта истодаанд. То имрўз аз љониби соњибкорони мањаллї бунёду азнавсозии 110 муассисаву иншооти хизматрасонї ба итмом расида, 51
километр роњњои мањаллї таъмир гардидаанд ва дар масофаи 4 километр корњои соњилмустањкамкунї ба анљом расонида шудаанд. Инчунин, 15 хонаи истиќоматї барои 15 оила бунёд ва барои 15 нафар ќитъаи замин људо карда шудааст, 6 муассисаи таълимї барои 2300 нафар хонанда, 12 синфхонаи иловагї бо 240 љойи нишаст, 5 маркази саломатї, 5 мењмонхона, 18 маркази хизматрасониву савдо, 2 беморхонаи дорои 170 кат, боѓи фарњангу фароѓат ва гулгашти замонавї бо майдони Парчам ва Нишони давлатї дар маркази ноњия, амфитеатр бо 1000 љойи нишаст, 2 бинои маъмурии љамоати дењот, 4 коргоњи дўзандагї бо 100 адад дастгоњ, 3 коргоњи хиштбарорї, 10 варзишгоњи хурд, толори варзиш ва майдончаи бозии кўдакон, чандин таваллудхонаву дорухона, китобхонаву ошхона, њаммому сартарошхона ва дигар иншооти иљтимоиву хизматрасонї сохта, ба истифода дода шудааст. Илова бар ин, фурудгоњи ноњия таъмир ва барои истифода омода гардида, дар мањалњои ањолинишин ба масофаи 6 километр хатти барќ, 11 километр хатњои оби нўшокї кашида шудаанд ва 21 километр кўчаву хиёбонњо чароѓон ва 500 гектар замин обёрї гардидааст. Барои ободониву гулзоркунии мањалњо зиёда аз 30 њазор бех нињол шинонида, 140 гектар боѓњои нав, аз љумла 16 гектар боѓи интенсивї бунёд гардидаанд. Илова ба корњои зикршуда, њамчунин, 116 хонаи истиќоматї ва дањњо иншооту биноњо, аз љумла, муассисањои таълимї, марказњои саломатї, мактаби мусиќї, 13 километр роњњои мошингарду 8 пул, бинои шуъбаи корњои дохилї, варзишгоњи марказї ва иншооти дигар аз таъмири асосї бароварда шудаанд. Тибќи наќшаи тасдиќгардида аз њисоби љалби сармояи мустаќими дохилї ва соњибкорони ватанї маблаѓгузории 88 миллион сомонї пешбинї гардида, то имрўз ба маблаѓи умумии зиёда аз 53 миллион сомонї корњои сохтмону ободонї ба анљом расонида шудаанд. Њукумати мамлакат дар доираи татбиќи стратегияву барномањои давлатї ва тавассути андешидани тадбирњои пайваста барои расидан ба њадафњои миллї тамоми захираву имкониятњоро сафарбар намуда, дар давраи соњибистиќлолї барои рушди ноњияи Ховалинг аз њисоби сарчашмањои буљетї беш аз 400 миллион сомонї равона кардааст. Бо маќсади таъмин намудани рушди бомароми ноњия дар се соли охир 122 миллион сомонї равона гардида, танњо барои соли љорї беш аз 43 миллион сомонї ба наќша гирифта шудааст. Њоло дар ноњия 9 лоињаи давлатии сармоягузорї дар соњањои маориф ва наќлиёту кишоварзї амалї шуда истодааст, ки маблаѓи умумии дар доираи онњо то имрўз азхудшуда ќариб 230 миллион сомониро ташкил медињад. Соли 2018 барои дастгирии соњибкории хурду миёна аз љониби бонкњо ва ташкилотњои ќарзї 5 миллион сомонї ќарз дода шудааст, ки назар ба соли 2017-ум 1,3
миллион сомонї зиёд мебошад. Аммо ин нишондињанда дар муќоиса бо се-чор соли ќаблї коњиш ёфтааст, ки чунин њолат, пеш аз њама, натиљаи фаъолияти номуназзами ташкилотњои ќарзї буда, зарур аст, ки камбудии мазкур њарчи зудтар бартараф карда шавад. Тибќи маълумоти оморї соли 2018 дар корхонањои саноатии ноњия ба маблаѓи 290 миллион сомонї мањсулот истењсол карда шудааст, ки нисбат ба соли 2017ум 12 миллион сомонї зиёд мебошад. Дар 5 моњи соли љорї аз 12 корхонаи саноатии ноњия танњо 6 корхона фаъолият карда, дар онњо ба маблаѓи њамагї 47 миллион сомонї мањсулот истењсол шудааст, ки дар муќоиса бо њамин давраи соли 2018 34 миллион сомонї ё 44 фоиз кам мебошад. Чунин вазъ нигаронкунанда буда, аз роњбарони ноњия ва масъулону мутахассисони корхонањо андешидани тадбирњои бетаъхирро таќозо менамояд. Барои бењсозии нишондињандањои соњаи саноати ноњия ба маќомоти иљроияи њокимияти давлатии ноњия ва вазорату идорањои марбута зарур аст, ки бо дарназардошти имкониятњои мављуда ба бунёди корхонањои коркарди мева, аз љумла истењсоли шарбату нўшокињои мевагї, мањсулоти ширї ва истењсоли масолењи сохтмон эътибори љиддї зоњир намоянд. Њамзамон бо ин, зарур аст, ки захирањои табиии ноњия, аз љумла тилло ба таври самаранок истихрољ ва коркард карда шуда, сањми ин бахш барои бо шуѓл таъмин намудани ањолї баланд бардошта шавад. Яке аз омилњои муњимми рушди шањру ноњияњо таъмин будани иншооти иљтимоиву иќтисодї бо неруи барќ ба њисоб меравад. Гарчанде дар давоми як сол дар ноњия 9 трансформатори барќї, зиёда аз 150 симчўб ва 15 километр ноќилњои барќї насб карда шудаанд, лекин аз истифодаи неруи барќ мањрум будани 5 дењаи ноњия ва ба зиёда аз 7 миллион сомонї расидани маблаѓи ќарзи истифодаи барќ яке аз мушкилоти љиддии ноњия мебошад, ки бояд њарчи зудтар њаллу фасл карда шавад. Соли 2018 њаљми истењсоли мањсулоти кишоварзї дар ноњия 175 миллион сомониро ташкил дода, дар муќоиса бо соли гузашта 10 миллион сомонї зиёд гардидааст. Дар панљ моњи соли љорї њаљми истењсоли мањсулоти кишоварзї ба беш аз 9 миллион сомонї расонида шудааст, ки назар ба њамин давраи соли гузашта 320 њазор сомонї зиёд мебошад. Вобаста ба масъалаи рушди соњаи кишоварзї ман доим таъкид менамоям, ки азхудкунии заминњои нав ва истифодаи оќилонаи онњо, барќарорсозии боѓњои куњна, бунёди боѓњои нав, таъминот бо оби полезї ва татбиќи технологияњои муосир омилњои асосии афзоиш додани мањсулоти кишоварзї ва бо њамин васила амалї намудани яке аз њадафњои миллиамон - њифзи амнияти озуќаворї ба њисоб меравад. Њарчанд ки соли 2018 дар ноњия 120 гектар боѓњои нав бунёд
гардида, 15 гектар боѓњои куњна барќарор ва 3 насоси обкашї ба кор дароварда шудаанд, вале бо об таъмин набудани 1600 гектар заминњои кишоварзї, набудани сардхонањо, коргоњњои коркарди мањсулоти кишоварзї, риояи нокифояи агротехникаи парвариши зироат ва коркарди боѓњо, корношоям гардидани техникаву таљњизоти кишоварзї, норасоии тухмињои хушсифати ѓалладонагї ва картошка барои рушди соња мушкилот ба миён овардааст. Маќомоти иљроияи њокимияти давлатии вилояти Хатлон ва ноњияи Ховалинг вазифадоранд, ки дар њамкорї бо вазоратњои кишоварзї, молия, рушди иќтисод ва савдо, кумитањои давлатии сармоягузорї ва идораи амволи давлатї, идораи замин ва геодезї, Агентии бењдошти замин ва обёрї љињати рафъи мушкилоти љойдошта тадбирњои зарурї андешанд. Илова ба ин, маќомоти иљроияи њокимияти давлатии вилоят ва ноњияро зарур аст, ки якљо бо Вазорати кишоварзї ва дигар сохтору маќомоти дахлдор ба масъалаи истифодаи самараноки замин ањамияти љиддї зоњир намуда, љињати бо усулњои муосир ба роњ мондани парвариши дарахтони мевадињанда, яъне бо истифода аз обёрии ќатрагї бунёд кардани боѓњои интенсивї ва афзун намудани содироти меваи аз лињози экологї тоза, инчунин, зиёд кардани майдони заминњои кишти картошка ва афзоиш додани саршумори чорвои хушзот чораљўї намоянд. Соли гузашта дар ноњия зиёда аз 61 тонна асал истењсол карда шудааст, вале ин нишондињанда нисбат ба имкониятњои ноњия хеле паст мебошад ва зарур аст, ки барои зиёд кардани оилаи занбўри асал тадбирњои иловагї андешида шаванд. Чунки ин соња яке аз роњњои афзоиш додани љойњои корї, даромади ањолї ва содироти мањсулот мебошад. Коршиносони соња болоравии нархи асалро дар бозорњои љањонї пешгўї карда истодаанд. Зеро соли љорї бо сабаби таѓйирёбии иќлим дар як ќатор кишварњо ќисми зиёди оилањои занбўри асал нобуд шудааст. Њозирини гиромї! Дар ноњия то имрўз бо истифода аз имкониятњои мављуда дар самти бењтар кардани вазъи роњњо ва хизматрасонии наќлиётї як силсила корњо амалї карда шудаанд. Аммо то њанўз дар ин самт камбудиву норасоињо ба мушоњида мерасанд. Аз љумла то њол кам будани хатсайрњои байни дењањо, ки аз маркази ноњия дар масофаи хеле дур ќарор доранд, барои сокинон мушкилоти зиёд пеш овардааст. Роњбарони сохтору маќомоти мањаллї вазифадоранд, ки доир ба њалли ин масъала бо истифода аз имкониятњои худї чораљўї намоянд. Њарчанд ки барои таъмиру таљдиди роњњои њудуди ноњия мунтазам маблаѓњои зарурї равона карда мешаванд, вале то ба њол 208 километр роњњои дохилї таъмирталаб мебошанд. Бояд гуфт, ки охири соли 2017 (Давомаш дар сањ. 2)
Дар идомаи сафари корї Асосгузори сулњу вањдати миллї – Пешвои миллат, Президенти Љумњурии Тољикистон муњтарам Эмомалї Рањмон бинои наву замонавии шуъбањои љарроњї ва кўдаконаи Беморхонаи марказии ноњияи Ховалингро мавриди истифода ќарор доданд. Бинои нави тандурустї дар ноњияи Ховалинг аз ду ошёна иборат буда, дорои 40 кати хоб ва њуљрањои муљањњаз бо дастгоњњои муосири тиббї мебошад. Сарвари давлат муњтарам Эмомалї Рањмон аз шуъбањои љарроњї ва кўдаконаи Беморхонаи марказии ноњияи Ховалинг дидан намуда, бо шароити муосири муњайёгардида дар онњо аз наздик шинос шуданд. Иттилоъ дода шуд, ки корњои сохтмонї дар ин иншоот аз љониби Кооперативи истењсолї – тиљоратии «Нигини Сулаймон» анљом дода шуда, дар љараёни корњои сохтмонї 50 нафар сокини мањаллї бо љойи кор ва маоши хуб таъмин буданд. Дастгоњу таљњизоти шуъбањои нави беморхона аз кишварњои пешрафтаи љањон харидорї гардида, аз љониби мутахассисони соња васлу насб карда шудаанд. Президенти мамлакат муњтарам Эмомалї Рањмон аснои шиносої бо шароити муосири хизматрасонї дар ин бинои муосири тандурустї, ки дар доираи омодагињо ба истиќболи 30-солагии Истиќлолияти давлатии Љумњурии Тољикистон сохта шу-
дааст, ба табибон барои истифодаи пурсамар аз ин имконот маслињатњои муфид доданд. Тавре таъкид гардид, бо мавриди истифода ќарор гирифтани шуъбањои нави Беморхонаи марказї имкони ташхису табобат ва анљоми амалиёти гуногуни љарроњї дар дохили ноњия пурра фароњам гардид. Зеро ќаблан ниёзмандону беморон барои ташхису табобат ва гузаронидани амалиёти гуногуни љарроњї ба шањри Кўлоб ва пойтахти мамлакат – шањри Душанбе мерафтанд, ки он харљи зиёди маблаѓ ва ваќтро талаб мекард. Акнун бо мавриди истифода ќарор гирифтани шуъбањои нави Беморхонаи марказї мушкили ањолии 60-њазорнафараи ноњияи Ховалинг њалли худро пайдо намуд.
Пешвои миллат муњтарам Эмомалї Рањмон зимни суњбати самимї бо кормандони Беморхонаи марказии ноњияи Ховалинг ифтитоњи шуъбањои навро туњфаи арзишманди давлату Њукумати Љумњурии Тољикистон дар доираи омодагињо ба 30-солагии Истиќлолияти давлатї маънидод карда, љињати истифодаи пурсамар аз имконоти муњайёгардида дастуру њидоятњои судманд доданд. Масоњати умумии бинои шуъбањои љарроњї ва кўдаконаи Беморхонаи марказии ноњияи Ховалинг наздики 1 гектарро дарбар гирифта, атрофи иншоот дар доираи иќдомњои созанда сабзазор гардонида шудааст. Њамчунин, дар сањни бино ду айвончаи зебо сохта мавриди истифода ќарор гирифтааст.
Ифтитоњи бинои Њизби Халќии Демократии Тољикистон
Асосгузори сулњу вањдати миллї – Пешвои миллат Президенти Љумњурии Тољикистон муњтарам Эмомалї Рањмон дар идомаи боздиди корї аз ноњияи Ховалинг бинои нави Кумитаи иљроияи Њизби Халќии Демократии Тољикистон дар ин ноњияро ифтитоњ намуданд. Бинои Кумитаи иљроияи Њизби Халќии Демократии Тољикистон дар ноњияи Ховалинг дар асоси дастуру супоришњои бевоситаи Сарвари давлат муњтарам Эмомалї Рањмон дар самти омодагињо ба истиќболи 30-солагии Истиќлолияти давлатї аз љониби соњибкорони ватанї дар кўтоњтарин муњлат дар масоњати 240 метри мураббаъ бо сатњу сифати баланд сохта, ба истифода дода шуд. Пешвои миллат муњтарам Эмомалї Рањмон њангоми боздид аз бинои нав ва шиносої бо шароити муосири кору фаъолият дар он ба иќдоми соњибкорони ватанї бањои арзанда дода, иќдоми онњоро шоистаи дастгирї ва намунаи ибрат арзёбї карданд. Бинои хуштарњу замонавии Кумитаи иљроияи
Њизби халќии демократии Тољикистон дар ноњияи Ховалинг бо тамоми таљњизоти кору фаъолият, аз љумла технологияи муосир таьмин мебошад ва аз 5 утоќи корї ва њуљрањои ёрирасон иборат аст. Дар рафти корњои сохтмонї дар иншоот 44 нафар сокини мањаллї бо шуѓл ва маоши хуб таъмин буданд. Иншоот аз ду ошёна иборат буда, дар ќабати якуми он маљлисгоњ ва утоќи корї ва дар ошёнаи дуюм 4 утоќи корї барои кормандон љойгир карда шудааст. Ба Роњбари давлат иттилоъ дода шуд, ки аксари кормандони Кумитаи иљроияи Њизби Халќии Демократии Тољикистон дар ноњияи Ховалингро љавонон ташкил медињанд ва онњо аз технология ва илмњои муосир ба хубї
бархўрдоранд. Дар се шуьбаи Кумитаи иљроияи Њизби халќии демократии Тољикистон дар ноњияи Ховалинг љавонони лаёќатманд кор мекунанд ва онњо дар тарѓибу ташвиќи сиёсати созандаи давлату Њукумати Тољикистон дар ин ноњия пайваста дар талошанд. Президенти мамлакат муњтарам Эмомалї Рањмон пас аз шиносоии пурра бо рафти кору фаъолият ва имконоти муосир дар бинои нави Кумитаи иљроияи Њизби Халќии Демократии Тољикистон дар ноњияи Ховалинг ба сифати корњои анљомёфта бањои баланд дода, кормандонро ба хидмати содиќонаву софдилона ба нафъи давлату миллати тољик њидоят намуданд. Дар њамин љо Пешвои миллат муњтарам Эмомалї Рањмон ба кормандони њизб дар ноњияи Ховалинг як адад наќлиёти сабукрави замонавї туњфа намуда, иншоотро бори дигар барои онњо табрику тањният гуфтанд.
Мулоќот бо сокинону фаъолони ноњияи Ховалинг 7 августи соли 2019 Асосгузори сулњу вањдати миллї - Пешвои миллат, Президенти Љумњурии Тољикистон муњтарам Эмомалї Рањмон пас аз шиносої ба натиљаи зањмати ањлонаи сокинони ноњия ва ифтитоњи як ќатор иншооти таъйиноти гуногун бо фаъолон ва сокинони ноњияи Ховалинг мулоќоти самимї анљом доданд. Дар оѓози мулоќот Пешвои миллат муњтарам Эмомалї Рањмон сокинони ноњияро бо фарорасии љашни фархундаи 28-солагии Истиќлолияти давлатии Љумњурии Тољикистон ва ифтитоњи як ќатор иншооти нави маъмурию хизматрасонї табрику тањният гуфта, иброз доштанд, ки ифтитоњи иншооти муњим дар марказ ва дењоти ноњия нишона аз татбиќи амалии дастуру супоришњои роњбарияти олии давлату Њукумати Љумњурии Тољикистон мебошад. Изњори боварї карда шуд, ки сокинони бонангу номуси ноњияи Ховалинг дар оянда низ дар
татбиќи сиёсати созанда ва бунёдкоронаи давлат ва Њукумати мамлакат бо неруи тозаву ѓайрати дучанд иштирок намуда, барои истиќболи сазовори љашни 30-солагии Истиќлолияти давлатии Љумњурии Тољикистон бо њисси баланди ватандўстї зањмат мекашанд. Сарвари давлат муњтарам Эмомалї Рањмон барои бењтар гардонидани нишондињандањои рушди иќтисодию иљтимоии ноњияи Ховалинг ба роњбарияти вазорату идорањои дахлдор, маќомоти иљроияи мањаллии њокимияти давлатии вилоят ва ноњия дастуру супоришњои мушаххас доданд. Сокинони зањматќарини ноњия дар мулоќот бо Пешвои миллат муњтарам Эмомалї Рањмон изњор доштанд, ки дар доираи дастуру супоришњо ва таваљљуњу дастгирињои пайвастаи роњбарияти олии давлату Њукумати Љумњурии Тољикистон минбаъд низ бањри ободию пешрафти бештари ноњия зањмат мекашанд.