Χρήμα & Τουρισμός - Τεύχος 261 - Ιούλιος - Αύγουστος 2019 by KSD S.A

∆IANEMETAI ∆ΩPEAN ΣTA MEΛH TOY ΞENO∆OXEIAKOY EΠIMEΛHTHPIOY

ΚΑΠΑ ΣΙΓΜΑ ∆ΕΛΤΑ Α.Ε. ΣΗΤΕΙΑΣ 8 & ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ - 144 51 ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗ

MHNIAIO TOYPIΣTIKO OIKONOMIKO KAI EΠIXEIPHMATIKO ΠEPIO∆IKO - TEYXOΣ 261 - ΙΟΥΛΙΟΣ-ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2019 - 6,00 €

Αφιέρωμα

 ∆ΙΕΘΝΕΣ: Σε τροχιά ανόδου ο ευρωπαϊκός τουρισµός

 ΘΕΜΑ: «Μποναµάς» €27 δισ. από Τουρισµό Τρίτης Ηλικίας & Τουρισµό Υγείας  ΜΑΡΙΤΑ ΚΑΡΑΤΖΗ

Επένδυση 20 εκατ. ευρώ για τη «µεταµόρφωση» του Nana Beach

 NΙΚΟΣ

ΧΑΛΚΙΑ∆ΑΚΗΣ «Πληγή» για τον κλάδο η υπερφορολόγηση

 MANΩΛΗΣ

ΜΑΝΟΥΣΟΣ Όχι σε «τσουνάµι» προσφορών

ΤΟ ΦΑΓΗΤΟ ΑΛΛΑΖΕΙ Ο σεφ Αλέξης Ζόπας χρησιμοποιεί τα προϊόντα Knorr Professional και ΑΛΛΑΖΕΙ τις γεύσεις…

ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ ΜΟΝΟ ΖΕΣΤΟ ΝΕΡΟ KINOA ΜΕ ΤΟΜΑΤΕΣ, ΚΑΡΟΤΑ, ΕΛΙΕΣ & ΚΑΠΠΑΡΗ

20’ www.unileverfoodsolutions.gr

KTX Xrima+Tourimos_FINAL.indd 1

ΚΟΚΚΙΝΟ ΡΥΖΙ ΜΕ ΑΜΥΓΔΑΛΑ & ΜΠΡΟΚΟΛΟ

ΚΟΥΣ ΚΟΥΣ ΜΕ ΚΑΡΟΤΑ & ΚΟΛΟΚΥΘΙΑ

30’

15’

SMARTFOOD 27/6/19 12:58 μ.μ.

26. ETC: Σε τροχιά ανόδου ο ευρωπαϊκός τουρισµός Άνοδος των τουριστικών αφίξεων κατά 3,6% προβλέπει για το σύνολο του 2019 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ταξιδιών (ETC), στην πρόσφατη, τριµηνιαία έκθεσή της, µε τις προοπτικές για την Ελλάδα να είναι θετικές.

Mηνιαίο Tουριστικό Eπιχειρηµατικό και Oικονοµικό Περιοδικό

30. ΜΑΡΙΤΑ ΚΑΡΑΤΖΗ: Επένδυση 20 εκατ. ευρώ για τη «µεταµόρφωση» του Nana Beach

Tεύχος 261 - Ιούλιος - Αύγουστος 2019

Για το µεγαλεπήβολο έργο της ανακαίνισης του Nana Beach, επένδυση ύψους 20 εκατ. ευρώ, µιλάει στο «ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ» η διευθύνουσα σύµβουλος της Καράτζη Α.Ε., ιδιοκτήτρια εταιρία του ξενοδοχείου, κα. Μαρίτα

Iδιοκτήτης: KAΠA ΣIΓMA ∆EΛTA A.E.

Καράτζη.

Eκδότης-∆ιευθυντής: Kωνσταντίνος Στ. ∆εριζιώτης ∆ιεύθυνση Σύνταξης: Φλώρα Γιούπη Γραφεία Aθηνών: Σητείας 8 & Μεσολογγίου, 144 51 Μεταµόρφωση Tηλ. Κέντρο: 210 211 76 76, Fax: 210 211 76 77, www.money-tourism.gr, www.ksd.gr e-mail: sec@ksd.gr, info@ksd.gr Γραφεία Θεσσαλονίκης Aλεξάνδρου Φλέµινγκ 36, 546 42 Tηλ-Fax.: 2310 83 35 18 ΜΕΛΟΣ

42. «Μποναµάς» €27 δισ. σε µια πενταετία από Τουρισµό Τρίτης Ηλικίας & Τουρισµό Υγείας Τα τεράστια οφέλη, τόσο στην εθνική οικονοµία, όσο και στη δηµιουργία εκατοντάδων χιλιάδων νέων θέσεων εργασίας, που θα µπορούν να προκύψουν για τη χώρα από την ανάπτυξη του τουρισµού τρίτης ηλικίας και του τουρισµού υγείας, παρουσιάζει έρευνα της διαΝΕΟσις, που εκπονήθηκε από το Ινστιτούτο Κοινωνικής και Προληπτικής Ιατρικής.

46. NΙΚΟΣ ΧΑΛΚΙΑ∆ΑΚΗΣ: «Πληγή» για τον κλάδο η υπερφορολόγηση Τα δεδοµένα της φετινής τουριστικής σεζόν αναλύει σε συνέντευξή του στο «ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ» ο διευθύνων σύµβουλος των Cactus Hotels και πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων Ηρακλείου, κ. Νίκος Χαλκιαδάκης, συστήνοντας στους ξενοδόχους να είναι προσεκτικοί στις επενδυτικές και επιχειρηµατικές κινήσεις τους.

56. MANΩΛΗΣ ΜΑΝΟΥΣΟΣ: Όχι σε «τσουνάµι» προσφορών No. : 20001190000952

No. : 20403190000955

No. : 20051190000953

ΣYN∆POMEΣ Eσωτερικού:................................................................80,00€

Την αντίθεσή του στο «τσουνάµι» προσφορών, που κάθε άλλο παρά θα φέρουν το επιθυµητό αποτέλεσµα, εκφράζει, µιλώντας στο «ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ», ο διευθύνων σύµβουλος του ξενοδοχειακού οµίλου Cyan Group of Hotels, κ. Μανώλης Μανούσος.

Φοιτητές-Σπουδαστές:...........................................40,00€ Eταιριών:................................................................... 100,00€ Kύπρου: . .................................................................. 100,00€ Eξωτερικού*: .............................................................90,00€ * Για Ευρώπη η επιβάρυνση για ταχυδροµικά τέλη είναι € 6 ανά τεύχος. Για λοιπούς προορισµούς κατά περίπτωση.

4 | ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

64. ΑΦΙΕΡΩΜΑ: ∆Ω∆ΕΚΑΝΗΣΑ Mόνιµες Στήλες Eίπαν-έγραψαν, Τουριστικός Πράκτωρ, ∆ιεθνή Νέα, Κοσµικά, Eιδήσεις

6 | ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

Honeymoon starts with an www.boutique5.gr

B5 - one page (version 1).indd 1

Rhodes Island, Greece

22/10/2018 3:37:47 μμ

καρτολόγος

Χάρης Θεοχάρης υπουργός Τουρισμού Για καλή θητεία, µε θετικά αποτελέσµατα για τον ελληνικό Τουρισµό, όπως, άλλωστε, συνηθίζει το «ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ» σε κάθε νεοεισερχόµενο στην πολιτική ηγεσία του Τουρισµού. Καλή αρχή!

money-tourism.gr Για το ιστορικό ρεκόρ όλων των εποχών, που σηµείωσε, όσον αφορά στην παραµονή των αναγνωστών του, στην ενηµερωτική ιστοσελίδα, ξεπερνώντας τα 20 λεπτά, την πρώτη εβδοµάδα του Ιουλίου, σύµφωνα µε την ιστοσελίδα µετρήσεων στο διαδίκτυο, Alexa. Μπράβο μας!

HotelKeys Για την ταχεία και δυναµική επέκτασή της, µε την εταιρίαµέλος του Οµίλου HotelBrain να εµπλουτίζει το portfolio της µε 7 νέα µισθωµένα ξενοδοχεία, συνολικής δυναµικότητας 704 κλινών. Και εις ανώτερα!

• Νέα άνοδο σε ποσοστό 5,3% σημείωσε για το πρώτο εξάμηνο του έτους η αεροπορική κίνηση στα αεροδρόμια της χώρας, παρουσιάζοντας, ωστόσο, µικρότερο ρυθµό ανάπτυξης από εκείνον που καταγράφηκε το αντίστοιχο, περυσινό εξάµηνο (10,5%). Για το πρώτο εξάµηνο λοιπόν του 2019, ο συνολικός αριθµός των διακινηθέντων επιβατών έφθασε τα 25.531.312, ενώ το αντίστοιχο διάστηµα του 2018 είχαν διακινηθεί 24.238.614 επιβάτες. Συγκεκριµένα, διακινήθηκαν στα αεροδρόµια της χώρας 1.292.698 επιβάτες, σε σχέση µε το αντίστοιχο περσινό διάστηµα. Ο συνολικός αριθµός των πτήσεων στα ελληνικά αεροδρόµια ανήλθε στις 221.538, από τις οποίες 96.664 εσωτερικού και 124.874 εξωτερικού, παρουσιάζοντας άνοδο 5,6%, σε σχέση µε το αντίστοιχο διάστηµα του 2018, όπου είχαν πραγµατοποιηθεί 209.831 πτήσεις. Όσον αφορά στον φετινό Ιούνιο, από τα στατιστικά στοιχεία της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας (ΥΠΑ) προκύπτει ότι, διακινήθηκαν στα ελληνικά αεροδρόμια 8.470.734 επιβάτες, με την άνοδο να φτάνει μεσοσταθμικά το 4,8%. Ο συνολικός αριθµός πτήσεων ανήλθε στις 67.585, πα-

ρουσιάζοντας αύξηση 4,1%, σε σχέση µε το αντίστοιχο διάστηµα του 2018, οπότε είχαν πραγµατοποιηθεί 64.899 πτήσεις. Αξίζει να αναφερθεί ότι οι αφίξεις επιβατών εξωτερικού έφτασαν τα 3.484.702, παρουσιάζοντας άνοδο 4,3%, σε σχέση µε το 2018, που είχαµε 3.341.796 αφίξεις. Ενδεικτικά τα αεροδρόμια Αθηνών, Ηρακλείου, Ρόδου, Θεσσαλονίκης και Κέρκυρας, σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία της ΥΠΑ, παρουσίασαν τη μεγαλύτερη επιβατική κίνηση για τον μήνα Ιούνιο 2019. Συγκεκριµένα, ο ∆ιεθνής Αερολιµένας Αθηνών διακίνησε 2.606.640 επιβάτες, στο αεροδρόµιο Ηρακλείου διακινήθηκαν 1.167.013, στη Ρόδο 868.444, στο αεροδρόµιο Μακεδονία 709.785 και στην Κέρκυρα 539.536 επιβάτες. Επίσης, για το πρώτο εξάµηνο της χρονιάς, ο αερολιµένας που είχε το µεγαλύτερο ποσοστό αύξησης διακίνησης επιβατών ήταν το αεροδρόµιο Ιωαννίνων, µε άνοδο 28,8%, (διακίνησε 59.655 επιβάτες το α΄ εξάµηνο του 2019 έναντι 46.309 το αντίστοιχο διάστηµα του 2018). Το αεροδρόµιο Καστελόριζου κατέγραψε άνοδο επιβατικής κίνησης 24,9%, (διακίνησε 2.057 επιβάτες έναντι 1.647 το περσινό διά-

στηµα). Τέλος, αύξηση 24,8% είχε το αεροδρόµιο της Αστυπάλαιας, καθώς διακίνησε 4.898 επιβάτες το ά εξάµηνο του 2019, έναντι 3.926 επιβατών που είχε διακινήσει το 2018.

8 | ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

• Πάντως, σύμφωνα με τα δημοσιοποιημένα στοιχεία της Fraport για τα περιφερειακά αεροδρόμια, περιορισμένη αύξηση 2,7% καταγράφηκε στην κίνησή τους κατά το πρώτο εξάμηνο του 2019, µε τον συνολικό αριθµό των επιβατών που διακινήθηκαν να ανέρχεται σε 10,9 εκατ.. Ελαφρώς πιο µικρή ήταν η αύξηση τον Ιούνιο, η οποία διαµορφώθηκε στις 2,1 ποσοστιαίες µονάδες και τη συνολική κίνηση να ανέρχεται σε 4,46 εκατ. επιβάτες. Μεγάλη µείωση, σε διψήφιο ποσοστό 38,4% κατέγραψε η κίνηση στο αεροδρόµιο της Καβάλας, η οποία όµως οφείλεται στην κανονική λειτουργία του αεροδροµίου της Θεσσαλονίκης, το οποίο κατά τη διάρκεια του πρώτου εξαµήνου του 2018 ήταν κλειστό για κάποιο διάστηµα και πολλές πτήσεις χρησιµοποιούσαν το αεροδρόµιο της Καβάλας. Πτωτικά διαµορφώθηκε η κίνηση στα αεροδρόµια των Χανίων και της Κέρκυρας, σε ποσοστό 3,5% και 1,4%, αντίστοιχα, ενώ οριακή µείωση 0,8% σηµείωσε και ο αερολιµένας

Harmony starts with an

www.princessandriana.com Rhodes Island, Greece

PA - one page (version 2).indd 1

22/10/2018 4:00:18 ÎźÎź

Νίκος Χουδαλάκης Forum S.A. Για την εξαιρετικά επιτυχηµένη συµφωνία πώλησης του 80% της Forum S.A. στον γερµανικό εκθεσιακό οργανισµό Nurnberg Messe, έναντι αρκετών δεκάδων εκατοµµυρίων ευρώ. Μπράβο!

Lyttos Beach Γιατί η ακτή «Aνισσαράς» του ξενοδοχείου Lyttos Beach του οµίλου ξενοδοχείων S RESORTS, του Παντελή Σαπουνάκη, βραβεύθηκε για µία ακόµη φορά µε τη Γαλάζια Σηµαία, συµπληρώνοντας όχι ένα και δύο, αλλά 20 χρόνια συνεχούς βράβευσης. Άντε και στα 40!

ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΑ - ΚΑΤΑΛΥΜΑΤΑ «Κόκκινο» στα ξενοδοχεία και τα ενοικιαζόµενα καταλύµατα για το «πάρτι» φοροδιαφυγής, που διαπίστωσε η Ανεξάρτητη Αρχή ∆ηµοσίων Εσόδων, κατόπιν εξονυχιστικών ελέγχων, µε δύο στους δέκα ξενοδόχους-ιδιοκτήτες τουριστικών καταλυµάτων να εµφανίζουν ακόµη και µηδενικά έσοδα. Έλεος!

∆ιαγόρας της Ρόδου. Στα υπόλοιπα αεροδρόµια καταγράφηκε άνοδος στην επιβατική κίνηση, κατά τη διάρκεια του πρώτου εξαµήνου του έτους, µε τη µεγαλύτερη αύξηση, σε διψήφιο ποσοστό 13,2% να παρουσιάζει το αεροδρόµιο της Μυκόνου.

κέτων της με βάση τα τακτικά δρομολόγια προς την Κρήτη και τη Ρόδο. Ο όγκος των μεταφορών της, αντιθέτως, από τη Μόσχα προς την Κρήτη μειώθηκε σε σχέση με πέρυσι, από πέντε στις τρεις πτήσεις την εβδομάδα. Στη Ρόδο, όπως και πέρυσι, οι τουρίστες από τη Μόσχα µεταφέρονται δύο φορές την εβδοµάδα. Ο ταξιδιωτικός πράκτορας Mouzenidis Travel, του οποίου ένα μέρος του καλοκαιρινού προγράμματος του 2018, προς το Ηράκλειο, πραγματοποιούταν δύο φορές την ημέρα, περιορίζεται σήμερα σε μία καθημερινή πτήση, κι αυτό, όπως εξηγεί ο γενικός διευθυντής της εταιρίας, Αλέξανδρος Τσαντεκίδης, λόγω της αύξησης της χωρητικότητας των αεροσκαφών, τα οποία αντικαταστάθηκαν µε µεγαλύτερα (σε σχέση µε τα Airbus A319 και Boeing 737). Έτσι, σήµερα, οι πελάτες του Mouzenidis Travel µετακινούνται µε Airbus A320, ενώ έχουν προστεθεί επιπλέον πτήσεις για ορισμένες δημοφιλείς ημερομηνίες. Ωστόσο, πρέπει να σηµειωθεί ότι, από την αρχή της σεζόν, ο tour operator ακύρωσε πρόγραμμα πτήσεων προς τα Χανιά. Βεβαίως,, δεν επέλεξαν όλοι οι «παίκτες» αυτή τη στρατηγική, σύμφωνα με τον επικε-

φαλής της TEZ TOUR Ελλάδος, κ. Δημήτρη Χαρίτιδη, καθώς η εταιρία φέτος αύξησε το πρόγραμμα πτήσεών της κατά 10%. Στο πλαίσιο αυτό, σύµφωνα µε τις εκτιµήσεις του, τα μερίδια αγοράς της εταιρίας στην Κρήτη αυξήθηκαν κατά 15%, στη Ρόδο κατά 16% και στην Πελοπόννησο έως και 60%! Υπενθυµίζεται ότι, σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία του αεροδρομίου του Ηρακλείου, το πρώτο εξάμηνο του έτους ο αριθμός των τουριστών από τη Ρωσία μειώθηκε κατά 20%, σε σύγκριση με τα στοιχεία της ίδιας περιόδου του 2018. Οι ειδικοί αιτιολογούν την εξέλιξη αυτή, λέγοντας πως οι tour operators µετέφεραν το ενδιαφέρον και το βάρος τους προς την αγορά της Τουρκίας. Για να δούμε…

• Δυστυχώς, συνεχίζονται οι ακυρώσεις πτήσεων προς την Ελλάδα, από Ρώσους tour operators, με το Coral Travel να περικόπτει το πρόγραμμα πτήσεών του από τη Μόσχα προς το Ηράκλειο, προχωρώντας, από 19 Ιουλίου έως και 11 Οκτωβρίου, στην αφαίρεση µιας από τις πέντε συνδέσεις (τις Παρασκευές). Αυτό ανέφερε στον ανταποκριτή του TourDom.ru, στις 15 Ιουλίου, ένας εκπρόσωπος του τουριστικού πράκτορα, επικαλούµενος την ανεπαρκή πληρότητα. Νωρίτερα, ο tour operator, είχε αποσύρει πλήρως τα προγράμματα πτήσεών του από τη Μόσχα προς το αεροδρόμιο των Χανίων, ενώ ακυρώθηκαν και οι συνδέσεις από τη Σαμάρα προς το Ηράκλειο, καθώς και από την Αγία Πετρούπολη προς τη Ρόδο. Σύµφωνα µε το Γραφείο Τύπου της ANEX Tour, η εταιρία αύξησε το μερίδιο των πα-

10 | ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

• Το αδιέξοδο που η απερχόμενη κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ οδήγησε την επένδυση στο Ελληνικό έρχεται να επιλύσει το Συμβούλιο της Επικρατείας, δίνοντας το «πράσινο φως» για τα έργα στην ευρύτερη περιοχή, ύψους 6 δισ. ευρώ. Ειδικότερα, µε απόφασή της η Ολοµέλεια του Συµβουλίου της Επικρατείας απέρριψε τις αιτήσεις ακύρωσης που είχαν είχαν κατατεθεί

Rhodes Island, Greece www.mayiaresort.com

Mayia - one page (version 2updated).indd 1

Heaven starts with an

22/10/2018 3:51:14 ÎźÎź

από 550 περίπου κατοίκους της περιοχής, και οι οποίοι ζητούσαν, µεταξύ των άλλων, να ακυρωθεί το επίµαχο Προεδρικό ∆ιάταγµα κατά το σκέλος εκείνο που προβλέπει την ανέγερση 6 ψηλών κτιρίων, ειδικής αρχιτεκτονικής σχεδίασης, και ύψους έως τα 200 µέτρα, που θεωρούνται τοπόσηµα (landmarks). Περαιτέρω κρίθηκε ότι καµία από τις νοµοθετικές διατάξεις µε τις οποίες κυρώθηκε η Ευρωπαϊκή Σύµβαση της Φλωρεντίας για το τοπίο, και το άρθρο 22 του ν. 4277/2014 δεν υπάγει στην αρµοδιότητα της αρχαιολογικής αρχής την έγκριση χωρικού σχεδίου για λόγους προστασίας του τοπίου. Συνεπώς, η αρχαιολογική υπηρεσία δεν έχει αρµοδιότητα για την προστασία του τοπίου παρά, µόνον σε ειδικές περιπτώσεις, όπως είναι οι περιοχές ιδιαίτερου φυσικού κάλους, που προστατεύονται µε ειδική νοµοθεσία Επίσης, απορρίφθηκαν και οι ισχυρισµοί των προσφευγόντων, ότι το σχέδιο επιφέρει υποβάθµιση του περιβάλλοντος και επιδεί-

ληφθούν όλα τα απαραίτητα µέτρα, ώστε να ξεκινήσει το συντοµότερο δυνατό η επένδυση αυτή, που θα απασχολήσει 60.000 εργαζόµενους. Επιτέλους…

νωση των συνθηκών διαβίωσης στις όµορες περιοχές. Υπενθυμίζεται ότι, η προηγούμενη κυβέρνηση είχε βάλει ουσιαστικά «τρικλοποδιά» στη Lamda Development και το επενδυτικό σχέδιο, με κοινή υπουργική απόφαση (ΚΥΑ) για την πολεοδόμηση του πάρκου του Ελληνικού, την οποία προώθησε λίγες μόλις ημέρες πριν τις εκλογές της 7ης Ιουλίου, σύµφωνα µε την οποία, χρειαζόταν γνωµοδότηση του υπουργείου Πολιτισµού για όλες τις µελέτες που αφορούν ψηλά κτίρια, ειδικές κατασκευές και έργα υποδοµής, δηµιουργώντας απροσπέλαστα εµπόδια, τόσο στην έναρξη, όσο και στην οµαλή εξέλιξη του έργου. Στο θέμα είχε παρέμβει ο Κυριάκος Μητσοτάκης, τονίζοντας, µάλιστα, πως η συγκεκριµένη ΚΥΑ θα ανακληθεί από την κυβέρνηση της Νέας ∆ηµοκρατίας και ότι θα

& Entertainment, έχει δηµιουργήσει σηµαντική δοµή στην Αθήνα, µε υψηλού επιπέδου στελέχη, µεγάλης εµπειρίας στον Τουρισµό.

12 | ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

• Παραμένοντας στα της επένδυσης στο Ελληνικό, σε συμφωνία στρατηγικής συνεργασίας για το εμβληματικό project κατέληξαν οι εταιρίες Mohegan Gaming & Entertainment (MGE) και ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, προκειμένου να διεκδικήσουν από κοινού τον διαγωνισμό για την πολυετή παραχώρηση της άδειας Καζίνο στο Ελληνικό και τη σηµαντική συνολική ανάπτυξη (ξενοδοχείο, συνεδριακό κέντρο, χώροι άθλησης και πολιτισµού), που προβλέπεται από τους όρους του διαγωνισµού. Η συµφωνία, σύµφωνα µε καλά πληροφορηµένες πηγές, προβλέπει τηνµειοψηφική συµµετοχή του οµίλου ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ στην εταιρία που θα διεκδικήσει το Καζίνο Αθηνών, ενώ, αξίζει να σηµειωθεί ότι, η Mohegan Gaming

• Την παραίτησή του από τη θέση του διευθύνοντος συμβούλου της ΑΣΤΗΡ ΑΞΕ, υπέβαλλε ο κ. Στέλιος Κουτσιβίτης, εξηγώντας πως η απόφασή του ήταν καθαρά προσωπική και συνδέεται µε την ολοκλήρωση του κύκλου της αναδιάρθρωσης της εταιρίας, της αδειοδότησης και χρηµατοδότησης του project και της επιτυχούς λειτουργίας του συγκροτήµατος, το οποίο εµφανίζει εξαιρετικές πωλήσεις και κερδοφορία σηµαντικά πάνω από τους στόχους του business plan. Ο ίδιος δήλωσε περήφανος για το έργο που έχει συντελεστεί στο εµβληµατικό συγκρότηµα, µέχρι σήµερα, ευχαρίστησε τους µετόχους, ενώ αποκάλυψε ότι υπεγράφη λίγες ηµέρες πριν, το Προεδρικό ∆ιάταγµα για την

ανακατασκευή της µαρίνας, µε την οποία ολοκληρώνεται η µεγάλη αυτή επένδυση. Σύμφωνα, πάντως, με πληροφορίες, ακολουθεί η αποχώρηση του κ. Σαμ Ιωαννίδη, ο οποίος έχει τη θέση του επικεφαλής της Four Seasons στην Ελλάδα, που διαχειρίζεται το συγκρότημα. Από την πλευρά των µετόχων δεν υπάρχει, τουλάχιστον µέχρι στιγµής, κάποια αντίδραση. Για να δούμε τι θα γίνει… • Με αυστηρό εξώδικο απάντησε η Aldemar σε δημοσίευμα ιστοσελίδας, με τίτλο «Πωλητήριο στα ξενοδοχεία του ομίλου Αγγελόπουλου». Μάλιστα στο εξώδικο αναφέρεται χαρακτηριστικά: «Ουδεµία συζήτηση διεξάγεται µεταξύ ηµών καί οποιουδήποτε επενδυτικού κεφαλαίου, εταιρείας ή άλλης επιχειρηµατικής οντότητας είτε της ηµεδαπής είτε της αλλοδαπής, µε αντικείµενο την πώληση οποιασδήποτε µονάδας του οµίλου µας, δοθέντος ότι, ούτε σχεδιάζουµε

ούτε σκοπεύουµε να πωλήσουµε ο,τιδήποτε. ∆ΕΝ ΠΟΥΛΑΜΕ, τόσο απλά και κατηγορηµατικά». Σε δήλωσή του στο money-tourism.gr, ο διευθύνων σύµβουλος της Aldemar, κ. Αλέξανδρος Αγγελόπουλος, ανέφερε: «Η εταιρία μας από το 2012 έως το 2018 έχει επενδύσει σε ανακαινίσεις των μονάδων μας το ποσό των €40 εκατ.. Πέρυσι, για τη εφετινή σεζόν επενδύσαμε περί τα €4,5 εκατ., ενώ και φέτο, έχουμε προγραμματίσει αντίστοιχο επενδυτικό πρόγραμμα ανακαινίσεων», απαντώντας στις αιτιάσεις του δηµοσιεύµατος, ότι «…οι µονάδες του οµίλου απαιτούν εκτενέστατο πρόγραµµα ανακαίνισης και αναβάθµισης τη χρηµατοδότηση του οποίου ο όµιλος δεν µπορεί να εξασφαλίσει από τράπεζες ή ίδια κεφάλαια». Με τιμή Μάσκα

ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΟΣ ΠΡΑΚΤΟΡΑΣ Α

λλαγή κυβέρνησης, αλλαγή ηγεσίας και στον Τουρι-

ρηµένες πηγές, η London & Regional βρίσκεται σε συζητήσεις

σµό, µε τους κ.κ. Χάρη Θεοχάρη και Μάνο Κόνσολα

για επενδύσεις σε ξενοδοχεία και ακίνητα στην Ελλάδα, στις

να αναλαµβάνουν το χαρτοφυλάκιο του Τουρισµού, ο

Κυκλάδες και την Κρήτη, ενώ εξετάζονται περιπτώσεις και στο

µεν πρώτος από τη θέση του υπουργού, ενώ ο κ. Κόνσολας από

λεκανοπέδιο της Αττικής».

εκείνη του υφυπουργού.

Το στίγµα δε της νέας κυβερνητικής πολιτικής στον τουρισµό έδωσε ο νέος υπουργός κατά την τελετή παράδοσης-παραλαβής, λέγοντας πως στόχος είναι από το 4% της αύξησης του

τη δεύτερη θέση τοποθετείται η Ελλάδα, µε τη Μύκονο και τη Σαντορίνη, σε πρόσφατη έρευνα που πραγµατοποίησε η πλατφόρµα κρατήσεων διακοπών

ΑΕΠ, το 2% να προέρχεται από τον Τουρισµό.

HolidayHypermarket.co.uk, για τους πιο ροµαντικούς προο-

Για να δούμε…

ρισµούς για δύο. Την πρώτη θέση στη σχετική κατάταξη κα-

ταλαµβάνει η Ίµπιζα, ενώ ψηλά στις προτιµήσεις είναι και η τη φάση της κατασκευής εισήλθε το πρώτο One & Οnly

Κύπρος.

συγκρότηµα στην Ελλάδα, επένδυση η οποία προβλέπε-

δα, αλλά και την πρώτη επένδυση της Kerzner στην Ευρωπαϊκή

Ένωση, έρχεται σε υλοποίηση της συµφωνίας που είχε υπογρα-

εκατοµµύρια τουρίστες. Ενώ συγκεκριµένα για την Αθήνα, το

φεί τον Νοέµβριο του 2017, ανάµεσα στον όµιλο της Dolphin

άρθρο υποστηρίζει πως πολλοί τουρίστες επισκέπτονται την

Capital και στην Kerzner International Holdings Limited, διεθνή

ελληνική πρωτεύουσα, η οποία δεν πάει καιρός, που ήταν συ-

επενδυτή και διαχειριστή υπερπολυτελών ξενοδοχείων και κα-

νώνυµη µε διαµαρτυρίες κατά της λιτότητας.

τοικιών µε έδρα στο Ντουµπάι.

ται ότι θα αγγίξει τα 150 εκατ. ευρώ.

Το τουριστικό project στην Κέα, που θα περιλαµβάνει και τις πρώτες κατοικίες µε την υπογραφή της One & Only στην Ελλά-

Η συµφωνία αφορά την κατασκευή ξενοδοχείου και πολυτελών βιλών προς πώληση σε παραθαλάσσια περιοχή 640 στρεµµάτων, στη δυτική πλευρά του νησιού.

Ελλάδα βλέπει το µέλλον της ως Φλόριντα της Ευρώπης, σύµφωνα µε δηµοσίευµα της Guardian, στο οποίο αναφέρεται πως η χώρα αποτελεί πλέον έναν από τους

πιο δηµοφιλείς προορισµούς στον κόσµο, καθώς προσελκύει

ην εισαγωγή 917 καταρτιζόµενων στα Ινστιτούτα Επαγγελµατικής Κατάρτισης (Ι.Ε.Κ.) αποφάσισε το υπουργείου Τουρισµού για το έτος 2019-2020.

Καλή αρχή!

Οι ενδιαφερόµενοι µπορούν να υποβάλουν αιτήσεις, είτε αυτο-

προσώπως, είτε µέσω εξουσιοδοτηµένου προσώπου, µε θεώνα ακόµη ξενοδοχειακό deal αφορά την απόκτηση του

ρηση του γνήσιου της υπογραφής από αρµόδια αρχή, στις κατά

ξενοδοχείου Τitania, στο κέντρο της Αθήνας, από τη

τόπους Γραµµατείες των Ι.Ε.Κ. του υπουργείου Τουρισµού, από

London & Regional, µε τη δεύτερη να επεκτείνει το χαρ-

τη ∆ευτέρα 26.08.2019 έως και την Παρασκευή 13.09.2019, από

τοφυλάκιο των ξενοδοχειακών ακινήτων που έχει στην Ελλάδα.

τις 9.00 π.µ. µέχρι τις 14.30 µ.µ..

Η ανακοίνωση έγινε από τον ξενοδοχειακό βραχίονα της εταιρί-

Οι ειδικότητες αφορούν: Τεχνικός Τουριστικών Μονάδων και

ας L+R Hotels, η οποία έγινε γνωστή στην Ελλάδα µε την εξαγο-

Επιχειρήσεων Φιλοξενίας (Υπηρεσία Υποδοχής – Υπηρεσία

ρά του ξενοδοχείου AMATHUS, στη Ρόδο.

Ορόφων – Εµπορευµατογνωσία) Τεχνικός Μαγειρικής Τέχνης –

Η νέα εξαγορά επιβεβαιώνει ρεπορτάζ του money-tourism.gr,

Αρχιµάγειρας (CHEF) Τεχνικός Αρτοποιός – Ζαχαροπλαστικής,

στις 30.6.2017, το οποίο ανέφερε: «Σύµφωνα µε καλά πληροφο-

Στέλεχος ∆ιοίκησης και Οικονοµίας στον τοµέα του Τουρισµού.

ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ | 13

Κοσµικά

Tην πρώτη θέση, για δεύτερη συνεχόµενη χρονιά, κατέλαβε το Τηλεφωνικό Κέντρο της Aegean Airlines στον ετήσιο διαγωνισµό «Teleperformance Greece CRM Grand Prix Customer Service Awards 2018», κερδίζοντας το Χρυσό Βραβείο στην κατηγορία «Large Call Centers». Η οµάδα του Τηλεφωνικού Κέντρου της Aegean, που απαρτίζεται από περίπου 190 στελέχη, διακρίθηκε µεταξύ περισσότερων από 4.200 συναδέλφων της, από 44 εταιρίες, σε 6 διαφορετικούς κλάδους δραστηριότητας, στον φετινό διαγωνισµό. Αξίζει να σηµειωθεί ότι η εταιρία αξιολογήθηκε µέσω «µυστικών κλήσεων» (mystery calls) στην ευκολία πρόσβασης, στον χρόνο αναµονής, στην αντίληψη και κατανόηση του αιτήµατος, κ.ά. και συγκέντρωσε συνολικό ποσοστό 97,92%, βελτιώνοντας περαιτέρω τα αποτελέσµατά της από το προηγούµενο έτος. «Για όλους εµάς στην AEGEAN, κανένα τηλεφώνηµα δεν πρέπει να µένει αναπάντητο και κάθε επικοινωνία είναι ξεχωριστή. Όλες οι κλήσεις, είναι µια ευκαιρία για να ακούσουµε τους επιβάτες µας και να τους παρέχουµε το επίπεδο της εξυπηρέτησης, που εκφράζει τη φιλοσοφία µας», είπε, µεταξύ άλλων, ο Call Center Manager της Aegean, κ. Αντώνης Ραδιοτόπουλος. Στη φωτογραφία, ο Call Center Manager της Aegean, κ. Αντώνης Ραδιοτόπουλος µε την οµάδα του, µετά την παραλαβή του βραβείου.

Περισσότεροι από τριακόσιοι εκπρόσωποι της πολιτικής, επιχειρηµατικής ηγεσίας και των Μέσων Ενηµέρωσης του τόπου καλωσόρισαν στην ετήσια εταιρική εκδήλωσή του το The Landmark Nicosia, στη δυναµική νέα εποχή του. Με την επιχειρηµατική κοινότητα της Κύπρου παρούσα, το εµβληµατικό ξενοδοχείο της Λευκωσίας σηµατοδότησε, µε εντυπωσιακό τρόπο, την έναρξη της νέας, λαµπρής πορείας του, µετά την απόκτησή του από τις Ιnvel και Εθνική Πανγαία. Παράλληλα, η εταιρική εκδήλωση αποτέλεσε και την πρώτη ευκαιρία για τη νέα ιδιοκτησία, να δηλώσει ξεκάθαρα την αποφασιστικότητά της για αξιοποίηση των τεράστιων αναπτυξιακών δυνατοτήτων του The Landmark Nicosia, 1

µε ευεργετικές συνέπειες για την πόλη, τη βιοµηχανία της φιλοξενίας και την τοπική οικονοµία. Στη φωτογραφία 1, από αριστερά, ο διευθύνων σύµβουλος και αντιπρόεδρος του ∆ιοικητικού Συµβουλίου της Εθνικής Πανγαία, κ. Αριστοτέλης Καρυτινός, ο ιδρυτής, διευθύνων σύµβουλος της Invel και πρόεδρος του ∆ιοικητικού Συµβουλίου και της Επενδυτικής Επιτροπής της Εθνικής Πανγαία, κ. Χριστόφορος Παπαχριστοφόρου και ο διευθύνων σύµβουλος της Cyprus Tourism Development Public Company Ltd και γενικός διευθυντής του ξενοδοχείου, κ. Χάρης Μιχαήλ, Στη φωτογραφία 2, από αριστερά, οι κ.κ. Χάρης Μιχαήλ και Χριστόφορος Παπαχριστοφόρου, η γνωστή δηµοσιογράφος και παρουσιάστρια, κα. Γωγώ Αλεξανδρινού, η οποία διετέλεσε και χρέη παρουσιάστριας της εκδήλωσης

14 | ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

και ο κ. Αριστοτέλης Καρυτινός.

Ως επισφράγιση της σηµαντικής συνεισφοράς της στην Ανατολική Μεσόγειο, η Celestyal Cruises βραβεύθηκε στα Mare Nostrum Awards, λαµβάνοντας βραβείο στην κατηγορία «Η Εταιρεία Κρουαζιέρας µε τη Μεγαλύτερη ∆έσµευση στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου». Η εταιρία ξεχώρισε, για ακόµη µια φορά, ανάµεσα στις κορυφαίες εταιρίες τουρισµού, στη διοργάνωση που έλαβε χώρα στο Salone di Rappresentanza del Comune της Γένοβα. «Το βραβείο αυτό αποτελεί ιδιαίτερη τιµή για εµάς και είµαστε ευτυχείς που η Celestyal Cruises διαδραµατίζει πρωταγωνιστικό ρόλο στην ανάπτυξη της κρουαζιέρας, στην Ανατολική Μεσόγειο», είπε, παραλαµβάνοντας το βραβείο, ο διευθύνων σύµβουλος της Celestyal Cruises, κ. Κρις Θεοφιλίδης. Στιγµιότυπο από τη βράβευση. To βραβείο Diamonds of the Greek Economy απέσπασε ο όµιλος H Hotels Collection, ως ένας από τους πιο υγιείς αναπτυσσόµενους οµίλους στην Ελλάδα, σε µία εντυπωσιακή τελετή απονοµής, στο ξενοδοχείο Grande Bretagne Hotel Athens, παρουσία του αρµόδιου υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων, κ. Άδωνι Γεωργιάδη, του πρώην αν. υπουργού Οικονοµικών, κ. Τρύφωνα Αλεξιάδη και εκπροσώπων των σηµαντικότερων επιχειρηµατικών φορέων της χώρας. Οι βραβεύσεις στηρίχθηκαν σε αυστηρή αξιολόγηση 10.000 επιχειρήσεων, η οποία κατέληξε στην παρουσίαση των υγιέστερα αναπτυσσόµενων εταιριών, βάσει πέντε συγκεκριµένων οικονοµικών δεικτών. Στη φωτογραφία, η marketing director και µέλος του ∆Σ του οµίλου, κα. Ανδριάνα Χατζηλαζάρου, παραλαµβάνει τη διάκριση από την κα. Χριστίνα Τετράδη, αντιπρόεδρο του ΞΕΕ. Νέος πρόεδρος του διοικητικού συµβουλίου του Ελληνο-Αµερικανικού Εµπορικού Επιµελητηρίου, εξελέγη ο κ. Νίκος Μπακατσέλος, διαδεχόµενος τον κ. Σίµο Αναστασόπουλο, ο οποίος παρέδωσε τη «σκυτάλη», αφήνοντας σηµαντική παρακαταθήκη σε ό,τι αφορά την ανάπτυξη των ελληνοαµερικανικών εµπορικών δεσµών. Αναµνηστική φωτογραφία µε τα νέα µέλη της διοίκησης του Επιµελητηρίου. Τους συνεργάτες του υποδέχθηκε την Πέµπτη 20 Ιουνίου, το Athens Zafolia Hotel, σε µία όµορφη βραδιά, στο Roof Garden του ξενοδοχείου, µε φόντο τον Αττικό oυρανό και τον φωτισµένο λόφο του Λυκαβηττού. Οι παρευρισκόµενοι, είχαν τη δυνατότητα να ξεναγηθούν στους ανανεωµένους χώρους του lobby, του εστιατορίου Ελληνικόν, του Jason Bar, αλλά και στα ανακαινισµένα δωµάτια και τις σουίτες του γνωστού ξενοδοχείου. Η βραδιά συνεχίστηκε στο Roof Garden του ξενοδοχείου ως τα µεσάνυχτα, απολαµβάνοντας cocktail, αλλά και τις γευστικές δηµιουργίες του Chef. Στιγµιότυπο από την όµορφη βραδιά.

ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ |

∆ιεθνή Nέα

Νέα τουριστική στρατηγική χαράσσει η βρετανική κυβέρνηση

παράδειγµα 10 ηµερών. Για την Αίγυπτο, η DER Touristik έχει προγραµµατίσει περισσότε-

Στην υπογραφή της πρώτης συµφωνίας µε τους φορείς του του-

ρες πτήσεις µε τη Sun Express προς τη Χουργκάντα, ενώ υπάρ-

ριστικού κλάδου προχώρησε η κυβέρνηση του Ην. Βασιλείου, δη-

χουν και νέες πτήσεις της Condor προς τη ∆οµινικανή ∆ηµοκρα-

µιουργώντας, σύµφωνα µε τη σχετική ανακοίνωση, νέα δεδοµένα

τία και την Κένυα.

στον κλάδο, στη χώρα.

Το πρόγραµµα µακρινών αποστάσεων διευρύνεται µε περισσό-

Πιο συγκεκριµένα, µε τη συµφωνία θα υπάρξει ένας κόµβος δε-

τερα ξενοδοχεία στην Ταϊλάνδη και την Καραϊβική, µαζί µε νέες

δοµένων, όπου θα συγκεντρώνονται σε τακτικά χρονικά διαστή-

εκδροµές στο Μεξικό, τη νότια και ανατολική Αφρική.

µατα, τα στοιχεία που θα παρουσιάζουν τις πιο πρόσφατες τάσεις

Οι κρατήσεις της DER Touristik για τον χειµώνα εµφανίζονται ικα-

στον τουρισµό, αλλά και άλλες πληροφορίες, επιτρέποντας στις

νοποιητικές, µε τη ζήτηση να είναι ισχυρή για τη Γερµανία, την

επιχειρήσεις να διοργανώνουν καλύτερα τη στρατηγικής τους

Αυστρία, την Ελβετία, την Τυνησία, την Αίγυπτο, τους Κανάριους

στην προσέλκυση ξένων επισκεπτών.

Νήσους και τα Εµιράτα, ενώ η Καραϊβική, η Ασία, η Αφρική και ο

Η νέα συµφωνία θα υποστηρίξει επίσης τη δηµιουργία 10.000

Ινδικός Ωκεανός είναι δηµοφιλείς ως εξωτικοί προορισµοί.

επιπλέον θέσεων µαθητείας, για άτοµα που «χτίζουν» τη σταδιο-

Οι τιµές για τον χειµώνα 2019/20 παραµένουν σταθερές. Μόνο

δροµία τους στον τοµέα του τουρισµού και της φιλοξενίας. Ακό-

για τους Κανάριους Νήσους εµφανίζονται µειωµένες κατά 10%,

µη, θα δηµιουργηθούν 130.000 επιπλέον ξενοδοχειακά δωµάτια.

ενώ για την Αίγυπτο και την Τουρκία σηµειώνονται από µικρές

Με βάση τη συµφωνία, η κυβέρνηση του Ηνωµένου Βασιλείου

έως µέτριες αυξήσεις.

επιδιώκει η χώρα να γίνει ο πιο προσβάσιµος προορισµός για επισκέπτες µε ειδικές ανάγκες, βελτιώνοντας τη σχετική υποδοµή σε

Jet2: Όχι στην εξαγορά εταιριών του Thomas Cook

κάθε προορισµό, σε ολόκληρη τη Μεγάλη Βρετανία. Υπενθυµίζεται ότι, περίπου 38 εκατοµµύρια άνθρωποι επισκέφθηκαν το Ηνωµένο Βασίλειο πέρυσι, συνεισφέροντας 23 δισεκατοµµύρια λίρες στην τοπική οικονοµία, ενώ ο αριθµός αυτός προβλέπεται πως θα αυξηθεί κατά επιπλέον εννέα εκατοµµύρια µέχρι το 2025. Η συµφωνία πραγµατοποιήθηκε σε συνεργασία µε τη British Tourist Authority and Industry και παρουσιάζει µέρος της Σύγχρονης Στρατηγικής της βρετανικής κυβέρνησης στον τουρισµό.

Νέες πτήσεις και ξενοδοχεία στο χειμερινό πρόγραμμα της DER Touristik

∆εν σχεδιάζει να προχωρήσει στην εξαγορά της αεροπορικής

Σε µία προσπάθεια να διευρύνει τις επιλογές πολυτελών διακο-

εταιρίας ή των καταστηµάτων λιανικής του Thomas Cook η Jet2,

πών που προσφέρει, διατηρώντας, ωστόσο, σταθερές τις τιµές

παρά τα διάφορα δηµοσιεύµατα περί του αντιθέτου, αφού, όπως

της για τον επόµενο χειµώνα, η DER

λέει, δεν έχει κανένα συµφέρον.

Touristik προσθέτει επιπλέον πτήσεις

Σε δήλωση του, ο διευθύνων σύµβουλος της Jet2, Steve Heapy,

και ξενοδοχεία στο χειµερινό πρό-

σηµείωσε ότι δεν αποτελεί µέρος της στρατηγικής της εταιρίας

γραµµά της.

η εξαγορά καταστηµάτων λιανικής του Thomas Cook, ούτε η αε-

Ειδικότερα, ο τρίτος µεγαλύτερος tour

ροπορική του εταιρία.

operator της Γερµανίας επεκτείνει το

«Ως απάντηση στα σχόλια, θα θέλαµε να επιβεβαιώσουµε ότι η

χειµερινό πρόγραµµά του κατά 20%.

Jet2.com και η Jet2holidays δεν ενδιαφέρονται ούτε για την αε-

Μόνο από την Dertour θα προσφέρονται 7.000 ξενοδοχεία, ανά-

ροπορική εταιρία του Thomas Cook, ούτε για τα καταστήµατα

µεσά τους και τρία νέα ξενοδοχεία Cooee, ένα στη Φουερτεβε-

λιανικής του tour operator», δήλωσε ο Heapy. Ωστόσο, επισήµανε

ντούρα, ένα στη ∆οµινικανή ∆ηµοκρατία και ένα στο γερµανικό

ότι η Jet2 θα συνεχίσει να επικεντρώνεται στη σχέση της µε ανε-

νησί Rügen, στη Βαλτική Θάλασσα.

ξάρτητα ταξιδιωτικά πρακτορεία.

Όσον αφορά στις πτήσεις, ο ταξιδιωτικός πράκτορας προσφέρει

«Επιτρέψτε µου να το καταστήσω σαφές, η εστίασή µας είναι να

επιπλέον ευελιξία στους πελάτες του, επιτρέποντάς τους να κά-

συνεχίσουµε να καλλιεργούµε στενές σχέσεις συνεργασίας µε

νουν κράτηση, είτε µεµονωµένων πτήσεων, είτε συνδυαστικών

ανεξάρτητους ταξιδιωτικούς πράκτορες, µέσω της στρατηγικής

πτήσεων, µεταξύ των οποίων µεσολαβεί χρονικό διάστηµα για

µας Partnership2Success», είπε ο Heapy.

16 | ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

Την επιβολή τουριστικού φόρου εξετάζουν στην Αττάλεια

Το θέρετρο βρίσκεται στην άκρη ενός πευκοδάσους, κοντά στο ψαροχώρι Pizzo και είναι το τρίτο Magic Life που ανοίγει τις τελευταί-

Την επιβολή τουριστικού φόρου στην Αττάλεια, τα έσοδα του οποίου

ες εβδοµάδες, µε τα άλλα δύο να βρίσκονται στην Τυνησία και την

θα χρησιµοποιούνται για τη συντήρηση και ανανέωση των υποδοµών

Τουρκία, ανεβάζοντας τον αριθµό των Magic Life ξενοδοχείων σε

της πόλης, η οποία δυσκολεύεται να ανταπεξέλθει στις απαιτήσεις των

16, σε έξι χώρες.

εκατοµµυρίων τουριστών που επιλέγουν την περιοχή για τις διακοπές

Σχολιάζοντας την έναρξη λειτουργίας του TUI Magic Life Calabria ο

τους, προτείνει ο δήµαρχος της Αττάλειας, Mukhittin Bechek.

διευθύνων σύµβουλος της TUI Magic Life, Andreas Pospiech, είπε:

∆ηλώνοντας ότι υπάρχουν πρωτοβουλίες που σχετίζονται µε την

«∆εν γιορτάζουµε µόνο το “ντεµπούτο” του brand στην Ιταλία, αλλά

ισχύ του τουριστικού φόρου, ο Bechek διευκρινίζει ότι ο φόρος αυ-

και την παράδοση ενός ορόσηµου για τον αναπτυξιακό µας χάρτη».

τός θα συνεισφέρει σηµαντικά έσοδα στους δήµους προς όφελος του τουρισµού. «Οι αρχές της Αττάλειας έφεραν τον τουριστικό φό-

Επεκτατική η στρατηγική της Warner Leisure

ρο στην ηµερήσια διάταξη, όπως κάνουν και οι ευρωπαϊκοί προορισµοί», επισηµαίνει ο ίδιος. Σηµειώνεται, πως τα τουριστικά έσοδα στην Αττάλεια αγγίζουν τα 150-200 εκατοµµύρια ευρώ ετησίως, ωστόσο πρόκειται για µια πόλη µε 2,5 εκατοµµύρια κατοίκους, που κατά τη θερινή περίοδο υποδέχεται 5 εκατοµµύρια τουρίστες. Η σχετική πρόταση αφορά την εφαρµογή φόρου ύψους 1,5 ευρώ ανά τουρίστα, ανά διανυκτέρευση και αφορά µόνο ενήλικες.

Καθοριστικής σημασίας στην επιλογή καταλύματος οι κριτικές Σηµαντικό ρόλο στις κρατήσεις καταλυµάτων έχουν οι κριτικές των καταναλωτών, σύµφωνα µε πρόσφατη έρευνα της Booking.com. Με βάση τα ευρήµατα της έρευνας, η οποία διεξήχθη σε δείγµα 21.500 ταξιδιωτών, σε παγκόσµιο επίπεδο, το 53% των ταξιδιωτών αποφάσισε να µην προχωρήσει σε κράτηση διαµονής, λόγω αρνητικών κριτικών σχετικά µε το κατάλυµα.

Με τη µετατροπή του Κάστρου Studley, στο Warwickshire και τη

Η έρευνα αποκαλύπτει επίσης ότι το 75% των ταξιδιωτών αξιολογεί

λειτουργία του, εφέτος, ως ξενοδοχείο, επένδυση άνω των 50 εκα-

σοβαρά τις κριτικές τρίτων.

τοµµυρίων λιρών, αλλά και την απόκτηση του Heythrop Park, στο

Το προσωπικό βαθµολογείται υψηλότερα από άλλες κατηγορίες,

Cotswolds, στο τέλος του 2018, η Warner Leisure προσανατολίζεται

όπως η καθαριότητα ή η τοποθεσία, όταν πρόκειται για την επιλογή

στην απόκτηση περισσοτέρων ξενοδοχείων.

µιας διαµονής.

Υπενθυµίζεται, πως το brand, που απευθύνεται µόνο σε ενήλικες, κα-

Άνοιξε το πρώτο TUI Magic Life στην Ιταλία

τέχει σήµερα 15 ξενοδοχεία και εξετάζει την προσθήκη 200 δωµατίων σε περιοχές του Ηνωµένου Βασιλείου, όπου δεν έχει ακόµη παρουσία.

Tο πρώτο Magic Life club στην Ιταλία άνοιξε πρόσφατα τις πύλες του,

Ο διευθύνων σύµβουλος της Warner Leisure, Simon Thompson, δή-

µε το brand να κάνει το «ντεµπούτο» του στη χώρα. Ο λόγος για το TUI

λωσε ότι οι περιοχές που στρέφει το ενδιαφέρον της η εταιρία πε-

Magic Life Calabria, 17 χλµ. νότια από το αεροδρόµιο Lamezia Terme.

ριλαµβάνουν τη νοτιοανατολική Αγγλία, συγκεκριµένα το Kent, και τη λίµνη District. «Υπάρχει µεγάλη ζήτηση για ξενοδοχεία µόνο για ενήλικες, ωστόσο οι φιλοξενούµενοί µας δεν θέλουν να ταξιδεύουν πάνω από µία ώρα, οπότε πρέπει να προσφέρουµε περισσότερες επιλογές σε κοντινή απόσταση», δήλωσε ο Thompson. Εκτός από τη µετατροπή του ιστορικού κάστρου Studley σε πολυτελές ξενοδοχείο 209 δωµατίων, µε χώρους ψυχαγωγίας, δύο εστιατόρια, πολυτελές spa και αίθουσα γυµναστικής, η Warner έχει επίσης επενδύσει σηµαντικά και στα υπόλοιπα ξενοδοχεία της, τα τελευταία χρόνια, συµπεριλαµβανοµένης και της προσθήκης των 100 δωµατίων στο Alvaston Hall, στο Cheshire.

ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ |

Νέα

Σε Χάρη Θεοχάρη και Μάνο Κόνσολα τα «ηνία» του Τουρισμού

ηθούν στο έπακρο οι µεγάλες προσδοκίες που υπάρχουν και να οδηγηθεί ο τουρισµός σε µεγαλύτερες επιτυχίες, ανάλογες των δυνατοτήτων που διαθέτει η χώρα. Αφού ευχαρίστησε τον πρωθυπουργό, κ. Μητσοτάκη, επισήµανε πώς «είµαστε αποφασισµένοι να παράξουµε πολιτική βιώσιµη, ρεαλιστική, ορατή και µετρήσιµη. Η κουλτούρα µας ενσωµατώνει την αρχή της συνέχειας του κράτους ως προϋπόθεση για να προχωρήσουµε µπροστά». Απευθυνόµενος στους εργαζόµενους είπε ότι προσβλέπει στη συνεργασία και την εναπόθεση δυνάµεων στο υπουργείο, προκειµένου να έλθουν αποτελέσµατα και να ικανοποιηθούν οι µεγάλες προσδοκίες για τον Τουρισµό.

Καθαρά ανδρική υπόθεση είναι ο ελληνικός Τουρισµός, στη νέα κυβέρνηση της Νέας ∆ηµοκρατίας, µε τους κ.κ. Χάρη Θεοχάρη

Αυτή είναι η νέα κυβέρνηση

και Μάνο Κόνσολα, να αναλαµβάνουν τα «ηνία» του υπουργείου

Με τον Χρήστο Σταϊκούρα να αναλαµβάνει το χαρτοφυλάκιο του

Τουρισµού, ο µεν πρώτος από τη θέση του υπουργού και ο δεύ-

υπουργείου Οικονοµικών, η σύνθεση της νέας κυβέρνησης, υπό

τερος από εκείνη του υφυπουργού.

τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, έχει ως εξής:

«Ο Τουρισµός είναι εθνική υπόθεση. ∆εν προσφέρεται για αντιπα-

Πρωθυπουργός: Κυριάκος Μητσοτάκης

ραθέσεις και σκοπιµότητες. Είναι η βαριά βιοµηχανία της χώρας,

Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης: Παναγιώτης Πικραµµένος

µε εµφανή και µετρήσιµη συνεισφορά σε όλους τους τοµείς της οι-

1.Υπουργείο Οικονομικών

κονοµίας και της κοινωνίας». Αυτό τόνισε ο νέος υπουργός Τουρι-

Υπουργός: Χρήστος Σταϊκούρας

σµού, κ. Χάρης Θεοχάρης, αναλαµβάνοντας µαζί µε τον υφυπουρ-

Υφυπουργός αρµόδιος για τη φορολογική πολιτική και τη δηµό-

γό Τουρισµού, κ. Μάνο Κόνσολα, το χαρτοφυλάκιο του Τουρισµού,

σια περιουσία: Απόστολος Βεσυρόπουλος

από τον απερχόµενο υπουργό, κ. Θανάση Θεοχαρόπουλο.

Υφυπουργός αρµόδιος για την ∆ηµοσιονοµική Πολιτική: Θεόδω-

Ο νέος υπουργός σηµείωσε ότι ο τουρισµός για την Ελλάδα έχει

ρος Σκυλακάκης

χαραγµένες βαθιές ρίζες και είναι κάτι παραπάνω από αριθµούς,

Υφυπουργός αρµόδιος για το Χρηµατοπιστωτικό Σύστηµα: Γε-

αφού η φιλοξενία αποτελεί ελληνική αξία από τα αρχαία χρόνια.

ώργιος Ζαββός

Επίσης ανέφερε ότι ο Τουρισµός έχει άµεσο θετικό αντίκτυπο σε

2. Υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων

όλους τους τοµείς και τους κλάδους της οικονοµίας και γενικότε-

Υπουργός: Άδωνις Γεωργιάδης

ρα στην κοινωνία.

Υφυπουργός αρµόδιος για τις ιδιωτικές επενδύσεις και τις συµπρά-

Οριοθετώντας τους άξονες της πολιτικής που θα εφαρµοσθεί στο

ξεις του ∆ηµοσίου και του ιδιωτικού Τοµέα: Γιάννης Τσακίρης

αµέσως επόµενο χρονικό διάστηµα στον τοµέα του Τουρισµού, ο

Υφυπουργός αρµόδιος για την Έρευνα και την Τεχνολογία: Χρί-

κ. Θεοχάρης τόνισε ότι η βελτίωση των υποδοµών, η ανάπτυξη του

στος ∆ήµας

θεµατικού τουρισµού, η ενίσχυση της εκπαίδευσης και η αναβάθ-

Υφυπουργός αρµόδιος για τη Βιοµηχανία και το Εµπόριο: Νίκος

µιση της ποιότητας των προσφεροµένων υπηρεσιών αποτελούν

Παπαθανάσης

τις άµεσες προτεραιότητες. Επισήµανε, επίσης, ότι η συνεργασία

3. Υπουργείο Εξωτερικών

µε όλους τους εµπλεκόµενους φορείς στον τουρισµό είναι απολύ-

Υπουργός: Νίκος ∆ένδιας

τως αναγκαία για την επίτευξη αποτελεσµάτων και αυτό θα επιδι-

Αναπληρωτής υπουργός αρµόδιος για τα ευρωπαϊκά θέµατα:

ωχθεί από τη νέα πολιτική ηγεσία στον τουρισµό.

Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης

Επιδιωκόµενος στόχος, σύµφωνα µε τον κ. Θεοχάρη, είναι ο τουρι-

Υφυπουργός για την οικονοµική διπλωµατία και την εξωστρέ-

σµός να αποτελέσει την αιχµή του δόρατος, ώστε η χώρα να επι-

φεια: Κώστας Φραγκογιάννης

τύχει ισχυρή ετήσια ανάπτυξη 4%. Ο στόχος αυτός θα στηριχθεί µε

Υφυπουργός αρµόδιος για τον απόδηµο ελληνισµό: Αντώνης ∆ι-

δράσεις εξωστρέφειας και καινοτοµίας, µε απώτερο σκοπό την προ-

αµατάρης

σέλκυση και τουριστών υψηλού εισοδηµατικού επιπέδου. Μάλιστα

4.Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη

όπως είπε χαρακτηριστικά, «…Στόχος είναι από το 4% της αύξησης

Υπουργός: Μιχάλης Χρυσοχοϊδης

του ΑΕΠ, τουλάχιστον το 2% να προέρχεται από τον Τουρισµό».

Αναπληρωτής υπουργός αρµόδιος για τη Μεταναστευτική Πολι-

Στο ίδιο πνεύµα κινήθηκαν και οι πρώτες δηλώσεις του υφυπουρ-

τική: Γιώργος Κουµουτσάκος

γού Τουρισµού, κ. Μάνου Κόνσολα, µε τον ίδιο να τονίζει ότι οι

Υφυπουργός αρµόδιος για την αντεγκληµατική πολιτική: Λευτέρης

προκλήσεις είναι τεράστιες και η θέληση µεγάλη, για να ικανοποι-

Οικονόµου

18 | ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

Νέα

5. Υπουργείο Εθνικής Άμυνας

15. Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής

Υπουργός: Νίκος Παναγιωτόπουλος

Υπουργός: Γιάννης Πλακιωτάκης

Υφυπουργός: Αλκιβιάδης Στεφανής

16. Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων

6. Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων

Υπουργός: Μάκης Βορίδης

Υπουργός: Νίκη Κεραμέως

Υφυπουργός αρμόδιος για την κοινή αγροτική πολιτική: Κώστας

Υφυπουργός αρμόδια για θέματα πρωτοβάθμιας και δευτερο-

Σκρέκας

βάθμιας εκπαίδευσης και ειδικής αγωγής: Σοφία Ζαχαράκη

Υφυπουργός αρμόδιος για την Αλιευτική Πολιτική: Φωτεινή Αρα-

Υφυπουργός αρμόδιος για θέματα Ανώτατης Εκπαίδευσης: Βα-

μπατζή

σίλης Διγαλάκης

17. Υπουργείο Τουρισμού

7. Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων

Υπουργός: Χάρης Θεοχάρης

Υπουργός: Γιάννης Βρούτσης

Υφυπουργός: Μάνος Κόνσολας

Υφυπουργός αρμόδιος για θέματα Κοινωνικής Ασφάλισης: Πανα-

Υπουργός Επικρατείας: Γιώργος Γεραπετρίτης

γιώτης Μηταράκης

Υφυπουργός παρά τω Πρωθυπουργό αρμόδιος για το συντο-

Υφυπουργός αρμόδια για θέματα Πρόνοιας και Κοινωνικής Αλλη-

νισμό του κυβερνητικού έργου: Άκης Σκέρτσος

λεγγύης: Δόμνα Μιχαηλίδου

Υφυπουργός παρά τω Πρωθυπουργό αρμόδιος για θέματα

8. Υπουργός Υγείας

Επικοινωνίας και Ενημέρωσης και κυβερνητικός εκπρόσω-

Υπουργός: Βασίλης Κικίλιας

πος: Στέλιος Πέτσας

Υφυπουργός: Βασίλης Κοντοζαμάνης 9. Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας Υπουργός: Κωστής Χατζηδάκης

Ο Τουρισμός στο επίκεντρο της κυβερνητικής πολιτικής

Υφυπουργός αρμόδιος για θέματα Ενέργειας και Φυσικών Πόρων: Γεράσιμος Θωμάς Υφυπουργός αρμόδιος για θέματα Χωροταξίας και Αστικού Περιβάλλοντος: Δημήτρης Οικονόμου 10. Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού Υπουργός: Λίνα Μενδώνη Υφυπουργός αρμόδιος για θέματα Αθλητισμού: Λευτέρης Αυγενάκης 11. Υπουργείο Δικαιοσύνης Υπουργός: Κώστας Τσιάρας Υφυπουργός Δικαιοσύνης: Δημήτρης Κράνης 12. Υπουργείο Εσωτερικών

Την προτεραιότητα που έχει στον κυβερνητικό σχεδιασμό ο Του-

Υπουργός: Παναγιώτης Θεοδωρικάκος

ρισμός αποδεικνύει ο τίτλος με τον οποίο ξεκινά το πρόγραμμα

Υφυπουργός αρμόδιος για θέματα Αυτοδιοίκησης και Εκλογών:

της Νέας Δημοκρατίας για τον Τουρισμό: «Η Ελλάδα στην κορυ-

Θεόδωρος Λιβάνιος

φή των προορισμών».

Υφυπουργός αρμόδιος για θέματα Μακεδονίας - Θράκης: Θεό-

Στο κυβερνητικό πρόγραμμα της ΝΔ για τον Τουρισμό, περιλαμ-

δωρος Καράογλου

βάνονται μια σειρά συγκεκριμένων μέτρων, αρκετά από τα οποία

13. Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης

έχουν ανακοινωθεί κατά καιρούς, αλλά και νέα, όπως η παροχή

Υπουργός Επικρατείας και Ψηφιακής Διακυβέρνησης: Κυριάκος

κινήτρων για την προσέλκυση συνταξιούχων, από άλλα κράτη-

Πιερρακάκης

μέλη της ΕΕ, να αγοράσουν κατοικίες, αλλά και να γίνουν φορο-

Υφυπουργός για θέματα Απλούστευσης Διαδικασιών: Γεώργιος

λογικοί κάτοικοι στη χώρα μας, προκειμένου η Ελλάδα να ενισχύ-

Γεωργαντάς

σει τον τουρισμό και την αγορά ακινήτων, αλλά και να αυξήσει τα

Υφυπουργός για θέματα Ψηφιακής Στρατηγικής: Γρηγόρης Ζα-

φορολογικά της έσοδα.

φειρόπουλος

Σύμφωνα με το κυβερνητικό πρόγραμμα για τον Τουρισμό, «Ο

14. Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών

τουρισμός αποτελεί τομέα στον οποίο η Ελλάδα διατηρεί σημα-

Υπουργός: Κώστας Αχιλλέας Καραμανλής

ντικό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα. Παρ’ όλα αυτά, ενώ οι τουρί-

Υφυπουργός αρμόδιος για θέματα Μεταφορών: Γιάννης Κεφαλο-

στες που επισκέπτονται την Ελλάδα αυξάνονται, τα έσοδα του

γιάννης

κλάδου μειώνονται. Την ίδια ώρα, γειτονικές χώρες, με λιγότερα

20 | ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

φυσικά και γεωγραφικά πλεονεκτήματα, προσελκύουν σημαντικό μέρος της διεθνούς τουριστικής κίνησης. Αυτό που απαιτείται είναι να γίνει και πάλι ο τουρισμός μοχλός οικονομικής ανάπτυξης και ευημερίας, που θα ωθήσει προς τα μπροστά την Ελληνική Οικονομία συνολικά. Αναδεικνύοντας όχι μόνο για τα ισχυρά τουριστικά προϊόντα που προσφέρει η χώρα μας σήμερα, αλλά και για τις λιγότερο αναπτυγμένες τουριστικά περιοχές». Τα μέτρα της κυβέρνηση, έχουν ως εξής:

Dometic drawer miniBar

-Στο επίκεντρο της πολιτικής βρίσκεται η μείωση της φορολογικής επιβάρυνσης. Μπαίνει τέλος στην πολιτική της υπερφορολόγησης με: • Μείωση του φόρου για όλες τις επιχειρήσεις από το 28% στο 20% μέσα σε δύο χρόνια. • Μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά 30% πάλι εντός μίας διετίας. • Άμεση μείωση του φόρου στα μερίσματα, στο 5%. • Άμεση μείωση του ΦΠΑ στο 13% και σε επόμενο στάδιο στο 11%, για όλο το τουριστικό πακέτο, εστίασης και ξενοδοχείων, προκειμένου να ενισχυθεί η ανταγωνιστικότητα του τουριστικού μας προϊόντος. • Σταδιακή κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος.

HiPro 6000 HiPro vision

• Επανεξέταση του φόρου διαμονής στα τουριστικά καταλύματα. • Στοχευμένα κίνητρα για νέες επενδύσεις, όπως οι αυξημένες αποσβέσεις έως 200% στις επενδύσεις κεφαλαίου και η δυνατότητα μεταφοράς φορολογικών ζημιών για περίοδο έως 10 ετών. • Δυνατότητα μικρής αύξησης του συντελεστή δόμησης κοινόχρηστων χώρων, για όσες τουριστικές επιχειρήσεις αναβαθμίζουν ενεργειακά τις μονάδες τους και προστατεύουν το περιβάλλον. • Επιτάχυνση όλων των ώριμων επενδυτικών σχεδίων σε τουρι-

RH 131

RH 449

στικές μονάδες. • Προώθηση εκ νέου του χωροταξικού πλαισίου, έτσι ώστε να ευνοηθούν οι επενδύσεις σε όλες τις τουριστικές περιοχές της

miniSafes

Ελλάδας, χωρίς όμως εκπτώσεις στις αρχές της αειφορίας και με τήρηση των όρων και των περιορισμών της περιβαλλοντικής νομοθεσίας. • Πραγματοποίηση των αναγκαίων επενδύσεων για τον εκσυγχρονισμό των υποδομών (περιφερειακά αεροδρόμια, λιμάνια, οδικά δίκτυα), με κινητοποίηση του ιδιωτικού τομέα και συμμετοχή του στο κόστος. • Άμεσος επανακαθορισμός της πολιτικής για τα λιμάνια και τις μαρίνες, στην προοπτική της προσέλκυσης επενδύσεων που είναι αναγκαίες και για την τοπική ανάπτυξη και για τον τουρισμό, συμπεριλαμβανομένης και της κρουαζιέρας. Αξιοποίηση και

RΗ440NTE

στα υπόλοιπα λιμάνια, του πετυχημένου μοντέλου παραχώρησης που είχε προκρίνει η ΝΔ στον Πειραιά και τη Θεσσαλονίκη. • Σχεδιασμός νέου μοντέλου αξιοποίησης των μικρών αερο-

Wine refrigerators

δρομίων μέσω «συμμαχίας», με στρατηγικό επενδυτή και επικαιροποίηση του νομοθετικού πλαισίου για τα υδατοδρόμια,

ΠΟΛΥΕΥΘΥΜΟΣ ΣΑΜΑΡΑΣ - ΑΦΟΙ ΣΑΜΑΡΑ Ι.Κ.Ε. Αναξιμάνδρου 73, 542 50 Θεσσαλονίκη Τηλ.: 2310 321 091, Fax: 2310 321 090 ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ | e-mail.: polief96@otenet.gr, www.afoisamara.gr

Νέα

προκειμένου να αναθεωρηθούν γραφειοκρατικές και αναποτελεσματικές διατάξεις, που εμποδίζουν την ανάπτυξή τους. • Ενίσχυση συνολικά του brand name της χώρας, αλλά και των

Travel and Leisure: Η Μήλος το καλύτερο νησί της Ευρώπης για το 2019 • Ελληνική υπόθεση η πρώτη πεντάδα, με Κρήτη, Πάρο και

προορισμών, με βάση τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και πλεο-

Σαντορίνη

νεκτήματα του καθενός, καθώς και την αποτελεσματική προώ-

Ως το καλύτερο νησί της Ευρώπης (Best Island of Europe) για το

θηση και προβολή των εμπειριών που προσφέρει η χώρα στο

2019, ψηφίστηκε η Μήλος από τους αναγνώστες του κορυφαί-

σύνολό της. Κινητοποίηση του ιδιωτικού τομέα για την αποτε-

ου αμερικανικού ταξιδιωτικού περιοδικού «Travel and Leisure».

λεσματικότερη τουριστική προβολή της χώρας.

Παράλληλα, τρία ακόμη ελληνικά νησιά περιλαμβάνονται στην

• Δημιουργία των προϋποθέσεων για μεγαλύτερη σύζευξη του

κορυφαία 15άδα της κατηγορίας και συγκεκριμένα η Κρήτη στη

τουρισμού με τον πολιτισμό. Η καθιέρωση ηλεκτρονικού εισι-

δεύτερη θέση, η Πάρος στην τέταρτη θέση και η Σαντορίνη στην

τηρίου, η δυνατότητα ηλεκτρονικής κράτησης, το ωράριο λει-

πέμπτη θέση.

τουργίας των αρχαιολογικών χώρων, η λειτουργία των πωλη-

Η ιστοσελίδα του περιοδικού επισημαίνει ότι «η Ελλάδα κυριαρ-

τηρίων, όλα αυτά, θα πρέπει να προσεγγιστούν μέσα από νέες

χεί στην κατηγορία αυτή», ενώ ειδικότερα για τη Μήλο αναφέ-

αντιλήψεις. Το ίδιο ισχύει και για τη φύλαξη, την καθαριότητα

ρει: «Είναι γνωστή ως ο τόπος όπου ανακαλύφθηκε το περίφημο

και την προβολή των αρχαιολογικών χώρων των μνημείων και

άγαλμα της Αφροδίτης της Μήλου. Όμως οι επισκέπτες εξακο-

μουσείων.

λουθούν να βρίσκουν τους δικούς τους θησαυρούς […]. Περπα-

• Συστηματική ανάδειξη των εναλλακτικών μορφών τουρισμού

τήστε στα πλακόστρωτα δρομάκια, επισκεφθείτε τους ηφαιστει-

που προσφέρει η χώρα (τουρισμός υγείας, πολιτιστικός τουρι-

ακούς κρατήρες, περιπλανηθείτε στα μνημεία ή χαλαρώστε στις

σμός, τουρισμός πόλεων, συνεδριακών τουρισμών), που έχουν

καλυμμένες με λευκή άμμο παραλίες με θέα τα γαλαζοπράσινα

υψηλή προστιθέμενη αξία και δυνατότητα σημαντικής αναπτυ-

νερά. Ακόμη και ο μεγαλύτερος οικισμός, ο Αδάμαντας, που δι-

ξιακής συμβολής που θα επεκτείνουν την τουριστική δράση και

αθέτει δύο μουσεία και πολλά boutique hotels, παραμένει, σε

χρονικά, αλλά και σε περισσότερες περιοχές της χώρας.

μεγάλο βαθμό, απαλλαγμένος από τα πλήθη που κατακλύζουν

• Ακολουθώντας το παράδειγμα της Πορτογαλίας, της Μάλτας

άλλα ελληνικά νησιά».

και της Κύπρου, θα δοθούν κίνητρα για την προσέλκυση συντα-

Την ίδια στιγμή και σύμφωνα πάντα με τις προτιμήσεις των ανα-

ξιούχων από άλλα κράτη-μέλη της ΕΕ να αγοράσουν κατοικίες,

γνωστών του περιοδικού, τα τέσσερα αυτά ελληνικά νησιά πε-

αλλά και να γίνουν φορολογικοί κάτοικοι στη χώρα μας προκει-

ριλαμβάνονται επίσης στα δημοφιλέστερα παγκοσμίως (Best

μένου η Ελλάδα να ενισχύσει τον τουρισμό και την αγορά ακινή-

Islands in the World), με τη Μήλο να καταλαμβάνει την τέταρτη

των, αλλά και να αυξήσει τα φορολογικά της έσοδα.

θέση, την Κρήτη την έβδομη θέση, την Πάρο την εντέκατη θέση

Τα Ιόνια Νησιά διατηρούν τη δυναμική τους στις αφίξεις εξωτερικού

και τη Σαντορίνη την 14η θέση. «Τα ελληνικά νησιά είναι από καιρό τα αγαπημένα των αναγνωστών του περιοδικού για τη φυσική ομορφιά τους, το εξαίρετο

Μετά τη μεγάλη «κούρσα ανόδου» κατά 45,30% την τετραετία

φαγητό και τον αρχαίο πολιτισμό τους, με αποτέλεσμα η Ελλάδα

2014 - 2018, τα Ιόνια Νησιά διατηρούν κι εφέτος τη δυναμική

να είναι η χώρα με τη μεγαλύτερη αντιπροσώπευση στην κατη-

τους στις αφίξεις από το εξωτερικό, όπως σημειώνει ο αντιπερι-

γορία αυτή», σχολιάζει σχετικά η ιστοσελίδα του περιοδικού.

φερειάρχης Τουρισμού Ιονίων νήσων, κ. Σπύρος Γαλιατσάτος.

Τη 15άδα συμπληρώνουν τα νησιά Όρκνεϊ της Σκωτίας, η Μάλτα,

Συγκεκριμένα, τον φετινό Ιούνιο, περιορισμένη άνοδος 0,90%

η Μαγιόρκα, η Ισχία της Ιταλίας, οι Αιόλιδες νήσοι της Ιταλίας, η

καταγράφηκε στις αφίξεις στην Κεφαλλονιά (62.962 τον φετινό

Σαρδηνία, το νησί Μαδέρα, η Σικελία και οι Αζόρες νήσοι.

Ιούνιο, έναντι 62.406 τον περυσινό αντίστοιχο μήνα) και στη Ζάκυνθο (161.707 εφέτος, έναντι 160.291 πέρυσι). Σημαντική αύξηση 13,60%, καταγράφηκε στο Άκτιο (58.968 εφέτος, έναντι 51.928 πέρυσι), ενώ μειωμένες κατά 4,80% ήταν οι αφίξεις στην Κέρκυρα (263.48 εφέτος, έναντι 276.908 πέρυσι). Κατά το πρώτο εξάμηνο του 2019, οι συνολικές αφίξεις στα αεροδρόμια ανήλθαν στις 988.560, έναντι 991.655 το αντίστοιχο περυσινό διάστημα, σημειώνοντας μείωση 3.095 άτομα, ποσοστό -0,31%. Όσον αφορά το επόμενο τρίμηνο Ιουλίου-Σεπτεμβρίου, σύμφωνα με τον κ. Γαλιατσάτο, αναμένεται να είναι θετικό.

22 | ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

Ανέκαμψαν οι κρατήσεις για την Ελλάδα στη γερμανική αγορά 6/2019 1. Antalya 2. Palma 3. Hurghada 4. Heraklion 5. Las Palmas 6. Fuerteventura 7. Tenerife South 8. Rhodes 9. Kos 10. Marsa Alam

-8.1% -10% -29.8%

+2.2%

-15.7% -19.7%

στεγνωτήρες μαλλιών

+10%

+10.7% -9.6%

+24.5%

Percentage change on previous year. | Source: Traveltainment Αξιόλογη αύξηση, σε διψήφιο ποσοστό, παρατηρήθηκε τον Ιούνιο στις κρατήσεις προς τους καθιερωμένους, ελληνικούς, τουριστικούς προορισμούς στη γερμανική αγορά, μετά την πτωτική πορεία των προηγούμενων μηνών. Ειδικότερα, τον περασμένο μήνα, σε σχέση με τα επίπεδα κράτησης του Ιουνίου 2018, οι tour operators, τα ταξιδιωτικά γραφεία και οι on line πλατφόρμες, κατέγραψαν αυξήσεις οι οποίες διαμορφώθηκαν στο 10,1%, στο Ηράκλειο της

Smart Socket

Executive

Κρήτης και στο 10,7% στη Ρόδο, ενώ «εκτινάχθηκαν» οι κρατήσεις στην Κω, αυξημένες κατά 24,5%. Αντίθετα, μείωση σημειώθηκε στις κρατήσεις των Γερμανών στους υπόλοιπους μεσογειακούς προορισμούς, με πρώτη την Ισπανία, ενώ και η Αίγυπτος δεν επωφελήθηκε από τη γενικότερη βελτίωση της ζήτησης στη γερμανική αγορά. Όσον αφορά στην Τουρκία, στην Αττάλεια ανέκαμψαν οι κρατήσεις, για πρώτη

ElectroStop

φορά μετά από τον Ιανουάριο, με αύξηση 2,2%.

Στην εκμίσθωση δύο τουριστικών περιπτέρων στους Δελφούς προχωρά η ΕΤΑΔ

Action Shaver

Action

Στη διενέργεια δυο ηλεκτρονικών Ανοικτών Πλειοδοτικών Διαγωνισμών e-(auctions), μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας www.e-publicrealestate.gr, για την εκμίσθωση των Τουριστικών Περιπτέρων «Αγίου Λουκά» και «Κασταλίας

new

Πηγής», στους Δελφούς, προχωρά η Εταιρεία Ακινήτων Δημοσίου (ΕΤΑΔ) Α.Ε.. Τα Τουριστικά Περίπτερα αφορούν τουριστικές υποδομές που αναπτύχθηκαν από τον ΕΟΤ σε στρατηγικά σημεία ιδιαίτερου αρχαιολογικού ενδιαφέροντος και φυσικού κάλλους, τις δεκαετίες ’50 - ’60, με τη «σφραγίδα» των πιο διακεκριμένων αρχι-

Hotello Shaver

Premium Drawer

Handy

Optima Bar

τεκτόνων της εποχής. Πρόκειται για πρωτοποριακά για την εποχή τους κτίσματα, τα οποία, μαζί με τα ΞΕΝΙΑ, συνέδεσαν το όνομά τους με τον Τουρισμό στην Ελλάδα. Ειδικότερα, το εμβληματικό Τουριστικό Περίπτερο Αγίου Λουκά, γνωστό και ως το Τουριστικό Περίπτερο Πικιώνη, φιλοτεχνήθηκε από τον διάσημο Έλληνα αρχιτέκτονα Δημήτρη Πικιώνη και απέκτησε την τελική μορφή του από τον γιο του, Πέτρο. Κτίστηκε το 1959 και αποτελεί μέχρι σήμερα ένα αξιόλογο δείγμα ελληνικής αρχιτεκτονικής. Από την άλλη, το Τουριστικό Περίπτερο Κασταλίας Πηγής βρίσκεται εντός του ευρύτερου αρχαιολογικού χώρου των Δελφών. Λειτουργούσε ως αναψυκτήριο όλες τις προηγούμενες δεκαετίες και παρέχει εξαιρετικούς υπαίθριους χώρους προς ανάπτυξη της συγκεκριμένης χρήσης.

ΠΟΛΥΕΥΘΥΜΟΣ ΣΑΜΑΡΑΣ ΑΦΟΙ ΣΑΜΑΡΑ Ι.Κ.Ε.

SWISS

Αναξιμάνδρου 73, 542 50 Θεσσαλονίκη Τηλ.: 2310 321 091 Fax:| 2310 ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ 23 321 090 e-mail: polief96@otenet.gr MADE www.afoisamara.gr

Νέα

Cond Nast Traveler: Στις 20 ωραιότερες πόλεις της Ευρώπης η Αθήνα

Επτά νέα ξενοδοχεία στο portfolio της HotelKeys

Την Αθήνα αυγκαταλέγει ανάμεσα στις ωραιότερες πόλεις στην

τας 704 κλινών, σε 6 προορισμούς, εμπλούτισε το portfolio

Ευρώπη το έγκριτο ταξιδιωτικό πόρταλ Condé Nast Traveler, το-

της η HotelKeys, εταιρία μέλος του ομίλου HotelBrain, ενώ

νίζοντας στο σχετικό άρθρο πως «μια επίσκεψη στα γνωστά, πα-

με βάση τον προγραμματισμό της, τα επόμενα τρία χρόνια, η

γκοσμίως, μνημεία στην Αθήνα είναι σαν να κάνουμε ένα βήμα

εταιρία θα φτάσει τις 10.000 κλίνες, συνολικά.

πίσω στην αρχαία Ελλάδα».

Σύμφωνα με καλά πληροφορημένες πηγές, η εταιρία, μόλις

Η λίστα με τις ωραιότερες ευρωπαϊκές πόλεις έχει ως εξής: Πράγα-

προχώρησε σε υπογραφές νέων μισθώσεων επτά ξενοδοχεί-

Τσεχία, Πόρτο-Πορτογαλία, Βέρνη-Ελβετία, Αθήνα-Ελλάδα, Φλο-

ων, με έναρξη λειτουργίας την 1η Ιανουαρίου 2020.

ρεντία-Ιταλία, Βρύγη-Βέλγιο, Βουδαπέστη-Ουγγαρία, Εδιμβούργο-

Συγκεκριμένα ενέταξε στο portfolio της ένα ξενοδοχείο στην

Σκωτία, Ίνσμπρουκ-Αυστρία, Μπέργκεν-Νορβηγία, Παρίσι-Γαλλία,

Τήνο (128 κλίνες), δύο στην Καλντέρα της Σαντορίνης (45 και

Κωνσταντινούπολη-Τουρκία, Κοπεγχάγη-Δανία, Γιορκ-Αγγλία, Βι-

18 κλίνες), ένα στο Καλό Λιβάδι της Μυκόνου (75 κλίνες), ένα

έννη-Αυστρία, Λουμπλιάνα-Σλοβερνία, Σεβίλη-Ισπανία, Ταλίν-

παραθαλάσσιο κατάλυμα στη Θάσο (113 κλίνες), ένα ακόμη

Εσθονία, Πετρούπολη-Ρωσία, Νυρεμβέργη-Γερμανία.

στη Μάνη (75 κλίνες) και ένα στα Χανιά (250 κλίνες).

Στον όμιλο Χνάρη το ξενοδοχείο Porto Paros

Mε επτά νέα, μισθωμένα ξενοδοχεία, συνολικής δυναμικότη-

Η HotelKeys, διαθέτοντας σήμερα στο δυναμικό της 49 μισθωμένα ξενοδοχεία (5.600 κλίνες) σε όλη την Ελλάδα, και με πρόβλεψη για το 2020 για 22 επιπλέον καταλύματα, είναι η ταχύτερα αναπτυσσόμενη ξενοδοχειακή εταιρία στη χώρα. Mε βάση τον αριθμό των μονάδων, έχει φθάσει να συγκαταλέγεται στους κορυφαίους ξενοδόχους στην Ελλάδα. Έχοντας υιοθετήσει το μοντέλο εκμετάλλευσης ξενοδοχείων «white-flag», η HotelKeys προβαίνει σε μισθώσεις ξενοδοχείων σε όλη τη χώρα. Με μεγάλη γεωγραφική διασπορά και πολύ διαφοροποιημένο τύπο μισθωμένων ακινήτων, ως προς το μέγεθος ή την τοποθέτηση τους στην αγορά, η εταιρία πετυχαίνει τη μέγιστη λειτουργική απόδοση για κάθε μονάδα ξεχωριστά.

Στις Κυκλάδες επεκτείνεται ο όμιλος Χνάρης, με την προσθήκη

O όμιλος HotelBrain, υπό την «ομπρέλα» του οποίου ανήκει η

στο δυναμικό του του ξενοδοχείου Port Paros, στη Νάουσα της

HotelKeys, είναι ένας από τους κορυφαίους ομίλους στον το-

Πάρου.

μέα της φιλοξενίας, με περιφερειακή παρουσία στην Ελλάδα

Η Chnaris H.M.D.C, όπως η ίδια η εταιρία ανακοίνωσε, ήρθε σε

και τη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Η βασική στόχευσή του είναι

συμφωνία με την οικογένεια Καρποδίνη για να αναλάβει την απο-

η επίτευξη υψηλής ανάπτυξης να συνδυάζεται με την αποτε-

κλειστική διαχείριση (Full Management) του καταλύματος.

λεσματική διαχείρισή της. Έτσι, παράλληλα με την ανάπτυξη

Το CHC Porto Paros είναι το μεγαλύτερο ξενοδοχείο των Κυκλά-

του ξενοδοχειακού χαρτοφυλακίου, ο όμιλος επενδύει στον

δων. Το ξενοδοχείο ακολουθεί την κυκλαδίτικη αρχιτεκτονική

ανθρώπινο παράγοντα και σε ολοκληρωμένα συστήματα δι-

και προσφέρει μαγική θέα στη Νάουσα από οποιοδήποτε σημείο

αχείρισης.

του. Για τη διαμονή των πελατών του προσφέρει άνετα και καλόγουστα δωμάτια, μεταξύ των οποίων, σουίτες & βίλες, ενώ στις εγκαταστάσεις του λειτουργούν εστιατόρια, μπαρ, πισίνες, θερινό θέατρο και μεγάλοι συνεδριακοί χώροι. Μιλώντας για τη νέα συνεργασία, ο ιδρυτής και γενικός διευθυντής της Chnaris HMDC, κ. Ζαχαρίας Α. Χνάρης, λέει: «Στην Chnaris HMDC προσπαθούμε με όλες μας τις δυνάμεις να ενισχύουμε τις προοπτικές αξιόλογων και δυναμικών ξενοδοχειακών μονάδων σε όλη την Ελλάδα. Γι’ αυτό και η νέα αυτή συνεργασία μας γεμίζει χαρά, αλλά και ευθύνη, αφού πρόκειται για μια ξενοδοχειακή μονάδα με υψηλό κύρος και ισχυρό στίγμα στην τουριστική προοπτική του τόπου μας».

24 | ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

Atrium Prestige

Atrium Palace

Atrium Platinum

Θέμα

ETC: Σε τροχιά ανόδου ο ευρωπαϊκός τουρισμός

• Άνοδος των τουριστικών αφίξεων κατά 3,6% το 2019 Σε ανοδική τροχιά παραμένει το 2019 η ζήτηση για τουρισμό στην Ευρώπη, με τις προοπτικές για την Ελλάδα να είναι θετικές, σύμφωνα με τα αποτελέσματα της τελευταίας τριμηνιαίας έκθεσης «European Tourism - Trends & Prospects 2019» της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ταξιδιών (ETC).

αρά τις αβέβαιες εμπορικές σχέσεις μεταξύ Κίνας και ΗΠΑ

αμερικανικής οικονομίας, η Ελλάδα (+47%), η Τουρκία (+37%) και

και την επιβράδυνση της κινεζικής τουριστικής ζήτησης,

η Κύπρος (+33%) παρουσίασαν τις σημαντικότερες αυξήσεις στις

προβλέπεται ρυθμός αύξησης του ευρωπαϊκού τουρισμού

αφίξεις από τις ΗΠΑ, από τις αρχές του έτους.

3,6%, ο οποίος ευθυγραμμίζεται με τον ετήσιο ιστορικό μέσο όρο

Η Ευρώπη εξακολουθεί να αποτελεί έναν ελκυστικό προορισμό

από το 2008 έως το 2018, αλλά είναι χαμηλότερος από αυτόν του

για τους Αμερικανούς ταξιδιώτες, υποστηριζόμενη από το ισχυρό

2018 (6,1%).

δολάριο έναντι του ευρώ και της λίρας.

Η περιοχή των Βαλκανίων «πρωταγωνιστεί» όσον αφορά την αύξηση

Από την άλλη πλευρά, η Ισλανδία (-11%), η Ρουμανία (-7%) και η

των αφίξεων, με το Μαυροβούνιο να παρουσιάζει άνοδο 50% και τη

Εσθονία (-2%) κατέγραψαν μειώσεις μέχρι τον Απρίλιο.

Σλοβενία και την Ελλάδα κατά 8%, έκαστη, αντανακλώντας τα οφέλη

Στην περίπτωση της Ισλανδίας, η πρόσφατη κατάρρευση του

της στοχευμένης διαφήμισης και της διεύρυνσης της τουριστικής

αερομεταφορέα χαμηλού κόστους WOW Air, τον Μάρτιο, έχει

σεζόν. Το Μαυροβούνιο, μάλιστα, έχει επωφεληθεί και από τη

επιδεινώσει αυτή την πτώση, ενώ η μείωση της Εσθονίας θα

βελτίωση της προσβασιμότητας στις αεροπορικές μεταφορές.

μπορούσε να εξηγηθεί από τη μείωση των αφίξεων από τη Ρωσία, η

Αξίζει να σημειωθεί, εδώ, ότι, παρά την πιθανή επιβράδυνση της

οποία αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες, τουριστικές αγορές για τη

26 | ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

Ετήσια διεθνή αύξηση αεροπορικών επιβατών % χρονιά, RPK (έσοδα ανά χιλιόμετρο) 12 10

2017 2018 2019

8 6 4

χώρα, και η οποία σημείωσε πτώση κατά 8,7%, σε σύγκριση με την

αντίστοιχη, περυσινή περίοδο.

0 -2

Αφρική Aσία/Ειρηνικός Eυρώπη

Λατινική Μέση Ανατολή Β. Αμερική Aμερική

Παγκοσμίως

Πηγή: IATA

Σε παγκόσμιο επίπεδο, η Ευρώπη παρουσίασε καλύτερες επιδόσεις μεταξύ όλων των άλλων περιοχών, σημειώνοντας 7% αύξηση στα έσοδα ανά χιλιόμετρο (RPK,) τους πρώτους τέσσερις μήνες του έτους, σε σύγκριση με πέρυσι. Αυτό έρχεται παρά την πίεση της

Η συμβολή στην ευρωπαϊκή ανάπτυξη ανά αγορά προέλευσης % συμβολή στην ανάπτυξη, 2019

αυξημένης ζήτησης και της περιορισμένης ικανότητας ελέγχου της εναέριας κυκλοφορίας, η οποία είχε αντίκτυπο την αύξηση των καθυστερήσεων και των ακυρώσεων, και, ήδη, έχει εκτιμηθεί

Υπόλ. Ευρώπη Γερμανία ΗΠΑ Γαλλία Ρωσία Ην. Βασίλειο Ολλανδία Iταλία Κίνα Άλλα Ιαπωνία Iνδία Καναδάς

ότι θα κοστίσει στην οικονομία της ΕΕ το 2018 το ποσό των 17,6 δισεκατομμυρίων ευρώ. Στην ευρωζώνη, η σταθερή εγχώρια ζήτηση στηρίζει την ανάπτυξη, ωστόσο οι υφιστάμενοι κίνδυνοι, που πηγάζουν από την ασταθή παγκόσμια οικονομία, τις γεωπολιτικές εντάσεις, το Brexit, επηρεάζουν τις μακροπρόθεσμες προοπτικές ανάπτυξης. 01

Πηγή: Tourism Economics

ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ |

Θέμα

ΗΠΑ και Κίνα σέρνουν το «άρμα» της ανάπτυξης

ένας ακόμη ταχέως αναπτυσσόμενος προορισμός από την άποψη

Μεταξύ των βασικών αγορών-πηγών μεγάλων αποστάσεων της

των κινεζικών αφίξεων είναι η Λιθουανία (+77%).

Ευρώπης, οι ΗΠΑ και η Κίνα εξακολουθούν να ξεχωρίζουν όσον

«Είναι σαφές για εμάς ότι η διατήρηση της ανάπτυξης το 2019

αφορά τη συμβολή τους στην ανάπτυξη του ευρωπαϊκού τουρισμού,

θα είναι πολύ πιο δύσκολη από ό,τι το 2018. Η Ευρώπη πρέπει να

αντιπροσωπεύοντας ποσοστό 11% και 4% αντίστοιχα.

ευθυγραμμίσει τις αγορές της, να εντοπίσει τα σημεία στα οποία

Ωστόσο, μια μέτρια επιβράδυνση του ΑΕΠ των ΗΠΑ αναμένεται να

υπάρχουν αδυναμίες. Μέσω της προώθησης διεθνικών εμπειριών,

επηρεάσει τα εξερχόμενα ταξίδια από τις ΗΠΑ προς την Ευρώπη,

η ETC επιδιώκει να εντείνει την προβολή των διαθέσιμων προϊόντων

τα οποία προβλέπεται πως θα παρουσιάσουν μέση, ετήσια αύξηση

και να προωθήσει την ποικιλομορφία της περιοχής. Ένας βασικός

3,9% την επόμενη πενταετία.

πυλώνας για την επίτευξη της αειφόρου ανάπτυξης του ευρωπαϊκού

Όσον αφορά τους Κινέζους ταξιδιώτες δείχνουν να έχουν

τουρισμού είναι οι συμπράξεις δημόσιου-ιδιωτικού τομέα, με βάση

επικεντρωθεί κυρίως στους νότιους - μεσογειακούς προορισμούς:

μια εστιασμένη προσέγγιση με κοινούς και εφικτούς στόχους», είπε

Μαυροβούνιο (+150%), Κύπρος (+ 62%) και Κροατία (+44%). Ενώ

ο εκτελεστικός διευθυντής της ETC, Eduardo Santander.

Επισκέψεις & διανυκτερεύσεις αλλοδαπών τουριστών σε επιλεγμένους προορισμούς

Αφίξεις

2019 μέχρι σήμερα*, % μεταβολή πριν από ένα χρόνο 15

Διανυκτερεύσεις

Μαυροβούνιο, 49.5% (A) & 29.1% (N) Σουηδία, -35.0% (N)

10 5

-5 -10

Μαυροβούνιο Τουρκία Σερβία Σλοβενία Ελλάδα Κύπρος Ιταλία Λιθουανία Ιρλανδία Σλοβακία Λουξεμβούργο Νορβηγία Ισπανία Βουλγαρία Μάλτα Ολλανδία Λάτβια Πορτογαλία Γερμανία Κροατία Μονακό Φινλανδία Πολωνία Ουγγαρία Δανία Ελβετία Βέλγιο Αυστρία Τσεχία Ηνωμ. Βασίλειο Εσθονία Ρουμανία Ισλανδία Σουηδία

-15 Πηγή: TourMIS

*Η ημερομηνία κυμαίνεται (Ιαν-Μάιος) ανά προορισμό

Οι επιδόσεις του Τουρισμού το 2019 έως σήμερα Χώρα Αυστρία Bέλγιο Bουλγαρία Κροατία Κύπρος Τσεχία Δανία Eσθονία Φινλανδία Γερμανία Ελλάδα Ουγγαρία Ισλανδία Ιρλανδία Iταλία Λάτβια Λιθουανία

Διεθνείς Αφίξεις % ετησίως μηνιαίως έως σήμερα 0.2% Iαν-Μάϊος 0.6% Iαν-Μάρτ 4.3% Iαν-Απρ 2.6% Iαν-Μάϊος -1.1% Iαν-Μάϊος 0.1% Iαν-Μάρτ -2.4% 1.8% 1.9% 7.8% 1.6% -11.2% 5.1% 2.9% 0.2% 5.4%

Iαν-Απρ Iαν-Μάϊος Iαν-Απρ Iαν-Μάρτ Iαν-Απρ Iαν-Μάϊος Iαν-Απρ Iαν-Μάρτ Iαν-Απρ Iαν-Μάρτ

Διεθνείς Διανυκτερεύσεις % ετησίως μηνιαίως έως σήμερα -2.4% Iαν-Μάϊος Iαν-Μάρτ -5.0% 7.4% -1.9% 1.3% -3.1% 1.4% 3.1%

Iαν-Μάϊος Iαν-Απρ Iαν-Μάρτ Iαν-Απρ Iαν-Απρ Iαν-Μάϊος Iαν-Απρ

0.4%

Iαν-Απρ

5.6% 3.4%

Iαν-Μάρτ Iαν-Απρ

Διεθνείς Αφίξεις % ετησίως Χώρα μηνιαίως Λουξεμβούργο έως4.7% σήμερα Iαν-Μάρτ Mάλτα 3.1% Iαν-Απρ Mονακό 2.5% Iαν-Απρ Μαυροβούνιο 49.5% Iαν-Απρ Ολλανδία Iαν-Μάρτ Nορβηγία Πολωνία 1.7% Iαν-Μάρτ Πορτογαλία 3.4% Iαν-Μάρτ Ρουμανία -6.6% Iαν-Απρ Σερβία 4.5% Iαν-Μάρτ Σλοβακία 4.9% Iαν-Μάρτ Σλοβενία 8.1% Iαν-Απρ Ισπανία 4.4% Iαν-Απρ Σουηδία Ελβετία 0.8% Iαν-Απρ Τουρκία 12.2% Iαν-Απρ Ηνωμ. -1.0% Iαν-Μάρτ Βασίλειο

Πηγή: TourMIS (http://www.tourmis.info); διαθέσιμα στοιχεία of 3.7.2019 - Οι μετρήσεις για τις αφίξεις & τις διανυκτερεύσεις διαφέρουν από χώρα σε χώρα

28 | ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

Διεθνείς Διανυκτερεύσεις % ετησίως μηνιαίως Iαν-Μάρτ έως0.5% σήμερα 3.7% Iαν-Απρ Iαν-Απρ 29.1% Iαν-Απρ 3.5% Iαν-Μάρτ 4.6% Iαν-Μάϊος 1.7% Iαν-Μάρτ -0.1% Iαν-Μάρτ 8.3% 4.6% 8.2% 1.6% -35.0% -0.1%

Iαν-Μάρτ Iαν-Μάρτ Iαν-Απρ Iαν-Απρ Iαν-Μάϊος Iαν-Απρ

Συνέντευξη στον Κωνσταντίνο Στ. ∆εριζιώτη

ΜΑΡΙΤΑ ΚΑΡΑΤΖΗ ΔΙΕΥΘΥΝΟΥΣΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΟΜΙΛΟΥ ΚΑΡΑΤΖΗ Α.Ε.

Επένδυση 20 εκατ. ευρώ για τη «μεταμόρφωση» του Nana Beach Με αξιοσημείωτη πορεία στο επιχειρηματικό γίγνεσθαι της χώρας από το 1974, ο Όμιλος Καράτζη, με έδρα του την Κρήτη, έχει καταφέρει να ανακηρυχθεί σήμερα σε έναν από τους σημαντικότερους και πλέον καινοτόμους «παίκτες» της αγοράς, με ένα πλούσιο χαρτοφυλάκιο στον βιομηχανικό, ενεργειακό και τουριστικό κλάδο. Στον τελευταίο, μάλιστα, η εταιρία προχωρά σε «γενναίες» επενδύσεις, ανεβάζοντας τον πήχη στο εγχώριο προϊόν. Με αφορμή το μεγαλεπήβολο έργο ανακαίνισης του Nana Beach, η Διευθύνουσα Σύμβουλος της Καράτζη Α.Ε., Μαρίτα Καράτζη, μιλάει στο «Χρήμα & Τουρισμός». 30 | ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

• Πως σκιαγραφείται η πορεία του Ομίλου Καράτζη στον εγχώριο Τουρισμό και πως αναπτύσσεται η φιλοσοφία σας γύρω από τη φιλοξενία; Η πορεία του Ομίλου στον κλάδο του Τουρισμού ξεκίνησε στις αρχές τις δεκαετίας του 1980 με το ιδιόκτητο ξενοδοχείο Nana Beach, στη Χερσόνησο Ηρακλείου, του οποίου η δυναμικότητα σήμερα, μετά από σημαντικές επενδύσεις, αγγίζει τις 1.400 κλίνες. Όλα αυτά τα χρόνια στόχος μας είναι να προσφέρουμε σε επισκέπτες από όλο τον κόσμο μια αναβαθμισμένη εμπειρία διακοπών, σε ένα οικείο περιβάλλον, με τις ανέσεις εκείνες, που θα τους κάνουν να επιστρέφουν κάθε χρόνο. Χωρίς ποτέ να επαναπαυόμαστε και αναζητώντας διαρκώς το επόμενο βήμα μας, το 2018, ακριβώς δίπλα στο Nana Beach παρουσιάσαμε το νέο μας εγχείρημα, το Nana Princess, μια επένδυση που ξεπέρασε τα 40 εκατ. ευρώ και εισήγαγε νέες προδιαγραφές στις πολυτελείς διακοπές. Σήμερα, σχεδόν 4 δεκαετίες μετά από την έναρξη της λειτουργίας του, το Νana Beach, μεταμορφώνεται και εισέρχεται σε μια νέα, «χρυσή» εποχή, για να επανασυστηθεί ως Nana Golden Beach. Ήδη, με το τέλος της τουριστικής σεζόν του 2018 μπήκε σε εφαρμογή ένα διευρυμένο πλάνο ανακαινίσεων στο ξενοδοχείο, οι οποίες θα ολοκληρωθούν σε δύο φάσεις, προκειμένου να εξασφαλιστεί η παράλληλη ομαλή λειτουργία του.

«…αναζητώντας διαρκώς το επόμενο βήμα μας, το 2018, ακριβώς δίπλα στο Nana Beach παρουσιάσαμε το νέο μας εγχείρημα, το Nana Princess, μια επένδυση που ξεπέρασε τα 40 εκατ. ευρώ και εισήγαγε νέες προδιαγραφές στις πολυτελείς διακοπές».

Πρόκειται για μια επένδυση της τάξης των 20 εκατ. ευρώ, που

ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ |

Συνέντευξη

αφορά στην πλήρη ανακαίνιση και ενεργειακή αναβάθμιση

λη, Golden, εμπειρία φιλοξενίας. Ένα μεγάλο στοίχημα απο-

των 500 δωματίων, των εστιατορίων και των πισίνων.

τελεί η δημιουργία μιας απόλυτα φιλικής προς το περιβάλλον

Διατηρώντας γνήσιο το αίσθημα της φιλοξενίας και την αγάπη

μονάδας, ενώ μετά την επανασχεδίασή του, κάθε δωμάτιο

για τον τόπο μας, η φιλοσοφία και το όραμά μας για το μέλλον

θα διαθέτει εξοπλισμό τελευταίας τεχνολογίας και παροχές 5

κινείται γύρω από την upscale πολυτελή διαμονή, συνδυασμέ-

αστέρων, που θα χαρίσουν την απόλυτη χαλάρωση στους κα-

νη με την αίσθηση της αυθεντικής κρητικής φιλοξενίας, κάτι

λεσμένους μας.

που γίνεται φανερό στις μονάδες μας μέσα από συντονισμένη

Walk-in rain showers, ιδιωτικές σάουνες, πλούσια amenities,

και ομαδική δουλειά.

μια μοναδική εμπειρία ύπνου σε king size κρεβάτια, κομψά κλινοσκεπάσματα και pillow menu, είναι μερικά μόνο από τα

• Ποιο θα είναι το ανανεωμένο «πρόσωπο» του Νana Golden Beach;

προνόμια που θα απολαμβάνουν οι φιλοξενούμενοι του Νana

Το εκτεταμένο πρόγραμμα εργασιών στο Νana Golden Beach

Στις ανακαινισμένες εγκαταστάσεις του ξενοδοχείου θα συμπε-

αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί μέσα στο 2020, ώστε το

ριλαμβάνεται επίσης ένα ολοκαίνουριο spa & wellness center

resort να υποδεχθεί ανανεωμένο τους πρώτους επισκέπτες

για όσους επιθυμούν να αναζωογονήσουν σώμα και πνεύμα.

του, με την έναρξη της καλοκαιρινής σεζόν του ίδιου έτους.

Σε έναν χώρο που αποπνέει γαλήνη και αρμονία, οι επισκέπτες

Στόχος μας είναι να ανεβάσουμε ακόμα περισσότερο τον πήχη

θα μπορούν να αφιερώσουν χρόνο στον εαυτό τους και να ζή-

της πολυτελούς διαμονής και να προσφέρουμε μια απαράμιλ-

σουν πραγματικές στιγμές ευεξίας, μέσα από μια σειρά εξατο-

Golden Beach.

Nana Golden Beach Hotel: Μία «χρυσή» εμπειρία φιλοξενίας Μία αναβαθμισμένη, «Golden», όπως, άλλωστε, προμηνύει το όνομά του, εμπειρία φιλοξενίας προσφέρει το ανακαινισμένο ξενοδοχείο Nana Golden Beach, του ομίλου Καράτζη, στη Χερσόνησο του Ηρακλείου Κρήτης, γνωστό ως Nana Beach. Η αλλαγή του ονόματος αντικατοπτρίζει το αναβαθμισμένο επίπεδο των υποδομών και των υπηρεσιών που διαθέτει σήμερα το ξενοδοχείο, μετά από τον επανασχεδιασμό του και την ανακαίνιση των 20 εκατομμυρίων ευρώ, που πραγματοποιεί ο όμιλος Καράτζη, υπό την «ομπρέλα» του οποίου βρίσκεται το ξενοδοχείο. Επένδυση, η οποία πραγματοποιείται σε δύο φάσεις, προκειμένου να διασφαλιστεί η παράλληλη ομαλή λειτουργία του ξενοδοχείου και που αναμένεται να ολοκληρωθεί μέσα στο 2020, εγκαινιάζοντας μια νέα εποχή για το φημισμένο resort, αλλά και για τον τουρισμό πολυτελείας στην Κρήτη. Με την ολοκλήρωση της πρώτης φάσης της επένδυσης, το Nana Golden Beach, για τη διαμονή των επισκεπτών του, προσφέρει τη δυνατότητα επιλογής από standard δωμάτια, μέχρι bungalows, οικογενειακά διαμερίσματα και σουίτες. Όλα τα δωμάτια και οι σουίτες είναι επιπλωμένα και διακοσμημένα με εξαιρετικό γούστο και εξοπλισμένα με σύγχρονες ανέσεις, που εγγυώνται μια πραγματικά μοναδική διαμονή, όπως υπέρδιπλα κρεβάτια, πολυτελή μαξιλάρια και σκεπάσματα, LCD τηλεόραση 49 ιντσών, mini

επισκέπτες του Nana Golden Beach ότι, κατά την παραμονή τους

bar, χρηματοκιβώτιο, στεγνωτήρα μαλλιών, ξυριστική μηχανή,

στο συγκρότημα και θα διασκεδάσουν και θα χαλαρώσουν και

ντους ψιλής βροχής και σάουνα, «επώνυμα» είδη προσωπική πε-

γενικά θα αποχωρήσουν έχοντας «γεμίσει τις μπαταρίες» τους.

ριποίησης, κ.ο.κ..

Έτσι, στην «υπηρεσία» τους είναι από γήπεδα τένις, γήπεδα πο-

Μια σειρά από υποδομές και υπηρεσίες εξασφαλίζουν για τους

δοσφαίρου 5x5, μπάσκετ, beach volley, ένα πλήρως εξοπλισμένο

32 | ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

«Σήμερα, σχεδόν 4 δεκαετίες μετά από την έναρξη της λειτουργίας του, το Νana Beach, μεταμορφώνεται και εισέρχεται σε μια νέα, "χρυσή" εποχή, για να επανασυστηθεί ως Nana Golden Beach. …Πρόκειται για μια επένδυση της τάξης των 20 εκατ. ευρώ, που αφορά στην πλήρη ανακαίνιση και ενεργειακή αναβάθμιση των 500 δωματίων, των εστιατορίων και των πισίνων».

• Αναφέρατε τη γαστρονομία ως ένα από τα «δυνατά χαρτιά» του Nana Golden Beach. Οι πληροφορίες μιλάνε για μια νέα, πολλά υποσχόμενη συνεργασία… Πράγματι, ως πρεσβευτές της αυθεντικής κρητικής φιλοξενίας, δεν θα μπορούσαμε παρά να δώσουμε ιδιαίτερη βαρύτητα και στον τομέα της γαστρονομίας. Στο πλαίσιο αυτό προχωρήσαμε σε μια υπέροχη συνεργασία με έναν από τους πιο καταξιωμένους chef της Ελλάδας, τον βραβευμένο με αστέρι Michelin, Λευτέρη Λαζάρου. Οι επισκέπτες του Nana Golden Beach θα έχουν την ευκαιρία να εντρυφήσουν σε ένα εξαίρετο «ταξίδι» στις γεύσεις της ελληνικής -και όχι μόνο- κουζίνας, μέσα από ένα πλήθος fine

μικευμένων επιλογών περιποίησης προσώπου και σώματος, με

dining και a la carte επιλογών στα ανακαινισμένα εστιατόριά μας,

εξειδικευμένους θεραπευτές και υψηλής ποιότητας προϊόντα.

με την «υπογραφή» του κ. Λαζάρου και της ομάδας του.

Παράλληλα, εξίσου αναβαθμισμένο θα προβάλλει και το επί-

Είμαστε ιδιαίτερα υπερήφανοι και χαρούμενοι που καταφέρνουμε

πεδο των υπηρεσιών μας στο κομμάτι της γαστρονομίας και

να συνδυάσουμε αρμονικά τη φιλοξενία με τη γαστρονομία, απο-

των δραστηριοτήτων που μπορεί να ανακαλύψει κανείς στην

δεικνύοντας, για ακόμα μια φορά, ότι είναι έννοιες αλληλένδετες,

πανέμορφη τοποθεσία του ξενοδοχείου, δίπλα στη θάλασσα.

που συνθέτουν την πεμπτουσία του ελληνικού καλοκαιριού.

γυμναστήριο, πισίνες, εσωτερική πισίνα με σάουνα, jacuzzi και

στρονομίας, προσφέροντας πληθώρα επιλογών για φαγητό, που

χαμάμ,ένα υπερσύγχρονο spa, διάφορα water sports, κομμωτή-

αναδεικνύουν τοπικές γεύσεις και σπεσιαλιτέ, αλλά και διεθνείς

ριο, κοσμηματοπωλείο, κ.ά., που εγγυώνται αυθεντικές εμπειρίες

κουζίνες. Ενώ τη γαστρονομική «ταυτότητα» του Nana Golden

ευεξίας, διασκέδασης και αναψυχής.

Beach αναβαθμίζει η συνεργασία με τον βραβευμένο με αστέρι

Ιδιαίτερη σημασία δίνεται στο ξενοδοχείο στον τομέα της γα-

Michelin, Λευτέρη Λαζάρου.

ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ |

Παρουσίαση

LANDSCAPE – ΧΑΡΗΣ ΡΟΪ∆ΗΣ ΚΑΙ ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΕΣ ΤΟΠΙΟΥ

Ανάπλαση εξωτερικών χώρων με σεβασμό στο περιβάλλον Με προσήλωση στην υψηλή ποιότητα σχεδιασμού και με έμφαση σε κάθε λεπτομέρεια, η ομάδα σχεδιασμού της LANDSCAPE - ΡΟΪΔΗΣ, δημιουργεί για το κάθε ξενοδοχείο, καινοτόμα στοιχεία, που εξασφαλίζουν στους διαμένοντες την αίσθηση της άνεσης και της πολυτέλειας, μέσα σ’ ένα περιβάλλον απόλυτα εναρμονισμένο με τα γεωγραφικά χαρακτηριστικά του τόπου.

ο γραφείο αρχιτεκτόνων τοπίου και εξωτερικών χώρων

μορφολογία και ρυθμολογία της περιοχής, εάν κριθεί απα-

«Landscape - Χάρης Μ. Ροΐδης & Συνεργάτες», εκπονεί μελέ-

ραίτητο

τες, με γνώμονα τις ανάγκες του εκάστοτε καταλύματος, αλλά πάντα

• Απαιτήσεις του εργοδότη

σεβόμενο τις ιδιαιτερότητες του κάθε τοπίου. Στόχος, ο περιβάλλον

• Ανάγλυφο του τοπίου και οικολογική ταυτότητα της περιοχής

χώρος να εξυπηρετεί λειτουργικές ανάγκες και παράλληλα να δίνει

• Ανάδειξη των χώρων μέσω της ορθολογικής λειτουργικότητας

μια αισθητική αρτιότητα. Χάρη στις συμβουλές και παρεμβάσεις,

• Αισθητική αναβάθμιση του τοπίου

που γίνονται μέσω των μελετών του γραφείου, κατασκευάζονται

• Κόστος κατασκευής και συντήρησης

μονάδες υψηλών προδιαγραφών, που προσελκύουν ένα υψηλού

Η LANDSCAPE - ΡΟΪΔΗΣ δραστηριοποιείται στον χώρο του σχε-

επιπέδου τουριστικό κοινό.

διασμού τοπίου από το 1980. Στο πλούσιο portfolio της «φιγου-

Η σχεδιαστική φιλοσοφία του γραφείου στηρίζεται στη μοναδι-

ράρουν» μεγάλα έργα, δημόσια και ιδιωτικά, αστικά και υπαί-

κότητα του κάθε έργου, ενώ ο χαρακτήρας του τοπίου, η λειτουρ-

θρια, πάρκα, ιδρύματα, κατοικίες, πεζόδρομοι και ένας αξιόλογος

γικότητα και η αισθητική είναι οι κυρίαρχες σχεδιαστικές συνι-

αριθμός πολυτελών ξενοδοχειακών μονάδων.

στώσες, που εξασφαλίζουν τη διαχρονικότητά του.

Η πολυετής εμπειρία, το εξειδικευμένο προσωπικό, η βαθιά γνώ-

Το στούντιο της LANDSCAPE, κατά την εκπόνηση μιας μελέτης,

ση των απαιτήσεων των χρηστών και η διαρκής έρευνα επάνω

ακολουθεί συγκεκριμένη επιστημονική πρακτική ανάλυσης των

στον σχεδιασμό και τα υλικά, καθιστούν την εταιρία μια εκ των

προβλημάτων του τοπίου και στη συνέχεια σύνθεσης των σχεδι-

πρωτοπόρων στην Αρχιτεκτονική Τοπίου.

αστικών προτάσεων.

Στο πλαίσιο της ολοκληρωμένης φόρμας προτάσεων, μελετά και

Επίσης, σε κάθε μελέτη συντάσσονται προδιαγραφές που αφο-

προτείνει, εκτός των άλλων, και τη δυνατότητα ένταξης έργων

ρούν όλες τις προτεινόμενες κατασκευές στο τοπίο και λαμβάνο-

ανάπλασης, βελτίωσης, επέκτασης και εκσυγχρονισμού, κτιρια-

νται υπόψη οι παράμετροι:

κών, ειδικών ή βοηθητικών εγκαταστάσεων, περιβάλλοντος χώ-

• Εναρμόνιση επέμβασης με το περιβάλλον

ρου, αναψυχής και αθλοπαιδιών, στα ειδικά προγράμματα χρη-

• Εναρμόνιση της αρχιτεκτονικής λύσης με την αρχιτεκτονική

ματοδότησης - ενίσχυσης.

34 | ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

Παρουσίαση

Κορυφαία τουριστική και ξενοδοχειακή εκπαίδευση Αποκλειστικά εξειδικευμένος στις ξενοδοχειακές, τουριστικές και γαστρονομικές σπουδές είναι ο Εκπαιδευτικός Όμιλος LE MONDE, ο οποίος από το 1996 προσφέρει εκπαιδευτικά προγράμματα υψηλού επιπέδου. Ενώ η άριστη υλικοτεχνική υποδομή και τo καταξιωμένο διδακτικό προσωπικό του, εξασφαλίζουν στους αποφοίτους του μία εξαιρετική σταδιοδρομία και, παράλληλα, τη διαρκή αναβάθμιση του ελληνικού τουριστικού προϊόντος.

Εκπαιδευτικός Όμιλος είναι ενεργό μέλος του Παγκόσμιου Οργανισμού Τουρισμού UNWTO από το 2001 καθώς και μέλος του διεθνούς οργανισμού ξενοδοχειακής και του-

ριστικής εκπαίδευσης.

Σημεία Υπεροχής του Εκπαιδευτικού Ομίλου LE MONDE • Απόλυτη εξειδίκευση στον τουρισμό και τη γαστρονομία. • Τίτλοι σπουδών υψηλού κύρους με σεβασμό και αποδοχή από τις τουριστικές και επισιτιστικές επιχειρήσεις. • Πρότυπες, σύγχρονες εργαστηριακές εγκαταστάσεις, μοναδικές στην Ελλάδα. • Τίτλοι σπουδών αναγνωρισμένοι από το κράτος στα προγράμματα βασικής εκπαίδευσης του Ι.Ι.Ε.Κ. LE MONDE. • Μέλος του Παγκόσμιου Οργανισμού Τουρισμού UNWTO. • Μέλος του διεθνούς οργανισμού τουριστικής και ξενοδοχειακής εκπαίδευσης EUROCHRIE. • Προγράμματα σπουδών με έμφαση στα εργαστηριακά μαθήματα. • Επιλεγμένο προσωπικό, που συνδυάζει την ακαδημαϊκή κατάρτιση με την καταξιωμένη επαγγελματική εμπειρία σε διακεκρι-

για τους σπουδαστές και αποφοίτους των προγραμμάτων διετούς φοίτησης

Διετή αναγνωρισμένα προγράμματα σπουδών Στο Ι.Ε.Κ. LE MONDE πραγματοποιούνται διετή αναγνωρισμένα προγράμματα σπουδών στις ειδικότητες:

μένες τουριστικές επιχειρήσεις. • Διασύνδεση σπουδαστών και αποφοίτων με κορυφαίες τουριστικές και επισιτιστικές επιχειρήσεις, τόσο στην Ελλάδα, όσο και

• Hotel Management – Τεχνικός Τουριστικών Μονάδων & Επιχειρήσεων Φιλοξενίας

στο εξωτερικό από το Γραφείο Επαγγελματικής Σταδιοδρομίας.

Το πρόγραμμα σπουδών στην ειδικότητα Hotel Management

• Υποστήριξη μαθημάτων με εξειδικευμένη βιβλιογραφία από τις

προετοιμάζει τους νέους επαγγελματίες, που θέλουν να στελεχώ-

εκδόσεις Les Livres du Tourisme. • Εμπλουτισμός του προγράμματος σπουδών με σεμινάρια, ημερίδες, διαλέξεις και εκπαιδευτικές επισκέψεις. • Δυνατότητα συνέχισης των σπουδών στην Ελλάδα και το εξωτερικό σε ελβετικές, γαλλικές σχολές και βρετανικά πανεπιστήμια

36 | ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

σουν τουριστικές και ξενοδοχειακές επιχειρήσεις. Το πρόγραμμα δημιουργεί ολοκληρωμένους επαγγελματίες που μπορούν να απασχοληθούν σε ένα ξενοδοχείο, σε όλους τους τομείς, από τη reception, το εστιατόριο, την οργάνωση ημερίδων και εκδηλώσεων μέχρι το marketing και το τμήμα πωλήσεων.

• Tourism Management - Στέλεχος Διοίκησης & Οικονομίας στον Τομέα του Τουρισμού Ο τουριστικός πράκτορας κατανοεί το διεθνές τουριστικό περιβάλλον και αποτελεί πολύτιμο συνεργάτη σε κάθε τουριστική ή ταξιδιωτική επιχείρηση, που επιθυμεί να προσφέρει υπηρεσίες υψηλού επιπέδου. Η εκπαίδευση καλύπτει ένα εύρος γνωστικών αντικειμένων, όπως αυτά της τουριστικής γεωγραφίας, των διεθνών σχέσεων, της οργάνωσης και λειτουργίας αεροδρομίου, ενώ προσφέρει την απαραίτητη εξοικείωση με τα επικρατέστερα προγράμματα ηλεκτρονικών κρατήσεων και διαχείρισης των λειτουργιών, τόσο ενός φυσικού, όσο και ενός ηλεκτρονικού τουριστικού γραφείου. άριστη οργάνωση της παρασκευής εδεσμάτων, στον συντονισμό • Chef - Τεχνικός Μαγειρικής Τέχνης - Αρχιμάγειρας

του προσωπικού κουζίνας, στη σύνθεση εδεσματολογίου, στην

Ο αρχιμάγειρας - chef μπορεί να καλύψει οποιαδήποτε θέση σε

οργάνωση των προμηθειών, στη σωστή διατήρηση των πρώ-

μια επαγγελματική κουζίνα και είναι ο επαγγελματίας εκείνος που

των υλών, όσο και στην επίβλεψη της υγιεινής και της ασφάλειας

καθοδηγεί, συντονίζει, εμπνέει και αξιολογεί την ομάδα. Οφείλει

στον χώρο της κουζίνας.

να γνωρίζει το σύνολο των γαστρονομικών τεχνικών και όρων και να τις εφαρμόζει, επιτυγχάνοντας τα καλύτερα γευστικά και

• Pastry Chef - Τεχνικός Αρτοποιίας - Ζαχαροπλαστικής

οικονομικά αποτελέσματα. Γνωρίζοντας τις τάσεις της διεθνούς

Ο pastry chef μπορεί να απασχοληθεί σε οποιαδήποτε θέση σε

γαστρονομικής σκηνής, είναι σε θέση να αναδεικνύει προϊόντα

έναν επαγγελματικό χώρο ζαχαροπλαστείου - αρτοποιείου από

και γεύσεις, συνθέτοντας άριστα γευστικά σύνολα.

το μικρό παρασκευαστήριο γλυκών έως το διακεκριμένο ζα-

Το πρόγραμμα σπουδών της ειδικότητας καλύπτει πλήρως όλες

χαροπλαστείο ή ξενοδοχείο. Γνωρίζει και εφαρμόζει ορθά γα-

τις τεχνικές και οργανωτικές γνώσεις και δεξιότητες που οφείλει

στρονομικές τεχνικές, που εξασφαλίζουν άριστα γευστικά απο-

να έχει ένας επαγγελματίας και οι οποίες αφορούν, τόσο στην

τελέσματα, αλλά και την αποδοτική λειτουργία της επιχείρησης,

ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ | 37

Παρουσίαση

καλύπτοντας ταυτόχρονα την ανάγκη για πρωτότυπες γεύσεις

τοποιούνται σε Αθήνα και Παρίσι. Διδασκαλία από Έλληνες και

και σύγχρονο dessert styling καθώς και τις ιδιαίτερες διατροφι-

Γάλλους chefs.

κές ανάγκες των πελατών του. Ο συνδυασμός πρακτικής εκπαί-

Διάρκεια 7 εβδομάδες. Έναρξη μαθημάτων κάθε Μάιο.

δευσης και θεωρητικής κατάρτισης στο πρόγραμμα Pastry Chef - Τεχνικός Αρτοποιίας - Ζαχαροπλαστικής δημιουργεί έτοιμους επαγγελματίες για να ξεκινήσουν την επαγγελματική τους σταδι-

• Europastry chef - Μετεκπαίδευση στην Υψηλή Ζαχαροπλαστική

οδρομία στη ζαχαροπλαστική - αρτοποιία.

Το πρόγραμμα προσφέρει ταχύρρυθμη κατάρτιση ευρωπαϊκού

Έναρξη ακαδημαϊκού εξαμήνου: Οκτώβριος 2019. Οι εγγραφές

επιπέδου στην Ελλάδα για απόφοιτους μαγειρικής ή ζαχαροπλα-

συνεχίζονται έως τέλος Σεπτεμβρίου.

στικής, που θέλουν να αποκτήσουν εξειδίκευση στη ζαχαρο-

Πρωτοποριακά προγράμματα στο Κέντρο Δια Βίου Μάθησης LE MONDE

πλαστική. Το πρόγραμμα καλύπτει μια τεράστια γκάμα γλυκών, επιδορπίων και αρτοσκευασμάτων παρουσιασμένα υπό το πρίσμα σύγχρονων τεχνικών παρασκευής και δημιουργικού dessert

Στο Κέντρο Δια Βίου Μάθησης LE MONDE πραγματοποιούνται:

styling.

Α) Προγράμματα μετεκπαίδευσης που απευθύνονται σε αποφοί-

Διάρκεια: 20 εβδομάδες. Έναρξη μαθημάτων: Δευτέρα 11 Νοεμ-

τους τουριστικών ειδικοτήτων καθώς και σε νέους επαγγελματίες

βρίου 2019.

στον τομέα της εστίασης. Β) Προγράμματα επαγγελματικής εξειδίκευσης σε όσους επιθυ• Food & Beverage Management

μούν να διακριθούν στον τομέα της φιλοξενίας και της εστίασης.

Το πρόγραμμα μετεκπαίδευσης στη Διοίκηση Επιχειρήσεων Τροφίμων & Ποτών - Food & Beverage Management απευθύ-

• Basic Chef Course

νεται σε επαγγελματίες και στελέχη του χώρου της φιλοξενίας

Πρόγραμμα ταχύρρυθμης εκπαίδευσης για όσους αγαπούν τη

και της εστίασης, σε απόφοιτους γαστρονομικών ειδικοτήτων

μαγειρική και θέλουν να μαγειρεύουν ακολουθώντας ορθές γα-

(chef, pastry chef ), τουριστικών σχολών ή σχολών Οικονομίας

στρονομικές τεχνικές. Το πρόγραμμα διεξάγεται εργαστηριακά

& Διοίκησης που επιθυμούν να επικαιροποιήσουν τις γνώσεις

και παρέχει στους συμμετέχοντες τα απαραίτητα θεωρητικά και

τους και να αναβαθμίσουν τα προσόντα τους, εξασφαλίζοντας

τεχνικά εφόδια που θα τους βοηθήσουν να αντεπεξέλθουν απο-

μια επιτυχημένη επαγγελματική σταδιοδρομία στη διοίκηση

τελεσματικά στα εργασιακά τους καθήκοντα.

επισιτιστικών επιχειρήσεων ή ακόμη και να αναδιοργανώσουν

Διάρκεια: 10 εβδομάδες - Έναρξη: Δευτέρα 11 Νοεμβρίου 2019.

κοστολογικά τη δική τους επιχείρηση. Το πρόγραμμα προσφέρει εξειδίκευση στην οργάνωση, λειτουργία και αποτελεσμα-

• Basic Pastry Chef Course

τική διαχείριση των επισιτιστικών τμημάτων μιας επιχείρησης

Πρόγραμμα ταχύρρυθμης εκπαίδευσης για όσους αγαπούν τη

εστίασης, εξασφαλίζοντας στους συμμετέχοντες την επαφή με

ζαχαροπλαστική και θέλουν να δημιουργούν επιδόρπια, ακολου-

διακεκριμένα στελέχη της αγοράς καθώς και τη δυνατότητα να

θώντας ορθές γαστρονομικές τεχνικές. Το πρόγραμμα διεξάγεται

διευρύνουν τις γνώσεις τους μέσα από σύγχρονες εκπαιδευτι-

εργαστηριακά και παρέχει στους συμμετέχοντες τα θεωρητικά

κές μεθόδους.

και τεχνικά εφόδια για να αντεπεξέλθουν αποτελεσματικά στα

Διάρκεια: 12 εβδομάδες.

εργασιακά τους καθήκοντα.

Έναρξη προγράμματος: Δευτέρα 11 Νοεμβρίου 2019.

Διάρκεια: 10 εβδομάδες - Έναρξη: Δευτέρα 11 Νοεμβρίου 2019.

• Eurochef - Μετεκπαίδευση στην Υψηλή Γαστρονομία. Το πρόγραμμα απευθύνεται σε νέους επαγγελματίες που επιθυμούν εξειδίκευση στην υψηλή γαστρονομία. Διδάσκονται περισσότερες από 200 πρότυπες συνταγές από κορυφαίους καθηγητές μαγειρικής τέχνης. Διάρκεια: 20 εβδομάδες. Έναρξη μαθημάτων: Τρίτη 12 Νοεμβρίου 2019. • Advanced Professional Programme in Culinary Arts (Athens - Paris) Μετεκπαίδευση στην Υψηλή Μαγειρική. Τα μαθήματα πραγμα-

38 | ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

Παρουσίαση

• Bar & Restaurant Management - Διεύθυνση Εστιατορίου και μπαρ

• Bartender Πρόγραμμα επαγγελματικής εξειδίκευσης που προσφέρει ου-

Εργαστηριακό πρόγραμμα εκπαίδευσης, που παρέχει τις απαραί-

σιαστική γνώση στην άριστη λειτουργία και οργάνωση ενός

τητες γνώσεις και δεξιότητες οργάνωσης, λειτουργίας και διεύ-

μπαρ.

θυνσης εστιατορίου, μπαρ και κάθε είδους επιχείρηση εστίασης.

Από τις τεχνικές αναμίξεων και το κατάλληλο σέρβις μέχρι τον

Διάρκεια: 20 εβδομάδες - Έναρξη: Δευτέρα 11 Νοεμβρίου 2019.

συνδυασμό ενός αλκοολούχου ή μη ποτού με το ανάλογο έδεσμα, ο επαγγελματίας bartender αποτελεί τον πρωταγωνιστή της

• Sommelier - Οινοχόος

μπάρας κάθε εστιατορίου, ξενοδοχείου ή μπαρ.

Εργαστηριακό πρόγραμμα που δημιουργεί επαγγελματίες

Διάρκεια: 6 εβδομάδες - Έναρξη νέου τμήματος: Δευτέρα 11 Νο-

sommeliers, ικανούς να στελεχώσουν υψηλού επιπέδου εστιατό-

εμβρίου 2019.

ρια και ξενοδοχεία. Οι γνώσεις ενός ειδικού κρίνονται απαραίτητες, τόσο για τη διαχείριση μιας κάβας τεράστιας αξίας, όσο και

• Αυτοτελή σεμινάρια για επαγγελματίες και ερασιτέχνες

για την αύξηση των πωλήσεων μιας επιχείρησης, Διδάσκονται

Τρίωρα αυτοτελή σεμινάρια για τους λάτρεις της γαστρονομίας,

και δοκιμάζονται γευστικά οι αντιπροσωπευτικότερες ποικιλίες

σε τρεις ξεχωριστές σειρές σεμιναρίων μαγειρικής, ζαχαροπλα-

του ελληνικού και διεθνούς αμπελώνα.

στικής και κρασιού για όσους επιθυμούν να βρίσκονται στο επί-

Διάρκεια: 20 εβδομάδες - Έναρξη: Δευτέρα 11 Νοεμβρίου 2019.

κεντρο των εξελίξεων της γαστρονομίας. Food Professionals - Σεμινάρια μαγειρικής και ζαχαροπλαστι-

• Barista & Coffee Expert

κής για επαγγελματίες

Εργαστηριακό πρόγραμμα που προσφέρει ολοκληρωμένη εκ-

Food Friends - Σεμινάρια μαγειρικής και ζαχαροπλαστικής για

παίδευση στην οργάνωση και λειτουργία του τμήματος καφέ

ερασιτέχνες

μιας επισιτιστικής επιχείρησης. Ο επαγγελματίας Barista επιλέγει

Wine Friends - Σεμινάρια για τους φίλους του κρασιού.

ποικιλίες καφέ, φροντίζει για την εύρυθμη λειτουργία του τμήματος, συντηρεί και μεριμνά για την καλή λειτουργία του εξο-

• Masterclasses - Workshops

πλισμού, καθοδηγεί το υπόλοιπο προσωπικό και παρασκευάζει

Σεμινάρια με εξειδικευμένη θεματολογία για επαγγελματίες της

καφέδες και αφεψήματα υψηλής ποιοτικής και γευστικής αξίας.

εστίασης που επιθυμούν να διευρύνουν τις γνώσεις τους σε συ-

Διάρκεια: 3 εβδομάδες - Έναρξη τμημάτων κάθε μήνα. Νέο τμή-

γκεκριμένα πεδία.

μα: 30 Σεπτεμβρίου 2019. • Workshops • Barista Advanced Course

Σεμινάρια διάρκειας ως και 4 ημερών, παρόμοια με τα

Εργαστηριακό πρόγραμμα που προσφέρει υψηλού επιπέδου

masterclasses, στα οποία όσοι λαμβάνουν μέρος συμμετέχουν

εκπαίδευση σε σύγχρονες τεχνικές παρασκευής και εξοπλισμό

και ενεργά στην παρασκευή των συνταγών υπό την καθοδήγηση

καφέ, με σκοπό την αναβάθμιση των γνώσεων και των δεξιοτή-

του εισηγητή.

των του επαγγελματία Barista, που επιθυμεί να αναδεικνύει τον μοναδικό γευστικό χαρακτήρα της κάθε ποικιλίας, ακολουθώ-

Το ημερολόγιο πρόγραμμα των σεμιναρίων ανακοινώνεται τον

ντας τις τελευταίες τάσεις.

Νοέμβριο κάθε ακαδημαϊκού έτους.

Διάρκεια: 2 εβδομάδες - Νέο τμήμα: 21 Οκτωβρίου 2019.

www.lemonde.edu.gr

40 | ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

Παρουσίαση

BAKLATSIDIS BROS

50 Χρόνια κοντά στον επαγγελματία της φιλοξενίας Η Baklatsidis Bros εδώ και µισό αιώνα συνεργάζεται και εξοπλίζει κορυφαίες ξενοδοχειακές µονάδες, σε ∆ωδεκάνησα και Κρήτη, µε είδη υγιεινής και µπάνιου.

τη λίστα των γνωστότερων ξενοδοχείων των ∆ωδεκανήσων που επέλεξαν

την εταιρία Baklatsidis Bros για τον εξοπλισµό των µπάνιων τους, βρίσκονται ξενοδοχειακές µονάδες, τεσσάρων και πέντε αστέρων, µε νέες και ανακαινισµένες υποδοµές υψηλών προδιαγραφών και υψηλών απαιτήσεων. Η Baklatsidis Bros, µε εξαιρετικά επιτυχηµένη πορεία στον χώρο της χονδρικής πώλησης ειδών υγιεινής, εισάγει αποκλειστικά στην Ελλάδα «επώνυµα» προϊόντα κορυφαίων Ευρωπαϊκών οίκων, όπως η ιταλική La Torre (µπαταρίες), η βρετανική Carron Bathrooms (µπανιέρες και υδροµασαζ), η ιταλική GSI (είδη υγιεινής), η ολλανδική Geesa (αξεσουάρ µπάνιου), η ιταλική Scarabeo και αρκετών ακόµη. Με αυτόν τον τρόπο καλύπτει, τόσο µια σύγχρονη σχεδιαστική φιλοσοφία, όσο και τις πιο απαιτητικές λειτουργικές ανάγκες για µακροχρόνια και σκληρή χρήση. ∆υο ιδιόκτητα, εντυπωσιακά Showrooms, σε Θεσσαλονίκη και Αθήνα, µε ειδικά µελετηµένες σειρές ειδών υγιεινής είναι στη διάθεση των πελατών, ώστε να επιλέξουν τα προϊόντα που ταιριάζουν στον χώρο τους και στη συνέχεια να απευθυνθούν στα συνεργαζόµενα καταστήµατα λιανικής απ’ όπου θα τα προµηθευτούν.

ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ |

Θέμα

«Μποναμάς» €27 δισ. σε μια πενταετία από Τουρισμό Τρίτης Ηλικίας & Τουρισμό Υγείας

Έσοδα εκατομμυρίων ευρώ ετησίως και δημιουργία εκατοντάδων χιλιάδων νέων θέσεων εργασίας θα μπορούσε να επιφέρει στην Ελλάδα η ανάπτυξη του τουρισμού τρίτης ηλικίας και του τουρισμού υγείας, που αποτελούν μια μεγάλη, αλλά, δυστυχώς, «ανεκμετάλλευτη ευκαιρία για τη χώρα μας».

πως προκύπτει από έρευνα της διαΝΕΟσις, που εκπονήθηκε

ούχους, τότε θα χρειαστούμε 400.000 κατοικίες τα επόμενα 20

από το Ινστιτούτο Κοινωνικής και Προληπτικής Ιατρικής και

χρόνια. Από την πώληση ή τη μακροχρόνια ενοικίαση 20.000 κα-

ομάδα ερευνητών υπό τον συντονισμό του καθηγητή κοινωνικής και

τοικιών τον χρόνο και με τους νέους ιδιοκτήτες να περνούν κατά

προληπτικής ιατρικής στο ΕΚΠΑ, Γιάννη Τούντα, ο ιατρικός τουρι-

μέσο όρο 6 μήνες τον χρόνο στη χώρα μας, η επίδραση στο ΑΕΠ

σμός και ο τουρισμός τρίτης ηλικίας αποτελούν μία μεγάλη αγορά,

θα είναι πάνω από 5 δισ. ευρώ ετησίως και θα δημιουργηθούν

που παραμένει ακόμα ανεκμετάλλευτη.

περίπου 60.000 νέες θέσεις εργασίας.

Η χώρα μας θα μπορούσε να διεκδικήσει περισσότερα από 26 δισ. ευρώ σε διάστημα πενταετίας, προσελκύοντας ηλικιωμένους

Τα χαρακτηριστικά των τουριστών τρίτης ηλικίας

τουρίστες που επιθυμούν να περάσουν στην Ελλάδα τα χρόνια

Ο μέσος Ευρωπαίος εκτιμάται ότι θα παραμείνει υγιής και δρα-

της συνταξιοδότησής τους, ασθενείς τουρίστες, αλλά και τουρί-

στήριος για 8,3 έτη μετά την ηλικία των 65 ετών, ενώ οι ηλικιωμέ-

στες που αναζητούν υπηρεσίες ευεξίας.

νοι ταξιδεύουν όλο και περισσότερο (η μόνη πληθυσμιακή ομά-

Ειδικότερα, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των ερευνητών της διαΝΕ-

δα στην Ευρώπη που αυξάνει και τον αριθμό των ταξιδιών της και

Οσις, αν βελτιωθούν οι υποδομές, αλλάξει το θεσμικό πλαίσιο και

την ταξιδιωτική δαπάνη είναι οι ηλικιωμένοι άνω των 65 ετών).

υλοποιηθεί στρατηγική τουρισμού τρίτης ηλικίας στην Ελλάδα, η

Επιπλέον, οι τουρίστες τρίτης ηλικίας είναι πιο υγιείς σε σχέση με

χώρα θα μπορούσε να κερδίσει 13,6 δισ. ευρώ και 173.000 νέες

το παρελθόν, πιο ευκατάστατοι από ό,τι οι νεότεροι, ταξιδεύουν

θέσεις εργασίας σε διάστημα πέντε χρόνων από τον τουρισμό

πιο συχνά, επιλέγουν πιο μακρινούς προορισμούς, στους οποί-

τρίτης ηλικίας, την πώληση κατοικιών και τη διαμονή μακράς δι-

ους διαμένουν για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα και απαιτούν

άρκειας ξένων τρίτης ηλικίας, τον ιατρικό τουρισμό και τον ιαμα-

υπηρεσίες καλής ποιότητας λόγω προγενέστερων ταξιδιωτικών

τικό τουρισμό και άλλα 13,5 δισ. ευρώ και 171.000 θέσεις εργασί-

εμπειριών.

ας από τον τουρισμό ευεξίας, που απευθύνεται και σε νεότερους.

Ακόμη, το 46% όσων είναι ηλικίας άνω των 60 αναφέρουν μια

Επιπλέον, εάν η χώρα θέσει σαν στόχο να κατακτήσει το 15%

μορφή ανικανότητας και η πλειοψηφία των ατόμων άνω των 65

της αγοράς δεύτερης κατοικίας για Βορειοευρωπαίους συνταξι-

πάσχουν από κάποιο χρόνιο νόσημα

42 | ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

Αριθμός και καταμερισμός ατόμων 60 ετών και άνω, ανά περιοχή (2017 και 2050) Αριθµός ατόµων ηλικίας 60 ετών και άνω το 2017 (εκατ.)

Αριθµός ατόµων ηλικίας 60 ετών και άνω το 2050 (εκατ.)

Ποσοστιαία µεταβολή µεταξύ του 2017 και του 2050

Κατανοµή των ηλικιωµένων ατόµων το 2017 (ποσοστό)

Κατανοµή των ηλικιωµένων ατόµων το 2015 (ποσοστό)

962,3

2080,5

116,2

100

Κόσμος Αφρική

68,7

225,8

228,5

7,1

10,9

Ασία

549,2

1273,2

131,8

57,1

61,2

Ευρώπη

183

247,2

35,1

11,9

Βόρεια Αμερική

78,4

122,8

56,7

8,1

5,9

Λ. Αμερική και Καραϊβική

198,2

160,7

7,9

9,5

Ωκεανία

6,9

13,3

92,6

0,7

0,6

Πηγή: World Population Prospects: the 2017 Revision

Βασικές χώρες προέλευσης τουριστών για ιατρικούς λόγους στην Ελλάδα (2014) Σενάρια

Χώρα Προέλευσης

Επισκέπτες

Ανεκπλήρωτες Ανάγκες

1,75%

2,5%

4,5%

Γερμανία

2.810.350

179.862

3.147

4.496

8.048

Ηνωμένο Βασίλειο

2.397.169

98.283

1.719

2.457

4.422

Γαλλία

1.522.100

95.892

1.438

2.397

4.315

Ιταλία

1.355.327

105.715

1.585

2.642

4.757

ΣΥΝΟΛΟ

8.084.946

479.752

7.899

11.992

21.542

Πηγή: Intuition. (2014). Exploring the opportunity for medical tourism networks in Greece. Intuition Communication

Τα χαρακτηριστικά των ασθενών τουριστών

διαμείνουν μετά τη συνταξιοδότησή τους στη Ν. Ευρώπη, ενώ

Σύμφωνα με εκτιμήσεις, οι άνθρωποι που ταξιδεύουν σε άλλες

σήμερα ζουν στην Ισπανία 120.000 Βρετανοί ηλικίας άνω των

χώρες για ιατρικούς λόγους κάθε χρόνο κυμαίνονται από 5 μέ-

65 ετών, αριθμός ο οποίος διπλασιάστηκε μέσα σε 10 χρόνια.

χρι 14 εκατ., με ετήσιο τζίρο δεκάδων δισ. ευρώ. Σύμφωνα με το Global Wellness Institute, περίπου το 7% όλων

Τα πλεονεκτήματα της χώρας μας

των εγχώριων και διεθνών ταξιδιών πραγματοποιούνται για

•Α ποτελεί ήδη μια μεγάλη τουριστική αγορά.

ιαματικό και ιατρικό τουρισμό.

• Διαθέτει πολλούς και καλούς γιατρούς.

Με βάση τα ευρήματα της μελέτης, το 2013 η Ταϊλάνδη προ-

• Είναι μια ασφαλής χώρα, με μεγάλο ποσοστό γλωσσομαθών

σέλκυσε 1,2 εκατ. ασθενείς, το Μεξικό 1 εκατ., οι ΗΠΑ 800.000,

κατοίκων, τουριστικά αξιοθέατα και υψηλό επίπεδο ποιότη-

η Σιγκαπούρη 600.000 και η Ινδία 400.000, ενώ το 2015 η

τας ζωής.

Τουρκία, με 42 διεθνώς πιστοποιημένα νοσοκομεία ιατρικού

• Σε έρευνα της InterNations, η Ελλάδα τοποθετήθηκε το 2017

τουρισμού, ξεπέρασε τους 600.000 ασθενείς τουρίστες. Την

μεταξύ των 10 κορυφαίων ηλιόλουστων χωρών που επιλέγει

ίδια στιγμή, η Ελλάδα προσελκύει περίπου 85.000 ασθενείς

κάποιος για να ζήσει μόνιμα.

τουρίστες ετησίως.

• Είναι σχετικά φτηνή.

Κάποια ακόμη ενδιαφέροντα στοιχεία

Οι αδυναμίες

Με βάση τα στοιχεία της έρευνας, το 15% των τουριστών στην

•Κ ακή ποιότητα υποδομών, ειδικά για άτομα με προβλήματα

Ευρώπη το 2010 ήταν άνω των 65 ετών, ενώ το 2050 οι άνω

κινητικότητας.

των 65 ετών θα αποτελούν το 32% των τουριστών, με αποτέλε-

• Κακές υπηρεσίες των ΜΜΜ.

σμα το 1/3 της συνολικής τουριστικής δαπάνης στην Ευρώπη

• Ελλείψεις προσωπικού και υλικών και κακή οργάνωση στο

να προέρχεται από άτομα άνω των 65 ετών.

δημόσιο σύστημα υγείας. (Αν και έχουμε πολλούς γιατρούς,

Το 7,3% των ενηλίκων στην Ευρώπη δηλώνουν ότι θα ήθελαν να

δεν έχουμε αρκετούς νοσηλευτές).

ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ |

Θέμα

Οικονομικά μεγέθη των πέντε αγορών της παγκόσμιας βιομηχανίας της ευεξίας (2015) Παγκόσμια Οικονομία Ευεξίας: 3,7$ τρισεκατομμύρια το 2015 Συµπληρωµατική και εναλλακτική ιατρική $199 δισ. Προληπτική και εξατοµικευµένη ιατρική και δηµόσια υγεία $534 δισ.

Τουρισµός ευεξίας $563 δισ.

Θερικές ιαµατικές πηγές $51 δισ. Βιοµηχανία ιαµατικών λουτρών $99 δισ.

Ευεξια στο χώρο εργασίας $43 δισ.

Υγιεινή διατροφή και απώλεια βάρους $648 δισ.

Οµορφιά και αντιγήρανση $999 δισ.

Πνευµατική και σωµατική υγεία $542 δισ.

Ευεξία, τρόπος ζωής και ακίνητη ιδιοκτησία $119 δισ.

Πηγή: Global Wellness Institute

• Τ α εμπόδια για επενδύσεις σε οικιστικά συγκροτήματα (γραφειοκρατία, χωροταξικοί κανονισμοί) παραμένουν μεγάλα.

• Να μπορούν να αδειοδοτούνται ιατρικές υπηρεσίες μέσα στις τουριστικές υποδομές.

• Μόνο το 6,1% των ελληνικών ξενοδοχείων είναι σε θέση να

• Να διαμορφωθούν οι προϋποθέσεις για τη δυνατότητα επέ-

προσφέρουν κάποια μορφή στοιχειώδους ιατρικής φροντί-

κτασης της τουριστικής περιόδου σε περιοχές εκτός των

δας εντός των εγκαταστάσεών τους.

αστικών κέντρων.

• Από τις 822 πηγές θερμομεταλλικών νερών που υπάρχουν στην Ελλάδα μόνο 123 έχουν καταθέσει φάκελο στο υπουργείο Τουρισμού και μόνο οι 48 έχουν λάβει αναγνώριση.

Προτάσεις ανάπτυξης

• Να επιδιωχθεί και να διευκολυνθεί η απόκτηση διεθνούς πιστοποίησης για τις μονάδες ιατρικού τουρισμού. • Να διευκολυνθούν οι διαδικασίες έγκρισης βίζας για μακρόχρονη παραμονή σε άτομα τρίτης ηλικίας. • Να προωθηθούν εξειδικευμένα προγράμματα εκπαίδευσης-

Η έρευνα καταλήγει σε μια σειρά από προτάσεις και εργαλεία

κατάρτισης για το εμπλεκόμενο προσωπικό στον τουρισμό

για μια στρατηγική ανάπτυξης του τουρισμού τρίτης ηλικίας

τρίτης ηλικίας.

και του τουρισμού υγείας στην Ελλάδα, οι οποίες συνοψίζονται

• Να ιδρυθεί Εθνικό Συμβούλιο Τουρισμού Υγείας.

στις εξής:

• Να δημιουργηθούν cluster σε κάθε προορισμό που επιθυμεί

• Αλλαγή του θεσμικού πλαισίου για τον ιατρικό τουρισμό (υπάρχει ΚΥΑ από το 2013, που δεν εφαρμόζεται).

να γίνει προορισμός τουρισμού τρίτης ηλικίας. • Destination branding & marketing για κάθε προορισμό.

• Αλλαγή του θεσμικού πλαισίου που εμποδίζει τις μεγάλες

• Το υπουργείο Τουρισμού θα πρέπει να συνεχίσει να δίνει έμ-

επενδύσεις σε οργανωμένα συγκροτήματα κατοικιών εκτός

φαση στην ανάδειξη της Ελλάδας σε κορυφαίο, ασφαλή προ-

σχεδίου πόλης, που περιλαμβάνουν και υπηρεσίες ψυχαγωγίας και υγείας. • Να βελτιωθούν σημαντικά οι υπηρεσίες και οι υποδομές εξυπηρέτησης, μετακίνησης, πρόσβασης και ασφάλειας σε όλες τις περιοχές υποδοχής τουριστών τρίτης ηλικίας. • Οι υπηρεσίες υγείας της χώρας και οι υποδομές των υπαρχόντων μονάδων πρέπει να αναβαθμιστούν.

44 | ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

ορισμό 365 ημέρες τον χρόνο. • O EOT να συνεχίσει να συμμετέχει σε διεθνείς εκθέσεις για την προβολή του τουρισμού μακράς διαμονής/παραχείμασης και να συνάπτει διακρατικές δράσεις συνεργασίας. • Εκτεταμένη τεχνική βοήθεια και υποστήριξη στους δήμους για να προσελκύσουν επενδύσεις ιδιωτικού κεφαλαίου και να αναπτύξουν τουρισμό τρίτης ηλικίας.

Συνέντευξη στον Κωνσταντίνο Στ. ∆εριζιώτη

NΙΚΟΣ ΧΑΛΚΙΑΔΑΚΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΟS CACTUS HOTELS & ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΣΤΗΝ ΕΝΩΣΗ ΞΕΝΟΔΟΧΩΝ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ

«Πληγή» για τον κλάδο η υπερφορολόγηση Μείωση της φορολογίας, έλεγχο της αγοράς βραχυχρόνιων μισθώσεων, επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου με την ανάπτυξη εναλλακτικών μορφών τουρισμού και χάραξη νέας, εθνικής, τουριστικής πολιτικής, θα πρέπει να είναι στις προτεραιότητες της νέας κυβέρνησης, υποστηρίζει σε συνέντευξή του στο «ΧΡΗΜΑ&ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ», ο πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων Ηρακλείου και διευθύνων σύμβουλος των Cactus Hotels, κ. Νίκος Χαλκιαδάκης. Ο κρητικός επιχειρηματίας, που έχει αποδείξει το επιχειρηματικό του ταλέντο και την οξυδέρκειά του με την επέκταση της οικογενειακής, ξενοδοχειακής επιχείρησης των λίγων δωματίων στην αλυσίδα των Cactus Hotels, που από εφέτος αριθμεί πέντε πολυτελή ξενοδοχεία, αναλύει τα δεδομένα της φετινής τουριστικής σεζόν, συστήνει στους ξενοδόχους να είναι προσεκτικοί στις επενδυτικές και επιχειρηματικές κινήσεις τους και προτρέπει, όλοι μαζί, να αντιμετωπίσουμε τον Τουρισμό ως τη «βαριά βιομηχανία» της χώρας μας. 46 | ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

Ποιες είναι οι εκτιμήσεις σας για την πορεία του ελληνικού Τουρισμού τη φετινή τουριστική σεζόν, τόσο στην Κρήτη, όσο και γενικά στην Ελλάδα;

μένουν λιγότερες ημέρες, ενώ οι Βρετανοί και οι Γερμανοί παρου-

Η πορεία του ελληνικού Τουρισμού στην Κρήτη και γενικά στην Ελ-

«Νίκος Καζαντζάκης», η γερμανική αγορά παρουσιάζει έως τώρα

λάδα εφέτος θα είναι καθοδική. Ωστόσο, ευελπιστώ ότι στον απολο-

μια αύξηση, σε τοπικό επίπεδο, της τάξης του 2%, ενώ η βρετανική

γισμό που θα κάνουμε στο τέλος της τουριστικής σεζόν, η μείωση

αγορά μια πολύ μικρή μείωση.

σιάζουν τον υψηλότερο αριθμό αφίξεων. Αναφορικά με την Κρήτη και συγκεκριμένα με στοιχεία του Διεθνούς Αερολιμένα Ηρακλείου

θα κυμανθεί σε μονοψήφιο νούμερο, πιθανολογώ της τάξης του 5% - 6%. Δυστυχώς, όμως, όσον αφορά στα έσοδα των ξενοδοχείων η μείωση θα κυμανθεί σε διψήφιο ποσοστό γύρω στο 12% - 15%.

Με βάση τα συμβόλαια που υπογράφονται για την επόμενη σεζόν, ποιες είναι οι προβλέψεις σας για το 2020, αλλά και γενικά πιο θεωρείτε πως είναι το μέλλον του ελληνικού τουρισμού;

Σε τι επίπεδο διαμορφώνονται σήμερα οι πληρότητες στα ξενοδοχεία σας και πόσο έχει επηρεάσει τις κρατήσεις η υστέρηση που παρατηρείται από τη γερμανική και τη βρετανική αγορά;

Για το 2020 προβλέπω πως θα είναι μια πανομοιότυπη χρονιά με

Οι πληρότητες στα ξενοδοχεία κυμαίνονται σε ποσοστό 70% - 85%,

τερα επίπεδα θα επανέλθουμε μετά το 2021.

αυτή του 2019 σε πληρότητες και έσοδα. Γι’ αυτό οι ξενοδόχοι θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί στις επενδύσεις τους. Σε καλύ-

αρκετά μειωμένες για την εποχή, αρκεί να σκεφτεί κανείς ότι, προηγούμενες χρονιές, τέτοια εποχή, είχαμε overbooking. Γνώμη μου είναι πως η μείωση οφείλεται στην προσθήκη πληθώρας νέων δωματίων τα τελευταία δύο χρόνια. Συγκεκριμένα, σε όλη την Κρήτη έχουμε συνολικά 8.000 νέα δωμάτια, που αντιστοιχούν σε 20.000 νέες κλίνες. Το μεγαλύτερο σχετικό βάρος στις επιδόσεις του ελληνικού τουρισμού έχουν οι χώρες εκτός Ευρώπης, όπως η Αυστραλία, οι ΗΠΑ και ο Καναδάς, οι οποίες παρουσιάζουν υψηλότερη δαπάνη και μεγαλύτερη διάρκεια παραμονής, αλλά μικρό σχετικά αριθμό αφίξεων. Οι Βρετανοί, οι Γάλλοι και οι Ελβετοί δαπανούν σχετικά υψηλότερα ποσά ανά διανυκτέρευση, σε σχέση με τους Γερμανούς, αλλά δια-

ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ |

Συνέντευξη

Πάντως, εάν θεωρήσουμε ότι ο ελληνικός Τουρισμός είναι η «βαριά βιομηχανία» της Ελλάδας και εκμεταλλευτούμε όλοι μας σωστά το συγκριτικό πλεονέκτημα αυτής της χώρας, έναντι άλλων χωρών, μπορούμε όλοι μαζί να προβλέψουμε ένα πολύ καλό μέλλον για τον ελληνικό Τουρισμό, αρκεί να δουλέψουμε όλοι πάνω σε αυτό.

Τι πιστεύετε πως πρέπει να γίνει ώστε η Ελλάδα να «απαγκιστρωθεί» από το κλασσικό τουριστικό μοντέλο διακοπών του «ήλιος και θάλασσα» και να αντιμετωπιστεί η υψηλή εποχικότητα της ζήτησης του τουριστικού προϊόντος;

Το σχόλιο μου σχετικά με τη βραχυχρόνια μίσθωση ακινήτων είναι ότι μπορούμε να συνυπάρξουμε αρμονικά, αρκεί να ισχύσουν οι ίδιοι όροι για όλους μας. Να καταβάλλονται οι φόροι από τους ιδιοκτήτες των ακινήτων, να ελέγχεται η παράνομη ενοικίαση, να επιβληθεί και σε αυτό το κομμάτι της αγοράς ο φόρος διανυκτέρευσης.

θάλασσα, η Ελλάδα έχει πολλούς λόγους για να γίνει νούμερο ένα

πραγματικότητα ως ξενοδόχος και ποιες είναι οι προτάσεις σας προκειμένου να αλλάξει αυτή η κατάσταση;

προορισμός, 365 ημέρες τον χρόνο. Η ιστορία, ο πολιτισμός, η πο-

Όλοι οι ξενοδόχοι βιώνουμε πολύ έντονα αυτή την πραγματικό-

λιτιστική κληρονομιά, η φύση, οι μοναδικές περιπατητικές διαδρο-

τητα με την υπερφορολόγηση και γι’ αυτό θα πρέπει στα πλαίσια

μές και πολλά άλλα και πάντα, βέβαια, σε συνδυασμό με το πολύ

ενός στρατηγικού σχεδιασμού να υπάρξει μια νέα εθνική πολι-

καλό κλίμα της χώρας μας, άνετα μπορούν να την καταστήσουν

τική, που θα αφορά τον Τουρισμό, με στόχο την προώθηση της

παγκόσμιο προορισμό, για όλες τις ηλικίες, και για κάθε εποχή.

Ελλάδας. Επιπλέον απευθείας πτήσεις, επιμήκυνση της τουριστι-

Ωστόσο, θα πρέπει να διαμορφώσουμε τις κατάλληλες υποδο-

κής περιόδου με την ανάπτυξη θεματικού Τουρισμού, μείωση

μές και για εναλλακτικές μορφές Τουρισμού, όπως ο ιατρικός, ο

του ΦΠΑ και του φόρου εστίασης, δημιουργία των κατάλληλων

αθλητικός, ο περιηγητικός Τουρισμός, τα πολιτιστικά ταξίδια, ο

υποδομών θα πρέπει να είναι στις προτεραιότητες της εκάστοτε

αγροτουρισμός, ο συνεδριακός Τουρισμός και πολλά άλλα.

κυβέρνησης και ευελπιστούμε ότι θα γίνουν βελτιωτικές ενέργει-

Πέρα από το κλασσικό μοντέλο διακοπών, που συνδυάζει ήλιο και

ες από τη νέα διακυβέρνηση.

Πρόσθετοι φόροι και τέλη δυσχεραίνουν τις συνθήκες στις οποίες καλούνται να λειτουργήσουν τα ελληνικά ξενοδοχεία και, παράλληλα, καθιστούν λιγότερο ανταγωνιστικό το ελληνικό τουριστικό προϊόν. Καταρχάς πως βιώνετε αυτή την

Βραχυχρόνια μίσθωση ακινήτων. Μία νέα πραγματικότητα στα ελληνικά, τουριστικά δεδομένα. Ποιο είναι το σχόλια σας; Το σχόλιο μου σχετικά με τη βραχυχρόνια μίσθωση ακινήτων

τουλάχιστον σε επίπεδο νέων υποδομών, όμως πάντα επενδύουμε προς την κατεύθυνση της αειφορίας και της ενίσχυσης της Εταιρικής Κοινωνικής μας Ευθύνης.

Έχοντας μεγάλη εμπειρία στον τουρισμό, ποιο θα λέγατε ότι είναι το «μυστικό» της επιτυχίας; Στο τρίπτυχο ποιότητα, επενδύσεις και καλοί συνεργάτες «κρύβεται» το «μυστικό» της επιτυχίας.

τους ιδιοκτήτες των ακινήτων, να ελέγχεται η παράνομη ενοικί-

Ποιες είναι οι ενέργειες της Ένωσης Ξενοδόχων νομού Ηρακλείου για την τουριστική προβολή του νησιού και γενικά ποιο είναι το πλάνο δράσης σας;

αση, να επιβληθεί και σε αυτό το κομμάτι της αγοράς ο φόρος

Η Ένωση Ξενοδόχων Ηρακλείου μαζί με την Περιφέρεια και τους

διανυκτέρευσης. Υπό αυτές τις προϋποθέσεις θα λειτουργούμε

Δήμους Ηρακλείου, Μαλεβιζίου και Χερσονήσου σχεδιάζουμε

όλοι μας πιο αποτελεσματικά.

μια νέα καμπάνια για την τουριστική προβολή του τόπου μας και

είναι ότι μπορούμε να συνυπάρξουμε αρμονικά, αρκεί να ισχύσουν οι ίδιοι όροι για όλους μας. Να καταβάλλονται οι φόροι από

επειδή η αποτελεσματικότητα απαιτεί ομαδική δουλειά, ζητάμε

Μιλήστε μας για την τελευταία σας επένδυση, το Cactus Mare, και ποια είναι τα επόμενα επενδυτικά σας σχέδια;

τη συνεργασία και τη βοήθεια και των άλλων Ενώσεων, των ξενοδόχων για να γίνει σωστή προβολή.

Το Mare αποτελεί το πέμπτο κατά σειρά ξενοδοχείο του Ομίλου επτά μήνες, ένα ξενοδοχείο το οποίο απευθύνεται μόνο σε ενήλι-

Ποιες, κατά τη γνώμη σας, πρέπει να είναι οι διεκδικήσεις του κλάδου από τη νέα ηγεσία του υπουργείου Τουρισμού;

κες. Επιθυμία μας, λόγω και της παραθαλάσσιας τοποθεσίας του,

Όπως ανέφερα και πιο πάνω θα πρέπει να διαμορφώσουμε τις

αλλά και της αρμονικής αρχιτεκτονικής του, είναι να επικρατήσει

κατάλληλες υποδομές και για εναλλακτικές μορφές Τουρισμού,

και να ξεχωρίσει.

να υπάρξει μείωση της φορολογίας, του ΦΠΑ σε διαμονή και

Για τα επόμενα δυο χρόνια δεν θα υπάρξουν επενδυτικά σχέδια,

εστίαση, όπως και των ασφαλιστικών εισφορών.

Cactus, μια επένδυση που ολοκληρώθηκε μετά από συνολικά

ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ |

Παρουσίαση

KARAG

Το κορυφαίο ελληνικό Brand Name στον εξοπλισμό μπάνιου

ANDARE NERO

VOLARE

NEW OVAL

PEARL

H εξειδίκευση της KARAG σε είδη μπάνιου ξενοδοχείων και η αλματώδης ανάπτυξή της στο εξωτερικό αναδεικνύουν την εταιρία στον πλέον αξιόπιστο συνεργάτη – προμηθευτή για τους επαγγελματίες της φιλοξενίας.

ίδη υγιεινής, πλακίδια, έπιπλα και αξεσουάρ μπάνιου, άρι-

ώστε το τελικό τους προϊόν να είναι μοναδικό κι ασυναγώνιστο.

στης ποιότητας, κατασκευασμένα με την τελευταία λέξη της

Από τις νέες σειρές μπαταριών μπάνιου, που βρίσκουν άριστη

τεχνολογίας και ακολουθώντας τις πλέον σύγχρονες στυλιστικές

εφαρμογή σε ξενοδοχεία, ξεχωρίζουν τα μοντέλα ANDARE και

τάσεις, ώστε να συνδυάζουν ομορφιά, χρηστικότητα, άνεση και οι-

ANDARE NERO, με ιταλική φινέτσα, μηχανισμό κεραμικών δί-

κονομία, προτείνονται μέσα από τους διαρκώς ανανεωμένους κατα-

σκων, σε ανοξείδωτο και μαύρο χρώμα, όπως επιτάσσει η σύγ-

λόγους προϊόντων της εταιρίας και τα τρία μεγάλα Showrooms της

χρονη τάση στον χώρο του μπάνιου, όπως και τα σετ μπαταρίας

σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη και Σέρρες.

με ντους και καταρράκτη και με μίκτη εντοιχισμού 5 δρόμων.

Η KARAG, ως μία από τις κορυφαίες επιλογές στον τομέα του

Επίσης, εντυπωσιακά είναι και τα μοντέλα VOLARE και PEARL, κα-

ξενοδοχειακού εξοπλισμού, με 40χρονη εμπειρία σε ολοκληρω-

τασκευασμένα από κράμα υψηλής περιεκτικότητας σε ορείχαλ-

μένα projects, προτείνει καινοτόμα προϊόντα και προσφέρει σχε-

κο, με άριστη ποιότητα επινικέλωσης και μηχανισμό κεραμικών

διασμό για ολοκληρωμένα συστήματα ξενοδοχειακού μπάνιου

δίσκων. Τα εν λόγω μοντέλα πληρούν τις υψηλότερες προδια-

και μελέτη (και επίβλεψη αν χρειαστεί) του κάθε έργου, μέχρι την

γραφές της Ευρωπαϊκής Ένωσης, φέρουν πιστοποιητικά TUV, CE,

παράδοσή του.

WATERMARK & UPR, συνοδεύονται με 5ετή γραπτή εγγύηση και

Με το σλόγκαν «η ποιότητα είναι αδιαπραγμάτευτη» και υψηλούς

υποστηρίζονται από πλήρη γκάμα ανταλλακτικών.

στόχους, τα στελέχη της KARAG επιδίδονται με ζήλο στην έρευ-

Ακόμη, τα αξεσουάρ μπάνιου LITO και NEW OVAL διακρίνονται

να αγοράς, εγχώριας και διεθνούς, προβαίνουν σε μελέτες, συ-

για την υψηλή ποιότητα και αντοχή τους και διατίθενται σε μεγά-

γκρίσεις, ελέγχους και βελτιώσεις σε προϊόντα και προμηθευτές,

λη ποικιλία και ασυναγώνιστες τιμές.

LITO

50 | ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

Showroom Αττικής Ι Λεωφόρος Κηφισού 168, Γέφυρα Ροσινιόλ Αθήνα, 10443, Tηλ.: 2105130999 Showroom Θεσσαλονίκης Ι 12ο χλμ. Ε.Ο. Θεσσαλονίκης - Αθηνών, 57400, Tηλ.: 2311821071 Showroom Σερρών Ι 3ο χλμ. Ε.Ο. Σερρών - Δράμας, 62100, Τηλ.: 2321054113 www.karag.gr I info@karag.gr

Άρθρο

του Μιχάλη Χατζηβρέττα*

Ενημερωτικό Νέου Καθεστώτος Αναπτυξιακού Νόμου 4399/16

«Επιχειρηματικότητα Πολύ Μικρών και Μικρών Επιχειρήσεων» Το καθεστώς «Επιχειρηματικότητα Πολύ Μικρών και Μικρών Επιχειρήσεων» του Αναπτυξιακού Νόμου, που στόχο έχει την παροχή ενός πλήρους πλαισίου κινήτρων για τη δημιουργία επιχειρηματικών πρωτοβουλιών σε πολύ μικρές και μικρές επιχειρήσεις, αναλύει στο άρθρο του ο κ. Μιχάλης Χατζηβρέττας, αναπληρωτής διευθυντής του Τομέα Ιδιωτικών Επενδύσεων της «ΣΑΜΑΡΑΣ & ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ ΑΕ», μέλος του ομίλου «Σαμαράς & Συνεργάτες».

ο καθεστώς «Επιχειρηματικότητα Πολύ Μικρών και

έχουν την ακόλουθη νομική μορφή:

Μικρών Επιχειρήσεων» του Αναπτυξιακού Νόμου

• Ατομική επιχείρηση

4399/2016, συνολικού προϋπολογισμού €150.000.000, προκη-

• Εμπορική εταιρία (Ο.Ε., Ε.Ε., Ι.Κ.Ε., Ε.Π.Ε., Α.Ε.)

ρύχθηκε την Τετάρτη 03.07.2019. Οι υποβολές αιτήσεων υπαγω-

• Συνεταιρισμός

γής θα μπορούν να γίνονται από τους ενδιαφερόμενους φορείς

• Κοιν.Σ.Επ, Α.Σ, Ο.Π, ΑΕΣ

μέσω του Πληροφοριακού Συστήματος Κρατικών Ενισχύσεων,

• Υπό ίδρυση ή υπό συγχώνευση εταιρίες

μέχρι την Τρίτη 15.10.2019. Βάσει των διατάξεων του Ν.4399/16

• Κοινοπραξίες με προϋπόθεση καταχώρησης στο ΓΕΜΗ

η μέγιστη ενίσχυση διαμορφώνεται ως 55% επί του συνολικού

• Δημόσιες και δημοτικές επιχειρήσεις και θυγατρικές τους

προϋπολογισμού του επενδυτικού σχεδίου, σύμφωνα με τα όρια

Το κατώτερο ύψος επένδυσης, ανάλογα με το μέγεθος της

του Χάρτη Περιφερειακών Eνισχύσεων, ανάλογα με τον τόπο υλο-

επιχείρησης, είναι: Μικρές Επιχειρήσεις €150.000, Πολύ Μι-

ποίησης της επένδυσης. Βασικός στόχος του συγκεκριμένου κα-

κρές Επιχειρήσεις €100.000, Κοιν.Σ.Επ., Συνεταιρισμοί, κ.λπ.

θεστώτος είναι η παροχή μίας ολοκληρωμένης δέσμης κινήτρων

€50.000.

για τη διενέργεια επενδύσεων από μικρές και πολύ μικρές επιχει-

Στο συγκεκριμένο καθεστώς υπάρχει και ανώτατο πλαφόν για

ρήσεις, στους επιλέξιμους κλάδους του Νόμου.

την ενίσχυση ανά υποβαλλόμενο σχέδιο και αυτό διαμορφώ-

Οι προβλεπόμενες μορφές ενίσχυσης είναι: Φορολογική απαλ-

νεται στα €3.000.000.

λαγή, Επιχορήγηση, Επιδότηση χρηματοδοτικής μίσθωσης και Επιδότηση κόστους δημιουργούμενης απασχόλησης.

Εντάσσονται προς ενίσχυση συγκεκριμένες δραστηριότητες του

Ο συνολικός προϋπολογισμός του έχει διαμορφωθεί στα

πρωτογενούς, του δευτερογενούς και του τριτογενούς τομέα.

€150.000.000. Επιμερίζεται σε €145.000.000, που αφορούν ενί-

Ειδικότερα, στον τομέα του τουρισμού, κατ’ εξαίρεση,

σχυση επιχορήγησης, επιδότηση χρηματοδοτικής μίσθωσης

υπάγονται τα ακόλουθα Επενδυτικά Σχέδια:

και επιδότηση κόστους δημιουργούμενης απασχόλησης, ενώ

• Ίδρυσης ή επέκτασης ξενοδοχειακών µονάδων τουλάχι-

€5.000.000 θα αφορούν φορολογική απαλλαγή. Ο προϋπολογισμός του καθεστώτος χρηματοδοτείται από το Πρόγραμμα

στον τριών (3) αστέρων. • Εκσυγχρονισμού ολοκληρωμένης μορφής ξενοδοχειακών

Δημοσίων Επενδύσεων.

μονάδων, που ανήκουν ή αναβαθμίζονται σε κατηγορία

∆ικαιούχοι είναι οι υπό σύσταση, νεοϊδρυόμενες και υφιστά-

τουλάχιστον τριών (3) αστέρων, αφού παρέλθει πενταετία

μενες επιχειρήσεις, με μέγεθος μικρό και πολύ μικρό, οι οποίες

από την έναρξη λειτουργίας της μονάδας ή από την ημε-

52 | ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

ρομηνία έκδοσης της απόφασης ολοκλήρωσης επένδυσης

• Ίδρυσης ξενώνων φιλοξενίας νέων, εφόσον οι δικαιούχοι

εκσυγχρονισμού ολοκληρωμένης μορφής της μονάδας.

είναι Συνεταιρισμοί, Κοιν.Σ.Επ. του Ν.4019/11, Ομάδες Παρα-

• Επέκτασης και εκσυγχρονισμού ολοκληρωμένης μορφής

γωγών, Αγροτικές Εταιρικές Συμπράξεις (ΑΕΣ) του Ν.4015/11.

ξενοδοχειακών µονάδων, που έχουν διακόψει τη λειτουργία τους, με την προϋπόθεση ότι στο διάστημα διακοπής

Επιλέξιµες ∆απάνες

δεν έχει γίνει αλλαγή χρήσης του κτηρίου και ότι μέσω της

 Κατασκευή, επέκταση, εκσυγχρονισμός κτιριακών εγκα-

επέκτασης ή του εκσυγχρονισμού ολοκληρωμένης μορ-

ταστάσεων και διαμόρφωση του περιβάλλοντος χώρου.

φής αναβαθμίζονται σε κατηγορία τουλάχιστον τριών (3)

Αθροιστικά όχι πλέον του 45% του συνόλου των επιλέξι-

αστέρων.

μων δαπανών. Στον τομέα του τουρισμού ο συντελεστής

• Ίδρυσης, επέκτασης και εκσυγχρονισμού ολοκληρωμένης

διαμορφώνεται στο 60% για τις κτιριακές δαπάνες, ενώ για

μορφής Τουριστικών Οργανωµένων Κατασκηνώσεων

κτίρια τα οποία είναι χαρακτηρισμένα ως διατηρητέα, ο εν

(camping), τα οποία ανήκουν ή αναβαθμίζονται σε κατηγορία τουλάχιστον τριών (3) αστέρων.

λόγω συντελεστής ανέρχεται στο 80%.  Αγορά του συνόλου ή και μέρους των υφιστάμενων πα-

• Ίδρυσης και εκσυγχρονισμού ολοκληρωμένης μορφής ξε-

γίων στοιχείων ενεργητικού, για ΜΜΕ, υπό προϋποθέσεις.

νοδοχειακών µονάδων εντός χαρακτηρισμένων παραδο-

Αγορά και εγκατάσταση καινούριων σύγχρονων μηχανη-

σιακών ή διατηρητέων κτηρίων, τα οποία ανήκουν ή ανα-

μάτων και λοιπού εξοπλισμού, τεχνικών εγκαταστάσεων

βαθμίζονται σε κατηγορία τουλάχιστον δύο (2) αστέρων,

και μεταφορικών μέσων εσωτερικής διακίνησης.

• Εγκαταστάσεων Ειδικής Τουριστικής Υποδοµής {συνεδριακά κέντρα, γήπεδα γκολφ, τουριστικοί λιμένες, χιο-

 Μισθώματα χρηματοδοτικής μίσθωσης καινούργιων σύγχρονων μηχανημάτων και λοιπού εξοπλισμού.

νοδρομικά κέντρα, θεματικά πάρκα, εγκαταστάσεις ιαμα-

 Ειδικές & μηχανολογικές εγκαταστάσεις.

τικού τουρισμού [μονάδες ιαματικής θεραπείας, κέντρα

 Μεταφορά τεχνολογίας, αγορά δικαιωμάτων πνευματικής

ιαματικού τουρισμού−θερμαλισμού, κέντρα θαλασσο-

ιδιοκτησίας, άδειες εκμετάλλευσης, ευρεσιτεχνίες, τεχνο-

θεραπείας, κέντρα αναζωογόνησης (spa)], κέντρα προ-

γνωσία και μη κατοχυρωμένες τεχνικές γνώσεις.

πονητικού αθλητικού τουρισμού, ορειβατικά καταφύγια,

 Συστήματα διασφάλισης ποιότητας, πιστοποιήσεις, προ-

αυτοκινητοδρόμια}, όπως αυτές ορίζονται εκάστοτε στην

μήθεια και εγκατάσταση λογισμικού και συστήματα οργά-

οικεία νομοθεσία.

νωσης της επιχείρησης.

ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ |

Άρθρο

Ποσοστά ενίσχυσης ανά γεωγραφική ζώνη και μέγεθος επιχείρησης Ζώνη

Νομός

Μέγεθος Επιχείρησης Μεγάλη

Μεσαία

Μικρή & Πολύ Μικρή

≥ 250

< 250

< 50

Ετήσιος Κύκλος Εργασιών:

> 50 εκατ. EURO

≤ 50 εκατ. EURO

≤ 10 εκατ. EURO

Συνολικός Ετήσιος Ισολογισμός:

> 43 εκατ. EURO

≤ 43 εκατ. EURO

≤ 10 εκατ. EURO

Ανατολική Μακεδονία & Θράκη, Κεντρική Μακεδονία, Θεσσαλία, Ήπειρος, Δυτική Ελλάδα, Πελοπόννησος, Βόρειο Αιγαίο

35%

45%

55%

Καστοριά, Φλώρινα

25%

35%

45%

Γρεβενά, Κοζάνη

25%

35%

45%

Ιόνια Νησιά, Κρήτη

25%

35%

45%

2.β.

Ευρυτανία (Στερεά Ελλάδα)

25%

35%

45%

2.γ.

Αττική, Νότιο Αιγαίο, Λοιπή Στερεά Ελλάδα: (Βοιωτία, Φθιώτιδα, Εύβοια, Φωκίδα)

10%

20%

30%

Αριθμός Απασχολούμενων (σε ΕΜΕ):

2.α.

 Προϋποθέσεις ενίσχυσης μισθολογικού κόστους.  Υποχρεωτική καθαρή αύξηση του αριθμού των Ετήσιων Μονάδων Εργασίας (ΕΜΕ) σε σύγκριση με τις ΕΜΕ του προηγούμενου δωδεκαμήνου από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης υπαγωγής.  Πλήρωση των θέσεων εργασίας εντός 3 ετών από την ημερομηνία ολοκλήρωσης και έναρξης παραγωγικής λειτουργίας και υποχρεωτική διατήρηση των θέσεων εργασίας για 3 έτη από την πλήρωσή τους για τις ΜΜΕ και για 5 έτη για τις Μεγάλες Επιχειρήσεις, όσον αφορά τα καθεστώτα της Γενικής Επιχειρηματικότητας και των Νέων Ανεξάρτητων ΜΜΕ και για 3 έτη για τις Μικρές Επιχειρήσεις από την ημερομηνία πλήρωσής τους και 5 έτη για τις Μεσαίες Επιχειρήσεις,

δεν μπορεί να υπερβαίνει τα τρία (3) έτη από την ημερομη-

όσον αφορά το καθεστώς Συνέργειες και Δικτυώσεις.

νία δημοσίευσης της απόφασης έγκρισης. Υπό προϋποθέσεις

 Δαπάνες για Συμβουλευτικές Υπηρεσίες (παρακολούθη-

(όπως είναι η υλοποίηση του 50% του επενδυτικού έργου) εί-

σης υλοποίησης του επενδυτικού σχεδίου, υποστήριξης

ναι δυνατή η παράταση του εγκεκριμένου χρόνου υλοποίησης

αδειοδοτήσεων, χρηματοδότησης κ.λπ. (μόνο για νέες

έως και δύο (2) επιπλέον έτη.

ΜΜΕ, επταετίας το πολύ).

Στο σημείο αυτό πρέπει να πούμε ότι, ολοκληρωμένες υπηρε-

 Δαπάνες εκκίνησης (μόνο για υπό ίδρυση ΜΜΕ (για έναρ-

σίες, αναφορικά με την αξιοποίηση αναπτυξιακών προγραμ-

ξη επιχειρηματικής δραστηριότητας - νομικές και λογιστι-

μάτων κάθε είδους (Αναπτυξιακοί Νόμοι, ΕΣΠΑ, Πρόγραμμα

κές υπηρεσίες, οργανωτικές μελέτες κλπ.)

Αγροτικής Ανάπτυξης) παρέχει η εταιρία «Σαμαράς & Συνερ-

Η χρονική διάρκεια ολοκλήρωσης των εγκεκριμένων επεν-

γάτες ΑΕ – Σύμβουλοι Ανάπτυξης», μέλος του Ομίλου «Σα-

δυτικών σχεδίων καθορίζεται στην απόφαση υπαγωγής και

μαράς & Συνεργάτες».

54 | ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

Συνέντευξη στον Κωνσταντίνο Στ. ∆εριζιώτη

MANΩΛΗΣ ΜΑΝΟΥΣΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ & ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ CYAN GROUP OF HOTELS

Όχι σε «τσουνάμι» προσφορών Για πρόσκαιρη υποτονικότητα, που δεν θα πρέπει να «σπείρει» τον πανικό και να προσανατολίσει τους ξενοδόχους σε «τσουνάμι» προσφορών, που κάθε άλλο παρά θα φέρουν το επιθυμητό αποτέλεσμα, μιλάει στο «ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ» ο διευθύνων σύμβουλος και αντιπρόεδρος του ξενοδοχειακού ομίλου Cyan Group of Hotels, κ. Μανώλης Μανούσος, δίνοντας το στίγμα της φετινής τουριστικής περιόδου, που βρίσκεται σε εξέλιξη, στη χώρα μας. Ο ίδιος καλεί τους συναδέλφους του ξενοδόχους να μην αλλάξουν «γραμμή πλεύσης», αλλά να παραμείνουν πιστοί και σταθεροί στις προσπάθειες να προσφέρουν το καλύτερο δυνατό τουριστικό προϊόν. Ενώ ζητάει από τη νέα κυβέρνηση να επανεξετάσει το θέμα της υπερφορολόγης των ξενοδοχείων, που συνιστά τεράστια «πληγή» για τη βιωσιμότητά τους.

56 | ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

• Πως εξελίσσεται η φετινή τουριστική σεζόν στην Κρήτη, τόσο σε επίπεδο αφίξεων, όσο και εσόδων;

θυναν τους Γερμανούς στις λίμνες και στη βόρεια θάλασσα για διακοπές.

Στην αρχή της φετινής τουριστικής σεζόν, τον μήνα Μάιο,

προβλήματα με τις πληρότητες των ξενοδοχείων ακόμα και

• Ποιες είναι οι προβλέψεις σας για την επόμενη χρονιά και σε τι επίπεδα διαμορφώνονται τα συμβόλαια που υπογράφονται με τους tour operators;

τον Αύγουστο! Αναμφίβολα, η φετινή χρονιά μας παραπέμπει

Κάθε χρονιά είναι μια καινούργια πρόκληση και αυτή είναι η γοη-

στα νούμερα του 2017, που δεν ήταν κακή τουριστική χρονιά,

τεία του τουρισμού. οι επαγγελματίες του χώρου δεν βαλτώνου-

απλά το 2018 με το οποίο γίνεται η σύγκριση ήταν καλύτερη

με, το προϊόν είναι τόσο ευαίσθητο και μπορεί να αλλάξει οποια-

χρονιά για τον ελληνικό Τουρισμό.

δήποτε στιγμή προς το καλό, που θα απολαύσεις, ή το κακό, που

παρατηρήθηκε σημαντική υστέρηση, η οποία ενώ φάνηκε να περιορίζεται, δυστυχώς, πληροφορούμαστε ότι υπάρχουν

θα παλέψεις για να ξεπεράσεις. Όποιος πει πως ξέρει πως θα πάει

• Ποιο κατά τη γνώμη σας είναι το χαρακτηριστικό της φετινής τουριστικής σεζόν και ποιες είναι οι προοπτικές της Κρήτης, αλλά και της Ελλάδας συνολικά στον Τουρισμό;

η χρονιά στον Τουρισμό, μάλλον πρέπει να το ξανασκεφτεί.

Επ’ ουδενί μια μικρή ή μεσαία διόρθωση δεν θα πρέπει να φέ-

έως αυξήσεις 3%, φυσικά υπάρχουν και εξαιρέσεις.

Τα συμβόλαια για την επόμενη χρονιά, τουλάχιστον στην Κρήτη, που μπορώ να γνωρίζω, κυμαίνονται από μηδενικές αυξήσεις

ρει την καταστροφή ή την αλλαγή πλεύσης. Όσον αφορά την νίας, οφείλουμε να συνεχίσουμε με το ίδιο κέφι και την ίδια

• Μετά από μια εξαετία έντονης αύξησης των μεγεθών του ελληνικού Τουρισμού, τι προβλέπεται από εδώ και στο εξής;

προοπτική, προσφέροντας το καλύτερο τουριστικό προϊόν σε

Αν κρατήσουμε το επίπεδο των υπηρεσιών μας σε πολύ υψηλό

όλη την Ελλάδα. Σε συνδυασμό με την παραδοσιακή Κρητική

επίπεδο και το βελτιώνουμε, όπου είναι εφικτό, αν διατηρήσουμε

φιλοξενία, που θα πρέπει να διαφυλάξουμε ως κόρην οφθαλ-

την ταυτότητά μας και την Ελληνική φιλοξενία, αν συντηρούμε

μού, τα επιτυχή αποτελέσματα είναι προδιαγεγραμμένα.

και εκσυγχρονίζουμε τα ξενοδοχεία και δίνουμε στην πελατεία

Ο ελληνικός τουρισμός δεν έχει τίποτα να ζηλέψει ή να φο-

μας αυτό που προστάζουν οι καιροί από πλευράς τεχνολογίας

βηθεί από την πρόσκαιρη υποτονικότητα, δεδομένου ότι το

και κουλτούρας, τότε θα έχουμε μια απλή διόρθωση και θα συνε-

θέμα δεν αφορά αποκλειστικά την Ελλάδα, αλλά συνολικά

χίσουμε την ανοδική μας πορεία.

Κρήτη, εμείς οι επαγγελματίες του Τουρισμού και της Φιλοξε-

τους μεσογειακούς, τουριστικούς προορισμούς. Εμείς, πολύ σωστά, προσπαθούμε να διαφυλάξουμε το μερίδιο της αγοράς που μας αντιστοιχεί, με σωστές και συνετές κινήσεις και όχι με πανικό και «τσουνάμι» προσφορών, που δεν θα φέρουν το επιθυμητό αποτέλεσμα.

• Σε τι επίπεδο διαμορφώνονται σήμερα οι πληρότητες στα ξενοδοχεία σας και πόσο έχει επηρεάσει τις κρατήσεις η υστέρηση που παρατηρείται από τη γερμανική και τη βρετανική αγορά;

Ο ελληνικός τουρισμός δεν έχει τίποτα να ζηλέψει ή να φοβηθεί από την πρόσκαιρη υποτονικότητα... Εμείς, πολύ σωστά, προσπαθούμε να διαφυλάξουμε το μερίδιο της αγοράς που μας αντιστοιχεί, με σωστές και συνετές κινήσεις και όχι με πανικό και «τσουνάμι» προσφορών...

Τα τρία ξενοδοχεία της εταιρίας μας, σε γενικές γραμμές, εμ-

όπως πέρυσι! Είμαστε επί «ποδός πολέμου» και «παλεύουμε»

• Ποια κατά τη γνώμη σας είναι τα στοιχεία εκείνα τα οποία λείπουν από το ελληνικό τουριστικό προϊόν για να είναι ανταγωνιστικό και ποιες οι προτάσεις σας;

μέρα-μέρα, διανυκτέρευση-διανυκτέρευση, για να φέρουμε

Το ελληνικό τουριστικό προϊόν δεν έχει να ζηλέψει τίποτα από

το επιθυμητό αποτέλεσμα.

τις ανταγωνιστικές χώρες της λεκάνης της Μεσογείου. Εκεί που

Όσον αφορά την υστέρηση στη Γερμανική αγορά είναι γενικό

ως χώρα χωλαίνουμε, δυστυχώς, είναι η διαθεσιμότητα στελε-

φαινόμενο, δεν αφορά μόνο την Ελλάδα. Οι λόγοι που μπο-

χών όλων των βαθμίδων. Κάτι που επιλύεται αρκεί να επανεξετά-

ρούμε να αναφέρουμε είναι πολλοί, όπως η γενικότερη οικο-

σουμε με σοβαρότητα το θέμα της εκπαίδευσης, λειτουργώντας

νομική κατάσταση στην Ευρώπη, η απουσία διακοπών για τις

ξανά, όπως παλιά, τις σχολές τουριστικών επαγγελμάτων, ώστε

οικογένειες τον Μάιο, λόγω του ότι το καθολικό Πάσχα ήταν

να καλυφθούν οι εκπαιδευτικές ανάγκες στον Τουρισμό και να

στις 21/4 (άρα οι διακοπές της πεντηκοστής ήταν τον Ιούνιο),

υπάρξουν καταρτισμένα στελέχη, που θα στηρίξουν τον ελληνι-

ενώ οι πολύ υψηλές θερμοκρασίες που επικρατούσαν κατηύ-

κό Τουρισμό.

φανίζουν καλές πληρότητες, όμως δεν εφησυχάζουμε λόγω των παρατηρούμενων stop sales, ήδη από τον Ιανουάριο,

ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ |

Συνέντευξη

• Η υπερφορολόγηση του τουριστικού-ξενοδοχειακού κλάδου σε συνδυασμό με τη «γιγάντωση» του φαινομένου Airbnb δυσχεραίνουν τη λειτουργία του ελληνικού ξενοδοχείου. Ποιο είναι το σχόλιό σας, πως βιώνετε αυτή τη νέα πραγματικότητα ως ξενοδόχος και τι πρέπει να γίνει για να αλλάξει; Η υπερφορολόγηση, η προκαταβολή φόρου, οι τεράστιες ασφαλιστικές εισφορές, το κόστος χρήματος που είναι τελείως δυσανάλογο με αυτό των ανταγωνιστών χωρών, όπως άλλωστε και ο ΦΠΑ, ο ΕΝΦΙΑ, κ.λπ., είναι τα εμπόδια που καλείται να αντιμετωπίσει κάθε Έλληνας επιχειρηματίας. Σε αυτά πιστεύω πως πρέπει να επικεντρώσει την προσοχή της η νέα κυβέρνηση, προκειμένου να βρει ο ελληνικός τουρισμός τη θέση που πραγματικά αξίζει.

• Υπάρχει κάποιο επενδυτικό πλάνο στο μυαλό σας; Πάντα, αλλά δεν είναι η κατάλληλη στιγμή για να μπούμε σε λεπτομέρειες επ’ αυτού…

58 | ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

Παρουσίαση

Υ∆ΡΟΦΙΛΗ Α.Ε.

Καινοτόμες εφαρμογές σε έργα διαχείρισης περιβάλλοντος Με 35 χρόνια εμπειρίας και έντονης δραστηριότητας σε έργα υδραυλικά, αποχετευτικά, επεξεργασίας λυμάτων, αρδευτικά, οδοποιίας ή κτιριακά, η εταιρία ΥΔΡΟΦΙΛΗ Α.Ε., από τη Θεσσαλονίκη, αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες εταιρίες διαχείρισης υδατικών πόρων στην Ελλάδα.

άρη στον εξοπλισμό τελευταίας τεχνολογίας που χρησιμοποιεί, όπως ρομποτικά συστήματα και κάμερες εντοπισμού

βλαβών, η ΥΔΡΟΦΙΛΗ μπορεί να δώσει επαναστατικές, ριζικές και οικονομικές λύσεις σε όλα τα προβλήματα αγωγών και δικτύων και αποτελεί στενό και πολύτιμο συνεργάτη Δήμων, ξενοδοχειακών μονάδων, βιομηχανικών και αγροτικών μονάδων, νοσοκομείων, οικισμών, και κατοικιών. Με διαρκή έρευνα και αναζήτηση νέων τεχνολογιών περιβάλλοντος, η ΥΔΡΟΦΙΛΗ κατάφερε να αναγνωρίζεται διεθνώς, να συνεργάζεται με καταξιωμένες εταιρίες του εξωτερικού, να επεκτείνει τις δραστηριότητές της, εντός και εκτός συνόρων, και να προσφέρει: • Έλεγχο - επιθεώρηση, βιντεοσκόπηση αγωγών και δικτύων. • Αποφράξεις - καθαρισμό αγωγών και φρεατίων. • Μελέτη, εγκατάσταση, επισκευή και συντήρηση αγωγών και δικτύων ύδρευσης, άρδευσης και αποχέτευσης, γεωτρήσεων, καθώς και μονάδων επεξεργασίας λυμάτων και στερεών αποβλήτων. • Συλλογή, μεταφορά και διαχείριση στερεών και υγρών αποβλήτων. • Χαρτογράφηση αγωγών και δικτύων • Αποκατάσταση βλαβών χωρίς εκσκαφή στα δίκτυα ύδρευσης και αποχέτευσης ακαθάρτων και ομβρίων. • Εμπόριο συναφών μηχανημάτων. Χαρακτηριστικά δείγματα μεθόδων και τεχνολογιών που χρησιμοποιεί η ΥΔΡΟΦΙΛΗ στο δύσκολο έργο της είναι: • Η χρήση ρομποτικού συστήματος επισκευής αγωγών για εργασίες στο εσωτερικό του αγωγού, όπου δεν μπορεί να εισέλθει ανθρώπινο χέρι. Στην περίπτωση που εντοπιστεί φθορά ή βλάβη σε κάποιον αγωγό γίνεται επέμβαση και επισκευή ακριβώς στο προβληματικό

παρακολουθεί και καταγράφει τη διαδικασία των εργασιών σε οθόνη από την κάμερα βιντεοσκόπησης του ρομπότ. • Ο εντοπισμός διαρροών ύδρευσης με ειδικό εξοπλισμό, όπως: - Ανάλυση συχνοτήτων (ακρόαση) με πολύ ευαίσθητα μικρόφωνα, εντοπίζοντας έτσι το σημείο διαρροής. - Συσκευή συσχέτισης με πομπούς επεξεργασίας του ήχου διαρροής για την ακριβή διάγνωση της θέσης διαρροής. - Μέθοδος ελέγχου με αέριο φιλικό προς το περιβάλλον και τον άνθρωπο και ειδικό ανιχνευτή αερίων, ο οποίος εντοπίζει την ακριβή θέση της διαρροής, καθώς και - Εντοπισμός της πορείας μεταλλικών αγωγών με

σημείο χωρίς την παύση

ειδικό μηχάνημα παραγωγής ηχητικού παλμού,

λειτουργίας του αγωγού.

που εκπέμπει σε αγωγούς από σίδηρο η χυτο-

Ο χειριστής του ρομπότ

σίδηρο.

ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ |

Παρουσίαση

ΠΟΛΥΕΥΘΥΜΟΣ ΣΑΜΑΡΑΣ - ΑΦΟΙ ΣΑΜΑΡΑ ΙΚΕ

Κορυφαία brands στα κορυφαία resorts Ολοκαίνουρια, αλλά και άρτι ανακαινισμένα ξενοδοχειακά συγκροτήματα στο Νότιο Αιγαίο επέλεξαν επώνυμα, ευρωπαϊκά, καινοτόμα προϊόντα, απαράμιλλης ποιότητας, για τον εξοπλισμό των δωματίων τους. Νέα, μοναδικά προϊόντα, που αναβαθμίζουν τις παρεχόμενες προς τους πελάτες τους υπηρεσίες, και τα οποία εισάγει στην εγχώρια αγορά η εταιρία ΠΟΛΥΕΥΘΥΜΟΣ ΣΑΜΑΡΑΣ - ΑΦΟΙ ΣΑΜΑΡΑ ΙΚΕ

α νεοαποκτηθέντα από την ATLANTICA ξενοδοχεία

DREAMS RESORT & SPA, εξόπλισε τα μοντέρνα δωμάτιά του με

AMILIA MARE BEACH RESORT και PARADISE VILLAGE

πρωτοποριακά προϊόντα από τις πλούσιες συλλογές της εται-

BEACH RESORT, στη Ρόδο, εγκατέστησαν στα δωμάτιά τους

ρίας ΠΟΛΥΕΥΘΥΜΟΣ ΣΑΜΑΡΑΣ – ΑΦΟΙ ΣΑΜΑΡΑ ΙΚΕ.

πολλά από τα επώνυμα προϊόντα της ΑΦΟΙ ΣΑΜΑΡΑ ΙΚΕ, ενώ

Στην Κω, το νέο BLUE LAGOON ΟCEAN, του ομίλου ΖΑΧΑΡΙΑ,

το πανέμορφο AMATHUS BEACH HOTEL RHODOS, εξόπλισε

εξοπλίστηκε με τα ποιοτικά προϊόντα της εταιρίας ΣΑΜΑΡΑ,

τα δωμάτιά του με minibars και minisafes της πρωτοπόρου

όπως και τα άλλα πολυτελή ξενοδοχεία του ομίλου, σε Χαλκι-

DOMETIC.

δική και Κω.

Παραμένοντας στη Ρόδο, το εντυπωσιακό MAYIA EXCLUSIVE

Το IKOS ARIA, επίσης στην Κω, επέλεξε να εγκαταστήσει στα

RESORT & SPA, Adults Only, του ομίλου Χατζηλαζάρου, επέ-

υπερπολυτελή δωμάτιά του τα τελευταία μοντέλα minisafes

λεξε τα τελευταία μοντέλα minibars DOMETIC, στεγνωτήρες

της DOMETIC, καθώς επίσης και τα διακριτικά, πανεύκολα στη

VALERA, κομψούς δίσκους καλωσορίσματος και άλλα επώνυμα

χρήση και απόλυτα ασφαλή, συστήματα σιδερώματος της

είδη εξοπλισμού, ενώ το πολυτελές TUI SENSATORI ATLANTICA

BENTLEY.

60 | ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

proSafe, ειδικά σχεδιασμένη για μέγιστη ασφάλεια. Από τις πλέον καταξιωμένες, διεθνώς, εταιρίες εξοπλισμού δωματίων ξενοδοχείων, η γαλλική JVD, συνδυάζει οικονομία, κομψότητα και λειτουργικότητα στα εξαιρετικά ανθεκτικά είδη που διαθέτει, όπως σετ δίσκων καλωσορίσματος με βραστήρα, στεγνωτήρες μαλλιών και χεριών, βάσεις αποσκευών, πρακτικά αξεσουάρ μπάνιου και άλλες μικροσυσκευές. Η ελβετική VALERA, κορυφαίος κατασκευαστής επαγγελματικών στεγνωτήρων μαλλιών διαθέτει ειδική ξενοδοχειακή σειρά με πρωτοπόρα, ασφαλή και εύχρηστα προϊόντα. Το διεθνές πελατολόγιό της περιλαμβάνει πλήθος ξενοδοχείων βραβευμένων Επίσης, με Dometic miniBars και άλλα προϊόντα της εται-

με τις διακρίσεις «International Hotel Awards» και «World Luxury

ρίας εξοπλίστηκαν τα ξενοδοχεία D’ ANDREA LAGOON και

Hotel Awards».

HORIZON BEACH resort, στην Κω, το νέο ξενοδοχείο του κ.

Την απόλυτα σπιτική άνεση σε ένα δωμάτιο ξενοδοχείου δημι-

Πατεράκη, κ.ά..

ουργούν τα «έξυπνα» και εξειδικευμένα προϊόντα του ολλανδι-

Τα επαναστατικά, αθόρυβα, συρτα-

κού οίκου BENTLEY, όπως τα εργονομικά συστήματα σιδερώ-

ρωτά minibars της DOMETIC, απο-

ματος με αυτόματο σίδερο ασφαλείας, τα κομψά σετ δίσκων

τελούν τη νέα τάση στα minibars.

καλωσορίσματος, τα μοναδικά σε ασφάλεια, βρεφικά

Αυτά επέλεξαν τα δύο πεντάστερα

πτυσσόμενα κρεβατάκια και οι κομψές, γυάλινες ζυ-

ξενοδοχεία MINOS (MINOS BEACH

γαριές μπάνιου.

και MINOS PALACE), στην Κρήτη. Ενώ

Όλα τα προϊόντα που εισάγει και διαθέ-

το MELTEMI BEACH, στην υπέροχη

τει η εταιρία ΠΟΛΥΕΥΘΥΜΟΣ ΣΑΜΑΡΑΣ

Σαντορίνη, εγκατέστησε στα δω-

- ΑΦΟΙ ΣΑΜΑΡΑ ΙΚΕ είναι υψηλής

μάτιά του minibars και minisafes

τεχνολογίας, προέρχονται από εξέ-

DOMETIC και πρόσθεσε μοντέρνους δίσκους καλωσορίσματος για την εκλεκτή πελατεία του. Ακόμη, στο Ρέθυμνο της Κρήτης, το ιδιαίτερα κομψό THE

χοντες ευρωπαϊκούς οίκους και φέρουν πιστοποιητικά ποιότητας ISO 9001 και ISO 14001. Η καινοτομία της κατασκευής τους, η ανθεκτικότητα των υλικών

SYNTOPIA HOTEL, πρόσθεσε στα μοναδικά διακοσμητικά στοι-

και ο αυστηρός έλεγχος κατά την κατασκευή τους, εγγυώνται

χεία κάθε δωματίου του και ποιοτικά και φινετσάτα είδη εξοπλι-

την ασφαλή, αξιόπιστη και μακρόχρονη λειτουργία τους και την

σμού, όπως minibars, δίσκους καλωσορίσματος, στεγνωτήρες

απόλυτη ικανοποίηση των πελατών των ξενοδοχείων. Η πολιτική

μαλλιών και μεγεθυντικούς καθρέφτες, όλα επιλεγμένα από τις

της εταιρίας, πιστή στη φιλοσοφία της εδώ και σαράντα χρόνια,

πλούσιες συλλογές της ΑΦΟΙ ΣΑΜΑΡΑ.

βασίζεται στη συνέπεια, το άψογο after sales service και την τε-

Πλήθος προϊόντων, «ταξιδεύει» καθημερινά από τα κεντρικά

χνογνωσία των έμπειρων στελεχών της.

γραφεία της εταιρίας προς τα ξενοδοχεία των σημαντικότερων αλυσίδων ξενοδοχείων της Ελλάδας και των ομίλων: ATLANTICA, ΒΑΣΙΛΑΚΗ, ΜΗΤΣΗ, ΧΑΤΖΗΛΑΖΑΡΟΥ, GRECOTEL, AQUILA, ΖΑΧΑΡΙΑ, ATRIUM, ΚΟΥΛΙΑ, ΣΤΑΜΑΤΙΑΔΗ, ΚΥΠΡΙΩΤΗ, ΚΑΤΡΗ, κ.ο.κ..

Ταυτότητα προϊόντων Η πρωτοπόρος, σουηδική εταιρία DOMETIC, κατασκευάζει miniBars με τεχνολογία αιχμής, αθόρυβα και οικονομικά, ώστε να πετυχαίνουν τη χαμηλότερη κατανάλωση ενέργειας και έχει εξοπλίσει το 90% των ξενοδοχείων 4 και 5 αστέρων, παγκοσμίως. Τα νέα επαναστατικά της μοντέλα είναι τα κομψά, αθόρυβα και εύχρηστα συρταρωτά minibars 20 και 50lt. Αλλά και στον τομέα των miniSafes η DOMETIC καινοτομεί με την κομψή σειρά

ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ |

Παρουσίαση

SANITEC ΑΒΕΕ

Σε Δωδεκάνησα και Κρήτη οι νιπτήρες MONOBLOC

Πολλές, αξιόλογες ξενοδοχειακές μονάδες και συγκροτήματα των Δωδεκανήσων και της Κρήτης, εμπιστεύτηκαν την ανακαίνιση των μπάνιων των δωματίων τους στα έμπειρα χέρια των ανθρώπων της SANITEC ABEE, μιας από τις μεγαλύτερες βιομηχανίες κατασκευής και εμπορίας ειδών υγιεινής, με έδρα στη Θεσσαλονίκη, με μεγάλες εργοστασιακές και αποθηκευτικές εγκαταστάσεις, show-room και διοικητικά γραφεία.

ε κομψά και πρωτοποριακά προϊόντα της εταιρίας, όπως: νιπτήρες MONOBLOC, μπανιέρες, υδρομασάζ,

ντουζιέρες, καμπίνες ντους, mini spa, κ.ά., εξοπλίστηκαν και φέτος ξενοδοχεία απ’ όλη την Ελλάδα, εμπλουτίζοντας ακόμη περισσότερο το πολυάριθμο και σταθερό πελατολόγιο της SANITEC ABEE.

Στη Νότια νησιωτική Ελλάδα ξεχώρισαν: Στην Κω τα ξενοδοχεία: • HOTEL AKTI

• HOLIDAY VILLAGE

• HOTEL PRINCESS

• ΗΟΤΕL PRINCESS

• AEOLOS BEACH

(COΑSTAL CLUB)

• EVRIPIDES VILLAGE Στη Ρόδο τα: • ΗΟΤΕL «NEOΣ ΟΡΙΖΟΝΤΑΣ» • ΣΩΤΗΡΟΓΛΟΥ ΒΙΛΛΕΣ Στην Κρήτη τα: • TYLISSOS HOTEL

• ΜΑΥΡΟΜΜΑΤΗΣ (ΒΙΛΛΕΣ)

• ELENI VILLAGE

• ΝΙΚΟΛΙΔΑΚΗΣ (ΤΥΜΠΑΚΙ)

• PHILHARMONIE HOTEL

• XIDAS GARDEN

• ΛΥΤΙΝΑΚΗ ΚΑΤΕΡΙΝΑ

• ΦΩΗΣ ΧΑΡΙΤΟΥ ΟΕ

62 | ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

Τα επαναστατικά μοντέλα νιπτήρων μπάνιου MONOBLOC, που κατασκευάζει η SANITEC ABEE εξ’ ολοκλήρου στην Ελλάδα, προορίζονται ειδικά για επαγγελματική χρήση σε ξενοδοχεία, τουριστικά καταλύματα, κοινόχρηστους χώρους υγιεινής, και έχουν κατακτήσει, σε σύντομο χρονικό διάστημα, ευρύ πελατολόγιο ανάμεσα στους Έλληνες επαγγελματίες της φιλοξενίας. Οι νιπτήρες διαθέτουν σκληρό, συμπαγές σώμα και λεία επιφάνεια. Η στιβαρότητα της κατασκευής τους, η αντοχή τους στην πολυχρησία, η σύγχρονη αισθητική και η ποικιλία σχεδίων, τους καθιστά ιδανικούς για κάθε χώρο. Κάθε μοντέλο σχεδιάζεται, παράγεται ξεχωριστά και κόβεται στη μοναδική διάσταση που ταιριάζει ειδικά στον χώρο που προορίζεται να τοποθετηθεί, ακόμη και σε «φάλτσο», με δυνατότητα «μετατόπισης» της γούρνας, αναλόγως με τις ανάγκες του χώρου. Η τοποθέτησή τους είναι

τους αρχιτέκτονες-διακοσμητές των ξενοδοχείων, ακολούθη-

απλή και συνοδεύονται πάντα από το σετ αποχέτευσης. Οι εξαι-

σε τις ακριβείς οδηγίες τους και επέλεξε τις καλύτερες δυνατές

ρετικές πρώτες ύλες εξασφαλίζουν μεγάλη αντοχή σε αντίξοες

λύσεις, ώστε να επιτευχθεί ένα αποτέλεσμα υψηλής αισθητικής,

συνθήκες, όπως στη χρήση χημικών απολυμαντικών, ενώ έχουν

μέσα στα προκαθορισμένα οικονομικά περιθώρια. Έτσι, ενισχύ-

το πλεονέκτημα της δυνατότητας τοπικής επιδιόρθωσης σε περί-

ει τη θέση της στον πολύ απαιτητικό κλάδο των ξενοδοχειακών

πτωση μικροζημιών, χαράξεων, κ.λπ..

προμηθευτών.

Παράγονται σε πλειάδα μοντέρνων χρωμάτων, που μένουν αμε-

Στόχος της είναι να προσφέρει στους επαγγελματίες πελάτες της

τάβλητα στον χρόνο, όπως το λευκό, οι διάφορες αποχρώσεις

ασφαλή προϊόντα υψηλής ποιότητας, που βελτιώνουν τη λει-

γρανίτη και μεταλλικών ορυκτών.

τουργικότητα των χώρων και συμβάλλουν στην ικανοποίηση της

Η SANITEC ABEE συνεργάσθηκε στενά με τους ιδιοκτήτες και

πελατείας τους.

Αφιέρωμα

Δωδεκάνησα

Διατηρούν τη δυναμική τους Ρόδος και Κως

Σε μαθηματική εξίσωση για δυνατούς «παίχτες» εξελίσσεται η φετινή τουριστική σεζόν, καθώς έπειτα από μια πενταετία συνεχούς ανόδου, με αποκορύφωμα την περσινή χρονιά και τις πάνω από 33 εκατομμύρια διεθνείς τουριστικές αφίξεις, εφέτος δείχνει να διαταράσεται ελαφρώς το success story του ελληνικού Tουρισμού. Η ισχυρή ανάκαμψη των ανταγωνιστικών προορισμών της Τουρκίας και η επαναφορά στον τουριστικό «στίβο» της Μεσογείου προορισμών της Βόρειας Αφρικής, προκαλούν «αναταράξεις» στα μέχρι πρόσφατα ήσυχα «νερά» του ελληνικού Τουρισμού και «πονοκέφαλο» στους εμπλεκόμενους με τον ευρύτερο τομέα, όχι για το σήμερα, αλλά κυρίως, για το μέλλον του ελληνικού Τουρισμού. Ενώ πρωτοφανής είναι η αύξηση του μέσου όρου των εσόδων και της μέσης κατά κεφαλή δαπάνης. Στο πλαίσιο αυτών των εξελίξεων, τόσο η Ρόδος, όσο και η Κως, δύο από τους πιο δημοφιλείς, ελληνικούς, τουριστικούς προορισμούς, διατηρούν τη δυναμική τους, καταγράφοντας περιορισμένες μειώσεις, χάρη, κυρίως, στις προσπάθειες των ξενοδόχων, οι οποίοι επιδόθηκαν σε «μπαράζ» προσφορών, προκειμένου να «αναθερμάνουν» τις κρατήσεις, πάγια, ωστόσο, τακτική.

πειτα από πέντε έτη αλλεπάλληλων ρεκόρ, κυρίως σε

τις προσφορές να αποτελούν το βασικό χαρακτηριστικό της, σε

αφίξεις, για τον ελληνικό τουρισμό, τη φετινή τουριστική

όλους ανεξαιρέτως τους δημοφιλείς προορισμούς της χώρας,

σεζόν η κατάσταση είναι κάπως διαφορετική, με τους «ειδικούς»

ανάμεσά τους η Ρόδος και η Κως.

του κλάδου να μιλούν για «διόρθωση των τουριστικών μεγεθών».

Όσον αφορά στη Ρόδο, κι εφέτος παραμένει στο προσκήνιο ως

Ειδικότερα, από την αρχή της τουριστικής περιόδου μέχρι και

αγαπημένος προορισμός για εκατοντάδες χιλιάδες επισκέπτες,

τον Ιούλιο υπήρξε υστέρηση στις κρατήσεις, η οποία σταδιακά

από όλα τα μήκη και τα πλάτη της γης και παρά τον αυξημένο

εξομαλύνθηκε κατά την υψηλή τουριστική περίοδο, με τις κρατή-

ανταγωνισμό, λόγω της δυναμικής επιστροφής των αγορών της

σεις της τελευταίας στιγμής, αποτέλεσμα των γενναίων προσφο-

Τουρκίας και της Β. Αφρικής, το νησί δείχνει να αντιστέκεται σθε-

ρών και εκπτώσεων, στις οποίες προχώρησαν στην πλειοψηφία

ναρά, διατηρώντας τη θέση του στις προτιμήσεις του ταξιδιωτι-

τους οι Έλληνες ξενοδόχοι. Έτσι, λοιπόν, η σεζόν εξελίσσεται με

κού κοινού.

64 | ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

τάξης του 6% στις αφίξεις των ξένων επιβατών στο αεροδρόμιο «Διαγόρας» του νησιού, επιβεβαιώνοντας τις αρχικές εκτιμήσεις των τουριστικών παραγόντων και επιχειρηματιών για «πάγωμα» στις κρατήσεις. Ωστόσο, τον Ιούνιο η εικόνα αυτή ανατράπηκε και, σύμφωνα με τα στοιχεία της Fraport, οι αφίξεις αλλοδαπών τουριστών ήταν αυξημένες κατά 2,1%, εξέλιξη ιδιαίτερα σημαντική, η οποία έρχεται σε συνέχεια της αξιόλογης αύξησης της τάξης του 10% που σημειώθηκε στις αφίξεις τον Ιούνιο του 2018, σε σύγκριση με τον αντίστοιχο μήνα του 2017. Στην πρώτη θέση των αφίξεων, τον μήνα Ιούνιο, βρέθηκαν οι Άγγλοι τουρίστες (81.913), με επόμενους τους Γερμανούς (66.272) και ακολουθούν οι Σουηδοί (31.480), οι Πολωνοί (23.082) και οι Η φετινή σεζόν ξεκίνησε για το νησί, όπως και για πολλούς άλλους

Ρώσοι (22.900).

κύριους τουριστικούς προορισμούς της χώρας, με μειώσεις στις

Σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς, το ποσοστό αύξησης του

προγραμματισμένες πτήσεις, οπότε είναι αναμενόμενο να ολο-

Ιουνίου ήταν αναμενόμενο, αφού ο μήνας είχε πέντε συνολικά

κληρωθεί σημειώνοντας σταθεροποίηση ή μικρή μείωση στον

Κυριακές, ημέρα κατά την οποία σημειώνεται ο μεγαλύτερος

ρυθμό των αφίξεων. Ωστόσο, πρέπει να πούμε ότι άμεση υπήρξε

όγκος αφίξεων στο αεροδρόμιο.

η κινητοποίηση της ροδιακής, ξενοδοχειακής αγοράς, προκειμέ-

Όσον αφορά τον Ιούλιο, περιορισμένη μείωση της τάξης του

νου να μην υπάρξουν δυσάρεστες εξελίξεις, η οποία προχώρησε

1,7% κατέγραψαν οι αφίξεις τουριστών στο αεροδρόμιο «Διαγό-

σε προσφορές ως προς τους ξένους tour operators της τάξης από

ρας» της Ρόδου, σε σύγκριση με τον αντίστοιχο, περυσινό μήνα.

10% έως και 20%, που λειτούργησαν θετικά, αποτρέποντας ουσι-

Ενώ σε επίπεδο επταμήνου, καταγράφηκε «ασθενική» μείωση της

αστικά την ακύρωση πτήσεων και διατηρώντας τις πληρότητες

τάξης του 0,3%, σε σύγκριση με το αντίστοιχο, περυσινό, χρονικό

των ξενοδοχείων.

διάστημα.

Διατηρούνται οι αφίξεις στη Ρόδο

Πιο αναλυτικά, σύμφωνα με τα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα η Fraport, τον Ιούλιο αφίχθησαν στο αεροδρόμιο της Ρό-

Με αρνητικό πρόσημο ξεκίνησε η φετινή τουριστική σεζόν στο

δου 945.556 αλλοδαποί τουρίστες, έναντι 961.753 τον Ιούλιο του

νησί της Ρόδου, αφού τον Μάιο καταγράφηκαν απώλειες της

2018.

ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ | 65

Δωδεκάνησα

Αφιέρωμα

Διεθνείς αεροπορικές αφίξεις στο αεροδρόμιο της Ρόδου «Διαγόρας» (Ιούλιος 2019)

Επιβάτες

Αεροσκάφη

∆ιαµετακόµιση Μ. Βρετανία 944 89.161 84.679 Γερμανία 834 74.365 70.064 Ιταλία 450 34.069 30.485 730 Σουηδία 306 30.844 30.558 Πολωνία 286 26.572 26.333 Ισραήλ 344 26.087 24.824 265 Ρωσία 250 21.993 22.768 Νορβηγία 235 22.209 22.277 Τσεχία 251 20.805 20.752 Δανία 238 20.115 19.726 Γαλλία 234 18.045 16.568 3 Ολλανδία 204 18.051 15.780 414 Αυστρία 186 13.187 12.806 Βέλγιο 194 12.632 11.903 5.590 Φινλανδία 120 11.350 11.567 Σλοβακία 92 8.027 7.824 Ελβετία 110 8.306 7.511 Ουγγαρία 66 4.984 5.050 414 Ρουμανία 40 2.737 2.791 Κύπρος 49 2.329 2.031 Σερβία 33 2.108 2.065 Λουξεμβούργο 24 1.832 1.740 Ουκρανία 18 1.755 1.800 Ιρλανδία 18 1.683 1.646 Λιθουανία 18 1.452 1.612 Αρμενία 16 1.208 758 Εσθονία 14 694 702 Σλοβενία 15 578 745 339 Λίβανος 29 723 546 25 Λετονία 10 516 712 Λευκορωσία 6 362 355 Άλλες χώρες 19 4 15 Σύνολο 5.653 478.783 458.993 7.780 Πηγή: FG Traffic Data Management (προσωρινά στοιχεία)

Χώρα

Αφ. - Αν.

Αφίξεις

Αναχ.

Διεθνείς αεροπορικές αφίξεις στο αεροδρόμιο της Κω «Ιπποκράτης» (Ιούλιος 2019)

Αεροσκάφη

Επιβάτες

∆ιαµετακόµιση Γερμανία 766 69.209 64.401 4 Μ. Βρετανία 498 44.927 42.392 Ολλανδία 276 23.864 19.588 658 Πολωνία 182 16.896 16.904 Ιταλία 212 15.376 13.635 1.020 Τσεχία 128 10.495 10.503 Βέλγιο 151 10.282 9.110 3.380 Αυστρία 132 9.466 9.252 3 Σουηδία 74 7.392 7.306 Ισραήλ 101 7.572 6.978 Ελβετία 101 7.232 6.368 Δανία 66 5.915 5.439 Ρωσία 53 4.867 4.968 Νορβηγία 48 4.177 4.201 Γαλλία 54 3.687 3.558 418 Φινλανδία 24 1.985 2.014 Ιρλανδία 8 753 749 Σλοβακία 9 812 614 Λουξεμβούργο 8 635 606 Σλοβενία 10 514 544 Λετονία 8 527 472 Σερβία 7 386 345 2 Άλλες χώρες 42 253 264 1.329 Total 2.958 247.222 230.211 6.814 Πηγή: FG Traffic Data Management (προσωρινά στοιχεία)

Χώρα

Αφ. - Αν.

Αφίξεις

Αναχ.

Στο ίδιο χρονικό διάστημα αφίχθησαν με πτήσεις εσωτερικού

Συνολικά στο επτάμηνο 2019 αφίχθησαν στη Ρόδο 2.447.372

90.205 επισκέπτες, έναντι 91.162 που είχαν αφιχθεί τον Ιούλιο του

αλλοδαποί τουρίστες, έναντι 2.455.537 το αντίστοιχο, περυσινό,

2018 (μείωση εφέτος 1%).

χρονικό διάστημα.

Συνολικά τον μήνα Ιούλιο αφίχθησαν 1.035.761 ταξιδιώτες στο

Όσον αφορά τον Αύγουστο, οι εκτιμήσεις είναι πως θα κυμανθεί

αεροδρόμιο Ρόδου (με πτήσεις εξωτερικού και εσωτερικού),

οριακά πτωτικά, σε σχέση με πέρυσι, ενώ καλός προβλέπεται ο

έναντι 1.052.915 του αντίστοιχου διαστήματος του 2018 (μείωση

Σεπτέμβριος.

εφέτος 1,6%). (89.161) και ακολούθησαν οι Γερμανοί (74.365), οι Ιταλοί (34.069),

Στα περυσινά επίπεδα η τουριστική κίνηση εφέτος στην Κω

οι Σουηδοί (30.844), οι Πολωνοί (26.572) και οι Ισραηλινοί

Αντίστοιχη με της Ρόδου είναι η εξέλιξη της τουριστικής σεζόν

(26.087).

εφέτος στην Κω, που πρέπει να πούμε ότι, τα τελευταία χρόνια

Πρώτοι σε αφίξεις τον μήνα Ιούλιο ήταν οι Άγγλοι τουρίστες

66 | ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

Η κίνηση στο αεροδρόμιο της Ρόδου «Διαγόρας» στο επτάμηνο Ιανουαρίου-Ιουλίου Μήνες Επιβάτες Ιανουάριος Φεβρουάριος Μάρτιος Απρίλιος Μάιος Ιούνιος Ιούλιος Σύνολο Πτήσεις Ιανουάριος Φεβρουάριος Μάρτιος Απρίλιος Μάιος Ιούνιος Ιούλιος Σύνολο

2019 50.817 46.317 54.129 63.375 69.957 74.100 90.205 448.900 503 432 516 609 720 812 905 4.497

Εγχώρια 2018 58.488 53.263 62.885 64.931 68.386 72.534 91.162 471.649 Domestic 579 503 575 632 718 810 919 4.736

% Μετ. -13,1% -13,0% -13,9% -2,4% 2,3% 2,2% -1,0% -4,8% -13,1% -14,1% -10,3% -3,6% 0,3% 0,2% -1,5% -5,0%

2019

∆ιεθνής 2018

20 198 14 8 219 10.149 165.904 131.826 530.569 563.787 805.090 787.816 945.556 961.753 2.447.372 2.455.537 International 13 11 14 18 47 121 1.237 1.028 3.414 3.681 4.970 5.003 5.653 5.922 15.348 15.784

% Μετ.

2019

Σύνολο 2018

% Μετ.

-89,9% 75,0% -97,8% 25,9% -5,9% 2,2% -1,7% -0,3%

50.837 46.331 54.348 229.279 600.526 879.190 1.035.761 2.896.272

58.686 53.271 73.034 196.757 632.173 860.350 1.052.915 2.927.186

-13,4% -13,0% -25,6% 16,5% -5,0% 2,2% -1,6% -1,1%

18,2% -22,2% -61,2% 20,3% -7,3% -0,7% -4,5% -2,8%

516 446 563 1.846 4.134 5.782 6.558 19.845

590 521 696 1.660 4.399 5.813 6.841 20.520

-12,5% -14,4% -19,1% 11,2% -6,0% -0,5% -4,1% -3,3%

Η κίνηση στο αεροδρόμιο της Κω «Ιπποκράτης» στο επτάμηνο Ιανουαρίου-Ιουλίου Μήνες Επιβάτες Ιανουάριος Φεβρουάριος Μάρτιος Απρίλιος Μάιος Ιούνιος Ιούλιος Σύνολο Πτήσεις Ιανουάριος Φεβρουάριος Μάρτιος Απρίλιος Μάιος Ιούνιος Ιούλιος Σύνολο

2019 17.833 16.995 19.388 20.300 23.623 25.482 33.402 157.023 352 296 340 336 409 485 545 2.763

Εγχώρια 2018 17.360 13.883 8.142 19.366 23.084 26.117 34.686 142.638 Domestic 318 282 165 321 418 489 522 2.515

% Μετ. 2,7% 22,4% 138,1% 4,8% 2,3% -2,4% -3,7% 10,1% 10,7% 5,0% 106,1% 4,7% -2,2% -0,8% 4,4% 9,9%

2019

∆ιεθνής 2018

0 3 0 0 209 458 47.285 25.717 278.340 290.227 416.836 411.195 484.247 488.306 1.226.917 1.215.906 International 2 1 0 4 6 8 387 232 1.831 1.920 2.564 2.671 2.958 3.130 7.748 7.966

% Μετ.

2019

Σύνολο 2018

% Μετ.

-100,0% -54,4% 83,9% -4,1% 1,4% -0,8% 0,9%

17.833 16.995 19.597 67.585 301.963 442.318 517.649 1.383.940

17.363 13.883 8.600 45.083 313.311 437.312 522.992 1.358.544

2,7% 22,4% 127,9% 49,9% -3,6% 1,1% -1,0% 1,9%

100,0% -100,0% -25,0% 66,8% -4,6% -4,0% -5,5% -2,7%

354 296 346 723 2.240 3.049 3.503 10.511

319 286 173 553 2.338 3.160 3.652 10.481

11,0% 3,5% 100,0% 30,7% -4,2% -3,5% -4,1% 0,3%

έχει επιστρέψει δυναµικά στο «παιχνίδι», µε το 2018, µάλιστα, να

ζουν εκπρόσωποι τουριστικών φορέων και επαγγελµατίες του

αποτελεί έτος-ρεκόρ για το νησί του Ιπποκράτη ως τουριστικό

νησιού.

προορισµό.

Ο Ιούλιος έκλεισε µε πτώση 1% για το αεροδρόµιο της Κω, ενώ

Αν και η τουριστική σεζόν ξεκίνησε όχι και µε τους καλύτερους

σε επίπεδο διεθνών αφίξεων παρατηρήθηκε οριακή πτώση 0,8%.

οιωνούς, αφού ο Μάιος ήταν ο χειρότερος των τελευταίων πέντε

Αντίθετα, µειωµένη κατά 3,7% ήταν η κίνηση από την εγχώρια

χρόνων, µε πτώση στις πληρότητες κατά 20%, ενώ υποτονικά ξε-

αγορά, αποδεικνύοντας πως, όπως και σε άλλους, δηµοφιλείς,

κίνησε και ο Ιούνιος, σε σχέση µε πέρυσι. Ωστόσο, στη συνέχεια,

ελληνικούς, τουριστικούς προορισµούς, η ελληνική αγορά παρα-

από τα τέλη Ιουνίου και τον Ιούλιο η κατάσταση εξοµαλύνθηκε

µένει σε χαµηλά επίπεδα.

και η σεζόν για την Κω αναµένεται να κλείσει µε µία µικρή διόρ-

Καλύτερη, πάντως, είναι η εικόνα της επιβατικής κίνησης σε επί-

θωση, της τάξης του -2% µε -4%, αµελητέα, όταν τα προηγούµενα

πεδο επταµήνου στο αεροδρόµιο της Κω, η οποία εµφανίζεται

έτη υπήρξε σηµαντική άνοδος των επισκεπτών, όπως υποστηρί-

αυξηµένη κατά 1,9%.

ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ | 67

Αφιέρωμα

Δωδεκάνησα

ΜΑΝΟΣ Ν. ΚΟΝΣΟΛΑΣ

ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ - ΒΟΥΛΕΥΤΗΣ Ν.Δ. ΝΟΜΟΥ ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΟΥ & ΑΝ. ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ

Μεγάλες, αλλά όχι ανεξάντλητες οι αντοχές Ρόδου και Κω • Καθιέρωση ενιαίου ΦΠΑ 11% σε όλο το τουριστικό πακέτο Άνθρωπος με ιδανικά, που δεν κάνει συμβιβασμούς και «εκπτώσεις» σε θέματα αρχών και αξιών. Πολιτικός με όραμα, ο οποίος δεν διστάζει να συγκρουστεί με αντιλήψεις και πρόσωπα, που εκπροσωπούν αρνητικές πλευρές της πολιτικής. Είναι ο ίδιος ο οποίος έχει βάλει στοίχημα με τον εαυτό του να μπορεί να κοιτάζει στα μάτια τους πολίτες. Τους Δωδεκανήσιους πολίτες, οι οποίες τον εξέλεξαν πρώτο σε σταυρούς προτίμησης Βουλευτή Δωδεκανήσου, και όχι μόνο. Μάνος Κόνσολας. Ο Καρπάθιος, στον οποίο ο πρωθυπουργός εμπιστεύθηκε -μαζί με τον υπουργό, Χάρη Θεοχάρη- το χαρτοφυλάκιο του Τουρισμού, ο Επίκουρος Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου, με την πολύτιμη εμπειρία στην εκπαίδευση και την αξιόλογη διδακτική, διοικητική, ερευνητική και συγγραφική «δράση». Σε συνέντευξή του στο «ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ», με αφορμή το αφιέρωμα του περιοδικού στα Δωδεκάνησα, ο υφυπουργός Τουρισμού μιλάει για τη φετινή τουριστική σεζόν, τονίζοντας ότι, παρά την οριακή αύξηση των εσόδων, υπάρχουν ενδείξεις στασιμότητας και «κόπωσης» και αφήνει αιχμές εναντίον της προηγούμενης κυβέρνησης ότι, είχε αφήσει τον Τουρισμό στον «αυτόματο πιλότο». Αναφερόμενος στην περίπτωση της Ρόδου και της Κω, υποστηρίζει ότι καταγράφουν υψηλές επιδόσεις στον τουρισμό, αφού οι επιχειρηματίες αντιμετωπίζουν το πρόβλημα ανταγωνιστικότητας, που προκύπτει από τις φορολογικές επιβαρύνσεις, απορροφώντας το σχετικό κόστος και δίνοντας ανταγωνιστικές τιμές. Φυσικά, από το «τραπέζι» της συζήτησης δεν θα μπορούσε να απουσιάζει το πρόγραμμα και οι δράσεις του υπουργείου Τουρισμού, με τον κ. Κόνσολα να αναφέρεται στο πρώτο «κύμα» μείωσης των φορολογικών επιβαρύνσεων και να λέει πως θα ακολουθήσει ο αναπτυξιακός νόμος, το «ξεμπλοκάρισμα» ώριμων επενδυτικών σχεδίων στον τουρισμό, το νέο χωροταξικό, που θα ανοίξει τον δρόμο για την υλοποίηση επενδύσεων και η καθιέρωση ενιαίου ΦΠΑ 11% σε όλο το τουριστικό πακέτο. 68 | ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

Βαίνοντας προς την ολοκλήρωση της περιόδου αιχμής της φετινής τουριστικής σεζόν, ποια είναι τα στοιχεία που έχετε για την πορεία του Τουρισμού στη Ρόδο και την Κω, δύο από τους πιο δημοφιλείς, ελληνικούς τουριστικούς προορισμούς, αλλά και συνολικά για τον ελληνικό Τουρισμό και ποιες είναι οι επιπτώσεις από την ολική επαναφορά της Τουρκίας και προορισμών της Βόρειας Αφρικής στην πορεία των τουριστικών ροών εφέτος στη χώρα μας;

τα παραπάνω, όπως, ίσως γνωρίζουν όσοι µε παρακολουθούν, τα

Περιµένουµε το τέλος της τουριστικής περιόδου για να µιλήσου-

από την πλευρά µας.

επισηµαίνω διαρκώς, εδώ και 4 χρόνια, τονίζοντας ότι ο τουρισµός µας πρέπει να βγει από τον αυτόµατο πιλότο, να διαµορφώσουµε ένα εθνικό στρατηγικό σχεδιασµό, σε βάθος χρόνου, που να συνοδεύεται από ένα νέο φορολογικό και επενδυτικό πλαίσιο. Η «κόπωση» που καταγράφεται το 2019 αποτελεί µια σαφή προειδοποίηση και για το 2020, γι’ αυτό και υπάρχει άµεση αντίδραση

µε µε στοιχεία και να καθορίσουµε το πρόσηµο. Είναι γεγονός,

του τουρισµού µας, λόγω της υψηλής φορολογίας και ο τρίτος, η

Η Ρόδος και η Κως είναι δύο ισχυρά brand names, που τη φετινή τουριστική περίοδο δείχνουν να αντιστέκονται και να διατηρούν την προνομιακή τους θέση στον ελληνικό Τουρισμό. Εκτός από την τιμολογιακή πολιτική, την οποία επαναπροσάρμοσαν οι ξενοδόχοι στα δύο αυτά νησιά, που πιστεύετε ότι οφείλεται αυτό;

αδυναµία της χώρας µας να εµπλουτίσει και να διαφοροποιήσει

Πραγµατικά η δυναµική της Ρόδου και της Κω επιδεικνύει µεγά-

το τουριστικό της προϊόν, µέσα από την προσέλκυση επενδύσεων

λες αντοχές, οι οποίες, όµως, δεν είναι ανεξάντλητες. Τα δύο αυτά

µεγάλης κλίµακας και την ανάπτυξη νέων µορφών τουρισµού. Όλα

νησιά καταγράφουν υψηλές επιδόσεις στον τουρισµό, αφού οι

πάντως, ότι, παρά την οριακή αύξηση των εσόδων, υπάρχουν ενδείξεις στασιµότητας και «κόπωσης», που οφείλονται σε τρεις παράγοντες. Ο πρώτος είναι η ανάκαµψη των αγορών της Τουρκίας και της Αιγύπτου, ο δεύτερος το πρόβληµα ανταγωνιστικότητας

επιχειρηµατίες αντιµετωπίζουν το πρόβληµα ανταγωνιστικότη-

Η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, προχώρησε στην πρώτη παρέμβαση μείωσης των φορολογικών επιβαρύνσεων που επιβλήθηκαν τα τέσσερα τελευταία χρόνια, με τη μείωση του ΕΝΦΙΑ, κάτι πολύ σημαντικό για τις τουριστικές επιχειρήσεις και τα καταλύματα, αφού η κυβέρνηση του κ. Τσίπρα είχε αυξήσει τον ΕΝΦΙΑ σε αυτά, καταργώντας τη διάταξη για τα ειδικά κτίρια. Ακολουθεί η μείωση του φορολογικού συντελεστή για τις επιχειρήσεις στο 24% για το 2020 και στο 20% για το 2021 από 28% που είναι σήμερα.

τας, λόγω των φορολογικών επιβαρύνσεων, απορροφώντας το σχετικό κόστος και δίνοντας ανταγωνιστικές τιµές. Αυτό δεν µπορεί να γίνεται στο διηνεκές. Η κυβέρνηση της Νέας ∆ηµοκρατίας, προχώρησε στην πρώτη παρέµβαση µείωσης των φορολογικών επιβαρύνσεων που επιβλήθηκαν τα τέσσερα τελευταία χρόνια, µε τη µείωση του ΕΝΦΙΑ, κάτι πολύ σηµαντικό για τις τουριστικές επιχειρήσεις και τα καταλύµατα, αφού η κυβέρνηση του κ. Τσίπρα είχε αυξήσει τον ΕΝΦΙΑ σε αυτά, καταργώντας τη διάταξη για τα ειδικά κτίρια. Ακολουθεί η µείωση του φορολογικού συντελεστή για τις επιχειρήσεις στο 24% για το 2020 και στο 20% για το 2021 από 28% που είναι σήµερα. Ρόδος και Κως, αλλά και τα άλλα νησιά της ∆ωδεκανήσου, έχουν πολλές και αναξιοποίητες ακόµα δυνατότητες τουριστικής ανάπτυξης. Πέρα από τη µείωση των φόρων σε αυτό το πρώτο τρί-

ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ | 69

Αφιέρωμα

Δωδεκάνησα

µηνο, θα έρθει και ένας νέος αναπτυξιακός νόµος, που θα βάλει

µικρή κάµψη που καταγράφεται, τα στοιχεία της Τράπεζας της

τέλος στα εµπόδια που τίθενται στην ανάπτυξη της επιχειρηµατι-

Ελλάδας για τον Ιούνιο, δείχνουν αύξηση των εσόδων για τον

κής και οικονοµικής δραστηριότητας στον τουρισµό.

τουρισµό κατά 16,4%, παρά το γεγονός ότι οι αφίξεις ταξιδιωτών παρέµειναν στα ίδια επίπεδα, σε σχέση µε τον Ιούνιο του 2018.

Ποιες, κατά τη γνώμη σας, είναι οι δυνατότητες και οι προοπτικές της Ρόδου και της Κω στο διεθνές, τουριστικό στερέωμα και ποιος πρέπει να είναι ο προσανατολισμός τους;

Θα περιµένουµε τα στοιχεία του Ιουλίου και του Αυγούστου για

Η Ρόδος και η Κως, είναι δύο προορισµοί που µπορούν να διαφο-

επισκέπτες µε υψηλό εισόδηµα, να συνδέσουµε τον τουρισµό

ροποιήσουν το τουριστικό τους προϊόν, καθώς και να απευθυν-

µας µε την έννοια της ποιότητας σε όλα τα επίπεδα.

να έχουµε µια πιο σαφή εικόνα, αλλά οφείλω να επισηµάνω ότι για εµάς σηµασία έχουν τα έσοδα. Θέλουµε να προσελκύσουµε

θούν σε επισκέπτες υψηλού εισοδήµατος.

επενδύσεις µε σύνθετα τουριστικά καταλύµατα νέων και υψηλής

Ποια είναι τα στοιχεία εκείνα τα οποία θα μπορούσαν να καταστήσουν πιο ανταγωνιστικό το τουριστικό προϊόν μας και ποιες οι πρωτοβουλίες του υπουργείου Τουρισμού;

ποιότητας υπηρεσιών. Η κρουαζιέρα αποτελεί, επίσης, έναν το-

Ήδη έχουµε το πρώτο «κύµα» µείωσης των φορολογικών επιβα-

µέα στον οποίο η Ρόδος πρέπει να δώσει βαρύτητα. Το νησί της

ρύνσεων. Θα ακολουθήσει ο αναπτυξιακός νόµος, ενώ στο πεδίο

Ρόδου έχει όλες τις προϋποθέσεις για να αναδειχθεί σε ένα από τα

του συµβολισµού και της ουσίας εντάσσεται το «ξεµπλοκάρισµα»

µεγαλύτερα home port της Μεσογείου, ιδιαίτερα σε µια συγκυρία

ώριµων επενδυτικών σχεδίων στον τουρισµό.

που η παγκόσµια κρουαζιέρα κινείται ανοδικά.

«Λυδία Λίθος», όπως έχω αναφέρει, είναι το νέο χωροταξικό, που

Η µεγάλη επένδυση στο γκολφ Αφάντου θα είναι µόνο η αρχή για τη Ρόδο, στην οποία µπορούν να γίνουν και άλλες µεγάλες

θα ανοίξει τον δρόµο για την υλοποίηση επενδύσεων. Από εκεί και πέρα, η µείωση των φόρων θα συνεχιστεί. Στόχος µας είναι οι υψηλοί ρυθµοί ανάπτυξης, που θα µας δώσουν τη δυνατότητα να προχωρήσουµε σε µεγαλύτερες φορολογικές ελαφρύνσεις, ενώ ισχύει στο ακέραιο η δέσµευσή µας για ενιαίο ΦΠΑ 11% σε όλο το τουριστικό πακέτο. Πρέπει να σας πω, όµως, ότι οι έννοιες της ανταγωνιστικότητας και της ανάπτυξης στον τουρισµό έχουν πολυπαραγοντικό πρόσηµο, συνδέονται και µε την αναβάθµιση της τουριστικής εκπαίδευσης, που για την κυβέρνηση αποτελεί κορυφαίο στόχο. Ο ίδιος ο Πρωθυπουργός πιστεύει στη δυναµική που θα δηµιουργήσει ένα Πανεπιστήµιο προσανατολισµένο στις τουριστικές Σε ό,τι αφορά στην Κω, υπάρχει µεγάλο επενδυτικό ενδιαφέρον για

σπουδές, µε ελληνόφωνα και αγγλόφωνα τµήµατα, µε σύγχρονες

τουριστικές εγκαταστάσεις, το οποίο οφείλουµε να ενισχύσουµε. Η

ειδικότητες και νέα προγράµµατα σπουδών, που θα αντιστοιχούν

Κως, πιστεύω ότι µπορεί να αποτελέσει πυλώνα ανάπτυξης του του-

στις ανάγκες της αγοράς.

ρισµού υγείας, διαµορφώνοντας όλες τις αναγκαίες προϋποθέσεις

Το επόµενο διάστηµα θα υλοποιηθεί σειρά πρωτοβουλιών και

και αξιοποιώντας το, τεράστιας εµβέλειας, brand του Ιπποκράτη.

παρεµβάσεων προς αυτή την κατεύθυνση, ενώ θα λειτουργή-

Όταν µιλάµε για πολυκεντρική τουριστική ανάπτυξη, εννοούµε

σουν και νέες σχολές ξεναγών.

ότι κάθε προορισµός µπορεί και πρέπει να σχεδιάζει και να υλοποιεί το δικό του αναπτυξιακό πρότυπο στον τουρισµό.

Πιστεύετε ότι το 2019 θα είναι μια καλή χρονιά για τον ελληνικό Τουρισμό και ποια είναι η πρόβλεψή σας, μεσοπρόθεσμα, για την πορεία της χώρας ως τουριστικού προορισμού;

Ελλάδα δεν είναι μόνο ήλιος και θάλασσα; Ποια τα περιθώρια ανάπτυξης θεματικών μορφών τουρισμού στη χώρα μας και ποιες οι προγραμματιζόμενες ενέργειές σας για την επέκταση της τουριστικής σεζόν; Η διαφοροποίηση του τουριστικού µας προϊόντος και η στροφή

Για εµάς, όπως µου έχει δοθεί πολλές φορές η ευκαιρία να ανα-

σε νέες µορφές τουρισµού αποτελούν προϋποθέσεις για να αντι-

φέρω, ο κρίσιµος και καθοριστικός δείκτης δεν είναι τόσο ο αριθ-

µετωπιστεί το πρόβληµα της εποχικότητας και της µονοκαλλιέρ-

µός των επισκεπτών, όσο τα έσοδα. Παρά τη στασιµότητα και τη

γειας στον τουρισµό.

70 | ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

Υπάρχουν µεγάλες δυνατότητες και προοπτικές στον θαλάσσιο τουρισµό, στον τουρισµό υγείας, στον καταδυτικό τουρισµό, στον θρησκευτικό τουρισµό, αλλά και στον τουρισµό city break. Αρκεί, βεβαίως, να αντιµετωπιστούν στρεβλώσεις και να καλυφθούν θεσµικά κενά που υπάρχουν. Για παράδειγµα, δεν είναι τόσο δύσκολο να καθιερώσουµε ενιαίο εισιτήριο εισόδου σε αρχαιολογικούς χώρους και µετακινήσεις µε τα µέσα µαζικής µεταφοράς για τους τουρίστες στην Αθήνα, κάτι που γίνεται σε πολλές ευρωπαϊκές πόλεις. Ένα δεύτερο παράδειγµα, συνδέεται µε τον καταδυτικό τουρισµό,

Το φαινόμενο των βραχυχρόνιων μισθώσεων είναι μια διεθνής τάση, δημιουργεί εισόδημα, τροφοδοτεί την οικοδομή. Αυτή τη στιγμή, είναι δεδομένο ότι η άναρχη ανάπτυξή του οδηγεί σε απώλεια φορολογικών εσόδων, ενώ τίθενται και άλλα ζητήματα, που σχετίζονται με την ποιότητα των υπηρεσιών σε αυτά τα καταλύματα και την πιστοποίησή τους.

που για να αναπτυχθεί χρειάζεται να γίνουν συγκεκριµένες κινήσεις, όπως η κατάργηση του ορίου έκτασης των 2 χιλιοµέτρων για

επίσης, ότι τα αδήλωτα καταλύµατα, που δεν έχουν αριθµό µη-

καταδυτικά πάρκα, η απλοποίηση της διαδικασίας αδειοδότησης,

τρώου ακινήτου, θα πρέπει να αποκλείονται από τις πλατφόρµες.

η αξιοποίηση ενάλιων αρχαιοτήτων, µε τη δηµιουργία υποβρύχι-

Μια δεύτερη παρέµβαση, που θεωρώ επιβεβληµένη, είναι η πι-

ων µουσείων, µε τη συνεργασία δηµόσιου και ιδιωτικού τοµέα.

στοποίηση υπηρεσιών και οι προδιαγραφές ασφαλείας για τους

Θα σας έλεγα, επίσης, ότι η επιµήκυνση της τουριστικής περιόδου,

επισκέπτες σε αυτά τα καταλύµατα.

περνάει µέσα από το άνοιγµα σε νέες αγορές και σε επισκέπτες µε

Η ελεύθερη οικονοµία δεν επιδέχεται αντιλήψεις κρατισµού άλ-

διαφορετικές ταξιδιωτικές συνήθειες, που δεν ταξιδεύουν µόνο

λων εποχών, πρέπει, όµως, να διέπεται από σταθερούς και ορθο-

το καλοκαίρι. Μια τέτοια µεγάλη τουριστική αγορά είναι η Κίνα.

λογικούς κανόνες, που θα ισχύουν για όλους.

Η υπερφορολόγηση του τουριστικού-ξενοδοχειακού κλάδου και η «γιγάντωση» του φαινομένου των βραχυχρόνιων μισθώσεων δημιουργούν ένα δυσμενές επιχειρηματικό περιβάλλον για τα ξενοδοχεία. Πως σκοπεύετε να αντιμετωπίσετε το θέμα αυτό;

Επί σειρά ετών, οι ακτοπλοϊκές συνδέσεις αποτελούν την «Αχίλλειο πτέρνα» του ελληνικού τουρισμού. Πως σκοπεύετε να αντιμετωπίσετε κι αυτό το θέμα; Ποιες είναι οι προτάσεις σας προς το αρμόδιο υπουργείο;

Αν υπήρχε εθνικό στρατηγικό σχέδιο για τον τουρισµό, τα προηγού-

Είµαστε ήδη σε επαφή µε το υπουργείο Ναυτιλίας για αυτό το ζή-

µενα χρόνια, θα υπήρχε πρόβλεψη και σχεδιασµός για το airbnb.

τηµα. Έχει έρθει η ώρα η σκοπιµότητα έγκρισης µιας ακτοπλοϊκής

Το φαινόµενο των βραχυχρόνιων µισθώσεων είναι µια διεθνής

σύνδεσης να αποκτήσει αναπτυξιακά χαρακτηριστικά. Για παρά-

τάση, δηµιουργεί εισόδηµα, τροφοδοτεί την οικοδοµή. Αυτή τη

δειγµα, η σύνδεση της Θεσσαλονίκης και των µεγάλων λιµανιών

στιγµή, είναι δεδοµένο ότι η άναρχη ανάπτυξή του οδηγεί σε

της Βορείου Ελλάδας µε τα νησιά του Αιγαίου είναι ένα εύλογο

απώλεια φορολογικών εσόδων, ενώ τίθενται και άλλα ζητήµατα,

αίτηµα όλων των τοπικών φορέων του τουρισµού.

που σχετίζονται µε την ποιότητα των υπηρεσιών σε αυτά τα κατα-

Επιπρόσθετα, ένα ακτινωτό και συνδυασµένο σύστηµα µεταφο-

λύµατα και την πιστοποίησή τους.

ρών που θα εµπεριέχει αεροπλάνο, υδροπλάνο και πλοίο, είναι η

Υπάρχει ένα ελλιπές φορολογικό και ελεγκτικό πλαίσιο, που αντι-

ιδανική λύση για την τουριστική ανάπτυξη µικρών νησιών.

µετωπίζεται µόνο µέσα από µια συµφωνία µε τις πλατφόρµες

Όλα αυτά, θα µπουν στο «τραπέζι» στη συνάντηση που θα έχου-

βραχυχρόνιων µισθώσεων, που θα πρέπει να παρακρατούν άµε-

µε µε το υπουργείο Ναυτιλίας, αλλά και το υπουργείο Υποδοµών

σα τον φόρο και να τον αποδίδουν στο δηµόσιο. Είναι δεδοµένο,

και Μεταφορών.

ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ | 71

Αφιέρωμα

Δωδεκάνησα

ΑΝΤΩΝΗΣ ΚΑΜΠΟΥΡΑΚΗΣ ΔΗΜΑΡΧΟΣ ΡΟΔΟΥ

Στόχος μας μια νέα Ρόδος Άνθρωπος των έργων, οραματιστής και πραγματιστής ταυτόχρονα, αγχίνους και τολμηρός, με καθαρή σκέψη, ειλικρινή λόγο και αδιαπραγμάτευτες αρχές και αξίες, ο Αντώνης Καμπουράκης είναι όχι απλά ο νέος δήμαρχος Ρόδου, αλλά ο δήμαρχος όλων των Ροδιτών, χωρίς εξαιρέσεις και χωρίς αποκλεισμούς, όπως, άλλωστε, ο ίδιος δηλώνει. Ο «μπροστάρης» στην προσπάθεια να «γυρίσει σελίδα» η Ρόδος.

το άρθρο του στο «ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ», ο Αντώνης

µας ξανακάνει περήφανους, οφείλουµε να τιµήσουµε στο ακέ-

Καµπουράκης παρουσιάζει τις σκέψεις, το όραµα και το

ραιο και δεν µπορούµε, για κανένα λόγο και για καµιά αιτία, να

σχέδιό του για τη νέα Ρόδο. Για µια Ρόδο, απελευθερωµένη, όπως

διαψεύσουµε τις προσδοκίες των συµπολιτών µας.

χαρακτηριστικά λέει, από τον κακό της εαυτό και τις προκαταλή-

Σε µια στιγµή-ορόσηµο για τη ζωή µου, κατά την ορκωµοσία µου

ψεις της. Που µπορεί να βλέπει κατάµατα το µέλλον. Για µια Ρόδο,

ως ∆ήµαρχος της Ρόδου, του τόπου µας, του νησιού στο οποίο

που θα λάµπει ξανά!

χρωστάω και χρωστάµε όλοι, ό,τι είµαστε, δεσµεύτηκα να τιµήσω

Και αναλύει το νέο πρότυπο αυτοδιοίκησης, που σκοπεύει να

στο ακέραιο την εντολή σας, µε τη διαρκή προσπάθειά µου, για

εφαρµόσει, όπου είναι αδιαπραγµάτευτη η πιστή τήρηση της νο-

το καλό και την προκοπή του τόπου µας. Να αποδειχτώ άξιος αυ-

µιµότητας και η µηδενική ανοχή στην καταστρατήγηση ή την πα-

τής της αγάπης και της εµπιστοσύνης στο πρόσωπό µου.

ράκαµψη του νόµου και στο οποίο ο ∆ήµος είναι ανοιχτός στον

∆εσµεύτηκα επίσης, να είµαι ∆ήµαρχος όλων των Ροδιτών. Χωρίς

∆ηµότη.

εξαιρέσεις και χωρίς αποκλεισµούς.

«Ζούµε, σε µια ιστορική συγκυρία, µεγάλων προκλήσεων. Μέσα

Οι ∆ηµοτικές Εκλογές του Μαΐου 2019, ανήκουν πλέον στο παρελ-

σε έναν κόσµο, που αλλάζει, µε ταχύτατους ρυθµούς. Με ανοιχτές

θόν. Από σήµερα, κοιτάζουµε µπροστά, και µόνο µπροστά. Μια

ακόµη τις πληγές της οικονοµικής κρίσης, που ταλάνισε τη χώρα

νέα αρχή για όλους. Μια νέα Αρχή, που αντιλαµβάνεται την άσκη-

µας. Με βαθιά χαραγµένα στο κοινωνικό σώµα τα µελανά σηµά-

ση του ∆ηµόσιου καθήκοντος, ως προσφορά στον τόπο µας και

δια, από την ηθική χρεωκοπία, αρχών και αξιών. Για να υπερβού-

τους ανθρώπους του. Κατάθεση δυνάµεων και ψυχής, ως ανταπό-

µε το χθες, για να πάµε µπροστά, είναι επιβεβληµένη η αλλαγή

δοση σε όσα αυτός ο ευλογηµένος τόπος µας έδωσε. Και συνεχίζει

νοοτροπίας. Να κάνουµε µια Νέα Αρχή. Να τραβήξουµε µια «κόκ-

να µας δίνει. Θεµέλιο αυτής της νέας αρχής, είναι η υπεύθυνη αντα-

κινη γραµµή», από όσα µας καταδυνάστευσαν και πλήγωσαν το

πόκρισή µας σε βασικά αυτονόητα, που πρέπει να χαρακτηρίζουν

νησί µας. Να ξαναζωντανέψουµε θεµελιώδεις αρχές και αξίες, για

τη δηµόσια ζωή στο νησί µας. Προκειµένου να καταφέρουµε να

την πολιτική και τη δηµοκρατία.

κινηθούµε γρήγορα προς το µέλλον, µε όραµα και κοινή λογική.

Για να γυρίσουµε σελίδα και για να ξεκινήσουµε από το «Άλφα»,

Αν και αυτονόητα, παρέµειναν ζητούµενα. Αποδεδειγµένα, αυτό

όπως… Αποτελεσµατικότητα, Αξιοκρατία, Αξιολόγηση, Ανάπτυ-

δεν έδωσε καλά αποτελέσµατα. ∆ιότι όσο ξεχάστηκαν τα αυτονό-

ξη, Ασφάλεια, Αναγέννηση, Αλήθεια. Αυτή είναι η εντολή, που

ητα, τόσο πολλαπλασιάστηκαν τα πολιτικά «αυτοάνοσα». Γεµίσαµε

πήραµε από τις Ροδίτισσες και από τους Ροδίτες, στους οποίους

παθογένειες, που πρέπει να γιατρέψουµε για να πάµε µπροστά ως

απευθυνθήκαµε µε καθαρότητα και ειλικρίνεια, παρουσιάζοντας

κοινωνία. Η θέση µας λοιπόν είναι σαφής και κρυστάλλινη. Η νέα

το πρόγραµµά µας και τις θέσεις µας. Για το σήµερα και για το

αρχή για το νησί µας, δεν µπορεί παρά να στηριχτεί στη βάση πέντε

αύριο της Ρόδου µας. Αυτή την εντολή, για µια νέα αρχή, που θα

αυτονόητων χαρακτηριστικών, που θα πρέπει όλοι να επιδείξουµε:

72 | ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

Για το καλό όλων µας σήµερα, αλλά και για το καλό των γενιών που

Συνεργασία παντού και µε όλους, λοιπόν. Με µία και µόνη προϋ-

έρχονται, µετά από µας.

πόθεση: Να προχωράµε µαζί προς το αύριο. Και όχι να µένουµε

Πρώτον: Ψάχνουµε για το καλό. Για το θετικό. Ψάχνουµε για λύσεις.

αδρανείς και όµηροι του χθες.

Τα ψέµατα κάποτε τελειώνουν. Όπως και ο παραλογισµός να σπα-

Τρίτον: Ανοιχτός ∆ήµος. Ο ∆ήµος της Ρόδου θα είναι ∆ήµος ανοι-

ταλιέται όλη η ενέργεια στο πως θα βρεθούν δικαιολογίες, αντί να

χτός στον ∆ηµότη. Η αυτοδιοίκηση είναι θεσµός, που από το Σύ-

βρεθούν οι λύσεις, για προβλήµατα που χρονίζουν και σωρεύονται.

νταγµα καθιερώνεται ως ο εγγύτερος φορέας ∆ιοίκησης στον πο-

Προτεραιότητα πρέπει να είναι οι λύσεις. Η διαρκής στόχευση στην

λίτη. Ο ∆ήµος δεν υπάρχει, ούτε για τον ∆ήµαρχο, ούτε για τους

ανάπτυξη του τόπου, στη βελτίωση της καθηµερινότητας, στην ενί-

∆ηµοτικούς Συµβούλους.

σχυση της οικονοµικής και κοινωνικής συνοχής, των δηµοτών µας.

Υπάρχει για να νοιάζεται και για να φροντίζει τους ∆ηµότες του.

Με ρεαλιστικό σχέδιο, µε ορθή ιεράρχηση, µε πλατιά συναίνεση.

Αυτή είναι η αποστολή του.

∆εύτερον: Συνεργασία. Τίποτα µεγάλο δεν µπορεί να είναι έργο

Και η εκπλήρωσή της είναι αυτονόητο καθήκον, για όλους εµάς.

ενός. Πάντα χρειάζεται να ενωθούν πολλά µυαλά και πολλά χέρια

Πάνω απ’ όλα και απ’ όλους, είναι οι Ροδίτισσες και οι Ροδίτες. Αυ-

για να ανοίξουµε δρόµους, που θα µας πηγαίνουν στο αύριο.

τοί είναι οι µόνοι εντολείς µας, σε αυτούς µόνον λογοδοτούµε.

Γι’ αυτό, πρωτίστως, οφείλουµε να αντιµετωπίζουµε το ∆ηµοτικό

Και αυτοί είναι οι τελικοί κριτές µας.

Συµβούλιο, ως κορυφαίο όργανο ∆ηµοκρατικής λειτουργίας, ως

Τέταρτον: Υπηρετούµε µε ακεραιότητα. Όπως µας κληροδότησε

«όχηµα», για να πάµε τη Ρόδο µπροστά. Με πνεύµα Ενότητας, Συλ-

ο Θουκυδίδης: «Αι πόλεις άριστα οικούνται, εάν οι πολίται τοις άρ-

λογικότητας και Υπευθυνότητας.

χουσι πείθονται, οι δε άρχοντες τοις νόµοις».

Όλοι µας είµαστε επιλογή του εκλογικού σώµατος. Και όλοι πρέπει

Είναι αδιαπραγµάτευτη για εµάς, η πιστή τήρηση της νοµιµότη-

να τιµήσουµε την εντολή των συµπολιτών µας.

τας και η µηδενική ανοχή στην καταστρατήγηση ή την παράκαµ-

Οι θεσµικά διακριτοί ρόλοι µειοψηφιών και πλειοψηφίας, δεν εί-

ψη του νόµου. Πάντα, και όχι «α λα καρτ». Το πνεύµα του νόµου,

ναι εµπόδιο για Συνεργασία, Συµπόρευση και Συναντίληψη για

ήταν ανέκαθεν η ορθή πυξίδα για την πορεία προς την επιτυχία.

τα προβλήµατα του τόπου. Αναγνωρίζοντας πάντα ως θεµιτή την

Να εργαστούµε σκληρά, έντιµα, χωρίς σκοπιµότητες. Μακριά από

έκφραση της διαφορετικής άποψης και της καλόπιστης κριτικής.

κάθε ιδιοτέλεια ή προσωπικό συµφέρον. Κι αυτό δεν επαφίεται

Της παραγωγικής κριτικής. Με προτάσεις συγκεκριµένες. Αλλά η

µόνον στην ηθική προσωπικότητα του καθενός µας. Αλλά, πρωτί-

συνεργασία δεν αφορά µόνον στο ∆ηµοτικό Συµβούλιο.

στως, στην ευλαβική τήρηση της ορθολογικής νοµιµότητας.

Ο ίδιος σεβασµός επιβάλλεται στη λειτουργία όλων των συλλογι-

Πέµπτον: Η άµιλλα. «Όπου άµιλλα ενταύθα και νίκη εστί», έλεγαν

κών οργάνων και των υπηρεσιών του ∆ήµου. Για να λειτουργούµε

οι σοφοί πρόγονοί µας και καλά θα κάνουµε να τους ακούσουµε.

υπεύθυνα, χωρίς διακρίσεις.

Αντιµέτωπη µε σειρά προκλήσεων και ευκαιριών, απόρροια της

Με ήθος, διαφάνεια, επιµονή και αποφασιστικότητα. Η συνεργασία

εσωτερικής, αλλά και της διεθνούς πραγµατικότητας, η Ρόδος κα-

αφορά επίσης την Περιφέρεια, τους συλλογικούς φορείς, τους εκ-

λείται να αποδείξει ότι µπορεί µε επιτυχία να προσαρµοστεί στις

προσώπους της κοινωνίας των πολιτών. Κάθε δηµότη ξεχωριστά.

νέες αντιλήψεις και στις σύγχρονες ανάγκες. Είναι προφανές, ότι

ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ | 73

Αφιέρωμα

Δωδεκάνησα

δογµατικές αντιλήψεις και αναχρονιστικές νοοτροπίες, που αποτελούν τροχοπέδη για την πορεία µας, πρέπει να µείνουν οριστικά στο περιθώριο. Και τέτοια είναι η νοοτροπία του «να ψοφήσει η κατσίκα του γείτονα». Είναι µια νοοτροπία, που δηλητηριάζει µε φθόνο το κοινωνικό σώµα. Εδώ χρειάζεται να κάνουµε στροφή 180 µοιρών. Να δώσουµε χώρο στην άµιλλα. Η «κατσίκα του γείτονα» να γίνει αφορµή για έµπνευση, για προσπάθεια, για δηµιουργικότητα. Για προσφορά, στο νησί και τους ανθρώπους του. Πρέπει να υπερβούµε όλες τις µορφές του φθόνου, καθώς αποδεδειγµένα βλάπτουν σοβαρά το σήµερα και το αύριο της Ρόδου µας. Αντίθετα, κάθε θετικό παράδειγµα, κάθε επιτυχία, κάθε νίκη, πρέπει να βρίσκουν µιµητές. Για να πολλαπλασιάζουµε το καλό στον τόπο µας. Η πίστη που έχω σ’ αυτόν τον τόπο είναι ακλόνητη. Η Ρόδος µπορεί να παραµερίσει τις αγκυλώσεις, που την κράταγαν στάσιµη, φοβισµένη, καθηλωµένη σε αντιλήψεις και νοοτροπίες περασµένων Εποχών. Η Ρόδος µπορεί, και θα είναι σίγουρα στους κερδισµένους, στους «πρωταγωνιστές» της Νέας Εποχής. Αυτός είναι ο στόχος που συνθέτει. Αυτό είναι το όραµα που ενώνει.

σκει τον δρόµο της. Και εγγυώνται ένα αυξανόµενο, αναπτυξιακό

∆έσµευση της Νέας ∆ηµοτικής Αρχής είναι να ανοίξει ένα Νέο

αποτέλεσµα, για όλους.

Ιστορικό Κύκλο, δροµολογώντας τις αναγκαίες αλλαγές και δρά-

Ένας είναι ο απώτερος στόχος της πολιτικής µας: Καλύτερη ζωή

σεις, που θα απαντούν ρεαλιστικά και υπεύθυνα στις απαιτήσεις

για όλους!

των καιρών και στις ανάγκες της κοινωνίας.

Στην κατεύθυνση αυτή, τίποτα δεν πρόκειται να µας σταµατήσει.

Οι ίδιες οι ανάγκες της κοινωνίας µας ωθούν και µας υποχρεώ-

Σίγουρα είναι ένα µεγάλο ταξίδι. Με αγώνα και αγωνίες. Αλλά, αξί-

νουν, να καταρτίσουµε όλοι µαζί, µια Νέα Συµφωνία Ευθύνης:

ζει να το κάνουµε.

- Για τη Ρόδο που θέλουµε στα επόµενα χρόνια.

Και ξεκινάµε! Ξεκινάµε µε τη διαβεβαίωση, πως σε αυτό το µακρύ και

- Για την πορεία του τόπου µας, στον νέο ιστορικό κύκλο που δι-

δύσκολο ταξίδι, στη Νέα Εποχή της Ρόδου, δεν περισσεύει κανείς.

ανύουµε.

Αποζητούµε και θέλουµε την ενεργό συµµετοχή όλων. Ξεκινάµε

Στη Ρόδο, που αξίζει να τολµήσει. Να βγει µπροστά. Προετοιµα-

το µήνυµα, πως τίποτα δεν είναι ακατόρθωτο, όταν κοινός σκο-

σµένη, ∆υνατή, Ενωµένη.

πός για όλους δεν είναι άλλος από το κοινό καλό και την από

Αυτόν ακριβώς τον στόχο θα υπηρετήσει η Νέα Συµφωνία Ευθύ-

κοινού προσπάθεια, για την αναπτυξιακή πορεία του νησιού µας.

νης. Ξέρουµε πως δεν έχουµε ούτε µισό λεπτό για χάσιµο. Ξέρου-

Είµαστε εδώ για να κάνουµε τη Νέα Αρχή.

µε πως οι πολίτες περιµένουν να δουν άµεσα δείγµατα έργου. Γι’

Για να κάνουµε πράξη την εντολή σας. Για ένα νέο πρότυπο αυ-

αυτό και θα κινηθούµε γρήγορα και στοχευµένα.

τοδιοίκησης, που τιµά και σέβεται την εµπιστοσύνη των πολιτών.

Ασφαλώς δεν υπάρχουν ούτε µαγικά καπέλα, ούτε µαγικά ραβδά-

Και που το αποδεικνύει, εµπράκτως και καθηµερινά. Για µια Ρόδο,

κια, µε τα οποία µπορούµε να µεταµορφώσουµε, µέσα σε µια νύ-

απελευθερωµένη από τον κακό της εαυτό και τις προκαταλήψεις

χτα, την πραγµατικότητα. Σεβόµαστε τους εντολείς µας και τους

της. Που µπορεί να βλέπει κατάµατα το µέλλον. Για µια Ρόδο, που

λέµε, πως στο πλαίσιο της Νέας Συµφωνίας Ευθύνης θα εργαστού-

θα λάµπει ξανά!

µε για να φέρουµε σε πέρας την αποστολή, που µας ανέθεσαν.

Ναι, µπορούµε να πετύχουµε.

Καθηµερινή, σκληρή δουλειά, µε προγραµµατική συνέπεια, ώστε

Με καθαρές κουβέντες και µε καθαρές σχέσεις. Με όραµα και

το συντοµότερο δυνατόν οι ∆ηµότες µας να έχουν αποτελέ-

σχέδιο. Με τη στήριξη των εργαζοµένων του ∆ήµου µας: που εί-

σµατα, που θα αποδεικνύουν, όχι ασφαλώς ότι λύθηκαν όλα τα

ναι οι βασικοί µας συνεργάτες. Με τη συµµετοχή όλων των Υγιών

προβλήµατα, αλλά σίγουρα πως κινούµαστε προς τη σωστή κα-

∆υνάµεων του τόπου και µε την ενεργοποίηση της ίδιας της κοι-

τεύθυνση. Αποτελέσµατα που πιστοποιούν ότι η Ρόδος ξαναβρί-

νωνίας. Ξεκινάμε, με δύναμη για τη Ρόδο μας!».

74 | ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

23 -24 -25 Ν Ο Ε Μ Β Ρ Ι ΟΥ

2 019 METROPOLITAN EXPO

The hospitality experience

ΟΡΓΑΝΩΣΗ FORUM AE Λ. Βουλιαγμένης 328 173 42 Αγ. Δημήτριος, Τηλ.: +30 210 5242100 sales@forumsa.gr

w w w. x e n i a . g r

XENIA_210x290.indd 1

12/06/2019 09:36

Αφιέρωμα

Δωδεκάνησα

ΒΑΣΩΣ ΜΗΝΑΪΔΗΣ

ΕΠΙΤΙΜΟΣ ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΕΝΩΣΗΣ ΞΕΝΟΔΟΧΩΝ ΡΟΔΟΥ

Μέλημα της νέας κυβέρνησης η βιωσιμότητα των ελληνικών ξενοδοχείων Έχοντας διανύσει πολλά χιλιόμετρα στον τουριστικό «στίβο», που δικαίως του αποδίδουν, μεταξύ των πολλών άλλων χαρακτηρισμών και τίτλων, εκείνον του «μαραθωνοδρόμου» του ελληνικού Τουρισμού, ο Βάσως Μηναΐδης είναι ο πλέον κατάλληλος για να μιλήσει για την εξέλιξη της φετινής τουριστικής περιόδου.

Παράλληλα, απαντά σε µία σειρά ερωτήσεων µε τη γνωστή του

Από τη μία υπάρχουν διαμαρτυρίες για την παροχή εκπτωτικών τιμών και προσφορών, στις οποίες εξαναγκάστηκαν να προχωρήσουν οι ξενοδόχοι και από την άλλη, με βάση τα στοιχεία των εισπράξεων, παρατηρείται πρωτοφανής άνοδος στα τουριστικά έσοδα, η οποία συνοδεύεται από μία εξίσου πρωτοφανή άνοδο στη μέση κατά κεφαλή δαπάνη. Πως το εξηγείτε αυτό;

ειλικρίνεια και παίρνει θέση σε πολλά και δύσκολα θέµατα: Κόκκι-

Όπως σας είπα ο τουρισµός µας εφέτος διαµορφώνεται στα πε-

να δάνεια, φορολογία, εργασιακά.

ρυσινά επίπεδα. Εκπτώσεις δίνονται πάντα, αφού σε διαφορετι-

επίτιµος πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων Ρόδου, ο ένας και µοναδικός Βάσως Μηναΐδης, µε τον αιχµηρό και

πνευµατώδη λόγο, σε συνέντευξή του στο «ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ», µιλάει για τη φετινή τουριστική σεζόν στη Ρόδο, τονίζοντας πως κανένα καταστροφολογικό σενάριο δεν επιβεβαιώθηκε. Τουναντίον.

κή περίπτωση, το τουριστικό προϊόν είναι δύσκολο να πουληθεί.

Πορευόμενοι προς την ολοκλήρωση της φετινής τουριστικής σεζόν, μιας σεζόν με πολλές ανακατατάξεις και «αναταράξεις», ποια είναι η γνώμη σας για τα αποτελέσματά της;

Κάθε χρόνο ισχύει αυτό. Εφέτος, απλά, ίσως, να συνεχίστηκαν οι

Η φετινή τουριστική περίοδος εξελίσσεται στα περυσινά επίπε-

Αυτό που θα ήθελα να επισηµάνω είναι το θέµα των υποδοµών.

δα, αν και οι δυσκολίες, λόγω του ισχυρού ανταγωνισµού, που

∆εδοµένου ότι υπάρχει αυξηµένη ζήτηση θα πρέπει να δώσου-

προκύπτει από την επαναφορά της Τουρκίας, αλλά και χωρών

µε βαρύτητα στη δηµιουργία υποδοµών.

της Βόρειας Αφρικής, είναι µεγαλύτερες. Ανησυχία, ωστόσο,

Η Ρόδος σαν τουριστικός προορισµός στο ξεκίνηµά της είχε

επικρατεί εξαιτίας της κατάστασης της γερµανικής οικονοµίας,

2.000 κλίνες, ενώ σήµερα έχει 200.000, µε αποτέλεσµα οι ήδη

ενώ κλίµα αβεβαιότητας γύρω από τη συµπεριφορά της βρε-

υπάρχουσες υποδοµές, όπως το αεροδρόµιο ή το οδικό δίκτυο,

τανικής τουριστικής αγοράς δηµιουργεί η επικείµενη έξοδος

να µην µπορούν να ανταποκριθούν στις νέες ανάγκες και να

της Αγγλίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ωστόσο, ελπίζουµε να

χρήζουν βελτίωσης και εκσυγχρονισµού.

οµαλοποιηθούν οι συνθήκες. Ήδη, το θέµα που δηµιουργήθηκε

Η νέα κυβέρνηση στο δεκαετές της πλάνο για τον Τουρισµό

µε τον Thomas Cook, φαίνεται να έχει αίσιο τέλος. Ενώ αίσθηµα

οφείλει να δώσει βαρύτητα στην αναβάθµιση και τον εκσυγχρο-

ικανοποίησης δηµιουργεί και το γεγονός ότι στα συµβόλαια που

νισµό των υποδοµών, ώστε να βελτιωθεί η ποιότητα του τουρι-

υπογράφονται µε τους tour operators για το 2020, οι τιµές είναι

στικού µας προϊόντος στο σύνολό του, γεγονός που θα δώσει

αυξηµένες.

τη δυνατότητα σε εµάς τους ξενοδόχους να προχωρήσουµε σε

76 | ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

εκπτώσεις και µετά τα early bookings ή να διαµορφώθηκαν σε µεγαλύτερα ποσοστά.

αύξηση των τιµών. Ενώ µε ιδιαίτερη σύνεση θα πρέπει να αντιµετωπίσει και το θέµα των κόκκινων δανείων.

η υψηλή φορολόγηση του τουριστικού προϊόντος, η ανάκαμψη του διεθνούς ανταγωνισμού, αλλά και η απουσία τραπεζικού συστήματος στη χώρα;

Ολοκληρώνοντας το θέμα των εσόδων, βλέπετε κάποια αλλαγή στο μίγμα των πελατών ή θεωρείτε ότι είναι συγκυριακή αυτή η αύξηση των εσόδων που παρατηρείται εφέτος;

Χρειάζεται πολύ µεγάλη προσοχή κυρίως σε θέµατα οικονοµι-

Αυτό που παρατηρείται εφέτος είναι οι πελάτες να προτιµούν τα

αύξηση των τιµών τους. ∆υστυχώς, αυτό είναι το µεγάλο πρόβλη-

πιο οικονοµικά ξενοδοχεία και όχι τα πολύ ακριβά. Όµως κι αυτή

µα της ελληνικής ξενοδοχίας. Όµως, οι χρεωκοπίες ξενοδοχείων

µπορεί να είναι µια πρόσκαιρη τάση, αφού ο τουρισµός µεταβάλ-

δεν αποτελούν αποκλειστικά ελληνικό φαινόµενο, συµβαίνουν

λεται διαρκώς.

παντού, αφού τα ξενοδοχεία είναι επιχειρήσεις εντάσεως κεφα-

κής διαχείρισης. Πολλοί ξενοδόχοι οδηγήθηκαν σε χρεωκοπία, αδυνατώντας, εξαιτίας του ανταγωνισµού, να προχωρήσουν σε

λαίου, εργασίας και άλλων συντεταγµένων, που δεν είναι εύκολα

Όλη αυτή η καταστροφολογία με τις λιγότερες αεροπορικές θέσεις και τις πιθανές συνέπειες δεν έχει καμία σχέση εν τέλει με την εξέλιξη της σεζόν;

διαχειρίσιµες.

θηκε. Επαναλαµβάνω πως η φετινή σεζόν διαµορφώνεται στα πε-

Ποια είναι τα μέτρα που πρέπει, κατά τη γνώμη σας, να ληφθούν προκειμένου να διασφαλιστεί η περαιτέρω ανάπτυξη του ελληνικού Τουρισμού;

ρυσινά επίπεδα. Εφέτος, µάλιστα, παρατηρείται και το ευχάριστο

Το θέµα είναι να διασφαλιστεί η βιωσιµότητα των ελληνικών ξε-

της επαναφοράς της εγχώριας τουριστικής αγοράς. Οι Έλληνες

νοδοχείων. Γιατί πράγµατι τα ξενοδοχεία έχουν κέρδη, όµως, στις

άρχισαν να ταξιδεύουν και πάλι και να δείχνουν την προτίµησή

περισσότερες περιπτώσεις, έχουν και υψηλούς δανεισµούς, που

τους στα νησιά µας.

δεν καταφέρνουν να διαχειριστούν. Κάποια λίγα ξενοδοχεία πλη-

Όχι φυσικά, κανένα καταστροφολογικό σενάριο δεν επιβεβαιώ-

ρώνουν κανονικά τα χρεολύσια, κάποια πληρώνουν µόνο τους

Περνώντας στην οικονομική κατάσταση των ξενοδοχείων και ενθυμούμενος το πολύ ωραίο απόφθεγμά σας «τα ξενοδοχεία μας θα κλείσουν γεμάτα», θα ήθελα να σας ρωτήσω πόσο εύκολο είναι να δραστηριοποιηθεί ο Έλληνας ξενοδόχος μέσα στο περιβάλλον ασφυξίας που δημιουργούν τα κόκκινα δάνεια,

τόκους και κάποια άλλα πληρώνουν τους τόκους και ένα µέρος του χρεολυσίου, κάνοντας «µπαλόνι», όπως συνηθίζεται να λέγεται, το υπόλοιπο του δανείου. Όλα αυτά, η νέα κυβέρνηση, θα πρέπει να τα εξετάσει προσεκτικά. Επίσης, µεγάλη προσοχή οφείλει να δώσει στη διαµόρφωση του

ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ | 77

Αφιέρωμα

Δωδεκάνησα

ΦΠΑ, ο οποίοςδεν θα πρέπει να υπερβαίνει το 10%. Αυτή τη στιγ-

εγκαταστάσεις χώρων εστίασης, ευεξίας, άθλησης, διασκέδασης,

µή, ο ΦΠΑ στην Ισπανία είναι στο 8%, στην Τουρκία στο 10%, ενώ

κ.ο.κ..

στην Ελλάδα ανέρχεται στο 16%. Εάν µειωθούν αυτές οι υπέρογκες φορολογικές επιβαρύνσεις, θεωρώ πως η οικονοµία µας θα εισέλθει σε αναπτυξιακή τροχιά.

Φαίνεται ότι η νέα ηγεσία του υπουργείου Τουρισμού αρχίζει να διαχωρίζει τις αφίξεις από την ποιοτική διάσταση του Τουρισμού, τονίζοντας ότι οι αφίξεις δεν είναι το ζητούμενο στην περίπτωση που υπολείπονται ποιοτικών χαρακτηριστικών. Ποιο είναι το σχόλιό σας.

Η Ρόδος, όπως είναι γενικά αποδεκτό, χωλαίνει από πλευράς γενικών υποδομών, ενώ μεγάλο πρόβλημα αποτελεί το αεροδρόμιο. Βεβαίως, σε λίγους μήνες η εικόνα του αεροδρομίου θα έχει αλλάξει ριζικά. Ποια είναι η άποψή σας για το αεροδρόμιο και τις υποδομές που χρήζουν άμεσα βελτίωσης; Όσον αφορά το θέµα του αεροδροµίου, πράγµατι, το αεροδρόµιο του νησιού, µέχρι πρόσφατα, απείχε πολύ από τα διεθνή πρότυπα, οι εγκαταστάσεις ήταν παρωχηµένες και οι ανάγκες συ-

Αυτό που χρειάζεται ο ελληνικός Τουρισµός είναι ο προσανατο-

ντήρησης και αναβάθµισης τεράστιες. Ωστόσο, µε το επενδυτικό

λισµός στην ποιότητα και στην προσέλκυση τουριστών υψηλού

πρόγραµµα της Fraport, η εικόνα του αεροδροµίου αλλάζει στα-

εισοδηµατικού επιπέδου. Για να γίνει, όµως, αυτό θα πρέπει να

διακά και µέχρι το τέλος του έτους η Ρόδος θα διαθέτει έναν σύγ-

σταµατήσουµε να επενδύουµε στην επέκταση κλινών, αλλά στον

χρονο αερολιµένα µε αναβαθµισµένες υποδοµές και υπηρεσίες,

εκσυγχρονισµό και τη διαφοροποίηση του παρεχόµενου τουρι-

αντάξιο της φήµης και της οµορφιάς της.

στικού µας προϊόντος. Σε διαφορετική περίπτωση θα είµαστε σε

Από την άλλη, τελευταία, βλέπουµε κάποιες περιοχές να αλλά-

έναν συνεχή αγώνα να γεµίσουµε τις κλίνες.

ζουν όψη, όπως το Φαληράκι, που επί σειρά ετών είχε υποβαθµιστεί, υιοθετώντας τη φήµη του προορισµού των ξέφρενων πάρ-

Οι αλλαγές που προοιωνίζονται στο Χωροταξικό του Τουρισμού -πρόσφατα δημοσιεύσαμε μία αποκλειστική είδηση στο www. money-tourism.gr, σύμφωνα με την οποία, θα αυξηθεί στο 0,25 ο συντελεστής δόμησης, ώστε το επιπρόσθετο 0,05 να μπορεί να καλύπτει αναβαθμισμένες υποδομές, όπως εστιατόρια, spa, κ.λπ., χωρίς να αλλάζει ο συνολικός αριθμός των κλινών, θεωρείτε ότι είναι προς τη σωστή κατεύθυνση;

τι. Σήµερα, µε την ολοκλήρωση κάποιων έργων υποδοµής, σε

Βεβαίως και είναι, αφού, όπως σας είπα, το ζητούµενο για την

Από τις πρόσφατες εκλογές προέκυψε συνέχιση της περιφερειακής αρχής, νέος δήμαρχος και υφυπουργός Τουρισμού, ο οποίος έλκει την καταγωγή του και ζει στα Δωδεκάνησα, με ορισμένους να υποστηρίζουν ότι αυτή είναι μια ευτυχής συγκυρία

ποιοτική αναβάθµιση του τουρισµού µας είναι ο εκσυγχρονισµός των παρεχόµενων υπηρεσιών και του συνολικού ξενοδοχειακού προϊόντος, µε την προσθήκη και λειτουργία στις ξενοδοχειακές

78 | ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

συνδυασµό µε τα υψηλού επιπέδου ξενοδοχειακά καταλύµατα, που λειτουργούν στην περιοχή, το Φαληράκι έχει εισέλθει σε µία νέα περίοδο, αποβάλλοντας την προηγούµενη κακή του φήµη. Ελπίζω το Φαληράκι να αποτελέσει καλό παράδειγµα για το πώς µπορεί να βελτιωθεί συνολικά η εικόνα της Ρόδου.

για τη Ρόδο. Τι περιμένετε εσείς από τις νέες, διοικητικές αρχές του νησιού και ποιες είναι οι προκλήσεις στις οποίες πρέπει να ανταποκριθούν;

Με το θέμα του γκολφ τι γίνεται; Αυτή τη στιγµή υπολειτουργεί. Ελπίζω να ξεκινήσει η επένδυση όσο πιο σύντοµα γίνεται.

Τα προβλήµατα είναι γνωστά και στην περιφερειακή Αρχή και στον νέος δήµαρχος. Είµαι σίγουρος ότι ο καθένας από την πλευρά του

Γνωρίζω ότι άποψή σας είναι πως για την τουριστική ανάπτυξη της Ρόδου χρειάζεται να γίνουν κατοικίες. Πείτε μας γι’ αυτό.

θα αποδώσει το µέγιστο των δυνατοτήτων του στην επίλυσή τους.

Πράγµατι είµαι ένθερµος υποστηρικτής αυτής της άποψης διότι

Το θέµα είναι κατά πόσο οι συγκυρίες θα βοηθήσουν σε αυτό.

η κατοικία, η οποία έχει το δικό της πιστό κοινό, προσελκύει επι-

νέο υφυπουργό Τουρισµού, ενώ από «πρώτο χέρι» τα γνωρίζει ο

σκέπτες καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους.

Τι πρέπει να γίνει για την προβολή του νησιού, δεδομένου ότι ο ΠΡΟΤΟΥΡ τα τελευταία χρόνια έχει περιπέσει σε μία κατάσταση υπολειτουργίας;

Είσαστε αισιόδοξος για την πολιτική κατάσταση της χώρας;

Πιστεύω πως πρέπει να δηµιουργηθεί ένας οργανισµός µε συνερ-

προετοιµασµένη, να ξέρει που βαδίζει, κι αυτό από µόνο του

γασία των ∆ήµων, της Περιφέρειας, των παραγωγικών τάξεων και

δηµιουργεί ένα κλίµα αισιοδοξίας.

Η νέα Κυβέρνηση, από την πρώτη στιγµή, έδειξε να είναι καλά

άλλων φορέων και «πρωταγωνιστές» τους ξενοδόχους, οι οποίοι γνωρίζουν καλύτερα από όλους τα τουριστικά θέµατα, στα πρότυπα της Εταιρείας Ανάπτυξης και Τουριστικής Προβολής Αθηνών (ΕΑΤΑ), ο οποίος θα αναλάβει τη διαφηµιστική προβολή και προώθηση της Ρόδου και της Ελλάδας στο εξωτερικό, στοχευµένα σε αγορές-στόχους.

Ποιες είναι οι προβλέψεις σας για την επόμενη χρονιά και σε τι επίπεδα διαμορφώνονται οι τιμές των συμβολαίων για το 2020 που υπογράφονται με τους tour operators;

Έχοντας ασχοληθεί επισταμένως με τα εργασιακά θέματα, προειδοποιώντας, μάλιστα, για την επερχόμενη χρεωκοπία της χώρας, εξαιτίας της πολιτικής στα εργασιακά που επικρατούσε στα τέλη της δεκαετίας του 90, σήμερα που στη χώρα έχει γίνει κάποια πρόοδο, τόσο σε θεσμικό, όσο και οικονομικό επίπεδο, χωρίς, ωστόσο, να έχει βγει από την κρίση, θεωρείτε ότι υπάρχει κίνδυνος πισωγυρίσματος ή ο Έλληνας έχει πλέον ωριμάσει; Είναι γεγονός ότι, σήµερα, τόσο οι εργαζόµενοι, όσο και οι συν-

Φαίνεται, όπως προκύπτει και από τις επαφές µας µε τους tour

δικαλιστικές οργανώσεις, έχουν πλέον περιορίσει τις υπερβολι-

operators, ότι το 2020 θα είναι µια καλή χρονιά για τη χώρα µας,

κές τους απαιτήσεις, σηµάδι ωριµότητας. Ενώ οι ξενοδοχειακές

ενώ σε αυτό συνηγορούν και οι τιµές των συµβολαίων που υπο-

οργανώσεις από την πλευράς τους, εν µέσω της οικονοµικής

γράφηκαν για την επόµενη χρονιά, οι οποίες είναι αυξηµένες έως

κρίσης, υπέγραψαν συλλογικές εργασιακές συµβάσεις, προκει-

και 5%.

µένου να διατηρηθούν σε ένα επίπεδο οι µισθοί, εξασφαλίζο-

Με τα µέχρι στιγµής στοιχεία, είµαι πολύ αισιόδοξος για την πο-

ντας µε αυτό τον τρόπο την εργασιακή ειρήνη στον κλάδο.

ρεία του τουρισµού στη χώρα µας το επόµενο έτος.

Αυτό που έγινε είναι ότι περιορίστηκαν οι αυξήσεις κάθε χρόνο των µισθών, οι οποίες ήταν αποτέλεσµα της παραπλανητικής

Για ποιο λόγο ένας Άγγλος, ένας Γερμανός, ή ένας Πολωνός να προτιμήσει ένα ελληνικό ξενοδοχείο, το οποίο διαθέτει αντίστοιχες ή κατώτερες υποδομές, σε σύγκριση με ένα αιγυπτιακό ή ένα τουρκικό ξενοδοχείο, που είναι πολύ μεγαλύτερου μεγέθους;

ευρωστίας που επικράτησε µε την είσοδό µας στο ευρώ.

Γιατί τα τεράστια αιγυπτιακά και τουρκικά ξενοδοχεία λειτουρ-

η ελληνική οικονοµία από την πλήρη καταστροφή του 1950 ει-

γούν σαν γκέτο, εγκλωβίζοντας τον επισκέπτη, ο οποίος παρα-

σήλθε σε µία αδιάλειπτη φάση εικοσαετούς ανάπτυξης, µε ρυθ-

µένοντας εντός των τειχών δεν έρχεται σε επαφή µε την περιοχή

µούς αντίστοιχους µε τους ρυθµούς της ιαπωνικής οικονοµίας.

που επισκέπτεται, δεν γνωρίζει την κουλτούρα και τους ανθρώ-

Κάτι τέτοιο θα ’πρεπε να γίνει και στην παρούσα φάση.

Στο σηµείο αυτό θα ήθελα να σας θυµίσω ότι, την περίοδο της υποτίµησης της δραχµής, το 1953, επί Μαρκεζίνη, οπότε το τότε εθνικό µας νόµισµα υποτιµήθηκε βίαια έναντι του δολαρίου, δεν έγιναν αυξήσεις σε µισθούς, σε εµπορεύµατα, κ.λπ.. Έτσι,

πους της. Αντίθετα, στην Ελλάδα, στη Ρόδο, για παράδειγµα, τα επισκέπτη να έρθει σε άµεση επαφή µε την κοινωνία, να γνωρίσει

Ποια θα ήταν η συμβουλή σας στη νέα ηγεσία της Ένωσης Ξενοδόχων Ρόδου;

τον πολιτισµό, την κουλτούρα και την παράδοση του τόπου. Σε

Να συνεχίσει να συνεισφέρει µε τον ίδιο ζήλο, όπως και η προη-

αυτό, βεβαίως, σηµαντικό ρόλο έχει και το γεγονός ότι η Ρόδος

γούµενη ηγεσία. Και είµαι σίγουρος πως θα τα καταφέρει, αφού

είναι ένας ασφαλής προορισµός, κάτι που δεν ισχύει για άλλες

πρόκειται για νέους ανθρώπους, µε όρεξη για δουλειά, µε όρα-

χώρες και προορισµούς, κυρίως, της Βόρειας Αφρικής.

µα και διευρυµένους ορίζοντες.

ξενοδοχεία ακολουθούν διαφορετική φιλοσοφία, ωθώντας τον

ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ | 79

Αφιέρωμα

Δωδεκάνησα

ΜΠΑΜΠΗΣ ΓΑΡΕΦΑΛΑΚΗΣ

ΓΕΝΙΚΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ RODOS PALLADIUM

Αναγκαία η συγκρότηση μιας μακροπρόθεσμης, εθνικής στρατηγικής στον Τουρισμό Με το γνωστό, χωρίς περιστροφές ύφος του και την αφοπλιστική του ειλικρίνεια, ο Μπάμπης Γαρεφαλάκης, από τα πλέον έμπειρα στελέχη της τουριστικής-ξενοδοχειακής βιομηχανίας, μιλάει στο «ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ» για τη φετινή τουριστική σεζόν στο νησί της Ρόδου, τονίζοντας πως παρά τις δυσκολίες το 2019 θα μείνει στην ιστορία ως ικανοποιητική, τουριστική χρονιά. Εκφράζει, ωστόσο, την ανησυχία του για τις επόμενες χρονιές και διευκρινίζει πως ο Ελληνικός τουρισμός απαιτεί τη συγκρότηση μιας μακροπρόθεσμης, εθνικής στρατηγικής, που πάρα τα πολλά λόγια ήταν ανύπαρκτη τα τελευταία χρόνια.

αφής στις τοποθετήσεις του ο γενικός διευθυντής του Rodos

πόσο µακριά µπορεί να προβλέψει ή να σχεδιάσει; Οι αφίξεις και τα

Palladium, ενός από τα πλέον πολυτελή, ξενοδοχειακά συ-

έσοδα για να µην είναι απλά αριθµοί, σε αναλογία ή µη, θα πρέπει να

γκροτήµατα της Ρόδου, αναφέρεται ακόµη σε µία σειρά κρίσιµων

προσδιορίζουν την πολιτική και τη φιλοσοφία επόµενων κινήσεων,

θεµάτων για το ξενοδοχειακό επιχειρείν, όπως είναι η άκρατη φορο-

βραχυπρόθεσµα ή µακροπρόθεσµα, όσον αφορά το ιδιωτικό επιχει-

λογία, οι βραχυχρόνιες µισθώσεις και η έλλειψη έµπειρου, εξειδικευ-

ρείν, αλλά και τις κυβερνητικές κατευθύνσεις.

µένου και κατάλληλα καταρτισµένου δυναµικού στον Τουρισµό.

Για την ιστορία, το 2019 σαν τουριστική χρονιά θα καταγραφεί, παρά τις δυσκολίες που υπήρξαν, σαν ικανοποιητική ως προς τα

Πορευόμενοι προς την περίοδο αιχμής της φετινής τουριστικής σεζόν, πως διαμορφώνεται η τουριστική κίνηση στο νησί της Ρόδου, τόσο σε επίπεδο αφίξεων, όσο και εσόδων;

γενικά αποτελέσµατά της, µε µικρές απώλειες έναντι των περασµέ-

Πιστεύω ότι ουσιαστική ανάλυση των δεδοµένων θα γινόταν µόνο σαν ενδεχοµένως σε συγκεκριµένα οικονοµικά συµπεράσµατα για

Πως εξελίσσονται οι κρατήσεις και οι διανυκτερεύσεις στα ξενοδοχεία σας και σε ποια επίπεδα αναμένεται να διαμορφωθούν το δίμηνο Σεπτεμβρίου-Οκτωβρίου;

την αξιολόγηση της φετινής και της όποιας σεζόν. Αρκεί άραγε να

Εµείς κινούµαστε σε ανοδική τροχιά, όπως συµβαίνει τα τελευταία

µελετήσουµε τον αριθµό των αφίξεων στο νησί και τα έσοδα; Τι γί-

χρόνια. Ο Σεπτέµβριος και ο Οκτώβριος θα συνεχίσουν στο ίδιο θε-

νεται µε τη µέση δαπάνη του επισκέπτη; Πως αξιολογείται η παρεχό-

τικό µοτίβο, µε πολύ υψηλό ποσοστό πληροτήτων και, παράλληλα,

µενη υπηρεσία; Υπό ποιες παραµέτρους; Τι γίνεται µε την ακύρωση

οικονοµικών αποτελεσµάτων.

αν εξετάζαµε συνδυαστικά πολλές παραµέτρους, που θα οδηγού-

νων χρήσεων.

τόσων πτήσεων προς την Ελλάδα, αλλά και προς το νησί µας; Ποια στρατηγική ακολουθεί κάθε ξενοδόχος; Ποια τιµολογιακή πολιτική; Πως διανέµει το προϊόν του; Ποιες εναλλακτικές θα ακολουθήσει και

80 | ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

Ποιο, κατά τη γνώμη σας, είναι το χαρακτηριστικό της φετινής τουριστικής σεζόν στο νησί και ποιες είναι οι επιπτώσεις στην πορεία

του ροδιακού τουρισμού από το δυναμικό comeback της Τουρκίας, αλλά και προορισμών της Βόρειας Αφρικής, σε συνδυασμό με την υστέρηση που παρατηρήθηκε, μέχρι και τις αρχές Ιουλίου, από τις τουριστικές αγορές της Γερμανίας και της Αγγλίας;

σµού µας. Η Ελλάδα λόγω της υπερφορολόγησης δεν µπορεί να

Φέτος, η Ρόδος έζησε ένα «µουδιασµένο» ξεκίνηµα, συγκριτικά µε

δυσανάλογα και το φαινόµενο των βραχυχρόνιων µισθώσεων. Τα

τα success stories του παρελθόντος. Η ισχυρή ανάκαµψη ανταγωνι-

δηµόσια έσοδα του ξενοδοχειακού κλάδου µειώνονται, λόγω του

στικών περιοχών, όπως το πλήρες comeback της Τουρκίας και των

αποτελέσµατος υποκατάστασης που προκαλεί το airbnb, µε τη φο-

χωρών της νότιας Μεσογειακής ζώνης επηρέασαν αρνητικά τα δε-

ρολογία των ξενοδοχείων να είναι σαφώς υψηλότερη.

ανταγωνιστεί τις αγορές της Μεσογείου. Μένει η νέα κυβέρνηση να υλοποιήσει τις υποσχέσεις της και να κρατήσει τη δέσµευσή της. Από την άλλη ο ξενοδοχειακός τοµέας καλείται να ανταγωνιστεί

δοµένα της ελληνικής τουριστικής βιοµηχανίας, σε µεγάλο βαθµό.

Λύσεις υπάρχουν, όµως απαιτείται η συνέργεια Ιδιωτικών και Κυβερ-

νητικών πρωτοβουλιών για την αντιµετώπιση, µε θετικό πρόσηµο,

Είναι γεγονός ότι οι ξενοδοχειακές επιχειρήσεις προσέρχονται στο

της µεγάλης αυτής απειλής.

τραπέζι των διαπραγµατεύσεων µε τους tour operators όντας σε µει-

Το θέµα αυτό µας απασχόλησε και µας απασχολεί, µε το σκεπτικό ότι ήρθε για να µείνει.

ονεκτική θέση, λόγω των µειωµένων αποτελεσµάτων, µε συνέπεια

Ποιες είναι οι επιπτώσεις από την υπερφορολόγηση του τουριστικού ξενοδοχειακού κλάδου και τη «γιγάντωση» του φαινομένου Airbnb, τόσο στις ξενοδοχειακές επιχειρήσεις, όσο και σε αυτό καθ’ αυτό το ροδιακό τουριστικό προϊόν; Πως βιώνετε ως ξενοδόχος αυτή τη νέα πραγματικότητα και τι πρέπει να γίνει για να αλλάξει;

να κρατάµε τα επίπεδα τιµών σε χαµηλές προσδοκίες.

∆εν µπορούµε να µιλάµε για βιώσιµη τουριστική πολιτική στο πλαί-

εµπλουτίζουµε τις παροχές µας συνεχώς. Είναι σηµαντικό η Πολιτεία

σιο του ανταγωνισµού και η φορολογία να είναι στα ύψη. Η νέα Κυ-

να συνδράµει σε υποδοµές.

βέρνηση µίλησε για αποκλιµάκωση της φορολογίας από το 29% στο

Όχι µόνο η ερχόµενη χρονιά, αλλά και οι επόµενες δεν φαίνονται να

24%, σε πρώτη φάση, και περαιτέρω µείωση το 2021. Αναµένουµε,

είναι εύκολες. Οι καταστάσεις έχουν αλλάξει και οι κινήσεις µας στην

βεβαίως, και τη µείωση του ΦΠΑ.

κατεύθυνση των πωλήσεων πρέπει να επαναπροσδιοριστούν. Τα

Το ελληνικό φορολογικό καθεστώς όχι µόνο είναι εχθρικό σε οποια-

κανάλια διανοµής θα παίζουν όλο και πιο κυρίαρχο ρόλο, φτάνει να

δήποτε νέα επένδυση, αλλά υπονοµεύει και το µέλλον του τουρι-

τα µελετήσουµε συστηµατικά.

Η τέχνη της διαπραγµάτευσης όµως προσφέρεται σε όσους ψύχραιµους να τα καταφέρνουν. Είναι σηµαντικό να γνωρίζουµε το επίπεδο του δικού µας προϊόντος έναντι του ανταγωνιστικού. Είναι σηµαντικό να διατηρούµε τις βαθµολογίες µας ψηλά. Είναι σηµαντικό να

ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ | 81

Αφιέρωμα

Δωδεκάνησα

Ποιες είναι οι πιο πρόσφατες επενδυτικές σας κινήσεις και ποια τα επόμενα επενδυτικά και επιχειρηματικά σχέδιά σας;

στο εξής: Η Ρόδος, αυτός ο κορυφαίος τουριστικός προορισµός της

Το ξενοδοχείο ολοκλήρωσε την ανακαίνιση όλων των δωµατίων

τισµένου ξενοδοχειακού προσωπικού. Οι ανάγκες του νησιού σε

και σουιτών την τελευταία τριετία και φέτος τον χειµώνα θα προ-

ανθρώπινο δυναµικό δεν καλύπτονται. Είναι κρίµα να µην υπάρχει

βούµε στην ανακαίνιση όλων των εσωτερικών και εξωτερικών,

τµήµα Τουρισµού στο Πανεπιστήµιο Αιγαίου. Είναι κρίµα η ΑΣΤΕΡ

κοινόχρηστων χώρων, ώστε να ανταποκρίνεται πλέον πλήρως στις

και το δηµόσιο ΙΕΚ να υφίστανται τέτοια υποβάθµιση. Είναι κρίµα

σύγχρονες απαιτήσεις και ανάγκες του ταξιδιώτη.

να µην γίνονται συντονισµένες προσπάθειες για τουριστική και ξε-

χώρας, στερείται έµπειρου, εξειδικευµένου και κατάλληλα καταρ-

νοδοχειακή εκπαίδευση στον τόπο µας. Εύχοµαι και ελπίζω άµεσα

Μία νέα κυβέρνηση προέκυψε από τις πρόσφατες εκλογές της 7ης Ιουλίου, με τον Ροδίτη, μάλιστα, βουλευτή Δωδεκανήσου, Μάνο Κόνσολα, να αναλαμβάνει χρέη υφυπουργού στο υπουργείο Τουρισμού. Τι περιμένετε από αυτή τη νέα κυβέρνηση προκειμένου να ενισχυθεί περαιτέρω ο ελληνικός Τουρισμός, αλλά και σε τοπικό επίπεδο ποιες είναι οι προτάσεις σας για την ενίσχυση του ροδιακού Τουρισμού;

η νέα κυβέρνηση να προσανατολιστεί στο κοµµάτι αυτό, µε την ευτυχή συγκυρία ο Μάνος Κόνσολας να βρίσκεται στο «πηδάλιο» του Κυβερνητικού Τουρισµού. Ένας χαρισµατικός πολιτικός, που εκτός των άλλων προσόντων, διαθέτει την εµπειρία της ακαδηµαϊκής του σταδιοδροµίας. Αν δεν γίνει και τώρα διερωτώµαι πότε!

Η νέα κυβέρνηση υπόσχεται «οργασµό» δραστηριοτήτων και ανά-

Με δεδομένο ότι η «αχίλλειος πτέρνα» του ελληνικού τουρισμού είναι η ακτοπλοΐα, ποιες είναι οι προτάσεις σας πάνω σ’ αυτό το θέμα;

πτυξης στη χώρα, σε συνδυασµό µε αποκλιµάκωση των φορολογι-

Σε µια αµιγώς νησιωτική χώρα όπως η Ελλάδα, η ακτοπλοΐα µας

κών συντελεστών. Προσωπικά πιστεύω ότι ο Ελληνικός τουρισµός

-όχι στο σύνολό της- φαίνεται ανήµπορη να εδραιώσει ουσιαστικά

απαιτεί τη συγκρότηση µιας µακροπρόθεσµης, εθνικής στρατηγι-

τον ρόλο της στο τουριστικό προϊόν της χώρας.

κής, που πάρα τα πολλά λόγια ήταν ανύπαρκτη τα τελευταία χρό-

Το υψηλό κόστος καυσίµων δεν επιτρέπει στις ναυτιλιακές εταιρίες

νια. Όλα τα µαγαζιά κλειστά και το δικό µου ανοικτό! Τώρα όµως η

να ανταγωνιστούν τα φθηνά, αεροπορικά εισιτήρια του εξωτερικού.

αγορά έχει πολλά ανοικτά µαγαζιά…

Τα παλιά πλοία που δεν αντικαθίστανται δεν προσελκύουν το ενδι-

Κρίνεται αναγκαία η διαµόρφωση ενός επιχειρηµατικού περιβάλ-

αφέρον του ταξιδιώτη. Τα µη εξυπηρετικά και χρονοβόρα δροµο-

λοντος, που δεν θα είναι εχθρικό προς τις νέες επενδύσεις. Συντο-

λόγια λειτουργούν αποτρεπτικά όχι µόνο για την επιλογή σαν µέσο

νισµένες ενέργειες προς κάθε κατεύθυνση θα βοηθήσουν στην

µεταφοράς, αλλά και επιλογής του τουριστικού προορισµού.

ωρίµανση του ροδιακού, τουριστικού προϊόντος, καθιστώντας το

Απαιτείται σοβαρή µελέτη σε πολιτικό επίπεδο για να αξιοποιή-

βιώσιµο και ανταγωνιστικό.

σουµε το «χρυσάφι» των θαλασσών µας, που δεν είναι άλλο από

Η εποχικότητα και η πιθανή επιµήκυνση της τουριστικής περιόδου

τα νησιά µας, να διασφαλίσουµε τη θαλάσσια πρόσβασή τους µε

είναι από τα πρώτα ζητήµατα που θα πρέπει να εξεταστούν όπως

σύγχρονα µέσα προς το γενικότερο όφελος της οικονοµίας της χώ-

και το θέµα των υποδοµών του νησιού. Επίσης, θα ήθελα να σταθώ

ρας µας.

82 | ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

Διασκορπισμένα στα πιο ειδυλλιακά σημεία της Κέρκυρας, τα Mayor Hotels & Resorts Διασκορπισμένα στα πιο ειδυλλιακά σημεία της Κέρκυρας, τα Mayor Hotels & Resorts σας καλωσορίζουνΔιασκορπισμένα σ’ ένα κόσμο εξαίσιου και μοναδικής με σύγχρονες ευεξίας και ψυχαγωγίας στα πιοστυλ ειδυλλιακά σημεία αισθητικής, της Κέρκυρας, τα Mayor εγκαταστάσεις Hotels & Resorts σας καλωσορίζουν σ’ ένα κόσμο εξαίσιου στυλ και μοναδικής αισθητικής, με σύγχρονες εγκαταστάσεις ευεξίας και ψυχαγωγίας με εξαιρετικές, προσωποποιημένες υπηρεσίες με διαμονής υψηλής ποιότητας. ευεξίας και ψυχαγωγίας σας καλωσορίζουν σ’ ένακαικόσμο εξαίσιου στυλ και μοναδικής αισθητικής, σύγχρονες εγκαταστάσεις και με εξαιρετικές, προσωποποιημένες υπηρεσίες διαμονής υψηλής ποιότητας. Ένα κόσμο όπου είστε πραγματικά ελεύθεροι να υψηλής ζήσετε! ποιότητας. και με εξαιρετικές, προσωποποιημένες υπηρεσίες διαμονής Ένα κόσμο όπου είστε πραγματικά ελεύθεροι να ζήσετε! Ένα κόσμο όπου είστε πραγματικά ελεύθεροι να ζήσετε! Για εμάς κάθε επισκέπτης είναι μοναδικός και στόχος μας είναι να κάνουμε πραγματικότητα το ταξίδι των ονείρων του. Για εμάς κάθε επισκέπτης είναι μοναδικός και στόχος μας είναι να κάνουμε πραγματικότητα το ταξίδι των ονείρων του. Ο όμιλός μας από τέσσερις ετερόκλητες ειδικά διαμορφωμένες καλύπτουν κάθε τύπο Για αποτελείται εμάς κάθε επισκέπτης είναι μοναδικός ξενοδοχειακές και στόχος μαςμονάδες, είναι να κάνουμε πραγματικότηταγια το να ταξίδι των ονείρων του. διακοπών. Ο όμιλός μας αποτελείται από τέσσερις ετερόκλητες ξενοδοχειακές μονάδες, ειδικά διαμορφωμένες για να καλύπτουν κάθε τύπο διακοπών. Το νόημα των οικογενειακών διακοπών επαναπροσδιορίζεται Mayorειδικά Pelekas Monastery για και να στοκαλύπτουν Mayor Capo Di Corfu. Ο όμιλός μας αποτελείται από τέσσερις ετερόκλητες ξενοδοχειακέςστο μονάδες, διαμορφωμένες κάθε τύπο διακοπών. Το νόημα των οικογενειακών διακοπών επαναπροσδιορίζεται στο Mayor Pelekas Monastery και στο Mayor Capo Di Corfu. Tο καθένα με τητων δική του ξεχωριστή ταυτότητα, τα ξενοδοχεία αυτά,στο κρύβουν όλα αυτά που θέλετε να ζήσετε τα αγαπημένα σας πρόσωπα. Το νόημα οικογενειακών διακοπών επαναπροσδιορίζεται Mayor Pelekas Monastery και στομε Mayor Capo Di Corfu. Tο καθένα με τη δική του ξεχωριστή ταυτότητα, τα ξενοδοχεία αυτά, κρύβουν όλα αυτά που θέλετε να ζήσετε με τα αγαπημένα σας πρόσωπα. δυο adults-only ξενοδοχεία μας, την παράσταση ρομαντισμός η κομψότητα. Tο καθένα με τη δική τουΣτα ξεχωριστή ταυτότητα, τα ξενοδοχεία αυτά, κρύβουνκλέβουν όλα αυτάο που θέλετε νακαι ζήσετε με τα αγαπημένα σας πρόσωπα. Στα δυο adults-only ξενοδοχεία μας, την παράσταση κλέβουν ο ρομαντισμός και η κομψότητα. Το Mayor Grottα Verde Grand Resort (16+) και το Mayor Repos Palace Hotel” (18+) ΣταLaδυο adults-only ξενοδοχεία μας, την παράσταση κλέβουνMon ο ρομαντισμός και η “Art κομψότητα. Το Mayor La Grottα Verde Grand Resort (16+) και το Mayor Mon Repos Palace “Art Hotel” (18+) να απογειώσουν κάθε(16+) στιγμή έτερόν Mon σας ήμισυ ή την παρέα“Art σας.Hotel” (18+) Το Mayor La υπόσχονται Grottα Verde Grand Resort καιμετοτοMayor Repos Palace υπόσχονται να απογειώσουν κάθε στιγμή με το έτερόν σας ήμισυ ή την παρέα σας. υπόσχονται να απογειώσουν κάθε στιγμή με το έτερόν σας ήμισυ ή την παρέα σας. Η εκλεπτυσμένη φιλοξενία, οι κορυφαίες υπηρεσίες και η πληθώρα δραστηριοτήτων, Η εκλεπτυσμένη φιλοξενία, οι κορυφαίες υπηρεσίες και η πληθώρα δραστηριοτήτων, μαζί μεΗτιςεκλεπτυσμένη ευφάνταστες φιλοξενία, γαστρονομικές επιλογές, υπηρεσίες συνθέτουνκαι το τέλειο σκηνικό για τις διακοπές σας. οι κορυφαίες η πληθώρα δραστηριοτήτων, μαζί με τις ευφάνταστες γαστρονομικές επιλογές, συνθέτουν το τέλειο σκηνικό για τις διακοπές σας. Αφοσιωμένοιγαστρονομικές στο να σας παρέχουμε ολοκληρωμένη μαζί με τις ευφάνταστες επιλογές, μια συνθέτουν το τέλειοεμπειρία σκηνικό διαμονής, για τις διακοπές σας. Αφοσιωμένοι στο να σας παρέχουμε μια ολοκληρωμένη εμπειρία διαμονής, δημιουργούμε τα συναισθήματα που θα αποτελέσουν τις μελλοντικές σας αναμνήσεις. Αφοσιωμένοι στο να σας παρέχουμε μια ολοκληρωμένη εμπειρία διαμονής, δημιουργούμε τα συναισθήματα που θα αποτελέσουν τις μελλοντικές σας αναμνήσεις. δημιουργούμε τα συναισθήματα που θα αποτελέσουν τις μελλοντικές σας αναμνήσεις. www.mayorhotels.com www.mayorhotels.com www.mayorhotels.com

Mayor Mon Repos Palace “Art Hotel“ Mayor Capo Di Corfu Mayor Mon Repos Palace “Art Hotel“ Agios Petros Mayor Capo Di Corfu Anemomylos, 49100 Corfu, Greece Lefkimmi, 49080 Corfu, Greece Mayor Mon Repos Palace “Art Hotel“ Mayor Capo Di Corfu Anemomylos, 49100 Corfu, Greece Agios Petros Lefkimmi, 49080 Corfu, Greece T +30 26610 +30 26620 29077 Anemomylos, 49100 32783 Corfu, Greece Agios PetrosT Lefkimmi, 49080 Corfu, Greece T +30 26610 32783 T +30 26620 29077 Email Tmonrepos@mayorhotels.com Email capodicorfu@mayorhotels.com +30 26610 32783 T +30 26620 29077 Email monrepos@mayorhotels.com Email capodicorfu@mayorhotels.com www.mayormonrepospalace.com www.mayorcapodicorfu.com Email monrepos@mayorhotels.com Email capodicorfu@mayorhotels.com www.mayormonrepospalace.com www.mayorcapodicorfu.com www.mayormonrepospalace.com www.mayorcapodicorfu.com

Mayor La Grotta Verde Grand Resort Mayor Grotta49084 Verde Grand Resort Agios La Gordios, Greece Mayor La Grotta VerdeCorfu, Grand Resort Agios Gordios, 4908480000 Corfu, Greece T +30 26611 Agios Gordios, 49084 Corfu, Greece T +30 26611 80000 Email lagrottaverde@mayorhotels.com T +30 26611 80000 Email lagrottaverde@mayorhotels.com www.mayorlagrottaverde.com Email lagrottaverde@mayorhotels.com www.mayorlagrottaverde.com www.mayorlagrottaverde.com

Mayor Pelekas Monastery Mayor Pelekas Pelekas Beach, 49084Monastery Corfu, Greece Mayor Pelekas Monastery Pelekas TBeach, 4908480600 Corfu, Greece +30 26611 Pelekas Beach, 49084 Corfu, Greece T +30 26611 80600 Email pelekasmonastery@mayorhotels.com T +30 26611 80600 Email pelekasmonastery@mayorhotels.com www.mayorpelekasmonastery.com Email pelekasmonastery@mayorhotels.com www.mayorpelekasmonastery.com www.mayorpelekasmonastery.com

Head Office: Iasonos & Sosipatrou 47, Anemomylos, 49100 Corfu, Greece | T +30 26610 28940 | F +30 26610 23460 | Email: info@mayorhotels.com Head Office: Iasonos & Sosipatrou 47, Anemomylos, 49100 Corfu, Greece | T +30 26610 28940 | F +30 26610 23460 | Email: info@mayorhotels.com Head Office: Iasonos & Sosipatrou 47, Anemomylos, 49100 Corfu, Greece | T +30 26610 28940 | F +30 26610 23460 | Email: info@mayorhotels.com

Αφιέρωμα

Δωδεκάνησα

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΖΑΡΙΚΟΣ

ΓΕΝΙΚΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ NEPTUNE HOTELS RESORT

Πρόκληση η επόμενη χρονιά για τον ελληνικό Τουρισμό Διαθέτοντας μεγάλη εμπειρία σε θέματα διοίκησης και δοκιμασμένος στα δύσκολα, οραματιστής και πραγματιστής ταυτόχρονα, ο Κωνσταντίνος Ζαρίκος είναι αυτό που λέμε «ο κατάλληλος άνθρωπος στην κατάλληλη θέση». Μία θέση-«κλειδί», που διατηρεί επί σειρά ετών, αυτή της γενικής διεύθυνσης του Neptune Hotels Resort.

ε συνέντευξή του στο «ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ» ο κ. Ζαρίκος µιλάει για τη φετινή τουριστική σεζόν στην Κω, αλλά και για

τα «κακώς κείµενα» του ελληνικού Τουρισµού και κατηγορεί την προηγούµενη κυβέρνηση για έλλειψη αναπτυξιακής πολιτικής. Παράλληλα, αναφέρεται στην επένδυση στην οποία προχώρησε η διοίκηση του Neptune για την εξαγορά ξενοδοχείου και την ανακαίνισή του, µε προδιαγραφές ξενοδοχείου 4 αστέρων, προκειµένου να καλυφθούν οι ανάγκες στέγασης του προσωπικού του Neptune Hotels, που δεν είναι από την Κω. Μία ενέργεια που αντανακλά τη γενική φιλοσοφία της εταιρίας για σεβασµό και αναγνώριση στην κινητήριο δύναµη του ξενοδοχείου, το ανθρώπινο δυναµικό του.

Πορευόμενοι προς την περίοδο αιχμής της φετινής τουριστικής σεζόν, πως διαμορφώνεται η τουριστική κίνηση στο νησί της Κω, τόσο σε επίπεδο αφίξεων, όσο και εσόδων;

Το ξενοδοχείο µας δεν ξέφυγε από τη γενική εικόνα του νησιού και

Παρά τις αρχικά αρνητικές προβλέψεις για την πορεία της εφετινής

ων των τιµών και παράλληλα του πιο αποτελεσµατικού yielding, θα

σεζόν, τελικά η µείωση των πληροτήτων, σε σχέση µε την περυσινή

πραγµατοποιήσουµε τα ίδια έσοδα µε την περυσινή χρονιά, που και

χρονιά, θα κυµανθεί στο 5% περίπου. Εδώ θα πρέπει να υπενθυµί-

για εµάς ήταν τα υψηλότερα από ποτέ. Αυτό µεταφράζεται και σε

σουµε ότι η περσινή σεζόν ήταν η καλύτερη για το νησί και οποιαδή-

υψηλότερο ποσοστό κερδοφορίας.

αναµένουµε η φετινή τουριστική σεζόν να ολοκληρωθεί µε µείωση της πληρότητας περίπου 5% µε 6%, όµως λόγω των καλών αυξήσε-

ποτε σύγκριση µε αυτή, είναι µειονεκτική. Πολύ περισσότερο όταν φέτος «άνοιξαν» και πάλι παραδοσιακά ανταγωνιστικές αγορές, όπως αυτή της Τουρκίας και της Αιγύπτου.

Πως εξελίσσονται οι κρατήσεις και οι διανυκτερεύσεις στο ξενοδοχείο σας και σε ποια επίπεδα αναμένεται να διαμορφωθούν το δίμηνο Σεπτεμβρίου-Οκτωβρίου; 84 | ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

Ποιο, κατά τη γνώμη σας, είναι το χαρακτηριστικό της φετινής τουριστικής σεζόν στο νησί και ποιες είναι οι επιπτώσεις στην πορεία του τουρισμού της Κω από το δυναμικό comeback της Τουρκίας, αλλά και προορισμών της Βόρειας Αφρικής, σε συνδυασμό με την υστέρηση που παρατηρήθηκε, μέχρι και τις αρχές Ιουλίου, από τις τουριστικές αγορές της Γερμανίας και της Αγγλίας;

λαδή, οι ταξιδιώτες προτίµησαν να µην σπεύσουν από νωρίς (όπως

επίπεδα διαμορφώνονται οι τιμές των συμβολαίων για το 2020 που υπογράφονται με τους tour operators;

έκαναν πέρυσι) να αγοράσουν τα πακέτα διακοπών τους, αλλά επέ-

Η επόµενη χρονιά είναι ακόµα µία πρόκληση για τον ελληνικό τουρι-

λεξαν να περιµένουν και αφού υπήρχαν περισσότερες επιλογές στην

σµό. Η άνοδος της Τουρκίας θα συνεχισθεί οπότε το ερώτηµα είναι

αγορά, να αγοράσουν µε τις προσφορές της τελευταίας στιγµής.

αν αυτό το γεγονός θα δηµιουργήσει περαιτέρω πίεση στην Ελλάδα

Η Κως «άντεξε» στο δυναµικό «comeback» της Τουρκίας και των

ή θα παραµείνει στα φετινά επίπεδα. Αν συµβεί το δεύτερο, αυτό ση-

προορισµών της Βόρειας Αφρικής. Η µικρή διόρθωση της πληρότη-

µαίνει ότι θα µπορούµε να θεωρήσουµε τη φετινή χρονιά σαν βάση

τας προς τα κάτω, αφήνει αισιόδοξα µηνύµατα για το µέλλον, αφού

και να προσπαθήσουµε κάθε χρόνο να βελτιώνουµε τη θέση µας

µε τη βελτίωση των υποδοµών και της αναπτυξιακής αντίληψης,

στον τουριστικό χάρτη.

που εύχοµαι ότι θα επικρατήσει, πιστεύω ότι υπάρχουν περαιτέρω

Τα συµβόλαια στην Κω υπογράφονται µε αυξήσεις από 1% έως 3%

περιθώρια προόδου.

ανάλογα µε τη διαπραγµατευτική ικανότητα του κάθε ξενοδοχείου.

Η εφετινή τουριστική σεζόν χαρακτηρίσθηκε από την αναµονή. ∆η-

Βέβαια, µεγάλοι Tour Operators προσπαθούν να υπογράψουν µε µη-

Ποιες είναι οι επιπτώσεις από την υπερφορολόγηση του τουριστικούξενοδοχειακού κλάδου και τη «γιγάντωση» του φαινομένου Airbnb, τόσο στις ξενοδοχειακές επιχειρήσεις, όσο και σε αυτό καθ’ αυτό το τουριστικό προϊόν του νησιού; Πως βιώνετε ως ξενοδόχος αυτή τη νέα πραγματικότητα και τι πρέπει να γίνει για να αλλάξει;

δενικές αυξήσεις, εκµεταλλευόµενοι την εφετινή πτώση. Σε γενικές γραµµές όµως, αυτό δεν θα ισχύσει και θα επικρατήσει η µικρή αύξηση που προανέφερα.

Σχετικά µε την υπερφορολόγηση του ξενοδοχειακού κλάδου, τα

λέµε από πέρυσι. Είχαµε προβλέψει ότι θα ακολουθούσε µια κάµψη

Η µεγάλη επένδυση που πραγµατοποίησε η εταιρία µας τον περα-

εξαιτίας και αυτού του λόγου. ∆υστυχώς, όταν υπάρχει έλλειψη γνώ-

σµένο χειµώνα, ήταν η εξαγορά και πλήρης ανακαίνιση ξενοδοχείου,

σης και επικρατεί προχειρότητα στη λήψη αποφάσεων, τα αποτελέ-

µε προδιαγραφές ξενοδοχείου 4 αστέρων, στο Μαστιχάρι, µε σκοπό

σµατα δεν αργούν να φανούν. Το φαινόµενο Airbnb επηρεάζει κυ-

να στεγάσει το προσωπικό του ξενοδοχείου που δεν είναι από την

ρίως τα ξενοδοχεία πόλης και όχι τα ξενοδοχεία µαζικού τουρισµού

Κω. Μια επένδυση που αντανακλά τη γενική φιλοσοφία της εταιρίας

των µεγάλων τουριστικών περιοχών.

για σεβασµό και αναγνώριση στην κινητήριο δύναµη του ξενοδοχείου, το προσωπικό του.

Ποιες είναι οι προβλέψεις σας για την επόμενη χρονιά και σε τι

Κατά τα άλλα, το ξενοδοχείο µας συνεχίζει το επενδυτικό πρόγραµ-

ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ | 85

Αφιέρωμα

Δωδεκάνησα

µα που έχει χαράξει τα τελευταία χρόνια, ανακαινίζοντας και εκσυγχρονίζοντας τις εγκαταστάσεις του. Έτσι, και φέτος τον χειµώνα προγραµµατίζουµε την ανακαίνιση 90 δωµατίων και τη δηµιουργία ενός ακόµα εστιατορίου a là carte. Παράλληλα, προχωράµε στην έκδοση όλων των απαραίτητων αδειών για την επέκταση της µονάδας και τη δηµιουργία 85 νέων πολυτελών σουιτών.

Μία νέα κυβέρνηση προέκυψε από τις πρόσφατες εκλογές της 7ης Ιουλίου. Τι περιμένετε από αυτή τη νέα κυβέρνηση προκειμένου να ενισχυθεί περαιτέρω ο ελληνικός Τουρισμός, αλλά και σε τοπικό επίπεδο ποιες είναι οι προτάσεις σας για την ενίσχυση του Τουρισμού της Κω; Η αλλαγή της κυβέρνησης ελπίζω και πιστεύω ότι σηµατοδοτεί αλλαγή αντίληψης της ανάπτυξης του χώρου. Στο DNA της προηγούµενης κυβέρνησης δεν υπήρχε η ανάπτυξη µέσω της επιχειρηµατικότητας, αλλά η αύξηση φορολογίας σε αυτήν. Αυτό, βέβαια, δεν άφηνε περιθώριο ανάπτυξης και όποια αποτελέσµατα υπήρξαν βασίστηκαν στις ηρωικές προσπάθειες των περισσότερων επιχειρηµατιών, που σε περιβάλλον αλόγιστης υπερφορολόγησης προσπάθησαν να κρατήσουν όρθιο τον µεγαλύτερο πυλώνα της οικονοµίας, τον τουρισµό. Εύχοµαι η νέα κυβέρνηση, όπως έχει ήδη εξαγγείλει, να διορθώσει τα «κακώς κείµενα» και να εφαρµόσει αναπτυξιακή πολιτική στον τουριστικό χώρο, αντιλαµβανόµενη ότι µέσο-µακροπρόθεσµα, θα ωφεληθεί τα µέγιστα και η εθνική οικονοµία.

Είναι λυπηρό ότι στον τρίτο τουριστικό προορισµό της Ελλάδας δεν είχε ληφθεί µέριµνα για άµεση αποκατάσταση των ζηµιών από τον

σεισµό του 2017. Πρόχειρες λύσεις, που µόλις φέτος δόθηκαν (και αυτές προεκλογικά), το µόνο που κάνουν είναι να προσβάλουν τον τόπο και να επιβεβαιώνουν ότι προείπα για την προηγούµενη κυβέρνηση.

αι κ α άδα ρ λ .. . τ ών Ε λ η στ

scents you can’t

Σητείας 8 & Μεσολογγίου, 144 51 Μεταμόρφωση Τ: 210 2117676 | F: 210 2117677 | Ε-mail: sec@ksd.gr www.ksd.gr | www.promitheytis.gr | money-tourism.gr www.ksdamenities.gr

No. : 20001190000952

ignore...

No. : 20403190000955

No. : 20051190000953

Έντυπο KSD 421/3 ISO 9001:2015

Αφιέρωμα

Δωδεκάνησα

ΝΙΚΟΣ ΚΟΥΤΡΑΣ

AKTI IMPERIAL HOTEL & CONVENTION CENTER DOLCE BY WYNDHAM - AKTI BEACH CLUB & ΑKTI PALACE

Αισιοδοξία, υπό προϋποθέσεις, για το 2020 Με μια κίνηση-ματ που αφορά στη συνεργασία του με τον αμερικανικό, ξενοδοχειακό κολοσσό Wyndham για το Akti Imperial Hotel & Convention Center (πρώην Sofitel Capsis), και συγκεκριμένα με την αλυσίδα Dolce της Wyndham, που έχει σημαντική παρουσία στον συνεδριακό τουρισμό, ο Νίκος Κούτρας, έρχεται να «ταράξει» τα συνεδριακά «νερά» της Ρόδου, σε μια προσπάθεια να αναδείξει το νησί σε σημείο αναφοράς για μεγάλα, διεθνή συνέδρια, από κάθε γωνιά του πλανήτη. Ο «δαιμόνιος» επιχειρηματίας, με τη στρατηγική σκέψη, την «κοφτερή» ματιά και την οξυδερκή κρίση, ο οποίος έχει δυναμική παρουσία στην ξενοδοχειακή βιομηχανία από το 2000, έχει συνδέσει το όνομά του με τον ποιοτικό τουρισμό.

ε συνέντευξή του στο «ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ», µε αφορ-

νεβάσµατα και αύξηση των κρατήσεων της τελευταίας στιγµής,

µή το αφιέρωµα του περιοδικού στα ∆ωδεκάνησα, o κ.

λόγω των προσφορών.

Κούτρας αναφέρεται στη συνεργασία του µε τη Wyndham, αλλά

που δηµιουργήθηκαν, έπειτα από το περσινό αποκορύφωµα της

τουριστικής κίνησης, είχε ως αποτέλεσµα να µας παρασύρει σε

Για τα ξενοδοχεία µας στην Κω οι κρατήσεις κυµαίνονται περίπου

λανθασµένες εντυπώσεις για την εξέλιξη του τουρισµού εφέτος.

στα περσινά επίπεδα, ενώ µια µικρή µείωση παρατηρείται στις

Ωστόσο, παραµένει αισιόδοξος για το 2020, ενώ από την κυβέρ-

διανυκτερεύσεις, όχι όµως και στα έσοδα.

νηση Μητσοτάκη περιµένει ένα ευνοϊκό και σταθερό επενδυτικό

Όσον αφορά το ξενοδοχείο της Ρόδου η κατάσταση είναι τελείως

περιβάλλον, περιορισµό της γραφειοκρατίας, σταθερούς φορο-

διαφορετική, καθώς διαγράφει ανοδική πορεία. Το ξενοδοχείο δι-

λογικούς συντελεστές και χρηµατοδοτικά εργαλεία, που θα βελ-

ανύει τη δεύτερη κατά σειρά σεζόν λειτουργίας του, βρίσκοντας

τιώσουν την ανταγωνιστικότητα και το επιχειρείν.

τα «πατήµατά του» στην αγορά και κερδίζοντας, µέρα µε την ηµέ-

και σε µία σειρά θεµάτων, µε επίκεντρο την εξέλιξη της φετινής, τουριστικής περιόδου στη Ρόδο, τονίζοντας πως οι προσδοκίες

ρα, την εµπιστοσύνη των πελατών.

Για το δίµηνο Σεπτεµβρίου-Οκτωβρίου, ο Σεπτέµβρης προβλέπε-

Τη φετινή, τουριστική περίοδο οι µεγάλοι και δηµοφιλείς τουρι-

δυσκολία, χωρίς αυτό να σηµαίνει πως θα έχουµε µεγάλες απο-

στικοί προορισµοί, όπως είναι η Ρόδος, εµφανίζουν χαµηλότερα

κλείσεις, σε σχέση µε το περσινό αποκορύφωµα της τουριστικής

επίπεδα πληρότητας και εσοδών, σε σχέση µε πέρυσι.

κίνησης.

ται πολύ κάλος, µε τις κρατήσεις να αναµένονται στα επίπεδα του 2018. Από την άλλη, ο Οκτώβριος, µέχρι στιγµής, παρουσιάζει µια

Η φετινή σεζόν ξεκίνησε µε µειωµένες τις προ-κρατήσεις, σε ποσοστό που διαφέρει ανάλογα µε τις αγορές, έπειτα µε υποτονικούς ρυθµούς κινήθηκαν οι πρώτοι µήνες και φτάνοντας στην αιχµή της (Ιούλιο & Αύγουστο) καταγράφονται πολλά σκαµπα-

88 | ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

της Τουρκίας, αλλά και προορισμών της Βόρειας Αφρικής, σε συνδυασμό με την υστέρηση που παρατηρήθηκε, μέχρι και τις αρχές Ιουλίου, από τις τουριστικές αγορές της Γερμανίας και της Αγγλίας;

ανταγωνιστικότητα των τουριστικών επιχειρήσεων, επιβαρύνει

Το κλίµα και οι προσδοκίες που δηµιουργήθηκαν για τη φετινή

Η «επέλαση» του φαινοµένου της Airbnb έχει εξελιχθεί σε µείζον

σεζόν έπειτα από το περσινό αποκορύφωµα της τουριστικής κί-

θέµα, παρασύροντας πολλούς κλάδους της οικονοµίας µε ανεξέ-

νησης, είχε ως αποτέλεσµα να µας παρασύρει σε λανθασµένες

λεγκτες επιπτώσεις σε κοινωνικό και οικονοµικό επίπεδο. Είναι

εντυπώσεις για την εξέλιξη του τουρισµού εφέτος.

µεν ένα καλό «εργαλείο» εύρεσης διαµονής, όµως το µοντέλο

∆εν είναι µόνο το δυναµικό «comeback» της Τουρκίας, που επη-

αυτό θα πρέπει να µπει σε ένα πλαίσιο λειτουργίας, µε συγκεκρι-

ρέασε αρνητικά την πορεία του ροδιακού τουρισµού. Είναι επι-

µένους κανόνες, που θα πρέπει να ορίσει το κράτος και όχι ανε-

πλέον το «άνοιγµα» των αγορών της Βόρειας Αφρικής (Αίγυπτος,

ξέλεγκτα.

Μαρόκο, κ.λπ.), ο καλός καιρός στην Ευρώπη, η συνεχόµενη αύ-

Πιστεύω ότι η πολιτεία οφείλει να διαµορφώσει ένα ευνοϊκό πε-

ξηση κλινών σε τοπικό επίπεδο, οι πτωχεύσεις 7 αεροπορικών

ριβάλλον λειτουργίας για τις τουριστικές επιχειρήσεις, προκειµέ-

εταιριών και, τέλος, η καθήλωση των Boeing 737-Max, που είχε

νου να µπορούν να ανταποκριθούν επαρκώς στις νέες, διεθνείς

ως αποτέλεσµα τελευταία στιγµή να µην µπορούν να καλυφθούν

προκλήσεις.

το τουριστικό πακέτο, σε σχέση µε τους ανταγωνιστές µας, µειώνει σηµαντικά τα κέρδη των επιχειρήσεων και αποτρέπει τους νυν και νέους επενδυτές να επενδύσουν στη χώρα µας.

αυτές οι αεροπορικές θέσεις.

Ποιες είναι οι προβλέψεις σας για την επόμενη χρονιά και σε τι επίπεδα διαμορφώνονται οι τιμές των συμβολαίων για το 2020 που υπογράφονται με τους tour operators; Οι προβλέψεις µου για το 2020 συνεχίζουν να είναι αισιόδοξες, αρκεί βέβαια να µην συµβούν γεγονότα και καταστάσεις που θα επηρεάσουν αρνητικά το τόσο ευπαθές προϊόν που είναι ο τουρισµός. Από εκεί κι έπειτα θα πρέπει να εντείνουµε από κοινού τις προσπάθειές µας, αφενός οι επιχειρηµατίες ώστε να βελτιώ-

ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ | 89

Αφιέρωμα

Δωδεκάνησα

σουµε το προσφερόµενο προϊόν και αφετέρου η Πολιτεία βελτιώνοντας τις υποδοµές σε αεροδρόµια, λιµάνια, δρόµους, χώρους στάθµευσης, κ.λπ.. Οι τιµές των συµβολαίων για το 2020 διαµορφώνονται στα ίδια επίπεδα µε το 2019 και σε ορισµένες περιπτώσεις διαφέρουν από ξενοδοχείο σε ξενοδοχείο, ανάλογα µε τις προσφερόµενες υπηρεσίες.

Ποιες είναι οι πιο πρόσφατες επενδυτικές σας κινήσεις και ποια τα επόμενα επενδυτικά και επιχειρηματικά σχέδιά σας; Κατά τη διάρκεια του χειµώνα θα προχωρήσουµε στον εκσυγχρονισµό του συνόλου των δωµατίων του ξενοδοχείου Akti Beach, του περιβάλλοντα χώρου, των υφιστάµενων πισίνων, ενώ θα προσθέσουµε νέες πισίνες µπροστά από κάθε bungalow. Επιπλέον, τα επόµενα επενδυτικά µας σχέδια θα καθοριστούν σε µεγάλο βαθµό από τις κινήσεις και τη στάση της νέας κυβέρνησης, από τα µέτρα που θα παρθούν και από το περιβάλλον που θα δηµιουργηθεί. Εντούτοις, αφουγκράζοµαι και µελετώ όλα τα δεδοµένα και δηλώνω παρόν σε οποιαδήποτε καινούργια πρόκληση. ρεσίες, να βελτιωθούν εξοπλιστικά οι λιµένες, οι χώροι στάθµευ-

σης και γενικά οι χώροι πλησίον αυτών, να µειωθούν χρονικά οι αποστάσεις, να ελαχιστοποιηθούν οι καθυστερήσεις και να δροµολογηθεί απευθείας γραµµή για τα µεγάλα νησιά, όπως είναι η Ρόδος και η Κως, ώστε όλα αυτά να µην αποτελούν τροχοπέδη στην ανάπτυξη του ακτοπλοϊκού τουρισµού.

γραµµα, απαρτίζεται από ικανά και έµπειρα στελέχη, όπως είναι ο

Είστε παρόν και στα δυο νησιά Κω και Ρόδο και πρόσφατα κάνατε μια μεγάλη συμφωνία με την Wyndham. Πείτε μας για αυτό και κάντε μας μια σύγκριση των δυο προορισμών.

κ. Μάνος Κόνσολας, που προέρχεται από την οικογένεια του του-

Προσφάτως ολοκληρώσαµε µια µεγάλη και στρατηγικής σηµα-

ρισµού και θεωρώ ότι θα συµβάλει τα µέγιστα στην υλοποίηση

σίας συνεργασία µε τη Wyndham, αποσκοπώντας στην ανάδειξη

των σχεδίων της κυβέρνησης.

του ξενοδοχείου µας Akti Imperial, στη Ρόδο, σε ακόµη µεγαλύ-

Από την κυβέρνηση Μητσοτάκη περιµένω ένα ευνοϊκό και στα-

τερο φάσµα πελατών, σε κάθε γωνιά του πλανήτη, καθώς η συ-

θερό επενδυτικό περιβάλλον, συντόµευση της γραφειοκρατίας,

γκεκριµένη εταιρία είναι γνωστή σε όλα τα µήκη και πλάτη του

σταθερούς φορολογικούς συντελεστές, χωρίς υπέρµετρη φορο-

κόσµου.

λογία, µε εφόδια και χρηµατοδοτικά εργαλεία που θα βελτιώσουν

Η συνεργασία µε τη Wyndham θα βοηθήσει άµεσα στην προώ-

την ανταγωνιστικότητα και το επιχειρείν.

θηση του συνεδριακού τουρισµού στη Ρόδο και, επιπλέον, ευελ-

Η νέα κυβέρνηση εµπνέει µια νότα αισιοδοξίας, κινείται µε πρό-

πιστούµε να συµβάλλει στην επιµήκυνση της τουριστικής περιό-

δου στο νησί.

Θεωρώ ότι θα πρέπει και εδώ να διαµορφωθεί ένα πιο ανταγω-

στις µορφές τουρισµού. Συµπεριλαµβάνονται στα 10 δηµοφιλέ-

νιστικό πλαίσιο δραστηριοποίησης, να επιδοτηθούν οι άγονες

στερα ευρωπαϊκά νησιά για διακοπές και παραµένουν στην κο-

γραµµές, να ενισχυθούν επιπλέον τα εσωτερικά δροµολόγια από

ρυφή των προτιµήσεων σαν νησιωτικοί προορισµοί της Ελλάδας,

και προς τα νησιά µας, να αναβαθµιστούν οι παρεχόµενες υπη-

γεγονός που συµβάλλει στη δική µας ανάπτυξη.

90 | ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

Η Κως και η Ρόδος όπου δραστηριοποιούµαστε παράλληλα, έχουν πολλά κοινά σηµεία σαν αγορές και δεν διαφέρουν πολύ

Tea Matcha, μια premium σειρά hotel amenities σχεδιασμένη να γοητεύει, με το εκλεπτυσμένο άρωμα και τις λεπτές υφές της. Σύνθεση με εκχύλισμα από πράσινο τσάι Matcha, το οποίο περιέχει πάνω από 10 με 15 φορές τα συνολικά θρεπτικά συστατικά (βιταμίνες, μέταλλα, πολυφαινόλες, κ.ο.κ.), σε σύγκριση με το παραδοσιακό τσάι, αλλά και συγκριτικά με άλλα δημοφιλή βότανα, η Tea Matcha είναι η beauty προτεραιότητα για τον σύγχρονο ταξιδιώτη. SHAMPOO 33 ml / 50ml SHOWER GEL 33 ml / 50ml BODY LOTION 33 ml / 50ml HAIR CONDITIONER 33 ml / 50ml SOAP 20 gr in carton box

ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΕΙΣ Τα προϊόντα της ALLEGRINI έχουν πιστοποιήσεις ISO 9001:2008, Eco Label, Bio Eco, ICEA.

No. : 20001190000952

No. : 20403190000955

No. : 20051190000953

Αφιέρωμα

Δωδεκάνησα

ΣΤΑΘΗΣ ΚΡΕΣΤΑΙΝΙΤΗΣ

ΔΙΕΥΘΥΝΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ KRESTEN PALACE & KRESTEN ROYAL VILLAS - SPA

Τουριστική χρονιά γεμάτη προκλήσεις και πολλές μεταβλητές το 2019 Ανήκει στη μικρή, κλειστή κι επίλεκτη ομάδα των «σοφών» του ελληνικού Τουρισμού, αλλά και σε ένα ακόμη ξεχωριστό club, αυτό στο οποίο εντάσσονται όλοι όσοι συνεισφέρουν με τη δραστηριοποίηση και την προσφοράς τους στο μεγάλο κεφάλαιο για την Ελλάδα ως τουριστικό προορισμό, που λέγεται Ρόδος. Ο λόγος για τον κ. Στάθη Κρεσταινίτη, έναν από τους πλέον επιτυχημένους επιχειρηματίες στον τουριστικό στίβο της χώρας μας, με ξεχωριστή συμβολή στον ροδιακό τουρισμό.

διευθύνων σύµβουλος των Kresten Palace & Kresten Royal Villas & Spa, µιλώντας στο «ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ»,

σχολιάζει τα αποτελέσµατα της φετινής τουριστικής σεζόν, τονίζοντας πως ήταν µια σεζόν προκλήσεων, µε πολλές µεταβλητές, που επηρέασαν αρνητικά τη ζήτηση και συνολικά τις επιδόσεις του ροδιακού Τουρισµού. Και προαναγγέλλει την έναρξη των εργασιών ανέγερσης της νέας ξενοδοχειακής µονάδας του οµίλου, δυναµικότητας 110 σουιτών, µε πισίνες, adults only.

Πορευόμενοι προς την περίοδο αιχμής της φετινής τουριστικής σεζόν, πως διαμορφώνεται η τουριστική κίνηση στο νησί της Ρόδου, τόσο σε επίπεδο αφίξεων, όσο και εσόδων; H φετινή, τουριστική περίοδος στη Ρόδο διαµορφώνεται περίπου στα περσινά επίπεδα, παρουσιάζοντας οριακή µείωση στις αφίξεις κι ακόµη µεγαλύτερη µείωση στα έσοδα, ενδεικτικό των προκλήσεων που αντιµετωπίσαµε φέτος.

Πως εξελίσσονται οι κρατήσεις και οι διανυκτερεύσεις στα ξενοδοχεία σας και σε ποια επίπεδα αναμένεται να διαμορφωθούν το δίμηνο Σεπτεμβρίου-Οκτωβρίου; Καθ’ όλη τη διάρκεια του καλοκαιριού παρατηρούνται καθηµερινά δραµατικές αλλαγές στη ροή των κρατήσεων. Μέσα σε αυτό το συνεχώς µεταβαλλόµενο περιβάλλον, οι διανυκτερεύσεις στα KRESTEN Hotels σηµειώνουν µια σχετική αύξηση της τάξης του 5%, έως και

92 | ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

σήµερα. Ο Σεπτέµβριος, ήδη, σηµειώνει πληρότητες άνω του 95%, ενώ ο Οκτώβριος προβλέπεται να κινηθεί στα περσινά επίπεδα.

Ποιο, κατά τη γνώμη σας, είναι το χαρακτηριστικό της φετινής τουριστικής σεζόν στο νησί και ποιες είναι οι επιπτώσεις στην πορεία του ροδιακού τουρισμού από το δυναμικό comeback της Τουρκίας, αλλά και προορισμών της Βόρειας Αφρικής, σε συνδυασμό με την υστέρηση που παρατηρήθηκε, μέχρι και τις αρχές Ιουλίου, από τις τουριστικές αγορές της Γερμανίας και της Αγγλίας;

τουριστικού ξενοδοχειακού κλάδου και τη «γιγάντωση» του φαινομένου Airbnb, τόσο στις ξενοδοχειακές επιχειρήσεις, όσο και σε αυτό καθ’ αυτό το ροδιακό τουριστικό προϊόν; Πως βιώνετε ως ξενοδόχος αυτή τη νέα πραγματικότητα και τι πρέπει να γίνει για να αλλάξει; Η µικρή µείωση που γενικά παρατηρείται φέτος στις πληρότητες, ακολουθείται από µια ακόµη µεγαλύτερη µείωση στα έσοδα. Επιπλέον, η επί χρόνια υπερφορολόγηση του κλάδου, αλλά και το φαινόµενο Airbnb, έχουν περιορίσει κατά πολύ τα όποια οικονο-

Το 2019, είναι κατά την άποψή µου µια χρονιά γεµάτη προκλήσεις

µικά περιθώρια, που ακόµη υπάρχουν στις τουριστικές, ξενοδο-

και πολλές µεταβλητές, που επηρεάζουν συνεχώς τη ζήτηση του

χειακές επιχειρήσεις. Η υπερφορολόγηση, από τη µία καταφέρνει

ροδιακού τουριστικού προϊόντος.

πλήγµα στην ανταγωνιστικότητα, καθιστώντας το τουριστικό µας

Η επιστροφή της Τουρκίας, η ανάκαµψη όλων των προορισµών

προϊόν κατά πολύ ακριβότερο, σε σύγκριση µε το τουριστικό

της Μεσογείου, ο κατά περιόδους «καλοκαιρινός καιρός της κε-

προϊόν των βασικών ανταγωνιστών µας και από την άλλη περιο-

ντρικής και βόρειας Ευρώπης», αλλά και η καθήλωση των Boeing

ρίζει σηµαντικά τα περιθώρια που υπάρχουν για τις απαραίτητες

737 max, είναι µόνο µερικές από τις µεταβλητές, που επηρέασαν

αναβαθµίσεις και νέες επενδύσεις.

αρνητικά τις επιδόσεις µας.

προτίµησαν φέτος περισσότερο τους ανταγωνιστές µας) και από

την άλλη, η στόχευση στις κρατήσεις της τελευταίας στιγµής, µε,

Η επόµενη τουριστική σεζόν θα κινηθεί στα φετινά πλαίσια. Η πε-

φυσικά, µια πίεση στις τιµές, για να κρατηθούν τα επίπεδα των

ρίοδος της υπογραφής των συµβολαίων για το 2019, η οποία έχει

πτήσεων και να γεµίσουν τα όποια κενά δωµάτια.

σχεδόν ολοκληρωθεί, χαρακτηρίστηκε από τις µεγάλες πιέσεις

Μεγάλη αλλαγή υπήρξε και στο προφίλ των κρατήσεων. Από τη µία η µείωση στις προκρατήσεις, (λόγω και των οικογενειών που

από πλευράς των πρακτορείων, για «πάγωµα» των τιµών, λόγω

Ποιες είναι οι επιπτώσεις από την υπερφορολόγηση του

του γενικού κλίµατος.

ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ | 93

Αφιέρωμα

Δωδεκάνησα

Κατά την άποψή µου, οι όποιες αυξήσεις των τιµών των συµβολαίων κυµαίνονται, κατά µέσο όρο, µεταξύ του 2%-3%.

Ποιες είναι οι πιο πρόσφατες επενδυτικές σας κινήσεις και ποια τα επόμενα επενδυτικά και επιχειρηματικά σχέδιά σας; Αν και στην εταιρία µας τηρούµε την πολιτική της συνεχούς αναβάθµισης του εξοπλισµού και των εγκαταστάσεων, σε ετήσια βάση, αυτή τη στιγµή είµαστε στην ολοκλήρωση της δεύτερης φάσης της µερικής ανακαίνισης του Kresten Palace Hotel & Wellness, το οποίο από το 2020 θα παρέχει µια πλήρως ανακαινισµένη πτέρυγα µε «swim-up» δωµάτια, καθώς και ένα ανακαινισµένο συνεδριακό κέντρο. Επίσης, αναµένουµε το τελικό επενδυτικό πλαίσιο µε τις νέες πρωτοβουλίες της κυβέρνησης και

και πολλάκις έχουµε αναλύσει στις ετήσιες συναντήσεις µας και

είµαστε έτοιµοι για την έναρξη των εργασιών ανέγερσης της νέας

να τη µετατρέψουµε σε µια πραγµατική ναυαρχίδα του ελληνικού

ξενοδοχειακής µας µονάδας µε 110 σουίτες µε πισίνες, που θα

Τουρισµού.

αφορά κυρίως τουρισµό πολυτελείας, «µόνο για ενήλικες».

Με δεδομένο ότι η «αχίλλειος πτέρνα» του ελληνικού τουρισμού είναι η ακτοπλοΐα, ποιες είναι οι προτάσεις σας πάνω σ’ αυτό το θέμα; Η ακτοπλοΐα µας είναι ένα βασικό κοµµάτι του ελληνικού Τουρισµού και συνάµα ο αδύναµος κρίκος του. Κάθε νησί είναι και ένας ξεχωριστός προορισµός και όλα µαζί συνθέτουν το µεγαλύτερο µέρος του ελληνικού τουριστικού προϊόντος. Άρα, θέµατα όπως η άµεση και σύντοµη πρόσβαση παντού, ευέλικτες και υψηλού επιπέδου υπηρεσίες για όλους (ΑΜΕΑ, κ.λπ.), σκάφη που να ενσω-

Από τη νέα κυβέρνηση περιµένουµε πολλά και σε σύντοµο χρονι-

µατώνουν τις τρέχουσες τουλάχιστον τεχνολογίες (Wi-Fi, κ.λπ.),

κό διάστηµα. Ιδιαίτερα µε τη στρατηγική στελέχωση του υπουρ-

υγιές και ανταγωνιστικό νοµικό και λειτουργικό πλαίσιο δραστη-

γείου Τουρισµού, µε τον κ. Μάνο Κόνσολα, έναν άνθρωπο µε

ριοποίησης των επιχειρήσεων της ακτοπλοΐας, αλλά και πλήρως

πολυετή και βαθιά εµπειρία στα µείζονα τουριστικά θέµατα που

εξοπλισµένοι και προσβάσιµοι λιµένες, είναι κάποια από τα βασι-

απασχολούν τον τόπο µας, αναµένουµε να δηµιουργηθούν όλες

κά στοιχεία που χρήζουν εξέτασης από τους ανάλογους φορείς

αυτές οι συνθήκες, που θα επιτρέψουν στον ελληνικό Τουρισµό

και τη νέα κυβέρνηση.

να γίνει η βαριά Βιοµηχανία της χώρας µας.

Τέλος, εύχοµαι σε όλους, Υγεία και να εξακολουθήσουν να προ-

Αναφορικά µε τη Ρόδο µας, πρέπει άµεσα να δηµιουργήσουµε -

σφέρουν στον τουρισµό µας, που είναι η βαριά βιοµηχανία του

εφαρµόσουµε όλο αυτό το πλαίσιο, που γνωρίζουµε ενδελεχώς

τόπου µας.

94 | ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

ΚΑΝΤΕ ΤΙΣ ΠΑΡΑΓΓΕΛΙΕΣ ΣΑΣ, με ένα μόνο κλικ, γρήγορα, εύκολα και με ασφάλεια!

eshop.ksdamenities.gr ΣΑΜΠΟΥΑΝ, ΑΦΡΟΛΟΥΤΡΑ, BODY LOTION, ΣΑΠΟΥΝΙΑ, ΠΑΝΤΟΦΛΕΣ, ΑΡΩΜΑΤΙΚΑ ΧΩΡΟΥ, ΣΕΤ ΟΜΟΡΦΙΑΣ, ΣΕΤ ΡΑΠΤΙΚΗΣ, κ.ά.

Άμεση αγορά Δωρεάν παράδοση  Εκπτώσεις

ΠΑΡΑΓΟΝΤΑΙ

ΣΤΟ ΜΙΛΑΝΟ

Με όλες τις ευρωπαϊκές πιστοποιήσεις για να είναι οι φιλοξενούμενοί σας, ευχαριστημένοι και να μην ρισκάρετε την φήμη του καταλύματός σας και πρόστιμα από τον ΕΟΤ και τις άλλες αρμόδιες αρχές

CERTIFICATIONS: PENDING APPROVALS:

ECOLABEL

ICEA

AIAB

ISO 9001

BIOORGANIC

ECOCERT

ISO 14001

Όλα τα προϊόντα είναι πλήρως εναρμονισμένα με το νέο Κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1223/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τα καλλυντικά προϊόντα.

Σητείας 8 & Μεσολογγίου, 144 51 Μεταμόρφωση Τ. 210 211 7676 | F. 210 211 7677 | Email: msales@ksd.gr www.ksd.gr | www.promitheytis.gr | www.money-tourism.gr

No. : 20001190000952

No. : 20403190000955

Like us on

No. : 20051190000953

ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ |

Αφιέρωμα

Δωδεκάνησα

KΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΚΥΠΡΙΩΤΗΣ

ΠΡΟΕΔΡΟΣ & ΔΙΕΥΘΥΝΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ KIPRIOTIS HOTELS & KICC

Χωρίς ιδιαίτερα προβλήματα η φετινή τουριστική σεζόν στην Κω Συνδυάζοντας τη διορατικότητα με τη σωφροσύνη και διαθέτοντας το μοναδικό προνόμιο να αφουγκράζεται εγκαίρως τις νέες ευκαιρίες της αγοράς, ο Κώστας Κυπριώτης, με τον όμιλο Kipriotis Hotels, διαφημίζει με τον καλύτερο τρόπο το τουριστικό προϊόν της Κω, σε όλο τον κόσμο.

δυναµικός επιχειρηµατίας µε τη µεγάλη εµπειρία και τη βαθιά γνώση του τοµέα της Φιλοξενίας, αναλύει στο

στα ξενοδοχεία σας και σε ποια επίπεδα αναμένεται να διαμορφωθούν το δίμηνο Σεπτεμβρίου-Οκτωβρίου;

«ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ» τα δεδοµένα της φετινής τουριστικής

Οι κρατήσεις στον Όµιλο ακολουθούν την τάση των κρατήσεων

περιόδου στην Κω, η οποία, όπως λέει, εξελίσσεται χωρίς ιδιαί-

σε όλο το νησί. Μια µικρή προβλεπόµενη πτώση, σε σχέση µε

τερα προβλήµατα.

την περσινή, καταπληκτική χρονιά, αλλά µε τη σταθερή ανά-

Ο ίδιος θεωρεί τροχοπέδη στην ανάπτυξη του ελληνικού του-

πτυξη της τελευταίας τετραετίας να συνεχίζεται απρόσκοπτη.

ρισµού και την ανταγωνιστικότητα του τουριστικού µας προϊό-

Οι προβλέψεις για τον Σεπτέµβριο και τον Οκτώβριο δείχνουν

ντος την υπερφορολόγηση και την ακτοπλοΐα ως την «Αχίλλειο

µια σταθερότητα. Με τη φιλοξενία groups και τη διοργάνωση

πτέρνα» του ελληνικού τουρισµού.

κάποιων συνεδρίων, όπως συµβαίνει κάθε χρόνο τέτοια εποχή, η χρονιά θα κλείσει µε απόλυτα θετικό πρόσηµο. Σε γενικές

γραµµές, η χρονιά εξελίσσεται σύµφωνα µε τις προβλέψεις µας

Η φετινή σεζόν εξελίσσεται χωρίς ιδιαίτερα προβλήµατα και χω-

δεν επηρέασαν τις προβλέψεις µας για την εφετινή σεζόν, έχο-

ρίς να υπάρχει µεγάλη απόκλιση από τις προβλέψεις του περα-

ντας υπόψιν µας τις ιδιαιτερότητες για το 2019.

και σε κάποιες περιπτώσεις ίσως και θετικότερα. Τα αποτελέσµατα της περασµένης χρονιάς σε καµία περίπτωση

σµένου χειµώνα. Οι κρατήσεις παρουσιάζουν µια υστέρηση, σε

διεύρυνση της πελατειακής βάσης του νησιού. Αυτό σταδιακά

θα αποτελέσει το µεγαλύτερο κεφάλαιο για την Κω και το συ-

Αρχικά ήθελα να επισηµάνω το γεγονός ότι η πτώση αυτή δεν

γκριτικό πλεονέκτηµα του τόπου.

έφτασε το προβλεπόµενο ύψος, µε αποτέλεσµα να επηρεάσει

σχέση µε την περασµένη σεζόν, αλλά γενικά η κατάσταση είναι καλή, τόσο σε επίπεδο διανυκτερεύσεων, όσο και σε επίπεδο εσόδων. Το χαρακτηριστικό της φετινής τουριστικής σεζόν για την Κω είναι η πρόκληση της ικανοποίησης των πελατών, µε σκοπό να µετατραπούν σταδιακά σε επαναλαµβανόµενους, µε στόχο τη

σε δεύτερο επίπεδο το αποτέλεσµα για την εφετινή χρονιά.

Πως εξελίσσονται οι κρατήσεις και οι διανυκτερεύσεις 96 | ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

Όσον αφορά τον τουρισµό της Κω, εφέτος δεν φαίνεται να έχει

επηρεαστεί ιδιαίτερα. Θα πρέπει να δούµε τα αποτελέσµατα µα-

την τεράστια ύφεση που επικρατεί στον εσωτερικό τουρισµό,

κροπρόθεσµα και σε ένα ευρύτερο πλαίσιο.

κυρίως γιατί έχει πλήξει τα µεσαία στρώµατα και τους ελεύθε-

Ο ισχυρός ανταγωνισµός στην παγκόσµια τουριστική αγορά

ρους επαγγελµατίες, καθώς αυτοί αποτελούσαν τη βάση των

είναι ένα βασικό χαρακτηριστικό του προϊόντος. ∆εν είναι κάτι

Ελλήνων τουριστών, την περασµένη δεκαετία.

νέο ή κάτι που θα πρέπει να µάς φοβίζει. Οι τάσεις µόνο την τε-

Αντίστοιχα, οι επιχειρήσεις που υπερφορολογούνται δεν έχουν

λευταία εξαετία έχουν αλλάξει πάνω από πέντε φορές, επηρεά-

τη δυνατότητα να προβούν σε επενδύσεις, που να αφορούν

ζοντας, είτε σε τοπικό, είτε σε εθνικό επίπεδο. Το πιο σηµαντικό

τόσο την αναβάθµιση των υπηρεσιών τους, όσο και τον ουσι-

είναι η δουλειά που πρέπει να γίνει σε κάθε επίπεδο, µε σκοπό

αστικό εκσυγχρονισµό τους, µε µεγαλύτερη εφαρµογή νέων

να λυθούν προβλήµατα και τόσο η χώρα, όσο και το νησί, να

τεχνολογιών. Αποτέλεσµα αυτού είναι ο ελληνικός τουρισµός

διατηρήσουν τη θέση που κατέχουν σήµερα στην παγκόσµια

να παραµένει στάσιµος σε κάθε επίπεδο και να µην µπορεί να

τουριστική αγορά.

ανταποκριθεί στις σύγχρονες απαιτήσεις των επισκεπτών.

Αν όλα τα συµβαλλόµενα µέρη του κλάδου (κράτος, φορείς, επιχειρήσεις) λειτουργήσουν όπως πρέπει τότε µόνο θετικά πράγµατα µπορούν να προκύψουν από τον ανταγωνισµό µε τους γείτονες και µε την εγγύς αγορά.

Ποιες είναι οι προβλέψεις σας για την επόμενη χρονιά και σε τι επίπεδα διαμορφώνονται οι τιμές των συμβολαίων για το 2020 που υπογράφονται με τους tour operators; Είναι ακόµα σχετικά νωρίς για να υπάρχει ακριβής πρόβλεψη.

Ποιες είναι οι επιπτώσεις από την υπερφορολόγηση του τουριστικού-ξενοδοχειακού κλάδου και τη «γιγάντωση» του φαινομένου Airbnb, τόσο στις ξενοδοχειακές επιχειρήσεις, όσο και σε αυτό καθ’ αυτό το τουριστικό προϊόν του νησιού; Πως βιώνετε ως ξενοδόχος αυτή τη νέα πραγματικότητα και τι πρέπει να γίνει για να αλλάξει;

Γενικά επικρατεί αισιοδοξία και προβλέπεται µια καλή χρονιά,

Η υπερφορολόγηση γενικά αποτελεί τροχοπέδη ανάπτυξης για

Για τα επόµενα χρόνια δεν έχει προγραµµατιστεί κάποια επέκτα-

όλη την ελληνική οικονοµία. Είτε µιλάµε για φορολογία προσώ-

ση. Το επόµενο βήµα µας αφορά την κατάταξη και λειτουργία

πων, είτε επιχειρήσεων, η πολύ υψηλή φορολογία πλήττει το

του Kipriotis Village Resort σαν ξενοδοχείο πέντε αστέρων. Η

διαθέσιµό εισόδηµά, το οποίο στη συνέχεια στερείται η αγορά.

συγκυρία, όµως, δεν είναι πολύ ευνοϊκή, καθώς υπάρχουν µεγά-

Είναι σαφές, λοιπόν, ότι αποτελεί µια από τις βασικές αιτίες για

λες δυσκολίες στον τραπεζικό τοµέα για να µπορέσει να χρηµα-

τόσο από την άποψη των διανυκτερεύσεων, όσο και από την άποψη των εσόδων.

ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ | 97

Αφιέρωμα

Δωδεκάνησα

τοδοτήσει επενδύσεις, λόγω του απόηχου της κρίσης. Ευτυχώς, υπάρχει στήριξη από τους συνεργάτες µας (Τour Operators) και µε την πολύτιµη βοήθειά τους προσπαθούµε να αναβαθµίσουµε τις υποδοµές και τις υπηρεσίες µας.

Με δεδομένο ότι η «αχίλλειος πτέρνα» του ελληνικού τουρισμού είναι η ακτοπλοΐα, ποιες είναι οι προτάσεις σας πάνω σ’ αυτό το θέμα; Ένα από τα βασικά στοιχεία, που συγκροτούν το τουριστικό προϊόν ενός προορισµού, είναι η προσβασιµότητα. Όντας σε ένα ακριτικό νησί η πρόσβαση είναι γενικά δύσκολη. Η ακτοπλοϊκή σύνδεση µε την Αθήνα είναι αργή, λόγω παλαιότητας των πλοίων, άλλα και λόγω της απόστασης. Ακόµα, το κόστος είναι αρκετά µεγάλο και ουσιαστικά δυσβάσταχτο για τη µέση ελληνική οικογένεια. Το ζήτηµα µεγαλώνει ουσιαστικά αν υπολογιστεί η δυσκολία της αεροπορικής σύνδεσης µε το νησί. Μαγικές συνταγές δεν υπάρχουν. Χρειάζεται ολιστική και αναλυτική προσέγγιση στο πρόβληµα για την Κω. Η παροχή κινήτρων για προσέλκυση low cost αεροπορικών

αγοράς. Το κράτος πρέπει να παραµένει αρωγός και ελεγκτής,

εταιριών, η ανακαίνιση του αεροδροµίου του νησιού από τη

τηρώντας τον θεσµικό του ρόλο απέναντι στον επιχειρηµατικό

νέα ιδιοκτήτρια εταιρία, η σύνδεση µε τις νέες, γρήγορες ακτο-

κόσµο.

πλοϊκές εταιρίες, η συχνότερη τοπική σύνδεση µε τη Ρόδο και

Όσον αφορά την Κω χρειάζεται µια τόνωση κινήτρων σχετικά

τα αλλά νησιά των ∆ωδεκανήσων και, τέλος, η βελτίωση του

µε την κατανάλωση από τους Έλληνες τουρίστες. Ίσως το µετα-

λιµανιού θα µπορούσαν να είναι προτάσεις για βάση συζήτη-

φορικό ισοδύναµο θα µπορούσε να επεκταθεί και σε αυτήν την

σης πάνω στο ζήτηµα. Σε κάθε περίπτωση υπάρχουν ζητήµατα,

κατηγορία.

τα οποία πρέπει να συζητηθούν υπό νέα βάση, µε γνώµονα το κοινό συµφέρον.

Δύο χρόνια έχουν περάσει από τον σεισμό που «χτύπησε» την Κω και οι εργασίες αποκατάστασης των ζημιών στο λιμάνι μόλις ξεκίνησαν. Πως σχολιάζετε την ολιγωρία αυτή και τι περιμένετε από την κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη; Χρειάζεται άµεσα απλούστευση διαδικασιών σε κάθε επίπεδο. Από όταν έγινε ο σεισµός όλη η ευθύνη της διαδικασίας για την αποκατάσταση µετατίθεντο σε τόσους πολλούς, που τελικά κα-

Η συνεργασία µε τον ΕΟΤ θα πρέπει να παραµείνει απρόσκοπτη,

νένας δεν ήταν υπεύθυνος και το έργο δεν προχωρούσε. Λιµε-

σε όλα τα επίπεδα. Είναι βασικό να υπάρχει κεντρικός προγραµ-

νικό ταµείο, δήµος, περιφέρεια, υπουργεία, µια κατάσταση που

µατισµός, τόσο όσον αφορά την προώθηση των προορισµών,

διαιωνιζόταν για καιρό, µε αποτέλεσµα το παραλιακό µέτωπο

όσο και τον κεντρικό σχεδιασµό για τις επενδύσεις και την κα-

της πόλης να παραµένει σε κακή κατάσταση.

τεύθυνση αυτών. Από την άλλη πλευρά, η απλοποίηση των δι-

Η αποτελεσµατικότητα και ο συντονισµός του κράτους θα πρέ-

αδικασιών που έχει επιτευχθεί µέσω των νέων διαδικασιών του

πει να είναι βασικό στοιχείο της πολιτικής της νέας κυβέρνη-

ΕΟΤ για τις µεγάλες επενδύσεις και του notify business είναι

σης. Η µείωση του ΦΠΑ που εξήγγειλε ο πρωθυπουργός, είναι

προς την σωστή κατεύθυνση. Πρέπει, όµως, να διευρυνθούν, να

αναγκαία και θα δώσει ώθηση στις επιχειρήσεις. Περιµένουµε

συµπεριλάβουν και άλλες επενδυτικές διαδικασίες και να βελ-

τις καινούργιες αποφάσεις της νέας κυβερνήσεις γιατί αν πραγ-

τιωθούν.

µατοποιηθούν σε ένα µεγάλο βαθµό αυτά που υποσχέθηκε, τα

Όσον αφορά την προώθηση της χώρας από τον Οργανισµό

αποτελέσµατα σε όλους τους τοµείς του τουριστικού προϊόντος

πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη σηµασία στην ανάκαµψη της ρωσικής

θα είναι καλύτερα.

98 | ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

Αφιέρωμα

Δωδεκάνησα

ΑΘΗΝΑΓΟΡΑΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ ΜΕΛΟΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ATRIUM HOTELS

Η υστέρηση των εσόδων το χαρακτηριστικό της φετινής σεζόν Αναλαμβάνοντας δυναμικό ρόλο στη διοίκηση των Atrium Hotels και έχοντας παράλληλα ενεργή παρουσία στα συνδικαλιστικά του κλάδου ως μέλος του ΔΣ του ΕΟΤ και της Ένωσης Ξενοδόχων Ρόδου, ο Αθηναγόρας Κωνσταντινίδης είναι από τις περιπτώσεις των νέων στελεχών στην τουριστική-ξενοδοχειακή βιομηχανία της χώρας που θα αφήσουν έντονα το αποτύπωμά τους, όπως δείχνουν τα πρώτα «σημάδια γραφής».

αλά διαβασμένος και παρακολουθώντας από κοντά όλες

κατανάλωση των επισκεπτών, η οποία παρατηρήθηκε τόσο εντός,

τις εξελίξεις στον Τουρισμό, όχι μόνο σε τοπικό, αλλά πα-

όσο και εκτός των ξενοδοχείων. Ως αποτέλεσμα παρατηρείται ότι

νελλαδικό και παγκόσμιο επίπεδο, ο κ. Κωνσταντινίδης συνιστά μία

ενώ η μείωση των αφίξεων είναι μέχρι τώρα σχετικά μικρή, η σεζόν

αξιόλογη και αξιόπιστη «πηγή» πληροφόρησης για τα τουριστικά-

υστερεί συγκριτικά με πέρυσι στα έσοδα.

ξενοδοχειακά δρώμενα. Αυτό, άλλωστε, προκύπτει από τη συνέντευξή του στο «ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ», στην οποία αναλύει μία σειρά θεμάτων, με επίκεντρο την εξέλιξη της φετινής, τουριστικής περιόδου στη Ρόδο, αλλά και τις προοπτικές της επόμενης χρονιάς.

Tο 2018, ως γνωστόν, ήταν μια χρονιά ρεκόρ για τον ελληνικό τουρι-

της Βόρειας Αφρικής, αναμφίβολα υπήρξε μια αρνητική επίπτωση

σμό, ενώ το 2019 άρχισε με μειώσεις στις προγραμματισμένες πτή-

και στις κρατήσεις της Ρόδου. Όπως όμως έχει αναδείξει έρευνα του

σεις για τη Ρόδο, όπως και για πολλούς άλλους κύριους τουριστικούς

INSETE & Travel Audience, κύριοι ανταγωνιστές της Ελλάδας είναι οι

προορισμούς της χώρας, οπότε ήταν αναμενόμενο να υπάρξει μια

προορισμοί της Ισπανίας, της Πορτογαλίας και της Ιταλίας, με την

σταθεροποίηση ή μικρή μείωση στον ρυθμό των αφίξεων στο νησί.

Τουρκία να βρίσκεται στην 8η θέση, ειδικά για τους πελάτες που

Συγκεκριμένα, στο πρώτο εξάμηνο οι πτήσεις ήταν μειωμένες κατά

προέρχονται από τις βασικές αγορές μας, όπως της Αγγλίας και της

περίπου 3% και αφίχθησαν στη Ρόδο περίπου 2,9 εκατ. επισκέπτες.

Γερμανίας. Σε αυτούς τους Μεσογειακούς προορισμούς παρατηρεί-

Τελικά καταγράφηκε μια ελαφρά μείωση 1%, σε σχέση με πέρυσι, με

ται αντίστοιχη ανεπάρκεια ζήτησης για τη φετινή σεζόν, λόγω των

τις διεθνείς αφίξεις να μένουν στα ίδια επίπεδα. Βέβαια, λόγω της αυ-

προβλημάτων, και αβεβαιότητας που αντιμετωπίζουν οι μεγαλύτε-

ξημένης διάθεσης δωματίων από την οικονομία του διαμοιρασμού,

ρες οικονομίες της Ε.Ε., καθώς και σημαντικής πτώσης του δείκτη

οι προκρατήσεις για πολλά ξενοδοχεία ήταν μειωμένες και αρκετά

καταναλωτικής εμπιστοσύνης.

ξενοδοχεία αναγκάστηκαν να δώσουν αυξημένες προσφορές, με

Αξιοσημείωτο επίσης είναι ότι ο εγχώριος ανταγωνισμός μεταξύ ελ-

συνέπεια να έχουμε μείωση σε σχέση με πέρυσι στο μέσο έσοδο ανά

ληνικών προορισμών είναι μεγαλύτερος από οποιαδήποτε αλλοδα-

διανυκτέρευση. Εν μέρει αυτό προέρχεται και λόγω της πτώσης στην

πή χώρα. Είναι, λοιπόν, πολύ σημαντικό για τη Ρόδο να αναβαθμίζε-

100 | ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

ται συνεχώς, καθώς ο επισκέπτης που έχει αποφασίσει να ταξιδέψει

τητας του τουριστικού κλάδου, με σημαντικότερα την περαιτέρω

στην Ελλάδα θα μας συγκρίνει με την Κρήτη, την Κω, την Κέρκυρα,

μείωση του ΦΠΑ διαμονής, τη μείωση του μέσου συντελεστή 13%

τη Σαντορίνη και άλλους ελληνικούς προορισμούς. Η διαχρονική

και την αναθεώρηση του φόρου διαμονής.

έλλειψη ενός ολιστικού σχεδιασμού της ανάπτυξης του νησιού θα

Ως προς το sharing economy, το δεύτερο τρίμηνο του 2019 η Ρόδος

πρέπει να μας προβληματίσει.

είχε περισσότερα από 2.300 Airbnb και 700 HomeAway καταλύμα-

Ο τουριστικός κλάδος αισιοδοξεί ότι η νέα κυβέρνηση και η τοπική

τα προς ενοικίαση, αυξημένα κατά σχεδόν 20%, σε σχέση με πέρυσι

αυτοδιοίκηση Α΄ και Β΄ βαθμού, σε συνεργασία με τους τουριστικούς

(στοιχεία AirDNA). Μελετώντας τα στατιστικά, ενδιαφέρον αποτελεί

φορείς και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης

η πτώση του ρυθμού αυξήσεων (2017: 81%, 2018: 68%, 2019: 19%),

(EBRD), θα επεξεργαστούν ένα ουσιαστικό μεσοπρόθεσμο αναπτυ-

κάτι το οποίο αποδεικνύει ότι το φαινόμενο φτάνει σταδιακά σε κο-

ξιακό πλάνο, με στοχευμένα έργα και μέτρα, με σκοπό την αναβάθ-

ρεσμό (σχεδόν ίδια νούμερα έχει και η Αθήνα). Σίγουρα σε αυτό έχει

μιση των υποδομών, την αξιοποίηση και ανάδειξη του μοναδικού

συμβάλει η γενική πτώση της ζήτησης το 2019, αλλά και η αυξημέ-

πολιτιστικού και φυσικού περιβάλλοντος του νησιού, με σκοπό την

νη προσφορά των ακινήτων έχει ρίξει τις πληρότητες και τη μέση

προσέλκυση υψηλότερης οικονομικής στάθμης τουριστών και την

τιμή, κάνοντας ένα Airbnb κατάλυμα λιγότερο κερδοφόρο για τους

επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου.

ενοικιαστές. Αυτά τα καταλύματα, ανάλογα με την τοποθεσία και τα

Όλα αυτά απαιτούν σχεδιασμό, επιστημονική ανάλυση και προσέγ-

χαρακτηριστικά τους, επηρεάζουν κάθε ξενοδοχείο διαφορετικά.

γιση ώστε να στοχεύσουμε στην προοπτική μιας βιώσιμης τουριστι-

Όμως δεν υπάρχει αμφιβολία ότι απορροφούν ένα σημαντικό κομ-

κής ανάπτυξης, αντάξιας για τη Ρόδο.

μάτι της ζήτησης και σε μια δύσκολη σεζόν εντείνουν το πρόβλημα στους ξενοδόχους.

Ο τουριστικός κλάδος αναμένει το νέο ρυθμιστικό πλαίσιο της κυβέρνησης ώστε να ενισχυθεί η φορολογική συμμόρφωση (1 στα 3 καταλύματα δεν διαθέτουν αριθμό μητρώου ακινήτων), να υπάρξει συμμετρική φορολόγηση και να θεσπιστούν προδιαγραφές ασφαλείας.

Οι φορολογικές ελαφρύνσεις που δέχθηκε ο κλάδος στον ΦΠΑ είχαν

κατανάλωσης. Εξίσου σημαντικές είναι οι μειώσεις στον ΕΝΦΙΑ που

φέρνει η κυβέρνηση από τον Σεπτέμβρη και η μείωση του φόρου

Όπως αναφέρει η τελευταία (αναθεωρημένη) έκθεση του IMF για

κερδών των επιχειρήσεων στο 24% για τα εισοδήματα του 2019,

την παγκόσμια οικονομία και οι τελευταίες εκτιμήσεις της Goldman

όπως και η μείωση του φόρου μερισμάτων στο 5%. Όμως υπάρχουν

Sachs, ο εμπορικός πόλεμος Αμερικής-Κίνας, η αβεβαιότητα του

ακόμα πολλά περιθώρια αύξησης της φορολογικής ανταγωνιστικό-

Brexit, καθώς και η «αναιμική» ανάπτυξη της Γερμανίας και άλλων

άμεση θετική επιρροή στα αποτελέσματά μας, γεγονός κρίσιμο για όλες τις επιχειρήσεις εν μέσω μιας δύσκολης περιόδου από πλευράς

ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ | 101

Αφιέρωμα

Δωδεκάνησα

χωρών της Ε.Ε., δημιουργούν μια απαισιοδοξία στο διεθνές οικονομικό περιβάλλον. Σε τελευταία έρευνα του NABE, το 70% των οικονομολόγων προβλέπει παγκόσμια κρίση μέχρι το τέλος του 2021. Ειδικά για την Ελλάδα, μια συνεχιζόμενη πτώση της στερλίνας και επιφύλαξη των Άγγλων και Γερμανών επισκεπτών στον προγραμματισμό των διακοπών τους για το 2020, όπως και η αύξηση του διεθνούς ανταγωνισμού, καθιστά τους tour operators απαισιόδοξους για την ερχόμενη σεζόν. Ως αποτέλεσμα, οι μεγαλύτεροι tour operators έχουν σαν κατεύθυνση την υπογραφή συμβολαίων με μηδενικές αυξήσεις στις τιμές. Όμως, ο ελληνικός, τουριστικός κλά-

και των χωριών, αναβάθμιση των ΜΜΜ, καθαριότητας, μεταξύ πολ-

δος έχει αποδείξει ότι αντέχει και σε δύσκολες χρονιές. Οδεύοντας

λών άλλων θεμάτων, αλλά και του σχεδιασμού ενός στρατηγικού

λοιπόν στην ερχόμενη σεζόν, οφείλουμε να αντιμετωπίσουμε όλες

πλάνου διαχείρισης και προώθησης του προορισμού, στο οποίο θα

αυτές τις προκλήσεις με λιγότερο φόβο, αλλά περισσότερο δυναμι-

βοηθήσουν οι ουσιαστικές συνεργασίες μεταξύ των φορέων EBRD

σμό και σκληρή δουλειά.

και του ΣΕΤΕ, καθώς και μεταξύ του ΕΟΤ και της Marketing Greece. Τέλος, σε κυβερνητικό επίπεδο είναι κρίσιμο να λυθούν τα προβλή-

ματα που προκύπτουν από την έλλειψη χωροταξικού σχεδιασμού και χρήσεων γης, και να μειωθούν νομοθετικά και γραφειοκρατικά εμπόδια αδειοδοτήσεων των νέων επενδύσεων.

Παρά τα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο ελληνικός τουρισμός,

Είστε σταθερά μέσα στις πιο κερδοφόρες ξενοδοχειακές επιχειρήσεις. Πως το καταφέρνετε; Πως εξελίσσονται οι κρατήσεις και οι διανυκτερεύσεις στα ξενοδοχεία σας και σε ποια επίπεδα αναμένεται να διαμορφωθούν το δίμηνο Σεπτεμβρίου-Οκτωβρίου;

βρισκόμαστε σε μια ευνοϊκή συγκυρία για τον κλάδο, αλλά και τη

Είναι γνωστό ότι στα Atrium Hotels δίνουμε μεγάλη έμφαση στο αν-

Ρόδο ως προς τα πρόσωπα που έχουν αναλάβει θέσεις ευθύνης. Η

θρώπινο δυναμικό. Έχουμε στενή επαφή με το προσωπικό μας και

κυβέρνηση ευτυχώς έχει θέσει ως βασική προτεραιότητα την ενί-

φροντίζουμε να είναι ευχαριστημένοι οι άνθρωποι που δουλεύουν

σχυση του τουρισμού και είναι θετικό ότι στο κρίσιμο υπουργείο

κοντά μας, το οποίο φυσικά μεταφράζεται και σε ευχαριστημένους

Τουρισμού έχουν τοποθετηθεί άνθρωποι της αγοράς και γνώστες

πελάτες. Με συνεχή αγώνα προς την αναβάθμιση της ποιότητας και

του τουρισμού όπως ο κ. Θεοχάρης και κ. Κόνσολας. Ειδικά για τους

των προσφερόμενων υπηρεσιών μας, σαν όμιλος βρισκόμαστε με

νησιώτες, είναι ευτύχημα που ο βουλευτής Δωδεκανήσου, Μάνος

ελαφρώς καλύτερες επιδόσεις, συγκριτικά με πέρυσι, σε υψηλά επί-

Κόνσολας, επί χρόνια τομεάρχης τουρισμού της ΝΔ, ανέλαβε υπουρ-

πεδα πληρότητας και καλύτερη μέση τιμή, αλλά με σχετική πτώση

γικά καθήκοντα, καθώς γνωρίζει από πρώτο χέρι τα ζητήματα που

στην κατανάλωση των τμημάτων.

αντιμετωπίζει η νησιωτική Ελλάδα, η οποία είναι και η «ραχοκοκα-

Ο Σεπτέμβρης για μας είναι εξαιρετικός, με τον Οκτώβρη να έχει τις

λιά» του ελληνικού τουρισμού. Αξιοσημείωτη είναι και η καινούρια

γνωστές δυσκολίες, ειδικά προς το τέλος του μήνα.

σύνθεση του ΔΣ του ΕΟΤ, με δυο πεπειραμένα στελέχη του χώρου,

Για το σύνολο της σεζόν υπολογίζουμε τουλάχιστον να επιτύχουμε

την Πρόεδρο κ. Γκερέκου και τον Γενικό Γραμματέα κ. Φραγκάκη, να

τα επίπεδα κερδοφορίας του 2018.

έχουν αναλάβει δυναμικά την ανάπτυξη και προώθηση του ελληνιΕπιπλέον, οι Ροδίτες είμαστε ιδιαίτερα αισιόδοξοι για την πορεία

του ροδιακού τουρισμού λόγω των νεοεκλεγέντων αρχόντων της

Κάθε χρόνο ο όμιλός μας επενδύει στην αναβάθμιση των υπηρεσιών

Τοπικής Αυτοδιοίκησης, του δημάρχου Αντώνη Καμπουράκη και

και στον εκσυγχρονισμό των ξενοδοχείων μας. Παράλληλα, εξετά-

του περιφερειάρχη Γιώργου Χατζημάρκου, ανθρώπων με πολυετή

ζουμε ευκαιρίες που προσφέρονται σε προορισμούς όπως η Κως,

εμπειρία στον τομέα και με βαθιά γνώση των τοπικών προβλημά-

η Αθήνα, η Κρήτη, κ.λπ., αλλά αυτόν τον καιρό το ενδιαφέρον μας

των, αλλά και των προοπτικών.

επικεντρώνεται στην αγορά ακινήτων στην περιοχή Μάσαρη, στην

Η Ρόδος έχει ανάγκη τη βελτίωση των υποδομών της πόλης, αλλά

ανατολική πλευρά της Ρόδου.

κού τουρισμού.

102 | ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

ΚΩΣΤΑΣ ΜΙΝΕΤΤΟΣ

ΕΠΙΚΕΦΑΛΗΣ LINDOS HOTELS

Τα «πράσινα» ξενοδοχεία, η νέα τάση στον Τουρισμό Υπόδειγμα επιχειρηματία, μεθοδικός, έντιμος, με ανήσυχο πνεύμα, ο Κώστας Μινέττος αναζητά πάντα την επόμενη πρόκληση. Η τελευταία ακούει στο όνομα Lindos Grand Resort & Spa. Ένα ξενοδοχείο κόσμημα, που εμπλουτίζει το δυναμικό των Lindos Hotels, ένα «πράσινο» ξενοδοχείο, που ενσωματώνει πλήθος τεχνολογικών και άλλων καινοτομιών. Ενώ, ήδη, έχει στα «σκαριά» μία νέα ξενοδοχειακή μονάδα, μία μονάδα πρότυπο, η οποία θα εστιάζει στον ιατρικό τουρισμό.

επικεφαλής των Lindos Hotels μιλάει στο «ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥ-

Η πολύ θετική αυτή εξέλιξη πιστεύω ότι οφείλεται στην αναβάθμιση

ΡΙΣΜΟΣ» για το νέο ξενοδοχείο του ομίλου, που λειτούργη-

του παρεχόμενου τουριστικού μας προϊόντος, είτε με την ανέγερση

σε για πρώτη φορά φέτος το καλοκαίρι, για τα νέα επενδυτικά του

νέων, πολυτελών ξενοδοχειακών μονάδων, είτε με τον ποιοτικό εκ-

σχέδια, αλλά και για τη φετινή τουριστική σεζόν, που βαίνει προς

συγχρονισμό των ήδη υφισταμένων. Πρόκειται για ξενοδοχεία τα

ολοκλήρωση και καλεί την πολιτεία να αναλάβει τις ευθύνες της

οποία έχουν υψηλή μέση τιμή, ανά διανυκτέρευση.

στον τομέα των δημόσιων υποδομών.

Ποιες είναι οι προβλέψεις σας για την επόμενη χρονιά και σε τι επίπεδα διαμορφώνονται οι τιμές των συμβολαίων για το 2020 που υπογράφονται με τους tour operators; Οι tour operators είναι πολύ συγκρατημένοι, κυρίως, οι Άγγλοι, λόγω

Όσον αφορά τις πληρότητες των ξενοδοχείων και γενικά την κίνηση

της επικείμενης εξόδου της Αγγλίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Στο

θα διαμορφωθεί στο -4%. Το σημαντικό, όμως, είναι ότι τα έσοδα,

πλαίσιο αυτό, θεωρώ πως η επόμενη τουριστική χρονιά θα κινηθεί

τουλάχιστον όσον αφορά τη Ρόδο, δεν ακολουθούν φθίνουσα πο-

στα επίπεδα της φετινής, χωρίς ιδιαίτερες αλλαγές. Θα είναι μία δύ-

ρεία. Αντίθετα, ο μέσος όρος παραμένει είτε στα περυσινά επίπεδα,

σκολη μεν χρονιά, αλλά χωρίς σημαντικά προβλήματα, εκτός απρο-

είτε είναι ελαφρώς αυξημένος. Κι αυτό είναι πολύ σημαντικό, αρκεί

όπτου.

να αναλογιστεί κανείς ότι, τη φετινή σεζόν επανήλθαν ολοκληρωτικά στο τουριστικό προσκήνιο, στην ευρύτερη περιοχή μας, προορισμοί της Βορείου Αφρικής, αλλά και η Τουρκία.

Τα τελευταία στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος δείχνουν μια πρωτοφανή αύξηση των εσόδων και της μέσης κατά κεφαλή δαπάνης, κάτι που δεν έχει συμβεί στο παρελθόν. Που το αποδίδεται αυτό;

Περιμένατε πριν μερικά χρόνια, που η Ελλάδα ήταν το «μαύρο πρόβατο» στη διεθνή τουριστική σκηνή, εξαιτίας των διαδηλώσεων και των εκδηλώσεων διαμαρτυρίας, στο κέντρο κυρίως της Αθήνας, ότι θα έφθανε η χώρα να υποδέχεται 33 εκατομμύρια τουρίστες το 2018; Στην εντυπωσιακή αυτή πορεία του ελληνικού Τουρισμού, τα τελευταία χρόνια, σίγουρα βοήθησαν οι συγκυρίες στη ευρύτερη

Πράγματι, ενώ υπάρχει σαφής μείωση των αφίξεων, καταγράφεται

περιοχή μας, όπως τα θέματα τρομοκρατίας σε ανταγωνιστικούς

αύξηση στον δείκτη των εσόδων και στη μέση κατά κεφαλή δαπάνη.

προορισμούς, γιατί από πλευράς πολιτείας δεν έγινε κάποια σοβα-

ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ | 103

Αφιέρωμα

Δωδεκάνησα

ρή ενέργεια για την προσέλκυση μεγαλύτερου αριθμού τουριστών.

εξήγγειλε ο πρωθυπουργός, θα βοηθήσουν στο να διατηρήσουμε

Είναι αποτέλεσμα της δουλειάς και της προσπάθειας των ξενοδόχων

και, πιθανόν, να αυξήσουμε τα τουριστικά μας μεγέθη.

και εν γένει της δραστηριοποίησης της ιδιωτικής πρωτοβουλίας. Πιστεύω, μάλιστα, ότι σίγουρα μπορούμε να διατηρήσουμε αυτό το νούμερο στις αφίξεις και, ίσως, να το αυξήσουμε, δεδομένου ότι η νέα κυβέρνηση δείχνει, και μέσα από τις εξαγγελίες της περί μείωσης του ΦΠΑ, ότι είναι φιλικά προσκείμενη απέναντι στον επιχειρηματικό κόσμο.

Τα ξενοδοχεία είναι επιχειρήσεις εντάσεως εργασίας. Η εργασία στη χώρα μας, όμως, επιβαρύνεται ακραία. Υπάρχουν προτάσεις που συμφωνούν με τη μείωση της επιβάρυνσης του δημοσίου στην αμοιβή της εργασίας και όχι με τη μείωση των μισθών των εργαζομένων. Συμφωνείτε; Φυσικά και συμφωνώ. Είναι επιβεβλημένη η αύξηση των μισθών των

Ο ξενοδοχειακός κλάδος, όπως και συνολικά οι ελληνικές τουριστικές επιχειρήσεις, είναι υπερφορολογημένος, με αποτέλεσμα το ελληνικό, τουριστικό προϊόν να είναι μη ανταγωνιστικό. Ποια πιστεύετε ότι είναι τα μέτρα που θα πρέπει να λάβει η κυβέρνηση για να γίνει και πάλι ανταγωνιστικό, όσον αφορά το φορολογικό του βάρος, το τουριστικό μας προϊόν;

εργαζομένων, με, παράλληλα, δραστική μείωση των εισφορών του ΕΦΚΑ, προκειμένου να υπάρχει ανταποδοτικότητα. Όπως είπε και ο πρωθυπουργός, είμαστε η μόνη χώρα στην οποία μιλάμε για καθαρές αποδοχές, ενώ στην υπόλοιπη Ευρώπη μιλάνε για μικτές.

κός προορισμός να είναι ανταγωνιστική απέναντι στους υπόλοιπους

Αναλάβατε πρόσφατα νέα θέση στην Ένωση Ξενοδόχων Ρόδου. Πως πιστεύετε ότι θα μπορέσετε να συμβάλετε από το νέο σας αξίωμα στην προώθηση των θεμάτων του Τουρισμού της Ρόδου, αλλά και των ξενοδοχείων;

τουριστικούς προορισμούς, στην ευρύτερη περιοχή, και όχι μόνο.

Η θέση του γενικού γραμματέα, πέρα από τη διατήρηση του αξιώ-

Επίσης, θα πρέπει να αλλάξει η τουριστική νομοθεσία και το νομοθε-

ματος του αντιπροέδρου, είναι, θα έλεγα θέση-κλειδί, καθώς όλη η

τικό πλαίσιο που αφορά θέματα πολεοδομικά, αιγιαλού, κ.ο.κ..

γραφική δουλειά επιβαρύνει τον γενικό γραμματέα και τον πρόεδρο.

Αυτά σε συνδυασμό με τη μείωση του συντελεστή φορολόγησης

Μάλιστα, ως διοικητικό συμβούλιο διανύουμε μία απαιτητική περί-

των επιχειρήσεων, για την τρέχουσα χρήση, από το 28% στο 24%,

οδο, κατά την οποία πρέπει να ολοκληρωθεί το θέμα της τοπικής

ενώ το 2020 ο συντελεστής θα μειωθεί περαιτέρω στο 20%, που

Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας.

Ο συντελεστής ΦΠΑ θα πρέπει να επιστρέψει στα προηγούμενα επίπεδα και σε ακόμη χαμηλότερα, προκειμένου η Ελλάδα ως τουριστι-

104 | ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

Όλα τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου, ο καθένας από την πλευρά του, καταθέτουμε τον καλύτερό μας εαυτό για την προώθηση και την επίλυση μιας σειράς θεμάτων της αρμοδιότητάς μας. Η θητεία του σημερινού διοικητικού συμβουλίου ολοκληρώνεται σύντομα και μέχρι τα Χριστούγεννα θα προκηρυχθούν εκλογές για την ανάδειξη, από τη βάση, του νέου διοικητικού συμβουλίου της Ένωσης.

Τα τελευταία χρόνια στη Ρόδο σημειώνεται μεγάλη αύξηση των κλινών, ενώ διαρκώς υλοποιούνται επενδύσεις, οι οποίες προφανώς συμβάλλουν στην αναβάθμιση της εικόνας του νησιού. Ωστόσο, προκύπτουν δύο θέματα: Πόσες κλίνες χρειάζεται το νησί και αυτές οι κλίνες μπορούν να εξυπηρετηθούν από τις υπάρχουσες υποδομές; Ο «μεγάλος ασθενής», και στην περίπτωση της Ρόδου, είναι οι δημόσιες επενδύσεις. Στο νησί είναι επείγουσα ανάγκη να εκσυγχρονιστούν οι γενικές υποδομές. Δυστυχώς, η εικόνα εγκατάλειψης την οποία παρουσιάζουν οι δημόσιες υποδομές σε όλη τη χώρα δεν είναι συνέπεια αποκλειστικά της κρίσης, αλλά φαινόμενο το οποίο παρατηρείται πριν ακόμη τους Ολυμπιακούς Αγώνες

μαντικά για την ανάπτυξή τους περαιτέρω στο διεθνές τουριστικό

του 2004.

στερέωμα.

Οι δημόσιες υποδομές δεν συμβαδίζουν, σε καμία περίπτωση, με

Όσον αφορά τα επόμενα σχέδιά μας, αφορούν στη δημιουργία

τις επενδύσεις οι οποίες γίνονται από πλευράς ιδιωτών. Η πολιτεία

μίας νέας ξενοδοχειακής μονάδας, η οποία θα εστιάζει στον ιατρι-

οφείλει να καταλάβει πως για να υπάρξει ανάπτυξη και αύξηση,

κό τουρισμό και, εάν όλα πάνε καλά, οι σκέψεις μας αυτές θα πά-

τόσο σε αριθμητικό επίπεδο, όσο και σε ποιοτικό των επισκεπτών

ρουν «σάρκα και οστά» στην επόμενη τριετία.

μας, θα πρέπει να γίνουν έργα υποδομών. νέων κλινών, όσο και η αναβάθμιση των υφιστάμενων είναι απα-

Πείτε μας δυο λόγια για τη νέα ξενοδοχειακή μονάδα, η οποία λειτούργησε εφέτος.

ραίτητες προϋποθέσεις για την αύξηση των τουριστικών ροών,

Το Lindos Grand Resort & Spa είναι το νέο «στολίδι» του ομίλου μας.

αρκεί, βεβαίως, να υπάρξει σημαντική βελτίωση των υποδομών.

Ένα ξενοδοχείο που ακολουθεί το ρεύμα της εποχής, τη minimal

Στο πλαίσιο αυτό, στον νέο αναπτυξιακό νόμο, αφενός θα πρέπει

αρχιτεκτονική, και είναι φιλικά προσκείμενο στο περιβάλλον. Ένα

να προβλέπεται η ανακαίνιση ξενοδοχείων, αφετέρου στις νέες επι-

«πράσινο» ξενοδοχείο, που ενσωματώνει πλήθος τεχνολογικών και

χειρήσεις θα πρέπει να δίνονται φορολογικά κίνητρα.

άλλων καινοτομιών, όσον αφορά τη διαχείριση των απορριμμά-

Όσον αφορά το θέμα των κλινών, θεωρώ ότι, τόσο η προσθήκη

των και τον περιορισμό στην κατανάλωση ενέργειας, με τη χρήση

Εσείς σαν όμιλος τα τελευταία χρόνια επενδύετε με πολύ έντονους ρυθμούς. Εφέτος ένα ακόμη ξενοδοχείο προστέθηκε στη δυναμικότητα του ομίλου. Ποια είναι τα επόμενα επενδυτικά σχέδιά σας; Να υποθέσω, μάλιστα, αφού επενδύετε με τέτοιους ρυθμούς ότι, πιστεύετε πως ο ελληνικός Τουρισμός θα συνεχίσει την ανοδική του πορεία και τα επόμενα χρόνια;

εναλλακτικών μορφών ενέργειας, όπως είναι η ηλιακή, η γεωθερμία,

Πράγματι πιστεύω στις δυνατότητες του ελληνικού Τουρισμού,

δεν δίνει τα απαραίτητα κίνητρα, ώστε στο σύνολό της η ξενοδοχει-

αλλά και του Τουρισμού γενικά. Όπως, άλλωστε, αποδεικνύουν με-

ακή αγορά να προχωρήσει σε αυτού του είδους τις επενδύσεις. Έτσι,

λέτες διεθνών οργανισμών, ο τουρισμός, σε παγκόσμιο επίπεδο, τα

πολύ φοβάμαι ότι, τα επόμενα χρόνια, τα ξενοδοχεία θα διακρίνο-

επόμενα 20-25 χρόνια, θα έχει ανοδικούς ρυθμούς.

νται σε «πράσινα» και σε «μαύρα», με τα δεύτερα να είναι εκείνα τα

Η Ελλάδα στο σύνολό της, αλλά και η Ρόδος διαθέτουν μοναδικές

οποία δεν θα έχουν προσαρμοστεί στις νέες ανάγκες και συνθήκες

ομορφιές, ανεξάντλητο πολιτισμό, ιστορία και παράδοση, γαστρο-

και τα οποία δεν θα είναι αποδεκτά ούτε από τους τουρίστες, ούτε,

νομία και ένα υψηλού επιπέδου ξενοδοχειακό προϊόν, στοιχεία ση-

φυσικά, από τους tour operators.

κ.ο.κ., το οποίο βλέπουμε να έχει, ήδη, μεγάλη απήχηση. Άλλωστε, το μέλλον είναι στα «πράσινα» ξενοδοχεία. Ωστόσο, στο σημείο αυτό θα ήθελα να υπογραμμίσω ότι οι επενδύσεις σε νέες μορφές ενέργειας, σε πράσινες μεθόδους και τεχνικές, έχουν υψηλό κόστος και, δυστυχώς, η πολιτεία από την πλευράς της

ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ | 105

Αφιέρωμα

Δωδεκάνησα

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΜΑΤΣΙΓΚΟΣ

ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΤΩΝ ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΩΝ ΡΟΔΟΥ

Η Ρόδος «πονάει» σε εξωξενοδοχειακή υποδομή Τα χιλιόμετρα που έχει διανύσει στην ξενοδοχειακή βιομηχανία, αλλά και η πολύχρονη ενασχόλησή του με τα συνδικαλιστικά του κλάδου είναι κάποια από τα στοιχεία που αναδεικνύουν τον Γιώργο Ματσίγκο στην πλέον αξιόπιστη πηγή πληροφόρησης για τα τεκταινόμενα στον τουρισμό, τόσο τον ροδιακό, όσο και εν γένει τον ελληνικό.

ε συνέντευξή του στο «ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ», ο πρόεδρος

προσιτή τιμή, με πολλά πλεονεκτήματα, υψηλές υπηρεσίες, μονα-

του Συλλόγου Διευθυντών Ξενοδοχείων Ρόδου και γενικός

δικές ομορφιές, πεντακάθαρες ακτές, με κρυστάλλινα νερά, αρχαι-

διευθυντής των Atrium Hotels, μιλάει για τις δυσκολίες της φετινής

ολογικούς χώρους, διασκέδαση, ασφάλεια και, το σημαντικότερο,

τουριστικής περιόδου και κάνει τις προβλέψεις του για την τουριστι-

την Ροδίτικη φιλοξενία.

κή σεζόν του 2020.

Βαίνοντας προς την ολοκλήρωση της περιόδου αιχμής της φετινής τουριστικής σεζόν, ποια είναι τα στοιχεία που έχετε για την πορεία του Τουρισμού στη Ρόδο και ποιες είναι οι επιπτώσεις από την ολική επαναφορά της Τουρκίας και προορισμών της Βόρειας Αφρικής στην πορεία των τουριστικών ροών εφέτος στο νησί;

Ποιες είναι οι προβλέψεις σας για το 2020 και σε τι επίπεδα διαμορφώθηκαν οι τιμές των συμβολαίων που υπογράφηκαν με τους tour operators; Η επόμενη σεζόν προβλέπεται δύσκολη, όπως και η φετινή, αφού οι tour operator και οι αεροπορικές εταιρίες δεν προγραμματίζουν επιπλέον πτήσεις. Επομένως, χρειάζεται άμεσα εγρήγορση, στο-

Νομίζω ότι τελικά η σεζόν σώθηκε λόγω των προσφορών στις οποί-

χευμένη προβολή και διαφήμιση, αφού ο ανταγωνισμός παραμέ-

ες προχώρησαν οι ξενοδόχοι. Ευτυχώς υπήρξε άμεση και πολύ καλή

νει μεγάλος. Όσον αφορά τις τιμές, σε μία δύσκολη σεζόν όπως

συνεργασία μεταξύ των τουριστικών γραφείων, των tour operators

ήταν η φετινή και δουλεύοντας με προσφορές, δεν μπορούσαν να

και των ξενοδόχων, με αποτέλεσμα να έχουμε ελάχιστες ακυρώσεις

υπάρξουν αυξήσεις. Έτσι, τα συμβόλαια που υπογράφηκαν για την

πτήσεων. Βέβαια, σώθηκε η σεζόν σε αριθμούς αφίξεων, τα έσοδα

επόμενη σεζόν έχουν ελάχιστες αυξήσεις.

όμως είναι μειωμένα τουλάχιστον 10%, λόγω των προσφορών. Αιτία

ας, σε αντίθεση με την υψηλή φορολογία που υπάρχει στην Ελλάδα,

Ποιες, κατά τη γνώμη σας, είναι οι δυνατότητες και οι προοπτικές της Ρόδου ως τουριστικού προορισμού στο διεθνές, τουριστικό στερέωμα;

κατόρθωσαν να προσελκύσουν πολλούς ταξιδιώτες.

Η Ρόδος παραμένει ένας ελκυστικός προορισμός, με πολλά, σύγ-

είναι το άνοιγμα των αγορών της Τουρκίας, της Αιγύπτου και της Τυνησίας, που λόγω των μειωμένων τιμών και της χαμηλής φορολογί-

χρονα ξενοδοχεία και ποιοτικές υπηρεσίες. Βέβαια, με το άνοιγμα

Εκτός από την τιμολογιακή πολιτική, την οποία επαναπροσάρμοσαν οι ξενοδόχοι, που πιστεύετε ότι οφείλεται το γεγονός ότι η Ρόδος διατήρησε τη δυναμική της και τη φετινή σεζόν, διαψεύδοντας τις αρχικές εκτιμήσεις;

των νέων ξενοδοχείων, τα τελευταία χρόνια, αναδείχθηκε το πρό-

Νομίζω ότι η Ρόδος παραμένει ένας ποιοτικός προορισμός, σε

ματα καθαριότητας και ενέργειες προστασίας του περιβάλλοντος.

106 | ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

βλημα των απαρχαιωμένων υποδομών του νησιού, που χρήζουν άμεσης βελτίωσης, όπως είναι το οδικό δίκτυο, η υδροδότηση, ο ηλεκτροφωτισμός, ενώ ιδιαίτερη σημασία θα πρέπει να δοθεί σε θέ-

Ποια είναι τα στοιχεία εκείνα, τα οποία θα μπορούσαν να καταστήσουν πιο ανταγωνιστικό το ροδιακό, τουριστικό προϊόν και ποιες οι πρωτοβουλίες του Συλλόγου Διευθυντών Ξενοδοχείων Ρόδου προς αυτή την κατεύθυνση;

νηση θα διαμορφωθεί στα φετινά επίπεδα από πλευράς αγορών,

Όπως γνωρίζετε, ο Σύλλογος μας, τα τελευταία χρόνια στοχεύει

Περιμένουμε σημαντική βελτίωση του εξωξενοδοχειακού περιβάλ-

στην ποιότητα, διοργανώνοντας ημερίδες και επιμορφωτικά σε-

λοντος, με την αναβάθμιση των υποδομών, όπως είναι το οδικό δί-

μινάρια προς τα μέλη του, με αποτέλεσμα την επιβράβευση των

κτυο, η καθαριότητα και η εικόνα των παραλιών, τη βελτίωση των

ξενοδοχείων, κάθε χρόνο, από τους μεγαλύτερους tour operators

συγκοινωνιών, την επίλυση του προβλήματος που προκύπτει από

και τα Τripadvisor – Holidaycheck. Φέτος θα στοχεύσουμε επι-

την έλλειψη χώρων στάθμευσης, την αξιοποίηση των εγκαταλελειμ-

πλέον της ποιότητας και σε ενέργειες προστασίας του περιβάλ-

μένων κτιρίων, την καλυτέρευση της ποιότητας ζωής των κατοίκων

λοντος, αφού ήδη αρχίζει να επηρεάζεται η τουριστική εξέλιξη

και την οργάνωση και προώθηση όλων των εναλλακτικών μορφών

λόγω των κλιματολογικών συνθηκών και των απαιτήσεων των

τουρισμού, με στοχευμένο μάρκετινγκ και επιμήκυνση της τουριστι-

tour operators και των πελατών μας. Φυσικά, σε συνεργασία με

κής περιόδου μέσω ενός εξειδικευμένου φορέα αποκλειστικά για τη

τη νέα δημοτική αρχή και την περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, διότι

Ρόδο. Επίσης, επιβεβλημένες θεωρώ τις ενέργειες για την προστασία

χρειαζόμαστε οπωσδήποτε και ποιοτικές εξωξενοδοχειακές υπο-

του περιβάλλοντος και τις διαδικασίες ανακύκλωσης.

παρά την αβεβαιότητα που προκύπτει από το επικείμενο Brexit.

Τι περιμένετε από τη νέα δημοτική και περιφερειακή αυτοδιοίκηση;

δομές και υπηρεσίες.

Τι περιμένετε από τη νέα ηγεσία του υπουργείου Τουρισμού; Ποια είναι τα μεγαλύτερα προβλήματα που αντιμετωπίζει η Ρόδος ως προορισμός και τι περιμένετε από τη νέα δημοτική Αρχή για τη βελτίωση της εικόνας του νησιού;

Από την ηγεσία του υπουργείου Τουρισμού, με τη συγκυρία και

Τα μεγαλύτερα προβλήματα που αντιμετωπίζει η Ρόδος είναι η

ας, τη βελτίωση της τουριστικής εκπαίδευσης και, επιτέλους, την

καθαριότητα, το οδικό δίκτυο, τα πολλά εγκαταλελειμμένα κτί-

εφαρμογή μέτρων για την επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου.

ρια, η καθαριότητα των παραλιών, οι δημόσιες συγκοινωνίες, η

Τελειώνοντας, θα ήθελα να τονίσω ότι, προσφέροντας ποιοτικές

έλλειψη θέσεων στάθμευσης και γενικά η εμφάνιση του νησιού,

υπηρεσίες, χρησιμοποιώντας τις νέες τεχνολογίες, βελτιώνοντας

συγκρίνοντάς το με το άλλοτε σμαραγδένιο νησί της Μεσογείου.

τις υποδομές και την εκπαίδευση, αλλάζοντας νοοτροπία και

της παρουσίας του δικού μας βουλευτή, κ. Κόνσολα, περιμένουμε την επίλυση των πολλών προβλημάτων, τη μείωση της φορολογί-

αποκτώντας τουριστική συνείδηση όλοι οι κάτοικοι της Ρόδου, το

Ποιες αγορές φέτος κινήθηκαν ικανοποιητικά και ποιες είναι οι προβλέψεις σας για το 2020;

μέλλον του Ροδιακού τουρισμού θα είναι λαμπρό. Προϋπόθεση,

Ικανοποιητικά κινήθηκαν η Γερμανία, η Αγγλία, η Γαλλία, η Ιταλία,

αρχών και υπουργείου - κυβέρνησης. Συνεργαζόμενοι όλοι μαζί,

ενώ μείωση παρατηρήθηκε από τη Ρωσία, την Πολωνία και από

με αγάπη και πάθος, μπορούμε να πετύχουμε πολλά!

τα Σκανδιναβικά κράτη. Νομίζω πως και την επόμενη χρονιά η κί-

Η Ρόδος το αξίζει!

βέβαια, η ειλικρινής συνεργασία όλων -εργαζομένων, φορέων,

ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ | 107

Αφιέρωμα

Δωδεκάνησα

ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΠΑΡΜΠΟΥΤΗΣ

ΕΜΠΕΙΡΟΓΝΩΜΟΝΑΣ ΣΤΟ MARKETING ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ & ΕΚΠΡΟΣΩΠΟΣ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ ΑΝΑΒΙΩΣΗΣ ΤΟΥ ΚΟΛΟΣΣΟΥ ΤΗΣ ΡΟΔΟΥ

Στόχος ζωής η αναβίωση του Κολοσσού Στο προσκήνιο παραμένει, επί σειρά ετών, η ιδέα της ανακατασκευής του Κολοσσού της Ρόδου, ενός από τα επτά θαύματα του κόσμου κατά την αρχαιότητα. Ιδέα που ανέδειξε και στηρίζει με σθένος ο κ. Γιώργος Μπαρμπούτης, οικονομολόγος και στρατηγικός εμπειρογνώμονας σε θέματα Marketing & Management, ο οποίος συνδυάζει την 30ετή, επαγγελματική εμπειρία στον τουριστικό-ξενοδοχειακό κλάδο με ένα ευρύ ακαδημαϊκό υπόβαθρο.

ε συνέντευξή του στο «ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ», ο κ.

21ου αιώνα, ενσωματώνοντας ένα σύγχρονο θεματικό Μουσείο,

Μπαρμπούτης αναλύει την ιδέα του έργου της αναβίω-

ένα Αρχαιολογικό Ερευνητικό και Διεθνές Συνεδριακό Κέντρο,

σης του Κολοσσού, που όπως φαίνεται αποτελεί στόχο ζωής για

καθώς επίσης και μία ουδέτερη Έδρα Ειρήνης στην περιοχή της

τον ίδιο, τα πλεονεκτήματα και τα οφέλη του, τόσο για τη Ρόδο ως

Μεσογείου.

τουριστικό προορισμό, όσο και για τη χώρα συνολικά.

Τι ακριβώς είναι η Μεσογειακή έδρα ειρήνης; Ο ήλιος, η θάλασσα και οι νέες κλίνες δεν είναι αρκετά στοιχεία για την προσέλκυση τουρισμού. O τουρισμός πλέον εμπεριέχεται στις εμπειρίες. Στη νέα αυτή τάση η Ρόδος έχει κάνει προ πολλού το βήμα, με την ιδέα για την αναβίωση του θαύματος του Κολοσσού της Ρόδου, ένα έργο το οποίο στηρίζετε επί σειρά ετών. Μιλήστε μας γι’ αυτό, για την ιδέα, αλλά και το όραμα του εγχειρήματος.

Υπέρτατη πρόκληση αποτελεί η εδραίωση της πεποίθησης ότι

Η ιδέα αφορά στη δημιουργική αναβίωση του αρχαίου θαύματος

στοποιήσει όλα τα παρεπόμενα, αλλά εξόχως σημαντικά οφέλη.

του Κολοσσού σε ένα σύγχρονο έργο, το οποίο θα αναδείξει τα

Η Ρόδος με την πολυπολιτισμική της ταυτότητα και την εξέχου-

ανεκτίμητα, άυλα χαρακτηριστικά και τις συμβολικές αξίες του

σα στρατηγική της θέση, καθίσταται ιδανική έδρα «γεφύρωσης»

μυθικού μνημείου.

ιδεών και πολιτισμών, εδραίωσης ελεύθερου διαλόγου καθώς και

Η κύρια πηγή της έμπνευσης προέρχεται από τη σύγχρονη ιδεο-

προώθησης του οικουμενικού και διαχρονικού ιδανικού της ειρή-

λογική επανεξέταση του αρχαίου θαύματος, με σκοπό να ενσω-

νης και της συναδέλφωσης των λαών.

μπορεί, μακροπρόθεσμα, η Ρόδος να διεκδικήσει διεθνώς τη φήμη του «Ουδέτερου Νησιού της Ειρήνης», «ενός Νταβός επίλυσης διαφορών» στη Μεσόγειο (που έχει επιβαρυνθεί λόγω της οξύτατης προσφυγικής κρίσης) και μέσω της σημειολογικής δημιουργίας του εγχειρήματος της Αναβίωσης του Κολοσσού να μεγι-

ματώσει τις πανανθρώπινες αξίες της ειρήνης, της φιλίας και της ματικό έργο του ελληνικού πολιτισμού, επενδυμένο με ένα οικου-

Το ερώτημα, ωστόσο, που προκύπτει είναι πώς θα βρεθούν οι πόροι για ένα τέτοιο εγχείρημα;

μενικό ιδεολογικό περιεχόμενο.

Προς την κατεύθυνση της συλλογής οικονομικών πόρων προ-

Υπέρτατη πρόκληση και όραμα του εγχειρήματος είναι να προω-

τείνεται το έργο να αυτοχρηματοδοτηθεί μέσω της κινητοποιή-

θήσει την ελληνική πολιτιστική κληρονομιά και να εδραιώσει τη

σεως διακεκριμένων προσωπικοτήτων (Πρεσβευτών της Ιδέας),

Ρόδο σαν έναν εξέχοντα τουριστικό και πολιτιστικό προορισμό.

οι οποίες θα ηγηθούν της διενέργειας μιας διεθνούς Εκστρατεί-

Ο νέος Κολοσσός της Ρόδου φιλοδοξεί να αποτελέσει ένα Τουρι-

ας Εξεύρεσης Πόρων, που θα συγκεντρώσει χρήματα από πηγές

στικό - Αρχιτεκτονικό Ορόσημο, ένα Πολιτιστικό επίτευγμα του

όπως:

συνεργασίας των λαών, προκειμένου να αποτελέσει ένα εμβλη-

108 | ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

• Το Πολιτιστικό Κέντρο Σταύρος Νιάρχος, αλλά και άλλα πολλά έργα-θαύματα, που έχουν δημιουργήσει σημαντικές υπεραξίες, όπου έχουν κατασκευασθεί.

Ποια προβλέπονται τα οφέλη και πλεονεκτήματα του εγχειρήματος, τόσο για τη Ρόδο, όσο και για τη χώρα; Ένα τέτοιο εγχείρημα με την ιδεατή ανάπτυξή του, θα έχει τη δυνατότητα να προσφέρει πολλαπλά ευεργετήματα σε επίπεδο τουριστικό, πολιτιστικό, οικονομικό, κοινωνικό και εθνικό και θα κριθεί αντάξιο του να αποστείλει προς την παγκόσμια κοινότητα ένα μήνυμα δυναμικής παρουσίας της χώρας στις διεθνείς εξελίξεις, επιβεβαιώνοντας έτσι τη σύγχρονη εξελικτική προοπτική του. Πιο συγκεκριμένα, η αναβίωση του Κολοσσού με όραμα την παγκόσμια ειρήνη, αναμένεται να είναι η κατάλληλη Μεγάλη Δράση (Mega Action), που θα «ταρακουνήσει» συθέμελα την τουριστική βιομηχανία του νησιού και θα ανατρέψει τις οποιασδήποτε φύσεως αρνητικές τάσεις έχουν γίνει έντονα αισθητές τα τελευταία χρόνια. Θα προκαλέσει ευρεία δημοσιότητα και θα δρομολογήσει μία διαφοροποιημένη ζήτηση (differentiated demand) για το τουριστικό μας προϊόν. • χορηγίες από Ιδρύματα της Ελλάδος και του εξωτερικού, • επιδοτήσεις από επίσημους φορείς και διεθνείς Οργανισμούς, όπως την UNESCO, την Ευρωπαϊκή Ένωση, κ.ά., • υποστηρίξεις Περιφερειακών και Δημαρχιακών Αρχών, ενώ προβλέπεται η αξιοποίηση από

Θα επανατοποθετήσει (Repositioning) και θα επαναπροσδιορίσει την επιθυμητή εικόνα (Rebranding) του νησιού στη διεθνή τουριστική σκηνή, μετατρέποντας τη Ρόδο σε ένα νέο ανταγωνιστικό πόλο έλξης και προορισμό αιχμής των τουριστών σε ολόκληρη τη Μεσόγειο.

• δωρεές από εύπορους Έλληνες, ομογενείς της διασποράς, αλλά

Θα προσελκύσει επενδύσεις μεγάλης κλίμακας, που θα αναδια-

και φιλέλληνες πολίτες απανταχού της γης, που θα επιθυμούσαν

μορφώσουν με ποιοτικό τρόπο το τουριστικό ρεύμα, θα μειώ-

να συνδράμουν στην υλοποίηση της ιδέας.

σουν την ανεργία και θα επιμηκύνουν την τουριστική περίοδο,

Θα πρέπει, πάση θυσία, να αποφευχθεί η εμπορευματοποίηση

συμβάλλοντας έτσι καταλυτικά στην επιζητούμενη τουριστική

του έργου, γι’ αυτό λοιπόν προτείνεται τα χρήματα από τα μελ-

εξυγίανση και την οικονομική ευημερία του προορισμού.

λοντικά έσοδα να επανεπενδύονται προς την κατεύθυνση της

Σε εθνικό επίπεδο, θα δώσει ισχυρή ώθηση στην αναβάθμιση της

διάδοσης της ειρήνης και της πολιτιστικής μας κληρονομιάς με

εικόνας της χώρας. Πιο αναλυτικά, θα κεντρίσει το ενδιαφέρον

τη δημιουργία:

της διεθνούς καλλιτεχνικής κοινότητας και θα αναδείξει σε πα-

• ενός Θεματικού Μουσείου για τον αρχαίο Κολοσσό και την ιστο-

γκόσμιο επίπεδο την πολιτισμική κληρονομιά της Ελλάδας.

ρία του και

Ακόμη, θα αποτελέσει μοναδική πρόκληση για αναγνωρισμένους

• την ίδρυση ενός διεθνούς Κέντρου συνάντησης Μεσογειακής ει-

Έλληνες και ξένους καλλιτέχνες, που με τη συμμετοχή τους στην

ρήνης, που θα στεγάζει έναν εξαιρετικό, πολιτιστικό πολυχώρο,

υλοποίηση του οράματος να εγγυηθούν την αισθητική και εικα-

τεχνολογικά προηγμένο, που θα περιέχει συνεδριακό και εκθε-

στική αρτιότητα του έργου. Ενώ, παράλληλα, θα αποτελέσει ένα

σιακό κέντρο, αμφιθέατρο, αίθουσα συναυλιών και θα φιλοξενεί

καινοτόμο, σύγχρονο, τεχνικό επίτευγμα, που θα υπερβαίνει τα

διεθνούς εμβέλειας διοργανώσεις, εκδηλώσεις και events.

ανθρωπίνως πεπερασμένα κατασκευαστικά δεδομένα, είτε με τη

Μάλιστα, αξίζει να αναφερθούν μερικά μόνο παραδείγματα από

χρησιμοποίηση νέων υλικών, είτε με την εφαρμογή νέων στατι-

έργα-ορόσημα, που προσέδωσαν αίγλη και θαυμασμό στις πό-

κών μεθόδων, είτε με τη χρήση νέων τεχνολογιών.

λεις-χώρες που επιχείρησαν κάτι αντίστοιχο:

Τέλος, σε διπλωματικό επίπεδο, ένα Μεσογειακό Κέντρο Ειρήνης,

• Η νέα Βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας

ευρισκόμενο στη γεωγραφική «καρδιά» τριών ηπείρων, θα δη-

• Η Όπερα του Σίδνεϋ

μιουργήσει σημαντικές στρατηγικής και ειρηνευτικής σημασίας

• Το Μουσείο Guggenheim στο Μπιλμπάο

προεκτάσεις καθώς και ευκαιρίες άσκησης ήπιας πολιτιστικής

• Το Μουσείο της Ακρόπολης

διπλωματίας.

ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ | 109

Αφιέρωμα

Δωδεκάνησα

ΓΕΩΡΓΙΟΣ k. ΠΑΠΑΖΟΓΛΟΥ

ΓΕΝΙΚΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ, ΠΡΟΕΔΡΟΣ & ΔΙΕΥΘΥΝΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΛΑΝΔΑ ΑΞΤΕ

Αλλαγή σελίδας και ονόματος για το Αmathus Beach Hotel & Amathus Elite Suites Για τη νέα εποχή στην οποία εισέρχεται το πολυτελές Amathus Beach Hotel & Amathus Elite Suites, μετά την εξαγορά του από τη Βρετανική εταιρεία London & Regional Properties (L+R), μιλάει στο «ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ» ο γενικός διευθυντής του ξενοδοχείου και πρόεδρος & διευθύνων σύμβουλος της ΛΑΝΔΑ ΑΞΤΕ, κ. Γεώργιος Παπάζογλου, ο οποίος είχε καταλυτική συμμετοχή σε αυτή την εξέλιξη. Και προαναγγέλλει, μέσα από το περιοδικό, την αλλαγή της ονομασίας του από τη σεζόν του 2020, σε Rhodes Bay Hotel & Elite Suites, όνομα, όπως λέει, εμπνευσμένο από την ειδυλλιακή τοποθεσία στην οποία είναι χτισμένο το συγκρότημα.

αράλληλα, στη συνέντευξή του, ο κ. Παπάζογλου σχολιάζει τα αποτελέσματα της φετινής, τουριστικής σεζόν

και αναλύει τα μέχρι στιγμής δεδομένα της επόμενης, αφήνοντας μία νότα αισιοδοξίας. Ο ίδιος περιμένει η νέα κυβέρνηση να διορθώσει άμεσα τις στρεβλώσεις του παρελθόντος, σε φορολογικό επίπεδο, ενώ εκφράζει την αμέριστη εμπιστοσύνη του στον νέο δήμαρχο Ρόδου, Αντώνη Καμπουράκη, προκειμένου η Ρόδος να ανακτήσει την παλιά της αίγλη.

Πορευόμενοι προς την περίοδο αιχμής της φετινής τουριστικής σεζόν, πως διαμορφώνεται η τουριστική κίνηση στο νησί της Ρόδου, τόσο σε επίπεδο αφίξεων, όσο και εσόδων; Σύμφωνα με τα επίσημα στατιστικά στοιχεία της Fraport, μέχρι τον Ιούλιο 2019 οι εσωτερικές και διεθνείς πτήσεις προς και από τη Ρόδο παρουσιάζουν μείωση 3,3%, συγκριτικά με αυτές του

το δίμηνο Σεπτεμβρίου-Οκτωβρίου;

2018. Προφανώς υπάρχει ανάλογο αντίκτυπο στον μέσο όρο των

Παρά το «μουδιασμένο» ξεκίνημα της φετινής σεζόν, η κίνηση

εσόδων των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων.

παρουσίασε αυξητική πορεία, ειδικά τους μήνες από τον Ιούνιο έως και τον Σεπτέμβριο.

Πως εξελίσσονται οι κρατήσεις και οι διανυκτερεύσεις στα ξενοδοχεία σας και σε ποια επίπεδα αναμένεται να διαμορφωθούν 110 | ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

Όσο για τον Οκτώβριο, ο οποίος παραδοσιακά θεωρείται μήνας με χαμηλή σχετικά ζήτηση, τα πρώτα στοιχεία δείχνουν ότι ο φε-

τινός Οκτώβριος θα είναι καλύτερος από τον αντίστοιχο μήνα του 2018. Εδώ θα ήθελα να αναφέρω ότι στη δυναμική μας παρουσία στην αγορά συνετέλεσε και η υλοποίηση μέρους του εκτενούς επενδυτικού μας πλάνου, το οποίο συμπεριελάμβανε την ολοκλήρωση της πρώτης φάσης ανακαίνισης του συγκροτήματος, με αποτέλεσμα την παρουσίαση ενός «φρέσκου», βελτιωμένου προϊόντος και υπηρεσιών υψηλού επιπέδου.

από αυτό το φαινόμενο και βλέπουμε με αισιοδοξία το μέλλον.

συνδυασμό με την αύξηση της διαθεσιμότητας των προσφερό-

μενων κλινών, σαφώς κι έχει επηρεάσει τις επιδόσεις του μέσου

Σύμφωνα με τα μέχρι στιγμής δεδομένα και το 2020 διαφαίνεται

όρου των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων.

να είναι μια χρονιά με προκλήσεις. Στην καλύτερη περίπτωση, θα

Παρ’όλα αυτά όμως, με διάφορες, δυναμικές, προωθητικές ενέρ-

κυμανθεί στα φετινά επίπεδα. Βέβαια, εξαιτίας του γεγονότος ότι

γειες καταφέραμε να διατηρήσουμε τις επιδόσεις μας στα πλαί-

δεν υπάρχει ακόμα σαφής εικόνα των προγραμματισμένων αερο-

σια του 2018.

πορικών πτήσεων δεν μπορούμε να προβλέψουμε με ακρίβεια

Η επανάκαμψη των ανταγωνιστικών προορισμών προς εμάς, σε

την ανάλογη ζήτηση.

Όσο για τις τιμές συμβολαίων με τους Tour Operators για το 2020,

Πρώτα απ’ όλα η υπερφορολόγηση αποτελεί τροχοπέδη στην

Μετά την εξαγορά των ξενοδοχείων Amathus Beach Hotel & Elite

ανάπτυξη συνολικά του επιχειρείν στη χώρα μας και κατ’ επέκτα-

Suites από τη βρετανική, επενδυτική εταιρία London & Regional

ση των ξενοδοχείων. Η υψηλή φορολογία είναι ένας από τους

(L+R) και την ένταξή τους στο portfolio της με τα 17.000 δωμάτια

παράγοντες ύφεσης του εσωτερικού τουρισμού, ενώ συμβάλλει

σε ξενοδοχεία στη Μεγάλη Βρετανία, την Ευρώπη, την Αμερική

στη μείωση της δυνατότητας των επιχειρήσεων να επενδύσουν

και την Καραϊβική, ξεκινήσαμε πρόσφατα την υλοποίηση του

στην αναβάθμιση των υπηρεσιών και στον εκσυγχρονισμό τους.

επενδυτικού σχεδιασμού με την Α΄ φάση της ανακαίνισης του με-

Όσο για το φαινόμενο Airbnb, είναι γεγονός ότι έχει υπεραυξηθεί

γαλύτερου μέρους του ξενοδοχείου μας, προσδίδοντάς του ένα

με την υπερπροσφορά διαθέσιμων κλινών, η οποία όμως λειτουρ-

νέο, αναβαθμισμένο «πρόσωπο» και επανατοποθετώντας την πα-

γεί δυσανάλογα με τον αριθμό των προγραμματισμένων πτήσεων.

ρουσία μας στην τουριστική αγορά, προσφέροντας υποδομές και

Αυτό έχει σαν συνέπεια την επιβάρυνση των νόμιμα οργανωμένων

υπηρεσίες υψηλού επιπέδου.

τουριστικών επιχειρήσεων και την πίεση για μειώσεις τιμών.

Στο πλαίσιο υλοποίησης της Β’ φάσης του σχεδίου ανακαίνισης,

Η αλλαγή θα προκύψει μόνο εάν και όταν γίνει η πλήρης εφαρμο-

τον χειμώνα 2019-2020, μαζί με την αλλαγή και τη βελτιωμένη

γή του νομικού πλαισίου.

παρουσία μας θα αλλάξει και ο τίτλος του ξενοδοχείου. Η νέα

Στη δική μας περίπτωση δεν φαίνεται να έχουμε καμία επίπτωση

ονομασία μας θα είναι πλέον Rhodes Bay Hotel. Το όνομα αυτό

φαίνεται ότι θα παραμείνουν στα φετινά επίπεδα.

ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ | 111

Αφιέρωμα

Δωδεκάνησα

είναι εμπνευσμένο από την τοποθεσία που είναι κτισμένο, έναν πανέμορφο κόλπο, με ειδυλλιακό περιβάλλον και καταπληκτική θέα στη θάλασσα και το ηλιοβασίλεμα. Επίσης, η εταιρία μας πρόσφατα εξαγόρασε το ιστορικό ξενοδοχείο «ΤΙΤΑΝΙΑ», στο κέντρο της Αθήνας, και παράλληλα, με την κατασκευή μεγάλης πολυτελούς ξενοδοχειακής μονάδας και κατοικιών στη Μύκονο, επιβεβαιώνεται το έντονο ενδιαφέρον για επενδύσεις στην Ελλάδα και την εξέλιξή μας σε υπολογίσιμη δύναμη στον ελληνικό τουρισμό.

γκες για επαρκείς, ποιοτικές συγκοινωνίες και την εξασφάλιση νέων, σύγχρονων υποδομών. Τη δεκαετία του 1990 αρχές 2000 έγινε ένα μεγάλο «boom» όταν οι ακτοπλοϊκές εταιρείες Superfast Ferries, Hellenic Seaways, Blue Star Ferries δρομολόγησαν νέα, σύγχρονα πλοία, όμως, δυστυχώς, σήμερα, εξαιτίας κυρίως της οικονομικής ύφεσης και του

Καταρχάς, συγχαίρουμε τον κ. Μάνο Κόνσολα για την εκλογή του

υψηλού λειτουργικού κόστους καταλήξαμε πάλι να έχουμε ένα

και του ευχόμαστε καλή επιτυχία και καλή δύναμη στο έργο του.

γερασμένο, ακτοπλοϊκό στόλο, περίπου 26 ετών.

Ενώ, αναμένουμε την εφαρμογή των προγραμματικών δηλώσε-

Επιπρόσθετα, οι λιμενικές υποδομές εξακολουθούν να είναι ελ-

ων που έχουν εξαγγελθεί και με ιδιαίτερο ενδιαφέρον το πρό-

λιπείς έως ανύπαρκτες κάποιες φορές, με προβληματικές, επι-

γραμμα φορολογικής ελάφρυνσης, που πρόσφατα ανακοινώθη-

σφαλείς αγκυροβολίες κι επικίνδυνες προσεγγίσεις και συχνά ο

κε από τον υπουργό Τουρισμού.

ταξιδιώτης φτάνει στον προορισμό του μετά από ταξίδι πολλών

Σε τοπικό επίπεδο απαιτείται ο συντονισμός της τοπικής αυτο-

μιλίων και μεγάλης ταλαιπωρίας.

διοίκησης με τους κυβερνητικούς παράγοντες, για μια σειρά μέ-

Θα πρέπει, λοιπόν, να δημιουργηθεί ένα ενθαρρυντικό περι-

τρων, με έμφαση στην παροχή υπηρεσιών εξαιρετικής ποιότητας,

βάλλον και προϋποθέσεις, με την παροχή κινήτρων στις ακτο-

διασφαλίζοντας σωστές υποδομές, δρόμους και πεζοδρόμια με

πλοϊκές εταιρίες, για τη διαρκή ανανέωση του στόλου τους και

προσβασιμότητα, και φυσικά, προτεραιότητα στη διατήρηση και

ταυτόχρονα τη μείωση του λειτουργικού τους κόστους. Επίσης,

τον σεβασμό του περιβάλλοντος, με δράσεις που σχετίζονται με

ο εκσυγχρονισμός επιβατικών σταθμών στα λιμάνια και η χρημα-

την εξοικονόμηση ενεργειακών και φυσικών πόρων. Ευελπιστώ

τοδότηση για κατάλληλες υποδομές και την κατασκευή σύγχρο-

ότι με την ανάληψη των καθηκόντων του νέου Δημάρχου του

νων terminals για την υποδοχή σύγχρονων πλοίων, καθώς και η

νησιού, κ. Αντώνη Καμπουράκη, ο οποίος γνωρίζει τόσο καλά τα

αναβάθμιση των υπηρεσιών, θα διασφαλίσουν μεταφορικό έργο

θέματα και τις ανάγκες του τουρισμού όσο κανένας άλλος, θα δη-

ανταγωνιστικού χαρακτήρα.

μιουργηθούν προϋποθέσεις για να δοθούν λύσεις, ούτως ώστε

Παράλληλα, εάν αναλογιστούμε την τόσο μεγάλη ζήτηση για

να γίνουμε πιο ελκυστικοί σε σχέση με τους ανταγωνιστές και η

σύνδεση με τα νησιά, τα οφέλη θα ήταν τεράστια, στην περίπτω-

Ρόδος θα ξανακερδίσει αυτά που δικαιούται, δηλαδή τη λαμπε-

ση που, χωρίς άλλη καθυστέρηση, προχωρήσει η ψήφιση και η

ρή, κοσμοπολίτικη εικόνα της. Όσο για την κατάσταση στη Με-

εφαρμογή του νόμου για τη διασύνδεση των νησιών με υδρο-

σαιωνική Πόλη, θα πρέπει να βελτιωθεί χωρίς άλλη καθυστέρη-

πλάνα. Μια που τα υδροπλάνα μπορούν να καλύψουν ένα ευρύ

ση, προκειμένου η πόλη να αποκτήσει την αίγλη που της αρμόζει.

φάσμα υπηρεσιών, η λειτουργία τους θα είχε οφέλη πολλαπλασιαστικά, με τεράστιες προοπτικές ανάπτυξης.

Τέλος, είναι άκρως απαραίτητο να προχωρήσουμε άμεσα στην

Η ιδιαιτερότητα της Ελλάδας με την πανσπερμία νησιών σαν

με νέες μελέτες, για να διασφαλιστεί η ισοτιμία μεταξύ των προ-

χώρα, φαινόμενο μοναδικό στην Ευρωπαϊκή Ένωση, καθιστά την

ορισμών «φιλέτων» και των άγονων γραμμών και η αλλαγή της

πρόσβαση σε πολλές περιπτώσεις δυσχερή και δημιουργεί ανά-

δυναμικής της ακτοπλοΐας στην Ελλάδα να είναι ανταγωνιστική.

112 | ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

υλοποίηση ενός νέου Προγράμματος Δημοσίων επενδύσεων,

100 Iraklidon Avenue, Ixia, 85101 Rhodes, Greece ΤEL: +30 22410 89900, FΑΧ: +30 22410 89901 Elite suites: info@elitesuitesrhodes.com • www.elitesuitesrhodes.com Rhodes Bay: info@rhodesbay.com • www.rhodesbay.com

Αφιέρωμα

Δωδεκάνησα

NIKOΣ ΠΟΥΛΙΟΥ

ΔΙΕΥΘΥΝΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ DIVINE HOTELS

Η επαναπροσδιοριζόμενη τιμολογιακή πολιτική των ξενοδοχείων έσωσε τη σεζόν Επιτυχημένος επιχειρηματίας, με έντονη συνδικαλιστική δράση και άριστος γνώστης των δυνατοτήτων, αλλά και των παθογενειών του ελληνικού Τουρισμού, ο διευθύνων σύμβουλος του ομίλου DIVINE HOTELS, Νίκος Πουλιού, θεωρείται από τους «γκουρού» του κλάδου.

κ. Πουλιού, που πρόσφατα εξελέγη στο διοικητικό συμβούλιο του Ε.Ο.Τ., σε συνέντευξή του στο «ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥ-

ΡΙΣΜΟΣ» μιλάει για τα αποτελέσματα της φετινής τουριστικής περιόδου, υποστηρίζοντας πως «η πτώση θα ήταν πολύ μεγαλύτερη, αν η τιμολογιακή πολιτική των ξενοδόχων δεν στρεφόταν προς τις προσφορές και τις εκπτώσεις». Επίσης, αναδεικνύει το θέμα της συνεργασίας μεταξύ της κεντρικής διοίκησης και των τοπικών αυτοδιοικήσεων και θεωρεί απαραίτητη την εφαρμογή εθνικής τουριστικής στρατηγικής, με προοπτική δεκαετίας. Ο ίδιος ασκεί «δριμύ κατηγορώ» στην πολιτεία για την τιμωρητική πολιτική, που ακολούθησε τα προηγούμενα χρόνια απέναντι στον Τουρισμό και καλεί όλους του εμπλεκόμενους με τον τουρι-

λιτική των ξενοδόχων δεν στρεφόταν προς τις προσφορές και τις

σμό να «ανασκουμπωθούν», αφού και η επόμενη σεζόν προβλέ-

εκπτώσεις, προκειμένου να σωθεί η φετινή σεζόν.

πεται δύσκολη.

Είναι καιρός, όμως, να αντιμετωπίσουμε το θέμα του τουρισμού πέρα από τους αριθμούς, χαράζοντας Επιχειρησιακό Σχέδιο Δρά-

σης, με προοπτική δεκαετίας, με συγκεκριμένους στόχους και

Κάθε χρόνο με τη λήξη της τουριστικής περιόδου ενδιαφερόμα-

προχωρήσουμε, προλαβαίνοντας τις ραγδαίες εξελίξεις, αλλά και

στε για ποσοστά και στατιστικά, για να εξάγουμε συμπεράσματα

τις απρόοπτες καταστάσεις, προσελκύοντας επισκέπτες υψηλού

για τη θετική ή την αρνητική πορεία του τουριστικού προϊόντος.

επιπέδου, που είναι το ζητούμενο.

άξονες, ιδέες και καινοτομίες, αλλά, κυρίως, συστήματα ελέγχου, παρακολούθησης και αξιολόγησης. Μόνο έτσι θα μπορέσουμε να

Όντως, εφέτος, δεν ήταν η προσδοκώμενη τουριστική χρονιά,

αναλογική, αλλά είμαι σίγουρος, πολύ περισσότερη. Ομολογου-

μένως, η πτώση θα ήταν πολύ μεγαλύτερη, αν η τιμολογιακή πο-

Μπορεί η επένδυση στον άνθρωπο και στην ποιότητα των υπη-

αφού θα καταγραφεί πτώση από 2% έως 4% στις αφίξεις και συνακόλουθα αντίστοιχη πτώση στα έσοδα, που φυσικά δεν είναι

114 | ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

ρεσιών να αποφέρουν τα αποτελέσµατά τους µακροχρόνια, όµως

από τις δικές σου δυνάµεις να µπορείς να πορευτείς βάσει των

αποτελούν ένα από τα εχέγγυα για µια υγιή και εύρωστη επιχεί-

στόχων και των δεικτών που έχεις θέσει. Είναι καιρός σε αυτή τη

ρηση. Εµείς ως όµιλος από την αρχή επενδύσαµε στο ανθρώπινο

χώρα να αρχίσουµε να προχωράµε µε προγραµµατισµό, οργάνω-

δυναµικό µας. Επένδυση, η οποία σήµερα αποδίδει. ∆ιαχρονικά

ση, µεθοδικότητα, αξιοποιώντας τα συγκριτικά µας πλεονεκτή-

παρουσιάζουµε ανοδική πορεία, παρά τα ευρύτερα προβλήµατα

µατα και µεταλλάσσοντας τα µειονεκτήµατα σε προτερήµατα και

που αντιµετώπισε, τόσο η χώρα µας, όσο και η Κως (οικονοµική

όχι αρπάζοντας τυχοδιωκτικά ευκαιρίες.

κρίση, προσφυγικό ζήτηµα, σεισµοί, κ.ά.). Και αυτό γιατί οι φιλο-

Οι καιροί άλλαξαν, ο κόσµος αλλάζει, δεν µπορείς να µένεις «βαλ-

ξενούµενοί µας µένουν ικανοποιηµένοι και είτε επαναλαµβάνουν

τωµένος» και να µην παρακολουθείς τις εξελίξεις σε όλους τους

την επίσκεψή τους, είτε µας προτείνουν στο οικείο περιβάλλον

τοµείς, όπως ενδεικτικά αναφέρω την ενέργεια, την τεχνολογία,

τους. Ο Σεπτέµβριος και ο Οκτώβριος θα µας βρει µε γεµάτες τις

τις µεταφορές, το υγειονοµικό σύστηµα, κ.ά., γιατί όλα αφορούν

κλίνες µας, εκτός απροόπτου.

και επηρεάζουν τον τουρισµό.

Η φετινή χρονιά χαρακτηρίστηκε από υποτονικότητα και, κυρίως,

Κατά την περίοδο της οικονοµικής ύφεσης, ο κλάδος του τουρι-

από το άγχος για την πορεία εξέλιξής της. Αυτό είχε σαν αποτέ-

σµού ήταν αυτός που ουσιαστικά κράτησε όρθια τη χώρα, χωρίς

λεσµα πολλοί ξενοδόχοι να πουλήσουν σε χαµηλότερες από τις

καµία απολύτως υποστήριξη. Και αντί αυτό να αναγνωριστεί, ακο-

αναµενόµενες τιµές. Και επειδή ο τουρισµός είναι αλυσίδα, υπήρ-

λουθήθηκε τιµωρητική πολιτική απέναντί του, αφού τα τελευταία

ξε αντίκτυπο στις εµπορικές και επισιτιστικές επιχειρήσεις.

χρόνια υπάρχει συνεχής υπερφορολόγηση, µε αποτέλεσµα την

Ο θεµιτός ανταγωνισµός, κατά την άποψη µου, αποτελεί µοχλό

αποδυνάµωση των επιχειρηµατιών και την ακόλουθη αποτροπή

εξέλιξης και ανάπτυξης και από την άλλη οι ανταγωνίστριες χώ-

επενδύσεων, είτε σε πάγια, είτε σε υπηρεσίες.

ρες πάντα θα υπάρχουν. Το ζητούµενο, όπως προείπα, δεν είναι

Από την άλλη, σε παγκόσµιο επίπεδο παρουσιάστηκαν νέες µορ-

να εύχεσαι το κακό ή τη στασιµότητα του γείτονά σου, αλλά µέσα

φές επιχειρηµατικών δραστηριοτήτων.

ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ | 115

Αφιέρωμα

Δωδεκάνησα

Το βασικό ζήτηµα λοιπόν είναι να µπορέσει η πολιτεία να δηµι-

Μέχρι στιγµής οι τιµές συµβολαίων που υπογράφονται µε τους

ουργήσει το πλαίσιο, ώστε να υπάρχει υγιής ανταγωνισµός. Ως εκ

tour operators για το 2020 έχουν µια αύξηση του 2%.

τούτου, οι επιπτώσεις που προκύπτουν από αυτές τις νέες τάσεις, κρατών, µεταξύ των οποίων και η Ελλάδα, να θέσουν ένα σωστό

πλαίσιο λειτουργίας, αρµονικά ενταγµένο στην οικονοµία. Θεω-

Τα τελευταία χρόνια οι επενδύσεις µας έχουν δυο κατευθυντή-

ρώ ότι το επόµενο χρονικό διάστηµα θα δροµολογηθούν πολιτι-

ριες γραµµές, από τη µία είναι το ανθρώπινο δυναµικό µας και

κές προς αυτή την κατεύθυνση.

από την άλλη ο εµπλουτισµός των υπηρεσιών µας µε νέες µορ-

δεν συνδέονται απευθείας µε αυτό, αλλά από την αδυναµία των

φές. Στη φιλοξενία και την εξυπηρέτηση πρωταρχικό ρόλο παίζει

η ευγένεια, η καλλιέργεια, η παιδεία. Αξίες που προσπαθούµε να

Η επόµενη σεζόν προβλέπεται και αυτή δύσκολη. Θα πρέπει να

ουµε ότι η δια βίου µάθηση, στη σηµερινή πραγµατικότητα, είναι

«ανασκουµπωθούµε» και να δουλέψουµε σκληρά. Χρειάζεται

περισσότερο αναγκαία από ποτέ.

να ξεκινήσουµε έγκαιρα και δυναµικά την προβολή της χώρας

Η δεύτερη κατεύθυνση, που για µας έχει ιδιαίτερη βαρύτητα, εί-

µας στο εξωτερικό, να µην αφήσουµε ούτε µια µέρα, ούτε µια

ναι η πολυµορφία των παρεχόµενων υπηρεσιών. Ενδεικτικά, στο

έκθεση να πάει χαµένη. Και νοµίζω ότι αυτό θα επιτευχθεί µε το

πλαίσιο αυτό υπάρχει στρατηγική συµφωνία µε την APIVITA και

νέο διοικητικό συµβούλιο του ΕΟΤ, µε την πρόεδρό µας, την κα.

µαζί δροµολογήσαµε βοτανικούς κήπους, σύµφωνους µε τα ιπ-

Άντζελα Γκερέκου. Θα δοθεί έµφαση στις εναλλακτικές µορφές

ποκρατικά κείµενα. Για να γίνει αυτό ερευνήσαµε, µελετήσαµε και

τουρισµού και θα αναδειχθούν µαζί µε το φυσικό, ιστορικό και

πετύχαµε να αναδείξουµε την ιστορία µας, µέσα από µια διαφο-

πολιτισµικό περιβάλλον της χώρας µας όλες οι δυνατότητες και

ρετική οπτική. Έτσι, ο φιλοξενούµενος του οµίλου Divine Hotels

οι ευκαιρίες για ψυχαγωγία και χαλάρωση.

έχει την ευκαιρία να θαυµάσει, να µάθει µε όλες τις αισθήσεις του

Ταυτόχρονα, αυτό σηµαίνει ότι θα πρέπει να βελτιωθούν οι υπο-

κοµµάτι της ζωής µας.

δοµές της χώρας, να προσελκύσουµε περισσότερα µέσα µεταφο-

Με την ίδια λογική λειτουργούµε και την εστίαση, αλλά και το

ράς και να διασυνδέσουµε ακτινωτά όλους τους προορισµούς. Σε

εµπορικό µας κατάστηµα, στο οποίο µπορεί να βρει κανείς ποιο-

κάθε προορισµό θα πρέπει να υπάρχουν οι βασικές υποδοµές,

τικά, παραδοσιακά, δωδεκανησιακά προϊόντα.

εξοπλισµένες και στελεχωµένες µε το απαραίτητο ανθρώπινο

Επενδύουµε και θα συνεχίσουµε να επενδύουµε στα άυλα υλι-

δυναµικό. Γιατί ζητούµενο θα πρέπει να είναι ο υψηλού επιπέδου

κά, γιατί αυτά µας διαφοροποιούν, µας κάνουν µοναδικούς, πιο

επισκέπτης, που όχι µόνο θα παραθερίζει περισσότερες µέρες,

ποιοτικούς και έτσι µπορούµε να επικρατήσουµε στον σκληρό

αλλά θα ξοδεύει και περισσότερα.

ανταγωνισµό.

116 | ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

µεταλαµπαδεύσουµε σε όλη την ιεραρχία του προσωπικού. Έτσι, επενδύουµε πολύ στην κατάρτιση του προσωπικού, γιατί πιστεύ-

τες εξαγγελίες για φορολογικές ελαφρύνσεις είναι θετικές-, και

Η «αχίλλειος πτέρνα» του ελληνικού τουρισµού, αλλά και της ελ-

ρας να ανταποκριθούν στις σύγχρονες προκλήσεις. Ταυτόχρονα,

ληνικής πραγµατικότητας, επιτρέψτε µου να επισηµάνω, είναι γε-

η απελευθέρωση του κλάδου της ενέργειας, η εφαρµογή σύγχρο-

νικότερα η «συνδεσιµότητα». Εργαζόµαστε σκληρά, χωρίς, όµως,

νων συστηµάτων διαχείρισης απορριµάτων, η αποτελεσµατικό-

την προώθηση της συνέργειας και της συνεργασίας, µε αποτέλε-

τερη αντιµετώπιση του προσφυγικού ζητήµατος, είναι θέµατα

σµα να σπαταλούνται άδικα οικονοµικοί και ανθρώπινοι πόροι.

που συνδέονται άµεσα µε την τουριστική και κοινωνική αναβάθ-

Αυτό που απαιτείται είναι να διευρύνουµε τους ορίζοντές µας, να

µιση της Ελλάδας, αλλά και της Κω.

έρθουµε αλληλοσυµπληρωµατικά προκειµένου να πετύχουµε

Τέλος, για την Κω λειτουργεί ανασταλτικά, για την ουσιαστική

τον κοινό στόχο.

τουριστική της αναβάθµιση, η έλλειψη χάραξης µιας στρατηγικής

Το εκάστοτε Υπουργείο οφείλει να χαράσσει την Εθνική Στρατη-

δεκαετούς διάρκειας, η οποία θα ενσωµατώνει όλα τα ποιοτικά

γική, η οποία θα εξειδικεύεται από την τοπική αυτοδιοίκηση, α’

της χαρακτηριστικά.

δεύτερον στην υλοποίηση ενός σχεδίου ενίσχυσης των εθνικών υποδοµών, που θα βοηθήσουν τις τουριστικές περιοχές της χώ-

και β’ βαθµού, που γνωρίζει τις ανάγκες, αλλά και τις δυνατότητες

µίες. Και αυτό πρέπει να γνωστοποιείται µεταξύ όλων των υπουρ-

γείων και των οργανισµών τοπικής αυτοδιοίκησης.

Θα ήταν παράλειψη να αναφερθούµε στον τελευταίο ισχυρό σει-

Η συνδεσιµότητα των νησιών, λοιπόν, είναι ένας χώρος που έχει

σµό της Κω, χωρίς να υπενθυµίσουµε τον καταλυτικό ρόλο που

ακόµη µεγάλο περιθώριο ανάπτυξης. Συνεπώς, τα δροµολόγια

έπαιξαν οι επιχειρηµατίες και οι κάτοικοι στην άµεση αποκατά-

των πλοίων, το δίκτυο των υδροπλάνων, τα καινούργια αεροδρό-

σταση των ζηµιών. Μέσα σε δύο µέρες, µε τη σύµπνοια όλων, το

µια και οι επιµέρους θαλάσσιες συγκοινωνίες, πρέπει να επεκτα-

νησί επανήλθε στους κανονικούς ρυθµούς του. Αξίζουν συγχαρη-

θούν και κυρίως να γίνουν πιο ανταγωνιστικές. Η διασύνδεσή

τήρια, αποτελώντας παράδειγµα τι µπορούµε να πετύχουµε ως

τους πρέπει να είναι και πιο συχνή, αλλά και πιο ακτινωτή, καλύ-

λαός αν συµπράξουµε δηµόσιος και ιδιωτικός φορέας µε κοινω-

πτοντας κάθε προορισµό. Όσο καλύτερες οργανωµένες συγκοι-

νία των πολιτών.

νωνίες, ποιοτικές και οικονοµικές, τόσο περισσότεροι επισκέπτες,

Η αλήθεια είναι ότι οι εργασίες αποκατάστασης καθυστέρησαν

άρα δυνατότητα για αύξηση του τζίρου. Πάντα, βέβαια, µε τη µέ-

σηµαντικά, αλλά δεν έχει νόηµα να µιλάµε για το παρελθόν. Ο Κυ-

ριµνα ότι όλοι οι προορισµοί διαθέτουν τις αναγκαίες υποδοµές

ριάκος Μητσοτάκης πριν τις εκλογές επισκέφθηκε το νησί, είδε

και εκσυγχρονισµούς.

τις αδυναµίες του και κατέγραψε τι πρέπει να γίνει. Είµαστε σί-

της περιοχής της και στη συνέχεια, συνεργατικά, ο καθένας να αναλαµβάνει το µερίδιό του, το κράτος τα δηµόσια έργα και τις εθνικές υποδοµές και η Τ.Α. την καθηµερινότητα και τις καινοτο-

γουροι ότι µε τη µεθοδικότητα και την οργανωτικότητα που τον

διακρίνουν θα µπορέσει γρήγορα να βοηθήσει την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου και τον ∆ήµο Κω να αποκαταστήσουν τις ζηµιές, αλλά και ότι σε επίπεδο κεντρικής κυβέρνησης θα λάβει µέτρα περαιτέρω υποστήριξης.

Οι πρώτοι δύο µήνες της καινούργιας κυβέρνησης έδειξαν ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης ήταν προετοιµασµένος. Μας παρουσιάσε ένα συνολικό σχέδιο για τη χώρα, στο οποίο εντάσσεται και ο κλάδος του τουρισµού. Στελέχωσε το Υπουργείο Τουρισµού µε ανθρώπους γνώστες και έµπειρους. Θα αναφερθώ στον δικό µας υπουργό, τον Μάνο Κόνσολα, καθηγητή του πανεπιστηµίου Αιγαίου, ανθρώπου µε όραµα, γνώστη της δωδεκανησιακής πραγµατικότητας και της δηµόσιας διοίκησης, ευέλικτο και αποτελεσµατικό, που είµαι σίγουρος ότι θα δώσει και την ψυχή του προκειµένου να επιτευχθεί έργο. Οι προσδοκίες του κλάδου µας αφορούν αρχικά στη δηµιουργία ενός πλαισίου υγιούς ανάπτυξης και ανταγωνισµού -ήδη οι πρώ-

ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ | 117

Αφιέρωμα

Δωδεκάνησα

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΣΒΥΝΟΥ

ΔΙΕΥΘΥΝΟΥΣΑ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ E SVYNOU SA

Οι κρατήσεις της τελευταίας στιγμής «σανίδα σωτηρίας» για τη φετινή σεζόν Με αφοπλιστική ειλικρίνεια, χωρίς καμία διάθεση να «αμβλύνει τις γωνίες» και αποδίδοντας τα του Καίσαρος τω Καίσαρι, η πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων Κω, αντιπρόεδρος της ΠΟΞ, πρόεδρος του ΙΤΕΠ και διευθύνουσα σύμβουλος της Ε Svynou SA, κ. Κωνσταντίνα Σβύνου, σε συνέντευξή της στο «ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ» μιλάει για τη φετινή, τουριστική σεζόν στο νησί της Κω και δίνει τα προγνωστικά της για το 2020.

εβαίως, από την «ατζέντα» της συζήτησης δεν λείπουν

έσοδα λόγω των ειδικών προσφορών. ∆ιαπίστωση αποτελεί το

το θέµα της υπερφορολόγησης του τουριστικού-ξε-

γεγονός ότι η αγοραστική δύναµη των επισκεπτών είναι µειω-

νοδοχειακού κλάδου, το φαινόµενο Airbnb, το θέµα της ακτο-

µένη σε σχέση µε την προηγούµενη χρονιά, µε αποτέλεσµα ο

πλοΐας, οι εκλογές και η ανάδειξη νέας κυβέρνησης, αλλά και η

κύκλος εργασιών των καταστηµάτων να είναι µειωµένος

ανυπαρξία της προηγούµενης κυβέρνησης στην αποκατάσταση

σεισµόπληκτου επιχειρηµατία, που παρά τις αντίξοες συνθήκες

και τις γραφειοκρατικές κωλυσιεργίες των κρατικών υπηρεσιών,

Ο Σεπτέµβριος δείχνει να είναι ένας καλός µήνας, µε τις κρατή-

ολοκλήρωσε την ανακαίνιση του ξενοδοχείου Τρίτων, το οποίο

σεις να κινούνται στα ίδια επίπεδα µε πέρυσι. Οι διανυκτερεύ-

λειτουργεί στην πόλη της Κω, ένα εκ των 5 σεισµόπληκτων ξενο-

σεις, έως τώρα, παρουσιάζουν µια µικρή αύξηση, σε αντίθεση

δοχείων του νησιού, λέει πως στήριξη δεν υπήρξε από κανέναν

µε την τάση µείωσης που παρατηρείται στην ευρύτερη ξενοδο-

προς τους επιχειρηµατίες.

χειακή αγορά. Ο Οκτώβρης από την άλλη εµφανίζει µειωµένες

των ζηµιών µετά τον σεισµό του 2017 στην Κω. Όσον αφορά στο τελευταίο, η ίδια, µιλώντας από τη θέση του

κρατήσεις, που µπορεί ωστόσο µε τις κρατήσεις τελευταίας

στιγµής και µε τις ειδικές προσφορές να βελτιωθεί.

πεδα µε το 2018. Ο Σεπτέµβρης φαίνεται και αυτός να γεµίζει τα

κενά του και ο Οκτώβρης είναι ένας µήνας που κινείται πτωτικά.

∆εν είµαι ευχαριστηµένη από τη φετινή χρονιά. Αρχικά χαρα-

Σε γενικές γραµµές οι αφίξεις θα κλείσουν σχεδόν στα ίδια επί-

κτηρίζεται από την αστάθεια των κρατήσεων, γεγονός που ωθεί

πεδα µε την περσινή χρονιά, µε µεγαλύτερη όµως πτώση στα

τους επιχειρηµατίες σε ειδικές προσφορές, µείωση των εσόδων,

Είναι µια χρονιά που κριθηκε από τις κρατήσεις τελευταίας στιγµής, γεγονός που συνεπάγεται ειδικές προσφορές από την πλευρά των ξενοδοχείων. Βλέπουµε πως αρκετά από τα κενά στο νησί της Κω κατάφεραν να καλυφθούν και βαδίζουµε σε έναν Αύγουστο που δείχνει πως θα κλείσει στα ίδια περίπου επί-

118 | ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

επενδύαµε στην ενδυνάµωση, στην εδραίωση και στην «εκτό-

ξευση» του προϊόντος που λέγεται «Ελλάδα».

Η υπερφορολόγηση «γονατίζει» την επιχειρηµατικότητα, τις επεν-

Η επαναφορά των ανταγωνιστικών µας προορισµών ναι, είναι

δύσεις, την οικονοµία, ενώ, παράλληλα, θέτει τον πολίτη απέναντι

λογικό να µας επηρεάσουν αρνητικά, αλλά έως ένα σηµείο.

από το κράτος. Αν θέλουµε να µιλήσουµε για ουσιαστική ανάπτυ-

Εµείς διαπιστώνουµε λοιπόν φέτος, σε Πανελλαδικό επίπεδο,

ξη θα πρέπει να εδραιωθεί η εµπιστοσύνη φορολογούµενου-

ότι οι διαδοχικές αυξήσεις στις αφίξεις των τελευταίων ετών

κράτους σε ένα σταθερό, δίκαιο και φίλα προσκείµενο στον πο-

ήταν αποτέλεσµα συγκυριών -χωρίς να θέλω να υποτιµήσω τις

λίτη φορολογικό σύστηµα. Ο επιχειρηµατίας είναι αυτός που θα

προσπάθειες (φιλότιµες µεν, αποσπασµατικές δε), που µπορεί

συµβάλλει µέσα από επενδύσεις στην οικονοµική ανάταση, στη

να έγιναν από το υπουργείο Τουρισµού.

δηµιουργία θέσεων εργασίας, στην αξιοποίηση πόρων, υλικών

Η Κως φαίνεται να είναι από τους προορισµούς µε ισχυρές

και ανθρώπινων, και πρέπει να βοηθηθεί αντί να τιµωρείται… ει-

αντοχές στις πιέσεις, κρατώ όµως µεγάλες επιφυλάξεις για την

δικά µε την επιβολή των «ανεξάντλητων», έµµεσων φόρων!!!!

επόµενη χρονιά, καθώς µας επηρεάζει ειδικά η επαναφορά της

Σε όλα αυτά, λοιπόν, ήρθε να προστεθεί το φαινόµενο Airbnb και

Τουρκίας, αλλά µας προβληµατίζει ιδιαιτέρως και το BREXIT και

όχι οικονοµία διαµοιρασµού, όπως πολλοί το ονοµάζουν, καθώς

πως θα επιδράσει στην αγορά της Αγγλίας, που είναι και από τις

µόνο διαµοιρασµός δεν γίνεται… Και το φαινόµενο αυτό ήρθε

βασικότερες αγορές της Κω.

για να µείνει, καθώς καλύπτει ένα κοµµάτι της ζήτησης που δεν

Τέλος, οφείλω να αναφέρω ότι οι εκλογικές διαδικασίες λει-

υπήρχε πριν. Το ζητούµενο όµως είναι αυτό να γίνεται κάτω από

τουργούν πάντα αρνητικά σε έναν τουριστικό προορισµό και,

ένα θεσµικό πλαίσιο, που θα ορίζει συγκεκριµένες προδιαγραφές

ειδικά στο νησί της Κω, η αλλαγή στην τοπική αυτοδιοίκηση

παρεχόµενων υπηρεσιών, ασφάλειας, φορολόγησης. Προδιαγρα-

έφερε αυτό που φοβόµασταν από την αρχή, υπολειτουργία

φές, που θα προστατεύουν τον επισκέπτη, τον προορισµό, αλλά

υπηρεσιών, που σαφέστατα επιδρά αρνητικά στην εικόνα του

και τους µόνιµους κατοίκους. Αυτή τη στιγµή η κατάσταση είναι

νησιού.

ανεξέλεγκτη: Πλήττονται οι νοµίµως λειτουργούσες επιχειρήσεις,

αλλά, παράλληλα, διατηρώντας τις υπηρεσίες σε όσο το δυνατόν υψηλότερο ποιοτικό επίπεδο. Βιώνουµε, για µια ακόµα χρονιά, το αποτέλεσµα της γενικότερης αστάθειας του τουριστικού µας προϊόντος, ελλείψει ενός στρατηγικού µεσοπρόθεσµου σχεδίου, βάσει του οποίου θα

ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ | 119

Αφιέρωμα

Δωδεκάνησα

οι οποίες υπερφορολογούνται, ενώ παρουσιάζονται από την άλλη µεριά σκιώδεις επιχειρήσεις να διαχειρίζονται εκατοντάδες διαµερίσµατα, στις περισσότερες περιπτώσεις αδήλωτα. Πλήττονται οι µόνιµοι κάτοικοι, αφενός γιατί τα προσφερόµενα προς µόνιµη ενοικίαση διαµερίσµατα έχουν µειωθεί, µε παράλληλη «εκτίναξη» των τιµών των ενοικίων, αφετέρου γιατί οι ίδιοι µπορεί στην πολυκατοικία που µένουν να έχουν οχλήσεις από διαµερίσµατα που ενοικιάζονται µέσω airbnb.

Ποιες είναι οι προβλέψεις σας για την επόμενη χρονιά και σε τι επίπεδα διαμορφώνονται οι τιμές των συμβολαίων για το 2020 που υπογράφονται με τους tour operators; Αυξήσεις στα συµβόλαια του 2020 δεν υπάρχουν στην πλειοψηφία των επιχειρήσεων. Αρκετές επιχειρήσεις επιτυγχάνουν µια αύξηση της τάξεως του 2% µε 3% και, βεβαίως, ανάλογα µε τη διαπραγµατευτική της κάθε µονάδας κυµαίνεται και το ποσοστό

νων, που δεν αποφέρουν κέρδος στις ακτοπλοϊκές εταιρίες. Θεω-

αύξησης που θα υπογραφεί.

ρώ πως αν δεν γίνει άρση της µονοπωλιακής κατάστασης τίποτα

Το 2020 θα είναι µια δύσκολη χρονιά, δεδοµένων των ανταγω-

δεν πρόκειται να βελτιωθεί. Ίσως και να είναι ο µόνος τοµέας στον

νιστικών µας προορισµών που επανήλθαν, της υποτιµηµένης

οποίο θα πρέπει το ίδιο το δηµόσιο -ενδεχοµένως σε µια συνέρ-

τουρκικής λίρας, του Brexit και, βεβαίως, του τουριστικού πλάνου

γεια µε Περιφέρειες, ∆ήµους και Επιχειρηµατίες- να προχωρήσει

που ακόµα δεν έχουµε -αν και υπάρχουν δεδοµένα που δείχνουν

σε ενεργή δραστηριοποίηση, δροµολογώντας πλοία που θα εκτε-

πως αυτό θα προχωρήσει. Κρατάµε, λοιπόν, µικρό καλάθι για το

λούν τις µετακινήσεις επιβατών, αλλά και εµπορευµάτων, ειδικά

2020 και ενώνουµε τις προσπάθειές µας προκειµένου να επιτύ-

προς τα νησιά της άγονης γραµµής, καλύπτοντας παράλληλα τα

χουµε το βέλτιστο δυνατό, καθώς είναι οι επιχειρηµατίες που έως

υψηλά ποσοστά ζήτησης και προς τα άλλα νησιά. Πέραν τούτου

τώρα κράτησαν τον τουρισµό σε αυτά τα επίπεδα.

επένδυση σε υποδοµές, όπως εκσυγχρονισµό λιµένων, υποδοµές για υδροπλάνα, προβλήτες για κρουαζιερόπλοια, είναι έργα που

θα δώσουν πνοή.

Μόλις ολοκλήρωσα την ανακαίνιση του ξενοδοχείου Τρίτων, ένα

µατίων. Παρά τις αντίξοες συνθήκες, τις τροµαχτικές γραφειο-

κρατικές κωλυσιεργίες των κρατικών υπηρεσιών, το έργο τελείω-

Σε µικρό χρονικό διάστηµα βλέπουµε µια δυναµική από τη νέα

σε και αυτή τη στιγµή κοσµεί το κέντρο της Κω, δίνοντας µια πνοή

κυβέρνηση προκειµένου να φτιάξει τη βάση αρχικά σε νοµο-

αισιοδοξίας, καθώς αποτελεί την απτή απόδειξη πως µέσα από

θετικό επίπεδο έτσι ώστε να προχωρήσει στην υλοποίηση των

µια καταστροφή µπορεί να έρθει η αναγέννηση… αρκεί να µην

προεκλογικών της δεσµεύσεων. Εύχοµαι να συνεχίσει αυτή η

εγκαταλείψει κανείς την προσπάθεια...

εγρήγορση και να είναι η πρώτη κυβέρνηση που θα καταφέρει να

εκ των 5 σεισµόπληκτων ξενοδοχείων της Κω, η οποία έλαβε χώρα σε δύο φάσεις, το 2018 της αναστήλωσης και ανακαίνισης των κοινόχρηστων χώρων και το 2019 της ανακαίνισης των δω-

υλοποιήσει το προεκλογικό της πρόγραµµα.

Προσδοκία µας αποτελεί το να δοθεί και εµπράκτως στον πυλώνα

Ελλιπέστατα τα δροµολόγια σε µια κατάσταση µονοπωλίου, ειδι-

λουµε πια να καταρτίσουµε ένα µεσοµακροπρόθεσµο πλάνο,

κά για τα νησιά της ∆ωδεκανήσου. Το θέµα της ακτοπλοΐας δεν

να θέσουµε τους στόχους, στόχους ποιοτικούς και όχι στείρους

έχει µόνο οικονοµικές διαστάσεις, αλλά και κοινωνικές, καθώς

αριθµητικούς, και να καταρτίσουµε το σχέδιο και τις δράσεις για

οφείλουν να διασφαλίσουν τη σύνδεση νησιών αποµακρυσµέ-

την εκπλήρωσή τους.

120 | ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

που λέγεται τουρισµός η επιβεβληµένη προσοχή και αξία. Οφεί-

τείας, επίσπευση και περαιτέρω απλούστευση των διαδικασιών

ξεκίνησαν. Πως σχολιάζετε την ολιγωρία αυτή και τι περιμένετε από την κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη;

επενδύσεων-αδειοδοτήσεων, εκσυγχρονισµό νοµοθετικών ρυθ-

Αποτελεί, δυστυχώς, χαρακτηριστικό του ελληνικού κράτους οι

µίσεων, εξορθολόγηση θεµάτων, όπως τα πνευµατικά-συγγενικά

τραγικές καθυστερήσεις στην αποκατάσταση των ζηµιών. Και

δικαιώµατα, νοµοθετικές ρυθµίσεις για το φαινόµενο βραχυπρό-

από την πλευρά του σεισµόπληκτου επιχειρηµατία θα σας πω

θεσµων µισθώσεων.

πως ήταν ακόµη τραγικότερες οι καθυστερήσεις στο θέµα των

Τα θέµατα είναι ατελείωτα και θα τα συνοψίσω στην εξής φράση:

αδειοδοτήσεων για την αποκατάσταση των ιδιωτικών κτιρίων

Προσδοκούµε µια κυβέρνηση που θα στέκεται αρωγός (και όχι τι-

-που µάλιστα έγιναν µε ίδια κεφάλαια. Στήριξη δεν υπήρξε από

µωρός) στην επιχειρηµατικότητα, που θα αντιλαµβάνεται και θα

κανέναν προς τους επιχειρηµατίες. Χαρακτηριστικά θα αναφέρω

επιλύει τα προβλήµατα που ταλανίζουν τον τουριστικό κλάδο και

πως ο ∆ήµος της Κω δεν εξαίρεσε τους πληγέντες ούτε καν από

κατ’ επέκταση την ευρύτερη οικονοµία της χώρας µας.

τα τέλη φωτισµού και καθαριότητας!!!

Πρέπει να γίνει σοβαρή και στοχευµένη δουλειά σε επίπεδο µάρ-

Ενώ ο κρατικός µηχανισµός δούλεψε το πρώτο δεκαήµερο µετά

κετινγκ, ξεκινώντας σε πανελλαδικό επίπεδο, µεταβαίνοντας σε

τον σεισµό προς την άµεση, αλλά πρόχειρη αποκατάσταση των

περιφερειακό και φτάνοντας στο επίπεδο του κάθε προορισµού,

ζηµιών και την επαναφορά της κανονικής λειτουργίας του νη-

εντοπίζοντας και αναδεικνύοντας τα ανταγωνιστικά µας πλεονε-

σιού, στη συνέχεια επανήλθε το κλασικό Ελληνικό φαινόµενο τύ-

κτήµατα.

που «ουδέν µονιµότερον του προσωρινού»...

Έτσι, λοιπόν, και στο νησί της Κω, πρωτεύων κοµµάτι αποτελεί η

Στο νησί της Κω οι πληγές του σεισµού είναι ακόµα εκεί, να θυ-

σοβαρή αντιµετώπιση του τουριστικού µας µάρκετινγκ, ζητάµε

µίζουν το συµβάν, αλλά και να αποδεικνύουν την απραξία, την

την ενεργή οικονοµική συµµετοχή του ∆ήµου και τη συνένωση

αδιαφορία και την πολυπλοκότητα των διαδικασιών, όταν αυτές

δυνάµεων για τη δηµιουργία Οργανισµού ∆ιαχείρισης του του-

αφορούν σε ενέργειες κρατικές ή τοπικής αυτοδιοίκησης.

ρισµού στην Κω και είµαστε έτοιµοι από τη δική µας πλευρά ως

Όσο για τη νέα κυβέρνηση κανείς δεν µπορεί να περιµένει θαύ-

Ένωση Ξενοδόχων προκειµένου, όχι µόνο να συµβάλλουµε ουσι-

µατα µε το πάτηµα ενός κουµπιού… ούτε µπορεί να επαναπαυ-

αστικά, αλλά και να ηγηθούµε της προσπάθειας αυτής. Το σοβα-

τεί σε µια στείρα κριτική ή να περιµένουµε να ανακαλύψει από

ρότερο όλων είναι να δοθεί έµφαση στις υποδοµές του νησιού.

µόνη της τα προς επίλυση προβλήµατα. Είναι αρχικά η δουλειά

Πρέπει να γίνουν σοβαρές επενδύσεις στην κατεύθυνση αυτή,

της τοπικής αυτοδιοίκησης να προχωρήσει σε έναν σωστό προ-

αλλά και στη σωστή λειτουργία, ίσως και αναδιάταξη των δηµο-

γραµµατισµό, σε αξιολόγηση προτεραιοτήτων και µετέπειτα σε

τικών υπηρεσιών.

µελέτες και σε διεκδικήσεις υλοποίησης έργων υποδοµών. Αυτό

Αναµένουµε επένδυση σε υποδοµές, πάταξη της γραφειοκρα-

το φαινόµενο του «πετάω το µπαλάκι» των ευθυνών της απραξίας

Δύο χρόνια έχουν περάσει από τον σεισμό που «χτύπησε» την Κω και οι εργασίες αποκατάστασης των ζημιών στο λιμάνι μόλις

από το ένα γήπεδο στο άλλο πρέπει επιτέλους να σταµατήσει και ο καθένας να κάνει το µέγιστο δυνατό για τον τόπο του.

ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ | 121

Αφιέρωμα

Δωδεκάνησα

ΓΙΑΝΝΗΣ ΧΑΤΖΗΛΑΖΑΡΟΥ

ΠΡΟΕΔΡΟΣ & ΔΙΕΥΘΥΝΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ ΟΜΙΛΟΥ H HOTELS COLLECTION

Πάθος για ροδίτικη αυθεντική φιλοξενία Παθιασμένος με τη δουλειά του και ταγμένος σε έναν σκοπό: να αναδείξει τη Ρόδο και την ελληνική Φιλοξενία σε όλα τα μήκη και πλάτη της γης, κάτι που επιτυγχάνει προσφέροντας ένα εξαιρετικό ξενοδοχειακό προϊόν, που σε απόλυτα νούμερα φτάνει στον αριθμό των 2.150 δωματίων. Και έπεται συνέχεια, αφού στα σχέδια του Γιάννη Χατζηλαζάρου είναι, ήδη, μία νέα ξενοδοχειακή μονάδα.

πρόεδρος και διευθύνων σύµβουλος του οµίλου H Hotels Collection, σε συνέντευξή του στο «Χ&Τ», µιλά-

ει για τη φετινή τουριστική σεζόν στη Ρόδο, τονίζοντας πως το χαρακτηριστικό της ήταν οι last minute κρατήσεις και συνιστά υποµονή και προσήλωση στην άριστη παροχή υπηρεσιών για το 2020.

Η επιστροφή της Τουρκίας και της Βόρειας Αφρικής επηρέασε

Η προσέλευση επισκεπτών στο νησί της Ρόδου, σύµφωνα µε την

αρνητικό πρόσηµο λόγω των πολιτικών γεγονότων στη χώρα,

εικόνα των αφίξεων, δείχνει µια µικρή µείωση σε σχέση µε την

κινήθηκε σε πολύ ικανοποιητικά επίπεδα την περίοδο των προ-

προηγούµενη χρονιά. Η φετινή σεζόν δεν χαρακτηρίζεται ως µια

κρατήσεων, µε κατάληξη να έχει µια αξιόλογη αύξηση κατά τη

από τις πιο δυνατές. Το φαινόµενο των κενών δωµατίων, που πα-

διάρκεια της σεζόν.

ρατηρήθηκε στους πρώτους µήνες λειτουργίας, δηµιούργησε

Για το 2020 θα πρέπει να είµαστε υποµονετικοί και να στοχεύουµε

έναν πονοκέφαλο σε όλη την τουριστική αγορά του νησιού και

στην άριστη παροχή υπηρεσιών µας. Η εικόνα που έχουµε προς

κατ΄επέκταση την επηρέασε οικονοµικά προς τα κάτω. Παρόλα

το παρόν από τις προκρατήσεις δηµιουργεί ένα αισιόδοξο κλίµα.

αυτά ο Αύγουστος κινήθηκε ανοδικά, µε τον Σεπτέµβρη να ακο-

Όσον αφορά στη συνολική εικόνα της φετινής σεζόν, το χαρακτη-

λουθεί το ίδιο δυναµικά.

ριστικό της ήταν το έντονο φαινόµενο των last minute κρατήσε-

ως ένα βαθµό τα early bookings, ιδίως στην αγορά της Γερµανίας. Η αγορά της Αγγλίας, σε αντίθεση µε το αναµενόµενο

ων σε σύγκριση µε τα τελευταία 3 έτη τουλάχιστον.

ρυσι την ίδια χρονική στιγµή, πλέον η «ψαλίδα» φαίνεται να κλεί-

νει και ίσως να έχουµε και µία µικρή αύξηση.

Η υπερφορολόγηση του τουριστικού κλάδου δυστυχώς είναι

Όπως προανέφερα, ο Σεπτέµβριος ξεκίνησε πολύ δυναµικά έστω και µε last minute κρατήσεις, εικόνα που είδαµε και τον Αύγουστο. Ο Οκτώβριος αν και υστερούσε αρκετά σε σύγκριση µε πέ-

122 | ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

λός ΦΠΑ έχει επιπτώσεις στις τιµές και κατ’ επέκταση δηµι-

τι επίπεδα διαμορφώνονται οι τιμές των συμβολαίων για το 2020 που υπογράφονται με τους tour operators;

ουργεί ένα πιο ακριβό προϊόν στην αγορά. Το υψηλό κόστος

Είµαστε αισιόδοξοι για το 2020. Αναµένουµε λίγο πιο ισορρο-

λειτουργίας των ξενοδοχείων έρχεται να συµπληρώσει το

πηµένες προκρατήσεις (early bookings), αλλά είναι ακόµα νω-

περίπλοκο παζλ που καλούνται να λύσουν οι ξενοδόχοι κάθε

ρίς για να γνωρίζουµε ακριβή νούµερα.

χρόνο, ώστε να µπορέσουν να αντεπεξέλθουν στον δύσκολο

Οι τιµές σύµφωνα πάντα µε αυτά που έχουν συζητηθεί στην

ανταγωνισµό, αλλά και τις υποχρεώσεις τους.

αγορά, διαµορφώνονται σε ικανοποιητικά επίπεδα, είτε κυµαι-

Σε αντίθεση µε τις γείτονες χώρες που γίνονται ολοένα και πιο

νόµενες στα ίδια επίπεδα µε το 2019, είτε µε µία µικρή αύξηση

ανταγωνιστικές, η Ελλάδα αυξάνει τις τιµές, δηµιουργώντας

της τάξεως του 1%-2%.

ένα µεγάλο «αγκάθι» για τις τουριστικές επιχειρήσεις. Ο υψη-

ένα πιο πρόσφορο έδαφος στους ανταγωνιστές της. υπουργού Τουρισµού, κ. Χάρη Θεοχάρη έχει πάρει τις σωστές

αποφάσεις προς την επίλυση των επίµαχων θεµάτων, έχοντας

Η πιο πρόσφατη επένδυσή µας είναι το Mayia Exclusive Resort

πάντα ως γνώµονα την υγιή ανάπτυξη του τουριστικού µας

& Spa, το έκτο κατά σειρά ξενοδοχείο του οµίλου µας, H Hotels

προϊόντος.

Collection, που άνοιξε τις πύλες του πέρυσι στο Κιοτάρι της

Το φαινόµενο Airbnb αποτελεί ένα µεγάλο θέµα από µόνο

Νοτίας Ρόδου.

του. Εν συντοµία µπορώ µόνο να επιβεβαιώσω ότι έχει όντως

Πρόκειται για ένα επιβλητικό κτίριο µε 250 δωµάτια και πλη-

γιγαντωθεί, ακόµα και στον τόπο µας, ωστόσο θεωρώ ότι τα

θώρα επισιτιστικών τµηµάτων.

προβλήµατα που έχουν δηµιουργηθεί προς το παρόν είναι πιο

Με το Mayia Resort θέλαµε να αναδείξουµε ένα καινούργιο

έντονα σε κοινωνικό επίπεδο και όχι τόσο σε επίπεδο αντα-

προϊόν στο νησί, δηµιουργώντας µια πολυτελή µονάδα πρό-

γωνισµού προς τα ξενοδοχεία. Θα αναφέρω το παράδειγµα

τυπο, µε premium all inclusive πρόγραµµα, µόνο για ενήλικες,

πολλών ανθρώπων που ενώ έχουν διοριστεί να εργαστούν στο

και µε άριστη παροχή υπηρεσιών 5 αστέρων. Ένα δύσκολο

νησί µας, αναγκάζονται να το εγκαταλείψουν γιατί δεν µπο-

εγχείρηµα, το οποίο χαιρόµαστε πολύ που βλέπουµε ήδη ότι

ρούν να βρουν σπίτι να ενοικιάσουν. Θεωρώ πως θα είναι ένα

χαίρει υψηλής εκτίµησης από τους επισκέπτες µας.

από τα σοβαρά θέµατα, που θα κληθεί να λύσει η κυβέρνηση

Το επόµενο επενδυτικό πλάνο µας θα βρίσκεται για ακόµα µια

το προσεχές διάστηµα.

φορά στον αγαπηµένο µας τόπο, τη Ρόδο. Σύντοµα θα ανακοι-

Ευελπιστούµε πως η νέα κυβέρνηση και δια µέσου του νέου

νώσουµε περισσότερες πληροφορίες για τα νέα µας επιχειρη-

Ποιες είναι οι προβλέψεις σας για την επόμενη χρονιά και σε

µατικά σχέδια.

ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ | 123

Αφιέρωμα

Δωδεκάνησα

νίκη. Αντίστοιχα, η αύξηση µονοήµερων ακτοπλοϊκών εκδρο-

Εδώ θα πρότεινα να δείξουµε εµπιστοσύνη στο πρόσωπο του

Ο Όµιλός µας από το 2012 όπου ολοκληρώθηκαν τα ξενοδο-

κ. Κόνσολα ως συντοπίτη, αλλά και ως έµπειρου στα θέµατα

χεία Princess Andriana Resort & Spa και Boutique 5 Hotel &

του τουρισµού. Μέσα από την άψογη και στενή συνεργασία

Spa και τέθηκαν σε λειτουργία, έχει επιτύχει πολύ µεγάλη ανά-

του, τόσο µε τον υπουργό τουρισµού κ. Θεοχάρη, όσο και µε

πτυξη.

την τοπική αυτοδιοίκηση και συγκεκριµένα µε τον περιφερει-

Τόσο ο τζίρος, όσο και ο EBITDA αυξήθηκαν σηµαντικά. Ανά-

άρχη, κ. Χατζηµάρκο, αλλά και µε τον νέο µας δήµαρχο, κ. Κα-

λογη των προηγούµενων χρόνων θα είναι και φέτος η ανάπτυ-

µπουράκη, πιστεύουµε ότι θα καταφέρουν να αναδείξουν το

ξη στα έσοδα και αναλογικά και στην κερδοφορία.

τουριστικό µας προϊον όπως του αρµόζει και πως θα δώσουν

Στα ανωτέρω συνεισφέρει σηµαντικά και το νεότερο ξενοδο-

λύσεις σε πολλά από τα θέµατα που ταλανίζουν όλους τους

χείο του οµίλου µας, το Mayia Exclusive Resort & Spa.

φορείς του τουρισµού στα ∆ωδεκάνησα.

Σήµερα ο όµιλος H Hotels διαθέτει 2150 δωµάτια και πάνω

µών θα τόνωνε οικονοµικά µικρότερα νησιά στις γύρω περιοχές.

Είστε σταθερά μέσα στις πιο κερδοφόρες ξενοδοχειακές επιχειρήσεις. Πως το καταφέρνετε; Πως εξελίσσονται φέτος τα μεγέθη;

από 1400 εργαζόµενους.

Η επίτευξη αυτών οφείλεται στο ότι βρισκόµαστε καθηµερινά

Πολύωρες διαδροµές, συχνές στάσεις και καθυστερήσεις, είναι

περιοχή. Επίσης, δηµιουργούµε οικονοµίες κλίµακος λόγω της

η εικόνα που περιγράφει την ακτοπλοϊκή πρόσβαση στη Ρόδο

συγκέντρωσης των µονάδων µας σε µία περιοχή, αλλά και των

και στα ∆ωδεκάνησα γενικότερα.

επιτυχηµένων συµφωνιών που πραγµατοποιούµε µε τους συ-

Στο νησί της Ρόδου, αλλά και της Κω, που διαθέτουν έντονη

νεργάτες µας. Υπάρχει ευελιξία λόγω των γρήγορων αποφάσε-

τουριστική δραστηριότητα θα µπορούσαν να προστεθούν

ων και λύσεων στα όποια προβλήµατα. Κυρίως όµως έχουµε

απευθείας διαδροµές από τον Πειραιά αλλά και τη Θεσσαλο-

σταθερά µεγάλο πάθος για φιλοξενία.

124 | ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

και για πολλές ώρες πάνω στη δουλειά, όλη η οικογένεια, επενδύουµε σε στελέχη και ανθρώπινο δυναµικό, σε µία δύσκολη

ΙΩΑΝΝΗΣ ΧΑΤΖΗΣ, CFA

μέλος Δ Σ της Ένωσης Ξ ενο δόχων Ρόδου ΠΡΟΕ ΔΡΟΣ Δ.Σ. ΔΙΑΚΟΜ ΙΧΑΛΗΣ Α.Ε.

«Αγώνας δρόμου» για τη διασφάλιση των κρατήσεων εφέτος Πρότυπο επιχειρηματία -αν και νέος σε ηλικία- με οξυδερκή κρίση και κατασταλαγμένες απόψεις, ο Ιωάννης Χατζής, CFA, πρόεδρος Δ.Σ. της ΔΙΑΚΟΜΙΧΑΛΗΣ Α.Ε. και μέλος της Ένωσης Ξενοδόχων Ρόδου, μιλάει στο «Χ&Τ», με αφορμή το αφιέρωμα που πραγματοποιεί το περιοδικό στα Δωδεκάνησα και αναλύει τα δεδομένα της φετινής, αμφιλεγόμενης, τουριστικής περιόδου στη Ρόδο. Μιας σεζόν, με πολλά αλλά και άλλα τόσα ερωτηματικά.

ίδιος κάνει λόγο για «αγώνα» και «πόλεµο τιµών» προκει-

Σεπτεµβρίου φαίνεται να έχει µεγαλύτερη δυναµική. Ενώ το µε-

µένου να διατηρηθούν σε ένα επίπεδο οι κρατήσεις, ενώ

γάλο «στοίχηµα» για το πώς θα διαµορφωθεί τελικά η σεζόν είναι

εκτιµά πως το «στοίχηµα» για το πώς θα διαµορφωθεί τελικά η

ο Οκτώβριος.

σεζόν «παίζεται» στον Οκτώβριο.

Κρίνω ότι παρότι οι αφίξεις και τα έσοδα θα είναι οριακά αυξη-

Επισηµαίνει ως βασικό πρόβληµα των επιχειρηµατιών του κλά-

µένα, πολλές επιχειρήσεις, δυστυχώς, θα εµφανίσουν µειωµένες

δου την έλλειψη σταθερού φορολογικού περιβάλλοντος, ενώ

κερδοφορίες.

βλέπει από µια άλλη οπτική την ανάπτυξη της αγοράς των βρα-

σµό των ελληνικών ξενοδοχείων και πιστεύει στον νέο δήµαρχο

Ρόδου, Αντώνη Καµπουράκη, στον περιφερειάρχη Νοτίου Αιγαί-

Για ακόµα µια χρονιά αντιµετωπίζουµε µεγάλο πρόβληµα στις

ου, Γιώργο Χατζηµάρκο και, φυσικά, στον Ροδίτη υφυπουργό

κρατήσεις το δεύτερο δεκαπενθήµερο του Οκτωβρίου. Οι πτήσεις

Τουρισµού, Μάνο Κόνσολα, για την επανατοποθέτηση της Ρόδου

τσάρτερ από πολλές αγορές σταµατάνε και ό,τι «περισσεύει» διο-

στην κορυφή του παγκόσµιου τουριστικού χάρτη.

χετεύεται κυρίως σε ξενοδοχεία, στα οποία οι tour operators έχουν

χυχρόνιων µισθώσεων. Κρούει τον «κώδωνα του κινδύνου» όσον αφορά τον αφελληνι-

επενδυµένα κεφάλαια. Όσο οι λιγοστές αεροπορικές θέσεις είναι

πολύ ακριβές, τόσο δυσκολότερο είναι για τα µεµονωµένα ξενοδο-

Το 2019 είναι µια σεζόν που «ταρακούνησε» την υπεραισιοδοξία

άµεσο µέλλον να δοθούν κίνητρα για την επέκταση του προγράµ-

των επιχειρηµατιών στον κλάδο µας. Είναι η πρώτη σεζόν, µετά

µατος των tour operators, κατά δύο τουλάχιστον εβδοµάδες.

χεία να πουλήσουν δωµάτια. Εφόσον τον Οκτώβριο η Ρόδος έχει εξαιρετικό καιρό και φανταστικό value for money, επιβάλλεται στο

4-5 χρόνια, που οι πωλήσεις πραγµατοποιούνται µε «αγώνα». Μέχρι και τον Ιούλιο τα περισσότερα ξενοδοχεία του νησιού είχαν εκπτώσεις, που σε ορισµένες περιπτώσεις, ξεπερνούσαν το 30%. Οι κρατήσεις last-minute πραγµατοποιήθηκαν µε «επιθετικές» προσφορές και µηδενικά release. Ωστόσο, τo δίµηνο Αυγούστου-

125

Αφιέρωμα

Δωδεκάνησα

συνδυασμό με την υστέρηση που παρατηρήθηκε, μέχρι και τις αρχές Ιουλίου, από τις τουριστικές αγορές της Γερμανίας και της Αγγλίας;

προορισµό µαζικού τουρισµού στην Ελλάδα, ειδικά όσον αφορά

Είναι αλήθεια ότι οι πωλήσεις, µέχρι τις αρχές Ιουλίου, πραγµα-

χειρηµατίες χάσαµε σοβαρό momentum από τα «πειράµατα» της

τοποιήθηκαν µε γενναίες εκπτώσεις. Σίγουρα οι επιθετικές τιµές

προηγούµενης κυβέρνησης. Τις δυσκολίες που αντιµετώπιζαν οι

των ανταγωνιστών, είναι ένας από τους βασικούς λόγους που

ελληνικές επιχειρήσεις, εκµεταλλεύτηκαν ξένα κεφάλαια, µε σπου-

συνέβη αυτό. Ενώ, βασικός παράγοντας στις δυσκολίες που αντι-

δαία ρευστότητα, καθιστώντας το επενδυτικό περιβάλλον σήµερα

µετωπίζουµε στις φετινές πωλήσεις, είναι και οι υποτονικές κρα-

ακόµα πιο δυσµενές για τις εταιρίες µικρό-µεσαίου µεγέθους.

τήσεις από τη ρωσική αγορά.

Είναι απαραίτητο να δοθούν κίνητρα για επενδύσεις, ιδίως σε Έλ-

Η Ρόδος προσφέρει ένα εξαιρετικό τουριστικό προϊόν, φυσική

ληνες επιχειρηµατίες, ώστε να κερδίσουµε λίγο από το «χαµένο

οµορφιά, πολιτισµό, ιστορία, γαστρονοµία, αλλά και ασφάλεια,

έδαφος» και να σταµατήσει ο αφελληνισµός των ξενοδοχείων µας.

σε συνδυασµό µε την περίφηµη ελληνική φιλοξενία, και άλλα

Η οικονοµία διαµοιρασµού, όπως το Airbnb, αποτελεί µέρος της

πολλά. Επιτυχία µας, λοιπόν, θα είναι το νησί µας να τοποθετηθεί

εξέλιξης. Η κοινωνία δεν πρέπει να «πολεµάει» την εξέλιξη. Οφεί-

µε τέτοιο τρόπο, προκειµένου να µην χρειάζεται να οδηγούµαστε

λουν όµως, µε αυστηρά κριτήρια, τα καταλύµατα αυτά να πληρούν

στη διαδικασία «πολέµου τιµών» µε τις αγορές της βόρειας Αφρι-

τις απαραίτητες προδιαγραφές και να φορολογούνται αναλόγως.

κής και της Τουρκίας προκειµένου να προσελκύουµε κρατήσεις.

Και φυσικά, είναι επιτακτική ανάγκη, οι παραβάτες να τιµωρούνται

τα καταλύµατα All Inclusive. Την τριετία 2015-2018, οι Έλληνες επι-

µε σοβαρά πρόστιµα και κατασχέσεις.

Η έλλειψη σταθερού φορολογικού περιβάλλοντος είναι το µεγα-

ταξύ 2% και 4%, ετησίως. Για το 2020, οι πελάτες µας είναι πολύ

λύτερο πρόβληµα που αντιµετωπίζουµε στις επιχειρήσεις µας

επιφυλακτικοί µε τις αυξήσεις στα συµβόλαια. Κάποια προϊόντα

σήµερα. Η Ρόδος έχει επιβαρυνθεί µε τις µεγαλύτερες αυξήσεις

είχαν µεν τη δυνατότητα για µικρές αυξήσεις, αλλά η νόρµα είναι

στο κόστος λειτουργίας των ξενοδοχείων από οποιονδήποτε άλλο

να διατηρηθούν οι τιµές σταθερές. Το σπουδαιότερο πρόβληµα

126 | ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

Από το 2010, οι τιµές των ξενοδοχείων αυξάνονται σταθερά, µε-

είναι ότι, µολονότι οι τιµές αυξήθηκαν περίπου 20% τα τελευταία

ογνωµίες, τον Βασίλη Υψηλάντη, τον Γιάννη Παππά και την Μίκα

9 χρόνια, τα κοστολόγια λειτουργίας αυξήθηκαν µε µεγαλύτερο

Ιατρίδη να «µάχονται» στο κοινοβούλιο για τον τόπο µας. Τέλος,

ρυθµό, µε αποτέλεσµα τα περιθώρια κέρδους να συρρικνωθούν.

ο εξαιρετικός Ροδίτης, Μάνος Κόνσολας, έχει τη δυνατότητα από

Τώρα που το σταθερό µας κόστος αυξήθηκε τόσο, η υψηλή λει-

τη θέση-«κλειδί» του υφυπουργού Τουρισµού, σε συνεργασία µε

τουργική µόχλευση στα ξενοδοχεία θα επιφέρει αποθαρρυντικά

τους υπόλοιπους φορείς, να συνδράµει στο να κατευθυνθεί ξανά

αποτελέσµατα στις πρώτες κακές χρονιές.

η Ρόδος προς την κορυφή του παγκόσµιου τουριστικού χάρτη. Η τουριστική παιδεία, η καθαριότητα, η µείωση του συντελεστή

ΦΠΑ, η αύξηση του συντελεστή δόµησης, η επέκταση των σχεδί-

Τα τελευταία χρόνια έχουµε επενδύσει αρκετά στον εκσυγχρο-

του αιγιαλού, η εισαγωγή του «visa on arrival» για Ρώσους και η

νισµό των ξενοδοχειακών µας υποδοµών, καθώς και στην αύ-

απλούστευση της γραφειοκρατίας για τα ξενοδοχεία, είναι λίγα

ξηση των κλινών στις υφιστάµενες ξενοδοχειακές µας µονάδες.

από τα πράγµατα που περιµένουµε να δούµε στο άµεσο µέλλον.

ων πόλεως µε πολεοδοµικό σχεδιασµό, η σωστή εκµετάλλευση

Στο άµεσο µέλλον, εξετάζουµε θετικά εναλλακτικές επέκτασης, του προορισµού, µε τις υφιστάµενες υποδοµές, να φιλοξενήσει

Ποια είναι τα περιθώρια και οι δυνατότητες ανάπτυξης ειδικών μορφών Τουρισμού;

όλες τις επενδύσεις των ξένων κεφαλαίων στο νησί µας.

Αυτές οι µορφές τουρισµού στην Ελλάδα, αν και η χώρα διαθέτει

ωστόσο παρακολουθούµε µε επιφυλακτικότητα τη δυνατότητα

υπέροχες συνθήκες, βρίσκονται σε βρεφικά επίπεδα, σε σχέση µε

τις υπόλοιπες Ευρωπαϊκές χώρες στη Μεσόγειο. Τα ∆ωδεκάνησα

Το πολιτικό περιβάλλον φαίνεται πολλά υποσχόµενο. Αρχικά, σε

Αν και παρατηρούνται κάποιες προσπάθειες από ιδιώτες, µε την

επίπεδο αυτοδιοίκησης, ο δήµαρχός µας, Αντώνης Καµπουράκης

έλλειψη υποστήριξης από τον δηµόσιο τοµέα, δεν µπορούµε να

και ο περιφερειάρχης µας, Γιώργος Χατζηµάρκος, έχουν έµπρα-

ανταγωνιστούµε στο «champions league». Παρόλα αυτά βλέπω

κτα αποδείξει ότι ο τουρισµός της Ρόδου αποτελεί πρώτη τους

µεγάλα περιθώρια ανάπτυξης στους συγκεκριµένους κλάδους, τα

προτεραιότητα. Εν συνεχεία, έχουµε ακόµα τρεις δυναµικές φυσι-

επόµενα χρόνια, στην Ελλάδα.

και οι Κυκλάδες είναι ειδυλλιακός προορισµός για Regattas ιστιοπλοΐας. Αυτές οι διοργανώσεις προσελκύουν, για παράδειγµα, στο Šibenic της Κροατίας και στην Trieste της Ιταλίας, χιλιάδες επισκέπτες υψηλού εισοδηµατικού επιπέδου, κάθε χρόνο. Επίσης, µεγάλο ενδιαφέρουν αποτελούν και τα καταδυτικά liveaboards, τα οποία συνδυάζουν διαµονή, κρουαζιέρα και δραστηριότητες αναψυχής.

ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ |

127

Αφιέρωμα

128 | ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

Δωδεκάνησα

Rodos Palace: Σημείο αναφοράς στην τουριστική βιομηχανία της χώρας Έχει συνδέσει το όνομά του με την ανάπτυξη του ροδιακού Τουρισμού και την καθιέρωση του νησιού σε κορυφαία επιλογή διακοπών για σπουδαίες προσωπικότητες από τον χώρο της πολιτικής, των τεχνών, των γραμμάτων και, παράλληλα, με την ανάδειξη της Ρόδου σε κορυφαίο συνεδριακό προορισμό. Ο λόγος για το εμβληματικό Rodos Palace, το οποίο «γράφει», εδώ και περίπου μισό αιώνα, ένα ξεχωριστό κεφάλαιο στην τουριστική βιομηχανία της χώρας.

αυαρχίδα της ξενοδοχειακής αλυσίδας Cambourakis

δοχείο εγκαινίασε ένα νέο concept, που «ακούει» στο όνοµα Abav2,

Group of Hotels, στη Ρόδο, η οποία ιδρύθηκε το 1964

µία νέα, ολιστική προσέγγιση της έννοιας της Φιλοξενίας. Ενώ σή-

από τον πρωτοπόρο τουριστικό επιχειρηµατία, Βασίλειο Καµπου-

µερα, µε την ολοκλήρωση της ανακαίνισης των δωµατίων του κε-

ράκη, τo Rodos Palace, προσφέρει πληθώρα επιλογών διαµονής

ντρικού κτιρίου, από τον έβδοµο µέχρι και τον πρόσφατα ολοκλη-

και µία από τις πιο άρτιες συνεδριακές εγκαταστάσεις στην Ελλά-

ρωµένο, 17ο όροφο, το ξενοδοχείο υποδέχεται τους πελάτες του,

δα. Άξιοι συνεχιστές δε του οράµατος του ιδρυτή του οµίλου, είναι

προσφέροντάς τους µία συναρπαστική εµπειρία φιλοξενίας.

σήµερα τα δύο παιδιά του, Μαίρη και Αντώνης Καµπουράκης

Το Rodos Palace, ενσωµατώνοντας ένα από τα µεγαλύτερα συ-

Το ξενοδοχειακό συγκρότηµα, το οποίο είναι συνώνυµο της δια-

νεδριακά κέντρα της Μεσογείου, σε ένα πολυτελές ξενοδοχειακό

κριτικής πολυτέλειας και των τεχνολογικών καινοτοµιών, αναπτύσ-

συγκρότηµα, αποτελεί σηµείο αναφοράς στον συνεδριακό Του-

σεται σε µια έκταση 120.00 τ.µ., σε µια προνοµιούχα περιοχή, µόλις

ρισµό, όπως, άλλωστε, αποδεικνύει η µακρά λίστα µε τις εταιρίες

3 χιλιόµετρα από την πόλη της Ρόδου.

κολοσσούς, όπως η Google, η IPM, η Μotorola και η Pfeizer, που το

Έχοντας ως κινητήρια δύναµη την ικανοποίηση ακόµα και των υψη-

επιλέγουν για τη διεξαγωγή των συνεδρίων τους, αλλά και η πλη-

λότερων απαιτήσεων των φιλοξενουµένων του, το Rodos Palace

θώρα συνεδριακών εκδηλώσεων, που έχουν φιλοξενηθεί, όπως η

ηγείται των εξελίξεων. Στο πλαίσιο αυτό, το 2018, το ιστορικό ξενο-

Σύνοδος Κορυφής των Ευρωπαίων Ηγετών το 1988.

ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ | 129

Αφιέρωμα

Δωδεκάνησα

Νίκοσ Πορτοκαλάσ

ΓΕΝΙΚΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ – SENTIDO APOLLO BLUE & ΑPOLLO BEACH

Αυτός που μέχρι πρόσφατα λέγαμε ο «Τουρίστας», άρχισε να μεταφορτώνεται σε «Ταξιδιώτη» Για τον σύγχρονο Ταξιδιώτη, ο οποίος μέσα από τα ταξίδια του αναζητά νέες εμπειρίες, τη μετεξέλιξη ουσιαστικά του μέχρι σήμερα Τουρίστα, μιλάει στο «ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ» ο γενικός διευθυντής του Sentido Apollo Blue, κ. Νίκος Πορτοκαλάς.

«ταξιδιώτης» ψάχνει στις διακοπές του μια εσωτερική

ανάπτυξη, μια διαφορετική βιωματική εμπειρία και έτσι το κλασικό πακέτο διακοπών «παράλια, πρωινό, βραδινό στο ξενοδοχείο, δωμάτιο με θέα», αρχίζει να φθίνει και να εξελίσσεται σε ένα εξατομικευμένο ταξίδι εμπειριών για τον πελάτη του. Έτσι και τα ξενοδοχεία θα αρχίσουν σιγά-σιγά να προσαρμόζουν τα προϊόντα και τις υπηρεσίες τους, στη νέα αυτή κατάσταση και να αλλάζουν την «ταυτότητά» τους, σύμφωνα με τις προσωπικές αναζητήσεις και απαιτήσεις του νέου «Ταξιδιώτη».

ρούν και πρέπει να προσαρμόζονται στις ιδιαίτερες προτιμήσεις του

Στο πλαίσιο αυτό εκτιμώ ότι η δημιουργία εξατομικευμένων πακέ-

ταξιδιώτη.

των υπηρεσιών, αρχίζουν από το ξενοδοχείο και καταλήγουν στον

Το Room Service μπορεί να είναι διαθέσιμο, όχι μόνο στο δωμάτιο,

τόπο, έχοντας σαν στόχο την εσωτερική ολοκλήρωση του ταξιδιώτη.

αλλά και σε κοντινά αξιοθέατα. Σε μια εκδρομή που θα οργανώσει το

Ένα παράδειγμα είναι η μεταμόρφωση των κλασικών πακέτων που

τμήμα της υποδοχής, συνοδεία υπάλληλου, σε μια ντόπια οικογένεια

προσφέρει.

για να μαγειρέψουν μαζί το μεσημεριανό και να φάνε όλοι μαζί. Ή

Ένα SPA ξενοδοχείου μετατρέπεται σε ένα ολοκληρωμένο ολιστικό

στη διοργάνωση πικ-νικ σε μέρη μοναδικής φυσικής ομορφιάς, που

προϊόν, που περιλαμβάνει διατροφή, ανάλυση σκέψης, meditation,

έχει η Ρόδος, όπως π.χ. στον Αίθωνα Αρχάγγελου, τον μεγαλύτερο

σε ατομικό επίπεδο, κι αυτό είναι μια πολύ καλή επιλογή.

πορτοκαλεώνα στο νησί.

Ομοίως, τα Fool Moon Yoga Lessons στην παράλια του ξενοδοχείου.

Έτσι σκέφτομαι την εξέλιξη των ξενοδοχειακών υπηρεσιών όταν

Επίσης, ο φωτισμός του δωμάτιου, η θερμοκρασία, το άρωμα, μπο-

σκέφτομαι τον σύγχρονο ταξιδιώτη.

130 | ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

Ι Α Τ

ΟΝ

ΑΓ

ΑΡ

Ο Τ Σ

Ο Ν Α

ΙΛ

Think smart in amenities

Η KSD έφερε στην Ελλάδα την Allegrini, τον κορυφαίο οίκο έρευνας και παραγωγής στο χώρο της Αρωματοποιΐας, των Amenities και όχι μόνο, με παγκόσμιο κύρος. Σας προσφέρουμε μια πλήρη σειρά προϊόντων amenities, σε ευρεία γκάμα, καλύπτοντας πλήρως κάθε σας ανάγκη, σε εξαιρετικές τιμές, με συνέπεια στην Παράδοση και την Ποιότητα.

OLIVA DEL MEDITERRANEO Όλα τα είδη είναι πλήρως εναρμονισμένα με το νέο Κανονισμό (ΕΚ), αριθ. 1223/2009, του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, για τα καλλυντικά προϊόντα.

Παράδοση στην ομορφιά

PROFUMERIA INGLESE

ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΕΙΣ Τα προϊόντα της ALLEGRINI έχουν πιστοποιήσεις ISO 9001:2008, Eco Label, Bio Eco, ICEA.

Αγγλική φινέτσα

ARGAN SOURCE Το ελιξήριο της ομορφιάς

No. : 20001190000952

No. : 20403190000955

No. : 20051190000953

Happiness starts with an