Money & Tourism - 288 - Mar 2022

Page 1

ΔIANEMETAI ΔΩPEAN ΣTA MEΛH TOY ΞENOΔOXEIAKOY EΠIMEΛHTHPIOY

ΚΑΠΑ ΣΙΓΜΑ ΔΕΛΤΑ Α.Ε. ΣΗΤΕΙΑΣ 8 & ΜΕΣΟΛΟΓΓΙΟΥ - 144 51 ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗ

MHNIAIO TOYPIΣTIKO OIKONOMIKO KAI EΠIXEIPHMATIKO ΠEPIOΔIKO - TEYXOΣ 288 - ΜΑΡΤΙΟΣ 2022- 6,00 €

 UNWTO: “Εκτινάχθηκαν” κατά

130% οι διεθνείς τουριστικές αφίξεις τον Ιανουάριο

 Θέμα: “Έκρηξη” κρατήσεων

Airbnb στην Ελλάδα για το φετινό καλοκαίρι

 American Express Travel: Τι

λένε 7 μεγάλες αγορές για τα ταξίδια το 2022

 IPK International: Σε

φάση ανάκαμψης ο διεθνής Τουρισμός | Η Ελλάδα στους κερδισμένους

 Έρευνα: Τι δείχνει για τιμές

ξενοδοχείων και αναζήτηση πτήσεων

 Νέος Αναπτυξιακός Νόμος:

Ευκαιρία Αναβάθμισης του Εγχώριου Τουριστικού Προϊόντος


D P L A N E T

H «ΕΠΑΝAΣΤΑΣΗ» ΣΤΑ HOTEL AMENITIES CONDITIONING SHAMPOO - BODY WASH - HAND WASH

Σητείας 8 & Μεσολογγίου, 144 51 Μεταμόρφωση Τ. 210 211 7676 | F. 210 211 7677 Email: msales@ksd.gr | www.ksd.gr www.ksdamenities.gr | money-tourism.gr

KSD BUSINESS SOLUTIONS



30

36

40

48

52

30. ΓΙΆΝΝΗΣ ΜΠΡΑΤΆΚΟΣ: Η έξοδος από αυτή την κρίση περνά μέσα από γενναίες αποφάσεις και τολμηρές μεταρρυθμίσεις

Mηνιαίο Tουριστικό Eπιχειρηματικό και Oικονομικό Περιοδικό Tεύχος 288 - Mάρτιος 2022

ΤΟ ΜΟΝΑΔΙΚΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΠΟΥ ΚΥΚΛΟΦΟΡΕΙ 27 ΧΡΟΝΙΑ ΣΕ ΟΛΑ ΤΑ ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΑ ΜΕ ΤΗ ΣΦΡΑΓΙΔΑ ΤΟΥ ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΑΚΟΥ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟΥ ΕΛΛΑΔΟΣ Iδιοκτήτης: KAΠA ΣIΓMA ΔEΛTA A.E. Eκδότης: Kωνσταντίνος Στ. Δεριζιώτης Γραφεία Aθηνών: Σητείας 8 & Μεσολογγίου, 144 51 Μεταμόρφωση Tηλ. Κέντρο: 210 211 76 76, Fax: 210 211 76 77, www.money-tourism.gr, www.ksd.gr e-mail: sec@ksd.gr, info@ksd.gr Γραφεία Θεσσαλονίκης Aλεξάνδρου Φλέμινγκ 36, 546 42 Tηλ-Fax.: 2310 83 35 18 ΜΕΛΟΣ

Βασικός πυλώντας της χώρας είναι και θα παραμείνει ο Τουρισμός | Λελογισμένη αύξηση στον κατώτατο μισθό | Η άμβλυνση της εποχικότητας, η χωρική επέκταση της τουριστικής δραστηριότητας σε περισσότερες περιφέρειες της χώρας, η αύξηση της μέσης δαπάνης και της διάρκειας παραμονής κάθε επισκέπτη, αλλά και η υλοποίηση βιώσιμων επενδύσεων, που αναβαθμίζουν την εμπειρία του επισκέπτη, είναι τα κρίσιμα στοιχεία στα οποία θα κριθεί η εθνική στρατηγική για την αναβάθμιση του ελληνικού τουριστικού προϊόντος και η αειφόρος και βιώσιμη διαχείριση των ελληνικών προορισμών

36. ΜΙΧΆΛΗΣ ΒΛΑΤΆΚΗΣ: Θα πιάσουμε φέτος το 80% του 2019 Να υπάρξει μόνιμος υφυπουργός Τουρισμού | Θέλουμε σύγχρονο, αλλά όχι ακριβό, αεροδρόμιο | Όπως τονίζει ο κ. Βλατάκης, το 2024 αναμένεται η επαναφορά του Τουρισμού στα προ πανδημίας επίπεδα, ενώ σχολιάζοντας τα υγειονομικά πρωτόκολλα υπογραμμίζει ότι «…σε πολλές περιπτώσεις είναι μη λειτουργικά και εξακολουθούν να μην συνάδουν με το κλίμα των διακοπών, όταν σε πολλές περιπτώσεις της καθημερινότητας με μεγαλύτερη υγειονομική επιβάρυνση έχουν αρθεί».

40. ΝΈΟΣ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΌΣ ΝΌΜΟΣ: Ευκαιρία Αναβάθμισης του Εγχώριου Τουριστικού Προϊόντος

Ο νέος Αναπτυξιακός Νόμος αποτελεί το κυριότερο χρηματοδοτικό εργαλείο για την ανάπτυξη και ενίσχυση επενδύσεων, με στόχο τη διαμόρφωση νέου παραγωγικού μοντέλου στη χώρα, για τη συνολική ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας.

48. UNWTO: “Εκτινάχθηκαν” κατά 130% οι διεθνείς τουριστικές αφίξεις τον Ιανουάριο Πόλεμος και Covid “φρενάρουν” το δυναμικό ξεκίνημα του 2022 | Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και οι λίγοι, αλλά υφιστάμενοι περιορισμοί για τον κορωνοϊό, λειτουργούν ανασταλτικά στην περαιτέρω ανάκαμψη του διεθνούς Τουρισμού, “φρενάροντας” το δυναμικό ξεκίνημα του 2022.

50. EΡΕΥΝΑ: “Έκρηξη” κρατήσεων Airbnb στην Ελλάδα για το φετινό καλοκαίρι No. : 20001190000952

No. : 20403190000955

No. : 20051190000953

ΣYNΔPOMEΣ Eσωτερικού:................................................................80,00€ Φοιτητές-Σπουδαστές:...........................................40,00€ Eταιριών:................................................................... 100,00€ Kύπρου: .................................................................... 100,00€ Eξωτερικού*: .............................................................90,00€ * Για Ευρώπη η επιβάρυνση για ταχυδρομικά τέλη είναι € 6 ανά τεύχος. Για λοιπούς προορισμούς κατά περίπτωση.

4 | ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

Kατακόρυφη αύξηση στις κρατήσεις καταλυμάτων βραχυχρόνιας μίσθωσης για την προσεχή καλοκαιρινή περίοδο καταγράφει η Ελλάδα, σημειώνοντας τον ταχύτερο ρυθμό ανάπτυξης στην Ευρώπη.

52. EΡΕΥΝΑ: American Express Travel: Τι λένε 7 μεγάλες αγορές για τα ταξίδια το 2022 Την ετήσια έκθεσή της “American Express Travel: 2022 Global Travel Trends Report”, δημοσιοποίησε η American Express Travel, στην οποία περιέχονται οι πιο πρόσφατες τάσεις του Τουρισμού, σε Αυστραλία, Καναδά, Μεξικό, Ιαπωνία, Ινδία, Βρετανία και ΗΠΑ, βάσει στοιχείων από διεθνείς έρευνες, δεδομένα κρατήσεων της American Express Travel και εκτιμήσεις από εμπειρογνώμονες του κλάδου.

Mόνιμες Στήλες Editorial, Eίπαν-έγραψαν, Eιδήσεις, Διεθνή Νέα, Τουριστικός Πράκτορας, Στατιστικά, Συμβουλές Αγορών



6 | ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ



καρτολόγος

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΝΙΚΑΣ

ΣΟΦΙΑ ΖΑΧΑΡΑΚΗ

ΑΝΝΑ ΚΑΛΟΓΕΡΟΠΟΥΛΟΥ

ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΆΡΧΗΣ ΠΕΛΟΠΟΝΝΉΣΟΥ Γιατί προχωρεί με συνέπεια τα θέματα του Τουρισμού σε μια περιοχή προικισμένη τουριστικά που άργησε όμως να ξεκινήσει με συνέχεια και συνέπεια. Τελευταίο και πολύ σημαντικό, το θέμα του Οινοτουρισμού. Μπράβο!!!

ΥΦΥΠΟΥΡΓΌΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΎ Γιατί έχει πάρει «πάνω» της και «τρέχει» γρήγορα το θέμα των εναλλακτικών μορφών τουρισμού, με αξιοπρόσεκτο τέμπο… Η τελευταία εκδήλωση για τον Οινοτουρισμό ήταν εξαιρετική!!! Πάντα τέτοια

ΑΝΤΙΠΕΡΙΦΕΡΕΙΆΡΧΗΣ ΠΕΛΟΠΟΝΝΉΣΟΥ Γιατί ο τρίτος πόλος της εξαιρετικά επιτυχημένης εκδήλωσης ήταν η αντιπεριφερειάρχης Τουρισμού της Περιφέρειας Πελοποννήσου, στην οποία επίσης ανήκουν τα εύσημα. Μπράβο και σε αυτήν λοιπόν!

• Με την αγωνία στο κατακόρυφο για την

λωνία και Γερμανία, έχουν επανέλθει σε

λαμβάνονται, επίσης, τα Κανάρια Νησιά, η

ανθρωπιστική τραγωδία που βρίσκεται σε

κανονικά επίπεδα.

Ρόδος και η Αττάλεια.

εξέλιξη στην Ουκρανία και τα εγκλήματα

• Βέβαια κρατήσεις χωρίς ουσιαστικά προ-

• Η Ελλάδα συνεχίζει την περσινή ισχυρή

πολέμου που διαπράττουν οι Ρώσοι ει-

καταβολές και με δικαίωμα ακυρώσεων

τάση και προτιμάται ιδιαίτερα από επι-

σβολείς, ο ελληνικός Τουρισμός ετοιμάζε-

λίγες ημέρες πριν την άφιξη, προφανώς

σκέπτες από τις σκανδιναβικές χώρες και

ται για την σεζόν του 2022.

έχουν τελείως διαφορετική «υπόσταση»

τη Γαλλία. Εκτός από την Κρήτη, η Ρόδος

• Μια σεζόν που αναμενόταν με πολλές ελ-

από τις κρατήσεις του 2019.

και η Κως παρουσιάζουν υψηλή ζήτηση.

πίδες για ανάκαμψη σε σχέση με το 2019

• Ας βλέπουμε ωστόσο το ποτήρι μισογε-

• Στην Ισπανία, κυριαρχούν οι Βαλεαρίδες

και θα δημιουργούσε συνθήκες οικονομι-

μάτο!

Νήσοι, ιδίως η Μαγιόρκα, η οποία παρα-

κής ασφάλειας για χιλιάδες επιχειρήσεις,

• Μεγάλο θέμα θα υπάρξει και με την

μένει ο αγαπημένος προορισμός για τους

τουριστικές και άλλες και που ήρθε -μετά

Τουρκία, όπου θα της «λείψουν» 6-7 εκα-

Γερμανούς επισκέπτες, ενώ η ίδια η Ισπα-

τον κορονοϊό- ο πόλεμος, για να δημιουρ-

τομμύρια Ρώσοι και Ουκρανοί τουρίστες

νία είναι νούμερο ένα για τους Βέλγους.

γήσει νέα προβλήματα.

και ήδη έχουν ξεκινήσει από τους ξενοδό-

Η Τουρκία επιστρέφει δυναμικά, ιδίως

• Προφανώς η σεζόν δεν ξεκίνησε, ούτε

χους της προσφορές, οι οποίες λειτουρ-

με τους Βρετανούς και τους Ολλανδούς,

επρόκειτο να ξεκινήσει, την 1η Μαρτίου,

γούν προσθετικά στην διολίσθηση της

αλλά και με τους Γερμανούς επισκέπτες.

όπως εξήγγειλε ο υπουργός Τουρισμού

τουρκικής λίρας.

Οι πιο δημοφιλείς προορισμοί είναι η Ατ-

Βασίλης Κικίλιας. Όπως και οι πτήσεις από

• Η Ελλάδα και η Ισπανία είναι οι πιο δημο-

τάλεια και η τουρκική Ριβιέρα.

τις ΗΠΑ δεν είναι 14, ούτε οι Γάλλοι αυξή-

φιλείς προορισμοί διακοπών για τους Ευ-

• Τα στοιχεία του Holiday Atlas 2022, ανά

θηκαν το 2021 στην Ελλάδα 88%...

ρωπαίους, σύμφωνα με τον Holiday Atlas

αγορά, έχουν ως εξής:

• Η σεζόν καλώς εχόντων των πραγμάτων,

της TUI για το Καλοκαίρι 2022, όπου αξι-

Μεγάλη Βρετανία: Οι Βρετανοί παραθε-

θα ξεκινήσει ουσιαστικά στις αρχές Μαϊ-

ολογούνται οι πιο δημοφιλείς προορισμοί

ριστές κατευθύνονται φέτος στην τουρ-

ου. Και μέχρι τότε όλοι ελπίζουμε να στα-

διακοπών των Ευρωπαίων επισκεπτών

κική Ριβιέρα, ιδιαίτερα στο Νταλαμάν,

ματήσει ο πόλεμος.

της TUI. Ο πιο δημοφιλής προορισμός συ-

ακολουθούμενοι από την Αίγυπτο και την

• Οι κρατήσεις πάντως, παρά το πάγωμα

νολικά είναι το ελληνικό νησί της Κρήτης,

Ελλάδα. Οι Βρετανοί κάνουν, επίσης, κρα-

από τον πόλεμο, μετά από μια πρόσκαιρη

ακολουθούμενο από τη Μαγιόρκα. Ενώ,

τήσεις σε προορισμούς μακρινών απο-

κάμψη στα μέσα Μαρτίου, ειδικά σε Πο-

στους 5 κορυφαίους προορισμούς περι-

στάσεων, όπως το Μεξικό και η Φλόριντα,

8 | ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ


ΒΑΣΙΛΗΣ ΚΙΚΙΛΙΑΣ

ΒΛΑΝΤΙΜΙΡ ΠΟΥΤΙΝ

ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΑΛΛΙΑΣ

ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ Γιατί η ιστορία με τις πτήσεις από τις ΗΠΑ δεν περιποιεί τιμή… Οι 14, που έγιναν 11 και τελικά ήταν 9. Ούτε οι νέγροι της Αγκάθα Κρίστι να ήταν. Χρειάζεται προσοχή και υπευθυνότητα σε όσα λένε οι υπεύθυνοι…

ΠΡΌΕΔΡΟΣ ΡΩΣΊΑΣ Γιατί συνεχίζει να βάφει τα χέρια του με αίμα αθώων. Ολόκληρος ο πολιτισμένος κόσμος θα πρέπει να είναι απέναντι σε κάθε τέτοια εγκληματική ενέργεια.

ΔΙΕΥΘΎΝΩΝ ΣΎΜΒΟΥΛΟΣ TUV

• Ο βασιλιάς απέθανε ζήτω ο βασιλιάς. Το 2019 ο Μαυρίκιος και οι Μαλδίβες, γεγονός που έφυγε με μια γλυκιά γεύση για τον ελληνικό αποτελεί ισχυρή ένδειξη της με σταδιακής Τουρισμό, και το 2020 είναι εδώ, τον τουεπιστροφής προορισμών μακρινών ριστικό κόσμοτων να ετοιμάζει βαλίτσες για τις μεγάλες διεθνείς εκθέσεις. αποστάσεων. Και όπως πάντα τέτοια εποχή, κλείνουμε τα παΓερμανία, Αυστρία, Ελβετία: Οι Γερμανοί λιά κιτάπια και κοιτάμε τι προοιωνίζεται η νέα επισκέπτες κατευθύνονται προς τη Μεχρονιά. σόγειο. Η Μαγιόρκα είναι, επί του παρό-

σχέση με την αντίστοιχη περίοδο πέρυσι. την Αττάλεια, ακολουθούμενη από τη Μα-

κορυφαίος προορισμός για θετιτους •ντος, Και ηονέα χρονιά φαίνεται να ξεκινάει κά για την Ελλάδα, καθώς, πολύ αισιόδοξα Γερμανούς παραθεριστές. Ακολουθεί η είναι τα μηνύματα από την Γερμανία, με τη Αττάλεια, η οποία σημειώνει ισχυρή επάχώρα μεγάλη αύξηση νοδο,μας με να το εμφανίζει νησί της πολύ Κρήτης να αποτελεί των προκρατήσεων στη γερμανική αγορά, την τρίτη πιο δημοφιλή επιλογή για τους αν και το κενό της Thomas Cook δεν έχει καΓερμανούς. λυφθεί πλήρως, ενώ και η κατάσταση της γερΣτους οικονομίας, πέντε κορυφαίους προορισμούς μανικής δεν είναι η καλύτερη. Όλοι οι μεγάλοι tour operators, εμφανίζουν πολύ διακοπών περιλαμβάνονται δύο ακόμη υψηλές, στις προκρατήελληνικάδιψήφιες, νησιά: Η αυξήσεις Ρόδος και η Κως. Λόγω σεις, μέχρι τα τέλη Ιανουαρίου, σε σύγκριση του καλού επιπέδου των κρατήσεων που με την αντίστοιχη περυσινή περίοδο, ενώ έχουν, θεωρείται ήδη, υποβληθεί τις διακοπές κρίσιμο το αμέσωςγια προσεχές διάστητου Πάσχα, η TUI ξεκινά την μα, καθώς έληξε το δεύτερο earlyκαλοκαιρινή booking, και πλέον οι εκπτώσεις είναι πιο χαμηλές. από ό,τι περίοδο στην Ελλάδα νωρίτερα στο παρελθόν και ήδη στις αρχές Απριλί•ου Όμως και στην αγγλική αγορά, δεύτερη αναχωρεί για την Κρήτη, τητηΡόδο και μεγαλύτερη αγορά για την Ελλάδα, τα μηνύτην Κω. ματα είναι εξίσου θετικά και διασταυρωΗ Ελλάδα ιδιαίτερα μένες πηγές,είναι από επίσης το Λονδίνο και τηνδημοφιΑθήνα, λής στην Αυστρία. οι Αυστριααναφέρουν ότι όλοι Επιπλέον, οι tour operators, εμφανίζουν υψηλές, αυξήσεις, σε κοί επισκέπτες τηςδιψήφιες, TUI επιλέγουν φέτος

και τις κροατικές ακτές τηςαυτή Αδρια•γιόρκα Τη μεγαλύτερη αύξηση σημειώνει τη τικής, που είναι και φέτος ένας από τους στιγμή η Jet2, η οποία πήρε και τα περισσότερα slotsπιο τηςδημοφιλείς Thomas Cook, πολύ καλά διακοπηγαίπέντε προορισμούς νει η TUI, θετικά, αλλά σε χαμηλό επίπεδο, πών για τους Αυστριακούς παραθεριστές. σε απόλυτα μεγέθη, κινείται η easyJet, ενώ Όσον αφορά την Ελβετία, ο κορυφαίος καλά πηγαίνει και η British Airways. Προπροορισμός γιααεροπορικές τους επισκέπτες TUI βλήματα με τις θέσεις της αντιμεαπό τη συγκεκριμένη χώρα είναι αυτή τωπίζουν οι OTA’s, καθώς φαίνεται ότι μόνοτη η easyJet δίνει ικανοποιητικό αριθμό στιγμή τους η Ελλάδα, ιδίως το νησί τηςθέσεΚω, ων, και κάποιες η BA. ακολουθούμενη από τη Μαγιόρκα και την Αττάλεια. • Σε χρυσή χρονιά από τουριστικής απόψεΤην ίδια στιγμή, διπλάσιες, σε σχέση με ως αναδείχθηκε το 2019, παρά το «κανόνι» πέρυσι είναιCook, οι κρατήσεις για διακοπές της Thomas που σηματοδότησε την στην Τουρκία και την Ισπανία. περυσινή, τουριστική χρονιά, σε παγκόσμιο επίπεδο. Ειδικότερα, ιστορικό Σκανδιναβικές χώρες: Όπως και ταρεκόρ προσημείωσε η επιβατική κίνηση στα ελληνικά ηγούμενα χρόνια, η Ελλάδα είναι ο νούμεαεροδρόμια το 2019, με τους επιβάτες που ρο ένα προορισμός για τους Φινλανδούς, διακινήθηκαν να υπερβαίνουν τα 65 εκατους Δανούς, τους Νορβηγούς και τους τομμύρια, αναδεικνύοντας την περυσινή Σουηδούς. Ιδιαίτερα η Κρήτη, η Ρόδος και χρονιά σε ορόσημο για τον κλάδο. Πρώτο αναδείχθηκε το αεροδρότο νησίτων τηςπρώτων Σάμου είναι περιζήτητοι προομιο της Αθήνας, με τους διακινηθέντες επιβάτες ρισμοί μεταξύ των Βορειοευρωπαίων, και καθ’ όλη τη διάρκεια του 2019 ανέρχονται ακολουθούν η Μαγιόρκα και να η Αττάλεια. σε 25.574.030, σημειώνοντας νέα ιστορική επίΕκτός από την Ελλάδα, την Ισπανία και την δοση και αύξηση 6%, σε σχέση με το 2018, την Τουρκία, η Κροατία και η Κύπρος συγκαπρώτη χρονιά που οι επιβάτες στον διεθνή αεταλέγονται στους πέντε πιο δημοφιλείς ρολιμένα «Ελευθέριος Βενιζέλος» έσπασαν το «φράγμα» των 24διακοπών εκατ. (24,13 φέτος. εκατ. επιβάτες). προορισμούς Μεταξύ

AUSTRIA HELLAS Γιατί προχωρά συνεχώς σε νέα πεδία δραστηριότητας, πρωταγωνιστώντας παράλληλα στο ελληνικό τουριστικό γίγνεσθαι. Με εξωστρέφεια, φαντασία και δημιουργικότητα γιατί «η πιστοποίηση είναι Πολιτισμός» Μπράβο

Εντυπωσιακή ήταν η κίνηση και στα 14 πετων Σουηδών και Φιλανδών επισκεπτών ριφερειακά αεροδρόμια, ξεπερνώντας τα της TUI, η Κύπρος κατατάσσεται στη δεύ30 εκατομμύρια επιβάτες, με το αεροδρόμιο τερη θέση στις κρατήσεις, την Ελλάτης Μυκόνου να σημειώνει τη μετά μεγαλύτερη αύξηση -8,9%-, σε ετήσια βάση, φθάνοντας συνοδα. λικά το 1,52 εκατ. Ολλανδία: Στιςεπιβάτες. Κάτω Χώρες, η Τουρκία Στο σύνολο των 14 αεροδρομίων, από πλευσημειώνει σημαντική αύξηση στις κρατήράς επιβατικής κίνησης, το αεροδρόμιο της σεις. Η χώρα συνιστά παραδοσιακά Θεσσαλονίκης παρουσίασε, όπως ήτανέναν φυπολύ δημοφιλή προορισμό για σικό, τον μεγαλύτερο αριθμόδιακοπών διακινούμενων επιβατών (6,9ταξιδιώτες. εκατ. επιβάτες, +3,1%). τους Ολλανδούς Εκτός από την τουρκική Ριβιέρα, οι Ολ•λανδοί Ωστόσο, παρά την άνοδο τουριστικών ταξιδεύουν φέτος των και στη Μαγιόραφίξεων, καθοδικά κινήθηκαν, τόσο ο τζίκα, τα ελληνικά νησιά και την Πορτογαρος, όσο και η πληρότητα των αθηναϊκών λία. Οι Ολλανδικές μεδείκτη τα νησιά ξενοδοχείων το 2019,Αντίλλες, με τον μεν των Αρούμπα, Κουρασάο, είναι εσόδων ανάΜποναίρ διαθέσιμοκαι δωμάτιο (RevPar) να καταγράφει τηςφέτος. τάξης του 1,4%, επίσης πολύ μείωσης δημοφιλείς τον δε δείκτη της πληρότητας σημειώΒέλγιο: Η Ισπανία είναι ο πιο να δημοφιλής νει πτώση της τάξης του 2,2%, ενώ την ίδια προορισμός διακοπών για τους Βέλγους στιγμή οριακή άνοδο 0,9% σημείωσε η μέση επισκέπτες της TUI την ερχόμενη καλοκαιτιμή δωματίου. ρινή περίοδο. Όπως φαίνεται, οιΠροκειμένου επενδύσεις σε να νέεςανταποξενοδοχειακές στην μονάδες σε συνδυασμό με τηνγια αύξηση κριθεί αυξανόμενη ζήτηση τους του αριθμού των καταλυμάτων μέσω βραχυισπανικούς προορισμούς, η TUI Belgium χρόνιων μισθώσεων έχουντην επιπτώσεις στα έχει αυξήσει περαιτέρω αεροπορική οικονομικά αποτελέσματα των αθηναϊκών ξεχωρητικότητα με τη χρησιμοποίηση πρόνοδοχείων. σθετων ή μεγαλύτερων αεροσκαφών -ειδικά προς την Τενερίφη, τη Γκραν Κανάρια και την Κόστα ντελ Σολ.

ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ |

9


Εκτός από την Ισπανία, η Ελλάδα είναι επί-

γορία του ξενοδοχείου ή του δωματίου

ρυθμίσεις για την αντιμετώπιση ιδίως της

σης πολύ δημοφιλής. Το ένα τέταρτο των

καθώς και εκδρομές και δραστηριότητες

ενεργειακής κρίσης και άλλες διατάξεις”.

Βέλγων επισκεπτών της TUI πετάει φέτος

στους προορισμούς διακοπών.

• Συγκεκριμένα στο άρθρο 65 του νομο-

προς τα ελληνικά νησιά.

Η τάση προς τις βραχυπρόθεσμες κρα-

σχεδίου, μέσω του οποίου θα ψηφιστεί η

Εξίσου εντυπωσιακή είναι η επιστροφή

τήσεις συνεχίζεται και εκτιμάται ότι το

μείωση του ΕΝΦΙΑ, προβλέπονται τα εξής:

της Τουρκίας, με περίπου 20% περισσότε-

καλοκαίρι του 2022 θα προσεγγίσει τα π-

“Έκτακτες ρυθμίσεις για την παραχώρηση

ρες κρατήσεις, σε σύγκριση με την προ-

ρο-πανδημικά επίπεδα.

απλής χρήσης αιγιαλού και παραλίας απο-

πανδημική περίοδο, το 2019.

• Όμως οι συνεχείς αυξήσεις όλων των

κλειστικά για το έτος 2022, λόγω πανδημί-

Η Τυνησία επιστρέφει, επίσης, στη λίστα

συντελεστών παραγωγής και ειδικά της

ας και έκτακτων συνθηκών

με τους πέντε πιο δημοφιλείς προορι-

Ενέργειας, πιθανώς να οδηγήσει φέτος

1. Μέχρι τις 31.10.2022, στα όμορα προς

σμούς για τους Βέλγους επισκέπτες της

το Καλοκαίρι σε αυτό που έχει πει ο πρό-

τον αιγιαλό και την παραλία, λιμνοθάλασ-

TUI.

εδρος της ΠΟΞ Γρηγόρης Τάσιος, να είναι

σα, λίμνη ή πλεύσιμο ποταμό, ενοικιαζό-

Γαλλία: Όπως και πέρυσι, η Ελλάδα είναι

τα ξενοδοχεία γεμάτα και να «μπαίνουν

μενα επιπλωμένα δωμάτια διαμερίσματα

και πάλι ο κορυφαίος προορισμός για

μέσα», εξέλιξη δυστυχώς εξαιρετικά πι-

της υποπερ. γγ’ της περ. β’ της παρ. 2 του

τους Γάλλους επισκέπτες της TUI -ειδικά η

θανή.

άρθρου 1 του ν. 4276/2014 (Α’ 155), τα

ενδοχώρα και το νησί της Κρήτης.

• Και δυστυχώς για το 2022 οι τιμές εί-

οποία λειτουργούν νόμιμα, μπορεί να πα-

Οι Γάλλοι επισκέπτες της TUI προσελκύο-

ναι «κλειδωμένες» και είναι ελάχιστα τα

ραχωρείται με αντάλλαγμα η απλή χρήση

νται, επίσης, από τη Σικελία, τις Βαλεαρί-

ξενοδοχεία που είχαν την δυνατότητα

αιγιαλού, παραλίας, όχθης ή παρόχθιας

δες Νήσους και τα Κανάρια Νησιά. Τα ξε-

να ζητήσουν αύξηση, αλλά για το 2023,

ζώνης, χωρίς δημοπρασία, τηρουμένων

νοδοχεία club της TUI με τα σήματα Club

που τα συμβόλαια υπογράφονται τώρα,

των περιορισμών και προϋποθέσεων των

Marmara και Lookéa είναι ιδιαίτερα δη-

οι Έλληνες ξενοδόχοι, θα πρέπει να ζητή-

παρ. 3, 4, 5 περ. α’, 6, 7, 8, 9, 10, 11 και 12

μοφιλή στους Γάλλους επισκέπτες. Εννέα

σουν σημαντικές αυξήσεις για να καλύ-

του άρθρου 13 του ν. 2971/2001 (Α’ 285).

ακόμη ξενοδοχεία θα προστεθούν στα 26

ψουν το κόστος τους.

2. Εξαιρετικά για το έτος 2022 το αντάλ-

club hotels σε παγκόσμιο επίπεδο εφέτος.

• Ρύθμιση για τον αιγιαλό, ειδικά για το

λαγμα για τις παραχωρήσεις των άρθρων

Οι κρατήσεις στις δύο γαλλικές ξενοδο-

2022 λόγω πανδημίας, αλλά και των αυ-

13 και 13Α του ν. 2971/2001, όπως αυτό

χειακές μάρκες είναι ήδη κατά 20% υψη-

θαιρέτων κτισμάτων σε αυτόν, έφερε η

ρυθμίζεται στην παρ. 7 του άρθρου 15

λότερες από πέρυσι.

κυβέρνηση στην Βουλή, με δύο άρθρα

του ιδίου νόμου, αποδίδεται κατά εβδο-

Συνολικά, τις τελευταίες εβδομάδες παρα-

στο υπό ψήφιση νομοσχέδιο του υπουρ-

μήντα τοις εκατό (70%) στον οικείο ο.τ.α.

τηρείται καλή ζήτηση σε όλες τις ευρωπα-

γείου Οικονομικών “Εκσυγχρονισμός του

και κατά τριάντα τοις εκατό (30%) στο

ϊκές χώρες και ταυτόχρονα μια τάση προς

πλαισίου λειτουργίας της Επιτροπής Κε-

Δημόσιο.

διακοπές υψηλότερης αξίας. Οι επισκέ-

φαλαιαγοράς – Πρόγραμμα συνεισφοράς

3. Για το έτος 2022 το ύψος του καταβαλ-

πτες της TUI σχεδιάζουν να δαπανήσουν

Δημοσίου σε ευάλωτους οφειλέτες μέχρι

λόμενου ανταλλάγματος καθορίζεται σε

περισσότερα χρήματα

για τις φετινές,

τη μεταβίβαση της κατοικίας τους στον

ποσοστό εξήντα πέντε τοις εκατό (65%)

καλοκαιρινές τους διακοπές. Στα τέλη Ια-

φορέα απόκτησης και επαναμίσθωσης

του υπολογισθέντος ανταλλάγματος, σύμ-

νουαρίου, οι μέσες τιμές για το καλοκαίρι

του κεφαλαίου Α’ του μέρους δευτέρου

φωνα με τις προϋποθέσεις του άρθρου 7

ήταν αυξημένες σε σχέση με το προηγού-

του τρίτου βιβλίου του ν. 4738/2020 –

της υπό στοιχεία 47458ΕΞ2020/15.5.2020

μενο έτος κατά 22%. Οι λόγοι γι’ αυτό είναι

Ενσωμάτωση στην ελληνική νομοθεσία

κοινής απόφασης των Υπουργών Οικο-

το μείγμα προϊόντων καθώς και η αυξημέ-

των Οδηγιών (ΕΕ) 2020/1151 και (ΕΕ)

νομικών, Περιβάλλο-

νη ζήτηση για προσφορές υψηλότερης

2021/1159, νέος μειωμένος Ενιαίος Φό-

ντος και Ενέργειας

αξίας και επιπρόσθετες υπηρεσίες, όπως

ρος Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝ.Φ.Ι.Α.),

και

για παράδειγμα αναβαθμίσεις στην κατη-

επείγουσες φορολογικές και τελωνειακές

(Β’ 1864)”.

10 | ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

Εσωτερικών

Με τιμή Μάσκα


JYSK BUSINESS TO BUSINESS ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΣΑΣ Ως εταιρικός πελάτης έχετε τη δυνατότητα να επωφεληθείτε από τις εξαιρετικές προσφορές μας. Είμαστε δίπλα σας, ώστε να σας βοηθήσουμε να επιλέξετε τα σωστά προϊόντα για τις ανάγκες σας.

ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ

• Πάντα εξαιρετικές προσφορές

Σκανάρετε το ν κωδικό QR και αντλήστε έμπνευση απ ό τον εταιρικ ό μας κατάλο γο

Ποιοτικά προϊόντα στις καλύτερες τιμές

• Επαγγελματική εξυπηρέτηση Καλέστε το τμήμα εταιρικών πελατών μας ή αναζητήστε συμβουλές στα καταστήματά μας

• Ευελιξία αποστολών Παραλάβετε όπως σας εξυπηρετεί

• Καταστήματα πόλης Πάντα δίπλα σας Για περισσότερες πληροφορίες, επισκεφτείτε τη σελίδα JYSK.gr/B2B ή επικοινωνήστε με το τμήμα εταιρικών πελατών στο B2B-gr@JYSK.com ή 211 1993542.


ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΟΣ ΠΡΑΚΤΟΡΑΣ Σ

ημαντικές διοικητικές αλλαγές συντελούνται στον όμιλο

μονάδα του Bernd Kaiser θα συνεχίσει να διαχειρίζεται τα ξενο-

TUI, καθώς ανακοινώθηκαν οι αντικαταστάσεις των επι-

δοχειακά περιουσιακά στοιχεία του Ομίλου και τις επενδύσεις σε

κεφαλής της TUI Musement και της TUI Hotels & Resorts,

κοινοπραξίες, καθώς και να οδηγεί την ανάπτυξη χαρτοφυλακί-

οι οποίοι μάλιστα αποχωρούν, ενώ σύμφωνα με πληροφορίες

ου και τις επενδύσεις. Επιπλέον, η ομάδα του θα είναι υπεύθυνη

του ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ, αλλαγή σκυτάλης συντελέστηκε

για την παροχή συμβουλών στο Global Hotel Fund που ξεκίνησε

-χωρίς να έχει ανακοινωθεί ακόμη- και στην TUI Ελλάδος. Συ-

νωρίτερα φέτος. Η ισχυρή χρηματοδοτική και επενδυτική δομή

γκεκριμένα ανακοινώθηκε αλλαγή στην ηγεσία του αναπτυσ-

επιτρέπει περαιτέρω ανάπτυξη στον ξενοδοχειακό τομέα, αλλά

σόμενου βραχίονα εκδρομών και δραστηριοτήτων του ομίλου,

με λιγότερα απαιτούμενα κεφάλαια.

με τον Peter Ulwahn, προηγουμένως επικεφαλής της ψηφιακής

Σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες που δημοσίευσε το

διεύθυνσης της TUI Musement, να αναλαμβάνει διευθύνων

ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ, αλλαγή υπήρξε και στην TUI Ελλάδος, η

σύμβουλος του τμήματος, από την 1η Μαΐου. Ο Ulwahn διαδέ-

οποία με τη νέα δομή έχει “μικρύνει” σε σχέση με παλαιότερα.

χεται τον David Schelp, ο οποίος εργάζεται στον όμιλο από το

Συγκεκριμένα, ο μέχρι τώρα επικεφαλής Ian Hay, μετακινείται σε

2002 και ανέλαβε την ηγεσία του τμήματος περιηγήσεων και

άλλη θέση στον όμιλο και την θέση του αναλαμβάνει ο Δημήτρης

δραστηριοτήτων της TUI, το 2009, και ολοκλήρωσε την ενσω-

Μπέκος, στέλεχος του ομίλου στην Ελλάδα για πολλά χρόνια, με

μάτωση της νεοφυούς επιχείρησης ταξιδιωτικής τεχνολογίας

ειδίκευση στην Κρουαζιέρα.

Musement, που αποκτήθηκε το 2018. Μετά την αποχώρησή

Η ηγεσία της TUI Hotels & Resorts έχει επίσης αλλάξει. Από την

Τ

1η Απριλίου 2022, ο Bernd Kaiser θα συμπληρώσει τη διπλή ηγε-

αδειοδότησης των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων, επισημαίνει με

σία του ξενοδοχειακού τμήματος του Ομίλου TUI. Διαδέχεται τον

επιστολή του προς τα συναρμόδια υπουργεία, η ηγεσία της Πα-

Thomas Pietzka, Managing Director TUI Hotels & Resorts and

νελλήνιας Ομοσπονδίας Ξενοδόχων (ΠΟΞ).

Cruise Joint Ventures, ο οποίος αποφάσισε να εγκαταλείψει τον

Στην επιστολή των κ.κ. Γρηγόρη Τάσιου και Μανώλη Τσακαλάκη,

Όμιλο για να ακολουθήσει νέες επαγγελματικές προκλήσεις. Ο

προέδρου και γενικού γραμματέα της ΠΟΞ, επισημαίνεται ότι “…

Bernd Kaiser, μέχρι τώρα διευθυντής στην Οικονομική Διεύθυν-

Οι καθυστερήσεις που παρατηρούνται στην ολοκλήρωση των

ση του Ομίλου, έχει μακρόχρονη επιτυχημένη θητεία στον όμιλο,

διαδικασιών περιβαλλοντικής αδειοδότησης των ξενοδοχείων

και έχει ένα ευρύ φάσμα εμπειρίας σε συγχωνεύσεις και εξαγο-

είναι τεράστιες, οφείλονται δε σε μεγάλο βαθμό στις καθυστε-

ρές, εταιρική ανάπτυξη και χρηματοδοτήσεις.

ρήσεις έκδοσης των αναγκαίων γνωμοδοτήσεων από τις Αποκε-

Η TUI Hotels & Resorts θα διατηρήσει την δομή της, καθώς η

ντρωμένες Διοικήσεις και την αντίστοιχη διεύθυνση του Υπουρ-

του από τον όμιλο, ο David Schelp, θα δραστηριοποιηθεί ως επενδυτής και επιχειρηματίας στον τομέα του τουρισμού εκτός του ομίλου, σύμφωνα με την TUI.

12 | ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

ον κίνδυνο σφράγισης ξενοδοχείων από τις καθυστερήσεις των υπηρεσιών του υπουργείου Τουρισμού και των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων στην έκδοση γνωμοδοτή-

σεων για την ολοκλήρωση των διαδικασιών περιβαλλοντικής


γείου Τουρισμού. Αποτέλεσμα των ανωτέρω είναι οι επιχειρήσεις

σης του νόμου αυτού για την προσκόμιση της ΑΕΠΟ στην αρμό-

εκείνες που για τον οποιονδήποτε λόγο δεν διαθέτουν ΑΕΠΟ ή

δια υπηρεσία για τη χορήγηση του Ε.Σ.Λ.. Η άπρακτη παρέλευση

η υπάρχουσα ΑΕΠΟ δεν καλύπτει το σύνολο των εγκαταστάσε-

της προθεσμίας του προηγούμενου εδαφίου γεννά υποχρέωση

ών τους και έχουν καταθέσει ή πρόκειται να καταθέσουν σχετική

της υπηρεσίας που χορήγησε το Ε.Σ.Λ. να το ανακαλέσει άμεσα.

αίτηση για έκδοση νέας, να κινδυνεύουν με σφράγιση – διακοπή

Η διάταξη αυτή παρατάθηκε με το άρθρο 53 του Ν.4484/2017

της λειτουργίας τους”.

(ΦΕΚ Α 110), το άρθρο 9 του Ν.4625/2019,ΦΕΚ Α 139 (31.8.2019)

Και συνεχίζει η επιστολή: “Με τη ρύθμιση του άρθρου 66 του ν.

και τέλος με το άρθρο 79 του Ν.4722/2020,ΦΕΚ Α 177/15.9.2020,

4403/2016, προβλέφθηκε πως: «1. Τα υφιστάμενα κύρια ξενο-

σύμφωνα με το οποίο «Η προθεσμία δύο (2) ετών που προβλέ-

δοχειακά καταλύματα της παρ. 2 του άρθρου 1 του ν. 4276/2014

πεται στο δεύτερο εδάφιο της παρ. 2 του άρθρου 66 του ν.

(Α` 155), όπως ισχύει, αδειοδοτημένα κατά το χρόνο δημοσίευ-

4403/2016 (Α΄ 125), όπως αυτό αντικαταστάθηκε με το άρθρο

σης του παρόντος νόμου διατηρούν το Ειδικό Σήμα Λειτουργίας

53 του ν. 4484/2017 (Α΄ 110), η οποία παρατάθηκε με το άρθρο

τους ακόμα και αν από το σύνολο των προσηκόντως κατατε-

9 του ν. 4625/2019 (Α΄ 139), παρατείνεται για έξι (6) μήνες από τη

θειμένων στην αρμόδια για τη χορήγηση του Ε.Σ.Λ. υπηρεσία

δημοσίευση του παρόντος».

προβλεπόμενων δικαιολογητικών ελλείπει Απόφαση Έγκρισης

νών από τη δημοσίευση του νόμου αυτού. Για την προσκόμιση

Α

της ΑΕΠΟ στην αρμόδια υπηρεσία για τη χορήγηση του Ε.Σ.Λ.

ξενοδοχείων αντιμετώπισαν σημαντικά εμπόδια στην έκδοση

τίθεται προθεσμία δύο ετών από την ημερομηνία δημοσίευσης

των απαραίτητων εγγράφων και πιστοποιητικών. Παράλληλα το

του νόμου αυτού. Η άπρακτη παρέλευση της προθεσμίας του

ζήτημα με την πρόβλεψη μιας συγκεκριμένης διαδικασίας νομι-

προηγούμενου εδαφίου γεννά υποχρέωση της υπηρεσίας που

μοποίησης των εντός του αιγιαλού τουριστικών εγκαταστάσεων

χορήγησε το Ε.Σ.Λ. να το ανακαλέσει άμεσα. 2. Σε υφιστάμενα

ακόμα δεν έχει επιλυθεί, με αποτέλεσμα να υπάρχουν επιχειρή-

κύρια ξενοδοχειακά καταλύματα, που διέθεταν Ειδικό Σήμα Λει-

σεις που λόγω της συγκεκριμένης εκκρεμότητας δεν μπορούν να

τουργίας, το οποίο κατά τη δημοσίευση του νόμου αυτού έχει

αδειοδοτηθούν περιβαλλοντικά”.

ανακληθεί λόγω έλλειψης ΑΕΠΟ, επαναχορηγείται το ανακληθέν

Και ζητούν οι κ.κ. Τάσιος και Τσακαλάκης: “Για τους ανωτέρω λό-

Ε.Σ.Λ., υπό την προϋπόθεση της υποβολής σχετικού αιτήματος

γους και προκειμένου να μην έρθουμε αντιμέτωποι με σφράγιση

στην αρμόδια περιβαλλοντική αρχή εντός τεσσάρων (4) μηνών

ξενοδοχείων εν μέσω της θερινής τουριστικής περιόδου, παρα-

από τη δημοσίευση του νόμου αυτού. Στις ως άνω επιχειρήσεις

καλούμε η ρύθμιση του άρθρου 66 του ν.4406/2016 να παρατα-

τίθεται προθεσμία δύο (2) ετών από την ημερομηνία δημοσίευ-

θεί μέχρι την 31-12-2022.

Περιβαλλοντικών Όρων, υπό την προϋπόθεση ότι έχει κατατεθεί το σχετικό αίτημα για την έκδοσή της στην αρμόδια περιβαλλοντική αρχή ή ότι αυτό θα κατατεθεί εντός τεσσάρων (4) μη-

ντιλαμβάνεστε και εσείς πως, λόγω των συνθηκών της πανδημίας που αντιμετωπίζουμε τα δύο τελευταία έτη και των εξ αυτής περιορισμών, οι χρόνοι απόκρισης των

δημοσίων υπηρεσιών αυξήθηκαν περαιτέρω, οι δε επιχειρήσεις

ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ | 13


Statistics

Τράπεζα Ελλάδος: Στο 49,9% τα τουριστικά έσοδα Ιανουαρίου 2022, σε σύγκριση με Ιανουάριο 2020 • “Χαμηλότερος” ο φετινός Γενάρης και από το 2018 Στο 49,9% του Ιανουαρίου 2020 ανήλθαν σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Τράπεζας Ελλάδος τα έσοδα του εφετινού Γενάρη, που σημειωτέον υπολείπονται και των εσόδων του Ιανουαρίου 2019, 2018 και 2017… Συγκεκριμένα, οι ταξιδιωτικές εισπράξεις ανήλθαν τον Ιανουάριο 2022 στα 140,1 εκατ. ευρώ, έναντι 280,6 εκατ. το 2020, 232,4 το 2019, 151,7 το 2018 και 157,8 εκατ., το 2017.

Π

ιο αναλυτικά, τον Ιανουάριο του 2022, το έλλειμμα του

Τo πλεόνασμα του ισοζυγίου υπηρεσιών αυξήθηκε ως αποτέλε-

ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών αυξήθηκε κατά 1,6

σμα της βελτίωσης όλων των επιμέρους ισοζυγίων (ταξιδιωτικού,

δισεκ. ευρώ σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2021 και δια-

μεταφορών και λοιπών υπηρεσιών). Οι αφίξεις μη κατοίκων τα-

μορφώθηκε σε 2,0 δισεκ. ευρώ.

ξιδιωτών και οι σχετικές εισπράξεις αυξήθηκαν σημαντικά (κατά

Η αύξηση του ελλείμματος του ισοζυγίου αγαθών οφείλεται στο

256,7% και 309,8% αντίστοιχα). Η μικρή αύξηση του πλεονάσμα-

γεγονός ότι οι εισαγωγές αγαθών αυξήθηκαν με ρυθμό πολύ τα-

τος του ισοζυγίου μεταφορών οφείλεται στη βελτίωση του πλεο-

χύτερο από εκείνο των εξαγωγών, τόσο σε τρέχουσες όσο και

νάσματος των θαλάσσιων μεταφορών.

σε σταθερές τιμές. Συγκεκριμένα, οι εξαγωγές αυξήθηκαν κατά

Το πλεόνασμα του ισοζυγίου πρωτογενών εισοδημάτων κατέ-

35,4% σε τρέχουσες τιμές (4,1% σε σταθερές τιμές) και οι εισα-

γραψε μείωση σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2021, κυρίως

γωγές κατά 57,9% σε τρέχουσες τιμές (19,8% σε σταθερές τιμές).

λόγω της μείωσης των καθαρών εισπράξεων από τόκους, μερί-

Ειδικότερα, οι εξαγωγές αγαθών χωρίς καύσιμα σημείωσαν αύ-

σματα και κέρδη. Το πλεόνασμα του ισοζυγίου δευτερογενών ει-

ξηση κατά 22,8% σε τρέχουσες τιμές (11,4% σε σταθερές τιμές)

σοδημάτων αυξήθηκε σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2021,

και οι εισαγωγές αγαθών χωρίς καύσιμα σημείωσαν αύξηση κατά

κυρίως λόγω της αύξησης των καθαρών εισπράξεων των τομέων

41,9% σε τρέχουσες τιμές (32,7% σε σταθερές τιμές).

εκτός της γενικής κυβέρνησης.

14 | ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ


λα 28 Χρόνια δίπ χο! ό δ ο ν ε Ξ α ί τ α μ σ τον Επαγγελ

Έναρξη τμημάτων κάθε Τρίτη & κάθε Σάββατο!

• Εκπαίδευση Ναυαγοσωστών • Ναυαγοσωστική Κάλυψη σε Πισίνες & Παραλίες • Παροχή Ναυαγοσωστικού Εξοπλισμού 210 4284 763 | info@pashna.gr | www.pashna.gr


Statistics ΠΙΝΑΚΑΣ 1: Ισοζύγιο ταξιδιωτικών υπηρεσιών (σε εκατ. ευρώ) και βασικά ταξιδιωτικά μεγέθη ΙΑΝΟΥΆΡΙΟΣ 2020

2021

Μεταβολή (%)

2022 (α)

Μεταβολή (%)

Εισπράξεις (γ)

280,6

34,2

-87,8

140,1

309,8

Πληρωμές

182,9

32,5

-82,2

79,3

143,8

Ισοζύγιο ταξιδιωτικών υπηρεσιών

97,7

1,7

-98,3

60,8

3.567,6

– Ποσοστό συμμετοχής ως προς το ισοζύγιο αγαθών (%)

-4,9

-0,1

-2,0

– Ποσοστό συμμετοχής ως προς το ισοζύγιο υπηρεσιών (%)

24,4

0,6

15,8

Μέση δαπάνη ανά ταξίδι μη κατοίκων στην Ελλάδα (σε ευρώ) (δ)

354,5

357,1

Καθαρές εισπράξεις από ταξιδιωτικές υπηρεσίες:

0,7

408,9

14,5

Ταξιδιωτικό ισοζύγιο πληρωμών: Ιανουάριος 2022

Από τις χώρες εκτός της ΕΕ-27, άνοδο κατά 524,8% παρουσίασαν

Σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία, το ταξιδιωτικό ισοζύγιο τον

οι εισπράξεις από το Ηνωμένο Βασίλειο, οι οποίες διαμορφώθηκαν

Ιανουάριο του 2022 εμφάνισε πλεόνασμα 60,8 εκατ. ευρώ, ένα-

στα 16,4 εκατ. ευρώ, ενώ οι εισπράξεις από τις ΗΠΑ αυξήθηκαν κατά

ντι πλεονάσματος 1,7 εκατ. ευρώ τον αντίστοιχο μήνα του 2021.

3.768,9% και διαμορφώθηκαν στα 7,0 εκατ. ευρώ. Οι εισπράξεις από

Ειδικότερα, αύξηση κατά 309,8% κατέγραψαν τον Ιανουάριο του

τη Ρωσία σημείωσαν επίσης άνοδο κατά 1.085,7% και διαμορφώθη-

2022 οι ταξιδιωτικές εισπράξεις, οι οποίες διαμορφώθηκαν στα

καν στα 0,9 εκατ. ευρώ.

140,1 εκατ. ευρώ, έναντι 34,2 εκατ. ευρώ τον αντίστοιχο μήνα του 2021, ενώ αύξηση κατά 143,8% παρατηρήθηκε και στις ταξιδιω-

Εισερχόμενη ταξιδιωτική κίνηση

τικές πληρωμές (Ιανουάριος 2022: 79,3 εκατ. ευρώ, Ιανουάριος

Η εισερχόμενη ταξιδιωτική κίνηση τον Ιανουάριο του 2022 διαμορ-

2021: 32,5 εκατ. ευρώ).

φώθηκε σε 341,4 χιλ. ταξιδιώτες, αυξημένη κατά 256,7% σε σύγκρι-

Η αύξηση των ταξιδιωτικών εισπράξεων οφείλεται στην άνοδο

ση με τον αντίστοιχο μήνα του 2021.Τον Ιανουάριο 2020 είχαν αφι-

της εισερχόμενης ταξιδιωτικής κίνησης κατά 256,7%, καθώς και

χθεί 790.000 ταξιδιώτες, έναντι 660.000 το 2019, 603.000 το 2018

της μέσης δαπάνης ανά ταξίδι κατά 14,5%. Οι καθαρές εισπρά-

και 520.400 το 2017.

ξεις από την παροχή ταξιδιωτικών υπηρεσιών αντιστάθμισαν κα-

Ειδικότερα, η ταξιδιωτική κίνηση μέσω αεροδρομίων αυξήθηκε κα-

τά 2,0% το έλλειμμα του ισοζυγίου αγαθών και συνέβαλαν κατά

τά 352,3% σε σύγκριση με το Ιανουάριο του 2021 και αυτή μέσω

15,8% στο σύνολο των καθαρών εισπράξεων από υπηρεσίες.

οδικών συνοριακών σταθμών κατά 182,9%. Η αύξηση της εισερχό-

Ταξιδιωτικές εισπράξεις

μενης ταξιδιωτικής κίνησης προήλθε τόσο από την άνοδο της ταξιδιωτικής κίνησης από χώρες της ΕΕ-27 κατά 219,6% όσο και από τις

Τον Ιανουάριο του 2022, όπως προαναφέρθηκε, οι ταξιδιωτικές ει-

χώρες εκτός της ΕΕ-27 κατά 324,4%.

σπράξεις αυξήθηκαν κατά 309,8% σε σύγκριση με τον αντίστοιχο

Αναλυτικότερα, η ταξιδιωτική κίνηση από τις χώρες της ζώνης

μήνα του 2021. Αναλυτικότερα, αύξηση κατά 270,6% εμφάνισαν οι

του ευρώ διαμορφώθηκε σε 148,9 χιλ. ταξιδιώτες, αυξημένη κατά

εισπράξεις από κατοίκους των χωρών της ΕΕ-27, οι οποίες διαμορ-

270,2%. Άνοδο κατά 125,2% εμφάνισε και η ταξιδιωτική κίνηση από

φώθηκαν στα 80,1 εκατ. ευρώ, ενώ οι εισπράξεις από κατοίκους

τις χώρες της ΕΕ-27 εκτός της ζώνης του ευρώ, η οποία διαμορφώ-

των χωρών εκτός της ΕΕ-27 αυξήθηκαν κατά 373,5% (Ιανουάριος

θηκε σε 48,6 χιλ. ταξιδιώτες. Ειδικότερα, η ταξιδιωτική κίνηση από

2022: 59,4 εκατ. ευρώ, Ιανουάριος 2021: 12,6 εκατ. ευρώ).

τη Γερμανία παρουσίασε αύξηση κατά 183,5% και διαμορφώθη-

Η άνοδος των εισπράξεων από κατοίκους των χωρών της ΕΕ-27

κε σε 54,2 χιλ. ταξιδιώτες, ενώ αυτή από τη Γαλλία αυξήθηκε κατά

ήταν αποτέλεσμα της αύξησης των εισπράξεων από κατοίκους

424,8% σε 15,8 χιλ. ταξιδιώτες. Αναφορικά με τις χώρες εκτός της

των χωρών της ζώνης του ευρώ κατά 295,1% (Ιανουάριος 2022:

ΕΕ-27, η ταξιδιωτική κίνηση από το Ηνωμένο Βασίλειο αυξήθηκε

62,6 εκατ. ευρώ, Ιανουάριος 2021: 15,8 εκατ. ευρώ), καθώς και από

κατά 483,9% και διαμορφώθηκε σε 33,4 χιλ. ταξιδιώτες και αυτή από

κατοίκους των χωρών της ΕΕ-27 εκτός της ζώνης του ευρώ κατά

τις ΗΠΑ κατά 1.379,6% σε 10,8 χιλ. ταξιδιώτες. Τέλος, η ταξιδιωτική

203,3%, οι οποίες διαμορφώθηκαν στα 17,5 εκατ. ευρώ. Ειδικότε-

κίνηση από τη Ρωσία σημείωσε επίσης αύξηση κατά 579,3% και δι-

ρα, όσον αφορά τις σημαντικότερες χώρες προέλευσης ταξιδιωτών

αμορφώθηκε σε 2,2 χιλ. ταξιδιώτες.

από τη ζώνη του ευρώ, οι εισπράξεις από τη Γερμανία αυξήθηκαν

Η εισερχόμενη ταξιδιωτική κίνηση δεν περιλαμβάνει μεγέθη από

κατά 227,7% και διαμορφώθηκαν στα 21,4 εκατ. ευρώ και αυτές

κρουαζιέρες, πέραν των όσων καταγράφονται από την Έρευνα

από τη Γαλλία επίσης αυξήθηκαν κατά 486,9% στα 5,4 εκατ. ευρώ.

Συνόρων.

16 /

ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ



Νέα

Στο 21,3% η μέση πληρότητα των ξενοδοχείων στο 3μηνο Δεκεμβρίου 2021 – Φεβρουαρίου 2022

Δεκέμβριος 2021:

31,8% – 24,8% (ανοιχτά – σύνολο)

Ιανουάριος 2022:

22,7% – 16,3%

• 48 € η μέση τιμή

Φεβρουάριος 2022: 30% – 22,7%

Με μέση πληρότητα 21,3 % και μέση τιμή διάθεσης δίκλινου

Σύμφωνα με τα στοιχεία της έρευνας, είναι αξιοπρόσεκτο το πολύ

δωματίου 48 ευρώ, λειτούργησαν τα ελληνικά ξενοδοχεία στο

χαμηλό ποσοστό πληρότητας τον Ιανουάριο, μήνα στον οποίο

τρίμηνο Δεκεμβρίου 2021 – Φεβρουαρίου 2022, σύμφωνα με

υπάρχει κίνηση λόγω και της περιόδου των εορτών. Η δε χειρό-

τα στοιχεία της έρευνας «Πάνελ για τα ξενοδοχεία συνεχούς λει-

τερη εβδομάδα από πλευράς πληρότητας, ήταν αυτή μεταξύ 10

τουργίας», του Ινστιτούτου Τουριστικών Ερευνών και Προβλέψε-

και 16 Ιανουαρίου, που ήταν 14,7% και ακολούθησε η αμέσως

ων (ΙΤΕΠ).

επόμενη εβδομάδα με 15,2%. Αντίθετα η εβδομάδα με την υψη-

Σύμφωνα με την έρευνα, στο συγκεκριμένο τρίμηνο, που αποτε-

λότερη πληρότητα 28,4% ήταν μεταξύ 14 και 20 Φεβρουαρίου.

λεί και την υψηλότερη περίοδο από πλευράς κίνησης για τα ξε-

Η εξέλιξη της μέσης τιμής για ένα δίκλινο δωμάτιο, σύμφωνα με

νοδοχεία του ορεινού όγκου, ήταν ανοιχτό το 79,3% των ξενοδο-

την έρευνα, έχει ως εξής:

χείων, ενώ το υπόλοιπο 20,7% δεν λειτούργησε, επιλέγοντας να

Δεκέμβριος 2021:

53 ευρώ

παραμείνουν κλειστά. Η μέση πληρότητα, αν γίνει αναγωγή στα

Ιανουάριος 2022:

45 ευρώ

ανοιχτά ξενοδοχεία συνεχούς λειτουργίας, αυξάνεται στο 28,2%.

Φεβρουάριος 2022: 47 ευρώ

Τα επίσημα και αδιαμφισβήτητα αυτά στοιχεία αποτελούν μεί-

Η υψηλότερη μέση τιμή καταγράφηκε την περίοδο 13 Δεκεμβρί-

ζον τεκμήριο για την οικονομική κατάσταση των ξενοδοχείων,

ου με 2 Ιανουαίου και ήταν 62 ευρώ, ενώ η χαμηλότερη ήταν 42

μετά από μακρά περίοδο ουσιαστικά μη λειτουργίας, και απά-

ευρώ την εβδομάδα της 31ης Ιανουαρίου 2022.

ντηση στις δηλώσεις του υπουργού Τουρισμού Βασίλη Κικίλια

Υπενθυμίζεται ότι το Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο Ελλάδος (ΞΕΕ)

για “πολύ υψηλές πληρότητες” και έλλειψη “καρέκλας και μπρι-

έχει αναθέσει στο ΙΤΕΠ ΙΤΕΠ την διενέργεια μιας εβδομαδιαίας

τζόλας”. Σημειώνεται ότι στις δηλώσεις αυτές του υπουργού Του-

έρευνας πάνελ αποκλειστικά για τα ξενοδοχεία συνεχούς λει-

ρισμού, είχαν απαντήσει με στοιχεία για την κίνηση στις περιο-

τουργίας, για την αποτύπωση της πραγματικής εικόνας σε αυτό

χές ευθύνης τους, πολλές τοπικές ενώσεις ξενοδόχων, δίνοντας

το τμήμα του ξενοδοχειακού κλάδου.

τα πραγματικά στοιχεία των πληροτήτων, τα οποία είναι πολύ ται ότι ο Βασίλης Κικίλιας είχε πει ότι στους χειμερινούς προο-

Ο πόλεμος στην Ουκρανία πλήττει τις επιδόσεις των ευρωπαϊκών ξενοδοχείων

ρισμούς φέτος “δεν έβρισκες καρέκλα και μπριτζόλα”, σε συνέ-

Ο πόλεμος στην Ουκρανία φαίνεται ότι τελικά επηρέασε τα έσο-

ντευξή του στον ΑΝΤ1.

δα των ευρωπαϊκών ξενοδοχείων, oι επιδόσεις των οποίων ση-

Πιο αναλυτικά, σύμφωνα με το ΙΤΕΠ, τα ποσοστά ανοιχτών ξενο-

μείωσαν μείωση κατά 27%, σε σύγκριση με το 2019, την τρίτη

δοχείων ανά μήνα, έχουν ως εξής:

εβδομάδα του Μαρτίου, έναντι προηγούμενης μείωσης 13%.

Δεκέμβριος 2021:

80,7%

Σύμφωνα με τα στοιχεία του οίκου μελετών STR, η μείωση κατά

Ιανουάριος 2022:

79,2%

13 ποσοστιαίες μονάδες αποτέλεσε βελτίωση σε σχέση με τρεις

Φεβρουάριος 2022: 78,1%

εβδομάδες, με τους αναλυτές να διερωτώνται πως γίνεται να βελ-

Οι πληρότητες με αναγωγή στα ανοιχτά ξενοδοχεία και στο σύ-

τιώνονται οι επιδόσεις των ξενοδοχείων κατά τη διάρκεια της ει-

νολο, έχουν ως ακολούθως:

σβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία.

κοντά στα επίσημα ΣΥΝΟΛΙΚΑ στοιχεία του ΙΤΕΠ. Υπενθυμίζε-

Η επιβάρυνση των επιδόσεων ήρθε αφού μεγάλες ξενοδοχειακές εταιρίες όπως η Accor, η Hilton, η Marriott και η IHG ανακοίνωσαν ότι θα συνεχίσουν να λειτουργούν ξενοδοχεία στη Ρωσία, αλλά θα αναστείλουν τα σχέδια για μελλοντικά “ανοίγματα” και επενδύσεις εκεί. Τα στελέχη πολλών μεγάλων ξενοδοχειακών εταιρειών πριν από την πρόσφατη δημοσιοποίηση των στοιχείων της STR σημείωναν ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία είχε ελάχιστο έως καθόλου αντίκτυπο στις συνολικές επι-

18 | ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ


δόσεις τους στην Ευρώπη. Ο διευθύνων σύμβουλος της Marriott Anthony Capuano, μιλώντας σε συνέδριο της JPMorgan νωρίτερα αυτόν τον μήνα, δήλωσε ότι η εταιρία δεν είχε ακόμη δει σημαντικό όγκο ακυρώσεων στη Δυτική Ευρώπη. “Οι μελλοντικές κρατήσεις μέχρι την άνοιξη και το καλοκαίρι φαίνονται ισχυρές και αναμένουμε να δούμε όλο και περισσότερα διασυνοριακά ταξίδια”, πρόσθεσε ο Capuano. “Βυθίζονται” οι επιδόσεις των κινεζικών ξενοδοχείων Η Ευρώπη δεν ήταν η μόνη αγορά που αισθάνθηκε το “τσίμπημα” των επιδόσεων των ξενοδοχείων την περασμένη εβδομάδα. Τα έσοδα ανά διαθέσιμο δωμάτιο των ξενοδοχείων -ο βασικός δείτου 2019 στην Κίνα, την περασμένη εβδομάδα. Το ποσοστό αυτό εί-

Κ. Κώτσογλου: Οι Πολωνοί θα τιμήσουν και φέτος Ελλάδα και Κρήτη

ναι χαμηλότερο από το 42% που ήταν την προηγούμενη εβδομάδα,

Την Ελλάδα και την Κρήτη θα τιμήσουν και φέτος οι Πολωνοί, οι

έναντι των επιπέδων του 2019.

οποίοι τα τελευταία χρόνια έχουν σημειώσει μεγάλη αύξηση στην

Οι επιδόσεις των κινεζικών ξενοδοχείων διολίσθησαν κάτω από

χώρα μας, σύμφωνα με τα πρώτα αποτελέσματα της 26ης έκθε-

εκείνες των ξενοδοχείων στις ΗΠΑ και την Ευρώπη τους τελευταίους

σης Globalnie που βρίσκεται σε εξέλιξη στο Κατοβίτσε. Όπως

μήνες ως αποτέλεσμα των αυστηρών μέτρων που η χώρα επιβάλλει

δηλώνει στο ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ο εντεταλμένος σύμβουλος

για την καταστολή της πανδημίας, με νέα lockdowns και ταξιδιωτι-

Τουρισμού της Περιφέρειας Κρήτης Κυριάκος Κώτσογλου “…

κούς περιορισμούς να εφαρμόζονται τώρα για την αντιμετώπιση

είχαμε την ευκαιρία να παρουσιάσουμε την Κρήτη, ως προορι-

ενός νέου “κύματος” της πανδημίας, σε περιοχές όπως η Σαγκάη και

σμό, αλλά και ως φιλοσοφία”, συμπληρώνοντας ότι “…θα έχουμε,

η βορειοανατολική επαρχία Τζιλίν.

ακόμα μια εξαιρετική χρονιά, ακόμα κι αν οι μέρες του Πολέμου

Η πτώση των επιδόσεων αποτελεί σημαντική υποχώρηση για τη χώρα

έριξαν ένα – προσωρινά ελπίζουμε – γκρίζο σύννεφο πάνω στον

που αρχικά ηγήθηκε της ανάκαμψης της παγκόσμιας ξενοδοχειακής

Τουρισμό. Τα καλύτερα έρχονται, αυτό έγινε ξεκάθαρο στην έκ-

βιομηχανίας από την πανδημία. Η προσέγγιση μηδενικής ανοχής της

θεση, θα έχουμε μια υπέροχη χρονιά γιατί, Κρήτη παντού”!

Κίνας σε νέα “κύματα” Covid αποδίδεται στο γεγονός ότι τα κρούσμα-

Πιο αναλυτικά, η Περιφέρεια Κρήτης συμμετέχει στην 26η διεθνή

τα, ακόμη και αν ωχριούν σε σύγκριση με τον αριθμό των κρουσμάτων

έκθεση Globalnie, η οποία ξεκίνησε χθες, με φυσική παρουσία

που αναφέρθηκαν στις ΗΠΑ, θα μπορούσαν γρήγορα να υπερφορτώ-

στο Κατοβίτσε της Πολωνίας, και είναι μία από τις πρώτες Εκθέ-

σουν το σύστημα υγειονομικής περίθαλψης της χώρας. Η ηγεσία της

σεις που διοργανώνονται το 2022 στην Ευρώπη με τον πόλεμο

χώρας φέρεται επίσης να ανησυχεί για το χαμηλότερο ποσοστό εμβο-

στην Ουκρανία να μαίνεται.

λιασμού του πιο ευάλωτου, ηλικιωμένου πληθυσμού της Κίνας.

Η Ελλάδα ήταν τιμώμενη χώρα και η Περιφέρεια Κρήτης ήταν η

Ο Κινέζος πρόεδρος, Σι Τζινπίνγκ, σημείωσε χθες ότι η χώρα θα

πρώτη Περιφέρεια που πραγματοποίησε την παρουσίαση του

πρέπει να επιμείνει στη στρατηγική της “Covid-zero”, αλλά ζήτησε

προορισμού «Κρήτη» στο εκθεσιακό κέντρο, στέλνοντας ένα

επίσης πιο στοχευμένα μέτρα, που θα μπορούσαν να μειώσουν

μήνυμα αισιοδοξίας.

τις οικονομικές επιπτώσεις μιας τόσο σκληρής πολιτικής. Αν και οι

Η συμμετοχή έδωσε την ευκαιρία στα στελέχη της Περιφέρειας

λεπτομέρειες ήταν φειδωλές, αυτά θεωρητικά θα πρέπει να αποτε-

Κρήτης να παρουσιάσουν την ασφάλεια του προορισμού, κατά

λούν καλά νέα για τα ξενοδοχεία της περιοχής.

την περίοδο της πανδημίας και του πολέμου, το υψηλό επίπεδο

Το μοναδικό φωτεινό σημείο για τις τρεις μεγαλύτερες ξενοδοχεια-

των υπηρεσιών και τις μοναδικές ομορφιές της Κρήτης με στόχο

κές αγορές στον κόσμο, την περασμένη εβδομάδα, προήλθε από τις

την τόνωση και την αύξηση του ρεύματος από την Πολωνία.

ΗΠΑ, όπου οι επιδόσεις των ξενοδοχείων ήταν μόνο 3% χαμηλότε-

Το περίπτερο της Περιφέρειας Κρήτης επισκέπτεται πλήθος κό-

ρες από τα επίπεδα του 2019. Αλλά η πραγματική ώθηση ήταν στις

σμος και ενημερώνεται για τα συγκριτικά πλεονεκτήματα του νη-

ομαδικές κρατήσεις, σύμφωνα με την Truist Securities.

σιού, τα αξιοθέατα και τις δυνατότητες αναψυχής που προσφέρει

“Πέρα από τα γενικά στατιστικά στοιχεία βλέπουμε αξιοπρεπή βελ-

το νησί στον επισκέπτη. Ο θαλάσσιος και πολιτιστικός πλούτος, η

τίωση στα ταξίδια στο μέσο της εβδομάδας, ειδικά στα ομαδικά. Η

κρητική φιλοξενία, η κρητική διατροφή αλλά και οι δυνατότητες

πληρότητα σε επίπεδο ομάδων παρουσίασε ένα από τα καλύτερα

που προσφέρει η Κρήτη για οικογενειακές διακοπές αποτελούν

αποτελέσματα σε εβδομαδιαία κλίμακα, σε σχέση με το 2019”, ση-

τους κυριότερους πόλους έλξης.

μείωσαν οι αναλυτές της εταιρίας.

Η πλήρης δήλωση του Κυριάκου Κώτσογλου έχει ως εξής: “Στην

κτης επιδόσεων του κλάδου- ήταν 51% χαμηλότερα από τα επίπεδα

ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ |

19


Νέα

Πολωνία και το Κατοβίτσε είχαμε την ευκαιρία να παρουσιάσουμε την Κρήτη, ως προορισμό, αλλά και ως φιλοσοφία φιλοξενίας. Σε μια πόλη, περιοχή και χώρα, βασικό υποδοχέα των προσφυγικών ροών της Ουκρανίας, νιώσαμε ότι έχουμε περισσότερα κοινά από ποτέ, με τους Πολωνούς φίλους! Εδώ, οι Πολωνέζες μητέρες υποδέχονται τις Ουκρανές και δίνουν μια πρώτη βοήθεια υποδοχής, αμέσως μόλις κατεβαίνουν από τα τραίνα. Σε μια χώρα όπως η Πολωνία, που τα παιδιά στο Σχολείο μαθαίνουν Ελληνικά, ήρθαμε για να δείξουμε ότι συμπαρατασσόμαστε στον αγώνα για ελεύθερο λόγο και σκέψη και να εκφράσουμε την εκτίμησή μας στους Πολωνούς επισκέπτες, που μας αγκάλιασαν και έδειξαν ότι θα έχουμε, ακόμα μια εξαιρετική χρονιά, ακόμα

Ο κ. Μάνος Nτουλγκέρης της Meeting Point Hellas | ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

κι αν οι μέρες του Πολέμου έριξαν ένα – προσωρινά ελπίζουμε

κνύουν το Creta Maris Resort, στην Κρήτη, μεταξύ των πιο δημο-

– γκρίζο σύννεφο πάνω στον Τουρισμό. Τα καλύτερα έρχονται,

φιλών ξενοδοχείων στις οικογένειες με μικρά παιδιά.

αυτό έγινε ξεκάθαρο στην έκθεση, θα έχουμε μια υπέροχη χρο-

Άλλες δημοφιλείς επιλογές διαμονής για οικογένειες στην Ελ-

νιά γιατί, Κρήτη παντού”!

λάδα συνιστούν το Kiani Beach Resort, στην Κρήτη, το Apollo

Την Περιφέρεια Κρήτης εκπροσώπησαν ο εντεταλμένος σύμβου-

Beach, στη Ρόδο, το Peridis Family Resort, στην Κω και το Roda

λος Τουρισμού της Περιφέρειας Κρήτης κ. Κυριάκος Κώτσογλου

Beach, στην Κέρκυρα.

και η προϊσταμένη του τμήματος τουρισμού της Π.Ε. Λασιθίου

Ο γερμανικός tour operator, με έδρα το Μόναχο, επεκτείνει

Μαρία Λαβδάκη.

επίσης την γκάμα των αεροδρομίων του στην Ελλάδα. Από τον

“Απογειώνεται” η FTI στην Ελλάδα εφέτος | Επιπλέον πτήσεις και κλίνες

Ιούνιο, ο FTI θα απογειώνεται από το Ντίσελντορφ και τη Φρανκφούρτη προς το Ηράκλειο της Κρήτης και προς τη Ρόδο με επιπλέον χωρητικότητα. Επιπλέον, το καλοκαίρι θα παραταθεί μέ-

Η Ελλάδα παραμένει και φέτος ένας από τους πιο δημοφιλείς

χρι τον Νοέμβριο με επιπλέον πτήσεις, όπως ανακοίνωσε η κα.

προορισμούς για τους πελάτες του FTI, με τον tour operator να

Strzyzweska. Έτσι, ο FTI θα εκτελεί πτήσεις από το Ανόβερο και

έχει αυξήσεις, τόσο τις πτήσεις, όσο και τις κλίνες στη χώρα, όπως

το Ντίσελντορφ προς την Κω, την Κρήτη και τη Ρόδο μέχρι τα

δήλωσε η υπεύθυνου Στρατηγικού Σχεδιασμού του FTI για την

μέσα του Νοεμβρίου 2022.

Ελλάδα και την Κύπρο, Halina Strzyzweska.

μεταξύ των οικογενειών”, υποστηρίζει η κα. Strzyzweska, επιση-

Η Jet2.com και η Jet2holidays ανακοινώνουν σημαντικά ενισχυμένο πρόγραμμα για την Ελλάδα | Η Αθήνα για πρώτη φορά στο πρόγραμμα

μαίνοντας ότι όσοι επιθυμούν να ταξιδέψουν στην Ελλάδα μπο-

Η Jet2.com και η Jet2holidays ενδυναμώνουν τη θέση τους ως

ρούν να προγραμματίσουν τις διακοπές τους χωρίς πρόσθετα

κορυφαία αεροπορική εταιρεία και tour

γραφειοκρατικά εμπόδια και χωρίς τον φόβο της καραντίνας. Ως

λείου στην Ελλάδα, ανακοινώνοντας πολύ μεγάλη ενίσχυση του

εκ τούτου σύμφωνα με την ίδια, ο tour operator έχει δώσει μεγά-

προγράμματός τους για τη θερινή περίοδο 2022, με τη διάθεση

λη έμφαση στα οικογενειακά ξενοδοχεία.

περισσότερων από μισό εκατομμύριο θέσεων στην Ελλάδα σε

Στους δημοφιλείς ελληνικούς προορισμούς διακοπών, ο FTI,

σύγκριση με τη θερινή περίοδο 2019, αύξηση της τάξης του 86%.

προσφέρει πληθώρα ξενοδοχείων στα οποία τα παιδιά φιλοξε-

Ως αποτέλεσμα αυτής της ανάπτυξης, η κορυφαία αεροπορική

νούνται δωρεάν, παρέχοντάς τους πληθώρα ψυχαγωγικών δρα-

εταιρεία και tour operator διαθέτει προς πώληση περισσότερες

στηριοτήτων, όπως νεροτσουλήθρες, παιδικές χαρές, κ.ο.κ..

από 1,1 εκ. θέσεις από το Ηνωμένο Βασίλειο στην Ελλάδα για το

Ένα best seller στο χαρτοφυλάκιο του FTI για οικογένειες είναι το

Καλοκαίρι 2022.

Aquila Rithymna, στην Κρήτη. Το πολυτελές ξενοδοχείο βρίσκεται

Σε κοινή εκδήλωση με το Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών, ο CEO

μπροστά από μια μεγάλη παραλία στο βόρειο τμήμα του νησιού.

της Jet2.com και της Jet2holidays, Steve Heapy, μίλησε για την

Baby και mini club παιδικές χαρές, παιδότοποι και πισίνες ψυχαγω-

ανάπτυξη της εταιρείας στην Ελλάδα, καθώς και για τη διαρκή

γούν τους λιλιπούτειους φίλους του συγκροτήματος και εξασφα-

δέσμευση της εταιρείας για περαιτέρω επιτυχημένη πορεία. Τα

λίζουν όμορφες και χαλαρωτικές διακοπές σε όλη την οικογένεια.

φιλόδοξα σχέδια της εταιρείας συμπεριλαμβάνουν την έναρξη

Το πλήθος παροχών που απευθύνονται σε παιδιά -mini club,

πτήσεων και πακέτων city break στην Αθήνα για πρώτη φορά το

παιδική πισίνα με νεροτσουλήθρα, παιδική ντίσκο, κ.ο.κ.- αναδει-

φετινό Καλοκαίρι.

“Η ποικιλία των νησιών και των περιοχών και οι ταξιδιωτικές διευκολύνσεις δημιουργούν μεγάλη ζήτηση για την Ελλάδα, ιδίως

20 | ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

του Ηνωμένου Βασι-


Ο CEO του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών, Γιάννης Παράσχης, χαιρέτισε την ανάπτυξη αυτή και υπογράμμισε τη σχέση με την Jet2.com και την Jet2holidays ως ενδεικτικό παράδειγμα της ανοδικής εξέλιξης της κίνησης στο αεροδρόμιο της Αθήνας, καθώς το ταξίδι ανακάμπτει από τις επιπτώσεις της πανδημίας Covid-19. Το διευρυμένο πρόγραμμα της Jet2.com και της Jet2holidays περιλαμβάνει πτήσεις από 10 βάσεις στο Ηνωμένο Βασίλειο προς 15 ελληνικούς προορισμούς (Αθήνα, Κέρκυρα, Χανιά, Ηράκλειο, Κεφαλλονιά, Θεσσαλονίκη, Κω, Καλαμάτα, Λέσβο, Μύκονο, Πρέβεζα, Ρόδο, Σκιάθο, Σαντορίνη και Ζάκυνθο). Συνολικά, η Jet2holidays θα δραστηριοποιηθεί σε περίπου 175 resorts σε 20 ελληνικούς προορισμούς φέτος το καλοκαίρι, με 270 εβδομαδιαία δρομολό-

New HiPro minibars THE WORLD’S BEST MINIBARS PIONEERING THE HOTEL INDUSTRY AGAIN

για κατά τις περιόδους αιχμής, παρέχοντας στους πελάτες της εκπληκτική ευελιξία για να απολαύσουν τον ήλιο της Ελλάδας. Για την επιλογή της διαμονής, η Jet2holidays διαθέτει φιλοξενία σε περισσότερα από 1.100 ξενοδοχεία 2-5 αστέρων και σε 400 βίλες στην Ελλάδα αυτό το καλοκαίρι, γεγονός που δίνει στους πελάτες της ασύγκριτη ευελιξία και εύρος επιλογής. Παράλληλα με το γεγονός πως φέρνει περισσότερους ταξιδιώτες αναψυχής από ποτέ στην Ελλάδα, το πολύ μεγάλο αυτό πρόγραμμα πτήσεων παρέχει επίσης στους Έλληνες περισσότερες ευκαιρίες από ποτέ να πετάξουν στο Ηνωμένο Βασίλειο με την

Α40G

A30S

Κορυφαία Αεροπορική Εταιρεία στην Ευρώπη βάσει της αξιολόγησης του Trip Advisor (Belfast International, Birmingham, Bristol, East Midlands, Edinburgh, Glasgow, Leeds Bradford, Manchester, Newcastle και London Stansted). Η επέκταση της Jet2.com και της Jet2holidays για τη θερινή περίοδο 2022 συμπεριλαμβάνει την Αθήνα ως νέο προορισμό, με 4 εβδομαδιαία δρομολόγια μεταξύ της ελληνικής πρωτεύουσας και των αεροδρομίων του Birmingham και του Manchester από τις 14 Απριλίου (2 εβδομαδιαίες πτήσεις από κάθε βάση). Συμπεριλαμβανομένων αυτών των 2 νέων δρομολογίων προς την Αθήνα, η Jet2.com / Jet2holidays θα εκτελεί συνολικά 8 νέα δρομολόγια μεταξύ του Ηνωμένου Βασιλείου και της Ελλάδας φέτος. Οι υπόλοιποι νέοι προορισμοί είναι οι εξής: Εδιμβούργο προς Σκιάθο Εδιμβούργο προς Σαντορίνη Εδιμβούργο προς Πρέβεζα Εδιμβούργο προς Χαλκιδική Μπρίστολ προς Χαλκιδική

N30S

HiPro 6000

Γλασκώβη προς Κω Διακρίσεις Η Jet2.com και η Jet2holidays έχουν διακριθεί κατ’ επανάληψη για τις υπηρεσίες προς τους πελάτες και τους συνεργάτες τους, με διάφορα βραβεία με τα οποία έχουν τιμηθεί και οι δύο εταιρείες. Στις πρόσφατες διακρίσεις, συγκαταλέγεται η αναγνώριση της Jet2.com ως της μοναδικής αεροπορικής εταιρείας που διακρί-

Wine coolers

ΠΟΛΥΕΥΘΥΜΟΣ ΣΑΜΑΡΑΣ - ΑΦΟΙ ΣΑΜΑΡΑ Ι.Κ.Ε. Αναξιμάνδρου 73, 542 50 Θεσσαλονίκη ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ | Τηλ.: 2310 321 091, Fax: 2310 321 090 e-mail.: polief96@otenet.gr, www.afoisamara.gr

21


Νέα

θέτουμε πραγματικά το στίγμα μας ως κορυφαία αεροπορική εταιρεία και tour operator του Ηνωμένου Βασιλείου στην Ελλάδα. Ενώ η διεθνής ταξιδιωτική δραστηριότητα επανέρχεται στην κανονικότητα, προσβλέπουμε στα υψηλότερα επίπεδα της κίνησής μας στην Ελλάδα φέτος το καλοκαίρι, που συμπεριλαμβάνει και την έναρξη της δραστηριότητάς μας στην Αθήνα, με πτήσεις, καθώς και με πακέτα city break. Είμαι ενθουσιασμένος που βρίσκομαι στην Αθήνα, για να οικοδομήσουμε περαιτέρω την εξαιρετική σχέση που έχουμε θεμελιώσει με τους συνεργάτες μας”. Ο CEO της Jet2.com και της Jet2holidays πρόσθεσε: “Θα φέρουμε στην Ελλάδα περισσότερους πελάτες από ποτέ, με υψηλής ποιότηνεται ως “Which? Recommended Provider”, καθώς και η διάκρισή

τας πακέτα διακοπών ενώ καθοριστικό στοιχείο της διαρκούς επι-

της από το Institute of Customer Service ως καλύτερης αεροπορι-

τυχίας μας σε αυτήν την όμορφη χώρα είναι οι εξαιρετικές συνερ-

κής εταιρείας για την παροχή εξαιρετικών υπηρεσιών προς τους

γασίες που έχουμε με αεροδρόμια, ξενοδόχους, καθώς και με την

πελάτες της. Η αεροπορική εταιρεία έχει επίσης τιμηθεί με τη δι-

Κυβέρνηση. Παράλληλα με το γεγονός πως θα φέρουμε περισσό-

άκριση του Trip Advisor “Best Airline in Europe” επί 4 έτη και έχει

τερους ταξιδιώτες για αναψυχή στην Ελλάδα και θα δημιουργήσου-

επίσης αναγνωρισθεί ως μία από τις 10 κορυφαίες στον κόσμο

με περισσότερες θέσεις εργασίας μέσω της διευρυμένης ομάδας

(Trip Advisor’s Top Ten Airlines of the World).

βραβευμένων “customer helpers”, επίσης θα μεταφέρουμε φυσικά

Ανάλογη επιτυχία έχει καταγράψει και η Jet2holidays, κορυφαί-

και περισσότερους ταξιδιώτες από την Ελλάδα στο Ηνωμένο Βασί-

ος tour operator του Ηνωμένου Βασιλείου σε πολλούς προορι-

λειο. Αναμένουμε με χαρά ένα εξαιρετικό καλοκαίρι, αλλά και πέραν

σμούς στη Μεσόγειο, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας. Η

αυτού, καθώς η Ελλάδα εξακολουθεί να βρίσκεται στην καρδιά της

Jet2holidays έχει κερδίσει πολλαπλές διακρίσεις, μεταξύ των

διαρκούς ανάπτυξης και της στρατηγικής μας για την επιτυχία.”

οποίων τα “Which? Recommended Provider” και “best UK tour

Ο Γιάννης Παράσχης, CEO του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών,

operator” για την παροχή εξαιρετικών υπηρεσιών στους πελάτες

δήλωσε: “Με ιδιαίτερη χαρά υποδεχόμαστε την Jet2.com στο αε-

της, σύμφωνα με το Institute of Customer Service.

ροδρόμιό μας και στην αγορά της Αθήνας. Το Ηνωμένο Βασίλειο

Επιπλέον, οι Jet2.com και Jet2holidays παρέχουν με συνέπεια VIP

αποτελεί μία από τις σημαντικότερες αγορές μας και είναι βέβαιο

customer service, το οποίο συμπεριλαμβάνει εξυπηρετικές ώρες στα

ότι τα νέα δρομολόγια της Jet2.com προς το Μάντσεστερ και το

δρομολόγια, καθώς και γενναιόδωρη παροχή 22 κιλών στις αποσκευ-

Μπέρμιγχαμ θα εξυπηρετήσουν την αυξημένη ζήτηση, προσφέ-

ές μέσω flight-only booking στο Jet2.com ή ανάλογο VIP customer

ροντας παράλληλα στο ταξιδιωτικό κοινό περισσότερες επιλογές

service, in-resort Customer Helpers, μεταφορές, δωρεάν υπηρεσίες

value-for-money. Καλωσορίζουμε το νέο αεροπορικό συνεργάτη

για παιδιά / free child places και ΑTOL protection με την Jet2holidays.

μας και παρέχουμε την πλήρη δέσμευσή μας για την υποστήριξη

Πέραν της αναγνώρισης για το VIP customer service που παρέ-

της Jet2.com στην πορεία ανάπτυξής της στην αγορά της Αθήνας!”.

χουν, οι Jet2.com και Jet2holidays εξακολούθησαν να διακρίεπαίνους για τον τρόπο εξυπηρέτησης των πελατών τους και των

AEGEAN: Σημαντική βελτίωση οικονομικών μεγεθών το 2021 | 675 εκατ. € έσοδα, 7,2 εκατ. επιβάτες

ανεξάρτητων ταξιδιωτικών πρακτόρων, συμπεριλαμβανόμενης

Σημαντική βελτίωση των οικονομικών της μεγεθών πέτυχε το 2021

της διεκπεραίωσης αποζημιώσεων με ομαλό τρόπο και με ταχύ-

η AEGEAN, παρά τους συνεχιζόμενους περιορισμούς της πανδη-

τητα. Οι Jet2.com και Jet2holidays αξιολογήθηκαν ως Best Travel

μίας. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία που ανακοίνωσε η εταιρία,

Firms for providing refunds, σύμφωνα με έρευνα που διενέργησε

πέτυχε οργανικές ζημίες προ φόρων €72,5 εκατ. και μερική ανά-

η Money Saving Expert και η Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας του

καμψη εσόδων στα €675 εκατ. και επιβατικής κίνησης στα 7,2 εκατ.

Ηνωμένου Βασιλείου (UK Civil Aviation Authority) που αναγνώρι-

επιβάτες. Υπενθυμίζεται ότι το 2020 η εταιρία είχε έσοδα 415 εκατ.

σε την Jet2.com ως τη μοναδική αεροπορική εταιρεία του Ηνω-

€, έναντι 1.308,8 εκ. το 2019 με κέρδη μετά από φόρους €78,5 εκατ.

μένου Βασιλείου που παρείχε αποζημιώσεις χωρίς καθυστέρηση.

Πιο αναλυτικά σύμφωνα με την ανακοίνωση της AEGEAN, “σημα-

νονται και κατά τη διάρκεια της πανδημίας με αναγνώριση και

ντική αύξηση κατά 63% κατέγραψε ο Όμιλος το 2021 στον ενοΔηλώσεις

ποιημένο κύκλο εργασιών σε σχέση με το 2020, το πρώτο έτος

Ο Steve Heapy, CEO των Jet2.com και Jet2holidays, δήλωσε: “Tο

της πανδημίας, ως αποτέλεσμα της ανάκαμψης από τον Ιούνιο

φετινό καλοκαίρι σηματοδοτεί μια κομβική στιγμή για εμάς στην

έως τον Οκτώβριο του 2021. Είναι χαρακτηριστικό ότι το 70%

Ελλάδα, καθώς αναπτυσσόμαστε σε πολύ σημαντικό βαθμό και

των συνολικών πωλήσεων για το έτος πραγματοποιήθηκε από

22 | ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ


τον Ιούνιο του 2021 έως Οκτώβριο, πριν την μετάλλαξη της Όμι-

τερα ισχυρή. Παράλληλα όμως η εισβολή της Ρωσίας στην Ου-

κρον που έφερε εκ νέου περιορισμούς. Τα ενοποιημένα έσοδα

κρανία έχει δημιουργήσει νέες σημαντικές αβεβαιότητες, ενώ

ανήλθαν σε €674,8 εκατ. το 2021 από €415,1 εκατ. το 2020”.

επιδρά σημαντικά και στο κόστος των καυσίμων. Ο Όμιλος, έχει

Ο Όμιλος προσέφερε 11,2 εκατ. θέσεις και μετέφερε 7,2 εκατ.

επιταχύνει την επένδυση σε νέα αεροσκάφη που μειώνουν την

επιβάτες συνολικά, με την κίνηση να ανέρχεται σε 3,5 εκατ. επι-

επίδραση του κόστους καυσίμων και προγραμματίζει νέους προ-

βάτες στο δίκτυο εσωτερικού και 3,7 εκατ. επιβάτες στο δίκτυο

ορισμούς, νέες υπηρεσίες και προϊόντα αλλά και τη σταδιακή

εξωτερικού το 2021. Ο συντελεστής πληρότητας διαμορφώθηκε

επιστροφή της χωρητικότητας στα πρό πανδημίας επίπεδα για

στο 65,5% στα ίδια περίπου επίπεδα με το 2020 και σημαντικά

την καλοκαιρινή περίοδο. Για τρίτη συνεχή χρονιά λόγω των ιδι-

χαμηλότερα από τα συνήθη προ πανδημίας.

αίτερων συνθήκων η ευελιξία και η δυνατότητα άμεσης προσαρ-

Οι ζημίες προ φόρων σε οργανική συγκρίσιμη βάση ανήλθαν σε

μογής στις μεταβαλλόμενες συνθήκες της αγοράς θα είναι και

€72,5 εκατ., σημαντικά περιορισμένες από Ζημίες προ φόρων

πάλι πολύ σημαντική».

ύψους €296,8 εκατ. το προηγούμενο έτος, κυρίως λόγω της σημαντικής βελτίωσης στο τρίτο τρίμηνο του έτους, το πρώτο θετικό τρίμηνο από την αρχή της πανδημίας.

Volotea: Νέες πτήσεις και αύξηση θέσεων για Ελλάδα στο επίπεδα του 2019!!!

Με την ολοκλήρωση της αύξησης μετοχικού κεφαλαίου ύψους €60 εκατ. τον Ιούνιο του 2021, που αποτελούσε προϋπόθεση για την ολοκλήρωση της διαδικασίας, η Εταιρεία έλαβε στις αρχές Ιουλίου 2021 την εγκεκριμένη από την ΕΕ κρατική ενίσχυση για την μερική αποκατάσταση της ζημίας, λόγω της πανδημίας για το 2020. Στο συνολικό αποτέλεσμα του έτους, αναγνωρίστηκε το ποσό της ενίσχυσης μειωμένο κατά την εύλογη αξία των warrants που δόθηκαν στο Ελληνικό Δημόσιο. Επιπλέον, αναγνωρίστηκε πρόβλεψη απομείωσης σχετιζόμενη με την αναδιάρθρωση του στόλου αεροσκαφών. Η συνολική επίδραση των τριών προαναφερόμενων παραγόντων ανήλθε σε συνολικά μη επαναλαμβανό-

Νέες πτήσεις και σημαντική αύξηση θέσεων το 2022 για Ελλά-

μενα έσοδα ύψους €63,2 εκατ., τα οποία δεν συμπεριλαμβάνονται

δα, από Ιταλία, Γαλλία και Ισπανία, σε επίπεδα υψηλότερα του

στα ανωτέρω στοιχεία των οργανικών αποτελεσμάτων του έτους.

2019, ανακοίνωσε σήμερα η Volotea, σε συνέντευξη Τύπου στην

Λαμβάνοντας υπόψη τα ανωτέρω έκτακτα μη οργανικά έσοδα, οι

Αθήνα, σε συνεργασία με το τον Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών “Ελ.

Ζημίες προ Φόρων ανήλθαν σε €9,3 εκατ. το 2021, ενώ ο Όμιλος

Βενιζέλος”.

εμφάνισε καθαρά κέρδη μετά από φόρους ύψους €5,1 εκατ.

Η Volotea προσφέρει το 2022 περισσότερες από 560.000 θέσεις

Τα ταμειακά διαθέσιμα, ισοδύναμα και λοιπές χρηματοοικονομικές

(οι προσφερόμενες θέσεις ήταν 182.000 το 2021 και 518.000 το

επενδύσεις διαμορφώθηκαν σε €474,4[1] εκατ., μετά και την κατα-

2019) στα 14 δρομολόγιά της από / προς τον Διεθνή Αερολιμένα

βολή προκαταβολών για την παραγγελία των αεροσκαφών στην

Αθηνών, που ξεκινούν από τις 2 Απριλίου και συνολικά 1,4 εκατ.

Airbus καθώς και για την αγορά παγίων, ποσού €94,8 εκατ. το 2021.

θέσεις το 2022, έναντι 574.000 θέσεων το 2021 και 1,1 εκατ. θέ-

Ο κ. Δημήτρης Γερογιάννης, διευθύνων σύμβουλος της AEGEAN,

σεων το 2019.

ανέφερε σχετικά:

Πιο αναλυτικά, η Volotea ξεκινά φέτος 4 νέα δρομολόγια για

«Η πανδημία είχε σημαντικό αποτύπωμα και το 2021 , με τον

Αθήνα: Μπιλμπάο (από 29 Μαΐου, κάθε Παρασκευή & Δευτέρα),

Όμιλο όμως να καταφέρνει να ανακάμπτει σε σημαντικό βαθμό

Μπορντώ (από 31 Μαΐου, κάθε Σάββατο & Τρίτη), Νάντη (από 29

παρά τις έντονες μεταβολές κατά τη διάρκεια του έτους. Το 2021,

Μαΐου, κάθε Τετάρτη & Κυριακή) και Τορίνο (από 30 Μαΐου, κάθε

η AEGEAN αξιοποίησε αποτελεσματικά το δίκτυο και το στόλο

Παρασκευή & Δευτέρα). Ακόμη, ξεκινά 5 νέες πτήσεις: Ηράκλειο

της, ενίσχυσε την κεφαλαιακή της επάρκεια και υπήρξε ιδιαίτε-

– Ναντ,Μύκονος – Ναντ, Καλαμάτα – Βενετία, Σαντορίνη – Τορίνο

ρα ανταγωνιστική στη διαχείριση του κόστους της. Η σημαντική

και Ζάκυνθος – Ναντ.

ανάκαμψη ωστόσο που παρουσιάστηκε την περίοδο Ιουνίου-

Αξίζει να σημειωθεί ότι η Volotea απασχολεί στην Αθήνα περισ-

Οκτωβρίου διακόπηκε από την εμφάνιση της μετάλλαξης Όμι-

σότερους από 70 εργαζόμενους.

κρον, η οποία επηρέασε τη δραστηριότητα και τη ζήτηση από το

H Volotea θα επιχειρεί από Κεφαλονιά, Κέρκυρα, Ηράκλειο, Κάρ-

Νοέμβριο του 2021.

παθο, Κω, Μύκονο, Πρέβεζα, Ρόδο, Σάμο, Σαντορίνη, Σκιάθο,

Το 2022 ο κλάδος συνολικά αναμένει σημαντική ανάκαμψη ενώ

Θεσσαλονίκη και Ζάκυνθο και θα τα συνδέει σε αεροδρόμια σε

και η ζήτηση για το ελληνικό τουριστικό προϊόν δείχνει ιδιαί-

Κροατία, Γαλλία, Ιταλία και Ισπανία.

ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ |

23


Διεθνή Nέα

Euromonitor: Απώλειες 7 δισ. $ στον Τουρισμό, από τον ρωσο-ουκρανικό πόλεμο

Λαμβάνοντας υπόψη την κατάρρευση του ρωσικού και του ουκρανικού τουρισμού στο εγγύς μέλλον, ο παγκόσμιος εισερχόμενος τουρισμός θα υποστεί ζημίες ύψους 6,9 δισεκατομμυρίων

Τεράστιες απώλειες ύψους 7 δισεκατομμυρίων δολαρίων για τον

δολαρίων το 2022, με αποτέλεσμα μια πιθανή απώλεια 0,9%, που

παγκόσμιο Τουρισμό προβλέπει το Euromonitor International ως

θα επιβαρύνει το τουριστικό δυναμικό έως το 2026, αν και όλα

συνέπεια του ρωσο-ουκρανικού πολέμου.Ο τομέα των ταξιδιών

εξαρτώνται από το πόσο καιρό θα χρειαστεί για τη μετάβαση σε

και του τουρισμού όδευαν προς την ανάκαμψη το 2022, αφή-

μια ειρηνική λύση.

νοντας πίσω την πανδημία. Ωστόσο, η ενεργειακή κρίση και η

Ταξιδιώτες από αγορές μεγάλων αποστάσεων, όπως η Βόρεια

“εκτίναξη” του πληθωρισμού που επιδεινώνονται από τον πόλεμο

Αμερική, αναβάλλουν ήδη τα ταξίδια τους στην Ευρώπη, λόγω

στην Ουκρανία συνιστούν τις νέες απειλές, που θα καθυστερή-

της σύγκρουσης στην Ουκρανία, με την ανάγκη για μια ισχυρή

σουν την πολυπόθητη ανάκαμψη.

επικοινωνιακή εκστρατεία, που θα καθησυχάσει τους επισκέπτες

Σύμφωνα με το Μοντέλο Ταξιδιωτικών Προβλέψεων της

ότι η Ευρώπη είναι ασφαλής προορισμός.

Euromonitor International, η Ρωσία αντιπροσωπεύει το 1% των εξερχόμενων τουριστικών δαπανών, ύψους 9,1 δισεκατομμυρί-

Η πανδημία εξακολουθεί να εγκυμονεί πραγματικούς κινδύνους

ων δολαρίων το 2021. Η απώλεια των Ρώσων επισκεπτών, που

Παρά το γεγονός ότι ο πόλεμος επισκιάζει την ανάκαμψη του

πραγματοποιούν υψηλές δαπάνες, δεν θα “εκτροχιάσει” την ανά-

τουρισμού στην Ευρώπη, η πανδημία είναι αυτή που εξακολου-

καμψη, ωστόσο, θα γίνει έντονα αισθητή σε προορισμούς σε όλο

θεί να πλήττει περιοχές όπως η Ασία και ο Ειρηνικός και η Μέση

τον κόσμο, από την Ευρώπη και την Καραϊβική μέχρι την Τουρκία

Ανατολή και Αφρική. Η νέα παραλλαγή Omicron που εμφανίστη-

και την Ταϊλάνδη.

κε στα τέλη Νοεμβρίου 2021 προκάλεσε μεγάλη αναστάτωση και

Η μείωση των δαπανών για τον εξερχόμενο ρωσικό τουρισμό θα

ανησυχία- ωστόσο, ο αντίκτυπος αποδείχθηκε βραχύβιος. Χώρες

μπορούσε να τον οδηγήσει έως και 50% κάτω από τα επίπεδα του

όπως το Ηνωμένο Βασίλειο έχουν ήδη ανοίξει ξανά για τους δι-

2021, καθώς, ήδη, εφαρμόζονται οι δυτικές οικονομικές κυρώσεις,

πλά εμβολιασμένους ταξιδιώτες και έχουν άρει όλους τους περι-

το κλείσιμο του εναέριου χώρου και οι απαγορεύσεις πτήσεων.

ορισμούς, μεταβαίνοντας στο ενδημικό στάδιο και μαθαίνοντας

Οι προοπτικές για τις παγκόσμιες τουριστικές δαπάνες προβλέ-

να ζουν με τον ιό.

πουν αύξηση 92% το 2022, επιτυγχάνοντας ωστόσο το 45% των

Ωστόσο, με τα ποσοστά εμβολιασμού να διαμορφώνονται σε λί-

επιπέδων πριν από την πανδημία του 2019, και λειτουργώντας

γο πάνω από το 63% του παγκόσμιου πληθυσμού, υπάρχει ακόμη

πολύ κάτω από τη δυναμικότητά τους.

πολύς δρόμος μέχρι να επιτευχθεί ανοσία της αγέλης, λαμβάνοντας υπόψη τα χαμηλά ποσοστά εμβολιασμού στις αναδυόμενες χώρες. Βραχυπρόθεσμα, η Ασία είναι η τελευταία περιοχή που ανοίγει εκ νέου τον τουριστικό της τομέα, προτιμώντας να είναι προσεκτική όσον αφορά το άνοιγμα των συνόρων και την υποδοχή των διεθνών επισκεπτών, σε συνδυασμό με την πολυπλοκότητα των διαλειτουργικών συστημάτων υγείας ή την έλλειψή τους. Χώρες όπως η Κίνα συνεχίζουν να ακολουθούν αυστηρή πολιτική μηδενικού Covid-19, παρεμποδίζοντας την ανάκαμψη προορισμών όπως η Ταϊλάνδη, η οποία έχει αναπτύξει την προσέγγιση της σε

24 | ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ


δημοφιλείς τοποθεσίες όπως το Πουκέτ και το Κο Σαμούι, για να επιτρέψει μια ασφαλή και ελεγχόμενη στρατηγική επαναλειτουργίας. Ωστόσο, είναι πιθανό να παραμείνει αποκλεισμένη από την υπ’ αριθμόν ένα, υψηλής δαπάνης, κινεζική αγορά προέλευσης ταξιδιωτών, μέχρι τουλάχιστον τις αρχές του 2023. Επιπλέον, η ανισότητα των εμβολίων αποτελεί σημαντικό εμπόδιο για την επανέναρξη της λειτουργίας σε περιοχές όπως η Ασία και ο Ειρηνικός, όπου μόνο το 14,1% των οικονομιών χαμηλού εισοδήματος, σύμφωνα με το Our World in Data, έχει εμβολιαστεί, οδηγώντας σε ανάκαμψη δύο “ταχυτήτων” για τους έχοντες και τους μη έχοντες. Όπως αναφέρει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, κανείς δεν εί-

Σε αντίθεση με τις κρατήσεις της τελευταίας στιγμής που χαρα-

ναι ασφαλής μέχρι να είναι όλοι ασφαλείς από τον Covid-19. Η

κτήριζαν την πιο οξεία περίοδο της πανδημίας, οι πελάτες φέρο-

κραυγαλέα ανισότητα στη χορήγηση εμβολίων αποτελεί “αγκάθι”

νται τώρα να προγραμματίζουν τα ταξίδια τους μακροπρόθεσμα,

για τη βιώσιμη, τουριστική ανάκαμψη.

σύμφωνα με τον ίδιο. Ωστόσο, παρά τις ελπιδοφόρες προοπτικές, η TUI Ελβετίας ανα-

Μαγιόρκα, Αττάλεια και Κρήτη οι πρώτες επιλογές των Ελβετών

μένει το 2022 να είναι ένα μεταβατικό έτος για τις επιδόσεις της,

• Ρόδος και Κως στo top 10

καθώς τα ταξίδια σε πόλεις και τα πιο μακρινά ταξίδια δεν έχουν

Μαγιόρκα, Αττάλεια και Κρήτη είναι οι πρώτες επιλογές των Ελ-

επιστρέψει ακόμη στο επίπεδο πριν από την πανδημία του κορω-

βετών για τη φετινή τουριστική σεζόν, σύμφωνα με την TUI Ελ-

νοϊού. “Η ομαλοποίηση προβλέπεται να επέλθει το νωρίτερο το

βετίας, ενώ Ρόδος και Κως, βρίσκονται -μαζί με την Κρήτη- στο

2023”, είπε ο επικεφαλής της ελβετικής θυγατρικής του ομίλου

top 10 των κορυφαίων προορισμών για το Καλοκαίρι του 2022.

TUI, με έδρα τη Ζυρίχη.

Οι εξελίξεις αυτές ώθησαν στην TUI Ελβετίας να αυξήσει την χω-

Αναφερόμενος στην αύξηση των τιμών των καυσίμων και στον

ρητικότητα των πτήσεών της, προκειμένου να ανταποκριθεί στην

προβληματισμό που προκύπτει για τυχόν μετάβαση αυτού του

αύξηση της ζήτησης.

κόστους στο πακέτο διακοπών, ο επικεφαλής της TUI Ελβετίας δι-

Όπως δήλωσε ο διευθύνων σύμβουλος του tour operator, Philipp

ευκρίνισε ότι, όποιος έχει ήδη κάνει κράτηση για την πτήση του

von Czapiewski, μεσογειακοί προορισμοί όπως τα ελληνικά νησιά

δεν χρειάζεται να ανησυχεί για τις αυξημένες τιμές των καυσίμων.

Κρήτη, Ρόδος και Κως, αλλά και η Μαγιόρκα της Ισπανίας, όπως

“Μια επόμενη επιβάρυνση αποκλείεται από την TUI Ελβετίας”, ξε-

και η τουρκική Αττάλεια εμφανίζουν μια επίμονη θετική τάση για

καθάρισε ο von Czapiewski.

καθώς ο συνολικός όγκος της αναμένεται να είναι ελαφρώς χαμηλότερος από ό,τι το 2019, πριν από την πανδημική κρίση. Αυτό,

τις κρατήσεις καλοκαιρινών διακοπών. Ο πόλεμος στην Ουκρανία δεν φαίνεται να έχει επηρεάσει, τουλά-

Λίστες

χιστον προς το παρόν, τα σχέδια διακοπών των Ελβετών. “Μέχρι

Η κατάταξη των προορισμών, με βάση την ζήτηση των Ελβετών,

στιγμής δεν έχουμε παρατηρήσει αλλαγές στη συμπεριφορά των

σύμφωνα με την TUI SUISSE, έχει ως εξής:

κρατήσεων”, είπε ο επικεφαλής της TUI Ελβετίας, επισημαίνοντας πως οι προορισμοί γύρω από τη Μεσόγειο Θάλασσα είναι πολύ

Οι κορυφαίοι προορισμοί στη Μεσόγειο

δημοφιλείς για τις καλοκαιρινές διακοπές.

Μαγιόρκα

Ρόδος

Τενερίφη

Την ίδια στιγμή αυξημένη ζήτηση για κρατήσεις καταγράφεται

Αττάλεια

Χουργκάντα

Μάρσα Αλάμ

για την περίοδο του Πάσχα, ενώ τον Φεβρουάριο οι κρατήσεις

Κρήτη

Κύπρος

ήταν αυξημένες, σε σύγκριση με τις κρατήσεις του Φεβρουαρίου

Κως

Γκραν Κανάρι

2020, παραμονές της πανδημίας. Αναφερόμενος στην Ελλάδα ο von Czapiewski, είπε: “Σε επίπεδο

Κορυφαίοι μακρινοί προορισμοί

ομίλου, αναμένεται να διακινήσουμε περισσότερους από τρία

ΗΠΑ

Μεξικό

εκατομμύρια τουρίστες στην Ελλάδα φέτος“, υπογραμμίζοντας

Μαλδίβες

Ζανζιβάρη

πως στην περίπτωση που η πρόβλεψη αυτή αποδειχθεί σωστή,

Δομινικανή Δημοκρατία

Μαυρίκιος

ο όμιλος θα ξεπεράσει και πάλι το προ κρίσης επίπεδο των 2,8

Ντουμπάι

Σεϋχέλλες

εκατομμυρίων ταξιδιωτών το 2019.

Καναδάς

Ταϊλάνδη.

ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ |

25


Διεθνή Nέα

Η περίοδος χάριτος για τον μηδενικό συντελεστή ΦΠΑ ορίζεται για περίοδο πέντε ετών, διότι, σύμφωνα με εκτιμήσεις εμπειρογνωμόνων, κατά τη διάρκεια των πέντε πρώτων ετών λειτουργίας η ξενοδοχειακή επιχείρηση μπορεί να φθάσει στο σημείο λειτουργικής εξισορρόπησης. Σύμφωνα με την επικεφαλής του Υπουργείου Τουρισμού, η απόφαση αυτή, μαζί με τα μέτρα του εθνικού σχεδίου για τον τουρισμό, θα καταστήσει την τουριστική βιομηχανία πιο ανταγωνιστική, θα προσελκύσει νέους επενδυτές και θα λύσει ένα από τα βασικά προβλήματα του ρωσικού τουρισμού – την οξεία έλλειψη σύγχρονων ποιοτικών ξενοδοχείων. Επιπλέον, το μέτρο θα συμβάλει στη διατήρηση μιας ικανοποιητικής σχέσης ποιότητας-τιμής στον ξενοδοχειακό τομέα στην αγορά, τόνισε η Zarina Doguzova.

Μηδενικός ο ΦΠΑ στα ξενοδοχεία της Ρωσίας

Η σημασία του νέου μέτρου στήριξης Υπογραμμίζοντας τη σημασία του νέου μέτρου, η Rostourism σημειώνει ότι, η Ρωσία έχει σήμερα έναν από τους υψηλότερους

Μηδενίζεται ο συντελεστής ΦΠΑ για τα ξενοδοχεία και άλλες

συντελεστές ΦΠΑ στον κόσμο για τον τουρισμό και τη βιομηχα-

εγκαταστάσεις διαμονής στη Ρωσία, σύμφωνα με νόμο που υπέ-

νία φιλοξενίας – 20%. Ταυτόχρονα, όπως, λέει, στους ξενοδο-

γραψε ο Ρώσος πρόεδρος, Βλαντιμίρ Πούτιν, στις 26 Μαρτίου,

χειακούς οργανισμούς, το 100% της προστιθέμενης αξίας δια-

και ο οποίος θα τεθεί σε ισχύ σε ένα μήνα.

μορφώνεται απευθείας στον οργανισμό, οπότε η φορολογική

Στις 26 Μαρτίου, ο πρόεδρος της Ρωσίας υπέγραψε τον νόμο

επιβάρυνση από την καταβολή ΦΠΑ μετατρέπεται στην πραγ-

για τα φορολογικά μέτρα κατά της κρίσης για τη στήριξη της

ματικότητα σε φόρο κύκλου εργασιών. Η φορολογική επιβάρυν-

ρωσικής οικονομίας, στο πλαίσιο του οποίου εντάσσεται και

ση ξεπερνά έτσι το 30% των εσόδων, ενώ ο συνήθης συντελε-

το μέτρο για τα φορολογικά κίνητρα για τις ξενοδοχειακές επι-

στής στην τουριστική βιομηχανία είναι μικρότερος από 10,5%.

χειρήσεις.

“Αυτή η φορολογική επιβάρυνση κατέστησε τον ξενοδοχειακό

Ειδικότερα, ο νόμος θεσπίζει μηδενικό συντελεστή ΦΠΑ για τις

κλάδο μη ανταγωνιστικό σε σύγκριση με άλλους τομείς της οικο-

υπηρεσίες σε ξενοδοχεία και άλλες εγκαταστάσεις διαμονής

νομίας και όχι αρκετά ελκυστικό για τους επενδυτές. Για λόγους

(άρθρο 2, παράγραφοι 18-19). Το νέο πρότυπο θα τεθεί σε ισχύ

σύγκρισης τα τελευταία 10 χρόνια οι χώρες όπου ο τουρισμός

ένα μήνα μετά τη δημοσίευση του νόμου (δηλαδή στις 26 Απρι-

συμβάλλει σημαντικά στο ΑΕΠ, έχουν μειώσει σημαντικά τους

λίου 2022), αλλά όχι νωρίτερα από την 1η ημέρα της επόμενης

συντελεστές ΦΠΑ για τις ξενοδοχειακές επιχειρήσεις ή ακόμη

φορολογικής περιόδου ΦΠΑ.

και τους έχουν καταργήσει εντελώς”, τονίζει η Rostourism, ανα-

“Είναι σημαντικό ότι χάρη σε αυτήν την απόφαση, ο συντελε-

φέροντας το παράδειγμα της παγκόσμιας εμπειρίας.

στής μηδενίζεται τόσο για νέες ή ανακαινισμένες εγκαταστά-

Όπως επισημαίνει, ο μηδενικός συντελεστής ΦΠΑ για τα ξενο-

σεις, συμπεριλαμβανομένων των σχετικών δραστηριοτήτων,

δοχεία ισχύει στο Ισραήλ, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, τη Σι-

όσο και για ήδη υπάρχουσες ξενοδοχειακές επιχειρήσεις. Για ξε-

γκαπούρη και ορισμένες άλλες χώρες. Στην Κίνα, ο συντελεστής

νοδοχεία που λειτουργούν ήδη, ο μηδενικός συντελεστής ΦΠΑ

ΦΠΑ για τα ξενοδοχεία είναι 9%, στην Ευρωπαϊκή Ένωση, κατά

θα ισχύει έως τις 30 Ιουνίου 2027 (δηλαδή πέντε χρόνια). Για τις

μέσο όρο, 7-8% και στην Ταϊλάνδη 7%.

νέες εγκαταστάσεις και για τις εγκαταστάσεις που έχουν υπο-

Οι μηδενικοί ή μειωμένοι συντελεστές ΦΠΑ για τα ξενοδοχεία

στεί ανακαίνιση, ο μηδενικός συντελεστής ΦΠΑ θα ισχύει για

επέτρεψαν στις χώρες αυτές να ενισχύσουν σημαντικά την

πέντε χρόνια από την ημερομηνία έναρξης λειτουργίας”, εξηγεί

επενδυτική δραστηριότητα στον τουρισμό, σύμφωνα με την

η Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Τουρισμού της Ρωσίας, Rostourism.

Rostourism. Ως αποτέλεσμα, το εισόδημα των τουριστικών επι-

Η περίοδος χάριτος για τον μηδενικό συντελεστή ΦΠΑ ορίζεται

χειρήσεων αυξήθηκε, δημιουργήθηκαν νέες θέσεις εργασίας

για περίοδο πέντε ετών, διότι, σύμφωνα με εκτιμήσεις εμπειρο-

και, κατά συνέπεια, αυξήθηκε η είσπραξη φόρων από τον τουρι-

γνωμόνων, κατά τη διάρκεια των πέντε πρώτων ετών λειτουρ-

στικό τομέα. “Με άλλα λόγια, αυτό το μέτρο στήριξης είχε πολ-

γίας η ξενοδοχειακή επιχείρηση μπορεί να φθάσει στο σημείο

λαπλασιαστικά οφέλη για την οικονομία”, καταλήγει η ρωσική

λειτουργικής εξισορρόπησης.

Υπηρεσία Τουρισμού.

26 | ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ


Trip Advisor: Ρόδος και Σαντορίνη στους… μοδάτους προορισμούς στον κόσμο Η Μαγιόρκα αναδεικνύεται στον Best of the Best προορισμό για το 2022 στα Travellers’ Choise της TripAdvisor, στα οποία η Ελλάδα έχει παρουσία με δύο προορισμούς, τα δημοφιλή νησιά της Ρόδου και της Σαντορίνης. Από λιγότερο γνωστές πόλεις και νέες… αφίξεις μέχρι καθιερωμένες προτάσεις για απόδραση, η TripAdvisor, παρουσιάζει τους προορισμούς που γίνονται ολοένα και πιο γνωστοί και αγαπητοί στον κόσμο, με τα “ηνία” να κερδίζει η ισπανική Μαγιόρκα, την οποία η ιστοσελίδα αναφέρει ως “ονειρεμένο νησιωτικό προορισμό στη Μεσόγειο”. Στη δεύτερη θέση ακολουθεί το Κάιρο της Αιγύπτου, η πόλη των Χιλίων Μιναρέδων. Ωστόσο, η TripAdvisor διευκρινίζει ότι η σχε-

Αμερικής προς την Ευρώπη, ενώ, παράλληλα, οι αερομεταφο-

τική λίστα δημιουργήθηκε προτού οι πολιτικές αναταραχές ωθή-

ρείς δείχνουν να μπορούν να “αντιμετωπίσουν” τις υψηλές τιμές

σουν αρκετές χώρες να εκδώσουν ταξιδιωτικές προειδοποιήσεις

των καυσίμων, τουλάχιστον επί του παρόντος, αλλά δεν φαίνο-

για την Αίγυπτο. Και συμβουλεύει τους ταξιδιώτες εάν σχεδιά-

νται διατεθειμένοι να συνεχίσουν να το κάνουν, εάν οι αυξήσεις

ζουν κάποιο ταξίδι στην Αίγυπτο αυτήν την περίοδο, να λάβουν

συνεχιστούν.

υπόψη τους κινδύνους που ενέχει και να ελέγξουν για τυχόν ταξι-

Αυτά επιβεβαίωσε ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της

διωτικές προειδοποιήσεις της κυβέρνησης της χώρας τους.

Delta Air Lines, Ed Bastian, κατά τη διάρκεια γεύματος του

Στην τρίτη θέση συναντάται το νησί της Ρόδου, με την καλά δι-

Aviation Club στο Λονδίνο, διευκρινίζοντας, ωστόσο, ότι η αύ-

ατηρημένη Μεσαιωνική πόλη, τα υψηλής ποιότητας ξενοδοχεία,

ξηση των τιμών των καυσίμων “θα πρέπει κάποια στιγμή να επι-

τις παραλίες, τα γραφικά χωριά και τους αρχαιολογικούς χώρους.

βαρύνει τους πελάτες”.

Την πρώτη πεντάδα συμπληρώνουν το Τουλούμ στο Μεξικό και

Ερωτηθείς αν οι Αμερικανοί ταξιδιώτες ανησυχούν για τα ταξί-

το Ντουμπρόβνικ στην Κροατία.

δια τους στην Ευρώπη λόγω του πολέμου, ο κ. Bastian δήλωσε

Ακολουθούν η Ίμπιζα στις Βαλεαρίδες νήσους, το Νατάλ στη

πως δεν φαίνεται κάτι τέτοιο, με βάση τις κρατήσεις στην Delta

Βραζιλία, η Αρούσα στην Τανζανία, η Γκιόρεμε στην Τουρκία, μία

Air Lines.

πόλη, όπως αναφέρει χαρακτηριστικά η TripAdvisor, “λαξευμένη

“Δεν έχουμε δει καμία απολύτως επίπτωση κρατήσεων στους

κυριολεκτικά σε ηφαιστειογενή βράχο” και το Top 10 ολοκληρώ-

Αμερικανούς ταξιδιώτες στην Ευρώπη”, ανέφερε. Για να προσθέ-

νεται με το νησί της Σαντορίνης, που σύμφωνα με την ιστοσελί-

σει: “Την Τρίτη, της περασμένης εβδομάδας, η Delta σημείωσε

δα, “εκπέμπει μια διαφορετική, αλλά εξίσου θελκτική γοητεία,

τον υψηλότερο αριθμό κρατήσεων στην ιστορία της και την επο-

που οφείλει εν μέρει στη γεωγραφική της ιδιομορφία”.

μένη τον δεύτερο υψηλότερο”.

Στη συνέχεια, τη σχετική λίστα με τους Best of the Best προορι-

Ο κ. Bastian δήλωσε ότι η ζήτηση διατηρήθηκε παρά την αύξηση

σμούς της TripAdvisor συμπληρώνουν το Παρατί, στη Βραζιλία,

της τιμής των καυσίμων, σημειώνοντας, ωστόσο ότι, η Delta δεν

η Αρούμπα, το Σπλιτ στην Κροατία, η Πλάγια Ντελ Κάρμεν στο

έχει κάνει αντιστάθμιση κινδύνου, όπως κανένας από τους μεγά-

Μεξικό, η Χαβάη, το Λούξορ στην Αίγυπτο, η Δομινικανή Δημο-

λους αερομεταφορείς των ΗΠΑ, οπότε πρέπει αυτή η αύξηση να

κρατία, το Τσάρλεστον στη Νότια Καρολίνα, ο Άγιος Μαρτίνος, το

μετακυλήσει στην αγορά.

Βόρειο Μαλέ στις Μαλδίβες, η Ζανζιβάρη και η Λα Φορτούνα ντε

“Υπάρχει μεγάλη ανεκπλήρωτη ζήτηση και οι πελάτες αποδέχο-

Σαν Κάρλος στην Κόστα Ρίκα.

νται υψηλότερες τιμές. Η τιμή του πετρελαίου ήταν στα 100 δολάρια το βαρέλι για αρκετά χρόνια και, όμως, δεν είχαμε κάποιο

Ρεκόρ κρατήσεων των Αμερικανών σε ταξίδια στην Ευρώπη

πρόβλημα”, πρόσθεσε.

• Ο πόλεμος στην Ουκρανία δεν έχει ακόμη αντίκτυπο στη

λέγοντας: “Βλέπουμε πολύ καλά σημάδια παρά τον πόλεμο στην

ζήτηση

Ουκρανία. Οι κρατήσεις μας αυτή τη στιγμή έχουν επιστρέψει

Ο πόλεμος στην Ουκρανία δεν έχει μέχρι στιγμής καμία επίπτωση

στα επίπεδα του 2019 στην [υπερατλαντική] κοινοπραξία.

στην ροή των κρατήσεων ταξιδιών από τις Ηνωμένες Πολιτείες

“Η τιμή των καυσίμων βρίσκεται σε υψηλό 10ετίας και μια υψη-

Με τον κ. Bastian συμφώνησε και ο διευθύνων σύμβουλος της Virgin Atlantic, υπερατλαντικού εταίρου της Delta, Shai Weiss,

ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ |

27


Διεθνή Nέα

ακτές της Ερυθράς Θάλασσας, στην Χουργκάντα ​​και στο Σαρμ Ελ Σέιχ, ενώ αρμόδιος αξιωματούχος είπε: «Η πτώση είναι πολύ σημαντική και σαφής το τελευταίο διάστημα. Ειδικά στο Σαρμ Ελ Σέιχ, λόγω της αναστολής των πτήσεων της Ρωσίας, της Ουκρανίας και της Λευκορωσίας, τα ποσοστά πληρότητας κινούνται πέριξ του 35% τοις εκατό, από υψηλότερα του 60% που ήταν τον ο Ιανουάριο 2022, ενώ μεταξύ 40 και 45% κινούνται στη Χουργκάντα». Σημειώνεται ότι οι Ρώσοι και Ουκρανοί τουρίστες αντιπροσώπευαν περίπου το 70% του συνόλου των τουριστών που φιλοξενήθηκαν από την πόλη του Σαρμ Ελ Σέιχ τους τελευταίους πέντε μήνες. Σύμφωνα με την Ουκρανική Κρατική Υπηρεσία Τουρισμού, ο αριθμός των τουριστικών ταξιδιών που πραγματοποίησαν οι πολίτες της χώρας στο εξωτερικό το 2021 ανήλθε σε περίπου 14,7 εκατομμύρια. Η Τουρκία φιλοξενεί τους περισσότερους Ουκραλή τιμή καυσίμων δεν είναι καλή για τον κλάδο. Έχει σημαντικό

νούς με 28 τοις εκατό, με την Αίγυπτο στη δεύτερη θέση με 21

αντίκτυπο, οπότε σημαίνει ότι πρέπει να επανεξετάσουμε την

τοις εκατό, ή περίπου 3 εκατομμύρια τουρίστες.

τιμολόγησή μας”, είπε ο κ. Weiss.

Πάνω από 3 εκατομμύρια Ρώσοι ταξιδιώτες συνεισέφεραν περί-

Και οι δύο επικεφαλής των αεροπορικών εταιριών προέβλεψαν

που 3,5 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως στα τουριστικά έσοδα

ότι τα επαγγελματικά ταξίδια θα επιστρέψουν, με τον κ. Bastian

στην Αίγυπτο, που αντιπροσωπεύουν το 33 τοις εκατό του συ-

να λέει: “Τα εταιρικά μας ταξίδια έχουν ήδη επιστρέψει κατά 60%,

νολικού τουριστικού εισοδήματος της Αιγύπτου. Αυτό καταγρά-

με τις ΗΠΑ να βρίσκονται σε υψηλότερο επίπεδο από την Ευρώ-

φηκε πριν από τη συντριβή του ρωσικού αεροσκάφους Metrojet

πη ή διεθνώς. Μπορείτε να βρείτε τόσους λόγους για τους οποί-

πάνω από το Σινά στα τέλη Οκτωβρίου 2015 που στη συνέχεια

ους τα επαγγελματικά ταξίδια θα μπορούσαν να ενισχυθούν τα

είχε ως αποτέλεσμα τη μείωση των αριθμών, σύμφωνα με στοι-

επόμενα χρόνια όσο και να παρεμποδιστούν. Όλοι αναφερόμα-

χεία του υπουργείου Τουρισμού.

στε πίσω στο 2019 ως σημείο αναφοράς, αλλά πιστεύουμε ότι η

Ο Πρόεδρος Abdel Fattah El-Sisi και ο Ρώσος Πρόεδρος Βλαντι-

οικονομία θα είναι σημαντικά μεγαλύτερη”.

μίρ Πούτιν συμφώνησαν τον Μάιο του 2021 να αποκαταστήσουν

“Τα εταιρικά ταξίδια συνολικά έχουν φτάσει στο 50% του επιπέ-

τις ρωσικές πτήσεις προς την Αίγυπτο.

δου του 2019, πολύ πιο μπροστά από αυτό που περιμέναμε., κα-

Ο Elhamy El-Zayat, πρώην επικεφαλής της Αιγυπτιακής Ομο-

θώς είχαμε προβλέψει ότι θα επιστρέψουν στα επίπεδα του 2019

σπονδίας Τουριστικών Επιμελητηρίων, αναφέρθηκε στα τοπικά

περίπου το 2024”, πρόσθεσε ο κ. Weiss.

μέσα ενημέρωσης ότι οι δυτικοευρωπαϊκές χώρες αποτελούν πάνω από το ήμισυ του συνόλου των εισερχόμενων τουριστών

Οι Αιγύπτιοι ψάχνουν να “αντικαταστήσουν” τους Ρώσους τουρίστες | Στο 35% από 60% οι πληρότητες Μεγάλο πλήγμα στον αιγυπτιακό Τουρισμό, έχει προκαλέσει ο πόλεμος στην Ουκρανία, καθώς Ρώσοι και Ουκρανοί είχαν από τα μεγαλύτερα ποσοστά μεταξύ των εθνικοτήτων που επιλέγουν την Αίγυπτο για τις διακοπές τους. Στο πλαίσιο αυτό, αιγυπτιακές τουριστικές εταιρείες έχουν αποδυθεί σε έναν αγώνα δρόμου σε αγορές του εξωτερικού, προκειμένου να ανεβάζουν τις πληρότητες που έχουν πέσει δραματικά. Σύμφωνα με την Αιγυπτιακή Ομοσπονδία Τουριστικών Επιμελητηρίων η στόχευση είναι σε ταξιδιώτες με υψηλές δαπάνες για να αντισταθμιστούν οι μειωμένοι αριθμοί που καταγράφονται στις

28 | ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

ετησίως.


Σητείας 8 & Μεσολογγίου, 144 51 Μεταμόρφωση Τ. 210 211 7676 | F. 210 211 7677 Email: msales@ksd.gr | www.ksd.gr www.ksdamenities.gr | money-tourism.gr

KSDAMENITIES

No. : 20001190000952

No. : 20403190000955

No. : 20051190000953


Συνέντευξη στον Κωνσταντίνο Στ. Δεριζιώτη


Η έξοδος από αυτή την κρίση περνά μέσα από γενναίες αποφάσεις και τολμηρές μεταρρυθμίσεις • Βασικός πυλώνας της χώρας είναι και θα παραμείνει ο Τουρισμός • Λελογισμένη αύξηση στον κατώτατο μισθό Η άμβλυνση της εποχικότητας, η χωρική επέκταση της τουριστικής δραστηριότητας σε περισσότερες περιφέρειες της χώρας, η αύξηση της μέσης δαπάνης και της διάρκειας παραμονής κάθε επισκέπτη, αλλά και η υλοποίηση βιώσιμων επενδύσεων, που αναβαθμίζουν την εμπειρία του επισκέπτη, είναι τα κρίσιμα στοιχεία στα οποία θα κριθεί η εθνική στρατηγική για την αναβάθμιση του ελληνικού τουριστικού προϊόντος και η αειφόρος και βιώσιμη διαχείριση των ελληνικών προορισμών, τονίζει σε συνέντευξή του στο ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ, ο πρόεδρος του ΕΒΕΑ Γιάννης Μπρατάκος, ο οποίος υπογραμμίζει με νόημα ότι η έξοδος από αυτή την κρίση περνά μέσα από γενναίες αποφάσεις και τολμηρές μεταρρυθμίσεις. Επιτυχημένος επιχειρηματίας, πολιτικό ον, συνδικαλιστής και με ευρεία συμμετοχή στα κοινά, ο πρόεδρος του ΕΒΕΑ, έχει προσδώσει ένα νέο αέρα στο μεγαλύτερο Επιμελητήριο της χώρας, με σειρά πρωτοβουλιών, σε όλα τα επίπεδα και όχι μόνο τα οικονομικά, με δράσεις εξωστρέφειας και με «ακροατήριο» την Κοινωνία και όχι κάποια -μικρά- κομμάτια της. Αναφερόμενος στον ελληνικό Τουρισμό, υπογραμμίζει εμφατικά ότι «…ο τουρισμός έχει στηρίξει την ελληνική οικονομία στις πιο σκοτεινές περιόδους της. Είναι και θα παραμείνει στρατηγικός πυλώνας ανάπτυξης και εξωστρέφειας», σημειώνοντας ωστόσο ότι «Από την άλλη, οι κρίσεις που βιώνουμε τα τελευταία χρόνια, επιβεβαιώνουν την ανάγκη να επιδιώξουμε ένα περισσότερο διαφοροποιημένο αναπτυξιακό μείγμα, με στρατηγική ενίσχυση νέων, δυναμικών και εξωστρεφών παραγωγικών κλάδων, πέραν του τουρισμού. Κλάδων όπως είναι η πράσινη οικονομία, οι νέες τεχνολογίες, η μεταποίηση, ο αγροτοδιατροφικός τομέας, η εφοδιαστική αλυσίδα, τα service centers κ.ά.. Τα κονδύλια που έχει εξασφαλίσει η χώρα μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης και του νέου ΕΣΠΑ, είναι μια μεγάλη ευκαιρία να κινηθούμε ταχύτερα σε αυτή την κατεύθυνση. Να κινητοποιήσουμε περισσότερες επενδύσεις, οι οποίες διευρύνουν τις παραγωγικές και αναπτυξιακές δυνατότητες της χώρας». Ο κ. Μπρατάκος δεν παραλείπει να αναφερθεί στην λειτουργία του ΓΕΜΗ το οποίο θεωρεί ορόσημο στο επιχειρηματικό γίγνεσθαι, ενώ λέει για το ΕΒΕΑ ότι «…στόχος μας είναι να βοηθήσουμε τις ελληνικές επιχειρήσεις, ώστε να πρωταγωνιστήσουν στην αλλαγή σελίδας, που επιχειρεί η χώρα. Θέλουμε να προωθήσουμε ένα ευνοϊκότερο οικοσύστημα, που επιτρέπει στις επιχειρήσεις να βρεθούν στην κόψη του κύματος των αλλαγών που συντελούνται στην ελληνική και στην παγκόσμια οικονομία. Θέλουμε να είμαστε ένα Επιμελητήριο που προσθέτει αξία στα μέλη του, μέσα από χρήσιμες ανταποδοτικές υπηρεσίες, ειδικά για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Θέλουμε να είμαστε πρωτοπόροι στον ψηφιακό μετασχηματισμό της χώρας και της οικονομίας. Θέλουμε, παράλληλα, να ασκούμε ενεργά και εποικοδομητικά το ρόλο του θεσμικού συμβούλου της Πολιτείας: υποστηρίζοντας προτάσεις καινοτόμες, τεκμηριωμένες και τεχνικά ολοκληρωμένες». Τέλος για το θέμα της αύξησης του κατώτατου μισθού υπογραμμίζει: «Κάτω από τις παρούσες συνθήκες, είναι αναγκαία μια λελογισμένη αύξηση του κατώτατου μισθού, προκειμένου να στηριχθεί το διαθέσιμο εισόδημα των εργαζομένων και κυρίως των χαμηλόμισθων, απέναντι στις πληθωριστικές πιέσεις». Το πλήρες κείμενο της συνέντευξης του προέδρου του ΕΒΕΑ έχει ως εξής: ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ |

31


Συνέντευξη

Πως βλέπετε να διαμορφώνεται η κατάσταση συνολικά στην Oικονομία; Την τελευταία δεκαετία η Ελλάδα έχει αντιμετωπίσει πρωτοφανείς κρίσεις και μετά την έξοδο από τα μνημόνια προέκυψαν κορονοϊός και τώρα η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία δημιούργησε νέες προκλήσεις για το σύνολο των ευρωπαϊκών οικονομιών. Όπως προειδοποίησε πριν λίγες ημέρες η επικεφαλής της ΕΚΤ, κ. Κριστίν Λαγκάρντ, τους επόμενους μήνες ο πληθωρισμός θα είναι υψηλότερος και η ανάπτυξη χαμηλότερη σε όλη την Ευρώπη, ενώ όσο διαρκεί ο πόλεμος, το κόστος θα είναι υψηλότερο και είναι πιθανό να οδηγηθούμε σε δυσμενέστερα σενάρια. Η Ελλάδα σαφώς επηρεάζεται από το αρνητικό διεθνές περιβάλλον. Εδώ και μήνες, το κόστος των ανατιμήσεων στην ενέργεια, στις πρώτες ύλες και σε βασικά αγαθά γίνεται όλο και πιο δυσβάσταχτο για τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά. Αν και είναι νωρίς για να γίνουν εκτιμήσεις,

επιχειρήσεις συνεχίζουν να δίνουν τη μάχη τους.

αναμένουμε σίγουρα ότι θα υπάρξει επίπτωση στο ρυθμό ανάπτυξης

Είναι αυτονόητο ότι σε αυτή τη μάχη χρειάζονται στήριξη - ιδιαίτε-

για φέτος. Δεν πρέπει, επίσης, να ξεχνάμε ότι η χώρα μας παραμένει

ρα οι μικρομεσαίες και πλέον ευάλωτες στην κρίση επιχειρήσεις. Η

περισσότερο ευάλωτη στις εξωτερικές πιέσεις, κυρίως γιατί επιβαρύ-

κυβέρνηση έχει λάβει μέχρι τώρα μια σειρά από στοχευμένα μέτρα,

νεται από ένα υψηλό δημόσιο χρέος. Κι αυτό δημιουργεί κινδύνους, με

τα οποία θα πρέπει να διατηρηθούν για όσο διάστημα απαιτηθεί. Και

δεδομένη την επικείμενη άνοδο των επιτοκίων και το γεγονός ότι τα

βεβαίως θα πρέπει να εξεταστούν και οι δυνατότητες για περισσότε-

ομόλογα της χώρας δεν διαθέτουν ακόμα επενδυτική βαθμίδα.

ρες ακόμη παρεμβάσεις – όπως για παράδειγμα η ρύθμιση των 120

Η δύσκολη πρόκληση, λοιπόν, για την κυβέρνηση είναι να λάβει

δόσεων – πάντα όμως στο πλαίσιο της δημοσιονομικής υπευθυνό-

επαρκή μέτρα, για να περιορίσει τις επιπτώσεις από την εκτίναξη των

τητας, ώστε να μην μπούμε ξανά σε περιπέτειες.

τιμών και να στηρίξει τους πλέον ευάλωτους, παραμένοντας ταυτόας. Πρέπει να συνεχίσει να δίνει το σωστό μήνυμα στις αγορές, ώστε

Προ των πυλών υπάρχει και η νέα και σημαντική αύξηση του κατώτατου μισθού. Το σχόλιό σας;

εντός του 2023 η χώρα να αποκτήσει επενδυτική βαθμίδα και να δι-

Κάτω από τις παρούσες συνθήκες, είναι αναγκαία μια λελογισμένη

ασφαλίσει βιώσιμο κόστος δανεισμού, για το κράτος, τις επιχειρήσεις

αύξηση του κατώτατου μισθού, προκειμένου να στηριχθεί το δια-

και τα νοικοκυριά.

θέσιμο εισόδημα των εργαζομένων και κυρίως των χαμηλόμισθων,

Βεβαίως, υπάρχουν και λόγοι αισιοδοξίας: Το 2021 ήταν μια χρονιά

απέναντι στις πληθωριστικές πιέσεις.

δυναμικής ανάκαμψης για την οικονομία, ενώ έχουμε μπροστά μας

Βεβαίως, η αύξηση αυτή πρέπει να λαμβάνει υπόψη τις δυνατότητες

και την ευκαιρία της αξιοποίησης των πόρων του Ταμείου Ανάκαμ-

των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και των επιχειρήσεων που δραστηρι-

ψης και του νέου ΕΣΠΑ. Τα κεφάλαια αυτά, μπορούν να γίνουν μο-

οποιούνται σε ιδιαίτερα εξωστρεφείς κλάδους. Είναι σημαντικό το κό-

χλός για την τόνωση της οικονομικής δραστηριότητας, αλλά κυρίως

στος εργασίας να διατηρηθεί σε επίπεδα που δεν υποβαθμίζουν την

να δημιουργήσουν προϋποθέσεις για ταχύτερη και διατηρήσιμη

ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας, αλλά και να αποφευχθεί

ανάπτυξη την επόμενη μέρα.

ένας φαύλος κύκλος μισθολογικών αυξήσεων και πληθωρισμού.

χρονα προσανατολισμένη στο στόχο της δημοσιονομικής ισορροπί-

Παράλληλα, θα πρέπει να συνεχιστούν τα βήματα που έχουν γίνει

Υπάρχει μια πολύ μεγάλη αύξηση του κόστους λειτουργίας των επιχειρήσεων. Τι μέτρα πρέπει να ληφθούν; Θα έχουμε μαζικά «λουκέτα»;

μέχρι τώρα, με σκοπό τη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών για τους μισθωτούς και τις επιχειρήσεις, ώστε να ενισχυθεί περαιτέρω το διαθέσιμο εισόδημα των εργαζομένων.

Η εκτίναξη του κόστους της ενέργειας επηρεάζει όλους τους κλάκόστος παραγωγής και μεταφοράς, μέχρι το κόστος λειτουργίας, ενώ

Ποια είναι η εκτίμησή σας για την φετινή τουριστική περίοδο; Πότε πιστεύετε ότι θα επιστρέψουμε στα μεγέθη του 2019;

παράλληλα η μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος των πολιτών έχει

Η φετινή χρονιά ξεκίνησε με ιδιαίτερα υψηλές προσδοκίες για τον

άμεσο αντίκτυπο στους τζίρους. Παρά τις δυσκολίες, όμως, θεωρώ

τουρισμό, με την πανδημία να βρίσκεται σε ύφεση και τις προκρατή-

υπερβολικές τις προβλέψεις για «μαζικά λουκέτα». Σύμφωνα με τα

σεις να κινούνται ήδη στα επίπεδα του 2019. Η κατάσταση που έχει

στοιχεία του ΓΕΜΗ – για το ΕΒΕΑ, αλλά και για την υπόλοιπη χώρα

δημιουργηθεί, εξαιτίας της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία και

– οι επιχειρήσεις που άνοιξαν ήταν συντριπτικά περισσότερες από

της ανόδου του πληθωρισμού, σαφώς ανατρέπει τα δεδομένα. Είναι

αυτές που έκλεισαν. Το περιβάλλον είναι αντίξοο, αλλά οι ελληνικές

όμως νωρίς ακόμη για να γίνουν εκτιμήσεις, ως προς την επίπτωση

δους και κάθε πτυχή της επιχειρηματικής δραστηριότητας: από το

32 | ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ


«Χρειάζεται να υλοποιήσουμε μια εθνική στρατηγική για την αναβάθμιση του ελληνικού τουριστικού προϊόντος και βεβαίως για την αειφόρο και βιώσιμη διαχείριση των ελληνικών προορισμών. Στόχος δεν είναι μόνο η αύξηση των αφίξεων, αλλά κυρίως των εσόδων και της προστιθέμενης αξίας που παράγεται από τον τουρισμό, για την εθνική αλλά και για τις τοπικές οικονομίες»

Στο ΕΒΕΑ θέλουμε να λειτουργούμε ως υπεύθυνο και ενεργό μέλος

που θα έχει σε επίπεδο έτους.

επεκτείνονται στη διαχείριση μακροπρόθεσμων συστημικών προ-

Η έκθεση της χώρας στη ρωσική αγορά είναι σχετικά περιορισμένη,

βλημάτων, στην οικοδόμηση νέων δυνατοτήτων στους ανθρώπους

υπάρχει ωστόσο προβληματισμός για την πορεία των αφίξεων από

και στις τοπικές κοινωνίες, στην ενδυνάμωση των πλέον ευάλωτων

μεγάλες ευρωπαϊκές αγορές, με δεδομένες τις πληθωριστικές πιέσεις

και στην καταπολέμηση των ανισοτήτων. Σημείο αναφοράς σε αυτή

και τη μείωση της αγοραστικής δύναμης των καταναλωτών.

την προσπάθεια είναι ο κύκλος δράσεων ΕΒΕΑ Talks, που έχει στόχο

Όλα αυτά μένει να τα δούμε στο επόμενο διάστημα. Το θετικό είναι ότι

να κινητοποιήσει τις επιχειρήσεις στο θέμα της ενσωμάτωσης ατό-

η Ελλάδα έχει χτίσει τα τελευταία χρόνια ένα ιδιαίτερα ελκυστικό προ-

μων από ευπαθείς κοινωνικά ομάδες. Ανάλογες πρωτοβουλίες θα

φίλ και μια δυναμική ως προς τις αφίξεις, που δύσκολα θα αντιστραφεί.

υλοποιήσουμε και σε άλλους θεματικούς άξονες.

της κοινωνίας, συμμετέχοντας στην αντιμετώπιση κοινών προβλημάτων και εκφράζοντας μια νέα, περισσότερο σύγχρονη, υπεύθυνη και βιώσιμη επιχειρηματική κουλτούρα. Μια κουλτούρα που συμβάλει στη δημιουργία οικονομικής, αλλά και κοινωνικής αξίας, στην πρόοδο και την ευημερία του συνόλου. Σε αυτό το πλαίσιο, επιδιώκουμε μέσα από τις δράσεις μας να διευρύνουμε την έννοια της Εταιρικής Υπευθυνότητας, ώστε να γίνει πεδίο ανάδειξης καινοτόμων ιδεών και πρακτικών. Πρακτικών που δεν περιορίζονται στο επίπεδο της «εταιρικής φιλανθρωπίας», αλλά

Εφόσον, λοιπόν, το περιβάλλον εξομαλυνθεί στο επόμενο διάστημα, μπορούμε να αναμένουμε μια ακόμη καλή τουριστική χρονιά φέτος.

Πως θα βγούμε από την κρίση και θα οδεύσουμε σε αναπτυξιακό κανάλι για την Οικονομία; Ποιες είναι οι διαρθρωτικές παρεμβάσεις που είναι κρίσιμης σημασίας για εσάς;

Ποια είναι η γνώμη σας για την ακολουθούμενη, εθνική, τουριστική πολιτική, και ποιο θεωρείται ως το ιδανικό τουριστικό μοντέλο, που θα μπορούσε να διασφαλίσει ένα βιώσιμο κοινωνικό-οικονομικό περιβάλλον για τον ελληνικό Τουρισμό; Σε μια εποχή όπου ο κλάδος του Τουρισμού μετασχηματίζεται πα-

Η έξοδος από αυτή την κρίση περνά μέσα από γενναίες αποφάσεις

γκοσμίως, με την εξέλιξη της ψηφιακής τεχνολογίας, με την ανάδειξη

και τολμηρές μεταρρυθμίσεις. Και όχι από την επιστροφή στο λαϊκι-

νέων αγορών, αλλά και νέων προκλήσεων και κινδύνων, όπως είναι η

σμό και στις ανούσιες αντιπαραθέσεις. Πέρα από τη στοχευμένη στή-

κλιματική αλλαγή, οι πανδημίες, κ.ά.. Μέσα σε αυτό το περιβάλλον εί-

ριξη των ευάλωτων νοικοκυριών και των επιχειρήσεων, θα πρέπει να

ναι απαραίτητη η προσαρμογή του τουριστικού μοντέλου της χώρας.

δοθεί έμφαση σε συγκεκριμένες προτεραιότητες.

Χρειάζεται να υλοποιήσουμε μια εθνική στρατηγική για την ανα-

Χρειάζονται γενναίες αποφάσεις στον τομέα της ενέργειας, ώστε να

βάθμιση του ελληνικού τουριστικού προϊόντος και βεβαίως για την

εξασφαλίσουμε χαμηλότερες τιμές για τα νοικοκυριά και τις επιχει-

αειφόρο και βιώσιμη διαχείριση των ελληνικών προορισμών. Στόχος

ρήσεις, αλλά και μια πιο ανταγωνιστική εγχώρια παραγωγή. Χρειάζε-

δεν είναι μόνο η αύξηση των αφίξεων, αλλά κυρίως των εσόδων και

ται να εστιάσουμε στην έγκαιρη και αποτελεσματική αξιοποίηση των

της προστιθέμενης αξίας που παράγεται από τον τουρισμό, για την

πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης και του νέου ΕΣΠΑ – με ιδιαίτερη

εθνική αλλά και για τις τοπικές οικονομίες.

έμφαση στην κινητοποίηση και την υποστήριξη των μικρομεσαίων

Πρόκειται για ένα στόχο που περνά μέσα από την άμβλυνση της επο-

επιχειρήσεων της χώρας.

χικότητας και τη χωρική επέκταση της τουριστικής δραστηριότητας

Χρειάζεται να συνεχιστούν οι θετικές παρεμβάσεις, για την περαιτέ-

σε περισσότερες περιφέρειες της χώρας, μέσα από την αύξηση της

ρω σταδιακή μείωση της φορολογίας για τις επιχειρήσεις και τα με-

μέσης δαπάνης και της διάρκειας παραμονής κάθε επισκέπτη, αλλά

σαία εισοδήματα, για τη μείωση του μη μισθολογικού κόστους της

και μέσα από την κινητοποίηση βιώσιμων επενδύσεων, που αναβαθ-

εργασίας, για την επιτάχυνση του φορολογικού μετασχηματισμού

μίζουν την εμπειρία του επισκέπτη.

της φορολογικής διοίκησης. Και βέβαια, θα πρέπει να επιταχυνθούν

Όλα αυτά θα πρέπει να επιδιωχθούν στο πλαίσιο ενός μακρόπνοου

οι μεταρρυθμίσεις σε τομείς καίριους για την ανάπτυξη και την ποι-

εθνικού σχεδιασμού, που θα επιτρέψει τη μετάβαση από το εν πολ-

ότητα ζωής του πολίτη: στη Δημόσια Διοίκηση, στη Δικαιοσύνη, στο

λοίς, αυτοσχέδιο – έως και άναρχο – μοντέλο του παρελθόντος, σε

Ασφαλιστικό Σύστημα, στην Υγεία και στην Παιδεία.

ένα νέο, περισσότερο οργανωμένο και συνεκτικό υπόδειγμα. Ένα μοντέλο που θα επιτρέπει σε κάθε περιφέρεια της χώρας να διαμορ-

Το ΕΒΕΑ έχει επιδοθεί σε μια προσπάθεια εξωστρέφειας με σαφείς και συγκεκριμένες πρωτοβουλίες, όχι μόνο στην Οικονομία, αλλά και στην Κοινωνία. Τι θέλετε να κάνετε, ποιες είναι οι επιδιώξεις σας;

φώνει το δικό της προϊόν, τη δική της αλυσίδα αξίας, ανάλογα με τα συγκριτικά της πλεονεκτήματα. Αλλά πάντα με όρους βιωσιμότητας, ποιότητας, ανταγωνιστικότητας, καινοτομίας.

ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ |

33


Συνέντευξη χρόνια. Σήμερα, μέσω της αξιοποίησης των ευρωπαϊκών κονδυλί-

Το παραγωγικό μοντέλο της χώρας βασίζεται ιδιαίτερα στον Τουρισμό. Χρειάζεται κάποια αλλαγή κατά την άποψή σας; Θεωρείτε ότι ο Τουρισμός έχει στηριχθεί με ειδικά μέτρα όλα αυτά τα χρόνια; Τι πρέπει να προσεχθεί από το Ταμείο Ανάκαμψης;

ων της νέας περιόδου, έχουμε την ευκαιρία να κάνουμε ένα μεγάλο άλμα μπροστά. Ας τη διαχειριστούμε σωστά.

ανάπτυξης και εξωστρέφειας.

Ποιες είναι οι βασικές σας προτεραιότητες και η στρατηγική για την επόμενη ημέρα του ΕΒΕΑ και των Επιμελητηρίων συνολικά; Είστε ικανοποιημένος από τον ρόλο τους στο επιχειρηματικό γίγνεσθαι; Χρειάζονται θεσμικές αλλαγές;

Από την άλλη, οι κρίσεις που βιώνουμε τα τελευταία χρόνια, επιβε-

Υπηρετώ τον Επιμελητηριακό Θεσμό εδώ και 16 χρόνια. Πιστεύω

βαιώνουν την ανάγκη να επιδιώξουμε ένα περισσότερο διαφορο-

βαθιά στον αναπτυξιακό του ρόλο και στις δυνατότητές του να λει-

ποιημένο αναπτυξιακό μείγμα, με στρατηγική ενίσχυση νέων, δυνα-

τουργεί ως φορέας οικονομικής και κοινωνικής προόδου. Τα Επιμε-

μικών και εξωστρεφών παραγωγικών κλάδων, πέραν του τουρισμού.

λητήρια είναι η φωνή του παραγωγικού κόσμου της χώρας. Διαθέ-

Κλάδων όπως είναι η πράσινη οικονομία, οι νέες τεχνολογίες, η με-

τουν πολύτιμη εμπειρία και γνώση, τόσο των αναγκών όσο και των

ταποίηση, ο αγροτοδιατροφικός τομέας, η εφοδιαστική αλυσίδα, τα

δυνατοτήτων του.

service centers, κ.ά..

Υποστηρίζω σταθερά, λοιπόν, τη θεσμική ενδυνάμωση των Επιμε-

Τα κονδύλια που έχει εξασφαλίσει η χώρα μέσω του Ταμείου Ανά-

λητηρίων και την ουσιαστική συμμετοχή τους στη χάραξη και την

καμψης και του νέου ΕΣΠΑ, είναι μια μεγάλη ευκαιρία να κινηθούμε

εφαρμογή πολιτικών, που αφορούν την επιχειρηματικότητα και την

ταχύτερα σε αυτή την κατεύθυνση. Να κινητοποιήσουμε περισσότε-

ανάπτυξη.

ρες επενδύσεις, οι οποίες διευρύνουν τις παραγωγικές και αναπτυξι-

Όσον αφορά ειδικότερα στο ΕΒΕΑ, στόχος μας είναι να βοηθήσουμε

ακές δυνατότητες της χώρας.

τις ελληνικές επιχειρήσεις, ώστε να πρωταγωνιστήσουν στην αλλα-

Ο Τουρισμός θα συνεχίσει να έχει πρωταγωνιστικό ρόλο σε αυτή

γή σελίδας, που επιχειρεί η χώρα. Θέλουμε να προωθήσουμε ένα

την προσπάθεια, μέσα από στρατηγικά στοχευμένες δράσεις και

ευνοϊκότερο οικοσύστημα, που επιτρέπει στις επιχειρήσεις να βρε-

επενδύσεις που αναβαθμίζουν την ποιότητα, την αειφορία και την

θούν στην κόψη του κύματος των αλλαγών που συντελούνται στην

προστιθέμενη αξία του τουριστικού προϊόντος της χώρας. Ιδιαίτερη

ελληνική και στην παγκόσμια οικονομία. Θέλουμε να είμαστε ένα

έμφαση θα πρέπει να δοθεί στην ανάπτυξη εναλλακτικών μορφών

Επιμελητήριο που προσθέτει αξία στα μέλη του, μέσα από χρήσιμες

τουρισμού, στην πράσινη αναβάθμιση καταλυμάτων, στην αξιοποί-

ανταποδοτικές υπηρεσίες, ειδικά για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.

ηση νέων τεχνολογιών – αλλά και στη διασύνδεση του τουρισμού

Θέλουμε να είμαστε πρωτοπόροι στον ψηφιακό μετασχηματισμό

με άλλους κλάδους, όπως είναι η μεταποίηση, ο αγροτοδιατροφικός

της χώρας και της οικονομίας. Θέλουμε, παράλληλα, να ασκούμε

κλάδος, ο πολιτισμός, κ.ά..

ενεργά και εποικοδομητικά το ρόλο του θεσμικού συμβούλου της

Ο Τουρισμός έχει στηρίξει την ελληνική Οικονομία στις πιο σκοτεινές περιόδους της. Είναι και θα παραμείνει στρατηγικός πυλώνας

Πολιτείας: υποστηρίζοντας προτάσεις καινοτόμες, τεκμηριωμένες

Πως θα ήταν ιδανικά για εσάς η ελληνική Οικονομία το 2030;

και τεχνικά ολοκληρωμένες.

Ως ΕΒΕΑ πιστεύουμε – και υπηρετούμε – στο όραμα μιας οικονομίας που επιτυγχάνει ισχυρή, αλλά ταυτόχρονα βιώσιμη ανάπτυξη, προ-

ΓΕΜΗ: Μια πραγματική επανάσταση. Η επόμενη ημέρα;

σελκύει μακροχρόνιους επενδυτές, παρέχει προϊόντα και υπηρεσίες

H λειτουργία του ΓΕΜΗ αποτέλεσε πράγματι ορόσημο στην προ-

υψηλής προστιθέμενης αξίας, δημιουργεί ποιοτικές θέσεις εργασίας,

σπάθεια να αποκτήσει η Ελλάδα το επιχειρηματικό περιβάλλον μιας

επιτρέπει στις επιχειρήσεις κάθε μεγέθους να αναπτύσσονται και να

σύγχρονης ευρωπαϊκής χώρας. Είναι μια δομή που τα Επιμελητήρια

καινοτομούν, ενθαρρύνει την κοινωνική κινητικότητα και υποστηρί-

πρότειναν, διεκδίκησαν, οργάνωσαν και σήμερα παρέχουν αξιόπι-

ζει την κοινωνική συνοχή.

στα στις επιχειρήσεις. Μια υπηρεσία που, ειδικά με τη σταδιακή της

Για να υλοποιηθεί αυτό το όραμα, χρειάζεται ριζική αλλαγή του μο-

ψηφιοποίηση, μειώνει δραστικά τη γραφειοκρατία, εξοικονομεί χρό-

ντέλου στο οποίο έχει στηριχθεί μέχρι τώρα η οικονομία της χώρας.

νο και χρήμα για τον επιχειρηματία, διευκολύνει την υλοποίηση νέων

Χρειάζεται ένα άλμα επενδύσεων, που θα ενισχύσουν την παραγωγι-

επιχειρηματικών σχεδίων.

κή της βάση, χρειάζεται σοβαρή ενίσχυση της μεταποίησης και της

Το επόμενο βήμα είναι τώρα η σύνδεση του ΓΕΜΗ με την ΑΑΔΕ.

βιομηχανίας, ώστε να φθάσει η συνδρομή της στο ΑΕΠ στα επίπεδα

Πλέον η έναρξη μετοχικές αλλαγές στο ιδιοκτησιακό καθεστώς των

του 15% από 10% που είναι τώρα. Χρειάζεται αύξηση της ανταγω-

επιχειρήσεων, θα περνούν απευθείας στην ΑΑΔΕ, μειώνοντας τις

νιστικότητας, επιτάχυνση του ψηφιακού και πράσινου μετασχημα-

γραφειοκρατικές διαδικασίες και εκσυγχρονίζοντας τις υπάρχουσες

τισμού, ταχύτερη ενσωμάτωση της καινοτομίας, ανάπτυξη νέων

υποδομές. Παράλληλα, θα αυτοματοποιηθούν όλες οι συναλλαγές,

δεξιοτήτων στο ανθρώπινο δυναμικό και συνολική βελτίωση του

που αφορούν τον υπολογισμό και την πληρωμή των φόρων. Μέσα

επιχειρηματικού περιβάλλοντος.

από αυτές τις βελτιώσεις, στοχεύουμε στην ενίσχυση της διαφάνειας

Σε αυτή την κατεύθυνση έχουν γίνει αρκετά βήματα τα τελευταία

αλλά και στην ποιοτική βελτίωση των συναλλαγών.

34 | ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ


STAY SAFE KIT

Ένα “έξυπνο εργαλείο” για τους φιλοξενούμενούς σας. Σε εύχρηστη συσκευασία με κλείσιμο ασφαλείας, περιλαμβάνει τα απαραίτητα μέσα ατομικής προστασίας για τις αφίξεις σας. Το kit περιλαμβάνει: •Μ άσκα υφασμάτινη, διπλής επίστρωσης, με πιέτες, 100% βαμβακερή και αντιαλλεργική - OEKO-TEX, πλενόμενη • 1 ζευγάρι γάντια latex • 1 αντισηπτικό 50ml, Allegrini Ιταλίας, κατάλληλο για την απολύμανση των χεριών, πιστοποιημένο και δερματολογικά ελεγμένο. Υπάρχει η δυνατότητα εκτύπωσης του λογοτύπου του ξενοδοχείου σας σε αυτοκόλλητο, το οποίο τοποθετείται στο κλείσιμο της συσκευασίας, για λόγους ασφαλείας*.

Επίσης διατίθεται μια μεγάλη γκάμα από αντισηπτικά προϊόντα Allegrini Ιταλίας σε συσκευασίες • 50ml • 300ml dispenser • 5lt tank • ηλεκτρονικός διανεμητής με φωτοκύτταρο. * Ελάχιστη ποσότητα παραγγελίας: 100 kit

Σητείας 8 & Μεσολογγίου, 144 51 Μεταμόρφωση Τ. 210 211 7676 | F. 210 211 7677 Email: msales@ksd.gr | www.ksd.gr www.ksdamenities.gr | money-tourism.gr

KSDAMENITIES

No. : 20001190000952

No. : 20403190000955

No. : 20051190000953


Συνέντευξη στον Κωνσταντίνο Στ. Δεριζιώτη

Θα πιάσουμε φέτος το 80% του 2019 • Να υπάρξει μόνιμος υφυπουργός Τουρισμού • Θέλουμε σύγχρονο, αλλά όχι ακριβό, αεροδρόμιο Το 80% των επιδόσεων του 2019 θα επιτύχει την τρέχουσα σεζόν ο Τουρισμός στην Κρήτη, τονίζει σε αποκλειστική του συνέντευξη στο ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ, ο πρόεδρος του Συνδέσμου Τουριστικών & Ταξιδιωτικών Γραφείων Κρήτης (ACTTA) κ. Μιχάλης Βλατάκης, υπό την προϋπόθεση ότι δεν θα υπάρξουν άλλα … απρόοπτα και ότι δεν θα υπάρξει επέκταση του πολέμου στην Ουκρανία. Όπως τονίζει ο κ. Βλατάκης, το 2024 αναμένεται η επαναφορά του Τουρισμού στα προ πανδημίας επίπεδα, ενώ σχολιάζοντας τα υγειονομικά πρωτόκολλα υπογραμμίζει ότι «… σε πολλές περιπτώσεις είναι μη λειτουργικά και εξακολουθούν να μην συνάδουν με το κλίμα των διακοπών, όταν σε πολλές περιπτώσεις της καθημερινότητας με μεγαλύτερη υγειονομική επιβάρυνση έχουν αρθεί». Και βέβαια με τον γνωστό αυθορμητισμό, αλλά και την εμπειρία του, σημειώνει ότι «…χρειάζεται Υπουργείο Τουρισμού με αρμοδιότητες και όχι ‘’επαίτης’’ αρμοδιοτήτων», προσθέτοντας ότι «Όσον αφορά στους υφυπουργούς θα έπρεπε σε όλα τα υπουργεία να είναι τεχνοκράτης με μονιμότητα και ιδιαίτερα στο Υπουργείο Τουρισμού», για να καταλήξει με νόημα ότι «Μπορεί να το δούμε και αυτό το 2030…». Το πλήρες κείμενο της συνέντευξης του προέδρου του Συνδέσμου Τουριστικών & Ταξιδιωτικών Γραφείων Κρήτης έχει ως ακολούθως: Πως βλέπετε να διαμορφώνεται η κατάσταση για την σεζόν του 2022; Ποια είναι τα μηνύματα από τις προκρατήσεις;

Πότε πιστεύετε ότι θα επιστρέψουμε στα μεγέθη του 2019;

Η δική μας πρόβλεψη είναι ότι στην Κρήτη θα είμαστε περίπου

ωπολιτικές αναταραχές, πιστεύω ότι αυτό θα γίνει το 2024.

Εάν δεν έχουμε νέα πισωγυρίσματα από την πανδημία και τις γε-

στο 80% του 2019, εάν βέβαια δεν επεκταθεί ο πόλεμος εκτός συτου ιού .Τα μηνύματα των προκρατήσεων μας δίνουν την εκτίμη-

Πως θα βγούμε από την κρίση; Τι πρέπει να κάνει ο καθένας μας κατά την άποψή σας;

ση αυτή, λαμβάνοντας βέβαια υπόψη μας ότι οι προκρατήσεις με

Η επαναφορά στην ΝΕΑ κανονικότητα δυστυχώς δεν εξαρτά-

καθεστώς πανδημίας, μπορούν ανά πάσα στιγμή να ακυρωθούν

ται από μας, όπως έχουμε δει όλα αυτά τα χρόνια και ιδιαίτερα

ή να μεταφερθούν σε άλλο προορισμό.

τον τελευταίο καιρό. Στο μέτρο που μας αναλογεί, η ποιότητα, η

νόρων της Ουκρανίας και βέβαιά δεν προκύψει άλλη μετάλλαξη

ασφάλεια και η διατήρηση value for money τιμών είναι αυτά που

Ποια είναι τα μεγέθη εκείνα σε αφίξεις και εισπράξεις που θα είναι ικανοποιητικά για το 2022 και ποια είναι η εκτίμηση – πρόβλεψή σας για την τελική έκβασή τους;

πρέπει να προσέξουμε. Το θέμα των υποδομών είναι μια ακόμη

Σε επίπεδο Κρήτης, θεωρούμε ότι σε αφίξεις από το εξωτερικό με φέρουμε να έχουμε άνω των 3,5 εκατομμυρίων, επισκεπτών και

Ο κλάδος των τουριστικών γραφείων έχει πληγεί ιδιαίτερα από την κρίση. Ποιο είναι το σχόλιό σας; Πρέπει να δοθεί πρόσθετη στήριξη και τι είδους;

σε έσοδα άνω των 2,5 Δις €

Ο κλάδος μας έχει πληγεί ανεπανόρθωτα και συνεχίζει να πλήττε-

πτήσεις τσάρτερ θα πρέπει να είμαστε ευχαριστημένοι εάν κατα-

36 | ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

βασική προϋπόθεση που η Πολιτεία οφείλει να υποστηρίξει.


«Η άποψη του Συνδέσμου μας είναι ότι η Κρήτη αξίζει ένα σύγχρονο αεροδρόμιο όπως αυτό του Καστελίου, αλλά σε καμία περίπτωση ενός ακριβού αεροδρομίου κάτι που πρέπει να διασφαλιστεί»

ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ |

37


Συνέντευξη

ται ακόμη περισσότερο με την συνέχιση της πανδημίας, τον πόλεμο στην Ουκρανία και τις τρομακτικές αυξήσεις παγκοσμίως, που καθιστούν τα ταξίδια δευτερεύουσα επιλογή. Η επιπρόσθετη στήριξη στον κλάδο είναι απαραίτητη για να συνεχίσουμε να λειτουργούμε, εξασφαλίζοντας τις θέσεις εργασίας των εργαζομένων μας και το κυριότερο την ύπαρξη μας σαν απαραίτητος κρίκος της αλυσίδας του Τουρισμού, που δεν μπορεί να λειτουργήσει χωρίς τα Τουριστικά γραφεία.

Υπάρχει τα τελευταία χρόνια μια αύξηση στην μέση κατά κεφαλή των τουριστών στην Ελλάδα. Φέτος φαίνεται ότι «επιταχύνθηκε». Ποια είναι κατά την άποψή σας η σωστή «συνταγή»: Θέλουμε λίγους και καλούς ή πολλούς και όλων των εισοδηματικών επιπέδων τουρίστες;

«Τα υγειονομικά πρωτόκολλα σε πολλές περιπτώσεις είναι μη λειτουργικά και εξακολουθούν να μην συνάδουν με το κλίμα των διακοπών, όταν σε πολλές περιπτώσεις της καθημερινότητας με μεγαλύτερη υγειονομική επιβάρυνση έχουν αρθεί. Είμαστε στην διαδικασία της αξιολόγησης και λεπτομερής αιτιολόγησης προς τους αρμόδιους, για τις απαιτούμενες αλλαγές»

σμών, οδήγησαν κατά την γνώμη μου στην αύξηση αυτή, την

Το παραγωγικό μοντέλο της χώρας βασίζεται ιδιαίτερα στον Τουρισμό. Χρειάζεται κάποια αλλαγή κατά την άποψή σας;

οποία δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να θεωρήσουμε δεδομένη.

Δεν μπορεί να εξαρτάται το παραγωγικό μοντέλο μιας χώρας

Για την Κρήτη θα ήταν μεγάλο λάθος να οδηγηθούμε αποκλει-

μόνο από ένα κλάδο, όση δυναμική και εάν έχει. Θα πρέπει να

στικά σε μία από τις δύο συνταγές. Είμαστε ένας προορισμός για

προκύψουν και άλλα μοντέλα με την ίδια δυναμική και συγχρό-

όλα τα εισοδηματικά επίπεδα και αυτό που πρέπει να προσπαθή-

νως να στηριχθεί ο Τουρισμός για ακόμη μεγαλύτερες αποδώ-

σαμε είναι με την ποιότητα των υπηρεσιών και των υποδομών,

σεις, κάτι που είναι δυνατόν.

Η πανδημία και η μείωση των ασφαλών ταξιδιωτικών προορι-

να προσελκύσουμε τους καλύτερους-πάντα από οικονομικής πλευράς, διότι όλοι οι πελάτες μας καλοί είναι- σε όλα τα επίπεδα.

Θεωρείτε ότι ο Τουρισμός έχει στηριχθεί με ειδικά μέτρα όλα αυτά τα χρόνια;

Ποια είναι η γνώμη σας για την ακολουθούμενη, εθνική, τουριστική πολιτική, και ποιο θεωρείται ως το ιδανικό τουριστικό μοντέλο, που θα μπορούσε να διασφαλίσει ένα βιώσιμο κοινωνικό-οικονομικό περιβάλλον για τον ελληνικό Τουρισμό;

Ποτέ δεν θα είναι αρκετά τα μέτρα για την στήριξη του Τουρισμού. Είναι ο μόνος κλάδος που λειτουργεί υπερπολλαπλασιαστικά σε ότι του “προσφέρεται”. Είναι πολλά ακόμη τα οποία πρέπει και μπορούν να γίνουν.

Η ακολουθούμενη διαχρονικά εθνική τουριστική πολιτική θα μπορούσε να είναι καλύτερη τουλάχιστον για την Κρήτη όσον

Τι πρέπει να προσεχθεί από το Ταμείο Ανάκαμψης;

αφορά το θέμα των υποδομών και την διάρκεια της Τουριστικής

Πρέπει να προσεχθεί η μοναδική ευκαιρία που μας δίνεται με

σαιζόν. Ιδανικό Τουριστικό μοντέλο αλλά και Όραμα για μας είναι

το Ταμείο Ανάκαμψης εκτός από τις ελλιπείς υποδομές στους

365 ημέρες Τουρισμός. Είναι η μόνη λύση για να επιτύχουμε ένα

Τουριστικούς προορισμούς, να υπάρξει και ο περαιτέρω εκ-

βιώσιμο κοινωνικό και οικονομικό περιβάλλον. Η Κρήτη αλλά και

συγχρονισμός των Τουριστικών επιχειρήσεων για την προ-

άλλοι προορισμοί της χώρας έχουν την δυνατότητα αυτή.

σέλκυση ποιοτικότερων και υψηλότερου οικονομικού επιπέ-

Η Πολιτεία;

δου πελατών.

Θα επιβιώσουν οι τουριστικές επιχειρήσεις της πανδημίας Covid; Θεωρείτε επαρκή τα μέτρα στήριξης που έχουν ληφθεί; Οι Ξενοδόχοι λένε όχι…

Πως θα ήταν ιδανικά για εσάς ο ελληνικός Τουρισμός το 2030;

Προς το παρόν δείχνει ότι επιβιώνουμε, τι θα γίνει όμως όταν θα πρέπει να επιστραφούν τα δανεικά; Τα μέτρα στήριξης ποτέ δεν

Χρειάζεται μόνιμος υφυπουργός Τουρισμού ή εν πάσει περιπτώσει ηγεσία μακράς πνοής στο δημόσιο τομέα του Τουρισμού;

θα επαρκούν και πάντα θα υπάρχει ‘’ γκρίνια’’. Τα δύο προηγούμε-

Κατ’ αρχήν χρειάζεται υπουργείο Τουρισμού με αρμοδιότητες και

να χρόνια κάποιες αγορές στήριξαν τον Τουρισμό μας και όσες

όχι ‘’επαίτης’’ αρμοδιοτήτων.

επιχειρήσεις (τουριστικά γραφεία η ξενοδοχεία) είχαν συνεργα-

Όσον αφορά στους υφυπουργούς θα έπρεπε σε όλα τα υπουρ-

σία με αυτές τις αγορές δεν έχουν πρόβλημα επιβίωσης σε σχέση

γεία να είναι τεχνοκράτης με μονιμότητα και ιδιαίτερα στο

με επιχειρήσεις π.χ. που είχαν συνεργασία με τη Ρωσική αγορά,

υπουργείο Τουρισμού .

με συνέδρια, ξενοδοχεία πόλης, κ.λπ..

Μπορεί να το δούμε και αυτό το 2030….

38 | ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ

365 μέρες τον χρόνο!!!


Ο Μιχάλης Βλατάκης και ο Κωνσταντίνος Δεριζιώτης, σε παλαιότερη συνέντευξη

Ποιες αγορές κατά την άποψη σας «έτρεξαν» ικανοποιητικά το 2021 και ποιες νέες αγορές πρέπει να προσεγγίσουμε και σε ποιο χρονικό ορίζοντα; Ποιες είναι οι εκτιμήσεις σας για την πορεία του Τουρισμού μεσοπρόθεσμα;

Πως είδατε τα υγειονομικά πρωτόκολλα που ανακοινώθηκαν;

Οι παραδοσιακές μας αγορές (Γερμανία, Γαλλία, Ολλανδία, Ελ-

μεγαλύτερη υγειονομική επιβάρυνση έχουν αρθεί. Είμαστε στην

βετία, Αυστρία Βρετανία αν και άργησε να ξεκινήσει πήγε καλά).

διαδικασία της αξιολόγησης και λεπτομερής αιτιολόγησης προς

Οι εκτιμήσεις μας είναι ότι παρά την ελλειψη από ότι φαίνεται

τους αρμόδιους, για τις απαιτούμενες αλλαγές.

Τα υγειονομικά πρωτόκολλα σε πολλές περιπτώσεις είναι μη λειτουργικά και εξακολουθούν να μην συνάδουν με το κλίμα των διακοπών, όταν σε πολλές περιπτώσεις της καθημερινότητας με

των Ρώσων τουριστών για μία ακόμη χρονιά και της Ουκρανίας, 2019, κυρίως διότι ελπίζουμε ότι θα αρχίσουμε από τον Απρίλιο

Η λειτουργία του αεροδρομίου στο Καστέλι έρχεται πιο κοντά. Τι περιμένετε από την λειτουργία του;

και όχι τον Ιούλιο, όπως πέρυσι.

Η άποψη του Συνδέσμου μας είναι ότι η Κρήτη αξίζει ένα σύγ-

οι υπόλοιπες αγορές θα μας φέρουν κοντά στο 80% αυτών του

χρονο αεροδρόμιο όπως αυτό του Καστελίου, αλλά σε καμία

Θα συνεχιστούν και φέτος οι προσπάθειες του Συλλόγου Τουριστικών και Ταξιδιωτικών Πρακτόρων Κρήτης για την εύρυθμη εξέλιξη της σεζόν;

περίπτωση ενός ακριβού αεροδρομίου κάτι που πρέπει να δι-

Ο Σύνδεσμός μας δεν θα σταματήσει ποτέ να προσπαθεί για τον

μεγαλύτερο λάθος, που πρέπει όλοι μας, η Πολιτεία, ο κλάδος

Τουρισμό της Κρήτης. Είμαστε ένα ΔΣ ρομαντικών και ακούρα-

και το αεροδρόμιο, να συνεργαστούμε ούτως ώστε να χρησι-

στων ‘’εργατών’’ του Τουρισμού και αυτό θα συνεχίσουμε να κά-

μοποιηθεί σαν ‘’εργαλείο’’ επίτευξης του Οράματός μας, για

νουμε με όλες μας τις δυνάμεις.

Τουρισμό όλο τον χρόνο.

ασφαλιστεί. Κατά τα άλλα εάν μείνει ένα σύγχρονο αεροδρόμιο μόνο για μερικούς μήνες του καλοκαιριού θα είναι ακόμη

ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ |

39


Άρθρο

Νέος Αναπτυξιακός Νόμος: Ευκαιρία Αναβάθμισης του Εγχώριου Τουριστικού Προϊόντος του Μιχάλη Χατζηβρέττα*

Ο νέος Αναπτυξιακός Νόμος αποτελεί το κυριότερο χρηματοδοτικό εργαλείο για την ανάπτυξη και ενίσχυση επενδύσεων, με στόχο τη διαμόρφωση νέου παραγωγικού μοντέλου στη χώρα, για τη συνολική ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας.

E

ντοπίζοντας και αναλύοντας τις παθογένειες και τα προβλή-

Τα επενδυτικά σχέδια, τα οποία θα μπορούν να υπαχθούν στο καθε-

ματα που προέκυψαν κατά την εφαρμογή των προηγού-

στώς «Ενίσχυση τουριστικών επενδύσεων» είναι:

μενων αναπτυξιακών νομοσχεδίων, στο νέο νόμο έχουν εισαχθεί

• Ίδρυση ή επέκταση ξενοδοχειακών μονάδων τουλάχιστον τεσσά-

καινοτόμες διαδικασίες, με στόχο την πιο αποτελεσματική και άμε-

ρων (4) αστέρων.

ση προσέλκυση, έγκριση και υλοποίηση επενδύσεων. Συνοπτικά, οι

• Εκσυγχρονισμός ολοκληρωμένης μορφής ξενοδοχειακών μονά-

βασικές αυτές «καινοτομίες» του νέου Αναπτυξιακού Νόμου είναι

δων που ανήκουν ή αναβαθμίζονται σε κατηγορία τουλάχιστον

οι ακόλουθες:

τριών (3) αστέρων, αφού παρέλθει πενταετία από την έναρξη λει-

• Υψηλότερα ποσοστά επιδοτήσεων ως 70%.

τουργίας της μονάδας ή από την ημερομηνία έκδοσης της απόφα-

• Ολοκλήρωση αξιολόγησης αυστηρά εντός 60 ημερών.

σης ολοκλήρωσης της προηγούμενης επένδυσης εκσυγχρονισμού

• Επιτάχυνση διαδικασιών ελέγχου μέσω ορκωτών ελεγκτών.

ολοκληρωμένης μορφής της μονάδας, καθώς και εκσυγχρονισμού

• Σταθεροί κύκλοι υποβολών.

μη κύριων τουριστικών καταλυμάτων, εφόσον αναβαθμίζονται σε

• 13 Θεματικά καθεστώτα ενίσχυσης εστιασμένα ανά κλάδο.

κατηγορία τριών (3) τουλάχιστον αστέρων.

• Υπαγωγή επενδυτικών σχεδίων μη ολοκληρωμένου χαρακτήρα,

• Επέκταση και εκσυγχρονισμός ολοκληρωμένης μορφής ξενοδο-

υπό προϋποθέσεις.

χειακών μονάδων που έχουν διακόψει τη λειτουργία τους, με την προϋπόθεση ότι στο διάστημα διακοπής δεν έγινε αλλαγή χρήσης

Αναφορικά με την καινοτομία των ειδικών θεματικών (κλαδικών)

του κτηρίου και ότι μέσω της επέκτασης ή του εκσυγχρονισμού ολο-

καθεστώτων, εφόσον ο κλάδος του τουρισμού χαρακτηρίζεται ως

κληρωμένης μορφής αναβαθμίζονται σε κατηγορία τουλάχιστον

ένας από τους σημαντικότερους της ελληνικής οικονομίας, τόσο

τεσσάρων (4) αστέρων.

με βάση τη συμβολή του στο ΑΕΠ όσο και στη δημιουργία θέσεων

• Ίδρυση, επέκταση και εκσυγχρονισμός ολοκληρωμένης μορφής

απασχόλησης, ο νέος Αναπτυξιακός εστιάζει στη δημιουργία δύο

Τουριστικών Οργανωμένων Κατασκηνώσεων (camping), τα οποία

επιμέρους θεματικών καθεστώτων, «Ενίσχυση τουριστικών επενδύ-

ανήκουν ή αναβαθμίζονται σε κατηγορία τουλάχιστον τριών (3)

σεων» και «Εναλλακτικές μορφές τουρισμού». Στα καθεστώτα αυτά

αστέρων.

θα περιλαμβάνονται διατάξεις, οι οποίες θα είναι απολύτως προσαρ-

• Ίδρυση και εκσυγχρονισμός ολοκληρωμένης μορφής ξενοδοχεια-

μοσμένες στα χαρακτηριστικά, στις ανάγκες και στους στόχους που

κών μονάδων εντός χαρακτηρισμένων παραδοσιακών ή διατηρη-

έχουν οι επιχειρήσεις του κλάδου, προκειμένου η υπαγωγή τους στο

τέων κτηρίων, τα οποία ανήκουν ή αναβαθμίζονται σε κατηγορία

Νόμο και οι ενισχύσεις που θα λαμβάνουν (επιχορηγήσεις, φορολο-

τουλάχιστον τριών (3) αστέρων.

γικές απαλλαγές κτλ.) να συμβάλουν πραγματικά στη διευκόλυνση

• Ίδρυση, επέκταση και εκσυγχρονισμός σύνθετων τουριστικών

υλοποίησης των απαιτούμενων επενδύσεων, ώστε οι τουριστικές

καταλυμάτων, όπως ορίζονται στο Ν. 4276/2014 (Α’ 155) που κατα-

επιχειρήσεις να κατορθώσουν να γίνουν ακόμα πιο ανταγωνιστικές,

τίθενται ως ενιαία σχέδια, εκτός του μέρους αυτών που αφορά σε

ιδιαίτερα σε διεθνές επίπεδο.

προς μεταβίβαση ή μακροχρόνια μίσθωση κτίρια και εγκαταστάσεις,

* Οικονομολόγος, MSc Διευθυντής Τομέα Ιδιωτικών Επενδύσεων της «Σαμαράς & Συνεργάτες ΑΕ – Σύμβουλοι Ανάπτυξης»

40 | ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ


• Ίδρυση και εκσυγχρονισμός μη κύριων τουριστικών καταλυμάτων,

τικού τουρισμού, ορειβατικά καταφύγια, αυτοκινητοδρόμια, όπως

εφόσον:

αυτές ορίζονται στον ν. 4276/2014 (Α΄155),

α) φέρουν διακριτικό τίτλο «ξενώνας φιλοξενίας»,

• Αγροτουρισμού, Οινοτουρισμού, Γεωτουρισμού και Πολυλειτουρ-

β) υλοποιούνται εντός παραδοσιακών οικισμών σε μια από τις ακό-

γικών Αγροκτημάτων,

λουθες περιοχές:

• Τουριστικών Καταλυμάτων στην ύπαιθρο τύπου Glamping,

i) ορεινές περιοχές, σύμφωνα με την κατηγοριοποίηση της

• Καταδυτικού Τουρισμού, σύμφωνα με τον ν. 4688/2020 (Α΄ 101).

ΕΛ.ΣΤΑΤ., εκτός των δημοτικών ενοτήτων που συνιστούν μέρος

Τα βασικά χαρακτηριστικά των καθεστώτων του νέου Αναπτυξι-

του πολεοδομικού συγκροτήματος της Αθήνας,

ακού, ως προς τους δικαιούχους, τα είδη ενισχύσεων, το ελάχιστο

ii) περιοχές που βρίσκονται σε απόσταση έως τριάντα (30) χιλιο-

ύψος των επενδυτικών σχεδίων και τις επιλέξιμες δαπάνες, είναι:

μέτρων από τα σύνορα, iii) νησιά με πληθυσμό μικρότερο των τριών χιλιάδων εκατό

Δικαιούχοι

(3.100) κατοίκων,

Εμπορικές εταιρίες (Ανώνυμες Εταιρίες, Εταιρίες Περιορισμένης Ευ-

γ) κατατάσσονται σε κατηγορία πέντε (5) κλειδιών, σύμφωνα με την υπ’

θύνης, Ιδιωτικές Κεφαλαιουχικές Εταιρίες, Ομόρρυθμες και Ετερόρ-

αριθμ. 12868/2018 (Β΄ 3119) απόφαση του Υπουργού Τουρισμού και

ρυθμες Εταιρίες)

δ) διατηρούν ελάχιστο αριθμό είκοσι (20) ενοικιαζόμενων δωματίων,

• Συνεταιρισμοί

Ίδρυση, επέκταση και εκσυγχρονισμός ξενοδοχείων συνιδιοκτησίας

• Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις, Αγροτικοί Συνεταιρισμοί,

(condo hotels), όπως ορίζονται στον ν. 4276/2014.

Ομάδες Παραγωγών, Αστικοί Συνεταιρισμοί, Αγροτικές Εταιρικές Συμπράξεις.

Αναφορικά με το καθεστώς «Εναλλακτικές μορφές τουρισμού»,

• Υπό ίδρυση ή υπό συγχώνευση εταιρίες

θα μπορούν να υπαχθούν και να λάβουν ενισχύσεις (επιχορηγή-

• Κοινοπραξίες με προϋπόθεση καταχώρησης στο ΓΕΜΗ

σεις, φορολογικές απαλλαγές κτλ.) οι περιπτώσεις επενδυτικών

• Δημόσιες και δημοτικές επιχειρήσεις και θυγατρικές τους (υπό προ-

σχεδίων:

ϋποθέσεις).

• Ειδικής Τουριστικής Υποδομής, όπως: συνεδριακά κέντρα, γήπεδα γκολφ, τουριστικοί λιμένες, χιονοδρομικά κέντρα, θεματικά πάρκα,

Είδη Ενισχύσεων

εγκαταστάσεις ιαματικού τουρισμού (μονάδες ιαματικής θεραπείας,

• Φορολογική απαλλαγή

κέντρα ιαματικού τουρισμού θερμαλισμού, κέντρα θαλασσοθερα-

• Επιχορήγηση

πείας κέντρα αναζωογόνησης – spa), κέντρα προπονητικού αθλη-

• Επιδότηση χρηματοδοτικής μίσθωσης (leasing)

ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ |

41


Άρθρο • Επιδότηση του κόστους της δημιουργούμενης απασχόλησης

Επενδυτικές δαπάνες σε άυλα στοιχεία ενεργητικού

• Χρηματοδότηση επιχειρηματικού κινδύνου (μόνο για το καθεστώς

• Τη μεταφορά τεχνολογίας, μέσω της αγοράς δικαιωμάτων πνευμα-

«Νέο Επιχειρείν»)

τικής ιδιοκτησίας, αδειών εκμετάλλευσης, ευρεσιτεχνιών, τεχνογνω-

Ελάχιστο ύψος επενδυτικών σχεδίων

σίας και μη κατοχυρωμένων τεχνικών γνώσεων. • Συστήματα διασφάλισης και ελέγχου ποιότητας, πιστοποιήσεων,

• Μεγάλες επιχειρήσεις > 1.000.000€

προμήθειας και εγκατάστασης λογισμικού και συστημάτων οργά-

• Μεσαίες επιχειρήσεις > 500.000€

νωσης της επιχείρησης.

• Μικρές επιχειρήσεις > 250.000€

Το μισθολογικό κόστος των νέων θέσεων εργασίας που δημι-

• Πολύ μικρές επιχειρήσεις > 150.000€

ουργούνται ως αποτέλεσμα της πραγματοποίησης του επενδυτικού

• Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις (Κοιν.Σ.Επ.), καθώς και

σχεδίου υπολογίζεται για δύο (2) έτη από τη δημιουργία κάθε θέσης.

οι Αγροτικοί Συνεταιρισμοί (Α.Σ.), οι Αστικοί Συνεταιρισμοί, οι

Λοιπές Δαπάνες (εκτός περιφερειακών ενισχύσεων)

Ομάδες Παραγωγών (Ο.Π.) και οι Αγροτικές Εταιρικές Συμπράξεις (Α.Ε.Σ.). > 50.000€

Επιλέξιμες Δαπάνες

Τα ποσοστά επιδοτήσεων, που ποικίλουν ανάλογα με το μέγεθος της επιχείρησης και τον τόπο υλοποίησης της επένδυσης, αποτυπώνονται στον πίνακα που ακολουθεί:

Ενσώματα στοιχεία Ενεργητικού • Την κατασκευή, την επέκταση και τον εκσυγχρονισμό κτιριακών

Συνοψίζοντας, η εφαρμογή του Νέου Αναπτυξιακού Νόμου για τις

εγκαταστάσεων, καθώς και ειδικών και βοηθητικών εγκαταστάσεων

τουριστικές επιχειρήσεις, που θα γίνει με την προκήρυξη των δύο

των κτιρίων, και για κατασκευές για τη διασφάλιση της προσβασιμό-

συγκεκριμένων θεματικών καθεστώτων, θα αποτελέσει για το σύ-

τητας στα άτομα με αναπηρία και στα εμποδιζόμενα άτομα, καθώς

νολο των επιχειρήσεων μία από τις σημαντικότερες ευκαιρίες για τη

και διαμόρφωση του περιβάλλοντος χώρου.

χρηματοδότηση νέων επενδυτικών σχεδίων, μέσα από πιο ευέλικτες

• Την αγορά του συνόλου ή και μέρους των υφιστάμενων παγίων

και άμεσες διαδικασίες.

στοιχείων ενεργητικού (υπό προϋποθέσεις) • Την αγορά και εγκατάσταση καινούργιων σύγχρονων μηχανημάτων και λοιπού εξοπλισμού, συμπεριλαμβανομένων των τεχνικών

Η «Σαμαράς & Συνεργάτες Α.Ε. – Σύμβουλοι Ανάπτυξης» μετρώντας

εγκαταστάσεων και των μεταφορικών μέσων, που κινούνται εντός

30 χρόνια εμπειρίας και διαθέτοντας ικανά και έμπειρα στελέχη

του χώρου της εντασσόμενης μονάδας.

συνεχίζει να στηρίζει με επιτυχία τους πελάτες της ως προς την

• Τα μισθώματα της χρηματοδοτικής μίσθωσης (leasing) καινούρ-

δυνατότητα παροχής ολοκληρωμένων υπηρεσιών, αναφορικά με

γιων σύγχρονων μηχανημάτων και λοιπού εξοπλισμού.

την αξιοποίηση αναπτυξιακών προγραμμάτων κάθε είδους (ΕΣΠΑ,

• Τον εκσυγχρονισμό ειδικών εγκαταστάσεων που δεν αφορούν σε

Αναπτυξιακοί Νόμοι).

κτίρια, και μηχανολογικών εγκαταστάσεων

42 | ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ


Παρουσίαση

28 ΧΡΌΝΙΑ ΔΊΠΛΑ ΣΤΟΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΊΑ ΞΕΝΟΔΌΧΟ

Ναυαγοσώστης Πισίνας Νέο ΦΕΚ για Ξενοδόχους! • Τ ουριστικά Καταλύματα με Πισίνα. Τι ισχύει για το Kαλοκαίρι του 2022; • Προετοιμαστείτε έγκαιρα με την βοήθεια των Ειδικών της Πανελλήνιας Σχολής Ναυαγοσωστικής! Σύμφωνα με το ΦΕΚ 2654/21 των Υπουργείων Τουρισμού & Υγείας, οι Φορείς Διαχείρισης Τουριστικών Καταλυμάτων, εντός των οποίων λειτουργούν Κολυμβητικές Δεξαμενές, υποχρεούνται να διαθέτουν αναγκαίο αριθμό απόφοιτων Σχολής Ναυαγοσωστικής Εκπαίδευσης, εφοδιασμένων με Bεβαίωση σε ισχύ επιτυχούς συμμετοχής στις εξετάσεις Ναυαγοσώστη Πισίνας & να τους εφοδιάσουν με τον απαραίτητο Ναυαγοσωστικό Εξοπλισμό.

A

ναμένεται μεγάλη έλλειψη Ναυαγοσωστών το καλοκαί-

έχουν βραβευτεί επανειλημμένως από Δήμους και Τουριστικές Επι-

ρι του 2022 διότι τα Διπλώματα Ναυαγοσώστη Πισίνας/

χειρήσεις για τις σωτήριες επεμβάσεις τους. Στα 28 χρόνια λειτουρ-

Επόπτη Ασφαλείας Κολυμβητικής Δεξαμενής προηγούμενων ετών

γίας μας πλήθος Τουριστικών Καταλυμάτων μας έχει εμπιστευτεί την

δεν θα ισχύουν και πρέπει να αντικατασταθούν & να γίνει επανεκ-

Ασφάλεια των Κολυμβητικών τους Δεξαμενών.

παίδευση σύμφωνα με τον Νέο Νόμο.

Μόνο στην ΠΑ.ΣΧ.ΝΑ

Πιστοποίηση Ναυαγοσώστη Πισίνας

• Αναλαμβάνουμε την επιλογή των Ναυαγοσωστών με βάση τα δικά σας κριτήρια καθώς & την ευθύνη να τους αντικαταστήσουμε αν &

Εξασφαλίστε έγκαιρα την επιχείρησή σας για την ερχόμενη σε-

εφόσον χρειαστεί.

ζόν, πιστοποιώντας άτομα από το ήδη υπάρχον προσωπικό σας

• Σας απαλλάσσουμε από μεγάλο όγκο εργασίας και ευθυνών ανα-

με το Νέο Αναγνωρισμένο Δίπλωμα Ναυαγοσώστη Πισίνας σύμ-

λαμβάνοντας την μισθοδοσία και τις ασφαλιστικές εισφορές των

φωνα με τα επικαιροποιημένα πρωτόκολλα εκπαίδευσης. Λόγω

Ναυαγοσωστών.

αντικατάστασης όλων των πτυχίων & επανεκπαίδευσης όλων

• Αναλαμβάνουμε τη Μελέτη για την Ασφάλεια, Οργάνωση και

των Ναυαγοσωστών/ Εποπτών αναμένεται πολύ μεγάλη συμμε-

Εποπτεία των Κολυμβητικών σας Δεξαμενών & των Λουτρικών σας

τοχή. Προγραμματίστε έγκαιρα την εγγραφή σας On Line στο

Εγκαταστάσεων και σας παρέχουμε όλο τον απαραίτητο Εξοπλισμό.

www.pashna.gr/2104284763.

• Πιστοποιούμε ΟΛΟ το προσωπικό τουριστικών επιχειρήσεων στις

Μόνο στην ΠΑ.ΣΧ.ΝΑ

Πρώτες Βοήθειες.

• Ειδικές Εκπτώσεις για Ξενοδόχους. • Ολιγομελή l Ταχύρρυθμα Τμήματα. • Έναρξη Μαθημάτων δύο φορές τη βδομάδα. • Εκπαίδευση σε μέρες & ώρες της επιλογής σας.

Ναυαγοσωστική Κάλυψη Αν ψάχνετε Επαγγελματίες Ναυαγοσώστες η ΠΑ.ΣΧ.ΝΑ αναλαμβάνει τη Ναυαγοσωστική Κάλυψη Κολυμβητικών Δεξαμενών & Λουτρικών Εγκαταστάσεων σε όλη την Ελλάδα. Διαθέτει τη μεγαλύτερη Δεξαμενή Πιστοποιημένων & έμπειρων Ναυαγοσωστών, με άριστη γνώση Πρώτων Βοηθειών. Η Ομάδα Διάσωσης και οι απόφοιτοι της Σχολής

Η Πανελλήνια Σχολή Ναυαγοσωστικής, ιδρύθηκε το 1995 και είναι η Πρώτη, Εν Ενεργεία, Αναγνωρισμένη Σχολή στην Ελλάδα από το Υπουργείο Ναυτιλίας και το Κεντρικό Λιμεναρχείο Πειραιά. Στα 28 χρόνια λειτουργίας της είναι Πρωτοπόρος & οδηγεί τις εξελίξεις στο χώρο της Ναυαγοσωστικής. Η ΠΑ.ΣΧ.ΝΑ παρέχει Ολοκληρωμένες Υπηρεσίες Ναυαγοσωστικής για την Ναυαγοσωστική Κάλυψη Κολυμβητικών Δεξαμενών & Ακτών, την Εκπαίδευση Ναυαγοσωστών την Παροχή Ναυαγοσωστικού Εξοπλισμού και την Παροχή Πιστοποίησης στις Πρώτες Βοήθειες www.pashna.gr

ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ |

43


Παρουσίαση

ONOMA HOTEL

Η κουλτούρα των εξατομικευμένων υπηρεσιών και της δόμησης εμπειριών φιλοξενίας Μοναδικές, πρωτότυπες, παιχνιδιάρικες, έξυπνες και προσωπικές εμπειρίες διαμονής δημιουργεί το ξενοδοχείο ΟΝΟΜΑ στην καρδιά της Θεσσαλονίκης και κλείνει το μάτι στους «millennials» που σνομπάρουν στερεότυπα, πληθυντικούς και παθητική πολυτέλεια ενώ αγαπούν την τεχνολογία, την πληροφορία, την διαφορετικότητα, τις selfies, τις εκπλήξεις, τον ενικό και την ενεργή συμμετοχή τους σε κάθε στιγμή των διακοπών τους.

O

ιδιοκτήτης του πεντάστερου ΟΝΟΜΑ HOTEL, Μιχά-

«Ζούμε στο σήμερα και βλέπουμε εμπειρίες εκεί που άλλοι βλέπουν services ή

λης Χρυσοχοΐδης, μαζί με τους εκλεκτούς συνεργάτες

facilities. Είμαστε εξωστρεφείς, open-minded, δημιουργικοί, ευέλικτοι και ευ-

του, ξενάγησαν εκπροσώπους των ΜΜΕ στο νεότερο μέλος της

προσάρμοστοι» τονίζει ο Μιχάλης Χρυσοχοΐδης και ο διευθυντής marketing Βα-

ANATOLIA HOSPITALITY και ξεδίπλωσαν την πληθωρική ταυτό-

σίλης Τουβλατζής συμπληρώνει: «λίγο προκλητικοί αλλά πάντα ευγενικοί, προ-

τητά του αλλά και την καινοτόμα κουλτούρα φιλοξενίας που πρε-

τιμούμε τον ενικό, τα μικρά ονόματα και τα ενεργητικά ρήματα, προσφέρουμε

σβεύουν, μέσω αυτού.

εμπειρίες με fun τρόπο και αγαπάμε πολύ την τεχνολογία και την καινοτομία».

44 | ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ


Από την πρώτη του κιόλας επίσκεψη στην ιστοσελίδα του ξενο-

Κάκαρος που φιλοτέχνησε μια τοιχογραφία - σύμβολο δίπλα στο

δοχείου, ο πελάτης μπορεί να ξεδιπλώσει την προσωπικότητα, τα

μπαρ και ο Αργύρης Σαρασλανίδης που δημιούργησε το υπέροχο,

χόμπι, τα ενδιαφέροντα, τις προτιμήσεις ή τις γευστικές του αδυ-

πολύχρωμο δάπεδο του γηπέδου μπάσκετ, στο αίθριο του ξενοδο-

ναμίες, μέσα από ένα ψηφιακό παιχνίδι-κουίζ γνωριμίας και μέσω

χείου και που έγινε αμέσως viral στη νεολαία της Θεσσαλονίκης. Μια

push notifications στο κινητό του, το ξενοδοχείο «χτίζει» ελκυστικά

ακόμα ξεχωριστή εμπειρία περιμένει τους θαμώνες του μπαρ, καθώς

σενάρια διαμονής που του ταιριάζουν και του προτείνει εμπειρίες

μπορούν να φτιάξουν το προσωπικό τους κοκτέιλ που θα φέρει το

που μπορεί να βιώσει για μια upgraded διαμονή στο ΟΝΟΜΑ αλλά

όνομά τους και η σύνθεσή του θα είναι μοναδική.

και στην πόλη της Θεσσαλονίκης.

Τον χώρο του μπαρ διαδέχεται το «Good Mood Food Restaurant»,

Το οκταώροφο κτίριο δίπλα στον Σιδηροδρομικό Σταθμό της πόλης,

εστιατόριο ανοιχτό και μοντέρνο, όπου την τιμητική τους έχουν οι

με πολυτελείς σουίτες και δωμάτια (83 στο σύνολό τους), καθώς και

street & comfort επιλογές φαγητού, όπως burger, hot dog, tacos και

πολλούς κοινόχρηστους χώρους, έχει τη δυνατότητα να μεταμορ-

το δημοφιλές «mac and cheese», ποικίλα πιάτα vegan & vegetarian

φωθεί, ως άλλος χαμαιλέων, χάρη στα led screens της εισόδου και

και ευφάνταστοι γλυκοί πειρασμοί. Εδώ, το street food δεν είναι ούτε

να «ντυθεί» θεματικά επ΄ ευκαιρία κάποιας γιορτής, επετείου ή ση-

«πρόχειρο» ούτε «βρώμικο». Είναι φτιαγμένο από άριστες πρώτες

μαντικού γεγονότος, γενικού ενδιαφέροντος ή ιδιωτικής επιθυμίας.

ύλες, μαγειρεμένο εξαιρετικά, από σεφ ισάξιο των πέντε αστέρων

Το μοναδικό, βραβευμένο γλυπτό του SEEKER, του αναζητητή μο-

του ξενοδοχείου, με αξιώσεις βραβείων και επαίνων των ειδημόνων

ντέρνου ταξιδιώτη, υποδέχεται τους επισκέπτες του ξενοδοχείου

της καλής κουζίνας και των καλοφαγάδων. Μια κάβα διαλεχτών κρα-

στο άνετο lobby και μια εντυπωσιακή μεταλλική σφαίρα τους προ-

σιών υποστηρίζει τις όποιες γευστικές επιλογές των συνδαιτημόνων.

σελκύει για πληροφορίες ή ένα γρήγορο check in ή check out.

Όσο για την εμπειρία του πρωινού, τα ξέχειλα πιάτα, το άρωμα του

Οι άνθρωποι που θα συστήσουν το ΟΝΟΜΑ στους πελάτες του δεν

φρεσκοκομμένου καφέ και τα χαμόγελα των παρευρισκόμενων απο-

είναι απλώς, ο ρεσεψιονίστ ή ο γκρουμ. Είναι οι composers που ανα-

δεικνύουν το τρίπτυχο της επιτυχίας: ποικιλία, ποιότητα, φρεσκάδα.

λαμβάνουν να συνθέσουν το παζλ των εμπειριών του κάθε πελάτη

Στο ισόγειο φιλοξενούνται επίσης, ένα photo booth, όπου μια κάμερα

ξεχωριστά. «Σεβόμαστε την μοναδικότητα του κάθε ατόμου και βά-

και ένας υπολογιστής «κλειδώνουν» ιδιαίτερες στιγμές των φιλοξε-

ζουμε στόχο την ανάδειξή της» εξηγεί ο κ. Χρυσοχοΐδης.

νούμενων, ένα perfume bar, για τη δημιουργία προσωπικών αρωμά-

Το «Street Art Bar» του ξενοδοχείου έχει σαφείς επιρροές από την

των με το όνομα του πελάτη, μια προθήκη με την μπάλα και τη φανέλα

τέχνη του δρόμου, το grafiti και τους καλλιτέχνες της, όπως ο Ιάσων

του Αντετοκούμπο, μια γωνιά με δημιουργίες-σουβενίρ του ΟΝΟΜΑ,

ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ |

45


Παρουσίαση

προς πώληση και ο ενιαίος χώρος καταλήγει στο γοητευτικό «secret

μένοι ενός event να παίξουν και να διασκεδάσουν.

garden», με τους κρεμαστούς κήπους και τη δροσερή ατμόσφαιρα.

Πλήρως “smart” τα κομψά δωμάτια του ONOMA είναι μελετημένα ως

Τα μπαρς, τα εστιατόρια και το roof του ξενοδοχείου, με την urban

την παραμικρή τους λεπτομέρεια, δηλώνοντας ξεκάθαρα τεχνολο-

αισθητική τους και τα άνετα έπιπλά τους είναι ανοιχτά σε όλο τον

γική υπεροχή και πολυτέλεια. Ξεκλειδώνουν με smartphones, δια-

κόσμο, ενώ το ξενοδοχείο στην ολότητά του μπορεί να φιλοξενήσει

θέτουν in-room tablets, ώστε οι πελάτες να ελέγχουν τα πάντα από

μικρά και μεγάλα events, σε κοινόχρηστους χώρους ή δωμάτια, τα

το κρεβάτι τους (φωτισμό, κουρτίνες, θερμοκρασία, room service,

οποία διαθέτουν απίστευτη ηχομόνωση.

TV, πληροφορίες για το μενού, τον καιρό, την πόλη και τις εκδηλώ-

Ο ιδανικότερος χώρος για καλοκαιρινές εκδηλώσεις κοινωνικές ή

σεις που υπάρχουν) και μπορούν ωραιότατα να μεταμορφωθούν σε

επαγγελματικές αλλά και για ρομαντζάδα είναι το roof του ξενο-

θεματικά δωμάτια εμπειρίας με: μουσική, videogames, κρασί, yoga,

δοχείου, με την πισίνα του, το «Cloud Bar» με ποτά, καφέδες αλλά

αισθησιασμό, φωτογραφία, γλυκά κ.ά. και εκτός ίδιας χρήσης να

και sushi. Από δω η θέα καλύπτει την πόλη της Θεσσαλονίκης κατά

προσφερθούν και ως δώρα γάμου, γενεθλίων, επετείων, bachelor.

360 μοίρες, το βλέμμα περνά πάνω από το λιμάνι και σκαλώνει στον

Στο διάδρομο κάθε ορόφου «φυλακισμένα» σνακς περιμένουν

Όλυμπο, η νυχτερινή άποψη της Άνω Πόλης με το Επταπύργιο και

τους διαμένοντες του ξενοδοχείου να τα απελευθερώσουν από

τα κάστρα γοητεύει και η ακατανίκητη επιθυμία να βρει ο καθένας

τους αυτόματους πωλητές τους, ενώ σε κάθε πλατύσκαλο του

το δικό του αστέρι εκπληρώνεται με τη χρήση του εξαιρετικού τηλε-

κλιμακοστασίου φωτογραφίες-πορτρέτα ανθρώπων του μόχθου,

σκόπιου, που βρίσκεται εκεί ακριβώς για αυτόν τον λόγο.

αποτίουν φόρο τιμής στους ανθρώπους που εργάστηκαν σκληρά

Ο ημιώροφος απευθύνεται σε σπορτίφ και παιχνιδιάρικους τύπους,

για να μετατρέψουν ένα άψυχο τσιμεντένιο κτίριο σε έναν φι-

με γυμναστήριο, τραπέζι πιγκ πογκ, ποδοσφαιράκι κ.ά. και ο πρώ-

λόξενο, ζωντανό οργανισμό που αγκαλιάζει ειλικρινά και απρο-

τος όροφος δημιουργήθηκε για όσους διασκεδάζουν δουλεύοντας

κάλυπτα τους φιλοξενούμενούς του και προσφέρει ένα άψογο

ή δουλεύουν διασκεδάζοντας. Με διαρρύθμιση δωματίων ενός

εργασιακό περιβάλλον σεβασμού και συνεργασίας στους εργα-

αστικού σπιτιού διαθέτει μεγάλο livingroom για πολλαπλές χρή-

ζομένους του.

σεις, library, dining room για meetings και γεύματα εργασίας και

Υιοθετώντας, το fun mood, τον ενικό και το ενεργητικό ρήμα «μπο-

playroom με κούνιες και μπαλοπισίνα, όπου οι συντελεστές ενός

ρώ» που χαρακτηρίζουν το ΟΝΟΜΑ προσυπογράφουμε: «Όπως κι

απαιτητικού meeting μπορούν να χαλαρώσουν και οι προσκεκλη-

αν σε λένε, ό,τι κι αν αγαπάς, ΠΑΜΕ … ΟΝΟΜΑ!»

46 | ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ


Εναρμονιστείτε με τους νέους κανόνες υγιεινής & ασφαλείας των Eλεγκτικών Oίκων και των Tour Operators

ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΑΠΟ ΙΟΥΣ πτικό ΙΚΟ η σ ι τ αν ΙΣΗΠΤ ητας ό λ π τ Τ ΟΧΙ α Ο ΑΝ κής Ποιό ΤΟΝδα Ιταλι Κ Ο ΒΙ φραγί με σ

Primagel Plus

Εξουδετερώνει αποτελεσματικά ιούς και μικρόβια, χάρη στη ΒΙΟΚΤΟΝΟ δράση του Mε τον κορωνοϊό να συνεχίζει να απειλεί την παγκόσμια υγεία, η χρήση απολυμαντικών στα ξενοδοχεία αλλά και σε όλους τους χώρους, είναι στα προαπαιτούμενα μέτρα, για τη διασφάλιση των συνθηκών υγιεινής. Το Primagel Plus είναι παραπάνω από αντισηπτικό, ανήκει στη κατηγορία των βιοκτόνων και έχει αριθμό έγκρισης Ε.Ο.Φ., αποτελώντας την ιδανική λύση για την αντιμετώπιση του covid 19 Το Primagel Plus είναι ένα πυκνό gel αλκοολούχο διάλυμα, που δρά αποτελεσματικά έναντι βακτηρίων και ιών με σύνθεση βασισμένη στον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (Π.Ο.Υ). Είναι κατάλληλο για την απολύμανση των χεριών, πιστοποιημένο και δερματολογικά ελεγμένο. Επίσης λόγω της ειδικής σύνθεσής του, καθαρίζει και απολυμαίνει αποτελεσματικά, αφήνοντας την επιδερμίδα απαλή κι ενυδατωμένη. Μάλιστα, έχει χαρακτηρισθεί ως προϊόν «μη ερεθιστικό για το δέρμα», μετά τα αποτελέσματα του «Ανοικτού τεστ Patch»

Ηλεκτρονικός διανεμητής

με φωτοκύτταρο σε βάση • Χωρητικότητα: 850ml • Λειτουργεί με 4 μπαταρίες ΑΑ ή με ρεύμα • Ρύθμιση δόσης 0,8ml-3ml • Εγγύηση 1 χρόνου • Ανοξείδωτη κατασκευή

• DISINFECTING Activity EN 1650 • BACTERICIDE Activity EN 1500 • VIRUCIDE Activity EN 14476 • Activity against HIV and SARS Coronavirus - San Raffaele Hospital tests • HYGIENIC HANDRUB Approval EN 1499 • SURGICAL HAND DISINFECTION Approval EN-12791 • SURGICAL HAND DISINFECTION Approval EN-12791

ΑΡΙΘΜΟΣ ΑΔΕΙΑΣ ΕΟΦ 87456 50ml | 500ml | 5lt (refill)

ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΕΣ: 1

2

3

4

5

6

7

8

KSDAMENITIES

Τ. 210 211 7676

Email: msales@ksd.gr | www.ksd.gr | money-tourism.gr

No. : 20001190000952

No. : 20403190000955

No. : 20051190000953


Θέμα

UNWTO: “Εκτινάχθηκαν” κατά 130% οι διεθνείς τουριστικές αφίξεις τον Ιανουάριο • Πόλεμος και Covid “φρενάρουν” το δυναμικό ξεκίνημα του 2022 Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και οι λίγοι, αλλά υφιστάμενοι περιορισμοί για τον κορωνοϊό, λειτουργούν ανασταλτικά στην περαιτέρω ανάκαμψη του διεθνούς Τουρισμού, “φρενάροντας” το δυναμικό ξεκίνημα του 2022.

Ό

πως προκύπτει σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία που

εθνείς αφίξεις να εξακολουθούν να είναι περίπου στο μισό των π-

δημοσιοποίησε ο Παγκόσμιος Οργανισμός Τουρισμού,

ρο-πανδημικών επιπέδων (-53% και -52%, αντίστοιχα).

ο διεθνής τουρισμός συνέχισε την ανάκαμψή του τον Ιανουάριο

Η Μέση Ανατολή (+89%) και η Αφρική (+51%) σημείωσαν επίσης αύ-

του 2022, με πολύ καλύτερες επιδόσεις σε σύγκριση με το αδύνα-

ξηση τον Ιανουάριο του 2022, σε σχέση με το 2021, αλλά οι περιοχές

μο ξεκίνημα του 2021. Ωστόσο, η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία

αυτές σημείωσαν πτώση 63% και 69%, αντίστοιχα, σε σχέση με το

προσθέτει επιππρόσθετη πίεση στις υφιστάμενες οικονομικές επι-

2019. Ενώ η Ασία και ο Ειρηνικός σημείωσαν αύξηση 44% σε ετήσια

σφάλειες, σε συνδυασμό με τους ταξιδιωτικούς περιορισμούς που

βάση, αρκετοί προορισμοί παρέμειναν κλειστοί για τα μη απαραί-

σχετίζονται με την πανδημία και οι οποίοι εξακολουθούν να είναι σε

τητα ταξίδια, με αποτέλεσμα τη μεγαλύτερη μείωση των διεθνών

ισχύ. Στο πλαίσιο αυτό, η συνολική εμπιστοσύνη των καταναλωτών

αφίξεων, σε σχέση με το 2019 (-93%).

θα μπορούσε να επηρεαστεί, παρεμποδίζοντας την ανάκαμψη του

Ανά υποπεριοχή, τα καλύτερα αποτελέσματα εμφάνισε η Δυτική

τουρισμού.

Ευρώπη, καταγράφοντας τον Ιανουάριο του 2022 τέσσερις φορές

Με βάση τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία, οι διεθνείς αφίξεις του-

περισσότερες αφίξεις από ό,τι το 2021, αλλά 58% λιγότερες από ό,τι

ριστών παγκοσμίως υπερδιπλασιάστηκαν (+130%) τον Ιανουάριο

το 2019.

του 2022, σε σύγκριση με το 2021, με τα 18 εκατομμύρια επιπλέον

Επιπλέον, η Καραϊβική (-38%) και η Νότια και Μεσογειακή Ευρώπη

επισκέπτες που καταγράφηκαν παγκοσμίως τον πρώτο μήνα του

(-41%) παρουσίασαν τους ταχύτερους ρυθμούς ανάκαμψης, έναντι

τρέχοντος έτους να ισοδυναμούν με τη συνολική αύξηση για ολό-

των επιπέδων του 2019. Πράγματι, αρκετά νησιά της Καραϊβικής και

κληρο το 2021.

της Ασίας και του Ειρηνικού, μαζί με ορισμένους μικρούς ευρωπα-

Ενώ τα στοιχεία αυτά επιβεβαιώνουν τη θετική τάση που είχε ήδη

ϊκούς και κεντρο-αμερικανικούς προορισμούς κατέγραψαν τα κα-

ξεκινήσει πέρυσι, ο ρυθμός ανάκαμψης τον Ιανουάριο επηρεάστηκε

λύτερα αποτελέσματα, σε σύγκριση με το 2019: Σεϋχέλλες (-27%),

από την εμφάνιση της παραλλαγής Omicron και την επαναφορά των

Βουλγαρία και Κουρασάο (και οι δύο -20%), Ελ Σαλβαδόρ (-19%),

ταξιδιωτικών περιορισμών σε αρκετούς προορισμούς. Μετά τη μεί-

Σερβία και Μαλδίβες (και οι δύο -13%), Δομινικανή Δημοκρατία

ωση κατά 71% του 2021, οι διεθνείς αφίξεις τον Ιανουάριο του 2022

(-11%), Αλβανία (-7%) και Ανδόρα (-3%). Η Βοσνία-Ερζεγοβίνη (+2%)

παρέμειναν 67% κάτω από τα προ-πανδημικά επίπεδα.

ξεπέρασε ακόμη και τα προ-πανδημικά επίπεδα. Μεταξύ των σημα-

Η Ευρώπη και η Αμερική σημειώνουν τις καλύτερες επιδόσεις

ντικότερων προορισμών, η Τουρκία και το Μεξικό σημείωσαν μείωση 16% και 24%, αντίστοιχα, σε σύγκριση με το 2019.

Όλες οι περιοχές γνώρισαν σημαντική ανάκαμψη τον Ιανουάριο του

Προοπτικές ανάκαμψης

2022, αν και σε σχέση με τα χαμηλά επίπεδα που είχαν καταγρα-

Μετά την πρωτοφανή πτώση του 2020 και του 2021, ο διεθνής του-

φεί στις αρχές του 2021. Η Ευρώπη (+199%) και η Αμερική (+97%)

ρισμός αναμένεται να συνεχίσει τη σταδιακή ανάκαμψή του το 2022.

συνέχισαν να σημειώνουν τα ισχυρότερα αποτελέσματα, με τις δι-

Στις 24 Μαρτίου, 12 προορισμοί είχαν άρει τους περιορισμούς που

48 | ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ


ορισμών είχε χαλαρώσει ή καταργήσει τους ταξιδιωτικούς περιο-

Ακριβότερες οι υπηρεσίες διαμονής και μεταφορών

ρισμούς, γεγονός που συμβάλλει στην απελευθέρωση της συσσω-

Αν και είναι πολύ νωρίς για να εκτιμηθεί ο αντίκτυπος της ρωσικής

ρευμένης ζήτησης.

εισβολής στην Ουκρανία, οι αναζητήσεις και οι κρατήσεις αεροπο-

Ωστόσο, ο πόλεμος στην Ουκρανία θέτει νέες προκλήσεις στο πα-

ρικών ταξιδιών σε διάφορα κανάλια παρουσίασαν επιβράδυνση την

γκόσμιο οικονομικό περιβάλλον και κινδυνεύει να δυσχεράνει την

εβδομάδα μετά την εισβολή, αλλά άρχισαν να ανακάμπτουν στις

επιστροφή της εμπιστοσύνης στα παγκόσμια ταξίδια. Οι ΗΠΑ και οι

αρχές Μαρτίου.

ασιατικές αγορές προέλευσης, οι οποίες έχουν αρχίσει να ανοίγουν,

Είναι βέβαιο ότι ο πόλεμος θα προσθέσει περαιτέρω πίεση στις ήδη

θα μπορούσαν να επηρεαστούν ιδιαίτερα, κυρίως όσον αφορά τα

δύσκολες οικονομικές συνθήκες, υπονομεύοντας την εμπιστοσύνη

ταξίδια προς την Ευρώπη, καθώς οι αγορές αυτές είναι ιστορικά πιο

των καταναλωτών και αυξάνοντας την αβεβαιότητα για τις επεν-

απρόθυμες να αντιμετωπίσουν κινδύνους.

δύσεις. Ο Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης

Το κλείσιμο του ουκρανικού και του ρωσικού εναέριου χώρου, κα-

(ΟΟΣΑ) εκτιμά ότι η παγκόσμια οικονομική ανάπτυξη θα μπορούσε

θώς και η απαγόρευση των ρωσικών αερομεταφορέων από πολλές

να είναι φέτος περισσότερο από 1% χαμηλότερη από ό,τι είχε προ-

ευρωπαϊκές χώρες επηρεάζει τα ενδοευρωπαϊκά ταξίδια. Προκαλεί,

βλεφθεί προηγουμένως, ενώ ο πληθωρισμός, που ήταν ήδη υψηλός

επίσης, παρακάμψεις στις πτήσεις μεγάλων αποστάσεων μεταξύ

στις αρχές του έτους, θα μπορούσε να είναι τουλάχιστον κατά 2,5%

Ευρώπης και Ανατολικής Ασίας, γεγονός που μεταφράζεται σε με-

υψηλότερος.

γαλύτερες πτήσεις και υψηλότερο κόστος.

Η πρόσφατη “εκτίναξη” των τιμών του πετρελαίου (το Brent έφτασε

Η Ρωσία και η Ουκρανία αντιπροσώπευαν συνδυαστικά το 3% των

στα υψηλότερα επίπεδα των τελευταίων 10 ετών), και η αύξηση του

παγκόσμιων δαπανών για διεθνή τουρισμό το 2020 και τουλάχι-

πληθωρισμού καθιστούν ακριβότερες τις υπηρεσίες διαμονής και

στον 14 δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ σε παγκόσμιες τουριστικές

μεταφορών, προσθέτοντας επιπλέον πίεση στις επιχειρήσεις, την

εισπράξεις θα μπορούσαν να χαθούν εάν η σύρραξη παραταθεί.

αγοραστική δύναμη των καταναλωτών και τις αποταμιεύσεις, σύμ-

Η σημασία και των δύο αγορών είναι σημαντική για τις γειτονικές

φωνα με τον UNWTO.

χώρες, αλλά και για τους ευρωπαϊκούς, ηλιόλουστους, παραθαλάσ-

Η πρόβλεψη αυτή είναι σύμφωνη με την ανάλυση σχετικά με τις πι-

σιους προορισμούς. Η ρωσική αγορά απέκτησε επίσης σημαντικό

θανές συνέπειες της σύγκρουσης στην παγκόσμια οικονομική ανά-

ρόλο κατά τη διάρκεια της πανδημίας για προορισμούς μεγάλων

καμψη και ανάπτυξη από τη Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για το

αποστάσεων, όπως οι Μαλδίβες, οι Σεϋχέλλες ή η Σρι Λάνκα. Ως

Εμπόριο και την Ανάπτυξη (UNCTAD), η οποία επίσης υποβάθμισε

προορισμοί, η Ρωσία και η Ουκρανία αντιπροσώπευαν το 4% όλων

την πρόβλεψή της για την παγκόσμια οικονομική ανάπτυξη το 2022

των διεθνών αφίξεων στην Ευρώπη, αλλά μόνο το 1% των διεθνών

από 3,6% σε 2,6% και προειδοποίησε ότι οι αναπτυσσόμενες χώρες

τουριστικών εισπράξεων της Ευρώπης το 2020.

θα είναι πιο ευάλωτες στην ύφεση.

σχετίζονται με την πανδημία και ένας αυξανόμενος αριθμός προ-

ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ |

49


Θέμα

“Έκρηξη” κρατήσεων Airbnb στην Ελλάδα για το φετινό καλοκαίρι • Πρώτη των πρώτων στην Ευρώπη Kατακόρυφη αύξηση στις κρατήσεις καταλυμάτων βραχυχρόνιας μίσθωσης για την προσεχή καλοκαιρινή περίοδο καταγράφει η Ελλάδα, σημειώνοντας τον ταχύτερο ρυθμό ανάπτυξης στην Ευρώπη. Με βάση τα τελευταία στοιχεία που δημοσιοποίησε η εταιρία ερευνών AirDNA, η Ελλάδα κατέγραψε εντυπωσιακή αύξηση κατά 232% στις καλοκαιρινές κρατήσεις, σε σχέση με την περασμένη σεζόν. Ακολουθεί η Πορτογαλία (+196%), ενώ την τριάδα συμπληρώνει η Κροατία (+151%).

Σ

ημειώνεται ότι ο πανευρωπαϊκός μέσος όρος στην αύξηση

ϊκή ήπειρο τον Φεβρουάριο του 2022, με 20,8% περισσότερες

κρατήσεων διαμορφώνεται σε 74%.

διανυκτερεύσεις, σε σύγκριση με τον Φεβρουάριο του 2019 και

Σύμφωνα με τα στοιχεία της AirDNA, η χαλάρωση των περιορισμών

73,9% περισσότερες διανυκτερεύσεις, σε σύγκριση με τον Φε-

που επιβλήθηκαν για τη διαχείριση της πανδημίας και η ανανεωμέ-

βρουάριο του 2021. Αυτή η ζήτηση ώθησε τις μέσες ημερήσιες

νη επιθυμία των καταναλωτών για ταξίδια τροφοδότησε τις θετικές

τιμές (ADR) να αυξηθούν κατά 28,9%, σε σύγκριση με τον Φε-

τάσεις της βραχυπρόθεσμης ενοικίασης (STR), κατά τους δύο πρώ-

βρουάριο του 2019.

τους μήνες του 2022.

Για την Ευρώπη, αυτές οι εξελίξεις οδήγησαν σε αύξηση των εσό-

Ωστόσο, οι μελλοντικές προβλέψεις για την ευρωπαϊκή αγορά παρα-

δων του κλάδου της βραχυπρόθεσμης ενοικίασης κατά 77,3%

μένουν ελαφρώς αβέβαιες, λόγω του συνεχιζόμενου πολέμου στην

σε ετήσια βάση, φτάνοντας σε 2,4 δισεκατομμύρια ευρώ για τον

Ουκρανία, της πιθανής εμφάνισης νέων παραλλαγών Covid-19 και του

μήνα Φεβρουάριο. (Τα έσοδα του Ιανουαρίου 2022 αυξήθηκαν

γεγονότος ότι η ζήτηση STR συνεχίζει να υπερβαίνει την προσφορά.

επίσης κατά 103,4% σε ετήσια βάση).

Η ζήτηση έφτασε σε υψηλό μετά την πανδημία για την ευρωπα-

Η Ευρώπη, η Μέση Ανατολή και η Αφρική (EMEA) συγκέντρωσαν

50 | ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ


κρατήσεις 30,1 εκατ. διανυκτερεύσεων κατά τη διάρκεια του Φε-

παραμένει χαμηλότερη από το 2019 (-7,5%). Ωστόσο, η αξιο-

βρουαρίου.

λόγηση των πρόσφατων δεικτών πληρότητας ολοκληρώνει

Από την 1η Μαρτίου, ο ρυθμός κρατήσεων για την άνοιξη εμφα-

καλύτερα την εικόνα της προσφοράς έναντι της ζήτησης. Τον

νίζεται αυξημένος κατά 113,5%, έναντι της αντίστοιχης περυσινής

Φεβρουάριο, η πληρότητα ανέβηκε στο 47,8%, σε σχέση με το

περιόδου και 3,4% υψηλότερος, σε σύγκριση με την ίδια περίοδο

χαμηλό όριο του 44,1% την ίδια εποχή πέρυσι (και το σημείο

το 2019. Εν τω μεταξύ, ο δείκτης ADR επιβραδύνεται από τα υψηλά

αναφοράς 48,9% που καθορίστηκε το 2019). Τα μέσα έσοδα ανά

του 2021 (-4,8%), αλλά εξακολουθεί να είναι πολύ υψηλότερος από

διαθέσιμη καταχώριση στην Ευρώπη αυξήθηκαν επίσης κατά

το 2019 (+24,6%).

17,5% σε ετήσια βάση, γεγονός που μπορεί να αποδοθεί στην

Όσον αφορά την περίοδο Ιουνίου – Σεπτεμβρίου 2022 παρατηρείται

αύξηση του δείκτη ADR σε συνδυασμό με τις λιγότερες διαθέ-

αύξηση κατά 74% στις κρατήσεις, σε σύγκριση με το 2021.

σιμες καταχωρίσεις.

Οι πόλεις συγκεντρώνουν τη μεγαλύτερη ζήτηση

Καθώς η προσφορά συνεχίζει να εισέρχεται εκ νέου στην αγορά, τα επίπεδα πληρότητας ενδέχεται να ομαλοποιηθούν ή ακόμη

Η ισχυρότερη αύξηση της ζήτησης σε ετήσια βάση για τον Φεβρου-

και να μειωθούν σε ορισμένες περιοχές. Ωστόσο, η έντονη δρα-

άριο του 2022 σημειώθηκε στις μεγάλες πόλεις (+122,5%) και στις

στηριότητα των κρατήσεων για διαμονές σε διάστημα τριών και

μεσαίες πόλεις (84,9%). Επιπρόσθετα, οι μεγάλες πόλεις κατέγραψαν

πλέον μηνών αποδεικνύει την ανανεωμένη ταξιδιωτική εμπιστο-

μικρή πτώση στην προσφορά (-2,1%), σε σύγκριση με την αντίστοι-

σύνη στην περιοχή.

χη περίοδο πέρυσι, ενώ οι αγροτικές περιοχές παρουσίασαν τη με-

Ο πόλεμος στην Ουκρανία δεν έχει ανακόψει τις κρατήσεις

γαλύτερη αύξηση της προσφοράς (+6,8%).

Ο πόλεμος στην Ουκρανία δεν φαίνεται να επηρεάζει αρνητικά

Σε σύγκριση με τον Φεβρουάριο του 2019, οι αγροτικές περιοχές

τον ρυθμό των κρατήσεων για το φετινό καλοκαίρι, τουλάχι-

σημείωσαν αύξηση της προσφοράς τον Ιανουάριο (+7,2%) και

στον για τους δημοφιλείς προορισμούς, όπως είναι η Ελλάδα,

τον Φεβρουάριο (+4,7%). Οι μικρές πόλεις σημείωσαν αύξηση της

η Ισπανία και η Πορτογαλία. Αλλά και σε πολλές πόλεις που

προσφοράς τον Ιανουάριο (+0,2%), η οποία συρρικνώθηκε τον Φε-

συνορεύουν με την Ουκρανία παρατηρείται “εκτόξευση” των

βρουάριο (-1%). Ενώ, οι μεγάλες πόλεις παραμένουν τουλάχιστον

κρατήσεων το διάστημα από τις 24 Φεβρουαρίου έως τις 19

20% κάτω από τα επίπεδα του 2019 για κάθε μήνα, από τον Απρίλιο

Μαρτίου, σε σχέση με την περίοδο πριν από τη ρωσική εισβολή.

του 2020.

Για παράδειγμα, στο Χελμ της Πολωνίας, οι κρατήσεις αυξή-

Η προσφορά ανακάμπτει, αν και με βραδύ ρυθμό

θηκαν κατά 614% και στην Τουλτσέα της Ρουμανίας η αύξηση ανήλθε στο 319%.

Η προσφορά διαθέσιμων καταχωρήσεων, που προηγουμένως

Αντίστοιχα, στο Βελένσε της Ουγγαρίας η αύξηση των κρατήσε-

είχε μειωθεί εξαιτίας της πανδημίας, συνεχίζει να ανακάμπτει

ων διαμορφώθηκε στο 311% και στο Κισινάου της Μολδαβίας,

σε ολόκληρη τη Γηραιά ήπειρο (+4,1%), αλλά εξακολουθεί να

οι κρατήσεις αυξήθηκαν κατά 80%.

ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ |

51


Θέμα

ΕΡΕΥΝΑ – American Express Travel: Τι λένε 7 μεγάλες αγορές για τα ταξίδια το 2022 • Βρετανία, ΗΠΑ, Καναδάς, Αυστραλία, Ινδία, Μεξικό και Ιαπωνία | Το 62% θα κάνει 2 έως 4 ταξίδια Την ετήσια έκθεσή της “American Express Travel: 2022 Global Travel Trends Report”, δημοσιοποίησε η American Express Travel, στην οποία περιέχονται οι πιο πρόσφατες τάσεις του Τουρισμού, σε Αυστραλία, Καναδά, Μεξικό, Ιαπωνία, Ινδία, Βρετανία και ΗΠΑ, βάσει στοιχείων από διεθνείς έρευνες, δεδομένα κρατήσεων της American Express Travel και εκτιμήσεις από εμπειρογνώμονες του κλάδου.

H

επιθυμία για ταξίδια είναι πολύ έντονη, ενώ και η πρόθε-

ρισσότερα χρήματα για ταξίδια εσωτερικού και το 64% σχεδι-

ση κατανάλωσης είναι επίσης πολύ υψηλή.

άζει να ξοδέψει περισσότερα χρήματα για διεθνή ταξίδια από

«Τα τελευταία δύο χρόνια απέδειξαν πόσο ιδιαίτερη μπορεί να

ό,τι το προηγούμενο έτος, το 62% των ερωτηθέντων σχεδιάζει

είναι η εξερεύνηση, καθώς και το βάρος που έχουν οι ταξιδιω-

να κάνει 2-4 ταξίδια το 2022 και το 74% των ερωτηθέντων είναι

τικές μας αποφάσεις για τις τοπικές κοινωνίες. Κοιτάζοντας το

πρόθυμοι να κάνουν κράτηση για ένα ταξίδι για το 2022 ακό-

μέλλον, οι ταξιδιώτες παίρνουν αποφάσεις έχοντας κατά νου –

μα κι αν χρειαστεί να το ακυρώσουν ή να το τροποποιήσουν

από την κατανόηση του πού πηγαίνουν τα χρήματά τους μέχρι

αργότερα.

να βρουν χρόνο για να συνδεθούν με αγαπημένα πρόσωπα.

Ακόμη, το 81% των ερωτηθέντων συμφωνούν ότι θέλουν να

Είμαστε ενθουσιασμένοι να δούμε τι φέρνει το μέλλον», δήλω-

ταξιδέψουν σε προορισμούς όπου μπορούν να εντρυφήσουν

σε η Audrey Hendley, πρόεδρος της American Express Travel.

στην τοπική κουλτούρα, το 81 %των ερωτηθέντων συμφωνούν

Συγκεκριμένα, το των ερωτηθέντων σχεδιάζει να ξοδέψει πε-

ότι θέλουν τα χρήματα που ξοδεύουν ενώ ταξιδεύουν να επι-

52 | ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ


στρέψουν στην τοπική κοινότητα και το 62% των ερωτηθέντων

πρώτο τους διεθνές ταξίδι με τα παιδιά τους πριν από την πανδημία

συμφωνούν ότι θέλουν να είναι πιο προσεκτικοί σχετικά με το

• Το 79% των ερωτηθέντων συμφωνεί ότι ανυπομονεί να ταξιδέψει

πού και πώς ταξιδεύουν.

με την οικογένειά του το 2022

Ακόμη:

• Το 58% των ερωτηθέντων συμφωνεί ότι ενδιαφέρονται περισσότε-

79% των ερωτηθέντων συμφωνούν ότι ανυπομονούν περισσότερο

ρο για οικογενειακά ταξίδια με πολλές γενιές μαζί, από ποτέ

να ταξιδέψουν με την οικογένειά τους το 2022 76 % των ερωτηθέντων δηλώνουν ότι σκοπεύουν να ταξιδέψουν

Οι ονειρεμένοι προορισμοί γίνονται πραγματικότητα

περισσότερο με την οικογένεια το 2022 από ό,τι το 2021

• Το 49% των Millennials θέλουν να ταξιδέψουν μόνοι τους τώρα για

58 % των ερωτηθέντων συμφωνούν ότι ενδιαφέρονται περισσότερο

να επισκεφθούν τον προορισμό των ονείρων τους

για οικογενειακά ταξίδια πολλών γενεών από ποτέ

• Το 55% των ερωτηθέντων συμφωνεί ότι θέλει να κάνει κράτηση για

Οι ταξιδιώτες επικεντρώνονται στη συμμετοχή σε θετικές πρακτι-

διακοπές μια φορά στη ζωή του το 2022, ειδικά οι Millennials (67%)

κές, συμπεριλαμβανομένων δραστηριοτήτων ευεξίας, ανταπόδοσης

και οι GenZers (65%)

στις κοινότητες, προστασίας του περιβάλλοντος και πολλά άλλα και

• Το 72% των ερωτηθέντων συμφωνεί ότι η πανδημία τους έχει κάνει

αφιερώνουν τώρα περισσότερο χρόνο σκεπτόμενοι για ποιον και για

να εκτιμούν πιο πολύ τους λιγότερο γνωστούς εγχώριους ταξιδιωτι-

ποιο σκοπό ταξιδεύουν, με το 78% των ερωτηθέντων να θέλουν να

κούς προορισμούς από ό,τι συνήθιζαν

έχουν θετικό αντίκτυπο στην κοινότητα που επισκέπτονται.

• Το 74% των ερωτηθέντων συμφωνεί ότι είναι πρόθυμοι να κάνουν

Τα ευρήματα Αναλυτικά τα ευρήματα έχουν ως ακολούθως:

κράτηση για ένα ταξίδι για το 2022 ακόμα κι αν χρειαστεί να το ακυρώσουν ή να το τροποποιήσουν αργότερα • Το 84% των ερωτηθέντων συμφωνεί ότι τους αρέσει να επισκέπτονται προορισμούς που έχουν πρόσβαση σε περισσότερες από μία

Άνοδος του ανταποδοτικού τουρισμού

επιλογές (π.χ. παραλία, πόλη, βουνό, έρημος κ.λπ.)

• Το 78% των ερωτηθέντων συμφωνεί ότι θέλει να έχει θετικό αντί-

• Το 65% των ερωτηθέντων θα προτιμούσε να κάνει τις διακοπές των

κτυπο στην κοινότητα που επισκέπτεται

ονείρων του παρά να αγοράσει ένα νέο αυτοκίνητο

• Το 81% των ερωτηθέντων συμφωνεί ότι θέλει να ταξιδέψει σε προορισμούς όπου μπορούν να εντρυφήσουν στην τοπική κουλτούρα

Η εξέλιξη για τα βιωματικά ταξίδια

• Το 81% των ερωτηθέντων συμφωνεί ότι θέλει τα χρήματα που ξο-

• Το 70% των ερωτηθέντων συμφωνεί ότι τους ενδιαφέρει η πολιτι-

δεύουν, ενώ ταξιδεύουν, να επιστρέψουν στην τοπική κοινωνία

στική “εμβάπτιση” και η περιήγηση σε ένα επερχόμενο ταξίδι

• Το 81% των ερωτηθέντων συμφωνεί ότι θέλει να έχει αυθεντικές

• Το 56% των ερωτηθέντων δήλωσε ότι διέκοψε τα ταξίδια για με-

εμπειρίες όταν ταξιδεύει, όπου μπορούν να συναντηθούν και να μά-

γάλες ψυχαγωγικές εκδηλώσεις πέρυσι (π.χ. συναυλίες, αθλητικές,

θουν από τους ντόπιους

πολιτιστικές εκδηλώσεις), αλλά σχεδιάζει να επιστρέψει σε αυτού

• Το 80% των ερωτηθέντων συμφωνεί ότι το 2022 θέλουν να είναι πιο

του είδους τις εκδηλώσεις φέτος.)

προσεκτικοί σχετικά με τους τύπους ταξιδιών που κάνουν και ποιοι

• Το 52% των ερωτηθέντων δηλώνει ότι ενδιαφέρεται να ταξιδέψει

διοργανώνουν τα ταξίδια τους.

για κοινωνικές συγκεντρώσεις, όπως γάμους, γενέθλια, αποφοίτηση ή διακοπές

Η εξέλιξη του οικογενειακού ταξιδιού

• Το 38% των ερωτηθέντων ενδιαφέρεται να ταξιδέψει για πολιτι-

• Το 76% των γονέων συμφωνεί ότι σχεδιάζει να ταξιδέψει περισσό-

στικές εκδηλώσεις

τερο με την οικογένειά του το 2022 από ό,τι το 2021

• Το 43% των ερωτηθέντων ενδιαφέρεται να ταξιδέψει για ψυχαγω-

• Το 70% των γονέων συμφωνεί ότι το 2022, σχεδιάζουν να κάνουν το

γικές εκδηλώσεις

ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ |

53


Θέμα

ΈΡΕΥΝΑ: Τι δείχνει για τιμές ξενοδοχείων και αναζήτηση πτήσεων • Σε Ισπανία και Πορτογαλία μετατοπίζεται η ζήτηση για το Πάσχα από τη Βρετανία | Πιο “πίσω” η Ελλάδα Ο πόλεμος στην Ουκρανία φαίνεται να επηρεάζει τη ζήτηση για ταξίδια και διακοπές κατά την πασχαλινή περίοδο, με την Ισπανία και την Πορτογαλία να τοποθετούνται στους “κερδισμένους” της υπόθεσης, σε αντίθεση με την Ελλάδα και την Τουρκία, όπως αποτυπώνεται στις αναζητήσεις πτήσεων στο Ηνωμένο Βασίλειο. Όσον αφορά τις ξενοδοχειακές τιμές εμφανίζονται “τσιμπημένες” εφέτος το Πάσχα, σε σύγκριση με το Πάσχα του 2019, με την Ισπανία και την Πορτογαλία να έχουν τις πιο “αλμυρές” τιμές, με επόμενη την Ελλάδα και τελευταία ακολουθεί η Τουρκία.

Σ

ύμφωνα με νέα μελέτη της Mabrian Technologies, η οποία

γαλία ανέκαμψε μέσα σε 5-6 ημέρες, ενώ η Τουρκία και η Ελλάδα δεν

επικεντρώνονται στην εξέλιξη της ζήτησης που αποτυπώ-

είχαν ανακτήσει τον όγκο 13 ημέρες αργότερα.

νεται στην αναζήτηση πτήσεων από το Ηνωμένο Βασίλειο, μια από τις κύριες ευρωπαϊκές αγορές προέλευσης τουριστών, προς την

Πορτογαλία

Ισπανία, την Πορτογαλία, την Τουρκία και την Ελλάδα, καθώς και

Όσον αφορά τις τιμές των ξενοδοχείων, για ένα κανονικό δωμάτιο

στην εξέλιξη των μέσων ξενοδοχειακών τιμών, η Πορτογαλία είναι

για μία διανυκτέρευση, για διαμονή μεταξύ 11 Απριλίου και 1η Μαΐ-

ο προορισμός που φαίνεται να επωφελείται περισσότερο από τη

ου 2022, σε σύγκριση με τις τιμές την πασχαλινή περίοδο του 2019 (η

μετατόπιση της ζήτησης από το Ηνωμένο Βασίλειο.

αντίστοιχη περίοδο ήταν από 28 Απριλίου έως 15 Μαΐου), η Ισπανία

Η τουριστική πλατφόρμα εξετάζει δεδομένα για αναζητήσεις πτή-

και η Πορτογαλία είναι οι δύο χώρες που παρουσιάζουν άνοδο των

σεων που πραγματοποιήθηκαν μεταξύ 11 Φεβρουαρίου και 8 Μαρ-

τιμών και στις τρεις εξεταζόμενες κατηγορίες ξενοδοχείων (3, 4 και

τίου, από το Ηνωμένο Βασίλειο, προς την Ισπανία, την Πορτογαλία,

5 αστέρων).

την Τουρκία και την Ελλάδα, για ταξίδια μεταξύ 11 Απριλίου και 1η

Επίσης:

Μαΐου.

– Η Πορτογαλία είναι η χώρα όπου οι τιμές αυξάνονται περισσότερο

Η εξέλιξη των αναζητήσεων πτήσεων (με βάση τους ημερήσιους

από 15% στα ξενοδοχεία 3 αστέρων, 6% στα ξενοδοχεία 4 αστέρων

μέσους όρους) από το Ηνωμένο Βασίλειο αναλύθηκε στη συνέχεια

και 17% στα ξενοδοχεία 5 αστέρων. Ακολουθεί η Ισπανία με αύξηση

σε δεδομένα από τις 13 ημέρες πριν από την εισβολή (από τις 11 έως

14%, 4% και 9%, στις αντίστοιχες κατηγορίες 3, 4, και 5 αστέρων.

τις 23 Φεβρουαρίου) και τις 13 ημέρες μετά (από τις 24 Φεβρουαρί-

– Στην Τουρκία, οι μέσες τιμές των ξενοδοχείων 3 και 4 αστέρων

ου έως τις 8 Μαρτίου) και τα αποτελέσματα που προκύπτουν έχουν

μειώθηκαν κατά 4% και 3% αντίστοιχα. Οι κατηγορίες αυτές είναι

ως εξής:

οι πιο δημοφιλείς στη ρωσική πελατεία. Ωστόσο, τα ξενοδοχεία 5

– Μετά την έναρξη του πολέμου, οι αναζητήσεις πτήσεων και η αυ-

αστέρων σημείωσαν αύξηση 27%.

θόρμητη ζήτηση από το Ηνωμένο Βασίλειο αυξήθηκαν κατά 13,2%

– Στην Ελλάδα, η μέση τιμή των ξενοδοχείων 3 αστέρων μειώθηκε

για την Πορτογαλία και κατά 12,7% για την Ισπανία, ενώ μειώθηκαν

κατά 9%, ενώ τα ξενοδοχεία 4 και 5 αστέρων αυξήθηκαν κατά 8%

κατά -10,45% για την Τουρκία και κατά -8,15% για την Ελλάδα.

και 20% αντίστοιχα.

– Οι αναζητήσεις για πτήσεις από το Ηνωμένο Βασίλειο προς αυτούς

– Σε γενικές γραμμές, στην Ισπανία οι μέσες τιμές των ξενοδοχείων

τους τέσσερις προορισμούς μειώθηκαν απότομα συνολικά κατά τις

είναι 20% και πλέον πάνω από τον μέσο όρο των προορισμών που

ημέρες μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία κατά 30% έως 40%.

αναλύθηκαν και 15% πάνω από τις μέσες τιμές της Πορτογαλίας, του

Ωστόσο, ο όγκος των αναζητήσεων για την Ισπανία και την Πορτο-

άμεσου ανταγωνιστή της από πλευράς τιμών.

54 | ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ


– Η Πορτογαλία είναι ο προορισμός που φαίνεται να αισθάνεται πε-

τον τρόπο με τον οποίο η ρωσική εισβολή επηρέασε βραχυπρόθε-

ρισσότερο την επίδραση της μετατόπισης της τουριστικής ζήτησης

σμα την περίοδο του Πάσχα επιτρέπει στις υπόλοιπες χώρες και τους

από το Ηνωμένο Βασίλειο προς τους δυτικοευρωπαϊκούς προορι-

τουριστικούς προορισμούς να γνωρίζουν ποια θα είναι η τάση αν ο

σμούς, καθώς είναι αυτός που παρουσιάζει άνοδο, τόσο στις ανα-

πόλεμος συνεχιστεί. Αυτά τα δεδομένα που συλλέγονται αποτελούν

ζητήσεις ξενοδοχείων, όσο και στις τιμές.

ένα παράδειγμα της τουριστικής πληροφόρησης που μοιραζόμα-

Για ένα κανονικό δωμάτιο για μία διανυκτέρευση, σε πεντάστερο ξε-

στε με τους πελάτες μας, με στόχο να τους βοηθήσουμε να λάβουν

νοδοχείο την περίοδο των διακοπών του Πάσχα, ο ταξιδιώτης στην

την καλύτερη απόφαση, με βάση πραγματικές πληροφορίες για την

Ισπανία θα κληθεί να πληρώσει 238 ευρώ (+9%), στην Πορτογαλία

προσαρμογή των επόμενων ενεργειών μάρκετινγκ. Στην προκειμένη

202 ευρώ (+17%), στην Ελλάδα 180 ευρώ (+27%) και στην Τουρκία

περίπτωση, αυτό σημαίνει ότι η Ισπανία και η Πορτογαλία μπορούν

126 ευρώ (+20%).

με σιγουριά να επικεντρωθούν στη συνέχιση των επενδύσεων για

Μιλώντας για τα ευρήματα της έρευνας, ο διευθυντής Μάρκετινγκ

την προσέλκυση Ευρωπαίων ταξιδιωτών για την περίοδο υψηλής

και Πωλήσεων της Mabrian, Carlos Cendra, είπε “ανακαλύπτοντας

ζήτησης του Πάσχα”.

ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ |

55


Θέμα

ΕΡΕΥΝΑ – IPK International: Σε φάση ανάκαμψης ο διεθνής Τουρισμός • Η Ελλάδα στους κερδισμένους | Μέχρι το 2024 ολική επαναφορά Σε πορεία ανάκαμψης έχει εισέλθει, ήδη, από το 2021 ο διεθνής τουρισμός, με προορισμούς της Μεσογείου, ανάμεσά τους η Ελλάδα, να καταγράφουν διψήφια αύξηση, πάνω από τον μέσο όρο. Ενώ το 2022, παρά το κλίμα αβεβαιότητας που τροφοδοτείται από την πανδημία και τον πόλεμο στην Ουκρανία, εκτιμάται πως θα μπορούσε να σημειώσει ένα μεγάλο βήμα προς τα εμπρός. Έτσι, σύμφωνα με την έρευνα World Travel Monitor® της IPK International, εφέτος, σε παγκόσμιο επίπεδο, τα εξερχόμενα ταξίδια θα μπορούσαν να ανέλθουν στο 50%-60% των προ-πανδημικών επιπέδων και το αργότερο μέχρι το 2024, ο όγκος τους θα μπορούσε να ανακάμψει στα επίπεδα του 2019.

T

ο 2021, παρά τα lockdowns και τους αυστηρούς ταξιδιω-

κή, τα εξερχόμενα ταξίδια αυξήθηκαν σε ετήσια βάση κατά 10% και

τικούς περιορισμούς, τα εξερχόμενα ταξίδια αυξήθηκαν

11%, αντίστοιχα, σε αντίθεση με την Ασία, όπου μειώθηκαν εκ νέου

παγκοσμίως, όπως προκύπτει στο World Travel Monitor®, το οποίο

κατά περίπου 40%.

αποτελεί την πιο ολοκληρωμένη έρευνα παγκοσμίως για τις τάσεις

Συνολικά, το 2021, υπερκαλύφθηκαν τα ιστορικά χαμηλά επίπεδα

των εξερχόμενων ταξιδιών.

του τουρισμού που προκλήθηκαν από την πανδημία, ενώ ξεκίνησε

Η έντονη αύξηση των ταξιδιών κατά το δεύτερο εξάμηνο του έτους

να διαφαίνεται ανάκαμψη.

επέφερε την ανάκαμψη του διεθνούς τουρισμού, με διαφορετικούς,

Το 2021, αύξηση σε ποσοστό 4% σημείωσαν τα ταξίδια διακοπών,

ωστόσο, ρυθμούς στους επιμέρους ταξιδιωτικούς τομείς. Τα εξερ-

ενώ τα λοιπά ιδιωτικά ταξίδια σημείωσαν αύξηση άνω του μέσου

χόμενα ταξίδια των Αμερικανών και των Ευρωπαίων σημείωσαν δι-

όρου (9%). Αντίθετα, το δεύτερο έτος της πανδημίας τα επαγγελμα-

ψήφια αύξηση πέρυσι, σε αντίθεση με την Ασία όπου συνέχισαν να μειώνονται. Όσον αφορά τα ταξίδια το 2022, ακόμη και αν ληφθεί υπόψη το κλίμα αβεβαιότητας που έχει διαμορφωθεί εξαιτίας της πανδημίας και του πολέμου στην Ουκρανία, τα τρέχοντα αποτελέσματα της έρευνας αντικατοπτρίζουν την έντονη ζήτηση για διακοπές και ταξίδια τους επόμενους μήνες.

Θετικά τα στοιχεία για το 2021, με διαφοροποιήσεις ανά τον κόσμο Σύμφωνα με το World Travel Monitor® του IPK, τα εξερχόμενα ταξίδια αυξήθηκαν σε ετήσια βάση κατά 3% το 2021. Ωστόσο, ανά τον κόσμο οι τάσεις διέφεραν σημαντικά. Έτσι, στην Ευρώπη και στην Αμερι-

56 | ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ


τικά ταξίδια παρουσίασαν και πάλι μείωση (14%). Το 2021, ο νούμερο ένα παράγοντας ανάπτυξης των ταξιδιών ήταν

Έντονο ενδιαφέρον για διεθνή ταξίδια το 2022

οι διακοπές στον ήλιο και την παραλία, οι οποίες αυξήθηκαν σε ετή-

Οι τελευταίες έρευνες που διεξήγαγε η IPK σε όλο τον κόσμο δεί-

σια βάση κατά 30%. Όλες οι άλλες αγορές διακοπών δεν έχουν δει

χνουν ένα συνεχιζόμενο έντονο ενδιαφέρον (80%) για εξερχόμε-

ακόμη την… τύχη τους να αλλάζει και δεν μπόρεσαν να αναφέρουν

να ταξίδια φέτος, παρά την παραλλαγή Omicron. Στην Ευρώπη, οι

θετικά αποτελέσματα. Αυτό ίσχυε και για τα ταξίδια πόλης.

προθέσεις για εξερχόμενα ταξίδια παρέμειναν σταθερές, σχεδόν

Προορισμοί όπως η Ελλάδα, η Ισπανία και η Ιταλία κατέγραψαν δι-

στο 90% των προ-πανδημικών επιπέδων, ενώ στην Αμερική έχουν

ψήφια αύξηση, πάνω από το μέσο όρο, λόγω της έντονης διεθνούς

φθάσει πλέον σχεδόν στο 75% και στην Ασία στο 66%. Σε παγκόσμιο

ζήτησης για διακοπές στον ήλιο και την παραλία.

επίπεδο, οι αγορές προέλευσης με υψηλό δυναμικό για εξερχόμενα

Ανοδικά διαμορφώθηκε τόσο η μέση διάρκεια ενός ταξιδιού, όσο

ταξίδια είναι κυρίως η Γερμανία, το Ηνωμένο Βασίλειο, οι ΗΠΑ, η

και το ποσό των χρημάτων που δαπανήθηκαν.

Γαλλία και οι Κάτω Χώρες.

Ψηφιοποιημένη η νέα εποχή στα ταξίδια

Σε όλο τον κόσμο, οι προτιμώμενοι προορισμοί φέτος είναι η Ιταλία, η Ισπανία και η Γερμανία, ακολουθούμενες από τη Γαλλία και τις ΗΠΑ

Αντίκτυπος της πανδημίας θεωρείται το γεγονός ότι, οι ταξιδιώτες

στην τέταρτη και πέμπτη θέση.

επιθυμούν πιο ολοκληρωμένες και εύκολα διαθέσιμες πληροφορίες

Παρόλο που οι προορισμοί στην ίδια ήπειρο εξακολουθούν να είναι

για τα ταξίδια και τις διακοπές, και μαζί με αυτό περισσότερη ψηφιο-

οι αγαπημένοι, τα υπερπόντια ταξίδια στην Ευρώπη έχουν ζήτηση

ποίηση. Μια ειδική έρευνα της IPK σχετικά με την ψηφιοποίηση και

κυρίως μεταξύ των Αμερικανών και των Ασιατών.

τα ταξίδια διαπίστωσε ότι σχεδόν το 75% των ταξιδιωτών θεωρεί ότι δειγμα η δυνατότητα κράτησης ξενοδοχείων, πτήσεων, εκδηλώσε-

Οι διακοπές στον ήλιο παραμένουν δημοφιλείς – έντονο ενδιαφέρον για ταξίδια πόλης

ων, καθώς και επισκέψεων σε εικονικά αξιοθέατα. Το ίδιο ισχύει και

Ενώ τα ταξίδια διακοπών εξακολουθούν να έχουν μεγάλη ζήτηση, το

για την ολοκληρωμένη, διαδικτυακή παρουσία και τη δυνατότητα

ενδιαφέρον για επαγγελματικά ταξίδια τους επόμενους μήνες είναι

ηλεκτρονικής κράτησης προορισμών.

επίσης σταθερό. Όσον αφορά τους τύπους διακοπών που σχεδιά-

Η δυνατότητα χρήσης μιας εφαρμογής για την κράτηση εισιτηρίων,

ζουν οι άνθρωποι, οι διακοπές στον ήλιο και την παραλία παραμέ-

αξιοθέατων και μουσείων και η χρήση ψηφιακών μεθόδων πληρω-

νουν μακράν οι πιο δημοφιλείς και φέτος, ακολουθούμενες από τα

μής είναι, επίσης, ψηλά στη λίστα προτεραιοτήτων των εξερχόμενων

ταξίδια στην πόλη (με ανοδική τάση), τα περιηγητικά ταξίδια και τις

ταξιδιωτών.

διακοπές κοντά στη φύση.

οι ψηφιακές υπηρεσίες είναι ιδιαίτερα σημαντικές, όπως για παρά-

ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ |

57


Θέμα

Αυτές είναι οι μεγαλύτερες ξενοδοχειακές αλυσίδες παγκοσμίως για το 2022 • Ξενοδοχεία και δωμάτια Με την επίδραση της κρίσης που ξεκίνησε το 2020 με την πανδημία του κορωνοϊού να μην έχει γίνει ακόμη αισθητή στην παγκόσμια ιεραρχία των ξενοδοχειακών ομίλων, η πρώτη 10άδα είναι λίγοπολύ παρόμοια με εκείνη του 2021, αλλά με αξιοσημείωτες εξελίξεις, που προϊδεάζουν για πιθανές αλλαγές στην κατάταξη που καθιερώθηκε από το 2015.

Σ

την κατάταξη των ξενοδοχειακών ομίλων, η Marriott

ομίλου, αφού αφιέρωσε σχεδόν 60 χρόνια από τη ζωή του και

International, διατηρεί τη θέση της ως παγκόσμιος ηγέ-

ο γιος του, David Marriott, αναλαμβάνει τη θέση του προέδρου

της με αύξηση λίγο πάνω από 56.000 δωμάτια (+4%). Συνεπώς,

του διοικητικού συμβουλίου.

ο όμιλος συνεχίζει την αναπτυξιακή του πορεία, διατηρώντας

Η κινεζική Jin Jiang είναι ο ταχύτερα αναπτυσσόμενος “παίκτης”

τον ρυθμό ανάπτυξής του που ήταν +3,1% το 2020 και +4,8% το

στον κόσμο από άποψη μεγέθους, με καθαρή αύξηση άνω των

2019. Μια σελίδα στην ιστορία του ομίλου γυρίζει με την ανακοί-

100.000 δωματίων ετησίως (+9,9%). Η ανάπτυξή της καθοδηγεί-

νωση ότι ο John Willard Marriott αποσύρεται από την ηγεσία του

ται από τον αυξανόμενο αριθμό εγκαινίων, ιδίως στην Ασία, ενώ

58 | ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ


στη Δύση, η εταιρία, με έδρα τη Σαγκάη ,έχει επίσης προσθέσει

εμπορικού σήματος Wyndham Alltra, αφιερωμένου στον τομέα

δύο νέα εμπορικά σήματα μακράς διαμονής, το Tulip Residence

του all-inclusive, και στον τομέα της πολυτελούς διαμονής με τα

at Louvre Hotels Group και το Radisson Residence στο Radisson

Registry Collection Hotels.

Hotel Group, τα οποία θα της επιτρέψουν να ισχυροποιηθεί στην

Η γαλλική εταιρία Accor διατήρησε την 6η θέση της με αύξηση

αγορά αυτή.

3,2%, δηλαδή με καθαρό κέρδος άνω των 24.000 δωματίων. Το

Η αμερικανική Hilton Worldwide συνεχίζει να αναπτύσσεται

2021 ήταν η χρονιά κατά την οποία οριστικοποιήθηκε η κοινο-

οργανικά με σταθερό ρυθμό, με +5,5% περισσότερα δωμάτια

πραξία με την Ennismore και αναδιοργανώθηκε η οργάνωσή της

το 2021, έπειτα από ήδη +6,4% το 2020 και +6,7% το 2019. Στα-

ώστε να είναι πιο κοντά στις δραστηριότητες και τους ιδιοκτήτες

θερή στις αμερικανικές βάσεις της, δεν κρύβει τις φιλοδοξίες

της: η επιχειρηματική παρακολούθηση μοιράστηκε έτσι μεταξύ

της ούτε στην Ευρώπη και ιδιαίτερα στη Γαλλία, με 37 ανοίγμα-

της Νότιας Ευρώπης, της Βόρειας Ευρώπης, της Λατινικής Αμε-

τα να έχουν ήδη ανακοινωθεί στη γηραιά ήπειρο, την επόμενη

ρικής, της Βόρειας και Κεντρικής Αμερικής, της Μέσης Ανατολής

πενταετία.

και της Αφρικής, του Ειρηνικού, της Κίνας και της Νοτιοανατο-

Η IHG Hotels & Resorts διατήρησε την 4η θέση της παρά τη

λικής Ασίας.

στασιμότητα του χαρτοφυλακίου της το 2021 (-0,6%). Ο όμιλος

Η κινεζική Huazhu είναι η ταχύτερα αναπτυσσόμενη από τις

συνέχισε να ανοίγει νέα ξενοδοχεία (291 ανοίγματα το 2021,

δέκα κορυφαίες ξενοδοχειακές αλυσίδες, αποκτώντας σχεδόν

μικτή αύξηση +5%), αλλά ταυτόχρονα σχεδόν 50.000 δωμάτια

100.000 δωμάτια μόνο το 2021, με απόδοση +15,8%. Είχε, επί-

έχουν αφαιρεθεί από το χαρτοφυλάκιό του, συμπεριλαμβανο-

σης, εξαγοράσει την Deutsche Hospitality το 2019 και τώρα

μένων 34.000 με τα εμπορικά σήματα Holiday Inn και Crowne

μπορεί να προχωρήσει σε πολλά “μέτωπα”, αξιοποιώντας την

Plaza, στη Βόρεια Αμερική, στο πλαίσιο μιας επανεξέτασης του

παρουσία της στην Ευρώπη, ενώ αυξάνει το απόθεμά της

χαρτοφυλακίου. Από την άλλη πλευρά, ο όμιλος ανακοίνωσε

στην Κίνα. Ο όμιλος σημείωσε ήδη διψήφια ανάπτυξη πέρυ-

μια σειρά νέων συμβολαίων στην περιοχή της Ευρώπης και της

σι (+21,8%) και πρόπερσι (+26,5%): αν συνεχίσει σε αυτή την

Μέσης Ανατολής.

πορεία, θα μπορούσε σύντομα να ξεπεράσει την 7η θέση στον

Στην πέμπτη θέση, η Wyndham Hotels & Resorts, επέστρεψε

κόσμο, την οποία εξακολουθεί να κατέχει το 2022.

σε θετική ανάπτυξη 1,8%, μετά από καθαρή απώλεια 4,2% σε

Η αμερικανική Choice Hotels παραμένει στην 8η θέση, παρά

δωμάτια, το 2020. Αυτά τα 14.142 δωμάτια της επιτρέπουν να

την απώλεια 3%. Το πρώτο τρίμηνο του 2022, ο όμιλος ξεκίνησε

διατηρήσει την 5η θέση παγκοσμίως. Το 2021, ο όμιλος ενίσχυσε

την ανανέωση των βασικών του εμπορικών σημάτων Comfort,

τη θέση του στον τομέα των θερέτρων με την κυκλοφορία του

Clarion και Quality, προκειμένου να ευθυγραμμιστεί καλύτερα

ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ |

59


Θέμα

με τις προσδοκίες της αγοράς. Αυτή η υποχώρηση αφορά τη

Γερμανία, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, κ.λπ.).

Βόρεια Αμερική, αλλά και ορισμένες άλλες αγορές στην Ευρώπη,

Λίγο παρακάτω από το Top 10, η κινεζική Greentree Hospitality

ιδίως τη Γαλλία.

Group αύξησε το χαρτοφυλάκιό της κατά 8,1%, ή σχεδόν 25.000

Στην BTH Hotels, συνεχίστηκε η δυναμική αύξησης του αριθ-

δωμάτια κατά τη διάρκεια του έτους.

μού των δωματίων: +7,1%, όπως και το 2020, αντιπροσωπεύ-

Η BWH Hotel Group παραμένει στη 12η θέση της κατάταξης

οντας αύξηση σχεδόν 29.000 δωματίων. Η κινεζική εταιρία θα

με σταθερό χαρτοφυλάκιο, αποκτώντας 320 δωμάτια. Ο David

είναι έτσι ο 9ος μεγαλύτερος ξενοδοχειακός όμιλος στον κόσμο

Kong, ο οποίος ήταν επικεφαλής του ομίλου από το 2004, απο-

το 2022.

σύρθηκε στα τέλη του 2021 και ο Lawrence Cuculic ανέλαβε

Έχει ξεπεράσει την ινδική εταιρία OYO, η οποία υποχώρησε

την περίοδο του παγκόσμιου συνεδρίου της ομοσπονδίας, τον

κατά μία θέση με απώλειες 21,4% το 2021, μετά από απώλειες

Οκτώβριο του 2021.

54,3% το 2020. Ωστόσο, η SoftBank, ο κύριος επενδυτής της

Αλλά η μεγαλύτερη ανάπτυξη μεταξύ των κορυφαίων ομίλων

εταιρίας, έλαβε την υποστήριξη της Microsoft το καλοκαίρι

στον κόσμο εντοπίζεται στο νούμερο 13, τη Hyatt Hotels

του 2021, η οποία έδωσε νέα “πνοή” στην εταιρία που ίδρυσε

Corporation, της οποίας ο αριθμός δωματίων αυξήθηκε κατά

ο Ritesh Agarwal, η οποία ξεκίνησε ένα τεράστιο πρόγραμμα

19,5% μέσα σε ένα χρόνο, ιδίως μετά την εξαγορά της Apple

αναδιάρθρωσης το 2021.

Leisure Group, τον Νοέμβριο του 2021. Η επιχείρηση αυτή θα

Τα πρώτα αποτελέσματα είναι εκεί: το χαρτοφυλάκιο της OYO

επιτρέψει στη Hyatt να προσθέσει 100 ξενοδοχεία στο χαρτοφυ-

έχει σχεδόν σταθεροποιηθεί στην Ινδία (-0,8%) και αναπτύσ-

λάκιό της και θα συμβάλει σε μεγάλο βαθμό στο θετικό ισοζύγιο

σεται και πάλι στην Ασία (ιδιαίτερα στην Ινδονησία και την Ια-

των 72 ξενοδοχείων μεταξύ 2021 και 2022. Η αμερικανική εται-

πωνία), ενώ έχει χάσει τα 2/3 των ξενοδοχείων της στην Κίνα

ρία διατηρεί έτσι τη 13η θέση της και επιβεβαιώνεται ως στα-

και έχει περικόψει πολλές διεθνείς αγορές (Μεξικό, Βραζιλία,

θερός “ηγέτης” στην αγορά των πολυτελών all-inclusive resort.

60 | ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ


ΚΑΝΤΕ ΤΙΣ ΠΑΡΑΓΓΕΛΙΕΣ ΣΑΣ, με ένα μόνο κλικ, γρήγορα, εύκολα και με ασφάλεια!

eshop.ksdamenities.gr • Άμεση αγορά • Δωρεάν παράδοση • Εκπτώσεις

CERTIFICATIONS: No. : 20001190000952

No. : 20403190000955

No. : 20051190000953

PENDING APPROVALS:

ECOLABEL

ICEA

AIAB

ISO 9001

BIOORGANIC

ECOCERT

Όλα τα προϊόντα είναι πλήρως εναρμονισμένα με το νέο Κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1223/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τα καλλυντικά προϊόντα.

ISO 14001

Με όλες τις ευρωπαϊκές πιστοποιήσεις για να είναι οι φιλοξενούμενοί σας, ευχαριστημένοι και να μην ρισκάρετε την φήμη του καταλύματός σας και πρόστιμα από τον ΕΟΤ και τις άλλες αρμόδιες αρχές

Σητείας 8 & Μεσολογγίου, 144 51 Μεταμόρφωση Τ. 210 211 7676 | F. 210 211 7677 Email: msales@ksd.gr | www.ksd.gr www.ksdamenities.gr | money-tourism.gr

KSDAMENITIES

No. : 20001190000952

No. : 20403190000955

No. : 20051190000953


Επιχειρηματικά

Λουκέτο σε ελληνική πλατφόρμα κρατήσεων, με τζίρο δεκάδων εκατ. ευρώ Την διακοπή της λειτουργίας της ελληνικής πλατφόρμας online κρατήσεων -κυρίως Β2Β- Stglobe, με ιστορία δεκαετιών, ανακοίνωσε ο ιδιοκτήτης της μέσω της ιστοσελίδας. Αξίζει να σημειωθεί ότι μέχρι πριν λίγες η εταιρία προχωρούσε σε υπογραφές συμφωνιών με άλλες εταιρίες, πρακτορεία και καταλύματα, ο κύκλος εργασιών που έκανε ανέρχεται σε δεκάδες εκατομμύρια ευρώ, ενώ σημαντικό είναι και το ύψος των εγγυήσεων που είχαν καταθέσει οι συνεργαζόμενες εταιρίες, ώστε να έχουν πρόσβαση στην πλατφόρμα. Εξ αυτών υπάρχει μεγάλη ανησυχία στην αγορά, για το αν υπάρχουν εκκρεμότητες στις συναλλαγές και ποιου ύψους. Αξίζει ωστόσο να σημειωθεί ότι ο τζίρος της σε ένα συντριπτικά μεγάλο ποσοστό, αφορούσε στο εξωτερικό και όχι στην ελληνική αγορά. Πιο αναλυτικά, στον ιστότοπο της εταιρίας, από χθες έχει αναρτηθεί το ακόλουθο μήνυμα:

2020, “Η Special Tours Wholesalers ΕΠΕμετά από μία μακρόχρονη παρουσία στον χώρο των Τουριστικών Γραφείων και εν γένει στο

“Μας είναι αδύνατον να συνεχίσουμε την λειτουργία μας κάτω από

χώρο του Τουρισμού, έχει αναδειχθεί σε έναν από τους πρωταγω-

τις παρούσες συνθήκες.

νιστές του κλάδου. Η επιτυχής αυτή εξέλιξη οφείλεται στη σωστή

Ζητάμε συγνώμη από τους φίλους προμηθευτές και πελάτες μας και

επενδυτική πολιτική της, στην ευελιξία, στην υιοθέτηση νέων τε-

ειλικρινά λυπούμαστε για την αναστάτωση που δημιουργεί αυτή

χνολογιών, στην έμφαση στην ποιότητα και στην επένδυση στο

μας η απόφαση.

κατάλληλο ανθρώπινο δυναμικό.

Σας ευχαριστούμε όλους και σας ευχόμαστε τα καλύτερα.

Η εταιρεία συνεχίζει να επενδύει σημαντικά ποσά για την αύξηση

Δ.Β.Γαλιάτσος

της παραγωγικής της ικανότητος, την δημιουργία νέων διαφοροποι-

STGLOBE 1987 – 2022

ημένων προϊόντων και την βελτίωση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών, στην προσπάθειά της να διαδραματίζει όλο και πιο

It becomes for us impossible to continue operating during the

σημαντικό ρόλο στην εν λόγω αγορά.

current circumstances which has enormously harmed our sector

Το 2020 ήταν μια πολύ δύσκολη χρονιά που ανάγκασε την εται-

and businesses.

ρεία να προχωρήσει σε αναδιοργάνωση. Η πανδημία τουcovid-

We are truly sorry and we deeply apologise for the incovenience this

19επηρέασε τόσο την ψυχολογία των ταξιδιωτών όσο και τα συ-

desicion arises to our friends, suppliers and clients.

νεχόμενα lockdown τόσο στην Ελλάδα–Ευρώπη και γενικότερα

We wish you all the best success.

σε όλους τους τουριστικούς και μη προορισμούς επηρέασαν πολύ D.V. Galiatsos STGLOBE 1987 – 2022”.

έντονα την οικονομική δραστηριότητά. Μέσα σε αυτές τις πολύ δύσκολες συνθήκες πολλές εταιρείες του κλάδου αναγκάστηκαν είτε προσωρινά είτε μόνιμα να σταματήσουν

Όπως αναφέρει η εταιρία, “Είμαστε εξειδικευμένος χονδρέμπορος

την επιχειρηματική τους δραστηριότητα.

του τουρισμού και υποστηρίζουμε καθημερινά την παγκόσμια

Η εταιρεία μας παρακολουθώντας και αναλύοντας τα δεδομένα

ταξιδιωτική βιομηχανία προσφέροντας την πιο πρόσφατη και πιο

και παρόλο ότι ερχόταν από μία πολύ καλή χρονιά όπως του 2019

αξιόπιστη τεχνολογία, εξαιρετική εξυπηρέτηση πελατών και τις πιο

αποφάσισε και έλαβε κάποιες σημαντικές αποφάσεις εν πορεία του

ανταγωνιστικές τιμές. Καθημερινά επενδύουμε σε ανθρώπινο δυ-

2020 που ήταν οι ακόλουθες:

ναμικό, λογισμικό και υλικό, προκειμένου να προσφέρουμε στους

Α) Εντός του Μαρτίου (αρχή πανδημίας) αποδεσμεύτηκε από ένα

πελάτες μας ένα εύκολο, αξιόπιστο και αποτελεσματικό σύστημα

συμβόλαιο μίσθωσης γραφείων.

online κρατήσεων χονδρικής.”.

Β) Τον Απρίλιο η εταιρεία έθεσε σε αναστολή πολύ μεγάλο μέρος

Σημειώνεται ότι η Stglobe, που εδρεύει στην Αθήνα, είναι μέλος

του προσωπικού μέχρι και τον Μάιο του 2020.

της Special Tours Wholesalers Limited, London UK, που εδρεύει στο

Γ) Εντός του Ιουλίου και στην μέση της πανδημίας έχοντας συμπλη-

Λονδίνο και δεν έχει γίνει γνωστό αν θα ακολουθήσει την τύχη της

ρώσει 4 μήνες χωρίς οικονομική δραστηριότητα (ολικό lockdown),η

ελληνικής.

Διοίκηση της εταιρείας προχώρησε σε μείωση αποδοχών μισθοδοσίας.

Ο τζίρος και το επιχειρηματικό μοντέλο

Δ) Τον Ιούλιο και Αύγουστο η εταιρεία προχώρησε σε μείωση προ-

Σύμφωνα με τον οικονομικό απολογισμό της εταιρίας για την χρήση

σωπικού.

62 | ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ


Ε) Τον Σεπτέμβριο του 2020 η εταιρεία θέτει ξανά το μεγαλύτερο μέ-

στην αγορά νέοι ανταγωνιστές. Αυτό οφείλεται κυρίως στην εν-

ρος του προσωπικού της σε αναστολή μέχρι κ τον Ιούλιο του 2021.

δυνάμωση παλαιών ανταγωνιστών μας μέσω συγχωνεύσεων και

ΣΤ) Τον Ιούλιο του 2021 λύει άλλο ένα συμβόλαιο λειτουργικής μί-

εξαγορών”.

σθωσης Ζ) Τον Σεπτέμβριο 2021 αποφασίζει κ ενημερώνει τους ιδιοκτήτες

Εξέλιξη των εργασιών της εταιρείας

άλλων δύο ενοικιαζόμενων χώρων ότι θα αποχωρήσει από αυτούς

O κύκλος εργασιών το 2020 ανήλθε σε ευρώ10.602.828,16έναντι

μέχρι τέλος του έτους.

63.941.188,19ευρώτο 2019,δηλαδή σημείωσε σημαντική μείωση

Με αυτόν τον τρόπο η εταιρεία μείωσε και θα μειώσει στο μέγιστο

κατά 83,42%%. Τα μικτά κέρδη εκμεταλλεύσεως της χρήσεως ανήλ-

δυνατό τα λειτουργικά έξοδά της και σε συνδυασμό ότι από τον

θαν σε 124.156,06 ευρώ έναντι 2.596.364,61 ευρώ της προηγούμε-

Αύγουστο του 2021 αρχίζει να αυξάνεται η

νης χρήσεως δηλαδή μειώθηκαν κατά 95% .

οικονομική δραστηριότητα ευελπιστούμε σε μια πιο βελτιωμένη

Το αποτέλεσμα της χρήσης 2020 ήταν ζημιογόνο κατά ποσό €

παραγωγική κατάσταση. Παράλληλα ο ανταγωνισμός βαίνει εντει-

1.077.545,22 έναντι της προηγούμενης χρήσης κερδοφορίας κατά

νόμενος, παρά το γεγονός ότι δεν έχουν εισέλθει

ποσό € 181.256,99, μειώθηκε δηλαδή κατά 4,5 φορές.

Η T�V AUSTRIA Hellas πιστοποίησε το ξενοδοχείο COCO-MAT ATHENS BC με το Σχήμα «Pet Stay» Η TÜV AUSTRIA Hellas, ο κορυφαίος Οργανισμός Πιστοποίησης και Επιθεωρήσεων στην Ελλάδα, πιστοποίησε το ξενοδοχείο COCO-MAT ATHENS BC σύμφωνα με τις απαιτήσεις του νέου Σχήματος «Pet Stay». Το COCO–MAT ATHENS BC αποτελεί το πρώτο ξενοδοχείο που εμπιστεύεται το πρωτοποριακό σχήμα πιστοποίησης στον τομέα της Φιλοξενίας, δείχνοντας το σεβασμό αλλά και τη μέριμνά του για την ασφαλή, ευχάριστη και άνετη διαμονή κατοικίδιων και «γονιών», με την υπογραφή κύρους της TÜV AUSTRIA Hellas. Το COCO–MAT ATHENS BC με την πιστοποίηση «Pet Stay» ενδυναμώνει σημαντικά την PET Friendly κουλτούρα της επιχείρησης, ενώ συμβάλλει ενεργά σε μια σειρά δράσεων για την ευαισθητοποίηση των δικαιωμάτων των ζώων συντροφιάς. Επιπλέον επιβεβαιώνει ότι ικανοποιεί τις ισχύουσες απαιτήσεις τόσο για την ικανοποίηση των «γονέων» και των κατοικίδιών τους, όσο και των υπόλοιπων επισκεπτών που δεν θα επηρεάζονται από την παρουσία των ζώων συντροφιάς. Η TÜV AUSTRIA Hellas με το προστιθέμενης αξίας Σχήμα Πιστοποίησης «Pet Stay», το οποίο ανέπτυξε με τη στήριξη της startup εταιρείαs Woof Together, αλλάζει τα δεδομένα για τις επιχειρήσεις στο τομέα του Τουρισμού, απαντώντας στις σύγχρονες απαιτήσεις της αγοράς, προσφέροντας καινοτόμες λύσεις και συμβάλλοντας σε μια καλύτερη Κοινωνία, όπου «οι μικροί μας φίλοι» αξίζοÜν τα καλύτερα. TÜV AUSTRIA Hellas: Η πιστοποίηση είναι πολιτισμός Η TÜV AUSTRIA HELLAS είναι ανεξάρτητος οργανισμός παροχής ολοκληρωμένων υπηρεσιών ελέγχου, εκπαίδευσης, επιθεώρησης και πιστοποίησης για την ασφάλεια, την ποιότητα, το περιβάλλον και τη διαχείριση πόρων. Το χαρτοφυλάκιο υπηρεσιών της εστιάζει στην εξυπηρέτηση των αναγκών των πελατών προς όφελος της ποιότητας αλλά και της ανταγωνιστικότητας των προϊόντων, των υπηρεσιών αλλά και του ανθρώπινου δυναμικού τους. Το πελατολόγιο της εταιρείας περιλαμβάνει επιχειρήσεις από όλους τους τομείς της οικονομίας όπως ο αγροδιατροφικός, ο τουριστικός, ο βιομηχανικός, ο τομέας των ανελκυστήρων και ανυψωτικών μηχανημάτων, της ενέργειας, ο κατασκευαστικός, κ.α. Παράλληλα εστιάζει και στο εκπαιδευτικό κομμάτι, μέσω του εκπαιδευτικού της κέντρου TÜV AUSTRIA ACADEMY, το οποίο είναι αναγνωρισμένο ως Κέντρο Δια Βίου Μάθησης (ΚΔΒΜ) επιπέδου ΙΙ.

ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ |

63


Επιχειρηματικά

ARKA SYNTHESIS: Εντυπωσιακή κατασκευή στο Villa Aegean Lighthouse στη Μύκονο Σε ελάχιστη απόσταση από τον εμβληματικό φάρο Αρμενιστή της

να ανταποκρίνεται με ασφάλεια στους θυελλώδεις ανέμους της

Μυκόνου η ARKA SYNTHESIS ολοκλήρωσε την κάλυψη των εξωτε-

Μυκόνου.

ρικών χώρων της τουριστικής κατοικίας Villa Aegean Lighthouse.

Μετά από μελέτες προσομοίωσης του στατικού μοντέλου σε

Την αρχιτεκτονική πρότασή της έχει επιμεληθεί η Aktis Design.

ακραίες συνθήκες (που μόνο σε κρουαζιερόπλοιο ανοικτής θα-

Με θέα το απέραντο γαλάζιο η κατασκευή έχει προδιαγραφεί

λάσσης μπορούν να παρουσιαστούν) η αρχιτεκτονική του στεγάστρου αναδεικνύεται σαν μια ήπια αρχιτεκτονική επέμβαση υψηλής αισθητικής και τεχνολογίας. Με σημείο αιχμής τον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό, η ARKA SYNTHESIS, μία αμιγώς ελληνική εταιρεία η οποία δημιουργήθηκε από αρχιτέκτονες και μηχανικούς διεθνούς εμπειρίας, δραστηριοποιείται στις εφαρμογές των ελαφρών εφελκυόμενων μεμβρανών. Η μοναδικότητα των μορφών και η εξειδικευμένη επεξεργασία των κατασκευαστικών λεπτομερειών σε συνδυασμό με την κορυφαία ποιότητα των υλικών, έχουν αποτελέσει σημείο αναφοράς στην πολυετή επιτυχημένη πορεία της εταιρείας.

Culinary Management για ξενοδοχειακές μονάδες By Άρης Τσανακλίδης Κάθε χρόνο σε όλη την Ελλάδα φιλοξενούνται εκατομμύρια επισκέπτες από όλο τον κόσμο. Είστε έτοιμοι να υποδεχθείτε τους πελάτες σας και να τους προσφέρετε μοναδικές γευστικές εμπειρίες που θα κάνουν την ξενοδοχειακή σας μονάδα να τους μείνει αξέχαστη; Διαθέτουμε 35 χρόνια εμπειρίας στην ξενοδοχειακή και εστιατορική αγορά στην -ανάπτυξη food menus & food concepts -λειτουργία χώρων εστίασης -κοστολόγηση και αύξηση αποδοτικότητας του menu -επιλογή προμηθευτών -εκπαίδευση προσωπικού Με επικεφαλής τον γνωστό chef Άρη Τσανακλίδη δημιουργούμε μοναδικά πιάτα με βάση τις παραδοσιακές συνταγές και την αξεπέραστη ελληνική τοπική πρώτη ύλη. Πιστεύουμε ότι η βιωσιμότητα, αυθεντικότητα και παράδοση των ελληνικών γεύσεων συνδέονται άρρηκτα με την επιτυχημένη και επικερδή λειτουργία χώρων εστίασης εντός ξενοδοχειακών μονάδων. www.zk@zkanellou.com

64 | ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ


Η ABAS ολοκλήρωσε με επιτυχία το έργο του υπερσύγχρονου Golf Club στο NAVARINO HILLS

Η ABAS Integrated Systems, ανακοίνωσε την ολοκλήρωση του νέου της έργου για το υπερσύγχρονο Golf Club Navarino Hills, στην Πύλο Μεσσηνίας. Η ABAS προχώρησε σε προμήθεια, εγκατάσταση και παραμετροποίηση Συστημάτων Ανακοινώσεων και Διανομής Μουσικής όπως και Λήψης και Μετάδοσης Τηλεοπτικών Καναλιών IPTV, παρέχοντας άριστη και ενιαία κάλυψη ήχου και εικόνας. Η εγκατάσταση των συστημάτων δίνει τη δυνατότητα αναπαραγωγής μουσικής, ασφαλή διεξαγωγή κρίσιμων ανακοινώσεων σε περίπτωση κινδύνου για την έγκαιρη εκκένωση του κτιρίου, αλλά και τη διανομή HD εικόνας HD από επίγεια και δορυφορικά τηλεοπτικά κανάλια σε όλες τις τηλεοράσεις των χώρων του Golf Club. Αναλυτικά τα συστήματα που εγκαταστάθηκαν: Σύστημα Ανακοινώσεων EN54 και Διανομής Μουσικής με ενεργό εξοπλισμό πιστοποιημένο κατά ΕΝ54-16, με χρήση matrix processors με πλήρες DSP processing σε κάθε ζώνη και χρήση design ηχείων υψηλής ποιότητας που συνάδουν με την ιδιαίτερη αρχιτεκτονική των χώρων. Σύστημα Δορυφορικής Λήψης με χρήση οπτικών ινών και Σύστημα Μετάδοσης Τηλεοπτικού Σήματος μέσω IP (IPTV), για διανομή εικόνας HD από επίγεια και δορυφορικά τηλεοπτικά κανάλια σε όλες τις τηλεοράσεις των χώρων του Golf Club. Tο Golf Club Navarino Hills, μέλος του ξενοδοχειακού ομίλου Costa Navarino, πρόσφατα ανακηρύχθηκε ως η «Καλύτερη Ανάπτυξη Νέου Γκολφ στον Κόσμο», με 500 εκτάρια έκταση, και αποτελούμενο από δύο νέα γήπεδα 18 οπών με θέα τον ιστορικό κόλπο του Ναβαρίνου και των γύρω λόφων. Ο όμιλος, ανταποκρινόμενος στις υψηλές προδιαγραφές που υπόσχεται το υπερσύγχρονο Golf Club, επενδύει σε τεχνολογίες αιχμής, στοχεύοντας να ενισχύσει και να διασφαλίσει την προσδοκώμενη εμπειρία του επισκέπτη. Η ABAS Integrated Systems διαθέτει εμπειρία και τεχνογνωσία πλέον των 40 ετών στα συστήματα Ήχου – Εικόνας – Αυτοματισμών – Δορυφορικών – IPTV και στην παροχή ενοποιημένων συστημάτων (System Integrations). ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ |

65


Συμβουλές Αγορών

ΑΦΟΙ ΣΑΜΑΡΑ Καινοτόμοι στεγνωτήρες μαλλιών VALERA Οι στεγνωτήρες μαλλιών ξενοδοχειακού τύπου με διακόπτη «Push», του ελβετικού οίκου VALERA, εισάγουν μια νέα καινοτομία που βελτιώνει στο μέγιστο τις επιδόσεις τους, επιτυγχάνουν μεγάλη οικονομία ρεύματος και απόλυτη ασφάλεια. Είναι επίτοιχοι, πολύ κομψοί, εύχρηστοι, φιλικοί προς το περιβάλλον και ειδικά φτιαγμένοι για σκληρή ξενοδοχειακή χρήση δηλαδή ανθεκτικοί και δυνατοί. Τα νέα μοντέλα με πρίζα ξυριστικής μηχανής προσφέρουν περισσότερη ασφάλεια και λιγότερη κατανάλωση ενέργειας γιατί η νέα υποδοχή της ξυριστικής μηχανής έχει: • Μετασχηματιστή απομόνωσης ασφαλείας σύμφωνα με το IEC 61558-2-5. • Pushbutton για παροχή ενέργειας μόνο όταν η ξυριστική μηχανή τοποθετείται στην πρίζα. • Όριο 20 VA για τις συσκευές που συνδέονται. • Προστατευτικά στις οπές υποδοχής 220-240V της πρίζας. Για περισσότερο από μισό αιώνα, η VALERA εξοπλίζει επαγγελματικούς χώρους και ξενοδοχεία, φτάνοντας, σήμερα να ξεπερνά τον αριθμό των 100.000 ξενοδοχείων - πελατών της (Burj Al Arab, Kempinski, Marriott, Swissotel, Intercontinental, Radisson, Peninsula, Hilton, Renaissance, Mövenpick, Jolly, Taj Mahal, Le Meridien, Sheraton, Novotel, Holiday Inn, κ.λ.π.). Η VALERA κατασκευάζει όλους τους στεγνωτήρες μαλλιών και χεριών στην Ελβετία και αντιπροσωπεύεται στην Ελληνική αγορά από την εταιρία ΑΦΟΙ ΣΑΜΑΡΑ ΙΚΕ, η οποία χαίρει εμπιστοσύνης από την πλειονότητα των ελληνικών ξενοδοχείων λόγω της υψηλής ποιότητας προϊόντων, κορυφαίων ευρωπαϊκών brands, που διαθέτει και της διαρκούς τεχνική υποστήριξη που παρέχει. Για περισσότερες πληροφορίες: www.afoisamara.gr

Mini spa κορυφαίας ποιότητας από την SANITEC A.B.E.E. Τοποθετημένα σε εσωτερικούς και εξωτερικούς χώρους, εντυπωσιάζουν με τη φινέτσα τους, χαρίζουν χαλάρωση και αποτελούν την τέλεια επιλογή για ξενοδοχεία που εστιάζουν στο τρίπτυχο πολυτέλεια, ευεξία και ιδιωτικότητα. Κατασκευασμένα από πρώτες ύλες άριστης ποιότητας, με πλήρη εξοπλισμό τελευταίας τεχνολογίας σε υδρομασάζ, τα οβάλ mini spa (μοντέλο Α631), είναι ιδανικά για 2 άτομα με διαστάσεις 205 x 115 x 0,88cm και χωρητικότητα νερού ένα κυβικό μέτρο. Το κυρίως σώμα τους αποτελείται από ακρυλικό με ενίσχυση υαλονήματος, για μεγάλη αντοχή, φέρουν εξωτερικές μετώπες και μαξιλάρια. Υπάρχει ειδικό σύστημα υπερχείλισης & βαλβίδα αποχέτευσης. Στον ηλεκτρονικό εξοπλισμό τους συγκαταλέγονται ένας ηλεκτρονικός πίνακας ελέγχου & ρυθμίσεων, πλήρες σύστημα υδρομασάζ, θερμαντής, μονάδα όζοντος, υποβρύχιο φωτιστικό, χρονοδιακόπτης και ρυθμιστές πίεσης - μασάζ – θερμοκρασίας. Όλα τα προϊόντα SANITEC συνοδεύονται από Ευρωπαϊκές πιστοποιήσεις για την άριστη ποιότητά τους, διασφαλισμένη σε κάθε επίπεδο παραγωγής, καθώς και τη σφραγίδα CE. Ένα ευρύ πανελλήνιο δίκτυο πωλήσεων και δύο μεγάλα Show Rooms σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, εξυπηρετούν άμεσα τους πελάτες της εταιρείας, ενώ τα προϊόντα της προτιμώνται από πολλές ξενοδοχειακές μονάδες σε όλη την Ελλάδα και την Κύπρο. Για περισσότερες πληροφορίες: www.sanitec.gr

66 | ΧΡΗΜΑ & ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ


αι κ α άδα ρ λ .. . τ ών Ε λ η στ

scents you can’t

ignore...

Σητείας 8 & Μεσολογγίου, 144 51 Μεταμόρφωση Τ. 210 211 7676 | F. 210 211 7677 Email: msales@ksd.gr | www.ksd.gr www.ksdamenities.gr | money-tourism.gr

KSDAMENITIES

No. : 20001190000952

No. : 20403190000955

No. : 20051190000953


KTX_HOTELS_MEDIA_STROM_21X29.pdf

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

1

24/3/22

1:40 µµ


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.