Jong010, dé Rotterdamse kinderkrant - december 2021

DECEMBER 2021

4 Kunstwerken voor Sophia

7

9

Onopvallende dijken bekijken

11

Aron (11) zit op karten

Tekeningen van gedichten

De leerlingen oefenen hun lied en dans in de klas. FOTO’S: ARJEN JAN STADA KRALINGEN-CROOSWIJK – Groep 7 van basisschool De Bavokring treedt samen met leerlingen van 11 basisschoolklassen uit Nederland op tijdens Het Kerst Muziekgala 2021. Alle leerlingen samen vormen de Grootste Schoolband van Nederland.

De leerlingen oefenen hun optreden op school met zangeres Sjharlie. TEKST: SUZANNE HUIG ‘Want muziek dat brengt ons samen. Dat vieren we het hele jaar. Zing het van de daken. Elke dag.

Elk seizoen. Dit is wat we samen doen’, zingen de leerlingen in koor.

De Grootste Schoolband

‘Het Kerst Muziekgala 2021 wordt op televisie uitgezonden’, vertelt Petra (12). ‘We vormen tijdens het gala samen met andere klassen de Grootste Schoolband van Nederland. Ik vind het heel leuk om

met veel kinderen samen op te treden.

We maken plezier met elkaar door samen te zingen en te dansen’, vertelt Faiza (12).

Muziek brengt ons samen

Kamilia (10): ‘We zingen in het lied dat muziek ons samenbrengt. We werken samen door samen te zingen en te dansen. We leren elkaar daardoor beter kennen en ontdekken talenten van elkaar.’ Mohamad (12): ‘Ik ontdek nu dat sommige klasgenoten heel goed kunnen zingen of dansen.’ ‘We moeten ook goed samenwerken tijdens ons optreden.

We moeten naar elkaar luisteren en kijken zodat we tegelijkertijd zingen en dansen’, zegt Cinar (10).

Optreden voor de koningin

‘We treden tijdens het gala op voor koningin Máxima. Koningin Máxima vindt het heel belangrijk dat kinderen meer muziekles krijgen op school’, vertelt Romaissa (11). Mohamad: ‘Ik vind het een eer om voor de koningin op te treden.

Ik ga extra mijn best doen voor haar.’

Meer muziekles

Sharfieno (11): ‘Ik vind het ook belangrijk om meer muziekles te krijgen op school. Kinderen kunnen hun gevoelens en gedachtes kwijt als ze muziek maken. Ik denk dat kinderen zich daardoor fijner voelen.’ ‘We kunnen op school ontspannen door muziek te maken en te dansen’, zegt Robin (10).

‘Ik hoop ook dat we vaker muziekles krijgen. Ik vind het fijn dat ik mijn energie en gevoel kwijt kan als ik zing’, zegt Nora (11).

DECEMBER 2021

2 zandkorrels lopen in de woestijn. De ene korrel zegt tegen de andere: ‘Ik weet het niet zeker, maar ik heb steeds het gevoel dat we worden achtervolgd.’

g

n

g

e

Furkan (9)

n

e

i

d

r ‘Tante Miep, mag ik uw geweer eens zien?’, vraagt Lynn. ‘Maar meisje, ik heb helemaal geen geweer’, zegt tante. Lynn zegt: ‘Vreemd, mama zegt dat u altijd op mannenjacht bent.’

Anna (12)

Een man komt voor de zesde keer bij het loket van een bioscoop. Hij koopt weer een kaartje. De dame achter de kassa vraagt: ‘Waarom koopt u 6 keer een kaartje voor dezelfde film?’ De man antwoordt: ‘Omdat ze hem bij de ingang steeds doormidden scheuren.’

i

r

r

a

i

t

a

t

i

r

r

i

c

v

d

e

r

v

e

t

e

h

a

e

l

i

p

o

o

h

u

s

i

r

g

u

r

h

u

r

l

t

z

s

b

e

u

d

d

i

e

d

b

e

c

t

a

o

e

e

r

k

g

e

o

h

s

r

z

r

r

g

e

e

r

l

a

g

l

o

i

t

v

z

v

a

a

a

n

e

n

t

n

n

n

o

d

j

m

a

b

o

o

s

g

w

r

e

v

d

s

o

e

e

i

t

a

r

t

s

u

r

f

l

n

b

e

z

o

r

g

d

b

l

ij

angst bezorgd blij boos frustratie geduld hoop irritatie jaloezie ontroering

onzekerheid schaamte schuldgevoel tevreden trots vastberaden verbazing verdriet verwarring vreugde

Antwoord (1 woord):

Het antwoord van de woordzoeker van november is: RECEPT. De winnaar is Yago (10).

Gefeliciteerd!

Regels: de woorden vind je horizontaal, verticaal en diagonaal. Ook achterstevoren. Je mag letters meerdere keren gebruiken. Als je de overgebleven letters in de juiste volgorde zet, krijg je het antwoord. Mail dit antwoord samen met je voornaam, leeftijd en het telefoonnummer van je ouder(s) of verzorger(s) (zodat we contact met je kunnen opnemen als je hebt gewonnen) naar ANTWOORD@JONG010.NL. Alleen de winnaar krijgt bericht.

Roan (9)

Je nn y en Jimm y Waarom is een aardbei rood?

Yes!

Weet je wat ik het leukste vind aan sneeuw?

Hij schaamt zich voor zijn pukkeltjes.

Yassine (10)

Vind je het leuk dat alles bedekt is onder een prachtige witte deken? Of dat je dan fijn kunt sleeën?

Of een sneeuwpop kunt maken?

Michiel van de Vijver

Weet je het al? Of zal ik nog een aanwijzing geven?

Of ...

Wat blijft heet als het in de koelkast staat?

Sambal.

Faye (12)

Ken je het spreekwoord ‘naast je schoenen lopen’? Wat gebeurt er als je naast je schoenen loopt?

Je sokken worden vies.

Lotte (11)

Zoek de schilderspaletten in de kinderkrant!

Heb jij een tip voor Jong010?

redactie@jong010.nl

Kun jij ze allemaal vinden?

Lees alle kranten op onze website: www.jong010.nl

Vul hier het aantal in:

Wil jij op een sport? Of bijvoorbeeld op dansen, muziek maken of zingen? Kijk dan met je ouder(s), verzorger(s) of leerkracht op

DE NIEUWE JONG010 VERSCHIJNT DONDERDAG

JEUGDFONDSSPORTENCULTUUR.NL/ROTTERDAM

13 JANUARI 2022

Of vraag of er bij jou op school een contactpersoon is van het Jeugdfonds Sport & Cultuur Rotterdam.

Jong010 wordt mede mogelijk gemaakt door:

JONG010 - DECEMBER 2021 JAARGANG 12 - EDITIE 4 OPLAGE: 38.000 KRANTEN Oprichter: Angelique van Tilburg Hoofdredacteur: Suzanne Huig Fotografen: Peter Snaterse, Arjen Jan Stada Vormgeving: Marcel van den Assem Redactiemedewerker: Sasja Hof

Donateurs

Aan deze editie werkte verder mee: Monkidoe

DECEMBER 2021

ROTTERDAM – Burgemeester Ahmed Aboutaleb hoort graag van Rotterdammers wat zij van de stad vinden.

Hij is ook benieuwd naar de mening en ervaring van basisschoolleerlingen.

Wil jij een Port Ranger worden?

TEKST EN FOTO’S: SUZANNE HUIG

‘De Rotterdamse haven is 1 van de grootste havens van de wereld. Ieder jaar gaan 5.000 Rotterdamse leerlingen uit groep 6, 7 of 8 op excursie naar de haven. De leerlingen ontdekken tijdens de excursie wat er in de haven gebeurt.

Ze worden daardoor een Port Ranger. Een Port Ranger is een kinderambassadeur van de haven. Wil jij een Port Ranger worden?’

AHMED ABOUTALEB

‘Ik wil graag een Port Ranger worden.

Het lijkt mij cool om te zien hoe alles in de haven werkt. Ik ben benieuwd hoeveel schepen er iedere dag in de Rotterdamse haven aankomen.

Ik zou ook graag eens binnen in een vrachtschip willen kijken.’

OSCAR 9 JAAR

FOTO: GEMEENTE ROTTERDAM / MARC NOLTE

‘Ik ben nog nooit in een haven geweest.

Het lijkt mij leuk om een Port Ranger te worden. Het lijkt mij leuk om meer over de haven te weten te komen.

Ik zou graag willen zien hoe grote containers op een schip worden gezet.’

SIJMEN 10 JAAR

AMBASSADEUR

Een ambassadeur is iemand die zich inzet en spreekt voor een organisatie.

‘Het lijkt mij leuk om met mijn klas de haven in te gaan.

Ik zou als Port Ranger graag met een vrachtschip een rondje door de Rotterdamse haven varen.’

SENNA

‘Ik ben nog nooit in de Rotterdamse haven geweest. Het lijkt mij leuk om in de haven nieuwe dingen te zien en te ontdekken. Het lijkt mij interessant om te leren wat er in de haven precies gebeurt.’

RIHANNY 12 JAAR

Wil jij een Port Ranger worden?

11 JAAR ‘Ik weet dat de Rotterdamse haven heel erg belangrijk is. Veel spullen die wij iedere dag gebruiken, komen via de haven naar Nederland.

Het lijkt mij leerzaam om in de haven te zien hoe bijvoorbeeld kleding en eten via schepen wordt vervoerd.’

BAS

9 JAAR

‘De haven is heel belangrijk voor mensen.

Wij kunnen producten kopen omdat ze via de haven naar Nederland komen.

Ik wil daarom graag meer over de haven leren. Ik zou willen leren welke beroepen er in de haven allemaal zijn.’

YANI

12 JAAR ‘Ik wil graag een keer op excursie naar de haven met mijn klas. Ik wil leren waarom de haven zo belangrijk is voor Rotterdam.

Mijn moeder houdt op haar werk bij waar de containers uit de haven naartoe gaan. Ik vind het daarom interessant om meer te leren over de haven.’

ELISE

10 JAAR

‘Ik wil geen Port Ranger worden. Ik weet nog niets over de Rotterdamse haven.

Ik wil ook niets over de haven leren. Ik vind de haven niet interessant. Ik denk dat ik de haven vies vind. Ik wil er daarom niet naartoe.’

‘Ik weet niet wat er in de haven gebeurt en welke mensen er in de haven werken.

Ik wil dat wel weten omdat de Rotterdamse haven voor heel de wereld belangrijk is.

Ik wil daarom graag een Port Ranger worden.’

JAZZLYN

JAYLISON

10 JAAR

10 JAAR

DECEMBER 2021

ROTTERDAM – De kunstenaars Robert Rost en Lennaert Koorman hebben op het Binnenwegplein in Rotterdam 6 portretten van kinderen geschilderd. De kunstenaars hebben portretten geschilderd van patiënten van het Sophia Kinderziekenhuis. De portretten zijn een cadeau voor het ziekenhuis. TEKST: SUZANNE HUIG

ROTTERDAM – Yaël (8): ‘De kunstenaars hebben een schilderij van mijn broertje en van mij gemaakt. Ik vind het heel bijzonder dat iedereen het kunstwerk in de stad kan zien.’ TEKST: SUZANNE HUIG

Yaël.

FOTO: SUZANNE HUIG

Yaël: ‘Ik ben geboren met een hartafwijking.

Mijn linker hartkamer was te klein om goed te werken. Het schot tussen mijn linker hartkamer en mijn rechter hartkamer is daarom weggehaald.

Ik heb nu 1 grote hartkamer. Ik ben in het Sophia Kinderziekenhuis 5 keer geopereerd aan mijn hartafwijking.

Ik moet ieder jaar voor een controle naar het Sophia Kinderziekenhuis.’

Het portret van Yaël en zijn broertje. FOTO: MONKIDOE

Lieve zusters

‘Ik ben blij dat ik in het Sophia Kinderziekenhuis ben geholpen.

Ik kan dankzij mijn operaties alles wat andere kinderen ook kunnen.

Ik raak alleen snel buiten adem en ben snel moe. In het ziekenhuis werken heel lieve zusters. De zusters speelden iedere dag met mij toen ik in het ziekenhuis lag. Ze sprongen ook af en toe met mij op mijn bed. Ik vond het heel fijn om bij hen te zijn’, zegt Yaël.

ROTTERDAM – De zusjes Tessa (9) en Emma (12) zijn samen geschilderd door de kunstenaars. Emma: ‘Ik vind het heel leuk om onszelf in de stad te zien.’

Tessa: ‘De ziekenhuismedewerkers doen heel veel voor kinderen. Ik vind het daarom fijn dat we met de kunstwerken de ziekenhuismedewerkers kunnen bedanken.’ TEKST: SUZANNE HUIG Tessa: ‘Ik ben geboren met een aandoening aan mijn schedel. Mijn hersenen hadden te weinig ruimte om te groeien. Ik ben daarom aan mijn hoofd geopereerd toen ik 9 maanden oud was. Ik moet ieder jaar naar het ziekenhuis zodat dokters mijn hoofd kunnen controleren.’ Emma: ‘Ik ben na mijn geboorte in het Sophia Kinderziekenhuis geholpen aan mijn heupen omdat mijn heupen niet helemaal goed stonden.’

Het portret van de zusjes Emma en Tessa. FOTO: MONKIDOE

De kinderadviesraad

Emma en Tessa.

FOTO: SUZANNE HUIG

Emma zit nu in de kinderadviesraad van het Sophia Kinderziekenhuis.

‘De kinderadviesraad helpt kinderen die in het ziekenhuis liggen. De adviesraad probeert ervoor te zorgen dat de kinderen het nog fijner hebben in het ziekenhuis’, vertelt Emma.

Fijn ziekenhuis

Tessa: ‘Ik vind het Sophia Kinderziekenhuis een heel fijn ziekenhuis. Ik vind het heel fijn dat de dokters in het ziekenhuis met mij praten. De dokters stellen vragen aan mij en leggen goed uit wat ze gaan doen. Ik voel me daardoor veilig in het ziekenhuis. Ik vind het ook fijn dat er in het ziekenhuis veel te doen is voor kinderen. In het ziekenhuis zijn bijvoorbeeld speeltuintjes.’

DECEMBER 2021

ROTTERDAM – Ali (12) en Mohammed (12) zijn een tweeling. Ze hebben allebei een donornier. ‘We zijn 10 weken te vroeg geboren omdat we niet meer goed groeiden in de buik van onze moeder. We hebben na onze geboorte bijna 3 maanden in het ziekenhuis gelegen. Dokters ontdekten toen dat onze nieren niet goed werkten’, vertelt Mohammed. TEKST: SUZANNE HUIG ‘Gezonde mensen worden geboren met 2 nieren. Nieren zijn nodig om bijvoorbeeld afvalstoffen uit je bloed te verwijderen.

Je nieren zorgen er ook voor dat je niet te veel vocht en zout in je lijf houdt. Iedereen heeft 1 nier nodig. Je kunt niet zonder nier’, vertelt Ali. Mohammed: ‘Wij zijn geboren met het nefrotisch syndroom. Het nefrotisch syndroom is een aandoening waarbij de filtertjes in je nieren zijn beschadigd.

Onze nieren werkten daardoor niet goed.

We hielden daardoor vocht en zout vast.’

Bloed schoonmaken

‘Onze nieren werkten helemaal niet meer toen we ongeveer 10 maanden oud waren.

We hadden daarom een speciaal apparaat nodig om afvalstoffen uit ons bloed te halen’, vertelt Mohammed. Ali: ‘We werden allebei via een slangetje iedere nacht op een speciaal apparaat aangesloten. De apparaten haalden alle afvalstoffen uit ons bloed.’

Mohammed: ‘We zaten iedere nacht allebei 10 uur aan een apparaat aangesloten.’

DONOR

Een donor is iemand die zijn of haar organen en weefsels wil afstaan. Mensen bij wie deze organen of weefsels niet goed werken, kunnen daardoor worden geholpen.

Ali en Mohammed.

Een nier van een overleden man

‘We hebben allebei 1 donornier gekregen van een overleden man toen we 4 jaar oud waren’, zegt Ali. Mohammed: ‘Mijn lichaam accepteerde de donornier.

Ik hoefde vanaf dat moment niet meer aan het apparaat te liggen om mijn bloed schoon te maken. Ik voelde me snel beter.’ Ali: ‘Mijn lichaam accepteerde de donornier niet. De donornier is daarom na 4 dagen weer uit mijn lichaam gehaald.

Ik had toen helemaal geen nier meer.

Ik moest daarom 3 dagen per week naar het ziekenhuis om mijn bloed te reinigen.

Ik kon niet naar school. Ik keek in het ziekenhuis via de computer naar de lessen die in mijn klas werden gegeven.’

‘We hebben altijd een grote fles met drinken bij ons zodat we niet vergeten te drinken.’

Nieuwe nier na 5 jaar

‘Ik vond het lastig dat mijn broer naar school kon terwijl ik dat niet kon.

Het duurde 5 jaar totdat er een nieuwe nier voor mij werd gevonden. Ik kreeg een nieuwe donornier toen ik 9 jaar was. Mijn lichaam accepteerde die nier gelukkig. Mijn leven is vanaf dat moment veranderd. Ik mocht weer naar school.

Ik voelde me weer een stuk beter’, vertelt Ali.

Medicijnen en controles

Ali en Mohammed laten hun doosje met medicijnen zien. FOTO'S: SUZANNE HUIG

‘We nemen iedere ochtend en iedere avond allebei medicijnen in. We mogen die medicijnen niet vergeten. Die medicijnen zorgen ervoor dat de donornieren goed blijven zitten en goed blijven werken’, vertelt Mohammed. Ali: ‘Het is voor ons ook heel belangrijk dat we genoeg drinken. Een donornier kan kapotgaan als je niet genoeg drinkt. We hebben daarom altijd een grote fles met drinken bij ons zodat we niet vergeten te drinken.’

Mohammed: ‘Dokters houden ons goed in de gaten. We worden 1 keer in de 3 maanden gecontroleerd om te kijken of de donornieren nog goed werken.’

Fonds Kind & Handicap helpt kinderen en jongeren met een handicap of chronische ziekte.

Lastig en blij

‘Ik vind het lastig om een donornier te hebben. Ik vind het vreemd dat ik een orgaan van iemand anders in mijn lijf heb. Ik had liever mijn eigen nieren nog gehad.

Ik vind het ook spannend omdat we niet weten hoe lang de donornieren goed blijven werken’, vertelt Mohammed.

Ali: ‘Ik ben heel blij dat mijn donornier werkt. Ik kan alles weer doen dankzij mijn donornier.’

Een handicap is een beperking waardoor je sommige dingen niet zo goed kunt.

Een chronische ziekte is een ziekte die minimaal 3 maanden duurt, steeds terugkomt of niet genezen kan worden.

De organisatie geeft bijvoorbeeld geld om hulpmiddelen te kopen, voorlichting te geven of onderzoek te doen.

DECEMBER 2021

De leerlingen voor het werkeiland Thialf.

De leerlingen bekijken met een verrekijker een containerschip dat vaart op de Nieuwe Waterweg.

ROZENBURG – De leerlingen van groep 6 en groep 7 van basisschool De Regenboog ontdekten de haven tijdens een bezoek aan het Educatief Informatie Centrum (EIC) in Rozenburg. De leerlingen leerden met het project Port Rangers wat er in de haven gebeurt. TEKST EN FOTO’S: SUZANNE HUIG

Containers lossen en laden

De leerlingen bekijken de Nieuwe Waterweg.

‘Rechts van de Nieuwe Waterweg ligt Rotterdam. Links van de Nieuwe Waterweg ligt de Noordzee. Schepen varen via de Nieuwe Waterweg van de Noordzee naar de haven van Rotterdam’, vertelt Jessie (9).

‘De schepen moeten tussen de rode en groene boeien varen. Je noemt dat gebied de vaarweg’, zegt Sem (10).

Fabrieken en een werkeiland

‘De containerschepen die hier voorbij varen, vervoeren allerlei spullen. Ze vervoeren bijvoorbeeld telefoons, kleding en eten’, zegt Saar (9). Jessie: ‘In de haven worden containers van de schepen gehaald en andere containers op de schepen gezet.’

Sem: ‘In de haven staan veel fabrieken. In die fabrieken worden allerlei spullen gemaakt die daarna worden vervoerd via schepen.’ Faab (10) en Sem bekijken het werkeiland Thialf dat ze in het Calandkanaal zien liggen. ‘Het is een schip met daarop verschillende kranen. Het werkeiland wordt bijvoorbeeld gebruikt om windmolens in de zee te zetten’, zegt Faab.

IJSSELMONDE – De kinderen van buitenschoolse opvang Aventurijn deden mee aan de wedstrijd ‘De Wereld in 2050!’. Ze kregen de opdracht om iets te ontwerpen wat volgens hen in 2050 bestaat. De kinderen bedachten de app ‘Animal Speak’. Ze wonnen met hun idee de wedstrijd. Het ontwerp van de app wordt daarom tentoongesteld in museum CORPUS. TEKST EN FOTO’S: SUZANNE HUIG

‘We hebben iets bedacht waarvan wij denken dat het in 2050 bestaat. We hebben een app bedacht die ervoor zorgt dat mensen en dieren elkaar kunnen begrijpen. De app vertaalt dierengeluiden naar mensentaal’, vertelt Ray (8).

Mensentaal en dierengeluiden vertalen

De kinderen laten trots hun ontwerp zien.

‘We hebben bedacht dat je met een app de geluiden kunt opnemen die een dier maakt.

De app vertelt dan in mensentaal wat de geluiden betekenen. Je kunt met de app daardoor bijvoorbeeld ontdekken wat jouw hond tegen jou blaft’, legt Arwen (11) uit.

Ray: ‘We hebben bedacht dat mensen ook iets in de app kunnen zeggen. De app vertaalt wat iemand zegt dan naar een dierengeluid.’

Belangrijke app

Ray: ‘Ik hoop dat de app er in de toekomst echt komt. Ik zou graag met mijn kat willen praten. Mijn kat miauwt soms midden in de nacht. Ik zou het fijn vinden als ik via de app kon vragen waarom hij miauwt.’

Arwen: ‘Het lijkt mij fijn om te weten of een dier bijvoorbeeld bang is of hulp nodig heeft.’ ‘Het lijkt mij handig als de app echt wordt gemaakt. Mensen kunnen door de app beter weten wat dieren wel en niet fijn vinden. Mensen kunnen dan beter met dieren omgaan’, zegt Jevaro (11). Mason (7): ‘Ik vind het belangrijk om met dieren te kunnen praten. Ik wil graag aan dieren kunnen vragen wat ze willen eten en of ik ze mag aaien.’

DECEMBER 2021

Nora: ‘Ik heb tijdens een ruzie met mijn zusje altijd het gevoel dat mijn ouders mijn zusje voortrekken.

Wat kan ik daaraan doen?’

Hoi Nora, Ieder kind is anders. Ieder kind heeft andere dingen nodig.

Ouders behandelen hun kinderen daarom niet altijd helemaal op dezelfde manier. Ze proberen ieder kind te geven wat hij of zij nodig heeft.

Waarom?

Het kan voor jou voelen alsof je zusje wordt voorgetrokken door je ouders. Maar er kan een reden zijn waarom je ouders je zusje anders behandelen dan dat ze jou behandelen.

Misschien komen je ouders meer voor je zusje op omdat ze weten dat zij meer hulp nodig heeft. Misschien denken je ouders dat jij sterker bent dan dat je zusje is.

Je zusje haar ervaring

ILLUSTRATIE: COPAL EN CONSORTEN

ROTTERDAM – Marieke van het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) reageert iedere maand in Jong010 op een vraag of probleem van een leerling of klas.

Ze beantwoordt deze maand de vraag van Nora (11). TEKST: SUZANNE HUIG

Heb je er met je zusje over gepraat? Misschien zijn er ook momenten waarop jij iets mag terwijl je zusje dat niet mag.

Misschien mag jij bijvoorbeeld iets omdat je ouder bent of omdat je ergens beter in bent. Je zusje vindt dat misschien niet eerlijk.

Praat erover Marieke beantwoordt ingestuurde brieven. FOTO: PETER SNATERSE Heb jij een vraag aan Marieke of zit je ergens mee? Stuur een mail naar REDACTIE@JONG010.NL of stuur een brief naar Jong010, Postbus 13037, 3004 HA Rotterdam.

Ouders doen hun best om ieder kind het beste te geven.

Soms doen ouders iets omdat ze het gewend zijn om te doen. Ze denken dan niet meer zo goed na over wat ze precies doen. Dat kan soms oneerlijk voelen. Het is goed om daarover met je ouders te praten. Je geeft je ouders de kans om iets te veranderen als je er met hen over praat.

DIT ARTIKEL IS GEMAAKT IN SAMENWERKING MET

Groetjes, Marieke

CHARLOIS – Waterschap Hollandse Delta zorgt voor het water in Charlois, Feijenoord, IJsselmonde, Rozenburg, Hoogvliet en Pernis.

Paul werkt bij waterschap Hollandse Delta. Kuba (10), Aleksander (10), Ahmed (12), Lorenzo (10), Shreya (11), Joëlla (10) en Elviana (10) van basisschool Elout van Soeterwoude bekeken met Paul de waterkeringen rondom de Maashaven. TEKST: SUZANNE HUIG ‘Een waterkering is alles wat is aangelegd om water tegen te houden.

Een waterkering zorgt ervoor dat het water van bijvoorbeeld een rivier het land niet in kan stromen’, legt Paul uit. Ahmed: ‘Deze waterkeringen zorgen ervoor dat het water uit de Maashaven de Tarwewijk niet in kan stromen.’

Onopvallende waterkeringen

Lorenzo: ‘Klimaatveranderingen en stormen kunnen ervoor zorgen dat het water in de Maashaven hoger komt te staan. De waterkeringen beschermen mensen tegen hoog water.’ ‘Het is belangrijk dat rondom Rotterdam allerlei waterkeringen liggen.

De stad zou anders voor een gedeelte onder water staan’, zegt Kuba. Aleksander: ‘Veel waterkeringen kun je niet gelijk zien.

Langs de Maashaven is bijvoorbeeld een stoep op een waterkering gemaakt.’

Paul laat de pomp zien die het water naar de sloten in de wijk pompt. FOTO’S: ARJEN JAN STADA Water naar de sloten

‘Water vanuit de Noordzee stroomt via de Nieuwe Maas de Maashaven in. In de Maashaven staat daardoor altijd water.

In sloten staat niet altijd water. Sloten kunnen droog komen te staan als het bijvoorbeeld lang niet regent’, vertelt Paul. ‘Het is slecht voor de natuur als sloten droog komen te staan’, zegt Shreya. Paul: ‘In wijken staan daarom apparaten die meten of er genoeg water in sloten staat. Een pomp pompt automatisch water uit de Maashaven de wijk in als het water te laag staat.’ Joëlla: ‘Onder de grond loopt een grote buis. De pomp pompt het water via die buis naar de sloten.’

Water uit de sloten

Elviana: ‘Het water in sloten kan stijgen als het veel of lang regent.

Het water kan de straten in lopen als de sloten te vol raken.’ ‘In deze wijk staat daarom een gemaal.

Het gemaal pompt water uit sloten als het water te hoog komt te staan.

Dat water komt via het gemaal in een andere grote buis terecht. Het water komt via die buis in de Maashaven’, legt Paul uit.

Waterschap Hollandse Delta is één van de 21 waterschappen in Nederland.

Paul laat met een proefje zien hoe de pomp werkt. Het water stroomt via het rietje in het andere glas.

Kijk voor meer informatie en opdrachten op WWW.WSHD.NL/EDUCATIE.

Ook voor ouders en leerkrachten!

DECEMBER 2021

HILLEGERSBERG-SCHIEBROEK – De leerlingen van groep 8 van de Prins Alexanderschool haalden samen met de organisatie Plastic Whale zoveel mogelijk afval uit de natuur. De leerlingen zochten naar afval in de Bergse Voorplas en de Bergse Achterplas.

TEKST: SUZANNE HUIG

De leerlingen stappen met schepnetten, afvalprikkers en vuilniszakken op een boot. ‘We scheiden het afval dat we vinden. We nemen een groene vuilniszak, een gele vuilniszak en een witte vuilniszak mee. We doen alle petflessen die we vinden in de groene vuilniszak.

We doen alle plastic zakjes die we vinden in de gele vuilniszak. We doen het restafval dat we vinden in de witte vuilniszak’, vertelt Fatima (11). Fatima vist een petfles en beker uit het water. Jereaux (11): ‘Ik zie een boodschappentas in het water drijven.’

Waterdieren en waterplanten

‘Dieren in en rondom het water kunnen in afval vast komen te zitten’, zegt Rayen (11). Nikola (12): ‘Dieren kunnen afval ook opeten. Ze kunnen dan in het afval stikken. Ik vind het daarom belangrijk om afval uit het water te halen.’ ‘Ik vind het goed dat wij afval uit het water halen. De waterdieren en waterplanten die hier leven, hebben geen last meer van het afval dat wij weghalen’, zegt Aisha (11).

Plastic recyclen

De leerlingen halen afval uit de Bergse Voorplas en de Bergse Achterplas.

FOTO’S: ARJEN JAN STADA

ROTTERDAM – De leerlingen van groep 7 en groep 8 van basisschool Het Kompas ontdekten de natuur bij speelpolder Het WIJland. De leerlingen ontmoetten schaapsherder Ben en zochten naar paddenstoelen. TEKST EN FOTO’S: SUZANNE HUIG ‘Schapen worden als grasmaaiers ingezet. Ik heb 150 schapen bij me. Ik loop met de schapen ongeveer 7 uur per dag door de polder.

De schapen eten onderweg gras en planten’, vertelt herder Ben.

Schaapsherder Ben vertelt de leerlingen over zijn werk als herder.

Honden Stitch en Skyler

‘Ik zorg als schaapsherder dat de schapen bij elkaar blijven. Mijn honden Stitch en Skyler helpen mij. Ik geef mijn honden commando’s.

Mijn honden sturen door die commando’s de schapen de goede kant op’, legt herder Ben uit. Louise (9): ‘De honden luisteren naar de commando’s die ze krijgen van herder Ben. Ik vind het heel knap dat de honden zo goed luisteren.’

Xaviera (10): ‘De honden zijn getraind om alle schapen in de gaten te houden.’

COMMANDO

De opdracht om iets te doen.

‘Wegwerpplastic is plastic dat maar 1 keer wordt gebruikt. Een rietje of plastic vork is bijvoorbeeld wegwerpplastic.

Ik vind het slecht om plastic maar 1 keer te gebruiken. Ik vind dat we meer plastic moeten inzamelen. Plastic kan dan worden gerecycled’, vertelt Luc (11).

‘We varen in een sloep die is gemaakt van gerecycled plastic van ongeveer 6.000 petflessen’, vertelt Mahdi (11).

Sporen van paddenstoelen

Casper (11), Guus (11), Bette (10) en Auke (11) gaan op zoek naar paddenstoelen. ‘De herfst is de beste periode voor paddenstoelen om te groeien. In de herfst is de grond vaak vochtig.

Paddenstoelen groeien door zich vol te zuigen met water’, vertelt Casper. ‘Paddenstoelen hebben miljoenen sporen. Sporen zijn de zaden van een paddenstoel. Een paddenstoel laat zijn sporen op de grond vallen als hij is uitgegroeid’, vertelt Guus. Auke: ‘Uit sporen groeien schimmeldraden. De schimmeldraden worden steeds groter. Aan schimmeldraden groeien weer nieuwe paddenstoelen.’

Verschillende paddenstoelen

De jongens wijzen elfenbankjes aan.

In Nederland komen ruim 5.000 verschillende soorten paddenstoelen voor. De leerlingen zien elfenbankjes. ‘Elfenbankjes hebben de vorm van een bankje. Ze groeien meestal aan een boom’, zegt Auke. ‘Ik zie een prachtvlamhoed. Deze paddenstoel is giftig’, zegt Casper. Bette: ‘Ik zie een stinkzwam. Deze paddenstoel stinkt echt.’

DECEMBER 2021

ROTTERDAM – Aron (11) doet aan karten. ‘Karten is een sport waarbij je op hoge snelheid op een circuit rijdt. Ik rijd met ongeveer een topsnelheid van 100 kilometer per uur op een circuit. Ik voel me heel fijn als ik hard rijd en anderen inhaal. Het is mijn droom om wereldkampioen te worden’, vertelt Aron. TEKST: SUZANNE HUIG Aron: ‘Ik train minimaal 1 keer per week op de baan van Skelterclub Hoekse Waard. Ik train thuis iedere dag 2 uur op mijn PlayStation. Ik oefen in een spel dan verschillende circuits. Ik rijd ongeveer 1 keer per maand een wedstrijd in Nederland of België. Ik ben in oktober clubkampioen geworden bij Skelterclub Hoekse Waard. Ik ben daar heel trots op.’

Aron traint bij Skelterclub Hoekse Waard.

Speciale kleding, schoenen en een helm

‘Ik draag tijdens het karten een bodyprotector en nekprotector. Ik draag daar overheen een speciaal pak. Het pak is gemaakt van speciaal materiaal dat niet snel in brand vliegt. Ik draag ook handschoen en een helm. Ik draag speciale kartschoenen.

Kartschoenen hebben een platte zool. Ik kan daardoor in de kart makkelijk remmen en gas geven’, zegt Aron.

De ideale lijn

Aron: ‘Ik ben nooit bang. Ik bedenk welke bochten eraan komen zodat ik goed stuur. Ik weet wanneer ik moet remmen en wanneer ik gas moet geven.

Ik rem hard voordat ik een bocht in rijd. Ik geef weer gas in het midden van een bocht. Ik probeer in een bocht op de ideale lijn te rijden. De ideale lijn is de lijn die de snelste route geeft. Het is de lijn waarbij ik het minst hoef te sturen. De ideale lijn is het schoonste gedeelte van de baan omdat de meeste karters op dat stuk rijden. Je hebt op dat stuk daardoor de meeste grip.’

Leren van elkaar en van filmpjes

Aron in zijn kart.

‘Mijn vader is mijn trainer. Ik vorm samen met 3 andere karters een team bij de Kart Academy. We geven elkaar tips. We trainen vaak samen. We leren van elkaar door naar elkaar te kijken.

Ik bekijk voor een wedstrijd altijd filmpjes van andere karters op het circuit. Ik weet daardoor precies hoe het circuit eruitziet en wat ik wel en niet moet doen’, vertelt Aron.

FOTO’S: ARJEN JAN STADA

De leerlingen oefenen hoe ze voor zichzelf kunnen opkomen.

Opkomen voor jezelf en anderen

FEIJENOORD – De leerlingen van groep 6 van basisschool de Gouden Griffel kregen judolessen van meester Tim en meester Balázs van de organisatie Move a-Head. De leerlingen leerden met elkaar te zorgen voor respect, vertrouwen en veiligheid in de klas. TEKST: SUZANNE HUIG

Meester Balázs: ‘Jullie vormen tweetallen.

Iemand gaat op de mat liggen. De ander gaat schuin op die persoon liggen. De persoon onderop probeert zichzelf naar boven te duwen.

De persoon die bovenop ligt, is nu een pester.

De persoon die onderop ligt, moet voor zichzelf opkomen.’ ‘We ervaren door de oefening hoe het is om gepest te worden. We leren daardoor te stoppen met pesten. We leren voor onszelf en anderen opkomen’, zegt Athalia (9).

De leerlingen dragen tijdens de les allemaal een judopak. ‘We zijn allemaal gelijk doordat we allemaal hetzelfde dragen’, zegt Aslihan (9).

‘We leren daardoor dat we niemand moeten buitensluiten. Iemand kan zich onveilig voelen als hij wordt buitengesloten’, zegt Sarah (9).

Fijne en veilige sfeer

Elkaar groeten

De leerlingen beginnen de les door elkaar te groeten. Ze zitten op hun knieën. Ze maken met hun handen een driehoek. Ze buigen naar voren.

Ze roepen in koor: ‘Rei.’ ‘We groeten elkaar op deze manier. We laten daarmee zien dat we respect voor elkaar hebben’, vertelt Alya (9).

De tweetallen proberen elkaar omver te duwen. FOTO’S: ARJEN JAN STADA

‘Iedereen gedraagt zich weleens minder leuk.

We leren respectvol tegen elkaar te zeggen wat we niet fijn vinden. We zorgen daardoor voor een fijne sfeer in de klas’, zegt Genesis (9).

Jayden (9): ‘Ik toon respect voor anderen door aardig te zijn. Ik kan nu duidelijk en vriendelijk zeggen wat ik niet fijn vind.’ Elif (10): ‘Ik voel me door de lessen veilig in de klas. We leren elkaar te steunen en elkaar niet uit te lachen.’

DECEMBER 2021

Herinneringen van 2021 en wensen voor 2022 ROTTERDAM – We vieren aan het eind van december oud en nieuw. Oud en nieuw is een feest dat wordt gevierd aan het einde van het oude jaar en het begin van het nieuwe jaar.

Wat is jouw mooiste herinnering van 2021?

En wat is jouw wens voor 2022?

TEKST EN FOTO’S: SUZANNE HUIG

‘Mijn mooiste herinnering van 2021 is de vakantie met mijn familie naar Kreta. Ik vond het heel fijn dat ik met mijn familie op vakantie kon. Ik heb een wens voor alle mensen in de wereld.

Ik wens dat iedereen in 2022 op een veilige plek kan wonen.’

‘Mijn mooiste herinnering van 2021 is een sneeuwballengevecht dat ik heb gehouden met vrienden.

Ik vond het leuk om met elkaar in de sneeuw te spelen. Ik wens dat er in 2022 meer geld komt voor het onderwijs. Het geld kan worden gebruikt om meer juffen en meesters te betalen zodat er nooit te weinig leraren zijn.’

Caesar (10) ‘Mijn mooiste herinnering van 2021 is dat ik aan het begin van het jaar heb geschaatst op de Kralingse Plas. Dat was voor mij de eerste keer in mijn leven dat ik op de Kralingse Plas kon schaatsen.

Ik heb voor 2022 een wens voor alle vluchtelingen. Ik wens dat alle vluchtelingen een veilig huis vinden en genoeg te eten hebben.’

‘Mijn mooiste herinnering van 2021 is dat ik dit jaar een heel goed rapport heb. Ik heb alleen maar mooie cijfers gehaald.

Ik ben daar heel trots op. Ik heb voor 2022 een wens voor mijn broertje. Mijn broertje wil graag profvoetballer worden. Ik wens dat zijn droom uitkomt.’

Thijs (9)

Quincy (10)

‘Mijn mooiste herinnering van 2021 is dat ik met het meidenteam van FC Ommoord seizoenskampioen ben geworden.

Ik ben trots op mijn team. Ik wens voor 2022 dat mijn hele familie gezond blijft. Ik vind het belangrijk dat we gezond blijven zodat we met elkaar leuke dingen kunnen doen.’

Annabel (9) Wat is jouw mooiste herinnering van 2021? En wat is jouw wens voor 2022?

Diana (10)

BOEKENBON TER WAARDE VAN

15 EURO

Het antwoord van de puzzel van november is: VOEDSELBANK.

De winnaars is Sophia (9).

Gefeliciteerd!

De leerlingen van de

Wat heeft Tessa aan

Waarin vertaalt de app Animal

Wie is de trainer van Aron?

Grootste Schoolband

haar schedel? PAGINA 4

Speak dierengeluiden? PAGINA 6

PAGINA 9

Wie ontdekten dat

Hoe heet iets dat is aangelegd

Waarvan maken de leerlingen

de nieren van Ali en

om water tegen te houden?

Mohammed niet goed

PAGINA 7

van Nederland werken samen door te zingen en te …

PAGINA 1

Hoe heet een

werkten? PAGINA 5

kinderambassadeur

Wat ligt links van de

van de Rotterdamse

Nieuwe Waterweg?

haven? PAGINA 3

PAGINA 6

zelf een potje? PAGINA 11 Wat kan iemand doen met je

Welke kleur heeft de vuilniszak

account als je je voornaam als

waar de leerlingen de plastic

wachtwoord kiest? PAGINA 12

zakjes in doen? PAGINA 8

De antwoorden op de vragen vind je in deze krant!

DECEMBER 2021

FEIJENOORD – Juf Lies van Museum Boijmans Van Beuningen geeft kunstlessen aan leerlingen van verschillende scholen in Boijmans Hillevliet. De deelnemers schilderden op muziek en maakten Delfts blauwe potjes. TEKST: SUZANNE HUIG ‘Kandinsky was een Russische schilder.

Hij maakte abstracte kunst. Abstracte kunst is kunst waarbij niets wordt afgebeeld. Hij schilderde bijvoorbeeld geen mensen, huizen of dieren. Hij schilderde vormen en lijnen. Hij maakte zijn kunstwerken op muziek. Hij luisterde naar muziek en tekende of schilderde wat hij hoorde’, vertelt juf Lies.

Juf Lies helpt Rayyan en Amoraity.

Schilderen op muziek

Rayyan (10) en Amoraity (11) maken een schilderij op muziek. Rayyan luistert naar het lied ‘Het meisje waar ik van houd’ uit de film ‘Sneeuwwitje en de 7 dwergen’. ‘Ik denk bij dit liedje aan een overleden persoon. Ik teken daarom iemand die ligt’, zegt Rayyan. Amoraity: ‘Ik vind het leuk om op muziek te schilderen. Ik schilder wat ik voel.

Ik gebruik lichte kleuren bij een vrolijk liedje.

Ik gebruik donkere kleuren bij een verdrietig liedje.

Ik schilder blauwe druppels als ik een verdrietig gevoel krijg van een liedje.’

AARDEWERK

Beschilderde kopjes, borden, potjes en vazen van gebakken klei.

Delfts blauw potje

Rayyan en Amoraity maken tijdens de les ook een Delfts blauw potje. ‘Delfts blauw is aardewerk met blauwe versiering. In Museum Boijmans Van Beuningen is een Delfts blauwe tulpenvaas te zien’, zegt Amoraity. Rayyan: ‘Wij maken zelf een potje van klei. We schilderen op ons potje blauwe versiering.’ Amoraity: ‘Ik schilder eerst heel mijn potje wit. Ik schilder daarna blauwe vormen op mijn potje. Ik vind Delfts blauw heel mooi. Mijn lievelingskleur is blauw.’

1. Zet je lievelingsnummer aan.

2. Pak een vel papier en stiften.

3. Teken wat je voelt en waaraan je denkt.

Een Delfts blauw servies.

FOTO’S: PETER SNATERSE

NOORD – De deelnemers aan de workshop ‘Drawn Poetry’ maakten met de kunstenaars Diana en Jeffrey ansichtkaarten. De deelnemers schreven en tekenden tijdens de workshop gedichten op kaarten. De kaarten zijn geveild voor het goede doel Artsen zonder Grenzen. TEKST: SUZANNE HUIG Alle deelnemers krijgen een stapeltje witte ansichtkaarten. ‘We schrijven en tekenen op iedere kaart een gedicht’, vertelt Enzo (8).

Een regenboog, kater en zonsondergang

Vince (8): ‘Ik teken op een kaart een regenboog omdat ik vanochtend een regenboog heb gezien.

Ik schrijf op de kaart: ‘Op de regenboog, is het daar ook droog? Nee.’.’ Elfien (8): ‘Ik teken een kater die in het water staat. Ik schrijf daarbij de tekst: ‘Een gestreepte kater onder water.’ Ik vind mijn kaart grappig.’ Evi (10): ‘Ik schrijf op mijn kaart de tekst: ‘Degene die je het moeilijkst kunt vergeven, ben je vaak zelf.’ Ik teken met wasco een zonsondergang.

Ik denk bij een zonsondergang aan het vergeten en vergeven van iets.’

Elfien laat haar kaart zien.

De deelnemers maken kaarten. FOTO’S: PETER SNATERSE Fantasie gebruiken

‘Mijn hoofd zit vol met ideeën. Ik vind het fijn dat ik al mijn ideeën kan tekenen. Dat geeft mij rust’, zegt Vince.

‘Ik teken bijna iedere dag. Ik word rustig als ik teken’, zegt Feline (11). Enzo: ‘Ik vind het leuk dat ik mijn fantasie mag gebruiken. We mogen tekenen en schrijven wat we zelf willen. Alles mag.’

Kaarten verkopen

VEILEN

Iets verkopen aan degene die er het meest voor wil betalen.

Vince en Enzo.

‘Kunstenaars van over heel de wereld hebben een kaart gemaakt voor deze actie. Ik vind het bijzonder dat onze kaarten samen met de kaarten van de kunstenaars worden verkocht’, zegt Roos (10). Feline: ‘Ik vind het leuk dat onze kaarten worden verkocht voor het goede doel.

Het geld dat met de kaarten wordt verdiend, gaat naar artsen. Die artsen gebruiken het geld om mensen in een noodsituatie te helpen.’

Kinderstadskrant

DECEMBER 2021

Online criminaliteit ROTTERDAM – Criminelen maken ook gebruik van digitale middelen.

Cybercriminelen gebruiken een computer, telefoon of ander netwerk om misdrijven te plegen. De gemeente vindt het belangrijk dat leerlingen leren hoe ze zich kunnen beschermen tegen cybercriminelen.

Tekst: Suzanne Huig

CRIMINALITEIT

Misdaden. Dingen die strafbaar zijn.

De politie en handhavers vertellen de leerlingen meer over online veiligheid. Foto’s: Peter Snaterse

Hoogvliet Leerlingen van basisschool De Plevier leerden van politieagenten en handhavers uit Rotterdam meer over online criminaliteit. De leerlingen ontdekten met het spel HackShield waar ze online op moeten letten. Tekst: Suzanne Huig De leerlingen spelen in tweetallen het spel HackShield. Ze leren door quizvragen en filmpjes hoe ze zichzelf online kunnen beschermen tegen criminelen.

De leerlingen spelen het spel HackShield in de bus.

HACKEN

Inbreken in iemand zijn computer of telefoon.

Wachtwoord bedenken ‘Criminelen proberen bijvoorbeeld achter de inloggegevens van mensen te komen. Criminelen misbruiken die inloggegevens’, vertelt handhaver Bianca. ‘Iemand kan je account makkelijk hacken als je bijvoorbeeld je voornaam als wachtwoord kiest.

Je moet daarom altijd een wachtwoord bedenken dat niet makkelijk te raden is’, zegt Tim (12). Adriana (12): ‘Je moet je inloggegevens met niemand delen.’

MISBRUIKEN

Op een slechte manier iemand of iets gebruiken.

Updates tegen criminelen ‘Je krijgt soms een melding dat je laptop of telefoon een update moet doen. Een update zorgt ervoor dat criminelen minder makkelijk in je laptop of telefoon kunnen komen. Het is daarom belangrijk om updates te doen’, vertelt handhaver Henriette. Jesse (12): ‘Updates beschermen je telefoon of computer tegen criminelen.’

Verwijderen en blokkeren Aïsha (12): ‘We leren dat we niet moeten reageren op berichten van criminelen.’ Davey (13): ‘Ik heb een keer een mail gekregen van een crimineel. In die mail stond dat ik een prijs had gewonnen. Ik moest op een link klikken om mijn prijs te krijgen. De crimineel kon bij mijn gegevens als ik op de link had geklikt.

Ik heb niet op de link geklikt. Ik heb de mail gelijk verwijderd.’ Thaïs (12): ‘Ik heb een WhatsApp-bericht gekregen van een crimineel. De crimineel deed alsof hij een vriend van mij was. Hij vroeg om geld. Ik heb het nummer geblokkeerd.’

Wil jij meer leren over online veiligheid?

Speel het spel via WWW.JOINHACKSHIELD.COM

IJsselmonde De Politiekids IJsselmonde en jeugdagent Kevin deelden samen flyers uit rondom de Beatrixschool. ‘We helpen de agenten in IJsselmonde. We informeren buurtbewoners over oplichting’, zegt Skye (9). Tekst: Suzanne Huig ‘Steeds meer mensen worden via hun telefoon of computer opgelicht. We hopen dat we met de flyers voorkomen dat buurtbewoners worden opgelicht’, vertelt Dylan (10).

Lijkt een vriend of familielid Shriya (11): ‘Criminelen die iemand willen oplichten, doen zich voor als iemand anders. Ze doen bijvoorbeeld alsof ze een vriend of familielid van je zijn.’ ‘Mensen geloven dat vaak omdat criminelen bijvoorbeeld de profielfoto en naam van een vriend of familielid gebruiken’, zegt Eline (10).

Wat doe jij als je een bericht van een onbekende krijgt?

Tekst en foto’s: Suzanne Huig

De Politiekids IJsselmonde informeren buurtbewoners. Foto’s: Peter Snaterse

De Politiekids IJsselmonde met jeugdagent Kevin.

Geld verdwenen ‘Een crimineel stuurt je bijvoorbeeld een sms-bericht of WhatsApp-bericht. De crimineel vraagt in het bericht of je geld wilt overmaken. Je denkt dat een vriend of familielid je een bericht stuurt. Je denkt dat je je geld aan iemand geeft die je vertrouwt’, legt Britt (11) uit. ‘Mensen ontdekken later dat ze zijn opgelicht. Hun geld is dan verdwenen’, zegt Dylan.

LUAN (10): ‘Ik praat online alleen met bekenden.

Ik reageer nooit op berichten van onbekenden.

Ik blokkeer onbekenden die mij berichten sturen.’

Tips voor buurtbewoners ‘We vertellen onze buurtbewoners dat ze nooit geld moeten overmaken voordat ze iemand in het echt hebben gesproken’, vertelt Demion (10). ‘We geven mensen ook de tip om geen informatie openbaar te zetten op sociale media. Iedereen kan openbare informatie zien. Criminelen misbruiken die informatie om mensen op te lichten’, vertelt Shriya.

JASMIN (10): ‘. Ik blokkeer alle nummers en accounts die ik niet ken. Mijn moeder heeft een keer een bericht ontvangen van een crimineel die deed alsof hij mij was. Hij vroeg geld aan mijn moeder. Ze heeft het nummer geblokkeerd.’

Wat doe jij als je een bericht van een onbekende krijgt?