De HandelsCourant editie 7 van 2023

Precisie beurs

PRECISIEBEURS 2023 Samenwerken en innoveren in de hightech industrie

Industrie 4 Nieuwe investeringsJaargang 20 | #7 | 2023

plannen TenneT

9 Precisiebeurs 2023

18 Programma

Precisiebeurs

Het leukste blad voor de maakindustrie

l a i c

e p S

b

ie s i c

e

Pr

s

r eu

3

2 20

Complexe en gedetailleerde

A D M I N I S T R AT I E S

Stationaire Hardheidsmeters voor Rockwell, Vickers en Brinell www.naumetrics.nl

Loire 184 2491 AL Den Haag (Castellum - gebouw B T. +31(0)70 4 300 100 F. +31(0)70 4 300 101 E. info@vercauterenadministraties.nl

Machinebouw ervaring en precisie?

2

JAARGANG 20 | editie 7 | 2023

Agenda

BOVENOP DE INDUSTRIE Industrie

Precisiebeurs De Precisiebeurs is uitgegroeid tot dé vakbeurs voor bedrijven en organisaties actief in precisietechnologie.

Kennisuitwisseling en netwerken is essentieel om op de hoogte te blijven en snel mee te gaan in de huidige en nabije technologische ontwikkelingen. Parallel aan de expo biedt de Precisiebeurs daarom ook een uitgebreid kennisen netwerkprogramma.

Data en locatie: 15 - 16 november 2023, Brabanthallen Den Bosch European Robotics Week 17 november - 21 november. Hannover Messe De European Robotics Week (ERW) werd op het European Robotics Forum (ERF) 2011 in het leven geroepen door de wens van de Europese robotica sector om onderzoek en ontwikkeling op het gebied van robotica dichter bij het publiek te brengen en de toekomstige Robotics Society op te bouwen. Het Central Event wordt gehouden in Hannover, Duitsland.

Data en locatie: 17 - 21 november. Hannover Messe The European Industry & Energy Summit Kom naar de Industry and Energy Summit in Antwerpen, waar topbeslissers en experts samenkomen om de complexe uitdagingen van de industriële transformatie naar nuluitstoot aan te pakken.

Grijp deze kans om u te verdiepen in de fijne kneepjes van deze monumentale puzzel. EIES23 biedt een platform om de verschillende stukjes van de oplossing te verkennen. Ontdek de kracht van het verbinden van industriële clusters, het ontsluiten van het potentieel van groene en blauwe waterstof, het benutten van circulaire en biogebaseerde bronnen, het verkennen van groene ammoniak, het verkennen van koolstofopslag en -gebruik, het omarmen van hernieuwbare energieopwekking, elektrificatie, biotechnologische ontwikkelingen, de rol van AI, en nog veel meer.

Data en locatie: 7 - 8 december, Antwerp Expo

METAV METAV, de toonaangevende beurs voor metaalbewerkingstechnologieën in de grootste agglomeratie van Duitsland, vindt plaats op de traditionele locatie in Düsseldorf. Wat hier in 1980 begon, is de afgelopen veertig jaar uitgegroeid tot een onmisbaar onderdeel van de technologische trends die vrijwel alle aspecten van de productietechnologie hebben beïnvloed – binnen een straal van 300 kilometer rond de beurslocatie.

Data en locatie: 23 - 26 januari 2024, Düsseldorf Exhibition Centre TechniShow 12 maart – 15 maart, Jaarbeurs Utrecht TechniShow 2024 vindt plaats van dinsdag 12 tot en met vrijdag 15 maart. Dan vormt Koninklijke Jaarbeurs wederom het kloppend hart van de maakindustrie in de Benelux. Hiermee keert TechniShow terug naar het voorjaar, traditioneel hét moment dat TechniShow de deuren opent.

Het is de eerste ‘normale’ TechniShow sinds 2018, nadat door de wereldwijde COVID-pandemie de editie van 2020 meermaals moest worden verplaatst. De aangepaste zomereditie in 2022 was er een met een kleinere oppervlakte en minder exposanten en bezoekers. Maar alsnog een editie met vele commerciële successen en bezoekers van hoge kwaliteit.

Volgens André Gaalman, voorzitter FPT-VIMAG, staan de mensen in de productietechnologie te popelen om weer naar een TechniShow zoals vroeger te gaan. “Waar in de Benelux vind je zo veel draaiende machines en interessante innovaties bij elkaar? TechniShow is al bijna driekwart eeuw het visitekaartje voor onze sector.

Data en locatie: 12 - 15 maart, Jaarbeurs Utrecht

BOVENOP DE INDUSTRIE

JAARGANG 20 | editie 7 | 2023

3

Industrie

Colofon

Inhoud

Uitgever

De HandelsCourant b.v.

Tiendweg 12 2671 SB Naaldwijk E info@handelscourant.com

Kort nieuws

4

Redactie

9

De HandelsCourant b.v.

Tiendweg 12 2671 SB Naaldwijk E redactie@handelscourant.com

Precisiebeursbeurs 2023

Persberichten

E redactie@jetvertising.nl

Advertentieverkoop Jetvertising b.v.

Rob Koppenol Tiendweg 12 2671 SB Naaldwijk T (070) 399 00 00 E sales@jetvertising.nl

Advertentie administratie Pim Koersen T (070) 399 00 00 E advertenties@jetvertising.nl

11

23

Over de Precisiebeurs

Programma Precisiebeurs

Abonnementen administratie De HandelsCourant b.v.

Tiendweg 12 2671 SB Naaldwijk T (070) 319 80 02 F (070) 319 80 03 E info@handelscourant.nl

Opmaak & productie De HandelsCourant b.v.

Tiendweg 12 2671 SB Naaldwijk T (070) 319 80 02 F (070) 319 80 03 E info@handelscourant.nl

UIT VOORRAAD LEVERBAAR TECHNISCHE KUNSTSTOFFEN PA 6 POM PA 6.6 PTFE PA 12 PETP PVC PC

PVDF PEEK PP PF-W PE/UHMPE

www.hemimex.nl T. (073) - 521 91 25 E. info@hemimex.nl

4

JAARGANG 20 | editie 7 | 2023

BOVENOP DE INDUSTRIE

TechniShow Magazine is het vakblad voor leveranciers van machines, gereedschappen en automatisering voor de (inter) nationale maakindustrie, specifiek de metaalbewerking.

Het vakblad, de site, de nieuwsbrieven, de beurs en de brancheorganisatie vormen samen een sterk merk met als gezamenlijk doel “maken mogelijk maken”.

Wilt u in één of meerdere edities adverteren? Neem dan contact op met Kim de Bruin per telefoon +31(0)70 399 00 00 of E-mail kim@jetvertising.nl

BOVENOP DE INDUSTRIE Industrie

Kort nieuws

JAARGANG 20 | editie 7 | 2023

5

Nieuwe investeringsplannen TenneT: verdubbeling van portfolio Landelijk netbeheerder TenneT verwacht de komende tien jaar op zevenhonderd plekken in Nederland aan het werk te zijn om netten uit te breiden of te versterken. Het portfolio van TenneT verdubbelt hiermee ten opzichte van twee jaar geleden. Dit is te lezen in de Investeringsplannen 2024-2033, die de landelijke netbeheerder ter inzage heeft gelegd.

Energietransitie op stoom Elektrificatie en hernieuwbare bronnen. De energietransitie begint steeds verder op stoom te komen. De industrie elektrificeert, er worden in een steeds hoger tempo warmtepompen en laadpalen geïnstalleerd en het aanbod

van zonne- en windenergie neemt verder toe. Voor deze ontwikkelingen is een grote verbouwing nodig van het elektriciteitsnet, dat hierop oorspronkelijk niet is ontworpen.

In het gepubliceerde ‘Investeringsplan op Land’ en ‘Investeringsplan op Zee’ beschrijft TenneT welke projecten de komende tien jaar nodig zijn om het elektriciteitsnet klaar te maken voor de toekomst.

De landelijke netbeheerder verwacht circa 700 grote infrastructurele projecten uit te voeren. Dit betreft onder meer netuitbreidingen, vervangingsinvesteringen, nieuwe klantaansluitingen,

windparken op zee en reconstructieprojecten. TenneT ontwikkelt de komende tien jaar onder meer 5 grotere nieuwe stroomsnelwegen (380kV) en gaat 140 hoogspanningsstations moderniseren.

Dit is een verdubbeling ten opzichte van de raming in het vorige investeringsplan (2022). De snelgroeiende vraag naar extra netcapaciteit is de voornaamste reden voor de stijging van het portfolio, onder meer door de verduurzaming van de industrie en de groei van het aantal warmtepompen, laadpalen, windturbines (op zee) en zonneparken.

Bron en foto: Tennet.

6

BOVENOP DE INDUSTRIE

JAARGANG 20 | editie 7 | 2023

Industrie

KS Service Center ontvangt eerste 120 ton duurzaam staal

De staalverwerkende industrie kan sneller verduurzamen.

Vanuit die visie heeft KS Service Center, leverancier van bandstaal en plaatmateriaal, 120 ton Magnelis® XCarb Recycled and Renewably Produced staal ingekocht. Bij de productie van deze levering staal is 250 ton co2 bespaard.

Het duurzame Magnelis® Recycled and Renewably Produced staal is geleverd door ArcelorMittal en wordt door KS Service Center verder verwerkt voor haar klanten. Het staal is met zes elektrisch aangedreven vrachtwagens vanuit Gent in Moerdijk geleverd. Het is de bedoeling dat alle orders van dit staal in het vervolg zo duurzaam mogelijk worden vervoerd.

Mijlpaal

Duurzaamheid heeft de afgelopen jaren een strategische plek gekregen in de bedrijfsvoering van KS Service Center. De ambitie is om het meest duurzame Service Center in de Benelux te worden.

De order van het Magnelis® Recycled and Renewably Produced staal is daarom een mijlpaal in uitvoering van de verduurzamingsstrategie van het bedrijf.

Trots

Gregory Rombaut, Manager Verkoop en Marketing van KS Service Center, heeft het duurzame staal in ontvangst mogen nemen en is verheugd: “Deze primeur is het resultaat van een mooie samenwerking tussen de verkooporganisatie

van ArcelorMittal en KS Service Center. Door het staal met e-trucks van DFDS te transporteren, voeren we onze duurzaamheidsaanpak zo veel mogelijk door in de keten. We zijn trots op de inspanningen van alle betrokken partijen om duurzaamheid daadwerkelijk in de praktijk te brengen.”

De staalorder is een van meerdere initiatieven die KS Service Center heeft geïmplementeerd om haar ecologische voetafdruk te verkleinen. Binnen de eigen bedrijfsvoering lopen al diverse duurzaamheidsprojecten.

KS Service Center probeert via de initiatieven klanten en leveranciers sneller mee te krijgen in de duurzaamheidsbeweging.

BOVENOP DE INDUSTRIE

JAARGANG 20 | editie 7 | 2023

7

Industrie

De ultieme test: offroader met waterstofmotor in actie tijdens Dakar 2024 Het technologisch onderzoeksorgaan HySE (Hydrogen Small Mobility & Engine Technology) – waarvan Toyota Motor Corporation lid is – neemt deel aan de 2024-editie van de Dakar Rally die volgend jaar van 5 tot 19 januari verreden wordt in Saudi-Arabië. Uniek aan de inschrijving is dat HySE deelneemt met een offroader met een compacte waterstofmotor: de HySE-X1. Toyota levert waardevolle input voor dit unieke waterstofproject, gezien de rijke ervaring en successen van het merk in de Dakar Rally.

HySE spant zich onder meer in voor het ontwikkelen van compacte verbrandingsmotoren op waterstof om zo een bijdrage te leveren aan een ​​koolstofarme samenleving.

Leden van HySE zijn onder meer Toyota, Suzuki, Kawasaki, Yamaha en Honda. Het ultieme doel is om een technologische blauwdruk ​​ te ontwikkelen voor een waterstof aangedreven verbrandingsmotor.

Om antwoorden te bieden op verschillende vraagstukken in de mobiliteitssector op het gebied van waterstof, worden diverse facetten onderzocht, ook autosportactiviteiten. Waterstofmotoren – zoals te vinden in de HySE-X1 – kunnen in deze sector een belangrijke rol spelen in de toekomst.

Mission 1000 De HySE-X1 offroader met waterstofmotor komt uit in de zogeheten Mission 1000-klasse (T1U): een nieuw onderdeel van het Dakar Future Program. Met deze ‘laboratoriumklasse’ spoort de Dakarorganisatie fabrikanten aan om de volgende generatie koolstofneutrale aandrijflijntechnologieën te ontwikkelen, zoals waterstofmotoren, elektrische aandrijflijnen of biobrandstofhybriden.

De ultieme test De Dakar Rally wordt gezien als de zwaarste vorm van autosport ter wereld: een uitstekende gelegenheid om te bestuderen hoe de waterstofmotor onder dergelijke omstandigheden presteert.

De opgedane kennis tijdens de Dakar-etappes stelt HySE in staat om potentiële problemen te identificeren en om de ontwikkeling van de basistechnologie voor waterstofmotoren te versnellen.

Bovendien komt waterstoftechnologie dankzij deelname aan de Dakar Rally uitgebreid op internationaal niveau onder de aandacht: een belangrijk element voor de mondiale omarming van waterstofmobiliteit.

Aanmoedigen Kenji Komatsu, voorzitter van HySE, zegt: “We nemen deel aan de Dakar Rally 2024, waarvan we weten dat dit evenement een rijke geschiedenis en traditie heeft. Onze belangrijkste reden om deel te nemen is om de resultaten van ons onderzoek op een gemakkelijk te begrijpen manier onder de aandacht te brengen.

Door deel te nemen aan de Dakar Rally kunnen we ook potentiële

problemen identificeren en onze technologie verfijnen. Dat stelt ons in staat de technische thema’s die nodig zijn voor de totstandkoming van verscheidene initiatieven in de waterstofmobiliteitssector, zo snel mogelijk op te lossen. Wij hopen dat iedereen ons komt aanmoedigen!”

Over de HySE-X1 De HySE-X1 is gebaseerd op een chassis gebouwd door HySEpartner Overdrive Racing uit België.

Het platform van het voertuig is aangepast om plaats te bieden aan een waterstofbrandstoftank en een brandstoftoevoersysteem. De racer is 3,53 meter lang, 2,07 meter breed en 1,7 meter hoog. Voor de aandrijving van de ongeveer 1.500 kilogram zware HySE-X1 zorgt een 998 cc grote vloeistofgekoelde, vier-in-lijn, 16-kleps motorfietsmotor met supercharger.

Deze krachtbron wordt momenteel door HySE gebruikt voor onderzoeksactiviteiten. Overdrive Racing is verantwoordelijk voor het tanken en onderhouden van alle waterstofcomponenten van het voertuig.

8

JAARGANG BOVENOP 20 |DE editie INDUSTRIE 7 | 2023

BOVENOP JAARGANG DE 20 |INDUSTRIE editie 7 | 2023

Industrie

8 Industrie

Innovatieve maakindustrie cruciaal voor de Nederlandse economie De R&D intensiteit van de Nederlandse maakindustrie is hoog vergeleken met andere bedrijfstakken. Ook kent de sector een hoge arbeidsproductiviteit en heeft de maakindustrie en sterke positie in de wereldeconomie.

Nederland loopt door stevige internationale concurrentie echter risico terrein te verliezen. Dat schrijft TNO in de publicatie ‘De toekomst van de Nederlandse Industrie’. Een innovatief klimaat dat aantrekkelijk is om in Nederland te investeren in R&D is volgens de onderzoekers het antwoord om concurrerend te blijven, technisch talent uit binnen- en buitenland aan te trekken en bij te dragen aan maatschappelijke opgaven, zoals de energie-transitie.

R&D intensiteit Nederland vs Europa

Uit een eerdere studie (april 2023) van TNO naar de Nederlandse industrie bleek al de grote waarde van Nederlandse industrie voor de gehele Nederlandse economie. De R&D intensiteit van de Nederlandse maakindustrie is ongeveer 3,5 keer zo hoog als andere sectoren (6,7% versus 1,7% gemiddeld over alle bedrijfstakken). De R&D intensiteit is het hoogst in de groeiende elektrotechnische, machinebouw en farmaceutische industrie, al blijven de sectoren achter op het Europees gemiddelde. De aardolie- en chemische industrie kennen binnen de maakindustrie een relatief lage R&D intensiteit, maar een hoge specialisatie. Deze sectoren zijn van belang voor

de Nederlandse economie, maar staan tegelijkertijd onder druk vanwege de energietransitie.

In totaal investeert ons land 2,3% van het bruto binnenlands product (bbp) in R&D. In Duitsland ligt dit percentage op 3,1% en in België op 3,5%.

Lissabondoel en investeringsmagneet

Om concurrerend te blijven, is het van belang dat de Nederlandse R&D-uitgaven generiek worden verhoogd naar minstens 3% van het bbp (Lissabondoel). Dit leidt niet tot een voorsprong op de ons omringende economieën, maar vermindert een achterstand.

Specifiek is een hoge R&D-inzet van belang in de groeiende en industrietakken waar Nederland een stevige specialisatie heeft, maar waar de R&D-intensiteit in het buitenland hoger is. Zoals in de aardolie- en chemische industrie. Voor het verhogen van de R&D intensiteit kan de overheid de randvoorwaarden creëren waardoor het voor (inter) nationale bedrijven aantrekkelijk wordt te investeren in ons land.

internationale concurrentiedruk, vooral uit Azië, sterk toe.

Daarom is het van belang in te zetten op sleuteltechnologieën en het investeren in onmisbare schakels (‘control points’) in waardeketens waarvan de rest van de wereld afhankelijk is. ASML is hier een voorbeeld van. Veel van het succes van de industrie hangt af van nieuw te ontwikkelen waardeketens, voortbouwend op bestaande sterktes en comparatieve voordelen.

Innovatie hotspots en digitalisering tegen arbeidsmarktkrapte

Uit de analyse blijkt dat de arbeidsmarktkrapte van de Nederlandse maakindustrie relatief hoog is en sterker toeneemt dan in omringende landen. Het aantal vacatures voor technische beroepen bedraagt momenteel meer dan 80.000. Waarbij het aantal studenten in technische richtingen afneemt, terwijl het elders in de wereld sterk groeit.

Dit vormt een mogelijke rem op noodzakelijke economische groei. Het vraagt om verdere Inzetten op sleuteltechnologieën en ‘control points’ digitalisering van sectoren om Waardeketens internationaliseren hiermee een stijging van de arbeidsproductiviteit van de en steeds meer grondstoffen en halffabricaten in de Nederlandse Nederlandse maakindustrie in de maakindustrie komen, naast veel toekomst door te zetten. Tevens trekt een verdere intensivering toeleveranties uit EU-lidstaten, uit de VS en China. In 2010 was van R&D (inter)nationaal talent aan. Juist ‘innovatie hotspots’ zo’n 35% van alle inputs van hebben, naast een prettige grondstoffen en halffabricaten woon- en leefomgeving, een afkomstig uit Nederland zelf. belangrijke aantrekkingskracht.

In 2019 daalde dit naar 29%.

Dit vergroot de afhankelijkheid.

Bron: TNO. Daarnaast neemt de

BOVENOP DE INDUSTRIE Industrie

Precisie beurs

Precisiebeurs 2023

JAARGANG 20 | editie 7 | 2023

9

PRECISIEBEURS 2023 Samenwerken en innoveren in de hightech industrie De Precisiebeurs 2023 Samenwerken en innoveren in de hightech industrie Hightech is een cruciale pijler van de (inter) nationale economie. Zo is deze sector inmiddels verantwoordelijk voor 50% van alle R&D-investeringen in Nederland met een exportwaarde van zo’n 22 miljard. De vraag naar hightech producten blijft groeien, waardoor ook de ontwikkelingen en innovaties rondom precisietechnologie versnellen. De realisatie ervan vraagt om specialisatie op verschillende gebieden, maar ook om samenwerking en kennisdeling.

Tijdens de 22e editie van de Precisiebeurs, georganiseerd door Mikrocentrum, op 15 en 16 november in de Brabanthallen in ’s-Hertogenbosch komt dan ook de gehele precisietechnologie waardeketen samen om kennis te delen over de laatste ontwikkelingen en om te netwerken.

Op de Precisiebeurs komen dan ook jaarlijks top professionals uit de sector, onderwijsinstellingen, overheidsinstanties, technische universiteiten en incubatorprogramma’s bijeen om samen te werken aan de toekomst om te kunnen blijven voldoen aan de toenemende vraag naar precisie.

“Er worden nieuwe connecties gemaakt en vele bestaande relaties worden onderhouden,” zegt programmamanager Bart Kooijmans. “Dat is belangrijk, omdat de keten zo belangrijke kennis

met elkaar kan delen en gemakkelijk in contact kan komen met potentiële partners of klanten.

Dit versterkt de gehele keten en draagt bij aan het versnellen van technologische vooruitgang.

In de Brabanthallen hebben we alle ruimte om de volledige toeleveringsketen te verwelkomen.

Hierdoor zien we dit jaar niet alleen groei in het aantal exposanten maar ook in het aantal brancheverenigingen. De Precisiebeurs is als het ware een katalysator voor de hightechindustrie.”

Ruim 325 exposanten en 50 inspiratiesessies

Met een divers programma en ruim 325 exposanten belooft de Precisiebeurs weer volop inspiratie en ruimte voor (nieuwe) ontmoetingen. De exposanten zijn gespecialiseerd in gebieden zoals mechatronische engineering & systemen, metrologie, vacuüm & clean, microbewerking & motion, laser & fotonica en productie voor hoge precisie. Naast de exposanten kunnen bezoekers ook deelnemen aan 50 inspiratiesessies waar ze kunnen kennismaken met verschillende internationale bedrijven en experts. Een van de al bevestigde keynotesprekers is Cor Ottens, System Architect bij ASML. In zijn keynote belicht hij zijn visie over Optometronics DUV.

10

BOVENOP DE INDUSTRIE

JAARGANG 20 | editie 7 | 2023

Industrie

Netwerkarena met live stage

De Netwerkarena is dit jaar groter dan ooit. Hier kan men in contact komen met maar liefst 25 netwerkorganisaties. Ook kunnen bezoekers op beide dagen live radio-uitzendingen van BNR Nieuwsradio, korte presentaties, workshops, award uitreikingen en paneldiscussies bijwonen.

Enkele al bevestigde highlights zijn de lancering van het eerste exemplaar van PIT magazine, de uitreiking van de Ir. Davidson Award en de Wim van der Hoek Award door DSPE, pitches door jong talenten (PhD-ers, studententeams en startups) waarin zij hun projecten uitlichten, een paneldiscussie verzorgd door het Mikrocentrum High Tech Platform in samenwerking met DSPE en een workshop door PhotonicNL. Speciale aandacht voor AM for Precision

Deze editie staat AM for Precision als speciaal thema in de spotlights. Zo is er een AM for Precision themaplein waar 14 Additive Manufacturing specialisten hun toepassingen presenteren. En in het lezingenprogramma is er een volledige lezingentrack gewijd aan deze additieve technologieën die ingezet worden voor de vervaardiging van eindproducten.

Big Science meets hightech

Sinds 2012 zorgt ILOnet dat de grote wetenschappelijke programma’s, onder de noemer Big Science, ruim vertegenwoordigd zijn op de Precisiebeurs. Naast aanwezigheid in de Netwerkhal, verzorgen enkele van deze programma’s ook dit jaar weer lezingen waarin bezoekers op de hoogte worden gebracht van de vorderingen, de plannen en inkoopbehoeftes van deze grote internationale projecten. Onder meer de Einstein Telescope, ESA, CERN, DIFFER en ITER zijn vertegenwoordigd.

Meet & Match door Enterprise Europe Network

Zoals ook ieder jaar organiseert het Enterprise Europe Network, in samenwerking met Mikrocentrum, het internationale B2B matchmaking event. Het doel van de Meet & Match is om relevante contacten te identificeren over de gehele toeleveringsketen door persoonlijke 1:1 gesprekken te faciliteren. Geïnteresseerden kunnen zich nu al aanmelden via de website.

Gratis toegang

De Precisiebeurs wordt georganiseerd door Mikrocentrum en ondersteund door de Provincie Noord Brabant, mediapartners, brancheverenigingen en samenwerkingspartners. De Precisiebeurs is gratis te bezoeken in de Brabanthallen, ’s-Hertogenbosch (NL) op 15 en 16 november.

Beslissers in de industrie bereiken?

Adverteer dan in De HandelsCourant!

Bel met Jetvertising b.v. (070) 399 00 00 of stuur een e-mail naar sales@jetvertising.nl

BOVENOP DE INDUSTRIE

JAARGANG 20 | editie 7 | 2023

11

Industrie

De Precisiebeurs is al ruim 20 jaar dé vakbeurs waar de gehele precisietechnologie waardeketen samenkomt Precisietechnologie krijgt de komende jaren een nog grotere betekenis voor de industrie.

Grotere precisie en verregaande miniaturisatie zijn daarvoor de aanleiding. Deze technologie ontwikkelt zich nog steeds in een hoog tempo, waarbij de grenzen nog lang niet zijn bereikt. Dit vraagt om specialisatie op vele gebieden. De combinatie van beursvloer, netwerkgelegenheden en congresprogramma maakt de Precisiebeurs uniek en bezorgt je als bezoeker een efficiënte tijdsbesteding. √ Beursvloer met 350 exposanten √ Bruisende netwerkarena met paneldiscussies, pitches en expert sessions √ Additive Manufacturing for Precision themaplein √ Ruim 50 inspiratie sessies in parallelle streams √ Metrologie demoronde, laat je eigen product meten bij een van de deelnemende exposanten √ Netwerkborrels √ Big Science congresprogramma √ Internationale Meet & Match √ DSPE Uitreiking Awards √ Young Talent programma met pitches en demopleinen

Toeleveranciers precisie-industrie optimistisch over de komende jaren, maar: Efficiency in de precisieketen moet verbeteren

Over werk maken hightech toeleveranciers zich niet druk . Dat is er komende jaren volop, ook buiten de halfgeleiderindustrie. De uitdagingen zitten veel meer in de vraag hoe optimaliseer je samen met de klant het proces? Want juist in de keten liggen nog kansen om de efficiency te verbeteren.

De hightech toeleveringsindustrie wordt in Nederland vaak in één adem genoemd met ASML. De markt is echter breder. Ook buiten de semicon floreert hightech. “En daar krijgen wij ook werk van”, zegt Arnold Douma, directeur van het Friese Exakt Fijnmechanica, gespecialiseerd in het verspanen van kleine tot zeer kleine onderdelen. Klanten komen uit heel Europa. Douma ziet dat Europese OEM’ers werk terughalen uit het Verre Oosten en toeleveranciers dichterbij huis zoeken. Ze willen op rijafstand zitten. Ook bij de Tilburgse toeleverancier B&S Technology ziet men de vraag in de bredere precisie-industrie groeien.

“Medical, healthcare en aerospace zorgen voor een grotere capaciteitsvraag. De komende jaren zien er positief uit. Er is genoeg vraag én diversiteit in producten, wat ook belangrijk is”, zegt Jeroen van Nunen, Managing Director van B&S Technology.

12

BOVENOP DE INDUSTRIE

JAARGANG 20 | editie 7 | 2023

Industrie

Beschouw ons als dienstverlener

Het feit dat OEM’s in de auto willen stappen om naar hun toeleveranciers toe te gaan, sluit naadloos aan op de filosofie waarmee het team van Exakt Fijnmechanika met klanten samenwerkt.

Persoonlijk contact steekt voor Arnold Douma nog altijd met kop en schouders boven een Teamsoverleg uit. “De maakindustrie maakt producten.

Daarom vinden we ons werk een arbeidsproces.

Maar we rekenen met manuren. Wij zien onszelf meer als een dienstverlenend dan een producerend bedrijf”, merkt hij op. Communicatie, daar draait het om; van elkaar weten wat je doet. “Techniek is belangrijk, maar staat ten dienste van het proces.” Exakt Fijnmechanika maakt vooral kleine fijnmechanische componenten in aantallen die vaak ver boven de 100.000 stuks op jaarbasis liggen. Dat is een markt, zegt Douma, waarin met open vizier met de klant samenwerkt aan procesoptimalisatie.

“We zeggen altijd betrek ons zo vroeg mogelijk bij je R&D club.” Want daar worden keuzes gemaakt die van belang zijn voor het uiteindelijke productieproces. Daar wordt de kiem gelegd voor optimalisatie van het productieproces. “Domweg iets 100.000 keer maken is bij ons niet per definitie goedkoper dan één keer.”

Efficiëntere keten

Ook Jeroen van Nunen denkt dat de keten efficiënter kan worden door met elkaar in gesprek te gaan en samen te werken. B&S Technology organiseert soms zelfs trainingen voor de engineers van de klanten. Maakbaarheid is niet vanzelfsprekend. Voor de zekerheid stellen engineers toleranties wel eens scherper dan nodig is. “Dat brengt wel kosten met zich mee. Wij moeten daarop inspelen door met de klanten in gesprek te blijven.” Door vroeg betrokken te raken en mee te denken met de klant, kan de keten efficiënter werken. Daar valt nog veel winst te halen, aldus Van Nunen.

B&S Technology wil met de productie van precisieonderdelen, productsamenstellingen, stempels en matrijzen klanten zoveel mogelijk ontzorgen; een compleet product leveren.

Hiervoor haalt de toeleverancier steeds meer processen in eigen huis, bijvoorbeeld een eigen cleanroom. Jeroen van Nunen: “Zo houden we doorlooptijden in de hand.”

Automatisering

ING Research kwam afgelopen zomer in een rapport over de Nederlandse technologische industrie. De belangrijkste conclusie: de sector kan tegen 2030 nog eens qua omzet verdubbelen mits de keten de hoge productiviteitsgroei vasthoudt. Anders zal het tekort aan vakmensen de groei afremmen. Tijd dus om nog meer robots naar binnen te halen?

Automatisering is een oplossing die nodig is om de capaciteitsgroei bij te benen, zegt Jeroen van Nunen. Maar Bij B&S Technology denkt men dan eerder aan automatisering over de totale lijn, inclusief de werkvoorbereiding en het meten, naast de bekende robotbelading van machines. De toeleverancier maakt een mix van proto’s en kleine series precisiecomponenten.

“Robotisering voor het klein seriewerk geeft dan vooral meer rust en flexibiliteit in de productie om daarnaast ook prototypes voor onze klanten te kunnen produceren.” Jeroen van Nunen ziet veel potentieel in de automatisering van de werkvoorbereiding, zoals automatisch tekeningen inlezen; meettabellen en rapporten samenstellen. “Zo kun je processen strakker houden.” Hier ligt wel een rol voor CADCAMontwikkelaars en voor de hele precisieindustrie om tot standaardisatie te komen. Het automatisch inlezen van tekeningen is wat ASML wil met Model Based Definition (MBD). De softwarepakketten sluiten echter nog niet goed op elkaar om naadloos data in te lezen. “Maar ik zie dat daar nog geen grote stappen gezet worden.” Daarnaast merkt hij dat het veel tijd kost om alle digitale modellen door te ploeteren om de juiste toleranties te ontdekken. “Dat moet simpeler, zodat het minder tijd kost. We moeten dat slimmer doen, bijvoorbeeld met kleuren zodat we zaken makkelijker kunnen splitsen.”

Standaardisatie in de keten dus.

Compleet bewerkt van de machine afhalen Dat robotisering geen oplossing is die bij elke precisieverspaner past, blijkt ook uit de praktijk bij Exakt Fijnmechanika. Ondanks de grote series kom je er geen robots tegen. “Producten van 2 mm lengte pak je niet zo gemakkelijk met de robot”, legt Arnold Douma uit. Er wordt wel gekeken naar een rol voor cobots. Belangrijker vindt Douma het dat een product compleet

BOVENOP DE INDUSTRIE

JAARGANG 20 | editie 7 | 2023

13

Industrie

afgewerkt van de machine komt. “Het Verre Oosten is altijd goedkoper qua arbeidsloon.

Daarom moet het product gereed van de machine komen.” Daarnaast vindt hij dat je als toeleverancier moet open staan voor alternatieve productietechnieken. Arnold Douma gelooft nog steeds in CNC-frezen en -draaien, net als in zinkvonken, maar niet voor alle producten.

Dit jaar heeft het fijnmechanisch bedrijf de eerste PECM-machine in gebruik genomen voor precisie elektrochemisch verspanen (op woensdag 16 november geeft Douma een lezing over PECM op de Precisiebeurs). “In de medische en hightech hoek zie je dat Pemmen voordelen biedt. De technologie heeft kenmerken die met andere technieken moeilijker te realiseren zijn.”

Bijvoorbeeld absoluut braamvrij werken wat een complete nabewerkingsstap scheelt; geen warmte-inbreng in het materiaal. Geometrisch kent de technologie wel beperkingen; maar voor grotere series is PECM zeer geschikt. “Je moet tijdens de ontwerpfase keuzes maken.”

Communicatie, zoals hij al eerder aangaf: vanaf een vroeg stadium met open vizier samenwerken met de klant.

Ander type medewerkers

Hoe gaan beide precisiebedrijven om met de schaarste aan technische vakmensen? Jeroen van Nunen noemt dit een van de trends die een stempel op de sector gaan drukken. Vergaande automatisering van de bedrijfsprocessen, zoals hij al aangaf, is een van de oplossingen waar dit kan. Daarnaast moet de sector meer samenwerken met bijvoorbeeld scholen om het imago te verbeteren. “Veel mensen denken dat een lasapparaat en een overall hightech werk is. We moeten beter onder de aandacht brengen dat je hightech producten maakt met hightech machines.” B&S Technology werkt al met scholen samen. Desondanks ziet Jeroen van Nunen het als een uitdaging om de komende jaren de mensen binnen te krijgen die het vak willen leren. “Want dat leer je niet met een paar weken trainen.” Hoewel bij Exakt Fijnmechanika er ook vacatures open staan, klaagt Arnold Douma niet over het aantrekken van technische medewerkers. “Dat komt misschien ook doordat onze mensen schonere handen hebben dan menigeen op kantoor.” De sector zoekt in zijn ogen te vaak naar mensen die precies zijn wat

de bedrijven willen. Hij vindt dat je breder moet kijken. Voor hem hoeven het geen vakmensen meer te zijn. Massaproductie is een vak apart, dat leer je in de praktijk. Hij vindt enthousiasme voor techniek en met de handen willen werken belangrijker. Samen met andere Friese maakbedrijven onderzoekt Exakt Fijnmechanika de haalbaarheid van een eigen opleiding.

Partner zijn

Klanten leggen de lat steeds hoger voor de toeleveranciers van precisiebedrijven: denk maar zaken als certificeringen, reinheid, aanleveren van meetrapporten. Schaalgrootte wordt volgens Jeroen van Nunen daarom een punt. “De papierwinkel zal voor kleinere clubs lastiger worden.” In Drachten ziet men dezelfde ontwikkeling: de eisen aan een product worden alsmaar hoger. Bij Exakt Fijnmechanika werken op elke zes productiemedewerkers vier fte’s voor de kwaliteitscontrole. “De hoge kwaliteit en in gesprek blijven met de klant laten zien dat we hier niet over productie, maar over een dienst praten”, zegt Arnold Douma. “Een dienst die we integreren in het proces van de klant, zodat die bijvoorbeeld geen kwaliteitscontrole hoef te doen.” Daar hangt een prijskaartje aan. Hierover moet je open het gesprek aangaan en ook open durven zijn over cyclustijden. “Als je daar niet toe in staat bent bij je klant, ben je uitvoerder en geen partner”, zegt Arnold Bouma. En de toeleveranciers in de precisie-industrie willen juist die partner voor de OEM’s zijn.

14

BOVENOP DE INDUSTRIE

JAARGANG 20 | editie 7 | 2023

Industrie

267

253

252

239 225

223

222

207

110

109

126 58

266

254

226

240 253

265 264 260

241 237

255 250

227

242 236

206

221 210

220

259b 248

234

230

233 246

245

231

232

140

154 150

141 134

211 205

229

244

153

155

219

257

259a

209

202

200

217

159

216

149

142

136 134

143 132

137 133

131

146

144

145

138

130

371 373

369

353 364 354 355

375 376

363

361

349

316

320

336

315

337 331 321

348 338

174 161

303

313

357

360 359

346 345

177 178

173

194

192 191

195 190

164

196

180

171

347 339

358

378

350

332

335

197

182 188 312

329

340

311

325

341

344

342

Paradezaal

327

165 170

187

169

186

307

326

310

309

Carrouselbar

129

118 119 117 Additive ma116 nufacturing 115 for precision 114 aerea 113 112 110 109

176

160

300

319

305

365

362

333

351

367

372 374

352

168

189 198 199 183

Boschzaal

60

123 122 121

133

Lectures Hall 1 370

59 124

135b

157 148

213

135

EnterpriseEurope Network Meet & Match

57

7

BOVENOP DE INDUSTRIE

JAARGANG 20 | editie 7 | 2023

Industrie

407

419 420

432

433

445

446 447

468

481

482 483

404 56

55

54

53 403 52 51 50

409 418

402

409

435

448

411 431

436 444

449

411 417 413 416

48 Studio BNR Business Mainstage News Radio Arena

47 46 45 44 43 42 41 40

500

413

426

437 438

428

442

452

456 455

467 460 466 465

454

439

472

484 480

485 478

464 473

462 440

427

414 502

429

450

471

458

474 478 463

453

489

475

500

Lectures Hall 3

512 504

573 512

522

514

520 522b

505 511 506

510

508

532 534 533

524

517

507

522b

519 523

516

543

522

521

513

524 518

Hertogzaal

Entrance Registration

Main entrance B

526

535

542 541

552 544

551

545

553 553b

540 546

549

539

548

536 537 538

565

547

557

554 555

564

567

574 572

563 568 562

570 569

556 558

566

559

561

15

16

BOVENOP DE INDUSTRIE

JAARGANG 20 | editie 7 | 2023

Industrie

Standhouderslijst Precisiebeurs 2023 362 2-S B.V. 541 Aalberts Surface Technologies 532 Aalberts Surface Technologies 206 Acclon Technologies B.V. 335 ACE 349 Acktar Ltd 538 Adruu, metal refinement 433 Advanced Chemical Etching Ltd 365 Agilent Technologies 529 AJB INSTRUMENT BV 248 Alimex Benelux B.V. 473 ALUMECO NL BV 316 Aluro CNC 226 Analis 572 Anderson Europe GmbH 144 Andes Meettechniek B.V. 502 Andra Tech Group 112 Andratech Group 180 Applus+ RTD 522b ART-CCG Caulil Cylindrical Grinding 352 ATM Oirschot 245 attocube systems AG 198 Axxicon 351 B&S Technology B.V. 466 Basco Verspaningstechniek BV 460 Bearing Design and Manufacturing 234 Bendertechniek B.V. 564 Bestronics 161 Beutter Präzisions-Komponenten 137 Biersack Group 53 BigScience.NL 217 BIKAR METALLE GmbH 440 BKB PRECISION 448 BKL ENGINEERING BV 139 Blum-Novotest GmbH 222 Bodycote Hardingscentrum BV 428 Boers & Co Precision Solutions 146 Bosch Rexroth 507 Bossard Nederland B.V. 229 Bouman High Tech Machining 363 Brabant Engineering - Neitraco 55 Brainport Industries Coöperatie 547 Brans Metaalbewerking B.V. 561 Bronkhorst Nederland 375 Bruker Nano Surfaces & Metrology 165 Bufab Flos B.V. 109 Buhlmann N.V. 165 BUMAX AB 555 BURKHARDT+WEBER 559 Büttner Ltd. 153 BV Gereedschapmakerij G.M.I. 540 Capable BV 359 CCC Projects & Engineering B.V. 194 Ceratec Technical Ceramics 252 Cleanroom Systems 426 Connect 2 Cleanrooms 225 D&M VACUÜMSYSTEMEN BV 442 Danobat 169 DCD 332 De Ridder precisie machines

474 De Rooy Slijpcentrum B.V. 119 De Valk additive 536 Debets Mechanical Support B.V. 197 Dekracoat BV 570 Dematech B.V. 553 Demcon 244 DIXI Polytool B.V. 231 DKAT - De Koningh Advanced Tech.

574 DMG MORI Netherlands 504 Doeko 202 Draadvonk.nl 544 Draline B.V. 373 Dratec Vonkerosie 49 DSPE 340 Dymato B.V. 454 E&E Cable Solutions 484 Eagle Simrax 321 Ecoclean GmbH 447 Edmund Optics 206 Edwards Vacuum 518 Eitzenberger GmbH 182 Eltrex Motion 150 EMS Benelux 500 ENCOMA BV 417 Engels Logistiek B.V. 566 EROWA 259a Ertec BV 521 Etchform B.V. 402 Etteplan BV 145 Euro-Techniek B.V. 46 euspen Ltd 337 Evident Europe GmbH 357 Ewellix Benelux B.V. 138 Exakt 506 Exergy LLC 210 EXERON GmbH 135b Faes 510 FAULHABER Benelux B.V. 253 Feinmess Suhl GmbH 514 FEMTO ENGINEERING BV 444 FenS bv 361 Feronyl 519 Festo 260 Fibotec Fiberoptics GmbH 452 FMI 115 FMI 57 Fontys CoE HTSM 118 Formatec Technical Ceramics B. 223 Frerotech B.V. 569 Galvamé Metaalveredeling B.V. 553b Gdo B.V. 190 GERMEFA BV 546 GETON BV 259a GF Machining Solutions Sales 350 GFH GmbH 460 Gibac Chemie BV 307 Gibas Group 326 Gimex technische keramiek 467 GMT Europe GmbH 534 Goorsenberg

455 450 219 189 419 439 456 209 300 132 468 531 442 458 143 174 48 233 370 333 325 205 117 47 50 425 568 236 438 413 524 186 420 436 345 567 44 237 133 237 465 246 518 338 260 448 513 407 446 517 320 114 130 511 52 61 239 187 475 196

Granges Powder Metallurgy GROB Benelux B.V. GRONEMAN BV GUHRING NEDERLAND BV HARALD PIHL the Netherlands Harry Hersbach Tools BV Hawo BV Hegin Metalfinishing BV HEIDENHAIN NEDERLAND BV HEKU TOOLS BV Helmut Fischer Meettechniek BV Hemabo Precisie Kunststoftechniek Hembrug Machine Tools Hemimex Group HepcoMotion Hexagon High Tech Systems Center High Vacuum Company B.V. HighTech made in NRW Hittech Group HIWIN GmbH Hoffmann Group Hogeschool Windesheim Holland Expat Center South Holland High Tech Holland Innovative Horstra Technology B.V. / T.M.C. Hositrad Vacuum Technology HQ Precision Cleaning IBS Precision Engineering IKO Nippon Thompson Europe ILT Fineworks BV IMPA Precision BV IMS Nederland Indoles Precision InfraTec Infrarotsensorik InnAut Innovar Cleaning Control Inscope B.V. IPS TECHNOLOGY Jans Control JAT - Jenaer Antriebstechnik JENOPTIK JEOL (Europe) BV JEVATEC GmbH JOB PRECISION Johann Fischer Aschaffenburg JPE Keyence International KeyTec Netherlands B.V. KISTLER BV NEDERLAND KMWE KMWE Precision KNOLL Maschinenbau Koninklijk Instituut Van Ingenieurs KSC KSM BENELUX BV KSS / Dynetics B.V. KUK Wijdeven Kusters Goumans B.V.

BOVENOP DE INDUSTRIE

JAARGANG 20 | editie 7 | 2023

17

Industrie

230 KUZUFLEX flex hoses 558 Laagland B.V. 220 LAB Motion Systems 311 LARSEN & BUHL 418 Lasertec 328 LaserTechnology Janssen BV 522 Laumans Techniek B.V. 260 LEG Thüringen 60 Leidse instrumentmakers School 353 Lemmens Metaalbewerking BV 157 LEMO connectors 331 Leybold Nederland 250 LM SYSTEMS BV 533 LMI Technologies 178 LOA Full Surface Group 134 LouwersHanique 259b LPW Reinigungssysteme GmbH 183 LUCASSEN GROEP BV 305 M.G. Twente B.V. 537 Macada Innovision B.V. 535 Machining Innovations-Machinno 265 MAFAC E.Schwarz 573 Magnescale Europe GmbH 221 Magnetic Innovations 505 Manufacturing Technical Assemblies 432 MARPOSS GmbH 483 Masévon Group 213 MathWorks 414 Mat-Tech BV 168 Maxon 246 MCA linear motion robotics 556 MCB Specials BV 154 Mecal HTS 422 Melotte N.V. 424 Meopta - optika, s.r.o.

113 Metal Technics 3D 128 MetaQuip B.V. 543 Mevi FMI B.V. 516 Micro-Epsilon Messtechnik 164 MIFA ALUMINIUM BV 25 Mikrocentrum opleidingen 134 Millux B.V. 342 MI-Partners 127 MITUTOYO NEDERLAND BV 403 Molenaar Optics 548 MSG Precision & Tooling 372 Muller Machines SA 468 Multivalent Plating & Etching 134 Muon group 266 Mutes 155 NB EUROPE BV 42 NEVAC 176 Nijdra 54 Nikhef 411 NTS 22 Octrooicentrum Nederland (OCNL) 523 Oerlikon Balzers Coating 563 Okuma Benelux B.V. 346 OMNEO Systems 437 Optotune

486 227 442 141 216 480 358 347 471 518 367 199 207 539 260 195 177 135 21 528 116 192 241 465 344 552 551 520 257 481 336 310 131 542 129 211 354 508 463 562 260 173 518 140 409 453 554 449 149 549 319 416 348 464 158 489 56 557 472 518

Oude Reimer B.V. Outsourcing Parts Supplies B.V. Overbeck Parker Hannifin BV PCB Piezotronics PEO Photonics Pfeiffer Vacuum Benelux B.V. PHYNICX METALLURGY PI Benelux piezosystem jena Pink GmbH Vakuumtechnik PM bv PMP Lichtenvoorde BV Poelman Precision B.V. POG Präzisionsoptik Gera GmbH Polyworks benelux bv Precision Micro Ltd ProCleanroom Products4Engineers Reliance Precision Renishaw Renishaw Rhenus Lub BV Romex BV ROTERO HOLLAND BV RVS Clean RVS Finish BV S+D METALS GmbH SABO Boxtel Härtha Group Salomon’s Metalen B.V. SBN Nederland Scerox Schneeberger GmbH SCHOTT AG Schut Geometrische Meettechniek Schwer Fittings BV Sempro Technologies Sentech B.V. Settels Savenije SFC Energy ShapeFab GmbH & Co. KG SigmaControl B.V. SIOS Meßtechnik GmbH SLB Hightech SmarAct GmbH SMC Nederland BV SMINK GROUP BV SOLID POINT Sommen-EDM B.V. SpartnerS Organisatieadvies Special Tools Benelux/ Innotools Spikker Specials B.V. SRBA Controlled Environment STAPPERT Noxon B.V. Steen Metrology Systems STT Products B.V. Summa Techniek Surface Treatment Nederland Swagelok Nederland Te Lintelo Systems B.V.

51 435 341 431 170 364 427 309 255 43 200 254 191 251 355 315 59 242 142 520 321 445 360 171 312 339 232 482 327 148 41 512 369 45 23 404 545 478 152 188 240 136 303 126 526 20 565 371 313 58 429 332 160 40 376 462

Tech2B Tecnotion BV Teesing Telerex Telmastaal NV Tepas Clamping Systems B.V. Ter Hoek - precision solutions Tevel Techniek Thalens PPS bv THE HOUSE OF TECHNOLOGY TNO TotalEnergies TREAMS GmbH Trescal Benelux TSD - Tooling Specialist Derksen TSG Group TU Delft Aerospace Engineering Tuinte.com Tumag BV Two 4 Steel B.V. UCM AG UCT V.A.C. Machines N.V. VACUTECH BV VACUUBRAND Van der Ende Group Van Hoof Groep B.V. Van Mierlo BV Variodrive VAT Vakuumventile AG VCCN VDL Enabling Technologies VDL TBP Electronics VDMA e.V. Vereniging PhotonicsNL VI Technologies B.V. Via Engineering Vink Kunststoffen VIRO Vossebelt precisiebewerking B.V. VSL B.V. W. L. Gore & Associates GmbH Weiss Nederland bv Weiss Technik Nederland B.V. Werth Wevolver Witec Innovating Together WITTENSTEIN bv Witzenmann GmbH Young Talent Poster Presentations Z3dlabs B.V. Zecha ZEISS ZENIT GmbH Zest-Innovate ZME Fijnmechanisch Atelier

18

JAARGANG 20 | editie 7 | 2023

BOVENOP DE INDUSTRIE Industrie

1 onafhankelijk mediaplatform voor het gehele speelveld Vraag een gratis proefexemplaar aan via info@jetvertising.nl

45.000 Foto: Germain de Guillaume

Jetvertising b.v.

T 070 399 00 00

I www.jetvertising.nl E rob@jetvertising.nl (verkoop)

BOVENOP DE INDUSTRIE

Programma

JAARGANG 20 | editie 7 | 2023

19

Industrie

De Precisiebeurs is uitgegroeid tot dé vakbeurs voor bedrijven en organisaties actief in precisietechnologie. Kennisuitwisseling en netwerken is essentieel om op de hoogte te blijven en snel mee te gaan in de huidige en nabije technologische ontwikkelingen.

Parallel aan de expo biedt de Precisiebeurs daarom ook een uitgebreid kennis- en netwerkprogramma. Onderstaand een greep uit de programmaonderdelen die een bezoek aan de vakbeurs meer dan de moeite waard maken.

Congresprogramma 15 november Lectures hall 3 10:30-10:55 Lectures hall 1 ultraTec deburring machines with robotic system for 24/7 workpiece loading

Dieter Münz Directeur, ultraTec Innovation GmbH on behalf of Encoma BV

Sterke flexibiliteit:

Pick en place robot vergroot de onbemande ontbraammogelijkheden nog eens aanzienlijk.

Scherpe randen zowel aan de binnen- als buitenzijde ongeacht de geometrieën worden probleemloos en snel verwijderd.

Topics:

• Geen vervormingen van het onderdeel.

• Geen verkleuring van het oppervlak.

• Onbemand proces • Onderdelen worden tevens gereinigd • Onderdelen vanaf 1x1x1mm worden ontbraamd - Zeer innovatief proces 10:55-11:20 Lectures hall 1

Break & expo

Hoe werkt het:

Een ultrasone sonotrode oscilleert in een speciaal waterbad en genereert golven en cavitatie. Deze verwijderen zeer betrouwbaar de kleine en grotere bramen met als eindresultaat zeer scherpe randen. Dit proces wordt ook gebruikt bij kleine gaatje en/of sleuven om de microbramen te verwijderen.

Wij zijn op zoek naar gebruikte metaalbewerkingsmachines

Heeft u machines te koop?

Biedt ze ons aan!

Keetels machines bv

marcel@keetels.nl

06-22504385

20

JAARGANG 20 | editie 7 | 2023

BOVENOP DE INDUSTRIE Industrie

11:20-11:45 Lectures hall 1 Highlights VDMA study on the European semiconductor market & business climate outlook VDMA EMINT

Dr. Theresa Spaan-Burke Innovation Director at IBS Precision Engineering, member of VDMA EMINT, VDMA EMINT (Electronics, Micro and New Energy Production Technologies) Semiconductors play a key role for industrial products. Europe therefore has chip production in its strategic focus. A VDMA study shows that this presents both opportunities and challenges for the mechanical engineering sector.

Business Climate Survey results of the VDMA EMINT (Electronics, Micro and New Energy Production Technologies) Trade Association.

11:50-12:15 Lectures hall 1 Pragmatic Digital Transformation of Precision Machines

Mauro Fusco MSc Senior Application Engineer, The MathWorks B.V. From food packaging to metal cutting, precision machinery and equipment are becoming more complex. As the engineering processes become more elaborate and require more time and effort, an increasing number of teams turn to modeling and simulation, advanced control strategies, and AI. This lecture will demonstrate the digitalization of engineering projects and examples of how working with MATLAB® and Simulink® creates a digital thread based on the systematic use of models throughout the lifecycle of a system, from concept to operation.

12:15-13:30 Lectures hall 1

Break & expo

13:30-13:55 Lectures hall 1 Ion Beam Facility: unveiling the power of Ion Beam Analysis and Ion Irradiation for industry advancements.

Dr. Beata Tyburska-Pueschel Senior Scientist, DIFFER Many high-end applications like EUV machine or Big Science equipment, require materials which can sustain harsh environment. The Ion Beam Facility (IBF) in Eindhoven offers companies a unique way to understand and test materials for high-end applications. Discover the IBF, the only Dutch accelerator lab specializing in Ion Beam Analysis (IBA) and ion irradiation.

Explore practical applications through realworld case studies, including elemental analysis of fusion materials, photochromic effects, and DNA modification. See how IBF contributes to the development of cutting-edge technologies such as EUV mirrors. Get a glimpse of upcoming equipment for molten salt reactor material testing and in-operando IBA during electrolysis.

Learn about the physics of IBA and its versatility as a proxy for neutron, proton, and gammaray irradiation, and what it can mean for your application.

14:00-14:25 Lectures hall 1 ITER Project: F4E forthcoming needs with special materials

Mehdi Daval Market Analysis Officer, F4E The presentation will introduce the status of the ITER facility and the role of F4E. Challenges on the area of materials and material handling will be presented.

The presentation will end with coming F4E tenders relevant for the attendants of this fair.

14:30-14:55 Lectures hall 1 Material research @ HFML-FELIX

Peter Christianen Professor, HFML-FELIX, Radboud University An overview will be given of the material research at HFML-FELIX, an international research infrastructure, leading in science and technology with high magnetic fields and infrared/THz free electron laser radiation. On the one hand, novel materials, such as strong electrical conductors and superconductors, are required to push the boundaries of the advanced instrumentation using the highest magnetic fields and the most intense free electron laser pulses. On the other hand, studying matter under extreme conditions enables materials to be probed with unprecedented precision, potentially revealing new functionalities that pave the way for innovative applications in health and energy.

15:00-15:25 Lectures hall 1 PLATO; determine the material planets are made of!

Gabby Aitink-Kroes

BOVENOP DE INDUSTRIE

JAARGANG 20 | editie 7 | 2023

21

Industrie

15:30-15:55 Lectures hall 1 Mirrors for the Einstein Telescope

Dr. Jessica Steinlechner Associate Professor, Maastricht University Gravitational waves are an exciting tool to observe the Universe, including obtaining information about objects which otherwise appear ‘dark’, such as black holes. Large-scale, highly-reflective mirrors with sub-ppm optical absorption are key components of interferometric gravitationalwave detectors. However, their coating thermal noise limits the detectors’ sensitivity. Coating thermal noise reduction is the main motivation for operating future detectors, such as parts of the Einstein Telescope, at cryogenic temperatures.

However, cryogenics alone do not solve the problem. This presentation will give an overview of the requirements, challenges and status of coating development for the Einstein Telescope.

16:00-16:25 Lectures hall 1 Einstein Telescope; challenges in seismic isolation and vacuum

Mathijs Baars Mechanical Engineer, Nikhef Building a measuring device that can measure a length deviation of 10-22 m (radius of a proton) over a total length of 10 km is not trivial. The technology required to do this involves among others; a multi-stage seismic isolation system to dampen the noise that propagates through the ground; an ultra high vacuum in what might well prove to be the largest vacuum vessel in the world; and a cryogenics system for cooling the mirrors to around 10 K, without disturbing their isolation from the ground-noise. The measuring device in question of course being the Einstein Telescope.

Lectures hall 3 10:30-10:55 Lectures hall 3 Applications for active cooling, a summary of 5 applications

Uwe Richter Territory Sales Manager, Laird Thermal Systems on behalf of Telerex 5 Applications explained “to the bone”.

Wereldwijd marktleider

op het gebied van aandrijving, besturing en procesbeheersing

Parker Hannifin is wereldwijd marktleider in de ontwikkeling, productie en verkoop van technologieën, systemen en componenten op het gebied van aandrijving, besturing en procesbeheersing. Parker levert producten in negen technologieën: hydrauliek, pneumatiek, slangen&koppelingen, afdichtingen, procesbeheersing, filtratie, klimaatbeheersing, electromechanica en luchtvaart. Naast producten levert Parker ook complete systemen, aggregaten en power-units. parker.com/nl

0493Handelscourant_Corp_185x132_13112023.indd 1

19-10-2023 10:18

22

JAARGANG 20 | editie 7 | 2023

BOVENOP DE INDUSTRIE Industrie

11:20-11:45 Lectures hall 3 Metaalbewerkingsvloeistoffen, managing de transitie naar duurzaamheid

Rob Pellikaan Global Market Manager General Machining, Carl Bechem GmbH Begin 2023 publiceerde de Europese commissie het EU-overgangstraject tot 2050 voor de chemische industrie. Wat betekent dit voor metaalbewerkingsvloeistoffen en hoe vinden we de balans tussen economische duurzaamheid en ecologische duurzaamheid.

11:50-12:15 Lectures hall 3 Winst door modulair ontwerpen, procesoptimalisatie en verschuiving klantenorderontkoppelpunt (KOOP)

Hessel Visser, Partner in improvement, Hessel Visser BV Hessel Visser heeft 50 jaar ervaring in logistiek en supply chain management. Hij is een expert in optimalisatie van hightech productiefaciliteiten. Zijn focus ligt op klantgericht werken en doorlooptijdverkorting.

Via DFA en modulaire aanpakken realiseert hij efficiënte productielijnen, minimaliseert tussenvoorraden en reduceert kosten. Zijn projectervaring strekt zich uit van ASML tot SEW Eurodrive. Hij heeft duizenden studenten opgeleid in het hoger en wetenschappelijk onderwijs. Tijdens zijn presentatie deelt Hessel zijn methodiek en successen, illustrerend hoe zijn holistische benadering bijdraagt aan innovatie en optimalisatie in hightech productieprocessen.

13:30-13:55 Lectures hall 3 Creating a paradigm shift in energy transition with nanotechnology.

Richard van Lieshout CTO, MTA Group b.v. en Berend van der Grinten Director Product Development, VSPARTICLE B.V. VSP’s nanotechnology is creating new materials for the energy transition. Its unique technology enables to locally print inorganic nanostructured materials with unique properties. Finding the right partner for their scale-up requirements resulted in a close co-operation with MTA. MTA’s technology competencies and unique added value to combine product- and production development resulted in a full-fledged system with the required accuracy and reproducibility for series production. In this way, MTA contributed to a conclusive business case for VSP.

14:00-14:55 Lectures hall 3 Keynote Opto-Mechanical applications in the machines of ASML

Cor Ottens System Architect, ASML Why is Opto-mechanics important for ASML. More and smaller structures are needed in the chips to increase the calculation power and memory. The current possible linewidth is in the nanometer range.

In the Lithography machines of ASML a pattern on a reticle or mask is exposed on a wafer. The number of layers on a wafer is going up to 300.

The optical alignment of the layers or patterns with respect to each other is very important to create vertical contacts. For example, at linewidths of 20nm the alignment error must be around 2 nm. The accuracy of the measurement and positioning system must be within this 2 nm.

Stability of the mechanics determines the major part of the accuracy especially thermal drift is the biggest contributor.

To reach the tight stability specifications the correct mechanical constructions must be applied that keeps the optical elements in position even under extreme influences of temperature, vibrations, forces and stress.

This presentation gives insight in the optomechanical design principles that are used in the machines of ASML to make the high accuracies possible.

15:00-15:25 Lectures hall 3 A new dimension of laser drilling - Powerful USP lasers and innovative optics and process control enable micrometer drilling with aspect ratios of 1:40 and more.

Dipl.-Ing. (BA) Andreas Reitberger Head of Sales, GFH GmbH Holes with high aspect ratios are still a challenge, especially for small hole diameters below 250 µm. Therefore, promising applications have not yet been realized. GFH GmbH, manufacturer of high precision laser processing machines from Deggendorf, now offers a solution for this. GFH GmbH has developed an innovative drilling process using high-power USP lasers that have recently become available and combines them with innovative drilling optics and a great deal of knowledge and experience in the production of precision boreholes in the micrometer range. And all of this is wear-free and a variety of materials can be processed.

BOVENOP DE INDUSTRIE

JAARGANG 20 | editie 7 | 2023

23

Industrie

15:30-15:55 Lectures hall 3 Identifying Frequency Response Functions: A Fast and Accurate Approach that Enables Measuring Above the Nyquist Frequency

Max van Haren PhD. Candidate, Eindhoven University of Technology Precision mechatronic systems are challenging to identify, since they typically have complex dynamics and multiple inputs and outputs. In addition, sampling effects, such as aliasing, increase the complexity of identification, and is for instance seen in vision-in-the-loop systems.

In this talk, a new identification technique that utilizes local models is discussed, that enables fast and accurate identification of complex multi-input multi-output systems, including identification above the Nyquist frequency.

Results confirm a significant improvement with respect to traditional frequency response function identification using noise excitation.

Arena 10:30-10:55 Arena Presentatie magazine PIT; special over sleuteltechnologie (door SIA)

Claudia Reiner (bestuurslid Regieorgaan SIA) zal het exemplaar overhandigen aan Marc Hendrikse (boegbeeld topsector HTSM en voorzitter Holland High Tech).

Moderator: Erik Knol (Regieorgaan SIA) 11:00-13:30 Arena Business News Radio - Live radio broadcast

from Hall 2

24

JAARGANG 20 | editie 7 | 2023

BOVENOP DE INDUSTRIE Industrie

13:30-14:25 Arena Pitches Young Talent

Team Polar TU EindhovenStratos V TU DelftFormula Student Team Delft TU DelftForze Hydrogen Racing Delft TU DelftProject MARCH TU DelftElectric Superbike Twente University of TwenteLorentz Engineering Lorentz Casimir LyceumUniversity Racing Eindhoven TU Eindhoven TU Eindhoven: Team Polar Pioneering a zero emission Antarctica Team Polar is developing the first of its kind, sustainable and autonomous research vehicle for Antarctica. We do this because now more than ever, climate research in Antarctica is essential for our future understanding of weather patterns. We are content on changing the status quo because research is currently being conducted with fossil fuel powered trucks, at risk of researchers lives. Therefore we remove the human risk by integrating sensors to detect obstacles and dangers in the ice.

TU Delft: Stratos V Stratos V is het eerste studententeam ter wereld die een bi-propellant raket motor heeft ontwikkeld, en we zijn het eerste team wat een herbruikbare raket ontwikkeld. Dit doen we om duurzaamheid te promoten in de ruimtevaart.

TU Delft: Formula Student Team Delft Formula Student is among the world’s most prestigious and well established academic motorsport competitions, whose goal it is to produce highly skilled undergraduates with hands on expertise in engineering, organisational, and managerial roles through participation in an innovative year-long project.

Student teams from all over the world design, build, and race a small-scale formula-style racing car. This presents the engineers with the chance to put theory into practice in a dynamic and competitive environment.

TU Delft: Forze Hydrogen Racing Delft Forze Hydrogen Racing is een Nederlands studententeam uit Delft dat zich richt op het ontwerpen, produceren en racen van waterstofvoertuigen in de autosport. Het team bestaat uit getalenteerde studenten en werkt samen met partners uit de industrie om

innovatieve technologieën te ontwikkelen die waterstof als brandstof benutten. Forze heeft ‘s werelds eerste waterstof elektrische raceauto gebouwd en doet inmiddels mee aan races tegen benzineauto´s. Het doel van het project is om het gebruik van waterstof technologie in de wereld van motorsport te promoten.

TU Delft: Project MARCH Exoskeleton of Project MARCH The vision of Project MARCH is to improve the quality of life of people with a spinal cord injury, by pushing the boundaries of exoskeleton technology.

Project MARCH is a non-profit student team from Delft University of Technology, consisting of 27 students with various academic backgrounds.

With our multidisciplinary team, we work together for a full-time year to build an innovative exoskeleton for people with a spinal cord injury. An exoskeleton is a robotic suit that takes over muscle and nerve functions, making it possible for someone with a spinal cord injury to stand up and walk again.

University of Twente: Electric Superbike Reshaping Electric Motor Racing: Superbike with Battery Swapping Technology We are a student team from the University of Twente and we develop and race electric superbikes. The current generation of superbike aims to solve one of the biggest hurdles in electric motorsport: limited range. We have done this by developing the first electric motorcycle with a swappable battery pack, which means it can have a full charge after a quick pitstop. This also allows us to have a smaller battery pack, which results in a faster superbike. Students from various technical and non-technical sectors pause their studies to focus on this project for a full year.

Lorentz Casimir Lyceum: Lorentz Engineering FIRST: For Inspiration and Recognition of Science and Technology Lorentz Engineering is een team van 12 middelbare scholieren uit de bovenbouw dat meedoet aan de internationale ‘FIRST’ wedstrijden robotica. Het doel is het uitdragen van STEM (Science, Technology, Engineering, Mathematics) door middel van een zelfgebouwde robot. Wereldwijd doen ruim 7000 teams mee, waarvan zeventig in Nederland. Vorig jaar hebben wij de Benelux finale gewonnen en

BOVENOP DE INDUSTRIE

JAARGANG 20 | editie 7 | 2023

25

Industrie

zijn met het hele team met onze robot naar de wereldkampioenschappen in Houston geweest. Met de opgedane kennis proberen we meer kinderen, scholen en bedrijven enthousiast te maken voor techniek, en samenwerking tussen deze groepen te bevorderen.

14:30-15:25 Arena New opportunities to innovate with a unique and versatile technology: Photonics.

Marc van Dijk DemconMatthijs de Wit Te Lintelo SystemsBart Snijders TNOSami Musa ChilasPetra Wicherink PhotonicsNL TU Eindhoven: University Racing Eindhoven Photonics? What is that and what should I do with it? Photonics is the generation, University Racing Eindhoven is een raceteam detection, and manipulation of light. Using van 82 personen dat al 20 jaar wordt geleid this unknown technology can mean a lot for door studenten en deelneemt aan de Formula (new) developments or applications within your Student-competitie tegen 700 andere teams van company. In this workshop, we will show you topuniversiteiten wereldwijd. Onze ambitie is what and how you can use photonics. We take you om de ingenieurs van de toekomst op te leiden, terwijl we streven naar het winnen van de grootste from different angles to discover why photonics is important to you and how you can use it.

Engineering Design-competitie ter wereld. Om This workshop is offered by PhotonicsNL, with dit te bereiken, ontwerpen en produceren we een raceauto in-house op de TU/e-campus. Binnen deze the deployment of experts in the applications of this technology. competitie, Formula Student, nemen we deel aan Moderator: Petra Wicherink, PhotonicsNL de elektrische (EV) en zelfrijdende (DV) klassen.

26

BOVENOP DE INDUSTRIE

JAARGANG 20 | editie 7 | 2023

Industrie

15:30-15:55 Arena Adaptive quality inspection of high-tech parts

Johannes Mann Director Global Industry Processes, Hexagon In today’s manufacturing landscape, efficiency and precision are key to success. This presentation dives into the cutting-edge technology of high-speed optical non-tactile measuring and its symbiotic relationship with dynamic metrology. By leveraging advanced optical technologies, manufacturers can swiftly inspect high precision milling parts with unparalleled accuracy. Furthermore, the dynamic nature of this approach allows for intelligent inspection-when measurements showcase consistent quality, they are streamlined, enabling focus on features exhibiting higher variability. This not only guarantees consistent product quality but also significantly reduces inspection times for metrology and defect detection. Join us as we navigate these transformative techniques that are reshaping industry benchmarks for precision and efficiency.

16:00-16:30 Arena DSPE ceremony - Ir. A. Davidson Award 16:30-17:00 Arena Best Pitch Young Talent award

Congresprogramma 16 november Lectures hall 1 10:30-10:55 Lectures hall 1 The power of precision

Frank Loobeek Business Development Manager, Mifa Aluminium bv Mifa Aluminium specializes in precision extrusion of (complex) aluminium and magnesium profiles. We can extrude aluminium profiles with dimensional tolerances from +/0,02 mm tolerance, directly into the extrusion.

Our capabilities gives you an enormously freedom in designing a product. With our co-engineering, together we can create an optimal product against the best costs. We also can deliver a complete product by adding machining, surface treatment (anodizing), bending or assembly to the extrusion. Our unique possibilities even helps you to be fully conscious with your CO2 footprint. Experience it for yourself, experience Mifa.

10:55-11:20 Lectures hall 1

Break & expo

11:20-11:45 Lectures hall 1

Precision Cleaning Chemicals/Processes for high cleanliness grades

Ir. Roger Theunissen Senior Expert Precision Cleaning Processes / Contamination Control, CeConEx in opdracht van FenS bv Goes In deze voordracht wordt besproken hoe de werkwijze is van FenS/Borer om zelfs de meest complexe vraagstukken op te lossen op gebied van de hoogste reinheid specificaties. Dit betreft bijvoorbeeld Grade 1&2 voor toeleveranciers van onder andere de halfgeleiderproductie, vacuümindustrie en ruimtetechnologie.

Ook wordt uitgelegd hoe knelpunten (bijvoorbeeld verkleuringen en vlekken) aangepakt kunnen worden door een modulaire opbouw van reinigingsprocessen op waterbasis.

Bij deze aanpak staat centraal dat de gebruiker zo min mogelijk zelf hoeft te testen en voorzien wordt van een compleet reinigingsproces (chemie + parameters). Hiermee wordt de gebruiker zoveel mogelijk ontzorgd.

11:50-12:15 Lectures hall 1 Optimizing linear bearing for precision, in vacuum or cleanroom, in advance condition monitoring

THK linear bearing (LM guide) is optimizing for each application design purpose. Load distribution and ball circulation will be optimized for precision. Material and lubricant will be optimized for vacuum or cleanroom. In advance, OMNI edge will visualize its condition to optimize maintenance management.

12:15-13:30 Lectures hall 1

Break & expo

BOVENOP DE INDUSTRIE

JAARGANG 20 | editie 7 | 2023

27

Industrie

13:30-13:55 Lectures hall 1 Impact of tolerances on manufacturability and cost when producing via Metal Additive Manufacturing

Rob van Loon Additive Manufacturing Engineer, KMWE Precision BV An increase of lasers in modern AM machines, as well as progress on process parameters results in more components being suited for production with AM. These are often parts currently produced with subtractive manufacturing.

Besides adjustments to part design, it is always beneficial to rethink the tolerances set on part or assembly as best practices used in subtractive manufacturing like milling can have an adverse effect on part manufacturability and cost if produced via AM. In this lecture we would like to show what is with the AM process, what can be achieved with post-processing and what should be avoided to create cost effective functional components.

14:00-14:25 Lectures hall 1 First time right The prediction of deformations in LPBF 3D printed parts using state of the art commercial software

Ir. Ing. Olaf van Buul Senior Lecturer, Fontys Engineering Among various additive manufacturing (AM) techniques, Laser Powder Bed Fusion (LPBF) stands out as a leading technology, enabling the production of intricate metal parts layer by layer.

However, LPBF is not without its challenges, with thermal deformations being a key concern.

Fontys University of Applied Sciences has leveraged Siemens NX Additive Manufacturing for digital simulations to predict and address these thermal deformations in LPBF, thus enhancing precision and part quality. Importantly, ongoing developments and refinements in software and techniques emphasize the dynamic nature of this field, as software vendors continually strive to optimize LPBF technology for improved outcomes.

14:30-14:55 Lectures hall 1 Binder Jetting: A technology for serial production

Brice Bühlmann Gelegeerd bestuurder, Buhlmann NV At the hand of examples, we will show some

success stories of metal and sand 3D binder jetting for serial production.

15:00-15:25 Lectures hall 1 Industrieel AM in Metalen

Ir. Rein van der Mast, Onderzoeksleider 3D-Printen in Metalen / Research lead 3D Printing in Metals, Fontys In IAMM werken drie hogescholen (Fontys, Windesheim, Saxion) samen, aangevuld met universiteiten (Delft, Enschede), bedrijven en netwerkorganisaties. Met elkaar onderzoeken ze en delen ze kennis over verschillende vormen van metaalprinten. Niet alleen de techniek komt aan bod, maar ook andere aspecten die van belang zijn voor een succesvolle adoptie in de productieketen. De diversiteit in de groep, ook geografisch, staat garant voor een veel omvattende aanpak omwille van een effectieve doorgroei van additive manufacturing als complementaire vervaardigingsoplossing.

15:30-15:55 Lectures hall 1 Toepassingen van Additive Manufacturing als productietechnologie bij Festo

Florèn van Olden Market and Technology Development Manager, Festo 3D printing wordt een steeds belangrijkere productietechnologie bij Festo; niet enkel voor prototyping, ook steeds meer voor eindonderdelen. In deze lezing zal de spreker ingaan op enkele toepassingen van AM technologie bij Festo. Daarnaast zal er gekeken worden naar oplossingen voor AM fabrikanten om het AM proces verder te industrialiseren.

16:00-16:25 Lectures hall 1 Using Additive Manufacturing to reduce Time-To-Market for Powder Injection Moulding components

René Bult Business Development, Formatec Technical Ceramics A decade ago Formatec co-developed an innovative technology for 3D printing of ceramic materials.

Today this technology is successfully used both as an accelerator for ceramic product development as well as a standard production process for (small) serial production. The added value of AM for the customers is presented via a few examples.

28

JAARGANG 20 | editie 7 | 2023

BOVENOP DE INDUSTRIE Industrie

Lectures hall 3 10:00-10:25 Lectures hall 3 Thermography for Improved Energy – Higher Efficiency and Security in Renewable Energies

André Kipp Projectmanager Thermography, InfraTec GmbH Infrarotsensorik und Messtechnik Using renewable energy sources is a prerequisite for achieving the current climate protection goals. Therefore, energy production and energy storage need to go hand in hand.

InfraTec Supports Energy Transition Our thermography solutions are essential in research and the generation of renewable energy as well as its storage.

With our partners together we ensure a more efficient and secure production of renewable energy.

Learn More About: • Energy production • Wind power (Optimization…)

• PV-LIT (Solar cell development, quality assurance…)

• Concentrated solar power (Optimization…)

• Energy distribution and storage • E-LIT (Optimisation for power electronics…)

• FIRE-SCAN (Fire prevention…)

10:30-10:55 Lectures hall 3 Flexibility and shorter changeover times in assembly processes

Niels Jansen MSc Manager Engineering, Etteplan Nederland The need for validating and optimizing assembly performance quickly and reliably for new/ updated products is growing. In a joint project, Etteplan developed a solution for the back-end assembly of photonic products where flexibility and short changeover times in the production sequence is a crucial element. This flexibility was important to optimize and shorten the lead time of the R&D process. Based on open source software, Etteplan developed this solution for

their machine platform combining a simple and efficient block based programming interface, enabling product companies and foundries to program and configure the machine’s production sequence and parameters themselves.

11:20-11:45 Lectures hall 3 Modified alcohols in the High Purity Industry (HPO)

Manuel Huihui Sales & Technical Support Manager, Richard Geiss GmbH on behalf of 2-S B.V. More and more companies in the supply chain are investing in cleaning systems. In many cases, a vapor degreasing system with modified alcohol is chosen. But what are modified alcohols and what are their advantages over aqueous cleaning?

11:50-12:15 Lectures hall 3 When Revolutionary Tech Meets World-Class Optics

Malik Önal Regional Sales Manager, Edmund OpticsFederico Baguena Application Engineer, photonicSENS How does an OEM successfully partner with a component manufacturer? Here, we introduce the collaboration between Edmund Optics, a leading global optical component manufacturer and PhotonicSens, an innovator in imaging and sensing technologies. Setting the stage with a live demo, this presentation will introduce PhotonicSens’ revolutionary inspection technology and its potential applications as well as the world-class optics enabling the system. Join us in exploring how Edmund Optics can partner with other innovative companies like PhotonicSens to enable cutting-edge technologies. The future depends on optics.

13:30-13:55 Lectures hall 3 Data Driven Design improvement for reliability

Dr. Willem Dijkstra Data Scientist, VDL ETG Design for reliability of complex high-tech machines is critical for the customers of VDL ETG. In this lecture, we demonstrate how field data from machines at customers is used to quantify the reliability of parts and how this drives design improvement of the next machine generation.

BOVENOP DE INDUSTRIE

JAARGANG 20 | editie 7 | 2023

29

Industrie

14:00-14:25 Lectures hall 3 Inspection and Metrology: A short overview of stylus and WLI technique for measuring industry applications

Dr. Thomas Carlier Application Scientist Bruker BNSM, Bruker Nano Surfaces & Metrology Almost a century ago the concept of measuring surface roughness started as a way to stop disputes and uncertainty between buyers and manufacturers.

Today, it is a common identifier that is utilized across industry for confirming adherence to both internal and regulatory specifications, validating manufacturing processes, and guaranteeing performance and quality of end products.

This presentation will focus on the essential role of Bruker’s metrology technology, and in particular WLI technique in understanding and characterising next-generation industrial product from automotive industry through high tech optical industry to MEMS & thin films.

14:30-14:55 Lectures hall 3 High Purity Cleaning with the new batch cleaning system Silberhorn MWS

Sebastian Töpfl Master Professional of Technical Management (CCI), Maschinenbau Silberhorn GmbH on behalf of Encoma BV The latest high purity cleaning system from Maschinenbau Silberhorn GmbH is the MWS (Multi Washing System) cleaning machine.

An industrial parts cleaning system able to clean parts with consistently high quality. This innovative system revolutionises water based parts cleaning in many different ways at once.

The MWS single-chamber cleaning machine is available in one, two or three tanks and equipped with various innovative techniques (spray cleaning, pressure flood washing, scoop flood washing, ultrasonic cleaning, hot air drying, vacuum drying,etc.) for the highest cleanliness levels. The process is easy to program

and the process can be followed via Siemens control panel.

15:00-15:25 Lectures hall 3 The devil is in the details; tolerances are the key to success

Tijs Teepen co-Founder and Managing Director, STEF med tech Looking at past projects it is clear that failures always arise from or are initiated by small details. The analysis of the tolerances handles just that, the details. But the misconception, which is a result of the misinterpretation of the famous V model of system engineering, is that there is a specific time to tackle these details.

That is not the most efficient and effective way.

In this lecture I will describe give examples and pointers on how to handle and target these details. Including a few examples on the broad spectrum of elements to think about when defining the tolerances.

15:30-15:55 Lectures hall 3 PECM: new possibilities for extreme precision

Henk Nijland PECM Application Engineer, Ter Hoek Vonkerosie BV Innovations such as PECM have opened up many new possibilities to provide even better, smaller, and more advanced solutions.

Henk Nijland is application engineer PECM at Ter Hoek. He will talk you through how the technology works, and share valuable ins and outs around cases. How did he face problems and think of the solution needed? Why is tooling so important?

Henk is looking forward to sharing how you can reach the highest cleanliness standards and reduce contamination risks even further. And how PECM gives you a lot more design freedom, so you can push boundaries and drive innovation!

Arena 09:30-10:25 Arena Welcome with DJ

30

BOVENOP DE INDUSTRIE

JAARGANG 20 | editie 7 | 2023

Industrie

10:30-10:55 Arena The Max factor in your projects

Tjerk Christenhusz Project Manager, Holland Innovative In the fast-paced world of Formula 1, every second counts, and precision is paramount. Join us as we explore the exciting intersection of high-tech project management and the thrilling world of motorsports. Using Formula 1 as our guiding example, we’ll delve into how project managers can harness agility, teamwork, system engineering, and leadership to drive successful outcomes in precision technology. Get ready to rev up your project management skills and cross the finish line with flying colors.

11:00-13:30 Arena Business News Radio - Live radio broadcast

from Hall 2

13:30-13:55 Arena Businesskansen met de Innovatiemakelaar

Ronald van Es Programmamanager, Holland High TechPaul Hieltjes InnovatieMakelaar, Hieltjes InnovationErwin Dolmans InnovatieMakelaar, ArgaleoAad Nales InnovatieMakelaar, Almende De InnovatieMakelaars van Holland High Tech, de topsector High Tech Systemen & Materialen, bieden start-ups, scale-ups en MKB-ers praktische hulp voor de ontwikkeling van hun onderneming. Of het nu gaat om de volgende stap voor je innovatie, het betreden van nieuwe markten of het optimaliseren van je eigen (hightech-)processen: ze helpen graag.

Tijdens deze talk laten we aan de hand van praktische voorbeelden zien wat er mogelijk is.

De InnovatieMakelaars van Holland High Tech geven voorbeelden en bedrijven laten zien wat er mogelijk is. Wil je weten of jij ook geholpen kunt worden? Kom dan kennismaken tijdens De Precisiebeurs, we zijn er beide dagen in Stand 50.

14:00-14:25 Arena Hoe kijkt de Rabobank naar de toekomst van de maakindustrie?

Ir. MBA Kees de Schipper Sectormanager Industrie, Rabobank 6 trends die volgens ons het verschil gaan maken.

Ervaringen met koplopers en achterblijvers.

Macro- economische prognoses voor de maakindustrie.

14:30-14:55 Arena Supervisory controller specification, analysis and synthesis with the LSAT tool

Alireza Mohammadkhani Ph.D. candidate, Eindhoven University of Technology Supervisory control is an important aspect in high-precision equipment, to coordinate subsystem actions such that the functional requirements are satisfied, and the productivity is optimized. In this presentation we introduce LSAT, a tool to specify supervisory controllers and to analyze their performance. Special focus will be on a newly developed engine, that automatically executes LSAT specifications on a target platform, thereby relieving developers from the manual, laborious and error-prone implementation step of these controllers.

LSAT is used in a number of companies in the Netherlands to specify supervisor behavior, to perform mechanical layout analysis and to optimize throughput.

15:00-15:55 Arena Panel discussion Carbon Footprint in Precision technology 16:00-17:00 Arena Drinks and DSPE ceremony - Wim van der

Hoek award

WWW.NBD-ONLINE.NL Hier vindt u alles wat u nodig heeft voor uw project.

DE

Industrie & Utility 4 x per jaar magazine

12 x per jaar online nieuwsbrief

Foto: MatthijsLevens Levens op Foto: Matthijs op Creative CreativeCommons.

Commons.

Gratis abonnement Het Klimaatakkoord is een onderdeel van het Nederlandse klimaatbeleid. Het is een overeenkomst tussen veel organisaties en bedrijven in Nederland om de uitstoot van broeikasgassen tegen te gaan. Het belangrijkste doel van het Klimaatakkoord is de CO2-uitstoot in 2030 met 49% verminderen vergeleken met 1990. In 2050 moet de uitstoot van broeikasgassen met 95% afgenomen zijn. Ook de waterfootprint moet omlaag. Daartoe zijn drastische aanpassingen in de utilities noodzakelijk. Tegelijk biedt het kansen.

Wilt u op de hoogte blijven van de ontwikkelingen, drempels, mogelijkheden en kansen? Meldt u dan aan en ontvang, kosteloos, 4 maal per jaar het magazine Industrie & Utility plus de maandelijkse online nieuwsbrief.

Aanmelden kan als volgt: Stuur een e-mail aan rob@jetvertising.nl onder vermelding van aanmelding I & U, met daarin bedrijfsnaam en postadres, uw voorletter, achternaam en uw e-mailadres.