Eerste Nationale Competitie Indoor Freediving

Zondag 19 februari 2023 organiseerde BEFOS/FEBRAS voor de eerste keer een Nationale Competitie Indoor Freediving. Om 14.00 uur begon het aftellen bij Scylla Diving Aarschot: "Five , four , three, two, one, Top Start". Dit was de countdown van de eerste manche: vier vrijduikers startten hun 'static apnea' proef om zo lang mogelijk onder water te blijven.

Maar voor het zover was, hadden wij, het organiserend comité van Scylla Diving en de CBFC, al heel wat voorbereiding achter de rug.

De CBFC, de CMAS Belgium Freediving Competition, is een nationale commissie in de schoot van BEFOS/FEBRAS (CMAS Belgium) waarin Laurent Schmitz, Walter Mellaerts en Johan Vandersmissen als NELOS-leden afgevaardigd zijn. Daarnaast zijn er drie vrijduikers van de CAL, 'Commission Apnée LIFRAS', de Franstalige tegenhanger van de NELOS Vrijduikcommissie, lid van deze commissie. Zoals de titel van de commissie al duidelijk maakt, houden we ons bezig met het opzetten van een kader om vrijduikcompetities mogelijk te maken. Dat houdt in dat we wedstrijdreglementen opstellen en opleidingen organiseren voor wedstrijdrechters. Ook over het afvaardigen van onze beste vrijduikers naar internationale kampioenschappen zal de CBFC haar zegje doen.

Over de wedstrijdreglementen ga ik het hier niet hebben. Dat is een kolfje naar de hand van wie houdt van artikels, paragrafen, subparagrafen en andere alinea's. Maar als je een wedstrijd wil organiseren, moet wel duidelijk zijn wat kan, wat mag en wat moet. Voor de liefhebbers: je vindt het wedstrijd- reglement in het documentencentrum op de NELOS-website en een volgende versie staat in de steigers.

Naast topatleten hadden we ook voldoende wedstrijdrechters, assistenten en veiligheidsduikers nodig. Daarnaast ook nog een startrechter, een opwarmrechter …. Alles bij elkaar meer dan twintig medewerkers die allemaal een eigen taak en soms een hele verantwoordelijkheid kregen in de organisatie van het evenement. De sleutelfiguren zijn echter de wedstrijdrechters en de veiligheidsduikers.

Wedstrijdrechters

De wedstrijdrechters moeten oordelen of een deelnemer een proef op de juiste manier heeft afgelegd, volgens het wedstrijdreglement dus. Ze meten daarnaast ook hoe lang een deelnemer zijn adem ingehouden heeft of hoe groot de afstand was die een deelnemer onder water heeft afgelegd. Om de wedstrijd in goede banen te leiden, organiseerde Johan Vandersmissen op donderdag 16/02/2023 een online opleidingssessie rond de wedstrijdreglementen voor 12 kandidaat 'National Judges J1', het eerste niveau van Belgische 'indoor judges'. De aandachtige lezer heeft het al door, in het vrijduikwereldje gebruiken we vaak en veel Engels jargon. Deze onlinesessie was de voorbereiding op een heus multiplechoice-examen op zondagmorgen 19 februari 2023, de wedstrijddag. De rest van de voormiddag kregen de 'judges' in spe de antwoorden op hun vele praktische vragen: "Hoe verloopt zo'n wedstrijd?", "Wat is mijn taak?", "Waar moet ik op letten?".... De echte test begon voor deze groep om 13.00 uur. Afwisselend zouden ze assistent zijn van de wedstrijdrechters, opwarmrechter en veiligheidsduiker.

Veiligheidsduikers

Het hoge woord is eruit: veiligheid. Op een wedstrijd 'pushen' de deelnemers zichzelf om zolang of zo ver mogelijk onder water te blijven op die ene ademteug, waarmee ze hun longen vullen bij het startsignaal. Dat betekent dat het zuurstofgehalte in hun lichaam, in hun longen, in het bloed daalt tot een niveau dat een niet getraind mens niet aankan.

Voor de kenners: de zuurstofsaturatie gemeten op de vinger is normaal tussen de 95% en 98-99%. Op het einde van een apneuproef kan die saturatie gedaald zijn tot een percentage dat bij enkelen onder de 60% ligt. Dus dichtbij of misschien net over de grens van 'loss of motor control', het niet meer onder controle hebben van bewegingen of in ons jargon 'de samba' omdat het lijkt alsof je danst.

Dit rare gedrag duurt maar enkele seconden en is op zich ongevaarlijk. De veiligheidsdui- ker staat of zwemt op korte afstand en grijpt onmiddellijk in als iemand onder die grens komt en een samba of black-out zou krijgen. Een black-out, het even helemaal weg zijn, even het licht uit hebben en misschien onder water wegglijden is een stadium verder. Maar de deelnemers aan wedstrijden kennen hun lichaam en stoppen hun proef – meestal – net op tijd.

Op de wedstrijddag heeft Yasin, onze wedstrijdarts niet moeten ingrijpen en is de zuurstofkoffer dicht gebleven. Alleen maar een verbandje op een kleine snijwonde plakken, meer was er niet aan de hand. Geen black-out's dus en daar zijn we allemaal blij om.

Static Apnea

Uit het reglement:

Bij de 'Static Apnea' proef zal de deelnemer zolang mogelijk met de luchtwegen onder water trachten te blijven. De winnaar van de wedstrijd is de deelnemer die zo de langste tijd heeft behaald.

"Five , four , three, two, one, Top Start". Peter heeft zich een half uur in het water voorbereid op zijn 'Static Apnea'. Hij zoekt rust en doet ademhalingsoefeningen die zijn hartslag verlagen. Een CO2-tabel helpt hem ook om zijn duikreflex op te wekken.

Nu zakt hij langzaam onderuit en drijft hij aan de oppervlakte. Volledig ontspannen. Mooie gedachten helpen hem om niet te denken aan de seconden en minuten die ook voor de toeschouwers voorbijkruipen. Na 3 minuten tikt de veiligheidsduiker Peter op de schouder om het signaal te krijgen dat hij OK is. Om de 15 seconden herhaalt de veiligheidsduiker dit veiligheidssignaal. Na 4 minuten krijgt Peter contracties.

Na 5 minuten krijgt Peter het echt moeilijk, maar hij houdt nog even vol. Na 5 minuten 26 seconden en 50 honderdsten nog een OK-teken naar de 'judge' en een 'big smile'.

Na een kleine halve minuut observeren toont 'judge' Bart de 'white card' van geldige proef. Derde plaats voor Peter in zijn eerste 'Static Apnea' wedstrijd. De winnaar haalt 6 minuten en 2 seconden.

Dynamic Apnea

Elisabeth is er klaar voor. Enkele weken geleden behaalde ze nog een topprestatie in Leipzig in de proef 'Dynamische Apnea'. Nu, in haar vertrouwde zwembad met clubgenoten die haar aanmoedigen, lijkt ze even

Uit het reglement:

Bij de dynamische wedstrijden zal de deelnemer de grootst mogelijke afstand onder water afleggen. De dynamische wedstrijden worden onderverdeeld in de wedstrijddisciplines rustig als anders. Maar schijn kan bedriegen.

DYN ('Dynamic' – dynamisch met bi-vinnen of met monovin), DYN BF ('Dynamic Bi-Fins' – dynamisch met bi-vinnen) en DNF ('Dynamic No Fins' – dynamisch zonder vinnen). De winnaar van een wedstrijd is de deelnemer die zo de grootste afstand heeft afgelegd.

Nog een laatste diepe ademhaling en weg is Elisabeth voor minstens 70 m of bijna 3 zwembadlengtes, dat is haar doelafstand vandaag.

De 'judges' heffen de arm bij elk keerpunt. Eenmaal, tweemaal, driemaal, viermaal, 100 m, vijfmaal, 125 m. Elisabeth keert en komt boven water. 'Big smile'. OK-teken. Nog even wachten. Ja, daar is de "white card", een geslaagde proef. Groot applaus. 128,30 m op één ademteug. De winnaar bij de dames is gekend.

Dynamic No Fins

De 'Dynamic No Fins', zonder zwemvinnen onder water zwemmen met een variant op de schoolslag, is zonder twijfel de meest technische en qua uithouding de meest uitdagende discipline. 'Pull, push, glide' (armslag, beenslag en glijfase).

Rustig blijven. Geen energie verspillen. Perfecte stroomlijn houden. 'Pull, push, glide'.

Een vrijduikwedstrijd is in de eerste plaats een wedstrijd met jezelf. De focus ligt op stroomlijn, op stijl, op elke beweging, op elk onderdeel van de beweging en door die focus verdwijnen afstand, verzuring, krampen en zelfs de zwembadtegels onder je uit je gedachten.

De krampen in je buik door teveel CO2 zijn er wel, maar nu wil je eerst een perfect keerpunt maken en aan de volgende zwembadlengte beginnen.

Op een bepaald moment geeft je lichaam teveel signalen, begint de geest 'flou' te

Ademhalingsoefeningen om zich mentaal voor te bereiden en de worden, het zicht is als in een tunnel. Dit is het, nu naar boven en OK naar de 'judge'. Vandaag weer een 'Personal Best', je beste prestatie ooit in een wedstrijd is weer enkele meters meer geworden.

's Avonds zat de cafetaria vol met vrijduikers uit gans België. Bij een lekkere spaghetti ervaringen uitwisselen, tips geven en krijgen en uitkijkend naar een volgende wedstrijd. Een aantal onder hen zijn met één of meer medailles naar huis mogen gaan, maar allemaal hebben ze genoten van een fijne dag. Met dank aan de deelnemers, 'judges', veiligheidsduikers en alle medewerkers. 

Bekijk de prachtige foto's op de website van François de Ribeaucourt en de video op de website van ROB-Televisie. Wedstrijdfoto's: https://client.deribaucourt. com/2023-02-19-freediving

Een video van de wedstrijd kan je bekijken via http://bit.ly/3Yc429w of via de QR-code: