Przeciwdziałanie molestowaniu seksualnemu i przemocy

Oczywiste jest, że takie konsekwencje lub reakcje mogą mieć wpływ na wyniki sportowca, niezależnie od jego poziomu. Na osoby, które są świadkami molestowania lub przemocy, również może to oddziaływać negatywnie. Molestowanie seksualne lub przemoc mogą również działać na niekorzyść sportu lub towarzystw sportowych. Opisywanie takich wydarzeń w gazetach może prowadzić do wycofania się sponsorów. Dlatego też molestowanie seksualne i przemoc mogą mieć negatywny wpływ finansowy na działalność klubów.

Poczucie winy lub wstydu może być bardzo silne w przypadku, gdy przemoc miała miejsce między trenerem a sportowcem. Dzieje się to dlatego, że sportowiec jest gotów dużo poświęcić, żeby osiągnąć sukces, więc może czuć się odpowiedzialny za zaistniałą przemoc.

Wiele osób doznało przemocy ze strony osoby, z którą czuły więź i mają w konsekwencji problem z zaufaniem własnym decyzjom. Może to mieć negatywny wpływ na kontakty interpersonalne, lecz również na inne sfery życia. Dla sportowca ta sytuacja może doprowadzić do tego, że nie będzie mógł kontynuować kariery sportowej.

Przeciwdziałanie molestowaniu seksualnemu i przemocy

Wszystkie osoby, które uczestniczą w sporcie, oraz społeczność sportowa jako całość ponoszą wspólnie odpowiedzialność za rozpoznawanie przejawów molestowania i przemocy oraz przeciwdziałanie im. Jesteśmy również odpowiedzialni za stworzenie wewnątrz sportu jako dziedziny kultury charakteryzującej się wzajemnym szacunkiem oraz kładącej nacisk na bezpieczeństwo. Granica między molestowaniem seksualnym a przemocą często jest niejasna. Wszystkie środki, które przeciwdziałają molestowaniu seksualnemu, działają również na rzecz ograniczenia przemocy seksualnej. Osoby zajmujące się sportem, tak jak inni obywatele, mają różne opinie odnośnie do tego, co uznaje się za molestowanie i przemoc oraz jak należy im przeciwdziałać. To może być szczególnie problematyczne w kontekście sportu, ponieważ udział w nim może wywoływać emocje, często objawiające się kontaktem fizycznym, np. w przypadku wygranej lub przegranej. To samo tyczy się dotyku przy okazji nauki nowego ruchu lub techniki. Dlatego tak ważna jest szczera debata na ten temat, omówienie, gdzie powinny leżeć granice i co uznaje się za odpowiednie zachowanie. Należy również opracować instrukcje, np. kodeks etyczny, żeby zapobiec dyskryminacji, molestowaniu, mobbingowi oraz przemocy.

Otwarte, zdrowe i bezpieczne otoczenie sportowe powinno zapewniać ochronę przed molestowaniem oraz fałszywymi oskarżeniami. Ważne, aby sieć wsparcia społeczności sportowej w miarę możliwości odzwierciedlała różnorodność, m.in. pod względem pochodzenia, płci oraz orientacji seksualnej. Przełożeni są odpowiedzialni za stworzenie bezpiecznego środowiska oraz podstaw dobrego stanu zdrowotnego oraz samopoczucia praktykujących sport. Zbudowanie takiego środowiska może być jednak trudne w przypadku niedostatecznej wiedzy nt. molestowania oraz jego konsekwencji dla osób uprawiających sport, towarzystw sportowych oraz społeczności sportowej. Wiedza nt. molestowania oraz przemocy seksualnej powinna więc wchodzić w zakres edukacji trenerów oraz informacji udzielanych przełożonym, wolontariuszom oraz sportowcom. Íþróttabandalag Reykjavíkur zaleca, by każde towarzystwo sportowe powołało dwie osoby kontaktowe do zajmowania się zgłoszeniami o molestowaniu seksualnym i przemocy, najlepiej jednego mężczyznę i jedną kobietę.

Warunek utrzymania i wspierania dobrego środowiska sportowego stanowi, by przełożeni byli zgodni, co uznaje się za zdrowe otoczenie. Ważne są więc dyskusje, jakie poglądy i wartości powinny cechować pracę towarzystw sportowych – w jaki sposób chcemy, by wyglądały nasze kontakty, jakie oczekiwania mamy wobec rodziców, trenerów oraz kierowników, jak należy zarządzać towarzystwem sportowym itd. Kwestie, które należy mieć na uwadze w przypadku dzieci i młodzieży, to np. zachowanie w szatni, w jaki sposób dzieci i nastolatki ze sobą rozmawiają, organizacja wyjazdów na zawody i treningi, szczególnie w przypadku noclegów (miejsca do spania wydzielone według płci oraz dyżur dorosłego).

Edukacja i debata stanowią najlepszy środek zapobiegawczy wobec molestowania seksualnego i przemocy. Ważne, by towarzystwa sportowe podczas corocznego rozpoczęcia działalności edukowały wszystkie grupy związane z pracą klubu, np. pracowników, trenerów, wolontariuszy, sportowców oraz kibiców, poprzez informowanie o wartościach towarzystwa, kodeksie etycznym oraz kryteriach zachowania.

Wszystkie umowy podpisywane z trenerami, pracownikami oraz starszymi sportowcami powinny zawierać kodeks etyczny oraz kryteria zachowania, których dana osoba zobowiązuje się przestrzegać w całej swojej pracy w stowarzyszeniu. Ponadto klub powinien wymagać zaświadczenia o niekaralności oraz referencji od wszystkich osób pracujących z dziećmi i młodzieżą. Sportowcy powinni być świadomi, jakie granice są dla nich akceptowalne i być zdolni uświadomić inne osoby, gdzie te granice leżą, a szczególnie umieć pracować w ich ramach i mówić, jeśli ktoś je narusza. Dzieciom i młodzieży niezwykle trudno jest odnaleźć się w niepewnym otoczeniu. Zwłaszcza jeśli cieszący się zaufaniem dorosły, np. trener, popełnia wykroczenie. Wszyscy muszą więc respektować osobistą przestrzeń sportowca i nigdy nie naruszać jego granic.

Kodeks etyczny oraz kryteria postępowania określają, gdzie leżą granice stosownego zachowania oraz codziennego kontaktu. Może to być zmienne w zależności od dyscypliny oraz wieku sportowca.

Przykłady przepisów kodeksu etycznego w sporcie:

◦ Nie nadużywaj swojej pozycji ani władzy przez seksualne zachowania ani w żaden inny sposób. ◦ Nie spożywaj nigdy alkoholu ani nie używaj tytoniu lub narkotyków ze sportowcami na wyjazdach. ◦ Unikaj znajdowania się w sytuacji sam na sam ze sportowcem. Trener nie powinien rozmawiać ze sportowcem w szatni, tylko na otwartej przestrzeni. ◦ W naszym stowarzyszeniu trenerzy/kierownicy nie zapraszają pojedynczych sportowców do siebie do domu ani nie oferują podwiezienia samochodem. ◦ Unikaj wszelkiego kontaktu fizycznego ze sportowcami, chyba że stanowi niezbędną część treningu. ◦ W naszym stowarzyszeniu jest zawsze co najmniej dwóch sportowców na każdym treningu z trenerem. ◦ Informuj o dokuczaniu, mobbingu, przemocy lub molestowaniu. ◦ Przyczyniaj się do tworzenia pozytywnej atmosfery wolnej od przemocy fizycznej, psychicznej oraz seksualnej.

Na stronie internetowej Islandzkiego Komitetu Olimpijskiego i Sportowego, isi.is, znajdują się kodeks etyczny oraz kryteria zachowania. Na stronie trzeciej tej ulotki jest zamieszczony kodeks etyczny związany z molestowaniem seksualnym i przemocą. Na stronie internetowej Æskulýðsvettvangurinn, aev.is, znajduje się kodeks etyczny związany z komunikacją, przepisami oraz odpowiedzialnością.