ΑΤΕΡΜΩΝ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ
endless loop
Σπουδάστριες: Δημάκη Ιωάννα Παπαϊωάννου Ισμήνη Ε. Θ. Χώρου και επικοινωνίας 8ου: Σκηνικά Τοπία στο δημόσιο χώρο και γραπτός λόγος Διδάσκουσα: Α. Βοζάνη Σύμβουλος: Μ. Μπαμπάλου ακαδ. έτος 2016 - 2017
2
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
ο κύριος Καλβίνο η χωρική ερμηνεία η χωρική υλοποιηση οι χωρικές ενότητες η συνολική εποπτεία
3
ο κύριος Καλβίνο 4
“Αν οι άνθρωποι πηγαίνουν απευθείας χωρίς παράκαμψη στον προορισμό τους ποτέ δε θα γνωρίσουν ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ γωνιές που μόνο οι εντελώς χαμένοι άνθρωποι ανακαλύπτουν”. 5
Για τον κύριο Καλβίνο η ευθεία οδός είναι απλοϊκή λύση, αφού ο ίδιος επιλέγει πάντα την παράκαμψη, Ο φόβος του ‘τελους’ είναι που διαρκώς τον οδηγεί στην αναζήτηση μιας ‘συνέχειας’. Η ζωή για εκείνον είναι μια διαρκής τελετουργία.
6
Μία ατέρμων διαδικασία κατά την οποία ο εκάστοτε στόχος δεν επιτυγχάνεται ποτέ, ή ακόμα και αν επιτευχθεί, παρακάμπτεται γρήγορα με αφορμή την αναζήτηση μιας νέας δοκιμασίας. Επομένως μέσα από μια καθημερινότητα διαρκούς αυθυποβολής, στόχος πλέον γίνεται η ίδια η διαδρομή - διαδικασία.
7
Για να βιώσει κανείς τη διαδικασία αυτή στο σύνολό της, απαραίτητο είναι το στοιχείο των αιθήσεων. Κατά την αφήγηση, οι πέντε αισθήσεις αναλύονται διεξοδικά ώστε ο αναγνώστης να αποκτήσει μια πολυποίκιλλη αντιληψη του βιώματος του Καλβίνο. Δε ακολουθείται μια τυπική περιγραφή, αλλά μια αλληλουχία αισθήσεων, με κυριάρχες την αφή, την όραση και την ακοή. 8
θάνατος - ύπαρξη τέλος
σεξουαλικός πόθος
απληστία - ματαιότητα
Η συνεχής αυτή δοκιμασία αισθήσεων δομείται ήδη από την αρχή, αφού ορίζεται το πλαίσιο μέσα στο οποίο οριοθετείται και υπάρχει. Η ραχοκοκαλία εντοπίζεται στα τρία όνειρα του κυρίου Καλβίνο, τα οποία μοιάζουν να συμβολίζουν για τον ίδιο τους τρεις βασικούς άξονες που δομούν τον τρόπο σκέψης του. 9
η χωρική ερμηνεία 10
Μεταφέροντας τα βασικά στοιχεία του κύριου Καλβίνο στο χώρο, αναζητείται ο μηχανισμός παραγωγής μιας ατέρμωνος διαδικασίας - διαδρομής, που δημιουργείται μέσα από την αλληλουχία και την εναλλαγή των αισθήσεων. Κατά την κίνηση στο χώρο, ο χρόνος παρατείνεται, ώστε έμφαση να δοθεί στην πορεία και όχι στον προορισμό - στόχο. Ο στόχος αυτός, μάλιστα είναι η ίδια η διαδικασία και όχι η κατάληξη της αφού αφετηρία και τερματισμός ταυτίζονται. Η κίνηση στο χώρο αυτό θα μπορούσε να επαναλαμβάνεται διαρκώς, όπως και οι δοκιμάσίες δίχως στόχο στις οποίες υποβάλλει ο κύριος Καλβίνο τον εαυτό του. 11
είσοδος
έξοδος
12
αφή
όραση - ακοή ακοή
13
η χωρική υλοποίηση 14
κορύφωση
επανάληψη αποσπασματικότητα εισαγωγή τέλος? ένταση
15
ηρεμία - εποπτεία
Β
A
A
ΚΑΤΟΨΗ ΚΛ. 1:150
16
Β
ΤΟΜΗ Α - Α ΚΛ. 1:150
Η κίνηση στο χώρο διαμορφώνεται ως εξής: η είσοδος, η οποία σηματοδοτείται από τον προεξέχοντα τοίχο, οδηγεί τον επισκέπτη, μέσα σε έναν κλειστοφοβικό διάδρομο, εισάγοντας τον στην εμπειρία. Στη συνέχεια, μέσω μιας ράμπας, ο επισκέπτης διασχίσει το ‘διάδρομο της αφής’, εώς ότου αναδυθεί στην ‘πλατεία των βλεμμάτων’. Εκεί κινείται καθοδικά με την ίδια κλίση, σε έναν μεγάλο ενιάιο χώρο, μεταβαίνοντας από το γυάλινο κουτί της όρασης, στα οπτικοακουστικά κουτια. Η διαδοχή αυτή οδηγεί τελικά στα ‘δωμάτια των ήχων’. Η πορεία αυτή καταλήγει στο πλατύσκαλο της εξόδου, το οποίο ταυτίζεται με την είσοδο. Ο στόχος τελικά ήταν το σύνολο της εμπειρίας και όχι ο τερματισμός. 17
ΟΨΗ Α ΚΛ. 1:150
18
ΟΨΗ Β ΚΛ. 1:150
19
19
ΤΟΜΗ Β - Β
ΟΨΗ Γ
ΚΛ. 1:150
ΚΛ. 1:150
20
ΟΨΗ Δ ΚΛ. 1:150
21
21
22
23
οι χωρικές ενότητες 24
Ο επισκέπτης έχοντας περάσει από τον κλειστοφοβικό κι απόλυτα κενό διάδρομο της εισόδου υφίσταται την ψυχική κάθαρση η οποία απαιτείται για την έναρξη του συνόλου της εμπειρίας - διαδρομής. Το σύνολο της διαδρομής αποτελείται από δύο χώρους με ιδιαίτερα επιμήκεις αναλογίες -στην αρχή και στο τέλος- κι ένα ευρύτερο κεντρικό χώρο ο οποίος αποτελεί τον κορμό της σύνθεσης - εμπειρίας. 25
ο ‘διάδρομος της αφής’ 26
Ο πρώτος χώρος αποτελεί το ‘διάδρομο της αφής’. Η ιδιότητα του αυτή μεταφράζεται σε χώρο εντείνοντας την παραπάνω αίσθηση στον επισκέπτη. Έτσι, μεταλλικοί σχηματισμοί, τύπου origami, προεξέχουν από τα πλαινά τοιχία περιορίζοντας την κίνηση και την εισροή του φωτός στο χώρο αναγκάζοντας τον άνθρωπο να έρθει σε επαφή με τις επιφάνειες αυτές για να καθοδηγηθεί. Στόχος και τερματισμός της κίνησης αυτής αποτελεί ο έντονα φωτισμένος χώρος που έρχεται να ακολουθήσει στη συνέχεια. 27
η ‘πλατεία των βλεμμάτων’ 28
Ο δεύτερος κεντρικός χώρος έρχεται να εκπροσωπήσει την αίσθηση της όρασης προσφέροντας παράλληλα, μικρά ερεθίσματα ήχου. Ένα αρκετά ευρύχωρο πλατύσκαλο υποδέχεται τον επισκέπτη δίνοντας του την ευκαιρία συνολικής εποπτίας του χώρου τον οποίο πρόκειται να βιώσει.
29
Στο σύνολο θα συναντήσει τρία κουτιά, καθένα από τα οποία αντιπροσωπεύει κι ένα από τα τρία όνειρα του Καλβίνο Αρχικά θα συναντήσει έναν γυάλινο κύβο μέσα στον οποίο συνυπάρχουν δύο performer. Ο κύβος αυτός λειτουργεί αποκλειστικά σαν οπτικό στοιχείο. Ο ήχος σφραγίζεται στο εσωτερικό του και ο επισκέπτης δε μπορεί να μπει εκεί. Ακολουθούν δύο υψίκορμα μεταλλικά κουτιά σχήματος ‘Π’ σε κάτοψη και με την τέταρτη πλευρά τους να αποτελείται από γυαλί. 30
Εσωτερικά τοποθετείται ξανά ένας performer στο καθένα, με περιορισμένο τον ήχο. Στην περίπτωση αυτή όμως σε συγκεκριμένο σημείο στο πίσω τμήμα του κουτιού υπάρχει δυνατότητα ακοής της εσωτερικής διαδικασίας. Παράλληλα με την προαναφερθήσα εμπειρία, ένας τόιχος - καθρέφτης εκτέινεται κατά μήκος του χώρου. Ο επισκέπτης βλέπει τον ίδιο του τον εαυτό στο σύνολο της δράσης. Γίνεται κι αυτός μέρος της. 31
τα ‘διωμάτια των ήχων’ 32
Ο τρίτος και τελευταίος χώρος αποτελεί τα ‘δωμάτια των ήχων’. Αποτελεί το μόνο αποσπασματικό χώρο του συνολικού συστήματος λειτουργώντας αντιστικτικά με τις αναλογίες του οι οποίες δίνουν σαφή κατεύθυνση. Ημιδιαφανής κουρτίνες χωρίζουν το διάδρομο σε ξεχωριστα ‘δωμάτια’, καθένα απο τα οποία αποτελεί μια ξεχωριστή ηχητική εμπειρία. Οι ήχοι αυτοί προέρχονται από τις performances τις οποίες ο επισκέπτης είχε την ευκαιρία να βιώσει στον προηγούμενο χώρο, λειτουργώντας σαν αναμνήσεις του παρελθόντος. Ακούγονται είτε αυτούσιοι είτε αναμιγμένοι μεταξύ τους.
33
33
η συνολική εποπτεία 34
35
36
37
38
39