Казімеж Вяжыньскі. Фрагмент выставы "Выгнаннікі па выбары"

Page 1


(1894–1969)

Непрымірымы уцякач

Жывучы на чужыне, ён

я

Непасрэдна перад

у

па ўсёй Польшчы, як быццам крануты благімі прадчуваннямі", –успамінаў лета 1939 года шмат гадоў

пазней Казімеж Вяжыньскі. Яго імя ў той час ведаў

кожны аматар паэзіі. Ужо дэбютны зборнік вершаў

«Вясна і віно», выдадзены ў 1919 годзе, стаў сенсацыяй.

Яшчэ больш увагі прыцягвала паэтычная суполка

"Скамандар", сузаснавальнікам якой быў Вяжыньскі.

Яго лірыка, у тым ліку вершы са зборнікаў “Вялікая

Мядзведзіца” і “Трагічная свабода” зачароўвалі

прыгажосцю. Гэта ішло поруч з папулярнасцю і

чарговымі ўзнагародамі. Яго нізка вершаў "Алімпійскі

лаўр" была узнагароджана залатым медалём

літаратурнага конкурсу, які суправаджаў

IX Алімпійскія Гульні ў Амстэрдаме ў 1928 г. Вясной

1939 г. у Польшчы Вяжыньскага прынялі ў Польскую

літаратурную акадэмію.

алі 1 верасня 1939 г. Германія ўварвалася ў Польшчу, “Літаратурныя навіны” (польск. Wiadomości Literackie) апублікавалі, перададзены рэдакцыі некалькімі днямі раней, верш Вяжыньскага “Стужка з “Варшавянкі”, які адсылае назвай да знакамітай песні часоў Лістападаўскага паўстання. Паэт пісаў: "Напраўду ідзе пажар. На сцены ўзнясецца / густым зарывам, што ўсё з гэтых сцен пасцірае / Акрамя крыві, запісанай на вашай катэдры: / Што тым толькі жывы, за што

памрэш". З бамбардаванай Варшавы збег разам

перамог Францыю, ён шукаў прытулку ў Рыа-дэ-Жанейра.

у Саг-Харбары на Лонг-Айлендзе з відам на Нью-Ёрк. Ён увесь час пісаў вершы і

для

“Жыццё

Шапэна”, што было спосабам справіцца са стратай: большая частка яго сям'і загінула ў Польшчы падчас нямецкай акупацыі. У сваю чаргу, яго творчасць спрабаваў забіць камуністычны рэжым, забараняючы

друкаваць творы Вяжыньскага ў краіне. Аўтар

катэгарычна адмаўляўся вяртацца ў падпарадкаваную Савецкаму Саюзу Польшчу. Ён таксама ўдзельнічаў у

дзейнасці эмігранцкіх колаў за незалежнасць, не хаваючы

Палякі, якія не вярнуліся на радзіму, атачалі вершы Вяжыньскага асаблівай любоўю. А ён працягваў пісаць новыя, выдаўшы ў эміграцыі адзінаццаць зборнікаў вершаў. Дакладна столькі ж, колькі і да пачатку вайны. Урэшце, ён мог дазволіць сабе ўсё часьцей наведваць Эўропу. Новыя

Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.