Zorgeloos zwanger

Van echo tot vruchtwaterpunctie en van kine tot zwangerschaps yoga: als een zwangere niet oppast, staat haar agenda snel helemaal vol. Wat is nodig, wat is nuttig en wat mag u overslaan? We vragen het aan drie specialisten ter zake.

Als u als zwangere vrouw negen maanden lang geen dokter, vroedvrouw of kinesitherapeut ziet, hebt u 80% kans om probleemloos door uw zwangerschap te fi etsen. Die 20% risico dat er wel iets mis loopt, is echter reden genoeg om u goed te laten begeleiden. Prof. dr. Yves Jacquemyn, diensthoofd gynaecologie, vroedvrouw Els De Beul en bekkenbodemkinesitherapeute Alexandra Vermandel overlopen wat echt belangrijk is.

Alles onder controle? Uw eerste bezoek aan de gynaecoloog plant u het best als u drie of vier weken over tijd bent. Hij of zij meet bij elke controle uw bloeddruk, noodzakelijk om een eventuele verhoogde bloeddruk tijdig te behandelen. Verder zijn er bloednames tussen respectievelijk 8 en 12 weken en 24 en 28 weken zwanger schap nodig om bloed armoede, problemen met uw

bloedgroep en zwanger schapsdiabetes uit te sluiten. Bij de eerste bloedname wordt ook nagekeken of u al dan niet beschermd bent tegen infecties die gevaarlijk kunnen zijn tijdens de zwangerschap, zoals toxoplasmose of rode

Screening: de noodzaak verschilt van patiënt tot patiënt

Hebt u tijdens uw zwangerschap veel last van ongewild urineverlies, dan kunt u starten met bekkenbodemoefeningen.

hond. Tenzij er klachten opduiken, zijn er geen verdere bloednames nodig.

echo: piep, hier ben ik Bij uw eerste bezoek aan de gynaecoloog wijst een inwendige echografi e uit hoe lang u al zwanger bent. Medisch gezien zijn er daarna maar drie echografi eën nodig: een eerste rond 12 weken om grote problemen bij de foetus uit te sluiten en om te helpen het risico op chromosoomafwijkingen te berekenen, een tweede rond 20 weken om eventuele afwijkingen in meer detail op te sporen en een derde rond 32 weken om de groei en de ligging van de baby te controleren. In veel gevallen wordt bij elke controle echter een kleine pretecho uitgevoerd. Dat is niet alleen leuk voor de ouders, het versterkt ook de band met hun kind. Vooral de vader in spe voelt zich zo nauwer betrokken.

screenen (of net niet) U beslist zelf of en in welke mate u aan prenatale screening doet. Aan de hand van de bloedname tussen acht en twaalf weken zwangerschap en de echo rond twaalf weken, kan de gynaecoloog u zeggen of u een verhoogde kans hebt op een kind met een chromosoomafwijking, zoals het syndroom van Down. Een stap verder zijn een vruchtwaterpunctie of vlokkentest. Die bieden zekerheid, maar houden ook een klein risico op een miskraam in. De opvatting dat elke zwangere van 35 jaar of ouder het best een dergelijk onderzoek laat uitvoeren, is achterhaald. Vanwege het risico bekijken gynaecologen de noodzaak ervan vandaag meestal patiënt per patiënt.

bekkenbodem trainen Een op vijf zwangere vrouwen heeft last van ongewild urineverlies tijdens de zwangerschap. Drie tot zes maanden na de bevalling loopt dat zelfs op tot een op drie. Incontinentie na de bevalling kunt u voorkomen of verminderen door kort na uw bevalling bekkenbodemoefeningen te doen. Hebt u al tijdens uw zwangerschap veel last van ongelukjes, dan kunt u dan al starten. Het is wel belangrijk dat de gynaecoloog, vroedvrouw of bekkenbodemtherapeut controleert of u de oefeningen juist doet. In het UZA komt er na de bevalling altijd een bekkenbodemtherapeut langs om na te kijken of de vrouw de bekkenbodemspieren correct samentrekt en om tips te geven.

info van de vroedvrouw Bij een zwangerschap komen zo veel praktische beslommeringen kijken dat het handig is als iemand u helpt door het bos de bomen te zien. In het UZA gaat elke vrouw ongeveer halverwege haar zwangerschap op raadpleging bij de vroedvrouw. Ze bekijken dan samen onder meer hoe de vrouw wil bevallen, of ze pijnstilling wil en of ze borstvoeding verkiest. De vroedvrouw begeleidt de zwangere ook bij de administratieve rompslomp en geeft informatie over het ondersteunende aanbod, van zwangerschapszwemmen tot kraamzorg. Verder zijn er in het UZA afzonderlijke infosessies rond respectievelijk pijnstilling en het verloop van de bevalling en de kraamtijd.

meer info: 0800 20 950 www.trapliftinfo.be

Onze traplift ... ... Uw comfort

Gratis en vrijblijvende offerte — Korte leveringstermijn (vanaf 1 week) — Dienst na verkoop (24u/24) — Gratis subsidieadvies — Conform wetgeving — Diverse afwerkingen — Batterijvoeding

NV Coopman Liften Heirweg 123 | B-8520 Kuurne comfortlift@coopman.be

UZA TREKT AAN.

{nominee} “EMPLOYER BRANDING”

FESTIVAL VAN DE BEDRIJFSFILM

{winner} “BESTE INTERNE COMMUNICATIEFILM”

FESTIVAL VAN DE BEDRIJFSFILM - PRIJS BViC

Op het 13de Festival van de Bedrijfsfilm sleepte “UZA trekt aan” de prijs voor de beste interne communicatiefilm in de wacht, en dat met een overweldigende meerderheid van de stemmen. 85% van de leden van de BViC stemden op de bedrijfsfilm gemaakt door Palatino bvba. Heeft het te maken met de warme uitstraling, de authenticiteit, de originele beeldvorming of het vleugje humor? Of is het omdat deze film duidelijk aantoont dat elke schakel binnen het UZA belangrijk is voor een hoogwaardige patiëntenzorg? Ontdek het vooral zelf.

MADE BY

I.S.M.

Bekijk de film via: www.uzatrektaan.be

www.vimeo.com/studiopalatino

Steun het UZA-mecenaatsfonds

Vergroot de hoop voor elk kind met een zeldzame ziekte

In België lijden 800 kinderen aan een zeldzame stofwisselingsziekte. Meestal is de ziekte aangeboren en moeilijk behandelbaar. Een levenslang dieet, een orgaantransplantatie of specifieke geneesmiddelen kunnen voor sommigen helpen, voor anderen niet. Het UZA wil via wetenschappelijk onderzoek nieuwe en betere methodes ontwikkelen om stofwisselingsziekten te behandelen. Via het UZA-mecenaatsfonds kan ook u bijdragen aan een hoopvolle toekomst voor deze patiëntjes.

Zowel bedrijven als particulieren kunnen giften of legaten overmaken aan het fonds. Doe dit vandaag nog door een storting op rekeningnummer 001-0893155-55 van het UZA met vermelding ‘zeldzame ziekten’. Giften zijn fiscaal aftrekbaar.

UZA-mecenaatsfonds

voorzitter: dr. Jan Proesmans Wilrijkstraat 10, B-2650 Edegem - Tel 03 821 30 00 - Fax 03 829 05 20 www.uza.be > over UZA > Organisatie > Beleid > Mecenaatfonds

Versleten of beschadigde gewrichten kunnen vandaag dan wel vervangen worden door hightechprotheses, ook die gaan niet eeuwig mee. De beste remedie blijft dus: gewrichtsproblemen voorkomen. Prof. dr. Francis Van Glabbeek legt uit hoe je dat het beste doet.

gewrichts

… en hoe Ze te voor Komen

gewrichten kun je vergelijken met scharnieren die ervoor zorgen dat je kunt bewegen’, zegt prof. dr. Francis Van Glabbeek. ‘Zonder die scharnieren zouden we stijf zijn als een plank. Het gewricht is eigenlijk een soort virtuele ruimte tussen de uiteindes van twee botten, die bedekt zijn met kraakbeen. Die virtuele ruimte is omkapseld door een vlies dat verdikkingen vertoont: de ligamenten. Daar bovenop bevinden zich nog de pezen – de uiteindes van de skeletspieren die de twee botten met elkaar verbinden. De problemen beginnen wanneer het kraakbeen rond de botten afbrokkelt. Je kunt een gewricht vergelijken met een kogellager. Zodra het perfect gladde oppervlak beschadigd is, zal de functie verstoord geraken. Op zich doet de afbraak van kraakbeen geen pijn, want het bevat geen zenuwuiteindes. Wat je wel voelt, is de reactie van je lichaam op die aftakeling: de pezen en het gewrichtsvlies ontsteken, en die bevatten wél pijnreceptoren.’

wAt Als Je KrAAKbeen Al is AAngetAst?

Is de schade al gebeurd, dan bestaan er verschillende remedies. » Kinesitherapie. » Dragen van braces en andere passieve hulpmiddelen. » Ontstekingsremmende medicijnen. » Inspuitingen met cortisone. » Een prothese. Vandaag bestaan er niet alleen heup- en knieprotheses, maar ook schouder-, elleboog-, enkel- en zelfs teenprotheses. Na implantatie moet je intensieve kinesitherapie volgen en slijtage of beschadiging van de prothese zo veel mogelijk vermijden. maar hoe komt het nu dat het kraakbeen afbrokkelt? de belangrijkste oorzaken op een rij, met bijbehorend preventieadvies.

1. slijtage ‘Veel oudere mensen hebben last van artrose: slijtage van het kraakbeen – een puur mechanisch probleem. Meestal zijn de onderste ledematen er het ergst aan toe. Omdat we rechtop lopen belasten we onze heupen en knieën het meest.’

hoe voorkomen?

• Vermijd overgewicht. • Beweeg regelmatig, maar kies voor een sport die je lichaam niet overbelast, zoals zwemmen, fietsen of joggen. Laat je ook bijstaan door een coach die je leert welke houdingen het best zijn om je gewrichten te sparen.

2. ongevallen ‘Ook bij jongeren kan het kraakbeen beschadigd raken. Door een gewrichtsbreuk na een ski-, motor- of arbeidsongeval bijvoorbeeld.’

hoe voorkomen?

• Volg nauwkeurig de veiligheidsvoorschriften op je werk, tijdens het sporten … • Zorg ervoor dat je in goede conditie bent als je sport. Dan loop je

gewrichts problemen

1

minder kans op blessures.

3. infecties ‘Microben kunnen in je gewricht terechtkomen en daar ontstekingen veroorzaken. Dat is mogelijk na zware longontstekingen en abcessen bijvoorbeeld, of via inspuitingen rechtstreeks in je gewricht.’

hoe voorkomen?

• Verzorg jezelf goed als je ziek bent.

Consulteer bij zware ontstekingen altijd je huisarts. • Vermijd inspuitingen rechtstreeks in je gewricht, vooral als die worden uitgevoerd buiten het ziekenhuis – bij voetbalmatchen bijvoorbeeld.

4. Ziektes ‘Reuma, jicht en lupus zijn systeemaandoeningen die aanleiding geven tot afbraak van het kraakbeen. Het zijn eigenlijk auto-immuunziekten die reageren op lichaamseigen eiwit.’

hoe voorkomen?

• Auto-immuunziekten vallen moeilijk te vermijden, maar er zijn wel aanwijzingen dat levensstijl een rol speelt. Gezond eten, niet-belastende sporten doen en stoppen met roken zijn dus sterk aanbevolen. Raadpleeg ook regelmatig je reumatoloog, die zeer specifi eke medicatie kan voorschrijven om die systeemaandoeningen onder controle te houden.

5. verwijderde meniscus ‘In je knie zit een kraakbeenschijf, de meniscus, die het gewricht stabiliseert en de druk over een groter oppervlak verdeelt. Werd je meniscus weggehaald na een blessure, dan kan er op een bepaalde plek overdruk ontstaan.’

hoe voorkomen?

• Warm altijd goed op voor je begint te sporten. • Oefeningen om de bovenbeenspieren te versterken helpen om knieblessures te vermijden.

6. overbelasting ‘Naast het afbrokkelen van het kraakbeen kan ook een overbelasting van de pezen pijnlijke gewrichten opleveren. Je loopt een risico op overbelasting als je eenzelfde beweging constant herhaalt. Bekende voorbeelden zijn tenniselleboog, muisarm en sms-duim.’

hoe voorkomen?

• Las voldoende pauzes in als je vaak dezelfde bewegingen uitvoert. • Werk je acht uur per dag met de computer, laat je dan adviseren door een specialist in ergonomie. • Om een tenniselleboog te vermijden volg je het best lessen bij een goede trainer.

5

2 4

5

3

Kniegewricht 1 dijbeen 2 kuitbeen 3 scheenbeen

4 5 6

kraakbeen ligamenten knieschijf

wAArom is preventie Zo belAngriJK?

» Als je kraakbeen eenmaal be schadigd is, kan het nooit meer herstellen. » Wie op vrij jonge leeftijd – op zijn 40ste bijvoorbeeld – zijn toevlucht moet nemen tot een gewrichtsprothese, zal later waarschijnlijk problemen krijgen. Protheses zijn immers vaak versleten na twintig jaar. Een tweede prothese inplanten is bovendien een stuk lastiger omdat het bot dan al beschadigd is. De prothese zal ook sneller loskomen: al na tien jaar. Een derde prothese kan al na vijf jaar aan vervanging toe zijn.