Singraven

Het inspiratie magazine van Wonen op Singraven

EEN ODE AAN LANDGOED SINGRAVEN

pag 4

ALTIJD WAT TE BELEVEN EN TE ONTDEKKEN

pag 16

OP WELK ERF ZOU U WILLEN WONEN?

pag 28

IN 8 STAPPEN NAAR EEN LANDGOEDWONING

pag 48

Aandacht voor sfeer en kwaliteit Wonen op

Singraven

Wonen op

Singraven

4

SINGRAVEN 4 Voorwoord Rudolf van Heek,

Voorzitter Stichting Edwina

van Heek 6 Verleden, heden en toekomst

van een prachtig landgoed 10 Arno Boon, directeur van BOEi

aan het woord

12

Bewoners en medewerkers op Singraven 12 Interview Daan van Mierlo,

beheerder Huis Singraven 18 Interview Jan en Diny Koekkoek,

boeren op Singraven 44 Interview Stephan Bouhuis,

bosbaas, bosarbeider en jachtopzichter 54 Interview Steven en Charlotte,

bewoners van het Poorthuis

16

ACTIVITEITEN

Altijd wat te beleven en te ontdekken

16

✻ Huis Singraven ✻ High Tea ✻ Park en arboretum ✻ Landgoedwinkel ✻ De watermolen ✻ Het Koetshuis

Huisje, boompje, beestje

22

✻

✻

✻

De Witte Raaf Dé biologische tuinderij van Singraven Dierenartsenpraktijk Noord Oost Twente Bloemen- en moestuin

21 Inburgeren op Singraven

Handig! Een uitleg

van typisch Twentse

begrippen zoals 'Noaberschap'

46 Proef de verse groenten uit de moestuin van Singraven

24 Een nieuwe toekomst voor

eeuwenoud agrarisch erfgoed 26 Interview architect Hans Douwes, schipperdouwesarchitectuur

Op welk erf zou u graag willen wonen?

28 16 landgoedwoningen op

7 bijzondere erven

✻ ✻ ✻

✻ ✻ ✻ ✻ ✻ ✻ ✻ ✻ ✻

De Gouden Kruimel Proefkamer Stokerij Sculte De omgeving verkennen op de E-scooter Kanovaren op de Dinkel Cosmos Sterrenwacht Het land van Heeren en Boeren Een onmisbare gids, visittwente.nl Museum Ton Schulten Natura Docet Wonderryck Twente Museum Huize Keizer Fiets de landgoedroute Restaurant Watermolen Singraven

Fietsroutes

24

DE ERVEN UITGELICHT

De leukste plekjes in de buurt

56 Ontdekken en beleven in

de omgeving

50 Impressies

Creëer de ideale leefruimte

48

INFORMATIE & VERKOOP ✻ Kockvanbenthem makelaars ✻ In 8 stappen naar uw eigen landgoedwoning

NAWOORD

58 Interview Kees Jan Meijer,

Rentmeester Landgoed Singraven

3

4

Landgoedleven Een ode aan Landgoed Singraven

VOORWOORD

Rudolf van Heek

Hartelijk welkom op Singraven, het prachtige Twentse landgoed dat sinds 1956 in beheer is bij de Stichting Edwina van Heek. In dit fraaie en kleurrijke magazine neem ik u graag mee op een ontdekkingsreis over het landgoed. En laat ik u graag kennismaken met het echte landgoedleven zoals u dat op Singraven in al zijn finesses kunt proeven, beleven en ervaren.

Een landgoed is altijd in verandering. Ongeveer vijftien jaar geleden gaven we het startschot voor een proces dat het duurzaam voortbestaan van Singraven moest borgen. De sterke punten van het landgoed – natuur en cultuurhistorie – zijn elementen waar bezoekers het hele jaar door van kunnen genieten, maar in de kern is een landgoed ook een bedrijf dat zich economisch moet kunnen bedruipen.

De traditionele activiteiten zoals verpachting van landbouwgronden, veeteelt, bosbouw en jacht, die allen al 600 jaar op het landgoed worden beoefend, zijn tegenwoordig niet meer toereikend.

De stichting heeft een zorgvuldige afweging gemaakt. Hoe kunnen we het land­­goed versterken, zonder de waarden aan te tasten? Een uitbreiding waarbij zeven ver­dwenen woonerven opnieuw in het leven worden geroepen, bleek daarbij veruit de beste optie. De historische locaties staan garant voor een harmonieuze inpassing in het cultuurhistorische landschap. Het geeft bovendien nieuwe bewoners de kans zich als toekomstige ‘Noabers’ met Singraven te verbinden. Dat is ronduit winst, want een landgoed maak je samen met de mensen die er wonen.

Toen we begonnen, wisten we nog niet hoe het zou uitpakken. Nu, anderhalf decennium later gaat het er dan echt van komen. Niet zonder trots kunnen we u de erven presenteren. En brengen we met dit magazine een ode aan landgoed Singraven.

Ik wens u veel leesplezier.

Rudolf van Heek Voorzitter Stichting Edwina van Heek

5

ONTWIKKELING SINGRAVEN

Verleden, heden en toekomst van een prachtig landgoed Centraal gelegen in Twente, langs de Dinkel en nabij Oldenzaal, Ootmarsum en Denekamp ligt landgoed Singraven. Een landgoed dat een lang en rijk verleden kent en waar talloze mensen zich dagelijks met hart en ziel inzetten voor de instandhouding van zijn unieke en groene karakter.

6

Landgoed Singraven wordt voor het eerst genoemd in 1381 als agrarische boerenhofstede ‘Hof ten Singraven’, die in eigendom was van de bisschop van Utrecht.

Deze beleende het aan derden, onder wie de Oldenzaalse Begijnen. In 1398 kwam het huis in bezit van de familie Hondenberg die het huis in 1415 versterkte tot havezate. In de volgende eeuwen behoorde Singraven toe aan de graven van Bentheim en aan de adellijke familie Sloet, die het inmiddels vervallen huis in 1651 volledig liet slopen en herbouwen.

Daarna kwam het landgoed door vererving of verkoop achtereenvolgens in handen van de families De Thouars, Roessingh Udink en Laan.

Willem Frederik Jan Laan, de voorlaatste particuliere eigenaar en bewoner, liet forse verbouwingen en restauraties uitvoeren, zowel aan het Huis als aan andere onderdelen van het landgoed. Bovendien vergaarde hij een enorme kunst- en antiekcollectie die nu nog in het Huis te bezichtigen is. Hoewel de (kinderloze) heer Laan tot zijn dood in 1966 op Singraven bleef wonen, gaf hij het landgoed al in 1956 in eigendom aan Stichting Edwina van Heek. De stichting heeft zich sindsdien ingezet voor de zorg en instandhouding van dit waardevolle toonbeeld van cultureel erfgoed ter grootte van 500 hectare.

In de beginjaren van deze eeuw stelde de stichting een veranderingstraject in werking. Zij zocht nieuwe inkomsten, omdat een landgoed als Singraven niet rendabel kan zijn op de oude manier van bosbouw

en verpachte landbouwgrond alleen. Op Singraven speelde ook dat de heer Laan veel monumentaal groen toegevoegde, maar juist de pachtboerderijen liet slopen. Daardoor werden de mogelijkheden om inkomsten te verwerven kleiner waardoor het onderhoud en het behoud van het landgoed in gevaar kwam. Nieuwe plannen zorgen er nu voor dat landgoed Singraven een uitdagende nieuwe toekomst tegemoet kan gaan.

Na gedegen onderzoek en een proces dat meer dan 15 jaar in beslag nam, werd een plan ontwikkeld dat de bouw van 16 woningen op zeven oude erven mogelijk maakt. De inkomsten die uit de erfpacht voortvloeien maken openstelling van het landgoed voor het publiek mogelijk. En met de inkomsten uit erfpacht kunnen ook groene projecten uitgevoerd worden, zoals het aanleggen en onderhouden van watergangen. Op deze manier kan een nieuw hoofdstuk worden toegevoegd aan een bewogen geschiedenis.

1

m

w

eg veldw

rse

eg Nosseltweg

fweg

deho

Bran

rst

dij

k

Molendi

Denekamp

N349

jk

Ha

Huis Singraven

rw

ich

sw

Bo

ijk

s bo rg eg w

Vogelpoelw

De komende jaren wordt het natuur­ gebied verrijkt met nieuwe woningen en vinden oude schuren een nieuwe bestemming.

Singravenw

eg

eg lw ke in w Ba

t

raa

rst

ste

or

elh

jk

Di

kk

eg

de

Ou

Me

eg

nw

te Ma

N342

eg

erw

huiz

oot Str

N342

l Vo

g

jk

i rd

te

Beuningen

eg

pw

am

erk

end

Ho

Nijenhaerwe

eg

sw

ld

e nv

aat

Brandlichterweg

ijk

rd

de

Lin

ho

hillstr

Ou de Dij k

hip

Kastee llaan

Sc

Churc

Gildeh auserd ijk

N349

Diekmanweg

Lat

Kloppendijk

tro

pp er s

tra

Kampstieweg

at

Da

1. Het indrukwekkende Huis Singraven ligt in een kromming van de Dinkel.

2

3

2. Kaart van het landgoed tussen Beugelskamp en Singraven omstreeks 1740.

3. De heer R. Laan.

De zorg voor en instandhouding van dit waardevolle en culturele erfgoed wordt gekenmerkt door het Twentse Noaberschap. Een begrip dat met name bekend is in de Achterhoek en Twente, een ruime en intensieve vorm van burenhulp die gekenmerkt wordt door betrouwbaarheid, betrokkenheid en loyaliteit.

4

4. Door de jaren heen werden er forse verbouwingen en restauraties uitgevoerd.

7

8

9

ONTWIKKELING SINGRAVEN

“We willen verhalen doorgeven” Arno Boon, directeur van BOEi aan het woord 10

Verhalen komen weer tot leven op Landgoed Singraven.

BOEi, pionier op het gebied van de restauratie en herontwikkeling van cultureel erfgoed, speelt in deze bewogen Twentse geschiedenis een verbindende rol.

Samen met de eigenaar van het landgoed, de bewoners en gebruikers schrijven we samen een nieuw hoofdstuk dat recht doet aan het verleden.

“Stichting Edwina van Heek, eigenaar van landgoed Singraven, zet zich al meer dan 60 jaar hartstochtelijk in voor de instandhouding van dit waardevolle cultureel erfgoed”, vertelt Arno Boon, directeur van BOEi. “Maar in de loop der jaren ontstond er een structureel exploitatietekort. Een oplossing hiervoor was noodzakelijk om het landgoed te behouden en openstelling voor het publiek te kunnen waarborgen. Op dat speelveld speelt BOEi een verbindende rol.

Wij maken ons hard voor het behoud, de restauratie en herbestemming van industrieel, religieus en agrarisch erfgoed zoals Singraven.”

“Uniek aan Singraven is, dat het een van de weinige landgoederen in Oost-Nederland is waar nieuwbouwwoningen gerealiseerd gaan worden.

Na gedegen onderzoek en een proces dat meer dan 15 jaar in beslag nam, werd een plan ontwikkeld dat de bouw van 16 woningen op zeven oude erven mogelijk maakt. Een prachtige uitdaging, omdat we met de herontwikkeling van het landgoed de kans krijgen oude verhalen opnieuw te vertellen.

Nederlands erfgoed verrijkt het leven in zowel de stad als op het platteland en geeft de omgeving een unieke sfeer. Onze monumenten zijn dan ook verstilde herinneringen die weer tot leven komen en verhalen doorgeven.”

“Het werk van BOEi is gericht op het herstel en behoud van ons erfgoed, maar ook op een blijvende toegevoegde waarde. Voor ons verdient Singraven een blijvende plek en functie in de maatschappij. Het behoud van het cultuurhistorische karakter is daarbij uiteraard een eerste uitgangspunt. Maar uiteindelijk zijn de verhalen die de locatie en de gebouwen met zich meedragen minstens net zo belangrijk.”

Erfpacht op Singraven Op Singraven bouwt u een woning op grond in erfpacht.

Dat betekent dat u het plan koopt en zelf een huis bouwt, maar dat de ondergrond in bezit blijft van het landgoed. Bewoners van Landgoed Singraven zorgen er samen middels erfpacht voor dat de historische gebouwen op het landgoed in stand blijven en de natuur behouden blijft.

✻ Erfpacht is een gebruiksrecht. Voor dit recht betaalt u een periodieke vergoeding aan de eigenaar, de ‘erfverpachter’. Deze vergoeding heet erfpachtcanon. Erfpacht is een ‘zakelijk recht’. Dat betekent dat het is verbonden aan een onroerende zaak.

✻ U betaalt de erfpachtcanon aan de eigenaar als vergoeding voor het gebruik van de grond, die periodiek betaald dient te worden.

✻ U kunt een maandelijkse of jaarlijkse

canonbetaling zien als een rentevergoeding. Deze mag u, net als de hypotheekrente, aftrekken van uw belastingaangifte.

Op belastingdienst.nl kunt u hier meer over lezen.

Links afgebeeld: Huidige boerderij Erve Slinge

11

BEWONERS SINGRAVEN AAN HET WOORD

“Ik ben dan wel de beheerder van het Huis, maar ik zie mezelf vooral als Noaber” 12

Interview Daan van Mierlo Beheerder Huis Singraven Tekst Jobbe Wijnen

In de weelderige tuin achter Huis Singraven treffen we Daan van Mierlo.

De beheerder van het Huis voor de Stichting Edwina van Heek. En daar komt best wat bij kijken vertelt hij. “Ja, veel regeldingen, ik stuur bijvoorbeeld de 50 vrijwilligers en beheer de agenda voor alle zaken aangaande het Huis, coördineer het onderhoud aan het Huis en het interieur. Ik heb elk jaar gesprekken met de meubelrestaurateur over de staat van de bijzondere collectie in het Huis. En natuurlijk regel ik alles rondom de trouwlocatie.”

Van Mierlo doelt op de ongeveer dertig huwelijken die er jaarlijks in het Huis worden voltrokken. “Vergis je niet, die mensen komen allemaal drie keer van tevoren kijken, dus alleen al aan huwelijken heb ik zo’n 120 afspraken per jaar!

Maar ik doe het graag en mag van elk huwelijk graag een fotootje delen op onze sociale media, want ook dat is een van mijn taken.” “Wacht even de telefoon gaat”, zegt hij dan, “die moet ik wel opnemen want het gaat hier wel allemaal door natuurlijk.”

Na het gesprek schenkt Van Mierlo nieuwe koffie in en vervolgt: “Mijn vrouw Sabine beheert de landgoedwinkel tegenover de watermolen.

We zijn er heel blij mee hoe zich dat heeft ontwikkeld. Toen wij hier kwamen in 2010 was er eerst alleen een rol voor mij. De stichting wilde echter graag dat er een winkel bij kwam en Sabine heeft dat opgepakt. Dat draait nu heel goed. Er komen veel toeristen op af en ook de Denekampers hebben de winkel ontdekt.”

De van Mierlo’s weten uit eigen ervaring wat het betekent om van buiten te komen en in Twente te gaan wonen: “Ja, dat is zeker iets waar je je even in moet verdiepen want er zijn een aantal Twentse gebruiken. Bijvoorbeeld dat je als nieuwkomer zelf even een kennis­ makingsrondje maakt langs je Noabers, op het landgoed. En bij elke Noaber krijgt je natuurlijk koffie, dus daar neem je even de tijd voor.

Je moet niet gaan wachten tot zij komen, jij gaat eerst naar hen, zo werkt het in Twente.”

“Wij hebben in het begin ook wel eens mis geschoten hoor. Gewoon omdat je nog niet alles weet. Ik was bijvoorbeeld niet thuis tijdens het traditionele ‘Eiergaddern’ op Palmzondag. Dan komen twee jongens langs om collecte te houden voor het Paasstaak slepen, het grote ritueel hier in Denekamp. Maar ik wist niet dat ze daarvoor langskwamen, dus ik was weg en had ook geen briefje aan de deur gehangen. Een week later vond het Paasstaakslepen plaats en toen ik dacht gezellig een biertje mee te drinken, werd ik wel even schuin aangekeken, want ik had natuurlijk niet meebetaald. Maar goed, dat doe je één keer fout en daarna nooit weer. En als je dat even uitlegt dan is het meestal ook weer snel goed hoor.”

13

Daan van Mierlo voor de zijdeur van het Huis Singraven

BEWONERS SINGRAVEN AAN HET WOORD Van Mierlo is dan wel beheerder van het Huis, maar voor de bewoners van Singraven is hij vooral een Noaber: ‘Ik heb in mijn rol niet veel van doen met de erven. We zien elkaar als buren die bij elkaar op de koffie komen, zoals bij de familie Koekkoek, of als er wat te doen is. Laatst heb ik meegeholpen een boog te zetten. Dat doen ze hier als er bijvoorbeeld een 25 jarig huwelijk is. Dan maken de vrouwen roosjes van papier en gaan de mannen groen halen en zetten een boog in je tuin ter opluistering van de gelegenheid. Dat zijn leuke dingen om te doen. Ik vind sowieso dat de

sfeer op het landgoed positief veranderd is ten opzichte van vroeger, en je kunt ons echt niet vergelijken met bijvoorbeeld de oude heer Laan. Laan was echt de landheer, die hield alles goed in de gaten. Er zijn verhalen dat hij als hij zijn ronde maakte wel eens expres een zakdoek liet vallen om even te bekijken hoe lang het zou duren voor één van de pachters hem via de bosbaas weer zou terugbrengen.

En als dat te lang duurde, nou dan kreeg de bosbaas dat te horen. Wat dat betreft zijn de tijden gelukkig wel veranderd.”

14

Daan in een van de fraai ingerichte kamers van het Huis

“Als je nieuw bent op Singraven dan ga jij eerst langs bij je buren om kennis te maken.

Zo werkt het in Twente.”

15

De Landgoedwinkel De vrouw van Daan, Sabine, beheert de landgoedwinkel 'aan de Dinkel'

ACTIVITEITEN

Altijd wat te beleven en te ontdekken

Op Landgoed Singraven is geen dag hetzelfde. Er is altijd wel wat te zien, te doen, te ontdekken en te beleven. We nemen u graag mee naar een paar bijzondere plekjes die u echt moet leren kennen.

Huis Singraven

De rijke geschiedenis van Huis Singraven komt weer tot leven tijdens een rondleiding. Een ervaren gids gaat met u mee door het Huis en toont u de waardevolle kunst-, antiek- en meubel­collectie.

Kaarten voor de rondleiding zijn te koop bij de Landgoedwinkel. Kijk voor de openingstijden op www.singraven.nl

16

âœť High Tea

Na uw rondleiding door Huis Singraven kunt u genieten van een high tea in de authentieke keuken van het Huis voor minimaal 8 en maximaal 12 personen. De gids blijft nog even ter beschikking, zodat u tijdens de high tea uw verdere vragen kunt stellen over wat u gezien heeft.

Park en arboretum

Rond het Huis liggen tuinen en een park dat in Engelse landschapsstijl werd ontworpen door de beroemde tuinarchitect Leonard Springer.

De hier traag stromende Dinkel slingert er vredig doorheen. Buiten het park, aan de overzijde van de Molendijk, bevindt zich een arboretum. Stil, sfeervol en interessant, zeker met de toelichting van een gids.

Landgoedwinkel

In de Landgoedwinkel kunt u uw hart ophalen aan heerlijke en pure streekproducten, boeken over het eeuwenoude landgoed en landgoed gerelateerde cadeauartikelen. U kunt hier tevens toegangskaarten kopen voor een rondleiding door het Huis Singraven en toegangsmuntjes voor het park en het arboretum. In de Landgoedwinkel staat altijd iemand voor u klaar die u van alle informatie over het landgoed en de omgeving kan voorzien. En mocht u graag iemand een rondleiding cadeau willen doen, dan kunt u in de Landgoedwinkel een cadeaubon kopen.

De watermolen De watermolen van Singraven, die al vermeld wordt in 1448, inspireerde onder meer de beroemde 17e eeuwse schilders Jacob Ruysdael en Meindert Hobbema. De Korenmolen en zaagmolen zijn nog in bedrijf en te bezichtigen. Bij de demonstratie van het mechaniek is het gedreun van de molens spectaculair. Naast de watermolen ligt het bekende restaurant ‘De Watermolen’ met terrassen aan voor- en achterzijde. Hier is het prima toeven met een hapje of een drankje.

17

Het koetshuis Net achter het Huis Singraven, midden op het landgoed, vindt u het Koetshuis Singraven. In dit rijksmonument zijn de authentieke details bewaard gebleven die de herinnering levend houden aan vroegere tijden. Hier kunt u uw gasten ontvangen op een plek waar ooit de paarden en rijtuigen, en later de auto’s van de vroegere bewoners van Huis Singraven stonden.

Omgeving verkennen?

Kijk voor de fietsroutes op pagina

56

BEWONERS SINGRAVEN AAN HET WOORD

“Elke generatie doet het toch weer op zijn eigen manier” 18

Interview Jan en Diny Koekkoek Boeren op Singraven Tekst Jobbe Wijnen

Hij is er geboren en hoopt er ook nooit meer weg te gaan. Voor Jan Koekkoek is Singraven alles. De boerderij op Singraven waar hij in 1952 geboren werd is inmiddels overgegaan naar neef Eddo Nijhof en zijn vrouw Lianne. Zelf woont hij met zijn vrouw Diny in de voormalige woning van de jachtopziener met zicht op de Kasteellaan. “Maar ik zit nog steeds in het bedrijf”, vertelt Jan trots.

Terwijl Diny - oorspronkelijk uit Albergen - nog eens koffie bijschenkt, vertelt Jan het verhaal van de familie: “Mijn overgrootouders kwamen hier in 1934 en zij waren de eerste Koekkoek’s die er boerden. Zij gebruikten 20 hectare in een gemengd bedrijf met wat akkerbouw, varkens, kippen en koeien. Anna en Willem Koekkoek hadden acht kinderen en mijn vader nam de boerderij over in 1956.”

“Och, de oude tijd, dat kan je je niet meer voorstellen. Er was toen nog echt sprake van landadel, pachters en arbeiders. De heer Laan in het Huis, daar keek je tegen op. Toen Laan jarig was, moesten we allemaal op een rij een liedje voor hem zingen. Ik zie mezelf nog staan: ik kon het woord ‘gefeliciteerd’ niet zingen, daar maken we in de familie nog steeds grappen over. In het bos mochten we als kind niet komen, dan kreeg je de bosbaas of jachtopziener achter je aan.”

Het liefst praten Jan en Diny over de boerderij. Dat werk is door de jaren enorm veranderd. Het gemengd bedrijf van opa en oma is nu enkel melkvee en jongvee op grasland.

Koekkoek doet er voor de stichting verder ook onderhoud bij op 6 hectare onrendabele cultuurgronden. “Die hebben we er bij genomen. Op een landgoed is het altijd geven en nemen. Je kunt hier niet de hele tijd alleen maar willen zoals jij het wil, af, klaar, en verder niks. Dat werkt niet. Er zal een samenwerking

moeten zijn. Het bedrijf is steeds blijven groeien tot nu 115 hectare.”

De boerderij is inmiddels bijna twintig jaar biologisch. Diny: “Dat is een hele grote verandering geweest. In de jaren 90 stopte er een aantal pachters. Toen is er onderzoek gedaan of er een omslag mogelijk was naar biologisch bedrijf. Wij waren eerst sceptisch, je kent het niet en we moeten natuurlijk wel de kop boven water houden. In 2000 zijn we overgegaan en hebben we er heel veel grond bijgekregen, anders kon het ook niet. Die omschakeljaren zijn heel erg zwaar geweest. Je mag ineens geen kunstmest meer gebruiken, dus dan gaat het gras langzamer groeien. En dan heb je dus de eerste jaren weinig voer voor de koeien.”

Ook Jan bevestigt: “Die omslag was gigantisch zwaar. Ze zeggen over biologisch boeren wel eens dat ‘de grond moet afkicken, het vee moet afkicken en de boer moet afkicken.’ Je moet tussen de oren veranderen, dat is een proces.” Diny: “De eerste jaren schiet overal het onkruid op. Voor je gevoel is dat ‘slordig’, wat je eerst kon spuiten, mag je nu alleen met de hand of mechanisch weghalen.” Jan: “En dus moet je een nog veel strakkere grasboer zijn. Biologische boeren moeten zorgen dat het onkruid helemaal niet op komt. Je past je werkwijze er op aan. Vroeger gingen we vlot met de trekker over het land. Nu rijden we voorzichtig, want als de wielen de zoden beschadigen, dan krijg je daar dus het

Jan en Diny Koekkoek

19

onkruid. Bij het hooien leggen we het gras op dikkere ‘wiersen’ (banen), zodat de loonwerker minder vaak op en neer hoeft bij het kuilen en balen (machinaal hooi inkuilen of in balen pakken). Daardoor ligt ons gras er nu goed bij.

Je begint eigenlijk opnieuw met naar je land kijken en ontdekken wat werkt. Je hebt ook je biologische collega’s hard nodig om uit te wisselen wat zij doen.”

20

Ook een landgoed als Singraven verandert langzaam. “Elke generatie doet het toch weer op zijn eigen manier”, vertelt Jan. “Toen ik begon met boeren in de jaren 70, deed ik het weer anders dan mijn vader en moesten de Stichting en ik ook weer even aan elkaar wennen. Ik weet nog dat ik in mijn begintijd de krenteboompjes langs de weide gesnoeid had. Ik had dat niet gevraagd en was even deftig met de motorzaag in de weer geweest.

Helaas bleek het net die week dat het bestuur ook langs kwam, nou, toen heb ik een hoop trammelant gehad. Toen kwamen ze op hoge poten aanzetten en ik dacht: ‘Nou heb ik de poppen aan het dansen!’ Maar als je dan rustig luistert naar elkaars belangen kom je er wel uit. En ook bij het bestuur is de visie door de jaren heen natuurlijk veranderd. Er is nu veel meer sprake van samenwerking en ze hebben ons heel veel geholpen in de overgang naar biologisch boeren. Dat merken we ook aan de belangstelling, want ze komen nu bijvoorbeeld wel eens op bezoek bij de huwelijken van onze dochter en dat van Eddo en Lianne. Dat vonden we echt heel leuk!”

Dat er soms nieuwe bewoners komen, zijn de Koekkoeks wel gewend. Diny: “Alle woningen waren hier altijd al pacht, dus het wisselde geregeld. Dat er nieuwe mensen komen, is voor ons geen probleem. Natuurlijk hebben we wel onze zorgen. Je hoopt maar dat de mensen zich betrokken voelen bij het landgoed en elkaar en dat ze bij het landleven niet alleen denken aan lieve koetjes en schaapjes, maar weten dat boerderijen ook bedrijven zijn.

Ja, zoals Charlotte en Steven in het Poorthuis, dat zijn buren waar we het goed mee kunnen vinden.” “Natuurlijk gaan wij als het even kan echt geen mest uitrijden op zaterdag als iedereen thuis is, of op het terras zit bij de Molen zit”, vult Jan aan. “Maar er zijn pieken in de

werkzaamheden waarbij er toch echt tot tien uur ’s avonds trekkers af en aan rijden door het landgoed. Soms kan dat niet anders. We moeten het met zijn allen samen rooien en geven en nemen. Anders wordt’ nie wat.”

Eddo en Lianne Nijhof

Inburgeren op Singraven

Typisch Twents

Wonen op Singraven betekent wonen als ‘noabers’, als buren met wie je een goede relatie onderhoudt. Vroeger was het ‘noaberschap’ belangrijk om samen te overleven als agrarische gemeenschap. In onze moderne tijd gaat het meer over rekening houden met elkaar.

In de Twentse taal grijpen veel woorden terug op het noaberschap. Neem het ‘intrekkersmoal’, een mooie traditie die we van harte aanmoedigen onder de toekomstige bewoners. Je zou het inburgeren kunnen noemen.

Hieronder nog wat andere typisch Twentse begrippen die u als bewoner van Singraven kan tegenkomen.

• Brommers kiek’n Naar buiten gaan om te zoenen • Carbidschieten Twents alternatief voor vuurwerk met Oud en Nieuw. Met carbid, wat water, een oude melkbus en een aansteker worden harde knallen gemaakt.

• Goed te pas Je goed voelen, goed in je vel zitten • Intrekkersmoal Eet- en feestgelegenheid waarbij je alle noabers (buren) uitnodigt, nadat je in Singraven bent komen wonen.

• Judas en Iskario Hoofdrolspelers van het ritueel van het Paasstaakhalen. Judas wijst de boom aan en klimt er in.

• ‘Kan nog wel es kieken’ Twentse uitdrukking die gebruikt wordt als antwoord op een verzoek, bijvoorbeeld de uitnodiging om op de koffie te komen. Letterlijk ‘Ik zal even kijken wat ik doe’. De uitdrukking kan zowel ‘Ja’ als ‘Nee’ betekenen, afhankelijk van hoe de Tukker die het zegt er bij kijkt.

• Klootschieten Sport om met een met lood verzwaarde kogel (de kloot) onderhands zo ver mogelijk te werpen.

• Krentenwegge Krentenbrood dat niet alleen bekend is om de uitstekende smaak, maar ook vanwege de bijzonder grote afmeting van dit krentenbrood. Van oorsprong is het een geschenk dat buren brachten bij de geboorte van een kind.

• Kroamschudd’n Op kraamvisite gaan • Lädderboys De helpers van de Judas en Iskariot in Denekamp met Pasen, bestaande uit oud Judassen.

• Midwinterhoornblazen Gebruik om in december vanaf de eerste zondag van de Advent tot Driekoningen op een traditionele houten hoorn te blazen tijdens de schemering. Bij de Doarper Mirweenterhoarnbloazers Denekamp kun je leren een hoorn te maken.

• Möllenproat (of Möllenmear) Het uitwisselen van nieuwtjes bij de water- en zaagmolen op de Molendijk in Singraven.

• Noaber/ Noaberschop Vroeger was de noaber je buurman, of vrouw. De ‘eerste’ en ‘tweede noaber’ zijn de mensen die je om hulp vroeg als er wat moest gebeuren op het land of in het Huis. Tegenwoordig zijn je noabers de buren tot wie je het meest verhoudt in de omgeving van je woning. Als je jarig bent, komen je noabers op de koffie.

• Noabersmoal Eet- en feestgelegenheid waarbij iemand al zijn noabers uitnodigt. Kan verschillende aanleidingen hebben, zoals het gereedkomen van de bouw van een huis, het slagen van een dochter of gewoon omdat je er aan toe was.

• Paasstaak halen of slepen Jaarlijks ritueel op Paaszondag, waarbij Judas en Iskariot vanuit Denekamp naar het Huis Singraven wandelen om een lange boom (Paasstaak) voor het paasvuur gaan vragen bij de beheerder van Singraven. Naast het ritueel van de paasstaak van Denekamp kent Singraven ook nog een eigen Paasstaakritueel in het Huis.

• Paasvuur Het grote feestvuur tijdens Pasen om acht uur ’s avonds in Denekamp. Elk gehucht heeft zijn eigen Paasvuur.

Ook Singraven heeft er één bij het Huis.

21

• Roosjes maken Gebruik om samen met noabers en vriendinnen (traditioneel alleen de vrouwen, roosjes van papier te vouwen bij een huwelijksfeest.

• De Ton Houten ton die in de Paasstaak wordt bevestigd en die door Judas wordt aangestoken als startsein om het Paasvuur te beginnen.

• Tukker De bijnaam die door sommige Nederlanders wordt gegeven aan Twentenaren.

• Voordeur Dit is de deur van het huis die in Twente meestal niet gebruikt wordt. Noabers en vrienden komen achterom! De voordeur gebruikt een tukker alleen voor collectes en bij trouwerijen.

• Ze hangen er met de benen uit “Wat een drukte, ze hingen er echt met de benen uit!’’. Het was druk.

• Zie hebt ‘t nös mooi onder ‘n boom ligg’n Het stel is uit elkaar.

ACTIVITEITEN

Harseveldweg

Huisje, boompje, beestje

Kampstieweg

N3

49

tm

Oo s um ars Kastee

llaan

Din

kel

at tra es

Sch

ipho

Landgoedtuinderij De Witte Raaf

rstd

ijk

Molendijk

Moestuin

Di

nk

el

Dierenartsenpraktijk Noord-Oost Twente

De

ne

ka

mp

ers

tra

at

g we os

b rg Bo

weg Singraven

22

De natuur is op zijn best op landgoed Singraven. Hier proeft u nog overal het echte landgoedleven zoals dat in vroeger tijden heel gewoon was. Zo herbergt het landgoed nog steeds een aantal landbouwbedrijven en een tuinbouwbedrijf. Het kenmerkende van deze bedrijven is dat zij allemaal werken op basis van het ‘Singraven principe’ van volledige duurzaamheid.

Zowel de melk­veeboerderij van de familie Koekkoek als het tuinbouw­bedrijf De Witte Raaf zijn biologische bedrijven. De boerderij ‘Het hoge end’ is naast biologisch ook gericht op het fokken van het oude rundveeras Lakenvelder.

De Witte Raaf DÉ BIOLOGISCHE TUINDERIJ VAN SINGRAVEN

De Witte Raaf is een biologisch tuinbouwbedrijf gelegen in het hart van landgoed Singraven. In een historische entourage wordt met een moderne bedrijfsvoering biologische groente geteeld.

UitSTREEKende groente zoals ze zelf zeggen. De Witte Raaf is een echte groentespecialist, voor elk groente- of fruitpakket of een bestelling in de webwinkel. De Witte Raaf heeft afhaaladressen in heel Twente en levert daarnaast groente aan winkels en restaurants.

Op het erf in de werkschuur aan de Ellenweg 7 is de groentekraam.

Deze is open op woensdag en vrijdag van 10.00 – 18.00 uur. www.dewitteraafgroente.nl

DIERENARTSENPRAKTIJK NOORD OOST TWENTE U houdt van het buitenleven? Dan houdt u vast ook van dieren.

Net als Dierenartsenpraktijk Noord Oost Twente in Denekamp, grenzend aan het landgoed. In een modern geoutilleerde kliniek staat een team van zeven dierenartsen en vier para-veterinairen klaar voor eersteklas diergeneeskundige zorg aan landbouwhuisdieren, gezelschapsdieren en paarden. De hoofdvestiging is Singravenstraat 5 te Denekamp. In Ootmarsum zijn ze te vinden aan de Eerste Stegge 18. www.dapnot.nl

ten

Seizoensproduc

smaak. zijn eigen ft e e h n e o n fruit uit Elk seiz groenten e i, o o m l a a end En helem inder belast m n ij z io g n die zijn uw eigen re dan soorte u ie il m t uropa, e h voor en buiten E d n la it u erd armde kas. geïmporte in een verw t k e e w k e of zijn g lijk!

Eet smake

Proef de verse groenten uit de moestuin van Singraven

BLOEMEN- EN MOESTUIN De bloemen- en moestuin op Landgoed Singraven laat u kennismaken met het beste uit de natuur. Er is onder meer een boomgaard met ouderwetse fruitrassen en een kruidentuin. In vroeger tijden leverde de moestuin zoveel groente dat het ook werd verkocht aan bedrijven uit de buurt. Een vergeten bleekgroente als kardoen die hier verbouwd werd, ging zelfs naar de hotels in de wijde omgeving. Het was een pure lekkernij, die ook nu nog met veel liefde geteeld wordt.

23

DE ERVEN UITGELICHT

Een nieuwe toekomst voor eeuwenoud

agrarisch erfgoed

Aan de eeuwenoude geschiedenis van Landgoed Singraven wordt de komende jaren een geweldig nieuw hoofdstuk toegevoegd. Waar ooit boeren het land bewerkten en vee hielden, worden zeven oude en grotendeels verdwenen boerenerven weer bewoonbaar gemaakt. Hier wordt wonen eindeloos genieten op het prachtige Twentse platteland.

24 ERVE HORST

ERVE GROBBE Harseveldweg

Kampstieweg

N3

49

Oo se

um

ars

tm

ERVE SCHIPHORST

Kastee llaan

Din

kel

t aa str

ERVE LOMAN

Midden in het bosrijke gebied van Twente, met Oldenzaal en Denekamp om de hoek, ligt het unieke Landgoed Singraven. Omringd door natuur biedt het landgoed de ultieme plek voor rust en onthaasten in een bijzonder groene en historische omgeving. De eerste vermelding van Singraven dateert uit het jaar 1381. Het landgoed stond destijds bekend als agrarische boerenhofstede ‘Hof ten Singraven’ en werd door de bisschop van Utrecht beleend aan boeren die er leefden van de landbouw en veeteelt. Door de jaren heen groeide het landgoed uit tot een gebied van ruim 1165 hec­­­tare met twee havenzaten en 37 boerenerven.

Sch

ipho

ERVE OLDE SONDERHUIS

rstd

ijk

Molendijk

Di

nk

el

HUIS SINGRAVEN

De

ne k

am

pe

rst

raa t

g we os

b rg

Bo

weg Singraven

ERVE HABOER

ERVE SLINGE

Streekeigen architectuur Tegenwoordig is het landgoed ongeveer de helft kleiner dan in de middeleeuwen en op een aantal van de 37 boerenerven van weleer pronken nu nog verschillende monumentale gebouwen. Dit agrarisch erfgoed wordt de komende jaren verrijkt met nieuw te bouwen woningen en de herbestemming van oude schuren. Uiteraard in lijn met het klassieke karakter, maar ook met ruimte voor een moderne invulling. De bouwstijl die hier wordt toegepast zal zowel traditioneel als eigentijds zijn met een vernieuwend randje. De woningen worden geheel volgens streek­eigen vormen en materialen gebouwd, zodat ze passen in het landschap.

1

2

Traditioneel en eigentijds met een vernieuwend randje.

1 2 3 4 5

3

4

5

6

De nieuwe erven sluiten zoveel mogelijk aan bij het beeld van de boerenerven die zo kenmerkend zijn voor dit gebied, zodat ze als vanzelfsprekend in het landschap komen te liggen.

7

6 7

Erve Schiphorst Erve Grobbe Erve Olde Sonderhuis Erve Slinge Erve Haboer Erve Horst Erve Loman

25

DE ARCHITECT

“Respect voor de oude architectuur met een eigentijds karakter.”

Interview Hans Douwes schipperdouwesarchitectuur Tekst Mark Kamp

In 2016 tekenden landgoedeigenaar Stichting Edwina van Heek en de gemeenten Dinkelland en Losser een overeenkomst voor de her­ontwik­ keling van Landgoed Singraven. Het unieke project maakt deel uit van een plan om de cultuurhistorie van het landgoed te versterken, te inves­teren in natuur en de exploitatie van het landgoed gezond te houden door oude schuren te herbestemmen en nieuwe woningen te bouwen.

Een inspirerende uitdaging voor schipperdouwesarchitectuur uit Delden.

26 “Veel landgoederen in Nederland staan voor dezelfde uitdaging als Singraven”, vertelt architect Hans Douwes. “Wil je ze behouden, dan moet je een heldere visie ontwikkelen die zowel recht doet aan het verleden, het heden als aan de toekomst. Wat goed is, wil je behouden, maar je wilt tegelijkertijd ook een eigentijds signatuur toevoegen aan de bebouwing die gepland staat op het landgoed. De zoektocht naar de juiste balans kan niet zonder rekening te houden met de landschappelijke kwaliteit van het gebied.

Vanaf de eerste gesprekken trokken we dan

ook nauw op met Strootman Landschaps­ architecten. Hun landschappelijke visie vormde voor ons de onderlegger voor de architectuur van de woningen die nu gebouwd gaan worden.”

“Eén van de meest belangrijke voorwaarden van de nieuwbouw en de herbestemming is dat de natuur versterkt wordt en het cultuur­ historische karakter behouden blijft. Het onderzoek dat Strootman deed, was voor ons daarbij heel belangrijk. Zij brachten het gebied en de kwaliteit ervan in kaart en gaven aan op welke erven waar nieuw gebouwd kon worden.

Dat leidde uiteindelijk tot 7 locaties, de erven, met daarop in totaal slechts 16 woningen.

Het betreft dan zowel oude schuren, een monumentale pand als nieuwbouw. Aan ons de taak daar in architectuur een eenheid van te maken die herkenbaar Twents is, maar ook eigentijdse elementen bevat.”

v.l.n.r. Salma Yousef, Martine Schipper, Hans Douwes en Harm Jan Velten

“Hiërarchie is heel belangrijk in de ontwerpen voor de woningen op de verschillende erven.

Op elk erf componeren we een ensemble met één boerderijachtig hoofdgebouw en één of meerdere wat kleinere naastgelegen gebouwen. Het hoofdgebouw refereert qua architectuur het meest aan de oude boerderijen die hier ooit stonden. De overige gebouwen worden wat ingetogener qua ontwerp, in materiaal­gebruik en kleur.

Hiërarchie speelt ook een rol bij de inrichting van het gehele landgoed. We werken van binnen naar buiten waarbij de bebouwing rondom het Huis Singraven meer historische elementen bevat terwijl de bebouwing verder weg van het Huis steeds eigentijdser wordt.

Maar eigentijds betekent niet hypermodern.

We willen niet ‘te woest’ omgaan met vormen, kleuren en materialen. Uiteindelijk moet de architectuur wel passen binnen de context en de geschiedenis van het landgoed.”

“De toekomstige bewoners kopen straks een woning in een buitengebied. Nieuwe woningen zijn dus vooral vrijstaand. En vanuit landschappelijk oogpunt bezien zijn grote volumes wenselijk die refereren aan de maat van de oorspronkelijke boerderijen en die passen bij de schaal van het landschap. Kleinere woningen, zeker in grote aantallen bij elkaar, zouden de indruk geven van een woonwijkje of een terrein met vakantiewoningen. Dat beeld willen we uitdrukkelijk niet creëren en daarom hebben we tal van randvoorwaarden op papier gezet voor de architectuur. Steeds geredeneerd vanuit de kwaliteit van de openbare ruimte van het landgoed. Zo hebben we aantal vaste en variabele criteria voor de gebouwen bepaald zoals een grote dominante kap, forse oversteken, oranje dakpannen, het soort gevelsteen, zwarthouten betimmering van de topgevels en Singravense luiken. De uitstraling, vormen en maten liggen vast, maar de toekomstige bewoners kunnen uiteraard nog wel spelen met de indeling van hun woningen. En hoe mooi is het om straks op een fenomenale plek te wonen, in een authentieke boerderij of schuurwoning die je mee terug neemt in de historie, maar die tegelijkertijd helemaal van nu is en duurzaam toekomstbestendig.”

27

“Op elk erf componeren we een ensemble van een boerderijachtig hoofdgebouw met één of meerdere wat kleinere naastgelegen gebouwen“

Op welk erf zou u graag willen wonen?

N349

ERVE HORST N349 N349

ERVE GROBBE

MA OOT

Schuivenhuisje

Richting Tilligte

NOSSELTWEG

M RSU

HARSEVELDWEG

KANAAL ALMELO-NORDHORN

JAPIKSKAMPWEG

SEST

ERVE HORST

T RAA

N349

L

ERVE GROBBE

MAR

Schuivenhuisje N349

OOT

KE

IN

D

Richting Tilligte

2 poortwoningen

NOSSELTWEG

SUM

HARSEVELDWEG en toegangshek

RK

T RAA

IN

Arboretum

KE

N349

NIEUW

L

EL

NK

DI

BIJ

E WE

D

28

KANAAL ALMELO-NORDHORN

JAPIKSKAMPWEG

SEST

dubbele dienstwoning

SCHUUR

2 poortwoningen en toegangshek

AAN

ERVE SCHIPHORST

dubbele dienstwoning

KAST

DINKE

EELL

LINDERDIJK

N349

ERVE LOMAN MO

SW

EG

De SSCCH HIP IPH HO ORRS STTD DIJ IJKK

DIJ

P

K

P

E WE

O

O

PLUS

SDC'12 Landgoedtuinder De Witte Raaf

P

Dierenartsenprakti Noord-Oost Twent SDC'12

DIJ

K

RA AT

N349

AM

PE RS T

BO BO SW RG EG BO SW

TM

SDC'12

Koetshuis Singraven

EG

LEMENSCHUUR

DINKEL

EL

DINK

Sterrenbos

AA T

VENWEG SINGRA RG

BO

BO

SW

ERVE HABOER Wandelpad

EG

RG

L KE DIN

BO

BO

SW

EG

LEMENSCHUUR

DINKEL

ERVE SLINGE BEUNIN

VE SINGRA

Sterrenbos

GERSTRA

AT

NWEG

Op deze en de volgende pagina’s presenteren we de zeven erven en de woningen die er gebouwd gaan worden.

N349

LEN

RG

AT

DENEKAMP

N349

MO

Moestuin

RA

ERVE LOMAN

Huis Singraven

DINK

Fiets- en wandelpad

Dierenartsenpraktijk Noord-Oost Twente

ST

ERVE OLDE SONDERHUIS

landgoedwinkel “aan de Dinkel”

BO

SE

SDC'12

Watermolen

EL

In 2013 werden alle bestaande en verdwenen erven op Landgoed Singraven in kaart gebracht. Per nog bestaand erf werd verkend of nieuwe Fiets- en wandelpad bebouwing wenselijk zou zijn. Daarnaast werd gekeken of op plekken waar geen Wandelpad historisch erf meer aanwezig was, nieuwe bebouwing mogelijk was. Op basis van deze studie zijn 7 locaties geselecteerd waarop nieuwe woningen gebouwd gaan worden. Maar op welk erf ziet u zichzelf straks wonen?

M

TR

BO

IN

SU

SDC'12 Landgoedtuinderij De Witte Raaf

PE RS

RG

JD

AR

M

BO

BI

TM

L

LEN

DINKE

Huis Singraven

KE Koetshuis L Singraven

O

KA

ERVE SCHIPHORST

Moestuin

O SDC'12

NE

landgoedwinkel LINDERDIJK“aan de Dinkel”

P

SCHUUR

DE

BIJ

ERVE OLDE SONDERHUIS

Arboretum

L

KE

N DI

NIEUW

Watermolen

EK

De SSCCH HIP IPH HO ORRS STTD DIJ IJKK

AAN

L

DE N

KE

EELL

IN

KAST

JD

RK

L

BI

Beuningen

© OpenStreetMap-auteurs CC BY-SA (openstreetmap.org /copyright)

BO

RG

BO

SW

ERVE HABOER G E

16 landgoedwoningen op 7 bijzondere erven Wonen op

Singraven

Erve

Schiphorst

Erve

Grobbe

Erve

• Boerderij

• Schuurwoning

• Boerderij voorhuis

In het bos- en houtwallenrijke landschap van landgoed Singraven worden op zeven historische erven in totaal 16 nieuwe woningen gebouwd. De nieuwe erven sluiten zo veel mogelijk aan bij het beeld van de boerenerven die kenmerkend zijn voor dit gebied.

• Voormalige schuur

Erve

Erve

Olde Sonderhuis • Boerderij achterhuis • Erfwoning 1 • Erfwoning 2

p30

p32

p34

Haboer (2e fase)

Erve

Horst

Erve

• Erfwoning 1

• Boerderij

• Schuurwoning

• Boerderij voorhuis

• Erfwoning 2

• Erfwoning

• Erfwoning 3

• Lemenschuur

Slinge (2e fase)

p36

Loman • Boerderij achterhuis

p38

p40

p42

DE ERVEN

Erve Schiphorst

✻ Boerderij ✻ Voormalige schuur

Erve Schiphorst bestond vroeger uit een boerderij en twee schuren.

Het erf werd voor het grootste gedeelte afgebroken, alleen de schuur bleef staan, terwijl veel van het landschap rondom werd bebost.

Schiphorst ligt aan de Schiphorstdijk, ten westen van het molencomplex. De achterkant van het erf grenst aan de bossen van de Hagelmeien, een belangrijk natuurhabitat.

Doordat het oorspronkelijke landschap rondom het erf intact is gebleven, is hier gekozen voor het herstel van de schuur en de nieuwbouw van één woonvolume. Er hoeft geen waardevol bos verwijderd te worden en de

30

Harseveldweg

Hagelmeien blijven onverstoord. De reconstructie van het erf versterkt het landschap van deze locatie waarbij de ‘Schiphorstkamp’ en de eikengaard hun originele functie en identiteit behouden. Het typische Twentse beeld van een erf aan de rand van een kamp, verankerd in het landschap door een achterliggend bos en een eikengaard, wordt door middel van her-/nieuwbouw weer compleet.

Kampstieweg

N3

49

Oo um

ars

tm

ERVE SCHIPHORST

Kastee

llaan

Din kel

t aa str

se

ipho

rstd

ijk

Molendijk

Di

Erve Schiphorst

nk

el

ne

ka

mp

ers t

raa t

g we

os

b rg

Bo

weg Singraven

De

Sch

Voor dit type woningen zijn de volgende criteria vastgesteld:

Boerderij

✻ Grote dominante kap ✻ Ongeglazuurd oranje keramische pannen ✻ Forse overstekken ✻ Geen goten ✻ Zwarte houten betimmering op de topgevels ✻ Hoofdgebouw heeft een dakhelling van ca. 50° ✻ Lage gevel aan de zijkanten (max 2,20 m)

1-2 Op Erve Schiphorst wordt een nieuwe woning gerealiseerd inclusief een aaneengesloten overdekte parkeermogelijkheid.

Voormalige schuur

3-4 De voormalige schuur wordt herbestemd tot een woning.

Parkeren is mogelijk in de naastgelegen schuur.

31

1

2

3

4

DE ERVEN

Erve Grobbe

✻ Schuurwoning

Het perceel waar het voormalige erf was gelegen is nog intact, net als het weiland dat ten noorden hiervan ligt. Doordat in vroeger tijden het Almelo-Nordhorn kanaal dwars door het kampenlandschap liep, werd het erf Grobbe afgesneden van de andere erven op Singraven.

Erve Grobbe is prachtig gelegen in een bos­ rijke omgeving, aan een wandelpad dat u over de natuur van het landgoed leidt. Gezien de kleinschaligheid van het perceel is één woning met een (kap)schuur op deze locatie het meest passend. Door het erf te herstellen komt de bestaande landschapsstructuur beter tot zijn recht. Het erf maakt het beeld weer compleet en de zichtlijnen op het weiland en de

32

Eikenlaan zijn prachtig. Erve Grobbe ligt vlak naast Erve Horst, maar door de inrichting van het landschap geniet u hier van optimale privacy. De bebouwing op Erve Horst is aan het oog onttrokken, maar toch wordt de inrichting en uitstraling van beide erven - met slechts één schuurwoning - gelijk aan elkaar, waarbij is gekozen voor een moderne architectuur.

ERVE GROBBE Harseveldweg

Kampstieweg

N3

49

Kastee

llaan

Din

kel

t aa str

se

um

ars

tm

Oo

ipho

rstd

ijk

Molendijk

Di

Erve Grobbe

nk

el

ne ka

mp

ers t

raa t

g we

os

b rg

Bo

weg Singraven

De

Sch

Voor dit type woning zijn de volgende criteria vastgesteld:

✻ Grote dominante kap ✻ Ongeglazuurd keramische pannen ✻ Forse overstekken ✻ Geen goten

Schuurwoning

1-2 Het nieuw te bouwen woonhuis heeft uitzicht op het open landschap. De schuur wordt in het verlengde van de woning onder dezelfde kap geplaatst.

33

1

Meer weten over de mogelijkheden op de erven? Bekijk het op www.wonenopsingraven.nl

2

DE ERVEN

Erve Olde Sonderhuis

✻ Boerderij voorhuis ✻ Boerderij achterhuis ✻ Erfwoning 1 ✻ Erfwoning 2

Erve Olde Sonderhuis bevindt zich aan de rand van landbouwgrond en is gelegen aan een zijstraat van de Ellenweg. Het erf wordt omsloten door bos wat zorgt voor optimale privacy. U kijkt uit op de biologische landgoedtuinderij De Witte Raaf.

De locatie van Erve Olde Sonderhuis is nieuw.

U woont straks dichtbij Huis Singraven en Erve Loman. Bijzonder aan Erve Olde Sonderhuis is zonder meer de fraaie collectie Thuja’s, aan beide kanten van de zandweg. Deze Thuja’s, die ook wel levensbomen worden genoemd, zijn een belangrijk erfgoed van W.F.J. Laan.

34

Harseveldweg

Van de zeven nieuwe erven op Landgoed Singraven krijgt dit Erve Olde Sonderhuis de meest volledige authentieke compositie van een typisch Twents erf door de hoeveelheid gebouwen en de situering daarvan. Het erf omvat straks een hoofdgebouw met een voor- en achterhuis en drie kleinere gebouwen die de uitstraling van een schuur krijgen.

Kampstieweg

N3

49

Kastee

llaan

Din

kel

t aa str

se

um

ars

tm

Oo

ipho

ERVE OLDE SONDERHUIS

rstd

ijk

Molendijk

Di

Erve Olde Sonderhuis

nk

el

Bo

ne

ka

mp

ers t

raa t

g we

os

b rg

weg Singraven

De

Sch

4

3

1 2

Boerderij voor- en achterhuis

✻ Grote dominante kap ✻ Ongeglazuurd keramische pannen ✻ Forse overstekken ✻ Geen goten ✻ Grote dominante kap ✻ Zwarte houten betimmering op de topgevels ✻ Hoofdgebouw heeft een dakhelling van ca. 50° ✻ Lage gevel aan de zijkanten (max 2,20 m)

Voor dit type woningen zijn de volgende criteria vastgesteld:

1

1 In de boerderij worden twee woningen gesitueerd.

Erfwoning 1

2 Deze erfwoning krijgt het aanzien van een authentieke schuur.

Erfwoning 2

3 Ook deze erfwoning krijgt het aanzien van een authentieke schuur en is in woonoppervlak groter dan de andere erfwoning.

Kapschuur

4 Parkeren op Erve Olde Sonderhuis is mogelijk in de gezamenlijke kapschuur.

2

Meer weten over de mogelijkheden op de erven? Bekijk het op www.wonenopsingraven.nl

3

4

35

DE ERVEN

Erve Slinge

✻ Erfwoning 1 ✻ Erfwoning 2 ✻ Erfwoning 3

2e Fase

Erve Slinge behoort tot een van de oudste erven op Singraven. Het ligt aan de rand van het landgoed in Beuningen, waar weilanden, kampen, houtwallen en erven met elkaar een kleinschalige landschap vormen.

Harseveldweg

huidige varkensstal en aan de andere kant van de Borgbosweg. Hierdoor wordt het erf een duidelijke entree naar het landgoed. Het erf leent zich hier vooral voor omdat de voorgevels van de boerderij en schuur naar de Borgbosweg zijn gericht. Door als een soort entree te functioneren verbetert het erf de overgang tussen Beuningen en het landgoed.

Kampstieweg

N3

49

Oo u ars tm

kel

at tra

es

ms llaan

Din

Erve Slinge - huidige boerderij

Kastee

ipho

rstd

ijk

Molendijk

Di

nk

el

am

pe

rst raa t

g we os

b rg

Bo

weg Singraven

ne k

Sch

De

36

Erve Slinge bestaat uit twee deelerven die verbonden worden door een laan. Er worden twee nieuwe vrijstaande woningen toegevoegd, naast de al bestaande boerderij.

Omdat het erf tegen de rand van het dorp ligt, zal een grotere omvang geen afbreuk doen aan de omgeving. Bovendien vindt de uitbreiding van het erf plaats ten westen van de huidige bebouwing, op de locatie van de

ERVE SLINGE

Erve Slinge - 2 nieuwe woningen

3

1 2

✻ Grote dominante kap ✻ Ongeglazuurd oranje keramische pannen ✻ Forse overstekken ✻ Geen goten ✻ Zwarte houten betimmering op de topgevels ✻ Rechthoekige plattegrond

Voor dit type woningen zijn de volgende criteria vastgesteld:

Erfwoning 1

1 De erfwoning word geheel volgens streekeigen vormen en materialen gebouwd.

Erfwoning 2

2 De bouwstijl die wordt toegepast is eigentijds met een vernieuwend randje.

Schuur met Lessenaarsdak

3 Op het deelerf met de twee nieuwe woningen komt een gemeenschappelijke kapschuur waar ook geparkeerd kan worden.

1

2

Meer weten over de mogelijkheden op de erven? Bekijk het op www.wonenopsingraven.nl 3

37

DE ERVEN

Erve Haboer

✻ Boerderij ✻ Erfwoning ✻ Lemenschuur

2e Fase

Het oorspronkelijke erf lag op de plek waar nu bos is. Op de nieuwe locatie wordt de oude bomenlaan hersteld en ontstaan twee deelerven, waarvan de eerste naast het bos en de tweede aan de andere zijde van de es.

Vanuit cultuurhistorisch oogpunt is de ligging van het erf aan de rand van de es zeer kenmerkend en lijkt veel op de oorspronkelijke situatie. Het erf komt genesteld tussen de bestaande landschappelijke elementen – de laan, bomen en de es – te liggen. De bestaande landschappelijke elementen zijn overblijfselen van het oorspronkelijke erf. Op het erf wordt de ouden lemen vakwerkschuur die nu

38

Harseveldweg

nog aan de Borsbosweg staat, parallel aan het bos herbouwd. Belangrijk bij de herinrichting van het erf is dat het zicht vanaf de Beuningerstraat naar het Sterrenbos zo veel mogelijk vrij blijft. De bestaande bomen markeren de oostelijke grens van het erf. De bomenlaan wordt verlengd in de richting van Beuningen; de oude lanenstructuur wordt teruggebracht.

Kampstieweg

N3

49

Oo Kastee llaan

Din

kel

at

a str

se

um

ars

tm

ipho

rstd

ijk

Erve Haboer Molendijk

Di

nk

el

g we

os

b rg

Bo

at tra ka mp ers ne

weg Singraven

ERVE HABOER

De

Sch

Huidige Lemenschuur

2

Boerderij

1 1

Aan de oostzijde ligt een deelerf met een nieuw te bouwen boerderij met een maximaal bouwvlak van 200 m2

Erfwoning

Voor dit type woningen zijn de volgende criteria vastgesteld:

✻ Grote dominante kap ✻ Ongeglazuurd keramische pannen ✻ Forse overstekken ✻ Geen goten ✻ Zwarte houten betimmering op de topgevels ✻ Hoofdgebouw heeft een dakhelling van ca. 50° ✻ Lage gevel aan de zijkanten (max 2,20 m)

2

Op het erf van de nieuwe boerderij komt tevens een erfwoning. Beide woningen delen een parkeerschuur.

Lemenschuur

3-4 Aan de westkant komt een nieuw erf met de herplaatste Lemen schuur als woning en een bijbehorende parkeerschuur.

39

4 1

2

Meer weten over de mogelijkheden op de erven? Bekijk het op www.wonenopsingraven.nl 3

DE ERVEN

Erve Horst

âœť Schuurwoning

Erve Horst is een bestaand erf op Landgoed Singraven. In de nieuwe setting wordt het erf verplaatst naar het zuidwesten waardoor de woning die op het erf gebouwd wordt vrij komt te liggen en er meer privacy en rust ontstaat.

Omdat Erve Horst verplaatst wordt naar het zuidwesten, komt deze dichter bij Erve Grobbe te liggen. De erven zijn buren van elkaar, maar u woont er toch geheel vrij. Door het erf te herstellen krijgt de authentieke landschapsstructuur weer een herkenbaar eigen gezicht.

Met prachtige zichtlijnen op het weiland en de

40

Eikenlaan. Omdat beide erven naast elkaar liggen, wordt de inrichting en uitstraling van de erven gelijk aan elkaar, waarbij is gekozen voor een moderne architectuur voor de te bouwen schuurwoning. De relatie tussen de twee erven zal een gemeenschappelijke zijn, zonder dat het gevoel van privacy wordt verstoord.

ERVE HORST

Harseveldweg

Kampstieweg

N3

49

Kastee

llaan

Din

kel

t aa str

se

um

ars

tm

Oo

ipho

rstd

ijk

Molendijk

Di

Erve Horst

nk

el

ne ka

mp

ers

tra

at

g we

os

b rg

Bo

weg Singraven

De

Sch

1

Voor dit type woning zijn de volgende criteria vastgesteld:

✻ Grote dominante kap ✻ Ongeglazuurd keramische pannen ✻ Forse overstekken ✻ Geen goten

41

Schuurwoning

1-2 Op Erve Horst wordt een nieuwe woning gerealiseerd met een maximaal bouwvlak van 125 m2. Bovendien bevat het perceel een parkeerschuur met een bouwvlak van 50 m2.

1

Meer weten over de mogelijkheden op de erven? Bekijk het op www.wonenopsingraven.nl 2

2

DE ERVEN

Erve Loman

✻ Boerderij voorhuis ✻ Boerderij achterhuis

Het bestaande Erve Loman ligt aan de rand van de Lomans es, nabij Erve Olde Sonderhuis. De twee erven zijn verbonden én gescheiden door een houtwal, die ook het weiland van het erf afscheidt.

Vanaf de Kasteellaan is Erve Loman goed te zien. Op het erf staat een Rijksmonumentale schuur die vroeger samen met de boerderij één ensemble vormde. De woning kan naar eigen inzicht, maar uiteraard binnen de geldende regels, worden gerenoveerd en gemoderniseerd tot twee woningen; een voorhuis en een achterhuis, waarbij tevens ruimte

42

Harseveldweg

op het erf is voor een schuur om te parkeren.

Erve Loman kijkt uit op Erve Olde Sonderhuis en biologische landgoedtuinderij De Witte Raaf. In de nieuwe situatie zal Erve Loman samen met de omliggende natuur zorgen voor een fraai Twents ensemble in de directe nabijheid van Huis Singraven.

Kampstieweg

N3

49

se

um

ars

tm

Oo Kastee

llaan

Din

kel

t aa str

ERVE LOMAN

ipho

rstd

ijk

Molendijk

Di

Erve Loman

nk

el

ne ka

mp

ers

tra

at

g we

os

b rg

Bo

weg Singraven

De

Sch

1

Voor dit type woningen zijn de volgende criteria vastgesteld:

✻ Bestaande gebouwen zoveel mogelijk intact laten ✻ Zo min mogelijk moderne ingrepen Dakramen en daklichten opnemen in de pannenlijn. ✻ Kopgevels uitvoeren met bestaande planken. ✻ Bestaande stal- en niendeuren behouden

43 Boerderij voor- en achterhuis

1

De rijksmonumentale boerderij zal worden opgedeeld in een voorhuis en een achterhuis.

Schuren met zadeldak 2

Aan de rand van het perceel is er plaats voor een drietal bergingen in een tweetal schuren waarin het mogelijk is om te parkeren.

1

2

Meer weten over de mogelijkheden op de erven? Bekijk het op www.wonenopsingraven.nl

WERKNEMERS SINGRAVEN AAN HET WOORD

Interview Stephan Bouhuis Bosbaas, bosarbeider en jachtopzichter Tekst Jobbe Wijnen

44

“Ik werk graag samen met de bewoners. Alle hulp is welkom” Stephan Bouhuis is een kenmerkende verschijning op het landgoed en de spil in het dagelijks beheer. “Het mooiste aan dit werk vind ik de variatie”, vertelt hij in zijn ‘kantoor’ in de stallen achter Huis Singraven. “Je doet elke dag wat anders en als er wat moet gebeuren weten de mensen me te vinden. Als er bijvoorbeeld een tak over het pad gevallen is bij een van de erven, dan ben ik het aanspreekpunt. We hanteren op het landgoed drie soorten planningen, namelijk één voor de dingen die vandaag nog moeten gebeuren, één voor de dingen die belangrijk zijn maar ook binnenkort kunnen, en de rest. Zo’n tak over het pad, dat is er één van de categorie ‘die moet vandaag nog’. Maar ik moet ook wel bekennen dat er op het landgoed zoveel te doen is dat we aan de laatste categorie ‘de rest’ soms niet eens toekomen. De directe omgeving van het Huis en de paden hebben meestal de prioriteit.”

Bouhuis werd geboren in de boerderij van zijn ouders in Rossum, waar hij leerde aanpakken, en woont nog altijd in het dorp. Hij is de een van de betaalde krachten in dienst van de Stichting in het beheer van het landgoed Singraven. Ter assistentie heeft hij een aantal vrijwilligers die op vrijdag een belangrijk steentje bijdragen. “Om 8 uur ’s ochtends verdelen we de taken voor die dag en dan gaan we aan de slag”, vertelt hij. “Daarnaast is er vaak een stagiair van bijvoorbeeld een opleiding groenbeheer die meehelpt.”

Bouhuis kwam op Singraven in 1996 en vervult de functies van wat in vroegere dagen drie personen waren: de bosbaas, de bosarbeider en de jachtopzichter. “Als bosbaas voer ik, als uitvoerder onder rentmeester Kees Jan Meijer, de regie over de uitvoering van het kapbeleid en de houtproductie. Nee, ik ben niet zo’n boswachter die echt alle opstanden (aanplant per perceel) uit zijn hoofd kent, maar ik loop hier nu wel al zo lang rond dat ik een heel goed idee heb van wat er overal staat. We hebben een schema voor de jaarlijkse dunningen. Maar daar moeten we soms van afwijken, omdat er elk jaar ook nog wel wat noodkap bij komt. Net als in ieder bos hebben we wel eens stormschade, dat gaat dan voor. Het blessen aanmerken voor kap - van bomen zou ik graag zelf doen, maar kost heel veel tijd. Dat besteden we tegenwoordig uit, maar op kapdagen ben ik er wel veel bij om die aannemer goed te begeleiden. Je kan een boom nu eenmaal niet weer overeind zetten als hij al ligt, dus blijf ik graag in de buurt.”

Vrijwilligersoverleg

Bouhuis heeft ook een rol op Paaszondag, als hij Judas mee het bos in leidt voor het kiezen van de Paasstaak met achter zich een groot gevolg aan Denekampers en geïnteresseerden. “Het belangrijkste vind ik dat de mensen een beetje respect hebben voor elkaar en voor het landgoed en gelukkig is dat meestal ook zo”, vertelt Bouhuis. “We zijn hier in Twente, het gaat inderdaad over het Noaberschap.

Daar moet je wel een beetje gevoel bij hebben als je op Singraven komt wonen.” Daarin werkt Bouhuis graag samen met de bewoners: “Het is een uitgestrekt gebied, dus alle hulp is welkom. Soms belt iemand om door te geven dat iemand tuinafval heeft gedumpt en dan ga ik polshoogte nemen. Vroeger was ik ook buitengewoon opsporingsambtenaar, toen kon ik eventueel ook bekeuringen uitschrijven, maar dat is nu al lang niet meer zo. Gelukkig zitten we hier in Denekamp best wel afgelegen, dus overlast is er nauwelijks. Een enkele keer zien we een illegale kampeerder bij de Dinkel. Daar gaan we dan even een praatje mee maken.”

Respect voor procedures en veiligheid zit er bij Bouhuis wel in. Als we vragen of hij even wil poseren met een kettingzaag weigert hij dat resoluut. “Ik wil niet met een kettingzaag op de foto als ik niet ook mijn zaagbroek aan en helm op heb. Het bosbeheer is niet zonder risico, daar leer je respect voor hebben. Ik heb inmiddels best wel wat ervaring, maar een ongeluk zit in een klein hoekje.”

Stephan Bouhuis heeft ook een rol op Paaszondag, als hij Judas mee het bos in leidt voor het kiezen van de Paasstaak.

45

De leukste plekjes

TIP! Scootertour Ootmarsum en Huis Singraven

in de buurt

Ontdek Twente zoals alleen Twentenaren de streek kennen....

De Gouden Kruimel EEN KLEIN NOSTALGISCH WINKELTJE IN HET HARTJE VAN OOTMARSUM.

46

De Gouden Kruimel is een fijne combinatie van gezellig zitten, lekkere koffie, thee, cappuccino's & High-Tea, een mooie plek voor workshops op maat, en een nostalgische winkel met versgebakken koekjes, handgemaakte chocolades en bonbons en originele ambachtelijke verjaardagstaarten op bestelling. degoudenkruimel.nl

✻

De omgeving verkennen op de E-scooter

​ Gezellig met z'n twee op 1 scooter of met een klein gezelschap lekker door Twente toeren. Kijk hier voor de leukste arrangementen mogelijk vanaf 2 deelnemers.

Bekijk de mogelijkheden op twentescooter.nl

ONTDEK UW EIGEN SMAAK IN DE PROEFKAMER

Stokerij Sculte In hartje Ootmarsum vindt u Stokerij Sculte.

Gesitueerd in het voormalige klooster Maria Ad Fontes, zijn stoker/eigenaar Gerard Velthuis en zijn dochter Evelien elke dag in de weer om hun passie en toewijding voor de stookkunst vorm te geven. De rustieke omgeving is een rijke voedingsbodem voor de Twentse Whisky en de vele fruitdestillaten die hier op ambachtelijke wijze worden gestookt. stokerijsculte.nl

COSMOS STERRENWACHT

De donkerste sterrenwacht van Nederland!

Op één van de mooiste plekjes in Twente, vlakbij het beroemde stadje Ootmarsum, ligt de Cosmos sterrenwacht. De sterrenwacht beschikt over verschillende expositieruimtes, het Astro Theater, een prachtig planetarium en de grootste telescoop van Nederland. cosmossterrenwacht.nl

HET LAND VAN HEEREN EN BOEREN

KANOVAREN OP DE DINKEL De Dinkel, het mooiste riviertje in Twente, geeft een kanobeleving die u nergens anders in Nederland mee zult maken.

De Dinkel kronkelt vanuit Duitsland door Twente met een totale lengte van ongeveer 45 kilometer. Een deel stroomt door het Lutterzand, een beschermd natuurgebied, waar de Dinkel vrij spel heeft. Hierdoor is de Dinkel uniek gebleven en zijn er ontelbaar veel bochten. Dat zorgt voor een grandioos uitzicht tijdens uw kanotocht. twentekano.nl

Het Openluchtmuseum Ootmarsum neemt je mee naar het Twente van vroeger.

In een parkachtige omgeving geven 18 authentieke gebouwen, ieder met z’n eigen inventaris en verhaal, en veel gebruiksvoorwerpen een boeiend beeld van het leven op het platteland in Twente zo’n 100 jaar geleden. Het museum vertelt ook het verhaal van de ‘Heeren’, de bestuurders van vroeger, de commandeur, de Drost en de Hofmeier. openluchtmuseumootmarsum.nl

FIETS DE LANDGOEDROUTE

Twente is rijk aan historische landgoederen.

Met deze speciale landgoedroute maakt u kennis met een aantal prachtige historische gebouwen en landgoederen in de omgeving van Ootmarsum en Denekamp. De route leidt u door het Landgoed Singraven en Het Everloo en langs het sfeervolle Stift bij Weerselo. Kijk op route.nl voor de mooiste fiets en wandelroutes en zoek op ‘landgoedroute’. route.nl Bekijk meer

(algemeen alle artikeltjes: toestemming en beeld opvragen esther)

fietsroutetips

p56 RESTAURANT WATERMOLEN SINGRAVEN

VISITTWENTE.NL EEN ONMISBARE GIDS Wilt u Twente ontdekken op uw eigen manier? Zoekt u uitdagende evenementen, leuke uitjes of leuke restaurants voor een heerlijk etentje? U vindt het allemaal snel en makkelijk op Twentevisit.nl.

Uw persoonlijke gids op ontdekkingsreis door de mooiste streek van het land.

Visittwente.nl

ONTDEK DE WONDERE WERELD VAN DE NATUUR IN NATURA DOCET WONDERRYCK TWENTE

Welkom in Natura Docet Wonderryck Twente, HET museum voor de hele familie.

Ga op avontuur en verwonder je over de bijzondere collectie dieren in de Wonder­ kamers, bouw je eigen digitale bos in Funky Forest, ontdek de natuur in 3D en geniet van de mooie museumtuin en het landschap van Noord Oost Twente. wonderryck.nl

Voor de échte Twentse gastvrijheid nodigen wij u graag uit in ons sfeervolle restaurant De Watermolen in Denekamp.

Wij zorgen al generaties lang voor een aangename en gemoedelijke sfeer. Bij ons kunt u voor al uw wensen terecht. Voor een lunch of een diner tot een volledig verzorgde trouwerij of een geweldig bedrijfsfeest; wij staan graag voor u klaar. watermolen-singraven.nl

MUSEUM HUIZE KEIZER

MUSEUM TON SCHULTEN

Sinds jaren is Ton Schulten werkzaam als schilder. Als ontdekker van het kleurrijke mozaïeklandschap is zijn werk gebaseerd op het aloude Twentse Coulisselandschap met zijn glooiende essen, zijn karakteristieke houtwallen en solitaire bomen.

Wie kennis wil maken met de ontwikkeling en het totale oeuvre van de schilder Ton Schulten, is in het museum op de beste plek. tonschulten.nl

In Denekamp staat vlakbij de St. Nicolaaskerk de karakteristieke voormalige winkel van, zoals het in de volksmond heet, de ‘dames Keizer’. Het huis is in 1976 geheel gerestaureerd en fungeert sindsdien als winkel, woonhuis- museum. In het zogenoemde koetshuis van Huize Keizer worden regelmatig wisseltentoonstellingen gehouden. Een overzichtelijke speciale folder is in het museum zelf verkrijgbaar. huizekeizer.nl

En verder...

...is er nog zoveel moois te beleven en te ontdekken in de omgeving van Landgoed Singraven. Onze tip? Ga eens langs bij de VVV van Ootmarsum-Dinkelland of breng een bezoekje aan ootmarsum-dinkelland.nl

47

350 22000

8910

3105

100 1100 100

1695

100

5990

350

2975

350

200

Hobbykamer 27 m²

badkamer

parkeren /deel 55 m²

6150

13000

100

slaapkamer 23 m²

voorraad 5 m²

2975

100

toilet

350

fietsenberging 18 m²

bijkeuken

hal / serre 13 m² mk

290m²

woonruimte 92 m²

IN 8 STAPPEN NAAR UW EIGEN LANDGOEDWONING VAN INSCHRIJVING TOT TOEWIJZING

48

Stap 1

Stap 4

Stap 7

Heeft u al een account gemaakt op www.wonenopsingraven.nl? U wordt op de hoogte gehouden van de voortgang van de verkoop wanneer u zich heeft aangemeld.

U gaat op een landgoed wonen waar de bewoners elkaars noabers zijn. Een kennismakingsgesprek met de rentmeester van Landgoed Singraven is dan ook onderdeel van de toewijzingsprocedure.

Stap 2

Stap 5

In de zes weken nadat u de optie heeft verzilverd bij de makelaar gaat u in gesprek met de architect om uw persoonlijke woonwensen te bespreken.

Op basis daarvan maakt de architect een aangepaste tekening van uw woning.

Met behulp van een kostencalculator worden alle aanpassingen doorgerekend en ziet u wat de woning uiteindelijk gaat kosten.

U wilt graag een optie op de woning van uw voorkeur? Vul via uw account al uw gegevens in, onderteken en verzend het. De makelaar ontvangt uw inschrijving en neemt contact met u op.

Wanneer u de optie accepteert, doet u een aanbetaling van € 1.500,-. Hiermee zijn onder meer de kosten van de architect gedekt die met u in gesprek gaat om uw woning helemaal naar wens te maken. De aanbetaling wordt uiteraard verrekend op het moment dat u daadwerkelijk tot koop over gaat.

Stap 3

In het gesprek met de makelaar kunt u uw wensen bespreken en wordt bekeken of u aan alle voorwaarden voldoet, waaronder de mogelijkheid tot financiering.

Stap 6

Hoe is dat nu echt, wonen op een landgoed? U ervaart het tijdens een nacht proefslapen in het Boshuisje De Hazenhof op Landgoed Singraven. Een cadeautje om u van harte welkom te heten.

Stap 8

Bent u helemaal tevreden, dan tekent u het koopcontract. Binnen drie jaar vanaf de datum van ondertekening dient u uw woning te realiseren. We heten u alvast van harte welkom als nieuwe bewoner van Landgoed Singraven.

De sleutel tot uw woonplezier op Landgoed Singraven KockvanBenthem Makelaars

Mogen we u even voorstellen: KockvanBenthem Makelaars. Een ervaren speler op de Twentse woningmarkt en de sleutel tot uw woonplezier op Landgoed Singraven. Uw contactpersonen zijn Han Van Benthem en Daniëlle Knaap- Slot.

Zij vertellen u graag alles wat u wilt weten over de woningen op het landgoed, de unieke mogelijkheden en de geweldige locatie.

Persoonlijk Wij helpen u graag om uw nieuwe thuis te vinden op Landgoed Singraven. Dat vraagt om een persoonlijke aanpak. We verdiepen ons in uw wensen en mogelijkheden en helpen u de keuzes te maken die passen bij uw situatie. Omdat we een compact kantoor hebben zijn de lijnen kort en kunnen we snel schakelen. Deze goede samenwerking is niet alleen plezierig, maar ook heel succesvol.

Ontzorgen U wilt kopen op Landgoed Singraven. Of het nu gaat om de planning van bezichtigingen, het organiseren van een open huis of het opstellen van een koopcontract; wij regelen het. Door onze jarenlange ervaring op de woning-markt kunnen we snel en efficiënt deze zaken regelen. Daar heeft u geen omkijken meer naar.

Kwaliteit KockvanBenthem is een kwaliteitsmakelaar. We zijn aangesloten bij de NVM, de grootste Nederlandse Vereniging van Makelaars en Taxateurs. Onze makelaars zijn geregistreerd als Makelaar/Taxateur bij VastgoedCert. Deze registratie toont aan dat wij onze vakkennis op orde hebben en up-to-date houden.

Welkom op Landgoed Singraven Een woning kopen op een authentiek Twents landgoed is een geweldige, maar ook spannende proces. Wij begeleiden u graag en nemen u zoveel mogelijk uit handen. Neem contact op met Han of Daniëlle en laat ons de sleutel zijn tot uw woon­ plezier op Landgoed Singraven. Wij zijn daar net zo thuis als u dat straks zult zijn.

Eerlijk KockvanBenthem staat voor een eerlijk advies. We zetten al onze kennis en ervaring in om u te helpen.

We wijzen u eerlijk op aandachtspunten in uw woning en komen met een realistische vraagprijs. We zijn helder en transparant in onze werkwijze, zodat we weten wat we van elkaar kunnen verwachten.

Geen luchtkastelen, maar Twentse nuchterheid en gezond verstand. Daar heeft u het meeste aan!

INFORMATIE & VERKOOP KockvanBenthem Makelaars Bisschopstraat 18 Oldenzaal Telefoon: 0541-522022 Han van Benthem en Daniëlle Knaap

E-mail: info@kvbm.nl

49

IMPRESSIES

De afgebeelde impressies zijn gebaseerd op de weergegeven voorbeeldindelingen van de boerderij op Erve Schiphorst

Voorbeeldindeling: Begane grond

50

Op Landgoed Singraven komen verleden, heden en toekomst samen. Het landgoed ademt de sfeer van vroeger, terwijl de woningen helemaal van nu zijn en duurzaam toekomstbestendig. Aan u de keus hoe u uw boerderij of schuurwoning straks gaat inrichten.

Wordt het strak en modern of juist klassiek en landelijk?

Wat het ook wordt, alles kan en mag op Landgoed Singraven.

Maak een thuis van uw huis CREĂ‹ER DE IDEALE LEEFRUIMTE

Een modern interieur straalt rust uit door het gebruik van strakke lijnen en materialen zoals beton. Kies voor open ruimtes, inbouwkasten, designmeubels of meubels op maat, gladde vloeren en het gebruik van neutrale kleuren zoals wit, grijs en zwart. De ontspannen sfeer is een gevolg van de eenvoudige vormgeving van zowel de meubels, raambekleding als de vloeren.

Modern

51

Traditioneel 52

Een landelijk interieur straalt de kalmte van het platteland uit en doet denken aan lang vervlogen tijden. De ontspannen sfeer is vooral te danken aan de eenvoudige vorm­ geving van de meubelen en het gebruik van aardetinten en pasteltinten. Deze basisregels gelden ook voor de verdere inrichting van de kamer. Lokale en natuurlijke materialen zoals hout genieten de voorkeur.

Voorbeeldindeling: 1e verdieping

De afgebeelde impressies zijn gebaseerd op de weergegeven voorbeeldindelingen van de boerderij op Erve Schiphorst

53

DE BEWONERS VAN HET POORTHUIS

“Je eigen weg gaan, daar hebben die nuchtere Tukkers alle respect voor” Interview Steven en Charlotte Tekst Jobbe Wijnen

Aan het begin van het interview in de zonnige achtertuin in de Kasteellaan hoort Steven het grind kraken en loopt even weg van tafel. “Hij gaat kijken wat er vóór het huis aan de hand is.

We wonen nu eenmaal in het Poorthuis en dus voelen we onszelf ook een beetje poortwachter”, lacht Charlotte. Als Steven terugkomt – er werd een pakket bezorgd – haakt hij in: “We zijn vaak in de tuin of in de keuken, dus we zien en horen alles wat voorbijkomt. We zwaaien naar de dorpsbewoners die hun honden uitlaten en geven uitleg aan toeristen. Betrokkenheid en zorg voor de omgeving horen er wel een beetje bij als je op een plek als Singraven woont, vind ik.”

54

De verhuizing naar Twente vond voor hen plaats in 2017. Als voormalige Amsterdammers zijn Steven en Charlotte echt ’immigranten’, maar ze kwamen er met een duidelijk plan.

Charlotte: “We droomden over een bijzondere plek met veel groen waar we een deel van onze inkomsten uit een gastenverblijf konden halen.” Steven: “Het kwam allemaal sneller gedacht, want ik was net drie jaar eigenaar van een succesvol restaurant in Amsterdam.

Op een druilerige januaridag kwam ik ineens dit huis tegen op een verkoopwebsite.

Ik heb direct de makelaar gebeld en we mochten nog komen kijken! Er werd toen heel goed gekeken naar wat de potentiële kopers van plan waren en of dat wel paste op het landgoed. Ik denk dat ons plan voor een vakantiehuis belangrijk was voor de stichting, want de zij wilden graag dat het gebouwtje dat het ‘saunahuisje van Laan’ genoemd wordt een nieuwe functie kreeg.”

Als nieuwkomers vielen Steven en Charlotte met hun neus in de boter wat betreft de gewoonten en gebruiken van het Noaberschap.

Charlotte: “Dat begint met uitzoeken wie eigenlijk je buren zijn op zo’n groot terrein.

Daarna hebben we iedereen uitgenodigd voor een housewarming of ‘intrekkersmoal’ zoals dat hier heet”, vertelt Steven. “Ons idee was een gezellige borrel aan het einde van de middag met wat statafels of ‘praattafels’. Maar waar we achter kwamen is dat ze in Twente meestal beginnen met koffie op een stoel, hoe laat of vroeg het ook is”, lacht Steven. “En oké, daarna dan zeker wel een biertje. Dat zijn van die kleine grappige

Het Poorthuis

Neemt u een optie, dan ontvangen we u graag voor een nachtje proefslapen in het Boshuisje de Hazenhof.

55 verschillen. Uiteraard bewegen we dan mee en konden we daar met de buren samen ook om lachen.” Steven vult aan: “Ik heb de verbouwing van het vakantiehuisje grotendeels zelf gedaan. Maar heb voor sommige klussen ook de hulp ingeroepen van de lokale vakmensen. Dankzij hen heb ik veel geleerd over de Twentse gebruiken en kan ik me inmiddels ook aardig redden als er Twents gepraat wordt!”

“Pasen wordt hier groots gevierd met het Paasvuur”, zegt Steven. “Zo’n paasvuur is heel lokaal. Velen weten dat niet, maar nadat de Denekampers op eerste paasdag hun paasstaak hebben weggesleept, wijst de bosbaas van Singraven een paar uur later nog een staak aan. Daarna hebben alle landgoedbewoners hun eigen Paasvuur vlakbij bij het Huis. Op paaszaterdag werd ik opgehaald met de trekker voor het ‘hoalt haaln’. Ik had geen idee wat dat precies inhield. Iets met hout en bier? Het vuur bij het Huis is bescheiden hoor.

De staak van ons wordt verkocht voor een paar tientjes, terwijl die in Denekamp wegging voor, - wat was dit jaar? – 1500 euro?”

Charlotte: “De bewoners hadden dit jaar veel plezier toen in Denekamp het vuur niet aanging omdat het hout nat was, terwijl het hier al flink brandde. Dat is toch beetje onderlinge competitie.”

Charlotte geeft tot slot nog wat tips voor nieuwe bewoners in de toekomst: “Wees zuinig op het landgoed, want dat is de grote meerwaarde van hier wonen. En laat je verrassen.

Als je interesse toont in je Noabers is het ontzettend leuk en vrij wonen. Als je wat ingeburgerd raakt, komt vanzelf iemand vragen om mee een ooievaar in een tuin te plaatsen voor een geboorte en dan ga je natuurlijk mee! Of ze vragen om te helpen met het hooi binnenhalen. En als je andere dingen gewoon op je eigen manier doet, dan gaat dat ook goed hoor. Je eigen gang gaan, daar hebben die nuchtere Tukkers alle respect voor.”

Steven en Charlotte

"ONZE NOABERS VRAGEN OM EVEN TE HELPEN MET HET HOOI BINNENHALEN"

Ontdekken en beleven in de omgeving

56

Op ontdekkingstocht door Dinkelland

​ Landgoed Singraven ligt in de gemeenten Dinkelland en Losser. Een sfeervolle streek in Oost-Nederland, die garant staat voor die typisch Twentse cultuur en prachtige coulisselandschappen. Dinkelland is een geweldige bestemming om te beleven en te ontdekken. Pak de fiets en kies uit een van de vele routes die er zijn. We hebben er alvast een paar voor u uitgekozen.

Langs de Lutte naar Singraven

TIP!

Lengte 31.79 KM Kcal 560

1 Uur 52 Min

Zandverstuivingen, heidevelden en

lend zijn weg door het Lutterzand

Fiets de perfecte fietsroute

Vanaf Denekamp fietst u naar Land-

Met de ANWB app kunt u gemakke-

goed Singraven, misschien wel uw

lijk de mooiste fietstochten en fiets-

toekomstige thuis. En daar geniet u

knooppunten bij u in de buurt vinden

natuurlijk van een heerlijke lunch in

en afstemmen op uw behoefte.

restaurant de Watermolen.

De app is gratis en beschikbaar voor

Fietsroute 151254 www.route.nl

iOS en Android.

bossen met berken en eiken die worden doorsneden door de Dinkel.

Dit oeroude riviertje zoekt kronke-

www.anwb.nl

57

3 prachtige routes op fietsnetwerk.nl Ontdek dorpjes, leuke restaurantjes, mooie musea en geweldige landschappen.

U vindt deze en heel veel andere fietsroutes op www.fietsnetwerk.nl

TIP! Download de gratis

fietsnetwerk App in de appstore of op www.fietsnetwerk.nl/ de-fietsnetwerk-app

Fietsroute rond Lutterzand

Fietsroute over bruggetjes

Fietsroute Kunst en cultuur in Twente

Lengte 25.45 KM

Lengte 57.99 KM

Lengte 41.95 KM

Thema Cultureel, Dorpen, Historisch

Thema Dorpen, Landelijk, Lekker

Dorpen, Historisch, Landelijk

Kcal 646

Kcal 1543

Kcal 1019

De Lutte, Denekamp

Ootmarsum, Denekamp

Tubbergen, Ootmarsum

2 Uur 9 Min

5 Uur 8 Min

3 Uur 23 Min

1 Uur 43 Min

4 Uur 6 Min

2 Uur 43 Min

NAWOORD

“Een landgoed is een landschap van trage, maar wel gestage verandering” Interview Kees Jan Meijer Rentmeester landgoed Singraven Tekst Jobbe Wijnen

58

Kees Jan Meijer is in opdracht van de Stichting Edwina van Heek de rentmeester van Landgoed Singraven en heeft zich duidelijk met het project verbonden: “Mijn aantreden vijftien jaar geleden gaat ongeveer gelijk op met het begin van het veranderingstraject dat de stichting toen in werking stelde. Zij zocht nieuwe inkomsten, omdat een landgoed als Singraven nu eenmaal niet meer rendabel kan zijn op de oude manier van bosbouw en verpachte landbouwgrond alleen. Bij Singraven komt daar een zekere tragiek bij omdat de heer Laan, de voorlaatste eigenaar en bewoner van Singraven, veel monumentaal groen heeft toegevoegd, maar juist de pachtboerderijen heeft laten slopen. Daarmee zijn de mogelijkheden om inkomsten te verwerven kleiner geworden. Dat lossen we nu met de nieuwe plannen op. Mensen denken wel eens dat landgoederen draaien op subsidies, maar dat is een misvatting.

Een landgoed is echt een bedrijfseconomische eenheid: het moet zichzelf in stand kunnen houden.”

Kees Jan Meijer Rentmeester van Landgoed Singraven

Meijer, zelf een tukker uit Oele, houdt nu kantoor in Dalfsen en komt gemiddeld één dag per week naar het landgoed: “Ik zit dan gewoon in de keuken van het Huis, waar beheerder Daan van Mierlo ook zit met de vrijwilligers, of ik maak een ronde over het landgoed. De bewoners van het landgoed komen mij niet zo heel vaak tegen, vooral tijdens het voorbij komen of indien er een kwestie ten aanzien van de erfpachtovereenkomst is of wanneer zij hun huis willen verbouwen. Ik ben als rentmeester de schakel tussen

het bestuur van de stichting, de bewoners van het landgoed en de medewerkers die werk uitvoeren op het landgoed, bijvoorbeeld in de houtproductie. Singraven is natuur én productiebos, dus kappen we elk jaar een aantal kuub hout. Ik stem dat af met de bosbaas, Stephan Bouhuis, en die is dan verantwoordelijk voor de uitvoering.

Andersom zijn Daan en Stephan ook weer mijn ogen en oren op het terrein. Vaak zijn zij voor bewoners en bezoekers het eerste aanspreekpunt in de dagelijkse gang van zaken.”

COLOFON

Verder bewaakt Meijer de kwaliteit, een begrip dat zich niet in regels laat vangen: “Het komt uiteindelijk neer op vertrouwen.

Natuurlijk, we hebben een erfpachtovereenkomst met afspraken die kaders geven.

Bijvoorbeeld dat als je in je tuin een heg aanplant, je dat uitsluitend doet met inheemse streekeigen soorten. Dat soort zaken staan zijn concreet, maar overwegend doe je vooral een beroep op dat mensen aanvoelen wat passend is voor Singraven. Ik voer met mogelijke bewoners dus ook verkennende gesprekken om te kijken of mensen wel een klik hebben met het wonen op een landgoed.

Het gewraakte voorbeeld gekscherend - is van iemand die zijn tuin wil vol zetten met plastic tuinkabouters. Tja, dat past natuurlijk niet op Singraven.

Ook vind ik het belangrijk dat toekomstige bewoners weten dat er op wild gejaagd wordt op Singraven en dat dit cultuurhistorisch onlos­makelijk met het landgoed verbonden is. Als rentmeester wil ik weten of mensen dat tussen de oren hebben.”

“Een landgoed is een landschap van trage gestage verandering.

Dat is waarom ik hoop nog lang dit werk te mogen doen.

Singraven gaat me aan het hart.

Het landgoed heeft een geschiedenis van honderden jaren. Wij zijn maar een stipje op die lijn, het duurt lang voor je het effect van het proces ziet. We zijn al vanaf 2003 bezig en nu begint de uitvoering pas concreet te worden. Ik voel me erg gedreven zo lang mogelijk betrokken te blijven om ook deze fase tot een succes te maken. Ik zou het geweldig vinden om tot mijn pensionering bij landgoed Singraven betrokken te mogen blijven.”

Landgoedleven is een uitgave en een ontwikkeling van BOEi. Vormgeving en realisatie INCOMBINATIE vastgoedcommunicatie Procesbegeleiding Steengoed & partners Eindredactie Mark Kamp Tekst O.a. Jobbe Wijnen en Mark Kamp Coverontwerp Degen & Leideritz Fotografie O.a. Jan van Dalen Fotografie Druk Coers & Roest Oplage 1.000 exemplaren Deze uitgave is met de grootst mogelijke zorg samengesteld, desondanks kunnen aan de inhoud geen rechten worden ontleend.

Met behulp van de artist impressions is getracht een beeld te geven van het project. Kleurstelling en materialisering kunnen nog wijzigen.

Copyright © 2018.

Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar worden gemaakt door middel van druk, fotokopie, elektronisch of op welke wijze dan ook, zonder schriftelijke toestemming van de uitgever.

www.wonenopsingraven.nl

Wilt u een landgoedleven?

Wonen op

Singraven

Wonen op

Singraven

60

INFORMATIE & VERKOOP KockvanBenthem Makelaars Bisschopstraat 18 Oldenzaal Telefoon: 0541-522022 E-mail: info@kvbm.nl

www.wonenopsingraven.nl