Gr 6-Lewensvaardighede-Fasiliteerdersgids

Í2’È-A-LIO-FG01\Î 1

8

0

6

-

A

-

L

F S

-

F

G

0

1

LEWENSVAARDIGHEDE FASILITEERDERSGIDS

Graad 6

A member of the FUTURELEARN group

Lewensvaardighede Fasiliteerdersgids

1806-A-LFS-FG01

Í2&È-A-LFS-FG01fÎ

Graad 6

Aangepas vir KABV

LM van der Walt

Fasiliteerdersgids G06 ~ Lewensvaardighede

INHOUDSOPGAWE LESELEMENTE...................................................................................................................9 VOORWOORD ..................................................................................................................10 ROOSTER EN TYDSBESTUUR........................................................................................12 ASSESSERINGSVEREISTES ...........................................................................................12 JAARPLAN .......................................................................................................................15 KWARTAAL 1 .................................................................................................................18 EENHEID 1: Persoonlike en sosiale welsyn ..................................................................18 LES 1: POSITIEWE SELFBEELD: LIGGAAMSBEELD (3 URE) .......................................19 AKTIWITEIT 1: MEMORANDUM ..........................................................................19 AKTIWITEIT 2: MEMORANDUM ..........................................................................19 AKTIWITEIT 3: MEMORANDUM ..........................................................................20 AKTIWITEIT 4: MEMORANDUM ..........................................................................20 AKTIWITEIT 5: MEMORANDUM ..........................................................................20 AKTIWITEIT 6: MEMORANDUM ..........................................................................20 LES 2: VERMOËNS, BELANGSTELLINGS EN POTENSIAAL (4½ URE) ........................21 AKTIWITEIT 7: MEMORANDUM ..........................................................................21 AKTIWITEIT 8: MEMORANDUM ..........................................................................21 AKTIWITEIT 9: MEMORANDUM ..........................................................................21 AKTIWITEIT 10: MEMORANDUM ........................................................................21 AKTIWITEIT 11: MEMORANDUM ........................................................................22 AKTIWITEIT 12: MEMORANDUM ........................................................................22 LES 3: GROEPSDRUK (3 URE) ........................................................................................23 AKTIWITEIT 13: MEMORANDUM ........................................................................23 AKTIWITEIT 14: MEMORANDUM ........................................................................23 AKTIWITEIT 15: MEMORANDUM ........................................................................23 LES 4: PROBLEEMOPLOSSINGSVAARDIGHEDE IN KONFLIKSITUASIES (3 URE).....24 AKTIWITEIT 16: MEMORANDUM ........................................................................24 AKTIWITEIT 17: MEMORANDUM ........................................................................24 AKTIWITEIT 18: MEMORANDUM ........................................................................25 EENHEID 2: Uitvoerende kunste .....................................................................................26 LES 5: OPWARMING EN SPEL (15 MINUTE PER KLAS = TOTAAL VAN 2½ URE PER KWARTAAL) .......................................................................................................27 AKTIWITEIT 19: MEMORANDUM ........................................................................28 AKTIWITEIT 20: MEMORANDUM ........................................................................28 AKTIWITEIT 21: MEMORANDUM ........................................................................28 AKTIWITEIT 22: MEMORANDUM ........................................................................29 AKTIWITEIT 23: MEMORANDUM ........................................................................29 LES 6: IMPROVISEER EN SKEP (3 URE PER KWARTAAL) ...........................................30 AKTIWITEIT 24: MEMORANDUM ........................................................................30 AKTIWITEIT 25: MEMORANDUM ........................................................................30 AKTIWITEIT 26: MEMORANDUM ........................................................................31 1

© Impaq

Fasiliteerdersgids G06 ~ Lewensvaardighede

AKTIWITEIT 27: MEMORANDUM ........................................................................31 LES 7: LEES, INTERPRETEER EN OPVOER (3½ URE PER KWARTAAL) ....................31 AKTIWITEIT 28: MEMORANDUM ........................................................................31 AKTIWITEIT 29: MEMORANDUM ........................................................................32 AKTIWITEIT 30: MEMORANDUM ........................................................................32 AKTIWITEIT 31: MEMORANDUM ........................................................................32 LES 8: WAARDEER EN NADENKE (1 UUR PER KWARTAAL) .......................................33 AKTIWITEIT 32: MEMORANDUM ........................................................................33 AKTIWITEIT 33: MEMORANDUM ........................................................................33 EENHEID 3: Visuele kunste .............................................................................................34 LES 9: VISUELE GELETTERDHEID (1 UUR) ...................................................................35 AKTIWITEIT 34: MEMORANDUM ........................................................................35 AKTIWITEIT 35: MEMORANDUM ........................................................................35 AKTIWITEIT 36: MEMORANDUM ........................................................................36 LES 10: SKEP IN 2D (2 URE) ............................................................................................36 AKTIWITEIT 37: MEMORANDUM ........................................................................36 LES 11: SKEP IN 3D (2 URE) ............................................................................................37 AKTIWITEIT 38: MEMORANDUM ........................................................................37 EENHEID 4: Liggaamlike opvoeding ..............................................................................38 LES 12: VEILIGHEIDSMAATREËLS TYDENS SLAAN- EN VELDWERK-SPELETJIES (1 UUR PER KWARTAAL) ...................................................................................39 LES 13: UITVOER VAN BEWEGINGS IN SLAAN- EN VELDWERK-SPELETJIES (4½ URE) .............................................................................................................39 AKTIWITEIT 41: MEMORANDUM ........................................................................39 AKTIWITEIT 43: MEMORANDUM ........................................................................40 AKTIWITEIT 44: MEMORANDUM ........................................................................40 AKTIWITEIT 42: MEMORANDUM ........................................................................40 AKTIWITEIT 45: MEMORANDUM ........................................................................40 AKTIWITEIT 46: MEMORANDUM ........................................................................40 LES 14: DEELNAME AAN SLAAN- EN VELDWERKSPELETJIES (4½ URE PER KWARTAAL) .......................................................................................................41 AKTIWITEIT 47: MEMORANDUM ........................................................................41 AKTIWITEIT 48: MEMORANDUM ........................................................................42 AKTIWITEIT 49: MEMORANDUM ........................................................................42 KWARTAAL 2 .................................................................................................................43 EENHEID 5: Persoonlike en sosiale welsyn ..................................................................43 LES 15: SELFBESTUURSVAARDIGHEDE (3 URE) .........................................................44 AKTIWITEIT 50: MEMORANDUM ........................................................................44 AKTIWITEIT 51: MEMORANDUM ........................................................................44 AKTIWITEIT 52: MEMORANDUM ........................................................................44 AKTIWITEIT 53: MEMORANDUM ........................................................................45 LES 16: AFKNOUERY (3 URE) .........................................................................................45 2

© Impaq

Fasiliteerdersgids G06 ~ Lewensvaardighede

AKTIWITEIT 54: MEMORANDUM ........................................................................45 AKTIWITEIT 55: MEMORANDUM ........................................................................45 AKTIWITEIT 56: MEMORANDUM ........................................................................45 LES 17: KULTURELE REG TOT TOEGANG (4½ URE)....................................................46 AKTIWITEIT 57: MEMORANDUM ........................................................................46 AKTIWITEIT 58: MEMORANDUM ........................................................................46 LES 18: DIE WAARDIGHEID VAN DIE PERSOON IN ‘N VERSKEIDENHEID VAN SUIDAFRIKAANSE RELIGIEË (3 URE) ......................................................................46 AKTIWITEIT 59: MEMORANDUM ........................................................................46 AKTIWITEIT 60: MEMORANDUM ........................................................................47 AKTIWITEIT 61: MEMORANDUM ........................................................................47 EENHEID 6: Uitvoerende kunste .....................................................................................48 LES 19: OPWARMING EN SPEL (15 MINUTE PER KLAS = TOTAAL VAN 2½ URE PER KWARTAAL) ...............................................................................................49 AKTIWITEIT 62: MEMORANDUM ........................................................................49 AKTIWITEIT 63: MEMORANDUM ........................................................................49 AKTIWITEIT 64: MEMORANDUM ........................................................................50 AKTIWITEIT 65: MEMORANDUM ........................................................................50 LES 20: IMPROVISEER EN SKEP (3 URE PER KWARTAAL) .........................................50 AKTIWITEIT 66: MEMORANDUM ........................................................................50 AKTIWITEIT 67: MEMORANDUM ........................................................................50 AKTIWITEIT 68: MEMORANDUM ........................................................................50 AKTIWITEIT 69: MEMORANDUM ........................................................................51 LES 21: LEES, INTERPRETEER EN OPVOER (3½ URE PER KWARTAAL) ..................51 AKTIWITEIT 70: MEMORANDUM ........................................................................51 AKTIWITEIT 71: MEMORANDUM ........................................................................51 AKTIWITEIT 72: MEMORANDUM ........................................................................51 AKTIWITEIT 73: MEMORANDUM ........................................................................51 LES 22: WAARDEER EN NADENKE (1 UUR) ..................................................................52 AKTIWITEIT 74: MEMORANDUM ........................................................................52 EENHEID 7: Visuele kunste .............................................................................................53 LES 23: VISUELE GELETTERDHEID (1 UUR) .................................................................54 AKTIWITEIT 75: MEMORANDUM ........................................................................54 AKTIWITEIT 76: MEMORANDUM ........................................................................54 AKTIWITEIT 77: MEMORANDUM ........................................................................54 LES 24: SKEP IN 2D (2 URE) ............................................................................................55 AKTIWITEIT 78: MEMORANDUM ........................................................................55 AKTIWITEIT 79: MEMORANDUM ........................................................................55 AKTIWITEIT 80: MEMORANDUM ........................................................................55 AKTIWITEIT 81: MEMORANDUM ........................................................................55 LES 25: ONTWERP IN 3D .................................................................................................55 AKTIWITEIT 82: MEMORANDUM ........................................................................55

3

© Impaq

Fasiliteerdersgids G06 ~ Lewensvaardighede

EENHEID 8: Liggaamlike opvoeding ..............................................................................56 LES 26: VEILIGHEIDSMAATREËLS TYDENS FISIESE FIKSHEIDS-AKTIWITEITE (1 UUR PER KWARTAAL) ......................................................................................57 LES 27: UITVOER VAN BEWEGINGS VAN ‘N FISIESE FIKSHEIDS-PROGRAM OM SEKERE ASPEKTE VAN FIKSHEID TE ONTWIKKEL (4½ URE PER KWARTAAL) .......................................................................................................57 AKTIWITEIT 83: MEMORANDUM ........................................................................57 AKTIWITEIT 84: MEMORANDUM ........................................................................57 AKTIWITEIT 85: MEMORANDUM ........................................................................57 AKTIWITEIT 86: MEMORANDUM ........................................................................58 AKTIWITEIT 87: MEMORANDUM ........................................................................58 AKTIWITEIT 88: MEMORANDUM ........................................................................58 AKTIWITEIT 89: MEMORANDUM ........................................................................58 AKTIWITEIT 90: MEMORANDUM ........................................................................58 LES 28: DEELNAME AAN ‘N FIKSHEIDSPROGRAM (4½ URE PER KWARTAAL) .........59 AKTIWITEIT 91: MEMORANDUM ........................................................................59 AKTIWITEIT 92: MEMORANDUM ........................................................................59 KWARTAAL 3 .................................................................................................................60 EENHEID 9: Persoonlike en sosiale welsyn ..................................................................60 LES 29: VERSORGING VAN DIERE (3 URE) ...................................................................61 AKTIWITEIT 93: MEMORANDUM ........................................................................61 AKTIWITEIT 94: MEMORANDUM ........................................................................61 AKTIWITEIT 95: MEMORANDUM ........................................................................61 LES 30: VERSORGING VAN MENSE (3 URE) .................................................................62 AKTIWITEIT 96: MEMORANDUM ........................................................................62 AKTIWITEIT 97: MEMORANDUM ........................................................................62 AKTIWITEIT 98: MEMORANDUM ........................................................................62 AKTIWITEIT 99: MEMORANDUM ........................................................................63 AKTIWITEIT 100: MEMORANDUM ......................................................................63 AKTIWITEIT 101: MEMORANDUM ......................................................................63 LES 32: STEREOTIPERING VAN GESLAGTE, SEKSISME EN MISHANDELING (3 URE) ...................................................................................................................64 AKTIWITEIT 102: MEMORANDUM ......................................................................64 AKTIWITEIT 103: MEMORANDUM ......................................................................64 AKTIWITEIT 104: MEMORANDUM ......................................................................64 EENHEID 10: Uitvoerende kunste ...................................................................................65 LES 33: OPWARMING EN SPEL (15 MINUTE PER KLAS = TOTAAL VAN 2½ URE PER KWARTAAL) .......................................................................................................66 AKTIWITEIT 105: MEMORANDUM ......................................................................66 AKTIWITEIT 106: MEMORANDUM ......................................................................66 AKTIWITEIT 107: MEMORANDUM ......................................................................66 AKTIWITEIT 108: MEMORANDUM ......................................................................67 AKTIWITEIT 109: MEMORANDUM ......................................................................67 4

© Impaq

Fasiliteerdersgids G06 ~ Lewensvaardighede

LES 34: IMPROVISEER EN SKEP (3 URE PER KWARTAAL) .........................................67 AKTIWITEIT 110: MEMORANDUM ......................................................................67 AKTIWITEIT 111: MEMORANDUM ......................................................................67 AKTIWITEIT 112: MEMORANDUM ......................................................................68 AKTIWITEIT 113: MEMORANDUM ......................................................................68 AKTIWITEIT 114: MEMORANDUM ......................................................................68 LES 35: LEES, INTERPRETEER EN OPVOER (3½ URE PER KWARTAAL) ..................69 AKTIWITEIT 115: MEMORANDUM ......................................................................69 LES 36: WAARDEER EN NADENKE (1 UUR) ..................................................................69 AKTIWITEIT 116: MEMORANDUM ......................................................................69 AKTIWITEIT 117: MEMORANDUM ......................................................................69 EENHEID 11: Visuele kunste ...........................................................................................70 LES 37: VISUELE GELETTERDHEID (1 UUR) .................................................................71 AKTIWITEIT 118: MEMORANDUM ......................................................................71 AKTIWITEIT 119: MEMORANDUM ......................................................................71 LES 38: SKEP IN 2D (2 URE) ............................................................................................71 AKTIWITEIT 120: MEMORANDUM ......................................................................71 AKTIWITEIT 121: MEMORANDUM ......................................................................71 LES 39: ONTWERP IN 3D (2 URE) ...................................................................................72 AKTIWITEIT 122: MEMORANDUM ......................................................................72 EENHEID 12: Liggaamlike opvoeding ............................................................................73 LES 40: VEILIGHEIDSMAATREËLS TEN OPSIGTE VAN RITMIESE PATRONE EN BEWEGINGS (1 UUR) ........................................................................................74 LES 41: UITVOER VAN RITMIESE PATRONE OF BEWEGINGS MET KOÖRDINASIE EN BEHEER (4½ URE).............................................................................................74 AKTIWITEIT 123: MEMORANDUM ......................................................................74 AKTIWITEIT 124: MEMORANDUM ......................................................................74 AKTIWITEIT 125: MEMORANDUM ......................................................................74 AKTIWITEIT 126: MEMORANDUM ......................................................................74 AKTIWITEIT 127: MEMORANDUM ......................................................................75 AKTIWITEIT 128: MEMORANDUM ......................................................................75 AKTIWITEIT 129: MEMORANDUM ......................................................................75 AKTIWITEIT 130: MEMORANDUM ......................................................................75 AKTIWITEIT 131: MEMORANDUM ......................................................................75 AKTIWITEIT 132: MEMORANDUM ......................................................................76 AKTIWITEIT 133: MEMORANDUM ......................................................................76 AKTIWITEIT 134: MEMORANDUM ......................................................................76 LES 42: DEELNAME AAN RITMIESE PATRONE OF BEWEGING MET KOÖRDINASIE EN BEHEER (4½ URE).......................................................................................76 AKTIWITEIT 135: MEMORANDUM ......................................................................76 KWARTAAL 4 .................................................................................................................77 EENHEID 13: Persoonlike en sosiale welsyn ................................................................77 LES 43: BASIESE NOODHULP IN VERSKILLENDE SITUASIES (1½ UUR) ...................78 AKTIWITEIT 136: MEMORANDUM ......................................................................78 5

© Impaq

Fasiliteerdersgids G06 ~ Lewensvaardighede

LES 44: VOEDSELHIGIËNE (4½ URE) .............................................................................78 AKTIWITEIT 137: MEMORANDUM ......................................................................78 AKTIWITEIT 138: MEMORANDUM ......................................................................78 AKTIWITEIT 139: MEMORANDUM ......................................................................78 AKTIWITEIT 140: MEMORANDUM ......................................................................79 LES 45: OORDRAAGBARE SIEKTES SOOS PAMPOENTJIES, TUBERKULOSE, VERKOUE, WATERPOKKIES EN ATLEETVOET (4½ URE) .............................79 AKTIWITEIT 141: MEMORANDUM ......................................................................79 AKTIWITEIT 142: MEMORANDUM ......................................................................79 AKTIWITEIT 143: MEMORANDUM ......................................................................80 LES 46: MIV- EN VIGSOPVOEDING (1½ UUR) ...............................................................81 AKTIWITEIT 144: MEMORANDUM ......................................................................81 AKTIWITEIT 145: MEMORANDUM ......................................................................82 EENHEID 14: Uitvoerende kunste ...................................................................................83 LES 47: OPWARMING EN SPEL (15 MINUTE PER KLAS = TOTAAL VAN 2½ URE PER KWARTAAL) .......................................................................................................84 AKTIWITEIT 146: MEMORANDUM ......................................................................84 AKTIWITEIT 147: MEMORANDUM ......................................................................84 AKTIWITEIT 148: MEMORANDUM ......................................................................84 LES 48: IMPROVISEER EN SKEP (3 URE PER KWARTAAL) .........................................85 AKTIWITEIT 149: MEMORANDUM ......................................................................85 AKTIWITEIT 150: MEMORANDUM ......................................................................85 AKTIWITEIT 151: MEMORANDUM ......................................................................85 LES 49: LEES, INTERPRETEER EN OPVOER (3½ URE PER KWARTAAL) ..................86 AKTIWITEIT 152: MEMORANDUM ......................................................................86 LES 50: WAARDEER EN NADENKE (1 UUR) ..................................................................86 AKTIWITEIT 153: MEMORANDUM ......................................................................86 AKTIWITEIT 154: MEMORANDUM ......................................................................87 EENHEID 15: Visuele kunste ...........................................................................................88 LES 51: VISUELE GELETTERDHEID (1 UUR) .................................................................88 AKTIWITEIT 155: MEMORANDUM ......................................................................88 AKTIWITEIT 156: MEMORANDUM ......................................................................89 LES 52: SKEP IN 2D (2 URE) ............................................................................................89 AKTIWITEIT 157: MEMORANDUM ......................................................................89 LES 53: ONTWERP EN SKEP IN 3D (2 URE) ..................................................................89 AKTIWITEIT 158: MEMORANDUM ......................................................................89 EENHEID 16: Liggaamlike opvoeding ............................................................................90 LES 54: VEILIGHEIDSMAATREËLS TYDENS GIMNASTIEK- EN SWEMAKTIWITEITE (1 UUR) ...................................................................................................................91 LES 55: UITVOER VAN GIMNASTIEK- OF SWEMAKTIWITEITE (4½ URE) ...................91 AKTIWITEIT 159: MEMORANDUM ......................................................................91 AKTIWITEIT 160: MEMORANDUM ......................................................................91 AKTIWITEIT 161: MEMORANDUM ......................................................................91 AKTIWITEIT 162: MEMORANDUM ......................................................................92 AKTIWITEIT 163: MEMORANDUM ......................................................................92 6

© Impaq

Fasiliteerdersgids G06 ~ Lewensvaardighede

AKTIWITEIT 164: MEMORANDUM ......................................................................92 AKTIWITEIT 165: MEMORANDUM ......................................................................93 AKTIWITEIT 166: MEMORANDUM ......................................................................93 AKTIWITEIT 167: MEMORANDUM ......................................................................93 LES 56: DEELNAME AAN GIMNASTIEK- OF SWEMAKTIWITEITE (4½ URE) ................94 AKTIWITEIT 168: MEMORANDUM ......................................................................94 AKTIWITEIT 169: MEMORANDUM ......................................................................94

7

© Impaq

Fasiliteerdersgids G06 ~ Lewensvaardighede

JAARPLAN EENHEID 1

2

3

4

5

6

7

LES

DATUM BEGIN

DATUM VOLTOOI

Les 1: Positiewe selfbeeld – liggaamsbeeld Les 2: Vermoëns, belangstellings en potensiaal Les 3: Groepsdruk Les 4: Probleemoplossingsvaardighede in konfliksituasies Formele assessering Les 5: Opwarming en spel Les 6: Improviseer en skep Les 7: Lees, interpreteer en skep Les 8: Waardeer en nadenke Les 9: Visuele geletterdheid Les 10: Skep in 2D Les 11: Ontwerp in 3D Formele assessering Les 12: Veiligheidsmaatreëls tydens slaan- en veldwerkspeletjies Les 13: Uitvoer van slaan- en veldwerkaktiwiteite Les 14: Deelname aan slaan- en veldwerkaktiwiteite Formele assessering Les 15: Selfbestuursvaardighede Les 16: Afknouery – redes vir afknouery Les 17: Kulturele reg van toegang Les 18: Die menswaardigheid van ‘n persoon in ‘n verskeidenheid van Suid-Afrikaanse religieë Formele assessering Les 19: Opwarming en spel Les 20: Improviseer en skep Les 21: Lees, interpreteer en opvoer Les 22: Waardeer en nadenke Formele assessering Les 23: Visuele geletterdheid Les 24: Skep in 2D 15

© Impaq

Fasiliteerdersgids G06 ~ Lewensvaardighede

8

9

10

11

12

13

14

Les 25: Ontwerp in 3D Formele assessering Les 26: Opwarming en afkoeling Les 27: Uitvoer van ‘n fiksheidsprogram Les 28: Deelname aan ‘n fiksheidsprogram Formele assessering Les 29: Versorging van diere Les 30: Versorging van mense Les 31: Nasiebou en kulturele erfenis Les 32: Stereotipering van geslagte, seksisme en mishandeling Formele assessering Les 33: Opwarming en spel Les 34: Improviseer en skep Les 35: Lees, interpreteer en opvoer Les 36: Waardeer en nadenke Les 37: Visuele geletterdheid Les 38: Skep in 2D Les 39: Ontwerp in 3D Formele assessering Les 40: Veiligheidsmaatreëls ten opsigte van ritmiese patrone en bewegings Les 41: Uitvoer van ritmiese patrone of bewegings met koӧrdinasie en beheer Les 42: Deelname aan ritmiese patrone of bewegings met koӧrdinasie en beheer Formele assessering Les 43: Basiese noodhulp Les 44: Voedselhigiëne Les 45: Oordraagbare siektes soos pampoentjies, tuberkulose, verkoue, waterpokkies en atleetvoet Les 46: MIV- en vigsopvoeding Les 47: Opwarming en speletjies Les 48: Improviseer en skep Les 49: Lees, interpreteer en opvoer Les 50: Waardeer en denke 16

© Impaq

Fasiliteerdersgids G06 ~ Lewensvaardighede

15

16

Formele assessering Les 51: Visuele geletterdheid Les 52: Skep in 2D Les 53: Ontwerp en skep in 3D Les 54: VeiligheidsmaatreĂŤls tydens gimnastiek- en swemaktiwiteite Les 55: Uitvoer van gimnastiek- en swemaktiwiteite Les 56: Deelname aan gimnastiek- en swemaktiwiteite Formele assessering

17

Š Impaq

Fasiliteerdersgids G06 ~ Lewensvaardighede

Eenheid

1

KWARTAAL 1

EENHEID 1: Persoonlike en sosiale welsyn LEERDOELWITTE: Nadat die leerder hierdie eenheid voltooi het, moet hy/sy in staat wees om die volgende te kan doen: · Begrip en respek te hê vir liggaamsveranderinge. · Die invloede van die media en gemeenskap op liggaamsbeeld te identifiseer. · Eie vermoëns, belangstellings en potensiaal kan identifiseer. · Geleenthede skep om die te meeste van maak eie vermoë, belangstelling en potensiaal. · Groepsdruk kan identifiseer en hanteer. · Probleemoplossingsvaardighede kan toepas in konfliksituasies.

INLEIDING Ons gaan in die eenheid na ‘n aantal temas kyk en meer daarvan leer. Die volgende is net ‘n kortlikse inleiding tot die temas.Selfbeeld bepaal wat ‘n persoon van hom/haarself dink en dit het ook ‘n invloed op die suksesvolle bereiking van ideale. Selfbeeld het ook ‘n ander aspek: liggaamsbeeld. Dit is wat ‘n persoon van sy/haar liggaam dink. ‘n Persoon moet respek hê vir sy/haar eie liggaam en dié van ander persone.

Elke mens het sekere belangstellings,vermoëns en potensiaal. Dit hang af hoe dit gebruik word om ‘n persoon se volle potensiaal te bereik. Dit is belangrik dat die leerder dus weet wat sy/haar belangstellings is, wat hul vermoëns en potensiaal is. Die leerder moet geleenthede skep om hierdie eienskappe tot sy/haar voordeel aan te wend.

Groepsdruk is nie ‘n vreemde konsep nie. Kinders kry elke dag daarmee te doen. Die leerder moet groepsdruk reg hanteer. Negatiewe groepsdruk kan negatiewe gevolge hê vir ‘n persoon. Ons gaan laastens kyk na probleemoplossingsvaardighede en hoe dit toegepas kan word in konfliksituasies.

18

© Impaq

Fasiliteerdersgids G06 ~ Lewensvaardighede

Eenheid

1

BELANGRIKE TERMINOLOGIE · · · · · · ·

Selfbeeld: Dit wat jy van jouself as ʼn persoon dink.

Liggaamsbeeld: Hoe jy jou liggaam sien.

Vermoëns: Eienskappe waaroor jy beskik om sekere take te kan verrig. Dit is iets wat jy goed kan doen, bv. ʼn vaardigheid of ʼn talent.

Belangstellings: Dinge waarin jy belangstel en waarvan jy hou om aan deel te neem of te doen.

Potensiaal: Die eienskap waaroor jy beskik om ʼn sekere doelwit te bereik; om die beste te doen in die dinge waarin jy goed is.

Groepsdruk: Wanneer ʼn groep druk plaas op ʼn individu/groep om aan ʼn sekere aksie deel te neem, ongeag of dit reg of verkeerd is.

Probleemoplossing: Sekere aksies wat gevolg word om probleme op te los.

LES 1: POSITIEWE SELFBEELD: LIGGAAMSBEELD (3 URE) Aanbevole hulpmiddels: Handboek, tydskrifte en plakkate oor liggaamsbeeld.

AKTIWITEIT 1: MEMORANDUM 1. Leerder se eie gepaste antwoord. Leerder kan enige TWEE persoonlike karaktereienskappe noem.

2. Leerder se eie gepaste antwoord.

3. Leerder se eie gepaste antwoord.

4. Leerder se eie gepaste antwoord.

5. Leerder se eie gepaste antwoorde.

6. Leerder se eie gepaste antwoorde. Leerder noem ten minste TWEE wyses waarop hy/sy stres druk by die skool en die huis hanteer.

AKTIWITEIT 2: MEMORANDUM 1.

2.

3.

4.

5.

6.

Leerder soek gepaste foto’s.

Help leerder om foto’s in boek te plak.

Bestudeer die foto’s saam met die leerder.

Leerder se eie gepaste antwoord.

Leerder noem liggaamlike veranderinge wat hy/sy waarneem.

Leerder se eie gepaste antwoord. Moontlike antwoord: “Ek moenie my maats spot nie”.

7. Leerder se eie gepaste antwoord. Moontlike antwoord: “Ek moet my liggaam versorg”.

19

© Impaq

Fasiliteerdersgids G06 ~ Lewensvaardighede

Eenheid

1

AKTIWITEIT 3: MEMORANDUM 1.

2.

3.

4.

Leerder se eie antwoord.

Leerder se eie antwoord.

Leerder se eie antwoord.

Leerder se eie antwoord.

Die leerder se eie opinie en insig is belangrik. Die fasiliteerder moet die leerder die geleentheid gee om sy/haar eie emosies en opinie weer te gee.

AKTIWITEIT 4: MEMORANDUM 1. Die vrou vertoon mooier en jonger op die tweede foto.

2. Dit word genoem “Photoshop” en dit is waar daar digitale veranderinge aan foto’s aangebring word.

3. Nee. 4. Ja, beslis.

5. Dit skep ʼn wanindruk van hoe ʼn persoon werklik lyk en skep ʼn illusie van volmaaktheid.

AKTIWITEIT 5: MEMORANDUM Leerder se eie antwoorde.

AKTIWITEIT 6: MEMORANDUM Leerder maak ʼn lys van al die eienskappe waarvan hy/sy hou van hom/haarself. Laat die leerder die lys opplak op ʼn plek waar hy/sy dit elke dag kan sien en lees.

20

© Impaq

Fasiliteerdersgids G06 ~ Lewensvaardighede

Eenheid

1

LES 2: VERMOËNS, BELANGSTELLINGS EN POTENSIAAL (4½ URE) Aanbevole hulpmiddels: Handboek, artikels en berigte oor tema.

AKTIWITEIT 7: MEMORANDUM 1. Leerder maak ʼn lys van al sy/haar belangstellings en vermoëns.

2. Gebruik die volgende voorbeeld. Laat die leerder die tabel in sy/haar boek oorteken.

My drome

Dinge wat ek goed kan doen

Dinge wat ek alreeds goed gedoen het

Dinge waarvan ek hou om te doen

Dinge waarvan ek nie hou om te doen nie

Dinge wat vir my moeilik is om te doen

AKTIWITEIT 8: MEMORANDUM 1. Trek die volgende kolomme en vul dit in.

Belangstellings (dit waarvan jy van hou om te Vermoëns (dit wat jy goed kan doen) doen) 2. Bestudeer die kolomme saam met die leerder en identifiseer enige oorvleuelende belangstellings en vermoëns.

AKTIWITEIT 9: MEMORANDUM Leerder verwys na die lys van belangstellings in aktiwiteit 8 en knip prentjies uit ʼn tydskrif om dié belangstellings voor te stel. Die leerder plak dit op ʼn helderkleurige A4-karton.

AKTIWITEIT 10: MEMORANDUM 1. Leerder se eie antwoord.

2. Leerder se eie antwoord.

3. Leerder moet gekose beroep vergelyk met belangstellings en vermoëns en bepaal of dit met mekaar ooreenstem.

4. Leerder gee redes vir antwoord in 3. Leerder se eie opinie en insig is belangrik. Die leerder moet self die verband kan trek tussen beroep, belangstellings en vermoëns.

Die fasiliteerder gee slegs leiding.

21

© Impaq

Fasiliteerdersgids G06 ~ Lewensvaardighede

Eenheid

1

AKTIWITEIT 11: MEMORANDUM 1. Leerder se eie antwoord.

2. Leerder skryf antwoorde in werkboek neer.

3. Bespreek die leerder se antwoorde. Fasiliteerder gee leiding aan leerder.

AKTIWITEIT 12: MEMORANDUM 1. Leerder skryf die aksieplan neer op ʼn A4-karton.

2. Bespreek die aksieplan met die leerder. Laat die leerder sy/haar eie opinie gee van hoe hy/sy die aksieplan kan toepas om hul persoonlike doelwitte te bereik.

3. Laat leerder dit opplak waar hy/sy dit elke dag kan sien.

4. Die aksieplan lyk as volg: Stap 1: Herinner jouself elke dag van jou doelwitte.

Stap 2: Glo in jouself.

Stap 3: Dink te alle tye positief en moenie dink aan alles wat negatief kan gebeur nie.

Stap 4: Gee klein treë – doen slegs een ding op ʼn slag om jou te help in bereiking van jou doelwit.

Stap 5: Neem verantwoordelikheid vir jou besluite.

Stap 6: Al is die taak moeilik moet nie moed opgee nie, maar hou net uit en aan!

Stap 7: Moenie ongeduldig word nie. Onthou jy gaan nie alles in een dag regkry nie.

Stap 8: Evalueer jou plan gereeld. Maak veranderinge aan jou plan indien nodig.

Stap 9: Probeer om dit te alle tye geniet.

Stap 10: Gee terugvoer aan myself en my vriende van wat ek bereik het.

22

© Impaq

Fasiliteerdersgids G06 ~ Lewensvaardighede

Eenheid

1

LES 3: GROEPSDRUK (3 URE) Aanbevole hulpmiddels: Handboek, berigte en artikels oor groepsdruk.

AKTIWITEIT 13: MEMORANDUM 1. Leerder se eie antwoord.

2. Leerder moet self probeer om sekere invloede te identifiseer, soos portuur, godsdienstige, kulturele, huisgesin ens.

3. Laat leerder die verskillende invloede verdeel in goeie en slegte invloede. Gesels met die leerder hieroor. Laat die leerder verduidelik hoekom hy/sy invloede as goed of sleg beskou.

4. Leerder se eie antwoord.

5. Leerder noem alle besluite wat hy/sy neem wat deur hul portuurgroep beïnvloed word, soos bv. musiek, klere, sport ens.

6. Leerder se eie antwoord.

7. Leerder se eie antwoord.

8. Leerder se eie antwoord.

AKTIWITEIT 14: MEMORANDUM 1. Leerder maak ʼn lys van slegte en goeie invloede wat hul vriende al op hulle lewe/besluite gehad het.

2. Help leerder om ʼn lys te maak van positiewe groepsdruk. Probeer soveel as moontlik noem. Dit kan wees soos dat maats mekaar beïnvloed om goeie dinge te doen soos om akademies beter te presteer.

3. Help leerder om lys te maak van negatiewe groepsdruk. Probeer soveel as moontlik noem. Dit kan wees soos dat maats mekaar beïnvloed om verkeerde dinge te doen soos om te rook.

AKTIWITEIT 15: MEMORANDUM 1.

2.

3.

4.

Leerder se eie antwoord.

Leerder se eie antwoord.

Leerder se eie antwoord.

Leerder se eie antwoord.

23

© Impaq

Fasiliteerdersgids G06 ~ Lewensvaardighede

Eenheid

1

LES 4: PROBLEEMOPLOSSINGSVAARDIGHEDE IN KONFLIKSITUASIES (3 URE) Aanbevole hulpmiddels: Handboeke, artikels en berigte oor probleemoplossing.

AKTIWITEIT 16: MEMORANDUM 1. Leerder se eie antwoord.

2. Leerder se eie antwoord.

3. Gesels met leerder oor hoe hy/sy voel en wat hulle vir die persoon sal sê waarmee hul in konflik is.

4. Laat leerder gesels oor hulle kant van die storie en hoe hy/sy die situasie sien.

5. Gesels met die leerder oor moontlike oplossings en laat die leerder notas daarvan neem.

6. Laat leerder een van die voorgestelde oplossings kies.

7. Gesels met leerder hoe hy/sy die plan in werking gaan stel en hoe hy/sy die oplossing gaan benader.

8. Gesels met die leerder nadat die plan in werking gestel is en evalueer of dit suksesvol was. Gesels met die leerder oor die positiewe en negatiewe gevolge van die plan.

AKTIWITEIT 17: MEMORANDUM 1. Hersien saam met die leerder die stappe van bemiddeling: · Voer die gesprek in privaatheid. · Die persone moet ooreenkom om na mekaar te luister en nie op mekaar te skree nie. · Laat die eerste persoon sy/haar kant van die storie stel. · Laat die tweede persoon nou sy/haar kant van die storie stel. · Hou ʼn dinkskrum saam met die persone en dink aan soveel moontlike oplossings. · Bespreek elke voorgestelde oplossing. · Besluit op ʼn regverdige oplossing. Almal moet saamstem. · Die partye moet ooreenkom om te hou by die oplossing en dit toepas.

2. Help die leerder om die stappe te volg en ʼn plan op te stel om as bemiddelaar tussen Sara en Shaun op te tree. Laat die leerder die stappe neerskryf. Gee die leerder die geleentheid om sy/haar eie idees en opinies weer te gee. Die fasiliteerder gee slegs raad en leiding.

3. Bespreek met die leerder die stappe wat hy/sy gaan volg. Laat die leerder vir jou ʼn volledige uiteensetting gee van die stappe wat hy/sy gaan volg en die oplossings waarop hy/sy besluit het.

24

© Impaq

Fasiliteerdersgids G06 ~ Lewensvaardighede

Eenheid

1

AKTIWITEIT 18: MEMORANDUM 1. Hersien saam met die leerder die stappe van ʼn vredemaker: · Aanvaar jouself en ander persone. · Bewys respek teenoor ander mense. · Gee jou samewerking om die konflik op te los. · Neem verantwoordelikheid vir jou aksies. · Luister na die ander persoon en respekteer hul opinie. · Moet nooit die ander persoon blameer of verkleineer nie. · Identifiseer altyd eers die probleem. · Moenie die persoon aanval nie, fokus op die probleem. · Vertel die persoon hoe jy voel.

As die leerder na die eienskappe kyk, is hy/sy ʼn vredemaker?

2. Leerder gee ʼn rede of redes vir sy/haar antwoord in 1.

3. Leerder se eie opinie.

4. Gesels met die leerder oor die stappe om vrede te maak.

5. Leerder se eie antwoord.

25

© Impaq

Fasiliteerdersgids G06 ~ Lewensvaardighede

Eenheid

2

EENHEID 2: Uitvoerende kunste LEERDOELWITTE: Nadat die leerder die eenheid voltooi het, moet hy/sy in staat wees om die volgende te kan doen: · · · · · · · · ·

Speletjies kan speel wat liggaamsperkussie insluit.

Opwarming doen om koördinasie en beheer te bevorder.

Sang-en stemopwarming doen.

Konsentrasie en fokusspeletjies speel.

Afkoel met die korrekte oefeninge.

Musiekfrases skep.

Klankprente weer te gee met bewegingskombinasies.

Mimiek gebruik om op liggaamsdele te fokus en aan emosies uitdrukking te gee. ʼn Volksverhaal te lees, interpreteer en op te voer.

Twee soorte dramas in Suid-Afrika te waardeer en analiseer.

INLEIDING Die leerder moet altyd opwarm voordat die aktiwiteite begin. Dit maak die liggaam gereed vir die aktiwiteite en beskerm die leerder teen beserings. Die leerder se stem is ook belangrik en kan ook beskadig word, dus moet die stem ook deeglik opgewarm word. Die leerder moet ook afkoel na die aktiwiteite.

Die leerder gaan in die eenheid musiekfrases gebruik om klankprente te skep en mimiek gebruik om emosies uit te druk.

Volksverhale vorm ʼn integrale deel van ons land se geskiedenis. Die leerder gaan ʼn volksverhaal lees en interpreteer en dit dan opvoer vir die fasiliteerder. Laastens gaan ons twee dramas evalueer en dit waardeer. Ek hoop jy geniet die eenheid!

26

© Impaq

Fasiliteerdersgids G06 ~ Lewensvaardighede

Eenheid

2

BELANGRIKE TERMINOLOGIE · · · · · · · · · ·

Asemhalingsoefeninge: Oefeninge wat fokus op jou asemhaling.

Fokus: Om klem te plaas op iets of ʼn sekere liggaamsdeel.

Kanon: Een persoon/groep begin ʼn lied en die ander persoon/groep begin die lied op ʼn later stadium.

Volksverhaal: ʼn Verhaal wat eie aan ʼn volk is en wat van een geslag na die ander oorvertel word.

Hoofmomente: Die dele in die drama wat die hoogtepunt van die storielyn is.

Dramasoorte: Die verskillende soorte drama of genres, soos komedie, riller, romantiese drama ens.

Perkussie: Om op of teen iets te slaan soos handeklap, voete stamp of dromme slaan.

Toonhoogte: Om hoog of laag te sing.

Tempo: Spoed waarteen jy beweeg/sing.

Mimiek: Aksies sonder enige woorde. Gebruik gesigsuitdrukkings en liggaamsbewegings om ʼn storie te vertel.

· Aanbevole hulpbronne vir die eenheid: · · · · ·

Oop ruimte Musiekinstrumente CD en CD-speler Boeke met volksverhale Hulpbronne wat Suid-Afrikaanse drama bevat, soos boeke, TV-programme of DVD’s

LES 5: OPWARMING EN SPEL (15 MINUTE PER KLAS = TOTAAL VAN 2½ URE PER KWARTAAL) Die fasiliteerder bestudeer aktiwiteite 19 tot 23 noukeurig en gee duidelike instruksies aan die leerder/s.

AKTIWITEIT 19: MEMORANDUM Speletjies met liggaamsperkussie 1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

Die aktiwiteit kan saam met ʼn maat of die fasiliteerder gedoen word.

Die leerder staan oorkant die maat/fasiliteerder.

Leerder klap eie hande drie keer teenmekaar.

Leerder klap hande twee keer teen dié van die maat/fasiliteerder.

Leerder klap eie hande drie keer teen eie bene.

Leerder klap weer hande twee keer teen maat/fasiliteerder se hande.

Doen die aktiwiteit vinniger en vinniger.

27

© Impaq

Fasiliteerdersgids G06 ~ Lewensvaardighede

Eenheid

2

AKTIWITEIT 20: MEMORANDUM Opwarming vir koördinasie en beheer 1. Leerder doen ‘n ruggraatrol.

2. Leerder rol die ruggraat stadig af totdat leerder se hande op sy/haar voete hang.

3. Leerder rol dan stadig weer terug na bo.

4. Leerder staan regop en lig die arms skouerhoogte.

5. Leerder beweeg die heupe na links en regs.

6. Doen dit 10 keer.

7. Leerder staan wydsbeen en plaas hande op die heupe.

8. Leerder buig die knieë en sak stadig af na die grond.

9. Doen die beweging 10 keer.

10. Leerder staan regop met die hande langs die sye.

11. Leerder sak af na die linkerkant sover as moontlik.

12. Leerder ruil kante om en doen dit na die regterkant.

13. Leerder sit plat op die grond met die bene voor hom/haar uitgestrek.

14. Leerder sak af totdat hy/sy hul tone raak.

15. Hou die strekking vir 15 sekondes.

AKTIWITEIT 21: MEMORANDUM Asemhaling, sang en stemopwarming 1. Die diafragma sit net onder die ribbekas. Leerder plaas sy/haar hand onder die ribbekas en asem in en uit. Laat leerder voel hoe die diafragma beweeg.

2. Laat leerder sy/haar hand op die diafragma hou en diep asem intrek en hard uitblaas.

3. Doen dit 10 keer.

4. Leerder sing enige liedjie wat hy/sy goed ken. Laat leerder lekker hard en uit volle bors sing.

5. Laat leerder die wysie van die liedjie neurie.

6. Leerder oefen om die volgende klanke so duidelik en vinnig as moontlik te herhaal: Ppppppp Ddddddd Kkkkkkkkk Mmmmm Aaaaaaa 7. Leerder skep self klanke om die stem op te warm.

28

© Impaq