Ikazia Nieuws winter 2016

KWARTAAL MAGAZINE VAN HET IKAZIA ZIEKENHUIS ROTTERDAM

IKAZIA NIEUWS

Tongriempje Een dag op de Recovery Actie Stichting tot Steun Winter 2016/2017

Voorwoord 01

Voorwoord Eén keer in de vier jaar wordt de kwaliteit en veiligheid van onze organisatie getoetst. Er wordt gekeken of wij nog voldoen aan de gestelde normen die bijdragen tot veilige en kwalitatieve zorg, die op een effectieve manier wordt geleverd.

In ziekenhuisland wordt 85% van de ziekenhuizen door het NIAZ (Nederlands Instituut Accreditatie Ziekenhuizen) bezocht. In september van dit jaar waren wij aan de beurt. Gedurende een week hebben vier auditoren van genoemd instituut ons ziekenhuis op alle denkbare facetten bekeken en met veel patiënten en medewerkers gesproken. Een spannend traject, waarbij onlangs werd bericht dat Ikazia inderdaad aan de voorwaarden heeft voldaan en onze accreditatiestatus weer met vier jaar is verlengd.

Daarnaast is het najaar de tijd van de lijstjes met de AD top 100, Elsevier en de nominatie voor het Meest Patiëntvriendelijke Ziekenhuis 2016. Op pagina 10 en 11 gaan we uitgebreid op deze lijstjes in.

Als ziekenhuis doen we ons uiterste best om onze patiënten zo goed mogelijk te helpen, te diagnosticeren, te behandelen en/of te ondersteunen. Natuurlijk gaan

”Die persoonlijke aandacht is de kracht van ons ziekenhuis”

er ook bij ons wel eens dingen minder goed, het blijft mensenwerk. Anderzijds is juist die persoonlijke aandacht de kracht van ons ziekenhuis en dat bevestigd te krijgen doet ook ons goed.

Mr. R.P.D. Kievit, arts Algemeen directeur

02 Gedicht

Winterochtend Stil staan de dorre planten bij het meer; het water is een spiegel, koud en grijs; wat fijne sneeuw viel er vanmorgen neer, boven mijn hoofd klinkt er een schel meeuwgekrijs.

De dennetjes, een dun wit mutsje op, kijken verbaasd de stille wereld aan, een berk kijkt, heel hautain, vanuit z’n top; vraagt hij zich af, waarom ik stil bleef staan?

ZĂł stil is alles, zonder rimpeling, vervuld als van een diep geheimenis. ik zie met woordloze verwondering een nieuwe wereld die in wording is.

Uit: Geloven is geluk van Nel Benschop

01 Voorwoord

04

14

26

Inhoudsopgave VOORWOORD GEDICHT PASTORALE

01 02 17

INTERVIEW - Tongriempje - De activiteitenkamer - Familie in Ikazia

04 13 22

FOTOREPORTAGE - Sportgeneeskunde Rotterdam

20

COLUMN - Cliëntenraad - Michelle

25 29

DAG VAN - Jan van Veelen op de recovery

26

STICHTING TOT STEUN - Spaaractie - Lid aan het woord

08 30

NIEUWS EN INFORMATIE

10, 11

OP BEZOEK

14

RENOVATIE ÉN NIEUWBOUW

18

“Baby’s hebben meestal weinig Last van zo’n knipje”

Tongriempje Voorwoord 05 01

KNO-arts, Albertien Aukema

Borstvoeding gaat niet altijd vanzelf Om goed borstvoeding te kunnen drinken, moet een baby de borst van de moeder optimaal kunnen ‘leegmelken’. Een te strak tongriempje of lipbandje kan dan lastig zijn. KNO-arts Albertien Aukema, specialist op dit gebied, legt uit.

“Als bij een baby het lipbandje te strak zit, kan het voor het kind lastig zijn om het lipje goed om de borst van de moeder heen te krullen. Zit het riempje onder de tong te strak, dan kan de bovenkant van de tong niet goed boven in het mondje komen. En dat heb je als baby nodig om goed aan de tepel te kunnen zuigen. De gevolgen? De baby laat de tepel vaak los, zuigt lucht mee, drinkt klokkend. Met als gevolg dat het kindje te weinig drinkt, veel boert, krampjes en reflux kan krijgen.

De moeder kan last krijgen van tepelkloven en de borst wordt niet goed leeggezogen, wat kan leiden tot borstontstekingen.”

Verborgen riempje

Strakke tongriempjes en lipbandjes kunnen in diverse variaties voorkomen. In het uiterste geval kan het tongriempje tot aan de tongpunt zijn doorgegroeid, dat zie je duidelijk in de mond. Er is ook zoiets als een verborgen strak tongriempje.

Dat kun je alleen in het mondje voelen, als een strengetje onder de tong. Waarom de bandjes zo strak gegroeid zijn, weten we niet precies.

Er kan een erfelijke factor zijn, maar dit is niet wetenschappelijk bewezen.

Doorknippen

Als KNO-arts kijk ik nauwkeurig wat de baby doet.

Ik voel in het mondje van de baby, praat met de ouders en hoor wat er mis gaat. Ik vraag uitgebreid naar hun bezwaren. Soms denken ouders dat een te strak lipbandje later leidt tot een spleetje tussen de voortanden. Dat hoeft niet. Een te strak tongriempje hoeft ook geen spraakproblemen te geven.

Dat gebeurt alleen als het tongpuntje helemaal vastzit.

Als een te strak bandje of riempje echt voor borstvoedingsproblemen zorgt, kan ik het doorknippen.

Zo’n knipje gebeurt snel, baby’s hebben er meestal weinig last van. Als nazorg geven we instructies mee over hoe het wondje behandeld moet worden.

We bellen na een week om te horen hoe het gaat.

Lactatiekundige

Een strak lipbandje of tongriempje hóeft trouwens niet voor borstvoedingsproblemen te zorgen. Er kan ook sprake zijn van verkeerde drinktechnieken of een borstvoeding die niet goed op gang gekomen is. Tepelkloven kunnen ook ontstaan als de baby verkeerd wordt aangelegd. Mijn advies? Neem bij borstvoedingsproblemen eerst contact op met een lactatiekundige. Bij blijvende problemen kan de huisarts zonodig naar de KNO-arts verwijzen.”

“Zara ging al gauw rustiger drinken” Voorwoord 01

Tongriempje 07

Jaap Jan, Nelleke van den Berg en Zara

“Dat strakke tongriempje zat in de weg” Na de geboorte van Zara van den Berg bleek dat haar tongriempje te strak was. Daarom werd het meteen op haar geboortedag, in een ander ziekenhuis, ingeknipt. Toen Zara na een paar maanden borstvoeding weigerde, dachten haar ouders Jaap Jan en Nelleke dat het tongriempje misschien toch nog te strak was.

Op advies van een lactatiekundige kwamen ze naar Ikazia.

Het probleem begon toen Nelleke van den Berg na haar zwangerschapsverlof weer ging werken. Die week werden Zara én Nelleke ziek en raakte Zara in de war door de fles. Hierdoor ging ze steeds onrustiger drinken; snel en klokkend. Ze verslikte zich ook telkens. Uiteindelijk begon ze zelfs de borst te weigeren. Gekolfde melk in een flesje leek de tijdelijke oplossing. Er volgde een onrustige en vermoeiende tijd, waarin zelfs ’s nachts gekolfd moest worden.

Borstvoeding

“Wij vinden borstvoeding heel belangrijk,” vertelt Nelleke. “Het is bewezen dat dit beter is voor het kind én voor de hechting tussen moeder en kind.

Maar de borstvoeding lukte steeds minder goed.

We probeerden van alles, hebben heel wat lopen tobben, maar we gaven niet op. We wilden immers zo graag dat Zara borstvoeding kreeg.”

Na een paar weken belde Nelleke met een lactatiekundige, die vroeg of Zara ook veel kwijlde.

Dat klopte. “De lactatiekundige vertelde ons dat er sprake was van een te strak tongriempje”, zegt Jaap Jan. “Baby’s kunnen dan minder goed uit de borst drinken. We kregen het advies om naar KNO-arts Aukema in het Ikazia Ziekenhuis te gaan.

We konden vrij snel terecht. Een prettig ziekenhuis: de mensen zijn behulpzaam, de sfeer is goed, alles staat duidelijk aangegeven.”

Nelleke: “Wij vonden het ook mooi om te zien hoe de christelijke identiteit van het ziekenhuis getoond werd. We zijn zelf christenen en wisten eigenlijk niet dat Ikazia een Protestants Christelijk ziekenhuis is”.

Frustratie verdwenen

Dokter Aukema zag bij Zara dat het tongriempje onder én het lipriempje boven te strak zaten. “Zij legde uit wat er aan de hand was en vertelde dat ze beide riempjes meteen kon inknippen,” zegt Jaap Jan. “Ik had Zara op schoot, de ingreep was zó gedaan, Zara huilde maar even. Ze was een dagje huilerig, de wondjes waren binnen 24 uur genezen.”

Nelleke tot slot: “Gelukkig lukte de borstvoeding snel weer goed. Zara ging al gauw rustiger drinken.

Het lijkt wel of haar frustratie weg is. We zijn blij dat we zo snel en deskundig geholpen zijn.”

08 Actie Stichting tot Steun

Een bezoek aan ons ziekenhuis voor iedereen zo aangenaam mogelijk In het Ikazia Ziekenhuis werken we met elkaar aan kwalitatief hoogwaardige zorg waarin juist persoonlijke aandacht centraal staat. In de patiëntenzorg, maar ook in de andere diensten. Zorg zoals je die graag krijgt als je ziek bent of lichamelijke klachten hebt: medisch technisch uitstekend, patiëntgericht en vanuit het hart.

Mede door de hulp van de Stichting tot Steun wordt die patiëntgerichtheid van Ikazia onderstreept.

Door de bijdrage van de structurele donateurs van de Stichting tot Steun hebben we al veel mooie projecten kunnen realiseren, die niet uit het normale ziekenhuisbudget betaald kunnen worden, maar die ons ziekenhuis wel net dat beetje extra geven.

Voorbeelden van deze extra’s zijn: de aanstelling van een tweede predikant, de shuttle service tussen de parkeergarage en de hoofdingang van het ziekenhuis, tijdschriften in de wachtkamers en recent de mobiele routewijzer om via een app de weg in het ziekenhuis gemakkelijker te vinden.

Door de structurele bijdrage van de donateurs van de stichting kunnen we nog beter voor onze patiënten en zijn naasten zorgen. Maar niet iedereen kan of wil structureel donateur zijn. Daarom zijn we een actie gestart waarbij patiënten en bezoekers twee projecten kunnen ondersteunen door middel van een eenmalige bijdrage. Een project voor de bezoekers die wat slechter ter been zijn en een project voor de jongste patiënten van het ziekenhuis.

Aangenaam wachten; ook voor bezoekers die wat slechter ter been zijn

Wij krijgen iedere dag heel veel mensen op bezoek.

Van patiënten tot bezoekers en van jong tot oud.

Niet iedereen is even goed ter been. De banken in de wachtruimte van de centrale hal zijn voor sommige patiënten en bezoekers net iets te laag. Zij kunnen niet comfortabel zitten en opstaan is lastig. Wij maken het wachten graag voor iedereen zo aangenaam mogelijk. Daarom breiden we het meubilair in de wachtruimte van de centrale hal graag uit met comfortabele stoelen.

Mogen u iets

Actie Stichting tot Steun 09

Omdat ziek zijn al vervelend genoeg; zeker voor kinderen

Een ziekenhuisbezoek kan voor kinderen best een beetje spannend zijn. Om troost te bieden en het ziek zijn voor even te vergeten geven wij onze patiëntjes graag een cadeautje mee. Denk aan een knuffelvriendje of een speelgoedauto. Met een leuk presentje kunnen we de kleine patiënten een glimlach bezorgen.

Uw bijdrage kunnen we hier goed voor gebruiken!

Spaarbuizen in de centrale hal

In de centrale hal van het ziekenhuis staan twee spaarbuizen, gevuld met kussentjes en knuffels die symbool staan voor de twee projecten. De inhoud van de buizen geeft aan hoeveel we al met elkaar gespaard hebben. Zijn de buizen vol? Dan hebben we genoeg gespaard om de projecten te realiseren!

Mocht u liever uw gift in de collectebus stoppen dan kan dat ook.

Spaart u ook mee?

Met elkaar zijn we ‘Beter voor Elkaar’.

wij vragen?

Bent u enthousiast over onze projecten en wilt u een bijdrage leveren?

Ga dan naar www.ikazia.nl/donatie of sms IKAZIA naar 3669. U kunt uw donatie ook overmaken naar NL 65 INGB 0000 368420 ten name van ‘de Stichting tot Steun van het Ikazia Ziekenhuis’ of in de collectebus in de centrale hal stoppen.

Alvast hartelijk dank voor uw steun.

10 Nieuws en informatie

Wij blijven graag verbeteren!

Aan het einde van ieder jaar komen de ‘lijstjes’ weer voorbij. Ons ziekenhuis kwam verschillende keren in de publiciteit. In Elseviers Beste Ziekenhuizen stond Ikazia in de kopgroep. In de Ziekenhuis Top 100 van het AD zakten we ten opzichte van vorig jaar. ZorgkaartNederland nomineerde ons voor de titel van Meest ` het NIAZ (Nederlands Instituut voor Accreditatie ZiekenPatiëntvriendelijke Ziekenhuis van Nederland. En huizen) stelde vast dat onze kwaliteit en veiligheid nog steeds op orde is, waarmee onze NIAZ-accreditatie met vier jaar is verlengd. We kijken graag met u terug op onze ‘scores’ van dit jaar.

Elseviers Beste Ziekenhuizen

Elsevier heeft op 17 november 2016 een vergelijkende lijst gepubliceerd van beste ziekenhuizen in Nederland. Elsevier heeft ziekenhuizen beoordeeld op openbare feitelijke gegevens die door middel van 799 verplichte indicatoren jaarlijks openbaar worden gemaakt. Het eindoordeel rust op 2 pijlers – de patiëntgerichtheid en medische zorg – en geeft aan hoe een ziekenhuis presteert ten opzichte van het gemiddelde van alle ziekenhuizen. Ikazia behoort met 4 van de 4 te behalen bolletjes als eindoordeel tot de ‘kopgroep van ziekenhuizen’. Voor de pijler ‘medische zorg’ behoort Ikazia tot de ‘beste ziekenhuizen’.

AD Ziekenhuis top 100

In de AD top 100 die 5 november 2016 verscheen staat het Ikazia Ziekenhuis op de 35e plaats. Vorig jaar op plaats 6. Dat lijkt een sterke daling. Een aantal van de prestatie-indicatoren, die het AD gebruikt voor het samenstellen van de top 100, wijzigt echter jaarlijks, waardoor een volledige vergelijking met het voorgaande jaar niet mogelijk is.

Het AD selecteert 38 prestatie-indicatoren om de top 100 samen te stellen . Deze zijn verdeeld over de zeven thema’s verpleging, opname, hart/vaten, ouderen, oncologie, operaties en patiënten. Bij de beoordeling bleek dat een aantal gegevens van ons ziekenhuis niet bekend was bij de Inspectie voor de Gezondheidszorg. Dit heeft onder andere te maken met registratie, hetgeen voor ons zeker een aandachtspunt is. Voor het aanleveren van gegevens hanteren wij de lijn: ‘beter geen gegevens dan positief geschatte gegevens’. Inmiddels zijn onder andere op registratie-niveau verbeteringen doorgevoerd.

Daarbij willen we ook opmerken dat als gegevens onbekend zijn dat niet wil zeggen dat het niet goed is; sterker nog op de wel ingevulde onderdelen scoort Ikazia goed. Zoals de beroertezorg, de pacemakers en ondervoeding. Een enkele maal behoort Ikazia niet tot de beste 10 ziekenhuizen, waardoor het ook punten verliest. Ook al wordt wel voldaan aan de landelijke door de beroepsverenigingen zelf aangedragen norm en is dit onderdeel medisch-inhoudelijk dan ook op orde.

Nominatie ‘Meest Patiëntvriendelijke Ziekenhuis’ ZorgkaartNederland

Wij zijn genomineerd voor de titel van ‘Meest Patiëntvriendelijke Ziekenhuis 2016’. De waarderingen op ZorgkaartNederland vormden hiervoor de basis. Alle ziekenhuizen in Nederland met meer dan 100 waarderingen op ZorgkaartNederland, gemeten vanaf 15 oktober 2015, deden mee aan de verkiezing. Op basis hiervan is een top vijf van genomineerden samengesteld. Ikazia is het enige genomineerde ziekenhuis uit de Randstad. Redactie: op het moment van drukken van deze uitgave was de uitslag van de verkiezing nog niet bekend.

Nieuws en informatie 11

NIAZ-accreditatie

In september 2016 is onze kwaliteit en patiëntveiligheid getoetst volgens de internationale Qmentum-normen. Ons ziekenhuis voldoet aan 98 procent van de criteria en dat betekent dat onze NIAZ-accreditatie verlengd is met 4 jaar!

U kunt uw mening, suggesties, vragen, complimenten of klachten te allen tijde aan ons laten weten via: • Ons online patienttevredenheidsonderzoek • Deelname aan ons patiëntenpanel • Tip en top kaart • ZorgkaartNL • Klachtenfunctionaris

Wij zijn trots op de kwaliteit & veiligheid van ons ziekenhuis en blijven graag verbeteren.

Uw mening is daarbij ook in 2017 weer van groot belang.

Meer informatie vindt u op www.ikazia.nl/over-ikazia/uw-mening-telt

Ontwikkelingsgerichte zorg pasgeborenen “In het Moeder en Kind Centrum bieden we ontwikkelingsgerichte zorg aan pasgeborenen”, vertellen Afke de Vries en Sietske van der Ent, teamleiders Moeder en Kind Centrum. “Hierbij staan comfort, stabiliteit en het verminderen van stress centraal. Alles om de baby optimaal te ondersteunen in groei en ontwikkeling.

In ons ziekenhuis hebben alle kinderverpleegkundigen de basiscursus ‘ontwikkelingsgerichte zorg voor pasgeborene’, ook wel NIDCAP genoemd, gevolgd. Daarnaast volgden twee kinderverpleegkundigen de opleiding tot NIDCAP-verpleegkundige.

2,5 jaar lang werden ze getraind door het Scandinavian NIDCAP Center. Inmiddels zijn ze geslaagd! We zijn ontzettend trots dat we in Ikazia deze kwaliteit van zorg kunnen bieden!”

Het Moeder en Kind Centrum heeft nu ook een eigen magazine.

Bekijk dit magazine op www.ikazia.nl

Voorwoord 13 01 De activiteitenkamer

Ricky Witter, vrijwilliger

“De mooiste verhalen over vroeger” “Het moest zo zijn, denk ik. Toen ik met vrijwilligerswerk begon, had ik niet kunnen bedenken dat ik het zo leuk zou vinden om ouderen te begeleiden.

Mijn man en ik helpen mijn schoonmoeder en een oudere buurvrouw daar waar nodig. Dat doe je gewoon voor elkaar. Hier in Ikazia ben ik gastvrouw en heb ik een poosje op de kinderafdeling geholpen. Daar haalde ik voor mijn gevoel niet genoeg voldoening uit. Maar in de activiteitenkamer waar ik sinds maart een ochtend per week kwetsbare oudere patiënten begeleid, ben ik wel helemaal op mijn plek.

“Het geeft mij veel energie als ik zie dat zij het naar hun zin hebben” Ouderen die wat verward zijn, risico lopen op ondervoeding of waarbij door lichamelijke beperkingen valgevaar bestaat, zijn vier ochtenden per week welkom in de activiteitenkamer. Alles is erop gericht dat zij sneller herstellen en gezonder weer naar huis gaan. De verpleging kijkt op afdeling 3A wie in aanmerking komen en naar de activiteitenkamer willen. We drinken koffie met elkaar en maken een praatje. Er liggen kranten en boeken en we kunnen samen muziek luisteren, een video kijken of een spelletje doen. Populair is het spel waarbij vragen uit het verleden moeten worden beantwoord.

De patiënten die naar de activiteitenkamer komen, bepalen zelf wat we gaan doen. Vaak vinden zij alleen een praatje maken al fijn. Je krijgt soms de mooiste verhalen over vroeger te horen. Prachtig!

Ik herken daarin veel van mijn ouders. Mensen boeien mij. Laatst kwam er een man van 80 jaar

die honderduit praatte. Na afloop zei hij ‘ik heb nog nooit zoveel gepraat, zelfs niet tegen mijn vrouw’.

Ik vind het heerlijk te zien wat je met wat extra aandacht kunt bereiken.

We sporen de ouderen ook aan om samen iets actiefs te doen. Sinds kort doen wij ook gymoefeningen, zoals voor de armen en nek. We zorgen ook dat de patiënten goed eten. Voor tussendoor is er fruit en voordat iedereen teruggaat naar de afdeling lunchen we samen. Zien eten, doet eten.

Het is tijdens zo’n ochtend vaak heel gezellig.

Regelmatig zingen wij liedjes met elkaar. Iedereen doet als vanzelf mee. Je ziet hoe de patiënten opleven en enthousiast worden. Het geeft mij zelf veel energie als ik zie dat zij het naar hun zin hebben. Mijn hart ligt bij ouderen en kinderen. Zij zijn de zwakken in onze samenleving en hebben onze hulp hard nodig.”

14 Op bezoek

Op bezoek Voor patiënten die opgenomen zijn spelen familie en naasten vaak een belangrijke rol. Tijdens ‘bezoekuur’ is het in Ikazia een komen en gaan. Wij gaven een aantal bezoekers een boeketje bloemen met de vraag: bij wie gaat u op bezoek?

Steven Havermans Steven Havermans en zijn moeder hebben een paar spannende uren achter de rug. “Gistermiddag werd ik niet lekker”, vertelt Steven. “De ambulancebroeders brachten mij direct naar de SEH van het Ikazia Ziekenhuis. Daar kreeg ik op bed een hartinfarct. Voordat ik het wist, lag ik weer in de ambulance onderweg naar het Erasmus MC. Daar werd een stent geplaatst op de OK. Inmiddels zijn we een paar uur verder en voel ik me prima. Bijzonder hoeveel er in zo’n korte tijd kan veranderen.” “Het was even heel spannend”, voegt zijn moeder toe. “Hartproblemen zitten helaas in de familie.

Maar wat een geoliede machines zijn ziekenhuizen dan als zoiets gebeurt. Prachtig om te zien. We gaan zo lekker naar huis; uitrusten en de goede afloop vieren.”

Kyano Nickram

Glaclys Mangal is op bezoek bij de 2-jarige Kyano Nickram. Kyano is opgenomen op de kinderafdeling. Hij heeft een cyste in zijn keel en voelt zich niet lekker. Dan is spelen in de speelkamer een goede afleiding! De muziek staat gezellig aan als we de kamer binnenkomen. “Ik ben gastouder van Kyano”, vertelt Glaclys. “Ik heb zijn moeder net even afgelost. Sinds Kyano 4 maanden oud is, is hij 3 dagen per week bij ons. Maar ook buiten die 3 dagen helpen we graag. Zo ook nu hij zich niet lekker voelt; een vertrouwd gezicht is dan toch het fijnst!” Tijdens het gesprek met Glaclys verschuilt Kyano zich verlegen achter zijn gastmoeder. Maar als we de speelkamer verlaten, worden we vrolijk nagezwaaid! We hopen dat Kyano zich snel weer de oude voelt.

01 Voorwoord

Op bezoek 15

Linda Honcoop, Evie en Tim Linda Honcoop is net moeder geworden van Evie en Tim. De tweeling is 5 weken te vroeg geboren.

“Met name Evie heeft wat opstartproblemen gehad, maar het gaat steeds beter met haar. Als Evie en Tim zelfstandig kunnen drinken, mogen we naar huis, maar tot die tijd is het fijn om hier te zijn.

Het geeft rust en een veilig gevoel. De naam Tim was snel bepaald! Vanaf mijn twaalfde jaar zei ik al: ‘Als ik ooit een zoon krijg, noem ik hem Tim.’ Daar heb ik een mooie naam bijgezocht.” Ook oma is hartstikke trots op de twee. “Mijn opa was ook één van een tweeling. Het heeft dus even wat generaties overgeslagen, maar het zit wel in de familie!”

Pastorale 17

Ben ik nu in de hemel?

Eens per maand komt er ’s avonds een koor zingen in het ziekenhuis. Vroeger gebeurde dat in de kapel, maar tegenwoordig zingen de koren in het trappenhuis of in de hal bij de liften op elke verdieping. De deuren naar de verpleegafdeling worden opengezet en de zang klinkt over de gangen. Tien minuten en vier liederen later daalt het koor af, een verdieping naar beneden.

Het orgel gaat mee –in de lift, uit de lift– op een rijdende palet. Veel publiek is er niet te zien maar de optredens zijn zeer indrukwekkend. De koren zelf vinden het ook mooi. Ze komen graag weer eens terug. Op dit moment is de agenda van heel 2017 al vol geboekt.

Een kerkmusicus heeft eens gezegd: wat een medicijn is voor een lichaam is een lied voor de ziel. En zo werkt het echt. Je merkt aan de mensen dat de liederen die gezongen worden hen raken en goed doen. Al komen er misschien niet veel patiënten tevoorschijn om te luisteren, je hoort het in de reacties van de patiënten de volgende dag tijdens een gesprek aan het bed.

“Ben ik nu in de hemel?” Dat was de gedachte van een oudere mijnheer die opgenomen was op de afdeling Cardiologie. Half wakend, half dromend had hij –liggend op een 4 persoonskamer– in de verte het koor horen zingen. Hij vroeg zich af of hij nog in de leven was of inmiddels in de hemel was gekomen. Het had hem ontroerd, dat het zo mooi was en zo vredig.

Op de vroege ochtend van de eerste kerstdag klinkt er ook gezang in het ziekenhuis. Dan is er geen koor, dan is er een bonte verzameling van jong en oud; personeelsleden en allemaal vrijwilligers uit de regio die kerstliederen komen zingen. Niet geschoold, niet geoefend en bijna niet te houden: zo’n 250 mensen die niet meer rondom 1 orgel op 1 verdieping passen. Mooi en vredig klinkt het niet de hele tijd, de organist kan ze allemaal maar nauwelijks in de teugels houden. En toch, en toch… het lied doet zijn werk. Het raakt en troost en bemoedigt de mensen hier in huis, de zieken, de verpleegkundigen. Voor iedereen gaat de hemel even open. ds. Lida Tamminga, geestelijk verzorger

“Het gaat hier écht om mensen” Ikazia wordt verbouwd!

Steeds meer mensen kiezen Ikazia als ‘hun’ ziekenhuis. Daar zijn we natuurlijk heel blij mee.

Maar inmiddels groeien we flink uit ons jasje. Daarom wordt Ikazia verbouwd. Architect Arnold Sikkel vindt het een geweldige opdracht. “Het gaat hier écht om de mensen.”

Al sinds 1968 werkt het Ikazia Ziekenhuis samen met EGM architecten uit Dordrecht. Architect en partner bij EGM Arnold Sikkel was bij veel verbouwingen betrokken, zoals de aanbouw van het ziekenhuis aan de kant van Ahoy en de nieuwe entreehal. “Ziekenhuizen waren vroeger vooral sober, de laatste jaren vinden we gastvrijheid, licht, ruimte en een moderne inrichting belangrijk.

Bij Ikazia ligt de nadruk op patiënten én zorgverleners, iedereen moet zich hier prettig en thuis voelen. Wij delen die ambitie.”

Flinke puzzel

Ook bij de verbouwing die nu op stapel staat, is Arnold nauw betrokken. Het ontwerpen van het nieuwe gebouw was een pittige uitdaging: “Ikazia staat op een bruisende plek in hartje Rotterdam-Zuid, we hebben weinig extra bouwruimte beschikbaar. Maar een aantal afdelingen heeft écht meer ruimte nodig, Kaakchirurgie bijvoorbeeld wordt tweemaal zo groot. In het ontwerp moest ik er allereerst voor zorgen dat die afdelingen op een logische wijze samen een

Renovatie én nieuwbouw 19

geheel vormen. Bovendien moet de zogeheten ‘routing’ voor de patiënt duidelijk zijn. Dat was een flinke puzzel, ja, maar wel een leuke. Ikazia is als opdrachtgever heel betrokken, dat werkt erg prettig.”

Pareltje

Arnold ontwierp een gebouw van zeven verdiepingen, dat in stijl en uitstraling heel goed aansluit op de eerdere nieuwbouw van Ikazia.

Daarbij mocht hij veel tijd en zorg besteden aan het realiseren van een gastvrije omgeving. “Neem Oncologie, een speerpunt van dit ziekenhuis. De dagbehandeling van deze afdeling ziet er licht, warm en strak uit. Het ontwerp is samen met een interieurarchitect gemaakt. Dat vind ik echt een pareltje. Hoewel patiënten er niet voor hun plezier komen, moeten zij zich hier straks absoluut op hun gemak voelen. Dat geldt ook voor de zorgverleners, voor wie het in zo’n omgeving prettig werken is.

Het gaat hier écht om de mensen.”

Klaar in 2019

Begeleiding

Het ontwerp is klaar, maar dat betekent niet dat het werk van Arnold erop zit. “EGM architecten is betrokken bij de uitvoering van de verbouwing.

Er wordt nu intern aardig wat geschoven, wij begeleiden dat project binnen een team van adviseurs. Als architect blijf ik bij dit plan betrokken tot en met de oplevering. Dat doe ik graag, zo kan ik waar nodig bijsturen en maak ik van dichtbij mee hoe het ontwerp tot leven komt.”

In het nieuwe gebouw van Ikazia krijgen acht afdelingen een ruim, modern onderkomen. De poliklinieken Cardiologie, Kaakchirurgie, Longziekten en Neurologie worden er gevestigd, evenals de Kinderafdeling, de Dagbehandeling, Dagbehandeling Oncologie en de afdeling Facilitair. In september 2019 moet het totale bouwproject klaar zijn. Dan is er 3400 m2 gerenoveerd en hebben we er 7400 m2 nieuwbouw bij!

20 Sportgeneeskunde Rotterdam

Een kennismaking met Sportgeneeskunde Rotterdam Op 1 januari 2016 zijn de drie grootste sportmedische centra van Rotterdam (SMA Rotterdam, SMC Maasstad en SMA Toppoint) samengevoegd tot Sportgeneeskunde Rotterdam. De hoofdlocatie is gevestigd in het Ikazia Ziekenhuis!

Bij Sportgeneeskunde Rotterdam kunnen patiĂŤnten ((top)sporters en niet-sporters) terecht voor chronische pees- en overbelastingsklachten, bewegingsanalyses, conditietesten en trainingsadvies. Vaak hebben patiĂŤnten al een heel traject achter de rug bij de huisarts, fysiotherapeut of orthopeed, maar blijven de klachten aanhouden. Bij Sportgeneeskunde Rotterdam wordt er alles aan gedaan om de (sportgerelateerde) klachten, blessures of vragen op te lossen met behulp van de meest geavanceerde apparatuur. Veel van de software en meetmethoden zijn in het centrum zelf ontwikkeld. Op verwijzing van uw huisarts kunt u voor blessureconsulten terecht. Die vallen sinds 1 januari 2016 in de basiszorgverzekering.

Bewegingsanalyses

Gangbeeldanalyse Bij aanhoudende enkel-, knie-, heup- of rugklachten kan bijvoorbeeld het looppatroon in beeld worden gebracht met behulp van twee camera’s en een drukplaat in een loopband (een zogenoemde gangbeeldanalyse). Het looppatroon wordt vergeleken met het ideale looppatroon, waarna een advies/aanpak volgt om de klachten te verhelpen.

Fietspositiemeting Als patiënten last hebben van klachten tijdens het wielrennen, kan een fietspositiemeting uitkomst bieden. Bij de meting wordt de eigen fiets in een fietsergometer geplaatst. Terwijl de patiënt fietst, worden video-opnames gemaakt en wordt de houding van de patiënt vergeleken met de ideale houding. Veel aanpassingen, zoals zadelhoogte, stand van het stuur kunnen ter plekke worden gedaan.

Wilt u meer informatie?

Kijk dan op: www.sportgeneeskunderotterdam.nl

Conditiemetingen en trainingsadviezen

Daarnaast beschikt het centrum ook over de meest uitgebreide apparatuur om het sportpotentieel in te schatten, om een gedetailleerd trainingsschema op te stellen of de trainingswinst te voorspellen. Dit geldt niet alleen voor top- en amateursporters maar ook voor patiënten tijdens of na een ziekte (bijvoorbeeld na herstel van kanker, chemotherapie).

“We gaan steeds meer op elkaar lijken”

Familie in Ikazia 23

Familie in Ikazia

Familie van der Stel Pieter en Simone van der Stel zijn vader en dochter! Pieter werkt als pooler op de verpleegafdelingen en Simone als doktersassistente bij Orthopedie. “Sommige patiënten weten dat we vader en dochter zijn. Dan moet ik de groetjes doen aan mijn vader en andersom”, lacht Simone. Beiden voelen zich erg thuis in Ikazia.

Het is een degelijk ziekenhuis, waar normen en waarden hoog in het vaandel staan.

“Voordat ik als pooler in Ikazia begon, werkte ik als ambulance verpleegkundige”, vertelt Pieter.

“Dat heb ik 30 jaar met plezier gedaan, totdat ik op 55-jarige leeftijd met pensioen ging.

Toen ik als verpleegkundige in Ikazia ging werken heb ik mij voorgenomen om helemaal op 0 te beginnen. Ik had dan wel 30 jaar ervaring, maar het werk in de ambulance is een stuk solistischer.

Hier werk je echt als team! Inmiddels werk ik al 6 jaar met veel plezier in Ikazia.

”Ik ben echt een mensenmens, net als mijn dochter” Als pooler werk ik op verschillende afdelingen, maar de mooiste afdeling is voor mij toch wel Oncologie. Ik voer hier zoveel mooie gesprekken met de patiënten. Ik ben een echt mensenmens, net als mijn dochter. We gaan steeds meer op elkaar lijken.”

Simone werkt nu bijna 5 jaar in Ikazia. Ze is ooit begonnen in het Clara en is daar opgeleid tot doktersassistente. Toen het Clara het Maasstad Ziekenhuis werd, stapte ze over naar Ikazia. “Hier is – net als in het Clara – nog een ‘ons kent ons gevoel’.”

In het werk komen Simone en haar vader elkaar wel eens tegen. “Soms heeft mijn vader een dossier nodig en dan komt hij bij mij langs. En we zien elkaar natuurlijk af en toe in het personeelsrestaurant. Bij een bezoek aan mijn ouders is het werk ook altijd even onderwerp van gesprek.

Eigenlijk net als vroeger, toen ik nog thuis woonde.

Dat we nu veel dezelfde mensen kennen en weten wat er speelt in het ziekenhuis, maakt onze gesprekken nóg leuker. En het maakt me nieuwsgierig! Ik zou best wel eens een dagje met hem mee willen lopen in de verpleging!

Afscheid

Cliëntenraad 25

In dit winternummer van het Ikazia Nieuws schrijf ik mijn laatste column als voorzitter van de Cliëntenraad van Ikazia.

In 2013 ben ik de Cliëntenraad gestart samen met vier andere enthousiaste leden. Onze doelstelling was een doorgeefluik te zijn voor de wensen van de patiënt, met als leidende thema’s patiëntvriendelijkheid en klantvriendelijkheid.

Nu 4 jaar later zie ik een Cliëntenraad die zich heeft ontwikkeld tot een gesprekspartner van het ziekenhuis.

Onze bekendheid is vergroot bij patiënten en hun naasten.

We lopen in het ziekenhuis mee met de veiligheidsrondes. Daarnaast geven we, gevraagd en ongevraagd, advies aan het ziekenhuis. Hierbij staat het belang van de patiënten en hun begeleiders voorop. We denken constructief mee en streven zo naar een ziekenhuis waar de zorg voor en om de patiënt uitblinkt in kwaliteit en veiligheid.

De samenstelling van de Cliëntenraad zorgt ervoor dat er ruime expertise aanwezig is om haar functie goed en zinvol te kunnen blijven vervullen.

Ik ben dankbaar dat ik hier bijna vier jaar deel van heb uitgemaakt en wens de Cliëntenraad nog veel zin- en succesvolle jaren toe.

Iza van Riemsdijk, voorzitter clientenraad@ikazia.nl

“Een ziekenhuis waar de zorg voor en om de patiënt uitblinkt in kwaliteit en veiligheid”

“Je probeert patiënten op het gemak te stellen met een aai over de bol, bemoedigend woord of kwinkslag”

De dag van 27

De dag van Jan van Veelen (57) werkt sinds 1977 als verpleegkundige in Ikazia. “Waarom zou je veranderen als je het naar je zin hebt.” Al bijna 26 jaar is hij recovery verpleegkundige. “Naast het contact met en helpen van de patiënt, komt de techniek van de apparatuur er ook bij. Die combinatie maakt het voor mij boeiend.”

Als recovery verpleegkundige heeft Jan van Veelen grofweg twee soorten diensten. “Of ik vang op de holding patiënten op en zorg dat zij gereed zijn voor de operatie. Of ik doe op de recovery de patiëntenopvang na de operatie.”

07.15 uur

“Omdat de eerste patiënten al om 7.30 uur op de holding komen, begin je meteen met het aanzetten van de apparatuur. Bijvoorbeeld voor het toedienen van zuurstof en het in de gaten houden van de hartslag, bloeddruk en ademhaling. Ook leg ik noodmedicatie klaar voor het geval patienten niet lekker worden. Mensen kunnen gespannen zijn voor een operatie, dus probeer ik hen zoveel mogelijk op het gemak te stellen met een aai over de bol, bemoedigend woord of kwinkslag. Wij leggen de patiënt klaar, doen een bloeddrukband om, plakken ECG-stickers voor de hartslag en prikken een infuus. Ook assisteren wij de arts bij het toedienen van de verdoving. Om fouten en complicaties bij de operatie te voorkomen is het belangrijk dat wij alle gegevens van de patiënt goed controleren.

Op de verpleegafdeling moeten de patiënten zelf een kruis zetten op bijvoorbeeld het been dat moet worden geopereerd. Als dubbele check doet de behandelend arts dat daarna ook.”

08.00 uur

“Op de recovery beginnen we later omdat de eerste patiënten na 8.15 uur van de operatiekamer komen. Wij checken bij de overdracht opnieuw alle gegevens. Als de patiënt ontwaakt, bepalen wij aan de hand van een scorelijst of iemand weer voldoende bij bewustzijn is om naar de verpleegafdeling te kunnen. Ook proberen wij aan de hand van een pijnscore te bepalen hoe dragelijk de pijn is en of er voldoende pijnstilling is toegediend.

Iedereen die wakker wordt, ook volwassenen, bieden wij een waterijsje aan. De meeste mensen vinden iets zoets in de mond lekker na een narcose.”

12.00 uur

“Er is geen vaste lunch- of koffietijd. Wij lossen elkaar af om koffie te drinken of te eten. Hoewel het altijd druk is, zorg ik dat ik mijn pauzes goed benut.

Voor de lunch ga ik ook echt van het OK complex af.

Mijn stelregel is: als je voor een ander wil zorgen, moet je heel goed voor jezelf zorgen.”

“Iedereen die wakker wordt, ook volwassenen, bieden wij een waterijsje aan” 12.30 uur

“Tot einde dienst is het vaak hollen of stilstaan.

Iedere patiënt is uniek en benader je anders. Dat maakt het werk zo afwisselend. Kinderen begeleid je altijd één op één. Kinderen die uit een narcose komen, zijn direct wakker. Om hen gerust te stellen en te zorgen dat ze niet meteen uit bed stappen, blijf je er bij.

Wij kunnen tijdens een dienst ook één patiëntengroep op de holding krijgen. Bijvoorbeeld patiënten die een elektrische schok krijgen om het hartritme weer normaal te krijgen (cardioversie) of chronische pijnpatiënten die onder andere als pijnbestrijding een ruggenprik krijgen.”

Jan van Veelen kan uren vertellen over werken op de recovery. Toch trekt hem nog één ding meer aan.

Dat is noodhulp. “Ik heb in 2004, na de tsunami, in Sri Lanka geholpen. Dat wilde ik sindsdien nog graag een keer doen. Eind november 2016 ga ik daarom tweeënhalve week op het Griekse eiland Samos hulp aan bootvluchtelingen verlenen. Een ervaring om niet snel te vergeten.”

Column 29

Inspiratie

Als trouwe lezer van Ikazia Nieuws heeft u vast al verschillende columns van mij gelezen. Weet u nog dat ik schreef over….

• De blijdschap die ik voelde toen ik voor het eerst mijn handtekening zette onder een recept voor insuline. Iets wat tot die tijd alleen door artsen mocht worden gedaan.

• De ‘geschiedenisles’ waarin we samen terugkeken op de veranderingen in het diabetesvak van de afgelopen 100 jaar.

• Het moment waarop we elkaar wegwijs maakten in alle afkortingen die tegenwoordig gebruikt worden.

• De mooie en soms ook moeilijke momenten waar ik als diabetesverpleegkundige tegenaan loop.

Ruim tien columns verder, zit ik nog steeds vol inspiratie. Het vak is in ontwikkeling en de patiënten blijven mij inspireren. Zo werd ik laatst nog geïnspireerd door een jongeman. Hij vertelde mij dat hij het als diabetespatiënt lastig vond om alle ballen in de lucht te houden. Het bracht mij op het idee een groepsbijeenkomst voor jongeren met diabetes te organiseren.

Een andere keer kon ik door een klein duwtje in de rug een patiënte helpen om het hebben van diabetes vol te houden. Ik merkte dat het geven van een compliment een patiënt enorm kan helpen. Zo zijn patiënten een inspiratie voor mij en hoop ik ook een inspiratie te zijn voor de patiënten.

Michelle

Michelle van den Oudenhoven is diabetesverpleegkundige in Ikazia en schrijft iedere editie over haar ervaringen.

Helaas heb ik wel voldoende inspiratie, maar niet voldoende tijd meer om columns te blijven schrijven en is dit mijn laatste column. Ik ben begonnen met de opleiding tot verpleegkundig specialist.

Een opleiding waarmee ik nog meer kennis kan vergaren, waardoor ik onder andere taken van artsen kan overnemen.

Het patiëntencontact zal ik als verpleegkundig specialist gelukkig blijven houden.

En dat is maar goed ook, want dat vind ik het leukste wat er is.

30 Stichting tot Steun

Heel kundig en prettig geholpen Patiënt, Marianne Kroese Marianne Kroese en haar vrouw Annemie wonen in Hoogvliet en komen sinds 2004 in Ikazia. “Annemie werd getroffen door een CVA (beroerte) en de huisarts verwees ons naar neuroloog dokter Mulder.

Zelf ben ik twee keer geopereerd op de afdeling Orthopedie. In alle gevallen zijn wij heel kundig en prettig geholpen.

De benadering is heel menselijk en gemoedelijk. Het is allemaal niet zo massaal.”

Zowel Marianne Kroese als haar vrouw hebben als verpleegkundige gewerkt.

“Wij weten dus waarover wij praten.”

Voor de Hoogvlietse vrouwen geldt verder dat Ikazia uitstekend bereikbaar is. “Wij komen met de metro en vanaf het Zuidplein is het gemakkelijk aan te lopen.” Marianne Kroese steekt haar enthousiasme voor het ziekenhuis niet onder stoelen of banken.

“Als ik ooit in een ambulance lig, wil ik niet anders dan dat zij mij naar hier brengen.”

Sinds een jaar is Marianne Kroese lid van de Stichting tot Steun. “Wij wisten niet eerder dat dit kon. Anders hadden wij Ikazia zeker eerder gesteund. Wij vinden het fijn dat er met het geld van de stichting extra dingen gedaan worden bovenop de reguliere zorg.

“De benadering is heel menselijk en gemoedelijk’”

Stichting tot Steun 31

Machtigingsformulier SEPA

Stichting tot Steun van het Ikazia Ziekenhuis Montessoriweg 1, 3083 AN Rotterdam, Nederland Incassant ID:

NL05ZZZ411264820000

Machtigingskenmerk: NL05ZZZ411264820000 + uw lidnummer Door ondertekening van dit formulier geeft u toestemming aan de Stichting tot Steun van het Ikazia Ziekenhuis om via uw bank jaarlijks of éénmalig een bedrag van uw rekening af te schrijven.

€ 12,50 per jaar, afschrijven in de maand …………………………..……………..…………..……………..…..……………..…..……………..…..………………....

Meer, namelijk € …………………………..………… per jaar, afschrijven in de maand

…………………………..……………..…………………..…………

Ik doe een gift en machtig het Ikazia Ziekenhuis om éénmalig af te schrijven € ………………..............…………..…………,

afschrijven in de maand …………………………..……………..……………....

Als u het niet eens bent met deze afschrijving kunt u deze laten terugboeken. Neem hiervoor binnen acht weken na afschrijving contact op met uw bank. Vraag uw bank naar de voorwaarden.

Naam …………………………..……………..……………………..……………..……………....……………………..……………..……………....……………………..……………..……………………....

Adres …………………………..……………..……………………..……………..……………....……………………..……………..……………....……………………..……………..……………………....

Postcode …………………………..……………..……..……………...........………

Woonplaats …………………………..……………..……..…….............………...........………

Geboortedatum …………….……………..……………..……..………………

E-mail

Land …………………………..……………..……..……..........………...........………

IBAN rekeningnummer ……………..……………..………......……………...........…

Plaats

…………………………..……………..............……..…….............………...........………

…………………………..…….......………...........………........................ Datum …………………………..…...........................................…....................................

Telefoonnummer

…………………………….......………...........………... Handtekening …………………………..……….......................................................…

U kunt deze machtiging opsturen naar de Stichting tot Steun van het Ikazia Ziekenhuis, Antwoordnummer 80513, 3080 WB Rotterdam (een postzegel is niet nodig).

Als u lid wordt, krijgt u deze mooie beker met nostalgische foto van het Ikazia cadeau.

AK W

V

SY ST E

EM PLA FO ND S SC HEID INGS WAN DE N E N BETIM

Simonse Afbouw B.V.

Edisonweg 62a 2952 AD ALBLASSERDAM Tel. 078 - 6811440 Fax 078 - 6811449 info@simonseafbouw.nl

MERING

ER K

KW

AL

ITE

IT &

PER F

ECT IE

NvS Schilder & Behangwerken B.V. Edisonweg 62a 2952 AD ALBLASSERDAM Tel. 078 - 6811444 Fax 078 - 6811449 info@nvs-schilders.nl

Puzzel 33

KRUISWOORDPUZZEL Kruiswoordpuzzel

Š Sanders puzzelboeken, Vaassen

HORIZONTAAL

1 aambeeld, 9 beschimpen, 17 onaangename geur, 18 vod, 19 bovendien, 21 aanwijzend voornaamwoord, 22 vertering, 23 gedaan, 24 beursterm, 25 bedekking, 27 regieteken, 29 mondzweertje, 30 waterdier, 31 werklust, 32 getrouwe, 34 geestelijke gezondheidszorg, 36 uiting van berusting, 38 Europees Parlement (afk.), 39 speelgoed, 41 kostbare voorhoofdsband, 44 en anderen, 45 dommekracht, 46 boord, 48 heining van struiken, 49 troep, 51 rijstgerecht, 52 huivering, 53 mannelijk dier, 55 tongbeweging, 57 niet in staat te zien, 58 staat in Amerika, 59 watersportbeurs, 60 muziekinstrument, 61 kledingmaat, 63 uitroep van medelijden, 65 rekeneenheid voor personeel, 66 brandstof, 67 verpleegster, 69 overvloedig, 71 inwendig orgaan, 73 boomvrucht, 75 reuzenroofmeeuw, 76 Europese Commissie (afk.), 78 Amsterdams gebouwencomplex, 81 slordige werker, 83 per exemplaar (afk.), 84 teugje, 86 plaats in Gelderland, 87 onverhard pad, 90 zangstem, 91 bezittelijk voornaamwoord, 92 onbesliste stand, 94 sneeuwschaats, 96 wandeling, 97 ik, 98 richtinggevend teken, 99 militaire insluiting, 101 plaats in Gelderland, 103 vogeleigenschap, 104 toverheks, 105 ruiter, 106 omslachtige drukte, 107 schrijfgerei.

VERTICAAL 1 gril, 2 landbouwproduct, 3 takje, 4 maanstand, 5 kneuzing, 6 dunne plank, 7 verbruikt, 8 een beetje scheel, 10 idem, 11 zenuwtrek, 12 jongeren, 13 werktuig, 14 Bijbelse figuur, 15 vis, 16 drank, 19 Spaanse uitroep, 20 vogel, 24 voortreffelijk, 25 bijdehand, 26 kindergroet, 28 zijrivier van de Elbe, 30 bederven, 31 handwerktechniek, 32 overeenkomst, 33 vreemde munt, 35 visgerecht, 37 melden, 39 ordebroeder, 40 fijn broodje, 42 muziekterm, 43 pulverig, 45 af, 47 hartstocht, 48 trouwen, 50 pauselijke hoofdtooi, 52 rivier (Spaans), 54 Europeaan, 56 pakkerd, 62 strik, 64 gebergte in Europa, 66 klankbekken, 68 deel van een etmaal, 70 hondenras, 72 juist, 74 berggeel, 75 voederkuil, 77 snaarinstrument, 79 zoutoplossing, 80 afscheidsgroet, 82 Amerikaanse goudmunt, 83 kolom, 85 gekeperd weefsel, 88 telwoord, 89 verdwenen, 91 weefsel, 93 rivier in Utrecht, 95 kunsttaal, 97 wereldperiode, 98 smart, 100 grand prix, 102 eminentie, 104 kunstmatige inseminatie (afk.), 105 Romeinse Rijk (afk.).

1

2

3

4

5

17

6

7

8

18 23

19

24

30

47

52

53

63

69 77

84

70 78

71

93

94

99

100

101

73

106

36 43

56

37 44

50 57

88

67

74

68

75

81

82

89

83

90

96 102

16

29 35

66

72

95

34

55

65

87

28

49

54

15

22

48

80

86

14

60

79

85 92

64

13

42

59

62

12

27

41

58

11

33

46

51

76

26

40

45

10 21

32

39

61

20

25

31

38

9

91

97 103

104

98 105

107

Breng de letters uit de overeenkomstig genummerde hokjes over naar de hokjes in de balk. Deze letters vormen de oplossing.

92

10

51

28

67

36

58

79

De winnaar van de kruiswoordpuzzel van het herfstnummer 2016 is mevrouw M. Vincent-Bosman uit Rotterdam. De winnaar heeft inmiddels de VVV bon thuis gekregen. De oplossing van de puzzel van dit nummer kunt u tot 1 maart 2017 inleveren of opsturen aan: Ikazia Ziekenhuis - t.a.v. het PatiĂŤnten Service Bureau - Postbus 5009 - 3008 AA ROTTERDAM. U kunt uw oplossing ook mailen aan: in@ikazia.nl

Contact 35

Klacht en advies Goede zorg voor de hele mens. Dat staat voorop in ons ziekenhuis. Respectvol, oprecht geïnteresseerd en betrokken.

Toch kan het gebeuren dat u niet tevreden bent over bijvoorbeeld de gegeven informatie, de zorg of de aandacht. Dat u vindt dat het beter kan. Het beste kunt u dit bespreken met de medewerker die uw onvrede heeft veroorzaakt. Als u dat liever niet doet, kunt u bij de klachtenfunctionaris terecht. Zij kan de klacht met u bespreken, u adviseren en ondersteunen.

Ook kan zij bemiddelen tussen u en de medewerker.

% 010 297 55 08

Tineke Schutrups-Duyvendak

“Heeft u opmerkingen of bent u niet tevreden, dan willen we dat graag weten”

@ klachtenfunctionaris@ikazia.nl i i klachtenfunctionaris Ikazia Ziekenhuis

Antwoordnummer 80161 3080 VB Rotterdam

Klachtencommissie

Blijft de klacht bestaan dan kunt u uw klacht laten beoordelen door de onafhankelijke klachtencommissie. De directie wordt geïnformeerd over de uitspraak van de klachtencommissie. Ook worden aanbevelingen gedaan. Die zijn bedoeld om herhaling van het gebeurde in de toekomst te voorkomen. Zo wordt de kwaliteit van zorg verbeterd. U kunt via de klachtenfunctionaris in contact komen met de klachtencommissie.

Contact

Colofon

Ikazia Ziekenhuis Montessoriweg 1, 3083 AN Rotterdam Tel. 010 29 75 000 Fax 010 29 75 400 Internet www.ikazia.nl E-mail post@ikazia.nl Postadres Postbus 5009 3008 AA Rotterdam

Redactie J. Aman • J.T.C. Bijl • S. van der Ent • D. van der Leer R.R. van Noort • A. Molendijk • M.C. Oosterwijk C.D. Schutrups-Duyvendak • C. Sla • Ds. Dr. J.A.P. Vlasblom • T.C. Vonk

Buitenpolikliniek Ikazia Carnisselande Middeldijkerplein 36 2993 DL Barendrecht Telefoon 0180 64 22 22 E-mail buitenpoli@ikazia.nl

Directiesecretariaat • Montessoriweg 1 • 3083 AN ROTTERDAM Telefoon 010 297 50 00 • Internet www.ikazia.nl • E-mail post@ikazia.nl

Buitenpolikliniek Ikazia Klaaswaal Kerkstraat 20 3286 AK Klaaswaal Telefoon 0186 57 11 11 E-mail klaaswaal@ikazia.nl

Winter 2016/2017

Redactionele bijdrage S. Eikenboom • I. van Riemsdijk • C. Sla N. Veringmeier

Fotografie W. Boon • J.T.C. Bijl • O. Seykens • T. de Veer EGM architecten

Redactie adres en/of adreswijzigingen Ikazia Ziekenhuis

Uitgeverij BC Uitgevers bv • Postbus 416 • 8600 AK Sneek Telefoon 0515 429 429 • Directie G. van Leeuwen Opmaak Hannique de Jong • Telefoon: 0515 429 420 Bladmanager/Advertentieverkoop Barbara Verschoor

Telefoon 06 455 766 70 • Digna Schoonen • Telefoon 06 442 099 10

Foto cover KNO-arts Albertien Aukema, Nelleke en Zara van den Berg Druk Scholma Druk B.V. • Bedum

36 Specialisten Anesthesiologie

C.R. Bello mw. K.T. Dahmen mw. M.W. van Dommelen L. Klompe M.L. Landman M.J.B. Los mw. dr. M.C.O. van den Nieuwenhuyzen (opleider) C.J. van Oort dr. H.C. Rettig F.A. Verhoeven

Apotheek

mw. C.C.T. Rietbergen (chef de clinique) mw. D.C.M.C. Schonkeren (waarnemer) B. Torrenga

Klinische psychologie

Intensive Care geneeskunde

J.W. Arendse mw. A.A.C. Aukema J.J. van Twisk

mw. M. Muller mw. dr. F.J. Schoonderbeek mw. dr. A.F.C. Schut mw. S. Stads W. van den Tempel mw. H.F.E.M. Willems

mw. L. Kuiper Interne geneeskunde mw. L. Mitrov-Winkelmolen dr. M.P. Brugts D. Theunissen mw. R.A. Carels mw. dr. F. Croon-de Boer Cardiologie dr. A. Dees mw. dr. R. Djaberi dr. J.C. Drooger mw. dr. M.E. Emans dr. F.E. de Jongh mw. dr. A. Erol-Yilmaz mw. E.N.M. Overkleeft mw. M. Wabbijn M.P. Freericks F.M.R.J. Hersbach mw. dr. A.A.M. J.P. Kerker Zandbergen (opleider) dr. G.J. Nollen Kaakchirurgie mw. S.K. Zoet-Nugteren dr. G.J. van Beek Chirurgie dr. dr. L.O.H. Dessau W.F. van Geel mw. N.M. Hanneman dr. P.T. den Hoed (opleider) mw. dr. J.M. Kwakman J. Nonner (chef de clinique) F.R. Praal dr. A.N. Ringburg dr. dr. D. Rink dr. C.J. van Steensel dr. B.R. Toorenvliet Kindergeneeskunde dr. W.J. Vles C. Aleman mw. A.M.E. van Well mw. J.J. Alink C.P. den Butter Dermatologie mw. S.H. Dijkstra dr. H.J.H. Engelkens mw. S.H.M. Gardeniers E.R. Lonnee mw. K.A. Goud mw. B.C.C. Heinerman Geriatrie mw. I. Heuts-van der Kragt A.J. Arends mw. C.M. Messemaker mw. H.S. Paizano-Thijssen Gynaecologie mw. K.A. Schuitevoerder mw. dr. I.A.M. van der Klinische chemie Avoort mw. M.R. Douma dr. M.A. Fouraux mw. S.M.A. Groenen dr. W. van Gelder mw. A.D. van Heesewijk dr. J. Kaijser dr. J.W. de Leeuw (opleider)

mw. dr. J.E.W.M. van Dongen-Melman (opleider) mw. I. Spuesens-Hoefnagel

KNO-heelkunde

Longziekten

mw. M.K. Greefhorst mw. R. Heller-Baan F.A.H. Jacobs mw. C.W.H.M. Kroese-BovĂŠe

Maag-, darmen leverartsen

dr. G. Bezemer dr. P.C.J. ter Borg dr. R.J.Th. Ouwendijk (opleider) mw. H.G. Vermeulen mw. C. Verveer

Medische Microbiologie dr. M. van Rijn

Neurologie

mw. C. Gorter de Vries (chef de clinique) L.J.M.M. Mulder D.M.H. Zuidgeest

Oogheelkunde

mw. J.A. de BeijerDominicus mw. E. van CampenMolenaar T. Hillenaar (chef de clinique) mw. A.F.G. Jansen mw. dr. J.A.F.M. van Neerven mw. R.K. Soebhag (chef de clinique)

Orthopedie

F.P. van den Berg (chef de clinique) M.M. Campo dr. C.H. Geerdink W. Kuis B.B.A.M. Niers

Pathologie

dr. M.A. den Bakker mw. dr. K. Hamoen dr. M. Kliffen mw. dr. T.M. Teune

Plastische Chirurgie dr. T.H.C. Damen mw. H.C. Klepetko

Psychiatrie

mw. S.K. Kalidien mw. P. KĂślling (waarnemer)

Radiologie

mw. C.I.B.F. Gouw J.A.J. Janssen (chef de clinique) L.C.W. de Jonge J.G.J. Jonkman J.W. Kuiper mw. dr. A. Preda J.W. van der Sluijs S.B.A. van der Valk (chef de clinique) dr. ir. M.J. Stoutjesdijk MBA

Revalidatiegeneeskunde

J.S. Groenewegen mw. A.M. de Rooij

Reumatologie

mw. F. Bonte-Mineur dr. M.R. Kok

Sportgeneeskunde dr. B.A.G. Bulder

Urologie

R.P. Engel (chef de clinique) E. Kats mw. M. van Mierlo (chef de clinique) dr. J.E. Nienhuis

Helpt u mee om het bezoek aan Ikazia voor iedereen zo aangenaam mogelijk te maken?

Met elkaar zijn we ‘Beter voor Elkaar’

Lees meer hierover op pagina 8 en 9

Bent u enthousiast over onze projecten en wilt u een bijdrage leveren?

Ga dan naar www.ikazia.nl/donatie of sms IKAZIA naar 3669.

U kunt uw donatie ook overmaken naar NL 65 INGB 0000 368420 ten name van ‘de Stichting tot Steun van het Ikazia Ziekenhuis’.

Alvast hartelijk dank voor uw steun.