In Limburg zijn we thuis - ChristenUnie

THUIS In Limburg zijn we

Francis van der Mooren

‘Mooi dat kerk en samenleving zo met elkaar verweven zijn’

Nederlandse wijn?

Gert-Jan Segers ‘André Rieu ambassadeur van de provincie’

Verrassend goed!

Magazine van ChristenUnie Limburg Voorjaar 2019

Inhoud

In Limburg zijn we Thuis - Voorjaar 2019

4.

Mooi dat kerk en samenleving zo met elkaar verweven zijn

10.

2

Ik heb de grootste wedstrijd van mijn leven gewonnen

ChristenUnie Magazine Provinciale Statenverkiezingen

20.

De match met Gert-Jan Segers

52.

Politiek is geen spelletje

Waardevol

26.

Nederlandse wijn? Verrassend goed!

In Limburg zijn we thuis. Het is onze provincie.

Dit magazine zet nog eens een dikke streep onder dat gevoel van trots. Op 20 maart zijn er verkiezingen.

Die gaan over ons, inwoners van Limburg. Die gaan ook over onze leefomgeving, over mobiliteit, duurzaamheid, wonen, recreëren, landschap, groen en water, en ook over cultuur, musea en kerken.

Hoe gaan we daar op een goede manier mee om?

In alle gemeenten van onze provincie hebben we elkaar nodig. Alleen samen kunnen we iets bereiken. Iedereen op z’n eigen plekje. Dat is voor ons de politiek. Met veel overtuiging doen we mee. Daar genieten we van, want het is mooi werk: bouwen aan een waardevolle samenleving. Samen maken wij ons sterk voor een provincie waarin iedereen ertoe doet.

Het is mooi om te zien dat boeren en natuurbeheerders elkaar weten te vinden. Het is goed nieuws dat kwetsbare mensen een steuntje in de rug krijgen. Het is waardevol dat inwoners en bedrijven zich inzetten voor een duurzame economie. En het is hartverwarmend dat veel vrijwilligers zich inzetten voor de ander.

44.

Eenzaamheid komt vaker voor dan je denkt

En verder o.a.: 8.

14.

30.

36.

38.

56.

Benjamin Noordermeer Groeten uit Limburg Carola Schouten Wijn en spijs in Nederland Maarten Verkerk Heel Limburg bakt

Er gaat een heleboel goed in onze provincie. Daar zijn we blij mee en dankbaar voor. Natuurlijk zijn er ook dingen die beter kunnen. De ChristenUnie zet zich daar voor in. In de afgelopen maanden hebben we een Luistertour gemaakt door de hele provincie, Van Venray tot M ­ aastricht. Dat geeft energie om na de verkiezingen samen aan de slag te gaan. Het helpt dan niet om verschillen uit te vergroten. Wij zoeken de verbinding.

Samenwerken is waardevol en brengt mooie resultaten binnen handbereik.

Francis van der Mooren

ChristenUnie Magazine Provinciale Statenverkiezingen

3

Francis van der Mooren Francis van der Mooren belt aan bij de pastorie in Simpelveld.

Ze heeft een afspraak met pastoor René Pisters. ‘Kerk en politiek hebben allebei een missie in de samenleving.’ De deur zwaait open.

In de deuropening staat een vriendelijke man met een brede glimlach: ‘Welkom!’

‘D

e 54-jarige pastoor van Simpelveld werd onlangs in een documentaire van Andere Tijden aangekondigd als dorpspastoor met een missie. ‘De rol van de kerk is anders geworden. Ik wil mensen erbij betrekken en de kring wat wijder maken. Wij hebben een mooie boodschap.’

Francis stapt de grote pastorie binnen.

‘Het is misschien groot voor een man alleen, maar ik hou van ruimte. ’ zegt de pastoor. De gast kijkt een beetje nieuwsgierig om zich heen. ‘Ik doe hier ideeën op.’ Francis oriënteert zich met haar man op een ander huis. ‘Wij zoeken iets in het heuvelland, want we willen graag wat meer ruimte om ons heen.’ Maar de heuvels zijn toch wel een dingetje. ‘Ik werk bij het CBS in Heerlen en wil graag op de fiets naar m’n werk. Dan moet het aantal klimmetjes dat ik onderweg tegenkom wel te overzien zijn.’ René Pisters heeft wel een paar tips. ‘Dan moet je naar Huls-

4

ChristenUnie Magazine Provinciale Statenverkiezingen

berg of naar Klimmen gaan.’ Francis lacht: ‘Of ik moet een e-bike kopen.’

Manier van leven De kennismaking is hartelijk. ‘Koffie?’

De pastoor neemt zijn gast mee naar de keuken en schenkt de koffie in. ‘De uitzending van Andere Tijden heeft veel reacties opgeroepen. Er hebben 300.000 mensen naar gekeken, ook mensen die zijn uitgetreden. De reacties waren overwegend positief. Het was een eerlijk verhaal over twijfel, hoop en verlangen. Daarmee kom je bij mensen binnen.’ Francis is blij verrast over de positieve aandacht van de media voor het geloof. ‘De wijding van de nieuwe bisschop werd helemaal uitgezonden op L1 en door de KRO. Dat vond ik heel mooi.’

René Pisters zet de koffie op de salontafel. Hij gaat in een rode fauteuil zitten. ‘Dat is mijn stoel,’ zegt hij met een knipoog. Francis ploft neer op de bank. ‘Er is wel iets veranderd,’ meent de pastoor. ‘Het geloof is geen habitus

Francis van der

Mooren

‘Kerk en politiek hebben allebei een missie in de samenleving’ ChristenUnie Magazine Provinciale Statenverkiezingen

5

Andere Tijden Het geschiedenisprogramma Andere Tijden zond op 17 december 2018 op NPO 2 een documentaire uit over het leven van René Pisters, dorpspastoor in Simpelveld. De uitzending ging helemaal over het reilen en zeilen in zijn parochie. Pisters doet er alles aan om de mensen meer bij de kerk te betrekken.

De documentaire ‘Het Roomse leven’ is nog steeds te bekijken via Uitzending Gemist.

René Pisters

meer van de mensen. Het krijgt geen handen en voeten in een manier van leven. Mensen bekennen zich minder makkelijk tot het geloof en ook tot een politieke partij.’

Mis Toch staat de kerk in Simpelveld nog in het midden. ‘De parochies in Simpelveld en Bocholtz tellen ongeveer 5000 zielen en die in Ubachsberg 1200 zielen. Er zijn heel actieve parochianen en mensen die maar zo af en toe in de kerk komen. In principe doe ik als priester elke dag een mis, omdat ik ook dicht bij de Heer wil zijn en Hem wil ontvangen in het sacrament.’ Francis vertelt dat ze een paar weken eerder bij pastoor Harry Notermans was.

‘Daar hebben wij op een doordeweekse

dag de mis meegevierd. De bijzaal van de kerk zat helemaal vol.’

René Pisters knikt. ‘Er is hier ook een vaste kern van bidders en dat heb je toch wel nodig.’ De kerk is in de zomermaanden elke dag open. In de wintermaanden kunnen mensen het portaal binnenlopen en een kaarsje aansteken. ‘Dat sluit mooi aan op de behoefte van mensen. Op het moment dat ze steun of troost zoeken, kunnen ze in de kerk terecht,’ zegt Francis. ‘Er zijn ook veel kapellen, waar mensen elke dag met hun hele hebben en houden terecht kunnen. Daar komen mensen graag.’

Gewetensonderzoek Het aantal mensen dat een wat lossere

‘ Ik probeer tussen de mensen te staan’

6

ChristenUnie Magazine Provinciale Statenverkiezingen

‘ Mooi dat kerk en samenleving zo met elkaar verweven zijn’

Francis: ‘Wij willen er zijn voor mensen die teleurgesteld zijn en zich niet gehoord weten.

In de politiek wil ze geloof een stem geven.’

band heeft met de kerk is groter geworden. Toch heeft bijna iedereen in Simpelveld wel ‘iets’ met de kerk.

‘Mensen stappen niet meer zo makkelijk over de drempel van de kerk heen, dus moet ik ze opzoeken op de plek waar ze zijn.’ Francis kijkt de pastoor vragend aan. ‘Ik probeer tussen de mensen te staan. Er is een rijk verenigingsleven. Daar laat ik mijn gezicht zien. De bijzondere verenigingsactiviteiten worden ook vaak gecombineerd met een mis. De badmintonvereniging of de voetbalclub komen eerst naar de kerk.’ Francis begint te lachen. ‘Ik speel badminton, maar nu weet ik waar dat succes vandaan komt.’

‘Mooi dat kerk en samenleving zo met elkaar verweven zijn,’ vindt Francis. ‘Ik word ook gevraagd voor zegeningen,’ vertelt René Pisters. ‘Een paar jaar geleden is er hier een nieuw theater geopend. Dan word ik gevraagd voor een inzegening en een woordje. Het café hier aan de overkant heb ik ook ingezegend. Het heet ‘Het biechthuis’.

Dat is dan een mooi aanknopingspunt.

Ik heb ze een biechtkaart voor bij de menukaart gegeven, een soort gewetensonderzoek.’

Werken van barmhartigheid ‘Vroeger gingen de mensen op zondag naar de kerk en daarna meteen weer naar huis. Nu ben je niet alleen meer kerk op zondag. Mensen zijn ook diaconaal bezig. Christen ben je met heel je hebben en houden. Jezus is de centrale figuur in ons geloof en dat probeer je handen en voeten te geven.

Dan zorg je goed voor je ouders, als mantelzorger. Dan heb je oog voor de minderbedeelden. Dat doen we als parochie ook. In december zamelen we in de supermarkt producten in voor de voedselbank.’

Die christelijke manier van leven probeert René Pisters ook over te brengen op de vormelingen. ‘We praten over wat zij kunnen betekenen voor anderen. Dat doen we aan de hand van de 7 werken van barmhar-

tigheid.’ De pastoor is met de vormelingen naar het asielzoekerscentrum geweest. ‘Dat hoort er ook bij. Heel veel mensen doen dat niet. De PVV heeft ook hier aanhang. Maar wij leren hen dat wel.’ De vormelingen hebben ook het kruiswegpark in het hellingbos schoongemaakt. ‘Het is ook belangrijk om goed voor Gods schepping te zorgen.’

Herkenbare principes Francis is lijsttrekker van de ChristenUnie bij de verkiezingen voor de Provinciale Staten op 20 maart.

In de politiek wil ze geloof een stem geven. ‘Wij willen er zijn voor mensen die teleurgesteld zijn en zich niet gehoord weten. Daarom toeren we nu door Limburg, van Venray tot Maastricht met een Luistertour. Wij willen horen wat er leeft.’ René Pisters weet dat er ook in de kerk veel mensen zijn die de aanpak van de ChristenUnie waarderen. ‘De christelijke principes zijn herkenbaar en dat vinden mensen belangrijk.’

ChristenUnie Magazine Provinciale Statenverkiezingen

7

‘Pas er voor op dat je geen economische kansen laat liggen’ r)

Benjamin (21 jaa

Benjamin Noordermeer is 21 jaar oud en studeert hotelmanagement in Maastricht. ‘Ik kan meedoen door te stemmen, maar ik wil me ook graag inzetten voor de samenleving.’ Waarom bij de ChristenUnie? ‘Daar is het uitgangspunt dat ieder mens waardevol is en gemaakt naar het beeld van God. Dat wordt vertaald in standpunten, waar we allemaal beter van worden.’

8

ChristenUnie Magazine Provinciale Statenverkiezingen

‘I

k loop op dit moment stage bij KPMG,’ vertelt Benjamin.

Wat is de link met zijn studie? ‘Ik ga bij bedrijven langs om de jaarrekening te controleren. Dat vind ik leuk, omdat je aan de ene kant bezig bent met cijfertjes en aan de andere kant ook volop contacten hebt met mensen.’ Want dat is wel zijn ding: cijfertjes.

Bedrijfseconomie Elk weekend gaat Benjamin op en neer naar het westen van het land.

Daar wonen zijn ouders. Hij kiest dan bewust voor de trein. ‘Dat is de meest duurzame manier van vervoer.’ Hij is erg bezig met de toekomst van het klimaat. ‘Ik ben jong en heb nog een leven voor mij. Het is voor mij duidelijk dat we de wereld om zeep helpen. Daar wil ik iets aan doen. Er verandert niets als je met de handen in de zakken aan de zijlijn blijft staan.’

De studie hotelmanagement is een bedrijfseconomische studie. Benjamin heeft oog voor de economische kanten van de discussie over duurzaamheid en klimaatverandering. ‘De provincie is heel terughoudend met het uitvoeren van de maatregelen die nodig zijn.

Daar worden economische motieven voor aangevoerd. De gedachte is dat we onszelf uit de markt prijzen. In deze grensregio is dat funest. Ik snap dat wel.’

Innovatie Mijnwater Na de sluiting van de steenkoolmijnen liepen de mijngangen vol met grondwater, dat op een natuurlijke manier wordt verwarmd.

Daar werd niets mee gedaan, totdat de gemeente Heerlen in 2005 onderzoek deed naar de mogelijkheid om het water te gebruiken voor het verwarmen en koelen van gebouwen. Dat pakte goed uit. Sinds 2008 gebeurt dat op 9 locaties in Heerlen. De Limburgse innovatie krijgt steeds meer inter­ nationale bekendheid.

gebruik van de kennis in de chemische industrie en binnen de universiteit.

Limburg heeft de potentie om een belangrijke rol te spelen. Dan moet je niet achterop raken.’

Benjamin spoort de provincie aan om te stimuleren dat bedrijven en inwoners ook zelf stappen zetten op het gebied van duurzaamheid. ‘Laten we maar eens beginnen om de platte daken van bedrijfspanden vol te leggen met zonnepanelen. Dat is een investering die zich terugverdient en het is veel beter dan zonneweides op landbouwgronden.’

Innovatie

Bourgondiër

Toch denkt hij dat de provincie de plank misslaat. ‘Duurzaamheid biedt ook kansen. Dat vergeet de provincie.

Hier om de hoek in Kerkrade wordt geëxperimenteerd met mijnwater.

Hoe kunnen we de hitte uit de bodem gebruiken om energie op te wekken?

Dat is een prachtig voorbeeld van innovatie met een internationale betekenis.

Provincie, pas er voor op dat je geen economische kansen laat liggen. Maak

Dat Benjamin serieus bezig is met duurzaamheid en klimaat, betekent niet dat hij geen levensgenieter is. ‘Ik heb niet voor niets gekozen voor een studie in Maastricht. Ik ben een Bourgondiër.’ Hij staat vaak in de keuken en maakt bij voorkeur stoofschotels met een stevige rode wijn. ‘En voor wijn zit je in Limburg natuurlijk goed, rood en wit. Ik schenk graag een wijn van de Apostelhoeve bij mijn gerechten.’

ChristenUnie Magazine Provinciale Statenverkiezingen

9

‘Ik heb de grootste wedstrijd van mijn leven gewonnen’

10

ChristenUnie Magazine Provinciale Statenverkiezingen

Het was een loodzwaar jaar.

Er telde maar een ding. De druk was enorm. Na zes keer zilver moest de beste vrouw van de wereld eindelijk goud winnen. Het lukte. Anna van der Breggen werd wereldkampioen.

En toch was het niet de mooiste dag van het jaar…

p de hoogste trede van het podium mocht Anna van der Breggen de regenboogtrui aantrekken. Het plaatje stond in alle kranten. Prachtig! Maar voor de wereldkampioen was het een groter feest om haar trouwjurk aan te trekken. ‘Trouwen doe je maar een keer in je leven. Hopelijk. Presteren moet je altijd. Elk jaar.’

FOTO’S: SANDER BOER

Dramatische koers Het gebeurde op een warme zondag in de zomer van 2016.

Anna van der Breggen werd na een dramatische koers olympisch kampioen wielrennen. Het verhaal? In winnende positie kwam Annemieke van Vleuten in vliegende vaart ten val. Ze bleef roerloos liggen. Iedereen hield de adem in. ‘Van de meeste valpartijen ben ik niet onder de indruk, maar deze was heel ernstig. Niemand wist of Annemiek nog leefde.’ Anna zette haar verstand op nul en fietste door. Ze achterhaalde koploper Mara Abbott en rekende in een machtige sprint op de Copacabana af met de concurrentie. ‘Ik heb de grootste wedstrijd van mijn leven gewonnen,’ besefte ze. ‘Dat zal altijd zo blijven, ook als ik ooit nog wereldkampioen word.’

ChristenUnie Magazine Provinciale Statenverkiezingen

11

‘Ik zie je g�zicht, maar hoe is het met je hart? Wie is die vrouw op de fiets?’

Valverde

Wie is Anna?

Anna van der Breggen (1990) is een Nederlandse wielrenster. Ze is geboren in Zwolle en groeide op in Hasselt. In 2012 werd ze professioneel wielrenster. Van der Breggen wint eendagswedstrijden en etappekoersen, dankzij haar kwaliteiten als klimmer en tijdrijder. In 2015 en 2017 won Van der Breggen het eindklassement van de Giro Rosa, de Ronde van Italië voor vrouwen. Een ander hoogtepunt in haar carrière was de winst van olympisch goud in 2016 op de Copacabana in Rio de Janeiro. Van der Breggen drukte in 2018 alweer haar stempel op het klassieke voorjaar. Ze won de Strade Bianche, een koers over onverharde wegen in Italië.

Verder kwam ze als eerste over de finish in de Ronde van Vlaanderen, de Waalse Pijl en Luik-Bastenaken-Luik.

Als klap op de vuurpijl werd ze op 29 september 2018 in het Oostenrijkse Innsbruck wereldkampioen, na een indrukwekkende solo van meer dan 40 kilometer. Ze kwam met een voorsprong van meer dan drie minuten op de eerste achtervolgers over de streep. ‘De nieuwe Merckx is een vrouw,’ was de conclusie van onze zuiderburen.

12

ChristenUnie Magazine Provinciale Statenverkiezingen

De heroïsche wedstrijd in Rio de Janeiro bezorgde Anna in een klap de status van bekende Nederlander. En het vrouwenwielrennen stond op de kaart. In 2017 won Anna alles wat er te winnen was, zoals de klassiekers Ronde van Vlaanderen, Amstel Gold Race, Waalse Pijl en Luik-BastenakenLuik. Maar ze won ook de Strade Bianche en het eindklassement van de Giro Rosa en de Ronde van California. Anna van der Breggen was even ongenaakbaar als ooit Eddy Merckx bij de mannen. In de Ardennen stond ze voor de zoveelste keer op het podium met Valverde. ‘You won again?’ Hij kent haar inmiddels.

Eindelijk wereldkampioen In 2016 leek het erop dat Anna van der Breggen na de olympische titel niets meer te wensen had. Dat was het hoogst haalbare. Maar gaandeweg begon er toch iets te knagen. Ze was nog nooit wereldkampioen geworden.

Het werd een obsessie. Anna van der Breggen legde zichzelf een enorme druk op. Toen ze wakker werd op de dag van het wereldkampioenschap kon ze maar aan een ding denken: ‘Als ik

‘Jezus kijkt niet naar onze prijzenkast.

Hij heeft ons lief zonder voorwaarden.’

vanavond in bed stap, is het voorbij.

Dan ben ik er van af.’ In de wedstrijd was ze oppermachtig. Ze reed solo naar de finish. Pas toen ze over de

Trots op de partij Anna van der Breggen relativeert de sport. Dat zorgt ervoor dat ze ook aandacht heeft voor andere dingen, zoals de politiek. De ChristenUnie kon in de campagne voor

de Tweede Kamerverkiezingen op haar rekenen en ze leeft ook mee in haar woonplaats Zwolle.

‘Toen de ChristenUnie bij de gemeenteraadsverkiezingen in 2014 hier

twee zetels groeide, voelde ik me trots op de partij. Ze hebben in de afgelopen jaren veel mooie dingen voor Zwolle gedaan. Mede daardoor woon ik hier met plezier.’

streep kwam, durfde ze te geloven dat ze eindelijk wereldkampioen was geworden.

Spotlights Na de regenboogtrui mocht Anna van der Breggen ook haar trouwjurk aantrekken. In Zwolle trouwde ze met haar Sierk Jan de Haan, ploegleider van Jumbo-Visma. ‘Eerst waren er grootse plannen om in Italië te trouwen, maar uiteindelijk werd het kleiner.’ In de kerkdienst ging het over een onbekende bijbeltekst: ‘Zoals het water het

gezicht weerspiegelt, zo weerspiegelt het hart de mens.’ De dominee linkte deze bijzondere vergelijking aan het leven in de spotlights. ‘Jullie functioneren allebei in een wereld waarin het plaatje belangrijk is, maar dat is de buitenkant. Hoe gaat het echt met jullie? Ik zie je gezicht, maar hoe is het met je hart? Wie is die vrouw op de fiets?’

Intens genadig Hij deed de gasten uit de wielerwereld een bekentenis: ‘Er gaat veel mis in

de kerk, maar toch blijf ik er. Hier heb ik Jezus leren kennen. Hij is intens genadig. Voor Jezus hoeft Anna geen wereldkampioen te zijn. Dat telt niet voor Hem. Hij kijkt niet naar onze prijzenkast. Hij heeft ons lief zonder voorwaarden.’ Daarin schuilt een boodschap voor de wielerwereld. ‘Ik denk dat het goed is als er een scheutje Jezus in de prestatiecultuur van het wielrennen terechtkomt.’ Het is mooi als Anna en Sierk Jan daar een steentje aan bij mogen dragen. ‘Wees genadig voor jezelf en voor de ander.’

ChristenUnie Magazine Provinciale Statenverkiezingen

13

liek

Sint-Servaasbasi

Sint-Janskerk

14

ChristenUnie Magazine Provinciale Statenverkiezingen

t i u n e t e Gro

Limburg

Het team van kandidaten voor de Provinciale Staten aan het woord

De ChristenUnie timmert aan de weg in Limburg. ‘In gemeenten en provincies overal in het land bouwen wij mee aan een gezonde en sterke samenleving,’ zegt Francis van der Mooren.

‘Dat willen we ook in Limburg doen.’

‘D

at kunnen we niet alleen,’ benadrukt ze. ‘De samenleving is van ons allemaal.

Het is waardevol dat heel veel mensen hun steentje bijdragen.’ Daarom pleit de ChristenUnie voor meer vertrouwen en minder regels. ‘Als overheid moet je soms ook een stapje terug durven doen om het initiatief aan de mensen te laten.’

De ChristenUnie is geen partij van scherpslijpers. ‘Wij zoeken de verbinding en willen samenwerken met

iedereen.’ Francis spreekt liever van een beweging dan van een partij.

‘Mensen uit allerlei kerken willen onder de paraplu van de ChristenUnie de samenleving een beetje mooier maken.’

Met veel plezier stelt ze het team van kandidaten voor. ‘Wij hebben een prachtig team, waarin mensen met heel verschillende achtergronden en talenten elkaar aanvullen. De variatie in onze provincie zie je terug in dit team. Dat motiveert mij enorm.’

ChristenUnie Magazine Provinciale Statenverkiezingen

15

Johan van Groningen (38)

Bunde

Ingebord Dijkstra-Verbeek (48)

Maastricht

‘Ik wil vooral opkomen voor kwetsbare mensen, degenen die hun stem niet kunnen of durven laten horen,’ zegt Ingeborg. ‘Iedereen die het opneemt voor een ander en knokt voor gerechtigheid, ongeacht wat het hem of haar kost, is een inspiratie voor me. Ik ben dankbaar dat ik een aantal van dit soort mensen van heel dichtbij ken.’

Limburg was eerst vooral een plek om op vakantie te zijn. ‘Maar nu is het mijn thuis,’ zegt ze met overtuiging. ‘Ik houd van de gezelligheid op de terrasjes en van de eeuwenoude gebouwen in Maastricht.’ Ze leest graag. ‘Het boek dat me het meest blijft beïnvloeden is toch de Bijbel. De tijdloze waarheden, bemoedigingen en wijsheden vind ik in geen enkel ander boek.’ ‘Als tienermeisje ging ik graag naar vrouwelijke cabaretiers, zoals Lenette van Dongen en Brigitte Kaandorp. Stiekem droomde ik ervan om ooit ook op het podium te staan.

De laatste jaren heb ik een paar keer gehoord dat mensen denken dat ik dat ook wel kan. Misschien ga ik ooit nog die kant op,’ knipoogt ze.

16

ChristenUnie Magazine Provinciale Statenverkiezingen

‘De manier waarop Gert-Jan Segers in de politiek staat, vind ik heel inspirerend. Authentiek, kwetsbaar, gedreven, eerlijk en doortastend.’ Dat is ook wat Johan beweegt. ‘Opkomen voor kwetsbaren en recht doen.’ Hij doet dat graag in z’n eigen provincie.

‘Limburg is mijn thuis. Een prachtige provincie, met een rijk bourgondisch leven. Hier zie je nog de kracht van gemeenschappen.’ Er is één plekje wat er voor hem uitspringt: ‘Het natuurgebied rondom Kasteel Schaloen. Dat is een prachtige omgeving waar mergel, bos en heuvels bij elkaar komen.’

‘Ik vind het heerlijk om elke week een uurtje te squashen.’ Dat is optimale ontspanning voor Johan. Hij kan ademloos luisteren naar de Messiah van Händel. ‘Muziek waar ik mee ben opgegroeid’. Johan dreef zijn ouders in zijn kinderjaren soms tot wanhoop. ‘Als peuter ben ik eens uit het raam geklauterd en in de dakgoot terechtgekomen. De buren gaven een seintje dat er een blond ventje in de dakgoot liep…’.

Maarten Verkerk (65)

Hoensbroek

Wat mij beweegt om politiek actief te zijn? ‘Werken aan een rechtvaardige samenleving.’ Daarbij laat Maarten zich inspireren door Martin Luther King. De Mesherberg is voor hem het mooiste plekje van de provincie. ‘Ik heb die plaats ontdekt als hardloper.

Er zijn twee trappen met samen 120 treden. Als je die oploopt ga je helemaal kapot.’ Hij loopt veel in Limburg.

‘De mooiste provincie van Nederland.’

‘De boeken van de Nederlandse filosoof Herman Dooyeweerd hebben mij beïnvloed. Hij heeft mij geleerd dat elke filosofie en elke politieke opvatting een religieuze kern heeft.’

Optimale ontspanning vindt Maarten in het hardlopen. ‘Wat bijna niemand weet is dat ik onlangs voor het eerst in mijn leven een marathon gelopen heb. Op mijn 65e.’ Als hij geniet, dan is dat aan tafel van het langzaam gegaarde staartstuk van de koe.

‘Heel zacht en smaakvol’. En qua muziek? ‘Bach: prachtige teksten en ­prachtige muziek.’

Benjamin Noordermeer (21)

Maastricht

‘Iedereen is waardevol en iedereen telt mee,’ dat is in een paar woorden de motivatie van Benjamin om politiek betrokken te zijn. ‘Daarnaast zijn er mensen die verantwoordelijkheid moeten nemen voor de prachtige schepping om ook toekomstige generaties een prettig thuis te kunnen bieden.’ Iemand die hem inspireert is psychiater Dirk de Wachter. ‘Hij legt de vinger op de zere plek van onze leukigheidssamenleving en stelt een geweldige remedie voor: elkaar ontmoeten.’

‘Limburg is wielrennen met een vlaaivork in de achterzak.’ Benjamin is er thuis.

‘Mooie natuur met pittoreske dorpjes en landbouw met heerlijke streekproducten.’

Het mooiste stukje Limburg is voor hem de afdaling van de Vaalserberg richting België.

‘De weg meandert als een rivier tussen de heuvels en de natuur door. Adembenemend.’

Hij ontspant zich door te wielrennen. ‘De fiets, de fiets en anders niets.’ Even aan niets anders denken. Boeuf Bourguignon is zijn favoriete gerecht. ‘Er is weinig zo mooi als een stoofgerecht met rode wijn, verse groenten en geurige kruiden. De keuze voor vlees is misschien verrassend voor iemand die zich zo sterk maakt voor duurzaamheid, daarom: één keer in de week vlees. En dan maak ik er ook een heerlijk gerecht van.’

Zuid-Limburg ChristenUnie Magazine Provinciale Statenverkiezingen

17

ADVERTENTIES

Wordt het na 75 jaar niet eens tijd dat u de kwaliteitskrant van christelijk Nederland leert kennen?

â‚Ź7

Voor ,weken de krant

5

7,5 week digitaal gratis

Ga naar nd.nl/korting

De kwaliteitskrant van christelijk Nederland

ADVERTENTIES

Circulair natuurbeheer

Duurzame vergaderlocatie Persoonlijke aandacht Vergaderen in een groene oase Conferenties Teamsessies en teambuilding Familie bijeenkomsten en vieringen Eerlijke voeding van het land Biologische keuken Persoonlijke aandacht

Burger&Boer

Stad&Platteland

Creator&Creatie

Voor informatie kijk op: www.eemlandhoeve.nl of email: info@eemlandhoeve.nl

Bisschopsweg 7 3752 LK Bunschoten T: 033-2999200 E: info@eemlandhoeve.nl W: www.eemlandhoeve.nl

De overeenkomst tussen

Gert-Jan Segers en André Rieu ‘Hij is een ambassadeur van de provincie. Een echte Limburger. De ene dag staat hij op het Vrijthof in Maastricht en de volgende dag stapt hij op het vliegtuig naar Rio de Janeiro.’ Gert-Jan Segers kijkt naar de foto van André Rieu.

D

e voorman van de ChristenUnie zit in een Grand Café in het centrum van Amersfoort.

Er staat een kop warme koffie voor z’n neus. Daarnaast ligt een omgekeerd stapeltje foto’s. Hij is nieuwsgierig. Wat staat erop? Eén voor één draait hij de foto’s om.

Eindhoven De eerste foto lijkt hem te verrassen.

‘PSV,’ glundert Gert-Jan. De club wordt door veel mensen nog steeds een provinciaal clubje genoemd. ‘Het is geen Amsterdam of Rotterdam, maar

Eindhoven. Dat is de reden. Er heerst een familiesfeer. Als het in Amsterdam even niet loopt, vallen er meteen gaten in de tribunes. Bij PSV niet. Mensen komen er graag terug. Hier voetballen jongens uit de provincie.’ Lachend: ‘Dit magazine verschijnt niet in NoordHolland, toch?’

Dat etiket van een provinciaal clubje vindt Gert-Jan niet negatief. ‘Het verwijst naar de regionale eigenheid.’

Ook Cambuur heeft een speciaal plekje bij Gert-Jan. ‘Ik ben geboren in Lisse en op mijn 8e verhuisd naar Leeuwarden.

Dat heeft ervoor gezorgd dat ik

ChristenUnie Magazine Provinciale Statenverkiezingen

21

meer heb met Friesland dan met de Bollenstreek. Ik heb veel familie in de Randstad, dus mijn sociale oriëntatie gaat wel richting het Westen. Nederland is een klein land, maar de regio’s hebben een sterke identiteit. Dat speelt zeker een rol bij de Statenverkiezingen. Buiten de Randstad spreekt de provincie het meest tot de verbeelding.

Mensen identificeren zich ermee.’

Ilse de Lange Gert-Jan pakt de tweede foto van tafel.

‘Dat is Ilse de Lange.’ Hij associeert haar met het oosten van het land. ‘Het afgelopen weekend heb ik in Holten doorgebracht. Daar is het noaberschap nog volop aanwezig. Dat is mooi. Wij kunnen als overheid beleid maken, maar zonder het sociaal kapitaal in de regio komen we geen steek verder. Dat is goud waard. Daar kun je op bouwen.’

Ilse de Lange zit al heel lang in het vak.

Ze vernieuwt voortdurend en heeft ervoor geknokt om door te breken in Amerika. Ondertussen is ze heel gewoon gebleven.

‘Dat is ook typerend voor de regio.

Neem kernen als Staphorst en Urk, maar ook Barneveld en Bunschoten.

Er zitten internationaal opererende bedrijven met sterke regionale wortels.

Voor een deal zijn maar weinig woorden nodig. Morgen of overmorgen kom je elkaar weer tegen. Vertrouwen en ondernemerschap gaan hand in hand. Dat is een economische

‘Als je onwrikbaar en nukkig in je eigen gelijk blijft hangen, dan sta je aan de kant’ 22

ChristenUnie Magazine Provinciale Statenverkiezingen

Muziek brengt je naar je ziel, naar wat jou raakt

aanjager. Misschien zijn de ondernemers in de regio wel een beetje vrijgevochten. Loop ze als overheid vooral niet voor de voeten. Ze regelen het zelf wel. Dat is de kwaliteit van de regio.’

Groningen ‘Ik heb meegedaan aan de Nationale Bijbelquiz en toen stond ik tegenover hem in de finale.’ Gert-Jan staart naar de derde foto. ‘Henk Helmantel, een beminnelijke en eigenzinnige man.

Hij maakt prachtige schilderijen. Een echte Groninger, die zeer verbonden is met zijn provincie. Die herkenbare Groningse mentaliteit maakt hem ook aantrekkelijk voor anderen.’

Helmantel heeft in z’n werk veel oog voor detail. ‘Ik moet mij vaak richten op de hoofdlijnen, maar soms zijn het juist de details die het startpunt zijn voor iets groots. Samen met Jan Slagter van Omroep Max en Manon Vanderkaa

‘Nederland is een klein land, maar de regio’s hebben een sterke identiteit’ van KBO/PCOB hebben we het manifest Waardig Ouder Worden gepresenteerd. Dat is in het hele land omarmd.

Hoe kunnen we er samen voor zorgen dat mensen niet vereenzamen? Het heeft een plek gekregen in het regeerakkoord en in een heleboel lokale akkoorden. Dat is begonnen met het kleine en soms heel aangrijpende verhaal van enkelingen. Die verhalen lieten mij niet meer los.’

Nukkig en onwrikbaar Bij de vierde foto verschijnt er een vraagteken op het gezicht van Gert-Jan. ‘Is dat Jan Raas of Gerrie Knetemann?’

Het is de Zeeuw uit ’s Heerenhoek. ‘Ik heb meer met voetbal, maar heb wel iets meegekregen van het hoekige karakter van Raas, onwrikbaar en op het nukkige af. Dat zou mij in de politiek niet ver brengen. Als je op die manier in je eigen gelijk blijft hangen, dan sta je aan de kant. Ik heb me verzet tegen het faciliteren van zelfdoding bij ouderen. Daar ga ik niet aan meewerken. Toen voer er iets in mij van onwrikbaarheid. Maar dan ga ik niet met de armen over elkaar in een hoekje zitten. Wat is ons alternatief?’

‘Dietrich Bonhoeffer, een verzetsman uit de Tweede Wereldoorlog, is een van mijn helden. Hij zei: ‘Iets doen is beter dan niets doen’. Als de ChristenUnie ervoor kiest om langs de kant te staan in gemeenten of provincies, dan zijn we ook verantwoordelijk voor wat er gebeurt door onze afwezigheid. Het zit in het DNA van onze partij om verantwoordelijkheid te dragen. Dat wordt schaars in ons land. Mensen nestelen zich steeds vaker in hun eigen gelijk.

Dat zie je bij Denk en de Partij voor de Dieren en ook bij Forum voor Democratie en PVV. Dat helpt ons niet verder. Wij zijn bereid om uit onze comfortzone te stappen en verantwoordelijkheid te dragen. Dat is niet makkelijk, maar wel heel hard nodig in het versplinterde politieke landschap.’

André Rieu ‘Dat is André Rieu op het Vrijthof in Maastricht. Ik kom dolgraag in Limburg. Als wij er een weekend tussenuit gaan, weet Rianne wat mijn voorkeur heeft. André Rieu is ook weer zo’n ambassadeur van de provincie die z’n vleugels internationaal uitspreidt.

Hij speelt eerste viool, maar als onderdeel van een team. Dat herken ik. Het gaat om de gezamenlijkheid en de interactie met het publiek. Het is een van mijn mooiste ervaringen dat wij ons werk doen met een echt team.

In Den Haag en in afstemming met mensen in gemeenten en provincies.

Daar geniet ik van.’

Wat is de overeenkomst tussen Gert-Jan Segers en André Rieu? ‘Muziek brengt je naar je ziel, naar wat jou raakt. Muziek is in staat om onze diepste motieven naar boven te halen.

Dat is voor vertegenwoordigers van de ChristenUnie heel belangrijk. Wat bezielt je? Voor wie doe je dit? Dat helpt je om koers te houden en om je te verantwoorden. Dat moeten we altijd blijven doen. Wij moeten geen kille bestuurders, geen beroepsbestuurders worden. Wij moeten mensen met een warm kloppend hart zijn, die aan politiek doen in navolging van Jezus en met het oog op de naaste.’

ChristenUnie Magazine Provinciale Statenverkiezingen

23

ADVERTENTIES

S C H I P P E R & O O S T E RW I J K partners in communicatie

Meer vertrouwen, minder weerstand In een publieke functie is de manier waarop je communiceert bepalend voor het vertrouwen dat mensen in je stellen. Om resultaat te boeken moet je vertrouwen winnen en weerstanden wegnemen. Verbinden.

Hoe doe je dat? Schipper & Oosterwijk coacht en traint colleges en fracties, raadsleden en wethouders in authentiek en effectief communiceren. Dat helpt om zonder trucjes en op een geloofwaardige manier je doelen te bereiken.

Kijk wat schipperenoosterwijk.nl voor jouw persoonlijke groei kan betekenen

ADVERTENTIES

Als problemen zich opstapelen... kun jij van betekenis zijn

Achter elke voordeur gaat weleens iets mis. Maar achter sommige stapelen de problemen zich wel heel hoog op. Jouw helpende handen kunnen daar het begin van de verandering zijn. Als jij je een dag vrijwillig wilt inzetten voor een ander samen met je vriendengroep, collega’s of gezin. Present weet waar je het hardst nodig bent. En zorgt voor alle voorbereiding en nazorg.

Het wordt een dag anders dan alle andere. Dus wat houdt je tegen?

Wil je weten wat jij kunt doen?

Kijk op www.stichtingpresent.nl GEZOCHT: • Eenmalige vrijwilligers • Vrijwillige groepenbegeleiders • Trainees Maatschappelijke diensttijd (15-30 jaar)

stichting

Nederlandse wijn?

Verrassend goed!

De Apostelhoeve

Het begon allemaal op de Apostelhoeve, een van de grootste wijndomeinen in Nederland. In 1970 keerden de wijnranken na eeuwen weer terug op de hellingen van de Louwberg in de buurt van Maastricht. Er worden inmiddels prachtige witte wijnen van klassieke druivenrassen gemaakt. Maar daar is het niet bij gebleven.

K FOTO: MAAIKE PETRI

an er wijn gemaakt worden in ons koude kikkerland? Het is amper te geloven, maar toch is het waar.

Steeds meer mensen kiezen bewust voor voedsel uit de buurt. Groente en fruit uit eigen tuin en eieren en kaas van de boer om de hoek. Waarom zou je dan ook geen wijn uit je eigen provincie drinken?

Het kan bijna overal in Nederland.

Dat heeft niets te maken met de warme zomer van 2018. De Nederlandse wijnboeren timmeren al jarenlang aan de weg, maar door de

lange en droge zomer is er wel meer aandacht voor wijn van eigen bodem gekomen. De wijnproductie zal pakweg 20% groter zijn dan in eerdere jaren.

Dat is goed nieuws voor iedereen die nu ook wel eens wil proeven hoe ‘onze’ wijn smaakt.

Limburg is koploper Koen van der Plas is sommelier. Dat betekent dat hij de wijnen uitzoekt bij de gerechten die ‘zijn’ restaurant serveert. Koen werkt in toprestaurant Inter Scaldes in het Zeeuwse Kruiningen. Hij doorkruiste alle provincies in zijn speurtocht naar goede wijnen.

‘Als je ziet waar we nu staan, dan telt

een aantal wijnen al internationaal mee. Ik denk dat Nederland over een jaar of tien een serieuze speler is op het gebied van kwaliteitswijnen.’ Dat heeft hem verrast.

‘Er zijn dertig wijnen die ik zonder gêne kan schenken.’ Limburg is de koploper, maar ook in andere provincies ontdekte hij bijzondere wijnen. ‘Ik wist dat we wijnen gingen vinden die we niet zouden verwachten, maar dat in de blindproeverij de Brûswyn van De Frysling in Twijzel als beste uit de bus kwam, is een groot compliment.

Het laat de potentie van Nederlandse wijn zien.’

ChristenUnie Magazine Provinciale Statenverkiezingen

27

Op de toekomst Op de glooiende hellingen buiten het Gelderse wijndorp Groesbeek ligt de grootste biologische wijngaard van Nederland: Wijnhoeve De Colonjes. Het werk op de wijngaard wordt voor een deel gedaan door stichting ‘Op de toekomst’. Dirk Vreugdenhil helpt hier mensen die psychische problemen hebben gehad bij hun terugkeer op de arbeidsmarkt.

FOTO: PETRA POSTEMA.

Koninklijke wijn Koen is gecharmeerd van wijn van klassieke druivenrassen, zoals chardonnay en pinot gris. Die wordt vooral in het zuiden van Nederland gemaakt.

Dat is makkelijker gezegd dan gedaan in ons kille klimaat. De druiven zijn amper rijp als het nat en koud wordt.

Dan kan de schimmel zomaar roet in het eten gooien. Toch wagen ze het erop. ‘Het lijkt hier heel erg op de Bourgogne,’ stelt Jules Nijst van Domein De Wijngaardsberg in Ulestraten.

Hij was de eerste die chardonnay produceerde. ‘Ik wist dat het moeilijk zou worden, maar ik wilde die stokken hier hebben staan.’

nne

Chateau Neerca

Van de klassieke druivenrassen gedijen de witte druiven het best in Nederland. Dat is ook het Koninklijk Huis opgevallen. ‘Mijn riesling is geschonken tijdens het huwelijk van koning Willem-Alexander en koningin Máxima,’ vertelt Math Bollen van Hoeve Nekum in Maastricht trots. ‘Dat konden we toen niet aan de grote klok hangen, maar volgens de cateraar was de riesling goed bevallen.’

Blind proeven De klassieke rode wijn die in Nederland gemaakt wordt is de pinot noir.

Harry Vorselen van Wijngoed Thorn maakt ook vooral witte wijnen, maar toch is de pinot noir zijn parade-

Le Coq Frisé ‘Ik denk dat Nederland over een jaar of tien een serieuze speler is op het gebied van kwaliteitswijnen’

Wijnboeken Drie boeken die nog veel meer vertellen over wijn van eigen bodem: Wijn en spijs uit Nederland Koen van der Plas, Etienne Verhoeff en Maaike Petri Sommelier Koen van der Plas vroeg zich af of Nederlandse wijn inmiddels volwassen genoeg is om gastronomisch in te zetten.

Wijn van eigen bodem Mariëlla Beukers en Irene de Vette Alles wat je altijd al wilde weten over Nederlandse wijn. Wat kun je ervan verwachten en waar kun je het kopen?

Wijn van Nederlandse bodem Stan Beurskens, Denise Maljers en Geert-Jan Vis Hoe goed gaat het met onze wijn?

Kunnen we de smaak van de bodem, de invloed van terroir in Nederlandse wijn proeven?

paardje. ‘Het is een lastige druif, maar dat is juist de uitdaging.’ De pinot noir vraagt veel aandacht en is schimmelgevoelig. Koen van der Plas presenteerde zijn collega’s tijdens een blinde proeverij een pinot noir van Wijngoed Thorn. Ze hadden niet in de gaten dat het een Nederlandse wijn was.

de ‘klassieke’ en ‘nieuwe’ rassen. Ik vind dat ik daarvoor op de bres moet springen.’ De dornfelder kwam in 1972 op de markt en wordt tot de klassieke rassen gerekend, terwijl de johanniter uit 1975 dat niet is. Het gaat erom dat je goede wijn maakt, dat is het allerbelangrijkste.’

De wijnen van klassieke druivenrassen verkopen goed, omdat de namen bekend zijn. Iedereen heeft wel eens een chardonnay gedronken. Maar hoe zit dat met johanniter, monarch of regent? Dat zijn nieuwe rassen die niemand kent. Onbekend maakt onbemind. Stan Beurskens, de Nederlandse ‘wijnprofessor’ en eigenaar van Wijngaard Sint Martinus vindt dat niet terecht. ‘Er is geen verschil tussen

Er zijn in Nederland ongeveer 150 professionele wijnboeren. Samen produceren ze pakweg 1 miljoen flessen wijn. De KLM trakteert zijn passagiers onder andere op de wijn van De Kleine Schorre in Zeeland. Dat is veelzeggend. Er zijn ook in Nederland goede en slechte wijnmakers, maar steeds meer domeinen klimmen naar grote hoogten.

Route des vins Er is een heuse wijnroute langs de wijngaarden in Nederlands en Belgisch Limburg. De meeste wijngaarden zijn te bezoeken. De routekaart vermeldt ook terrassen waar Limburgse wijn geschonken wordt en restaurants waar geslaagde wijn- en spijscombinaties gepresenteerd worden. De Limburgse variant op de bekende Route des vins helpt je om de wereld van de Limburgse wijn te ontdekken. Meer informatie: www.routedesvins.nl.

ChristenUnie Magazine Provinciale Statenverkiezingen

29

Carola Schouten ’ l e zi n e t r a h t e m rk

‘Ik doe mijn we

De grote deuren van de artiesteningang gaan omhoog. De auto van de minister rijdt voorzichtig naar binnen. Het is een drukke dag voor Carola Schouten. Ze is amper uitgestapt of wordt al meegenomen naar een donker plekje achter de coulissen. In de zaal wachten 1100 jonge boeren op een speech van hun minister. Ze heeft goed nieuws!

A

grifirm is een coöperatie van meer dan 10.000 Nederlandse veehouders en telers. In theater Orpheus in Apeldoorn belegt de organisatie in de eerste werkweek van januari de jaarlijkse jongerendag. ‘We zijn blij dat de minister er is, want haar voorgangers lieten het nogal eens afweten vanwege het kerstreces.’

Carola Schouten moet nog even wachten. Dat is ook voor een minister spannend. ‘Podiumvrees is een groot woord, maar ik moet me altijd wel even focussen. Ik probeer meestal even om een hoekje te kijken. Hoe ziet de zaal eruit? Meestal krijg ik een speech mee, maar deze keer wil ik het uit m’n hoofd doen. Ik wil de jonge boeren in de ogen kijken.’

30

ChristenUnie Magazine Provinciale Statenverkiezingen

FOTO’S: MARNIX KLOOSTER

‘In mijn rol moet ik ook beslissingen nemen die boeren niet begrijpen.

Dat hoort bij mijn ambt’

ChristenUnie Magazine Provinciale Statenverkiezingen

31

Carola vindt het maar niks om op een afstandje te staan: ‘Ik kom tussen jullie in staan.’

Levenswerk Dan kondigt dagvoorzitter Angelique Krüger de minister aan. Carola komt uit het duister van de coulissen tevoorschijn. De boeren verwelkomen haar met een warm applaus. De minister knippert even met haar ogen. Dan vertelt ze dat het kabinet 75 miljoen euro beschikbaar stelt voor een garantiefonds voor bedrijfsovernames door jonge boeren. ‘Met die regeling moet het voor financiers aantrekkelijker worden om leningen te verstrekken aan jonge boeren die het bedrijf van hun ouders overnemen.’

Dat besluit komt niet uit de lucht vallen. ‘Ik heb veel gesprekken gevoerd met jonge boeren die overwegen het bedrijf van hun ouders over te nemen. Dat was voor mij een eyeopener. Het heeft veel impact als je zegt dat je het anders gaat doen. ‘Hebben wij het dan niet goed gedaan?’ Het bedrijf van je ouders is hun levenswerk en het zit soms al generaties lang in de familie. Dat gaat veel verder dan zomaar een bedrijfsovername. Het raakt ook de relatie met je ouders. Er komen allerlei sociaal-emotionele zaken om de hoek

32

ChristenUnie Magazine Provinciale Statenverkiezingen

kijken.’ Daarom trekt de minister ook geld uit voor coaches om de jonge boeren te begeleiden.

Hart en ziel Na haar speech gaat de minister op het podium met jonge boeren in gesprek over hun toekomst. Ze vindt het maar niks om op een afstandje te staan. ‘Ik kom tussen jullie in staan.’ Het is typerend voor haar.

Carola Schouten staat bekend als een betrokken minister en ze geniet veel vertrouwen. ‘Ik kan mijn werk niet anders doen dan met hart en ziel. Het is geen kunstje. Dat zou ik niet volhouden. Binnen de ChristenUnie halen wij niet allerlei capriolen uit om niet onder te sneeuwen, maar wij proberen elkaar wel scherp te houden. Doen we nog de goede dingen voor de mensen?’

Soms praat ze in de wij-vorm over de uitdagingen waar jonge boeren voor staan. ‘Dat doe ik niet bewust.

Ik ben weliswaar een boerendochter, maar gebruik dat zelf niet. In mijn rol moet ik ook beslissingen nemen die boeren niet begrijpen. Dat hoort bij mijn ambt. Ik

Spannend Carola Schouten kijkt met spanning uit naar de uitslag van de Provinciale Statenverkiezingen. ‘Ik werk intensief samen met de provincies, bijvoorbeeld bij het behalen van natuurdoelen en de sanering van de varkenshouderij. Met wie mag ik na de verkiezingen samenwerken?

Dat vind ik best een spannende vraag.’

‘Buitenlandse delegaties willen graag met ons over landbouw praten’ van medewerkers naar een klein podium en spreekt hen toe. Het doet de mensen zichtbaar goed dat de minister hen een hart onder de riem steekt. Ze maakt een praatje met medewerkers en luistert mee met een paar telefoongesprekken met boeren. ‘Dit is belangrijk voor mij. Ik wil horen wat hun ervaringen zijn. Beleid maak je niet vanuit een kamer in Den Haag. Daar moet je ervaringen vanuit de praktijk bij betrekken. Hoe pakt het uit? Dat moet je meenemen bij de nieuwe plannen die je ontwikkelt.’

Handelsgeest

ga dat niet uit de weg, maar moeilijke keuzes blijven moeilijke keuzes. Ik ben niet van steen. Het komt erop aan dat je duidelijk motiveert waarom je dingen doet.

Draai er niet omheen.’

Persoonlijke overtuiging Na pakweg een uur stapt de minister weer in de auto. De volgende bestemming is de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) in Assen. ‘De melkproductie moet naar beneden. Daarom hebben we fosfaatrechten uitgegeven. Er zijn boeren die meer produceren dan op grond van de hun toegekende fosfaatrechten is toegestaan. Soms komen ze hierdoor in grote problemen. De mensen bij de RVO spreken hen. Dat zijn vaak heel emotionele gesprekken. Zij moeten daar elke dag mee dealen. Daar wil ik ze voor bedanken. Hoe anderen dat doen weet ik niet, maar dat is mijn persoonlijke overtuiging.’

De medewerkers van de RVO hebben pas een paar uur voor haar komst gehoord dat de minister komt.

Het maakt nogal wat los. Carola loopt door een haag

Pakweg drie uur later stapt de minister in Rotterdam aan boord van een schip voor een ontmoeting met premier Shinzo Abe van Japan. ‘Landbouw is een heel internationale portefeuille,’ legt Carola uit. ‘Nederland is goed in landbouw. Een klein land, dat veel produceert. Andere landen willen weten hoe wij dat doen.’

Bij de ontmoeting in de Rotterdamse haven zijn ook minister-president Mark Rutte en minister Hugo de Jonge aanwezig. ‘Het is een plenair gesprek, waarin verschillende onderwerpen aan de orde komen. Het gaat over klimaat en volksgezondheid, over digitalisering en landbouw. Ik zit in de buurt van de Japanse minister van landbouw.’

‘Buitenlandse delegaties willen graag met ons over landbouw praten. Onlangs sprak ik de koning van Jordanië. Het lukt daar niet om voldoende voedsel te produceren voor de vluchtelingen die er zijn. Dat heeft alles te maken met het klimaat. Onze kennis van kassenbouw kan hen helpen. Het is voor ons heel vanzelfsprekend dat er voldoende voedsel is, maar in veel andere landen is dat beslist niet zo. Mooi dat wij daar met onze kennis en kunde en handelsgeest iets in kunnen betekenen.’

ChristenUnie Magazine Provinciale Statenverkiezingen

33

ADVERTENTIES

(arr. M. Mans)

5. Ik wil zingen van mijn Heiland

‘Het is Pasen, omdat het Kerst was.

Het is Pasen, omdat het Passie was.

Het is Pasen! En daarom wil ik zingen en spelen van mijn Heiland!’

(arr. J.M. Mans) The Martin Mans Formation & Band CD Liefdeslied ER122416

bestel jouw

4. To my Father's house (arr. J.M. Mans) Vocalgroup VOICE o.l.v. Martin Mans, Strijkersensemble Piano: Mark Brandwijk CD Fly with me WPR140524

gratis paas-cd Martin Mans en anderen

3. He never said a mumbeling word (J.S. Bach)

2. O Haupt voll Blut und Wunden (T. Fettke)

1. Calvary's Love

Het paasverhaal verteld vanuit de Psalmen Deze cd brengt het Martin Mans en anderen

bijzondere verhaal van Pasen dichtbij, met eeuwenoude woorden en bekende melodieën in een eigentijdse uitvoering. Om

bestel

GRATIS

(T.W.V. € 9,95)

zelf van te genieten of om weg te geven.

bestel je cd op www.daarompasen.nl

Lees Petrus gratis!

Het kwartaalmagazine Petrus vertelt hoe mensen in de kerk geloof, hoop en liefde vinden. In Petrus staan kleine en grote verhalen over mensen en lokale protestantse kerken in heel Nederland.

GELOOF, HOOP EN LIEFDE IN DE PROTESTANTSE

KERK

HENK DE VELDE

Er ís geen weg, zegt de onverschrokken zeezeiler tegen de dominees Visser&Visser

DE KERK, WAT HÉB JE ERAAN?

Wietske ging weer in zichzelf geloven

GEEN GELD, TOCH BOODSCHAPPE N

In Almere kan het in de sociale supermarkt

№ 1 | JANUARI 2018

Voor een gratis abonnement: ga naar www.petrusmagazine.nl

ADVERTENTIES

Een goed begin van elke werkdag

De dagelijkse Bijbelpodcast, gratis in je Whatsapp.

Een gezamenlijk initiatief van de EO en de IZB. www.eerstdit.nl

Koen van der Plas daagde chef Sidney Schutte van Librije’s Zusje in Amsterdam uit om een topgerecht te maken bij de Linge Rood van het Betuws Wijndomein.

Hier is het recept.

Nederlandser kan het niet. Producten uit de provincie.

Durf je het aan om de uitdaging op te pakken?

Recept Wijn en spijs

Voor 4 personen

Bereidingswijze

Melkkoe

Merg | Spoel de merg goed schoon met koud water of tot ie blank wegtrekt. Zout het licht en zet het een avondje weg. Vervolgens de merg zacht opwarmen en in plakken van 4 mm snijden met de mandoline. Lauwwarm serveren.

800 gr ribstuk melkkoe, goed met vet gemarmerd zoutvlokken

Kruidenzwam | Snijd de kruidenzwam met een mandoline in dunne plakjes van 2 mm. Leg ze in olie van de ansjovis.

Merg 100 gr rundermerg zout

Knolselderij | Rooster de knolselderij op de Green Egg tot deze helemaal gaar is.

Pel de knolselderij en snijd in stukken van 3 x 5 cm.

Knolselderij

Ansjoviscrème | Voeg de mayonaise, yoghurt en ansjovis samen in een kom. Draai er crème van met een mixer. Wrijf de crème door een fijne zeef en maak af met zwarte peper. Vul de cocktailuitjes met de ansjoviscrème.

1 knolselderij

Kruidenzwam 100 gr minikruidenzwam ansjovisolie

Melkkoe | Bak het ribstuk medium rare en laat het vlees rusten. Trancheer het vlees en bestrooi met zoutvlokken. Serveer een beetje rundvleesjus bij het gerecht.

Uitjes met ansjoviscrème

Tips

150 gr mayonaise 25 gr gezouten ansjovis 25 gr yoghurt zwarte peper, gemalen 50 gr cocktailuitjes (in zuur)

De rode cuvée van het Betuws Wijndomein geeft Sidney Schutte als suggestie bij dit ribstuk van de melkkoe.

Steek het merg uit met een steker, zodat alle plakjes dezelfde vorm hebben.

Maak net als op de foto een mooie compositie van de garnituren, merg, knolselderij, cocktailuitjes en kruidenzwam.

Garnering 200 ml runderjus (sterk)

Met dank aan: Wijn & Spijs uit Nederland, Koen van der Plas

ChristenUnie Magazine Provinciale Statenverkiezingen

37

Maarten Verkerk

‘ Limburg, je zult er maar wonen’ 38

ChristenUnie Magazine Provinciale Statenverkiezingen

Wie begint er op zijn 65e nog aan een nieuwe carrière? Maarten Verkerk uit Hoensbroek. Hij is niet alleen kandidaat voor de Provinciale Staten van Limburg, maar ook voor de Eerste Kamer.

‘Ik heb een geweldige nieuwsgierigheid.’ En hij is fit. Een poosje geleden liep hij de eerste marathon van zijn leven.

M

aarten is van alle markten thuis. Hij stuurde fabrieken aan in binnen- en buitenland en is nu adviseur in het onderwijs en hoogleraar aan de Universiteit Maastricht. ‘Ik sta er zelf ook van te kijken. Zo loopt het soms. Het zit ook in de aard van het beestje.’ Er is een grote kans dat er met Maarten weer een Limburger in de Eerste Kamer komt.

Rijker Wat beweegt hem om de politiek in te gaan? ‘Ik ben filosoof en dan stel je andere vragen dan de meeste mensen, dan heb je een scherp oog voor verborgen uitgangspunten.

En voor vanzelfsprekendheden.

Mijn veronderstelling is dat ik daarin iets voor de ChristenUnie kan betekenen en tegelijk de kans heb om weer nieuwe werelden te ontdekken.’

Maarten neemt zijn ervaring mee. ‘In de fabriek kun je op twee manieren naar de mens kijken. Hij is een verlengstuk van de machine of hij is een bron van kennis en motivatie.

Ik heb een fabriek geleid, waarin we de oude cultuur

‘Ik ben filosoof en dan stel je andere vragen dan de meeste mensen, dan heb je een scherp oog voor verborgen uitgangspunten’

probeerden te vernieuwen.

Als je mensen uitdaagt om hun ideeën in te brengen, wordt de fabriek daar rijker van. Maar het is voor velen managers een risicovolle omslag. Niet iedereen durft dat aan.’

Communicatie Mensen kunnen ook de samenleving verrijken met hun inzichten. Daarom staat Maarten positief tegenover burgerinitiatieven. ‘Geef ze maar een wettelijke basis. In de politiek moet je ruimte geven aan de opvattingen in gemeenten en in de provincie, maar je moet ook heel serieus luisteren naar de inwoners. Kijk naar de gele hesjes. Blijkbaar gaat er iets mis in de communicatie met onze inwoners. Ik leg de schuld niet alleen bij de politiek. Maar ik zie dat er ergens iets misgaat. Daar moet je wat mee.’

Mensen in de politiek moeten het gesprek aangaan met mensen in de wijk. ‘Wat is het grootste probleem en wat moet als eerste opgelost worden?

In zo’n benadering heb je oog voor de noden en wensen van de inwoners. Kijk over hun schouder mee. Dan stop je niet met bekeuren als mensen door rood rijden, maar dan ga je wel het gesprek aan.’

ChristenUnie Magazine Provinciale Statenverkiezingen

39

Denken en doen Het luisteren naar burgers moet echt iets voorstellen, vindt Maarten. ‘Als mensen zich niet meer veilig voelen in hun eigen buurt, omdat de politie onzichtbaar is dan moet daar iets aan gedaan worden. De politie moet zichtbaar zijn. En daarna moet de politie zeggen: ‘Dit hebben wij veranderd. Heb je het gezien?’ Dan doe je recht aan wat er leeft bij de inwoners.’

‘Ik heb geleerd dat het niet alleen gaat om denken, maar ook om doen. Het is de kunst om die twee met elkaar te verbinden. Dat gaat niet vanzelf. The proof of the pudding is in the eating. Je weet pas echt of iets werk als je het

realiseert en op kritische afstand blijft volgen. In de fabriek heb ik ook ervaren dat het best lastig is om een goed idee eerst te vertalen in een goed product en daarna te komen tot een succesvol gebruik. Een goed idee is prachtig, maar je moet weten wat je moet doen om het te laten doorbreken.’

Trots ‘Mijn missie heb ik vanuit mijn jeugd meekregen. Ik heb een sterk gevoel voor rechtvaardigheid, sociale rechtvaardigheid. Dat wil ik meenemen naar de Provinciale Staten en naar de Eerste Kamer. In de provincie gaat het erom dat alle jongeren een opleiding krijgen die bij hen past. Ook als je uit

een milieu komt waar ouders dat niet stimuleren. Dat heeft alles te maken met de bestrijding van armoede. Een lege portemonnee eist alle aandacht van een gezin op. Ik vind dat wij veel aandacht moeten geven aan kwetsbare gezinnen en jongeren.’

‘Een ander stuk kwetsbaarheid is de natuur. Ik zou het mooi vinden als we na 4 jaar in Limburg een beleid hebben dat jongeren doet zeggen: ‘Ik ben trots op Limburg, op de natuur en onze duurzame manier van leven.’ Laat ik voorzichtig zijn met het beoordelen van wat er nu gebeurt. Er zijn al veel goede initiatieven. Intensiveer het maar. Het is nodig dat er op het gebied van duurzaamheid een versnelling plaatsvindt, want we lopen achter en moeten opschakelen.’

Kasteel Hoensbroek Het is een van de grootste kastelen van Nederland.

Het oudste gedeelte van het kasteel, met name de hoge ronde toren, dateert van rond 1360. Daarvoor

stond er in het moeras al een motte-burcht. In 1250 werd er op de plaats van het huidige kasteel een versterkt huis gebouwd. De ligging van Kasteel Hoensbroek

Limburg Daar is misschien niet iedereen van overtuigd. ‘Er was een prachtig reclamespotje: ‘Limburg, je zult er maar wonen.’ Inderdaad, Limburg is een prachtige plek. Kijk naar de cultuur, naar de natuur. Die zijn waardevol. Dat vraagt om een beleid dat daarbij past.

Ik vind het heel belangrijk om aan te sluiten bij de noden en wensen van

aan de belangrijke handelsroutes naar Maastricht en Aken is zeer strategisch.

Het is met 67 zalen en vertrekken de grootste burcht tussen Maas en Rijn.

inwoners, maar soms moet je eerlijk zeggen: ‘Jij hebt het gevoel dat dit niet zo nodig is, maar ik wel. En dit zijn mijn redenen.’ Dan ga je het gesprek aan. Ik zou het prachtig vinden als dat spotje over 10 jaar weer terugkomt.

Omdat de cultuur bruist en de natuur leeft, omdat we duurzaam leven.

Limburg, je zult er maar wonen.’

Cultuur Limburg heeft een duidelijke identiteit. Belangrijk onderdeel daarvan is het Limburgs. De streektaal is in 1997 erkend als regionale taal. Andere culturele bijzonderheden zijn de kerkkoren, fanfares, schutterijen en culinaire specialiteiten, zoals de Limburgse vlaai. In bijna elke parochie in Limburg is de jaarlijkse Sacramentsprocessie, of ‘brónk’, het culturele en godsdienstige hoogtepunt van het jaar. Ook carnaval wordt groots gevierd.

ChristenUnie Magazine Provinciale Statenverkiezingen

41

ADVERTENTIES

ADVERTENTIES

‘Het verhaal dat de EO vertelt, is nog steeds relevant’ Rachel Rosier

#ikbenEOlid

Samen vertellen we het verhaal Actie: word nu lid voor 10,- per jaar * eo.nl/wordlid *In het kader van de ledentelling in 2019 bieden we tijdelijk het actielidmaatschap van 10,- aan.

Ingeborg Dijkstra

44

ChristenUnie Magazine Provinciale Statenverkiezingen

‘Eenzaamheid komt vaker voor dan je denkt’ Ingeborg Dijkstra over eenzaamheid en plekken van hoop

‘Ik kan er niet tegen als mensen niet gehoord worden. Dat geldt voor de leerlingen bij het VMBO in Maastricht, maar ook voor ouderen.’

Ingeborg Dijkstra is enthousiast en gedreven. ‘De stem van iedereen moet gehoord worden.’

S

amen met de andere kandidaten van de ChristenUnie trekt ze al maandenlang door de hele provincie. ‘Dat noemen we onze Luistertour.’ Overal kloppen ze aan om te horen welke ervaringen mensen opdoen en wat de politiek voor hen kan betekenen. ‘Van Venray tot Noorbeek, overal in de provincie zijn we al geweest.’

Een paar weken geleden was Ingeborg bij het Toon Hermanshuis in Maastricht. ‘Dat is een inloophuis voor mensen met kanker, voor familie en vrienden of ook voor nabestaanden. Een groot pand. Als je binnenstapt valt de huiselijke sfeer je meteen op. Ik werd vriendelijk ontvangen door een vrijwilliger.’ Ze neemt even een pauze. ‘Daar zijn er trouwens heel veel van: vrijwilligers. Die mensen zijn goud waard.’

In het huiskamer moest ze even wachten op de directeur, waarmee ze de afspraak had gemaakt.

‘Het was er gezellig. Ik keek even rond en zag een meisje van ongeveer 20 jaar zitten. Dat zet je wel even aan het denken. Er zat ook een man die elke dag even langskomt om er een krantje te lezen. Ik raakte aan de praat en stapte zomaar binnen in het leven van mensen die ik helemaal niet kende.

Het voelde niet vreemd.’

Vrijwilligers Ingeborg vindt dit soort plekken erg belangrijk.

‘Dit zijn plekken van hoop. Het zijn contacten die mensen nodig hebben, contacten die verbinden.

Dat is vaak helemaal niet zo moeilijk en hoeft ook niet veel geld te kosten. Het zit ‘m in de eenvoud: een kop koffie en een speculaasje en een beetje aandacht.’ De directeur gaf haar een rondleiding.

ChristenUnie Magazine Provinciale Statenverkiezingen

45

Toon Hermanshuizen De Landelijke Stichting Toon Hermans Huizen zet zich in voor steun aan mensen die te maken hebben met kanker. De ­stichting heeft inloophuizen in heel Nederland en is genoemd naar cabaretier Toon Hermans. Het eerste inloophuis werd in 1998 geopend in Sittard, de geboorteplaats van Toon. De stichting is volledig afhankelijk van giften.

46

ChristenUnie Magazine Provinciale Statenverkiezingen

‘Ik schrok toen ze me vertelde hoeveel tijd het haar kost om de financiering voor de komende jaren rond te krijgen.

Dat zijn eigenlijk dingen waar ze niet mee bezig wil zijn, maar het kan niet anders. De toekomst van dit soort belangrijk werk is vaak onzeker.’

Wat neemt ze ervan mee voor haar politieke werk. ‘Het werk van vrijwilligers is heel belangrijk. Daar moet de provincie oog voor hebben. Mensen die zelf initiatieven nemen, moet je helpen en niet tegenwerken. Meer vertrouwen, minder regels. Dat helpt.’ Het bezoek aan het Toon Hermans huis was te kort. ‘Er is nooit voldoende tijd om alles te horen en te zien. Ik kom er vast nog eens terug. Zo’n bezoek inspireert.’

Kleine dingen Tijdens de Luistertour kwam Ingeborg ook bij Monique. Zij is wijkverpleegkundige, dus beroepsmatig bezig met de zorg voor mensen. ‘Dat doet ze met hart en ziel.’ Op een dag realiseerde zij zich dat er misschien ook wel mensen bij haar in de buurt wonen, die behoefte hebben aan een beetje aandacht en zorg. ‘Eenzaamheid komt vaker voor dan je denkt.’

Monique besloot om in haar straat een flyer rond te brengen. ‘Ik ben Monique en als ik iets voor u kan doen, moet u het maar zeggen.’ En ze stapte ook gewoon op mensen af. ‘Dat kom ik vaak tegen in onze Luistertour,’ zegt Ingeborg. ‘Dat kleine dingen een groot

‘ Als iedereen zoiets doet, kunnen we veel problemen voorkomen. Geef mensen de kans om waardig ouder te worden’

verschil maken.’ Monique dringt niemand iets op, maar het contact met haar werd met name door ouderen in haar omgeving erg gewaardeerd. ‘Als iedereen zoiets doet, kunnen we veel problemen voorkomen. Geef mensen de kans om waardig ouder te worden.’

Parelkaart ‘Bij veel bezoeken komt naar voren dat er amper verbinding is tussen de informele zorg en de professionele zorg.’

Dat moet anders, vindt Ingeborg. ‘Het is belangrijk dat de professionele zorg daarvoor open staat.’ Er zijn in Limburg veel mooie initiatieven die de samenleving een beetje mooier maken. ‘Er is al een Parelkaart Limburg, een verzameling van geweldige initiatieven in

Vriend Je hebt iemand nodig stil en oprecht die als het erop aan komt voor je bidt of voor je vecht pas als je iemand hebt die met je lacht en met je grient dan pas kun je zeggen: ‘k Heb een vriend.

Toon Hermans

de provincie, maar er zijn nog heel veel initiatieven niet beschreven. Breng het maar in beeld, zodat ze voor iedereen toegankelijk worden.’

Ingeborg ziet dat er nog gaten vallen.

‘Er zijn dorpen met veel initiatieven, maar ook dorpen waar helemaal niets gebeurt. Breng dingen bij elkaar.

Gemeentegrenzen doen er niet toe.

De provincie kan daarin een coördinerende rol spelen. Maak subsidieaanvragen makkelijker. Er is een wereld te winnen.’

Barricaden In Brunssum bezocht Ingeborg de Stichting Bloemenhart, die is opgericht om eenzaamheid onder ouderen tegen te gaan. ‘Regelmatig delen ze een bloemetje uit en organiseren activiteiten. De middag dat ik er was, hebben we hoedjes versierd voor carnaval. Erg gezellig.’ Ze zag dat mensen opfleuren in het contact met anderen. ‘Het kost ons veel tijd om dit soort bezoeken af te leggen, maar je krijgt er ontzettend veel voor terug.’

Ingeborg wil niet weten hoeveel uur ze in haar nieuwe carrière stopt. ‘Het is vrijwilligerswerk, maar ik doe het met plezier. Mensen verklaren me voor gek, maar ik kan er niet tegen als mensen geen recht gedaan wordt. Ik ga op de barricaden voor mensen die niet voor zichzelf op kunnen komen.

Politiek is geen ver-van-mijn-bed-show, maar gaat over mensen. En ik hou van mensen.’

ChristenUnie Magazine Provinciale Statenverkiezingen

47

www.maf.nl

ADVERTENTIES

Doneer €20,- brandstof EN RED VANDAAG EEN LEVEN

C O M PA S S C R E AT I V E S T U D I O I N C 201-3228 s outh s ervice r d

title: client:

burling ton, on L7N 3H 8

date:

www.compas s creative .ca

d e s i g n e r (s):

MAF LO GO 2012 - CMYK Mission Aviat ion Fe llowship June 2012 Jason Bouwm an

Het ene moment is het MAF-vliegtuig een ambulance. Het volgende moment vol geladen met hulpmiddelen of Bijbels. Met uw donatie hebben we brandstof om mensen in afgelegen gebieden te bereiken.

IBAN: NL40 ABNA 0558 3458 08 Postbus 7 | 7390 AA Twello | info@maf.nl

onvergetelijke

werkvakantie het hele jaar door DIACONALE WERKVAKANTIES

DIACONALE STEUN

STICHTING HET PASSION

een midweek de handen uit de mouwen voor dak- en thuisloze medemensen die even op adem komen in de Achterhoek.

Gegarandeerd onvergetelijk, waardevol, verrijkend en verrassend…..

voor dit unieke project is van harte welkom. We zijn voor een groot gedeelte afhankelijk van giften en collectes.

Gegarandeerd zinvol besteed aan onze diaconale doelstelling…..

Tel. 0314 382 462 6999 DD Hummelo info@hetpassion.nl www.hetpassion.nl

…. boek nu via de site of bel

…. word nu donateur

Bank NL11 TRIO 078.13.22.618

ADVERTENTIES

Bekijk het eens van de andere krant.

Ontdek het verschil in het vernieuwde RD

Nu twee weken gratis Ga naar rd.nl/cu

‘Het begint met onze trots op Limburg’ Er lopen nogal wat jongeren over het plein bij de universiteit. ‘Ik ben in mijn werk elke dag met jongeren bezig. Dat doe ik met hart en ziel.’ Johan van Groningen gaat niet met tegenzin naar zijn werk. ‘Het is mijn uitdaging om jongeren een stukje verder te helpen.’

H

et oplopen met anderen zit in zijn karakter. ‘Ik vind het belangrijk dat we als gezin gastvrij kunnen zijn. We hebben veel contact met asielzoekers die in de knel zitten. Het zijn jongens waar we een band mee opbouwen. Zo willen we in het leven staan. Verbinding zoeken en er zijn voor anderen, mensen die ontheemd zijn.’

Randje Wat heeft Limburg jongeren te bieden?

‘Er trekken veel jongeren weg uit de provincie, met name jongeren met een theoretische opleiding.’ Dat leidt tot krimp en vergrijzing. ‘Het is de vraag of we onze jongeren wel opleiden voor de goede beroepen. Er is veel behoefte aan vakmensen. Daar moet de provincie een rol in spelen. Naast

50

ChristenUnie Magazine Provinciale Statenverkiezingen

de aandacht voor het wetenschappelijk onderwijs, moet er ook gekeken worden naar de MBO’s.’

Johan wil jongeren behouden voor Limburg. ‘Dat begint met onze trots op Limburg. Dit is een mooie provincie om in te wonen. Dat moeten we koesteren. Het is belangrijk dat we investeren in een positief klimaat. Dat vraagt ook iets van Den Haag. De focus ligt wel erg op de Randstad. Limburg zit een beetje aan de rand van Nederland. De ‘regiodeals’ pakken gelukkig goed uit voor Limburg. De provincie moet ervoor zorgen dat we in beeld blijven.’

Leefbaarheid ‘Ik ben iemand die erg bedachtzaam is,’ vertelt Johan. ‘Ik neem graag een beetje afstand van dingen om ze te

kunnen analyseren. Dat helpt mij om met verbeteringen te komen. Elke stap in de goede richting is er een. Ik voel me vooral thuis op het sociaal domein, richt me met name op kwetsbare groepen, let op het verschil tussen arm en rijk. Heb aandacht voor mensen die in het leven te maken hebben met tegenslagen. Zorg dat er naar hen omgekeken wordt.’

Is dat een politieke taak? Johan vindt van wel: ‘Stimuleer dat mensen naar elkaar omkijken. Daarmee voorkom je een hoop problemen. De samenleving is sterk. Benut die kracht. Dat vraagt wel om investeringen in de leefbaarheid in steden en dorpen. Zorg dat er plekken zijn waar mensen elkaar tegenkomen, zodat ze elkaar niet over het hoofd zien. Houd de voorzieningen op peil.’

gen

Johan van Gronin

‘ De samenwerking tussen allerlei instanties moet beter.’

Regiodeals

Wachtlijsten De aandacht van Johan gaat nu vooral uit naar de Jeugdzorg, die is overgegaan naar de gemeenten. ‘Dat is goed, maar er vallen op dit moment wel gaten. Er zijn lange wachtlijsten en er ontstaan enorme tekorten. De provincie heeft veel kennis en ervaring, die kan ze inzetten om gemeenten nu te ondersteunen.’ Het weghalen van de Jeugdzorg bij de provincie moest leiden tot minder verkokering, maar dat komt in de praktijk nog niet uit de verf. ‘De samenwerking tussen allerlei

instanties moet beter.’ Grote en kleine gemeenten zijn nu zelf verantwoordelijk voor de Jeugdzorg. ‘Maar om die klus te klaren, moeten gemeenten soms met meer dan 15 andere gemeenten samenwerken. Dan heb je nauwelijks invloed op het beleid. Dat is gek: je bent wel verantwoordelijk, maar je hebt amper iets te vertellen.’

Wat kan de provincie doen? ‘Breng de kennis uit verschillende regio’s samen en nodig gemeenten uit om praktische oplossingen met elkaar te delen.’

Om de welvaart in Nederland te verbreden heeft minister Carola Schouten 200 miljoen euro beschikbaar gesteld aan 12 regio’s.

Parkstad Limburg kreeg de maximale bijdrage van 40 miljoen euro voor het opknappen van woningen en winkelvoorzieningen. Burgemeester Roemer was dik tevreden: ‘Dit zal een enorme impuls zijn voor de versterking van het centrum en de buurten van Parkstad.’

ChristenUnie Magazine Provinciale Statenverkiezingen

51

Mirjam Bikker of Cards?

‘House ’ ! r a a n t e i n k i jk i Nee, daar k

Het is dinsdag 29 januari 2019, een mooie winterdag. Mirjam Bikker loopt over het Plein in Den Haag naar het Binnenhof.

Even verderop worden haar collega’s uit de Tweede Kamer opgewacht door journalisten.

Komt het kabinet vandaag met een oplossing voor de impasse rond het kinderpardon?

Wie is Mirjam Bikker?

Met haar 36 jaar is Mirjam Bikker een van de jongste leden van de Eerste Kamer. Ze studeerde staats- en bestuursrecht in Utrecht en was zeven jaar gemeenteraadslid in de Domstad.

De misstanden in de raamprostitutie werden mede dankzij haar inzet aangepakt. In 2015 werd ze lid van de Eerste Kamer en nu is zij de lijsttrekker van de ChristenUnie. Mirjam is getrouwd en moeder van drie kinderen.

Ze woont in Gouda en is lid van de PKN.

D

e ochtendkranten schrijven in chocoladeletters over een dreigende kabinetscrisis. Het is erop of eronder.

De spanning is voelbaar. Toch kan Mirjam ongestoord naar het gebouw van de Eerste Kamer lopen.

Re�ectie Elke dinsdag gaat Mirjam naar Den Haag. Dat is de vergaderdag van de Eerste Kamer. ‘Dit is een parttime baan. Het mooie is dat je daarom op veel meer plekken komt dan het Binnenhof. Dat helpt je om een frisse blik te houden.’ De taak van de Eerste Kamer is het toetsen van de wetten die in de Tweede Kamer worden gemaakt.

‘Ik heb geleerd dat we ons voortdurend moeten afvragen wat de impact van wetten is op de mensen in het land.

Hoe pakt een besluit in de praktijk uit?

Daarbij let ik vooral op de verliezers. Is dit rechtvaardig, barmhartig?’

Wat missen we als de Eerste Kamer er niet zou zijn? ‘Reflectie en heroverweging.’ Dat is geen overbodige luxe in de hectiek van Den Haag, vindt Mirjam.

‘De Tweede Kamer weet dat alle wetten ook nog door ons in de Eerste Kamer

Mirjam: ‘We gaan als gentlemen met elkaar om en laten elkaar uitpraten’

moeten worden bekeken. Ons oordeel zorgt soms voor een correctie op de waan van de dag. Twee weten meer dan een. Belangrijke beslissingen in je leven neem je ook niet in je eentje. Dan vraag je een paar mensen om met je mee te denken. Dat zorgt voor een bezonnen besluit. En dat is ook de betekenis van de Eerste Kamer. Heel waardevol.’

Opa’s en oma’s

Wie kiest de Eerste Kamer?

De Tweede Kamer heeft 150 leden en de Eerste Kamer 75. De wetten die de Tweede Kamer maakt, worden getoetst door de Eerste Kamer. Deugt het allemaal wel? De leden van de Eerste

54

ChristenUnie Magazine Provinciale Statenverkiezingen

Kamer worden niet gekozen door de gewone kiezers, maar door de leden van de Provinciale Staten.

Dat noemen we een getrapte verkiezing.

De uitslag van de Provinciale Staten-

verkiezingen bepaalt dus de samenstelling van de Eerste Kamer.

Elke stem telt dubbel.

Het is voor een kabinet belangrijk om ook in de Eerste Kamer een meerderheid te hebben.

Mirjam stapt het gebouw van de Eerste Kamer binnen. Het is alsof ze in een andere wereld belandt. De tijd heeft hier stilgestaan. Ze begroet de collega’s die de presentielijst tekenen. Het valt op dat de meesten een stuk ouder en grijzer zijn. ‘Er zijn nogal wat collega’s die een imposante carrière achter de rug hebben, maar het gaat niet om het aantal kantjes van je cv. Hier gaat het om de inhoud. We gaan hoffelijk met elkaar om en laten elkaar uitpraten.

Nee, ik ben niet te jong. Het zou toch

‘Ons oordeel zorgt soms voor een correctie op de waan van de dag’ worden. Daar blijf ik me ook in de Eerste Kamer voor inzetten. Het komt er op aan dat je doorzettingsvermogen toont, jaar in jaar uit. Op die manier wil ik dienstbaar zijn.’

jammer zijn als alléén de generatie van opa’s en oma’s beslist over de toekomst van Nederland. Ik vind het juist mooi dat we dat samen doen: ouderen en jongeren.’

In de fractiekamer ontmoet Mirjam haar collega’s Roel Kuiper en Peter Ester en fractiemedewerker Pieter Grinwis. De werkdag begint met de fractievergadering. Het kinderpardon komt ook nog even ter sprake, maar er worden niet veel woorden aan vuil gemaakt. ‘Het komt wel goed,’ zegt Roel Kuiper na een telefoontje met Gert-Jan Segers. Het is de relativerende toon die past bij de bezonnenheid van de senatoren. De leden van de Eerste Kamer laten zich niet gek maken en varen hun eigen koers. ‘Er zijn veel series over politiek, zoals House of Cards. Daarin gaat het meer over het spel dan over de idealen. Daar kijk ik niet naar, want daar kun je zomaar

cynisch van worden. Ik heb echt wel door wat er achter de schermen soms gebeurt, maar politiek draait voor mij niet om spelletjes, maar om idealen.

Wij hebben een missie. Wij willen hoop brengen,’ benadrukt Mirjam.

Lange adem Om half twee beginnen de debatten.

Mirjam neemt plaats in de groene bankjes. Ze is hier in haar element.

‘Ik ben jurist en vind het leuk om in wetten te duiken. Ik hou van de Grondwet, van de vrijheden die zo beschermd worden.’ Politiek is een zaak van lange adem. ‘In de gemeenteraad van Utrecht heb ik me sterk gemaakt voor de aanpak van mensenhandel: criminelen aanpakken en mensen bevrijden uit de slavernij van de prostitutie. Daar kan ik hier een vervolg aan geven. De wetgeving rond prostitutie en de bestrijding van mensenhandel moet echt verbeterd

Het is misschien wel een kenmerk van de mensen van de ChristenUnie. ‘Wij zullen het altijd opnemen voor mensen in de knel en wij zullen altijd oog hebben voor de schepping. Het verhaal dat ik hier vertel is niet anders dan het verhaal van mijn collega’s op een heleboel andere plekken.’ Dat is goed om te weten voor de buurvrouw van Mirjam.

‘Toen ze hoorde dat ik lijsttrekker werd, reageerde ze heel enthousiast: ‘Wat leuk! Wanneer kan ik op je stemmen?’

Ik moest haar teleurstellen, want de leden van de Eerste Kamer worden niet gekozen door de ‘gewone’ kiezers maar door de leden van de Provinciale Staten.’ De buurvrouw kan met een gerust hart op een collega van Mirjam stemmen.

Geen spelletje Aan het einde van de dag stapt Mirjam weer op de trein naar Gouda. Het is goed gekomen: honderden kinderen mogen na een lange periode van onzekerheid in Nederland blijven. Daar heeft de ChristenUnie zich sterk voor gemaakt. ‘Wij volgen Jezus en het is onze missie om plekken van hoop te bieden,’ zegt Mirjam. Ze heeft er geen moeite mee dat ze haar werk doet in de schaduw van de Tweede Kamer. ‘Ik vind het een voorrecht om op mijn plek dienstbaar te zijn.’

ChristenUnie Magazine Provinciale Statenverkiezingen

55

Heel Limburg Bakt Nieuwe meesterbakker Anna Yilmaz is de nieuwste opvolger van Annemarie Pronk. In de finale van Heel Holland Bakt versloeg ze haar concurrenten Nicole en Maroeska. Anna is korporaal

56

ChristenUnie Magazine Provinciale Statenverkiezingen

bij de Koninklijke Marine.

Soms is ze maanden van huis. ‘Als ik soms wekenlang alleen maar water zie en dan de zon zie opkomen, ervaar ik God.’

Het viel sommige televisiekijkers op dat Anna tijdens de opnames in de tent zorg en aandacht had voor iedereen. ‘Ze heeft in al haar daden laten zien dat ze een

christen is.’ Het is ook Ria van den Akker uit Roodeschool opgevallen: ‘Ik bid dat er vele Anna’s mogen zijn in deze wereld.’

Bakken met liefde. Dat is de titel van het receptenboek van Annemarie Pronk. In 2016 was ze de winnaar van Heel Holland Bakt. ‘Ik vind het fijn om weg te geven en anderen blij te maken’. Dat verklaart de titel van het boek. ‘Het is een kleine moeite.’ Annemarie reageerde meteen positief toen we haar vroegen om een recept.

‘Ik ben niet heel erg met politiek bezig’, bekent ze. ‘Maar ik stem al jaren op de ChristenUnie.’ De beste bakker van 2016 was in het voorjaar van 2018 zelfs kandidaat-gemeenteraadslid in Den Haag. Ze stond op de 50e plaats van de kandidatenlijst van de ChristenUnie en trok met smakelijke baksels door de stad. ‘Het was mijn voornaamste taak om extra stemmen te werven’, knipoogt ze.

Jan Hagel Jan Hagel is een oudhollands koekje dat op de bakplaat wordt gebakken als een grote koek en bestrooid met greinsuiker en amandelschaafsel.

Na het bakken wordt de koek direct in rechthoekige koekjes gesneden.

Kun je niet aan greinsuiker komen dan kun je eventueel ook gestampte suikerklontjes gebruiken of parelsuiker wat fijner malen.

Voor 25 tot 30 stuks:

Voor het deeg: 250 g bloem 1 tl bakpoeder 130 g witte basterdsuiker 1 tl kaneel ¼ tl zout 180 g roomboter, in blokjes gesneden ½ ei losgeklopt 50 g greinsuiker (of grof gestampte suikerklontjes) 40 g geschaafde amandelen

Recept: Jan Hagel

Werkwijze: Verwarm de oven voor op 180 graden. Doe bloem, bakpoeder, suiker, kaneel en zout in een grote kom en roer het even goed door elkaar. Voeg de boter toe en kneed tot een soepel deeg.

Rol het deeg uit op een bakpapier tot een rechthoekige plak van ongeveer 30 x 35 cm dik. Leg het bakpapier met de plak deeg op de bakplaat.

Bestrijk het deeg dun met het losgeklopte ei en bestrooi het met de greinsuiker en de geschaafde amandelen. Druk dit met de hand wat aan, zodat het niet te los op het deeg ligt. Schuif de bakplaat in het midden van de oven en bak het in 15 tot 20 minuten goudbruin en gaar.

Haal de koek uit de oven en snijd met een scherp mes direct de randen van de koek af. Snijd de koek ten slotte in stukken van 4 bij 8 cm en laat de koekjes verder afkoelen op een rooster.

ChristenUnie Magazine Provinciale Statenverkiezingen

57

Woordzoeker

Colofon

Los de woordzoeker op en plaats de letters in de juiste volgorde in de oplossingsbalk onder de puzzel. Daarmee maak je kans op ‘Wijn en spijs in Nederland’ van Koen van der Plas. De oplossing kun je per mail sturen aan woordzoeker@schipperenoosterwijk.nl.

Redactie Schipper & Oosterwijk

Let op!

De sluitingsdatum is maandag 1 april 2019 (en dat is geen grap). De winnaar wordt op limburg.christenunie.nl bekendgemaakt. Veel puzzelplezier!

I

G

T

A

A

N

E

S W A

T

E

R

S

C H

A

P

D N

A

L

R

E

D

L

E

G

P

O

L

I

T

I

E

K

E

I

N U N

E

T

S

I

R

H C

N

A

T

U U

R

G

R

O N

I

N G

E

N

E

N N

E

R

L

E

I

W

W E

R

E

L

D

K

A M P

I

O

E

N

K

G

A

S

E

D

R

E

E

T

U

P

E

G M

I

L

I

E

U

M A

A

Z

R

U U D W U O B

G N

I

N O W

P

G

R

U

B M

I

L

L

E

S

S

J

I

R

E

V O

O

R

U U

T

C

U

R

T

S

A

R

F

N

I

B

U

S

L

E M A

N

R

E

V O

S

F

J

I

R

D

E

B

T

D

V

E

R

T

R

O U W E

N

T

H C

E

R

T

U

E

N

A

T

U U

R

B

E

H

E

E

R

T

R

E

I

N

R

E

I

T

I

S

N

A

R

T

E

I

G

R

E

N

E

E

S

T

A

T

E

N

V

E

R

K

I

E

Z

I

N G

E

N

W A

T

E

R

H U

I

S

H O U D

I

N G M M

L

L

A

N D

C

T

E

N

E

N

S

S

A

R

I

S

E

D

I

T

S

N

I

W L

E

T

E

J

S

T

R

E

E

P

R

O D U

N

J

I

Z

L

E W C O M M

BEDRIJFSOVERNAME BUS CHRISTENUNIE COMMISSARIS DUURZAAM ENERGIETRANSITIE GEDEPUTEERDE GELDERLAND GRONINGEN HOLLAND INFRASTRUCTUUR

58

K

Z

H O I

LIMBURG MILIEU NATUUR NATUURBEHEER OVERIJSSEL POLDER POLITIEK SENAAT STATENVERGADERING STATENVERKIEZINGEN STREEKPRODUCTEN

ChristenUnie Magazine Provinciale Statenverkiezingen

TREIN UTRECHT VERTROUWEN WATERHUISHOUDING WATERSCHAP WELZIJN WERELDKAMPIOEN WIELRENNEN WIJN WONINGBOUW ZETELWINST

Foto’s Sander Boer, Marnix Klooster, Maaike Petri en Schipper & Oosterwijk Concept Schipper & Oosterwijk Vormgeving en beeldbewerking idd.nu Advertenties Nico Postuma, nicopostuma.nl Contact ChristenUnie Limburg limburg.christenunie.nl De redactie is niet verantwoordelijk voor de inhoud van advertenties.

Dit blad is gedrukt op FSC-papier.

De bladenmakers van Schipper & Oosterwijk maken informatieve en laagdrempelige magazines voor politieke partijen en non-profit organisaties.

Hebt u belangstelling? Informeer vrijblijvend naar de mogelijkheden: info@schipperenoosterwijk.nl.

Lid worden Help de ChristenUnie om verschil te maken: limburg.christenunie.nl/ lidworden

ADVERTENTIES

MONDZORG MEERSSEN Een nieuwe naam, een nieuwe praktijk en een enthousiast team van tandartsen, mondhygiëniste, prothese technicus en preventieassistenten.

Afgelopen zomer is Mondzorg Meerssen verhuisd naar het al jaren leegstaande bankkantoor in Meerssen. Het pand is inmiddels klaar voor haar toekomst. Het is volledig geïsoleerd, van het gas af en voorbereidt op de komst van zonnepanelen. Voor ons is duurzaamheid een belangrijk thema, ook in ons dagelijks werk.

Het organiseren van goede en toekomstgerichte mondzorg is onze manier om onze patiënten duurzame en betaalbare mondgezondheid te kunnen blijven bieden.

Sikkenbergweg 7 9591 TD, Onstwedde t. (0599) 66 11 44 info@sikkenberg.nl www.sikkenberg.nl Ruime kampeerplaatsen Goed en schoon sanitair Safaritenten en blokbungalows Kinder- en tienerprogramma Openluchtzwembad Dierenweide Groepskamperen voor scholen en verenigingen Familiedagen of -weekenden ‘Welkom op onze mooie camping!’

Jaap Willems, eigenaar

ADVERTENTIES

3.

“Op de EH heb ik handvatten gekregen om mijn christen-zijn gestalte te geven in de maatschappij.”

Redenen genoeg, doe het EH-Basisjaar!

Oud-student Jannes de Jong Afdelingshoofd Europees Parlement

GETUIGE ZIJN

CHECK EH.NL

EH

Evangelische Hogeschool Amersfoort