Icpbc magazine

I N T E R N AT I O N A L C O L L E G E F O R P R O F E S S I O N A L B I T F I T C O N S U LTA N T S

MAGAZINE

Alles over bitten, bitproblemen, het worden van Professional Bitfit Consultant aan de ICPBC en meer ...

The magazine about bitrelated problems, becoming a Professional Bitfit Consultant, study at the ICPBC and more...

ICPBC Voorstellen van de opleiding

Bitfitten Ei van Columbus of CommerciĂŤle Melkkoe?

From page 22 English : wounds in the mouth and other bitrelated issues

IT’S A BIT MORE COMPLICATED

ICPBC

EEN BEELD DAT WE DAGELIJKS ZIEN, AAN GEWEND ZIJN GERAAKT MISSCHIEN.....

FOTOGRAFIE: S&Z

ICPBC

VOORWOORD Welkom bij de eerste uitgave van het ICPBC, een magazine voor en door de Professional Bitfit Consulants en een ieder met interesse in bitten, paarden en welzijn.

Bitten zijn een hot item, fabrikanten zijn telkens bezig nieuwe bitten te ontwikkelen en ruiters en amazones zijn telkens op zoek naar een bit wat de aanleuning nog meer kan helpen verbeteren. Het is echter allemaal a Bit more complicated. Er komen heel wat meer factoren kijken bij het correct aanmeten van een bit en soms is bitloos een betere optie.

Waarom maakt het ene of het andere bit zulke verschillen? Hoe komt het dat dit zo doorwerkt in het lichaam en andersom? De theorie en de praktijk naast elkaar leggen en waar mogelijk wetenschappelijk onderbouwen dat is leren! Analyseren, kennis verzamelen, pionieren en kennis delen. Dat is waar de ICPBC voor staat. Dit eerste magazine zal in het te-

ken staan van het voorstellen van de ICPBC (International College for Professional Bitfit Consultants). Enkele gastdocenten komen aan het woord en bitgerelateerde problemen worden besproken. Tevens zal een gedeelte van het magazine in het Engels zijn voor de internationale studenten. In de toekomstige uitgaves zullen afgestudeerden van de opleiding aan het woord komen.

Veel leesplezier, Natascha van EijkC

ALS JE JE WERKT MAAKT VAN DAT WAT JE LEUK VIND ZAL WERKEN NOOIT VOELEN ALS WERK. Volg je passie. Is je passie paarden dan is dit een magazine en deze opleiding wellicht wat voor jou.

CLAUDIA FASSAERT

Zoals alles in de dressuur komt het vaak aan op "kleine" dingetjes. Kleine veranderingen, verbeteringen kunnen grote gevolgen hebben op het eind resultaat!

Toegegeven...ik ben iemand die vaak denkt; Doe ik dit wel goed? Kan dit niet beter?

Voor vele zaken vraag ik dan ook experts om hulp.

Begeleiding bij het trainen, een goede veearts, hoefsmid, zadelpasser enz.

Maar die bitten??? Je kunt ze overal kopen. En, goed advies is moeilijk te vinden, proberen vaak onmogelijk. Zeker die eerste keer dat je paard op stang en trens gaat. Weer die twijfel. Is dit wel het juiste bit? Past dit wel echt?

En ineens was daar.. DE BITPASSESSIE!!!!!

Daar hou ik enorm van!! En daar heb ik uiteraard ook nog eens heel veel voordeel bij!!

Toen je mij vertelde dat je een magazine ging schrijven en een gedegen jaaropleiding op ging zetten was ik ook meteen enthousiast. Op deze manier kun je nog meer mensen bereiken. Mensen die ook het comfort van onze paarden gaan verbeteren, want ik ga er vanuit dat je ze als ervaringsdeskundige met het meest uitgebreide pakket van kennis voorziet.

Bedankt voor al je hulp en inzichten. Veel succes met je magazine. En voor iedereen die het leest.

Denk er over na en doe er je voordeel bij! Veel geluk.

Groetjes Claudia Fasseart, Olympisch amazone voor Belgie: 2012 Londen

Op dat moment had ik Donnerfee die het op wedstrijd al heel goed deed. Maar toch was ze altijd een beetje moeilijk in de aanleuning. Haar inzet en haar looplust maakten haar ook wel eens wat taai. Ik had ook nog een jong paard dat niet hield van metaal in zijn mond en nog enkele leerlingen die voor het eerst op stang en trens wilden. Een bitpassessie werd geregeld.

Ondertussen besef ik dat ik veel geluk heb gehad dat ik bij Natascha van Eijk terecht kwam. Met veel kunde, geduld en uitleg werd er bij elk paard iets verbeterd. Soms een nieuw bit. Soms een kleine aanpassing aan het hoofdstel. Soms een strategisch geplaatst bontje. Maar altijd met een goed resultaat!

Inmiddels hebben we al vaak gebruik gemaakt van haar kennis en inzet. Ik blijf het altijd weer boeiend vinden en merk dat ik elke keer weer iets heb bijgeleerd.

Door het comfort voor het paard te verbeteren, verbetert voor ons de aanleuning. Wat voor ons dan weer meer comfort biedt en dus gunstig is voor het resultaat.

Natascha, wat ben ik blij dat ik daarvoor altijd weer op jouw hulp mag rekenen. Je kunt niet geloven wat een opluchting dat voor mij is.

Buiten je kundigheid vind ik het geweldig dat je blijft openstaan om bij te leren. Je blijft zoeken en proberen hoe het nog beter kan. Je duikt ook altijd de anatomie in en weet dingen te onderbouwen.

TEKST: CLAUDIA FASSEART FOTOGRAFIE:ARND.NL

COLOFON ICPBC magazine is een magazine voor Professional Bitfit Consultants en geĂŻnteresseerden in paardenwelzijn.

www.icpbc.com

Coverfoto InStyle

Vormgeving

Natascha van Eijk foto’s ICPBC, InStyle

Uitgever

ICPBC, Den Haag

Disclaimer

We pretenderen in dit magazine niet de absolute waarheid te verkondingen. Het is slechts bedoeld om kennis te delen en ervaringen uit te wisselen. Er kunnen geen rechten worden ontleend aan artikelen en gedeelde kennis in dit magazine.

Bitfit Consultant is een vak in ontwikkeling met constant nieuwe inzichten. De inzichten van nu kunnen over enkele jaren weer verouderd zijn.

Copyright

De copyrights zijn in bezit van de ICPBC (onderdeel van Passendbit en Paardensymmetrie) kvk 50995251.

Het overnemen van artikelen is alleen toegestaan met schriftelijke toestemming en duidelijke bronvermelding. Het gehele magazine mag wel online verspreid worden, mits in een verband dat de ICPBC niet schaadt of met de ICPBC concurreert en wederom met duidelijke bronvermelding.

ICPBC

HET METEN VAN TEUGELDRUK GEEFT OBJECTIEF INZICHT IN ZAKEN ALS AANLEUNING, SYMMETRIE EN VERZAMELING

METEN IS WETEN

MENKE STEENBERGEN Menke Steenbergen is dierenarts, instructeur, schrijfster van het boek paardensignalen en ontwikkelaar van de teugeldrukmeter. In de ICPBC wordt ook gebruik gemaakt van de teugeldrukmeter om een wetenschappelijke basis te geven aan het werken met verschillende bitten. Menke verteld het volgende hierover:

!

Het meten van teugeldruk geeft objectief inzicht in zaken als aanleuning, symmetrie en verzameling. Dit maakt dat een bitfitconsultant objectief kan beoordelen welk bit het fijnste inwerkt. Natuurlijk heb je als ruiter hier zelf ook een gevoel bij, maar wat voor jou als een ideale aanleuning voelt hoeft dat in werkelijkheid helemaal niet te zijn.

Net als bij gelijke druk op twee teugels, klopt ons gevoel vaak niet met de werkelijkheid. De meeste ruiters zijn niet in staat om gelijke druk op twee teugels aan te nemen.

Simpelweg omdat je in de ene hand andere kracht hebt dan in de andere. Met behulp van een teugeldrukmeter wordt je je hier bewust van en kun je opzoek naar het gevoel, de training of het harnachement dat jou en je paard helpt zo recht mogelijk te worden.

METEN IS WETEN

Teugeldruk en biomechanica Aanleuning is een combinatie van het contact dat jij aanneemt en de druk die het paard op het bit geeft.

Dit laatste wordt veroorzaakt door de voorwaartse impuls opgewekt door je been. Deze voorwaartse drang komt uit het achterbeen en vloeit door het lichaam van het paard naar je hand. Je kunt je voorstellen dat iedere willekeurige blokkade in deze biomechanische keten tot uitdrukking komt in je aanleuning. Als ruiter voel je dit soort gedetailleerde veranderingen in druk niet, maar met de Teugeldrukmeter geven specifieke problemen in het paardenlichaam hele specifieke patronen in teugeldruk.

Een casus.

Een amazone boekte met haar paard een training met de Teugeldrukmeter in aanloop naar een lang gedroomde introductie in de Z dressuur. Zoals veel van de training in de dressuur lag ook voor de amazone de nadruk op het schakelen in de draf om haar paard meer laten verzamelen. Toch lukte het niet haar paard meer ‘op achter’ te krijgen. Ze hoopte dat de Teugeldrukmeter extra inzicht zou kunnen geven en tot haar grote schrik bleek er veel meer aan de hand dan dat ze had verwacht.

Uit de teugeldrukmeting bleek allereerst dat haar paard eigenlijk een vrij hoge basisdruk (aanleuning) op beide teugels had. Dit lag zo rond de 2 kilogram. Terwijl dit idealiter +/- 500 gram is. In de grafiek op de volgende bladzijde, zie je dit terug als de waarde van de onderkant van de pieken, zo rond de 20 newton ~ 2 kg. De amazone was zich hier niet van bewust, want dit gevoel kreeg ze eigenlijk altijd van haar paard en zonder referentiewaardes weet je natuurlijk niet wat een ‘normale’ aanleuningsdruk is.

Daarnaast was er in de draf een duidelijke afwisseling in piekdruk te zien, zo zie je dat de ene pas een hoge piek en de volgende pas een lagere piek in druk geeft.

De pieken in teugeldruk worden veroorzaakt door de beweging van het hoofd bij de landing van het voorbeen. Het paardenhoofd zakt als het ware iets door bij iedere stap. Maar bij dit paard zakte het hoofd dus net

”

Veel paarden zijn heel werkwil-­‐ lig en zullen ze niet zo snel sta-­‐ ken of stoppen. Blessures wor-­‐ den nogal eens niet opgemerkt.

Mee;ntrumenten zo gevoelig als de Teugeldrukmeter kunnen ons hiermee helpen.

iets verder door bij de landing van het ene voorbeen als bij de landing van het andere voorbeen. Met het blote oog was dit niet te zien maar met de teugeldrukmeter wel.

Tot slot was opvallend dat het paard veel meer druk op de linker teugel aannam dan op de rechter op het moment dat amazone ging galopperen. Alles bij elkaar wijst dit op een probleem in het rechterachterbeen.

Zowel amazone als haar Instructrice hadden hem nòg niet kreupel gezien, maar op de echo was duidelijk een peesblessure te zien die al langere tijd aanwezig was en die heel goed de oorzaak kan zijn van het probleem met de verzameling. Het onderbrengen van het achterbeen vraagt namelijk om meer buiging in de gewrichten van het achterbeen en is dus een extra belasting op de pezen.

7

METEN IS WETEN

Dus ondanks dat het paard braaf nog z’n rondjes bleef lopen was er dus wel degelijk meer aan de hand dan de amazone had kunnen vermoeden.

En zo zijn veel van onze paarden heel erg werkwillig en zullen ze niet zo snel staken of stoppen.

Sterker nog, pijn is voor vluchtdieren juist een reden om een tandje harder te gaan lopen. Het is dan ook voor iedere ruiter lastig om dergelijke subtiele problemen te herkennen. Meetintrumenten zo gevoelig als de Teugeldrukmeter kunnen ons hiermee helpen. Of het nu gaat om het best passende bit, een lichte blessure of de optimale inwerking van hulpen de Teugeldrukmeter brengt het tot in detail in beeld. De paardensport zal altijd een gevoelssport blijven, met dit soort innovatieve technieken zijn we steeds sneller en effectiever in staat om bij dat ideale gevoel uit te komen.

Kijk voor meer informatie op www.teugeldrukmeter.nl

TEUGELDRUKMETING OP DE LINKERHAND IN DRAF HORENDE BIJ DE CASUS

TEKST: MENKE STEENBERGEN FOTOGRAFIE: MENKE STEENBERGEN

8

I N T E R N AT I O N A L C O L L E G E F O R P R O F E S S I O N A L B I T F I T C O N S U LTA N T S

ICPBC DE OPLEIDING

BEROEPSOPLEIDING We zijn er trots op de eerste jaaropleiding te kunnen aanbieden tot ICPBC Professional Bitfit Consultant: Bitfitters die werken vanuit een Whole Body Approach. Geen losse korte cursussen met verschillende benamingen zodat het het in de markt alleen maar moeilijker wordt om de beste professional te vinden, maar een volledig traject begeleid door gerenommeerde professionals met de meeste ervaring in het vak. Voor degenen die een Bitfit consult willen met hun paard is het dus makkelijk zoeken in het kwaliteitsregister van de ICPBC.

ERVARING In deze opleiding is de ervaring van ondertussen meerdere jaren bitten aanmeten en het behandelen van paarden, verenigd met kennis van ervaringsdeskundigen op het gebied van hoofd hals problematiek, diagnostiek,lichaamsgebruik, tandheelkunde, ruiterinvloeden en bitten. De hoofddocent is Natascha van Eijk, de eerste bitfitter die zich naast het inspecteren van de mond en het checken van de bitten ook bezig hield met het lichaamsgebruik van het paard en dus keek vanuit een whole body approach. Voordat zij begon met bitten behandelde ze al jaren paarden met haar symmetriemethode een combinatie van manuele technieken, osteopatische technieken, massage, dry needling en cranio sacrale therapie.

Natacha van Eijk heeft onder de naam PassendBit/Bitsymmetrie moeten pionieren om aan haar kennis te komen, want er was nagenoeg geen kennis of een langdurige opleiding. De ervaring vanuit het bitfitten van meer dan honderden paarden per jaar wordt gedeeld in de ICPBC aangevuld met de kennis van gerenommeerde professionals zoals o.a. dierenarts Henk van der Veen, en paardentandarts Daan Staller die verder in dit magazine aan het woord komen Het uiteindelijke doel is dat de professional bitfit-consultants van de ICPBC zich onderscheiden in de markt door hun brede basis. Iedereen kan een bit wisselen maar het door redeneren naar het lichaam en andersom dat maakt het vak zo ontzettend boeiend.

ONAFHANKELIJK De ICPBC is onafhankelijk van enig bittenmerk en wil graag onafhankelijk blijven. Een paardenmond is nooit merkgebonden. Het ene paard loopt het fijnste op een merkloos bit, de ander op een merkbit.

Als student wordt je zeker uitgenodigd om alle bitten die je beoordeeld wilt zien, mee te nemen. Gezien er op dit moment geen overkoepelende vereniging is die onafhankelijk is van een bittenmerk of cursus, is de ICPBC niet aangesloten bij een vereniging.

I N T E R N AT I O N A L C O L L E G E F O R P R O F E S S I O N A L B I T F I T C O N S U LTA N T S

BITTENKENNIS Een bit kan de beweging van een paard aanzienlijk belemmeren, vandaar de zoektocht naar het meest passende bit. Op welk bit beweegt het paard zich het meest vrij? Hiervoor wordt gekeken naar het paard zelf maar ook naar de ruiter. Ervaring uit de praktijk leert wat de voor- maar ook de nadelen zijn van verschillende bitten en bitgebruik in het algemeen. Welzijn van het paard staat voorop. Hoe zorgen we ervoor dat het paard zo comfortabel mogelijk is als hij met een bit gereden wordt?

ANATOMISCHE KENNIS Welke zenuwen innerveren het hoofd? Welke spieren in het lichaam maken connectie met de tong (hyoidbone) en hoe beĂŻnvloedt het bit deze spieren en andersom?

andere lichaamsproblemen en is doorverwijzen handig?

Wat is het verschil tussen houding en constitutie en hoe beĂŻnvloedt dit het aannemen van een bit?

TMJ problematiek, wat is er al over bekend?

Wanneer is er sprake van hoofd/halsproblematiek of

Wat is er diagnostisch mogelijk bij dierenartsen en wat zijn de behandelmethodes?

Tandheelkunde en de invloed op het bit.

De anatomie lessen gaan o.a. over dit soort vraagstukken

I N T E R N AT I O N A L C O L L E G E F O R P R O F E S S I O N A L B I T F I T C O N S U LTA N T S

ICPBC

PROFESSIONALISERING De ICPBC vindt het belangrijk dat het vak bitfitconsultant zoveel mogelijk geprofessionaliseerd wordt. Daar wordt door het ICPBC dan ook veel in geïnvesteerd.

Te beginnen met het professionaliseren van de opleiding door de opleiding inhoudelijk te laten beoordelen en erkennen door onderstaand instituut:

Ten tweede met het nascholen van de afgestudeerden van de ICPBC en het bijhouden van het kwaliteitsregister ICPBC waarin de afgestudeerden in komen te staan die actief blijven nascholen. Eens per jaar is er een voor de studenten gratis nascholings/interventiedag om op de hoogte te blijven van nieuwe ontwikkelingen en te kunnen sparren met mede afgestudeerden. Het is dus niet zo dat het nascholen altijd veel hoeft te kosten.

De afgestudeerden kunnen zich verzekeren met het diploma van de ICPBC omdat ook de verzekering Equine risk zich gebogen heeft over de opleiding.

Zie voor meer informatie de volgende link: http://www.equinerisk.com/hippische_beroepen/bitfi tters

Door middel van het ICPBC magazine worden studenten en geïnteresseerden op de hoogte gehouden van nieuwe ontwikkelingen en krijgen afgestudeerden zelf ook de kans artikelen te plaatsen die gericht zijn op het welzijn van het paard in combinatie met bitten maar ook bitloos rijden als daar interesse voor is. In het magazine komen diverse professionals aan het woord die regelmatig te maken hebben met aanleuning en casussen die interessant zijn om van te leren.

PRAKTIJK De meeste ervaring wordt opgedaan in de praktijk, vandaar dat de ICPBC hier veel aandacht aan geeft.

In deze praktijklessen zullen de ‘lastigere’ gevallen bekeken worden en een bitfit consult ondergaan.

Ook door middel van casus opdrachten voor thuis is het de bedoeling al tijdens de opleiding feeling met het bitfitten te krijgen en zich te verdiepen in andere oorzaken die mee kunnen spelen bij het hebben van een aanleuningsprobleem.

MEER INFORMATIE? Voor meer informatie, vraag de studiegids aan en kijk op www.icpbc.com

DIAGNOSTIEK

HENK VAN DER VEEN LINGENHOEVE DIERGENEESKUNDE

DIAGNOSTIEK

!

HENK VAN DER VEEN IS DIERENARTS AAN DE LINGENHOEVE DIERGENEESKUNDE EN VERZORGT HET COLLEGE OVER DIAGNOSTIEK WAARIN HOOFD/HALSPROBLEMATIEK UITGEBREID AAN DE ORDE ZAL KOMEN

Het correct aannemen van een bit is afhankelijk van diverse factoren. Als er een blokkade of probleem in het lichaam zit heeft dit direct invloed op de aanleuning. Een probleem in het hoofd of de hals voel je als ruiter nog directer. Het paard kan dan bijvoorbeeld gaan hangen op het bit of zal één kant lastiger inbuigen. Om te begrijpen wat allemaal ten grondslag kan liggen aan een aanleuningsprobleem en om onderscheid te kunnen maken tussen lichamelijke- en bitproblemen is de ICPBC blij een beroep te kunnen doen op Henk van der Veen dierenarts ISELP gecertificeerd met een voorliefde voor diagnostiek.

Henk van der Veen: Er worden regelmatig paarden aangeboden op de diergeneeskundige kliniek de Lingenhoeve met problemen in het lichaam die zich uiten in grote aanleuningsproblemen. Door een leek

wordt dit in de beginnende fase nogal eens gezien als een bitprobleem, maar als een paard een onderliggende blessure heeft is alleen het bit veranderen helaas niet de oplossing.

Voor een bitfitt consultant is het dus belangrijk te herkennen wanneer er sprake is van bepaalde blessures. Kennis van anatomie en een gezond bewegend paard is een must. Ook is het fijn te weten als bitfit consultant wat er allemaal mogelijk is aan diagnostiek. Zodoende draag ik graag mijn steentje bij aan de ICPBC. In dit artikel zal kort worden ingegaan op de vormen van diagnostiek waaruit in de college’s voorbeelden zullen volgen.

DIAGNOSTIEK

De Lingenhoeve diergeneeskunde is een toonaangevende paardenkliniek waar eigenaars met hun paard terecht kunnen voor uitgebreide diagnostiek door middel van röntgenonderzoek, echografie, CT scan, scintigrafie en endoscopie, maar ook voor opname, behandeling en uiteenlopende operaties. Tevens is de Lingenhoeve diergeneeskunde in Lienden, de locatie waar een groot deel van de colleges van de ICPBC worden gegeven.

Het is niet altijd mogelijk om alleen met lichamelijk onderzoek erachter te komen wat uw paard precies mankeert. Als niet direct tot een diagnose kan worden gekomen, is verder onderzoek vaak noodzakelijk. Daarbij speelt beeldvorming een belangrijke rol. Onder beeldvorming verstaan we alle onderzoeken waarmee we delen van uw paard nader kunnen bekijken, zoals röntgen, echografie, CT, scintigrafie en endoscopie.

Röntgenfoto’s zijn de meest bekende vorm van diagnostiek. Minder bekend is dat röntgenonderzoek gebruikt wordt bij problemen aan het hoofd en het gebit. Als een bit

schade heeft gemaakt aan de onderkaak van het paard (wat nogal eens gebeurd) dan kan dit zichtbaar worden gemaakt met de röntgen.

Een ander diagnostisch middel is de scintigrafie. Wat is dit?

Bij nucleaire diagnostiek of scintigrafie wordt er radioactief materiaal in het paard gespoten en wordt er met een scanner gezocht naar plaatsen waar dit materiaal zich overdreven sterk ophoopt. Dat zijn vaak de plekken waar een ontsteking of een beschadiging aanwezig is. Scintigrafie is vooral handig voor plaatsen waar moeilijk foto’s of echo’s gemaakt kunnen worden

of waar het niet lukt om de pijn te lokaliseren. Lingehoeve Diergeneeskunde is de eerste en enige kliniek in Nederland waar scintigrafie bij het paard wordt toegepast.

Deze techniek biedt zeer veel mogelijkheden en voordelen voor het stellen van een orthopedische diagnose bij het paard. Het apparaat waarmee het paard gescand wordt, kan zeer minimale botveranderingen waarnemen die de oorzaak van een kreupelheid en/of de abnormale gangen kunnen zijn.

Met scintigrafie kan een botverandering van 2% worden gezien, terwijl een röntgenopname slechts botveranderingen van groter dan 40% weergeeft.

DIAGNOSTIEK

Voor ingewikkelde gevallen betreffende het hoofd gebruiken we tegenwoordig ook meer en meer de Computed Tomografie ook wel bekend als Computerized Axial Tomography (CAT scan) of kortweg CT scan genoemd. De CT scan heeft net zoals alle andere digitale beeldvormende technieken de laatste jaren een enorme ontwikkeling doorgemaakt. Het toepasbaar maken van de moderne techniek voor dieren en met name voor het paard, hebben het gebruik van de CT scan door dierenklinieken doen toenemen. Hoe werkt de CT-scan?

De CT scanner maakt, al circulerend, een grote hoeveelheid röntgenfoto’s (foto’s vergelijkbaar met die van het röntgenapparaat). De röntgenbuis draait samen met tegenoverliggende röntgen-detectoren rondom de patiënt. Deze ligt in het midden tussen de buis en de detectoren.

In tegenstelling tot röntgenfoto’s, waarbij alles in een plat vlak wordt afgedrukt, vormen deze beelden dwarsdoorsneden van het lichaam. Door de speciale programmatuur kunnen CT beelden vanuit iedere richting bekeken worden en kan een 3-dimensionale reconstructie worden gemaakt. De moderne CT scan biedt ons tevens de mogelijkheid snel een beeld te vormen van het probleem. Eén beeld wordt binnen een enkele seconde gemaakt en een hele scan duurt minder dan 15 minuten.

Deze beelden zijn dwarse doorsneden in tegenstelling tot röntgenfoto’s waarbij alles in een plat vlak wordt gedrukt. Van “superpositie” of overlapping zoals bij röntgenfoto’s, is bij het maken van CT scans geen sprake.

Met name bij onderzoek van het paardenhoofd op zoek naar problemen met het gebit of voorhoofdsholten is dit een zeer belangrijk verschil. Een diagnostisch middel als de CT scan zorgt dus voor nog meer inzicht in hoofd en halsproblemen wat dit ook weer zeer interessant maakt voor bitfit consultants die bijvoorbeeld een hoofd of hals gerelateerd probleem vermoeden.

”

Als één van de zeer weinige paardenklinieken in Nederland heeft Lingehoeve Diergeneeskunde de beschikking over een CTscan. Wat weer kan bijdragen in diagnostiek van o.a. het paardenhoofd

Meer informatie: www.delingehoeve.nl

TEKST: HENK VAN DER VEEN FOTOGRAFIE: WWW.DELINGENHOEVE.NL

15

BITFITTEN EI VAN COLUMBUS OF COMMERCIELE MELKKOE? DE VISIE VAN DRS. DAAN STALLER, DIERENARTS GESPECIALISEERD IN TANDHEELKUNDE, EXAMINATOR EN INSTRUCTEUR AAN DE ACADEMY OF EQUINE DENTISTRY, IAED EXAMINATOR, NVVGP EXAMINATOR. GECERTIFICEERD BIJ DE AED, IAED,NVVGP, IGFP EN DOCENT TANDHEELKUNDE AAN DE ICPBC

Bitfitten, ei van Columbus of commerciële melkkoe?

Om maar gelijk met de deur in huis te vallen, bitfitten is in de huidige opzet een zeer slimme commerciële marketingstrategie die tot een grote hype heeft geleid. Echter, er zijn veel vraagtekens te plaatsen bij de daadwerkelijke waarde van deze neo-professie in zijn huidige invulling. Sterker nog, in de huidige vorm is er te weinig oog voor onderliggende oorzaken van aanleuningsproblemen en wordt bitfitten gepresenteerd als dé oplossing waar dat vaak niet zo is. Het is misleidend om te suggereren dat bitfitten een uitgewerkt concept is en dat één nieuw merk bitten alle andere merken overstijgt.

Zolang paarden worden ingezet als trek- of lastdier, even zolang worden er al optomingen gebruikt om via de mond betere communicatie en controle te hebben. Net als het hoefijzer en zadel is de basis van het mondstuk al eeuwen ongewijzigd. Gaandeweg en zo links en rechts ontstaan er varianten op deze simpele uitgangspositie van ringen en een ijzer mondstuk.

Evenzo verandert de visie op het gebruik van bitten.

Dikke enkel gebroken bustrens, dat was decennia lang het allerbeste bit advies. Nee, dubbel gebroken dunne bitten, dat moet het zijn. Nieuw, nieuw, nieuw!

Onafhankelijk scharnierende bitten is de oplossing.

Wetenschappelijk onderbouwt, anatomisch gevormd etc. etc. Er is nogal wat gepasseerd in de loop der eeuwen met een zeer duidelijke evolutie in de laatste paar decennia.

Het gebrek aan kennis over de inwerking, ligging en toepassing van het bit is schrijnend. Dit biedt elke (nieuwe) speler op de markt de gelegenheid om middels een goed verhaal, opleiding van mensen en een campagne zichzelf in de markt te zetten. In een paar uur wordt er verteld hoe je een bit moet aanmeten.

Misschien met wat achtergrond informatie over paardentandheelkunde en je bent een beroep. Richt een branche-organisatie op, een vakvereniging met een zelf uitgeroepen predicaat of keurmerk en dan moet je toch kwaliteit leveren. In de ogen van de consument is dit het nieuwste van het nieuwste en dus het beste van het beste.

EI VAN COLUMBUS

En toegegeven, er is een hoop te verbeteren aan bitten, er is een hoop mis met de optomingen, er is onvoldoende kennis, er is een groot hiaat in wetenschappelijk onderzoek naar inwerking van bitten en er is onder de consument/ruiter een grote zoektocht naar antwoorden en oplossingen. Maar laten we wel proberen dat vanuit de volle breedte van de problematiek te benaderen. Het kan niet zo zijn dat je met een beperkte uitleg over een assortiment in staat moet worden geacht een bit aan te meten en dat als dé oplossing te verkopen. Het is niet een one-size-fits-all protocol wat je af kunt werken en kunt verkopen als zaligmakend.

Vanuit mijn vakgebied, paardentandheelkunde, komen we dagelijks in aanraking met bitten, bitgerelateerde problemen en bitfitters. Hoewel ik persoonlijk rond de 2000 monden per jaar zie, geloof ik niet dat je een bit zomaar kunt aanmeten.

Aan klanten leg ik uit dat het net als schoenen kopen voor een ander is. Hoewel je de voetmaat weet, betekent dat niet dat elke schoen in die maat lekker zit. En ook als je weet hoe de vorm van de voet is en de manier van lopen, dan nog kom je niet altijd uit bij een juiste schoen. Als de drager niet verteld waar de knelpunten zitten en naar zijn fysieke problemen wordt gekeken, dan blijft het gissen.

Sterker nog, in de afgelopen paar jaar ben ik, maar ook veel van mijn collega’s de nodige problemen tegengekomen met nieuw aangemeten bitten. Van slijmvliesleasies tot zelfs enkele paarden die niet meer te rijden zijn op een bit. Paarden waar voor die tijd weinig tot geen probleem vanuit het bit of mond aanwezig was. Mensen, ruiters, die door de hype gek gemaakt, onzeker waren geworden en er ook goed aan dachten te doen om eens een bitfitter te laten komen. Gevolg is dat wij als dierenartsen en tandartsen geacht worden in deze ontwikkeling mee te gaan. Maar wat wij ons al veel langer realiseren, is dat er te weinig kennis is en te veel factoren een rol spelen om via een simpele bitfitting met alleen kennis van bitten aanleuningsproblemen op te lossen.

”

Bitfitting is niet een one-size-fits-all protocol wat je af kunt werken en kunt verkopen als zaligmakend.

Als alle facetten van aanleuningsproblemen worden meegenomen, dan denk ik dat er meer opgelost kan worden en er een hoger klanttevredenheidspercentage ontstaat

Persoonlijk denk ik dat 8090% van de aanleuningsproblemen niet vanuit het bit komen en dat dus het aanmeten van een nieuw bit in wat voor (exotische) vorm dan ook niet als oplossing gezien kan worden.

Het is daarom ook niet verwonderlijk dat bij navraag bij klanten na een bitfitting maar een relatief klein percentage daadwerkelijk tevreden is en nog met de bitten rijdt die vaak voor veel geld zijn aangekocht.

De mond is de meest directe communicatie van paard naar ruiter en vise versa. Alle beperkingen en mogelijkheden vertalen zich via mond en dus bit naar de hand. Het is een doorgeefluik van alle factoren die een rol spelen in de aanleuning; fysieke vermogens en beperkingen, zadel, beslag, trainingsmethode, maar bovenal de ruiter.

Vandaar dat ik denk dat het één niet los gezien kan worden van het ander. Het bestaat in mijn ogen dan Als alle facetten van aanleu- ook niet dat een 2-daagse opleiding volstaat om ningsproblemen worden mensen tot een goede bitfitmeegenomen, en dat zijn ter te maken. Ik denk wel er nogal wat, dan denk ik dat je mensen in 2 dagen dat er meer opgelost kan goed kunt opleiden om je worden en er een hoger klanttevredenheidspercenta- product te verkopen. ge ontstaat.

18

BITFITTEN Toegegeven, het is niet alleen maar regen, er is zeker ook zonneschijn. Er zijn hele positieve verhalen, deels in de placebo hoek, maar zeker ook merkbaar en meetbaar. Het is ook niet zo dat ik absoluut niet geloof in het concept. Sterker nog, ik wil dat het concept slaagt en echt een vak wordt. Dus alle kritische negatieve kanttekening daargelaten, denk ik dat bitfitting een serieuze kans van slagen heeft mits er met een veel bredere kijk wordt gekeken. Het kan niet zo zijn dat je met 1 merk en alleen kennis over het aanmeten van een bit serieus kan zeggen dat je oplossingen aandraagt.

Toen Natascha van Eijk mij benaderde als instructeur voor de ICPBC met de vraag wat ik van bitfitten vind, was mijn antwoord kort maar bondig. “Een grote commerciële poppenkast!” Na uitleg van Natascha van Eijk over de inhoud, benadering en breedte van de opleiding en een bitpassessie aan mijn eigen paarden, ben ik akkoord gegaan met haar verzoek. De intensiteit, breedte en reële benadering spreekt mij ontzettend aan. Daar wil ik graag mijn steentje aan bijdragen.

”

Het te prijzen dat er mensen zijn die dit vak in gang gezet hebben, maar het is tijd dat dit in de volle breedte gaat worden uitgewerkt. De ICPBC zet grote stappen in die richting.

Zoals ook in de paardentandheelkunde is ook bitfitten nog in een evolutionaire fase. Hoewel de tandheelkunde al een paar stappen verder is, is er een grote mate van overlap in het traject waarin we zitten. Het is dan ook te prijzen dat er mensen zijn die dit vak in gang gezet hebben, maar het is tijd dat dit in de volle breedte gaat worden uitgewerkt. Natascha zet met haar insteek van de opleiding grote stappen in die richting. Niet alleen bitfitten, niet één merk maar onafhankelijk van merk en commercieel gewin. Welzijn van het dier voorop in een totaalpakket dat in de loop der jaren alleen maar verder kan worden uitgebreid.

Gelukkig realiseert de

ICPBC zich dat alle facetten moeten worden gewogen voordat er een bit wordt gepresenteerd als de oplossing.

Ei van Columbus? Nee absoluut niet!

19

DRESSAGE PRO

‘Alles wat ik doe heeft één ding gemeenschappelijk en dat is het delen van kennis van experts, zodat je meer progressie boekt en met meer plezier de dressuur kunt beoefenen’ aldus Conny Loonstra oprichtster van Paard&Lifestyle,TRT methode en nu ook Dressage Pro

Conny Loonstra is al 6 jaar onderneemster waarvan vijf jaar in de paardensport. Ze is eigenaresse van Paard&Lifestyle http://www.paardenlifestyle.com waarmee ze online trainingen maakt, een platvorm geeft aan mensen die kennis willen delen door middel van blogs en eens per jaar het evenement Paard&Lifestyle Masterclass organiseert.

Omdat de hoofddocente van de ICPBC regelmatig de kans heeft gekregen om via Paard&Lifestyle blogs en evenementen mensen bewuster te maken van management en de rol van het bit hierin, delen wij nu ook graag de nieuwe plannen van Conny betreffende Dressage Pro.

“De meeste ruiters hebben niet de middelen om bij een toptrainer te trainen of hun paard onder begeleiding staan bij een hele reeks specialisten.

Maar we willen wel veel bereiken in de sport, dus zal toch op de een of andere manier de beste kennis bereikbaar moeten zijn” vertelt Conny.

gen, het inspiratieboek en een jaarlijks evenement. Ik merkte dat ik vooral met de online trainingen een grote bijdrage kon leveren. Ik had bijvoorbeeld een online training gemaakt met Tristan Tucker waarin hij uitlegt hoe zijn TRT-methode werkt. De resultaten van de deelnemers waren echt verbluffend en voor mij de reden “Met Paard&Lifestyle werk- om het naar een hoger te ik al samen met experts plan te willen trekken.” en deelde ik hun kennis via blogs, online trainin-

20

DRESSAGE PRO

Dat was de start van Dressage Pro: een platform waarin experts op een aantal gebieden hun kennis delen. Trainers die hier aan meewerken zijn, naast Tristan Tucker, onder andere Rien van der Schaft, Natascha van Eijk, Rico Schuijers en Franklin en Morgan Lashley.

“Ik hoop zo veel mogelijk ruiters te kunnen helpen met Dressage Pro. De gedachte is om de beste kennis te delen, zodat je meer progressie boekt én, het belangrijkste, dat ruiters samen met hun paard meer plezier beleven aan hun hobby.”

“Dat kan via een online training, maar we hebben ook een gratis trainingsplan en veel tips die je via de e-mail ontvangt nadat je het trainingsplan hebt gedownload. Zo is Dressage Pro voor iedereen toegankelijk ongeacht de middelen die je hebt,”

TEKST: Conny Loonstra FOTOGRAFIE: www.paardenlifestyle.com

WOUNDS IN THE CORNERS OF THE MOUTH

With riding in a bit comes great responsibility on the rider’s part. Make checking your horse’s mouth a daily habit and you are sure to prevent discomfort, which will ultimately make him a happier athlete.

Wounds in the corners of the mouth The most common damage caused by the wrong choice of bit and bit handling are wounds in the corners of the mouth. Of course, this can originate from pulling the reins too much and bad riding in general, but I also see this a lot with riders who have very friendly rein handling. So what can cause these wounds and what can be done about it? There can be many causes behind the problem, and these are divided into four main categories:

1. The bit is rubbing.

2. The bit is putting too much pressure on one spot all the time.

3. The bit doesn’t fit.

4. The horse has a physical problem.

1

Bit hangs to low

What causes rubbing of the bit? When the bit hangs too low and the rider takes up the reins, the bit will slide up the mouth. Even with a loose and friendly contact, the bit will still go up and down in the mouth and can rub the corners. If the horse is sensitive, this can damage the mouth. The assumption that ‘hanging the bit lower is kinder for the horse’ isn’t always true. If you ride with some rein contact, this is something to keep an eye out for. The solution in this case is adjusting the fit of the bit to where it is more stable in the mouth.

Unsteady hand of the rider Another cause of rubbing is a rider who has an unsteady hand. If the bit moves from the left to the right, you can also create rubbing wounds.

BIT-WOUNDS

Horse is moving his jaw

The bit is to high in the mouth

But if the rider has a steady hand, and the horse is moving his lower jaw from left to right, you will have the same problem. Fixing rider-related problems is easier and another bit can give more stability, but finding out why the horse is moving or crossing his lower jaw is more difficult. You will have to search for a bit that makes the horse more comfortable to keep his jaw steady, and check for physical restrictions that could possibly be found in the joint of the jaw or in the teeth. Let a dentist check your horse regularly to rule out any dental issues. People think tightening the noseband is a solution for a lot of problems, but this is merely treating the symptoms, not finding the cause.

Tension and discomfort in the mouth is transfered to the whole body of the horse and will affect the way the horse moves. A tight noseband doesn’t help!

When the bit is too high in the mouth, the same thing can happen, it will end up staying in one place al the time. Make sure there is some space for movement in the corners of the mouth, but not too much or too little.

The material of the bit Some bits can cause burn wounds in cause of the material. This is likely to happen in dry mouths and more quikly with material like rubber. Rubber is not as smouth as metal and will warm the skin up. Question to answer is why is the horses mouth dry in the first place on this bit. Is it maybe not comfortable? A lot signs of discomfort will be discussed in the ICPBC classes.

2

3

The joint link causes wounds

Depending on the size of the horse’s mouth, the bit may be too thick and consequently won’t fit, but the shape of a bit can also cause wounds in the corners of the horse’s mouth. When you ride with a double- jointed bit and the middle part is too wide, the inside of the lip will end up getting stuck between the joint link of the bit – especially when the rider makes a single rein aid.

The bit is too wide

Bit is too thick

If a bit is too thick, a horse cannot move the bit when it is not comfortable, so it will end up staying in one place all the time. To much pressure in one spot all the time will create wounds easily. When the reins are pulled, the bit will create more and more pressure.

Although a thick bit will not create wounds as quick as a small bit that stays in one place all the time.

When the bit is too wide, the chance that the rider pulls the bit half out of the mouth is greater than with a bit that is the right size. These wounds are a bit more difficult to detect because they are more on the inside of the corner of the mouth.

BIT-WOUNDS

4

Physical restriction

If the horse has a wound on only one side of the mouth, most of the time this has to do with the rider favouring one side, but a lot of times a physical restriction of the horse bending to that side is the cause. The rider wants to make a turn to the right, but the horse’s body wants to keep the neck or the whole body to the left. If the physical problem is not fixed, no bit will help you out. If the horse is not balanced on both reins and always stronger on one side, it’s recommended to seek help from a physiotherapist, chiropractor or vet. A healthy horse should at least be able to walk in a round circle to both sides without becoming strong on one side. Instead of forcing the horse to bend, focus on straightness training helping the body to become more straight.

When a horse is hanging on the bit and the rider has to carry the head of the horse. This could be a C1/ C2 problem next to a bitproblem.

The physical restrictions and the effect on the horses mouth are enormous. The ICPBC pays a lot off attention on this subject. Without knowledge of the horses body you can still have a great result changing a bit, but in cases where there is a physical restriction the problem can get even worse.

The solutions for wounds in the corners of the mouth Offcourse a lot of people are looking for the solution of the wounds. Just like there are many causes, there are also many solutions. The difficult part is to find the solution that fit’s the cause. Firstly, you have to let the wound heal before trying any other bit. This means riding bitless is an options for a while and if you like it you can stay riding bitless. If you do want to continue riding with a bit, you have to find out the cause of the wounds. The examples in this article are

only a few. The bitfit consultants will learn many more and many possible solutions from ridingsolutions, recognizing physical restrictions to of course fitting the bit correctly.

It will take time finding the bit that prevents the mouth from damaging, especially when the skin has changed in the corners of the mouth. Sometimes this means letting the wounds heal, trying another bit, letting the new wounds heal again, and so on. If a horse moves a certain way and uses the hand of the rider for support it is also a hard job to find a solution, especially when the riders gives this support.

Using a bit without joints can sometimes help. Making sure the bit is in the right place, the right hight and size helps. Just like a bitbandage when correctly applied. Changing the way of riding (less pressure on the reins) helps a lot of times. And so does a combination of many things. There is not one brand of bits that never causes wounds.

The best way is prevention. Make checking your horse’s mouth a daily habit and you are sure to prevent discomfort, which will ultimately make him a happier athlete.

A CASE STUDY TONGUE PROBLEM RESOLVED

A lot of horses in my practice are presented with tongue problems. There are a number of mechanisms that can trigger a tongue problem: bitting issues, dental problems, riding issues, ill fitting saddle, back problems, lamenesses etc. This is why the ICPBC approaches bitfitting from a whole body approach. Another very common and logical source is hypertonicity of hyoid musculature. The hyoid is the bone connected to the tongue. With my background in therapy for horses i started to investigate to treat this hypertonicity.

Especially when the other causes have been ruled out and the problem was still there. I combined bitfitting with a treatment of the hyoid muscles and with some great results. Especially with tongues hanging to one side.

Case: In this case a bitfit consult was arranged for a horse of a dressage- rider performing at ZZ level. The horse was sticking her tongue out to the left and was more diďŹƒcult on the left rein. After a check of the mouth, poll of the horse, neck of the horse, tonguebone, muscles and the double bridle it was time for the check in movement under the rider.

The owner explained there was a hudge dierence between the left and the right side while riding.

As a Bitfit Consultant the examination of the whole

horse is important especially under the saddle. Just like fitting a saddel it is impossible to fit a bit without noticing the reaction of the horse during riding and checking rider and horse interaction.

Typical for this horse was the formation of the left leg.

Her left leg was more in an abduction and bit of a rotation above the knee. The horse is sound but does use its legs dierently.

The bit was not the main issue here and we decided to treat the horse on hypertonicity that was found in the first check.

TONGUE PROBLEM

There is always more to a tongue problem than just the bit

The hyoid hypertonicity was found at the muscles that connect the hyoid to the horse’s scapula and to its sternum. These are the omohyoid muscle, sternohyoid muscle and the sternotthyroid muscle. A contracted omohyoid muscle results in retracting of the tongue which of course is influencing the placement of the bit. With retracting the tongue a whole lot of freedom and range of motion is restricted. This whole connection between all the muscles, anatomy trains will be discussed in the ICPBC anatomy classes, but in short it gives the horse pain in the TMJ, Poll, limits lateral flexion; interferes with shoulder freedom/ range of motion, interferes with balance and proprioception and makes the hind legs move away from the body instead of under the body.

In this perticular case it was the horses formation of the leg that caused a difference between the right and left hyoid muscle (omohyoid). During time, riding and training, the muscle became more and more hypertonic. Cause of this leg there will always be a difference between left and right on the reins and the

rider confirmed that there has always been a difference.

By loosening the tension of the muscles using trigger points for the omohyoid as much as possible and mobilize the cervical vertebrae’s, CTO (cervical/ Thoracal junction) and TMJ (TemporalalMandibularJoint) the horse stopped bringing the tongue out to the side immediately.

With tongueproblems there is always a combination found between proper bitfitting and treating the body. Although the double bridle wasn’t too bad we decided first to use a single bit with riding after the treatment. The horse wasn’t strong anymore. There was still a little difference between left and right cause of the leg, but on both bits the single and double the tongue was kept in. The tongue problem hasn’t been there since this treatment.

THE INTERNATIONAL COLLEGE FOR PROFESSIONAL BITFIT CONSULTANTS GIVEN IN ENGLISH (START 2017)

ICPBC

Choosing the correct bit for your horse is part science, part trial and error, and largely part experience.

There are other aspects of the horse, such as physical challenges, that can cause problems with accepting the bit. The ICPBC is able to address these issues. The influence off the bit on the horse is enormous, cause off all the structures attached to the horses tongue and head. Also the damages by bit and bithandling is shocking and a large step forwards in welfare must be made.

The founder off this program is at the base of the popularity of bitfitting in Holland. While several years ago no one used a bit consultant, it is al becoming quite normal to have the horse checked by a bitfitter in Holland. This is because the results can be more than amazing.

The ICPBC is an education learning you about bitfitting from a whole body approach. A Professional Bitfit Consultant knows more than the basics of the anatomy of the horses mouth, they know about the biomechanics of the horse, relevant osteopatic insights and the pro and disadvantages of all sort of bits used in varies disciplines.

”

Help from a bit fit consultant will help you to make the correct choice of bit. This helps to prevent discomfort in the mouth.

A horse with discomfort in the mouth, in the long term, will get muscle spasms and other impacts on the musculoskeletal system.

In oktober 2016 the Dutch year program will start in Holland. In 2017 (date and location will be on the site soone) the English version will start. This will be a little different cause of the traveling but the content of the course will be the same.

When interested have a look on the site: www.icpbc.com and leave your personal details and information will be sendt as soon as available.

If you like to follow us on facebook the ICPBC has it’s own page: https://www.facebook.com/bitfitter.opleiding/?pnre f=lhc And an page with more information is: https://www.facebook.com/BitsymmetriePassendb it/

30

NEXT ICPBC MAGAZINE: THE OPINION OF INTERNATIONAL GRANDPRIX JUDGE KNOLS ABOUT NOSEBAND TIGHTNESS, MORE ABOUT BITRELATED ISSUES MORE ABOUT THE ENGLISH COURSE INCLUDING DATES AND LOCATIONS

THANK YOU FOR READING, MAKE OUR HORSE’S WELFARE TOP PRIORITY AND SPREAD THE KNOWLEDGE!!