םהרבאןופןוזרעד,דודןופןוזרעד,חישמעקשאיןופרודםעדןופךובסאד1 ;רעדירבענַזןואןהדוהיןראבעגטאהבקעיןוא;ןבקעיןראבעגטאהקחציןוא;ןקחציןראבעגטאהםהרבא2
.דניזרעייזןופןשטנעמןייזןעוועטארטעוורעראפ:עקשאיןעמאנןייזןפורטסלאזןוא,ןוזאןרעבעגטעוויזןוא21 :ןגאזוציוזא,איבנםעדךרוד'הןופןראוועגטדערעגזיאסאווןרעווםיוקמלאזסעידכ,ןעשעגזיאץלאסאדןוא22 .זדנואטימטאג,שרפמזיאסאוו,לאונמעןעמאנןייזןפורןלעווייזןוא,ןוזאןרעבעגטעווןוא,דניקטימןייזטעווהלוַבא,הֵה23 .בייווןייזןעמונעגךיזוצטאהןוא,ןליופאבםיאטאה'הךאלמרעדיווןאטעגטאה,ףאלשןופןענאטשעגפיואזיאףסויןוא24
:רמאוציוזא,איבנםעדןופ'הןופןראוועגרמאזיאסאוו,ןרעווםיוקמלאזסעידכ,סודרוהַומםעדזיבןעוועגןטראדזיאןוא15
טעגרהעגןואטקישעגטאהןוא,ןראצמירגרעייזןעוועגזיא,םימכחידטימטמעשעגטרעוורעזאהארטאהרעןעוו,סודרוהןוא16
ןעיצרעדוצַלוכיבזיאטאגזא,ריאוצןגאזךיאראפ,רעטאפרעזדנואוצםהרבאןבאהרימ,ךיזןיאןגאזוצטינןטכארטןוא9 .רענייטשידןופםהרבאוצרעדניק
זיאטכורפטוגסיוראטינטגנערבסאווםיוברעדעירעבירעד:רעמייבידןופלצראוורעדוצטגיילעגזיאקאהידךיואטציאןוא10
טאגןיידהוהיןווורַטינטסלאזוד:ןבירשעגרעדיווטייטשסע:טגאזעגםיאוצטאהעושיןוא7 ;ייזןופטכארַידןוא,טלעוורעדןופַוכלמידעלאםיאןזייווןוא,גראבךיוהגנידיסקיאוצףיוראםיאטמענןטשרעד,רעדיוו8
.ןעגנאגעגכאנםיאןענעזןוא,ןצענערעייזטזאלראפףכיַןבאהייזןוא20 ףישאןיא,ןנחוירעדורבןַזןוא,ידבזןופןוזרעדבקעי,רעדירבערעדנאייווצןעזעגטאהןוא,ןטראדןופןעגנאגעגזיארעןוא21
טימןראוועגטַאכעגןענעזסאוועקנארקעלאטכארבעגםיאוצןבאהייזןוא,םראןצנאגןיאןעגנאגעגזיאםורןייזןוא24 רעןוא;ןטילעגןבאהסאווידןוא,םיעגושמידןוא,םידשטימענעסעזאבןעוועגןענעזסאווידןוא,םירוסיןואַולחמענעדיישראפ
ןופןייגראפטשינלטיטןייארעדאטואשזדןייאטינטעוו,ןייגייבראפןלעוודרעןואלמיהזיב,ךייאגאזךיא,ראווראפםיראוו18 .םיוקמןרעוועלאזיב,הרוַרעד
ןיאזיאסאוו,רעטאפןיידוצןענוואד,ריטןיידןכאמראפטסאהודןעווןוא,עפאשןיידןיאןייראייג,טסטנוואדודןעוו,ודרעבא6
ןיארעטאפןיידךאנ;םסאןיאטשינץבקייזןוא,טשינןדיינשייזןוא,טשינןעייזייזםעראוו,םימשרעדןופַופועיד,הֵה26
ןבאהןעמאנןיידןיאןוא?ןעמאנןיידןיאטגאזעגַואיבנטינרימןבאה,ראה,ראה:גאטזאןיארימוצןגאזןלעוועליפ22 ?רעדנואוועליפןאטעגןעמאנןיידןיאןוא?םידשןבירטעגסיורא ַועשרטהוטסאווריא,רימןופקעוואייג;טנעקעגטינלאמנייקךייאבאהךיא:ןגאזייזראפךיאלעווטלאמעדןוא23 זיוהןייזטיובעגטאהסאוו,םכחאוצםיאןכיילגראפלעווךיא,ייזטוטןוא,עניימןופדיירעקיזאדידטרעהעסרעוורעבירעד24
זיאיזןוא;זיוהםענעיףיואןגאלשעגןבאהןוא,ןזאלבעגןבאהןטניווידןוא,ןעמוקעגןענעזלובמידןוא,דריטאהןגעררעדןוא25 .זדלעפאףױאןראװעגטעדנירגאבזיאסעםוראװ,ןלאפעגטינ ןפױאזױהןייזהנבטאהסאוו,ראנאוצןרעווןכילגעגטעוו,טינייזטוטןוא,דיירענַמעקיזאדידטרעהסאוו,רעכעלטיאןוא26
ןופַוכלמםעדןיא,בקעיןוא,קחציןוא,םהרבאטימןציזןלעווןוא,ברעמןואחרזמןופןעמוקןלעוועליפזא,ךייאגאזךיאןוא11
ןייצןופןצירחןואןייוועגןייזטעווסע:ינוציחהךשוחרעדןיאןרעווןפראוועגסיוראןלעווהכולמרעדןופרעדניקידרעבא12
!םיאןרעהםירעדןואןטניווידךיואזא,סאדזיאשטנעמאראפסאוו:ןגאזוציוזא,טשודיחעגךיזןבאהןשטנעמידרעבא27 ,םידשטימענעסעזאבייווצטנגעגאבםיאןבאה,ןזגרעגידןופדנאלםעדןיאטייזרערעדנארעדףיואןעמוקעגזיארעזאןוא28
.םיריזחעדאטסרעדןיאקעוואזדנואטזאל,סיוראזדנואטראווודביוא:ןגאזוציוזא,ןטעבעגםידשידםיאןבאה31 עצנאגידטשרע,םיריזחעדאטסרעדןיאןַראַזןענַז,ןעגנאגעגסױראןענַזַזזאןוא!ייג:טגאזעגייזוצטאהרעןוא32 .ןרעסאװידןיאןעמוקעגמואןענַזןוא,םיןיארעגַטשאןופַאראדלאווגטימןפאלעגזיאםיריזחעדאטס זיאסעסאווןוא,ץלאטלייצרעדןבאהןוא,טאטשרעדןיאןעגנאגעגןענעזןוא,ןפאלטנאןענעז,טיהעגייזןבאהסאווידןוא33
,דודןופןוזוד:טגאזעגןואןגירשעגןבאהןוא,עדנילבייווצןעגנאגעגכאנםיאןענעז,ןטראדןופןעגנאגעגקעוואזיאעושיזאןוא27
?סאדןעקךיאזא,ריאטביולג:טגאזעגייזוצטאהעקשאיןוא;עדנילבידןעמוקעגםיאוצןענעז,זיוהןיאןייראזיארעןעווןוא28
ראהןייזרעכעהטינזיאטכענקרעדןוא,ראהןייזרעכעהטינזיאדימלַרעד24 ַיבה־לעבםעדןפורעגטאהעמזא.ראהןייזיווטכענקרעדןוא,ראהןייזיווןייזלאזרעזאדימלַםעדראפגונעגזיאסע25
הטרחטינןבאהייזלייוו,ןאטעגןענעזםישעמקידלאווגענייזןופבורסאווןיאםירעידןרעטשוצןביוהעגנארעטאהטלאמעד20 ןאטעגןטלאװ,ךַאןיאןראװעגןאטעגןענַזסאװ,םישעמעקידלאווגידביואםוראװ!הדייצ-ַיב,רידייוו!ןיזרוכ,רידוצייוו21
?ןַטשאבהכולמןַזןעדטעװיװ;ןיילאךיזןגעקטלייטעצרעזיא,ןטשםעדןבירטעגסיוראטאהןטשרעדביואןוא26 ערעַאןַזַזןלעװםורד?ןביירטסיורארעדניקערעייאייזןראטןעמעווךרוד,ןובז-לעבךרודםידשסיוראבירדךיאביואןוא27
ןוא?רבגםעדםדוקטדניברעןדייס,ןגעמראפןייזןרילראפןוא,רעקראטשאןופזיוהםעדןיאןייגנייראןעמןעקיוזאיוורעדא29
ריאטעװקידנעעזןוא;ןענאטשראפטינןוא,ןרעהריאטלאזעמשםוצ:טגאזסאוו,והיעשיןופהאובנידםיוקמטרעווייזןיאןוא14
;רגסייזןבאהןגיואערעייזןוא,עמשןופַוהקןענייזןרעיואערעייזןוא,ןראוועגברחזיאםעןקיזאדםעדןופבלסאדםעראוו15 ךיזןוא,ןצראהרעייזטימןייטשראפןלאזןוא,ןרעיואערעייזטימןרעהןוא,ןגיואערעייזטימןעזלאמןייקייזןלאזרעמאט .ןלייהייזלאזךיאןוא,ןרעקמוא
.ץייווידןלצראווסיואייזטימךיואריאטלאז,בראםעדןַראטלמאזריאןעוורעמאט;ןיינ:טגאזעגטאהרערעבא29 םעדףױנוצטשרעטלמאז:ןרעטינשידוצןגאזךיאלעווטינשןופטייצרעדןיאןוא;טינשןזיבםענייאניאןסקאוועדייבןלאז30
.ןרעהלאז,ןרעהוצןרעיואטאהרעוו.רעטאפרעייזןופַוכלמםעדןיאןוזידיווןעניישםיקידצידןלעווטלאמעד43
סעטפיוקעגןוא,טאהרעסאווץלאטפיוקראפןואןעגנאגעג,זיירַסיורגןופלרעַןייאןענופעגטאהרעןעוו,סאוו46 ;םינימעלאןופטלמאזעגנלאןוא,םיםעדןיאןפראווןעוועגזיאסאוו,ץענאיווזיאלמיהןופַוכלמסאד,רעדיוו47 טכעלשידןפראוורעבא,םילכןיאטוגידטלמאזעגנלאןוא,טצעזעגךיזןוא,גערבוצןגיוצעגייז,לופןעוועגזיאסעןעוו,סאוו48 ,עטכערעגידןשיווצןופםיעשרידןדיינשַאןואןייגסיוראןלעווםיכאלמיד:טלעוורעדןופףוסםעדןיאןייזסעטעוויוזא49
ריאןבעגוצןלױפאברעטאה,ןסעוצםיאטימןציזסאװידןוא,העובשרעדןגעװןופרעבא;טאהעגהטרחטאהךלמרעדןוא9
ןופןראוועגטנוזעגזיארעטכאטריאןוא;הנומאןיידזיאסיורג,יורפא,ריאוצטאהןוא,טרעפטנעעגעקשאיטאהטלאמעד28
.גאטןטירדןפיואןייטשפיוארעדיווןוא,טעגרהעגןרעווןוא,םירפוסןואםינהכישארןוא רידוצןייזטינטעווסאד,ראה,רידןופטייווטייז:ןגאזוציוזא,םיאףארטשוצןביוהעגנאןוא,ןעמונעגםיאטאהסורטעפןוא22 טסאהודםיראוו,הריבעארימטסיבוד;ןטש,רימרעטניהךידייג:ןסורטעפוצטגאזעגטאהןוא,טרעקעגמואךיזטאהרערעבא23 .ןשטנעמןופןענעזסאוו,ידטרעיינ,טאגןופזיאסאוו,סאדטלעפעגטשינ
?למיהןופַוכלמםעדןיארעטסערגרעדזיארעוו,טגאזעגןוא,עקשאיוצםידימלַידןעמוקעגטייצרעקיבלעזרעדןיא1 ייזןשיווצטלעטשעגנַראםיאטאהןוא,דניקןיילקאםיאוצןפורעגטאהחישמהךלמיברןוא2
,ןרעהךידטעוורעביוא;ןיילאםיאןשיווצןוארידןשיווצדלושןייזםיאגאזןואייג,רידףיואהשעטעוורעדורבןיידביואןוא15
רעדןעוו,עיצארענעשזדיררעדןיא,ןעגנאגעגכאנרימןענעזסאוו,ריאזא,ךייאגאזךיא,ראווראפ:טגאזעגייזוצטאהעושיןוא28 .לארשי.םיטבשףלעווצידןטפשמןוא,ןענארטףלעווצףיואןציזךיואריאטעוו,דובכןייזןופןארטןפיואןציזטעווםךאךב רעדא,בייוורעדא,רעטומרעדא,רעטאפרעדא,רעטסעוושרעדא,רעדירברעדא,רעזַהטזאלראפטאהסאוורעכעלטיאןוא29
טעבראייג,ןוז:טגאזעגטאהןוא,ןטשרעםוצןעמוקעגזיארעןוא;ןיזייווצטאהעגטאהןאמרעסיוועגא?ריאטניימסאוורעבא28 .ןטראגנייווןיימןיאטנייה ןעגנאגעגזיאןוא,ןאטעגהבושַרעטאהךאנרעדרעבא;טינליווךיא:טגאזעגןואטרעפטנעעגרעטאה29 .ןעגנאגעגטינזיאןוא,ראה,ַגךיא:טגאזעגןואטרעפטנעעגרעטאה.טגאזעגיוזאטאהןוא,ןטייווצםוצןעמוקעגזיארעןוא30 ךיאראווראפ,ייזוצטגאזעגטאהעקשאירעטשרערעד,םיאוצןגאזייז?רעטאפןייזןופןוצרםעדןאטעגטאה2ייזןופרעוו31 .ריאראפטאגןופַוכלמידןיאןייגַונוזידןואםסכומידזא,ריאוצןגאז ַונוזידןואםיסכומידרעבא;טביולגעגטינםיאטאהריאןוא,טייקיטכערעגןופגעווםעדןיאךייאוצןעמוקעגזיאןנחויםיראוו32 ;טביולגעגםיאןבאה
.ןעגנאגעגןענעזןוא,טזאלראפםיאןבאהייזןוא,טשודיחעגךיזייזןבאה,דיירעקיזאדידטרעהעגןבאהייזזאןוא22 םיאןבאהןוא,םיַמהַיחַןייקאטשינזיאסעזאןגאזסאוו,םיקודצידםיאוצןעמוקעגןענעזגאטןבלעזםעדןיאןוא23 :טגערפעג ןייטשפיואןוא,בייווןייזטימןבאההנוַחרעדורבןייזלאז,רעדניקןאטבראטשןאמאביוא:טגאזעגטאהחישמהךלמיברןוא24 .רעדורבןייזוצןעמאז ןייקןא,ןוא,ןבראטשעגזיא,בייוואטאהעגהנוַחטאהרעןעוו,רעטשרערעדןוא;רעדירב7זדנואטימןעוועגןענעזסעןוא25
טינטַגריאםוראװ,ןשטנעמןגעקלמיהןופהכולמסאדןסאלשראפריאםוראװ!םיפנוח,םישורפןואםירפוס,ךייאייוורעבא13 .ןַראןעַגסאװידןַראטינטזאלןוא,ןַראןַלא ;הליפתעגנאלאטעבץירַאראפןוא,ַונמלאןופרעזַהידטרעצראפריאםוראװ!םיפנוח,םישורפןואםירפוס,ךייאייוו14
,טכאמעגטרעװרעזאןוא,ריבגןַאןכאמוצידכ,דנאלןואםיףױראטַגריאםוראװ!םיפנוח,םישורפןואםירפוס,ךייאייוו15
ןרעוושטעוועסרעוורעבא;טשינראגזיאסע,לכיהםעדייבןרעוושטעוועסרעוו:ןגאזסאוו,םיכירדמעדנילבריא,ךייאייוו16
.רימוצןאטעגסעריאטאה,רעדירבעניימ ראפטיירגעגוצ,רעייפקיבייאןיא,ןטלאשעגריא,רימןופקעוואטייג:טנאהרעקנילרעדןופייזוצןגאזךיוארעטעווטלאמעד41 .םיכאלמענייזןואןטשםעד רימטאהריאןוא,קיטשראדןעוועגןיבךיא;שיילפןייקןבעגעגטשינרימטאהריאןוא,קירעגנוהאןעוועגןיבךיאםעראוו42
.טגאזעגטסאהוד:טגאזעגםיאוצרעטאה?ךיאןיב,ינדא:טגאזעגןואטרעפטנעעג,טארראפםיאטאהסאוו,הדוהיטאה25 :טגאזעגןוא,םידימלַידוצןבעגעגןוא,ןכארבעצןוא,טשטנעבעגןוא,טיורבןעמונעגעקשאיטאה,ןסעגעגןבאהייזַעבןוא26
;רעזיאסאד,ןשוקלעווךיארעוו:ןגאזוציוזא,ןכייצאןבעגעגייזטאה,ןטארראפםיאטאהסאוו,רעדןוא48 .טשוקעגםיאןוא;ראה,םולש:טגאזעגטאהןוא,ןעושיוצןעמוקעגךיילגזיארעןוא49 ףיואטנעהטגיילעגןוא,ןעמוקעגןענעזייזןוא?ןעמוקעגוטסיבסאווראפ,דניירפ:טגאזעגםיאוצטאהחישמהךלמיברןוא50
?רידןגעקַודעעקיזאדידןענַזסאװ?טשינראגוטסרעפטנע:טגאזעגםיאוצטאהןוא,ןענאטשעגפיואזיאלודג-ןהכרעדןוא62 םַברידרעװשאבךיא:טגאזעגםיאוצןוא,לודגןהכרעדטרעפטנעעגטאה;םולשןטלאהעגטאהחישמהךלמיבררעבא63
םענעיטימןאטוצטשינראגטסאה:ןגאזוציוזא,םיאוצטקישעגבייווןייזטאה,ןיד-אסכןפיואןראוועגטצעזעגזיארעןעווןוא19
.עושיןקיליטראפןוא,ןבארבןגערפןלאזייזזא,קלאפםעדטגייצרעביאןבאהםינקזידןואםינהכ-ישארידרעבא20 הברב:טגאזעגַזןבאה?יירפךייאלאזךיאזא,ריאטליוו2ידןופרעוו:טגאזעגייזוצןוא,טרעפטנעעגדיגנרעדטאה21 ןייזלאזרע,םיאוצןגאזעלאייז?חישמטסייהסאוו,עושיטימןאטןעדךיאלאזסאוו:טגאזעגייזוצסוטאליפטאה22 טקיציירקעג טקיציירקעגרעלאז:ןגאזוציוזא,ןגירשעגרעמךאנןבאהייזרעבא?ןאטעגרעטאההָרסאוו,סאווראפ:רמאדיגנרעדטאה23
,רעסאווןעמונעגרעטאה,המוהמאןראוועגטכאמעגזיאסעטרעיינ,ןטלאהטשינראגןעקרעזא,ןעזעגטאהסוטאליפןעווןוא24