םימתןא'הןופןצעזעגןואןטאבעגעלאןיאןעגנאגעגןענעזןוא,טאגראפםיקידצןעוועגעדייבןענעזייזןוא6 ןראיןיאןגאלשעגטנוזעגטציאןענעזעדייבייזןוא,הרקעןעוועגזיאהטעבאזילעידלייוו,דניקןייקטאהעגטשינןבאהייזןוא7
טינטסיולגודלַוו,ןרעווןאטעגןלעווןכאזעקיזאדידסאווגאטםעדזיב,ןדערןענעקטשינןוא,םוטשןייזוטסעוו,הֵהןוא20 .טייצרעייזןיאןרעווםיוקמןלעווסאוו,רעטרעוועניימ שדקמה-תיבןיאןבילבראפגנאליוזאךיזטאהרעסאוו,טרעדנואוועגךיזןבאהןוא,ןהירכזףיואטראוועגטאהקלאפסאדןוא21 ;לכיהןיאגנואעזאןעזעגטאהרעזאטקרעמאבןבאהייזןוא,ןדערטנעקעגטינייזוצרעטאה,ןעמוקעגסיוראזיארעזאןוא22 ןושלאןאןבילבעגזיאןוא,טקניוועגנאייזוצטאהרעםיראוו זױהםענעגייאןייזןיאןעגנאגעגרעזיא,טקידנעעגןעוועגןענעזטסנידןייזןופגעטידראניווזא,ןעוועגזיאסעןוא23 :ןגאזוציוזא,םישדחףניפןטלאהאבךיזטאהןוא,ןראוועגקידעגארטהטעבאזילעבייווןייזזיאגעטענעיךאנןוא24 ןשטנעמןשיווצהפרחןיימרוסוצ,ייזןיאהארךימטאהרעסאווגעטידןיארימטימהִע'הטאהיוזא25 .תרצנןעמאנןטימ,לילגןופטאטשאןיאטאגןופןראוועגטקישעגלאירבגךאלמרעדזיאשדוחןטסקעזםעדןיאןוא26
'.הןופןראוועגטגאזעגריאןענעזסאוו,ןכאזידןופהשעמאןייזטעווסעםעראוו,טביולגעגטאהסאוו,יזזיאליואווןוא45 ';הטזיירגהמשנןיימ:טגאזעגטאהםירמןוא46
.ךורבןפורתורודעלאךימןלעװרעטַװןופ,הֵהםוראװ,טסנידןַזןופלפשרעדףיואטקוקעגטאהרעםוראװ48
;)טאגוצקילַהןרעװןפורעגלאז,ןטבםעדטנפעסאװרכזרעדעװטעי':הןופהרוֹרעדןיאןבירשעגטייטשסעיוויוזא23(
חישמסראהםעדןעזעגטאהרערעדייא،טיוטןעזטינלאזרעזא،חורידךרודםיאוצטקעלפטנאןעוועגזיאסעןוא26
טימןוטעגיוזאוטסאהסאווראפ,ןוז:טגאזעגםיאוצטאהרעטומןייזןוא,טניוטשרעדךיזייזןבאה,ןעזעגםיאןבאהייזזאןוא48
?קסעסרעטאפןַמןיאןַזזומךיאזא,טינריאטסַװ?טכוזעגךימריאטאהױזאיװ:טגאזעגייזוצטאהרעןוא49 טדערעגייזוצטאהרעסאווטראווסאדןענאטשראפטשינןבאהייזןוא50
רעדןעוועגזיאסאוו,םוחנןופןוזרעדןעוועגזיאסאוו,סומעןופןוזרעדןעוועגזיאסאוו,היתתמןופןוזרעדןעוועגזיאסאוו25 ,הגנןופןוזרעדןעוועגזיאסאוו,ילסעןופןוז
ןוזרעדןעוועגזיאסאוו,יעמסןופןוזרעדןעוועגזיאסאוו,היתתמןופןוזרעדןעוועגזיאסאוו,תמןופןוזרעדןעוועגזיאסאוו26 .הדוהיןופןוזרעדןעוועגזיאסאוו,ףסויןופ רעדןעוועגזיאסאוו,לבבורזןופןוזרעדןעוועגזיאסאוו,אשרןופןוזרעדןעוועגזיאסאוו,ןננויןופןוזרעדןעוועגזיאסאוו27
ירנןופןוזרעדןעוועגזיאסאוו,לאיתלסןופןוז
רעדןעוועגזיאסאוו,םאזוקןופןוזרעדןעוועגזיאסאוו,ידדאןופןוזרעדןעוועגזיאסאוו,יכלמןופןוזרעדןעוועגזיאסאוו28
ןוזרעדןעװעגזיאסאװ,םשןופןוזרעדןעװעגזיאסאװ,דסכפראןופןוזרעדןעװעגזיאסאװ,ןניקןופןוזרעדןעװעגזיאסאװ36 ןכמלןופןוזרעדןעװעגזיאסאװ,עונןופ
רעדןעוועגזיאסאוו,דריןופןוזרעדןעוועגזיאסאוו,ךונחןופןוזרעדןעוועגזיאסאוו,עלעסותמןופןוזרעדןעוועגזיאסאוו37 ןניקןופןוזרעדןעוועגזיאסאוו,לֶללמןופןוז ןופןוזרעדןעוועגזיאסאוו,םדאןופןוזרעדןעוועגזיאסאוו,תסןופןוזרעדןעוועגזיאסאוו,סונעןופןוזרעדןעוועגזיאסאוו38
,רבדמרעדןיאטסייגםעדךרודטריפעגןעוועגזיאןוא,ןדריןופטרעקעגמוא,חורידןופלופןעוועגזיאעקשאיןוא1
,תבשןיאלושןיאןיירארעזיא,ןעוועגזיאגהנמןייזיווןוא,ןראוועגןסקאוועגפיואזיארעואוו,תרצנןייקןעמוקעגזיארעןוא16
.געטעקידתבשידןיאטנרעלעגייזטאהןוא,לילגןופטאטשא,םוחנרפכןייקןעמוקעגפאראזיארעןוא31 טכאמטימןעוועגזיאטראווןייזםיראוו,ןרעלןייזןופטניוטשרעדןעוועגןענעזייזןוא32 :לוקךיוהאטימןגירשעגסיואטאהןוא,ןטשןיירמואןאןופטסייגאטאהעגטאהסאוו,ןאמאןעוועגזיאלושןיאןוא33 סייווךיא?ןעגנערבוצמואזנואןעמוקעגוטסיב?תרצנןופעקשאיוד,רידטימןאטוצרימןבאהסאוו;ןיילארימאל:ןגאזוציוזא34 .טאגןופרעקילייהרעד;טסיבודרעווךיד םיאטאהןטשרעדזאןוא.םיאןופסיוראוגןוא,ליטשגאז:ןגאזוציוזא,ןגירשעגנאםיאטאהחישמהךלמיברןוא35 ןאטעגטינםיאטאהןוא,םיאןופןעגנאגעגסױרארעזיא,ןטימןיאןפראװעגנַרא טכאמטימםוראװ!סאדזיאטראוואראפסאוו:ןגאזוציוזא,ךיזןשיווצטגאזעגןבאהןוא,טמוטשראפעלאךיזןבאהייזןוא36 סױראןעַגַזןוא,רעטסַגענַרמואידרעטלױפאבטכאמןוא
טימןראװעגןעמונעגזיארעטומסבַװסןועמשןוא.זיוהס'ןועמשןיאןייראזיאןוא,שרדמה־תיבןופןענאטשעגפיואזיארעןוא38
.פוטאראפןצענערעייאפאראזאלןוא,םוהתןיאןייראביג:ןועמשוצטגאזעגרעטאה,ןדערטזאלעגטאהרעןעווןוא4 ,ןגעווטסעדנופ,נעמונעגטשינראגןבאהןוא,טכאנעצנאגידטעבראעגךיזןבאהרימ,ראה:טרעפטנעעגםיאוצטאהןועמשןוא5
.ןכארבעצךיזטאהץענרעייזןוא,שיפןומהרעסיורגאןסאלשעגנייראייזןבאה,ןאטעגסאדןבאהייזזאןוא6 ןענַזַזןואןפלעהייזןואןעמוקןלאזייזזא,ףישרערעדנארעדןיאןעוועגןענעזסאוו,םיפתושערעייזוצטקניווןבאהייזןוא7
גאזךיא,):עקנארקידוצטגאזעגטאהרע,(דניזןבעגראפוצדרערעדףיואחוכטאהםדא-ןברעדזא,ןסיווטלאזריאידכרעבא24
.ערעדנאידיװטנוזעגןעװעגזיאטנאהןַז עקשאיוצןאטןלאזייזסאווןרעדנאםעדטימרענייאטגאזעגטאהןוא;ןועגישטימלופןעוועגןענעזייזןוא11 .טאגוצהליפתןיאטכאנעצנאגידןגיוצעגזיאןוא,ןענוואדוצגראבאןיאסיוראזיארעזא,געטענעיןיאןעוועגזיאסעןוא12
.דגוברעדןעוועגזיאךיואסאוו,תוירק-שיאהדוהיןוא,בקעיןופרעדורברעדהדוהיןוא16
?ןעמוקלאזסאוו,רעדוטסיב:טגאזעגןוא,ןעושיוצטקישעגייזטאהןוא,םידימלתענייזןופייווצןפורעגםיאוצטאהןנחויןוא19
סאוורעדוטסיב:ןגאזוציוזא,רידוצזדנואטקישעגטאהטסיטפאבןנחוי,טגאזעגייז,םיאוצןעמוקעגןענעזןשטנעמידןעוו20
ךסאראפןוא;רעטסייגעזייבןופןוא,תוכמןואןטייהקנארקערעייזןופךסאטלייהעגרעטאההעשרעבלעזרעדןיאןוא21
?יווייזןענעזסאוווצןוא?רודןקיזאדםעדןופןשטנעמידהוושמךיאלאזסאווטימ:רמאטאה'הןוא31 ןבאהריאןוא,ריאוצפייפןבאהרימ:ןגאזןוא,ןרעדנאםעדוצרענייאןפורןוא,קראמידןיאןציזסאוורעדניקידיווןענעזייז32 .טנייוועגטינטאהריאןוא,ריאוצקירעיורטןבאהרימ;ןצנאטטינ ןטשאטאהרע:טגאזריאןוא;ןייווןעקנורטעגטינןואטיורבןסעטינןעמוקעגזיאטסיטפאברעדןנחויםיראוו33
,הרונמאףיואסעלעטשרעבא;טעבארעטנואסעטגיילרעדא,ילכאטימיזןקעדוצ,טכילאןדניצעגנאטאהרעןעוו,רענייק16 .טכילסאדןעזןלאזןַראןעמוקסאווידידכ ןואןרעװטסוװאבטינטעװסאװ,ןטלאהאבטינזיאךאזןַקןוא;ןרעווטקעלפטנאטינטעווסאוו,דוסזיאטשינראגםיראוו17
ןעמטעווםיאןופ,טינטאהעסרעווןוא;ןרעווןבעגעגםיאטעוו,טאהעסרעווםעראוו;טרעהריאיוורעבירעדךיזטיה18 .ןבאהוצטניימרעסאווסאדוליפאןרעווןעמונעגקעווא .קורדידראפםיאוצןעמוקטנעקעגטינןבאהייזןוא,רעדירבענייזןוארעטומןייזםיאוצןעמוקעגןענעזטלאמעד19 ןליווןוא,ןסיורדןיאןעייטשרעדירבענַדןוארעטומןַד:טגאזעגןבאהסאוועקינייאךרודןראוועגטגאזעגםיאזיאסעןוא20
.םיאןיאןייראןענעזםידשעליפלייוו,ןאיגעל,טגאזעגטאהרעןוא?ןעמאנןיידזיאסאוו,טגאזעג,םיאטגערפעגעקשאיןוא30 .םוהתןיאןַגוצסיוראןלעפאבטשינייזלאזרע,ןטעבעגםיאןבאהייזןוא31 ייזלאזרע,ןטעבעגםיאןבאהייזןוא,גראבןפיואטרעטיפעגךיזטאהסאוו,םיריזחעליפןופעדאטסאןעוועגזיאןטראדןוא32
ןייד:טגאזעגםיאוצטאהןוא,שרדמהתיבםעדןופתיבםעדןופיאבגםעדןופרענייאאובזיא,טדערעגךאנטאהרעתעשב49 .ראהםעדטינהרצ;טיוטזיארעטכאט יזןוא,ראנטביולג;ארומןייקטינטאה:ןגאזוציוזא,טרעפטנעעגםיארעטאה,טרעהעגסאדטאהחישמהךלמיברןעוורעבא50
ןוארעטאפרעדןוא,ןנחויןוא,בקעיןוא,סורטעפץוחא,ןייגנייראטזאלעגטשינרענייקרעטאה,זיוהןיאןייראזיארעןעווןוא51
ןגעווטדערעגייזוצטאהןוא,ןעמונעגפיואייזטאהרעןוא,ןעגנאגעגכאנםיאזיא,טסואוועגסעןבאהייזןעוו,קלאפסאדןוא11
רעד,בילוצןיימןופןבעלןייזןרילראפטעוועסרעוורעבא;סעןרילראפטעווןבעלןייזןעוועטארטעוועסרעווםיראוו24
ןייזןיאןעמוקטעוורעןעוו,ןעמעשךיזםךאךברעדטעווםיאטימ,דיירעניימןוארימטימןעמעשךיזטעוועסרעווםיראוו26
'.התוכלמסאדןעזןלעווייזזיב,טיוטםעדןכוזראפטינןלעווסאוו,אדןעייטשסאוועקינייאןאראפ,ןמא,ךייאגאזךיארעבא27 וצגראבאףיואףיוראזיאןוא,בקעיןואןנחויןואסורטעפןעמונעגרעטאה,דיירעקיזאדידךאנגעט8ךרעבןעוועגזיאסעןוא28
רעטאפןיימןבארגאבןואןייגרעטשרערימןזאל,ראה,טגאזעגטאהרערעבארימייג:ןרעדנאןאוצטגאזעגטאהרעןוא59
טייזרערעדנארעדףיואייבראפרעזיא,ןעזרעדםיאטאהרעןעווןוא,געווםעדןיאןהכסיוועגאפאראזיאלאפוצךרודןוא31 .טייזרערעדנארעדןופןעגנאגעגכרודזיאןוא,טקוקעגםיאטאהןוא,טראםעדןיאןעוועגזיארעןעוו,יולאאובזיאיוזאןוא32 םיאףיואתונמחררעטאה,ןעזעגםיאטאהרעןעווןוא,ןראפעגזיארעיווןעגנאגעגזיאינורמושרעסיוועגארעבא33
בובז-לעבךרודםידשסױראביגךיאזא,טגאזריאלַװ?ןייטשתוכלמןייזטעוויוו,ךיזןגעקטלייטעצזיאןטשךיואביוא18 .רעטכירערעַאןַזַזןלעװםורד?ןיזערעייאייזןביירדןעמעווךרוד,ןובז-לעבךרודםידשסיוראבירדךיאביואןוא19
.ןעשעגזיאסעןוא;ץיהןייזטעווסע:ריאטגאז,ןזאלבטניוו-םורדםעדטעזריאזאןוא55 ?לאמםעדןענעקרעדטינןאטריאזאסעזיאיוורעבא;דרערעדןופןואלמיהןופםינפםעדןענעקרעדטנעקריא,םיפנוחריא56
ןופןעמוקמואלאזאיבנאזא,ןייזטשינןעקסעלייוו,םעדכאנגאטםעדןוא,ןגראמןואטנייהןייגךיאזומןגעווטסעדנופ33
ןעמענוצהשובטימןאטסבייהודןוא;טראןקיזאדםעדביג:רידוצןגאזןואןעמוק,ןליופאבםיאןוארידטאהסאוו,רעדןוא9
לאז,ןעמוקטעווןלעפאברידטאהסאוורעדןעווזא;רעמיצןטשרעטנואםעדןיאךיזטצעזןואייג,ןלעפאבטסיבודןעוורעבא10
ןפראדסאוו,קידצ99רעביאיוורעמ,הבושתטוטסאוו,רעקידניזןייארעביאדיירפןייזטעוולמיהןיאךיואזא,ךייאגאזךיא7
ןוא,זױהסאדטרעזעבןוא,טכילאןאטשינטדניצ,קיטשןייאטרילראפיזביוא,קיטשרעבליזןעצטאהסאוו,יורפאסאוורעדא8 ?סעטפערטיזזיבגנובערטשטכוז באהךיאםוראװ;רימטימךיזיירפ:טגאזעגןוא,םינכשעריאןואםירבחעריאףיונוצךיזיזטפור,ןענופעגסעטאהיזזאןוא9
טשינסייווךיא?םיאןליופאבןענעזסאווןכאזידןאטעגטאהרעלייוו,טכענקםענעיןעקנאדרעטאהיצ9 ןבאהרימ;טכענקקידווערענןענעזרימ:ןגאז,ריאןליופאבןענעזסאווןכאזידעלאןאטעגטאהריאןעוו,ריאךיואיוזאיוזא10
טינןבאהייזןוא,ייזןופןגראבראפןעוועגזיאטראוועקיזאדסאדןוא,ןכאזעקיזאדידןופןענאטשראפטשינראגןבאהייזןוא34
לייוו;ןרעדנאןפױאןַטשןַארידןיאןזאלרעביאטינןלאזַזןוא;רידןיארעדניקעניידןוא,דרערעדטימבכשךידטעווןוא44 .ךוזאבןיידןופטייצידטסואוועגטשינטסאהוד ;טפיוקעגןבאהסאווידןוא,םיאןיאןפיוקראפסאווידןביירטסיוראןביוהעגנאטאהןוא,לכיהןיאןעגנאגעגנלראזיארעןוא45 ןופלייהאראפטכאמעגסעטאהריארעבא,הליפתתיבסאדזיאסייהןיימ:ןבירשעגטייטשסע:טגאזעגייזוצטאהרעןוא46
.רעדורבןייזוצןעמאזןייטשפיואןוא,בייווןייזןעמענרעדורבןייזלאז,רעדניק
יורפידןבראטשעגךיואזיאעלאןופעטצעלסאדןוא32 .בַװאראפטאהעגיזטאהןביזםוראװ?יזזיאייזןופבייווסעמעוו,םיתמהתיחתןיא,רעבירעד33 הנותחןרעווןוא,הנותחןבאהטלעוורעקיזאדרעדןופרעדניקיד:טגאזעגןוא,טרעפטנעעגייזוצטאהחישמהךלמיברןוא34
?ןעשעגטעװןכאזעקיזאדידןעװ,ןַזטעװסאװןוא?ןייזסאדטעווןעוורעבא,ראה:ןגאזוציוזא,טגערפעגםיאןבאהייזןוא7 ;חישמןיבךיא:ןגאזןוא,ןעמאנןיימןיאןעמוקןלעוועליפלייוו;ןרעווטריפראפטינטלאזריאזא,ךייאטיה:טגאזעגטאהרעןוא8
טנעאנזיאהממשריאזאןסיווטלאמעד,תואבצטימטלגנירעגמוראםילשוריןעזטעווריאןעווןוא20 טינןלאזרעדנעלידןיאסאװידןוא;ריאןיאסאװידןַגסױראןלאזןוא;גרעבידוצןפיולטנאהדוהיןיאסאווידןלאזטלאמעד21
.ךאזעקיזאדידהִעלאזסאוו,סאדזיאייזןופרעוו,ךיזןשיווצןֶרפוצןביוהעגנאןבאהייזןוא23
ןשיווצןיבךיארעבא?ןסעוצטציזסאוו,רעדטינזיא?טנידסאוו,רעדרעדא,רעסערג,ןסעםוצטציזסאוו,רעדזיאיצםעראוו27
.ןשוקוצםיאעקשאיוצטנעענעגזיאןוא,ייז
?שוקאטימםךאךברעדודטארראפ,הדוהי:טגאזעגםיאוצטאהעושירעבא48 רעדטימןגאלשרימןלאז,ראה:טגאזעגםיאוצייזןבאה,ןגלאפטעווסאווןעזעגןבאה,םיאםוראןעוועגןענייזסאווידןעווןוא49
טמירקעגןאהרעדטאה,טדערעגךאנטאהרעתעשב,ףכיתןואטגאזודסאווטשינסייווךיא,שטנעמ:טגאזעגטאהסורטעפןוא60
םיאןבאהןוא,ןעמאזוצןענעזםירפוסידןואםינהכ-ישארידןואקלאפםעדןופעטסטלעיד,גאטןעוועגזיאסעראניווןוא66
,קלאפסאדןואםירשידןואםינהכישארידןעפורעגמאזוצטאהרעןעוו,סוטאליפןוא13
ראפןייווטרעיינ,רימףיואטשינטנייוו,םילשוריןופרעטכעטיד:טגאזעגןוא,ייזוצןדנעווךיזטאהחישמהךלמיבררעבא28
.ןרעוווצטיוטוצםיאטימטריפעג,םיעשר,ערעדנאייווצןעוועגךיואןענעזסעןוא32 ידןופרענייא,םיעשרידןוא,םיאטקיציירקעגטראדייז,יראוולאקןפורעגזיאסאוו,טראםעדוצןעמוקעגןענעזייזןעווןוא33
ןעזעגןבאהןוא,ןטייוורעדןופןענאטשעגןענעז,לילגןופןעגנאגעגכאנםיאןענעזסאוו,ןעיורפידןוא,עטנאקאבענייזעלאןוא49
.רעטכערעגאןוארעטוגאןעוועגזיארעןוא;ץעויא,ףסויןעמאנןטימןאמאןעוועגזיאטאןוא50 סאוו,ןדיאידןופטאטשא,אעהטימראןופןעוועגזיארע;)ייזןופהשעמןואהצעידוצןעוועגםיכסמטינטאהרעבלעזרעד51(
ןַראזיארעןואןבילבראפזיאםוירעדןוא,ברֶזיאסעםעראוו,זדנואטימביילב:ןגאזוציוזא,ןגניווצעגםיאןבאהייזרעבא29
ןוא,ןכארבעצטאהןוא,טשטנעבעגסעטאהןוא,טױרבןעמונעגרעטאה,ייזטימןסעוצןסעזעגזיארעיוו,ןעוועגזיאסעןוא30
.ןגיואערעייזןופןראוועגןדנואוושראפזיארעןוא;טנעקעגםיאןבאהייזןוא,ןראוועגטנפעעגןענעזןגיואערעייזןוא31