:טגאזעגםיאוצןואטרעפטנעעגטאהרעןוא.קיצפופענייזטימקיצפופןופןאטיפאקאךאנטקישעגםיאוצךיואטאהרע11 לענשפאראםוק:טגאזעגךלמרעדטאהיוזא,ןאמסטאג
טרעצראפקיצפופענייזןואםיאןואלמיהןופןעמוקעגפאראזיאטאגןופרעייפרעדןואקיצפופענייד זיאקיצפופןופןאטיפאקרעטירדרעדןוא.קיצפופענייזטימקיצפופןטירדםעדןופןאטיפאקאטקישעגרעדיווטאהרעןוא13 ךיא,טאגןופןאמוד,טגאזעגםיאוצןוא,ןטעבעגםיאטאהןוא,והילאראפינקידףיואןלאפעגזיאןואןעמוקעגזיאןוא,ףיורא ןגיואעניידןיארעייטןייז,טכענקקיצפופעניידןופןבעלסאדןוא,ןבעלןיימלאז,ךידטעב ערעייזטימקיצפופעקידרעירפידןופןענאטיפאקייווצידטנערבראפטאהןוא,למיהןופןעמוקעגפאראזיארעַפא,עז14 ןגיואענַדןיארעַטןַזטציאןבעלןַמלאז;קיצפופ זיאןואןענאטשעגפיואזיארעןואםיאראפארומטשינבאה;םיאטימפאראייג:והילאוצטגאזעגטאהטאגןופךאלמרעדןוא15 .ךלמםוצםיאטימפארא סעזיא,ןורקעןופטאגםעדבובז-לעבםייבןגערפוצםיחילשטקישעגטסאהודלייוו':הטגאזיוזא:טגאזעגםיאוצטאהרעןוא16 ןכלעווףיואטעבםענעיןופןעמוקפאראטשינוטסעוורעבירעד?טראווןייזןגערפוצלארשיןיאטאגןייקאטשינזיאסעלייווטשינ .ןבראטשרעכיזטסעווודראנ,ףיוראטסיבוד
.דרעןקורטףיואןעגנאגעגרעביראןענעזעדייבייזזאיוזא,רעהא ךיארעדייא,רידראפןוטלאזךיאסאווגערפ:ןעשילאוצטגאזעגוהילאטאה,ןעגנאגעגרעביראןענעזייזןעוו,ןעוועגזיאסעןוא9 רימףיואןייזטסייגןיידןופקלחעגיכאפייווצאלאז,ךידטעבךיא:טגאזעגטאהעשילאןוארידןופןעמונעגקעווארעוו טעוו,רידןופןעמונעגקעווארעווךיאןעווןעזךימטסעווודביוארעבא;ךאזערעוושאןטעבעגטסאהוד:טגאזעגטאהרעןוא10
קיצפופטקישעגרעבירעדןבאהייז!טקיש:טגאזעגרעטאה,טמעשעגךיזטאהרעזיבןסיוטשעגנאםיאןבאהייזןעווןוא17
,טגאזעגטשינךייאךיאבאה,טגאזעגייזוצרעטאה,)וחיריןיאןבילבעגזיארעלייוו,(םיאוצןעמוקעגקירוצןענעזייזןעווןוא18
ראהןיימיוו,ןיישזיאטאטשרעדןופעיצאקאליד,ךידטעבךיא,עז:ןעשילאוצטגאזעגןבאהטאטשרעדןופןשטנעמידןוא19 .טסיווזיאדרעידןוא,טשינראגזיארעסאווידרעבא,טעז טכארבעגםיאסעןבאהייזןואץלאזןַראטגיילןוא,לגורקעַנארימטגנערב:טגאזעגטאהרעןוא20
ןופטכענקידןופרענייאןוא?םיאךרוד'הםייבןגערפןלאזרימזא',הןופאיבנןייקאטשינאדזיא:טגאזעגטאהטפשוהירעבא11 .והילאןופטנעהידףיוארעסאווןסאגעגטאהסאוו,טפאשןופןוזרעדעשילאזיאאד:טגאזעגןואטרעפטנעעגטאהלארשיךלמ ןענעזםודאןופךלמרעדןואטפשוהי,לארשיןופךלמרעדןואםיאטימזיא'הןופטראווסאד:טגאזעגטאהטפשוהיןוא12
טנעקעגןבאהסאוועלאטלמאזעגייזןבאה,ייזןגעקןפמעקוצףיוראןענעזםיכלמידזאטרעהעגןבאהםיבאומעלאןעווןוא21 .ץענערגםייבטלעטשעגךיזןבאהןוא,רעכעהןואןפאווןאטנא
רעסאווסאדןעזעגןבאהםיבאומידןוא,רעסאווןפיואטניישעגטאהןוזידןוא,ירפרעדןיאירפןענאטשעגפיואןענעזייזןוא22 .טולביווטיורטייזרענעיףיוא ;ןגאלשעגןרעדנאםעדרענייאןבאהייזןוא,ןראוועגטעגרהעגרעכיזןענעזםיכלמיד!טולבזיאסאד:טגאזעגןבאהייזןוא23 .ביורםוצ,באומ,טציא זאיוזא,םיבאומידןגאלשעגןבאהןואןענאטשעגפיואםילארשיידןענעז,לארשיןופרעגאלםוצןעמוקעגנאןענעזייזןעווןוא24 דנאלרעייזןיאוליפא,םיבאומידןגאלשעגןואןעגנאגעגרעטייווןענעזייזרעבא;ייזראפןפאלטנאןענעזייז ןוא;טליפעגנאסעןוא,ןייטשןייזןפראוועגרענייארעדעיטאהדנאלקיטשןטוגןדעיףיואןוא,טעטשידטרעטשעצןבאהייזןוא25 ;רענייטשידטזאלעגרעביאייזןבאהתרחריקןיאראנ;רעמייבעטוגעלאטפאכעגפאןוא,ןלאווק-רעסאוועלאטפאטשראפןבאהייז
קידנעטשזדנואַבראפטייגסאוו,טאגןופןאמרעקילייהאזיאסאדזאעזךיא,טציאטעז:ןאמריאוצטגאזעגטאהיזןוא9 אןוא,שיטאןוא,טעבאםיאראפןלעטשןטראדרימאלןוא;טנאוורעדףיוא,ךידטעבךיא,רעמיצןיילקאןכאמרימאל10 .ןקירדנַאןטראדךיזרעטעוו,זדנואוצןעמוקטעוורעןעוו,ןַזטעווסעןוא;לטכילאןוא,לקנעב ןגעלעגןטראדךיזןוא,רעמיצןיאטַרדעגנַראךיזטאהרעןוא,ןעמוקעגןיהארעזיא,גאטןייאןעשעגזיאסעןוא11
.ןענאטשעגםיאראפזיאיזןוא,ןפורעגיזטאהרעןוא,תימנושידףור:ןיזחיגטכענקןַזוצטגאזעגטאהרעןוא12 ןוטוצאדזיאסאוו;ןגראזעגיזאדעלאטימזדנואראפטגראזעגךיזטסאהוד,עז,טצעיריאגאז,טגאזעגםיאוצטאהרעןוא13 ןיימןשיווצןיואווךיא,טרעפטנעעגטאהיזןוא?ליחןופןאמטפיוהםוצרעדא,ךלמםוצןדעררידלאזןעמוטסליוו?רידראפ
ךיאידכ,לזייאידןופםענייאןואטיילעגנויידןופםענייא,ךידטעבךיא,רימקיש:טגאזעגןואןאמריאוצןפורעגטאהיזןוא22 .ןעמוקקירוצןואטאגןופןאמםוצןפיוללאז
סע,טגאזעגטאהיזןואתבשןייקטשינןואשדוחשארןייקטשינזיאסע?טנייהםיאוצוטסייגסאווראפ,טגאזעגטאהרעןוא23
,ןטַווןופןעזעגיזטאהןאמסטאגרעדןעוו,ןעוועגזיאסעןוא.למרכגראבףיואןאמסטאגםוצןעמוקעגןואןעגנאגעגיזזיא25 עשימאנושענעיזיאטראד,עז:טכענקןַז,יזחגוצטגאזעגרעטאה ?דניקןטימטוגסעזיא?ןאמןיידטימטוגסעזיא?רידטימטוגסעזיא,ריאוצגאזןוא,ןפערטריאוצ,ךידטעבךיא,טציאףיול26 טוגזיאסע,טרעפטנעעגטאהיזןוא ריאוצןעגנאגעגוצזיאיזחיגרעבא;סיפידייבטפאכעגםיאיזטאה,גראבםוצןאמסטאגםוצןעמוקעגזיאיזןעווןוא27 ןופןטלאהאבסעטאהטאגןוא,ריאןיאןסארדראפזיאהמשנריאלייוו,ןעוריזזאל:טגאזעגטאהןאמסטאגרעדןוא.ןסיוטשקעווא
.טנעקעגטשינייזןבאהייזלייוו,ןטכאקעגןטימפאטםעדןיאןטינשעצייזטאהןואןעמוקעגזיאןוא,ךושןלופןייזסעבריקעדליוו ןואןגירשעגייזןבאה,שאקאקםעדןופןסעגעגןבאהייזיוו,ןעוועגזיאסעןוא.ןסעוצןשטנעמידראפןסאגעגסיואייזןבאה40 ןופרעדןסעטנעקעגטשינןבאהייזןוא!"פאטןיאזיאטיוטרעד,טאגןופןאמוד:"טגאזעג זא,ןשטנעמידראפסיואסיג,טגאזעגטאהרעןוא;פאטןיאןפראוועגנייראסעטאהרעןוא.לעמגנערב,טגאזעגטאהרערעבא41
םעדטימךיאבאה,עז,רידוצטמוקווירברעדןעוו,טציא:ןגאזוציוזא,לארשיךלמםוצווירבםעדטכארבעגטאהרעןוא6
,טאגךיאןיב,טגאזעגןוא,רעדיילקענייזןסירעצרעטאה,ווירבםעדטנעיילעגטאהלארשיןופךלמרעדןעוו,ןעוועגזיאסעןוא7 ,ךייאטעבךיא,טכארטאברעבירעד?תערצןייזןופןאמאןלייהוצרימוצטקישןאמרעדזא,קידעבעלןכאמוצןואןענעגרהוצ .רימטימגירקאטכוזרעיוזאיווטעזןוא רעטאה,רעדיילקענייזןסירעצטאהלארשיןופךלמרעדזאטרעהעגטאהטאגןופןאמרעדעשילאןעוו,ןעוועגזיאסעןוא8
ןעמוקסיורארעכיזטעוורע,טניימעגבאהךיא,עז:טגאזעגטאהןוא,ןעגנאגעגקעוואזיאןוא,סעכןיאןראוועגזיאןמָנרעבא11 םעדןלייהסיואןוא,טראםעדףיואטנאהןַזןקערטשסיואןוא,טאגןַזהוהיןופןעמאנםעדןפורןוא,ןלעטשךיזןוא,רימוצ
.געווןיילקאםיאןופןעגנאגעגקעוואזיארעןוא.םולשןיאייג:טגאזעגםיאוצטאהרעןוא19 טשינ,ימאראםעדןאמענטניושעגטאהראהןיימ,עז:טגאזעגטאה,ןאמסטאגםעדעשילאןופטכענקרעד,יזחיגרעבא20 .םיאןופסעפעןעמענןוא,ןפיולכאנםיאךיאלעוו,טבעלראהרעדיוו,רעבא;טכארבעגטאהרעסאווטנעהענייזןופגידנעמעננא םיאןגאווןופןעגנורפשעגפארארעזיא,םיאךאנןפיולןעזעגםיאטאהןמָנןעווןוא.ןמָנךאנןעגנאגעגכאניזחיגזיא21
גראבןופרימוצןעמוקעגןענעזטצעיןיוש,העז,גידנגאז,טקישעגךימטאהראהןיימ.טוגזיאסעלא,טגאזעגטאהרעןוא22
זדנואראפגנעוצזיארידטימןעניואוורימואווטרארעד,טצעיהעז:ןעשילאוצטגאזעגןבאהםיאיבנידןופןיזידןוא1 ואוו,ץאלפאטראדזדנואןכאמרימאלןוא,ןקלאבארענייארעדעיטראדןופןעמענןוא,ןדריםוצ,ךידןטעברימ,ןייגרימאל2
.ןייגלעווךיא,טרעפטנעעגטאהרעןוא.טכענקעניידטימייגןוא,ךידטעבךיא,ןדירפוצטייז,טגאזעגטאהרענייאןוא3 .ץלאהטקאהעגפאייזןבאה,ןדריןייקןעמוקעגנאןענעזייזןעווןוא.ןעגנאגעגייזטימרעזיא4 ,יבר,ייוו:"טגאזעגןואןגירשעגטאהרעןוא;רעסאווןיאןלאפעגפאקסקארעדזיא,ןקלאבאטלעפעגטאהרענייאןעוורעבא5
ןואןקעטשאןטינשעגפאטאהרעןואטראםעדןזיוועגםיאטאהרעןוא?ןלאפעגסעזיאואוו:טגאזעגטאהטאגןופןאמרעדןוא6 .ןעמיוושעגךיזטאהןזַאסאדןוא,ןפראוועגנַראןיהאסע
.ןעמונעגסעןואטנאהןַזטקערטשעגסיואטאהרעןוא.רידוצףיוראסעምענ:טגאזעגרעטאהרעבירעד7 אזאןיא:קידנגאז,טכענקענייזטימןבעגעגהצעךיזטאהרעןוא,לארשיןגעקהמחלמןטלאהעגםראןופךלמרעדטאהטלאמעד8
ןעגנערבךייאלעווךיאןוא,ךאנרימטייג;טאטשידטשינזיאסאדןוא,געוורעדטשינזיאסאד:טגאזעגייזוצטאהעשילאןוא19
.ןעזןלאזייזזא,ןשטנעמידןופןגיואידןפע',ה,טגאזעגעשילאטאה,ןורמושןייקןעמוקעגנאןענעזייזןעוו,ןעוועגזיאסעןוא20
?ןגאלשייזךיאלאז?ןגאלשייזךיאלאז,עטאטןיימ,ןעזעגייזטאהרעןעוו,עשילאוצטגאזעגטאהלארשיךלמרעדןוא21 ןיידטימןואדרעוושןיידטימטפאכעגטסאהודסאווידןגאלשוטסליוו;ןגאלשטשינייזטסלאזוד:טרעפטנעעגטאהרעןוא22
יזןוא;ןסעםיאןלאזרימידכ,ןוזןַדביג:ןגראמףיואטגאזעגריאוצבאהךיאןוא;ןסעגעגםיאןואןוזןַמטכאקעגרימןבאה29
ךרודאזיארעןוא;רעדיילקענייזןסירעצרעטאה,יורפרעדןופרעטרעווידטרעהעגטאהךלמרעדןעוו,ןעוועגזיאסעןוא30 .שיילפןייזףיואקינייוועניאךוט-קאזטאהעגטאהרע,הנהןוא,טקוקעגןבאהןשטנעמידןוא,טנאוורעדףיוא ןייטשםיאףיואטנייהטעווטפשןופןוזםעדעשילאןופפאקרעדביוא,רעמךאנןואיוזאןאטטאגרימלאז:טגאזעגרעטאה31 ;ךיזראפןופןאמאטקישעגטאהךלמרעדןוא;ןסעזעגםיאטימןבאהעטסטלעידןוא,זיוהןייזןיאןסעזעגזיאעשילארעבא32 טקישעגטאהרעדרעמאןופןוזרעדיווריאטעז:עטסטלעידוצטגאזעגרעטאה,םיאוצןעמוקעגנאזיאחילשרעדרעדייארעבא ןופשיורעגרעדטשינזיא;ריטרעדייבטסעפםיאטלאהןוא,ריטידטכאמראפ,טמוקחילשרעדןעוו,טקוק?פאקןיימןעמענקעווא
זיאסטכעלשסאד,הנה,טגאזעגטאהרעןוא;םיאוצןעמוקעגפאראזיאחילשרעדהנה,ייזטימטדערעגךאנטאהרעתעשבןוא33
ראפלעמןַפסאמאןפיוקראפןעמטעווטַצרעדםוראןגראמ:טאגטגאזיוזא;טאגןופטראווסאדטרעה:טגאזעגעשילאטאה1
ןיידןואוד,ייג,ףיואייטש:קידנגאז,ןבעלםוצטכארבעגקירוצטאהרעןוזסנעמעוו,יורפרעדוצטדערעגעשילאטאה1 ןרעביאןעמוקךיואטעווסעןוא,רעגנוהאןפורעגטאהטאגלייוו,ךיזןטלאהראפטסנעקודואווךיזטלאהראפןוא,דניזעגזיוה .ראיןביזדנאל ,דניזעגזיוהריאטימןעגנאגעגזיאיזןוא;טאגןופןאמםעדןופטראווםעדטיולןאטעגטאהןוא,ןענאטשעגפיואזיאיורפידןוא2 .ראיןביזםיתשילפידןופדנאלןיאןטלאהעגפאךיזטאהןוא
וצןעגנאגעגסיוראזיאיזןוא;םיתשילפידןופדנאלןופןעמוקעגקירוציורפידזיא,ראיןביזידןופףוסםייבןעוועגזיאסעןוא3 דנאלריאראפןואזיוהריאראפךלמםוצןפור
רעדםרוהיזיא,הדוהיןופךלמןעוועגטלאמעדזיאטפשוהיןעוו,לארשיךלמ,באחאןופןוזםעדםרויןופראיןטפניפןיאןוא16
ןואםילשוריןיאראיןייאטגיניקעגטאהרעןוא;ןגינעקןביוהעגנאזיארעןעוווהיזחאןעוועגזיאטלאראיקיצנאווצןואייווצ26
,באחאןופזיוהסאדיוויוזא,טאגןופןגיואידןיאסטכעלשןאטעגטאהןוא,זיוהסבאחאןופגעווםעדןיאןעגנאגעגזיארעןוא27
ןעוו,המרןיאןבעגעגםיאןבאהםימראידסאווןדנואווידןופלאערזיןיאןלייהוצךיזןעגנאגעגקירוצזיאםרוהיךלמרעדןוא29
רעדהיזחאןואלארשיןופךלמרעדםרוהיןוא.ןראוועגטיירגעגוצזיאןגאווןייזןוא!טיירגךיזטכאמ,טגאזעגטאהםרוהיןוא21 םעדןיאטנגעגאבםיאןבאהןוא,אוהיןגעקןעגנאגעגסיוראןענעזייזןוא,ןגאווןייזןיארעדעי,ןעגנאגעגסיוראןענעזהדוהיןופךלמ
,םולשסאוו,טרעפטנעעגטאהרעןוא?אוהי,םולשסעזיא,טגאזעגרעטאה,אוהיןעזעגטאהםרוהיןעוו,ןעוועגזיאסעןוא22
ןגאווןַזןיאןעקנוזעגפאראזיארעןוא,ןצראהךרודןעגנאגעגסיורא םעדתובנןופדלעפםעדןופקלחםעדןיאןייראםיאטפראווןואףיואםיאטמענ:טפיוהןייז,רכדיבוצטגאזעגיאוהיטאה25 עקיזאדידטגיילעגםיאףיוא'הטאה,רעטאפןייז,באחאךאנןראפעגןעמאזוצןענעזודןואךיאןעוו,יווטקנעדעגלייוו;ילאערזי ;אשמ קיטשםעדןיאןסעגראפרידלעווךיאןוא,טאגטגאז,ןיזענייזןופטולבסאדןואןתובנןופטולבסאדןטכענןעזעגךאדבאהךיא26 טאגןופטראווןטיול,דנאלקיטשםעדןיאןַראםיאףראווןואםיאםענטציאטאגטגאז,דנאל
ןופרעשרעהידוצ,ןורמושןייקטקישעגןוא,ווירבןבירשעגטאהאוהיןוא.ןורמושןיאןיזקיצעביזטאהעגטאהבאחאןוא1 :קידנגאז,רעדניקסבאחאןגיוצעגפיואןבאהסאווידוצןוא,עטסטלעידוצ,לאערזי ןואןגאווךייאטימןענעזסעןוא,ךייאטימןענעזןיזס'ראהרעייאזאגידנעעז,ךייאוצטמוקווירברעדיוולענשיוזא,טציא2
;דרערעדוצןלאפטשינטעוו,באחאןופזיוהםעדןגעווטדערעגטאה'הסאוו',הןופטראווםעדןופטשינראגזאטציאטסיוו10
;ןגעקטנאםיאןעמוקעגזיאסאוו,בחרןופןוזםעדבדאנוהיףיואןעמוקעגנארעזיא,ןטראדןופןעגנאגעגקעוואזיארעןעווןוא15 טאהבדאנוהיןוא?ץראהןיידטימזיאץראהןיימיוו,קיטכירץראהןיידזיא:טגאזעגםיאוצןואטסירגאבםיאטאהרעןוא
ביוא,טגאזעגןוא,ןסיורדניאןשטנעמקיצכאטלעטשעגאוהיטאה,ןעגנונערבןואתונברקןעגנערבוצןייראןענעזייזןעווןוא24 ראפןייזןבעלןייז,ןייגםיאטזאלסאוורעדטעוו,ןפיולטנאטעווטנעהערעייאןיאטכארבעגבאהךיאסאווןשטנעמידןופרענייא
ידוצןוארעטכעווידוצטגאזעגאוהיטאה,ןברקעקידנענערבסאדןעגנערבפיואטגידנעעגטאהרעזא,ןעוועגזיאסעןוא25
ידןופךובןיאןבירשעגטשינייזןענעז,תוחוכענייזעלאןוא,ןאטעגטאהרעסאווץלאןוא,אוהיןופםישעמעגירעביאידןוא34
ןיאךלמןראוועגזיאזחאוהיןוזןַזןוא,ןורמושןיאןבארגאבםיאטאהעמןוא;סרעטאפענַזטימטגַלעגךיזטאהאוהיןוא35 .טראןַז ראיקיצנאווצןואטכאןעוועגזיאןורמושןיאלארשירעביאטגיניקעגטאהיאוהיסאווטייצידןוא36
ןצנאגםעדטעטכינראפטאהןואןענאטשעגפיואיזזיא,טיוטזיאןוזריאזאןעזעגטאה,ןוהיזחאןופרעטומיד,הילתָןעווןוא1
ןופטעבנגעגםיאןוא,והיזחאןופןוזםעדשאוהיןעמונעגטאה,והיזחאןופרעטסעווש,םרוהיךלמןופרעטכאטיד,עבשוהירעבא2 ידכ,הילטעןופרעמיצפאלשןיא,ינמואןייזןואםיא,ןטלאהאבםיאןבאהייזןוא;ןראוועגטע'גרה'עגןענעזסאווןיזס'ךלמידןשיווצ .ןרעווטע'גרה'עגטשינלאזרע .דנאלןרעביאטגינעקעגטאההילאטאןוא.ראיסקעזטאגןופזיוהןיאןטלאהאבריאטימןעוועגזיארעןוא3 ןוא,רעטכעווידןואןענאטיפאקידטימ,רעטרעדנוהידרעביארעשרעהידטכארבעגןואטקישעגעדיוהיטאהראיןטעביזןיאןוא4 ייזןוא,טאגןופזיוהןיאןעמונעגהעובשייזטאהןוא,דנובאןסאלשעגייזטימטאהרעןוא,טאגןופזיוהןיאךיזוצטכארבעגייז
יזטריפ:טגאזעגייזוצטאהןוא,ליחרעדןופרעעזפיואיד,רעטרעדנוהידןופןטפיוהידןליופאבטאהןהכרעדעדיוהירעבא15 טשיניזלאז:טגאזעגטאהןהכרעדלייוו.דרעוושןטימןענעגרהריאטלאזךאנריאטייגסערעווןוא,ןעיירידןופןסיורדניאסיורא
זיאןעמאנסרעטומןַזןוא.םילשוריןיאטגיניקעגרעטאהראיקיצרעפןוא;ךלמןראוועגשאוהיזיאשאוהיןופראיןטעביזןיא1
טנרעלעגםיאטאהןהכרעדעדיוהייווטיול,געטענייזעלאטאגןופןגיואידןיאקיטכירןעוועגזיאסאווןאטעגטאהשאוהיןוא2 ידףיואתרוטקטנערבעגןואתונברקטכארבעגץלאךאנטאהקלאפסאד;ןראוועגןעמונעגקעוואטשינןענַזתומַידרעבא3
ןבאה,הדוהיןופםיכלמ,תובאענייז,והיזחאןוא,םרוהי,טפשוהיסאווןכאזעקילייהעלאןעמונעגטאההדוהיךלמשאוהיןוא18
ןענעזייזראנ,לארשיראפטכאמעגקידניזטאהסאוו,םָבריןופזיוהםעדןופדניזידןופטרעקעגפאטשינךיזןבאהייזרעבא6
ירבדידןופךובןיאןבירשעגטשינייזןענעז,רובגןייזןוא,ןאטעגטאהרעסאווץלאןוא,זחאוהיןופםישעמעגירעביאידןוא8 ?לארשיןופםיכלמידןופםימיה רעטנואךלמןראוועגזיאשאוהיןוזןַזןוא;ןורמושןיאןבארגאבםיאטאהעמןוא;תובאענַזטימטגַלעגךיזטאהזחאוהיןוא9 .ןעמאנןַז ,ןורמושןיאלארשירעביאןגינעקןביוהעגנאןזחאויןופןוזרעדשאויטאההדוהיךלמשאויןופראיןטסקיסיירדןואןביזןיא10
םעדןפראוועגנייראןבאהייזןוא;ןשטנעמעפורגאןעזעגןבאהייז,הנהןוא,ןאמאןבארגאבןבאהייזיוו,ןעשעגזיאסעןוא21 ךיזרעטאה,עשילאןופרענייבידטרירעגנאטאהרעןוא,ןראוועגטזאלעגפאראזיאןאמרעדןעווןוא;רבקס'עשילאןיאןאמ סיפענייזףיואןענאטשעגפיואזיאןוא,טבעלעגפיוא
.זחאוהיןופגעטעלאלארשיטקירדעגטאהםראךלמלאזחרעבא22 ןוא,בקעיןואקחצי,םהרבאטימדנובןייזבילוצ,ןעזטלאוועגייזטאהןוא,ייזףיואתונמחרךיזןואןחןבעגעגייזטאהטאגןוא23
ןבאהסאווטכענקענַזטעגרהעגרעטאה,טנאהןַזןיאטקיטעטשאבןראוועגזיאהכולמידיווראנזא,ןעוועגזיאסעןוא5
,ןליופאבטאה'הואוו,ןהשמתרותרפסןיאןבירשעגטייטשסאווטיול:טייטעגטשינרעטאהםיחצורידןופרעדניקידרעבא6 שטנעמרעדעיראנ;תובאידראפןרעווטייטעגטשינןלאזרעדניקידןוא,רעדניקידראפןרעווטייטעגטשינןלאזתובאיד:גידנגאז
ןעמאנריאןפורעגטאהןוא,המחלמןיאעלסןעמונעגנַאטאהןוא,טנזיוטןעצץלאזןופלאטןיאםודאןופןגאלשעגטאהרע7
,םוק:ןגאזוציוזא,לארשיןופךלמםעד,אוהיןופןוזםעד,זחאוהיןופןוזםעד,שאוהיוצםיחילשטקישעגוהיצמאטאהטלאמעד8
טקישעגטאהןונבלןיאןעוועגזיאסאוולמאטשרעד:רומאל,הדוהיךלמוהיצמאוצטקישעגטאהלארשיןופךלמרעדשאוהיןוא9 ןיאןעוועגזיאסאווהיחעדליוואןוא;בייווןאראפןוזןיימוצרעטכאטןיידביג:רומאל,ןונבלןיאןעוועגזיאסאוורעדעצםוצ
ןגינעקןביוהעגנא,לארשיןופךלמ,שאויןופןוזםעדםָבריזיא,הדוהיןופךלמ,שאויןופןוזםעדוהיצמאןופראיןטנצפופןיא23
ןוזםעדםָבריןופדניזעלאןופטרעקעגפאטשינךיזטאהרע;טאגןופןגיואידןיאטכעלשןעוועגזיאסאווןאטעגטאהרעןוא24 .ןקידניזלארשיטכאמעגטאהסאוו,טבנןופ
;ןאטעגטאהוהיצמארעטאפןַזסאווץלאטיול,טאגןופןגיואידןיאקיטכירןעוועגזיאסאווןאטעגטאהרעןוא3 .תומַידףיואתרוטקןואתונברקטכארבעגץלאךאנטאהקלאפסאד;ןראוועגןעמונעגקעוואטשינןענַזתומַידראנ4
טאהרעןוא,ןורמושןיאלארשירעביאןגינעקןביוהעגנאםחנמןופןוזרעדהיחקפזיאהדוהיךלמהירזעןופראיןטסקיצפופןיא23
.ןאטעגטאהוהיזוערעטאפןַזסאווץלאטיולןאטעגטאהרע;טאגןופןגיואידןיאקיטכירןעוועגזיאסאווןאטעגטאהרעןוא34 טאהרעתומַידןיאתרוטקןואתונברקטכארבעגץלאךאנטאהקלאפסאד:ןראוועגןעמונעגקעוואטשינןענעזתומַידרעבא35 .טאגןופזיוהןופרעיוטןטשרעביואםעדטיובעג םיכלמידןופםימיידןופךובםעדןיאןבירשעגטשינייזןענעז,ןאטעגטאהרעסאווץלאןוא,םתויןופםישעמעגירעביאידןוא36 ?הדוהיןופ
.האילאמרןופןוזםעדחקפןוא,םראןופךלמםעדןיצרהדוהיןגעקןקישןביוהעגנאטאגטאהגעטענעיןיא37 ןייזןוא,רעטאפןייז,דודטאטשרעדןיאתובאענייזטימןראוועגןבארגאבזיאןוא,תובאענייזטימטגיילעגךיזטאהםתויןוא38
.ראיןיינלארשירעביאןורמושןיאןגינעקןביוהעגנא,הלאןופןוזרעד,אעשוהטאה,הדוהיךלמ,זחאןופראיןטפלעווצןיא1 ראפןעוועגןענעזסאוולארשיןופםיכלמידיווטשינרעבא,טאגןופןגיואידןיאטכעלשןעוועגזיאסאווןאטעגטאהרעןוא2
טשינטאהןוא,םירצמךלמ,ושוצםיחילשטקישעגטאהרעלייוו,אעשוהןיאעיצאריפסנאקאןענופעגטאהרושאךלמרעדןוא4
ןוא,םיפושיכןואיירעגאזראווטצונעגןבאהןוא,רעייפםעדךרודןייגכרודרעטכעטערעייזןואןיזערעייזטזאלעגןבאהייזןוא17
ךלמןראוועג,הדוהיךלמ,זחאןופןוזרעד,והיקזחזיא,לארשיךלמ,הלאןופןוזאעשוהןופראיןטירדןיאןעוועגזיאסעןוא1
ייזטאהןוא,הדוהיןופטעטשגנוטסעפעלאןגעקןעמוקעגפיורארושאךלמבירחנסזיאוהיקזחךלמןופראיןטנצרעפןיאטציא13
הדוהיךלמוהיקזחסאווןלייזידןופןוא,טאגןופלפמעטםעדןופןריטידןופדלאגסאדןטינשעגפאוהיקזחטאהטייצרענעיןיא16 .רושאןופךלמםעדןבעגעגסעןוא,טקעדעגרעביאטאה ןגעקליחןסיורגאטימוהיקזחךלמםוצשיכלןופהקשברןואיראסברןואןאטראטטקישעגטאהרושאןופךלמרעדןוא17
,רימוצסיוראטמוקןוא,הנתמאטימךאמפאןארימטימטכאמ:רושאןופךלמרעדטגאזיוזאלייוו,והיקזחוצוצטשינרעה31
הקְברןופרעטרעווידטלייצרעדםיאןבאהןוא,רעדיילקעןסירעצטימןוהיקזחוצ,רעלייצרעדרעדףסא
זיאןוא,ךוט-קאזטימטקעדאבךיז,רעדיילקענייזןסירעצרעטאה,טרעהעגסאדטאהוהיקזחךלמרעדןעוו,ןעוועגזיאסעןוא1
טימטקעדאב,םינהכידןופעטסטלעידןוא,רפוסםעדענבשןוא,זיוהןרעביאןעוועגזיאסאוו,םיקילאטקישעגטאהרעןוא2
רעדניקידלַוו,לוליחןופןוא,החכותןופןוא,תורצןופגאטאזיאגאטרעד:והיקזחטגאזיוזא:טגאזעגםיאוצןבאהייזןוא3 .ןרעבעגוצחוכןייקאטשינזיאסעןוא,טרובעגםוצןעמוקעגןענַז ןקידעבעלםעדןפרחוצטקישעגטאה,ראהןייז,רושאךלמרעדןעמעוו,הקְברןופרעטרעוועלאןרעהטאגןייד'הטעוורשפא4
,טאגרעדטסיבוד,םיבורכידןשיווצטניואווסאוו,לארשיןופטאג,טאג:טגאזעגןוא,טאגראפןעוועגללפתמטאהוהיקזחןוא15 .דרעןואלמיהטכאמעגטסאהוד;דרערעדןופןכַרגינעקעלאןופ,ןיילאוד וצטקישעגםיאטאהסאוו,בירהנסןופרעטרעווידרעהןוא,עזןואןגיואענַד,טאג,ןפע;רעהןוארעיואןַדפאראגייב,טאג16
,רעדנעלערעייזןוארעקלעפידטכאמעגבורחןבאהרושאןופםיכלמיד,טאג,תמא17 ,טנעהסנשטנעמןופטעבראידראנ,רעטעגןייקןעוועגטשינןענַזייזלַוו,רעַפןיאןפראוועגנַרארעטעגערעייזןבאהןוא18 .טעטכינראפייזייזןבאהרעבירעד;ןייטשןואץלאה טסיבודזאןסיווןלאזדרערעדןופןכַרגינעקעלאידכ,טנאהןַזןופזדנואעוועטאר,ךידטעבךיא,טאגרעזדנואטאג,טציא19
טסאהודסאוו:לארשיןופטאגרעדטאגטגאזיוזא:ןגאזוציוזא,והיקזחוצטקישעגץומאןופןוזרעדוהיעשיטאהטלאמעד20
.ןאטסאדטעוותואבצ'הןופהאנקיד;ןויצגראבןופןייגסיוראןלעווסאווידןוא,טשעראןייגסיוראטעווםילשוריןופלייוו31 טראדןסישטשינןוא,טאטשרעקיזאדרעדןיאןעמוקנַראטשינטעוורע:רושאןופךלמםעדןגעווטאגטגאזיוזארעבירעד32 .ריאןגעקדלאווןייקןלעטשפיואטשינןוא,ןגמאטימריאראפןעמוקטשינןוא,לַפןייק טגאז,טאטשרעדןיאןעמוקנַראטשינטעווןוא,ןרעקמואךיזרעטעווןבלעזםעדךרוד,ןעמוקעגזיארעסאווגעווםעדךרוד33
דארגןעצןייגןטאשרעדלאז:טדערעגטאהרעסאווךאזידןאטטעוו'הזא',הןופןבאהריאטעווסאד:טגאזעגטאהוהיעשיןוא9
ידןוא,דלאגסאדןוא,רעבליזסאד,ןכאזערעייטענייזןופזיוהעצנאגסאדןזיוועגייזטאהןוא,טרעהעגסיואייזטאהוהיקזחןוא13
ןַזןואםילשוריןיאראיקיצפופןואףניפטגיניקעגטאהרעןוא,ךלמןראוועגזיארעןעווטלאראיףלעווצןעוועגזיאהשנמ1
דניזןייזץוחא;ןרעדנאןזיבקעןייאןופםילשוריטליפעגנאטאהרעזיב,ליפרעייזטולבקידלושמואןסאגראפהשנמטאהךיוא16 טאגןופןגיואידןיאטכעלשזיאסאווןאטוצ,ןקידניזהדוהיטכאמעגטאהרעסאווטימ ןבירשעגטשינייזןענעז,טקידניזעגטאהרעסאוודניזןייזןוא,ןאטעגטאהרעסאווץלאןוא,השנמןופםישעמעגירעביאידןוא17
ןוזםעדםולשןופבייוויד,האיבנרעדהדלוחוצןעגנאגעג,היחאסאןוא,ןפשןוא,רובכועןוא,םקיחאןוא,ןהכרעדוהיקלחזיא14 ןבאהייזןוא);)עלושרעדןיאםילשוריןיאטניואוועגטאהיזטציא;(רעדיילקידןופרעטיהםעד,סחרחןופןוזםעד,הוקתןופ
,רימוצטקישעגךַאטאהסאווןאמםעדטגאז:לארשיןופטאגרעדטאגטגאזיוזא:טגאזעגייזוצטאהיזןוא15
.דנובםוצןענאטשעגזיאקלאפעצנאגסאדןוא.ךובםעדןיא ןעגנערבוצסיורא,רעטיה-ריטידןוא,גנונעדרארעטייווצרעדןופםינהכידןוא,לודגןהכםעדוהיקלחןלױפאבטאהךלמרעדןוא4 ;למיהןופליחןצנאגםעדראפןוא,שארעדראפןוא,לעבראפןראוועגטכאמעגןענַזסאווםילכידעלאטאגןופלפמעטםעדןופ לא-תיבןייקַזןופשאידןגארטעגןוא,ןורדיקןופרעדלעפידןיאםילשוריןופסיוראטנערבראפַזטאהרעןוא
למיהןופליחןצנאגםעדוצןואןטענאלפידוצןואהנבלרעדוצןואןוז םַבטנערבראפיזטאהןוא,ןורדיקלחנםוצ,םילשוריןופסיורא,טאגןופזיוהםעדןופהרשאידטכארבעגסיוראטאהרעןוא6
טאה,ןקידניזלארשיטכאמעגטאהסאוו,טבנןופןוזרעדםָבריסאווהמַידןוא,לאתיבןיאןעוועגזיאסאווחבזמםעדךיוא15 ידטנערבראפןוא,ביוטשוציזטרעטשעצןוא,המַידטנערבראפןוא,ןכארבעצרעטאההמַידייסןואחבזמםענעיייס,טכאמעג
ןואטקישעגטאהרעןוא,גראבןפיואןעוועגןטראדןענעזסאווםירבקידןעזעגרעטאה,טרעקעגמואךיזטאהוהישאייווןוא16 רעדסאווטאגןופטראווםעדטיול,טקיטסעפראפסעןוא,חבזמןפיואטנערבראפייזןוא,םירבקידןופרענייבידןעמונעגסיורא .רעטרעווידןפורעגסיואטאהסאוו,ןפורעגסיואטאהטאגןופןאמ ןופרבקרעדזיאסאד:טגאזעגםיאןבאהטאטשרעדןופןשטנעמידןוא?עזךיאסאווסאדזיאלטיטרעסאוו:טגאזעגרעטאה17 לאתיבןופחבזמםעדןגעקןאטעגטסאהודסאווןכאזידןפורעגסיואטאהןואהדוהיןופןעמוקעגזיאסאוו,ןאמסטאגםעד ידטימ,ורןיארענייבענייזטזאלעגייזןבאהיוזא.רענייבענייזןרירטשינרענייקטזאל;ורןיאםיאטזאל:טגאזעגטאהרעןוא18
לעווךיאןוא,לארשיןעמונעגקעוואבאהךיאיוויוזא,ןגיואענַמןופהדוהיןעמענקעוואךיואלעווךיא:טגאזעגטאהטאגןוא27 ןַזטראדטעווןעמאנןַמ:טגאזעגבאהךיאןכלעווןופ,זיוהסאדןוא,ןבילקעגסיואבאהךיאסאוו,םילשוריטאטשידןפראוופא ידןופתוקינורכידןופךובןיאןבירשעגטשינייזןענעז,ןאטעגטאהרעסאווץלאןוא,והישאיןופםישעמעגירעביאידןוא28
,םיאןגעקףיוראזיאוהישאיךלמרעדןוא,תרפךייטםוצרושאךלמםעדןגעקףיוראםירצמךלמוכנהערפזיאגעטענייזןיא29 .ןעזעגםיאטאהרעןעוו,ודיגמייבטייטעגםיאטאהרעןוא ןייזןיאןבארגאבםיאןוא,םילשוריןייקטגנערבעגםיאןוא,ודיגעמןופטיוטןגאוואןיאטריפעגםיאןבאהטכענקענייזןוא30 ךלמאראפטכאמעגםיאןוא,טבלאזעגםיאןוא,והישאיןופןוזםעדזחאוהיןעמונעגטאהדנאלןופקלאפסאדןוא.רבקםענעגייא
ייזןבאה,טנידעגןבאהייזעכלעווטימםילכענרעפוקעלאןוא,ךעלפעלידןוא,סרעדיינשידןוא,ןעלפאשידןוא,פעטידןוא14
טאה,רעבליזןיא,רעבליזןופןוא,דלאגןיא,דלאגןופןעוועגןענעזסאווןכאזעכלעזאןוא,ןעלסישידןוא,ןענאפ-רעייפידןוא15
ןעוועגזיאםילכידעלאןופרעפוקסאד;טאגןופזיוהםעדראפטכאמעגטאההמלשסאווסעזאבידןוא,םיןייא,ןלַזייווציד16
והירשןוא,חעראקןופןוזרעדןנחויןוא,והינתנןופןוזרעדלאעמשי,הפצמןייקוהילאדגוצןעמוקעגןענַז,ראטאנרעבוגאראפ
םיאטימןעוועגןענעזסאווםידשכידןואןדייידןוא,ןבראטשעגזיארעזא,הילאדגןגאלשעגןבאהןוא,םיאטימןשטנעמןעצןוא .הפצמןיא ןעמוקעגןענַזןואןענאטשעגפיואןענַז,ןשטנעמטפיוהליחידןופןענאטיפאקידןוא,סיורגןואןיילק,קלאפעצנאגסאדןוא26 .םידשכידראפטאהעגארומןבאהייזלַוו,םירצמןייק ןואןביזןיא,שדוחןטפלעווצןיא,הדוהיךלמןיכיוהיןופתולגרעדןופראיןטסגיסיירדןואןביזןיאןעוועגזיאסעןוא27 ןופפאקםעדןביוהעגפיוא,ןשרעהןביוהעגנאטאהרעסאווראיןיא,לבבךלמךדורמ-ליוועטאה,שדוחןופגאטןטסגיצנאווצ