Western Frisian - Ecclesiasticus

1Deproloogfan'ewiisheidfanJezus,deSoanfanSirach. Wylstinprotteengruttedingenúsoerleverebinnetrochde wetendeprofeten,entrochoarendy'tharstappenfolge hawwe,wêrfoar'tIsraelpriizgewurdemoatfoarlearen wiisheid;endêr'tnetallinnichdelêzersselsbehendichfan wurdemoatte,marekdy'tlearewolle,kinneprofitearjefan harrendy'tsûnderbinne,sawoltrochtepratenastrochte skriuwen:mynpakeJezus,doe'terhiminprottejûnhie oanitlêzenfan'ewet,endeprofetenenoareboekenfan úsâffears,endêrgoedoardielynkrigenhiene,waardekop himselsoanlutsenomwatteskriuwenoerlearenwiisheid; yn'ebedoelingdatdejingendy'tlearewolleenoandizze dingenferslavebinne,follemearprofitearjekinnefan libjenneffensdewetLitmyjodêromfreegjeomitmei gunstenoandachttelêzenenústeferjaan,wêrby'twy miskienlykjetekoarttekommenoanguonwurden,dy'twy wurkehawweomteynterpretearjenWantdeseldedingen dy'tynitHebrieuskútsprutsenenyninoaretaaloerset binne,hawwenetdeseldekrêftynhar:ennetallinnedizze dingen,mardewetsels,endeprofetenendeoareboeken, hawwegjinlytsferskil,doe'tsewurdesprutsenynhar eigentaal.Hwentynitachtentritichstejierkommendyn Egypte,doe'tEuergeteskeningwie,endêrinskoft trochgien,fûnikinboekfannetlytslearen:dêromtochtik itmeastnedichfoarmyomwatwarberensenwurktejaan omitteynterpretearjen;meigruttewaakzaamheiden feardigensyndyromteomitboektaineintebringen,enit ekfoarharren,dy'tyninfrjemdlânreebinneomtelearen, foartesetten,foarôfynmanierentaretomneidewette libjen.Allewiisheidkomtfan'eHeare,enisbyhimfoar altyd

2Hwakinitsânfen’esételle,endereindrippenende dagenfen’eivichheid?

3Hwakindehichtefen’ehimelfine,endebreedtefen’e ierde,endedjipteendewiisheid?

4Wysheidisskepenfoaralledingen,enitferstânfan foarsichtigensfanivigeôf

5ItwirdfenGodsAllerheechsteisdeboarnefenwysheit; enhjarwegenbinneivigegeboaden.

6Oanhwaisdewoartelfen'ewysheitiepenbierre?ofhwa kenhjarwizerie?

7Oanhwaisdekennisfen'ewiisheidiepenbiermakke?en wahathargrutteûnderfiningbegrepen?

8Derisienwiisentigetofrezen,deHearedy’topsyn troansit.

9Hymakkehjar,enseachhjar,enteldehjar,engoothjar útoeralsynwirken

10Hjaismeialleflêskneffenssynjefte,enhyhathjar jownoandyjingendy’tHimleafhawwe

11DefrezedesHeareiseareengloarjeenblydskip,enin kroanfenblidens.

12DefrezedesHearemakketinfleurichhert,enjout blydskipenblidenseninlanglibben

13Dy’tdeHearefreze,dyscilhimopitlêstgoedgean,en hyscilgenedefinededeisfensyndea

14DeHeareeangjeisitbigjinfendewysheit,enhjais makkemeideleauwigenyn'eskirte.

15Hjahatinivigestiftingboudmeiminsken,enhjascil bliuwemeihjarsied

16DeHeareeangjeisinfolheitfenwysheit,enitmakket deminskenfolmeihjarfruchten

17Hjafoltôgethjarhielehûsmeiwinsklikedingen,ende skuorrenmeihjaropbringst

18DefrezedesHeareisinkroanfenwysheit,dy’tfredeen folsleinesûnenstabloeibringt;beidedy'tdejeftenfanGod binne:enitfergruttetharfreugdedy'tHimleafhawwe

19Dewysheidreintfeardigensenkennisfenforstân,en ferhefthjartaearedy’tharfêsthâlde

20Dewoartelfen’ewysheitisdeHearetofreezjen,ende tûkendêrfanbinneinlanglibben.

21DeeangstfoardeHearedriuwtsûndenfuort,enwêr’t seoanwêzichis,keartsedegrimeôf

22Ingrimmigemankinnetrjuchtfeardichwirde;hwentde swaaifensyngrimescilsynfordjerwêze

23Ingeduldigemanscilintiidskuorre,enneitiidscilhim freugdeopkomme.

24Hyscilsynwirdenforintiidforbergje,endelippenfen inprottescillesynwysheitfortelle

25Degelikenissenfankennisbinneyn'eskattenfan'e wiisheid:margodstsjinstisingrouwelfoarinsûnder

26Astowiisheidwinskjest,hâlddegeboaden,endeHeare scilhjaroandyjaen.

27HwentdefrezedesHeareiswiisheidentucht,en leauweensêftmoedigensbinnesynnocht.

28FertroudeeangstdesHearenetastûearmbist,enkom netmeiindûbelherttaHim

29Wêsgjinhucheldeyn’eeagenfen’eminsken,ensjoch goedophwatstûsprekke.

30Ferheegjedyselsnet,datstûnetfalleenskandeoerdyn sielbringe,enGoddandyngeheimenûntdekkeendy delsmitemiddenyn’egemeinte,om’tstûnetynwierheid kaamsttadefrezedesHeare,mardynhertisfolbedrog

HAADSTIK2

1Mynsoan,astûkomtomdeHearetetsjinjen,meitsjedyn sieleklearfoarfersiking.

2Steljinshertrjocht,enhâldaltydút,enhaastnetyn'e tiidfenbenaudens.

3Hâldhimoanengeannetfuort,datstûfergruttemeistoan dynlêsteein

4Hwetoerdybrochtwirdt,nimfleurich,enwêsgeduldich, astoforoarebisttainleechlân

5Hwentgoudwirdtbisochtynitfjûr,enwoldiedige minskenyn’eovenfen’etsjinslach.

6Leauynhim,enhyscildyhelpe;oarderjinsweirjocht, enfertrouophim

7Jimmedy’tdeHearefreze,wachtsjeopsyngenede;en geannetôf,datjimmenetfalle

8Jimmedy’tdeHearefreze,leauHim;endynleanscilnet ûntbrekke.

9Jimme,dy’tdeHearefreze,hoopjeopitgoedeenop ivigefreugdeenbarmhertichheid

10Sjuchneideslachtefenâlds,ensjuch;hateaop'e Hearefertroud,enwaardhyskamje?ofhatimmenbleaun ynsyneangst,enwaerdforlitten?ofhwahateroait forachte,dy'thimoanrôp?

11HwentdeHeareisfolmeilijenenbarmhertichheid, langmoedichentigejammerdearlik,enferjitsûndenen rêdtyn'etiidfanellinde.

12Weedeeangstigehertenendeflauwehannen,ende sûnderdy’ttwakantenopgiet!

13Weedyjingedy’tmoedichis!hwenthyleautnet;dêrom scilernetferdigenewirde

14Weejimme,dy’titgeduldferlernhawwe!enhwetscille jimmedwaenasdeHearejimmebisiikjescil?

15Dy’tdeHearefreze,scillesynwirdnetoerhearrje;en dy'thimleafhawwe,sillesynwegenhâlde

16Dy’tdeHearefreze,scillesiikjehwetgoedis,dathim wolkomt;endy'tHimleafhawwe,sillefolwurdemeide wet

17Dy’tdeHearefreze,scillehjarherttariede,enhjar sielenfornederefoarsyneagen, 18sizzende:Wyscillefalleyn’ehannendesHeare,ennet yn’ehannenfen’eminsken,hwentlykassynmajesteitis, saissyngenede.

HAADSTIK3

1Harkjeneimyjimmeheit,bern,endochdêrnei,dat jimmefeilichbinne

2HwentdeHearehatdeheitearejownoerdebern,enhat demachtfen’ememoerdesoannenbefêstige

3Dy’tsynheitearedocht,dochtforsoeningfoarsyn sûnden:

4Endy’tsynmemearet,islykasiendy’tskattenforgreart

5Hwa’tsynheitearet,scilwillehawweoersyneigen soannen;enasersyngebeddocht,scilerheardwirde.

6Dy’tsynheitearescilinlanglibbenhawwe;enwa'tde Hearehearrichis,scilsynmemintreastwêze

7Dy’tdeHearefreze,scilsynheitearjeensynâlden tsjinje,lykassynhearen

8Earjejinsheitenmemsawolynwirdasyndied,datder inseiningfenhjarrenoerdykommemei

9Hwentdeseiningfen’eheitsteltdehuzenfenbernfêst; mardeflokfen'ememwrottedefûnemintenút.

10Ferhearlikjenetyn’eskandefenjinsheit;hwentde skandefandynheitisdygjineare

11Hwentdehearlikheitfeninmanisfen’eearefensyn heit;eninmemynskandeisinsmaadfoardebern.

12Mynsoan,helpdynheitynsynâldens,enfertriethim netsalangaserlibbet.

13Enassynforstânmislearret,wêsgeduldmeihim;en ferachtsjehimnetastoyndynfollekrêftbist

14Hwentitferlossingfendynheitscilnetforgettenwirde, enynplakfensûndenscildertafoegewirdeomdyopto bouwen

15Yn’edeifenjinsellindescilderoantochtwirde;jins sûndenscilleeksmel,lykasitiisyn'tmoaiwaarmwaar

16Dy’tsynheitforlit,isasinlasterder;endy'tsynmem lilkmakket,isferflokt:fenGod.

17Mynsoan,geanfierdermeijinssakenynsêftmoedigens; sascilstûljeafwirdefendyjingedy'tgoedkardis

18Enhwatgreaterdobist,hwatnederigerdysels,endû scilstgenedefinefoaritoantlitdesHeare

19Inprottebinneyn'ehegeenfanbekendheid:mar mystearjeswurdeiepenbiereoandesagmoedigen.

20HwentdemachtdesHeareisgreat,enHywirdteare fen’eleechten

21Siikjenetneidingendy’tdytoswierbinne,en ûndersiketnetdedingendy’tboppedynkrêftbinne

22Marhwetjogebiedenis,tinkdêropmeiearbied,hwent ithoechtjonettesjenmeijinseagendedingendy'tynit geheimbinne

23Wêsnetnijsgjirrichynûnnedigesaken:hwentmear dingenwurdejotoandasdeminskenbegripe.

24Hwentinprottebinneferrifeletrochhareigenidele miening;eninkweafertochtehathjaroardielomkeard

25Sûndereagenscilstitljochthawwe:bilieddekennisnet, datstûnethast

26Ineigensinnichhertscilopitlêstkweadwaen;endy'tit gefaarleafhat,scildêromkomme.

27Ineigensinnichhertscilbeladenwirdemeifertriet;en degoddeleazescilsûndeopsûndeheapje

28Yn’estraffen’egrutskensisgjinheil;hwentdeplant fen'egoddeleazehatwoarteleynhim

29Ithertfen’eforstannigenscilingelikenisforstean;en inopmerksumearisdewinskfaninwiisman.

30Itwetterscilinflamjendfjûrútblôje;enaalmoezen dochtforsoeningfoarsûnden

31Endy’tgoedebochtenforjildt,tinktoanhwathjirnei kommekin;enaserfalt,scilerinferbliuwfine

HAADSTIK4

1Mynsoan,ferrifeljedeearmenfansynlibbennet,enlit deearmeeagennetlangwachtsje.

2Litinhongerigesielnettreurichmeitsje;gjinmanynsyn benaudensoproppe.

3Foegjegjinswierrichhedenmeartaoaninhertdat argewaasjeis;enstelleútomhimnettejaandy'tynneed is

4Wysitsmeekjenfen’eellindenetôf;enkearjinsoantlit netôffaninearmeman

5Kearjinseachnetôffan'ebehoeftige,enjouhimgjin gelegenheidomdyteferflokken;

6Hwentaserdyforfloktyn’ebitterensfensynsiele,den scilsyngebedheardwirdefen’edy’thimmakkehat.

7Joudyselsdeleafdefen’egemeinte,enbûgdehollefoar ingreatman

8Lititdynetfertrietlikwêzeomjinsearfoardeearmete bûgjen,enhimmeisêftmoedigensfreonlikantwurdtejaan.

9Reddy’tûnrjochtlijtút’ehânfen’eûnderdrukker;en wêsnetmoedichasjoynitoardielsitte.

10Wêsasinheitfoardeweesleazen,enynplakfanin manfoarhjarmem:sascilstûwêzeasdesoanfen’e Allerheechste,enhyscildymearleafhawweasdynmem docht

11Dewysheidforhefthjarbern,engrypthjardy’thjar siikje.

12Dy’thjarleafhat,hatitlibbenleaf;endy'thariersiikje, scillefolwirdemeiblydskip

13Dy’thjarfêsthâldt,scileareervje;enhwer'thjaek ynkomt,scildeHeareseingje

14Dy’thjartsjinjescilledeHilligetsjinje:enhjar leafhawwehatdeHeareleaf.

15Hwa’thjaritearjout,scildeheidenenoardielje:endy’t hjarbisucht,scilfeilichwenje

16Hwennear’tinmanhimoanhjaroerset,scilerhjarervje; ensyngeslachtscilhjarynbesithâlde

17Hwentynitearstoanscilhjameihimrinneopkrûme wegen,eneangsteneangstoerhimbringe,enhimmeihjar tuchtmartelje,oanthjasynsielefortroueenhimhifkekin neffenshjarwetten

18Denscilhjaderjochteweitahimweromkeare,enhim treastje,enhimhjargeheimenlittelitte

19Maraserferkeardgiet,denscilhjahimforlitteenhim oerjaanoansyneigenfordjer.

20Sjochneidekâns,enpasopfoaritkwea;enskamjejo netasitjinssieloangiet

21Hwentderisinskandedy’tsûndebringt;enderisin skamtedy'tgloarjeengenedeis

22Nimgjinienoantsjinjinssiele,enlitdeearbiedfen immendynetfallelitte.

23Enhâldnettosprekken,asderoanliedingisomgoedto dwaen,enferbergjejinswiisheidnetynharskientme

24Hwenttrochspraakscilwysheitbikendwirde,enleare trochitwirdfen’etonge

25Sprekyngjinsintsjin'ewierheid;marwêsskandefoar deflaterfanjinsûnwittendheid.

26Skamjejonetomjinssûndentobikennen;entwinge netderinfan'erivier

27Meitsjedyselsgjinûndernimmerfoarindwaesman;en akseptearjedepersoanfan'emachtigennet

28Stribjeneidewierheidoantdedeata,endeHearescil foardystride.

29Wêsnethastichynjinstonge,enynjinsdiedenslûchen neilitten

30Wêsnetasinliuwynjinshûs,enwêsnetasinliuw ûnderjinstsjinstfeinten

31Litjinshânnetútstutsenwirdeomtoûntfangen,en slutenastûforjildjescille.

HAADSTIK5

1Setdynhertnetopdyngoed;ensisnet:Ikhawgenôch foarmynlibben

2Folgjejinseigenferstânenjinskrêftnet,omtekuierjen yn'ewegenfanjinshert:

3Ensisnet:Hwascilmybistrideommynwirken?hwent deHearesciljinsheechmoedwiswraaknimme

4Sisnet:Ikhawsûndige,enwatismyoerkommen?hwent deHeareislangmoedich,Hyscildyopgjininkeldewize littelitte.

5Oangeandefersoening,wêsnetsûndereangstomsûnde tasûndetatefoegjen:

6Ensisnet,syngenedeisgrut;hyscilbefredigewirde foardemannichtefenmynsûnden:hwentbarmhertichheid engrimekommefanhim,ensyngrimerintopsûnders.

7WachtnetomtadeHearetekearen,enferjitnetfandei tadei:hwentynienenscildegrimedesHeareútkomme,en ynjinsfeilichheitscilstûfordylgeenforkommeop'edei fen'ewraak

8Setjinshertnetopguoddatûnrjochtlikiskrigen,hwent hjascilledynetnuttichwêzeop'edeifen'eramp.

9Winnetmeiallewyn,engeannetynallewei:hwentsa dochtdesûndersdy’tindûbeletongehat

10Wêsfêstynjinsforstân;enlitjinswirditseldewêze.

11Wêsgauomtehearren;enlitdynlibbenoprjochtwêze; enjouantwurdmeigeduld

12Astûforstânhast,antwirgjedynneiste;sanet,leidyn hânopdynmûle

13Eareenskamteisynpraat,endetongefen’eminskeis synfal.

14Wêsnetinflústererneamd,enlizzenetyn’eloermei jinstonge:hwentingroulikeskandeisoerdedief,enin kweadeferoardielingop’edûbeletonge.

15Wêsnetûnwittendfanallesyningrutteofinlytsesaak

HAADSTIK6

1Wêsgjinfijânynplakfeninfreon;hwentdêrmeiscilstû inminnenamme,skandeensmaadervje;

2Rôgjedyselsnetyn'eriefenjinshert;datdynsielnetyn stikkenskuordwirdtasinbolledy'tallinnedwaalt.

3Dûscilstdynblêdenopfrette,endynfruchtforlitte,endy scilstûlitteasindroegebeam

4Ingoddeleazesielscildy’tithat,fordylgje,enhimom synfijannentelaitsjenlitte

5Swietetaalsilfreonenfermannichfâldigje:eninearlike tongesilfreonlikegroetenissenferheegje.

6Wêsynfredemeiinprotte:hawwelykwolsmarien riedsmanúttûzen

7Astûinfreonkrijewoest,bepratehimdanearstenwês nethastichomhimoanterekkenjen

8Hwentienisinfreonfoarsyneigengelegenheid,enscil netbliuweyn’edeifenjinsbenaudens.

9End’risinfreon,dy’ttafijânskipkeardis,endestriid jinssmaedûntdekkesil

10Nochris,ienofoarefreonisinkammeraatoantafel,en silnettrochgeanop'edeifanjinsellinde

11Marynjinsfoarspoedscilerwêzeasdysels,ensciler frijmoedichwêzeoerjinstsjinstfeinten.

12Astûfornederewirdt,denscilertsjindywêzeenhim fordynoantlitforbergje

13Skiljedyôffanjinsfijannen,ensjochfoardynfreonen. 14Introuwefreonisinsterkeferdigening:enwa’tsa’nien fûnhat,hatinskatfûn

15Neatistsjinintrouwefreon,ensyntreflikensis ûnskatber

16Introuwefreonisinmedisinendeslibbens;endy'tde Hearefreze,scillehimfine

17Hwa’tdeHearefrezescilsynfreonskiprjochtrjochtsje: hwentlykaseris,sascilsynneisteekwêze.

18Mynsoan,sammeljetuchtfenjinsjonkheidôf,sa scilstûwiisheidfineoantdynâldensta

19Komtahjarasiendy’tploegetensiedt,enwachtsjeop hjargoedefruchten:hwentdûscilstnetfolleynit arbeidzjenomhjararbeidzje,mardûscilstgaufenhjar fruchtenite.

20Hjaistigeûngeunstichfoardeûnlearde:dy’tsûnder forstânis,scilnetbyhjarbliuwe

21Hjascilophimlizzeasinmachtigestienfen’eproef; enhyscilhjarfenhimsmiteear'titlangduorret

22Hwentwiisheidisneffenshjarnamme,enhjaisnet iepenbierfoarinprotte.

23Jouitear,mynsoan,ûntfangmynrie,enwegermynrie net,

24Ensetdynfoettenynhjarboeien,endynhalsynhjar keatling

25Bûgjinsskouderdelendraghjar,enwêsnetfertrietlik oerhjarbannen.

26Komtahjarmeidynhielehert,enhâldhjarwegenmei aldynmacht

27Undersykensiikje,enhjascildybikendwirde;enastû hjarpakthast,lithjarnetgean

28Hwentopitlêstescilstûhjarrêstfine,endatscilkeard wirdetadynwille.

29Denscillehjarkeatlingendytainsterkeferdigening wêze,enhjarkeatlingeninmantelfenhearlikheit

30Hwentderisingoudensieraadophjar,enhjarbannen binnepoarperenkant

31Dûscilsthjaroansetteasinearekleed,enhjascilsthjar omdysetteasinkroanfenfreugde

32Mynsoan,astûwolst,scilstûleardwirde;

33Astûleafsthearst,scilstûferstânkrije;

34Steanyn’emannichtefen’eâldsten;enkleefhimoan dy'twiisis.

35Wêsreeomallegodlikeredetehearren;enlitde likenissenfanitforstândynetûntkomme

36Enastûinmanfanforstânsjocht,komdanrisbyhimta, enlitdynfoetdetreppenfensyndoardrage

37Litjinstinzenwêzeop’erjuchtendesHeare,enoertink altiidynsyngeboaden;

HAADSTIK7

1Dochgjinkwea,denscildygjinkweakomme

2Geanôffen’eûnrjochtfeardige,endeûngerjuchtichheit scilfandyôfdraaie.

3Mynsoan,siedzjenetop’efoegenfen’e ûngerjuchtichheit,endûscilstsenetsaunfoldrispje

4Siikjenetfen’eHearedefoarrang,nochfen’ekeningde earesit

5RjochtfeardigjedyselsnetfoaritoantlitdesHeare;en roppenetopjinswiisheidfoaritoantlitdekening.

6Bisykjenettorjuchterjen,om’tdeûngerjuchtichheitnet weinimmekin;datstûopgjininkeldekeardepersoanfen'e machtigeneangje,instroffelstienop'eweifenjins oprjochtichheid

7Skeakeljenettsjindemannichtefeninstêd,endûscilst dynetûnderitfolkdelsette

8Byndeienesûndenetopdeoare;hwentynienscilstû netûnstraftwirde.

9Sisnet:Godscilsjenneidemannichtefenmyn offerjilden,enasikdeAllerheechsteGodoffer,scilerit oannimme.

10Wêsnetmoedichastûjinsgebeddocht,ennegearjegjin aalmoezentejaan

11Laitsjegjinienomtespottenyn’ebitterheidfansyn siele:hwentderisiendy’tfornedertenferheft

12Betinkgjinleagentsjinjinsbroer;dochitlikenetoan dynfreon.

13Brûkgjinleagentemeitsjen:hwentdegewoantedêrfan isnetgoed

14Brûknetfollewurdenyninmannichtefanâldsten,en meitsjenetfollerabberijasjobidde

15Haatsjenetarbeidichwurk,nochdehúshâlding,datde Allerheechsteornearrehat.

16Teldyselsnetûnderdemannichtesûnders,martinkoan datdegrimenetlangduorjesil

17Fornederjedyselstige:hwentdewraakfen’e goddeleazenisfjûrenwjirmen

18Feroarjegjinfreongjingoedfoargjingoed;gjintrou broerfoaritgoudfanOfir.

19Ferjitnetinwizeengoedefrou,hwenthjargenedeis boppegoud

20Hwentjinstsjinstfeintwirklikwirkt,smeekhimnet kwea,nochdehiermandy’thimalhielfoardyjout

21Litjinssieleingoedetsjinstfeintleafhawwe,enhimnet fanfrijheitbedriigje.

22Hastofé?haiteachophjar,enashjafoardynwinsk binne,hâldsedanbydy

23Hastobern?ûnderwizehjarren,enbûghjarhalsfenhjar jonkheitôf

24Hastodochters?soargjefoarharlichem,enlitjonet fleurichfoarharsjen

25Trouwdyndochter,endûscilstinswieresaakdien hawwe,marjouhjaroaninmanfenforstân

26Hastoinfrouneidynsin?litharnetferlitte,marjou dyselsnetoeroaninljochtefrou.

27Earjejinsheitmeijinshielehert,enferjititleedfenjins memnet

28Betinkdatstûúthjarbernebist;enhoekinnejohjarren forjildjehwethjafoardydienhawwe?

29FreegjedeHearemeidynhielesiele,eneangjesyn preesters.

30HâldHimdy’tdymakkehatmeialdynkrêft,enlitsyn tsjinstfeintennetferlitte

31FreegjedeHeare,enearjedepreester;enjouhimsyn diel,lykasitdyhjittenis;deearstelingen,enitskuldoffer, enitgeskinkfen'eskouders,enithilligingsoffer,ende earstelingenfen'ehilligedingen.

32Enstekjinshânútneideearmen,datjinsseining folmakkewirdemei

33Ingeskinkhatgenedeyn’eeagenfenelkdy’tlibbe;en foardedeadenhâldeitnetop

34Bliuwnetbyhjarrendy'tskrieme,enrouwemeihjarren dy'trouwe.

35Wêsnettraachomdesikentebesykjen:hwentdatscil dyljeafstmeitsje

36Hwetstûyn’ehânnimt,tinkoanitein,endûscilst noaitferkearddwaen

HAADSTIK8

1Stribjenetmeiinmachtigeman,datstûhimnetyn hannenfalle

2Wêsnetynstriidmeiinrike,daterdynetoermacht, hwentgoudhatinprottefordylgeenithertfenkeningen fordreaun.

3Striidnetmeiinmandy’tfolisfantonge,enhopgjin houtopsynfjûr.

4Graachnetmeiingrouweman,datjinsfoarâldennet skandewirde

5Smytgjinminskedy’thimôfkeartfan’esûnde,martink oandatwyallegearredestrafwurdichbinne

6Skeadzjenetinmanynsynâldens,hwentekguonfanús wurdeâld.

7Wêsnetbliiddatjinsgrutstefijândeais,martinkdatwy allegearrestjerre

8Ferachtsjenetitriedselfen’ewizen,marmeitsjedy yn’ekundemeihjarspreuken;

9Misderedefen’eâldstennet:hwenthjahawweekleard fenhjarâffears,enfenhjarscillestûforstânleare,en antwirdzjetojaenasitnedichis

10Stekdekoalenfeninsûndersnetoan,datstûnet forbaernewirdemeideflamfensynfjûr.

11Wêsnetoereinyngrimefoaritoantlitfeninskealik persoan,daternetop'eloerlizzeomdyynjinswirdento forgriemen

12Liennetoaniendy’tmachtigerisasjosels;hwentastû himliendest,telitmarforlern

13Wêsnetgarânsjeboppejinsmacht:hwentastûboarch bist,wêsdanfoarsichtichomittebeteljen

14Geannetneiderjochtermeiinrjochter;hwenthjascille foarhimrjuchtsjeneffenssyneare.

15Reizgjenetmeiindrystemanlânsdewei,daterdynet slimwirdt:hwenthyscildwaenneffenssyneigenwil,en dûscilstmeihimomkommetrochsyndwaasheid.

16Striidnetmeiinlilkens,engeannetmeihimneiin iensumplak:hwentbloedisasneatynsyneagen,endêr’t gjinhelpis,scilerdyomkeare.

17Rôljenetmeiindwaes;hwenthykingjinriehâlde

18Dochgjingeheimedingfoarinfrjemdling;hwentdû witstnethweterbringescil.

19Iepenjejinshertnetfoareltsenien,daterdynetmeiin skerpebeurtfortsjinje

HAADSTIK9

1Wêsnetjaloerskoerdefroufenjinsboezem,enlearhar gjinkweadelestsjindysels

2Joujinssielenetoaninfrou,dathjaharfoetsetopjins goed.

3Moetsjegjinhoernet,datstûnetynhjarstrikkenfalle

4Brûknetfolleitgeselskipfaninfroudy'tinsjongeresis, datjonetmeiharbesykjennommenwirde.

5Sjuchnetopintsjinstfaem,datstûnetfalletrochde dingendy’tynhjarkostberbinne.

6Joujinssielenetoandehoeren,datstûjinserfskipnet forlieze

7Sjuchnetomdyhinneop’estrjittenfen’estêd,en swalkjenetynitiensumeplakderfan.

8Wechjinseachôffaninmoaiefrou,ensjuchnetneide skientmefaninoar;wantinprottebinneferrifeletrochde skientmefaninfrou;wanthjirmeiwurdtdeleafde oanstutsenasinfjoer

9Sitalhielendalnetbyinoaremansfrou,ensitnetmei hjaryndynearms,enjoudynjildnetmeihjaroan'ewyn; datdynhertnetneihjarneigie,ensatrochdynbegearteyn itfordjerfallesto.

10Ferjitinâldefreonnet;wantitnijeisnetmeihimte fergelykjen:innijefreonisasnijewyn;asitâldis,scilstû itmeiwilledrinke.

11Wêsnetbenijdneidegloarjefaninsûnders,hwentdû witstnethwetsyneinwêzescil

12Meitsjegjinnochtoanitdingdêr’tdegoddeleazen nochtoanhawwe;martink,hjascillenetûnstrafynhjar grêfgean

13Hâlddyfierfen’emandy’tmachthattodeadzjen;sa scilstûnettwiveljeoandeeangstfoardedea,enastûby himkomt,meitsjedangjinskuld,daterdynlibbennetop itstuitôfnimme;tinkderomdatstûmiddenyndestriken hinnegiest,endatstûop'efjildslaggenfan'estêdrint 14Satichtastkinst,riedneidynneiste,enrieplachtsjemei dewizen.

15Litjinspraatwêzemeidewizen,enaljinssprekke yn’ewetfen’eAllerheechste

16Enlitminskenmeidyiteendrinke;enlitjinsroem wêzeyn'efrezedesHeare

17Hwentdehânfen’ekeunstnerscilitwirkpriizgewirde, endewizeoerstefen’efolkenomsynspraak.

18Inmanmeiinkweadetongeisgefaarlikynsynstêd;en hwa'toertsjûgjendisynsynpraat,scilhatewirde

HAADSTIK10

1Inwizerjochterscilsynfolkûnderwize;enitregearfan inferstannichmanisgoedoardere

2Lykasderjochterfenitfolkhimselsis,sabinnesyn tsjinners;enwatfoarminskedeoerstefan'estêdis,dat binneallegearredy'tdêrwenje.

3Inûnferstannigekeningfordylgetsynfolk;martrochde foarsichtigensfenhjarrendy'tynmachtbinne,scildestêd bewennewirde.

4Demachtfen’eierdeisyn’ehândesHeare,enop’etiid scilHyderienoersettedy’tnuttichis

5YnGodshânisdefoarspoedfen’eminske,enop’e persoanfen’eskriuwerscilersynearelitte

6Wêsgjinhaattsjinjinsneistefoaralleûnrjocht;en hielendalneatdwaantrochskealikepraktiken.

7DegrutskensishaatlikfoarGodenfoarminsken,en trochbeidedochtmenûngerjuchtichheit

8Fanwegenûnrjochtfeardichhanneljen,ferwûningsen rykdomdy'ttrochbedrogkrigenbinne,wurdtitkeninkryk oersetfanitienefolkneiitoare

9Wêromisierdeenjiskegrutsk?Derisgjinkwealikeras inbegearigeman:wantsa'niensetsynsieletekeap;hwent wylsterlibbetsmytersynmageôf

10Dedoktersnijtinlangesykteôf;endy'thjoedinkening is,scilmoarnstjerre

11Hwentasinminskedeais,scilerkrûpendedingen, beestenenwjirmenerve.

12Itbigjinfen’egrutskensisasienfanGodôfwykt,en synhertôfkeardisfansynMaker

13Hwentgrutskensisitbigjinfen’esûnde,endy’tdyhat, scilgrouwelútstoart;

14DeHearehatdetroanenfengrutskefoarstendelset,en desagmoedigensetynhjarplak

15DeHearehatdewoartelsfen’egrutskeheidenenútrûge, endeleechenplanteynhjarplak.

16DeHearehatdelannenfen’eheidenenomkeard,en fordylgehjaroant’egrûnslachfen’eierde

17Enhynaemguonfenhjarrenwei,enfordylgehjar,en hathjaroantinkenop’eierdemakke.

18Grutskenswaerdnetmakkeformanlju,noch grimmitigegrimefoardyjingendy’tbernebinneútinfrou.

19Dy’tdeHearefreze,binneinwissied,endy’tHim leafhawweineareplant;hjady'tdegeboadenoertrêde binneinferrifeljendsied.

20Bydebruorrenisdeoersteeare;sabinnehjady'tde Hearefrezeynsyneagen

21DeeangstfoardeHearegietfoaritkrijenfanmacht: marrûchheitengrutskensisitferliezenderfan

22Ofthyryk,ealofearmis,hjargloarjeisdefrezedes Heare.

23Itisnetgaadlikdeearmedy’tforstânhatteferachtsjen; ekisitnethandichominsûndigemangruttemeitsjen

24Gruttemannenenrjuchtersenmachtigenscilleeare wirde;dochsisdergjinienfenhjarren,dy'tgreaterisas dy'tdeHearefreze

25Oan'etsjinstfeintdy'twiisis,scilledefrijetsjinstfeint dwaen;

26Wêsnetferstannichynitdwaenfanjinssaken;enroppe netyn'etiidfanjinsbenaudens.

27Betterisdejingedy’tmoeitenoerfloedichisynalle dingen,asdy’thimselsgrutmakketenbreahat

28Mynsoan,ferhearlikjejinssieleynsêftmoedigens,en jouhareareneffensharweardichheid

29Hwascilhimrjochtfeardigjedy’ttsjinsyneigensiel sûndiget?enhwascildyearjedy'tsyneigenlibbenûnteare?

30Deearmewurdteareomsynfeardigens,enderike wurdteareomsynrykdom

31Dy’tynearmoedeforearewurdt,hoefollemearyn rykdom?endy'tûneardichisynrykdom,hoefollemearyn earmoed?

HAADSTIK11

1Dewysheidtiltdeholleopfen’eleechte,enlithim sittenûndergreaten

2Lofjegjinminskeomsynskientme;eknetôfkearefanin manomsynuterlikeoansjen.

3Debijislytsûnderdefleagen;marharfruchtisithaad fanswietedingen

4Grutsknetopjinskleanenklean,enferheffejoselsnet op’edeifaneare:hwentdewirkendesHearebinne wûnderlik,ensynwirkenûnderdeminskenbinne ferburgen.

5Inprottekeningenhawwesittenop’eierde;eniendêr't neaoantochtwie,hatdekroandroegen

6Inprotteheldenbinnetigeskande;endeeareoerlevere yn'ehannenfanoareminsken

7Skuldnetfoar'tjodewierheidûndersochthawwe:begryp earst,endanbestraft.

8Antwurdnetear’tstderedenheardhast:enûnderbrekke deminskennetmiddenynhjarpraten

9Stribjenetyninsaakdy’tdynetoangiet;ensitnetynit oardielmeisûnders

10Mynsoan,bemuoiejonetmeifolledingen:hwentastû inprottebisochtst,scilstûnetûnskuldichwêze;enast efterneifolgje,scilstûnetkrije,endûscilstnetûntkomme trochteflechtsjen.

11Derisien,dy’tarbeideenpinedochtenhastichmakket, ensafollemearefteris

12Werisderinoardy’tstadichis,endy’thelpnedichhat, fermogenenfolearmoede;dochsseachiteachdesHeare himfoargoedoan,ensettehimopútsynleechstean, 13Enhytildesynholleopfenellinde;sadatinprottedy't itseagenferwûndereoerhim 14Foarspoedentsjinslach,libbenendea,earmoeden rykdomkommefandeHeare.

15Wysheid,kennisenbegrypfan'ewetbinnefan'eHeare: leafdeendeweifangoedewurkenbinnefanHim 16Dwalingentsjusterhawwehjarbigjinnemeisûnders, enitkweascilforâlderjebyhjarrendy’tdêrroemje

17DejeftedesHearebliuwtbydegoddeleazen,ensyn genedebringtfoarspoedfoarivich.

18Derisdy’trykwurdttrochsynwarskôgingenknypjen, enditisitdielfensynlean:

19Hwenthyseit:Ikhawrêstfoun,ennouscilikaltydfen mynguodite;endochswiternethwatdetiidoerhim kommesil,endaterdydingenoanoarenoerlittemoaten stjerre.

20Wêstrouweynjinsforboun,enwêsdêrynyn’ekunde, enforâlderynjinswirk

21Ferwûnderjenetoeritwurkfensûnders;marfertrouop deHeare,enbliuwynjinsarbeid:hwentitisinmaklike dingyn'eeagendesHeareynieneninearmerykte meitsjen.

22DesegendesHeareisynitleanfen’egoddeleazen,en ynienenlitHysynseiningbloeie

23Sisnet:Hokkernuthatmyntsjinst?enwatgoedscilik hjirneihawwe?

24Sisnochrisnet:Ikhawgenôchenbesitinprottedingen, enhwatkweascilikhjirneihawwe?

25Yn’edeifen’efoarspoedisderinferjittenfen’e ellinde,enyn’edeifen’eellindeisdergjinoantinken mearoan’ewolfeart

26HwentitisdeHeareinmaklikesaakyn’edeafen’e deainmantebeleanjenneffenssynwegen

27Deellindefeninûrelitinminskedewilleforjitte,enop syneinscillesyndiedenûntdutsenwirde.

28Oardielgjinienseingefoarsyndea,hwentinmanscil bikendwirdeynsynsoannen

29Bringnetelkynjinshûs,hwentdebedriegerhatin prottetreinen

30Lykasinpatrysdy’tnommenenyninkoaihâlden wurdt,saisithertfen’egrutskens;enasinspionsjochter foardynfal:

31Hwenthyleityn’eloer,enferoaretitgoedeynit kweade,enyndingendy’twurdichlofscilscildydeskuld lizze

32Feninfonkelfenfjûrwirdtinbultekoalenoanstutsen, eninsûndigemanwachtetopbloed.

33Pasopfoarinboadskipper,hwenthydochtgoddeleaze; daternetinivigesmetoerdybringt.

34Niminfrjemdlingopynjinshûs,endyscildysteureen dyútjinseigenenkeare

HAADSTIK12

1Hwennearstûgoeddwaenhast,witsthwa’tstitdocht;sa scilstûbetankjewurdefoardynfoardielen

2Dochgoedoandegoddeleazeman,endûscilstin ferjildingfine;enasnetfanhim,dochsfan'eAllerheechste.

3D'rkingjingoedkommetahimdy'taltydyn'ekweade dwaandeis,nochfoarhimdy'tgjinaalmoezenjout 4Joudegoddeleazeman,enhelpgjinsûnder.

5Dochgoedoandenederige,marjoudegoddeleazenet: hâlddynbreaweromenjouithimnet,daterdydêrmeinet oerwinne;oanhimdien.

6HwentdeAllerheechstehatetsûnders,enscilde goddeleazenwraakforjildje,enhâldhjartsjindemachtige deifenhjarstraf.

7Jouoanitgoede,enhelpdesûndersnet

8Infreonkinnetbikendwurdeynfoarspoed,eninfijân kinnetferburgenwurdeyntsjinslach.

9Yn’efoarspoedfeninminskescillefijannenfertrietlik wirde,marynsyntsjinslachscilselsinfreonfuortgean 10Fertroujinsfijânnea,hwentlykasizerroast,saissyn goddeleaze

11Alfornederjeerhimengyngoanhurken,sjochdochs goedopenpasopfoarhim,endûscilsttsjinhimwêzeas insjerpglêzenôfdûgehast,endûscilstwittedatsynroest netalhielôfstutsenis

12Stelhimnetbydy,dater,aserdyomkeardhat,net opsteanyndynplak;lithimeknetoanjinsrjochterhân sitte,daternetsiketomjinssittenimmen,endûopitlêst oanmynwurdentinkstendêrmeiprikkewirde.

13Hwascilbegrutsjenmeiintsjukkerdy’tmeiinslang bitenwirdt,ofinsokdy’tbydewyldebistenkomt?

14Saiendy’ttainsûndersgietenhimmeisynsûnden ûnreinis,hwascilmeilijen?

15Inskoftscilerbydybliuwe,marastûbigjinttofallen, scilernetbliuwe.

16Infijânsprektswietmeidelippen,marynsynhertstelt erhimfoarhoe’terdyyninkûlesmitescil:hyscil skriememeideeagen,maraserkânsfynt,scilernetsêd wirdemeibloed

17Hwennear’tittsjindyoerkomt,scilstûhimdêrearst fine;enaldochterfoardytehelpen,dochsscilerdy ûndergrave

18Hyscildeholleskodzje,enyn’ehannenklappe,enin protteflústerje,ensynoansjenforoarje.

HAADSTIK13

1Dy’tpikoanrekket,scildêrmeiûntreinigje;enwa't mienskiphatmeiingrutskeman,scilhimlykje

2Lêdzjedyselsnetboppedynmacht,wylststlibbet;en hawwegjinmienskipmeiiendy'tmachtigerenrikerisas josels:hwenthoelykjedetsjettelendeierdenpottegearre? hwentasdeienetsjindeoaresleinwirdt,denscildy brutsenwirde

3Derikehatûnrjochtdien,endochsdrigetermei; 4Astûfoarsynwinskbist,scilerdybrûke,marastoneat hast,scilerdyforlitte

5Astûhwethast,denscilerbydywenje,ja,hyscildy bleatmeitsje,enderscilergjinspytfanhawwe.

6Aserdyferlethat,scilerdyferrifeljeenneidyglimkje endyophoopsette;hyscildymoaisizzeensizze:Hwet wolsto?

7Enhyscildybeskammetrochsynspiis,oanterdytwaris oftrijerisdroechlutsenhat,enopitlêstscilerdyneitiid laitsje,aserdysjucht,endyforlitteendehollefoardy skodzje

8Wêsfoarsichtich,datstûnetferrifeleendelhellewirdeyn dynblidens

9Asjoútnûgewirdefeninmachtichman,lûkdywerom, ensafollemearscilerdyútnoegje.

10Drukstûnetophim,datstûnetweromsetwirde;stean netfierfuort,datstûnetforgettenwirde

11Beynfloedzjenetomhimgelyktewurdenynpraten,en leausynprottewurdennet:hwentmeiinprotte kommunikaasjescilerdyferliede,englimkjendtsjindy scildyngeheimenútkomme:

12Marwreedscilerjinswirdenoplizze,ennetsparjeom dykweatodwaenendyyndefinzenistosetten

13Sjochneiensjochgoedop,hwentdûrinstyngefaarfen jinsomkearing;

14LeafdeHearedynhielelibben,enropHimoantadyn heil.

15Elkbeesthatsynlykleaf,enelkhatsynneisteleaf

16Alleflêskkomtgearneffenssoarte,eninminskescil himoanhingje.

17Hokkermienskiphatdewolfmeiitlaem?sadesûnder meidegoddeleazen

18Hokkeroerienkomstisdertuskendehyenaeninhûn? enhokkerfredetuskenrykenearm?

19Lykasdewyldeezeldeliuwsynproaiisyn’e woastenije:saitederikedeearmenop.

20Lykasdegrutskensdedimmenenshaatsje,sahatderike inôfgriisfandeearmen

21Inrikeman,dy’tbigjinttofallen,wurdtophâldenfen synfreonen;

22Asinrikefallenis,haterinprottehelpers;hyspriek wiis,enkoegjinplakhawwe.

23Asinrikesprekt,danhâldtelksyntonge,ensjuch, hweterseit,hjaforhearlikjeittadewolkenta;marasde earmesprekt,sizzehja:Hwetisdit?enaserstroffelet,dan sillesehelpeomhimomkeare

24Rykdomisgoedfoarwa’tgjinsûndehat,enearmoede iskweayn’emûlefen’egoddeleazen.

25Ithertfeninminskeforoaretsynoantlit,ofitnouista goedofkwea,eninfleurichhertmakketinfleurichoantlit

26Infleurichoantlitisintoanielfeninhertdatyn foarspoedis;enitfinenfangelikenissenisinwurcharbeid fan'egeast

HAADSTIK14

1Lokkichisdemandy’tnetmeisynmûleútglidenis,en netmeidemannichtefensûndenprikeleis

2Sillichishyhwaensgewissehimnetforoardielehat,en dy’tnetfallenisfensynhopeopdeHeare.

3Rykisnetgaadlikfoarinneger,enhwetscoein oergeunstichmanmeijilddwaen?

4Dy’tbyinoarsammelettrochsyneigensieleteferrifeljen, sammeletfoaroaren,dy’tsynguodoproerichútjaanscille

5Dy’thimselskweais,hwascilergoedwêze?hyscilgjin nochthawweoansynguod.

6D'risgjinienslimmerasdejingedy'thimselsbenijt;en ditisinferjildingfensynkwea

7Enasergoeddocht,dochteritûnwillich;enopitlêst scilersynkweaferkundigje

8Deoergeunstigemanhatinkweaeach;hykeartsyn oantlitôfenferachtetdeminsken

9Iteachfaninbegearigemanwurdtnetsêdmeisyndiel; endeûngerjuchtichheitfen’egoddeleazemakketsynsiele op

10Inkweaeachisoergeunstichopsynbrea,enhyisin negeroansyntafel.

11Mynsoan,dochgoedoandyselsneffensdynfermogen, enjoudeHearesynoffer

12Unthâlddatdedeanetlangduorjesil,endatitforboun fenitgrêfdynettoandwirdt

13Dochgoedoanjinsfreonear’tjostjerre,enstekdehân útneijinsmachtenjouhim.

14Bedrigjedyselsnetfen’egoededei,enlititdielfen’e goedebegeartenetoerkomme

15Sillejojinswurkennetoaninoaroerlitte?endynwurk trochitlotferdieldwurde?

16Jouennim,enhilligjejinssiele;hwentdersiketgjin lekkernijenynitgrêf.

17Alleflêskwaerdâldasinkleed:hwentitforbounisfen itbegjinôf:Dûscilstdedeastjerre

18Lykasdegrieneblêdenopindikkebeam,falleguon,en guongroeie;saisdegeneraasjefanfleisenbloed,deiene komtoaninein,eninoarwurdtberne

19Allewirkforrotenfordjerret,ensynarbeiderscilmei gean

20Sillichisdemandy’tgoededingenynwiisheidneitinkt, endy’ttrochsynforstânoerdehilligedingenredenearret.

21Dy’thjarwegenynsynhertbisocht,scilekforstân hawweynhjargeheimen

22Geanhjarefterneiasiendy’tspoeget,enlêchynhjar wegen

23Dy’thjarfinsterspriestert,scilekharkjeneihjar doarren.

24Dy’tbyhjarhûsferbliuwt,scilekinpinneynhjar muorrenfêstsette

25Hyscilsyntintebyhjaropslaan,enhyscilferbliuweyn inwenplakdêr’tgoededingenbinne

26Ensynsoannenscilerûnderhjarbeskûlsette,enûnder hjartûkenscilerferbliuwe.

27Trochhjarscilerfordûktwirdefenhjitte,enynhjar hearlikheitscilerwenje

HAADSTIK15

1Dy’tdeHearefrezescilgoeddwaen,endy’tdekennis fen’ewethat,scilhjarkrije

2Enasmemscilhjahimmoetsje,enhimoannimmeasin frou,troudfeninfaem.

3Meiitbreadesforstânscilhjahimfiede,enhimwetter fenwysheittodrinkenjaen

4Hyscilophjarstean,enscilnetbiwege;enscilophjar fortrouwe,enscilnetforskammewirde

5Hjascilhimforheegjeboppesynneisten,enmidden yn’egemeintescilhjasynmûleiepenje.

6Hyscilwillefineeninkroanfenblidens,enhjascilhim inivigenammeervelitte.

7Mardwazeminskenscillehjarnetoankomme,en sûndersscillehjarnetsjen

8Hwenthjaisfierfengrutskens,enminskendy’tligers binne,kinneharnetûnthâlde.

9Lofisnetgoedyn’emûlefeninsûnder,hwentitishim netstjoerdtrochdeHeare

10Hwentlofscilútsprutsenwirdeynwiisheid,ende Hearescilitfoarspoedigje

11Sisnet:ItistrochdeHearedatikfallenis,hwentdû scilstnetdwaenhweterhaat

12Sisnet:Hyhatmyfordwaald,hwenthyhatdesûndige mannetferlet.

13DeHearehaatallegrouwel;endy'tGodfreze,hâldeit net

14Hyselsmakkedeminskefanitbegjinôf,enliethim yn’ehânfensynrie;

15Astûwolst,omdegeboadentehâldenenoannimlike troutedwaan.

16Hyhatfjûrenwetterfoarjinsoantlitstutsen;

17Foardeminskeislibbenendea;enofterwolscilhim jûnwurde.

18HwentdewiisheiddesHeareisgreat,enHyismachtich ynmacht,ensjochtalledingen:

19Ensyneagenbinneopdyjingendy’tHimfreze,enhy witalleminskewurk

20Hyhatgjiniengebeankweatedwaen,engjinienhatEr rjuchttosûndigjenjown.

HAADSTIK16

1Wêsnetwinskjeinmannichtefanûnrendabelebern,en gjinnochtoangoddeleazesoannen

2Albinnehjaformannichfâldigje,forbliidzjehjarnet,as defrezedesHearemeihjaris

3Fertrounetophjarlibben,enachtsjehjarmannichtenet: hwentiendy’trjochtfeardichis,isbetterastûzen;enitis bettersûnderberntestjerren,asdegoddeleazentehawwen

4Hwenttrochiendy’tforstânhat,scildestêdoanfolle wirde:mardeslachtenfen’egoddeleazenscillehastich forwoastwirde

5Inprottesokkedingenhawiksjoenmeimyneagen,en mynearhatgrutteredingenheardasdizze

6Yn’egemeintefen’egoddeleazenscilinfjûroanstutsen wirde;enyninopstannichfolkwurdtgrimeyn'ebrân stutsen

7Hywaerdnetsljochtop’eâldereuzen,dy’tyn’emacht fenhjardwaesheitweifoelen

8Enhysparreitplakdêr’tLotasfrjemdlingtawie,net, marhyhieinôfgriisfanharomhjargrutskens.

9Hyhiegjinmeilijenoanitfolkfenitfordjer,datynhjar sûndenweinommenwierne:

10Ekdeseishûnderttûzenfuotgongers,dy’tgearkommen wierneyn’ehurdensfenhjarhert

11Enasderienisûnderitfolkmeiinstiifnekke,itis wûnderasersûnderstrafûntkomt:hwentgenedeengrime binnemeihim;hyismachtichomteferjaanenûnnoazelút teskinken

12Lykassynbarmhertigensgrutis,saiseksyntucht:hy oardieletinminskeneffenssynwurken

13Desûndersscilnetûntkommemeisynbút,enitgeduld fen’egoddeleazenscilnetfergriemje.

14Meitsjeplakfoarelkwirkfenbarmhertichheid:hwent elkscilfineneffenssynwirken.

15DeHeareforhurdeFarao,daterhimnetkennenscoe, datsynmachtigewirkendewrâldbikendwirdemochten

16Synbarmhertichheidisiepenbierfoaralleskepsels;en hyhatsynljochtskiedenfanittsjustermeiinferset.

17Sisnet:IkscilmyferbergjefoardeHeare:scilimmen myfanboppentinken?Iksilnetûnthâldenwurdeûnder safolleminsken:wantwatismynsielûndersa'nûneinich oantalskepsels?

18Sjuch,dehimelendehimelfen’ehimel,dedjipteende ierde,enalhwetdêrynis,scillebeweechdwirdeaser bisykjescil

19Ekdebergenendefûnemintenfen’eierdewirde skokkenfenbiven,asdeHearehjaroansjocht.

20Gjinhertkinweardichoerdizzedingentinke:enhwa kinsynwegenfoarstelle?

21Itisinstoarm,dy'tgjinminskesjenkin:hwentitgrutste partfensynwurkenisferburgen

22Hwakindewirkenfensyngerjuchtichheitforklearje? ofwakinseferneare?hwentsynforbounisynfierren,en debeproevingfanalledingenisoanitein

23Dy’tforstânwol,sciloanideledingentinke; 24Mynsoan,harkjeneimy,enlearkennis,entinkmyn wirdenmeidynhert

25Ikscildelearynitgewichtsjenlitte,ensynkennis presysferkundigje

26DewirkendesHearewirdedienynitoardielfenit bigjinôf,enfen’etiiddatErsemakkehat,haterdedielen derfanôfset

27Hygarandearresynwirkenfoarivich,enynsynhân binnedefoarstenfenhjarrenoantslachteta; 28Netienfenhjarrenbihindertinoar,enhjascillesyn wirdneaoerhearrje

29DêrneiseachdeHearedeierde,enfoldieitmeisyn seiningen

30MeiallerhandelibbenedingenhatEritoantlitderfan bedekt;enhjascillederwerynweromkomme.

HAADSTIK17

1DeHearemakkedeminskefen’eierde,enmakkehim dêrweryn

2Hyjoechhjarreninpeardageneninkoartetiid,enek machtoerdedingendêryn.

3Hyjoechhjarreninkrêftbyhjarsels,enmakkehjarnei synbyld,

4Ensettedeeangstfoardeminskeopalleflêsk,enjoech himhearskippijoerbeestenenfûgels

5Enhjakrigenitgebrûkfen’efiifwirkendesHeare,en opitsechsdeplakjoechErhjarrenforstân,enyn’esaunde taspraakinútleardefen’ebitsjuttingsderfan

6rie,enintonge,eneagen,eareneninhert,joecherhjar toforstân.

7Tefollefoldieerhjarmeikennisfenforstân,enliethjar goedenkweasjen

8Hysettesyneachophjarhert,omhjarrendegreatensfen synwirkentotoanen

9Hyjoechsetahearlikheitynsynwûnderediedenfoar ivich,dathjasynwurkenmeiferstânferkundigjemochten.

10Endeútkardenscillesynhilligenammepriizgje

11DêrnjonkenjoechErhjarrenkennis,endewetdes libbenstainerfskip.

12Hymakkeinivichforbounmeihjar,enliethjarrensyn rjuchtentoand

13Hjareagenseagendemajesteitfensynhearlikheit,en hjarearenheardensynhearlikestimme

14Enhyseitsjinhjar:Pasopfoaralleûngerjuchtichheit; enhyjoechelkgeboadoangeandesynneiste

15Hjarwegenbinneivichfoarsynoantlit,enscillenetfor syneagenferburgenwirde.

16Eltsenienfansynjeugdôfisitkweaoerjûn;ekkoenese harselsgjinfleisigehertenmeitsjefoarstiennen

17Hwentyn’eskiedingfen’eheidenenfen’ehieleierde setteErinhearskeroerallefolken;marIsraelisitdielfan 'eHeare:

18Dy’tersynearstberneis,meituchtfiedt,enhimit ljochtfensynleafdejout,forlithimnet

19Dêrombinnealhjarwirkenasdesinnefoarhim,ensyn eagenbinnealtiidophjarwegen.

20Netienfenhjarûnrjochtfeardigediedenbinneforhim ferburgen,maralhjarsûndenbinnefoaritoantlitdes Heare

21MardeHeare,dy’tgenedichwierensynfabrykwist, liethjarnochforliet,marsparrehjar

22Deaalmoesjefeninminskeisbyhimasinsegeltsje,en hyscildegoedediedenfen’eminskehâldeasineachappel, ensynsoannenendochtersberoujaen

23Dêrneiscileroereingeanenhjarbeleanje,enhjar forjildingophjarhollenjaan

24Maroandyjingendy'tharbekeare,joechHyharwerom, entreastedejingendy'tynitgeduldmislearre.

25GeanweromtadeHeare,enlitjinssûndenferlitte, biddefoarsynoantlit,enlitminderoanstjit

26KearweromneideAllerheechste,enkeareôffan ûngerjuchtichheit,hwentHyscildyútittsjusterliedeynit ljochtfen’esûnens,endûgrouwelhate

27HwascildeAllerheechstepriizgjeynitgrêf,ynplak fendyjingendy’tlibjeentankje?

28Detanksizzinggietomút’edeaden,asútiendy’tnetis: delibbeneensûnfanhertscildeHearepriizgje.

29Hoegrutisdegenedefen’eHeare,úsGod,ensyn meilijenoerdyjingendy’thimynhillichheitwenden!

30Hwentalleskinnetyn'eminskenwêze,om'tde minskesoannetûnstjerlikis

31Watishelderderasdesinne?dochsfaltitljochtderfan; enfleisenbloedsilitkweayntinke.

32Hysjochtdemachtfen’ehichtefen’ehimel;enalle minskenbinnemarierdeenjiske

HAADSTIK18

1Dy’tivichlibbet,hatalledingenynitalgemienskepen.

2DeHeareallinneisrjuchtfeardich,enderisgjinienoars asHy,

3Dy’tdewrâldregearretmeidepalmfensynhân,enalle dingenharkjeneisynwil:hwentHyisdeKeningfenalles, trochsynmachthilligedingenûnderhjarrenteskiedenfan itûnheilige.

4Hwahatermachtjownomsynwirktoforkundigjen?en hwascilsynealediedenûntdekke?

5Hwascildekrêftfensynmajesteittelle?enhwascilek synbarmhertichheidfertelle?

6WatdewûnderewirkendesHeareoangiet,dermeineat fenôfnommenwirde,enhjarscilneatdienwirde,enhjar grûnkinnetûntdutsenwirde

7Asinminskedienhat,denbigjinter;enaserfuortgiet, denscilertwivelje.

8Hwetisdeminske,enhwertsjinneterom?watissyn goedenwatissynkwea?

9Ittalfeninmansdagenisopsynheechsthûndertjier

10Asindripwetteroan’esé,eningrintstienfoaritsân; sabinnetûzenjieroantdedagenfanivichheid.

11DêromisGodgeduldichmeihjar,engietsyngenede oerhjarút

12Hyseachenseachdathjareinkweawier;dêrom fermannichfâldigeersynmeilijen.

13Degenedefen’eminskeistsjinsynneiste;marde genededesHeareisoeralleflêsk;

14Hyhatbarmhertichheitoerdejingendy’ttuchtûntfange, endy’tsynoardielenivichsykje

15Mynsoan,smytjinsgoedediedennet,enbrûkgjin ûngemaklikewurdenastûhwetjowst

16Scildedauwedewaarmtenetôfbrekke?saisinwurd betterasinkado.

17Sjuch,isinwirdnetbetterasinkado?marbeidebinne meiingenedichman

18Indwaesscilsljochtsinnichbiswarre,eningeskink fen’eoergeunstfortartdeeagen

19Learear’tstûsprekke,enwêswolsiik;

20Undersykjedyselsfoaritoardiel,endedeifenbisiking scilstûbarmhertichheidfine

21Fornederjedyselsfoar’tstsiikbist,entoanbirouyn’e tiidfen’esûnden.

22Litneatdyhinderjeomjinsbilofteop'etiidtebeteljen, enstellenetútoantdedeaomrjochtfeardichtewurden

23Foardatstûbidde,meitsjedyklear;enwêsnetasiendy't deHearefersiket

24Tinkoandegrimedy’toaniteinwêzescil,endetiid fen’ewraak,hwennear’tersynoantlitôfdraaiescil.

25Asjogenôchhawwe,tinkdanoan'etiidfan'ehonger, enasjorykbinne,tinkdanoanearmoedeenneed

26Fan’emoarnoantdejounswirdtdetiidforoare,enalle dingenbinnegaudienfoaritoantlitdesHeare

27Inwizemanscilynallesfreezje,endedeifen’e sûndigingscilerhoedzjefoarmislediging:marindwaas scildetiidnetachtsje.

28Elkemanfanforstânwitwiisheid,endyscillofjaen dy’thjarfoun

29Dy’tforstannichwierneynspreuken,waerdenselsek wiis,enbrochtenprachtigegelikenissenút

30Geannetneijinsbegearten,marûnthâlddyselsfanjins begearten.

31Astûjinssielejowstdebegeartendy’tharwol,denscil hjadytalaitsjenmeitsjefoarjinsfijannendy’tdykweaskje

32Hawwegjinwilleynfollegoedemoed,enwêsnetbûn oan'eútjeftendêrfan

33Wêsnetinbidlermakketrochitenbyitlienjen,astneat yndynbeurshast;

HAADSTIK19

1Inarbeider,dy’tAtadronkenskipjûnis,scilnetryk wêze:endy’tlytsedingenforachtet,scilbyinoarfalle

2Wynenfrouljuscillemannenfenforstânôffalle,enwa’t oanhoerenoankleeft,scilûnhuerlikwirde

3Mottenenwjirmenscillehimtaerfskiphawwe,enin drystemanscilweinommenwirde.

4Dy’thastichisomkredyttojaen,islichtsinnich;enwa't sûndiget,scilsyneigensielemisledigje

5Hwa’tnochthatoangoddeleaze,scilforoardielewirde: mardy’thimtsjindewillehat,kroanetsynlibben

6Dy’tsyntongehearskjekin,scilsûnderstriidlibje;en wa'trazenhat,scilminderkweahawwe

7Repetearjetsjininoarnethwetdyforteldwirdt,enitscil itnoaitslimmerforkomme.

8Ofitnoutafreonoffijânis,sprekkenetoeritlibbenfan oaren;enastûsûndermiskinst,iepenbierjesedannet

9HwentHyheardeenobservearredy,enasdetiidkomt, scilerdyhaatsje.

10Astûinwirdheardhast,lititmeidystjerre;enwês dryst,itsildynetbarste.

11Indwaasisbardmeiinwird,lykasinfroudy’tin berntsjehat

12Lykasinpylkdy’tyn’eheupfaninminskestekt,sais inwirdyn’ebúkfanindwaes

13Advysinfreon,itkinwêzedateritnetdienhat;enas eritdienhat,dateritnetmeardocht.

14Admoogdynfreon,itkinwêzedateritnetseinhat;en aserithat,dateritnetwersprekt

15Fermaaninfreon:hwentitisinprottekeareninlaster, enleaunetelkferhaal

16Derisiendy’tynsynspraakslûpt,marnetútsynhert; enhwaisit,dy'tnetmisledigehatmeisyntonge?

17Rôpjinsneistefoar’tstûhimdriigje;ennetlilkwêze, joudewetfan'eAllerheechsteplak

18DefrezedesHeareisdeearstestapdy’thim oannommenwirde,enwiisheidkrigetsynleafde

19Dekennisfan'egeboadendesHeareisdelearfanit libben:endyjingendy'tdingendoggedy'thimbehagen, silledefruchtkrijefan'ebeamfan'eûnstjerlikens

20DefrezedesHeareisallewiisheid;enynallewiisheid isitútfierenfan'ewet,endekennisfansynalmacht.

21Asintsjinstfeinttsjinsynhearseit:Ikscilnetdwaen hwetitjowol;aldochteritneitiid,hymakkethimlilkdy't himfiedt.

22Dekennisfengoddeleazenisgjinwiisheid,nochaltyd deriefensûndersforstânnichheid

23Derisingoddeleaze,endatisingrouwel;enderisin dwaasdy'tynwiisheidmist

24Dy’tlytsforstânhatenGodfreze,isbetterasiendy’tin prottewiisheidhatendewetfen’eAllerheechsteoertrêdt. 25Derisinútsûnderlikelist,endyisûnrjochtfeardich;en derisiendy'tôfwyktomitoardieltoforskynjen;enderis inwiismandy'trjochtfeardigetynitoardiel.

26Derisingoddeleazeman,dy’tdrôvichdeholle delhinget;marynerlikiserfolfanbedrog,

27Synantlitôfsmiteenmeitsjeaseritnetheardhat:dêr’t ernetbikendis,scilerdyinkweadwaenear’tjoitwitte

28Enaserbygebrekoanmachtforhinderewirdeto sûndigjen,dochssciler,aserkânskriget,kweadwaen.

29Inminskescilbikendwirdeoansynoansjen,eniendy’t forstânhatoansynoantlit,astûhimmoetsje

30Inmansynklean,enoerdreaunlaitsjenengong,litsjen hweteris

HAADSTIK20

1D'risinbestraffingdy'tnetmoaiis:wer,ienhâldtsyn tonge,enhyiswiis.

2Itisfollebetteromtetsjûgjenastemûklilktewurden: endy’tsynskuldbikent,scilbewarrewirdefensear

3Hogoedisit,hwennear'tjobisochtwirde,birouto toanen!hwentsascilstûûntkommeoanopsetlikesûnde 4Lykasdebegeartefanineunuchisominfaemte ûntbloeien;saishydy'titoardieldochtmeigeweld

5Derisiendy’tswijenenwiisbifûnwurdt;

6Immenhâldtsyntonge,om'ternetantwirdzjemoat,en guonswijt,wittendesyntiid

7Inwizemanscilsyntongehâldeoanterkânssjocht:mar inbabbelerenindwaasscilgjintiidoansjen.

8Dy’tinprottewirdenbrûkt,scilôfgriemdwirde;enhwa't himmachtynhimnimt,scilhatewirde

9Derisinsûndersdy’tgoedsúkseshatynkweadedingen; enderisinwinstdy'ttaferliesferoaret

10Derisingeskinkdatdynetnuttichis;enderisin geskinkwaansfergoedingdûbeldis.

11Derisinfernederingom’ehearlikheit;end'risdy'tsyn holleopheftfaninleechlân

12Derisdy’tfollekeapetfoarinbytsje,enitsaunfold forjildt

13Inwiismanmakkethimtrochsynwirdenleafste,mar degenedefendedwazenscilútstoartwirde.

14Itgeskinkfenindwaesscildygjingoeddwaenastûit hast;eknochnetfan'eoergeunstomsynneed:hwenthy siketominprottedingenfoarienteûntfangen.

15Hyjowtlyts,enhyforskreautfolle;hydochtdemûle iepenasingjalp;hjoedlienter,enmoarnsileritwer freegje:sa'nienisomGodenminsketohate.

16Degekseit:Ikhawgjinfreonen,ikhawgjintankfoar almyngoededieden,endy’tmynbreaite,pratekweaoer my.

17Hwetfaekenhoefollescilerlaitsjewirde!hwenthywit netgoedwatitistehawwen;enitishimallegearreienas hieeritnet.

18Itisbetteromopinplaveiseltoslipjenasmeidetonge ôfglide:sascildefalfen’egoddeleazenhastichkomme 19Inûnferstannichferhaalsilaltydyn'emûlewêzefan'e ûnferstannigen

20Inwiissinscilforsmitenwirdeasitút’emûlefanin dwaeskomt;hwenthyscilitnetop'etiidsprekke

21Derishwatbihindereistosûndigjentrochgebrek;

22Derisdy’tsyneigensielefordjerrettrochskamte,en trochitoannimmenfanpersoanenhimselsomkeart

23Derisdat,om'tskamtesynfreontaseinhat,enhimfoar neatsynfijânmakket

24Inleagenisinsmoargeflekbyinminske,dochsiser altydyn’emûlefen’eûnlearde.

25Indiefisbetterasinmandy’twendistoligen:marhja scillebeidefordylgjetaerfskip

26Degelokfeninligerisskande,ensynskandeisaltyd byhim

27Inwizemanscilhimmeisynwirdentaearebefoarderje, endy’tforstânhat,scilgreateminskenbifreegje.

28Dy’tsynlânbibout,scilsynheapfordjerre,enwa’t greateminskenbehaagt,scilferjouwingkrijefoar ûngerjuchtichheit.

29Kado'senjeftenmeitsjedeeagenfen'ewizenblind,en stopjesynmûle,daternetbistrafekin

30Wisheiddy’tforburgenis,enskatdy’topsleinis,hwat nuthatdybeide?

31Betterisdejingedy’tsyndwaesheitforbergetasinman dy’tsynwysheitforberget.

32NodichgeduldbyitsykjenfandeHeareisbetterashy dy'tsynlibbenliedtsûndergids

HAADSTIK21

1Mynsoan,hastûsûndige?dochdatnetmear,marfreegje ferjouwingfoardynearderesûnden

2Fluchfoarsûndeasfoaritoantlitfeninslange:hwent astûdertotichtbykomtst,scildydybite;

3Alleûngerjuchtichheitisasintwasnijdenswird,wêrfan dewûnennetgenêzenwurdekinne.

4Omeangsttodwaenenûnrjochttodwaen,scilrykdom fordylgje:sascilithûsfen’egrutskensforwoastwirde

5Ingebedút’emûlefaninearmemanrekkettaGods earen,ensynoardielkomthastich

6Dy’thaatombisochttowirden,isop’eweifensûnders: marwa’tdeHearefreze,scilhimútsynhertbekeare.

7Insprekkendmanisbikendfenfierentichtby;marin manfanforstânwitwannear'terglydt

8Dy’tsynhûsboutmeioarmansjild,islykasiendy’t himselsstiennensammelettaitgrêffensyngrêf

9Degemeintefen’egoddeleazeisastowdy’tbyinoar ynpaktis,eniteinderfanisinfjûrlammeomhjarto fordylgjen

10Deweifen’esûnderswirdtsljochtmakkemeistiennen, maroan’eeindêrfanisdeputfen’ehel.

11Dy’tdewetdesHearehâldt,krigetitforstânderfan:en defolsleinensfan’efrezedesHeareiswiisheid

12Dy’tnetwiisis,scilnetleardwirde:marderisin wysheitdy’tbitterensformannichfâldiget

13Dekennisfeninwizemansciloerfloedichwêzeasin floed,ensynrieisasinreineboarnedeslibbens.

14Itbinnenstefenindwaesisasinstikkentsiis,enhyscil gjinkennishâldesalang’terlibbet

15Hwennear’tinbetûftmaninwiiswirdheart,densciler itoanbefeljeenderoantaheakje;

16Itpratenfenindwaesisasinlêstop’ewei:margenede scilfûnwirdeop’elippenfen’ewizen.

17Hjafreegjedemûlefen’ewizemanyn’egemeinte,en hjascillesynwirdenynhjarhertneitinke

18Lykasinhûsdatforwoasteis,saisdewysheitfoarin dwaas:endekennisfen’eûnferstannigenisaspraat sûndersin

19Delearfordwazenisaskeatlingenoan’efoetten,enas manakelsoan’erjochterhân

20Indwaesforheftsynstimmeilaitsjen;marinwiisman glimketamperinbytsje.

21Itlearenisfoarinwizemanasingoudensieraad,enas inearmbânoansynrjuchterearm

22Defoetfanindwaesisgauynithûsfansynneiste,mar inmanmeiûnderfiningskamjehimfoarhim

23Indwaasscilbydedoarynithûstsjûgje:mardy’tgoed opfoegeis,scilbûtenstean.

24Itisdegrofheidfeninmanombydedoartoharkjen, marinwizemanscilberouwêzemeideskande

25Delippenfen’esprekkersscillesizzedingendy’thjar netoangeane:mardewirdenfendyjingendy’tforstân hawwe,wirdeop’eweach

26Ithertfen’edwazenisynhjarmûle,mardemûlefen’e wizenisynhjarhert

27Asdegoddeleazedesatanforflokt,denfloktersyn eigensiele.

28Inflústererûntreinigtsynsiele,enwurdthatedêr’ter wennet

HAADSTIK22

1Inloaimanwirdtforlikemeiinsmoargestien,enelkscil himútsjentasynskande

2Inloaimanwurdtforlikemeiitsmoargensfenin donghoop:elkdy’titopnimt,scilsynhânskodzje

3Inkweademanisdeskandefensynheitdy’thimberne hat,enindwazedochterwirdtbernetasynferlies.

4Inwizedochterscilhjarmaninerfskipbringe:marhjar earliklibbetishjarheiteswier

5Dy’tfrijmoedichis,ûnterthjarheitenhjarman,marhja scillehjarbeideforachtsje

6Inforhaelút'etiidisasmuzykyn'erou:marstrepenen korreksjefan'ewiisheidbinneneaút'etiid.

7Dy’tindwaesleart,isasiendy’tinpotskerfoaninoar lijmt,enaswa’tienwekkermakketútinsûnesliep

8Dy’tindwaesinfortelfortelt,sprekttaienyn’esliep; 9Asbernearliklibjeenderwatbyhawwe,denscillehja deskamtefenhjarâldenbedekke

10Marbern,dy’theechmoedichbinne,trochferachtingen gebrekoanopfieding,smietendeadelfenhjarsibben

11Skriemomdedeaden,hwenthyhatitljochtforlern,en skriemomdegek,hwenthywolforstân;

12Sândagenrouwedeminskenoerdedeade;marfoarin dwaaseningoddeleazemanaldedagenfensynlibben

13Spreknetfollemeiindwaas,engeannetneidyjinge dy’tgjinforstânhat:pasopfoarhim,datstûgjinmuoite hast,endûscilstnoaitûntreinigjemeisyndwaesheden; ûnrêstichfanwaansin.

14Watisswierderaslead?enwatisdenammederfan, oarsasindwaas?

15Sânensâlteninmassaizerismaklikertodragenasin mansûnderforstân

16Lykashoutgurdenbyinoarferbûnyningebounet losmakkewirdekinmeiskodzjen:sascilithert,dat bifêstigeistrochrieplachterie,opgjinstuiteangje

17Inhertdy'tfêstigeisopingedachtefanferstân,isasin moaipleisterop'emuorrefaningalery

18Bleekopinhichtesteansilneatsjin’ewynstean:sakin ineangstichhertyn’eferbyldingfanindwaasnettsjinalle eangststean

19Dy’tyniteachstekt,sciltriennenfalle; 20Hwa’tmeiinstienneidefûgelssmyt,slachtseôf,en dy’tsynfreonbiskrûpt,brektdefreonskip

21Allutsenjoitswirdneijinsfreon,wanhopichdochsnet, hwentderkininweromkearyn'egenedewêze

22Astûdynmûleiepenmakkehasttsjindynfreon,eangje net;hwentderkininfermoedsoeningwêze:útseinfoar smaad,ofgrutskens,ofitiepenbierjenfangeheimen,ofin ferriederlikewûne:wantomdizzedingensilelkefreon fuortgean.

23Wêstrouoanjinsneisteynsynearmoede,datstûjubelje meistynsynwolfeart;bliuwhimtrouweyn’etiidfensyn benaudens,datstûmeihimerfgenamtmeistynsynerfskip: hwentinlytslângoedisnetaltydtoforachten:nochde rikedy'tdwaasisomynbewûnderingtehawwen

24Lykasdedampendereekfeninovenfoaritfjûrgiet; sasljochtfoarbloed

25Ikscilmynetskamjeominfreontoferdigenjen;enik scilmynetfoarhimferbergje.

26Enasmyinkweatrochhimoerkomt,elkdy’titharket, scilfoarhimhoedzje

27Hwascilmynwachtfoarmynmûlesetteeninsegelfen wysheitopmynlippen,datikdernetynienentrochfalleen myntongemynetfordylgje?

HAADSTIK23

1OHeare,Heitensteedhâlderfanmynhielelibben,litmy netoanharrieplachtsjen,enlitmynettrochharfalle

2Hwascilgiselenoermyntinzensette,endetuchtfen wysheitoermynhert?datsemynetsparjefoarmyn ûnwittendheid,enitgietnettrochmynsûnden:

3Datmynûnwittendheidnettanimme,enmynsûnden oerfloedichbinnetamynfordjer,enikfallefoarmyn fijannen,enmynfijânjubeljeoermy,hwaenshopeisfier fanjinsgenede.

4OHeare,HeitenGodfanmynlibben,joumygjin grutskensoan,markearealtydinheechmoedigegeastôf fanjinstsjinstfeinten.

5Kearôffanmyidelehopeenbegrutsjen,endûscilsthim ophâlde,dy’taltydwoldytsjinjewol

6Litdegierichheitfen’ebúkennochdebegeartefenit flêskmynetoangripe;enjoujinstsjinstfeintnetoermyyn inûnsuchtigegeast

7Harkje,bern,detuchtfen’emûle;

8Desûnderscilynsyndwaesheitoerlittenwirde:sawolde kweadesprekkerasdegrutskensscilledêrbyfalle

9Wiskjejinsmûlenetoanitswarjen;enbrûkdyselsnetta denammefandeHillige

10Hwentlykasintsjinstfeintdy’taloansleinwurdt,scil netsûnderinblautekenwêze;

11Inmandy’tinprotteswarredocht,scilfolwirdemei ûngerjuchtichheit,endepleachscilneaútsynhûs weikomme:asermisledigjescil,scilsynsûndeophim komme;aseromdôchswardescilernetûnskuldichwêze, marsynhûsscilfolwêzefenrampen

12Derisinwirddatmeidedeabeklaaidis:Godjoudatit netfûnwirdeyniterfskipfenJakob;hwentalsoksscilfier

fen'egoddeleazenwêze,enhjascillenetynhjarsûnden omkeare

13Brûkjinsmûlenettaûnbidigeswarren,hwentdêrisit wirdfen’esûnde

14Tinkoanjinsheitenjinsmem,astûûndergreate minskensitst.Wêsnetferjitlikfoarhar,ensawurdejo neffensjogewoanteindwaas,enwinskjedatjonetberne binne,enferflokjesededeifanjoberte

15Demandy’twendisoanbistridigewirden,scilnea fornijdwirdealdedagenfensynlibben

16Twasoartenminskenformannichfâldigjedesûnde,en detreddesilbringegrime:inwaarmgeastisasinbaarnend fjûr,itsilneaútbluvewurdeoantitisfortard:inhoereerder ynitlichemfansynflêsksilneaophâldeoanthyhat oanstutseninfjoer.

17Allebreaisswietfoarinhoerman,hyscilnetlitteoant erstjert

18Inmandy’tithoulikbrekt,sizzendeynsynhert:Hwa sjochtmy?Ikbinomsingeletrochtsjuster,demuorren bedekkemy,engjinlichemsjochtmy;watmoatikbang wêze?deAllerheechstesilmynsûndennetûnthâlde:

19Sa’nmanisallinnebangfoardeeagenfen’eminsken, enwitnetdatdeeagendesHearetsientûzenkearhelderder binneasdesinne,dy’tallewegenfan’eminskenoansjen endemeastgeheimedielenoansjen

20Hywistalledingenear’tseskepenwierne;saseacher eknei'tsefolmakkewiene,seallegearreoan.

21Dymanscilstraftwirdeop’estrjittenfen’estêd;

22Sascilitekgeanmeidefroudy’tharmanforlittetenin erfgenamtynbringttrochinoar

23Hwentearsthathjadewetfen’eAllerheechstenet heard;ententwaddehathjahareigenmanoertrêdde;en ynittreddeplakhatsehoertynoerhoer,enbernbrocht trochinoareman

24Hjascilútbrochtwirdeyn’egemeinte,enhjarsoannen scilbisiketwirde.

25Hjarbernscillenetwoartelje,enhjartûkenscillegjin fruchtbringe.

26Hjascilhjaroantinkentaforfloktlittelitte,enhjar smaadscilnetútdwaenwirde

27Endy’toerbleaunbinne,scillewittedatderneatbetter isasdefrezedesHeare,endatderneatswieterisas achtsjenopdegeboadendesHeare

28ItisingruttegloarjedeHearetefolgjen,enfanHim oannommenwurdeisinlanglibben

HAADSTIK24

1Dewysheidscilhjarpriizgje,enscilroemjeynit formiddenfenhjarfolk.

2Yn’egemeintefen’eAllerheechstescilhjahjarmûle iepenjeentriomfearefoarsynmacht

3Ikkaemút’emûlefen’eAllerheechste,enbitochtde ierdeasinwolk

4Ikwenneynhichten,enmyntroanjeisyninwolkige pylder.

5Ikallinneomsingelitkringfen'ehimel,engyngyn'e boaiemfan'edjipte

6Yn'eweagenfan'eséenoerdehieleierde,enynalle folkenennaasje,krigeikinbesit

7Byditallessochtikrêst,enynhwasynerfskipscilik wenje?

8EndeSkepperfenalledingenjoechmyingebod,endy’t mymakkehat,hatmyntabernakelrêstelitten,ensei:Lit jinswenningwêzeynJakob,enjinserfskipynIsraël.

9Hyhatmymakkefanitbegjinôffoardewrâld,enikscil neaûntbrekke

10Yn’ehilligetabernakeltsjinneikfoarsynoantlit;ensa binikfêstigetoSion

11LikegoedjoechErmyyn’eljeafstestêdrêst,ento Jeruzalemwiemynmacht.

12Enikhawwoartelyninearefolk,jaynitdielfen’e erfskipdesHeare

13IkwaerdforhevenasinsedertoLibanus,enasin sipresbeamop’ebergenfenHermon

14IkwaerdforhegeasinpalmbeamtoEn-Gaddi,enasin roazeplanttoJericho,asinmoaieolivebeamyninnoflik fjild,engroeideopasinplatanbyitwetter

15Ikjoechinswieterooklykaskanielenaspalathus,enik joechinnoflikerookopasdebêstemirre,asgalbanum,en onyx,enswietestorax,enasderookfanwierookyn’e tabernakel

16Asterpentynbeamspandeikmyntûkenút,enmyn tûkenbinnedetûkenfeneareengenede

17Lykasdewynstôkbrochtikinnoflikereuk,enmyn blommenbinnedefruchtfeneareenrykdom.

18Ikbindememfenreedlikeleafdeeneangst,enkennis enhilligehope:Ikbindêrom,ivich,jûnoanalmynbern dy'tneihimneamdbinne.

19Komtamy,allegearredy’tmybegeare,enfoljejimme meimynfruchten

20Hwentmynoantinkenisswieterashunich,enmyn erfskipasdehunichream

21Dy’tMyite,scillenochhongerha,endy’tMydrinke scillenochtoarsthawwe

22Hwa’tMyhearrichis,scilneabiskammewirde,endy’t trochmywurkje,scillegjinforkeardwaen.

23Aldizzedingenbinneitboekfenitforbounfen’e AllerheechsteGod,dewetdy’tMozesgebeanhattain erfskipfoarJakobsgemeinten.

24WêsnetmoedichomsterktewêzenyndeHeare;dater dybefêstigjemei,hâldhimoan:hwentdeHearede AlmachtigeisGodallinne,enneisthimisdergjinoare Ferlosser

25Hyfoltôgetalledingenmeisynwiisheid,lykasPhison enasTigrisyn’etiidfen’enijefruchten.

26HylititforstânoerfloedichwêzelykasdeEufraat,en lykasdeJordaanyn’etiidfen’erispinge

27Hylitdelearfen’ekennisferskineasitljocht,enas Geonyn’etiidfen’ewyn

28Deearstemankoeharnetperfoarst:delêstensillehar netmearfine.

29Hwenthjartinzenbinnemearasdesé,enhjarrieden djipperasdegreatedjipte

30Ekkaamikútasinbeekútinrivier,enasinliedingyn intún

31Iksei:Ikscilmynbêstetúnwetterje,enmyntúnbêdscil ikoerfloedichwetterje;ensjuch,mynbeekwaerdtain rivier,enmynrivierwaerdinsee

32Ikscildelearyetteskinelittelykasdemoarns,enhjar ljochtscilikynfierrenútstjûre.

33Ikscildelearnochútjitteasprofesije,enitoerlitteoan alleieuwenfoaraltyd

34Sjuch,datiknetallinnefoarmyselsarbeidehaw,mar foarallegearredy’twiisheidsiikje

HAADSTIK25

1Yntrijedingenwaerdikformakkeenstiemymoaiop foarGodenfoarminsken:deienheitfenbruorren,de leafdefoardeneiste,inmaneninfroudy’tmeiinoar oerienkomme.

2Trijesoartenminskenhaatmynsiele,enikbintige oannimtophjarlibben:inearmemandy'tgrutskis,inrike mandy'tinligeris,eninâldeoerbrekkerdy'tdoart.

3Astûyndynjonkheidneatsammelehast,hoscillestûdan hwetfineyndyntiid?

4Ohoemoaiisitoardielfoargrizehierren,enfoarâlde minskenomrietowitten!

5Ohomoaiisdewiisheidfen’eâlden,enforstânenrie fen’eeareminsken.

6Inprotteûnderfiningisdekroanfenâldeminsken,en eangstfoarGodishjargloarje

7Derbinnenjoggendingen,dy’tikynmynhertoardiele haombliidtowêzen,enittsjiendescilikmeimyntonge útsprekke:inmandy’twillehatoersynbern;enhydy't libbetomdefalfansynfijântesjen:

8Goedisdejingedy’tbyinfroufanforstânwennet,en dy’tnetmeisyntongeslûptis,endy’tinmannettsjinne hatdy’tûnweardicherisashimsels;

9Goedisdejingedy’tfoarsichtigensfounhat,endy’t sprektfoardeearenfendyjingendy’thearrewolle:

10Ohoegrutishydy’twiisheidfynt!nochisdergjinien boppehimdy'tdeHearefreze

11MardeleafdedesHearegietalledingenfoarbyta forljochting:wa’tithâldt,wêrscilermeiforlikewirde?

12DefrezedesHeareisitbigjinfensynleafde,enit leauweisitbigjinfenhimoanhingje.

13Joumyallepleach,mardepleachfanithert,enalle kwea,mardegoddeleazefeninfrou;

14Enalleellinde,mardeellindefenhjardy’tMyhate,en allewraak,mardewraakfenfijannen.

15Derisgjinholleboppedehollefeninslange;enderis gjingrimeboppedegrimefaninfijân.

16Ikhieleaverwenjebyinliuwenindraak,asbyin goddeleazefrouhûstohâlden

17Degoddeleazefeninfrouforoarethjaroantlit,en fortsjusterthjaroantlitasinsek

18Hjarmanscilsittenûndersynneisten;enaseritharket, scilerbitterliksuchtsje.

19Allekweaismarlytsfoardegoddeleazefeninfrou:lit itdielfeninsûndersophjarfalle

20Lykasitopklimmenfaninsânweiisfoardefuotten fen’eâlden,saisinfroufolwurdenfoarinrêstigeman

21Stribjenetoerdeskientmefaninfrou,enwinskjehar netomwille.

22Infrou,ashjahjarmanûnderhâldt,isfolgrime, grimmitigensenfollesmaad

23Ingoddeleazefroumakketdemoedôf,makketinswier oanstekeninferwûnehert:infroudy’tharmanynneed nettreastjesil,makketswakkehannenenswakkeknibbels

24Fendefroukaemitbigjinfendesûnde,entrochhjar stjerrewyallegearre

25Jouitwettergjintrochgong;ekgjingoddeleazefroufrij omynitbûtenlântegad.

26Ashjanethinnegietlykasjohjarwolle,snijhjarôffen dynflêsk,enjouhjarinskiedsbrief,enlithjargean

HAADSTIK26

1Sillichisdemandy’tindeugdsumefrouhat,hwentittal fensyndagenscildûbeldwêze

2Indeugdsumefrouisbliidhjarman,enhyscildejierren fensynlibbenynfredefolbringe.

3Ingoedefrouisingoeddiel,datjownwirdescilynit dielfendyjingendy’tdeHearefreze

4Oftinmanrykisofearm,aseringoedherthatfoarde Heare,hyscilaltydbliidwêzemeiinfleurichoantlit

5Derbinnetrijedingendy’tmynhertfreze;enfoarde fjirdewieiktigebenaud:delasterfaninstêd,it gearkommenfaninûnrêstigemannichte,eninfalske beskuldiging:ditallesisslimmerasdedea

6Marinfertrietfanhertenfertrietisinfroudy't oergeunstichisopinoarefrou,eningiselfan'etongedy't meiallesmeidielet

7Inkweadefrouisinjokdathinneenwerskodde:wa’t hjarhâldt,isashâldterinskorpioen

8Indronkenfroueningadderynitbûtenlânmakketgreate grime,enhjascilhjareigenskandenetbedekke.

9Dehoererijfeninfrouscilbikendwirdeoanhjar heechmoedichuterlikenoanhjareagen.

10Asjinsdochterskamteleasis,hâldhjaharyn’egaten, dathjaharselsnetmishanneletrochinprottefrijheid

11Wachtoerinûnbeskrommeeach,enferwûnderjenet,as hjatsjindyoertrêdde.

12Hjascilhjarmûleiepenje,lykasintoarstigereizger,as erinboarnefounhat,endrinkefenalitwetterbyhjar; 13Degenedefeninfroumakkethjarmannocht,enhjar ynsjochscilsynbientefette

14InswijendeenleafdefollefrouisingeskinkdesHeare; enderisneatsafollewurdichasingeastgoedynstruearre

15Inskandeentroufrouisindûbelegenede,enhar kontinintgeastkinnetwurdearrewurde.

16Lykasdesinneasseopkomtyn’ehegehimel;saisde skientmefaningoedefrouyn'eoarderingfanharhûs

17Lykasitkleareljochtisop’ehilligekandelaar;saisde skientmefanitgesichtynripeleeftyd 18lykasdegoudenpyldersbinneop’esilverenklippen; sabinnedeearlikefuottenmeiinkonstanthert.

19Mynsoan,hâlddeblomfenjinsleeftydsûn;enjoujins krêftnetoanfrjemden

20Hwennearstûinfruchtbererfskipkrigenhasttrochit hielefjild,sieditmeidyneigensied,fertroudopde goedensfendynfé

21Sasciljinsras,datstûforlittehast,grutwirde,meiit bitrouwenfenhjargoedeôfkomst

22Inhoersciltaspytrekkenewirde;marintroudefrouis harmanintoertsjindedea.

23Ingoddeleazefrouwirdtjûnoaningoddeleazemanas inpart,maringoddeleazefrouwirdtjûnoandyjingedy’t deHearefreze.

24Inûnearlikefrouforachtetskande,marinearlikefrou scilharmanearbiedje

25Inskamteleazefrousciltainhûnrekkenewirde;mar hjady'tskandeis,scildeHearefreze

26Infroudy’thjarmanearescilwirdichoardielewirde; marhjady'thimynhargrutskensûnteare,scilfanalles goddeleazerekkenewurde

27Derscillesochtwirdeneiinlûdroppendefrouenin skelder,omdefijannenfuorttofordriuwen.

28D'rbinnetwadingendy'tmynherttreurje;endetredde makketmylilk:inkriichsmandy'tearmoedlijt;en minskenfanferstândy'tnetynsteldbinne;eniendy't weromkeartfangerjochtichheidtasûnde;deHearemakket sa'nienklearfoaritswird

29Inkeapmanscilhimminforhâldefenitdwaen;enin hokstersilnetbefrijdwurdefansûnde

HAADSTIK27

1Inprottehawwesûndigefoarinlytsesaak;endy'tnei oerfloedsiket,scilsyneagenôfdraaie.

2Lykasinspikerdy’tfêststekttuskendestiennenfen’e stiennen;sahâldtdesûndetichttuskenkeapjenen ferkeapjen.

3Asinmanhimnetyn’efrezedesHearehâldt,scilsyn hûsgauomkeardwirde

4Lykasasmenmeiinsifsift,denbliuwtitôffaloer;sade smoargensfan'eminskeynsynpraat

5Deovenbisochtitgereifen’epottebakker;saisdeproef fan'eminskeynsynredenearring.

6Defruchtfortelt,asdebeamklearmakkeis;saisit uterjenfanineigensinnigensynithertfan'eminske.

7Loovjegjinienear’tstûhimsprekkenhastst;hwentditis deproeffen'eminsken

8Astûdegerjuchtichheitneifolgst,scilstûhjarkrijeenhjar oansetteasinhearliklangkleed.

9Defûgelsscilletahjarlikenta;sasildewierheid weromkommetadyjingendy'tynharoefenje

10Lykasdeliuwwachtetop’erôf;sasûndigjefoar dyjingendy'tûngerjuchtichheitdogge

11Deredefeningoddeleazemanisaltydmeiwiisheid; maringekferoaretasdemoanne

12Hwennearstûûnderdeûnferstannigenbist,achtdetiid; marwêshyltydûnderdeminskenfanferstân.

13Itpraatfen’edwazenisgrimmitich,enhjarsportisde willekeurfen’esûnde

14Itpraetfeninprotteswardemakketithierrjochtop;en hjarfjochterijenmeitsjeiendeearentsjin

15Destrideraasjefen’egrutskensisbloedferjitten,enhjar smaadisslimfoaritear.

16Hwa’tgeheimenûntdekt,ferliestsynkredyt;ensilnea infreonfineneisyngeast

17Leafdynfreonenwêstrouoanhim:marastûsyn geheimenferriedst,folgjehimnetmearefter

18Hwentlykasinmansynfijânfordylgehat;sahastode leafdefoardynneisteferlern.

19Lykasiendy’tinfûgelútsynhângeanlit,sahastdyn neistegeanlitten,enscilsthimnetwerkrije

20Folgjehimnetmearefter,hwenthyistefierfuort;hyis asinreeûntkommenút'estrik

21Hwetinwûneoangiet,dyscilbyboudwirde;ennei skûtsjesilenkinderfersoeningwêze:marwa'tgeheimen ferriedt,issûnderhope

22Dy’tmeideeagenwinkt,dochtitkwea,endy’thimken, scilfanhimôfgean.

23Astûoanwêzichbist,scilerswietprateenjinswirden biwûnderje;

24Ikhawinprottehaat,marneatashim;hwentdeHeare scilhimhaatsje

25Hwa’tinstienyn’ehichtesmyt,smytdyopsynholle; eninferrifeljendeslachscilwûnenmeitsje.

26Hwa’tinkûlegraaft,scilderynfalle;

27Dy’tûnheildocht,itscilophimfalle,enhyscilnet wittewêr’titweikomt

28Spotensmaadisfen’egrutskens;mardewraak,asin liuw,scilophjarwachtsje

29Dy’tbliidbinneoerdefalfen’erjuchtfeardigen,scille yn’estriknommenwirde;eneangstscilhjarfortarreear't hjastjerre

30Dekweaengrime,selsdatbinnegrouwels;ende sûndigemanscilsebeidehawwe.

HAADSTIK28

1Dy’twraaknimt,scilwraakfinefen’eHeare,ensyn sûndenscilerwisynoantinkenhâlde

2Ferjoudynneisteitkweadaterdydienhat,sascilleek dynsûndenforjownwirdeastûbidst

3Deienedraachthaattsjindeoare,ensiketerdeHeare omferjouwing?

4Hydochtgjingenedeoaninminske,dy’thimgelykis, enfregeterferjouwingfansyneigensûnden?

5Ashydy’tmarflêskis,dehaatvoedt,hwascilbiddeom ferjouwingfensynsûnden?

6Tinkoanjinsein,enlitdefijânskipophâlde;tinkoan korrupsjeendea,enbliuwyn'egeboaden.

7Tinkoandegeboaden,enwêsgjinkweatsjinjinsneiste: tinkoanitforbounfen’eAllerheechste,enwinknei ûnwittendheid.

8Unthâldfanskeel,endûscilstdynsûndenferminderje: hwentingrimmigemanscilskeeloanstekke,

9Insûndigemanmakketfreonenûnrêst,enmakkettwifel ûnderdefrede

10Lykasitfjoeris,sabaarntit;enlykasdekrêftfanin minskeis,saissyngrime;enneffenssynrykdomkomtsyn grimeop;enhwatsterkerhjabinne,dy'tstride,hwatmear hjarscilwurde.

11Inhastigetwiststektinfjûroan,eninhastigestriid forgietbloed

12Astûdefonkblazest,denscilerbrâne;

13Ferfloktdeflústererendetwatongen:hwentsokken hawweinprottefordylgedy’tynfredewierne

14Intongedy’tsljochthat,hatinprotteûnrêstmakkeen hjarfordreaunfannaasjetanaasje;

15Intongedy’ttongehat,hatdeugdsumefroulju fordreaun,enhjarwirkûntnommen.

16Hwa’tderneiharket,scilnearêstfine,ennetrêstich wenje

17Deslachfen’esweepmakketmerkenynitflêsk,mar deslachfen’etongebrektdebiente

18Inprottebinnefallentrochdeskerptefenitswird,mar netsafolleastrochdetongefallenbinne.

19Goedisdejingedy’ttrochsynfergifbiwarrewurdt;dy't itjoknetlutsenhat,nochynharbannenbûnis

20Hwentsynjokisinizerenjok,ensynbannenbinne bannenfenkoper

21Dedeadêrfanisinkweadedea,itgrêfwierbetterasit

22Itscilgjinhearskippijhawweoerdyjingendy’tGod freze,enhjascillenetforbaerndwirdemeisynflam

23Dy’tdeHeareforlitte,scilledêrynfalle;enitscilyn hjarrenbrâne,ennetútbluvewirde;asinliuwscilitoer hjarstjûrdwirde,enhjarfortjerreasinluipaard

24Sjuch,datstûjinsbesittingsomkearstmeitoarnen,en jinssulverengoudbynje;

25Enweachjinswirdenopinlykwicht,enmeitsjeindoar eninbarfoarjinsmûle

26Pasopdatstûdernetbyglide,datstûnetfallefoarhim dy’top’eloerleit

HAADSTIK29

1Dy’tbarmhertichis,scilsynneisteliene;endy'tsynhân fersterket,hâldtdegeboaden.

2Lienjinsneisteop’etiidfensynneed,enleanjinsneiste op’etiidwer

3Hâldjinswird,endwaentroumeihim,endûscilstaltyd fineitdingdatjonedichis

4Inprotte,do’thjarindingliendewaerd,rekkenedatit fûnwirde,enbrochtenhjaryn’eproblemendy’thjar holpen

5Oanterkriget,scilerinmansynhântútsje;enfoaritjild fansynneistescilerûnderdanichprate:maraser werombeteljemoat,scilerdetiidferlingje,en fertrietwurdenwerombringeenklageoerdetiid

6Aseroerwinne,scileramperdeheltekrije,enhyscil rekkenjeashieeritfûn:sanet,danhaterhimsynjild ûntnommen,enhaterhimsûnderredeninfijânkrigen:hy betellethimmeiflokkenenrailings;enomearescilerhim skandejaan

7Inprottehawwedêromwegeretelienenfoaritkweade hanneljenfanoaren,úteangstombedrogentewurden.

8Dochshawwedûgeduldmeiinmandy’tearmis,en wachtetnetomhimgenedetodwaen

9Helpdeearmeomitgebod,enkearhimnetôfomsyn earmoed

10Bliuwjinsjildforjinsbroerenjinsfreon,enlititnet roastûnderinstienomforlerntowurden

11Legjinsskatbyinoarneffensdegeboadenfen’e Allerheechste,enitscildymearwinstbringeasgoud.

12Slútaalmoezenopynjinsskathuzen,enitscildyrêde útalleellinde

13Itscilfoardystridetsjinjinsfijannenbetterasin machtichskyldeninsterkespear

14Inearlikmanisboargefoarsynneiste:mardy’t ûnhuereis,scilhimforlitte.

15Ferjitdefreonskipfenjinsboarchnet,hwenthyhatsyn libbenfoardyjown

16Insûnderscilitgoedelânfensynboarchomkeare:

17Endy’tûntankberis,scilhimyngefaarlittedy’thim forlosthat

18Deboargemasterhatinprottegoederdomfordylge,en hjarskoddeasinweachfen’esé:heldenhatitúthjar huzenfordreaun,dathjaomswalketuskenfrjemde heidenen.

19Ingoddeleazemandy’tdegeboadendesHeareoertrêdt, scilynboarchforfalle;

20Helpjinsneisteneffensjinsmacht,enwêsfoarsichtich, datstûselsdernetynfalle

21Itwichtichstedingfoaritlibbeniswetter,enbrea,en klean,eninhûsomskandetodekken.

22Betterisitlibbenfeninearmemanyninminsbûthús, asdeftigekostyninoarsynhûs

23Oftitlytsoffolleis,hâlddytefreden,datstûdesmaad fanjinshûsnetharkjest

24Hwentitisinellindelibbenomfenhûstahûstogean: hwenthwerstûinfrjemdbist,doarstdynmûlenetiepenje.

25Dûscilstfermeitsjeenfeestje,engjintankhawwe; boppedatscilstûbitterewurdenhearre:

26Kom,dûfrjemdling,enmeitsjeintafelfoar,enfiedmy fendatstûklearhast

27Jouplak,dofrjemdling,ineareman;mynbroerkomt omteferbliuwen,enikhawmynhûsferlet.

28Dydingenbinneslimfoarinmanfenforstân;itsmaad fen'ehúskeamer,ensmaadfen'ejildsjitter

HAADSTIK30

1Dy’tsynsoanljeafhat,lithimfaekoanderoedefiele, dateropitlêstnochtoerhimhawwemei

2Dy’tsynsoantuchtet,scilbliidwêzeynhim,enscilhim forbliidzjeûndersynkunde.

3Dy’tsynsoanleart,treuretdefijân,enfoarsynfreonen scilerhimoerhimforbliidzje

4Alstjertsynheit,dochsiseraswierernetdea:hwenthy hatienefterlittendy’tlykophimselsis

5Wylsterlibbe,seacherenwiebliidynhim:endo’ter stoar,wierernetfertrietlik.

6Hylietinwrekerefterhimoertsjinsynfijannen,enien dy’tsynfreonengoedertsoartefortsjinjescil.

7Dy’tsynsoantofollemakket,scilsynwûnenforbinne; ensynyngewantsilûnrêstwurdebyalleroppen

8Inhynderdatnetbrutsenwurdt,wurdteigensinnich:en inberndatoanhimselsoerlittenwurdt,scilwolwillich wêze

9Koekdynbern,enhyscildybangmeitsje:boartsjemei him,enhyscildyyn’eswierrichheitbringe

10Laitsjenetmeihim,datstûnetmeihimfertriethast,en datstûopitlêstdyntoskennetknarse.

11Jouhimgjinfrijheidynsynjonkheid,enwinknetnei syndwaasheden

12Bûgsynnekkeom’terjongis,enslachhimop’e kantenwylsterinbernis,daternetkoppichwirdeendy ûnhearrichwirde,ensaleedynjinshertbringt

13Strafjinssoan,enhâldhimoan’earbeid,datsyn skamteleazegedrachdynetinmisledigingis

14Betterisdeearme,dy’tsûnensterkisfankonsintraasje, asinrikeman,dy’tynsynliifbenaudis.

15Sûnensengoedlângoedbinneboppeallesgoud,enin sterklichemboppeûneinigerykdom

16Derisgjinrykdomboppeinsûnlichem,engjinwille boppedewillefanithert

17Dedeaisbetterasinbitterlibbenofoanhâldendesykte

18Delicatessdy’topintichtemûleútgienbinne,binneas smoargensfanitfleissetopingrêf

19Hwetdochtitofferoaninôfgod?hwentitkineknetite nochrûke:saisdejingedy'ttrochdeHeareferfolgewurdt.

20Hysjochtmeideeagenenkreunet,asineunuchdy’tin faemomfettetensuchtet

21Joujinsforstânnetoeryn’eswierrichheit,enhâlddy netynjinsrie

22Deblydskipfenithertisitlibbenfen’eminske,ende willefen’eminskeforlingtsyndagen.

23Ljeafdyneigensiele,entreastdynhert,fierfertrietfier fandyôf,hwentfertriethatinprottedeade,enderisgjin winstyn.

24Oergeunstengrimeferkoartjeitlibben,en foarsichtigensbringtdetiidfoardetiid 25Infleurichengoedhertsilsoargjefoarsynfleiseniten.

HAADSTIK31

1Itwachtsjenoprykdomfortartitflêsk,endesoarch derfanferdriuwtdesliep

2Desoarchscilinminskenetsliepelitte,lykasinseare syktedesliepbrekt,

3Derikehatgreatearbeidomrykdombyinoarto sammeljen;enaserrêstet,wurdterfolmeisynlekkernijen

4Deearmearbeitynsynearmelân;enaserfuortgiet,iser nochneedich

5Dy’tgoudleafhat,scilnetrjuchtfeardichwirde,endy’t itfordjerringsneifolget,scildergenôchfanhawwe.

6Goudisderuïnefeninprotte,enhjarfordjerwie oanwêzich

7Itisinstroffelfoardyjingendy’tderoanofferje,enalle dwazenscildêrmeinommenwirde

8Sillichisderikendy’tsûndersmetfûnis,ennetefter goudgienis.

9Waishy?enwysillehimsillichneame,hwent wûnderlikedingenhaterdienûndersynfolk

10Hwaisdêrmeibisocht,enfolsleinfoun?lithimdan roemjeWasoemisledigje,enhatnetmisledige?ofkwea dien,enhatitnetdien?

11Syngoedscilfêststeldwirde,endegemeintescilsyn aalmoezenforklearje

12Hwennearstûbyinoerfloedichtafelsittenst,wêsdêrnet gierigop,ensisnet:Derisinprottefleisop.

13Tinkderomdatinkweaeachinkweais:enwatis goddeleazeskepenasineach?dêromskriemtitbyelke gelegenheid

14Strikjinshânnetútwêr’tereksjocht,enstekdynet meihimyn’eskûtel.

15Oardieldynneistenetútdysels,enwêsfoarsichtichyn alles

16Yt,lykasitinminskeis,datwatfoardyfoarsteldis;en fortellenotysje,datjonethaatwurde.

17Litearstôfomdeseden;enwêsnetûnfoldwaande, datstûnetmisledigje.

18Hwennearstûûnderinprottesittest,sjitdynhânnet foarearstút

19Hiellytsisgenôchfoaringoedopfoegeman,enhy helletdewynnetkoartopsynbêd

20Desûnesliepkomtútitmatichiten:hyisbetiidoerein, ensynferstânisbyhim:mardepinefanitsjen,endekjeld endepinefan'ebúkisbyinûnfoldwaandeman

21Enasjotwongenbinneomteiten,meitsjejooerein, geanfuort,spuie,endûscilstrêsthawwe.

22Mynsoan!

23Hwa’tfrijmoedichisfansynspize,dyscilledeminsken goedoerhimsprekke;enitrapportfansyngoede húshâldingsilleaudwurde

24Martsjinhimdy’tinnegerisfensynspize,scildehiele stêdmurmje;endetsjûgenissenfensynnegerheitscillenet twivelewirde

25Litjinsdapperensnetynwynsjen;hwentwynhatin prottefordylge.

26Deovenprobearretderânetrochitdûken:sawyntde hertenfen’egrutskenstrochdronkenskip

27Wynisinminskesagoedasitlibben,asermatich dronkenwirdt:hwetisitdanfoarinminskedy’tsûnder wynis?hwentitismakkeomminskenbliidtomeitsjen

28Wyndronkentemjittenenoptiidbringtblydskipdes herts,enfleurigensfanitferstân:

29Mardewyn,dy’tdronkenisfanoerfloed,makket bitterheitfen’egeast,meirûzjeenrûzje

30Dedronkenensfergruttetdegrimefenindwaes,oanter oanstjit:itmakketmachtôfendochtwûnen

31Bestraffejinsneistenetbydewyn,enferachtsjehim netynsynwille:jouhimgjinkweadewirden,endriuw himnetoanmeihimtodrinken

HAADSTIK32

1Astûtahearfaninfeestmakkebist,ferhefdydannet, marwêsûnderhjarrenasienfen’eoaren;soargjefoar harren,ensasitte

2Enastûdynhieleamtdienhast,nimdynplakyn,datstû fleurichmeihjarrenwêzemeist,eninkroanûntfangstfoar dyngoedoarderingfanitfeest

3Sprek,dûdy’tdeâldstebist,hwentitwurdtdy,marmei goedoardiel;enhinderenetmusick.

4Gietgjinwirdenútdêr'tinmuzikantis,enlitgjin wiisheidút'etiid

5Inkonsertfanmuzykyninbanketfanwynisasinsegel fankarbonkelsetyngoud

6Lykasinsegelfeninsmaragd,setyningoudenwirk,sa isdemeldijfen’emuzykmeinoflikewyn.

7Sprek,jonge,asitdyneedichis,endochsamperasjo twarisfregewirt

8Litjinsredekoartwêze,inprotteynminwirdenbigripe; wêzeasiendy'twitendochssyntongehâldt

9Astûûndergrutteminskenbist,meitsjedyselsnetmei hjarlyk;enasâldeminskenopitplakbinne,brûkdannet follewurden

10Foardetongergietdebliksem;enfoarinskandescilin geunstgean

11Geanrisoerein,enwêsnetdelêste;marheljedysûnder fertragingthús.

12Nimdêrdyntiidferdriuw,endochhwetstûwolst,mar sûndigjenettrochheechmoedigespraak

13EnomdizzedingenseingjeHimdy’tdymakkehaten dyoanfollehatmeisyngoededingen

14Dy’tdeHearefreze,silsyntuchtûntfange;endy'thim betiidsiikje,scillegenedefine.

15Dy’tdewetsiket,scildermeifolwirde:marde huichelaarscildêrmisledigje

16Dy’tdeHearefreze,scilleitoardielfineenrjucht oanstekkeasinljocht

17Insûndigemanscilnetbistraftwirde,marfyntin ekskúsneffenssynwil.

18Inmanmeiriescilopsichtichwêze;marinfrjemden grutskmanisnetbangfaneangst,selsaserfanhimsels dienhatsûnderrie.

19Dochneatsûnderrie;enasjoienrisdienhawwe,bekear jodannet

20Geannetopinweidêrstûopfallemeist,enstroffelje netûnderdestiennen

21Wêsnetwisopingewoanemanier

22Enhoedzjefoarjinseigenbern.

23Byallegoedwurkfertroudyneigensiel;hwentditisit hâldenfendegeboaden

24Dy’tyn’eHeareleaut,achtetitgebod;enhwa'tophim fortrout,scilitneaslimmergean

HAADSTIK33

1Derscilgjinkweaoerkommemeidy’tdeHearefreze; marynfersikingselssilerhimrêde

2Inwiismanhatdewetnet;mardy'tdêrinhucheldeis,is asinskipyninstoarm.

3Inmanfenforstânfortroutop’ewet;endewetishim trouasinorakel

4Bereidwattesizzen,ensascilstûheardwirde:enbindde tuchtbyinoar,enantwirdzjeden

5Ithertfen’edwazenisasinwein;ensyntinzenbinneas inrôljendeasbeam.

6Inhynderisasinbespotlikefreon,hyhatgjinienûnder elkdy’tophimsit

7Hweromoertsjûgetdeienedeoare,asalitljochtfenalle dagenynitjierfen’esinneis?

8TrochdekennisdesHearewaerdenhjaûnderskieden,en hyforoaredetidenendefeesten.

9GuonfenhjarrenhatErhegedagenmakkeenhjarhillige, enguonfenhjarrenhatErgewoanedagenmakke

10Enalleminskenbinnefan'eierde,enAdamisskepen útierde:

11YninprottekennishatdeHearehjarfordield,enhjar wegenforskaldmakke.

12GuonfenhjarrenhatErseingeenforhege,enguonfen hjarrenhatErhillige,enhyhaterbyhimselsset;

13Lykasdeklaaiyn’ehânfan’epottebakkeris,omitnei synwilletofoarmjen:saisdeminskeyn’ehânfenHim dy’thimmakkehat,omhjarrentofortsjinjenlykaserit bêsteis

14Itgoedestiettsjinitkwea,enitlibbentsjindedea:sais degoddeleazentsjindesûnder,endesûndertsjinde goddeleazen

15Sjuchdêromaldewirkenfen’eAllerheechste;ender binnetwaentwa,deienetsjindeoare.

16Ikwaerddelêstefenallegearrewekker,asiendy’tde druivensamlersoansammelje:trochdesegendesHeare hawikprofitearre,enmynparsketreaunasin druvensamler

17Betinkdatiknetallinnefoarmyselsarbeidehaw,mar foarallegearredy’tlearsykje.

18Harkjeneimy,ogruttemannenfenitfolk,enharkje meijimmeearen,jimmeoerstenfen’egemeinte

19Joujinssoanenwiif,jinsbroerenjinsfreon,gjinmacht oerdy,wylststûlibbet,enjoujinsguodnetoaninoar,dat itdynetbekeare,endûnochrisomitseldebidde

20Salangstûlibbestenyndyazemhast,joudyselsoan gjinienoer

21Hwentbetterisit,datjinsberndysiikjescille,asdatsto hjarhoflikheitsteanscoe.

22Hâldynaljinswirkendefoarrangfoardysels;litgjin smetynjinsearelitte

23Yn’etiiddatstûdyndageneinigjescilstendynlibben einigjescille,dieledynerfskipút

24Foer,instêfenlestenbinnefoardeezel;enbrea,tucht enwurk,taintsjinstfeint.

25Astûjinstsjinstfeinttaitarbeidzjensetst,scilstûrêst fine;

26Injokeninkraachbûgjedenekke:sabinne martelingenenpiningenfoarinkweadetsjinstfeint

27Stjûrhimtoarbeidzjen,daternetledigwirde;hwentde ledigheitleartinprottekwea.

28Stelhimoanitwurk,lykasithimgoedis;

29Marwêsnetoerdreaunfoarimmen;ensûnderynsjoch neatdwaan

30Astûintsjinstfeinthast,litdyfoardywêzeasdysels, om’tstûhimfoarinpriiskochthast

31Astûintsjinstfeinthast,smeekhimdanasinbroer, hwentdûhasthimnedich,lykasdyneigensiele;

HAADSTIK34

1Dehopefeninmansûnderforstânbinneidelenfalsk:en dreamenferheffedwazen

2Hwa’tdreamenoansjocht,islykasdy’tinskaedfangten dewynefterfolget

3Itfisioenfendreamenisdeoerienkomstfenitienemeiit oare,lykasinantlitopinantlit.

4Watkinreinigjefeninûnreinding?enútdatdingdat falskis,hokkerwierheidkinkomme?

5Waarsizzingen,enwiersizzingen,endreamenbinneidel, enithertfynt,asithertfaninfroudy’tbarde

6Ashjanetstjoerdwirdefen’eAllerheechsteynjins bisiking,setjinshertnetophjar.

7Hwentdreamenhawweinprotteferrifele,enhjahawwe mislearre,dy’thjarbitrouwe.

8Dewetscilfolmakkewirdesûnderleagen:enwiisheidis folsleinensfoarintrouwemûle

9Inreizgeminskewitinprotte;enwa'tinprotte ûnderfininghat,silwiisheidferkundigje.

10Dy’tgjinûnderfininghat,witnetfolle:mardy’treizge hat,isfolfoarsichtigens

11Do’tikreizge,seachikinprottedingen;enikbegryp mearasikkinútdrukke

12Faakstieikyngefaarfandedea:dochswaerdikforlost fanwegendizzedingen

13Degeastfendyjingendy’tdeHearefreze,scillibje; hwenthjarhopeisopHimdy'thjarforlost.

14Hwa’tdeHearefreze,scilnetfrezenocheangje;hwent hyissynhope

15Lokkichisdesielefendy’tdeHearefreze:neihwa sjochter?enhwaissynkrêft?

16HwentdeeagendesHearebinneopdyjingendy'tHim leafhawwe,Hyisharmachtigebeskermingensterke ferbliuw,inferdigeningfoarwaarmte,enindekselfan'e sinnemiddeis,inbeskermingfoarstroffeljen,eninhelp foarfalle.

17Hyferheftdesielenferljochtetdeeagen:Hyjowt sûnens,libbenenseining

18Dy’tinûnjildichdingofferet,synofferisbespotlik;en dejeftenfanûnrjochtfeardigeminskenwurdenet oannommen

19DeAllerheechstehatgjinbehagenynitofferfen’e goddeleazen;enhyisnetfoardesûndebefredigetrochde mannichtefanoffers

20Hwa’tinofferbringtfenitgoedfen’eearmen,docht lykasiendy’tdesoandeadetfoarsynheiteeagen

21Itbreafen’ebehoeftigeishjarlibben;

22Dy’tsynneisteitlibbenweinimmt,slachthim;endy't dearbeiderfansynleanbedriget,isinbloedfergieter

23Hwennear'tdeienebout,endeoareslachtôf,hwetnut hawwehjadanoarsasarbeid?

24Asdeienebidtendeoareflokt,hwaensstimscilde Hearehearre?

25Hwa'thimselswasketneiitoanreitsjenfanindeade lichem,aseritnochrisoanreart,wathatsynwask?

26Saisitmeiinman,dy’tomsynsûndenfêstetenwerom gietenitseldedocht:hwascilsyngebedhearre?ofwat dochtsynfornederinghimnut?

HAADSTIK35

1Dy’tdewethâldt,bringtgenôchoffers; 2Dy’tingoedebochtforjildt,offeretmoal;endy't aalmoezenjout,offeretlof.

3DegoddeleazeôfwikeisdeHearewolkom;enitforlitten fanûngerjuchtichheitisinfersoening

4DûscilstnetleechferskinefoaritoantlitdesHeare.

5Hwentaldizzedingenmoattedienwurdeomitgebod

6Itofferfen’erjuchtfeardigemakketitalterfet,ensyn swieterookisfoaritoantlitdeAllerheechste.

7Itofferfeninrjochtfeardichminskeisoannimlikenit oantinkendêrfanscilneaforgettenwirde

8JoudeHearesynearemeiingoedeach,enferminderde earstelingenfanjinshannennet

9Toanynaljinsgeskinkeninfleurichoantlit,enwijdjins tsiendenmeiblydskip.

10JoudeAllerheechstelykaserdyferrikehat;enlykas jokrigenhawwe,joumeiinfleuricheach.

11HwentdeHeareforjildtenscildysaunkearsafollejaen. 12Tinknetommeigeskinkentebedjerren;wantsokken silernetûntfange:enfertrounetopûnrjochtfeardigeoffers; hwentdeHeareisrjochter,enbyHimisgjinoansjenfen persoanen

13Hyscilgjinienoannimmetsjininearmeman,marscilit gebedfen’eûnderdruktenharkje

14Hyscilitsmeekjenfen’eweesnetforachtsje;nochde widdo,ashjaharklachtútgiet.

15Rinnedetriennennetoerdewangenfan’ewiddo?enis hargjalpnettsjinhimdy'tharfallelit?

16Dy’tdeHearetsjinnet,sciloannommenwirdemei genede,ensyngebedscilberikkeoantdewolken.

17Itgebedfen’enederigedrigetdewolkentroch,enoant ittichterbykomt,scilernettreastwirde;enscilnet fuortgean,oantdeAllerheechsteitsjenscil,omrjuchtich tooardieljenenrjuchttofieren

18HwentdeHearescilnetsleauwe,endeMachtigescil netgeduldichtsjinhjarwêze,oantErdelendenfen’e ûnbarmhertigesleinhat,endeheidenenwraakforjildhat; oanterdemannichtefan'egrutskensweinommenhatende scepterfan'eûnrjochtfeardigenferbrutsenhat;

19Oanterelkforjildthatneffenssyndiedenenneiitwirk fen’eminskenneffenshjardoelen;oanterdesaakfensyn folkrjuchtehat,enhjarforbliidzjelittenhatynsyngenede 20Debarmhertichheidisyn’etiidfen’eellinde,lykas reinwolkenyn’etiidfen’edrûchte.

HAADSTIK36

1Wêsgenedichoerús,oHeare,Godfanalles,ensjuchús: 2Enstjûrjinseangstoeraldeheidenendy’tdynetsiikje 3Ropjinshânoptsjindefrjemdeheidenen,enlitsejins machtsjen

4LykasJoynúshilligebinnefoarharrenoantlit,sawêsdû grutwurdenûnderhjarrenfoarúsoantlit.

5Enlithjadykenne,lykaswydykendhawwe,datder gjinGodis,asJoallinne,oGod

6Dochnijeteikens,enmeitsjeoarefrjemdewûnders: ferhearlikjejinshânenjinsrjuchterearm,dathjajins wûndersdwaanmeie.

7Raekdegrimeop,enútstoartgrime:nimdefijânwei,en fordylgjedefijân

8Hâlddetiidkoart,tinkoanitforboun,enlithjarjins wûnderlikewirkenferkundigje

9Litdy’tûntkomt,fortardwirdetrochdegrimefenitfjûr; enlitseomkommedy'titfolkûnderdrukke.

10Sladehollenfen’eoerstenfen’eheidenenderyn,dy’t sizze:Derbinnegjinoareaswy

11SammeljeallestammenfenJakobbyinoar,enervjese, lykasfenitbegjinôf

12OHeare,ûntfermjejooeritfolkdattrochjinsnamme neamdis,enoerIsrael,datJojinsearstberneneamd hawwe

13WêsbarmhertichtsjinJeruzalem,jinshilligestêd,it plakfenjinsrêst.

14FoljeSionmeijinsûnútspreklikesprekwurden,enjins folkmeijinshearlikheit:

15Joutsjûgenisoandyjingendy'tjohawwefanitbegjinôf, enmeitsjeprofetenopdy'tynjinsnammewesthawwe

16Beleanjehjardy’topJowachtsje,enlitjinsprofeten troubifûnwirde.

17OHeare,harkjeneiitgebedfenjinstsjinstfeinten, neffensdesegenfenAäronoerjinsfolk,datallegearredy’t op’eierdewenje,wittemeijedatJodeHearebinne,de ivigeGod

18Debúkforteltalitfleis,maritienefleisisbetterasit oare

19Lykasdeferwulftferskatesoartenwyldebistensmakket: sadochtinhertfanforstannichfalskesprekke.

20Inforkeardhertmakketswier,marinmanmei ûnderfiningscilhimforjildje

21Infrouscilelkemanoannimme,mardeienedochteris betterasdeoare.

22Deskientmefeninfroumakketitoansjenfleurich,enin manhâldtneatbetters.

23Asderfreonlikens,sêftmoedigensentreastisynhar tonge,denisharmannetlykasoareminsken

24Dy’tinfroukriget,bigjintinbesit,inhelplykashysels, eninpylderfenrêst

25Dêr’tgjinhageis,dêrisiterfskipbedoarn:endy’tgjin frouhat,scilrouweopendelomdoarmje.

26Hwascilfortrouweopingoedoansteldedief,dy’tfan stêdtastêdspringt?hwascilinmanleauwe,dy'tgjinhûs hat,enoeraldêr'tdenachthimnimt?

HAADSTIK37

1Elkefreonseit:Ikbineksynfreon:marderisinfreon, dy’tmarinfreonisynnamme

2Isitgjinfertriettadedea,asinmaatenfreontainfijân keartwurdt?

3Ogoddeleazeferbylding,wêrbistoweikommenomde ierdemeibedrogtedekken?

4Derisinmaat,dy’tbliidisyn’ewolfeartfeninfreon, maryn’etiidfen’ebenaudenstsjinhimwêzesil

5Derisinmaat,dy’tsynfreonhelptfoardebúk,ende skutopnimttsjin’efijân

6Ferjitjinsfreonnetynjinsforstân,enwêshimnet ûngeduldichynjinsrykdom.

7Elkeriedshearpriizgetrie;marderisguondy'tfoar himselsriedt

8Pasopfoarinriedsman,enwitfoarôfhweterneedichis; hwenthyscilfoarhimselsriede;dateritlotnetopdy smiet,

9Ensiztsjindy:Dynweiisgoed;

10Riegjenetmeiiendy’tdyfortinkt,enferbergjejinsrie foardyjingendy’toerdyoergeunstichbinne

11Enrieplachtsjenetmeiinfroudy’thjaroanreart,dêr’t hjajaloerskopis;eknetmeiinleffeynsakenfanoarloch; eknetmeiinkeapmanoangeanderuil;nochmeiinkeaper fanferkeapjen;eknetmeiinoergeunstichmanfan tankberens;eknetmeiinûnbarmhertigemanoanrekke freonlikens;eknetmeidesleauwefoarhokkerwurk;ek netmeiinhierlingfoarinjierôfwurking;nochmeiin sleauwetsjinstfeintfaninprottesaken:harkjenetneidizze ynallerie

12Marwêshyltydmeiingoddeleazeman,dy’tjowittede geboadendesHearetehâlden,waansferstânneffensjo ferstânis,enhyscilmeidyfertrietje,asjoinmisbrûkkrije 13Enlitderiefenjinshertstean,hwentgjinienisdy trouerasdy

14Hwentitforstânfaninminskeisriswendomhimmear assaunwachterstosizzen,dy’tboppeyninhegetoersitte.

15EnbidboppeallestadeAllerheechste,daterjinswei rjochtsjescilynwierheit

16Litdeferstângeanfoaralleûndernimmingen,enrie foarallehannelingen

17Itantlitisintekenfanferoaringfanithert

18Fjouwermanierenferskine:goedenkwea,libbenendea: mardetongehearsketderaltydoer

19Derisiendy’twiisiseninprotteleart,endochsnet nuttichisfoarhimsels

20Derisien,dy’twysheittoandmeiwirdenenhatewirdt: hyscilallespizebrekwêze.

21Hwentgenedeisnetjûn,himút'eHeare,om'talle wiisheidhimûntnommenis

22Inoariswiisfoarhimsels;endefruchtenfanitforstân binneynsynmûlepriizgjend

23Inwiismanleartsynfolk;endefruchtenfensyn forstânûntbrekkenet.

24Inwiismanscilfolmeiseiniging;enallegearredy'thim sjogge,scillehimlokkichrekkenje

25Dedagenfenitlibbenfen’eminskemeieteldwirde, mardedagenfenIsraëlbinneûntelber

26Inwiismanscilhearlikheitervjeûndersynfolk,ensyn nammescilivichwêze.

27Mynsoan,testdynsieleyndynlibben,ensjuchhwet derkweafoaris,enjoudatdernetoan

28Hwentalledingenbinnenetnuttichfoaralleminsken, enekhatelkesielnochtoanalles

29Wêsnetûnfoldwaandeynallelekkernijen,nochte gierigopiten;

30Hwentoerskotoanitenbringtsykte,enoerbrûkscil foroarjeynkjeld

31Trochoerstreamingbinneinprotteomkommen;mar hwa'tachtet,forletsynlibben

HAADSTIK38

1Earjeindoktermeideearedy'thimtakomt,om'tjohim hawwekinne:hwentdeHearehathimskepen.

2Hwentfen’eAllerheechstekomtgenêzing,enhyscil earefen’ekeningkrije

3Defeardigensfen’edokterscilsynholleoptille,enyn’e eagenfengreatenscilerynbiwûnderingwêze

4DeHearehatmedisinenmakkeút’eierde;endy'twiisis, scilhjarnetwearze.

5Isitwetternetswietmakkemeihout,datdedeugd derfanbekendwirdesoe?

6EnHyhatdeminskenfeardigensjown,daterynsyn wûnderewirkenearewirdescoe

7MeisokkengenêstErdeminsken,ennimthjarpinewei

8Dêrmakketdeaptekerinlekkernij;enoansynwurkenis dergjinein;enfanhimisfredeoerdehieleierde, 9Mynsoan,wêsnetnegatyfyndynsykte,marbidtade Heare,enHyscildyheilmeitsje.

10Litdesûndeôf,enjoujinshannenrjocht,enreinigje jinshertfenallekwea

11Jouinswietereek,enoantinkenfenmoal;enmeitsjein fetoffer,lykasnet

12Joudandedokterplak,hwentdeHearehathimskepen; lithimnetfandyweigean,hwentdûhasthimnedich.

13Derisintiiddatynharhannengoedsúksesis

14HwenthjascilleektadeHearebidde,datHydatwol foarspoedigjescil,dathjajounetagemakenremedieomit libbentoforlingjen

15Dy’tsûndigetfoarsynMaker,litdyfalleyn’ehân fen’edokter.

16Mynsoan,litdetriennendelfalleoerdedeaden,en bigjintoklage,ashiestdyselsgrutkwealitten;enbedekke dansynlichemneffensdegewoante,ennegearjesyn begraffenisnet

17Skriembitter,enkrûmgrut,enbrûkdeklaaglieder,sa’t eritwurdichis,endatindeiastwa,datdernetfandy kweasprutsenwurde;

18Hwentút’eswierrichheitkomtdedea,endeswierheit fenithertbrektdekrêft.

19Ynellindebliuwtekfertriet:enitlibbenfen’eearmen isdeflokfenithert.

20Nimgjinswierrichhedenoanithert:fordriuwit,enlidit lêsteein

21Ferjititnet,hwentderisgjinkearmear:dûscilsthim netgoeddwaen,mardyselsseardwaan

22Tinkoanmynoardiel:hwentekdynscilsawêze;juster foarmy,enhjoedfoardy.

23Asdedeaderêsthat,litsynoantinkenrêste;enwêsfoar himtreast,assynGeastfanhimôfwyktis

24Dewiisheidfeningeleardemankomtbygelegenheidta frijetiid:enwa’tlytsbedriuwhat,scilwiiswirde

25Hokinerwiisheidkrije,dy’tdeploeghâldt,endy’t roemetyn’estok,dy’tkijoandriuwtendwaenisynhjar arbeid,enhwaenssprekkenisoerbolle?

26Hyjoutsynsinomfuzentomeitsjen;enisfleurichom dekijfoertejaan.

27Saalletimmermanenwurkmaster,dy’tnachtendei arbeidzje,endy’tsegelssnijeengrave,eniverichbinne omingrutferskaattemeitsjen,enharselstejaanoanfalske bylden,enwachtsjeominwurktefoltôgjen;

28Ekdesmid,dy’tbyitambyldsiet,enitizerenwurk oanskout,makketdedampfenitfjûrsynflêskforwoast,en hyfjochtetmeidehjittefen’eoven:itgeraasfen’e hammerenitaambyldisaltydynsynearen,ensynearen eagensjoggestilneiitpatroanfanitdingdatermakket;hy

setsyntinzenomsynwurktefoltôgjen,ensjochtomit perfekttepoetsen:

29Sadochtdepottebakker,dy’tbysynwirksitenittsjil meisynfoettenomdraait,dy’taltydfoarsichtichoansyn wirksetis,enalsynwirkneitalmakket;

30Hymakketdeklaaimeisynearm,enbûchtsynkrêft foarsynfoetten;hydochthimoanomitoertelieden;en hyiswarberomdeovenskjintemeitsjen:

31Aldyfortrouweophjarhannen,enelkiswiisynsyn wirk

32Sûnderdizzekininstêdnetbewennewirde:enhja scillenetwenjedêr’thjawolle,nochopendelgean;

33Hjascillenetsochtwirdeynpublikerie,nochheech sitteyn’egemeinte;enhjascillenetfûnwirdedêr't likenissensprutsenwirde.

34Marhjascilledesteatfen'ewrâldûnderhâlde,enalhjar begearteisynitwurkfenhjarambacht

HAADSTIK39

1Marhydy’tdewetfan’eAllerheechstesyngeastjouten dwaenismeidemeditaasjederfan,sildewiisheidsykje fanalleâlde,enmeiprofesijendwaandewêze.

2Hyscildewirdenfen’eferneamdemannenbiwarje; 3Hyscildegeheimenfenswieresinnenopsykje,enyn tsjusterelikenissenbiwitte

4Hysciltsjinjeûndergreaten,enfoaritoantlitfen foarstenferskine;hwenthyhatitgoedeenitkweadeûnder deminskenbisocht

5EnhyscilsynhertjaentadeHearedy’thimmakkehat, enbiddefoaritoantlitfen’eAllerheechste,enscilsyn mûleiepenjeynitgebedensmeekjenfoarsynsûnden.

6AsdegreateHearewol,scilerfolwirdemeidegeastfen forstân;

7Hyscilsynrieenkennisrjochtsje,enynsyngeheimen scilerneitinke.

8Hyscilsjenlittehweterleardhat,enhyscilroppeyn’e wetfenitforboundesHeare.

9Inprottescillesynforstânpriizgje;ensalang'tdewrâld úthâldt,scilhjanetútdwaenwirde;synoantinkenscilnet ferdwine,ensynnammescillibjefanslachteopslachte.

10Deheidenenscillesynwysheitfortsjûgje,ende gemeintescilsynlofferkundigje

11Aserstjert,scilerinnammemearefterlitteastûzen; 12Nochhawikmeartesizzen,dêr’tikoantochthaw; hwentikbinfolasdemoannebydefolle

13Harkjeneimy,jimmehilligebern,enbloeiútasinroas dy’tgroeitbydebeekfenitfjild:

14Enjoujiminswietegeuraswierook,enbloeiasinlelie, stjoerinrookút,ensjonginlofsang,priizgjedeHeareyn alsynwirken

15Fergrutsjesynnamme,enlitsynlofsjenmeidelieten fenjimmelippenenmeiharpen,enbyitpriizgjenfanHim scillejimmesasizze:

16AldewirkendesHearebinnetigegoed,enhwetHy gebiedtscilop'etiidfolbrochtwirde.

17Engjinienmeisizze:Hwetisdit?wêromisdat?hwent op'etiiddatitgaadlikis,scillehjaallegearresochtwirde: neffenssyngebodstienedewettersasinheap,enneffens dewirdenfensynmûledewetterbakken

18Opsyngebodwurdtdienhwathimwol;engjinienkin hinderje,aserrêdesil.

19Dewirkenfenalleflêskbinnefoarhim,enneatkinfor syneagenferburgenwirde

20Hysjochtfenivichheitoantivichheid;enderisneat wûnderliksfoarhim

21Inminskehoechtnettosizzen:Hwetisdit?wêromis dat?hwenthyhatalledingenmakketahjargebrûk.

22Synseiningbedutsenitdroegelânasinrivier,en wetterdeitasinfloed

23LykasHydewettersynsâlteferoarehat,sascillede heidenensyngrimeervje

24Lykassynwegensljochtbinnefoardehilligen;sabinne sestroffelblokkenfoardegoddeleazen.

25Hwentitgoedebinnegoededingenskepenfanitbegjin ôf:sakweadefoarsûnders

26Dewichtichstedingenfoarithielelibbenfan'eminske binnewetter,fjoer,izerensâlt,moalfanweet,huning, molke,enitbloedfan'edruif,enoaljeenklean

27Aldizzedingenbinnetaitgoedefoardegoddeleazen: sawirdehjafoardesûndersferoareynitkwea

28Derbinnegeastendy’tmakkebinnetawraak,dy’tyn hjargrimelizzeopsearestreken;yn'etiidfan'e ferneatiginggoaieseharkrêftút,enbedarjedegrimefan Himdy'tharmakkehat.

29Fjoerenhagel,enhongersneedendea,datallegearre binnemakketawraak;

30Detoskenfenwyldebisten,enskorpioenen,slangen,en itswird,datdegoddeleazestrafttafordjer.

31Hjascillebliidwêzeynsyngebod,enhjascilleklear wêzeopierde,asitnedichis;enashjartiidkommenis, scillehjasynwirdnetoertredzje

32Dêrombinikfanitbegjinôffêststeld,entochtoer dizzedingen,enhawseskreaunlitten.

33AldewirkendesHearebinnegoed,enhyscilop'etiid alleswatnedichis,jaen

34Datinminskenetsizzekin:Ditisslimmerasdat,hwent hjascillemei'ttiidallegearregoedbitochtwirde.

35EndêrompriizgjejimmedeHearemeiithieleherten dehielemûle,enpriizgjedenammedesHeare.

HAADSTIK40

1Derwirdtgreatearbeidskepenforelkminske,enin swierjokisoerdesoannenfenAdam,fen’edeisdathja út’ememmeskirtegeane,oantdedeidathjaweromkeare tadememfenalledingen

2Hjarferbyldingoerdekommendedingen,endedei fen’edea,meitsjehjartinzenûnrêstenmeitsjeeangstfen hert;

3FanHimdy’tsitopintroanfenhearlikheit,taHimdy’t fornedereisynierdeenjiske;

4Fenhwa'tpoarpereninkroandraacht,tahwa'tinlinnen jasklaaidis

5Grieningenoergeunst,muoiteenûnrêst,eangstfoarde dea,engrime,enskeel,enyn’etiidfanrêstopsynbêd synnachtsliepferoarjesynkennis

6Inbytsjeofneatissynrêst,endêrneiiserynsynsliep, lykasopindeifanwachthâlden,ûnrêstichynitgesichtfan synhert,asiserûntkommenútinstriid

7Asallesfeilichis,wurdterwekker,enfernuverethimdat deeangstneatwie

8Sokkedingenkommefoaralleflêsk,sawolminskenas beesten,endatissaunfâldichmearfoarsûnders.

9Deaenbloedferjitten,striidenswird,rampen, hongersneed,ferdrukking,endegisel;

10Dizzedingenbinnemakkefoardegoddeleazen,enom hjarwillekaamdefloed

11Alledingendy’tfen’eierdebinne,scilwerta’eierde keare:enhwetfen’ewettersis,komtweromyn’esé.

12Alleomkeapjenenûnrjuchtscilútroegewirde,marwier hanneljenscilynivichheitduorje

13Itguodfen’eûnrjochtfeardigescilopdroegewirdeasin rivier,enmeigeraasferdwine,asingreatetongerynde rein

14Wylstersynhâniepenet,scilerbliidwêze:sascillede oertrederstaneatkomme

15Debernfen’egoddeleazescillenetfolletûkenútbringe, marbinneasûnreinewoartelsopinhurderots.

16Itûnkrûddatgroeitopallewettersendeiggefenin rivier,scilopstutsenwirdefoaralitgers

17Deoerfloedisasinfruchtberstetún,ende barmhertichheidisynivichheit

18Itarbeidzjenentofredenwêzemeidatinminskehat,is inswietlibben:mardy’tinskatfynt,isboppeharbeide.

19Bernenitbouwenfeninstêdbliuwedenammefanin mantroch,marinûnskuldichfrouwurdtboppehjarbeide rekkene.

20Wynenmuzykmeitsjeithertbliid,mardeleafdefoar wiisheidisboppehjarbeiden

21Depiipenitpsaltermeitsjeswietemelodie,marin nofliketongeisboppehjarbeiden

22Dyneachsiketneigenedeenskientme,marmearas beidekoarn,wylstitgrienis

23Infreonenmaattreffenoaitferkeard:marboppebeide isinfroumeiharman.

24Bruorrenenhelpbinnetsjintiidfenbenaudens,mar aalmoezenscilmearrêdeasbeide

25Goudensulvermeitsjedefoetfêst:marderiewurdt achteboppehjarbeide.

26Rykdomenkrêftferheffeithert,mardefrezedesHeare isboppehjarbeide:derisgjingebrekoan’efrezedes Heare,enithoechtgjinhelptesykjen

27DefrezedesHeareisinfruchtberetún,enbedekthim boppeallehearlikheit.

28Mynsoan,liedgjinbidlersynlibben;wantbetterisit stjerrenasbiddeljen

29Itlibbenfenhwa'top'etafelfaninoarhinget,scilnetta inlibbenrekkenewurde;hwenthyfersmoargethimsels meiitfleisfanoaren:marinwiismandy'tgoedkoestereis, silderfoarhoedzje.

30Itbiddeljenisswietyn’emûlefen’eskamteleaze,mar ynsynbúkscilinfjûropstean

HAADSTIK41

1Odea,hoebitterisdeoantinkenoandyfoarinmandy’t rêstichlibbetynsynbesit,foardemandy’tneathatom himteferfelen,endy’tfoarspoedhatynalledingen:ja, foardy’tnochûntfangekinfleis!

2Odea,oannimlikisjinsoardielfoardebehoeftigenen foarhwa'tsynkrêftûntbrekt,dy'tnoyn'elêsteieuis,en oeralledingenwurchis,enfoarhimdy'twanhopichisen itgeduldferlernhat!

3Eangjenetfoaritoardielfen’edea,tinkoandyjingen dy’tfoardywesthawweendy’tderneikomme;hwentdit isitoardieldesHeareoeralleflêsk

4Enhwerombistotsjindewillefen’eAllerheechste?der isgjinynkwisysjeynitgrêf,oftstûtsien,ofhûndertof tûzenjierlibbehast.

5Debernfensûndersbinneôfgryslikebern,enhja,dy’t yn’ewentefen’egoddeleazenyn’ekundebinne 6Iterfskipfendesoannenfensûndersscilforgean,enhjar neiteamscilinivigesmaadhawwe

7Debernscilleklageoeringoddeleazeheit,hwenthja scillesmaedwirdeomsynwille.

8Weejimme,goddeleazen,dy’tdewetfen’e alderheechsteGodforlittenhawwe!hwentasjimme tanimme,scilitjimmefordjerwêze:

9Enasjimmebernewirde,scillejimmebernewirdetain flok:enasjimmestjerre,scilinflokjimmedielwêze 10Alhwetfen’eierdeis,scillewertadeierdekeare:sa scilledegoddeleazengeanfeninfloktafordjer

11Derouwefen’eminskenisoerhjarlichems,marin kweadenammefensûndersscilútdwaenwirde.

12Sjochneijinsnamme;hwentdatscilbydybliuwe boppetûzengreategoudenskatten

13Ingoedlibbenhatmarinpeardagen,maringoede nammeisivich

14Mynbern,hâlddetuchtynfrede:hwentwiisheiddy’t forburgenis,eninskatdy’tnetsjoenwurdt,hwatnuthat hjarbeide?

15Inmandy’tsyndwaesheitforberget,isbetterasinman dy’tsynwysheitforberget.

16Wêsdêromskandeneffensmynwird:hwentitisnet goedalleskandetohâlden;itiseknetynallesgoedkard 17Skamjehimfoarhoererijfoarheitenmem,enfoarin leagenfoarinfoarsteninheld; 18feninoertrêdingfoarinrjochterenoerste;fan ûngerjuchtichheitfoaringemeenteenfolk;fan ûnrjochtfeardichhanneljenfoardynpartnerenfreon;

19Enfen’estellerijoangeandeitplakdêr’tjoas frjemdlingwenje,enom’ewierheitfenGodensyn forboun;enommeidynearmtakkeopitfleisteleunen;en fanferachtingtejaanentenimmen;

20Enstiltefoaritoantlitfendygroetsje;eninhoer oansjen;

21Enomjinsoantlitôftekearenfanjinsbroer;ofinpart ofinkadomeinimme;ofomdefroufaninoaremante sjen

22Oftodwaentodwaenmeisyntsjinstfaem,ennetby hjarbêdkomme;offanferrifeljendetasprakenfoarfreonen; ennei'tjojoegen,ferwytnet;

23Offanitherheljenenwersprekkenhwetstûheardhast; enitiepenbierjenfangeheimen

24Sascilstûwierlikskandewirdeengenedefinefoaralle minsken.

HAADSTIK42

1Skamjedûnetfoardizzedingen,enlitgjinienoannimme omdêrmeitesûndigjen:

2fen’ewetfen’eAllerheechsteensynforboun;enfanit oardielomdegoddeleazenterjochtfeardigjen;

3fanrekkeningmeijinsmeidoggersenreizgers;offanit kadofaniterfgoedfanfreonen;

4Fankrektensfanlykwichtengewichten;offanitkrijen fanfolleoflyts;

5Enfandekeapljudy’tûnferskillichforkeapje;fanin prottekorreksjefanbern;enomdesidefeninkweade tsjinstfeinttobloeden.

6Wis,ithâldenisgoed,dêr’tinkweadefrouis;enhâld dynholle,dêr'tinprottehannenbinne

7Jouallesyntalenyngewicht;ensetallesopskriftdatstû útjowstofkrigest

8Skamjejonetomdeûnferstannigenendwazen,ende alderearsten,dy’tstridemeidejonges,opdehichtete bringen:sascilstûwierleardengoedkardwirdefoaralle libbeneminsken

9Deheitwurdtwekkerfoardedochter,asgjinienitwit; endesoarchfoarharnimtdesliepfuort;entroudwêze,dat senethaatwurdesoe:

10Ynhjarjongfammesteat,dathjanetûnreinwirdescilen swierwurdeynhjarheiteshûs;enithawwenfaninman, datseharselsnetmisdragesoe;enashjatroudis,dathja netûnfruchtberwêzescoe.

11Hâldinwissichheitoerinskamteleazedochter,dathja dyforjinsfijannengjinlaitsjenmakket,eninspotyn’e stêd,eninsmaadûnderitfolk,endybiskammemeitsje foaritoantlitfen’emannichte

12Sjuchnetalleskientme,ensitnetmiddenyn’efroulju. 13Hwentútkleankomtinmot,enútfrouljuegoddeleaze. 14Betterisdesmoarchfaninmanasinhoflikefrou,in frou,sisik,dy’tskandeensmaedbringt

15IkscilnotinkeoandewirkendesHeare,endedingen dy'tiksjoenhawforkundigje:Yn'ewirdendesHeare binnesynwirken

16Desinnedy’tljochtjout,sjochtalledingenoan,enit wurkdêrfanisfolmeidehearlikheitdesHeare

17DeHearehatdehilligengjinmachtjownomalsyn wûnderlikewurkentoforkundigjen,dy’tdeAlmachtige Hearestevichfêststeldhat,dathwatderis,fêststeldwirde tasyngloarje.

18Hysiketdedjipteenithert,enbesjochthjarlistige doelen:hwentdeHearewitalleshwetbikendwirdekin,en Hysjochtdeteikensfen’ewrâld.

19Hyferkundigetdedingendy’tfoarbybinneendy’t komme,eniepenbieretdestappenfanferburgendingen

20Gjingedachteûntkomthim,engjinwurdisfoarhim ferburgen

21Hyhatdetreflikewirkenfensynwysheitgarandearre, enhyisfenivichheitoantivich;

22Ochhoebegearlikbinnealsynwurken!endatin minskeoantinfonksjenmei

23Aldizzedingenlibjeenbliuwefoarivichfoaralle gebrûk,enhjabinneallegearrehearrich

24Alledingenbinnedeienetsjindeoardûbeld,enhyhat neatûnfolsleinmakke.

25Itienesteltitgoedeofitoarefêst:enhwascilfolwirde meisynhearlikheittosjen?

HAADSTIK43

1Deheechmoedfen’ehichte,itkleareútspansel,de skientmefen’ehimel,meisynhearliktoaniel; 2Desinne,ashjaforskynt,bysynopkomstinwûnderlik ynstrumint,itwirkfen'eAllerheechste: 3Middeisferbrûktititlân,enhwakindebaarnende waarmtederfanferneare?

4Inmandy’tyn’eovenblaast,isyn’ewaarmte,marde sinnebaarntdebergentrijekearmear;fûledampen útazemjeenljochtestralenútstjoere,itdimmendeeagen.

5GrutisdeHearedy’titmakkehat;enopsyngebodrint hastich

6Hyhatekdemoannemakkeomtetsjinjenophartiidta inforkundigingfentidenentaintekenfen’ewrâld

7Fen'emoanneisittekenfen'efeesten,inljochtdatyn harfolsleinensmindert.

8Demoanneisneiharnammeneamd,entanimmend wûnderlikynharferoaring,inynstrumintfan'elegers boppe,ljochtsjendyn'ehimel;

9Deskientmefen’ehimel,dehearlikheitfen’estjerren,in sieraaddy’tljochtjoutyn’eheechsteplakkendesHeare 10Opitgebodfen’eHilligescillehjasteanynhjaroarder, enneaflauweynhjarwacht

11Sjuchneidereinbôge,enloovjeHimdy’thimmakke hat;hielmoaiisityndehelderheidderfan.

12Itomkrintdehimelmeiinhearlikesirkel,endehannen fen’eAllerheechstehawweitbûgd

13Trochsyngebodliterdesniefalle,enhystjûrtgaude wjerljochtenfensynoardiel

14Dêrtrochgeanedeskatteniepen,endewolkenfleane foartasfûgels.

15Trochsyngruttemachtmakketerdewolkenfêst,ende hagelstiennenwirdelytsbrutsen

16Bysynoantlitskodzjedebergen,enneisynwilwaait desúdewyn

17Itlûdfen’etongerlitdeierdetrilje:sadochtde noardlikestoarmendestoarm;

18Iteachforwûnderethimoerdeskientmefen’ewite derfan,enithertisferbjustereoeritreinenderfan.

19Ekderimfrostassâltgieteroerdeierde,enstiif,enleit erboppeopskerpestekken

20Hwennear’tdekâldenoardewynwaait,enitwettertaiis stoltis,danbliuwtitbyallewettersammeling,enbeklaait itwetterasmeiinboarstwapen

21Itforteltdebergen,enforbrântdewoastenije,enfortart itgersasfjûr

22Intsjintwurdichremediefoarallesisindizedy'thastich komt,indauwedy'tkomtneiwaarmte.

23Trochsynriebefredigeterdedjipte,enplanttdêr eilannenyn

24Dy’top’eséfarre,fertelleitgefaardêrfan;enaswyit meiúsearenhearre,fernuverjewyúsdêroer

25Hwentdêrbinnefrjemdeenwûnderlikewirken,ferskaat oanallerhannebistenenwalfiskenskepen.

26Trochhimhatiteinfenhjarfoarspoedichsúkses,en trochsynwirdbistietalledingen

27Wymeieinprotteprate,endochskoartkomme:dêrom ishyalles

28Hoescillewyhimgrutmeitsjekinne?hwenthyisgreat boppealsynwirken.

29DeHeareisfreeslikentigegreat,enwûnderissyn macht

30AsjimmedeHeareforhearlikje,forhegjeHimsafolleas jimmekinne;hwenteknochsilerfieroerkomme;hwent jimmekinneneafiergenôchgean

31Hwahathimsjoen,dateritússizzescoe?enhwakin himgrutmeitsjelykashyis?

32Derbinnenochgrutteredingenferburgenasdizze, hwentwyhawwemarinpearfansynwurkensjoen.

33HwentdeHearehatalledingenmakke;ende goddeleazenhatHywiisheidjown

HAADSTIK44

1Litúsnouferneamdemannenpriizgje,enúsâffearsdy’t úsbernehawwe

2DeHearehattrochhjarrengreategloarjedientrochsyn gruttemachtfanitbegjinôf.

3Sa'ndy'thearskehawweynharkeninkriken,manljudy't ferneamdbinneomharmacht,dy'triedjouwetrochhar ferstânenferkundigjeprofetieën:

4Deliedersfanitfolktrochharrie,entrochharkennisfan learenbyinoarkommefoaritfolk,wiisensprektaalbinne harynstruksjes:

5Lykasfûnútmuzikaletunes,enrecitedfersenskriftlik:

6Rikemannen,útristmeifermogen,libjefreedsumynhar wenningen:

7Aldizzewaerdeneareynhjarslachten,enwiernede hearlikheitfenhjartiden

8Derbinnefenhjarren,dy’tinnammeefterhjarhawwe litten,dathjarlofforhellewirdescoe

9Enderbinneguondy’tgjinoantinkenhawwe;dy't omkommenbinne,aswieneseneawest;enbinnewurden aswieneseneaberne;enhjarbernneihjarren

10Marditwiernebarmhertigemannen,hwaens gerjuchtichheitnetforgettenis.

11Byhjarsiedscilaltydingoederfskipbliuwe,enhjar bernbinnebinnenitforboun

12Hjarsiedstietfêst,enhjarbernomhjarwille

13Enhjarsiedscilbliuweynivichheit,enhjarhearlikheit scilnetútroegewirde.

14Hjarlichemsbinneynfredebegroeven;marhjar nammelibbetivich

15Enitfolkscilhjarwiisheidfertelle,endegemeintescil hjarloffortsjinne.

16HenochhatdeHearebehaagd,enhywaardoerset,in foarbyldfanbekearingfoaralleslachten.

17Noachwaerdfolsleinenrjuchtfeardichfûn;yn'etiid fan'egrimewaardhynommenynruilfoardewrâld; dêromwaerderasinoerbliuwselop'eierdelitten,doe'tde floedkaem

18Derwaerdmeihiminivichforbounmakke,datalle flêsknetmearomkommescoetrochdefloed.

19Abrahamwieringreateheitfeninprottefolken; 20Dy’tdewetfen’eAllerheechstehâldenenmeihimin forbounwier;endoe'terbewiisdwaard,waerdertroufûn.

21Dêromforsekereerhimmeiineed,daterdefolken seingjesoeynsynsied,endaterhimformannichfâldigje scoeasitstoffen'eierde,ensynsiedferheffeasde stjerren,enlitseervjefanseeoantsee;enfan'erivierôf oantituterstepartfanitlân

22MeiIzaäkmakkeerlikegoedfoarAbraham,synheit,de seiningfenalleminsken,enitforboun,enlietitrêsteop JakobsholleHyerkendehimynsynsegen,enjoechhim inerfskip,endieldesyndielen;ûnderdetolvestammendie erhjarren

1Enhybrochtinbarmhertichmanúthim,dy’tgenede founyn’eeagenfenalleflêsk,selsMozes,deleafstefen Godendeminsken,hwaensoantinkenseingeis

HAADSTIK45

2Hymakkehimlykasdehearlikehilligen,enmakkehim grut,datsynfijannenyneangstfoarhimstiene

3Trochsynwirdenlieterdewûndersophâlde,enhy makkehimhearlikyn’eeagenfen’ekeningen,enjoech himingebodfoarsynfolk,enliethiminpartfensyn hearlikheitsjen.

4Hyhilligehimynsyntrouensêftmoedigens,enkeashim útalleminsken

5EnHyliethimsynstimhearre,enbrochthimyn’e tsjusterewolk,enjoechhimgeboadenfoarsynoantlit,de wetfenitlibbenendekennis,daterJakobsynforbounen learemocht,enIsraëlsynoardielen.

6EnhyforhegeAäron,inhillichmanlykashy,synbroer, út’estamfenLevi

7InivichforbounmakkeErmeihimenjoechhimit preesterskipûnderitfolk;hyformakkehimmeimoaie sieraden,enbeklaaidehimmeiinmantelfanhearlikheit

8Hyjoechhimdefolsleinehearlikheid;enforsterkehim meirikeklean,meibroeken,meiinlangemantelende efod

9Enhyomsingelehimmeigranaatappelsenmeiinprotte goudenklokkenomhimhinne,datûnderergynginlûden inlûdmakkewurdesoedatheardwurdesoeyn’etimpel, tainoantinkenoan’ebernfensynfolk;

10Meiinhillichkleed,meigoud,enblauseideenpoarper, itwirkfen’tborduerwurk,meiinboarstskyldfen’e oardiel,enmeiUrimenTummim;

11Meiferdraaidskarlekken,itwirkfen’elistigearbeider, meiedelstiennenútsnienassegels,enyngoudset,itwirk fen’ejuwelier,meiinskriftgravearretainoantinken,nei ittalfen’estammenfenIsraël

12Enhysetteingoudenkroanop’emûtse,dêr’t hillichheityngravearrewier,inearesiering,inkostlikwurk, debegeartenfen’eeagen,moaienmoai

13Foarhimwiergjiniensokken,enekgjinfrjemdlingdie seoan,marallinnesynbernensynbernsbernivich. 14Hjarslachtoffersscillealledagentwarisaloanfortard wirde.

15Mozeshilligehimensalvehimmeihilligeoalje:dit waerdhimbisteldtrochinivichforbounensynsied, salang’tdehimeloerbliuwesoe,dathjahimtsjinjescoene enitamtfenitpreesterskipútfiere,enseingjeitfolkynsyn namme

16EnHykeashimútallelibbeneminsken,omdeHeare offerstoofferjen,reekofferseninswietereuk,tain oantinken,omforsoeningtomeitsjenfoarsynfolk 17EnHyjoechhimsyngeboadenenmachtyn’e ynsettingenfen’eoardielen,daterJakobdetsjûgenissen learescoe,enIsraëlynsynwettenynformearjescoe 18Enfrjemdenmakkeningearspanningtsjinhim,en smietenhimyn’ewoastenije,demannendy’tfanDatanen Abironskantwieren,endegemeintefenCore,meigrime engrime.

19DitseachdeHeare,enitwiehimmislik,enynsyn grimegrimewaerdenhjafortard:Hydiewûndersoanhjar, omhjartofortærjenmeideflammendeflamme.

20MarhymakkeAäronmeareare,enjoechhiminerfskip, endielhimdeearstelingenfen’eopbringst;benammenhy makkebreaynoerfloed:

21Hwenthjaitefen’eoffersdesHeare,dy’tErhimen synsiedjownhat

22Marynitlânfenitfolkhieergjinerfskip,enhyhie gjindielûnderitfolk,hwentdeHeareselsissyndielen erfskip.

23DetrêddeynhearlikheitisPineüs,desoanfenEleasar, hwenthyhieiveryn’efrezedesHeare,enhystieopmei ingoedemoedfanhert,do’titfolkweromkearden forsoenemakkefoarIsraël

24Dêromwaerdderinforbounfenfredemeihimmakke, daterdeoerstefenithillichdomenfensynfolkwêzescoe, endathyensynneiteamdeweardichheidfenit preesterskiphawwescilfoarivich;

25NeffensitforboundatmakkeismeiDavid,desoanfen Isaï,fen’estamfenJuda,datiterfskipfen’ekeningsyn neiteamallinnewêzescoe;

26Godjowdywiisheidyndynhert,omsynfolkyn gerjuchtichheittooardieljen,dathjargoededingennet ôfskaftwirde,enhjargloarjeoantynivichheitbliuwemei

HAADSTIK46

1Jezus,desoaninNave,wiedapperyn'eoarloggen,en wiedeopfolgerfanMozesyn'eprofesijen,dy'tneffenssyn nammegrutmakkewaardfoaritrêdenfan'eútkardenfan God,enwraaktenimmenfan'efijannendy'ttsjinhar opstean,daterIsraelynhjarerfdielsettemocht

2Hogreatehearlikheithaterdien,do’tersynhannen opheveensynswirdútstiektsjin’estêdden!

3Hwastiedersafoarfoarhim?hwentdeHearesels brochtsynfijannentahim

4Isdesinnenettrochsynmiddelweromgien?enwienet iendeisalangastwa?

5HyrôpdeHeareAllerheechsteoan,do’tdefijannenhim oerallekantenoanstutsen;endegrutteHeareheardehim 6Enmeihagelstiennenfenmachtigemachtlieterdestriid meigeweldfalleop’eheidenen,enyn’edelgongfen Beth-Horonfordyldeerdedy’ttsjinhâlden,datde heidenenalhjarkrêftkenne,om’terfochtenfoardeeagen desHeare,enhyfolgedeMachtige.

7Ekdieeryn’etiidfenMozesinbarmhertichheidswurk, hyenKaleb,desoanfenJefunne,om’thjadegemeinte tsjinhâldenenitfolkfan’esûndeôfhâlden,ende goddeleazemurkenbefredigden

8Enfenseishûnderttûzenmantefoetwaerdendytwa bewarre,omhjartotobringentaiterfskip,neiitlândat streamtfenmolkeenhunich

9DeHearejoechekKalebkrêft,dy’tbyhimbleauoant synâldensta,daterdehichtenfenitlânynkaem,ensyn siedkrigeittainerfskip

10DatalIsraëlsbernsjenscoenedatitgoedisdeHearete folgjen.

11Enoangeandederjuchters,elkmeinamme,hwaenshert nethoerearre,nochfandeHeareôfwykt,lithjaroantinken seingewirde.

12Lithjarbonkenbloeieúthjarplak,enlitdenammefen hjarearewirdeoerhjarsoannen

13Samuël,deprofeetdesHeare,synHeareleafste,stifte inkeninkryk,ensalvefoarstenoersynfolk

14NeffensdewetdesHearerjuchteerdegemeinte,ende HearehieoansjenopJakob.

15Trochsyntrouwaerderfouninwiereprofeet,entroch synwirdwaerderbikenddatertrouwieynfisioen

16HyrôpdemachtigeHeareoan,do’tsynfijannenhim oerallekantenoanstutsen,do’teritsûglamoffere

17EndeHearedondereút’ehimel,enmeiingreatgeraas lietsynstimhearre

18Enhyfordylgedeoerstenfen’eTyriërs,enalde foarstenfen’eFilistinen

19Enfoarsynlangesliepmakkeerprotestenfoardeeagen

desHeareensynsalven:Ikhawgjiniensynguod meinommen,safolleasinskuon,engjinienhathim beskuldige

20Enneisyndeaprofeteardeer,enlietdekeningsynein sjen,enhyforheftichsynstimmefen’eierdeynprofesije, omdegoddeleazefenitfolkúttodelsjen

HAADSTIK47

1EnneihimkaemNatanopomteprofetearjenyn’etiid fenDavid

2Lykasitfetôfnommenisfenittankoffer,sawaerdDavid útkardútIsraëlsbern.

3Hyboartemeiliuwenasmeibern,enmeibearenasmei lammen

4Hatergjinreusdeaslein,doe’ternochmarjongwie?en haterdesmaedfanitfolknetôfnommen,doe'terdehân ophevemeidestienyn'eslinger,enitgrutskensfan Goliathdelsloech?

5HwenthyrôpdeHeareAllerheechsteoan;enhyjoech himkrêftynsynrjuchterhânomdymachtigestriderte deadzjenendehoarnfensynfolkoptesetten.

6Doeareitfolkhimmeitsientûzenen,enpriizgenhim yn’esegeningendesHeare,daterhiminkroanfen’e hearlikheitjoech

7Hwenthyfordylgedefijannenoerallekanten,en forneatigedeFilistinensynfijannen,enbriekhjarhoarnyn, oanthjoeddedeita

8YnalsynwirkenpriizgeerdeHilligeAllerheechstemei wirdenfenhearlikheit;meisynhielehertsongerlieten,en hâlddefanhimdy'thimmakke.

9Hysetteeksjongersfoaritalter,dathjameihjar stimmenswietetoanenmeitsje,endeistichlofsangenyn hjarlieten

10Hyprakkesearrehjarfeestenensteldedeplechtigetiden ynoarderoantiteinta,dathjasynhilligenammepriizgje mochten,endatdetimpelfan’emoarnôfklinkemocht

11DeHearenaemsynsûndenfuort,enforhevesynhoarn foarivich:Hyjoechhiminforbounfenkeningenenin troanfenhearlikheitynIsraël

12Neihimgynginwizesoanop,enomsynwillebleauer frij.

13EnSalomoregearreyninfredigetiid,enhywaerdeare; hwentGodmakkeallesrêstichomhimhinne,daterynsyn nammeinhûsbouweensynhillichdomfoarivich klearmeitsjemocht

14Hoewiisbistoyndynjonkheidwest,enasinfloed,fol meiforstân!

15Dynsielhatdehieleierdebedutsen,endûhastitfol meitsjusteregelikenis

16Dynnammegyngfierneideeilannenta;enomjins fredebistûljeafst

17Delannenfernuverenharoerdyomjinslieten,en spreuken,enlikenissen,enútleggingen.

18Trochdenammefen’eHeareGod,dy’tneamdwurdt deHeare,deGodfenIsraël,hastgoudsammeleastin,en sulverformannichfâldigeaslead.

19Johawwejinsheupenbûgdfoarfroulju,entrochjins lichembistoûnderwurpenwurden

20Dûhastjinsearebevlektenjinssiedûntreinigd,datstû grimeoerjinsbernbrochtstenfertriethastomjins dwaasheid

21Sawaerditkeninkrykfordield,enútEfraïmregearrein opstannichkeninkryk

22MardeHearescilsynbarmhertichheidneaforlitte,noch ienfensynwirkenscilforgean,enHyscilitneiteamfen synútkardennetôfbrekke,enitsiedfendy’tHimleafhat, scilernetweinimme:dêromjoecherinoerbliuwseloan Jakob,enúthiminwoartelfoarDavid.

23SarêsteSalomomeisynâffears,enútsynsiedlieter Robeamefterhim,dedwaasheitfenitfolk,eniendy’tgjin forstânhie,dy’titfolktrochsynrieôfdraaide.D'rwieek Jerobeäm,desoanfanNebat,dy'tIsraelsûndigelittenhie, enEfraïmdeweifan'esûndewiisde

24Enhjarsûndenwaerdentigeformannichfâldige,dathja útitlânfordreaunwaerden

25Hwenthjasochtenallekwea,oantdewraakoerhjar kaem.

HAADSTIK48

1DostiedeprofeetEliasopasfjûr,ensynwirdbaarndeas inlampe

2Hybrochtinswierehongersneedoerhjar,entrochsyn ivermakkeerhjartalminder

3TrochitwirddesHeareslûgerdehimelta,enektrijeris foelerfjûrdel

4OElias,hoebistoeareynjinswûnderlikedieden!enwa kinlykasdyroemje!

5Dy’tindeadeútdedeaopwekkehat,ensynsielútit plakfen’edeaden,trochitwirdfen’eAllerheechste:

6dy’tkeningentafordjerbrochthat,enearemannenfen hjarbêd;

7Dy’tdebistraffingdesHeareheardetoSinaïenopHoreb itoardielfen’ewraak:

8Dy’tkeningensalvehatomwraaktenimmen,en profetenomneihimoptekommen:

9Dy’topnommenwaerdyninwarrelwynfenfjûr,enynin weinfenfjûrigehynders:

10dy’tynhjartidenornearrewiernetabisykjenynhjar tiden,omdegrimefenitoardieldesHearetostillen,ear’t itútbrutsyngrime,enomithertfen’eheittadesoanto kearen,enomJakobsstammenweromtobringen

11Sillichbinnehjady’tdyseagenenynleafdesliepten; hwentwyscillewislibje

12EnEliaswierit,dy’tbedutsenwiermeiinstoarm,en Eliseuswaerdfolmeisyngeast:wylsterlibbe,waerder netyn’erinfanitoantlitfeninfoarst,enekkoenimmen himûnderwurpenmeitsje

13Gjinwirdkoehimoerwinne;enneisyndeaprofetearre synlichem

14Hydiewûndersynsynlibben,enbysyndeawiernesyn wirkenwûnder.

15Hwentditalleshatitfolknetbikeard,nochôfwyktfen hjarsûnden,oanthjabedarreenúthjarlânútfierdwierne, enoerdehieleierdeferspriedewaerden;:

16fenhwa'tguondienehwetGodwol,enguon formannichfâldigesûnden

17EnEzekiaforsterkesynstêd,enbrochtwetteryn’e middenderyn;

18EnopsyntiidkaemSanheribop,enstjûrdeRabsaces, enhytildesynhânoptsjinSion,engrutskegrutsk

19Dotrillenhjarhertenhjarhannen,enhjahienepine, lykasfrouljudy’tbarde

20MarhjarôpendebarmhertigeHeareoan,enstekkende hannenútneihim,endaliksheardedeHilligehjarút’e himel,enforlostehjartrochdetsjinstfanEsay

21EnhysloechitlegerfenAssyriërs,ensyningel fordylgehjar.

22HwentEzekiahiedienhwetdeHearebehaagde,enwie sterkyn'ewegenfenDavid,synheit,lykasdeprofeet Ezay,dy'tgreatentrouwierynsyngesicht,himhjittenhie.

23Ynsyntiidgyngdesinneefterút,enhyferlingdede keningsynlibben

24Enhyseachtrochintreflikegeasthwatderopitlêst barresoe,enhytreastehjarrendy'trouwetoSion 25Hylietsjenhwetfoarivichbarrescoe,enferburgen dingenofeakamense.

HAADSTIK49

1DeoantinkenoanJosiasisasdegearstallingfanit parfumdatmakkeistrochdekeunstfandeapotheek:itis swietashunichynallemûlen,enasmuzykbyinwynmiel.

2Hydiehimoprjochtbydebikearingfenitfolk,ennaem degrouwelsfen’eûngerjuchtichheitwei 3HyrjochtesynherttadeHeare,enyn'etiidfan'e goddeleazenfêstigeerdeoanbiddingfanGod 4Allegear,útseinDavidenEzekiaenJosias,wiene gebrekkich;

5Dêromjoecherhjarmachtoanoaren,enhjareareoanin frjemdfolk.

6Hjaforbaerndendeútkardestêdfenithillichdom,en makkendestrjittenwyld,neffensJeremiasprofesije 7Hwenthjasmeekenhimkwea,dy’tlykwolsinprofeet wie,hilligeynsynmemmeskoot,daterútroege,en ferneareenferneatigjesoe;endaterekopbouweenplante 8ItwieEzechiëldy’tithearlikefizioenseach,dathim toandwierop’eweinfen’echerubs 9Hwenthyneamdedefijannenûnderdefiguerfen’erein, enrjochtederjochters.

10Enfen’etoalveprofetenlitittinktekenseingewirde,en lithjarbonkenwerbloeieúthjarplak; 11HoescillewyZorobabelgrutmeitsje?selshywieasin segeloan'erjochterhân:

12SawieJezus,desoanfenJosédek,dy’tynhjartiidit hûsboudeendeHeareinhilligetimpeloprjochte,dy’ttaret wietaivigegloarje

13EnûnderdeútkardenwierNeemia,hwaensbekendheid greatis,dy’tdefallenmuorrenfoarúsoprjuchte,ende poartenendelattenopsette,enúsruïnesweroprjuchte

14Marop’eierdeisgjinminskeskepenlykasHenoch; hwenthywierfen'eierdeweinommen.

15EkwaerddergjinjongfeintbernelykasJozef,in steedhâlderfensynbroerren,inferbliuwfenitfolk, hwaensbonkendeHeareoansjoenwaerden.

16SemenSethwieneyngrutteeareûnderdeminsken,en sawieAdamboppeallelibbenewêzensyn'eskepping

HAADSTIK50

1Simondehegepreester,desoanfenOnias,dy’tynsyn libbenithûsweropknaptenynsyndagendetimpel fersterke:

2Entrochhimwaerdboudfen’efondamentdedûbele hichte,dehegefestingfen’emuorreom’etimpelhinne; 3Ynsyndagenwaerddereservoiromwetterteûntfangen, ynitkompasasdesee,bedutsenmeikoperplaten:

4Hysoargefoardetimpel,daternetfallesoe,enforsterke destêdtsjinbelegering:

5Howaerderforearemidsitfolkbysynútgongútit hillichdom!

6Hywierasdemoarnsstjermiddenyninwolk,enasde moannebydefolle;

7Asdesinneskyntop'etimpelfan'eAllerheechste,enas dereinbôgeljochtjoutyn'eljochtewolken:

8Enasdeblomfanroazenyn’emaitiidfanitjier,aslelies bydewetterstreamen,enasdetûkenfen’ewierookbeam yn’esimmertiid:

9Asfjûrenreekwurkynitwierookfat,enasinreekfen sleingoud,bisettenmeiallerhandekostberestiennen;

10Enasinfruchtbereolivebeamdy’tfruchtútjout,enasin sipresbeamdy’topgroeitoantdewolken.

11Do’teritearekleedoanhie,enklaaidwaerdmeide folsleinensfenhearlikheit,do’teropgyngneiithilligealter, makkeeritkleedfen’ehilligensearlik.

12Do’terdedielenút’ehannenfan’epreestersnaem,stie erselsbydeherdfenitalter,omsingele,lykasinjonge sederteLibanus;enaspalmbeammenomsingelenhjahim om

13SawiernealdesoannenfenAäronynhjarhearlikheit, endespiisoffersdesHeareynhjarhannen,foaritoantlit fen’ehielegemeintefenIsraël

14Endetsjinstbyitalterôfmakke,dateritofferfen’e Allerheechsteforsierjemocht,

15Enhystiekdehânútneidebeker,engootfenitbloed fen’edruif,engootoan’efoetfenitalterin swietrukkenderookútfoardealderheechstekening 16DorôpendesoannenfenAäron,enblaasdenop’e sulverentrompetten,enhjamakkeningreatlûdomto hearren,tainoantinkenfoaritoantlitfen’eAllerheechste 17Dohastenalitfolkbyinoar,enfoelenop’eierdedelop hjaroantlit,omhjarHeareGod,deAlmachtige,de Allerheechstetooanbidden

18Eksongendesjongerslofsangenmeiharstimmen,mei ingrutferskaatoanlûdenwaerdderswietemelodymakke. 19EnitfolksmeektedeHeare,deAllerheechste,trochit gebedfoaritoantlitfen’ebarmhertige,oantde plechtichheiddesHeareeinigewier,enhjasyntsjinstdien hiene

20Doteacherdel,enhiesynhannenopoerdehiele gemeintefenIsraëlsbern,omdeseinedesHearemeisyn lippentojaen,entoforbliidzjenynsynnamme 21Enhjabûgdenharselsomdetwaddekeartooanbidden, dathjainsegenkrijemochtenfen’eAllerheechste. 22No,priizgjejimmedeGodfenalles,dy’tallinneoeral wûnderlikedingendocht,dy’túsdagenforhegetfan’e skootôf,enmeiúshanneletneffenssynbarmhertichheid. 23Hyjowtúsdeblydskipfanhert,endatderfredewêze meiynúsdagenynIsraelfoarivich

24Datersynbarmhertichheidmeiúsbifêstigjescoeenús rêdeopsyntiid!

25Derbinnetwasoartenfolkendêr’tmynhertinôfgriis fanhat,endetreddeisgjinfolk:

26Dy’top’eberchfenSamariasitte,endy’tûnderde Filistinenwenje,endatdwaesfolkdattoSichemwennet

27Jezus,desoanfenSirachfenJeruzalem,hatynditboek delearfenforstânenkennisskreaun,dy’tútsynhert wiisheidforstuorre

28Sillichishydy’tyndizzedingenoefenewirdescil;en dy'tseynsynhertleit,scilwiiswirde.

29Hwentasersedocht,scilerynalledingensterkwêze: hwentitljochtdesHeareliedthim,dy’twiisheidjowtoan degoddeleazen.PriizgedenammedesHearefoaraltyd. Amen,Amen

HAADSTIK51

1InGebedfanJezus,desoanfanSirachIksiljotankje,o Hearenkening,enjopriizgje,oGod,mynFerlosser:ik loovjejonamme:

2Hwentdûbistmynferdigenerenhelper,enhastmyn lichembiwarretsjinfordjer,enfen’estrikfen’elasterlike tonge,enfen’elippendy’tleagenssmeie,enhastmyn helperwesttsjinmynfijannen;

3Enhastmyferlost,neffensdemannichtefenhjar barmhertigensengreatensfenjinsnamme,út’etosken fen’etoskendy’tmyreewieneommytofortjerren,en út’ehannenfendyjingendy’tmynlibbensochten,enút’e mannichfâldigeellindedy’tIkhie;

4Fenitfersmoarjenfanfjûroerallekanten,enút’e middenfenitfjûrdatiknetoanstuts;

5Ut’edjiptefen’ebúkfen’ehel,fen’eûnreinetongeen fen’efalskewirden.

6Trochinbeskuldigingtsjin'ekeningútin ûnrjochtfeardigetongekaammynsieletichtebyoantdedea ta,mynlibbenwietichtbydehelûnder.

7Hjaomsingelenmyoerallekanten,enderwiegjinman dy’tmyhelpekoe:iksochtneiithelpfen’eminsken,mar derwiegjinien.

8Dotochtikoanjinsbarmhertichheid,oHeare,enoerjins âldedieden,hoe’tstûdy’topdywachtsje,rêdstenút’e hannenfen’efijannenrêdst.

9Dohieikmynsmeekenopfen’eierde,enbeaom forlossingfen’edea

10IkrôpdeHeare,deHeitfenmynHeare,oandatermy netforlittescoeyn’edagenfenmynbenaudens,enyn’e tiidfen’egrutskens,asdergjinhelpwie

11Iksciljinsnammealoanpriizgje,enmeitanksizzing sciliklofsjonge;ensawaardmyngebedferheard:

12HwentJohawwemyrêdenútitfordjer,enmyforlost fen’ekweadetiid;

13Do’tiknochjongwie,ofasikneiitbûtenlângyng,woe ikiepenlikynmyngebedwiisheid

14Ikbidfoarhjarfoardetimpel,enscilhjarsykjeoantit einta

15Ekfan’eblomôfoantdedruifrypwie,hatmynhert nochtoanhjar:mynfoetgyngderjochtewei,fanmyn jonkheidôfsochtikhjar

16Ikbûgdemynearinbytsje,enkrigehjar,enikkrigein prottelear.

17Ikhawderynprofitearre,dêromscilikearetajaanoan Himdy’tmywiisheidjowt

18Hwentikbitochthjartodwaen,enikhawitgoed neifolge;sasciliknetforheardwirde

19Mynsielehatwrakselemeihjar,enynmyndwaenwie ikkrekt:ikstrektemynhannenútneidehimelboppe,en gûldemynûnwittendheidoerhjar.

20Ikrjochtemynsieleophjar,enikfounhjarynsuverens; 21Mynhertwaerdûnrêstichomhjartosiikjen:dêromhaw ikingoedbesitkrigen.

22DeHearehatmyintongejowntamynlean,enikscil Himdêrmeipriizgje

23Komneimyta,jimmeûnlearde,enwenjeynithûs fen’elear

24Hwerombinnejimmestadich,enhwetsizzejimmefen dizzedingen,datjimmesielentigetoarsthawwe?

25Ikdiemynmûleiepen,ensei:Keapjehjarfoar jimmeselssûnderjild

26Setdynhalsûnderitjok,enlitdynsieltsjûgje:hjais mintefinen

27Sjuchmeijinseagen,datikmarinbytsjearbeidhawen myinprotterêstkrigenhaw.

28Lêzemeiingreatesomjild,enkrijgânsgoudbyhjar

29Litjinssieleforbliidzjeynsynbarmhertichheid,en skamjehimnetfoarsynlof.

30Wurkjinswirkbytiden,enopsyntiidscilerdyjins leanjaen.