Welsh - The Book of 2nd Chronicles

2Cronicl

PENNOD1

1ASolomonmabDafyddagryfhawydyneifrenhiniaeth, acyroeddyrARGLWYDDeiDduwgydagef,aca’i mawrhaoddefynddirfawr

2YnayllefaroddSolomonwrthhollIsrael,wrth gapteiniaidymiloedda'rcannoedd,acwrthybarnwyr,ac wrthbobllywodraethwrynhollIsrael,pennau'r cenedlaethau.

3FellyaethSolomon,a’rhollgynulleidfagydagef,i’r uchelfaoeddynGibeon;oherwyddynoyroeddtabernacl cyfarfodDuw,awnaethMosesgwasyrARGLWYDDyn yranialwch

4OndarchDuwagludasaiDafyddifynyoCiriath-jearim i'rlleabaratoasaiDafyddiddi:oherwyddyroeddwedi codipabelliddiynJerwsalem

5Hefydyrallorbres,awnaethaiBesaleelmabUri,mab Hur,aosododdefeoflaentabernaclyrARGLWYDD:a Solomona’rgynulleidfaa’iceisiasanthi 6ASolomonaaethifynyynoatyrallorbresgerbronyr ARGLWYDD,yrhonoeddymmhabellycyfarfod,ac aberthoddfiloboethoffrymauarni

7YnosonhonnoymddangosoddDuwiSolomon,a dywedoddwrtho,Gofynbetharoddafiti.

8AdywedoddSolomonwrthDduw,Tiawnaethost drugareddfawri’mtadDafydd,aca’mgwnaethosti deyrnasuyneileef.

9Ynawr,OARGLWYDDDduw,byddeddyaddewidi Dafyddfynhadyngyflawn:canysgwnaethostfiynfrenin arboblmorniferusâllwchyddaear.

10Dyroimiynawrddoethinebagwybodaeth,felygallof fyndallanadodimewnoflaenyboblhyn:oherwyddpwy aallfarnudyboblhyn,syddmorfawr?

11AdywedoddDuwwrthSolomon,Oherwyddbodhyn yndygalon,aphannaofynnaistgyfoeth,nachyfoeth,nac anrhydedd,nabywyddyelynion,acetonaofynnaisthir oes;ondgofynnaistddoethinebagwybodaethitidyhun, felygallechfarnufymhobl,yrhaiy’thwneuthumyn freninarnynt:

12Doethinebagwybodaetharoddiriti;arhoddafiti gyfoeth,achyfoeth,acanrhydedd,felnachafoddyruno’r brenhinoeddafuo’thflaen,acnichaiffyrunardyôly fath

13YnadaethSolomono’idaithi’ruchelfaoeddynGibeon iJerwsalem,oflaenpabellycyfarfod,atheyrnasoddar Israel

14CasgloddSolomongerbydauamarchogion:acyroedd ganddofilaphedwarcantogerbydau,adeuddegmilo farchogion,aosododdefeynninasoeddycerbydau,a chyda'rbreninynJerwsalem.

15AgwnaethybreninarianacaurynJerwsalemmor helaethâcherrig,agwnaethgoedcedrwyddmorhelaethâ'r coedsycomorwyddsyddynydyffryn.

16Adaethpwydâcheffylauallino’rAifftganSolomon: derbynioddmasnachwyrybreninyrllinambris

17Ahwyaddygasantgerbydifyny,acaddygasantallan o’rAifftamchwechantosiclauoarian,acheffylamgant ahanner:acfellyydygasantfeirchallanihollfrenhinoedd

yrHethiaid,acifrenhinoeddSyria,trwyeugwasanaeth hwy

PENNOD2

1AphenderfynoddSolomonadeiladutŷienw’r ARGLWYDD,athŷi’wfrenhiniaeth

2ArhifoddSolomonddengmilathrigainoddynioni ddwynbeichiau,aphedwarugainmilinadduynymynydd, athairmilachwechanti'wgoruchwylio

3ASolomonaanfonoddatHurambreninTyrus,gan ddywedyd,FelygwnaethostâDafyddfynhad,acfelyr anfonaistgedrwyddiddoadeiladutŷiddofywynddo,felly ygwnaâmi

4Wele,yrwyfynadeiladutŷienwyrARGLWYDDfy Nuw,i’wgysegruiddoef,acilosgiarogldarthperaiddo’i flaen,acargyferybaradangosgwastadol,acargyferyr offrymaupoethforeahwyr,arySabothau,acarylleuadau newydd,acarwyliauuchelyrARGLWYDDeinDuw DeddfdragwyddolywhoniIsrael

5Amawryw'rtŷyrwyfyneiadeiladu:oherwyddmawr yweinDuwniuwchlaw'rholldduwiau

6Ondpwyaalladeiladutŷiddo,gannaallynefoedd,a nefoeddynefoedd,eigynnwys?Pwyydwyffi,ynteu,i adeiladutŷiddo,ondilosgiabertho'iflaenynunig?

7Anfonatafynawrŵrmedrusiweithiomewnaur,ac mewnarian,acmewnpres,acmewnhaearn,acmewn porffor,accrimson,aglas,acaallgerfiogyda'rdynion medrussyddgydamiynJwdaacynJerwsalem,yrhaia ddarparoddDafyddfynhad

8Anfonatafhefydgoedcedrwydd,coedffynidwydd,a choedalgum,oLebanon:canysmiwnygalldyweision fedrutorricoedynLebanon;acwele,fyngweisionfydd gydadyweision,

9Ibaratoicoedynhelaethimi:canysbyddytŷyrwyfar fineiadeiladuynrhyfeddolfawr.

10Acwele,rhoddafi’thweision,yceryddionsy’ntorri coed,ugainmilofesurauowenithwedi’iguro,acugain milofesurauohaidd,acugainmilobathauowin,ac ugainmilobathauoolew

11YnaateboddHurambreninTyrusmewnysgrifen,a anfonoddatSolomon,OherwyddbodyrARGLWYDD wedicarueibobl,ymaewedidywneuddiynfrenin arnynt.

12DywedoddHuramhefyd,“Bendigedigfyddo ARGLWYDDDduwIsrael,yrhwnawnaethnefadaear, yrhwnaroddesi’rbreninDafyddfabdoeth,wedi’ifeddwi âdoethinebadeall,aallaiadeiladutŷi’rARGLWYDD,a thŷi’wfrenhiniaeth”

13Acynawryrwyfwedianfongŵrcyfrwys,wediei feddwiâdeall,oeiddofynhadHuram, 14MabgwraigoferchedDanoeddef,a’idadynŵro Tyrus,ynfedrusmewngweithiomewnaur,acmewnarian, mewnpres,mewnhaearn,mewncarreg,acmewnpren, mewnporffor,mewnglas,acmewnlliainmain,acmewn crimson;hefydigerfiopobmathogerfiad,aciddarganfod pobdyfaisaroddiriddo,gyda’thddynioncyfrwys,achyda dynioncyfrwysfyarglwyddDafydddydad

15Ynawrganhynny,ygwenith,a’rhaidd,yrolew,a’r gwin,yrhaiysonioddfyarglwyddamdanynt,anfonedefe ateiweision:

16AbyddwnyntorricoedoLebanon,cymaintagybydd eiangenarnat:abyddwnyneudwynatatmewnllongauar ymôriJopa;athithaua'ucludoifynyiJerwsalem 17AchyfrifoddSolomonyrhollddieithriaidoeddyng ngwladIsrael,arôlyrhifiadâ’rhwnycyfrifasaiDafyddei dadhwynt;achafwydeubodyngantahannercanto filoeddathairmilachwechant 18Acefeaosododdddengmilathrigainohonyntyn gludwyrbeichiau,aphedwarugainmilyngerddwyryny mynydd,athairmilachwechantooruchwylwyriosod gwaithi'rbobl

PENNOD3

1YnadechreuoddSolomonadeiladutŷ’rARGLWYDDyn JerwsalemymmynyddMoreia,lleyrymddangosoddyr ARGLWYDDiDafyddeidad,ynylleabaratoasai DafyddynllawrdyrnuOrnanyJebusiad

2Acefeaddechreuoddadeiladuaryrailddyddo'railfis, ymmhedwareddflwyddyneideyrnasiad

3Dyma’rpethauycyfarwyddwydSolomonamdanyntar gyferadeiladutŷDduw.Yrhydmewncufyddauynôly mesurcyntafoedddrigaincufydd,a’rlledynugaincufydd

4A'rporthoeddoflaenytŷ,eihydoeddynôllledytŷ, ugaincufydd,a'iuchderyngantacugain:acefea'i gorchuddioddo'rtumewnagaurpur

5Agorchuddioddytŷmwyafâphrenffynidwydd,a'i orchuddioagaurcoeth,agosododdarnogoedpalmwydda chadwyni

6Acaddurnoddytŷâmeinigwerthfawrermwyn harddwch:a'rauroeddaurParfaim.

7Gorchuddioddhefydytŷ,ytrawstiau,ypyst,a'ifuriau, a'iddrysau,agaur;acherfioddgerwbiaidarymuriau

8Acefeawnaethytŷsancteiddiolaf,a'ihydynugain cufydd,fellledytŷ,a'iledynugaincufydd:aca'i gorchuddioddagaurcoeth,ynchwechantodalentau

9Aphwysau’rhoelionoeddhannercantosiclauaur.Ac efeaorchuddioddyrystafelloedduchafagaur

10Acynytŷsancteiddiolafygwnaethddaugerwbowaith delw,aca'ugorchuddioddagaur.

11Acadenyddyceriwbiaidoeddugaincufyddohyd:un adaini'rnaillgerwboeddbumcufydd,yncyrhaeddydat furytŷ:a'radainarallyrunmorbumcufydd,yn cyrhaeddydatadainyceriwbarall

12Acunadainycerwbaralloeddbumcufydd,yn cyrhaeddydatfurytŷ:a'radainarallhefydoeddbum cufydd,yncysylltuagadainycerwbarall

13Yroeddadenyddyceriwbiaidhynynymleduugain cufydd:acyroeddentynsefyllareutraed,a'uhwynebau tuagimewn

14Acefeawnaethyllenolas,aphorffor,achrimson,a lliainmain,acawnaethgerwbiaidarni.

15Gwnaethhefydddaugolofnoflaenytŷ,pymthegar hugainogufyddauouchder,achappobunohonyntyn bumcufyddohyd

16Acefeawnaethgadwyni,felynyroracl,aca’u rhoddoddarbennau’rcolofnau;acawnaethganto bomgranadau,aca’urhoddoddarycadwyni

17Acefeagododdycolofnauoflaenydeml,unaryllaw dde,a'rllallarychwith;acaalwoddenw'rhwnaryllaw ddeJachin,acenw'rhwnarychwithBoas

PENNOD4

1Gwnaethhefydallorbres,ugaincufyddeihyd,acugain cufyddeilled,adegcufyddeihuchder.

2Gwnaethhefydfôrtawdd,degcufyddoymyliymyl, crwnorancwmpas,aphumcufyddouchder;allinello ddegcufyddarhugainoeddyneiamgylchynuoamgylch 3Athanoyroeddllunychen,yrhaioeddynei amgylchynuoamgylch:degmewncufydd,yn amgylchynu'rmôroamgylchDwyresoychenafwriwyd, panfwriwydef

4Yroeddynsefyllarddeuddegych,triynedrychtua’r gogledd,athriynedrychtua’rgorllewin,athriynedrych tua’rde,athriynedrychtua’rdwyrain:a’rmôroeddwedi eiosoduwchbenarnynt,a’uhollgefnoeddtua’rtumewn 5A'idrwchoeddledllaw,a'iymylfelgwaithymylcwpan, gydablodaulili'rdŵr;acyroeddynderbynacyndaltair milobathau

6Gwnaethhefydddegnoeth,agosodpumparyllawdde, aphumparyllawchwith,iolchiynddynt:ypethaua offrymasantargyferyroffrwmpoethaolchasantynddynt; ondymôroeddi'roffeiriaidolchiynddo.

7Acefeawnaethddegcanhwyllbrenaurynôleuffurf,ac a’ugosododdynydeml,pumparyllawdde,aphumpary llawaswy.

8Gwnaethhefydddegbwrdd,a'ugosodynydeml,pump aryrochrdde,aphumparyrochrchwithAgwnaethgant ofasnauaur.

9Hefydgwnaethgynteddyroffeiriaid,a'rcynteddmawr,a drysaui'rcyntedd,agorchuddioddeudrysauâphres

10Acefeaosododdymôrarochrddeheuolpenydwyrain, gyferbynâ'rde

11AgwnaethHuramypotiau,a'rrhawiau,a'rbasnauA gorffennoddHuramygwaithawneidganddoi'rbrenin SolomonargyfertŷDduw;

12Sef,yddaugolofn,a’rcnapiau,a’rpennauoeddarben yddaugolofn,a’rddaudorchiorchuddiodaugnapy pennauoeddarbenycolofnau;

13Aphedwarcantobomgranadauaryddaudorch;dwy resobomgranadauarbobtorch,iorchuddiodauffony pennauoeddarycolofnau

14Gwnaethhefydseiliau,agwnaethlathenniaryseiliau; 15Unmôr,adeuddegychendano.

16Ycrochanauhefyd,a’rrhawiau,a’rbachaucig,a’uholl offer,awnaethHurameidadi’rbreninSolomonargyfer tŷ’rARGLWYDDobresdisglair.

17YngngwastadeddyrIorddonenybwrw’rbreninhwynt, ynytirclairhwngSuccothaSeredatha.

18FellygwnaethSolomonyrholllestrihynynhelaeth iawn:oherwyddniellidmesurpwysau'rpres

19AgwnaethSolomonyrholllestrioeddidŷDduw,yr alloraurhefyd,a'rbyrddauygosodidybaradangosarnynt; 20Hefydycanhwyllbrennaugyda'ulampau,ilosgiynôly ddefodoflaenyroracl,oaurpur;

21Agwnaethefe'rblodau,a'rlampau,a'rgefeloaur,aco'r aurperffaithhwnnw;

22A’rffynnonau,a’rbasgau,a’rllwyau,a’rthuserau,o aurpur:amynediadytŷ,eiddrysaumewnolargyferylle sancteiddiolaf,adrysautŷ’rdeml,oeddoaur

1FellyygorffennwydyrhollwaithawnaethSolomoni dŷ’rARGLWYDD:adugSolomonimewnyrhollbethau agysegrasaiDafyddeidad;a’rarian,a’raur,a’rholloffer, aosododdefeymhlithtrysorautŷDduw

2YnacasgloddSolomonhenuriaidIsrael,ahollbennau’r llwythau,pennau-cenedlmeibionIsrael,iJerwsalem,i ddwynifynyarchcyfamodyrARGLWYDDoddinas Dafydd,sefSeion

3AmhynnyymgasgloddhollwŷrIsraelatybreninynyr ŵyloeddynyseithfedmis

4AdaethhollhenuriaidIsrael;a’rLefiaidagodasantyr arch

5Adygasantifyny’rarch,aphabellycyfarfod,a’rholl lestrisanctaiddoeddynybabell;yrhaihynaddygasanti fynyganyroffeiriaida’rLefiaid

6HefydybreninSolomon,ahollgynulleidfaIsraelaoedd wediymgynnullatooflaenyrarch,aaberthasantddefaid acychen,yrhainaellideucyfrifna'ucyfrifoherwyddeu nifer

7AdaethyroffeiriaidagarchcyfamodyrARGLWYDD i'wlle,igafellytŷ,i'rllesancteiddiolaf,sefdanadenyddy cerwbiaid:

8Oherwyddyroeddyceriwbiaidynlledaenueuhadenydd drosle'rarch,a'rceriwbiaidyngorchuddio'rarcha'i throellionoddiuchod

9Athynasantallanffynyrarch,felbodpennau'rffyni'w gweldo'rarchoflaenyroracl;ondniwelwydhwynto'rtu allanAcynoymaehydydyddhwn

10Nidoedddimynyrarchondyddwylechenaosododd MosesynddiynHoreb,panwnaethyrARGLWYDD gyfamodâmeibionIsrael,panddaethantallano’rAifft 11Abu,panddaethyroffeiriaidallano'rllesanctaidd: (canysyrholloffeiriaidoeddynbresennolasancteiddiwyd, acnidoeddentynarosynôldosbarth:

12HefydyLefiaidoeddyngantorion,pobunohonynto Asaff,Heman,Jeduthun,gyda'umeibiona'ubrodyr,wedi'u gwisgomewnlliaingwyn,âsymbalauanablauathelynau, ynsefyllwrthbendwyreiniolyrallor,achydahwyntgant acugainooffeiriaidyncanuagutgyrn:)

13Aphanoeddyrutgyrna’rcantorionfelun,iwneudun saini’wchlywedwrthfoliannuadiolchi’rARGLWYDD; aphangodasanteullefâ’rutgyrna’rsymbalaua’r offerynnaucerdd,achanmolyrARGLWYDD,gan ddywedyd,Oherwydddaywefe;oherwyddmaeei drugareddyndragywydd:ynayllanwydytŷâchwmwl, seftŷ’rARGLWYDD;

14Fellyniallai’roffeiriaidsefylliwasanaethuoherwyddy cwmwl:oherwyddyroeddgogoniantyrARGLWYDD wedillenwitŷDduw

PENNOD6

1YnaydywedoddSolomon,DywedoddyrARGLWYDD ybyddai’ntrigoynytywyllwchtew

2Ondmiaadeiledaisdŷpreswyliti,alleitifywynddo ambyth

3Athroddybrenineiwyneb,acafendithioddholl gynulleidfaIsrael:ahollgynulleidfaIsraelasafodd.

4Acefeaddywedodd,BendigedigfyddoARGLWYDD DduwIsrael,yrhwnagyflawnoddâ'iddwyloyrhyna lefaroddâ'ienauwrthfynhadDafydd,ganddywedyd, 5ErydyddydygaisfymhoblallanowladyrAifft,ni ddewisaisddinasymhlithholllwythauIsraeliadeiladutŷ ynddi,felybyddaifyenwyno;acniddewisaisnebifod ynllywodraethwrarfymhoblIsrael:

6OndmiaddewisaisJerwsalem,felybyddaifyenwyno; acaddewisaisDafyddifoddrosfymhoblIsrael

7YroeddyngnghalonDafyddfynhadadeiladutŷienw ARGLWYDDDduwIsrael

8OnddywedoddyrARGLWYDDwrthDafyddfynhad, Ganfodyndygalonadeiladutŷi’mhenwi,gwnaethostyn ddafodhynnyyndygalon:

9Erhynny,niadeiledidi’rtŷ;onddyfabaddawallano’th lwynau,efeaadeilada’rtŷi’mhenwi.

10FellyycyflawnoddyrARGLWYDDeiairalefarodd: canysyrwyffiwedicodiynlleDafyddfynhad,acwedify eisteddarorseddIsrael,felyraddawoddyrARGLWYDD, acwediadeiladu'rtŷienwARGLWYDDDduwIsrael

11Acynddiyrhoddaisyrarch,yrhonymaecyfamodyr ARGLWYDD,yrhwnawnaethefeâmeibionIsrael.

12AcefeasafoddoflaenalloryrARGLWYDDym mhresenoldebhollgynulleidfaIsrael,acaestynnoddei ddwylo:

13OherwyddgwnaethSolomonsgaffaldpres,pumcufydd ohyd,pumcufyddoled,athrichufyddouchder,a'iosod yngnghanolycyntedd:acarnisafodd,aphenlinioddarei liniauoflaenhollgynulleidfaIsrael,acestynnoddei ddwylotua'rnefoedd,

14Acaddywedodd,OARGLWYDDDduwIsrael,nidoes Duwfeltydiynynefoedd,nacynyddaear;yrhwnwytyn cadwcyfamod,acyndangostrugareddi’thweision,yrhai sy’nrhodiogerdyfronâ’uhollgalon:

15Ti,yrhwnagedwaistgyda’thwasDafyddfynhad,yr hynaaddewaistiddo;acalefaraistâ’thenau,aca’i cyflawnaistâ’thlaw,felymaeheddiw.

16Ynawrganhynny,OARGLWYDDDduwIsrael,cadw gyda’thwasDafyddfynhadyrhynaaddewaistiddo,gan ddywedyd,Nifyddynabsennolitiŵrgerfymroni eisteddarorseddfaincIsrael;etofelygwyliadyblanteu fforddirodioynfynghyfraith,felyrhodiaisttigerfy mroni.

17Ynawrganhynny,OARGLWYDDDduwIsrael, byddeddyairaleferaistwrthdywasDafyddynwir 18OndafyddDuwmewngwirioneddyntrigogyda dynionaryddaear?Wele,niallynefoedd,anefoeddy nefoedd,dygynnwysdi;faintllaiytŷhwnaadeiledaisi! 19Cymerolwgganhynnyarweddidywas,acarei ddeisyfiad,OARGLWYDDfyNuw,iwrandoaryllefain a'rweddiymaedywasyneigweddïogerdyfron: 20Felybyddodylygaidynagoredarytŷhwnddydda nos,arylleydywedaistamdaniygosoditdyenwyno;i wrandoaryweddiymaedywasyneigweddïotua'rlle hwn

21Gwrandoganhynnyarddeisyfiadaudywas,a’thbobl Israel,yrhaiawnânttua’rllehwn:gwrandodio’th breswylfa,sefo’rnefoedd;aphanglywi,maddau 22Ospechadynynerbyneigymydog,agosodllwarno i’wberiidyngu,a’rllwyndodgerbrondyallorynytŷ hwn;

23Ynaclywdio’rnefoedd,agwna,abarndyweision, trwydalu’rdrygionusynôl,trwyroieifforddareibenei hun;athrwygyfiawnhau’rcyfiawn,trwyroiiddoynôlei gyfiawnder.

24AcostrechirdyboblIsraeloflaenygelyn,amiddynt bechuyndyerbyn;adychwelydachyffesudyenw,a gweddïoacymbilgerdyfronynytŷhwn;

25Ynaclywdio’rnefoedd,amaddaubechoddybobl Israel,adychwelhwynti’rtiraroddaistiddynthwyntac i’wtadau

26Panfyddynefoeddwedieucau,aheblaw,amiddynt bechuyndyerbyn;etoosgweddïanttua'rllehwn,a chyffesudyenw,athroioddiwrtheupechod,panfyddiyn eucystuddio;

27Ynagwrandodio’rnefoedd,amaddaubechoddy weision,a’thboblIsrael,panddysgychiddyntyffordddda, ynyrhonydylentgerdded;adyrolawardydir,yrhwna roddaisti’thboblynetifeddiaeth

28Osbyddnewynynywlad,osbyddpla,osbyddchwyth, neulwydni,locustiaid,neulindys;osbyddeugelynionyn gwarchaearnyntynninasoeddeugwlad;pabynnagglaf neubabynnagglefydafyddo:

29Ynapaweddineubethbynnagawneirganunrhyw ddyn,neugandyhollboblIsrael,panfyddpobunyn gwybodeiddolureihuna'iofideihun,acynestynei ddwyloynytŷhwn:

30Ynaclywdio’rnefoedd,lledybreswylfa,amaddau,a thaluibobdynynôleihollffyrdd,yrhwnyradwaenostei galon;(canystiynunigaadwaenostgalonnauplant dynion:)

31Felybyddontyndyofnidi,irodioyndyffyrdd,tra byddantynbywynytiraroddaisti'ntadau

32Hefyd,ynglŷnâ’rdieithryn,yrhwnnidywo’thbobl Israel,ondaddaethowladbellermwyndyenwmawr, a’thlawgadarn,a’thfraichestynedig;osdeuantaca weddïantynytŷhwn;

33Ynagwrandodio’rnefoedd,sefofangredybreswylfa, agwnaynôlyrhynollymae’rdieithrynyngalwarnatti amdano;felybyddohollboblyddaearynadnaboddyenw, acyndyofni,felymaedyboblIsrael,acyngwybodmai dyenwdisyddwedi’ialwarytŷhwnaadeiledaisi

34Osbydddyboblynmyndallaniryfelynerbyneu gelynionarhydyfforddybyddi’neuhanfon,agweddïo arnattituagatyddinashonaddewisaist,a’rtŷaadeiledais i’thenw;

35Ynaclywo'rnefoeddeugweddia'udeisyfiad,achynnal euhachos

36Ospechantyndyerbyn,(canysnidoesdynnadyw’n pechu,)a’thfodynddigwrthynt,acyneurhoioflaeneu gelynion,ahwythau’neudwynymaithyngaethioniwlad bellneuagos;

37Etoosbyddantynmeddwlynywladlley’u caethgludwyd,acyntroiacyngweddïoarnattiyng ngwladeucaethiwed,ganddywedyd,Pechasom, gwnaethomgam,abuomynddrygionus;

38Osdychwelantatattiâ'uhollgalonacâ'uhollenaidyng ngwladeucaethiwed,lley'ucludasantyngaethion,a gweddïotua'ugwlad,yrhonaroddaisti'wtadau,athuagat yddinasaddewisaist,athuagatytŷaadeiledaisi'thenw:

39Ynagwrandodio’rnefoedd,sefofangredybreswylfa, areugweddia’udeisyfiadau,achynnaleuhachos,a maddaui’thboblabechoddyndyerbyn

40Ynawr,fyNuw,bydded,yrwyfynerfynarnat,dy lygaidynagored,abyddeddyglustiauyngwrandoary weddiawneirynyllehwn

41Ynawrganhynnycyfod,OARGLWYDDDduw,i’th orffwysfa,tiacarchdynerth:byddedi’thoffeiriaid,O ARGLWYDDDduw,fodwedieugwisgoag iachawdwriaeth,abyddedi’thsaintlawenhaumewndaioni 42ARGLWYDDDduw,nathroiymaithwynebdy eneiniog:cofiadrugareddauDafydddywas

PENNOD7

1PanorffennoddSolomonweddïo,daethtânilawro'r nefoedd,acysoddyroffrwmpoetha'raberthau;allenwodd gogoniantyrARGLWYDDytŷ

2Acniallai'roffeiriaidfyndimewnidŷ'rARGLWYDD, oherwyddbodgogoniantyrARGLWYDDwedillenwitŷ'r ARGLWYDD

3AphanweloddhollfeibionIsraelfelydisgynnoddytân, agogoniantyrARGLWYDDarytŷ,ymgrymasantâ'u hwynebaui'rllawrarypalmant,acaaddolasant,aca foliannasantyrARGLWYDD,ganddywedyd,Oherwydd daywefe;oherwyddmaeeidrugareddyndragywydd 4Ynaoffrymoddybrenina'rhollboblaberthaugerbronyr ARGLWYDD.

5AcoffrymoddybreninSolomonaberthoddwyfilar hugainoychen,achantarhugainofiloeddoddefaid:felly ycysegroddybrenina'rhollbobldŷDduw.

6A’roffeiriaidoeddynarosyneuswyddi:yLefiaidhefyd agofferynnaucerddyrARGLWYDD,yrhaiawnaethai Dafyddybreninifoliannu’rARGLWYDD,oherwyddbod eidrugareddyndragywydd,panfoliannoddDafyddtrwy eugweinidogaeth;a’roffeiriaidaganoddutgyrno’u blaenau,ahollIsraelynsefyll.

7HefydcysegroddSolomonganolycynteddoeddoflaen tŷ’rARGLWYDD:oherwyddynoyroffrymoddefe boethoffrymau,abrasteryroffrymauhedd,amnadoeddyr allorbresawnaethSolomonyngalluderbynyroffrymau poeth,a’rbwydoffrymau,a’rbraster

8HefydynyrunprydcadwoddSolomonyrŵylsaith niwrnod,ahollIsraelgydagef,cynulleidfafawriawn,o ddyfodiadHamathhydafonyrAifft

9Acaryrwythfeddyddgwnaethantgynulliaduchel: canyscadwasantgysegriadyrallorsaithniwrnod,a'rŵyl saithniwrnod

10Acarytrydydddyddarhugaino'rseithfedmis anfonoddybobli'wpebyll,ynllawenacynllawenogalon amydaioniaddangosasai'rARGLWYDDiDafydd,aci Solomon,aciIsraeleibobl

11FellyygorffennoddSolomondŷ’rARGLWYDD,a thŷ’rbrenin:aphobdimaddaethigalonSolomoni’w wneudynnhŷ’rARGLWYDD,acyneidŷeihun,efea’i cyflawnoddynllwyddiannus

12A’rARGLWYDDaymddangosoddiSolomonliwnos, acaddywedoddwrtho,Clywaisdyweddi,acaddewisaisy llehwnimifyhunyndŷaberth

13Oscaeafynefoeddfelnafyddglaw,neuos gorchmynnafi’rlocustiaidddifa’rtir,neuosanfonafhaint ymhlithfymhobl;

14Osbyddfymhobl,yrhaiaelwirwrthfyenw,yn ymostwngeuhunain,acyngweddïo,acynceisiofywyneb,

2Cronicl

acyntroioddiwrtheuffyrdddrygionus;ynayclywafo'r nefoedd,acafaddeuafeupechod,acaiachâfeutir.

15Ynawrbyddfyllygaidynagored,a'mclustiauyn gwrandoaryweddiawneirynyllehwn.

16Canysynawryrwyfwedidewisacwedisancteiddio'r tŷhwn,felybyddofyenwynoambyth:abyddfyllygaid a'mcalonynoambyth

17Acoranti,osrhodidigerfymroni,felyrhodiodd Dafydddydad,agwneudynôlyrhynollaorchmynnaisi ti,achadwfyneddfaua'mbarnedigaethau;

18Ynaysicraforsedddyfrenhiniaeth,felycyfamodaisâ Dafydddydad,ganddywedyd,Nibyddynbrinoŵrifod ynllywodraethwrynIsrael.

19Ondostrowchymaith,agwrthodwchfyneddfaua'm gorchmynion,yrhaiaosodaiso'chblaen,acosewcha gwasanaethwchdduwiaueraill,acosymgrymwchiddynt; 20Ynaytynnafhwyntifynywrthygwreiddiauo’mtira roddaisiddynt;a’rtŷhwn,asancteiddiaisi’mhenw,a fwriafallano’mgolwg,a’iwneudynddiharebacynwawd ymhlithyrhollgenhedloedd

21Abyddytŷhwn,sydduchel,ynsyndodibawbaelai heibioiddo;felydywed,PamygwnaethyrARGLWYDD felhyni'rwladhon,aci'rtŷhwn?

22Abyddyncaeleiateb,Amiddyntwrthod ARGLWYDDDduweutadau,yrhwna’udughwyntallan owladyrAifft,aglynuwrthdduwiaueraill,a’uhaddoli, a’ugwasanaethu:amhynnyydugefeyrhollddrwghwn arnynt.

PENNOD8

1Abuarddiweddyrugainmlynedd,ynyrrhaiyr adeiladoddSolomondŷ’rARGLWYDD,a’idŷeihun, 2Mai'rdinasoeddaad-daloddHuramiSolomon, adeiladoddSolomonhwy,apheriifeibionIsraeldrigoyno 3ASolomonaaethiHamathsoba,aca’igorchfygodd 4AcefeaadeiladoddTadmorynyranialwch,a'rholl ddinasoeddtrysoraadeiladoddefeynHamath 5HefydefeaadeiladoddBeth-horonuchaf,aBeth-horon isaf,dinasoeddwedi’ucaeru,âmuriau,pyrth,abarrau; 6ABaalath,ahollddinasoeddytrysorfeyddoeddgan Solomon,ahollddinasoeddycerbydau,adinasoeddy marchogion,a'rcyfanaddymunaiSolomoneiadeiladuyn Jerwsalem,acynLibanus,athrwyhollwladeideyrnas

7Oranyrhollboblaadawydo’rHethiaid,a’rAmoriaid, a’rPeresiaid,a’rHefiaid,a’rJebusiaid,yrhainidoeddent oIsrael,

8Ondo’uplanthwy,yrhaiaadawydareuhôlynywlad, yrhainiddifethoddmeibionIsrael,hwyawnaethSolomon idaluteyrngedhydydyddhwn

9OndniwnaethSolomonunrhywunofeibionIsraelyn weisioni’wwaith;ondhwyoeddentynryfelwyr,acyn benaethiaidareigapteiniaid,acyngapteiniaidarei gerbydaua’ifarchogion

10Adymaoeddpenaethiaidswyddogionybrenin Solomon,sefdaugantahannercant,yrhaioeddyn llywodraethuarybobl.

11ASolomonaddugferchPharoifynyoddinasDafydd i’rtŷaadeiladasaiefeiddi:canysefeaddywedodd,Ni chaifffyngwraigdrigoynnhŷDafyddbreninIsrael, oherwyddbodylleoeddydaetharchyrARGLWYDD iddyntynsanctaidd

12YnaoffrymoddSolomonoffrymaupoethi'r ARGLWYDDaralloryrARGLWYDD,yrhona adeiladasaiefeoflaenyporth, 13Ynôlcyfraddbenodolbobdydd,ganoffrymuynôl gorchymynMoses,arySabothau,acarylleuadaunewydd, acarygwyliauuchel,dairgwaithynyflwyddyn,sefyng ngŵylybaracroyw,acyngngŵylyrwythnosau,acyng ngŵylytabernaclau.

14Acefeaosododd,ynôltrefnDafyddeidad, ddosbarthiadau’roffeiriaidi’wgwasanaeth,a’rLefiaidi’w dyletswyddau,ifoliannuagweinidogaethugerbronyr offeiriaid,ynôlgofyniondyletswyddbobdydd:y porthorionhefydwrtheudosbarthiadauwrthbobporth: canysfellyyroeddDafyddgŵrDuwwedigorchmynnu 15Acnithroasantoddiwrthorchymynybrenini'r offeiriaida'rLefiaidynghylchunrhywfater,nacynghylch ytrysorau

16YnaparatowydhollwaithSolomonhydddyddsylfaenu tŷ’rARGLWYDD,ahydneseiorffen.Fellyperffeithiwyd tŷ’rARGLWYDD

17YnaaethSolomoniEsiongeber,aciEloth,wrthlany môryngngwladEdom.

18AHuramaanfonoddiddo,trwylaweiweision,longau, agweisionoeddyngyfarwyddâ’rmôr;acaethantgyda gweisionSolomoniOffir,achymerasantoddiynobedwar cantahannertalentoaur,a’udwynatybreninSolomon

PENNOD9

1AphanglywoddbrenhinesShebaamenwogrwydd Solomon,hiaddaethibrofiSolomonâchwestiynaucaled iJerwsalem,gydachwmnimawriawn,achamelodyn dwynperaroglau,acaurynhelaeth,ameinigwerthfawr:a phanddaethatSolomon,hiaymddiddanoddagefamyr hynolloeddyneichalon

2ASolomonafynegoddiddieihollgwestiynau:acnid oedddimynguddiedigrhagSolomonnafynegoddefeiddi.

3AphanweloddbrenhinesShebaddoethinebSolomon,a'r tŷaadeiladoddefe,

4Abwydeifwrdd,aceisteddiadeiweision,a gweinidogioneiweinidogion,a'udillad;eigwpanwyr hefyd,a'udillad;a'iddringfayraethifynyidŷ'r ARGLWYDD;nidoeddysbrydynddimwyach.

5Adywedoddwrthybrenin,Gwiroeddyradroddiada glywaisynfyngwladfyhunamdyweithredoedd,acam dyddoethineb:

6Etonichredaiseugeiriauhwynt,nesimiddod,a’m llygaideugweld:acwele,niddywedwydwrthyfhanner mawredddyddoethineb:canysrhagoriwytarysôna glywais

7Gwyneubyddyddynion,agwyneubyddyweisionhyn, sy'nsefyllynwastadgerdyfron,acynclyweddy ddoethineb

8Bendigedigfyddo’rARGLWYDDdyDduw,yrhwna ymhyfrydoddynottii’thosodareiorsedd,ifodynfrenin drosyrARGLWYDDdyDduw:oherwyddcarudyDduw Israel,i’wsefydluhwyntambyth,amhynnyygwnaethefe diynfreninarnynt,iwneuthurbarnachyfiawnder 9Arhoddoddhii’rbreningantacugaintalentoaur,a llaweriawnoberaroglau,ameinigwerthfawr:acnidoedd berarogo’rfathagaroddoddbrenhinesShebai’rbrenin Solomon

10AgweisionHuramhefyd,agweisionSolomon,yrhaia ddygasantauroOffir,addygasantgoedalgumameini gwerthfawr

11Agwnaethybreninderasauo'rcoedalgumidŷ'r ARGLWYDD,acibalasybrenin,athelynauanablaui gantorion:acniwelwydyfatho'rblaenyngngwladJwda 12ArhoddoddybreninSolomonifrenhinesShebaeiholl ddymuniad,bethbynnagaofynnoddhi,heblaw'rhyna ddygoddhii'rbreninFellyhiadrodd,acaaethiffwrdd i'wgwladeihun,hia'igweision

13Pwysau’rauraddaethiSolomonmewnunflwyddyn oeddchwechantachwedegachwechodalentauaur; 14Heblaw'rhynaddygoddymarchnatwyra'rmasnachwyr. AhollfrenhinoeddArabiaallywodraethwyrywlada ddygoddauracarianiSolomon

15AgwnaethybreninSolomonddaugantodargedauo aurwedi'iguro:chwechantosiclauoaurwedi'iguroa aethiuntarged

16Athrichantodarianauawnaethefeoaurwedi’iguro: trichantosiclauauraaethiundarianA’rbrenina’u gosododdhwyntynnhŷcoedwigLibanus 17Gwnaethybreninorseddfawroifori,a'igorchuddioag aurpur

18Acyroeddchwegrisi’rorsedd,gydathroedfaincaur, wedi’ugosodwrthyrorsedd,achynhalyddionarbobochr i’rlleeistedd,adaulewynsefyllwrthycynhalyddion:

19Acyroedddeuddegllewynsefyllynoarynaillochrac aryllallarychwegris;niwnaedyfathmewnunrhyw deyrnas

20AholllestriyfedybreninSolomonoeddoaur,aholl lestritŷcoedwigLibanusoeddoaurpur:nidoeddyruno arian;nidoeddynddimbydyncaeleigyfrifynnyddiau Solomon

21Oherwyddaethllongau’rbreniniTarsisgydagweision Huram:bobtairblyneddunwaithydeuaillongauTarsisyn dwynaur,acarian,ifori,acepaod,apheunod

22ArhagoroddybreninSolomonarhollfrenhinoeddy ddaearorancyfoethadoethineb

23Ahollfrenhinoeddyddaearageisiasantbresenoldeb Solomon,iglywedeiddoethineb,aroddasaiDuwynei galon

24Adaethantâphobuneianrheg,llestriarian,allestriaur, adillad,harnais,apherlysiau,ceffylau,amulod,cyfradd flwyddynarôlblwyddyn

25AcyroeddganSolomonbedairmilostablauigeffylau acherbydau,adeuddegmilofarchogion;yrhaiaroddodd efeynninasoeddycerbydau,achyda'rbreninyn Jerwsalem.

26Acefeadeyrnasoddaryrhollfrenhinoeddo'rafonhyd wladyPhilistiaid,achydderfynyrAifft

27AgwnaethybreninarianynJerwsalemfelcerrig,a gwnaethgoedcedrwyddfelycoedsycomorwyddsyddyn ygwastadeddauynhelaeth

28AdaethantâmeirchiSolomono’rAifft,acobob gwlad

29OnidywgweddillgweithredoeddSolomon,ycyntafa'r olaf,wedieuhysgrifennuynllyfrNathanyproffwyd,ac ymmhroffwydoliaethAhiaySiloniad,acyng ngweledigaethauIdoygweledyddynerbynJeroboammab Nebat?

30AtheyrnasoddSolomonynJerwsalemdroshollIsrael amddeugainmlynedd

31ASolomonahunoddgyda’idadau,achladdwydefyn ninasDafyddeidad:aRehoboameifabadeyrnasoddynei le

PENNOD10

1ARehoboamaaethiSichem:canysiSichemydaeth hollIsraeli’wwneudefynfrenin.

2AphanglywoddJeroboammabNebat,yrhwnoeddyn yrAifft,lleyroeddwediffoioŵyddybreninSolomon, hynny,dychweloddJeroboamo’rAifft

3Ahwyaanfonasant,aca’igalwasantefFellydaeth JeroboamahollIsrael,acalefarasantwrthRehoboam,gan ddywedyd,

4Gwnaethdydadeinhiauni’ndrwm:ynawrganhynny ysgafnhadiychydiggaethiwedtrwmdydad,a’iiautrwma osododdefearnomni,abyddwnni’ndywasanaethudi

5Acefeaddywedoddwrthynt,Dewchynôlataffiarôl tridiau.Acaethyboblymaith.

6A’rbreninRehoboamaymgynghoroddâ’rhenuriaida safasaigerbronSolomoneidadtraoeddefeeto’nfyw,gan ddywedyd,Pagyngoraroddwchimiiatebyboblhyn?

7Allefarasantwrtho,ganddywedyd,Osbyddidi’n garedigwrthyboblhyn,acosbyddi’neuplesio,acos dywedieiriaudawrthynt,byddantynweisionitiambyth. 8Ondgwrthododdycyngoraroddoddyrhenuriaididdo, acymgynghoroddâ'rgwŷrieuaincafagwydgydagef,a safasantgereifron.

9Acefeaddywedoddwrthynt,Pagyngoraroddwchfely gallwnatebyboblhyn,yrhaialefarasantwrthyf,gan ddywedyd,Lleddfaychydigyriauaroddodddydadarnom ni?

10Allefaroddygwŷrieuaincafagwydgydagefwrtho, ganddywedyd,Felhynyratebidi'rboblalefarasant wrthyt,ganddywedyd,Gwnaethdydadeinhiauni'ndrwm, ondgwnadihiychydigynysgafnachini;felhynydywedi wrthynt,Byddfymysbachynfwytrwchusnallwynaufy nhad

11Oherwyddllerhoddoddfynhadiautrwmarnoch, rhoddaffinnaufwyareichiau:ceryddoddfynhadchwiâ chwipiau,ondceryddaffinnauâsgorpionau

12FellydaethJeroboama’rhollboblatRehoboamary trydydddydd,felygorchmynnoddybrenin,ganddywedyd, Dewchynôlataffiarytrydydddydd

13A’rbrenina’uhateboddhwyntynarw;a’rbrenin Rehoboamawrthododdgyngoryrhenuriaid, 14Acateboddhwyntynôlcyngoryllanciau,gan ddywedyd,Gwnaethfynhadeichiauyndrwm,ondmia chwanegafati:ceryddoddfynhadchwiâchwipiau,ondmi a’chceryddafâsgorpionau

15Fellyniwrandawoddybreninarybobl:canysoddi wrthDduwyroeddyrachos,felycyflawnidyr ARGLWYDDeiairalefarasaiefetrwylawAhiay SiloniadwrthJeroboammabNebat

16AphanweloddhollIsraelnadoeddybreninyn gwrandoarnynt,ateboddyboblybrenin,ganddywedyd, ParansyddiniynDafydd?acnidoesinietifeddiaethym mabJesse:pobuni’wbebyll,OIsrael:acynawr,Dafydd, edrychardydŷdyhunFellyaethhollIsraeli’wpebyll 17OndamblantIsraeloeddynbywynninasoeddJwda, Rehoboamadeyrnasoddarnynt

18YnaanfonoddybreninRehoboamHadoram,yrhwn oeddarydreth;ameibionIsraela’illabyddiasantefâ cherrig,nesiddofarw:ondbrysioddybreninRehoboami fyndifynyi’wgerbyd,iffoiiJerwsalem.

19AgwrthryfeloddIsraelynerbyntŷDafyddhydydydd hwn

PENNOD11

1AphanddaethRehoboamiJerwsalem,efeagasgloddo dŷJwdaaBenjamingantaphedwarugainmiloddynion etholedig,yrhaioeddynrhyfelwyr,iymladdynerbyn Israel,ermwyniddoadferyfrenhiniaethiRehoboam.

2OnddaethgairyrARGLWYDDatSemaiagŵrDuw, ganddweud,

3LlefarawrthRehoboammabSolomon,breninJwda,ac wrthhollIsraelynJwdaaBenjamin,ganddywedyd, 4FelhynydywedyrARGLWYDD,Nacewchifyny,ac naymladdwchynerbyneichbrodyr:dychwelwchbobun i'wdŷ:canystrwoffiygwnaedypethhwnAhwya wrandawsantareiriau'rARGLWYDD,acaddychwelasant ofynedynerbynJeroboam.

5ARehoboamadrigoddynJerwsalem,acaadeiladodd ddinasoeddamddiffynnolynJwda

6AdeiladoddhydynoedBethlehem,acEtam,aThecoa, 7ABethsur,aSocho,acAdulam, 8AGath,aMaresa,aSiff, 9AcAdoraim,aLachis,acAseca, 10ASora,acAjalon,aHebron,yrhaisyddynJwdaacyn Benjamin,dinasoeddcaerog

11Acefeagryfhaoddycedyrn,acaosododdgapteiniaid ynddynt,astorfaofwyd,acoolewagwin

12Acymmhobdinasgosododddarianauagwaywffyn,a'u gwneudyngryfiawn,gydaJwdaaBenjaminareiochr.

13Adaethyroffeiriaida'rLefiaidoeddynhollIsraelato o'uholldiriogaeth

14.OherwyddgadawoddyLefiaideumeysyddpentrefol a'umeddiant,adaethantiJwdaaJerwsalem:oherwydd gwrthodasaiJeroboama'ifeibionhwyntrhaggwasanaethu feloffeiriaidi'rARGLWYDD:

15Acefeaordeinioddiddoefynoffeiriaidi’ruchelfeydd, aci’rcythreuliaid,aci’rlloiawnaethaiefe

16Acareuhôlhwynt,oholllwythauIsrael,yrhaia osodasanteucalonigeisioARGLWYDDDduwIsraela ddaethantiJerwsalem,iaberthuiARGLWYDDDduweu tadau.

17FellycryfhaasantfrenhiniaethJwda,agwneud RehoboammabSolomonyngryf,tairblynedd:amdair blyneddycerddasantynfforddDafyddaSolomon 18AchymeroddRehoboamMahalathferchJerimothmab Dafyddynwraigiddo,acAbihailferchEliabmabJesse; 19Yrhonaesgoroddiddoblant;Jeus,aSamareia,a Saham

20AcareihôlhiycymeroddMaachaferchAbsalom;ahi aesgoroddiddoAbia,acAttai,aSisa,aSelomith 21ARehoboamagaroddMaachaferchAbsalomynfwy na’ihollwragedda’iordderchwragedd:(canysefea gymeroddddeunawowragedd,athrigainordderchwragedd; acagenhedloddwytharhugainofeibion,athrigaino ferched.)

22AgwnaethRehoboamAbiahmabMaachaynbennaeth, ynllywodraethwrymhlitheifrodyr:canysyroeddyn bwriadueiwneudefynfrenin

23Acefeawnaethynddoeth,acawasgaroddeihollblant trwyhollwledyddJwdaaBenjamin,ibobdinasgaerog:ac aroddoddiddyntfwydynhelaethAcachwenychodd lawerowragedd

PENNOD12

1AphansicrhaoddRehoboamyfrenhiniaeth,a’igryfhau eihun,efeawrthododdgyfraithyrARGLWYDD,aholl Israelgydagef.

2Abu,ynybumedflwyddyni’rbreninRehoboam,iSisac breninyrAifftddodifynyynerbynJerwsalem,amiddynt drosedduynerbynyrARGLWYDD,

3Âdeuddegcantogerbydau,athrigainmilofarchogion: acnidoeddniferoboblyndodgydagefo’rAifft;y Lubiaid,ySuckiaid,a’rEthiopiaid.

4Acefeagymeroddydinasoeddcaerogoeddynperthyni Jwda,acaddaethiJerwsalem

5YnaydaethSemaiayproffwydatRehoboam,acat dywysogionJwda,yrhaiaymgasglasantiJerwsalemo achosSisac,acaddywedoddwrthynt,Felhynydywedyr ARGLWYDD,Chwia’mgadawsoch,acamhynnyy’ch gadewaischwihefydynllawSisac

6YnaygostyngoddtywysogionIsraela'rbrenineuhunain; adywedasant,Cyfiawnyw'rARGLWYDD.

7AphanweloddyrARGLWYDDeubodwediymostwng, daethgairyrARGLWYDDatSemaia,ganddywedyd, Ymostyngasant;amhynnyni’udinistrafhwynt,ond rhoddafiddyntrywfaintoryddhad;acnithywelltirfyllid arJerwsalemtrwylawSisac

8Etobyddantynweisioniddo;felygallontwybodfy ngwasanaethi,agwasanaethteyrnasoeddygwledydd 9FellydaethSisacbreninyrAifftifynyynerbyn Jerwsalem,achymrydtrysorautŷ’rARGLWYDD,a thrysorautŷ’rbrenin;cymeroddycyfan:aethhefydâ’r tarianauaurawnaethSolomon

10YnllehynnygwnaethybreninRehoboamdarianaupres, a'urhoiyngngofalpennaethygwarchodluoeddyncadw mynediadtŷ'rbrenin

11Aphanaethybreninimewnidŷ’rARGLWYDD, daethygwarchodlua’ucyrchu,a’udwynynôliystafelly gwarchodlu

12Aphanymostyngoddefeeihun,trodddigofaintyr ARGLWYDDoddiwrtho,felnafyddai’neiddinistrio’n llwyr:acynJwdahefydyraethpethau’ndda.

13FellyycryfhaoddybreninRehoboameihunyn Jerwsalem,acadeyrnasodd:canysunflwyddadeugain oedoeddRehoboampanddechreuodddeyrnasu,a theyrnasoddddwyflyneddarbymthegynJerwsalem,y ddinasaddewisasaiyrARGLWYDDoholllwythauIsrael, iosodeienwyno:acenweifamoeddNaama,yr Ammones

14Acefeawnaethddrwg,amnapharatooddeigaloni geisio’rARGLWYDD.

15OnidywgweithredoeddRehoboam,cyntafadiweddaf, wedieuhysgrifennuynllyfrSemaiayproffwyd,acIdoy gweledyddynglŷnagachau?Acyroeddrhyfeloeddrhwng RehoboamaJeroboamynbarhaus

16ARehoboamahunoddgyda’idadau,acagladdwydyn ninasDafydd:acAbeiaeifabadeyrnasoddyneileef.

PENNOD13

1Ynyddeunawfedflwyddyni’rbreninJeroboamy dechreuoddAbeiadeyrnasuarJwda

2TeyrnasoddamdairblyneddynJerwsalem.Michaia ferchUrieloGibeaoeddenweifamAcyroeddrhyfel rhwngAbeiaaJeroboam

3AgosododdAbeiayfrwydrmewntrefngydabyddino ryfelwyrdewr,sefpedwarcantmiloddynionetholedig: gosododdJeroboamhefydyfrwydryneierbynagwyth cantmiloddynionetholedig,ynddynionnertholonerth

4AcAbiahasafoddarfynyddSemaraim,yrhwnsyddym mynyddEffraim,acaddywedodd,Gwrandewcharnaffi,ti Jeroboam,ahollIsrael;

5OniddylechchiwybodbodARGLWYDDDduwIsrael wedirhoi’rfrenhiniaetharIsraeliDafyddambyth,sef iddoefaci’wfeibiontrwygyfamodhalen?

6EtoJeroboammabNebat,gwasSolomonmabDafydd,a gyfododd,acawrthryfeloddynerbyneiarglwydd.

7Acymgasgloddatoddynionofer,meibionBelial,ac ymgryfhasantynerbynRehoboammabSolomon,panoedd Rehoboamynifancacyndynereigalon,acniallaieu gwrthsefyll

8Acynawryrydychynmeddwlgwrthsefyllteyrnasyr ARGLWYDDynllawmeibionDafydd;acyrydychyn dyrfafawr,acymaegydachwilloiaur,yrhaiawnaeth Jeroboamyndduwiauichwi

9OnidydychwedibwrwallanoffeiriaidyrARGLWYDD, meibionAaron,a'rLefiaid,acwedieichgwneudyn offeiriaidynôldullcenhedloeddygwledydderaill?Fely gallpwybynnagaddawi'wgysegrueihunâbustachifanc asaithhwrddfodynoffeiriadi'rrhainadydyntyn dduwiau

10OndyrARGLWYDDyweinDuwni,acnidydym wedieiwrthod;a'roffeiriaidsy'ngwasanaethu'r ARGLWYDDywmeibionAaron,a'rLefiaidsy'ngofalu ameugwaith:

11Acymaentynllosgii'rARGLWYDDbobboreaphob hwyraberthaupoethacarogldarthperaidd:ybaradangos hefydymaentyneiosodmewntrefnarybwrddpur;a'r canhwyllbrenaurgyda'ilampau,ilosgibobhwyr: oherwyddyrydymyncadwgoruchwyliaethyr ARGLWYDDeinDuw;ondyrydychwedieiwrthodef.

12Acwele,Duweihunsyddgydaniyngaptenini,a'i offeiriaidâthrwmpedauyncanuiweiddibrawyneich erbynOblantIsrael,nacymladdwchynerbyn ARGLWYDDDduweichtadau;oherwyddnifyddwchyn llwyddo

13OndparoddJeroboamigynllwynddodo’uhôlhwynt: fellyyroeddentoflaenJwda,a’rcynllwynoeddo’uhôl hwynt

14AphanedrychoddJwdaynôl,wele,yfrwydroeddo'r blaenaco'rtuôl:agwaeddasantaryrARGLWYDD,a'r offeiriaidautganasantâ'rutgyrn.

15YnagwaeddoddgwŷrJwda:acwrthiwŷrJwdaweiddi, bu,iDduwdaroJeroboamahollIsraeloflaenAbeiaa Jwda.

16AffoesantmeibionIsraeloflaenJwda:arhoddodd Duwhwyntyneullawhwynt

17AlladdoddAbeiaa'iboblhwyâlladdfafawr:felly syrthioddpumcantmiloddynionetholedigoIsraelyn farw

18FellyydarostyngwydmeibionIsraelyprydhwnnw,a meibionJwdaaorfu,amiddyntymddiriedyn ARGLWYDDDduweutadau

19AcAbeiaaerlidioddarôlJeroboam,acagymerodd oddiarnoddinasoedd,Bethela'ithrefi,aJesanaa'ithrefi, acEffraina'ithrefi

20NichafoddJeroboamgryfderetoynnyddiauAbeia:a thrawoddyrARGLWYDDef,abufarw

21OnddaethAbeiayngryf,aphriododdbedairarddego wragedd,achafoddddauarhugainofeibion,acunar bymthegoferched

22A’rgweddillohanesAbeia,a’iffyrdd,a’ieiriau,sydd wedieuhysgrifennuynhanesyproffwydIdo.

PENNOD14

1FellyAbeiaahunoddgyda'idadau,achladdasantefyn ninasDafydd:acAsaeifabadeyrnasoddyneileYnei ddyddiauefbullonyddwchynywladamddengmlynedd.

2AgwnaethAsayrhynoeddddaacuniawnyngngolwg yrARGLWYDDeiDduw:

3Oherwyddefeadynnoddymaithallorau’rduwiaudieithr, a’ruchelfeydd,acaddrylliasantydelwau,acadorroddy llwyni:

4AcaorchmynnoddiJwdageisioARGLWYDDDduweu tadau,agwneudygyfraitha'rgorchymyn

5TynnoddymaithhefydohollddinasoeddJwdayr uchelfeydda'rdelwau:achafoddyfrenhiniaethdawelwch gereifronef

6AcefeaadeiladoddddinasoeddcaerogynJwda:canys cafoddywladlonyddwch,acnichafoddryfelyny blynyddoeddhynny;oherwyddrhoddasaiyrARGLWYDD lonyddwchiddo

7AmhynnydywedoddwrthJwda,“Adeiladwny dinasoeddhyn,agwnawnfuriauo’ucwmpas,athyrau, pyrthabarrau,trabo’rwladetoo’nblaenau;oherwydd innigeisio’rARGLWYDDeinDuw,yrydymwediei geisioef,acefearoddoddorffwysiniobobtu”Felly adeiladasantacalwyddasant

8AcyroeddganAsafyddinoddynionyncariotargedaua gwaywffyn,oJwdadrichantmil;acoBenjamin,yncario tarianauacyntynnubwâu,daugantaphedwarugainmil: yrhainigydoeddentynddynionnertholonerth.

9AdaethSerahyrEthiopiadallanyneuherbynâlluofil ofiloedd,athrichantogerbydau;acaddaethiMaresa.

10YnaaethAsaallanyneierbyn,agosodasantyfrwydr mewntrefnyngnghwmSeffathaymMaresha

11AcAsaalefoddaryrARGLWYDDeiDduw,aca ddywedodd,ARGLWYDD,nidoesdimgydathii gynorthwyo,boedgydallawer,neugyda'rrhaihebnerth: cynorthwyani,OARGLWYDDeinDuw;oherwyddyr ydymyngorffwysarnatti,acyndyenwyrydymynmynd ynerbynydyrfahonOARGLWYDD,tiyweinDuw;na fyddediddyndrechudyerbyn.

12FellytrawoddyrARGLWYDDyrEthiopiaidoflaen Asa,acoflaenJwda;affoesantyrEthiopiaid

13AcAsaa’rbobloeddgydagefa’uhymlidiasanthyd Gerar:a’rEthiopiaidaorchfygwyd,felnaallentadfereu

2Cronicl

hunain;canysdifethwydhwyntoflaenyrARGLWYDD, acoflaeneilu;achymerasantymaithysbailfawriawn.

14AthrawsantyrhollddinasoeddoamgylchGerar; oherwydddaethofnyrARGLWYDDarnynt:ac ysbeiliasantyrhollddinasoedd;oherwyddyroeddysbail fawriawnynddynt

15Tarasanthefydbebyllygwartheg,achymerasant ymaithddefaidachamelodynhelaeth,adychwelasanti Jerwsalem

PENNOD15

1AdaethYsbrydDuwarAsareiamabOded:

2AcefeaaethallanigyfarfodAsa,acaddywedoddwrtho, Gwrandewcharnaffi,Asa,ahollJwdaaBenjamin;yr ARGLWYDDsyddgydachwi,trabyddwchgydagef;ac osceisiwchef,efeageirgennych;ondosgwrthodwchef, efea’chgwrthodachwi

3YnawrerstalwmybuIsraelhebygwirDduw,aheb offeiriadaddysgu,ahebgyfraith

4Ondpanddychwelasantyneucyfyngderat ARGLWYDDDduwIsrael,a'igeisio,efeagafwyd ganddynt

5Acynyramseroeddhynnynidoeddheddwchi'rhwna aethallan,naci'rhwnaddeuaiimewn,ondyroedd blindermawrarholldrigolionygwledydd

6Adinistriwydcenedlogenedl,adinasoddinas:canys Duwa’ugofidioddhwyntâphobadfyd.

7Byddwchyngryfganhynny,apheidiwchâgadaeli'ch dwylofodynwan:oherwyddbyddeichgwaithyncael gwobr.

8AphanglywoddAsaygeiriauhyn,aphroffwydoliaeth Odedyproffwyd,efeagymeroddddewrder,acafwriodd ymaithyreilunodffiaiddohollwladJwdaaBenjamin,ac o'rdinasoeddagymerasaiefeofynyddEffraim,aca adnewyddoddalloryrARGLWYDD,yrhonoeddoflaen porthyrARGLWYDD.

9AcefeagasgloddhollJwdaaBenjamin,a’rdieithriaid oeddgydahwyntoEffraimaManasse,acoSimeon:canys oIsraelyroeddentweditroiatoynlluosog,panwelsant fodyrARGLWYDDeiDduwgydagef 10FellyymgasglasantynghydynJerwsalemynytrydydd mis,ynybymthegfedflwyddynodeyrnasiadAsa.

11Acoffrymasanti’rARGLWYDDyrunpryd,o’rysbail addygasant,saithgantoychenasaithmiloddefaid

12AgwnaethantgyfamodigeisioARGLWYDDDduweu tadauâ'uhollgalonacâ'uhollenaid;

13Felyrhoddidifarwolaethpwybynnagnicheisiai ARGLWYDDDduwIsrael,boedfachneufawr,boedŵr neuwraig

14Athyngasanti’rARGLWYDDâllefuchel,acâbloedd, acagutgyrn,acâchornetau.

15AllawenychoddhollJwdawrthyllw:canystynguasant â'uhollgalon,a'igeisioâ'uhollewyllys;achafwydef ganddynt:arhoddoddyrARGLWYDDiddyntorffwyso amgylch

16AcamMaachamamybreninAsahefyd,efea’i diswyddoddhiofodynfrenhines,amiddiwneudeilun mewnllwyn:acAsaadorroddeiheilunilawr,aca’i drylliodd,aca’illosgoddwrthnantCidron.

17OndnithynnwydymaithyruchelfeyddoIsrael:er hynnyyroeddcalonAsaynberffaitheihollddyddiau

18AcefeaddugidŷDduwypethauagysegrasaieidad, a'rrhaiagysegrasaiefeeihun,arian,acaur,allestri.

19Acniburhyfelmwyachhydybumedflwyddynar hugainodeyrnasiadAsa.

PENNOD16

1YnychwechedflwyddynarhugainodeyrnasiadAsa, daethBaashabreninIsraelifynyynerbynJwda,ac adeiladuRama,felnaadawainebifyndallannadodi mewnatAsabreninJwda

2YnadaethAsaagarianacaurallanodrysorautŷ’r ARGLWYDDathŷ’rbrenin,acanfonoddatBenhadad breninSyria,yrhwnoeddynbywynDamascus,gan ddywedyd,

3Cyfamodsyddrhyngoffiathi,felyroeddrhwngfynhad a’thdaddi:wele,anfonaisarianacauratat;dos,torrdy gyfamodâBaasabreninIsrael,felygalloefeymadaeloddi wrthyf.

4AgwrandawoddBenhadadarybreninAsa,acanfonodd gapteiniaideifyddinoeddynerbyndinasoeddIsrael;ahwy adrawasantIjon,aDan,acAbel-maim,ahollddinasoedd trysorfaNafftali

5AphanglywoddBaasahynny,rhoddoddygoraui adeiladuRama,agadawoddeiwaithibeidio.

6YnacymeroddybreninAsahollJwda;achludasant ymaithgerrigRama,a'ichoed,â'rrhaiyroeddBaashayn adeiladu;acefeaadeiladoddâhwyntGebaaMispa.

7AcynyramserhwnnwydaethHananiygweledyddat AsabreninJwda,acaddywedoddwrtho,Oherwydditi ymddiriedymmreninSyria,acnadymddiriedynyr ARGLWYDDdyDduw,amhynnyydihangoddllubrenin Syriao’thlaw

8OnidoeddyrEthiopiaida'rLubiaidynlluenfawr,gyda cherbydauamarchogionlaweriawn?Eto,amdyfodwedi ymddiriedynyrARGLWYDD,fe'urhoddoddyndylaw 9OherwyddymaellygaidyrARGLWYDDynrhedegyn ôlacymlaentrwy'rhollddaear,iddangoseihunyngryfo blaidyrhaisyddâ'ucalonynberffaithtuagatoYnhyny gwnaethostynffôl:amhynnyohynymlaenbydd rhyfeloedditi

10YnadigioddAsawrthygweledydd,a'iroimewn carchardy;oherwyddyroeddmewncynddareddagefo achosypethhwnAcAsaaorthrymaoddraio'rboblyrun pryd

11Acwele,gweithredoeddAsa,cyntafadiweddaf,wele,y maentwedieuhysgrifennuynllyfrbrenhinoeddJwdaac Israel.

12AcAsaynynawfedflwyddynarhugaino’ideyrnasiad aglafoddyneidraed,nesbodeiglefydynfawriawn:eto yneiglefydnicheisioddefeatyrARGLWYDD,ondaty meddygon.

13AcAsaahunoddgyda'idadau,acafufarwynyrunfed flwyddynadeugaino'ideyrnasiad

14Achladdwydefyneifeddaueihun,awnaethiddo’i hunynninasDafydd,a’iosodynygwelyaoeddynllawn persawrauacamrywiolfathauosbeisyswedi’uparatoiyn ôlcelfyddydyrapothecariaid:agwnaethantlosgfafawr iawniddo

1AtheyrnasoddeifabJehosaffatyneile,acagryfhaodd eihunynerbynIsrael.

2Acefeaosododdluoeddymhollddinasoeddcaerog Jwda,acaosododdgarsiynauyngngwladJwda,acyn ninasoeddEffraim,yrhaiagymerasaiAsaeidad

3A’rARGLWYDDoeddgydaJehosaffat,oherwyddiddo gerddedynffyrddcyntafeidadDafydd,achebgeisioaty Baalimiaid;

4OndceisioddARGLWYDDDduweidad,arhodioddyn eiorchmynionef,acnidynôlgweithredoeddIsrael

5FellysicrhaoddyrARGLWYDDyfrenhiniaethyneilaw; adaethhollJwdaârhoddioniJehosaffat;acyroedd ganddogyfoethacanrhydeddynhelaeth

6A’igalonaddyrchafoddynffyrddyrARGLWYDD: hefydefeadynnoddymaithyruchelfeydda’rllwynio Jwda

7Hefydynnhrydyddflwyddyneideyrnasiadanfonoddat eidywysogion,sefatBenhail,acatObadeia,acat Sechareia,acatNethaneel,acatMichaia,iddysguyn ninasoeddJwda.

8AchydahwyntanfonoddyLefiaid,sefSemaia,a Nethaneia,aSebadeia,acAsahel,aSemiramoth,a Jehonathan,acAdoneia,aTobeia,aTobadoneia,yLefiaid; achydahwyntElisamaaJehoram,yroffeiriaid

9AhwyaddysgasantynJwda,acyroeddllyfrcyfraithyr ARGLWYDDgydahwynt,acaaethantoamgylchtrwy hollddinasoeddJwda,acaddysgasantybobl

10AsyrthioddofnyrARGLWYDDarholldeyrnasoeddy gwledyddoeddoamgylchJwda,felnawnaethantryfelyn erbynJehosaffat

11Hefyddaethrhaio’rPhilistiaidârhoddioniJehosaffat, acarianteyrnged;adaethyrArabiaidagefâphreiddiau, saithmilasaithgantohyrddod,asaithmilasaithganto eifr

12AdaethJehosaffatynfawriawn;acadeiladoddgestylla dinasoeddtrysorynJwda

13AcyroeddganddolawerofusnesynninasoeddJwda: acyroeddyrhyfelwyr,gwŷrdewr,ynJerwsalem.

14Adymaeuniferoeddhwyntynôltŷeutadau:OJwda, capteiniaidymiloedd;Adnaypennaf,achydagefdri chantmiloddynioncewridewr.

15A’iymylefyroeddJehohananycapten,achydagef ddaugantaphedwarugainmil

16AnesafatoefyroeddAmaseiamabSichri,a offrymoddeihunynewyllysgari’rARGLWYDD;a chydagefddauganmiloddynionnertholonerth.

17AcoBenjamin;Eliada,gŵrcadarndewr,achydagef ddauganmilowŷrarfogâbwaatharian

18AnesafatoyroeddJehosabad,achydagefganta phedwarugainmilynbarodiryfel.

19Yrhainoeddyngweiniarybrenin,heblaw'rrhaia osododdybreninynydinasoeddcaerogledledJwda

PENNOD18

1YroeddganJehosaffatgyfoethadigoneddoanrhydedd, acfewnaethgyfathrachagAhab

2AcarôlrhaiblynyddoeddaethilawratAhabiSamaria. AcAhabaladdoddddefaidagwarthegiddoeflaweriawn,

aci'rbobloeddgydagef,aca'iperswadioddifyndifyny gydagefiRamoth-gilead.

3AdywedoddAhabbreninIsraelwrthJehosaffatbrenin Jwda,AeidigydamiiRamoth-gilead?Acateboddef,Yr wyffifelti,a’mpoblfeldybobldi;abyddwngydathiyn yrhyfel

4AdywedoddJehosaffatwrthfreninIsrael,Ymofyn, atolwg,âgairyrARGLWYDDheddiw.

5AmhynnycasgloddbreninIsraelbedwarcantoddynion o’rproffwydi,adywedoddwrthynt,AawnniiRamothgileadiryfel,neuabeidiaf?Adywedasant,Ewchifyny; canysDuwa’irhoddhiynllaw’rbrenin

6OnddywedoddJehosaffat,Onidoesymabroffwydi’r ARGLWYDDhefyd,felygallemymofynagef?

7AdywedoddbreninIsraelwrthJehosaffat,Ymaeetoun gŵr,trwyyrhwnygallwnymofynâ’rARGLWYDD:ond yrwyffiyneigasáuef;canysniphroffwydoddefebyth ddaioniimi,onddrwgbobamser:hwnnwywMicheamab Imla.AdywedoddJehosaffat,Naddywededybreninfelly.

8AgalwoddbreninIsraelamuno’iswyddogion,adweud, “DewchâMicheamabImlaarfrys”

9AceisteddoddbreninIsraelaJehosaffatbreninJwdaarei orsedd,wedieugwisgoyneugwisgoedd,aceisteddasant mewnllegwagwrthddrwsporthSamaria;a’rholl broffwydiabroffwydasanto’ublaenhwynt.

10AgwnaethSedeceiamabCenaanagyrnhaearniddo’i hun,adywedodd,FelhynydywedyrARGLWYDD,Â’r rhainygwthiSyrianeseudifa.

11A’rhollbroffwydiabroffwydasantfelly,ganddywedyd, DosifynyiRamoth-gilead,allwydda:canysyr ARGLWYDDa’irhoddhiynllawybrenin.

12A’rcennadaaethialwMicheaalefaroddwrtho,gan ddywedyd,Wele,geiriau’rproffwydiynmynegidaionii’r breningydaguncydsyniad;byddeddyairganhynny, atolwg,feluno’urhaihwynt,adywedaddaioni

13AdywedoddMichea,FelmaibywyrARGLWYDD,yr hynaddywedofyNuw,hynnyalefaraffi.

14Aphanddaethatybrenin,dywedoddybreninwrtho, Michea,aawnniiRamoth-gileadiryfel,aipeidio?Yna dywedodd,Ewchifyny,allwyddwch,arhoddirhwyyn eichllaw

15Adywedoddybreninwrtho,Pasawlgwaithytyngafdi naddywedytondygwirwrthyfynenwyrARGLWYDD?

16Ynadywedodd,GwelaishollIsraelwedi’ugwasgaruar ymynyddoedd,feldefaidhebfugail:adywedoddyr ARGLWYDD,Nidoesmeistraryrhain;dychwelantfelly bobuni’wdŷmewnheddwch

17AdywedoddbreninIsraelwrthJehosaffat,Oni ddywedaiswrthytnafyddai’nproffwydodaioniimi,ond drwg?

18Dywedoddeto,AmhynnyclywchairyrARGLWYDD; gwelaisyrARGLWYDDyneisteddareiorsedd,aholl lu’rnefoeddynsefyllareiddeheulawacareiaswy

19AdywedoddyrARGLWYDD,PwyaddengysAhab breninIsrael,felybyddoefeynmyndifynyacynsyrthio ynRamoth-gilead?Allefaroddunfelhyn,acunarallfel hynny.

20Ynadaethysbrydallan,acasafoddgerbronyr ARGLWYDD,acaddywedodd,Myfia’ihudafefA dywedoddyrARGLWYDDwrtho,Âphabeth?

21Acefeaddywedodd,Miaafallan,acafyddafyn ysbrydcelwyddogyngngenaueihollbroffwydiefA

2Cronicl

dywedoddyrARGLWYDD,Tia’ihudaef,athiaorchfygi hefyd:dosallan,agwnafelly.

22Ynawrganhynny,wele,rhoddoddyrARGLWYDD ysbrydcelwyddogyngngenaudybroffwydihyn,a llefaroddyrARGLWYDDddrwgyndyerbyn.

23YnanesaoddSedeceiamabCenaana,acadrawodd Micheaareifoch,acaddywedodd,Pafforddyraeth YsbrydyrARGLWYDDoddiwrthyfilefaruwrthyt?

24AdywedoddMichea,Wele,tiaweliarydyddhwnnw paneidiimewniystafellfewnoliguddiodyhun

25YnadywedoddbreninIsrael,CymerwchMichea,a dygwchefynôlatAmonllywodraethwryddinas,acat Joasmabybrenin;

26Adywedwch,Felhynydywedybrenin,Rhowchydyn hwnynycarchar,abwydwchefâbaracystuddadŵr cystudd,nesimiddychwelydmewnheddwch.

27AdywedoddMichea,Osdychwelimewnheddwchyn sicr,onidyw'rARGLWYDDwedillefarutrwoffiA dywedodd,Gwrandewch,yrhollbobl.

28FellyaethbreninIsraelaJehosaffatbreninJwdaifynyi Ramoth-gilead

29AdywedoddbreninIsraelwrthJehosaffat,Miawisgaf fywisgoedd,acaafi’rfrwydr;ondgwisgdidywisgoedd FellygwisgoddbreninIsraeleiwisgoedd;acaaethanti’r frwydr.

30AbreninSyriaaorchmynnoddigapteiniaidycerbydau oeddgydagef,ganddywedyd,Nacymladdwchâbachna mawr,ondâbreninIsraelynunig.

31AphanweloddcapteiniaidycerbydauJehosaffat, dywedasant,BreninIsraelydywAmhynny amgylchynasantefiymladd:ondgwaeddoddJehosaffat,a chynorthwyoddyrARGLWYDDef;aDuwa’usymudodd hwyntoddiwrtho

32.Canyspanweloddcapteiniaidycerbydaunadbrenin Israeloedd,hwyaddychwelasantoddiwrtheierlidef

33Athynnoddrhywŵrfwamewnantur,acadrawodd freninIsraelrhwngcymalau’rharnais:amhynnyefea ddywedoddwrtheigerbydwr,Trodylaw,fely’mcari allano’rgwersyll;canysclwyfwydfi

34Achynyddoddyfrwydrydiwrnodhwnnw:ond arhosoddbreninIsraelyneigerbydynerbynySyriaidhyd yrhwyr:athuamachludhaulybufarw

PENNOD19

1AdychweloddJehosaffatbreninJwdaadrefmewn heddwchiJerwsalem

2AJehumabHananiygweledyddaaethallani’w gyfarfod,acaddywedoddwrthybreninJehosaffat,Ai cynorthwyo’rannuwiol,acharu’rrhaisy’ncasáu’r ARGLWYDD?amhynnyymaedigofaintarnattioddi gerbronyrARGLWYDD.

3Etoigyd,ymaepethaudai’wcaelynotti,amiti dynnu’rllwyniallano’rwlad,apharatoidygalonigeisio Duw

4AJehosaffatadrigoddynJerwsalem:acefeaaethallan drachefntrwy’rbobloBeershebahydfynyddEffraim,ac a’udughwyntynôlatARGLWYDDDduweutadau

5Acefeaosododdfarnwyrynywladdrwyholl ddinasoeddcaerogJwda,dinaswrthddinas,

6Acaddywedoddwrthybarnwyr,Edrychwchbetha wnewch:canysniddrosddynyrydychynbarnu,onddros yrARGLWYDD,yrhwnsyddgydachwiynyfarn

7FellyynawrbyddedofnyrARGLWYDDarnoch; gofalwchagwnewchhynny:oherwyddnidoesanwiredd gyda’rARGLWYDDeinDuw,nacanfriarwyneb,na chymrydrhoddion

8HefydynJerwsalemygosododdJehosaffatraio’r Lefiaid,aco’roffeiriaid,acobennau-cenedlIsrael,ar gyferbarnyrARGLWYDD,acargyferdadleuon,pan ddychwelasantiJerwsalem

9Acefea’ugorchmynnodd,ganddywedyd,Felhyny gwnewchynofnyrARGLWYDD,ynffyddlon,acâ chalonberffaith

10Aphaachosbynnagaddawatochganeichbrodyrsy'n bywyneudinasoedd,rhwnggwaedagwaed,rhwng cyfraithagorchymyn,deddfauabarnedigaethau, rhybuddiwchhwynthefydrhagiddyntdrosedduynerbyn yrARGLWYDD,acfellyydawdigofaintarnoch,acar eichbrodyr:gwnewchhyn,acnathroseddwch

11Acwele,Amareiayroffeiriadpennafsydddrosochym mhobmateraberthyni’rARGLWYDD;aSebadeiamab Ismael,llywodraethwrtŷJwda,ymmhobmateraberthyna i’rbrenin:a’rLefiaidfyddantswyddogiongereichbron Byddwchynddewr,a’rARGLWYDDfyddgyda’rrhaida.

PENNOD20

1Arôlhynhefyd,daethmeibionMoab,ameibionAmmon, achydahwynteraillheblaw’rAmmoniaid,ynerbyn Jehosaffatiryfel.

2YnadaethrhaiafynegasantiJehosaffat,ganddywedyd, Ymaetyrfafawryndyerbyno’rtuhwnti’rmôr,o’rtu ymaiSyria;acwele,ymaentynHasason-tamar,sef Engedi

3AcofnoddJehosaffat,acymroddoddigeisio’r ARGLWYDD,acagyhoeddoddympryddrwyhollJwda.

4AJwdaaymgasgloddynghyd,iofynamgymorthganyr ARGLWYDD:hydynoedohollddinasoeddJwday daethantigeisio'rARGLWYDD.

5AsafoddJehosaffatyngnghynulleidfaJwdaaJerwsalem, ynnhŷ’rARGLWYDD,oflaenycynteddnewydd, 6Adywedodd,OARGLWYDDDduweintadau,onidwyt ti’nDduwynynefoedd?aconidwytti’nllywodraethu drosholldeyrnasoeddycenhedloedd?aconidyndylawdi ymaenerthachadernid,felnadoesnebyngalludy wrthsefyll?

7OnidtiyweinDuwni,yrhwnayrraistallandrigoliony wladhonoflaendyboblIsrael,aca’irhoddaistihad Abrahamdyffrindambyth?

8Abuontynbywynddi,acaadeiladasantitigysegrynddi i’thenw,ganddywedyd, 9Os,panddelodrwgarnom,felycleddyf,barn,neuhaint, neunewyn,ysafwnoflaenytŷhwn,acyndyŵydd, (oherwyddymaedyenwynytŷhwn,)acygwaeddwn arnatyneincyfyngder,ynatiawrandawiacagynorthwyo 10Acynawr,wele,meibionAmmonaMoabamynydd Seir,yrhainiadawaistiIsraeleugoresgyn,panddaethant allanowladyrAifft,ondtroasantoddiwrthynt,acni'u dinistriasant;

11Wele,meddaf,sutymaentyneingwobrwyoni,iddod i'nbwrwniallano'thfeddiant,yrhwnaroddaistinii'w etifeddu

12OeinDuw,onifyddidi’neubarnu?oherwyddnidoes gennymninerthynerbynydyrfafawrhonsy’ndodynein herbyn;acniwyddombethawnawn:ondmaeeinllygaid arnatti

13AhollJwdaasafoddgerbronyrARGLWYDD,gyda'u rhaibach,eugwragedd,a'uplant

14YnaarJahasielmabSechareia,mabBenaia,mabJeiel, mabMataneia,LefiadofeibionAsaff,ydaethYsbrydyr ARGLWYDDyngnghanolygynulleidfa; 15Acefeaddywedodd,Gwrandewch,hollJwda,a thrigolionJerwsalem,athithau’rbreninJehosaffat,Felhyn ydywedyrARGLWYDDwrthych,Nacofnwchnacnac arswydwchrhagydyrfafawrhon;canysnideiddottiyw’r frwydr,ondeiddoDuw

16Yforyewchilawryneuherbyn:wele,ymaentyndodi fynywrthglogwynSis;achewchhwyntymmhenynant,o flaenanialwchJeruel

17Nifyddrhaidichwiymladdynyfrwydrhon: ymsefydlwch,sefwchynllonydd,agwelwch iachawdwriaethyrARGLWYDDgydachwi,OJwdaa Jerwsalem:nacofnwch,acnaddychrynwch;ewchallan yforyyneuherbyn:oherwyddbyddyrARGLWYDDgyda chwi

18AplygoddJehosaffateibenâ’iwynebi’rllawr:a syrthioddhollJwdaathrigolionJerwsalemgerbronyr ARGLWYDD,ganaddoli’rARGLWYDD

19A’rLefiaid,ofeibionyCohathiaid,acofeibiony Corhiaid,asafasantifoliannuARGLWYDDDduwIsrael âllefuchelynuchel

20Achodasantynfore,acaethantallanianialwchTecoa: acwrthiddyntfyndallan,safoddJehosaffat,aca ddywedodd,Gwrandewcharnaffi,OJwda,athrigolion Jerwsalem;CredwchynyrARGLWYDDeichDuw,fel y’chsicrheir;credwchyneibroffwydi,felyffynnwch.

21Acwediiddoymgynghoriâ’rbobl,efeabenododd gantorioni’rARGLWYDD,a’rrhaiaganmolentharddwch sancteiddrwydd,wrthiddyntfyndallanoflaenyfyddin,ac iddywedyd,MolwchyrARGLWYDD;oherwyddmaeei drugareddyndragywydd

22Aphanddechreuasantganuamoliannu,gosododdyr ARGLWYDDgynllwynionynerbynmeibionAmmon, Moab,amynyddSeir,yrhaiaddaethentynerbynJwda;a hwyadrawwyd.

23CanysmeibionAmmonaMoabasafasantynerbyn trigolionmynyddSeir,i’wlladda’udinistrio’nllwyr:a phanwnaethantorffentrigolionSeir,cynorthwyoddpobun iddinistrioeigilydd

24AphanddaethJwdatua’rtŵrgwylioynyranialwch, edrychasantarydyrfa,acwelehwyntyngyrffmeirwwedi cwympoi’rddaear,acniddihangoddneb

25AphanddaethJehosaffata'ibobligymrydeuhysbail hwynt,cawsantyneumysglaweriawnogyfoethgyda'r cyrffmeirw,athlysaugwerthfawr,aysbeiliasantiddynteu hunain,mwynagygallenteucarioymaith:abuontdridiau yncasglu'rysbail,cymaintoeddhi

26Acarypedwerydddyddydaethantynghydyngnghwm Beracha;oherwyddynoybendithiasantyrARGLWYDD: amhynnyygalwydenw'rllehwnnw,DyffrynBeracha, hydydyddhwn

27Ynadychwelasant,hollddynionJwdaaJerwsalem,a Jehosaffatyneublaen,ifyndynôliJerwsalemmewn llawenydd;oherwyddyrARGLWYDDawnaethiddynt lawenhaudroseugelynion.

28AdaethantiJerwsalemânablau,telynauacutgyrni dŷ’rARGLWYDD

29AcofnDuwoeddarholldeyrnasoeddygwledydd hynny,panglywsantfodyrARGLWYDDwediymladdyn erbyngelynionIsrael

30FellybutawelwchyngngwladJehosaffat:oherwydd rhoddoddeiDduwiddoorffwysoamgylch

31AJehosaffatadeyrnasoddarJwda:pymthegarhugain oeddoedpanddechreuodddeyrnasu,aphymthegarhugain mlyneddyteyrnasoddynJerwsalemAcenweifamoedd AsubamerchSilhi

32AcefearodioddynfforddAsaeidad,acnithroddoddi wrthi,ganwneuthuryrhynoedduniawnyngngolwgyr ARGLWYDD

33Etonithynnwydymaithyruchelfeydd:canyshydyn hynnidoeddyboblwediparatoieucalonnauatDduweu tadau

34.AmweddillhanesJehosaffat,ycyntafa'rolaf,ymaent wedieuhysgrifennuynllyfrJehumabHanani,yrhwna grybwyllirynllyfrbrenhinoeddIsrael

35AcwedihynycysylltoddJehosaffatbreninJwdaag AhasiabreninIsrael,yrhwnawnaethddrwgiawn:

36Acefeaymgysylltoddagefiwneuthurllongauifyned iTarsis:ahwyawnaethantyllongauynEsion-geber.

37YnaproffwydoddEliesermabDodafaoMaresayn erbynJehosaffat,ganddywedyd,Oherwydditiymgysyllto agAhaseia,ytorroddyrARGLWYDDdywaith.A thorrwydyllongau,felnaallentfyndiTarsis

PENNOD21

1AJehosaffatahunoddgyda’idadau,achladdwydef gyda’idadauynninasDafydd:aJehorameifaba deyrnasoddyneile

2Acyroeddganddofrodyr,meibionJehosaffat,Asareia,a Jehiel,aSechareia,acAsareia,aMichael,aSeffatia:y rhainolloeddfeibionJehosaffatbreninIsrael

3Arhoddoddeutadiddyntroddionmawroarian,acaur,a phethaugwerthfawr,ynghydâdinasoeddcaerogynJwda: ondrhoddoddefeyfrenhiniaethiJehoram;ammaiefe oeddycyntaf-anedig

4PangododdJehoramifrenhiniaetheidad,efea gryfhaoddeihun,acaladdoddeihollfrodyrâ’rcleddyf,a rhaihefydodywysogionIsrael.

5RoeddJehoramynddeuddegarhugainoedpan ddechreuodddeyrnasu,acwythmlyneddyteyrnasoddyn Jerwsalem

6AcefearodioddynfforddbrenhinoeddIsrael,fely gwnaethtŷAhab:canysmerchAhaboeddganddoyn wraig:acefeawnaethyrhynoeddddrwgyngngolwgyr ARGLWYDD

7Etonifynnai’rARGLWYDDddinistriotŷDafydd, oherwyddycyfamodawnaethaiâDafydd,acfelyr addawoddroigoleuniiddoefaci’wfeibionambyth 8YneiddyddiauefgwrthryfeloddyrEdomiaidodan lywodraethJwda,agwneudbrenindrostynteuhunain.

9YnaaethJehoramallangyda'idywysogion,a'iholl gerbydaugydagef:acefeagododdliwnos,acadrawodd

yrEdomiaidoeddyneiamgylchynu,achapteiniaidy cerbydau.

10FellygwrthryfeloddyrEdomiaidodditanlawJwdahyd ydyddhwn.YrunprydhefydygwrthryfeloddLibnaoddi taneilawef;amiddowrthodARGLWYDDDduwei dadau

11HefydgwnaethuchelfeyddymmynyddoeddJwda,a gwneudidrigolionJerwsalemgyflawnigodineb,agorfodi Jwdaiwneudhynny

12AdaethllythyratooddiwrthEliasyproffwyd,yn dweud,FelhynydywedARGLWYDDDduwDafydddy dad,OherwyddnarodiaistynffyrddJehosaffatdydad,nac ynffyrddAsabreninJwda,

13OndrhodiaistynfforddbrenhinoeddIsrael,agwneudi JwdaathrigolionJerwsalembuteinio,felputeindratŷ Ahab,ahefydladdaistdyfrodyrodŷdydad,yrhaioedd ynwellnathidyhun:

14Wele,âphlamawrybyddyrARGLWYDDyntarody bobl,a’thblant,a’thwragedd,a’thholleiddo:

15Abyddi’nglefydmawroherwyddclefyddygoluddion, nesi’thgoluddionddisgynallanoachosyclefydoddyddi ddydd.

16Hefyd,cyffrôddyrARGLWYDDynerbynJehoram ysbrydyPhilistiaid,a'rArabiaid,yrhaioeddgerllaw'r Ethiopiaid:

17AdaethantifynyiJwda,athorriimewniddi,a chymrydymaithyrhollgyfoethagafwydynnhŷ’rbrenin, a’ifeibionhefyd,a’iwragedd;felnaadawydiddofab erioed,ondJehoahas,yrieuengafo’ifeibion

18AcwedihynigydtrawoddyrARGLWYDDefynei goluddionâchlefydanwelladwy.

19Abu,ymhenamser,arôldiwedddwyflynedd,i’w goluddionsyrthioallanoherwyddeiglefyd:fellyybufarw oglefydaudifrifol.Acniwnaetheibobllosgiadiddo,fel llosgiadeidadau

20Deuddegarhugainoedoeddefepanddechreuodd deyrnasu,acwythmlyneddyteyrnasoddynJerwsalem,ac aethymaithhebinebeiddymunoOndcladdasantefyn ninasDafydd,ondnidymmeddrodybrenhinoedd

PENNOD22

1AgwnaethtrigolionJerwsalemAhaseiaeifabieuengaf ynfreninyneile:oherwyddlladdasai’rfintaiaddaeth gyda’rArabiaidi’rgwersyllyrhollraihynafFelly teyrnasoddAhaseiamabJehorambreninJwda.

2DeugainadwyflwyddoedoeddAhasiapan ddechreuodddeyrnasu,atheyrnasoddflwyddynyn JerwsalemAthaleiamerchOmrioeddenweifam

3YntauhefydarodioddynffyrddtŷAhab:canyseifam oeddeigynghorwriwneuthurdrygioni

4Amhynnyefeawnaethddrwgyngngolwgyr ARGLWYDDfeltŷAhab:canyshwyoeddeigynghorwyr efarôlmarwolaetheidad,i’wddinistref

5Ynadilyneucyngorhwyydilynoddefeeucyngorhwy, acaethgydaJehorammabAhabbreninIsraeliryfelyn erbynHasaelbreninSyriaynRamoth-gilead,athrawoddy SyriaidJoram

6AcefeaddychweloddigaeleiiacháuynJesreel oherwyddyranafiadauaroddwydiddoynRama,pan ymladdoddâHasaelbreninSyriaAcaethAsareiamab

JehorambreninJwdailawriweldJehorammabAhabyn Jesreel,oherwyddeifodynglaf.

7AdinistrAhaseiaoeddoddiwrthDduw,trwyddodat Joram:canyspanddaeth,efeaaethallangydaJehoramyn erbynJehumabNimsi,yrhwnaeneiniasaiyr ARGLWYDDidorriymaithdŷAhab

8AphanoeddJehuynbarnutŷAhab,achanfod tywysogionJwda,ameibionbrodyrAhaseia,yrhaioedd yngweiniiAhaseia,efea’ulladdoddhwynt

9AcefeageisioddAhaseia:ahwya’idaliasantef,(canys yroeddefewedicuddioynSamaria,)a’iddwynatJehu:a phanladdasantef,hwya’icladdasantef:Oherwydd, meddent,mabJehosaffatywefe,yrhwnageisioddyr ARGLWYDDâ’ihollgalonFellynidoeddgandŷ Ahaseianerthigadw’rfrenhiniaethynllonydd

10OndpanweloddAthaleiamamAhaseiafodeimab wedimarw,cododdadifethahollhadbrenhinoltŷJwda 11OndcymeroddJehosabeath,merchybrenin,Joasmab Ahaseia,a'iladrataoblithmeibionybreninaladdwyd,a'i roiefa'inyrsmewnystafellwelyFellycuddiodd Jehosabeath,merchybreninJehoram,gwraigJehoiadayr offeiriad,(oherwyddeibodhi'nchwaeriAhaseia,)efrhag Athaleia,felnaladdoddhief

12AcefeafugydahwyntynguddiedigynnhŷDduw chweblynedd:acAthaleiaadeyrnasodddrosywlad.

PENNOD23

1AcynyseithfedflwyddynycryfhaoddJehoiadaeihun, acagymeroddgapteiniaidycannoedd,Asareiamab Jeroham,acIsmaelmabJehohanan,acAsareiamabObed, aMaaseiamabAdaia,acEliseffatmabSichri,mewn cyfamodagef

2AhwyaaethantogwmpasynJwda,acagasglasanty LefiaidohollddinasoeddJwda,aphennau-cenedlIsrael,a daethantiJerwsalem

3Agwnaethyrhollgynulleidfagyfamodâ'rbreninynnhŷ DduwAcefeaddywedoddwrthynt,Wele,mabybrenina deyrnasa,felydywedoddyrARGLWYDDamfeibion Dafydd.

4Dyma’rpethawnewch;Byddtrydyddrhanohonochsy’n myndimewnarySaboth,o’roffeiriaida’rLefiaid,yn borthorionydrysau;

5Athraeanfyddynnhŷ’rbrenin;athraeanwrthborthy sylfaen:a’rhollboblfyddyngnghynteddautŷ’r ARGLWYDD.

6Ondnaddelednebidŷ’rARGLWYDD,ondyroffeiriaid, a’rrhaisy’ngweinio’rLefiaid;hwyaântimewn, oherwyddsanctaiddydynt:ondcadwedyrhollbobl wyliadwriaethyrARGLWYDD

7AbyddyLefiaidynamgylchynu’rbreninoamgylch, pobunâ’iarfauyneilaw;aphwybynnagaralladdawi’r tŷ,rhoddirefifarwolaeth:ondbyddwchgyda’rbreninpan ddawimewn,aphanâallan

8FellygwnaethyLefiaidahollJwdaynôlyrhollbethau aorchmynnoddJehoiadayroffeiriad,achymrydpobunei ddynionoeddiddodimewnarySaboth,gyda'rrhaioeddi fyndallanarySaboth:oherwyddniddiystyroddJehoiada yroffeiriadydosbarthiadau

9HefydrhoddoddJehoiadayroffeiriadigapteiniaidy cannoeddwaywffyn,abwcledi,atharianau,afuasai eiddo'rbreninDafydd,acaoeddynnhŷDduw

10Acefeaosododdyrhollbobl,pobdynâ’iarfyneilaw, oochrdde’rdemlhydochrchwithydeml,arhydyrallor a’rdeml,oamgylchybrenin

11Ynahwyaddygasantallanfabybrenin,acaosodasant ygoronarno,acaroddasantydystiolaethiddo,aca’i gwnaethantynfreninAJehoiadaa’ifeibiona’i heneiniasantef,acaddywedasant,Duwafyddo’rbrenin

12PanglywoddAthaleiasŵnyboblynrhedegacyn canmolybrenin,daethatyboblidŷ’rARGLWYDD:

13Ahiaedrychodd,acwele,ybreninynsefyllwrthei golofnwrthyfynedfa,a’rtywysogiona’rutgyrnwrthy brenin:ahollboblywladalawenychasant,acaganasant agutgyrn,hefydycantorionagofferynnaucerdd,a’rrhaia ddysgasantganumawlYnarhwygoddAthaleiaeidillad, acaddywedodd,Brad,brad

14YnadaethJehoiadayroffeiriadâchapteiniaidy cannoeddoeddwedieugosodaryllu,adywedoddwrthynt, “Ewchâhiallano’rrhesi:aphwybynnaga’idilynhi, lladderâ’rcleddyf.”Oherwydddywedoddyroffeiriad, “Peidiwchâ’illaddhiynnhŷ’rARGLWYDD”

15Fellyrhoddasantddwyloarni;aphanddaethhiatddrws porthyceffylauwrthdŷ'rbrenin,lladdasanthiyno.

16AgwnaethJehoiadagyfamodrhyngddoef,arhwngyr hollbobl,arhwngybrenin,ybyddenthwyynbobli'r ARGLWYDD.

17YnaaethyrhollboblidŷBaal,a'iddinistrio,a drylliasanteialloraua'iddelwauynddarnau,alladdasant MattanoffeiriadBaaloflaenyrallorau.

18HefydJehoiadaabenododdswydditŷ’rARGLWYDD trwylaw’roffeiriaidyLefiaid,yrhaiaddosbarthasai Dafyddynnhŷ’rARGLWYDD,ioffrymuoffrymaupoeth yrARGLWYDD,felymae’nysgrifenedigyngnghyfraith Moses,gydallawenyddachanu,felygorchmynnwydgan Dafydd.

19Acefeaosododdyporthorionwrthbyrthtŷ’r ARGLWYDD,felnafyddainebaflanmewndimynmynd imewn.

20Acefeagymeroddgapteiniaidycannoedd,a’r pendefigion,allywodraethwyrybobl,ahollboblywlad, acaddugybreninilawrodŷ’rARGLWYDD:ahwya ddaethanttrwy’rporthuchafidŷ’rbrenin,acaosodasanty breninarorseddydeyrnas

21Allawenychoddhollboblywlad:abullonyddyny ddinas,wediiddyntladdAthaliahâ'rcleddyf

PENNOD24

1SaithmlwyddoedoeddJoaspanddechreuodddeyrnasu, atheyrnasoddamddeugainmlyneddynJerwsalemSibiao Beershebaoeddenweifam

2AgwnaethJoasyrhynoedduniawnyngngolwgyr ARGLWYDDhollddyddiauJehoiadayroffeiriad.

3AchymeroddJehoiadaddwywraigiddo;acefea genhedloddfeibionamerched

4Abuarôlhyn,fodJoaswedibwriaduatgyweiriotŷ’r ARGLWYDD

5Acefeagasgloddyroffeiriaida’rLefiaidynghyd,aca ddywedoddwrthynt,EwchallaniddinasoeddJwda,a chesglwchohollIsraelarianiatgyweiriotŷeichDuwo flwyddyniflwyddyn,agwnewchynsiŵreichbodyn brysio’rpethOndnifrysioddyLefiaid

6AgalwoddybreninamJehoiadaypennaeth,a dywedoddwrtho,Pamnaofynnaisti'rLefiaidddwyno JwdaacoJerwsalemycasgliad,ynôlgorchymynMoses gwasyrARGLWYDD,achynulleidfaIsrael,argyfer tabernaclydystiolaeth?

7OherwyddtorroddmeibionAthaleia,ywraigddrwg honno,ifynydŷDduw;arhoddasanthefydhollbethau cysegredigtŷ’rARGLWYDDi’rBaalim.

8Acarorchymynybreninygwnaethantgist,a'igosody tuallanwrthborthtŷ'rARGLWYDD

9AgwnaethantgyhoeddiadtrwyJwdaaJerwsalem,i ddwyni’rARGLWYDDycasgliadaosododdMosesgwas DuwarIsraelynyranialwch.

10Allawenychoddyrholldywysogiona'rhollbobl,a dygasantimewn,abwrpasanti'rgist,nesiddyntorffen 11Ynabu,aryramserydygwydygistiswyddfa’rbrenin ganlaw’rLefiaid,aphanwelsantfodllaweroarianyno, daethysgrifennyddybreninaswyddogyrarchoffeiriad,a gwagio’rgist,a’ichymryd,a’idwynynôli’wleeihun. Fellyygwnaethantoddyddiddydd,achasglullaweriawn oarian

12ArhoddoddybreninaJehoiadaefi’rrhaioeddyn gwneudgwaithgwasanaethtŷ’rARGLWYDD,a chyflogasantseirimaenaseiricoediatgyweiriotŷ’r ARGLWYDD,ahefydyrhaioeddyngweithiomewn haearnaphresidrwsiotŷ’rARGLWYDD

13Fellyygweithwyraweithiodd,apherffeithiwydy gwaithganddynt,agosodasantdŷDduwyneigyflwr,a'i gryfhau

14Aphanorffenasanthynny,hwyaddygasantweddillyr ariangerbronybreninaJehoiada,acohonyntygwnaed llestriidŷ’rARGLWYDD,sefllestriiwasanaethuaci offrymu,allwyau,allestriauracarianAcoffrymasant boethoffrymauynnhŷ’rARGLWYDDynbarhausholl ddyddiauJehoiada

15OndaethJehoiadaynhen,acynllawnoddyddiaupan fufarw;cantathridegoedoeddefepanfufarw.

16AchladdasantefynninasDafyddymhlithy brenhinoedd,oherwyddiddowneuddaioniynIsrael,tuag atDduw,actuagateidŷ.

17AcwedimarwolaethJehoiada,daethtywysogionJwda, acymgrymui'rbrenin:ynagwrandawoddybreninarnynt 18AgadawsantdŷARGLWYDDDduweutadau,a gwasanaethullwyniaceilunod:adaethdigofaintarJwdaa Jerwsalemameucamweddhwn

19Etoanfonoddbroffwydiatynt,i’wdwynynôlatyr ARGLWYDD;athystiolaethasantyneuherbyn:ondni wrandawsant.

20AdaethYsbrydDuwarSechareiamabJehoiadayr offeiriad,asafodduwchbenybobl,acaddywedodd wrthynt,FelhynydywedDuw,Pamyrydychyntorri gorchmynionyrARGLWYDD,felnaallwchffynnu?Ami chwiwrthodyrARGLWYDD,ymaeefhefydwedieich gwrthodchwi

21Achynllwyniasantyneierbyn,a'ilabyddioâcherrigar orchymynybreninyngnghynteddtŷ'rARGLWYDD

22FellynichofioddJoasybreninygaredigrwydda wnaethaiJehoiadaeidadiddo,ondlladdoddeifabAphan fufarw,dywedodd,EdrychedyrARGLWYDDarno,a gofynnedamdano.

23AcarddiweddyflwyddynydaethlluSyriaifynyynei erbynef:ahwyaddaethantiJwdaaJerwsalem,aca

2Cronicl

ddinistriasantholldywysogionybobloblithybobl,aca anfonasanteuhollysbailhwyntatfreninDamascus. 24OherwydddaethbyddinySyriaidgydachriwbacho ddynion,arhoddoddyrARGLWYDDlumawriawnyneu llaw,amiddyntgefnuarARGLWYDDDduweutadau. FellygweithredasantfarnynerbynJoas 25Aphanaethantoddiwrtho,(canysgadawsantefmewn clefydaudifrifol,)cynllwynioddeiweisioneihunynei erbynamwaedmeibionJehoiadayroffeiriad,alladdasant efareiwely,abufarw:achladdasantefynninasDafydd, ondnichladdasantefymmeddrodybrenhinoedd 26Adyma'rrhaiagynllwynioddyneierbyn;Sabadmab SimeathyrAmmones,aJehosabadmabSimrithyMoabes. 27Ynglŷnâ'ifeibion,amaintybeichiauaosodwydarno, acatgyweiriotŷDduw,wele,ymaentwedieuhysgrifennu ynhanesllyfrybrenhinoedd.AcAmaseiaeifaba deyrnasoddyneile

PENNOD25

1PumparhugainoedoeddAmaseiapanddechreuodd deyrnasu,atheyrnasoddnawmlyneddarhugainyn JerwsalemAcenweifamoeddJehoadanoJerwsalem

2Acefeawnaethyrhynoedduniawnyngngolwgyr ARGLWYDD,ondnidâchalonberffaith.

3Aphansicrhawydyfrenhiniaethiddo,efealaddoddei weisionaladdasantybrenineidad

4Ondniladdoddeuplanthwy,ondgwnaethfelymaeyn ysgrifenedigynygyfraithynllyfrMoses,lley gorchmynnoddyrARGLWYDD,ganddywedyd,Nichaiff ytadaufarwdrosyplant,acnichaiffyplantfarwdrosy tadau;ondbyddpobunynmarwameibechodeihun

5CasgloddAmaseiaJwdaynghyd,a'ugwneudyn gapteiniaidarfiloedd,acyngapteiniaidargannoedd,ynôl taieutadau,trwyhollJwdaaBenjamin:acefea'u cyfrifoddhwyntooedranugainoedacuchod,a'ucaelyn drichanmiloddyniondewisol,ynablifyndallaniryfel, yngallutringwaywffonatharian

6CyflogoddhefydgantmiloddyniondewroIsraelam ganttalentoarian.

7OnddaethgŵrDuwato,ganddweud,Ofrenin,naadai fyddinIsraelfyndgydathi;oherwyddnidyw'r ARGLWYDDgydagIsrael,sefgydahollfeibionEffraim.

8Ondosmynnifynd,gwnahynny,byddyngryfi'rfrwydr: Duwa'thwnaisyrthiooflaenygelyn:oherwyddymae ganDduwalluigynorthwyo,acidafluilawr.

9AdywedoddAmaseiawrthŵrDuw,“Ondbethawnawn niamycanttalentaroddaisifyddinIsrael?”Adywedodd gŵrDuw,“Mae’rARGLWYDDyngallurhoillawermwy nahyniti”

10YnagwahanoddAmaseiahwynt,sefyfyddinaddaeth atooEffraim,ifyndadref:amhynnyycynhyrfoddeu digofaintynfawrynerbynJwda,adychwelasantadref mewndictermawr

11AcAmaseiaagryfhaoddeihun,acaarweinioddeibobl allan,acaaethiddyffrynyrhalen,acadrawoddofeibion Seirddengmil.

12Adengmileraillaadawydynfywagaethgludodd meibionJwda,aca’udygasantibenygraig,aca’u bwriasantilawroddiarbenygraig,felydrylliwydhwynt ollynddarnau

13OndmilwyryfyddinaanfonoddAmaseiaynôl,rhag iddyntfyndgydagefiryfel,aymosodasantarddinasoedd Jwda,oSamariahydBeth-horon,acadrawsantdairmil ohonynt,acagymerasantlaweroysbail.

14Yna,wediiAmaseiaddodoladdyrEdomiaid,efea ddugdduwiaumeibionSeir,aca’ugosododdyndduwiau iddoef,acaymgrymoddo’ublaenau,acaarogldarthodd iddynt.

15AmhynnyenynnodddigofaintyrARGLWYDDyn erbynAmaseia,acanfonoddatobroffwyd,yrhwna ddywedoddwrtho,Pahamyceisiaistdduwiau’rbobl,yrhai niallentachubeupobleuhunaino’thlawdi?

16Abu,wrthiddosiaradagef,i’rbreninddweudwrtho, Awyttiwedidywneudyngynghoryddi’rbrenin?paid; pamy’thdarodd?Ynapaidâgwneudhynny,adywedodd yproffwyd,MiwnfodDuwwedipenderfynudyddinistrio di,oherwydditiwneudhyn,apheidioâgwrandoarfy nghyngori

17YnacymeroddAmaseiabreninJwdagyngor,ac anfonoddatJoasmabJehoahas,mabJehu,breninIsrael, ganddywedyd,Tyred,gwelwneingilyddwynebynwyneb 18AJoasbreninIsraelaanfonoddatAmaseiabreninJwda, ganddywedyd,YrysgalloeddynLebanonaanfonoddaty cedrwyddoeddynLebanon,ganddywedyd,Rhodyferch i’mmabynwraig:acynaaethbwystfilgwylltoeddyn Lebanonheibio,acasathroddyrysgall

19Tiaddywedi,Wele,tiadrawaistyrEdomiaid;acy maedygalonyndygodiiymffrostio:arosynawrgartref; pamyrymyrrwytâ’thniwed,felysyrthi,tiaJwdagydathi?

20OndniwrandawaiAmaseia;oherwyddoddiwrthDduw ydaethhyn,ermwyniddoeurhoiynllaweugelynion,am iddyntgeisioduwiauEdom

21FellyaethJoasbreninIsraelifyny;agwelasantei gilyddwynebynwyneb,efacAmaseiabreninJwda,yn Bethsemes,yrhonsy'nperthyniJwda

22AthrawoddJwdaoflaenIsrael,affoesantbobuni'w babell.

23AdalioddJoasbreninIsraelAmaseiabreninJwda,mab Joas,mabJehoahas,ynBethsemes,a'iddwyniJerwsalem, athorriilawrfurJerwsalemoborthEffraimhydborthy gornel,pedwarcantcufydd

24Acefeagymeroddyrhollaura'rarian,a'rholllestria gafwydynnhŷDduwgydagObededom,athrysorautŷ'r brenin,a'rgwystlonhefyd,acaddychweloddiSamaria

25AcAmaseiamabJoasbreninJwdaafufywarôl marwolaethJoasmabJehoahasbreninIsraelbymtheg mlynedd

26OnidywgweddillhanesAmaseia,ycyntafa'rolaf, wedi'uhysgrifennuynllyfrbrenhinoeddJwdaacIsrael?

27WediiAmaseiadroioddiwrthyrARGLWYDD, gwnaethantgynllwynyneierbynynJerwsalem;affoddi Lachis:ondanfonasantiLachisareiôl,a'iladdyno.

28Adygasantefargeffylau,a'igladdugyda'idadauyn ninasJwda

PENNOD26

1YnacymeroddhollboblJwdaUsseia,aoeddynunar bymthegoed,a'iwneudynfreninynlleeidadAmaseia

2AdeiladoddEloth,a'ihadferiJwda,wedii'rbreningysgu gyda'idadau

3UnarbymthegoedoeddUsseiapanddechreuodd deyrnasu,atheyrnasoddamhannercantadwyflyneddyn JerwsalemJecholiaoJerwsalemoeddenweifam

4Acefeawnaethyrhynoedduniawnyngngolwgyr ARGLWYDD,ynôlyrhynollawnaetheidadAmaseia.

5AcefeageisioddDduwynnyddiauSechareia,yrhwna ddealloddweledigaethauDuw:athrayceisioddefeyr ARGLWYDD,Duwa'igwnaethynffynnu.

6AcefeaaethallanacaryfeloddynerbynyPhilistiaid,ac adorroddilawrfurGath,amurJabne,amurAsdod,aca adeiladoddddinasoeddoamgylchAsdod,acymhlithy Philistiaid

7AchynorthwyoddDuwefynerbynyPhilistiaid,acyn erbynyrArabiaidoeddyntrigoynGurbaal,a'rMehuniaid

8ArhoddoddyrAmmoniaidroddioniUssia:acymledodd eienwhydnesiddofyndimewni'rAifft;oherwyddefea gryfhaoddeihunynddirfawr

9AdeiladoddUsseiadyrauhefydynJerwsalemwrthborth ygornel,acwrthborthydyffryn,acwrthdroadymur,a'u hatgyfnerthodd

10Adeiladodddyrauhefydynyranialwch,achloddiodd laweroffynhonnau:oherwyddyroeddganddolawero anifeiliaid,ynytirisel,acynygwastadeddau:amaethwyr hefyd,agwinllannwyrynymynyddoedd,acyngNgharmel: oherwyddyroeddyncaruamaethyddiaeth.

11HefydyroeddganUsseialuofilwyr,aaethantallani ryfelmewnminteioedd,ynôlnifereucyfriftrwylawJeiel yrysgrifennyddaMaaseiayllywodraethwr,danlaw Hananeia,unogapteiniaidybrenin

12Cyfanswmniferpennau-cenedlygwŷrdewroeddddwy filachwechant.

13Athaneullawhwyntyroeddbyddin,trichanmila saithmilaphumcant,aryfelasantânerthmawr,i gynorthwyo'rbreninynerbynygelyn.

14ApharatooddUsseiaiddynt,trwy'rhollfyddin,darianau, agwaywffyn,ahelmau,agwregysau,abwâu,aslingiaui daflucerrig.

15AcefeawnaethynJerwsalembeiriannau,wedieu dyfeisioganddynioncyfrwys,ifodarytyrauacary amddiffynfeydd,isaethusaethauacherrigmawrion.Ac ymledoddeienwymhell;canyscynorthwywydefyn rhyfeddol,nesiddofodyngryf 16Ondpanoeddyngryf,ymgododdeigaloni’wddinistr: canysefeadroseddoddynerbynyrARGLWYDDei Dduw,acaaethidemlyrARGLWYDDilosgiarogldarth aralloryrarogldarth.

17AcaethAsareiayroffeiriadimewnareiôl,achydagef bedwarugainooffeiriaidyrARGLWYDD,yrhaioeddyn ddyniondewr:

18AsafasantynerbynUssiaybrenin,adywedasantwrtho, Niditi,Ussia,ymae’nperthyniarogldarthi’r ARGLWYDD,ondi’roffeiriaidmeibionAaron,yrhaia gysegrwydiarogldarth:dosallano’rcysegr;canystia droseddaist;acnifydderanrhydedditiganyr ARGLWYDDDduw

19YnadigioddUssia,acyroeddganddothuseryneilawi losgiarogldarth:athrayroeddefeynddigiogyda'r offeiriaid,ygwahanglwyfagododdyneidalcenoflaenyr offeiriaidynnhŷ'rARGLWYDD,oymylalloryr arogldarth.

20AcedrychoddAsareiayrarchoffeiriad,a’rholl offeiriaid,arno,acwele,yroeddynwahanglwyfusynei

dalcen,a’igwthioallanoddiyno;ie,brysioddyntauhefyd ifyndallan,oherwyddi’rARGLWYDDeidaroef.

21AcUssiahybreninoeddwahanglwyfushydddyddei farwolaeth,acyroeddynbywmewntŷarwahân,ganei fodynwahanglwyfus;canysefeadorrwydymaithodŷyr ARGLWYDD:aJothameifaboedddrosdŷybrenin,yn barnupoblywlad

22YsgrifennoddEseiayproffwydmabAmosweddill hanesUsseia,ycyntafa'rolaf

23FellyUssiahahunoddgyda'idadau,achladdasantef gyda'idadauymmaescladdu'rbrenhinoedd;oherwydd dywedasant,Gwahanglwyfusywef:aJothameifaba deyrnasoddyneile.

PENNOD27

1PumparhugainoedoeddJothampanddechreuodd deyrnasu,acunmlyneddarbymthegyteyrnasoddyn Jerwsalem.JerusamerchSadocoeddenweifam.

2Acefeawnaethyrhynoedduniawnyngngolwgyr ARGLWYDD,ynôlyrhynollawnaetheidadUsseia: ondniaethimewnidemlyrARGLWYDD.Acetoy llygroddyboblhwy

3Efeaadeiladoddborthuchaftŷ’rARGLWYDD,acar furOphelygwnaethefeadeiladullawer.

4HefydadeiladoddddinasoeddymmynyddoeddJwda,ac ynycoedwigoeddadeiladoddgestyllathyrau

5YmladdoddhefydâbreninyrAmmoniaid,a gorchfygoddyneuherbynArhoddoddmeibionAmmon iddoynyrunflwyddyngantalentoarian,adengmilo fesurauowenith,adengmilohaidd.Dynafaintadalodd meibionAmmoniddo,yrailflwyddyn,a'rdrydedd flwyddyn

6FellydaethJothamyngryf,oherwyddiddobaratoiei ffyrddgerbronyrARGLWYDDeiDduw

7AgweddillhanesJotham,a'ihollryfeloedd,a'iffyrdd, wele,ymaentwedieuhysgrifennuynllyfrbrenhinoedd IsraelaJwda

8Pumparhugainoedoeddefepanddechreuodddeyrnasu, atheyrnasoddamunmlyneddarbymthegynJerwsalem. 9AJothamahunoddgyda’idadau,achladdasantefyn ninasDafydd:acAhaseifabadeyrnasoddyneile

PENNOD28

1UgainoedoeddAhaspanddechreuodddeyrnasu,acun mlyneddarbymthegyteyrnasoddynJerwsalem:ondni wnaethyrhynoedduniawnyngngolwgyrARGLWYDD, felDafyddeidad:

2OherwyddefearodioddynffyrddbrenhinoeddIsrael,ac awnaethhefydddelwautawddi’rBaalim

3Hefyd,llosgoddarogldarthyngnghwmmabHinnom,a llosgoddeiblantynytân,ynôlffieidd-dra'rcenhedloedda yrroddyrARGLWYDDallanoflaenmeibionIsrael

4Aberthoddhefydacarogldarthoddynyruchelfeydd,ac arybryniau,athanbobcoedenwerdd

5AmhynnyrhoddoddyrARGLWYDDeiDduwefyn llawbreninSyria;ahwya’itrawsantef,aca gaethgludasantlaweriawnohonyntyngaethion,aca’u dygasantiDdamascus.Arhoddwydefhefydynllaw breninIsrael,a’itrawoddefâlladdfafawr

6CanyslladdoddPecahmabRemaleiaynJwdagantac ugainmilmewnundiwrnod,yrhaioeddigydynddynion dewr;amiddyntwrthodARGLWYDDDduweutadau

7ASichri,gŵrcadarnoEffraim,aladdoddMaaseiamaby brenin,acAsricamllywodraethwrytŷ,acElcanaoedd nesafatybrenin

8AmeibionIsraelagaethgludasantddauganmilo’u brodyr,ynwragedd,meibionamerched,acagymerasant laweroysbailoddiwrthynt,acaddygasantyrysbaili Samaria

9Ondproffwydi’rARGLWYDDoeddyno,a’ienwOded: acefeaaethallanoflaenylluaddaethiSamaria,aca ddywedoddwrthynt,Wele,oherwyddbodARGLWYDD DduweichtadauwedidigiowrthJwda,efea’urhoddodd hwyntyneichllaw,achwia’ulladdasochmewn cynddareddsy’ncyrraeddhydynefoedd.

10AcynawryrydychynbwriaducadwplantJwdaa Jerwsalemyngaethweisionacyngaethferchedichwi:ond onidoesgydachwi,sefgydachwi,bechodauynerbynyr ARGLWYDDeichDuw?

11Ynawrganhynny,gwrandewcharnaffi,arhyddhewch ycaethionagaethgludasochoddiwrtheichbrodyr:canys digofaintllidusyrARGLWYDDsyddarnoch

12YnasafoddrhaiobenaethiaidmeibionEffraim,Asareia mabJohanan,BerecheiamabMesilemoth,aJehisceiamab Salum,acAmasamabHadlai,ynerbynyrhaiaddaetho'r rhyfel,

13Acaddywedoddwrthynt,Naddygwchycaethionyma: canysganeinbodwedipechuynerbynyrARGLWYDD eisoes,yrydychynbwriaduychwanegumwyatein pechodauacateincamwedd:canysmawryweincamwedd, acymaedigofaintllidusynerbynIsrael

14Fellygadawoddydynionarfogycarcharoriona'rysbail oflaenytywysogiona'rhollgynulleidfa.

15A’rgwŷraenwydwrtheuhenwauagodasant,aca gymerasantycaethion,acaddilladasantâ’rysbailbawb oeddynnoethyneuplith,aca’ugwisgodd,aca’u rhoddasantynesgidiau,acaroddasantiddyntfwytaac yfed,aca’uheneiniasant,acagludasantyrhollraigwan ohonyntarasynnod,aca’udugasantiJericho,dinasy palmwydd,ateubrodyr:ynaaddychwelasantiSamaria

16YprydhwnnwanfonoddybreninAhasatfrenhinoedd Asyriai’wgynorthwyo.

17OherwydddaethyrEdomiaidetoatharoJwda,a chymrydymaithgaethgludion

18YmosododdyPhilistiaidhefydarddinasoeddytirisel, adeheudirJwda,acenillasantBethsemes,acAjalon,a Gederoth,aSochoa'iphentrefi,aThimnaa'iphentrefi, Gimsohefyda'iphentrefi:athrigasantyno

19OherwyddAhasbreninIsraelygostyngoddyr ARGLWYDDJwda;oherwyddiddoefwneudJwdayn noeth,athroseddu’nddirfawrynerbynyrARGLWYDD.

20AdaethTilgathpilneserbreninAsyriaato,aca’i gofidiodd,ondni’inerthoddef

21CanyscymeroddAhasgyfranodŷ’rARGLWYDD,ac odŷ’rbrenin,a’rtywysogion,a’irhoiifreninAsyria:ond nichynorthwyoddefeef.

22Acynamsereigyfyngderygwnaethefegamwedd fwyfwyynerbynyrARGLWYDD:dyma'rbreninAhas hwnnw.

23OherwyddaberthoddidduwiauDamascus,yrhaia’i trawoddef:acaddywedodd,Oherwyddbodduwiau

brenhinoeddSyriayneucynorthwyohwy,amhynnyyr aberthafiddynthwy,ermwyniddyntfynghynorthwyoi. Ondhwyafu’nddinistriddoef,acihollIsrael

24AcAhasagasgloddlestritŷDduw,acadorroddlestri tŷDduwynddarnau,acagaeoddddrysautŷyr ARGLWYDD,acawnaethiddo’ihunallorauymmhob congloJerwsalem

25AcymmhobdinasynJwdagwnaethuchelfeyddi arogldarthuidduwiaueraill,adigioARGLWYDDDduw eidadau

26A’rgweddillo’iweithredoeddef,a’ihollffyrdd,o’r dechraui’rdiwedd,wele,ymaentwedieuhysgrifennuyn llyfrbrenhinoeddJwdaacIsrael.

27AcAhasahunoddgyda’idadau,achladdasantefyny ddinas,sefynJerwsalem:ondniddygasantefifeddau brenhinoeddIsrael:atheyrnasoddHeseceiaeifabyneile.

PENNOD29

1DechreuoddHeseceiadeyrnasupanoeddynbumpar hugainoed,atheyrnasoddnawarhugainmlyneddyn Jerwsalem.AcenweifamoeddAbeia,merchSechareia. 2Acefeawnaethyrhynoedduniawnyngngolwgyr ARGLWYDD,ynôlyrhynollawnaethaiDafyddeidad 3Ynyflwyddyngyntafo’ideyrnasiad,ynymiscyntaf, agoroddddrysautŷ’rARGLWYDD,a’uhatgyweirio 4Acefeaddugyroffeiriaida’rLefiaidimewn,aca’u casgloddhwyntynghydistrydydwyrain,

5Adywedoddwrthynt,Gwrandewcharnaffi,Lefiaid, ymsancteiddiwchynawr,asancteiddiwchdŷ ARGLWYDDDduweichtadau,adygwchyraflendid allano'rllesanctaidd

6Oherwyddpechoddeintadau,agwnaethantyrhynoedd ddrwgyngngolwgyrARGLWYDDeinDuw,aca’i gadawsantef,acadroasanteuhwynebauoddiwrth drigfa’rARGLWYDD,acadroasanteucefnau

7Hefydcaeasantddrysau’rporth,adiffoddasantylampau, acnidydyntwedillosgiarogldarthnacoffrymu poethoffrymauynyllesanctaiddiDduwIsrael

8AmhynnyybudigofaintyrARGLWYDDarJwdaa Jerwsalem,acefea’urhoddoddhwyntigyffro,isyndod, acisibrwd,felygwelwchâ’chllygaid

9Oherwyddwele,maeeintadauwedisyrthiotrwy'r cleddyf,acmaeeinmeibion,einmerched,a'ngwragedd mewncaethiwedamhyn

10Ynawrymaeynfynghaloniwneudcyfamodâ’r ARGLWYDDDduwIsrael,felytrooeilidffyrnigoddi wrthymni.

11Fymeibion,nafyddwchynesgeulusynawr:canysyr ARGLWYDDa’chdewisoddchwiisefyllgereifronef, i’wwasanaethuef,acichwiwasanaethuef,aci arogldarthu.

12YnaycododdyLefiaid,MahathmabAmasai,aJoel mabAsareia,ofeibionyCohathiaid:acofeibionMerari, CismabAbdi,acAsareiamabJehalelel:aco'rGersoniaid; JoamabSimma,acEdenmabJoa: 13AcofeibionElisaffan;Simri,aJeiel:acofeibionAsaff; Sechareia,aMataneia: 14AcofeibionHeman;Jehiel,aSimei:acofeibion Jeduthun;Semaia,acUssiel.

15Ahwyagasglasanteubrodyr,acaymsanctasant,aca ddaethant,ynôlgorchymynybrenin,trwyeiriau'r ARGLWYDD,ilanhautŷ'rARGLWYDD

16A’roffeiriaidaaethantimewniranfewnoltŷ’r ARGLWYDD,i’wlanhau,adygasantallanyrholl aflendidagawsantynnhemlyrARGLWYDDigyntedd tŷ’rARGLWYDDA’rLefiaida’icymerasant,i’wgario allaninantCidron.

17Dechreusantsancteiddioarydyddcyntafo'rmiscyntaf, acaryrwythfeddyddo'rmisydaethantiborthyr ARGLWYDD:fellyysancteiddiasantdŷ'rARGLWYDD mewnwythdiwrnod;acaryrunfeddyddarbymthego'r miscyntafygorffenasant.

18YnaaethantatHeseceiaybrenin,adweud,Glanhasom holldŷ’rARGLWYDD,acalloryroffrwmpoeth,a’iholl lestri,abwrddybaradangos,a’iholllestri.

19HefydyrholllestriafwriwydymaithganybreninAhas yneideyrnasiadyneigamwedd,abaratoasoma sancteiddiasom;acwele,ymaentoflaenalloryr ARGLWYDD

20YnacododdHeseceiaybreninynfore,acagasglodd lywodraethwyryddinas,acaaethifynyidŷyr ARGLWYDD

21Adaethantâsaithofustych,asaithoen,asaithoen,yn aberthdrosbechodi’rfrenhiniaeth,aci’rcysegr,aciJwda. Acefeaorchmynnoddi’roffeiriaid,meibionAaron,eu hoffrymuaralloryrARGLWYDD

22Fellylladdasantybustych,achymeroddyroffeiriaidy gwaed,a'idaenelluaryrallor:ynyrunmodd,wediiddynt laddyrhyrddod,taenellu'rgwaedaryrallor:lladdasant hefydyrŵyn,athaenellu'rgwaedaryrallor.

23Adaethantâ’rbychodgeifrargyferyraberthdros bechodgerbronybrenina’rgynulleidfa;agosodasanteu dwyloarnynt:

24Alladdoddyroffeiriaidhwy,agwnaethantgymodâ'u gwaedaryrallor,iwneuthurcymoddroshollIsrael: oherwyddgorchmynnoddybreninwneudyroffrwmpoeth a'raberthpechoddroshollIsrael

25AcefeaosododdyLefiaidynnhŷyrARGLWYDDâ symbalau,ânablau,athelynau,ynôlgorchymynDafydd,a Gadgweledyddybrenin,aNathanyproffwyd:canysfelly yroeddgorchymynyrARGLWYDDtrwyeibroffwydi

26AsafasantyLefiaidgydagofferynnauDafydd,a'r offeiriaidgyda'rutgyrn

27AgorchmynnoddHeseceiaoffrymu’roffrwmpoethar yrallor.Aphanddechreuoddypoethoffrwm,dechreuodd cânyrARGLWYDDhefydgyda’rutgyrn,achyda’r offerynnauadrefnwydganDafyddbreninIsrael.

28Acaddolwydyrhollgynulleidfa,achanoddycantorion, aseinioddyrutgyrn:apharhaoddhynollnesgorffenyr offrwmpoeth

29Aphanorffenasantoffrymu,ybrenina'rhollraioedd ynbresennolgydagefaymgrymasant,acaaddolasant

30GorchmynnoddHeseceiaybrenina'rtywysogioni'r Lefiaidganumawli'rARGLWYDDâgeiriauDafyddac AsaffygweledyddAchanasantfawlmewnllawenydd,a phlygasanteupennauacaaddolasant.

31YnaateboddHeseceiaadweud,“Ynawryrydychwedi ymgysegrui’rARGLWYDD,dewchynagosadygwch aberthauacoffrymaudiolchidŷ’rARGLWYDD.”Adaeth ygynulleidfaâaberthauacoffrymaudiolch,achyniferag oeddogalonrydd,offrymaullosg

32Aniferyroffrymaupoeth,addygoddygynulleidfa, oeddddegathrigainofustych,cantohyrddod,adaugant oŵyn:yrhollraihynoeddynoffrwmpoethi'r ARGLWYDD.

33A’rpethaucysegredigoeddchwechantoychenathair miloddefaid

34Ondyroeddyroffeiriaidynrhyychydig,felnaallent flewio’rhollboethoffrymau:amhynnyycynorthwyoddeu brodyryLefiaidhwynt,nesgorffenygwaith,anesi’r offeiriaideraillymgysegru:oherwyddyroeddyLefiaidyn fwyuniawnogaloniymgysegruna’roffeiriaid

35Acyroeddyroffrymaupoethhefydynhelaeth,gyda brasteryroffrymauhedd,a'roffrymaudiodargyferpob offrwmpoethFellytrefnwydgwasanaethtŷ'r ARGLWYDD

36AllawenychoddHeseceia,a'rhollbobl,fodDuwwedi paratoi'rbobl:canysypethawnaedynddisymwth

PENNOD30

1AnfonoddHeseceiaathollIsraelaJwda,acysgrifennodd lythyrauhefydatEffraimaManasse,ariddyntddyfodi dŷ’rARGLWYDDynJerwsalem,igadw’rPasgi ARGLWYDDDduwIsrael

2Oherwyddyroeddybreninwediymgynghori,a'i dywysogion,a'rhollgynulleidfaynJerwsalem,igadw'r Pasgynyrailfis

3Oherwyddniallenteigadwyprydhwnnw,amnadoedd yroffeiriaidwediymgysegrueuhunainynddigonol,acnid oeddyboblwediymgynnulliJerwsalem

4Abodlonoddypethybrenina'rhollgynulleidfa.

5FellygosodasantorchymynigyhoedditrwyhollIsrael,o BeershebahydDan,ydylentddodigadw'rPasgi ARGLWYDDDduwIsraelynJerwsalem:canysnid oeddentwedi'iwneuderstalwmfelyroeddwedi'i ysgrifennu

6Fellyaethyswyddwyrgydallythyrau’rbrenina’i dywysogiontrwyhollIsraelaJwda,acynôlgorchymyny brenin,ganddywedyd,MeibionIsrael,dychwelwchat ARGLWYDDDduwAbraham,IsaacacIsrael,acefea ddychwelatygweddillohonochaddihangoddolaw brenhinoeddAsyria

7Acnafyddwchfeleichtadau,acfeleichbrodyr,yrhaia droseddasantynerbynARGLWYDDDduweutadau,ac a'urhoddoddhwyntiddinistr,felygwelwch

8.Ynawr,nafyddwchystyfnigfelyroeddeichtadau; eithrymostyngwchi’rARGLWYDD,acewchi’wgysegr ef,yrhwnasancteiddioddefeambyth:agwasanaethwch yrARGLWYDDeichDuw,felytroollideilidoddi wrthych

9OherwyddosdychwelwchatyrARGLWYDD,eich brodyra'chplantagântdrugareddgerbronyrhaia'u caethgludant,felydychwelanti'rwladhon:oherwydd graslonathrugarogyw'rARGLWYDDeichDuw,acni thryeiwyneboddiwrthych,osdychwelwchato

10Fellyaethyswyddwyroddinasiddinastrwywlad EffraimaManassehydatSabulon:ondhwya’u gwawdiasant,aca’ugwatwarasant

11Etoigyd,ymostyngoddrhaioAser,ManasseaSabulon, adaethantiJerwsalem.

12HefydynJwdayrhoddoddllawDuwiddyntungaloni wneuthurgorchymynybrenina'rtywysogion,trwyairyr ARGLWYDD

13AdaethllaweroboblynghydynJerwsalemigadw gŵylybaracroywynyrailfis,cynulleidfafawriawn.

14Achodasant,achymerasantymaithyrallorauoeddyn Jerwsalem,achymerasantymaithyrhollallorauarogldarth, a'ubwrwinantCidron.

15YnalladdasantyPasgarypedwerydddyddarddego'r ailfis:achywilyddioddyroffeiriaida'rLefiaid,ac ymgysegrasanteuhunain,adwynyroffrymaupoethidŷ'r ARGLWYDD

16Asafasantyneulleynôleudull,ynôlcyfraithMoses gŵrDuw:taenelloddyroffeiriaidygwaed,adderbyniasant olawyLefiaid

17Oherwyddyroeddllawerynygynulleidfanadoeddent wedieusancteiddio:amhynnyyroeddyLefiaidyn gyfrifolamladdyPasgdrosbobunnadoeddentynlân,i'w sancteiddioi'rARGLWYDD.

18Oherwyddnidoeddlluo'rbobl,sefllaweroEffraim,a Manasse,Issachar,aSabulon,wediglanhaueuhunain,ac etobwytasantyPasgynwahanoli'rhynaysgrifennwyd. OndgweddïoddHeseceiadrostynt,ganddweud,Yr ARGLWYDDdaafaddauibobun

19Yrhwnsy'nparatoieigalonigeisioDuw, ARGLWYDDDduweidadau,ernadywwedieilanhau ynôlpuredigaethycysegr

20AgwrandawoddyrARGLWYDDarHeseceia,ac iachâi’rbobl

21AchadwoddmeibionIsraelyrhaioeddynbresennolyn Jerwsalemŵylybaracroywsaithniwrnodâllawenydd mawr:amoloddyLefiaida'roffeiriaidyrARGLWYDDo ddyddiddydd,ganganuagofferynnauucheli'r ARGLWYDD.

22AllefaroddHeseceiayngyffordduswrthyrhollLefiaid oeddyndysgugwybodaethddaamyrARGLWYDD:a bwytasantdrwygydolyrŵylsaithniwrnod,ganoffrymu offrymauhedd,achyffesuiARGLWYDDDduweutadau

23Achynllwynioddyrhollgynulliadigadwsaithdiwrnod eraill:achadwasantsaithdiwrnoderaillmewnllawenydd.

24OherwyddrhoddoddHeseceiabreninJwdai'r gynulleidfafilofustychasaithmiloddefaid;arhoddoddy tywysogioni'rgynulleidfafilofustychadengmilo ddefaid:achysegroddoddniferfawrooffeiriaideuhunain

25AllawenychoddhollgynulleidfaJwda,gyda’roffeiriaid a’rLefiaid,a’rhollgynulleidfaaddaethallanoIsrael,a’r dieithriaidaddaethallanowladIsrael,acadrigasantyn Jwda.

26FellyyroeddllawenyddmawrynJerwsalem:oherwydd eramserSolomonmabDafyddbreninIsraelnibueidebyg ynJerwsalem

27YnacododdyroffeiriaidyLefiaid,abendithio'rbobl:a chlywydeullais,adaetheugweddiifynyi'wdrigfa sanctaidd,hydynefoedd

PENNOD31

1Panorffennwydhynoll,aethyrhollIsraeliaidoeddyn bresennolallaniddinasoeddJwda,adrylliasantydelwau ynddarnau,athorrasantyllwyni,abwrwilawryr uchelfeydda'rallorauohollJwdaaBenjamin,acyn EffraimhefydaManasse,nesiddynteudifa'nllwyrYna

dychweloddhollfeibionIsrael,pobuni'wfeddiant,i'w dinasoeddeuhunain.

2AgosododdHeseceiaddosbarthiadau’roffeiriaida’r Lefiaidynôleudosbarthiadau,pobunynôleiwasanaeth, yroffeiriaida’rLefiaidargyferoffrymaupoethac offrymauhedd,iweinidogaethu,aciddiolch,aciglodfori ymmhyrthpebyllyrARGLWYDD

3Penododdhefydgyfranybrenino’ieiddoargyferyr offrymaupoeth,sefyroffrymaupoethboreahwyr,a’r offrymaupoethargyferySabothau,a’rlleuadaunewydd, a’rgwyliaugosod,felymae’nysgrifenedigyngnghyfraith yrARGLWYDD

4Gorchmynnoddhefydi'rbobloeddynbywynJerwsalem roicyfranyroffeiriaida'rLefiaid,ermwyniddyntgaeleu calonogiyngnghyfraithyrARGLWYDD

5Achyngyntedagydaethygorchymynallan,meibion Israeladdygasantynhelaethflaenffrwythŷd,gwin,ac olew,amêl,ahollgynnyrchymaes;adegwmpobpetha ddygasantimewnynhelaeth.

6AcynghylchmeibionIsraelaJwda,yrhaioeddynbyw ynninasoeddJwda,hwyaddygasanthefydddegwmychen adefaid,adegwmypethaucysegredigagysegrwydi'r ARGLWYDDeuDuw,aca'ugosodasantynbentyrrau

7Ynytrydyddmisdechreusantosodsylfaenypentyrrau, a'ugorffenynyseithfedmis.

8AphanddaethHeseceiaa’rtywysogion,agweldy pentyrrau,bendithiasantyrARGLWYDD,a’iboblIsrael 9YnagofynnoddHeseceiagwestiynaui'roffeiriaida'r Lefiaidynglŷnâ'rpentyrrau

10AcateboddAsareia,yroffeiriadpennafodŷSadoc,ef, adywedodd,Erpanddechreuoddyboblddodâ’roffrymau idŷ’rARGLWYDD,yrydymwedicaeldigoni’wfwyta, acwedigadaeldigonedd:oherwyddbendithioddyr ARGLWYDDeibobl;a’rhynsyddarôlyw’rtrysorfa fawrhon

11YnagorchmynnoddHeseceiabaratoiystafelloeddyn nhŷ’rARGLWYDD;ahwya’uparatoasant,

12Acaddygasantimewnyroffrymau,a’rdegwm,a’r pethaucysegredigynffyddlon:drosyrhaiyroedd CononiayLefiadynllywodraethu,aSimeieifrawdyn nesaf

13AJehiel,acAsaseia,aNahath,acAsahel,aJerimoth,a Josabad,acEliel,acIsmachia,aMahath,aBenaia,oedd arolygwyrdanlawCononeiaaSimeieifrawd,ar orchymynHeseceiaybrenin,acAsareiallywodraethwrtŷ Dduw.

14AChoremabImnayLefiad,yporthortua’rdwyrain, oedddrosoffrymaugwirfoddDuw,iddosbarthu offrymau’rARGLWYDD,a’rpethausancteiddiolaf

15AgerllawefyroeddEden,aMiniamin,aJesua,a Semaia,Amareia,aSechaneia,ynninasoeddyroffeiriaid, yneuswyddaugosodedig,iroii'wbrodyrynôl dosbarthiadau,ynogystalâ'rrhaimawra'rrhaibach:

16Heblaweucenedlaethauowrywod,odairoedacuchod, hydbobunaddêlidŷ’rARGLWYDD,eigyfranddyddiol ameugwasanaethyneugorchwyliauynôleu dosbarthiadau;

17Ynôlachau’roffeiriaidynôltŷeutadau,a’rLefiaido ugainmlwyddoedacuwchlaw,yneudyletswyddauynôl eudosbarthiadau;

18Aciachaueuhollraibach,eugwragedd,a'umeibion, a'umerched,trwy'rhollgynulleidfa:oherwyddyneu

swyddosodedigycysegrasanteuhunainmewn sancteiddrwydd:

19HefydofeibionAaronyroffeiriaid,yrhaioeddym meysyddmaestrefieudinasoedd,ymmhobdinasunigol,y gwŷraenwydwrtheuhenwau,iroicyfrannauibob gwrywymhlithyroffeiriaid,acibawbagyfrifwydwrth achauymhlithyLefiaid

20AcfelhynygwnaethHeseceiadrwyhollJwda,aca wnaethyrhynoeddddaacuniawnagwirioneddgerbronyr ARGLWYDDeiDduw

21Acymmhobgwaithaddechreuoddefeyng ngwasanaethtŷDduw,acynygyfraith,acyny gorchmynion,igeisioeiDduw,efea’igwnaethâ’iholl galon,acalwyddodd

PENNOD32

1Arôlypethauhyn,a'usefydlu,daethSenacheribbrenin Asyria,acaaethimewniJwda,acawersylloddynerbyn ydinasoeddcaerog,acafeddylioddeuhennillhwyntiddo'i hun

2AphanweloddHeseceiafodSenacheribwedidod,a'i fodwedipenderfynuymladdynerbynJerwsalem, 3Ymgynghoroddâ'idywysogiona'igedyrnigaudyfroedd yffynhonnauoeddytuallani'rddinas:ahwya'i cynorthwyoddef

4Fellycasglwydpoblfawrynghyd,achaeasantyrholl ffynhonnau,a'rnantoeddynrhedegtrwyganolywlad,gan ddywedyd,PamydeuaibrenhinoeddAsyria,achaelllawer oddŵr?

5Hefydefeagryfhaoddeihun,acaadeiladoddyrhollfur adorrwyd,aca’icododdhydatytyrau,amuraralloddi allan,acaatgyweirioddMiloynninasDafydd,acawnaeth saethauathariannauynhelaeth.

6Acefeaosododdgapteiniaidrhyfeldrosybobl,aca’u casgloddhwyntynghydatoynstrydporthyddinas,aca lefaroddwrthyntyngalonog,ganddywedyd, 7Byddwchyngryfadewr,nacofnwchnacyndigalonni rhagbreninAsyria,nacrhagyrholldyrfasyddgydagef: canysymaemwygydaninaggydagef: 8Gydagefymaebraichognawd;ondgydaniymae'r ARGLWYDDeinDuwi'ncynorthwyo,aciymladdein rhyfeloedd.A'rboblaymddiriedasantyneiriauHeseceia breninJwda

9ArôlhynanfonoddSenacheribbreninAsyriaeiweisioni Jerwsalem,(ondefeeihunaosododdwarchaeynerbyn Lachis,a'ihollnerthgydagef,)atHeseceiabreninJwda,ac athollJwdaoeddynJerwsalem,ganddywedyd, 10FelhynydywedSenacheribbreninAsyria,Arbethyr ydychynymddiried,felyrydychynarosyngngwarchae Jerwsalem?

11OnidywHeseceiayneichperswadioi’chrhoieich hunainifarwtrwynewynasyched,ganddweud,‘Yr ARGLWYDDeinDuwa’ngwaredniolawbreninAsyria?’

12OnidyrunHeseceiaadynnoddymaitheiuchelfeydda'i allorau,acaorchmynnoddiJwdaaJerwsalem,gan ddywedyd,Oflaenunalloryraddolwch,acarniyr arogldarthyrarogldarth?

13Oniwyddochchibethawneuthumia’mtadauiholl bobloeddygwledydderaill?Aoeddduwiaucenhedloeddy gwledyddhynnymewnunrhywfforddyngalluachubeu tiroeddo’mllawi?

14Pwyoeddymhlithholldduwiau’rcenhedloeddhynnya ddinistrioddfynhadauynllwyr,aallaiachubeiboblo’m llawi,felygallaieichDuweichachubchio’mllawi?

15YnawrganhynnynathwyllerHeseceiachwi,na’ch perswadiofelhyn,acnachredwchefeto:canysniablodd unrhywdduwounrhywgenedlnatheyrnasiachubeibobl o’mllawi,acolawfynhadau:pafaintllaiygwaredeich Duwchwio’mllawi?

16Allefarasanteiweisionfwyetoynerbynyr ARGLWYDDDduw,acynerbyneiwasHeseceia 17YsgrifennoddlythyrauhefydisarhauARGLWYDD DduwIsrael,acisiaradyneierbyn,ganddweud,Felna achuboddduwiaucenhedloeddygwledydderailleupobl o’mllawi,fellyniachubDuwHeseceiaeiboblo’mllawi 18Ynagwaeddasantâllefuchel,yniaithyrIddewon,ar boblJerwsalemoeddarymur,i’wdychryna’ucynhyrfu; felygallentgipio’rddinas

19AllefarasantynerbynDuwJerwsalem,felynerbyn duwiaupoblyddaear,sefgwaithdwylodyn.

20AcamyrachoshwnygweddïoddybreninHeseceia,a'r proffwydEseiamabAmos,acygwaeddoddi'rnefoedd 21A’rARGLWYDDaanfonoddangel,adorroddymaith yrhollgedyrndewr,a’rarweinwyra’rcapteiniaidyng ngwersyllbreninAsyriaFellydychweloddâchywilydd wynebi’wwladeihun.Aphanddaethidŷeidduw,yrhai addaethallano’igoludeihuna’illaddasantefynoâ’r cleddyf

22FellyygwaredoddyrARGLWYDDHeseceiaa thrigolionJerwsalemolawSenacheribbreninAsyria,aco lawpawbarall,a'uharwainobobtu

23Allaweraddygasantroddioni’rARGLWYDDi Jerwsalem,acanrhegioniHeseceiabreninJwda:fely mawrhawydefyngngolwgyrhollgenhedloeddohynny allan.

24YnydyddiauhynnyyclafychoddHeseceiahydfarw, acaweddïoddaryrARGLWYDD:acefealefaroddwrtho, acaroddesarwyddiddo.

25OndnithaloddHeseceiaynôlyddaioniawnaediddo; canyseigalonaddyrchafaeodd:amhynnyybudigofaint arnoef,acarJwdaaJerwsalem.

26Erhynny,gostyngoddHeseceiaeihunoherwydd balchdereigalon,efathrigolionJerwsalem,felnaddaeth digofaintyrARGLWYDDarnyntynnyddiauHeseceia.

27AcyroeddganHeseceiagyfoethapharchmawriawn: acefeawnaethiddo’ihundrysorfeyddargyferarian,ac aur,acargyfermeinigwerthfawr,acargyferperaroglau, acargyfertarianau,acargyferpobmathoemwaith dymunol;

28Stordaihefydargyfercynnyddŷd,agwin,acolew;a stablauibobmathoanifeiliaid,achwtiauibraidd

29Hefydrhoddoddiddoddinasoedd,adigoneddoddefaid agwartheg:oherwyddrhoddasaiDuwiddolaweriawno gyfoeth

30YrunHeseceiahwnhefydaatalioddddyfrffosuchaf Gihon,a'idwynilawrynsythiochrorllewinoldinas DafyddAllwyddoddHeseceiayneihollweithredoedd 31OndyngngwaithllysgenhadontywysogionBabilon,a anfonasantatoiymofynamyrhyfeddodawnaethidyny wlad,gadawoddDuwef,i’wbrofi,felygallaiwybodyr hynolloeddyneigalon.

32AmweddillhanesHeseceiaa'iddaioni,ymaentwedi euhysgrifennuyngngweledigaethyproffwydEseiamab Amos,acynllyfrbrenhinoeddJwdaacIsrael

33AHeseceiaahunoddgyda’idadau,achladdasantefym mhenuchafbeddaumeibionDafydd:ahollJwdaa thrigolionJerwsalemawnaethantanrhydeddiddoynei farwolaethAManasseeifabadeyrnasoddyneile

PENNOD33

1DeuddengmlwyddoedoeddManassepanddechreuodd deyrnasu,atheyrnasoddambummlyneddahannercantyn Jerwsalem:

2Ondgwnaethyrhynoeddddrwgyngngolwgyr ARGLWYDD,felffieidd-dra'rcenhedloedd,yrhaia yrroddyrARGLWYDDallanoflaenmeibionIsrael.

3Oherwyddefeaailadeiladoddyruchelfeydda ddinistriasaiHeseceiaeidad,acagododdallorauiBaalim, acawnaethlwyni,acaaddolasaiholllu’rnefoedd,aca’u gwasanaethoddhwynt

4Adeiladoddhefydallorauynnhŷ’rARGLWYDD,amyr hwnydywedoddyrARGLWYDD,YnJerwsalemybydd fyenwambyth

5Acadeiladoddallorauiholllu’rnefoeddynnaugyntedd tŷ’rARGLWYDD.

6Acefeabaroddi’wblantfyndtrwy’rtânyngnghwm mabHinnom:hefydefeagadwoddamseroedd,aca arferoddswynion,acaarferoddddewiniaeth,aca ymgymeroddagysbrydcyfeillion,acâdewiniaid:efea wnaethlaweroddrwgyngngolwgyrARGLWYDD,i’w ddigioef.

7Acefeaosododdddelwgerfiedig,yreilunawnaethai,yn nhŷDduw,amyrhwnydywedoddDuwwrthDafyddac wrthSolomoneifab,Ynytŷhwn,acynJerwsalem,yrhon addewisaisoflaenholllwythauIsrael,ygosodaffyenw ambyth:

8NisymudafdroedIsraelmwyachallano'rtirabenodais i'chtadau;felybyddantyngofalugwneudyrhollbethaua orchmynnaisiddynt,ynôlyrhollgyfraitha'rdeddfaua'r gorchmyniontrwylawMoses.

9FellygwnaethManasseiJwdaathrigolionJerwsalem gyfeiliorni,agwneudynwaethna'rcenhedloedda ddinistriasai'rARGLWYDDoflaenmeibionIsrael.

10AllefaroddyrARGLWYDDwrthManasseh,acwrthei bobl:ondniwrandawsant

11AmhynnyydugyrARGLWYDDarnyntgapteiniaid llubreninAsyria,addaliasantManassehymhlithydrain, aca’irhwymasantefâgefynnau,aca’idygasantefi Fabilon

12Aphanoeddmewncyfyngder,efeaymbilioddaryr ARGLWYDDeiDduw,acaymostyngoddynfawr gerbronDuweidadau, 13Acaweddïoddarno:acefeawrandawoddarno,aca wrandawoddareiddeisyfiad,aca’idugefynôli Jerwsalemi’wfrenhiniaethYnaygwybuManassemai’r ARGLWYDDoeddDduw

14.Wedihyn,adeiladoddfurytuallaniddinasDafydd,ar ochrorllewinolGihon,ynydyffryn,hydatyfynedfai mewniborthypysgod,acamgylchynoddOphel,a'igodii uchdermawriawn,agosododdgapteiniaidrhyfelym mhobdinasgaerogynJwda

15Acefeagymeroddymaithyduwiaudieithr,a’reilun, allanodŷ’rARGLWYDD,a’rhollallorauaadeiladasai efeymmynyddtŷ’rARGLWYDD,acynJerwsalem,ac a’ubwrioddhwyntallano’rddinas.

16AcefeaatgyweirioddalloryrARGLWYDD,ac aberthoddarnioffrymauheddacoffrymaudiolch,aca orchmynnoddiJwdawasanaethuARGLWYDDDduw Israel.

17Etoigyd,yroeddyboblynaberthuynyruchelfeydd, ondi'rARGLWYDDeuDuwynunig

18AmweddillhanesManasse,a'iweddiateiDduw,a geiriau'rgweledyddionalefarasantwrthoynenw ARGLWYDDDduwIsrael,ymaentwedieuhysgrifennu ynllyfrbrenhinoeddIsrael

19Eiweddihefyd,aphafoddygwrandawoddDuwarno, a'ihollbechod,a'igamwedd,a'rlleoeddlleadeiladodd uchelfeydd,acygosododdlwyniadelwaucerfiedig,cynei ostyngu:wele,ymaentwedieuhysgrifennuymhlith geiriau'rgweledyddion.

20FellyyhunoddManassegyda'idadau,achladdasantef yneidŷeihun:acAmoneifabadeyrnasoddyneile

21DwyflwyddarhugainoedoeddAmonpan ddechreuodddeyrnasu,atheyrnasoddddwyflyneddyn Jerwsalem

22Ondgwnaethefeyrhynoeddddrwgyngngolwgyr ARGLWYDD,felygwnaethManasseeidad:canys aberthoddAmoni'rhollddelwaucerfiedigawnaeth Manasseeidad,aca'ugwasanaethoddhwynt;

23AcniwnaethostyngiadgerbronyrARGLWYDD,fely gwnaethManasseeidad;ondmwyamwyawnaeth gamweddAmon.

24Achynllwynioddeiweisionyneierbyn,a'iladdynei dŷeihun

25Ondlladdoddpoblywladyrhollraiagydfwriadasant ynerbynybreninAmon;agwnaethpoblywladeifab Josiahynfreninyneile

PENNOD34

1WythmlwyddoedoeddJosiahpanddechreuodd deyrnasu,atheyrnasoddynJerwsalemunmlyneddathri deg

2Acefeawnaethyrhynoedduniawnyngngolwgyr ARGLWYDD,acarodioddynffyrddDafyddeidad,acni throoddi'rllawddeaunaci'rllawaswy

3Oherwyddynyrwythfedflwyddyno’ideyrnasiad,tra oeddeto’nifanc,dechreuoddgeisioDuwDafyddeidad:ac ynyddeuddegfedflwyddyndechreuoddburoJwdaa Jerwsalemo’ruchelfeydd,a’rllwyni,a’rdelwaucerfiedig, a’rdelwautawdd

4AhwyaddinistriasantallorauBaalimyneiŵyddef;a’r delwauoedduwcheupennauadorroddilawr;a’rllwyni, a’rdelwaucerfiedig,a’rdelwautawdda’udryllioddyn ddarnau,aca’ullwchodd,aca’itaenoddarfeddau’rrhaia aberthasantiddynt

5Acefeallosgoddesgyrnyroffeiriaidareuhallorau,aca lanhaoddJwdaaJerwsalem.

6AcfellyygwnaethefeynninasoeddManasseh,ac Effraim,aSimeon,hydNafftali,gyda'uceiailoamgylch

7Acwediiddochwalu’ralloraua’rllwyni,amalu’r delwaucerfiedigynllwch,athorri’rholleilunodilawr drwyhollwladIsrael,dychweloddiJerwsalem

8Ynyddeunawfedflwyddyno’ideyrnasiad,wediiddo buro’rwlada’rtŷ,anfonoddSaffanmabAsaleia,a Maaseiallywodraethwryddinas,aJoamabJoahasy cofiadur,iatgyweiriotŷ’rARGLWYDDeiDduw.

9AphanddaethantatHilceiayrarchoffeiriad,hwya roddasantyrarianaddygwydidŷDduw,yrhwnagasglais yLefiaidoeddyncadw’rdrysauolawManasseacEffraim, acohollweddillIsrael,acohollJwdaaBenjamin;a dychwelasantiJerwsalem

10Arhoddasantefynllawygweithwyroeddyn goruchwyliotŷ’rARGLWYDD,arhoddasantefi’r gweithwyroeddyngweithioynnhŷ’rARGLWYDD,i atgyweirioagwella’rtŷ:

11Hydynoedi'rcrefftwyra'radeiladwyryrhoddasantef, ibrynucerrignadd,aphrenargyfercyplyddion,aci loriau'rtaiaddinistriasaibrenhinoeddJwda.

12Agwnaethydynionygwaithynffyddlon:a'u goruchwylwyroeddJahathacObadeia,yLefiaid,ofeibion Merari;aSechareiaaMesulam,ofeibionyCohathiaid,i'w lywio;aceraillo'rLefiaid,pawbaallaiddysguofferynnau cerdd

13Hefydyroeddenthwydrosycludwyrbeichiau,acyn oruchwylwyrarbawbawnei’rgwaithymmhobmatho wasanaeth:aco’rLefiaidyroeddysgrifenyddion,a swyddogion,aphorthorion.

14Aphanddygasantallanyrarianaddygwydidŷ’r ARGLWYDD,cafoddHilceia’roffeiriadlyfrcyfraithyr ARGLWYDDaroddwydtrwyMoses.

15AHilceiaaateboddacaddywedoddwrthSaffanyr ysgrifennydd,Cefaislyfrygyfraithynnhŷ’r ARGLWYDD.ArhoddoddHilceia’rllyfriSaffan. 16ASaffanaddugyllyfratybrenin,acaddugairynôl i’rbrenin,ganddywedyd,Yrhynollaymddiriedwydi’th weision,hwya’igwnaant.

17Acymaentwedicasglu’rarianagafwydynnhŷ’r ARGLWYDD,acwedi’iroiilaw’rgoruchwylwyr,aci law’rgweithwyr.

18YnaydywedoddSaffanyrysgrifennyddwrthybrenin, “RhoddoddHilceiayroffeiriadlyfrimi”Adarllenodd Saffanefgerbronybrenin.

19Aphanglywoddybrenineiriau’rgyfraith,rhwygoddei ddillad

20AgorchmynnoddybreniniHilceia,acAhicammab Saffan,acAbdonmabMicha,aSaffanyrysgrifennydd,ac Asaiagwasybrenin,ganddywedyd, 21Ewch,ymofynnwchâ’rARGLWYDDdrosoffi,athros yrhaiaadawydynIsraelacynJwda,ynghylchgeiriau’r llyfragafwyd:canysmawrywdigofaintyrARGLWYDD adywalltwydarnomni,amnachadwoddeintadauairyr ARGLWYDD,ganwneuthurynôlyrhynolla ysgrifennwydynyllyfrhwn

22AHilciah,a’rrhaiabenodasai’rbrenin,aaethatHulda ybroffwydes,gwraigSalummabTiccath,mabHasra, ceidwadygwisgoedd;(yroeddhi’nbywynJerwsalemyn ycoleg:)adywedasantwrthiamypethhwnnw

23Ahiaateboddhwy,FelhynydywedARGLWYDD DduwIsrael,Dywedwchwrthydyna’chanfonoddataffi, 24FelhynydywedyrARGLWYDD,Wele,miaddygaf ddrwgaryllehwn,acareidrigolion,sefyrhollfelltithion syddwedieuhysgrifennuynyllyfraddarllenasant gerbronbreninJwda:

25Oherwyddiddyntfyngwrthodi,allosgiarogldarthi dduwiaueraill,ermwynfynigioâhollweithredoeddeu dwylo;amhynnyytywelltirfyllidaryllehwn,acni ddiffoddir.

26AcamfreninJwda,yrhwna’chanfonoddiymofynâ’r ARGLWYDD,felhynydywedwchwrtho,Felhyny dywedARGLWYDDDduwIsraelamygeiriauaglywaist; 27Oherwyddboddygalonyndyner,a’thfodwedi ymostwngdyhungerbronDuw,panglywaisteieiriauyn erbynyllehwn,acynerbyneidrigolion,a’thfodwedi ymostwngdyhungerbroni,arhwygodyddillad,acwylo gerbroni;myfia’thwrandewaishefyd,meddyr ARGLWYDD.

28Wele,mia’thgasglafatdydadau,a’thgesgliri’thfedd mewnheddwch,acniweldylygaidyrhollddrwgaddygaf aryllehwn,acareidrigolion.Fellyydygasantairynôlat ybrenin

29Ynaanfonoddybreninachasgluynghydhollhenuriaid JwdaaJerwsalem.

30A’rbreninaaethifynyidŷ’rARGLWYDD,ahollwŷr Jwda,athrigolionJerwsalem,a’roffeiriaid,a’rLefiaid,a’r hollbobl,mawrabach:acefeaddarllenoddyneuclywiau holleiriaullyfrycyfamodagafwydynnhŷ’r ARGLWYDD

31Asafoddybreninyneile,acawnaethgyfamod gerbronyrARGLWYDD,irodioarôlyrARGLWYDD, acigadweiorchmynion,a'idystiolaethau,a'iddeddfau,â'i hollgalon,acâ'ihollenaid,igyflawnigeiriau'rcyfamod syddwedieuhysgrifennuynyllyfrhwn

32AcefeabaroddibawboeddynbresennolynJerwsalem aBenjaminsefyllyneierbyn.Agwnaethtrigolion JerwsalemynôlcyfamodDuw,Duweutadau

33AthynnoddJosiaymaithyrhollffieidd-drao'rholl wledyddaberthynaiifeibionIsrael,agwnaethibawba'r oeddynbresennolynIsraelwasanaethu,sefgwasanaethu'r ARGLWYDDeuDuwAhollddyddiaueioesnithroasant oddiwrthddilynARGLWYDDDduweutadau.

PENNOD35

1HefydJosiahagynhalioddBasgi’rARGLWYDDyn Jerwsalem:alladdasantyPasgarypedwerydddyddar ddego’rmiscyntaf.

2Acefeaosododdyroffeiriaidyneugorchwyl,aca’u hannogoddiwasanaethutŷ’rARGLWYDD,

3AdywedoddwrthyLefiaidoeddyndysguhollIsrael,y rhaioeddsanctaiddi'rARGLWYDD,Rhowchyrarch sanctaiddynytŷaadeiladoddSolomonmabDafydd breninIsrael;nafyddynfaichareichysgwyddau: gwasanaethwchynawryrARGLWYDDeichDuw,a'i boblIsrael,

4Apharatowcheichhunainynôltaieichtadau,ynôleich dosbarthiadau,ynôlysgrifenDafyddbreninIsrael,acynôl ysgrifenSolomoneifab

5Asefwchynyllesanctaiddynôldosbarthiadau teuluoeddtadaueichbrodyrybobl,acynôldosbarthiad teuluoeddyLefiaid.

6FellylladdwchyPasg,asancteiddiwcheichhunain,a pharatowcheichbrodyr,felygallontwneuthurynôlgair yrARGLWYDDtrwylawMoses.

7ArhoddoddJosiahi'rbobl,o'rpraidd,ŵynamynnod,y cyfanargyferoffrymau'rPasg,ibawbaoeddynbresennol,

2Cronicl

hydatnifertridegmil,athairmilofustych:yrhainoeddo gyfoethybrenin.

8Arhoddoddeidywysogionynwirfoddoli'rbobl,i'r offeiriaid,aci'rLefiaid:rhoddoddHilceia,Sechareiaa Jehiel,llywodraethwyrtŷDduw,i'roffeiriaidargyfer offrymau'rPasgddwyfilachwechantowarthegbychain, athrichantoychen

9RhoddoddConaneiahefyd,aSemaiaaNethaneelei frodyr,aHasabeiaaJeielaJosabad,penaethiaidyLefiaid, bummilowarthegbychain,aphumcantoychen,i'r LefiaidynoffrymauPasg

10Fellyparatowydygwasanaeth,asafoddyroffeiriaidyn eulle,a'rLefiaidyneudosbarthiadau,ynôlgorchymyny brenin

11AlladdasantyPasg,athaenelloddyroffeiriaidygwaed o'udwylo,a'rLefiaida'ucroenioddhwynt.

12Asymudasantyroffrymaupoeth,felygallenteurhoi ynôldosbarthiadauteuluoeddybobl,ioffrymui'r ARGLWYDD,felymaewedieiysgrifennuynllyfrMoses. Acfellyygwnaethantâ'rychen

13ArhostiasantyPasgwrthdânynôlyddeddf:ond berwasantyroffrymausanctaidderaillmewnpotiau,ac mewncrochanau,acmewnpadellau,a'urhannu'ngyflym ymhlithyrhollbobl

14Acwedihynnyyparatoasantiddynteuhunain,aci’r offeiriaid:oherwyddbodyroffeiriaidmeibionAaronyn brysurynoffrymuoffrymaupoetha’rbrasterhydynos; amhynnyyparatooddyLefiaididdynteuhunain,aci’r offeiriaidmeibionAaron

15A’rcantorionmeibionAsaffoeddyneulle,ynôl gorchymynDafydd,acAsaff,aHeman,aJeduthun gweledyddybrenin;a’rporthorionoeddynaroswrthbob porth;niallentymadaelo’ugwasanaeth;oherwyddeu brodyryLefiaidoeddynparatoiareucyfer.

16FellyparatowydhollwasanaethyrARGLWYDDyrun diwrnod,igadw’rPasg,acioffrymuoffrymaupoethar alloryrARGLWYDD,ynôlgorchymynybreninJosiah.

17AchadwoddmeibionIsraelyrhaioeddynbresennoly Pasgyramserhwnnw,agŵylybaracroywamsaith diwrnod.

18AcnichadwydPasgfelyrunynIsraeloddyddiau Samuelyproffwyd;acnichadwydhollfrenhinoeddIsrael BasgfelyroeddJosia,a'roffeiriaid,a'rLefiaid,ahollJwda acIsraelyrhaioeddynbresennol,athrigolionJerwsalem 19YnyddeunawfedflwyddynodeyrnasiadJosiahy cadwydyPasghwn.

20Arôlhynigyd,panoeddJosiahwediparatoi’rdeml, daethNechobreninyrAifftifynyiymladdynerbyn CarchemiswrthEwffrates:acaethJosiahallanyneierbyn 21Ondanfonoddgenhadonato,ganddywedyd,Bethsydd imiawneloâthi,freninJwda?Nidyndyerbyndiydwyf fiheddiw,ondynerbynytŷyrwyfynrhyfelaagef:canys gorchmynnoddDuwimifrysio:paidâthirhagymyrrydâ Duw,yrhwnsyddgydami,rhagiddodyddifethadi 22EtonithroddJosiaheiwyneboddiwrtho,ond newidioddeiddillad,ermwynymladdagef,acni wrandawoddareiriauNechooenauDuw,adaethiymladd yngnghwmMegido

23AsaethoddysaethwyratybreninJosiah;adywedoddy breninwrtheiweision,Ewchâmiymaith;oherwyddyr wyfwedifynghlwyfo’nddrwg

24Fellytynnoddeiweisionefallano'rcerbydhwnnw,a'i roiynyrailgerbydoeddganddo;adygasantefi Jerwsalem,acefeafufarw,acagladdwydynunofeddau eidadau.AgalaroddhollJwdaaJerwsalemamJosia.

25AJeremeiaaalaroddamJosiah:allefarasantyrholl gantoriona’rcantorionamJosiahyneugalarhydydydd hwn,aca’ugwnaethantynddeddfynIsrael:acwele,y maentwedieuhysgrifennuynygalar.

26YnagweddillgweithredoeddJosia,a'iddaioni,ynôlyr hynaysgrifennwydyngnghyfraithyrARGLWYDD, 27A'iweithredoeddef,yngyntafacynolaf,wele,ymaent wedieuhysgrifennuynllyfrbrenhinoeddIsraelaJwda

PENNOD36

1YnacymeroddpoblywladJehoahasmabJosia,a'i wneudynfreninynlleeidadynJerwsalem

2TairarhugainoedoeddJehoahaspanddechreuodd deyrnasu,atheyrnasoddamdrimisynJerwsalem.

3AbreninyrAiffta'igorchmynnoddefynJerwsalem,aca gondemnioddywladmewncanttalentoarianathalento aur.

4AgwnaethbreninyrAifftEliacimeifrawdynfreninar JwdaaJerwsalem,athroieienwynJehoiacimA chymeroddNechoeifrawdJehoahas,a'iddwyni'rAifft.

5PymthegarhugainoedoeddJehoiacimpanddechreuodd deyrnasu,acunmlyneddarddegyteyrnasoddyn Jerwsalem:acefeawnaethyrhynoeddddrwgyngngolwg yrARGLWYDDeiDduw

6DaethNebuchadnesarbreninBabilonifynyyneierbyn ef,a'irwymomewngefynnau,i'wddwyniBabilon.

7ANebuchadnesarhefydagludoddraiolestritŷ’r ARGLWYDDiFabilon,aca’ugosododdyneidemlym Mabilon.

8AmweddillgweithredoeddJehoiacim,a'iffieidd-draa wnaeth,a'rhynagafwydynddo,wele,ymaentwedieu hysgrifennuynllyfrbrenhinoeddIsraelaJwda:a theyrnasoddeifabJehoiacinyneile

9WythmlwyddoedoeddJehoiachinpanddechreuodd deyrnasu,atheyrnasoddamdrimisadegdiwrnodyn Jerwsalem:acefeawnaethyrhynoeddddrwgyngngolwg yrARGLWYDD

10Aphanddaethyflwyddyniben,anfonoddybrenin Nebuchadnesar,a’iddwynefiFabilon,ynghydâllestri harddtŷ’rARGLWYDD,agwnaethSedeceiaeifrawdyn freninarJwdaaJerwsalem.

11UnflwyddarhugainoedoeddSedeceiapan ddechreuodddeyrnasu,acunmlyneddarddegy teyrnasoddynJerwsalem

12Acefeawnaethyrhynoeddddrwgyngngolwgyr ARGLWYDDeiDduw,acniymostyngoddoflaen Jeremeiayproffwyd,yrhwnalefaroddoenauyr ARGLWYDD

13Acefehefydawrthryfeloddynerbynybrenin Nebuchadnesar,yrhwnabaroddiddodyngullwwrth Dduw:ondefeaystyfnoddeiwddf,acagaledoddeigalon rhagtroiatARGLWYDDDduwIsrael.

14Hefyd,hollbenaethiaidyroffeiriaida’rbobla droseddasantynhelaethiawn,ynôlhollffieidd-dra’r cenhedloedd;acahalogasantdŷ’rARGLWYDD,yrhwna sancteiddiasaiefeynJerwsalem

15AcanfonoddARGLWYDDDduweutadauatynttrwy eigenhadau,gangodi’ngynnaracyngynnar,amiddo dosturiowrtheibobl,acwrtheidrigfan: 16OndgwatwarasantgenhadonDuw,adirmygueieiriau, achamddefnyddioeibroffwydi,nesilidyrARGLWYDD godiynerbyneibobl,nesnadoeddmeddyginiaeth

17AmhynnyefeaddugarnyntfreninyCaldeaid,a laddoddeugwŷrieuaincâ’rcleddyfynnhŷeucysegr,ac nithosturioddwrthŵrifancnamorwyn,henŵr,na’rhwn aoeddwediplyguooedran:rhoddoddhwyntollyneilaw ef

18AholllestritŷDduw,mawrabach,athrysorautŷ’r ARGLWYDD,athrysorau’rbrenina’idywysogion;y rhainigyda’udugefeiFabilon

19AllosgasantdŷDduw,athorriilawrfurJerwsalem,a llosgasanteihollbalasauâthân,adinistrioeiholllestri gwych

20A'rrhaiaddihangoddrhagycleddyfa'ucludoddi Fabilon;llebuontynweisioniddoefa'ifeibionhyd deyrnasiadteyrnasPersia:

21IgyflawnigairyrARGLWYDDtrwyenauJeremeia, nesi'rwladfwynhaueiSabothau:trabuhi'nanghyfannedd, cadwoddhiSabothau,igyflawnidegathrigaino flynyddoedd

22YnyflwyddyngyntafiCyrusbreninPersia,ermwyn cyflawnigairyrARGLWYDDalefarwydtrwyenau Jeremeia,cyffrôddyrARGLWYDDysbrydCyrusbrenin Persia,felygwnaethgyhoeddiadtrwyeiholldeyrnas,a'i osodhefydmewnysgrifen,ganddywedyd, 23FelhynydywedCyrusbreninPersia,‘Holl deyrnasoeddyddaeararoddoddARGLWYDDDduwy nefoeddimi;acefea’mgorchmynnoddiadeiladutŷiddo ynJerwsalem,yrhonsyddynJwdaPwysyddyneich plitho’ihollboblef?ByddedyrARGLWYDDeiDduw gydagef,acaedifyny’