SutiOstwngPrisiauBwyd
Gwaharddwchbornograffiagolygfeyddsynhwyraiddmewnffilmiauoherwyddbyddymathauhyn oadloniantynarwainatnewyn.(Tobit4:13)
Byddnewynyncynydduprisbwydynesbonyddol.(2Brenhinoedd6:25)
Peidiwchâmastyrbiooherwyddbyddyneichgwneudynddiog(DoethinebSolomon3:14, Diarhebion24:30-34)
GwnewchbolisioDIMGWEITHIODIMBWYTA(2Thesaloniaid3:10)
Gwneudymwyafoadnoddaunaturiol.Dyrannupobtirglanyrafonargyferffermio.Gwneud pympiaudŵrneuffynhonnauibobaelwydynenwedigi'rrhaisyddymhello'rafonydd(Eseia32:20)
Casglwchddŵrglaw.(Lefiticus26:3-5)
Bridioychen(Diarhebion14:4)
Hyrwyddomawreddagwerthamaethyddiaeth.(LlythyrAristeas5:9-10,13)
Anogwchddinasyddionidyfueubwydeuhunain(Diarhebion6:6-8,Diarhebion27:23-27)
Dylaipobdinasallucyflenwieibwydeihun.(Genesis41:48)
Pumog
AdywedoddDuw,Dygedyddaearlaswellt,llysieuynyndwynhad,achoedenffrwythlonyndwyn ffrwythwrtheirhywogaeth,ymaeeihadynddieihun,aryddaear:acfellyybu.Adygoddyddaear laswellt,allysieuynyndwynhadwrtheirywogaeth,achoedenyndwynffrwyth,ymaeeihadynddi eihun,wrtheirhywogaeth:agweloddDuwfodhynny’nddaAdywedoddDuw,Wele,rhoddaisi chwibobllysieuynyndwynhad,syddarwynebyrhollddaear,aphobcoeden,yrhonymaeffrwyth coedenyndwynhadynddi;ichwiybyddynfwydGenesis1:11-12,29
AdywedoddDuw,Gwnawnddynyneindelwni,ynôleintebygrwyddni:abyddediddynt arglwyddiaethuarbysgodymôr,acaradaryrawyr,acaryranifeiliaid,acaryrhollddaear,acar bobpethsy’nymlusgoaryddaear.FellycreoddDuwddynyneiddelweihun,arddelwDuwy creoddefeef;ynwrywacynfenywycreoddhwyntAbendithioddDuwhwynt,adywedoddDuw wrthynt,Byddwchffrwythlon,acamlhewch,allenwchyddaear,adarostyngwchhi:ac arglwyddiaethwcharbysgodymôr,acaradaryrawyr,acarbobpethbywsy’nsymudaryddaear. Genesis1:26-28
Agwnaethi’rARGLWYDDDduwdyfuo’rddaearbobcoedenddymunoli’rgolwg,adaifwytaohoni; aphrenybywydhefydyngnghanolyrardd,aphrengwybodaethdaadrwg.Genesis2:9
AdywedoddwrthAdda,Oherwydditiwrandoarlaisdywraig,abwytao’rgoedenaorchmynnaisi tiamdani,ganddywedyd,Nafwyteiohoni:melltigedigyw’rddaearerdyfwyndi;mewngalary bwyteiohonihollddyddiaudyeinioes;drainhefydacysgallybyddyneiddwyniti;athiafwytei lysieuynymaes;yngnghwysdywynebybwyteifara,nesdychwelii’rddaear;oherwyddohonoy’th gymerwyd:oherwyddllwchwytti,acilwchydychweli.Genesis3:17-19
AmhynnyanfonoddyrARGLWYDDDduwefallanoarddEden,idrinyddaearycymerwydefohoni. Genesis3:23
Nachasáuwaithllafurus,naffermio,yrhwnaordeinioddyGoruchaf.Sirach7:15
YnaheuoddIsaacynytirhwnnw,aderbynioddynyflwyddynhonnoganwaith:abendithioddyr ARGLWYDDefGenesis26:12
Ynawrganhynny,byddediPharochwilioamŵrcalladoeth,a’iosoddroswladyrAifftByddedi Pharowneudhyn,abyddediddobenodiswyddogiondrosywlad,achymrydybumedranowladyr Aifftynysaithmlyneddhelaeth.Abyddediddyntgasgluhollfwydyblynyddoedddahynnyaddaw, achasgluŷddanlawPharo,achadwbwydynydinasoeddAbyddybwydhwnnw’nstorfai’rwlad argyferysaithmlyneddonewyn,afyddyngngwladyrAifft;rhagi’rwladddifethaoherwyddy newyn.Genesis41:33-36
Acefeagasgloddhollfwydysaithmlynedd,yrhaiafuyngngwladyrAifft,acaosododdybwydyn ydinasoedd:bwydymaes,yrhwnoeddoamgylchpobdinas,aosododdynddoefeGenesis41:48
Adechreuoddysaithmlyneddonewynddod,felydywedoddJoseff:acyroeddnewynymmhob gwlad;ondyroeddbaraynhollwladyrAifft.AphannewynoddhollwladyrAifft,gwaeddoddy boblarPharoamfara:adywedoddPharowrthyrhollEifftiaid,EwchatJoseff;gwnewchyrhyna ddywedefewrthychGenesis41:54-55
AJoseffagynhalioddeidad,a’ifrodyr,aholldeulueidad,âbara,ynôleuteuluoeddAcnidoedd baraynyrhollwlad;canysyroeddynewynyndrwmiawn,felyllewygoddgwladyrAifftahollwlad Canaanoherwyddynewyn.AchasgloddJoseffyrhollarianagafwydyngngwladyrAifft,acyng ngwladCanaan,amyrŷdabrynasant:adugJoseffyrarianidŷPharoAphanfethoddarianyng ngwladyrAifft,acyngngwladCanaan,daethyrhollEifftiaidatJoseff,adweud,Rhowchfaraini: canyspamybyddemfarwyndyŵydd?canysfethoddyrarianAdywedoddJoseff,Rhowcheich anifeiliaid;arhoddafichwiameichanifeiliaid,osmetha’rarian.Adaethantâ’uhanifeiliaidatJoseff: arhoddoddJosefffaraiddyntyngyfnewidamgeffylau,acamypraidd,acamanifeiliaidybuchesi, acamyrasynnod:acefea’uporthoddâbaraameuhollanifeiliaidamyflwyddynhonnoPan ddaethyflwyddynhonnoiben,daethantatoynyrailflwyddyn,adweudwrtho,Nicheliwnnirhag fyarglwyddfodeinharianwedidarfod;maeeinbuchesihefydganfyarglwydd;nidoesdimarôl yngngolwgfyarglwydd,ondeincyrff,a'ntiroedd.Pamybyddwnnifarwoflaendylygaid,nia'ntir? Prynnia'ntiramfara,abyddwnnia'ntirynweisioniPharo:adyrohadini,felybyddomfyw,ac nafyddomfarw,rhagi'rtirfodynanghyfanneddAphrynoddJoseffholldiryrAifftiPharo; oherwyddgwerthoddyrEifftiaidbobuneifaes,amfodynewynyndrecharnynt:fellydaethytiryn eiddoPharoAcamybobl,symudoddhwyiddinasoeddounpeniderfynau'rAiffthydatypen arall.Genesis47:12-21
YnadywedoddJoseffwrthybobl,Wele,prynaischwiheddiwa’chtiriPharo:wele,dymahadichwi, aheuwchytir.Acynycynnyrch,rhoddwchybumedraniPharo,aphedairrhanfyddyneiddoi chwieichhunain,ynhadymaes,acynfwydichwi,aci’rrhaiyneichteuluoedd,acynfwydi’chrhai bachGenesis47:23-24
Achweblyneddybyddi’nhaudydir,acyncasglueiffrwythau:Ondyseithfedflwyddynybyddi’nei adaeliorffwysagorweddynllonydd;felygallotlodiondyboblfwyta:a’rhynaadawant,bydd anifeiliaidymaesyneifwytaYnyrunmoddybyddi’ndelioâ’thwinllan,acâ’tholewyddExodus 23:10-11
Nachasáuwaithllafurus,naffermio,yrhwnaordeinioddyGoruchaf.Sirach7:15
AgwasanaethwchyrARGLWYDDeichDuw,acefeafendithiadyfaraa’thddŵr;amiagymeraf glefydymaitho’thblithExodus23:25
Aphanfyddwchynmedicynhaeafeichtir,nafyddynmedihollgyrnaueichcae,acnafyddyn casglulloffioneichcynhaeaf.Acnafyddynlloffioeichgwinllan,acnafyddyncasglupobgrawnwin o'chgwinllan;gadewchhwyi'rtlawda'rdieithr:Myfiyw'rARGLWYDDeichDuw.Lefiticus19:9-10
Cadwchfyneddfau.Naadi’chanifeiliaidgyfathrachuârhywogaethauamrywiol:nahaueichcaeâ hadcymysg:acnaddodwchddilledyncymysgoliainagwlânarnoch.Lefiticus19:19
Aphanddewchi’rwlad,aphlannupobmathogoedbwyd,ynacyfrifwcheiffrwythyn ddienwaededig:tairblyneddybyddynddienwaededigichwi:nifwyteirohonoLefiticus19:23
Aphanfyddochynmedicynhaeafeichtir,nafyddedichwigaelgwaredargyrioneichcaepan fyddechynmedi,acnafyddedichwigasglulloffioneichcynhaeaf:gadawhwynti’rtlawd,aci’r dieithr:myfiyw’rARGLWYDDeichDuw.Lefiticus23:22
Chweblyneddybyddi’nhaudyfaes,achweblyneddybyddi’ntociodywinllan,acyncasgluei ffrwyth;ondynyseithfedflwyddynbyddSabothgorffwysi’rtir,Sabothi’rARGLWYDD:naheuady faes,acnathociodywinllan.Lefiticus25:3-4
Jiwbilfyddyddegfedflwyddynadeugainhonnoichi:naheuwch,namedi’rhynsy’ntyfuohono’i hunynddi,nachasglugrawnwineichgwinwyddhebeidrinynddi.Oherwyddyjiwbilywhi;byddyn sanctaiddichi:bwytewcheichynnyrchallano’rcaeLefiticus25:11-12
Amhynnygwnewchfyneddfau,achadwchfymarnedigaethau,agwnewchhwynt;achewchfywyn ytirmewndiogelwchAbyddytirynrhoieiffrwyth,abyddwchynbwyta'chdigon,acynbyw ynddomewndiogelwch.Acosdywedwch,Bethafwytawnyseithfedflwyddyn?wele,niheuwn,ac nichasglwydeincynnyrch:Ynaygorchmynnaffymenditharnochynychwechedflwyddyn,abydd yndwynffrwythamdairblynedd.Aheuwchyrwythfedflwyddyn,abwytawchetoo'rhenffrwyth hydynawfedflwyddyn;nesi'wffrwythddodimewn,bwytewcho'rhendrysor.Lefiticus25:18-22
Osrhodiwchynfyneddfau,achadwchfyngorchmynion,a'ugwneud;Ynarhoddaflawichwiynei amser,abyddytirynrhoieigynnyrch,abyddcoedymaesynrhoieuffrwythAbyddeichdyrnuyn cyrraeddhydycynhaeaf,abyddycynhaeafyncyrraeddhydamserhau:abyddwchynbwytaeich baraynllawn,acynbywyneichtirynddiogel.Lefiticus26:3-5
Ahollddegwmytir,boedohadytir,neuoffrwythycoed,yweiddo’rARGLWYDD:sanctaiddi’r ARGLWYDDymae.Lefiticus27:30
Oherwyddymae’rARGLWYDDdyDduwyndyddwyniwladdda,gwladonentydddŵr,o ffynhonnauadyfnderoeddyntardduoddyffrynnoeddabryniau;gwladowenith,ahaidd,a gwinwydd,achoedffigys,aphomgranadau;gwladoolewydd,amêl;gwladlleybwytitfaraheb brinder,nifyddarnateisiaudimynddo;gwladymaeeicherrigynhaearn,aco’ifryniauygelli
Nachasáuwaithllafurus,naffermio,yrhwnaordeinioddyGoruchaf.Sirach7:15
gloddiopres.Panfyddiwedibwytaabodynllawn,ynabendithi’rARGLWYDDdyDduwamywlad ddaaroddoddefeiti.Deuteronomium8:7-10
Abydd,osgwrandewchynddyfalarfyngorchmynionyrwyfyneugorchymynichwiheddiw,i garu’rARGLWYDDeichDuw,aci’wwasanaethuâ’chhollgalonacâ’chhollenaid,yrhoddafichwi laweichtiryneiamserpriodol,yglawcyntafa’rglawdiweddar,felycasglocheichŷd,a’chgwin, a’cholew.Abyddafynanfonglaswelltyneichmeysyddi’chanifeiliaid,felybwytaochabodyn ddigonDeuteronomium11:13-15
Tiaddegwmynwirhollgynnyrchdyhad,addygirallanoflwyddyniflwyddynganymaes. Deuteronomium14:22
Naheuadywinllanâhadauamrywiol:rhagiffrwythdyhadaheuaist,affrwythdywinllan,gaelei halogi.Deuteronomium22:9
Panfyddi’ntorridygynhaeafyndyfaes,acynanghofioysgubynymaes,naddychweli’wchymryd: byddedhii’rdieithr,i’ramddifad,aci’rweddw:felybendithio’rARGLWYDDdyDduwdiymmhob gwaithawneiDeuteronomium24:19
Abydd,osgwrandewi’nddyfalarlaisyrARGLWYDDdyDduw,igadwagwneudeihollorchmynion efyrwyfyneugorchymynitiheddiw,ybyddyrARGLWYDDdyDduwyndyosodynucheluwchlaw hollgenhedloeddyddaear:A’rhollfendithionhynaddawarnat,aca’thoddiweddant,os gwrandewiarlaisyrARGLWYDDdyDduwBendigedigfyddiynyddinas,abendigedigfyddiyny maes.Bendigedigfyddffrwythdygorff,affrwythdydir,affrwythdyanifeiliaid,cynnydddy wartheg,aphreiddiaudyddefaidBendigedigfydddyfasgeda’thdrysorDeuteronomium28:1-5
AbyddyrARGLWYDDyndywneudynhelaethmewnnwyddau,ynffrwythdygorff,acynffrwythdy anifeiliaid,acynffrwythdydir,ynytiradyngoddyrARGLWYDDi’thdadaueiroiitiByddyr ARGLWYDDynagoritieidrysorda,sefynefoedd,iroi’rglawi’thdiryneiamser,acifendithioholl waithdylaw:athiafenthyciaigenhedloeddlawer,acnifyddi’nbenthycaDeuteronomium28:1112
Hanes
Fellyti,a’thfeibion,a’thweision,adriniwchytiriddoef,athiaddwgyffrwythauimewn,fely byddobwydifabdyfeistri’wfwyta:ondMeffibosethmabdyfeistrafwytafarabobamserarfy mwrddi.AcyroeddganSibabymthegofeibionacugainoweision.2Samuel9:10
AbunewynmawrynSamaria:acwele,hwya’igwarchaeasant,nesgwerthupenasynambedwar ugaindarnoarian,aphedairrhancabodailcolomenambumdarnoarian.2Brenhinoedd6:25
Gorchmynnoddhefydi’rbobloeddynbywynJerwsalemroicyfranyroffeiriaida’rLefiaid,ermwyn iddyntgaeleucalonogiyngnghyfraithyrARGLWYDDAchyngyntedagydaethygorchymynallan, dygoddmeibionIsraelynhelaethflaenffrwythŷd,gwin,acolew,amêl,ahollgynnyrchymaes;a daethantâdegwmpobpethimewnynhelaeth.AcynghylchmeibionIsraelaJwda,oeddynbywyn
Nachasáuwaithllafurus,naffermio,yrhwnaordeinioddyGoruchaf.Sirach7:15
ninasoeddJwda,hwyaddygasanthefydddegwmychenadefaid,adegwmypethausanctaidda gysegrwydi’rARGLWYDDeuDuw,a’ugosodynbentyrrau.2Cronicl31:4-6
Aciddwynblaenffrwytheintir,ablaenffrwythhollffrwythyrhollgoed,flwyddynarôlblwyddyn,i dŷ’rARGLWYDD:Hefydcyntaf-anedigeinmeibion,a’nhanifeiliaid,felymae’nysgrifenedigyny gyfraith,achyntaf-anedigeingwarthega’npraidd,i’wdwynidŷeinDuw,atyroffeiriaidsy’n gweinidogaethuynnhŷeinDuw:Aciniddwynblaenffrwytheintoes,a’nhoffrymau,affrwythpob mathogoed,owinacoolew,atyroffeiriaid,iystafelloeddtŷeinDuw;adegwmeintiri’rLefiaid, felybyddaiganyLefiaidhynny’rdegwmymmhobunoddinasoeddeintir.Abyddyroffeiriadmab Aarongyda’rLefiaid,panfyddo’rLefiaidyncymryddegwm:abyddyLefiaidyndwyndegwmy degwmifynyidŷeinDuw,i’rystafelloedd,i’rtrysorfaOherwyddbyddplantIsraelaplantLefiyn dwynoffrwmyrŷd,ygwinnewydd,a'rolew,i'rystafelloedd,llemaellestri'rcysegr,a'roffeiriaid sy'ngwasanaethu,a'rporthorion,a'rcantorion:acniadawndŷeinDuwNehemeia10:35-39
Barddoniaeth
AtDduwyceisiaf,acatDduwycyflwynaffyachos:yrhwnsy’ngwneudpethaumawrionac anchwiliadwy;pethaurhyfeddolhebnifer:yrhwnsy’nrhoiglawaryddaear,acynanfondyfroedd arymeysydd:Job5:8-10
Gwnaethostiddoarglwyddiaethuarweithredoedddyddwylo;gosodaistbopethdaneidraed:Pob defaidacychen,ie,abwystfilodymaes;adaryrawyr,aphysgodymôr,aphopethsy'nmyndtrwy lwybrau'rmoroeddOARGLWYDDeinHarglwydd,morardderchogywdyenwynyrhollddaear! Salm8:6-9
Ymae'nperii'rglaswelltdyfui'ranifeiliaid,apherlysiauiwasanaethudyn:ermwyniddoddwyn bwydallano'rddaear;agwinsy'nllawenhaucalondyn,acolewiwneudi'wwynebddisgleirio,a barasy'ncryfhaucalondynSalm104:14-15
Ymae'ntroi'ranialwchynddŵrllonydd,athirsychynffynhonnaudŵr.Acynoymae'ngwneudi'r newynogdrigo,felygallantbaratoidinasifywynddi;acynhau'rmeysydd,acynplannu gwinllannoedd,aallddwynffrwythcynnydd.Ymae'neubendithiohefyd,felymaentynamlhau'n fawr;acnidyw'ngadaeli'whanifeiliaidleihauSalm107:35-38
Dosatymorgrugyn,tiddiogyn;ystyriaeiffyrdd,abyddddoeth:yrhwnhebarweinydd, goruchwyliwr,nallywodraethwr,sy'ndarparueifwydynyrhaf,acyncasglueifwydynycynhaeaf Diarhebion6:6-8
Ymae’rsawlsy’ncasgluynyrhafynfabdoeth:ondysawlsy’ncysguynycynhaeafyw’rsawlsy’n pericywilydd.Diarhebion10:5
Ysawlsy'ntrineidiragaiffddigonofara:ondysawlsy'ndilynpoblofersyddhebddealltwriaeth. Diarhebion12:11
Maellawerofwydyngnghrëwrytlodion:ondmaeunaddinistriramddiffygbarn.Diarhebion 13:23
Nachasáuwaithllafurus,naffermio,yrhwnaordeinioddyGoruchaf.Sirach7:15
Llenadoesychen,ymae'rcrudynlân:ondtrwynerthyrychymaellawerogynnydd.Diarhebion 14:4
Nifyddydiogynaredigoherwyddyroerfel;amhynnybyddyncardotaynycynhaeaf,acnifydd ganddoddim.Diarhebion20:4
Aethumheibioifaesydiog,aheibioiwinllanydyndi-ddeall;acwele,yroeddwedityfudrain drostoigyd,adanadlpoethionwedigorchuddioeiwyneb,a'iwalgerrigwedi'ithorriilawr.Yna gwelais,acystyriaisyndda:edrychaisarno,aderbyniaisaddysg.Etoychydigogwsg,ychydigogwsg, ychydigoblygudwyloigysgu:Fellyydawdydlodifelunynteithio;a'thangenfeldynarfog Diarhebion24:30-34
Byddddiwydiwybodcyflwrdybraidd,acedrychynofalusardyfuchesi.Oherwyddnidywcyfoeth ambyth:acayw'rgoronynparaogenhedlaethigenhedlaeth?Mae'rgwairynymddangos,a'r glaswellttyneryndangoseihun,allysiau'rmynyddoeddyncaeleucasglu.Mae'rŵynargyferdy ddillad,a'rgeifrywgwerthymaes.Abydddigonolaethgeifritiargyferdyfwyd,argyferbwyddy deulu,acargyfercynnaldyforynionDiarhebion27:23-27
Ysawlsy'ntrineidiragaiffddigonofara:ondysawlsy'ndilynpobloferagaiffddigonodlodi Diarhebion28:19
Ymaehi’nystyriedmaes,acyneibrynu:âffrwytheidwyloymaehi’nplannugwinllanDiarhebion 31:16
Hefyd,elw’rddaearsyddibawb:ybrenineihunsy’ncaeleiwasanaethuganymaes.Pregethwr5:9
Holllafurdynsyddargyfereienau,acetonichaiffeichwanteiddiwalluPregethwr6:7
Yrhwnsy'nsylwiarygwynt,nihau;a'rhwnsy'nedrycharycymylau,nimediYnyboreheuady had,agyda'rhwyrnaataliadylaw:oherwyddniwyddostpaunalwydda,naillaihynneuhynny, neuafyddantilldauyrunmordda.Pregethwr11:4,6
Proffwydi
Abydddyglustiau’nclywedgairytuôliti,yndweud,‘Dyma’rffordd,rhodiwchynddi,’pandroioch i’rdde,aphandroiochi’rchwith.Byddwchhefydynhalogigorchudddyddelweddaucerfiedigo arian,acaddurndyddelweddautawddoaur:byddi’neutafluymaithfelbrethynmislif;byddi’n dweudwrtho,‘Dosoddiyma.’Ynayrhoddirglawi’thhad,yrhwnaheuidi’rddaearagef;abara cynnyrchyddaear,abyddynfrasacynhelaeth:ynydyddhwnnwyporadywarthegmewn porfeyddeangByddyrychenhefyda’rasynnodifancsy’ntywalltyddaearynbwytaporthiantglân, yrhwnanithioâ’rrhawacâ’rffan.Eseia30:21-24
Gwyneichbydchwisy’nhauwrthymylpobdyfroedd,sy’nanfontraedyrycha’rasynallanyno. Eseia32:20
Nachasáuwaithllafurus,naffermio,yrhwnaordeinioddyGoruchaf.Sirach7:15
Abyddytircrasynmyndynllyn,a'rtirsychedigynffynhonnaudŵr:ynnhrigfandreigiau,llebydd pobunyngorwedd,byddglaswelltgydachorsenabrwyn.Eseia35:7
Pamyrydychyngwarioarianamyrhynnadyw’nfara?a’chllafuramyrhynnadyw’nrhoidigon? Gwrandewchynastudarnaf,abwytewchyrhynsydddda,abyddedi’chenaidymhyfrydumewn braster.Eseia55:2
Oherwyddfelydaw’rglawilawr,a’reirao’rnefoedd,acniddychwelyno,ondymae’ndyfrhau’r ddaear,acyneigwneudhi’nffrwythloniacynblaguro,felygallroihadi’rheuwr,abarai’r bwytäwr:Fellyybyddfyngairsy’nmyndallano’mgenau:niddychwelatafynwag,ondfe gyflawna’rhynaewyllysiaf,abyddynllwyddoynypethyranfonaisefatoEseia55:10-11
OherwyddfelhynydywedyrARGLWYDDwrthwŷrJwdaaJerwsalem,Torrwcheichtirbraenar,ac naheuwchymhlithdrain.Jeremeia4:3
DaethgairyrARGLWYDDatafeto,ganddweud,Fabdyn,panbecho’rwladynfyerbyntrwy droseddu’nddifrifol,ynayrestynnaffyllawarni,athorrafffoneibara,acanfonafnewynarni,a thorrafddynacanifailohoni:Eseciel14:12-13
Fe’iplannwydmewnpridddawrthddyfroeddllawer,ermwyniddoddwyncanghennau,acer mwyniddoddwynffrwyth,ermwyniddofodynwinwyddenhardd.Eseciel17:8
Abyddwchyntrigoynywladaroddaisi’chtadau;abyddwchynboblimi,aminnau’nDduwichwi Byddafhefydyneichachubrhageichhollaflendid:agalwafamyrŷd,acyneigynyddu,acniosodaf newynarnochAbyddafynamlhauffrwythycoed,achynnyrchymaes,felnafyddwchynderbyn mwyachwarthnewynymhlithycenhedloedd.Ynaycofiwcheichffyrdddrwgeichhun,a’ch gweithredoeddnadoeddentyndda,abyddwchynffieiddioeichhunainyneichgolwgeichhunam eichcamweddauacameichffieidd-draEseciel36:28-31
Heuwchichi’chhunainmewncyfiawnder,medwchmewntrugaredd;torrwcheichtirbraenar: oherwyddymae’nbrydceisio’rARGLWYDD,nesiddoddodaglawiocyfiawnderarnoch.Hosea 10:12
Aminnauhefydaroddaisichwilanhaddanneddyneichhollddinasoedd,aceisiaubarayneichholl leoedd:etoniddychwelasochataffi,meddyrARGLWYDDAminnauhefydaataliaisyglawoddi wrthych,panoeddetodrimisi’rcynhaeaf:apheraisiddolawioarunddinas,acnipheraisiddo lawioarddinasarall:glawiwydundarnarno,a’rdarnnalawioddarnoawywodd.Fellycrwydrodd dwyneudairdinasiunddinas,iyfeddŵr;ondnichawsanteudigoni:etoniddychwelasochataffi, meddyrARGLWYDD.Trewaischwiâchwalfaallwydni:pangynyddoddeichgerddia’ch gwinllannoedda’chcoedffigysa’chcoedolewydd,yllyngyrpalmwydda’udifaodd:etoni ddychwelasochataffi,meddyrARGLWYDDAnfonaisyneichplithyplaynôldullyrAifft:lleddais eichgwŷrieuaincâ’rcleddyf,achymeraiseichmeirchymaith;apheraisidrewdodeich gwersylloeddddodifynyi’chffroenau:etoniddychwelasochataffi,meddyrARGLWYDDAmos 4:6-10
Nachasáuwaithllafurus,naffermio,yrhwnaordeinioddyGoruchaf.Sirach7:15
Ernafyddyffigysenynblodeuo,acnafyddffrwythynygwinwydd;byddllafuryrolewyddyn methu,a'rmeysyddnifyddantynrhoicig;byddypraiddyncaeleidorriymaitho'rgorlan,acni fyddgwarthegynystablau:EtobyddafynllawenhauynyrARGLWYDD,byddafynllawenhauyn Nuwfyiachawdwriaeth.Habacuc3:17-18
Aiamserywhiichwi,chwi,drigoyneichtaiânenfwd,a’rtŷhwnynadfeilion?Ynawrganhynnyfel hynydywedARGLWYDDylluoedd;Ystyriwcheichffyrdd.Hauasochlawer,adwynychydigimewn; bwytaasoch,ondnidoesgennychddigon;yfedasoch,ondnidydychyncaeleichdigoni;dilladasoch, ondnidoescynnes;a’rsawlsy’nennillcyflog,sy’nennillcyflogi’wroimewncwdâthyllau.Felhyn ydywedARGLWYDDylluoedd;Ystyriwcheichffyrdd.Haggai1:4-7
Oherwyddbyddyrhadynffynnu;byddywinwyddenynrhoieiffrwyth,a'rddaearynrhoiei chynnyrch,a'rnefoeddynrhoieugwlith;abyddafyngwneudiweddillyboblhynfeddiannu'rholl bethauhyn.Sechareia8:12
Dewchâ’rhollddegwmi’rdrysordy,felybyddobwydynfynhŷi,aphrofwchfiynawrâhyn,medd ARGLWYDDylluoedd,osnaagorafffenestri’rnefoeddichwi,athywalltfendithichwi,felnafydd digonolei’wderbynAcheryddafydifarwrereichmwyn,acniddifethaefeffrwytheichtir;acni fyddeichgwinwyddenynbwrweiffrwythcynyramserynymaes,meddARGLWYDDylluoedd.A byddyrhollgenhedloeddyneichgalw’nfendigedig:oherwyddbyddwchynwladhyfryd,medd ARGLWYDDylluoedd.Malachi3:10-12
Efengylau
Ynameddaiwrtheiddisgyblion,“Ymae’rcynhaeafynwirynhelaeth,ondygweithwyrynbrin; gweddïwchfellyarArglwyddycynhaeaf,ariddoanfongweithwyri’wgynhaeaf”Mathew9:37-38
Acefealefaroddlawerwrthyntmewndamhegion,ganddywedyd,Wele,aethheuwrallanihau;ac wediiddohau,syrthioddrhaihadauwrthymylyffordd,adaethyradara'udifa.Syrthioddrhaiar fannaucreigiog,llenadoeddganddyntlaweroddaear:acynyfana'rlletyfasantifyny,amnad oeddganddyntddyfnderdaear:Aphangododdyrhaul,llosgwydhwynt;acamnadoeddganddynt wreiddyn,gwywasant.Asyrthioddrhaiymhlithdrain;athyfoddydrainifyny,a'utagu:Ond syrthiodderaillidirda,acaddugffrwyth,rhaiganwaith,rhaidrigainwaith,rhaitrigainwaithPwy bynnagsyddganddoglustiauiwrando,gwrandawed.Mathew13:3-9
Dammegarallaosododdiddynt,ganddywedyd,Ymaeteyrnasnefoeddyndebygironynohad mwstard,agymerodddyn,acaheuoddyneifaes:Yrhwnynwiryw'rlleiafo'rhollhadau:ondpan fyddowedityfu,efeyw'rmwyafymhlithyperlysiau,acaddaw'ngoeden,felydawadaryrawyr,ac anythayneichanghennau.Mathew13:31-32
Amhynnyydywedoddefewrthynt,Ymae’rcynhaeafynwirynfawr,ondyllafurwyrynychydig: gweddïwchganhynnyarArglwyddycynhaeaf,ariddoanfonllafurwyri’wgynhaeaf.Luc10:2
Dywedoddhefydyddameghon;Yroeddganŵrffigysbrenwedi’iblannuyneiwinllan;acefea ddaethacageisioddffrwytharno,acnichafoddddim.Ynadywedoddwrthygwinllanwr,Wele,yr wyffiwedidodigeisioffrwytharyffigysbrenhwn,acnichafoddddim:torefilawr;pamymae’nei
Nachasáuwaithllafurus,naffermio,yrhwnaordeinioddyGoruchaf.Sirach7:15
ddifetha’rddaear?Acateboddefeaddywedoddwrtho,Arglwydd,gadiddoelenihefyd,nesimi gloddioo’igwmpas,a’idail:Acosbyddyndwynffrwyth,da:acosna,ynawedihynnyfe’itorrii lawrLuc13:6-9
Onidydychchi'ndweud,'Maepedwarmiseto,acynadaw'rcynhaeaf?Wele,rwy'ndweudwrthych, Codwcheichllygaid,acedrychwcharymeysydd;oherwyddymaenteisoesynwyni'wcynaeafu.A'r hwnsy'nmeddusyddynderbyncyflog,acyncasgluffrwythifywydtragwyddol:felygallo'rhwn sy'nhaua'rhwnsy'nmeddulawenhaugyda'igilydd'Ioan4:35-36
Ynwir,ynwir,meddafichwi,Onibaibodyŷdgwenithynsyrthioi'rddaearacynmarw,ymae'n arosareibeneihun:ondosbyddynmarw,ymae'ndwynllaweroffrwythIoan12:24
Ynacyngyntedagydaethantidir,gwelsantdângloyno,aphysgodwedi'ugosodarno,abara DywedoddIesuwrthynt,Dewchârhaio'rpysgodaddaliasochynawr.Ioan21:9-10
Etoniadawoddeihunhebdystiolaeth,ganiddowneuthurdaioni,arhoiinnilawo’rnefoedd,a thymhorauffrwythlon,ganlenwieincalonnauâbwydallawenydd.Actau14:17
Epistolau
Ondhynyrwyfyneiddweud,yrhwnsy'nhau'ngynnil,byddynmedi'ngynnilhefyd;a'rhwnsy'n hau'nhelaeth,byddynmedi'nhelaethhefyd.2Corinthiaid9:6
AcymaeDuwyngallugwneudibobgrasfodynhelaethtuagatoch;felygalloch,ganfodgennych bobamserddigonymmhobpeth,ddigoneddibobgwaithda:(Megisymae'nysgrifenedig,Efea wasgarodd;efearoddoddi'rtlodion:eigyfiawnderefaerysambythA'rhwnsy'ngweinihadi'r heuwr,aweinifarai'chbwyd,acaamlhao'rhadaheuwyd,acagynydduffrwytheichcyfiawnder;) Gangaeleichcyfoethogiymmhobpethibobhaelioni,yrhwnsyddtrwomniynperidiolchgarwchi Dduw.2Corinthiaid9:8-11
Apheidiwnâblinoarwneuddaioni:oherwyddynyramserpriodolybyddwnynmedi,osna fyddwnynblino.Galatiaid6:9
Oherwyddhydynoedpanoeddemgydachwi,feorchmynnomhynichwi,osnadoeddrhywunam weithio,naddylaifwytachwaith.2Thesaloniaid3:10
Apocryffa
Oherwyddfelymae'rllafurwrynhaullawerohadaryddaear,acynplannullawerogoed,aceto nidyw'rpethaheuwydynddayneidymoryntyfu,acnidyw'rcyfanablannwydyngwreiddio:felly ymaeamyrhaiaheuwydynybyd;nifyddantigydyncaeleuhachub2Esdras8:41
Felymaehadyllafurwryndarfod,osnaddawifyny,acosnadderbyniadylawyneiamserpriodol; neuosdawgormodolaw,a'ilygru:Fellyhefydymaedynyndarfod,yrhwnaluniwydâ'thddwylo, acaelwirynddelwdyhun,oherwydddyfodyndebygiddo,yrhwnereifwynygwnaethostbob peth,acycyffelybaistefihadyllafurwr2Esdras8:43-44
Nachasáuwaithllafurus,naffermio,yrhwnaordeinioddyGoruchaf.Sirach7:15
Acefea’mhatebodd,ganddywedyd,Felymae’rmaes,fellyhefydymae’rhad;felymae’rblodau, fellyhefydymae’rlliwiau;felymae’rgweithiwr,fellyhefydymae’rgwaith;acfelymae’r amaethwreihun,fellyhefydymaeeiamaethyddiaeth:oherwyddamserybydoeddhi.2Esdras 9:17
...oherwyddmewnbalchderymaedinistrallawerodrafferth,acmewnanlladrwyddymae pydreddacangenmawr:oherwyddmamnewynywanlladrwyddTobit4:13
Fellygwnaethyllancfelygorchmynnoddyrangeliddo;acwediiddyntrostio’rpysgodyn,hwya’i bwytasant:ynaaethantilldauareuffordd,nesiddyntnesáuatEcbataneTobit6:5
Agwyneifydyreunuch,yrhwnniwnaethgamweddâ'iddwylo,acniddychmygoddbethaudrwg ynerbynDuw:canysiddoefyrhoddirrhoddarbennigffydd,acetifeddiaethynnhemlyrArglwydd ynfwyderbynioli'wfeddwlefDoethinebSolomon3:14
Nachasáuwaithllafurus,naffermio,yrhwnaordeinioddyGoruchaf.Sirach7:15
Yrhwnsy'ntrineidir,byddyncynyddueibentwr:a'rhwnsy'nplesiodynionmawr,byddyncael maddeuantamanwireddSirach20:28
Panfyddiwedicaelmeddiantffrwythlondrwy’rhollfaes,heuaefâ’thhaddyhun,ganymddiriedyn ddaionidystocSirach26:20
Ynaybuontyntrineutirmewnheddwch,arhoddoddyddaeareichynnyrch,achoedymaeseu ffrwyth.1Macabeaid14:8
LlyfrauAnghofiedigEden
Fellymae'nrhaidi'rboblymroiiamaethyddiaethathrinypriddfelygallantdrwyhyngael cyflenwadtoreithiogognydauYnymoddhwnmaetrinpobmathyncaeleigynnalachynhaeaf toreithiogyncaeleifediynyrholldiruchod.LlythyrAristeas5:9-10
Drwyfudoo’rardaloeddgwledigacymgartrefuynyddinas,daethpoblywladâgwarthar amaethyddiaeth:acfellyi’whatalrhagymgartrefuynyddinas,cyhoeddoddybreninorchmynion naddylentarosynddiamfwynagugaindiwrnodLlythyrAristeas5:13
Felly,fymhlant,peidiwchârhoisylwibrydferthwchmenywod,narhoieichbrydareumaterion hwy;ondrhodiwchmewnuniondebcalonynofnyrArglwydd,allafuriwcharweithredoeddda,ac arastudioacareichpraidd,nesi'rArglwyddroiichiwraig,yrhonymae'neihewyllysio,felna ddioddefwchfelygwnesiTestamentReuben2:1
Plygwcheichcefniamaethyddiaeth,allafuriwchmewnllafurymmhobmathoamaethyddiaeth, ganoffrymurhoddioni'rArglwyddgydadiolchgarwch.Oherwyddâblaenffrwythyddaeary bendithia'rArglwyddchwi,felybendithioddyrhollsaintoAbelhydynhyn.Oherwyddniroddiri chwiunrhywranarallnagofrasteryddaear,ymaeeiffrwythau'ncaeleucoditrwylafur
Nachasáuwaithllafurus,naffermio,yrhwnaordeinioddyGoruchaf.Sirach7:15
OherwyddbendithioddeintadJacobfiâbendithionyddaearablaenffrwyth.TestamentIssachar 1:39-42
Fioeddycyntafiwneudcwchihwylioarymôr,oherwyddrhoddoddyrArglwyddddealltwriaetha doethinebimiynddoAgollyngaislywytuôliddo,acestynnaishwylarddarnprenunionsytharall ynycanol.Ahwyliaisynddoarhydyglannau,ganddalpysgodidŷfynhadnesiniddodi'rAifft.A thrwydosturirhannaisfynalgydaphobdieithryn.Acosoedddynynddieithryn,neu'nsâl,neu'n oedrannus,berwaisypysgod,a'uparatoi'ndda,a'ucynnigibobdyn,ynôlyrangenambobdyn, ganalaruathosturiotuagatynt.AmhynnyhefydybodlonoddyrArglwyddfiâdigoneddobysgod wrthddalpysgod;oherwyddymae'rsawlsy'nrhannugyda'igymydogynderbynllawermwyganyr ArglwyddAmbummlynedddaliaisbysgodarhoiohonyntibobdynawelais,adigoniholldŷfy nhad.Acynyrhafdaliaisbysgod,acynygaeafcadwaisddefaidgydafymrodyr.TestamentSabulon 2:6-13
Nachasáuwaithllafurus,naffermio,yrhwnaordeinioddyGoruchaf.Sirach7:15