Twi - The Book of 1st Kings

Page 1


1Ahene

TI1.NKYEKYƐMU

1AfeinaƆheneDawidabɔakwakoraanawadimfe;na wɔdentadekataaneho,nansowannyaɔhyewbiara.

2Ɛnontinenkoakakyerɛɛnosɛ:Mawɔnhwehwɛ ɔbaabunkumaabimmamewuraɔhene,naonnyinaɔhene anim,naɔnhwɛno,naɔndawokokom,namewuraɔhene anyaɔhyew

3EntiwɔhwehwɛɛababaafɛfɛbiwɔIsraelmpoanonyinaa, nawɔhunuuSunaminiAbisagdenobrɛɛɔhene

4Naababaanohoyɛfɛpaa,nan’anigyeɔheneho,na ɔsomno,nansoɔhenenonnimno.

5AfeiHagitbaAdoniyamaanehosokaasɛ:Mɛyɛɔhene, naɔsiesieenteaseɛnamneapɔnkɔsotefoɔnemmarima aduonumsɛwɔntummirikannin’anim.

6Nan’agyanyɛɛnoabufuwdasɛ:Adɛnntinawoayɛsaa? naɔnonsoyɛonipapaara;nanemaamewoonowɔ Absalomakyi.

7NaɔneSeruiabaYoabneɔsɔfoAbiatardiinkɔmmɔ,na wɔnawodiAdoniyaakyiboaano

8NaɔsɔfoSadokneYehoiadabaBenaianeodiyifoNatan neSimeineReineakokodurufoawɔyɛDawiddenonka Adoniyaho

9NaAdoniyakunkumnguanneanantwininineanantwie sradeɛwɔSoheletboɔaɛwɔEnrogelhonoho,naɔfrɛɛne nuanomnyinaaɔhenemmaneYudammarimaawɔyɛ ɔhenenkoanyinaa.

10NansoodiyifoNatanneBenaianeakokodurufonene nuaSalomoamfrɛno

11AdɛnntinaNatankakyerɛɛSalomonaBat-Sebasɛ: WonteesɛHagitbaAdoniyanaodihene,nayɛnwura Dawidnnim?

12Afeibra,mesrɛwo,mamemfaafotummawo,na woagyewoarawokranewobaSalomokra

13KɔƆheneDawidnkyɛnkɔkakyerɛnosɛ:Ɛnyɛwo,me wura,ɔhene,wokaaw’afenaantamsɛ:Ampaarawoba Salomobedim’akyi,nawatenam’ahenguaso?ɛndeadɛn ntinaAdoniyadihene?

14Hwɛ,berɛawodasoneɔhenerekasawɔhɔno,menso mɛbamuadiw’akyi,namahyɛwonsɛmnomuden

15NaBat-Sebakɔɔɔhenenkyɛnwɔpianomu,naɔhene noabɔakwakoraapaanaSunaminiAbisagsomɔhene

16NaBat-SebakotowkotowɔheneNaɔhenebisaasɛ: Dɛnnawopɛ?

17Naɔkakyerɛɛnosɛ:Mewura,wokaaAWURADEwo Nyankopɔnntamkyerɛɛw’afenaasɛ:Ampaarawoba Salomobedim’akyi,naɔbɛtenam’ahenguaso.

18Naafei,hwɛ,Adoniyaredihene;naafei,mewura ɔhene,wunnim

19Wakumanantwininineanantwiesradeɛnenguan bebree,nawafrɛɔhenemmanyinaa,ɔsɔfoɔAbiatarne asafoheneYoab,nansow’akoaSalomodeɛ,wafrɛno 20Nawo,mewura,Oɔhene,Israelnyinaaanidawoso,sɛ wobɛkawɔnaɔbɛtenamewuraɔheneahenguasowɔ n’akyi

21Sɛɛntesaaa,sɛmewuraɔhenenen’agyanombɛdaa, wɔbɛbumenemebaSalomosɛmmaratofoɔ 22Nahwɛ,berɛaɔneɔhenerekasano,odiyifoɔNatannso baamu.

23Nawɔkakyerɛɛɔhenesɛ:HwɛodiyifoɔNatan!Na ɔduruuɔheneanimno,ɔkotowɔheneaniman’animda fam.

24NaNatankaasɛ:Mewura,ɔhene,woakasɛ:Adoniya bedim’akyi,naɔbɛtenam’ahenguaso?

25Ɛnnɛwakɔfam,nawakumanantwininineanantwie sradeɛnenguanbebree,nawafrɛɔhenemmaneasafohene neɔsɔfoɔAbiatarnyinaa;nahwɛ,wodidinawɔnomwɔ n’anim,nawɔkasɛ:OnyankopɔnnnyeƆheneAdoniya.

26Me,me,w’akoaneɔsɔfoɔSadokneYehoiadaba Benaianew’akoaSalomodeɛ,ɔmfrɛɛme

27Mewuraɔhenenaɔyɛɛsaaasɛmyi,nawoankyerɛ w’akoaaɔbɛtenamewuraɔheneahenguasowɔn’akyi?

28ƐnnaƆheneDawidbuaasɛ:FrɛmeBat-SebaNaɔbaa ɔheneanim,naɔgyinaaɔheneanim.

29Naɔhenekaantamsɛ:SɛAWURADEteaseawagye mekraafiriamanehununyinaamu

30MedeAWURADEIsraelNyankopɔnkaantamkyerɛɛ wosɛ:AmpaarawobaSalomobedim’akyi,naɔbɛtena m’ahenguasoasim’ananmu;saaaranaakyinnyebiaranni hosɛmɛyɛnnɛ.

31ƐnnaBat-Sebaden’animbutubutuwfam,naɔkyerɛɛ ɔhenenosɛ:MamewuraheneDawidntraasedaa.

32ƐnnaƆheneDawidkaasɛ:“MomfrɛmeɔsɔfoɔSadok neodiyifoɔNatanneYehoiadabaBenaia”Nawɔbaa ɔheneanim

33Ɔhenekakyerɛɛwɔnnsosɛ:Momfamowurankoanka moho,namommamebaSalomontenam’ankasa m’afurumso,namomfanonsiannkɔGihon

34NaɔsɔfoSadokneodiyifoNatannsranowɔhɔsɛIsrael sohene,namonhyɛntorobɛntononkasɛ:Onyankopɔn nnyeƆheneSalomonkwa.

35Afeimobɛforoadin’akyi,amawabaabɛtena m’ahenguaso;naɔbɛyɛɔheneasim’ananmu,namapawno sɛɔnyɛIsraelneYudasodifo.

36NaYehoiadabaBenaiabuaaɔhenesɛ:Amen: AWURADEmewuraɔheneNyankopɔnnsokasaa

37SɛneaAWURADEnemewuraɔheneayɛno,saaarana ɔnyɛSalomo,naɔmman’ahenguanyɛkɛseɛnsenmewura heneDawidahengua

38EntiɔsɔfoSadokneodiyifoNatanneYehoiadaba BenaianeKeretifonePeletfosiankɔtenaaƆheneDawid afurumsodenobaaGihon

39NaɔsɔfoSadokfaangoabɛnbifiriintomadannomude sraaSalomoNawɔhyɛntorobɛntono;naɔmannonyinaa kaasɛ:OnyankopɔnnnyeƆheneSalomo

40Naɔmannonyinaaforodiin’akyi,naɔmannode ntokurubɔɔnnoɔma,nawɔdeanigyeɛkɛseɛdiiahurusi, maentiasasetetewwɔnnneso

41NaAdoniyaneahɔhoɔawɔkanehonyinaateeberɛa wɔredidiawieeɛnoNaYoabteetorobɛntonneno,ɔkaasɛ: Adɛnntinakuronomudedeyireyɛdedeyi?

42Bereaɔdasorekasano,hwɛ,ɔsɔfoAbiatarbaYonatan bae,naAdoniyakakyerɛɛnosɛ:Bramu;ɛfirisɛwoyɛ ɔkokodurufoɔ,nawodeasɛmpaba

43NaYonatanbuaaAdoniyasɛ:Ampaarayɛnwurahene DawiddeSalomoasihene

44NaɔheneasomaɔsɔfoSadokneodiyifoNatanne YehoiadabaBenaianeKeretifonePeletfomawakɔtena ɔheneafurumso

45NaɔsɔfoSadokneodiyifoNatanasranosɛɔhenewɔ Gihon,nawɔdeahurusiafihɔaba,maentikurownomu yɛɛdenbioYeinededeamoateno

1Ahene

46NaSalomonsoteahennieahenguanoso

47NaɔhenenkoansobɛhyiraayɛnwuraƆheneDawidsɛ: OnyankopɔnmaSalomodinnyɛwodin,naman’ahengua nyɛkɛsensenw’ahengua.Naɔhenenokotowmpanoso.

48Naɔhenensokaasɛ:NhyirankaAWURADEIsrael Nyankopɔnawamaobiatenam’ahenguasonnɛ,m’ani mpoahunu

49NaahɔhoɔawɔkaAdoniyahononyinaasuroe,na wɔsɔree,naobiarakɔeɛ

50NaAdoniyasuroSalomo,naɔsɔrekɔkyeree afɔrebukyianommɛn

51NawɔkakyerɛɛSalomosɛ:Hwɛ,AdoniyasuroƆhene Salomo,ɛfirisɛ,hwɛ,wakuraafɔrebukyianommɛnmusɛ: MaƆheneSalomonkantamnkyerɛmennɛsɛɔremfa nkrantɛnkumn’akoa

52NaSalomokaasɛ:Sɛɔbɛdanehoadisɛɔyɛonipaa ɔfataa,netinhwibaakomporentɔfam

53EntiƆheneSalomosomamawɔkɔfaanofirii afɔrebukyianosobaeɛ.NaɔbaahɔbɛkotowƆheneSalomo, naSalomokakyerɛɛnosɛ:Kɔwofie

TI2.NKYERƐKYERƐMU

1NaDawidnnaabɛnsɛɔbɛwu;naɔhyɛɛnebaSalomosɛ: 2Mekɔasasenyinaakwanso,entihyɛwohoden,nada wohoadisɛwoyɛonipa;

3NadiAWURADEwoNyankopɔnahyɛdeɛso,sɛ wonanten’akwanso,din’ahyɛdeɛnen’ahyɛdeɛne n’atemmuonen’adanseɛsosɛdeɛwɔatwerɛwɔMose mmaramuno,nawoadiyiewɔdeɛwoyɛnebaabiaraa wobɛdanewohonomu.

4NaAWURADEbɛtoan’asɛmaɔkafaamehonososɛ: Sɛwommahwɛwɔnkwanso,nawɔdewɔnakomanyinaa newɔnkranyinaanantewm’animnokorɛmua,ɔbarimabi renniIsraelahenguaso

5Afeinso,wunimdeɛSeruiabaYoabyɛmenedeɛɔyɛɛ Israelasafohenemmienuno,NerbaAbnerneYeterba Amasaaɔkummno,naɔhwieeɔkomogyaguiasomdwoeɛ mu,naɔdeɔkomogyaguun’abɔsoaɛbɔn’asennene mpaboaaɛwɔnenansonoso.

6Entiyɛsɛdeɛwonyansateɛ,nammanetiaɛyɛkusuuno nsiannkɔɔdamoamuasomdwoeɛmu

7MmomyɛGileadiniBarsilaimmaadɔeɛ,nawɔnkawɔna wɔdidiwoponsonoho,ɛfirisɛsaanawɔbaamenkyɛn berɛawonuaAbsalomguaneɛno

8Nahwɛ,wowɔGerabaSimei,BenyaminniaofiBahurim, aɔdennomeaemuyɛdendomeemedaamekɔɔ Mahanaimno,naɔsianebɛhyiaamewɔYordanho,na mekaantamkyerɛɛnosɛAWURADEkaasɛ:Meremfa nkrantɛnkumwo

9Afeimmunosɛonnifɔ,ɛfirisɛwoyɛonyansafoɔ,na wunimdeɛɛsɛsɛwoyɛno;nanetiaɛyɛhoarnodemogya siankɔɔdamoamu

10EntiDawidnen’agyanomkɔdaeɛ,nawɔsieenowɔ Dawidkuromu

11DawiddiiIsraelsohenemfeɛaduanan,odiihenemfeɛ nsonwɔHebron,naodiihenemfeɛaduasammiɛnsawɔ Yerusalem

12AfeiSalomotenaan’agyaDawidahenguasona n’ahennienosiihɔkɛseɛ.

13NaHagitbaAdoniyabaaSalomonaBat-Sebankyɛn Naɔkaasɛ:Wobaasomdwoeɛmu?Naɔkaasɛ: Asomdwoeɛmu!

14Ɔkaansosɛ:Mewɔasɛmbikakyerɛwo.Naɔkaasɛ: Monka.

15Naɔkaasɛ:Wonimsɛahennienoyɛmedea,naIsrael nyinaadewɔnanisimesosɛmɛdihene

16Naafeimebisawoadesrɛbaako,nmpome.Naɔka kyerɛɛnosɛ:Ka!

17Naɔkaasɛ:Mesrɛwo,kakyerɛɔheneSalomo,(ɛfirisɛ ɔrenkasɛdabi)sɛɔmfaSunaminiAbisagmmameware

18NaBat-Sebakaasɛ:Wiɛ;Mɛkasaamawoakyerɛɔhene

19ƐnnaBat-SebakɔɔƆheneSalomonkyɛnsɛɔneno bɛkasaamaAdoniyaNaɔhenesɔreesɛɔrebɛhyiano,na ɔkotowno,naɔtenaan’ahenguaso,naɔmaaɔhenemaame sisinkongua;naɔtenaanensanifaso.

20Ɛnnaɔkaasɛ:Mepɛadesrɛketewabaakofiriwohɔ; Mesrɛwo,nkamesɛdabiNaɔhenekakyerɛɛnosɛ:Me nabisa,namerenkasɛdabi.

21Naɔkaasɛ:MawɔmfaSunaminiAbisagmmawonua Adoniyasɛɔyere

22NaƆheneSalomobuaanemaamesɛ:Naadɛnntina wobisaSunaminiAbisagsɛAdoniya?srɛnoahennieno nso;ɛfirisɛɔyɛmenuapanin;ƆnoneɔsɔfoɔAbiatarne SeruiabaYoabnso.

23ƐnnaƆheneSalomokaaAWURADEntamsɛ:Sɛ Adoniyaankaasɛmyintian’ankasanekraa,Onyankopɔn nyɛmesaa.

24Afei,AWURADEteasefoɔaɔhyɛɛmeden,naɔdeme sim’agyaDawidahenguaso,nawayɛmefiesɛdeɛɔhyɛɛ bɔno,wɔbɛkumAdoniyannɛ.

25NaƆheneSalomosomakɔfaaYehoiadabaBenaiansa; naɔhweenesomaowui

26NaɔsɔfoɔAbiatarkakyerɛɛɔhenesɛ:KɔAnatot, w’ankasaw’afuomu;ɛfirisɛwofataowuo,nanso merenkumwosaaberɛyi,ɛfirisɛwosoaaAwurade Nyankopɔnadakanowɔm'agyaDawidanim,ne amanehunuawoyɛɛm'agyaamanehununyinaamu

27EntiSalomopamAbiatarfiriiAWURADEsɔfoɔso;na amaAWURADEasɛmaɔkafaaElifieaɛwɔSilohono abam

28ƐnnaasɛmnobaaYoabnkyɛn,ɛfirisɛnaYoabadan Adoniyaakyi,ɛwomsɛwanniAbsalomakyi.NaYoab dwanekɔɔAWURADEntomadannomu,naɔkyeree afɔrebukyianommɛn

29WɔkakyerɛɛƆheneSalomosɛYoabaguanakɔ AWURADEntomadannomu;nahwɛ,ɔwɔafɔrebukyiano ho.ƐnnaSalomosomaaYehoiadabaBenaiasɛ:Kɔnakɔto noso

30NaBenaiabaaAWURADEntomadannohobɛka kyerɛɛnosɛ:Sɛɔheneseni:Fiadi!Naɔkaasɛ:Dabi; nansomɛwuwɔha.NaBenaiadeasɛmbrɛɛɔhenesɛ:Sɛ Yoabkaani,naɔbuaameni

31Naɔhenekakyerɛɛnosɛ:Yɛsɛdeɛɔkaeɛno,nahwene sonasieno;nawobɛyimogyaaɛhonniasɛmaYoabhwie guinoafirimenem’agyafiehɔ

32NaAWURADEbɛsannemogyaagun’ankasanetiso, naɔhweemmarimammienuawɔteneneenawɔyɛpapa senenoso,naɔdenkrantɛkunkumwɔn,nam’agyaDawid nnimhohwee,nesɛ,NerbaAbner,Israeldɔmsosahene neYeterbaAmasa,Yudadɔmsosahene

1Ahene

33EntiwɔnmogyabɛsanabaYoabnen’asefoɔtirisodaa, naDawidnen’asefoɔnenefienen’ahennwasona asomdwoeɛbɛfiriAWURADEhɔdaa

34EntiYehoiadabaBenaiaforokɔhweenesokumno,na wɔsieenowɔn’ankasafiewɔsareso.

35NaɔhenedeYehoiadabaBenaiatoonedanmuwɔdɔm noso,naɔhenedeɔsɔfoɔSadoksisiiAbiatardanmu

36NaɔhenesomakɔfrɛɛSimeikakyerɛɛnosɛ:Sisifiewɔ Yerusalem,nantenahɔ,nafirihɔnkɔbaabiara

37NaɛdaawobɛfiriadiakɔfaKidronasubɔntenno, wobɛhunuampasɛwobɛwuampa,womogyabɛdawoara wotiriso

38NaSimeikakyerɛɛɔhenesɛ:Asɛmnoye,sɛdeɛme wuraɔheneakano,saaaranaw’akoabɛyɛNaSimeitenaa Yerusalemnnapii

39Mfeɛmmiɛnsaakyino,Simeinkoanomummienu dwanekɔɔGatheneMaakabaAkisnkyɛnNawɔka kyerɛɛSimeisɛ:Hwɛ,wonkoawɔGat

40NaSimeisɔrekyekyereen’afunumu,naɔkɔɔGatwɔ Akissɛɔrekɔhwehwɛnenkoa

41WɔkakyerɛɛSalomosɛSimeiafiriYerusalemakɔGat, nawasanaba.

42NaɔhenesomamawɔkɔfrɛɛSimei,naɔkakyerɛɛnosɛ: ƐnyɛmenamemaawokaaAWURADEntam,namekasa tiaawosɛ:Hudaawobɛfiriadiakɔbaabiarano,sɛ wobɛwuampa?nawokakyerɛɛmesɛ:Asɛmamatenoye 43AdɛnntinawoanniAWURADEntamneahyɛdeɛa medeahyɛwonoso?

44ƆhenekakyerɛɛSimeinsosɛ:Wonimamumuyɛa woyɛewɔm’agyaDawidhononyinaa,entiAWURADE bɛsandew’amumuyɛaguw’ankasawotiriso.

45NawɔbɛhyiraƆheneSalomo,nawɔbɛhyɛDawid ahenguanoAWURADEanimdaa

46EntiɔhenehyɛɛYehoiadabaBenaiasɛ;ɛnonaɛfiriiadi kɔhweenesomaɔwuiɛNaahennienoyɛɛdenwɔSalomo nsam

TI3.NKYERƐKYERƐMU

1NaSalomoneMisraimheneFaraofaaayɔnkofa,naɔfaa FaraobabaadenobaaDawidkuromu,kɔsiisɛɔsi n’ankasafieneAWURADEfieneYerusalemfasuoaatwa hoahyiano.

2Ɔmannonkoaranawɔbɔɔafɔrewɔsorɔnsorɔmmea, ɛfirisɛwɔansisiofiebiaraammaAWURADEdindebɛsi saannanomu.

3NaSalomodɔAWURADE,naɔnamn’agyaDawid ahyɛdeɛso,naɔbɔɔafɔdeɛnaɔhyeɛaduhuamwɔ sorɔnsorɔmmea

4NaɔhenekɔɔGibeonsɛɔrekɔbɔafɔdeɛwɔhɔ;ɛfirisɛ ɛnonesorɔnsorɔmmeakɛseɛno:Salomobɔɔɔhyeɛafɔdeɛ apemwɔsaaafɔrebukyianoso.

5Gibeonno,AWURADEyiinehoadikyerɛɛSalomo daeɛmuanadwo,naOnyankopɔnkaasɛ:Bisadeɛmemfa mmawo

6NaSalomokaasɛ:Woadammɔborɔhunukɛseɛakyerɛ w’akoaDawidm’agya,sɛdeɛɔnewonantewɔw’anim nokorɛnetreneeneakomateneneemunawoakoraadɔeɛ kɛseɛyisoamano,sɛwoamanoɔbabarimasɛɔntena n’ahennwaso,sɛdeɛɛteɛnnɛyi.

7Naafei,AWURADEmeNyankopɔn,wodew’akoaasi m’agyaDawidananmuhene,nameyɛabofraketewa, mennimsɛdeɛmɛfiriadianaamɛhyɛnmu

8Naw’akoawɔwonkurɔfoɔawoayiwɔnnomfimfini, nnipakɛseɛawɔntuminkanwɔnnawɔntuminkanwɔn dodoɔ

9Entimaw’akoanhumuakomammuwomanatɛn,na mahunupapanebɔne,nahwannaɔbɛtumiabuwoman kɛseɛyiatɛn?

10NaɔkasaaɔkaenosɔɔAwuradeanisɛSalomobisaa yei

11NaOnyankoponkakyereenose:Woabisayei,na woanbisawohonkwatenten;nawoansrɛahonyadeɛamma woho,nawoanbisaw’atamfokra;nammomwoasrɛwoho sɛwobɛhunuatemmuo;

12Hwɛ,mayɛsɛdeɛwonsɛmteɛ:hwɛ,mamawoakomaa ɛyɛnyansanenteaseɛ;entiobiarannihɔaɔtesɛwoansa naw’anireba,naw’akyinso,obirensɔretesɛwo

13Namededeɛwoammisanonsoamawo,ahonyadeɛne animuonyam,sɛdeɛɛbɛyɛaobiararentenaahemfomutesɛ wowonnanyinaa

14Nasɛwobɛfam’akwanso,adim’ahyɛdeɛnem’ahyɛdeɛ so,sɛdeɛw’agyaDawidnanteeɛnoa,ɛnneɛmɛmawonna akyɛ

15NaSalomonyanee;nahwɛ,naɛyɛdaeɛ.Naɔduruu Yerusalem,naɔgyinaaAWURADEapamadakanoanim, naɔbɔɔɔhyeɛafɔdeɛ,naɔbɔɔasomdwoeɛafɔdeɛ,naɔdii apontoɔmaanenkoanyinaa.

16Ɛnnammaammienuawɔyɛnguamanbaaɔhenenkyɛn bɛgyinaan’anim

17Naɔbaabaakonokaasɛ:Omewura,meneɔbaayite fiebaakomu;namenenowooabofrawɔfiehɔ

18Nawɔwoomeakyidaaɛtɔsommiɛnsano,ɔbaayinso wowoo;naɔhɔhobiarankayɛnhowɔfiehɔ,gyeyɛn baanuayɛwɔfiehɔ

19Naɔbeayibawuianadwo;efisɛɔkataaso

20Naɔsɔreeanadwofã,naɔfaamebanofiriimenkyɛn, berɛaw’afenaaadano,naɔdeguunekokom,naɔdeneba awawuonotoomekokom

21Nabereamesɔreeanɔpasɛmerebɛmamebanonufuno, hwɛ,nawawu,namehwɛeanɔpano,hwɛ,ɛnyɛmebana mewoono

22Naɔbaafoforɔnokaasɛ:Dabi;naɔteasefoɔnemeba, naawufoɔnewobaNayeikaasɛ:Dabi;naowufoyɛwo ba,naɔteasefoyɛmebaSaanawɔkasaewɔɔheneanim 23Ɛnnaɔhenekaasɛ:Obiakokasɛ:Mebaaɔteaseni,na wobaneowufoɔnawobaneowufoɔ,namebane ɔteasefoɔ.

24Naɔhenekaasɛ:MomfankrantemmrɛmeNawɔde nkrantebaaɔheneanim

25Naɔhenekaasɛ:Monkyɛabofraaɔteasenomu mmienu,nafafãmabaako,nafafãmaɔfoforono.

26Ɛnnaɔbaaanebateasefoɔnokakyerɛɛɔhene,ɛfirisɛ nedwensɔtwaahodɔnebano,naɔkaasɛ:Omewura,ma noabofrateasefoɔno,nankumnoɔkwanbiarasoNa ɔfoforonokaasɛ:Mmaɛnyɛmedeaanaawodea,na mmomkyɛmu.

27Ɛnnaɔhenebuaasɛ:Faabofraaɔteasenomano,na nkumnoɔkwanbiaraso

28NaIsraelnyinaateeatemmuoaɔheneabuatɛnno;na wosuroɔhene,ɛfirisɛwɔhunuusɛOnyankopɔnnyansawɔ nemu,sɛɔdiatemmuo

TI4.NKYERƐKYERƐMU

1EntiƆheneSalomoyɛɛIsraelnyinaahene

2Nayeinomnemmapɔmmaaɔwɔno;ƆsɔfoSadokba Asaria,.

3SisammaElihorefneAhiayɛakyerɛwfo;Ahiludba Yehosafat,ɔkyerɛwfo

4NaYehoiadabaBenaianaɔhwɛasafonoso,naSadokne Abiataryɛasɔfoɔ

5NaNatanbaAsariananaɔhwɛasafonoso,naNatanba Sabudyɛɔsraanipanyinneɔheneadamfo

6NaAhisarnaɔhwɛfienoso,naAbdabaAdoniramnso naɔhwɛtoɔnoso.

7NaSalomowɔmpanimfoɔdumienuwɔIsraelnyinaaso, nawɔmaɔhenenenefiefoɔaduane

8Wɔndinnie:Hurba,Efraimbepɔso.

9DekarbabarimawɔMakasneSaalbimneBet-Semesne Elonbet-Hanan

10HesedbaaɔwɔArubot;nedeanaɛyɛSokoneHefer asasenyinaa

11Abinadabba,wɔDormantamnyinaamu;naSalomo babaaTafatbɛwaree.

12AhiludbaBaana;nedeanaɛyɛTaanakneMegidone Bet-SeanaɛdaSartanahowɔYesreelasenyinaa,firiBetSeankɔsiAbel-MeholakɔsiYokneamagya.

13GeberbabarimaaɔwɔRamot-gilead;naManaseba YairnkuroaɛwɔGileadnoyɛnedea;naArgobmantama ɛwɔBasannonsowɔnkuroakɛseɛaduɔwɔtweaafasuone kɔberennuawɔmu

14IdobaAhinadabwooMahanaim

15NáAhimaaswɔNaftali;ɔwareeSalomobabaaBasmat nso

16HusaibaBaanawɔAserneAlot

17ParuabaYehosafataɔwɔIsakar.

18ElabaSimeiaɔwɔBenyamin

19NaUribaGeberwɔGileadasaseso,Amorifoɔhene SihonneBasanheneOgasaseso;naɔnonkoaraneɔpanin aɔwɔasaasenoso

20NaYudaneIsraeldɔɔsotesɛanhweaaɛwɔɛpohono, nawɔredidinawɔnomnawɔrediahurusi.

21NaSalomodiiahennienyinaasohenefiriasubɔntenno sokɔsiFilistifoɔasasesoneMisraimhyeɛso

22NaSalomoaduaneaɔdemaanodakoronoyɛesiama wɔayamnonkariboaduasaneatokonkariboaduɔwɔtwe

23Anantwininisradeduneanantwininiaduonuawofi adidibea,nenguanɔha,akutunenwansenanenwansenane nnomaaawɔayɛsradenkaho

24Naɔdiasubɔntennoagyaafamunyinaa,ɛfiriTifsakɔsi Asa,ahemfoawɔwɔasubɔntennoagyanonyinaaso

25NaYudaneIsraeltenaanebobeneneborɔdɔmaase dwoodwoo,fiDankɔsiBeer-Seba,Salomonnanyinaa

26NaSalomowɔapɔnkɔasoɛeɛmpemaduananmane nteaseɛnamneapɔnkɔsotefoɔmpemdumienu

27NasaampanimfoɔnodeaduanemaaƆheneSalomone wɔnawɔbaaƆheneSalomoponsonyinaa,wɔnbosome biara

28Atokonenwuraawɔdeyɛapɔnkɔnedromedariesnso dewɔnbaabaabiaasraafoɔnowɔno,obiarasɛdeɛ n’ahyɛdeɛteɛ

29NaOnyankopɔnmaaSalomonyansanenhumuaɛboro so,nanekomamutrɛwtesɛanhweaaɛwɔmpoano

30NaSalomonyansaboroapueifamfoɔneMisraim nyansanyinaaso.

31Naɔyɛonyansafoɔsenennipanyinaara;SeneEsrani EtanneHemanneKalkolneDarda,Maholmma,nanedin gyeeamanaatwahoahyianyinaamu.

32Naɔkaammɛmpemmmiɛnsa,nanennwomyɛapem anum

33Naɔkaannuahoasɛm,efikyeneduruduaaɛwɔ Lebanonsokosihisopaefififiɔfasunomuso,naɔkaa mmoanennomaanemmoaawɔweanempataansoho asɛm

34Naasasesoaheneawɔteenenyansanonyinaafirii nnipanyinaamubɛtieSalomonyansa.

TI5.NKYEKYƐMU

1NaTiroheneHiramsomaanenkoakɔɔSalomonkyɛn; ɛfirisɛnawatesɛwɔasranosɛɔhenewɔn’agyadanmu, ɛfirisɛnaHiramdɔDawiddaa.

2NaSalomosomakɔɔHiramnkyɛnsɛ:

3Wunimsɛneam’agyaDawidantumiannsidanamma AWURADEneNyankopɔndinammaakodiaɛtwaaneho hyiaewɔafanunyinaa,kɔsiisɛAWURADEdewɔnbɛhyɛ nenanase

4NansoseeseiAWURADEmeNyankopɔnamame ahomegyeɛwɔafanunyinaa,naɔtamfoanaabɔnebiaransi 5Nahwɛ,mabɔmetirimsɛmɛsidanamaAWURADEme Nyankopɔndin,sɛdeɛAWURADEkakyerɛɛm’agya Dawidsɛ:Wobaamedenobɛsiw’ahenguasowɔwodan muno,ɔnonaɔbɛsidanamamedin

6AfeihyɛsɛwɔntwamentwenedurumfiLebanon;name nkoabɛkawonkoaho,namɛmawoakatuaamawonkoa sɛdeɛwobɛyiwɔnnyinaa,ɛfirisɛwunimsɛobiaranniyɛn muaɔbɛtumiatwitwannuatesɛSidonfoɔ.

7BereaHiramteeSalomonsɛmno,n’anigyeikɛse,na ɔkaesɛ:NhyirankaAWURADEnnɛawamaDawidɔba onyansafoɔwɔɔmankɛseɛyiso.

8NaHiramsomakɔmaaSalomosɛ:Masusuwnneɛmaa wosomamenoho,namɛyɛw’apɛdenyinaawɔkyeneduru nnuaneabonnuannuaho.

9MenkoadewɔnbɛsianafiriLebanonakɔponomu,na mɛfaposoasuomuakɔbaabiawobɛyimeno,namama wɔayiwɔnakɔhɔ,nawoagyewɔn,nawoadim’akɔnnɔso, nawoamamefiefoɔaduane

10EntiHirammaaSalomokyenedurunnuaneabonnua nnuasɛnean’apɛdenyinaate.

11NaSalomomaaHiramawinsɛsoɔmpemaduonusɛ aduanemaanefiefoɔnengokronkronsusuduaaduonu.

12NaAWURADEmaaSalomonyansasɛdeɛɔhyɛɛnobɔ no,naasomdwoeɛbaaHiramneSalomontam;nawɔn baanuboomyɛɛapam

13NaƆheneSalomogyeetoɔfiriiIsraelnyinaamu;natoɔ noyɛmmarimampemaduasa

14ƆsomaawɔnkɔɔLebanon,bosomebiarampemdu,na wɔteLebanonbosomebaako,nawɔtefieasrammmienu, naAdoniramnaɔhwɛtoɔnoso

15NaSalomowɔnnipampemaduɔwɔtweawɔsoannesoa, neatwafoɔmpemaduɔwɔtwewɔmmepɔso;

16Salomompanimfoɔawɔhwɛadwumanosono,mpem mmiɛnsaahasaanawɔdinnipaawɔyɛadwumanosono akyi

1Ahene

17Naɔhenehyɛɛsɛ,wɔdeaboɔakɛseɛ,aboɔaneboɔyɛ den,neaboɔawɔatwitwabaeɛ,sɛwɔmfansifienofapem.

18NaSalomoadansifoɔneHiramadansifoɔnotwitwaa wɔnneaboɔsisifoɔno,entiwɔsiesieennuaneaboɔdesii danno.

TI6.NKYERƐKYERƐMU

1NaIsraelfoɔnofiriiMisraimasasesoafeaɛtɔso ahannanaduɔwɔtwemu,SalomoahenniewɔIsraelsoafea ɛtɔsonnanmu,bosomeSifaɛyɛbosomeaɛtɔsommienu nomuno,ɔfiriiaseɛsiiAWURADEfie

2NaefieaƆheneSalomosiimaaAWURADEno,ne tentenyɛbasafaaduɔwɔtwe,nanetɛtrɛtɛyɛbasafaaduonu, nanesorokɔyɛbasafaaduasa

3Naabrannaaaɛwɔasɔredannoanimno,netentenyɛ basafaaduonu,sɛdeɛefienotɛtrɛtɛteɛnanetɛtrɛtɛyɛ basafaduwɔfienoanim

4Naɔdeakaneateateaayɛɛmfɛnseremaaofieno.

5Naɔdannoafasuono,ɔsisiiadanatwahoahyia,naɔdan noafasuoatwahoahyia,asɔrefieneasɛnkafoɔnonyinaa, naɔyɛɛadanatwahoahyia.

6Piaaɛwɔfamnotɛtrɛtɛyɛbasafannum,namfimfinino tɛtrɛtɛyɛbasafansia,naneaɛtɔsommiɛnsanotɛtrɛtɛyɛ basafanson,ɛfirisɛɔdannofasuonoakyino,ɔyɛɛatenaeɛ teateaaatwahoahyia,nawɔamfannuanoankyekyeredan noafasuoho

7Nasɛwɔresidannoa,wɔdeaboɔawɔasiesieansana wɔderebahɔno,nawɔantehamaanaaagyananaadadeɛ adwinnadeɛbiarawɔfienomuberɛawɔresi

8Namfimfinidannoponnowɔfienonifa,nawɔde antweriaɛkyinkyinforokɔɔmfinimfinidannomu,na wofimfinimfinikɔneaɛtosoabiɛsanomu

9Entiɔsiifieno,naɔwieeɛ;nawɔdekyenedurunnuane ntaabookataafienoho

10Naafeiosisiiadananesorokɔyɛbasafannumtiaafie nonyinaa,nawɔdekyenedurunnuatenaafienoso.

11NaAWURADEasɛmbaaSalomonkyɛnsɛ:

12Ɛfafieaworesiyihono,sɛwobɛnantewm’ahyɛdeɛmu, nawoadim’atemmusɛmso,nawoadim’ahyɛdeɛnyinaaso sɛwonantemua;ɛnonamɛdim’asɛmamekakyerɛɛ w’agyaDawidnoso

13NamɛtenaIsraelfoɔmu,namerennyaememanIsrael.

14EntiSalomosiifienowiee

15Naɔdekyeneduruntaaboosiiɔdannomuafasuo,ɔdan nofamneafasuoafasuononyinaa,naɔdennuakataamu, naɔdennuampurankataafienofam

16Naɔdekyeneduruntaaboosiiɔdannonkyɛnkyɛn basafaaduonu,famneafasuononyinaa,naɔsiimaanomu, asɛnkafoɔnompo,kronkronbeahɔ

17Naofieno,kyerɛsɛ,asɔredanaɛwɔn’animno,ne tentenyɛbasafaaduanan.

18Nkyeneduruaɛwɔofienomuno,nawɔdensɔene nhwirenaɛbue,nanenyinaayɛkyeneduru;nawɔanhuɔbo biara

19Naosiesieeasɛnkanowɔefienomu,deAWURADE apamadakanosihɔ.

20Naasɛnkaaɛwɔanimnotentenyɛbasafaaduonu,nane tɛtrɛtɛyɛbasafaaduonu,nanesorokɔyɛbasafaaduonuna saanaɛkataaafɔrebukyiaawɔdekyeneduruayɛnoso.

21EntiSalomodesikakronkronkataafienomu,naɔde sikankɔnsɔnkɔnsɔnkyekyɛɛmuwɔasɛnkafoɔnoanim.na ɔdesikakataaso

22Naɔdesikakataafienonyinaasokɔsiisɛɔwieedanno nyinaa,naɔdesikakataaafɔrebukyiaaɛwɔasɛnkabeano honyinaanso

23Naɔdengoduayɛɛkerubimmmienuawɔnmubiara tentenyɛbasafadu.

24Kerubimnontabanbaakoyɛbasafaanum,nakerubim nontabanbaakonsoyɛbasafaanum,ɛfirintabanbaako anokɔsibaakonoanoyɛbasafadu

25Kerubimbaakononsoyɛbasafadu,nakerubim mmienunonyinaasusuduanenekɛseɛyɛbaako.

26Kerubimbaakonotentenyɛbasafadu,naKerubim baakononsoteɛ

27Naɔdekerubimnosisiidannomu,nawɔtrɛwkerubim nontabanmumabiakontabankaaɔfasubiako,nakerubim foforonontabankaɔfasufoforono;nawɔnntabankaa wɔnhowɔnhowɔfienomfimfini.

28Naɔdesikakataakerubimnoso

29Naɔdekerubimnemmɛduanenhwirenawɔasenno twitwaafienoafasunyinaahohyiae,emuneakyi.

30Naɔdesikakataafienofam,emuneakyi

31Naɔdengoduayɛɛapondekɔasɛnkabeanomu,na n’akyineafasuonoyɛɔfasuononkyɛmuanummubaako.

32Náaponabiennonsoyɛngodua;naɔdweneekerubim nemmɛduanenhwirenaɛbueguuso,naɔdesikakataaso, naɔdesikatrɛwguukerubimnemmɛduanoso.

33Saaaranaɔdengoduaaɛyɛɔfasuononkyɛmunnanmu baakoyɛɛasɔredannoponano

34Naaponmmienunoyɛabonnuadua,naɔponbaako nhabanmmienubobɔmu,naɔponbaakononhaban mmienunsobobɔmu

35Naodiikerubimnemmɛduanenhwirenaɛbueguuso, naɔdesikaawɔdeasisiadwininosokataaso

36Naɔdeaboɔawɔatwaatoatoammiɛnsanekyeneduru nnuaaɛtoatoasoɔnaɛsiiadiwoaɛwɔmuno.

37AfeaɛtɔsonnanmunawɔtooAWURADEfiefapem, bosomeSifmu

38Naafeaɛtɔsodubiako,bosomeBul,aɛyɛbosomeaɛtɔ soawotwemuno,wɔwieefienon’afãnyinaanenesu nyinaaSaaaranaɔdemfeasonsiino

TI7.NKYEKYƐMU

1NaSalomoresin’ankasafiemfeɛdumiɛnsa,naɔwieene fienyinaa

2ƆkyekyereeLebanonkwaemufienso;netentenyɛ basafaɔha,nanetɛtrɛtɛyɛbasafaaduonum,nanesorokɔ yɛbasafaaduasa,wɔkyeneduruadumaɛtoatoasoananso, nakyenedurunnuawɔadumnoso

3Nawɔdekyeneduruakatanesorowɔnnuaaɛdaadum aduanannnumaɛtoatoasodunumso

4Namfɛnserewɔhɔaɛtoatoasoabiɛsa,nahannnehann wɔatoatoasoabiɛsa

5Naaponneadumnonyinaayɛahinanan,namfɛnsereno kaho,nahanntiahannaɛtoatoasoabiɛsa.

6Naɔdeadumyɛɛabrannaa;netentenyɛbasafaaduonum, nanetɛtrɛtɛyɛbasafaaduasa,naabrannaanodiwɔnanim, naadumaakanoneduaaɛyɛdennodiwɔnanim.

1Ahene

7Afeiɔyɛɛabrannaamaaahenguanoaobebuatɛn, atemmuabrannaano,nawɔdekyeneduruakatasofifam kosiiɔfãfoforo

8Nanefieaɔtemunowɔadiwofoforowɔabrannaano mu,naɛyɛadwumaaɛtesaaara.Salomonsosiifiemaa Faraobabaaaɔwareenotesɛabrannaayi

9Nayeinomnyinaayɛaboɔaneboɔyɛden,sɛdeɛaboɔa wɔatwanosusuduateɛ,nawɔdesawatwa,emuneakyi, firifapemnosokɔsianim,neakyirekɔadiwokɛseɛno

10Nafapemnoyɛaboɔaneboɔyɛden,mpoakɛseɛ,aboɔ anetentenyɛbasafaduneaboɔanetentenyɛbasafa awotwe

11Naaboɔaneboyɛdentesɛaboɔawɔatwitwane kyenedurunnuawɔsoro

12Naadiwokɛseɛaatwahoahyiano,nawɔdeaboɔa wɔatwitwatoatoammiɛnsanekyenedurunnuaaɛtoatoa soɔ,maAWURADEfieadiwomfimfininefienoabrannaa 13ƐnnaƆheneSalomosomakɔfaaHiramfiTiro

14NaɔyɛokunafoɔbaaɔfiriNaftaliabusuakuomu,na n’agyayɛTironiaɔyɛkɔbereadwumayɛfoɔ,nananyansa nenhumuneanifereɛahyɛnomaaɔdekɔberennwuma nyinaayɛ.NaɔbaaƆheneSalomonkyɛnbɛyɛɛn’adwuma nyinaa

15Naɔtookɔbereadummmienuanesorokɔyɛbasafa dunan,nahamaanetentenyɛbasafadumienutwaaemu biarahohyia

16Naɔdekɔbereawɔanweneyɛɛtimmienudesiadumno atifi,natibaakotentenyɛbasafannum,natibaakonso tentenyɛbasafannum

17Naasauawɔdedawurubɔayɛnenkɔnsɔnkɔnsɔnnwia wɔdehyehyɛadumnoatifi;nsonmatibaako,nansonma tibaako

18Naɔyɛɛadumnonetoatoammienutwaantwamutam baakohohyiaeɛ,naɔdegranateakutuokataantweaaɛwɔ soronoso

19Naadumaɛwɔadumnoatifinoyɛsukookoadwuma wɔabrannaanoso,basafannan.

20Naadummmienunosoadumnonsowɔgranateakutu wɔsoro,nanagranateakutuonoyɛahanuaɛtoatoasowɔ adumnoho.

21Naosisiiadumnowɔasɔredannoabrannaaso,naosisii adumnifano,naɔtoosodinYakin,naosiibenkumso adumno,naɔtoosodinBoas.

22Nasukookoadwumawɔadumnoatifi,nawɔwiee adumnohoadwuma

23Naɔyɛɛɛpoawɔanwene,basafadufirianobaakokɔsi baako,naɛtwahohyia,nanesorokɔyɛbasafannum,na hamaanetentenyɛbasafaaduasatwaahohyia.

24Nanhabanatwahoahyia,basafaduaatwaponoho ahyia

25Naegyinaanantwininidumienso,baasahwɛatififam, nammiɛnsahwɛatɔeɛ,nammiɛnsahwɛanafoɔ,na mmiɛnsansohwɛapueeɛ,naɛponosiwɔnso,nawɔnakyi nyinaahwɛmu

26Nanetɛtrɛtɛyɛnsabiako,nawɔdesukookonhwiren ayɛn’anotesɛkuruwaano,nanansuompemmmienuna ɛwɔmu.

27Naɔdekɔbereyɛɛnnyinasoɔdu;nennyinasoɔbaako tentenyɛbasafannan,nanetɛtrɛtɛyɛbasafannan,nane sorokɔyɛbasafammiɛnsa.

28Nanhyɛaseɛnohoadwumawɔsaakwanyiso:naɛwɔ ahyeɛ,naɛhyeɛnonsowɔnkorabatanontam

29Naagyata,anantwinininekerubimwɔntweanontam no,naabonnosowɔsoro,naagyataneanantwinininoase no,nanneɛmabiawɔdeafrafraawɔdeakaho

30Nanennyinasoɔbiarawɔkɔberentwahonannnanne kɔberemprɛte,nanentweaanannowɔasetena,na ntweabannoaseawɔanwenewɔadeɛbiaraawɔdekaho nonkyɛn

31Nan’anoanoyɛbasafabaako,nan’anoyɛkurukuruwa sɛn’ahyɛnnoadwumateɛ,basafabaakonefã,nan’ano nsonankuruwankuruwaawɔnhyeɛwɔahinanan,naɛnyɛ kurukuruwa

32Nantwahonanananwɔahyenoase;nantwahonanno ntwahonannnuanoabɔnennyinasoho,nantwahonan tentenyɛbasafanebasafafa

33Nantwahonannoadwumatesɛteaseɛnamntwahonan adwuma,nawɔnagyannentwahonannewɔnmfɛdwemma newɔnntwahonannyinaanwene

34Nsuoanannaɛwɔntweabananannoso,nanhyɛaseɛno nsofirinnyinasoɔnoaramu.

35Naadumkurukuruwaanesorokɔyɛbasafafãwɔ nnyinasonoatifi,nan’akyinen’ahyeɛyɛpɛ

36Naɔdwimkerubimneagyatanemmɛduawɔmprɛteso nen’ahyeɛso,sɛdeɛwɔnmubiaransɛ,nennoɔmaawɔde akahoatwahoahyia

37Saakwanyisonaɔyɛɛnnyinasoɔduno:nenyinaawɔ towbaako,susuduabaakonekɛseɛbaako

38Afeiɔdekɔbereyɛɛnkukuodu,nansukorabeabaako munsuoaduananwɔmu,nankukuobiarayɛbasafannan, nansukorabeabaakowɔnnyinasoɔdunomubiaraso

39Naɔdennyinasoɔanumsisiifienonifa,naɔdeanum sisiifienobenkum,naɔdeɛponosisiifienonifaapueeɛfa anafoɔfam

40NaHiramyɛɛnkukuonesowanenkukuoEntiHiram yɛɛadwumaaɔyɛɛƆheneSalomomaaAWURADEfieno nyinaawieeɛ

41Adummmienunonenkuruwammienuaɛwɔadum mmienunoatifino;nentamammienuno,dekatankuruwa mmienuaɛwɔadumnoatifinoso;

42Momfagranateahannanmfanhyɛadummmienunoso, granateakutummienuawɔdekataadumnosonkuruwa mmienunoso;

43Nanhyɛasedunonenkukuoduaɛwɔnnyinasoɔnoso;

44Naɛpobaakoneanantwininidumienuwɔpoase;

45NankukuonenkukuonenkukuonenkukuoaHiramyɛ maaƆheneSalomodeyɛɛAWURADEfienonyinaayɛ kɔbereaɛhyerɛn.

46Yordanasasetawsonaɔhenetowwɔnguudɔteasasea ɛdaSukotneSartanntamnomu.

47NaSalomogyawanwennenonyinaaawɔankari,ɛfiri sɛnaɛdɔɔsododo,nawɔanhunukɔberenomuduru

48NaSalomoyɛɛAWURADEfiennoɔmanyinaa:sika afɔrebukyianesikaponawɔdeabodooawɔdekyerɛade wɔsono

49Nasikakɔkɔɔkronkronkyɛnere,anumwɔnifa,naanum wɔbenkum,oraclenoanim,nenhwirenneakaneanesika nkrantɛ

50Nankuruwanenkukuonenkukuonenkankyeene nkankyeeneaduhuamawɔdesikakronkronayɛ;na sikakɔkɔɔaponawɔdehyɛmu,kronkronbeakronkronno apon,neofienoapon,kyerɛsɛ,asɔredanno.

51SaaaranaadwumaaƆheneSalomoyɛmaa AWURADEfienonyinaabaaawieeɛNaSalomode

1Ahene

nneɛmaanepapaDawidhyiraasonobaeɛ;dwetɛnesika nenkukuomponaɔdeguuAWURADEfieakoradeɛmu.

TI8.NKYERƐKYERƐMU

1ƐnnaSalomoboaboaaIsraelmpanimfoɔnemmusuakuo nomuatitirenyinaaano,Israelfoɔagyanomatitire,kɔɔ ƆheneSalomonkyɛnwɔYerusalem,sɛwɔmfa AWURADEapamadakanomfiriDawidkuroaɛneSion mummra

2NaIsraelmmarimanyinaaboaboaawɔnhoanokɔɔ ƆheneSalomonkyɛnwɔafahyɛnoasewɔbosomeEtanim aɛyɛbosomeaɛtɔsonsonnomu.

3NaIsraelmpanimfoɔnyinaabaeɛ,naasɔfoɔnofaaadaka no

4NawɔdeAWURADEadakanoneahyiaeɛntomadanno nenkukuokronkronaɛwɔntomadannomunyinaabaeɛ

5NaƆheneSalomoneIsraelasafononyinaakanehowɔ adakanoanimrebɔafɔrenguanneanantwininiawɔantumi ankawɔnhoasɛmnawɔankanwɔndɔɔso

6NaasɔfoɔnodeAWURADEapamadakanobaane tenabea,fienomu,kronkronbeahɔ,wɔkerubimnontaban ase

7Kerubimnotrɛwwɔnntabanabienmuwɔadakanoso, nakerubimnokataaadakanonenempomanosowɔsoro.

8Nawɔtweempomano,nawɔhunuumpomanoanowɔ kronkronbeahɔwɔasɛnkafoɔnoanim,nawɔanhunuwɔ abɔnten,naɛwɔhɔdebɛsinnɛ.

9Nabiribiaranniadakanomugyeaboponmmienua

MosedesiihɔwɔHoreb,berɛaAWURADEneIsraelfoɔ yɛɛapam,berɛawɔfiriMisraimasasesobaeɛno.

10Naasɔfoɔnofiriikronkronbeahɔno,mununkumno hyɛɛAWURADEfiema

11Namununkumnontiasɔfoɔnoantumiannyinaasom, ɛfirisɛnaAWURADEanimuonyamahyɛAWURADEfie ma

12ƐnnaSalomokaasɛ:AWURADEkaasɛɔbɛtenasum kabiimu

13Ampaaramasisifieamawosɛwobɛtenamu,baabia wobɛtenamudaa.

14Naɔhenedaneen’ani,hyiraaIsraelasafononyinaa

15Naɔkaasɛ:NhyirankaAWURADEIsraelNyankopɔn aɔden’anokasakyerɛɛm’agyaDawid,naɔdenensaahyɛ mumasɛ:

16EfidaameyiimemanIsraelfiriiMisraimbaeɛno, manpawkurobiaraamfiriIsraelmmusuakuonyinaamusɛ mɛsidan,namedinbɛtenamu;nansomepawDawidsɛ ɔnhwɛmemanIsraelso.

17Naɛyɛm’agyaDawidakomamusɛɔbɛsidanama AWURADEIsraelNyankopɔndin

18NaAWURADEkakyerɛɛm’agyaDawidsɛ:Ɛwɔ w’akomamusɛwobɛsidanamamedinno,woyɛɛnoyie sɛɛwɔw’akomamu

19Nanso,ɛnsɛsɛwosifieno;nawobaaɔbɛfiriw’asen muabano,ɔnonaɔbɛsifienoamamedin

20NaAWURADEadin’asɛmaɔkaeɛnoso,namasɔrewɔ m’agyaDawiddanmu,namatenaIsraelahenguasosɛdeɛ AWURADEhyɛɛbɔno,namasidanamaAWURADE IsraelNyankopɔndin

21Namedebaabiasihɔamaadakano,naAWURADE apamaɔneyɛnagyanomyɛeɛberɛaɔdewɔnfiriiMisraim asasesobaeɛnowɔmu

22NaSalomogyinaaAWURADEafɔrebukyianoanimwɔ Israelasafononyinaaanim,naɔteneenensakyerɛɛsoro.

23Naɔkaasɛ:AWURADEIsraelNyankopɔn, Onyankopɔnbiarannihɔaɔtesɛwo,ɔsoroanaaasaseso, aɔnewonkoaawɔdewɔnkomanyinaananteww’animno apamnemmɔborohunuso

24Ɔnonawoadiw’akoam’agyaDawidbɔawohyɛɛnobɔ noso,nawodew’anonsokasaa,nawodewonsaahyɛmu ma,sɛdeɛɛteɛnnɛ

25Entiafei,AWURADEIsraelNyankopɔn,diw’akoa m’agyaDawidbɔawohyɛɛnobɔsɛ:Ɔbarimabiararentɔ Israelahenguasowɔm’animentiwommahwɛwɔnkwan so,nawɔnantewm’animsɛdeɛwonanteɛm’animno.

26Naafei,OIsraelNyankopɔn,maw’asɛmawokakyerɛɛ w’akoam’agyaDawidnonyɛnokware

27NansoOnyankopɔnbɛtenaasasesoampa?hwɛ,ɔsoro neɔsorontuminkurawo;ofieamasiyisuakoraa?

28Nanso,hwɛw’akoampaebɔnenenkotɔsrɛ, AWURADEmeNyankopɔn,sɛtienteɛmnempaebɔa w’akoabɔw’animnnɛno

29Naw’aniabueahwɛfieyianadwoneawia,baabia wokaahoasɛmsɛ:Medinbɛdahɔnompo,nawoatie mpaebɔaw’akoabɛbɔwɔhayi

30Natiew’akoanewomanIsraelnkotɔsrɛ,sɛwɔrebɔ mpaeɛakyerɛha,natiewotenabeawɔsoro,nasɛwotea, fakyɛ

31Sɛobidineyɔnkomfomsoɔ,nawɔhyɛnontamsɛ ɔbɛkantam,nantamnoabaw’afɔrebukyiaanimwɔfieyi mua

32Afeitieɔsoro,nayɛ,nabuw’asomfoɔatɛn,nawobu ɔbɔnefoɔfɔ,naɔdenekwanbɛbanetiso;naɔbuɔtreneeni bem,demanosɛdeɛneteneneeteɛ

33SɛwɔhwewomanIsraelwɔɔtamfoanim,ɛfirisɛwɔayɛ bɔneatiawo,nawɔasanabawonkyɛn,nawɔakawodin, nawɔabɔmpaeɛ,nawɔasrɛwowɔfieyimu

34Afeitiewɔsoro,nafawomanIsraelbɔnekyɛwɔn,na fawɔnsankɔasaseawodemaawɔnagyanomnoso.

35Sɛwɔtoɔsoromu,naosuntɔ,ɛfirisɛwɔayɛbɔneatia wo;sɛwɔbɔmpaekyerɛha,nawɔpawodin,nawɔdanfi wɔnbɔneho,bereaworehawwɔnno.

36Afeitiewɔsoro,nafaw’asomfoɔnewomanIsrael bɔnekyɛwɔn,sɛwobɛkyerɛwɔnkwanpaawɔnamso,na amaosuoatɔw’asaseawodeamawonkurɔfoɔsɛ agyapadeɛnoso

37Sɛɔkɔmbaasasenoso,sɛɔyaredɔm,ɔpae,nwansena, mpɔtorɔ,anaanwansenabaa;sɛwɔntamfoɔbɛkawɔnho ahyɛwɔnnkuroasaasesoa;Ɔhawbiara,ɔyarebiaraaɛwɔ hɔ;

38MpaebɔnenkotɔsrɛbiaraaobiaraanaawomanIsrael nyinaabɛbɔ,aobiarabehun’ankasanekomamuɔhaw,na watrɛwnensamuakyerɛfieyi

39Afeitiewotenabeawɔɔsoro,nafabɔnekyɛ,nayɛ,na famaobiaraan’akwanteɛ,awunimn’akoma;(efisɛwo nkoaranawunimnnipammanyinaaakoma;)

40Nawɔasurowonnaawɔbɛtenaasaseawodemaayɛn agyanomnosonyinaa

41NaɛfaɔhɔhobiaɔnyɛwomanIsraelmu,nawodinnti ofiakyirikyiriasasesoba;

42(Efisɛwɔbɛtewodinkɛsenewonsaaɛyɛdennewo basaawoateɛmunohoasɛm;)bereaɔbɛbaabɛbɔmpae akyerɛfieyi;

43Tiewotenabeawɔsoro,nayɛneaɔhɔhofrɛwonyinaa, naasasesonnipanyinaaahuwodin,nawɔasurowo,sɛnea womanIsraelyɛno;naamawɔahunusɛsaafieamasiyi, wɔdewodinnaɛfrɛno.

44Sɛwomanfiadikɔkonewɔntamfo,baabiaraa wobɛsomawɔn,nawɔabɔAWURADEmpaeɛakyerɛkuro awoapawnoneofieamasiamawodinnoa

45Afeitiewɔnmpaebɔnewɔnnkotɔsrɛwɔɔsoro,nahwɛ wɔnasɛmnoso

46Sɛwɔyɛbɔnetiawo,(efisɛonipabiarannihɔaɔnyɛ bɔne,)nawobofuwwɔn,nawodewɔnmaɔtamfo,ma wɔsoawɔnnnommumkɔɔtamfonoasaseso,akyirikyiri anaaɛbɛn;

47Nansosɛwɔbɛdwenewɔnhowɔasaaseawɔfaawɔn nnommumkɔɔsonoso,nawɔsakyera,nawɔsrɛwowɔ wɔnawɔfaawɔnnnommumnoasaaseso,nawɔkasɛ: Yɛayɛbɔne,nayɛayɛatoroa,yɛayɛamumuyɛ;

48Nasaanafawɔnakomanyinaara,newɔnkranyinaa sanbawonkyɛn,wɔwɔnatamfoawɔdewɔnkɔɔ nnommumfamunoasaseso,nabɔmpaeɛkyerɛwokɔwɔn asaaseawodemaawɔnagyanom,kuroawoayino,nefiea masiamawodinnoso.

49Afeitiewɔnmpaebɔnewɔnnkotɔsrɛwɔsorowo tenabea,nahwɛwɔnasɛmnoso

50Nafawonkurɔfoɔawɔayɛbɔneatiawo,newɔn mmaratoɔnyinaaraawɔatowosonokyɛwɔn,namawɔn mmɔbɔwɔwɔnawɔfaawɔnnnommumnoanim,nawɔahu wɔnmmɔbɔ.

51Nawɔyɛwomannew’agyapadeɛawodefiriiMisraim, dadeɛfononoomfimfini

52Amaw’aniabueamaw’akoankotɔsrɛ,newoman Israelnkotɔsrɛ,sɛwobɛtiewɔnwɔdeɛwɔrefrɛwonyinaa mu

53Nawoyiiwɔnfiiasasesonkurɔfoɔnyinaaramu,sɛ w’agyapadeɛ,sɛdeɛwonamw’akoaMosensasokaeɛ,berɛ awoyiiyɛnagyanomfiriiMisraim,OAwurade Nyankopɔn.

54NaSalomobɔɔmpaenenkotɔsrɛyinyinaabrɛɛ AWURADEwieeɛno,ɔsɔrefiriiAWURADEafɔrebukyia noanim,naɔkotownenkotodweanensatrɛwkɔsoro.

55NaɔgyinaahɔdennekɛseɛhyiraaIsraelasafono nyinaasɛ:

56NhyirankaAWURADEawamanemanIsrael ahomegyeɛsɛdeɛɔhyɛɛbɔnyinaateɛ:nebɔhyɛpaaɔnam n’akoaMosesohyɛɛbɔnonyinaamuasɛmbaakomponni huammɔ.

57AWURADEyɛnNyankopɔnnkayɛnho,sɛdeɛnaɔne yɛnagyanomno,mmaonnyawyɛnnaɔnnyawyɛn.

58Amayɛnakomaakɔneso,nayɛnanten’akwannyina araso,nayɛadinemmaransɛm,nen’ahyɛdeɛ,ne n’atemmusɛmaɔhyɛɛyɛnagyanomnoso

59NamensɛmamedesrɛɛAWURADEanimyimmɛn AWURADEyɛnNyankopɔnawianeanadwo,naɔnhwɛ n’akoanenemanIsraelasɛmsodaa,sɛdeɛasɛmno bɛhwehwɛ

60NaasasesonnipanyinaaahusɛAWURADEne Onyankopɔn,naobifoforobiarannihɔ.

61EntimommamoakomanyɛpɛwɔAWURADEyɛn Nyankopɔnanim,sɛmonnantewn’ahyɛdeɛmu,namonni n’ahyɛdeɛsosɛdeɛɛteɛnnɛ.

62NaɔheneneIsraelnyinaabɔɔafɔdeɛwɔAWURADE anim

63NaSalomobɔɔasomdwoeɛafɔdeɛaɔdebɔɔ AWURADE,anantwininimpemaduonummienunenguan mpemɔhaaduonuEntiɔheneneIsraelfoɔnyinaahyiraa AWURADEfienoso.

64SaadanoaranaɔhenetewadiwoaɛwɔAWURADE fienomfimfininoho,ɛfirisɛɛhɔnaɔbɔɔɔhyeɛafɔdeɛne aduaneafɔdeɛneasomdwoeɛafɔdeɛsradeɛ,ɛfirisɛna kɔbereafɔrebukyiaaɛwɔAWURADEanimnosuadodo sɛwɔbɛgyeɔhyeɛafɔdeɛneaduaneafɔdeɛneasomdwoeɛ afɔdeɛsradeɛ

65Saaberɛno,SalomoneIsraelnyinaakaaneho,asafo kɛseɛ,firiHamatkɔsiMisraimasubɔntenho,wɔ AWURADEyɛnNyankopɔnanim,nnansonnennanson, nnanson

66Daaɛtɔsoawotweno,ɔgyaaɔmannokwan,na wɔhyiraaɔheneno,nawɔdeanigyeɛneakomamuanigyeɛ kɔɔwɔnntomadanmuwɔpapayɛaAWURADEayɛama n’akoaDawidnenemanIsraelnyinaaho

TI9.NKYERƐKYERƐMU

1NaSalomowieeAWURADEfieneɔhenefieneSalomo apɛdeɛan’anigyehonyinaa

2NaAWURADEyiinehoadikyerɛɛSalomonemprenu sosɛdeɛɔyiinehoadikyerɛɛnowɔGibeonno.

3NaAWURADEkakyerɛɛnosɛ:Matiewompaebɔne wonkotɔsrɛawoabɔwɔm’animno:Matewofieawoasiyi hosɛmedemedinbɛtohɔdaa;nam’aninem’akoma bɛtenahɔdaa

4Nasɛwonamm’anim,sɛdeɛw’agyaDawidnanteeɛno, wokomamudimuneteneneemu,sɛwobɛyɛdeɛmahyɛ wonyinaa,nawoadim’ahyɛdeɛnem’atemmuosoa

5Afeimedew’ahenniahenguabesiIsraelsodaa,sɛnea mehyɛɛw’agyaDawidbɔsɛ:OnipabiararenniIsrael ahenguaso

6Nasɛmobɛsanafim’akyi,moanaamomma,namoanni m’ahyɛdeɛnem’ahyɛdeɛamedeatomoanimnoso,na monkɔsomanyamefoforɔnamonkɔsomwɔna

7AfeimɛtwaIsraelafiriasaseamedeamawɔnnoso;na saafieyiamasiesieamamedinno,mɛtowafirim’aniso; naIsraelbɛyɛabebusɛmneasɛmawɔkawɔamannyinaa mu

8Naofieaɛkorɔnyimuno,obiaraaɔbɛtwamnoho adwiriwno,nawabɔhwirema;nawɔbɛkasɛ:Adɛnntina AWURADEayɛsaaasaseyinefieyi?

9Nawobebuasɛ:EfisɛwogyawAWURADEwɔn NyankopɔnaɔdewɔnagyanomfiriiMisraimasasesobaeɛ no,nawɔakuraanyamefoforɔmu,nawɔasomwɔnna wɔasomwɔn,entiAWURADEdebɔneyinyinaaabawɔn so

10Namfeɛaduonunwieeɛno,Salomosiiadanmmienuno, AWURADEfieneɔhenefieno.

11(NaTiroheneHiramdekyenedurunnuaneborɔdɔma nnuanesikakɔkɔɔamaSalomo,sɛdeɛn’apɛdeɛnyinaateɛ,) nasaaberɛno,ƆheneSalomomaaHiramnkuroaduonu wɔGalileaasaseso

12NaHiramfiTirobaesɛɔrebɛhwɛnkuroaSalomode amanono;nawɔansɔn’ani

13Naɔkaasɛ:Nkurobɛnnawodeamame,menua?Na ɔfrɛɛwɔnKabulasasedebɛsinnɛ.

14NaHiramsomaasikadwetiaduɔwɔtwekɔɔɔhene nkyɛn

1Ahene

15NayeinetoɔaɔheneSalomogyeeno;nawɔasi AWURADEfienen’ankasafieneMiloneYerusalem fasuoneHasorneMegidoneGeser

16NaMisraimheneFaraoaforoakɔfaGeserdeogyaahye, nawakumKanaanfoɔawɔtekuronomudeamanebabaa Salomoyeresɛakyɛdeɛ

17NaSalomokyekyereeGeserneBet-horonaɛwɔfamno 18NaBaalatneTadmorwɔsareso,asasenoso.

19NankuroaSalomodeasienyinaa,nenkuroaɔdene nteaseɛnamnenkuroawɔdeman’apɔnkɔsotefoɔnedeɛ SalomopɛsɛɔsiwɔYerusalemneLebanonnen’ahennie asasenyinaaso

20NaAmorifoɔ,Hetifoɔ,Perisifoɔ,HiwifoɔneYebusifoɔ awɔnkaaIsraelfoɔnonyinaa

21WɔnmmaawɔkaawɔnakyiwɔasasenosoaIsraelfoɔ nsoantumiansɛewɔnkoraano,Salomogyeenkoasomtoɔ debɛsinnɛ

22Israelfoɔdeɛ,Salomoanyɛnkoabiara,nawɔyɛakofoɔ nenenkoanenemmapɔmmanen’asahenenene nteaseɛnamsoatumfoɔnen’apɔnkɔsotefoɔ

23YeinomneasafoheneawɔhwɛSalomoadwumasono, ahanuaduonumanawodinnipaawɔyɛadwumanoso tumi

24NaFaraobabaanofiriDawidkuromubaanefiea Salomosiimaanonomu.

25NaSalomobɔɔɔhyeɛafɔdeɛneasomdwoeɛafɔdeɛ mprɛnsaafebiarawɔafɔrebukyiaaɔsiimaaAWURADE noso,naɔhyeaduhuamwɔafɔrebukyiaaɛwɔ AWURADEanimnosoEntiɔwieefieno

26NaƆheneSalomoyɛɛposoahyɛnwɔEsiongeberaɛwɔ ElotnkyɛnwɔPoKɔkɔɔnompoanowɔEdomasaseso.

27NaHiramsomaanenkoa,posoahyɛnmu adwumayɛfoɔawɔwɔpohonimdeɛneSalomonkoa 28NawɔduruuOfirkɔfaasikadwetiahannanaduonufirii hɔdebrɛɛƆheneSalomo

TI10NKYERƐKYERƐMU

1NaSebahemmaateesɛSalomoagyedinwɔ AWURADEdinhono,ɔbaasɛɔrebɛsɔnoahwɛ.

2Naɔdeketekekɛseɛpaaneyomaawɔsoannuhuamne sikaneaboɔdenaboɔbebreebaaYerusalem

3NaSalomokaanensɛmnyinaakyerɛɛno,nabiribiara nnihɔawɔdeasieɔheneawankaankyerɛno

4NaSebahemmaahuuSalomonyansanyinaaneofiea ɔsiino.

5Naneponsoaduanenenenkoaatenaeɛnen’asomfo somnewɔnntadeɛnenensãkurafoɔneneforoaɔfaaso forokɔAWURADEfie;nahonhombiaranninemubio

6Naɔkakyerɛɛɔhenesɛ:Ɛyɛnokwaresɛmeteewo nneyɛenewonyansahoasɛmwɔm’asaseso

7Nansomannyensɛmnoannikosiisɛmebaahɔ,nam’ani huuno,nahwɛ,wɔankyerɛmefãno,nawonyansanewo yiyediborodinameteenoso

8Anigyenewommarima,anigyeɛnew’asomfoɔyia wɔgyinaw’animdaanawɔtiewonyansa

9NhyirankaAWURADEwoNyankopɔnan’anigyeewo hosɛɔdewosiiIsraelahenguanoso,ɛfirisɛAWURADE dɔIsraeldaa,entiɔsiiwohenesɛɔnyɛatemmuone atɛntrenee.

10Naɔmaaɔhenesikadwetikɛseɛɔhaaduonunennuhuam akoraeɛkɛseɛneaboɔdenaboɔ

11NaHiramposoasraafoɔawɔdesikakɔkɔɔfiriOfir baeɛnodealmugnnuaneaboɔdenaboɔbebreefiriiOfir baeɛ

12NaɔhenenodeadumnoyɛɛadummaaAWURADEfie neɔhenefie,sankuonennwontofoɔnso,naawieɛnnuaa ɛtesaaamma,nawɔanhunudebɛsinnɛ

13NaƆheneSalomoden’apɛdeɛnyinaamaaSeba hemmaano,biribiaraaɔbisaeɛ,kaadeɛSalomodemaano ahemfieadomnohoEntiɔdaneenehokɔɔnekurom,ɔne n’asomfo

14SikakɔkɔɔaɛbaaSalomonkyɛnafebaakomuduruyɛ sikadwetiahansiaaduɔwɔtwensia

15Neaɛkahono,naɔwɔaguadifonennuhuamaguadifo neArabiaahemfonyinaaneɔmannosoamradonoho aguadi

16NaƆheneSalomodesikaawɔabɔnoyɛɛadumahanu, nasikannwetɛbenaahanumkɔɔbotaeɛbaakoso

17Naɔdesikaawɔabɔnoyɛɛakyɛmahasa;sikankaribo mmiɛnsakɔɔkyɛmbaakoso,naɔhenedeguuLebanon kwaeɛfie

18Naɔhenenodeasonseyɛɛahenguakɛseɛ,naɔdesikaa ɛyɛpapakataaso.

19Ahenguanowɔatrapoensia,naahenguanoatifiyɛ kurukuruwawɔn’akyi,naakonguanosiafanunyinaa,na gyataabiengyinaatrapoenoho.

20Naagyatadumienugyinahɔwɔatrapoensianosowɔ ɔfãbiakoneɔfãfoforo,nawɔanyɛɛneaɛtesaawɔahenni biaramu.

21NaƆheneSalomonkukuoaɔnomnonyinaayɛsika kɔkɔɔ,naLebanonkwaeɛfienkukuonyinaayɛsika kronkron;naemubiaranyɛdwetɛ,nawɔammuhoakontaa wɔSalomonnamu

22NaɔhenenowɔposoasraafoɔawɔfiriTarsisneHiram posoasraafoɔ,pɛnkorowɔmfeɛmmiɛnsabiaramu,na Tarsisposoasraafoɔbapɛnkoro,nawɔdesikanedwetɛ, asonseneasononeakɔreba

23EntiƆheneSalomoborooasasesoahenenyinaasowɔ ahonyadenenyansamu

24NaasasenyinaahwehwɛɛSalomosɛwɔbɛtienenyansa aOnyankopɔndeahyɛnekomamuno.

25Naobiaraden’akyɛdeɛ,dwetɛnkukuonesikankukuo nentadeɛneakodeɛnennuhwam,apɔnkɔnemfurumpɔnkɔ brɛɛafebiara.

26NaSalomoboaboaanteaseɛnamneapɔnkɔsotefoɔano, naɔwɔnteaseɛnamapemahananneapɔnkɔsotefoɔmpem dumienu,naɔdewɔnguunkuromusɛnteaseɛnamne ɔhenewɔYerusalem

27NaɔheneyɛɛdwetɛwɔYerusalemsɛaboɔ,na tweneduruyɛɛnosɛabonmunnuaaɛdɔɔso

28NaSalomomaawɔdeapɔnkɔfiriiMisraimbaeɛne nweraasaawa,naɔheneaguadifoɔgyenweraasaawano boɔ.

29NateaseɛnambiforofiiMisraimdegyeedwetɛ nnwetɛbonaahansia,naɔpɔnkɔdegyeeɔhaaduonum,na saaaransonaHetifoahemfoneSiriaahemfonyinaanam wɔnkwansoyiiwɔnfiiadi

TI11.NKYERƐKYERƐMU

1NaƆheneSalomodɔahɔhoɔmmaabebree,neFarao babaa,Moabfoɔ,Ammonfoɔ,Edomfoɔ,Sidonfoɔne Hetifoɔmmaa;

2AmanaAWURADEkakyerɛɛIsraelfoɔnosɛ:Monnkɔ wɔnnkyɛn,nawɔremmamonkyɛn,ɛfirisɛwɔbɛdanemo akomaakɔwɔnanyameakyi:Salomodeɔdɔbataayeinom ho.

3Naɔwɔyerenomahanson,mmapɔmmanempenanom ahasa,naneyerenomdaneenekoma

4NaSalomonyinyiniino,neyerenomdaneen’akomadii anyamefoforɔakyi,nan’akomaanwiepɛyɛwɔ AWURADEneNyankopɔnho,sɛdeɛnan’agyaDawid komateɛ

5NaSalomodiiSidonfoɔnyamewaAstoretneAmmonfoɔ akyiwadeɛMilcomakyi

6NaSalomoyɛɛbɔnewɔAWURADEaniso,nawanni AWURADEakyikoraasɛdeɛn’agyaDawidyɛeɛno

7AfeiSalomosiisorɔnsorɔmmeamaaKemos,Moab akyiwadeɛ,bepɔaɛdaYerusalemanimneMolek, Amonfoɔakyiwadeɛ

8Saaaranaɔyɛmaaneyerenomahɔhoɔawɔhyew aduhuamnawɔbɔɔafɔdeɛmawɔnanyamenonyinaa.

9NaAWURADEbofuwiiSalomo,ɛfirisɛnan’akoma adaneafiriAWURADEIsraelNyankopɔnaɔyiinehoadi kyerɛɛnomprenunoho.

10Naɔhyɛɛnowɔasɛmyihosɛɔnnkɔdianyamefoforɔ akyi,nansowannideɛAWURADEahyɛnoso

11ƐnontiAWURADEkakyerɛɛSalomosɛ:Sɛwoyɛyei nawoannim’apamnem’ahyɛdeɛamahyɛwonosoa, mɛteteahennienoafiriwonsamnamedeamaw’akoa

12Nansowonnamude,merenyɛwopapaDawidnti,na mmommɛtetewafiriwobansam

13Nansomerentetewahenninonyinaamu;nam’akoa DawidneYerusalemamapawnonti,medeabusuakuo baakobɛmawoba

14NaAWURADEkanyanSalomoɔtamfo,EdomniHadad, naɔkaɔheneasefoɔhowɔEdom.

15ƐberɛaDawidwɔEdom,naasraafoɔpaninYoabkɔsie wɔnawɔakumwɔnno,ɛberɛaɔkummmmarimabiaraa wɔwɔEdomno.

16(YoabneIsraelnyinaatenaahɔasramasiakosiisɛ otwaammarimaawɔwɔEdomnyinaa

17NaHadadnen’agyankoamuEdomfoɔbidwanesɛ wɔrekɔMisraimHadadanaɔdasoarayɛabofraketewa

18NawɔsɔrefiriiMidianbaaParan,nawɔfaammarima kaawɔnhofiriiParan,nawɔbaaMisraim,Misraimhene Faraonkyɛn;ɛnonaɛmaanofie,naɛmaanoaduane,na ɛmaanoasase

19NaHadadnyaaFaraoanimdom,entiɔden’ankasane yere,ɔhemmaaTapenesnuabeamaanosɛɔwaree

20NaTapenesnuabeawoonebaGenubataTapenes twitwaanonufuwɔFaraofienomaano,naGenubatwɔ FaraofiewɔFaraommamu

21NaHadadteewɔMisraimsɛDawidnen’agyanomada, naɔsaheneYoabawuno,HadadkakyerɛɛFaraosɛ:Ma menkɔ,namenkɔm’ankasamekurom

22ƐnnaFaraobisaanosɛ:Nadɛnnaakawowɔmehoa worehwehwɛsɛwobɛkɔwokurom?Naɔbuaasɛ:Biribiara nnihɔ,nansomamenkɔɔkwanbiaraso

23NaOnyankopɔnkanyanɔtamfofoforo,EliadabaReson aoguanfiinewuraSobaheneHadadesernkyɛnno

24Naɔboaboaammarimaanobaanenkyɛn,naɔbɛyɛɛ asraafoɔkuososahene,berɛaDawidkunkumwɔnwɔ Sobano,nawɔkɔɔDamaskokɔtenaahɔ,nawɔdiihenewɔ Damasko

25NaɔyɛɔtamfomaIsraelSalomonkwannanyinaa,na Hadadyɛeno,naɔtanIsrael,naodiiSiriasohene.

26NaNebatbaYeroboamaɔyɛEfratiniaofiSereda, SalomoakoaanemaamedindeSerua,okunafoɔno,ɔmaa nensasotiaaɔhene.

27Naeyintinaɔmaanensasotiaaɔheneno:Salomosii Milo,naosiesieen’agyaDawidkuronomumpaapaemu

28NaɔbarimaYeroboamyɛɔkokodurufo,naSalomohuu aberantenosɛɔyɛadwumadenno,ɔdenosiiYoseffie sohwɛfonyinaaso

29BereaYeroboamfiiYerusalemno,odiyifoAhiyaaofi Silonhuunowɔkwansonaɔhyɛɛnehoatadeɛfoforɔ;na wɔnbaanunkoarawɔwuram.

30NaAhiyakyereeatadeɛfoforɔaɔhyɛno,naɔtetewmu dumienu

31NaɔkakyerɛɛYeroboamsɛ:Faasinasindu,nasɛ AWURADE,IsraelNyankopɔnseni:Hwɛ,mɛtetew ahenninomuafiriSalomonsam,namedemmusuakuodu amawo.

32(Nansoɔbɛnyaabusuakuobaako,m’akoaDawidne Yerusalemnti,kuroamapawafiriIsraelmmusuakuo nyinaamuno.)

33Nawɔagyawme,nawɔasomSidonfoɔnyamewa Astoret,MoabfoɔnyameKemosneAmmonfoɔnyame Milkom,nawɔnantem’akwanso,sɛwɔnyɛdeɛɛtene m’aniso,nawɔdim’ahyɛdeɛnem’atemmuososɛdeɛ n’agyaDawidyɛeɛno

34Nansomeremfaahennienonyinaamfinensam,na m’akoaDawidamepawnononti,mɛmawayɛɔhenewɔ nenkwannanyinaamu,ɛfirisɛɔdiim’ahyɛdeɛne m’ahyɛdeɛso.

35Namɛgyeahennienoafirinebansamdeamawo, mmusuakuodu

36Namedeabusuakuobaakobɛmaneba,nam’akoa Dawidanyakaneawɔm’animdaawɔYerusalem,kuroa mapawmesɛmemfamedinntohɔno

37Namɛfawo,nawoadihenesɛdeɛwokrapɛnyinaa,na woadiIsraelsohene

38Naɛbɛyɛsɛ,sɛwobɛtiedeɛmehyɛwonyinaara,na wobɛnantewm’akwanso,nawoayɛdeɛɛtenewɔm’aniso, deadimemmaranememmaransɛmso,sɛdeɛm’akoa Dawidyɛeɛno;sɛmɛkawoho,namasifieaɛyɛpintinn amawo,sɛdeɛmesimaaDawidno,namedeIsraelbɛma wo

39NaeyintinamɛhawDawidasefo,nansoɛnyɛdaa

40EntiSalomohwehwɛɛsɛɔbɛkumYeroboam.Na YeroboamsɔreguankɔɔMisraim,MisraimheneSisak nkyɛn,naɔtenaaMisraimkɔsiisɛSalomowui.

41Salomonsɛmnkaeɛnedeɛɔyɛeɛnenenyansanyinaa, wɔankyerɛwwɔSalomonsɛmnwomanomu?

42BereaSalomodiiIsraelnyinaasohenewɔYerusalem yɛmfeaduanan.

43NaSalomokɔdaeɛwɔn’agyanomnkyɛn,nawɔsieeno wɔn’agyaDawidkuromu,nanebaRehoboambɛdii n’ananmu

TI12.NKYERƐKYERƐMU

1NaRehoboamkɔɔSekem,ɛfirisɛnaIsraelnyinaaaba Sekemsɛwɔrebɛsinohene.

2NaNebatbaYeroboamanaɔdasowɔMisraimnotee asɛmno,(efisɛnawɔaguanafiƆheneSalomoanim,na YeroboamtenaMisraim)

3Ɛnonawɔsomaanokɔfrɛɛno.NaYeroboamneIsrael asafononyinaababɛkasakyerɛɛRehoboamsɛ: 4W’agyamaayɛnkɔnduayɛɛden,entimaw’agyasoma ɛyɛyawnenekɔnduaaemuyɛduruaɔdetooyɛnsono nyɛhare,nayɛbɛsomwo.

5Naɔkakyerɛɛwɔnsɛ:Monkɔnnansa,afeimommrame nkyɛnbioNankurɔfoɔnokɔeɛ

6NaƆheneRehoboamnempanyimfoawogyinagyina n’agyaSalomoanimbereaɔdasoteasenosusuwho,na ɔkaesɛ:“Moyɛdɛntufosɛmebuaɔmanyi?

7Nawɔkasakyerɛɛnosɛ:Sɛwoyɛakoamankurɔfoɔyi nnɛ,nawosomwɔn,nawobuawɔn,nawokansɛmpa kyerɛwɔna,ɛnneɛwɔbɛyɛwonkoadaa.

8Naɔgyaaafotuoampanimfoɔnodemaanono,naɔne mmeranteɛawɔnenonyiniinawɔgyinagyinan’animno kɔeɛ.

9Naɔseewɔnsɛ:Afotuobɛnnamomanayɛabuankurɔfoɔ yiawɔakasaakyerɛmesɛ:Makɔnduaaw’agyadetooyɛn sononyɛhare?

10Nammeranteɛawɔnenonyiniinokakyerɛɛnosɛ:Sɛɛ nakakyerɛnkurɔfoɔawɔkasakyerɛɛwoyisɛ:W’agya maayɛnkɔnduamuyɛɛduru,nawodeɛ,maɛnyɛhare mmayɛn;seinawobɛkaakyerɛwɔnsɛ:Mensateaaketewa nobɛyɛdenasenm’agyaasen

11Naafeiɛberɛam’agyadekɔnduaaemuyɛdurutoomo sono,medebɛkamokɔnduaho:m’agyadempireatwemo aso,namedeakekantɛbɛtwemoaso

12ƐnnaYeroboamneɔmannonyinaabaaRehoboam nkyɛndaaɛtɔsommiɛnsa,sɛdeɛɔheneahyɛno,kaasɛ: Daaɛtɔsommiɛnsano,bramenkyɛnbio

13Naɔhenebuaankurɔfoɔnoatirimɔdenso,naɔgyaa mpaninfoɔnoafotuoawɔdemaanono;

14Naɔkasakyerɛɛwɔnsɛdeɛmmeranteɛnoafotuoteɛsɛ: M’agyamaamokɔnduamuyɛduru,namedebɛkamo kɔnduaho

15Dɛmntsiɔhenenoantienkorɔfono;naasɛmnofi AWURADEhɔ,nawadin’asɛmaAWURADEnam SilonniAhiyasokakyerɛɛNebatbaYeroboamnoso

16EntibereaIsraelnyinaahuisɛɔhenenoantiewɔnno, ɔmannobuaaɔhenesɛ:KyɛfabɛnnayɛwɔwɔDawidmu? nayenniagyapadeɛwɔYisaibamu:Israel,wontomadan mu,afeihwɛw’ankasawofie,DawidEntiIsraelfiriihɔ kɔɔwɔnntomadanmu.

17NaIsraelfoɔawɔteteYudankuromuno,Rehoboamdii wɔnsohene.

18ƐnnaƆheneRehoboamsomaaAdoramaɔhwɛtoɔnoso; naIsraelnyinaadeabosiinomaowuiEntiƆhene Rehoboamdeahoɔhareforoonokɔɔneteaseɛnamnomu, sɛɔreguanakɔYerusalem.

19EntiIsraeltewDawidfieatuadebesinnɛ

20BereaIsraelnyinaateesɛYeroboamasanabano, wɔsomaanomawɔfrɛɛnobaaasafonomu,nawɔdenosii Israelnyinaasohene

21NaRehoboamduuYerusalemno,ɔboaboaaYudafie nyinaaneBenyaminabusuakuoano,mmarimaawɔapaw wɔnmpemɔhaaduɔwɔtweawɔyɛakofoɔsɛwɔneIsrael fiebɛko,nawɔdeahennienoasanamaSalomoba Rehoboam

22NansoOnyankopɔnasɛmbaaOnyankopɔnnipaSemaia nkyɛnsɛ.

23KakyerɛSalomobaRehoboam,Yudahene,neYuda fiefoɔneBenyaminfoɔnyinaaneɔmannkaeɛnosɛ:

24SɛAWURADEseɛnie:Monnforonkɔ,namonnkontia monuanomIsraelfoɔ;ɛfirisɛsaaadeɛyifirimeEnti wotieeAWURADEasɛm,nawɔsankɔeɛ,sɛdeɛ AWURADEasɛmteɛ.

25AfeiYeroboamsiiSekemwɔEfraimbepɔso,naɔtenaa mu;naɔfiriihɔkɔkyekyereePenuel

26NaYeroboamkaanekomamsɛ:Afeiahenninobɛsan abaDawidfie

27SɛɔmanyikɔbɔafɔdeɛwɔAWURADEfiewɔ Yerusalema,ɛnneɛɔmanyiakomabɛdaneakɔwɔnwura nkyɛn,YudaheneRehoboam,nawɔakumme,nawɔasan akɔYudaheneRehoboamnkyɛn.

28Ɛnnaɔhenetuuafotuo,naɔyɛɛsikanantwimma mmienu,naɔkakyerɛɛwɔnsɛ:Ɛyɛmododosɛmobɛforo Yerusalem.

29NaɔdebaakosisiiBetel,naɔdebaakonsokɔtooDan

30Naadeɛyibɛyɛɛbɔne,ɛfirisɛɔmannokɔkotoobaako noanimkɔduruuDan.

31Naɔyɛɛsorɔnsorɔmmeafie,naɔyɛɛɔmannomunnipa awɔbafamawɔnyɛLewimmamuasɔfoɔ

32NaYeroboamhyehyɛɛafahyɛwɔbosomeaɛtɔso nwɔtwe,bosomenodaaɛtɔsodunum,tesɛafahyɛaɛwɔ Yudano,naɔbɔɔafɔdeɛwɔafɔrebukyianosoSaaarana ɔbɔɔafɔdeɛmaaanantwimmaaɔyɛeɛnowɔBetel,naɔde sorɔnsorɔmmeaaɔyɛeɛnoasɔfoɔguuBetel

33EntiɔbɔɔafɔrebɔdeɛwɔafɔrebukyiaaɔsiiwɔBetelno sobosomeaɛtɔsonwɔtwenodaaɛtɔsodunum,bosomea ɔfirin’akomamuhyehyɛeɛnomunaɔhyehyɛɛapontoɔ maaIsraelfoɔ,naɔbɔɔafɔdeɛwɔafɔrebukyianoso,na ɔhyeeaduhuam.

TI13.NKYERƐKYERƐMU

1Nahwɛ,OnyankopɔnnipabifiYudafiriiAWURADE asɛmsobaaBetel,naYeroboamgyinaaafɔrebukyianoho sɛɔrehyeaduhuam.

2NaɔteaamutiaaafɔrebukyianowɔAWURADEasɛm musɛ:Afɔrebukyia,afɔrebukyia,AWURADEseɛnie; Hwɛ,wɔbɛwoabofraamaDawidfie,nedinYosia;naɔmfa sorɔnsorɔmmeaasɔfoawɔhyewaduhuamnobɛbɔafɔrewɔ woso,nawɔhyewnnipannompewɔwoso

3Naɔmaasɛnkyerɛnnedanoarasɛ:Yeinesɛnkyerɛnnea AWURADEakano;Hwɛ,afɔrebukyianobɛtetew,na wɔahwiensõaɛwɔsonoagu.

4NaɔheneYeroboamteeOnyankopɔnnipaaɔteateam tiaaafɔrebukyianosowɔBetelnoasɛmno,ɔteneenensa firiiafɔrebukyianosokaasɛ:MusanoNanensaaɔtenee nonowee,nawantumiantweankɔnenkyɛnbio.

5Afɔrebukyianonsoatetew,nansõnohwieguifirii afɔremukanoso,sɛdeɛnsɛnkyerɛnneɛaOnyankopɔnnipa nonamAWURADEasɛmsodemaeɛnoteɛ

6NaɔhenebuaseeNyankopɔnnipanosɛ:Afeisrɛ AWURADEwoNyankopɔnanim,nabɔmpaeɛmmame, namensaasanasiesiemebioNaOnyankopɔnnipano srɛɛAWURADE,naɔhenensasanmaanobio,naɔyɛɛ sɛdeɛnaɛteɛkaneno.

7NaɔhenekakyerɛɛOnyankopɔnnipanosɛ:Woneme brafienagyew’ahome,namɛmawoakatua

1Ahene

8NaOnyankopɔnnipanokakyerɛɛɔhenesɛ:Sɛwodewo fiefãmamea,meneworenkɔmu,namerennidina merennomnsuowɔha

9NasaanawɔdeAWURADEasɛmhyɛɛmesɛ:Mma nnnipaanoo,nannomnsuo,nansannsanmfaɔkwana wofaasobaeɛnoso

10Entiɔfaaɔkwanfoforoso,nawansanankɔɔkwanaɔfaa sobaaBetelnoso.

11AfeinaodiyifodedawbiteBetel;nanemmanoba bɛkaannwumaaOnyankopɔnnipanoayɛsaadanowɔ Betelnonyinaakyerɛɛno:nsɛmaɔkakyerɛɛɔheneno, wɔkakyerɛɛwɔnagyanso

12Nawɔnagyabisaawɔnsɛ:Ɔkwanbɛnnaɔfaa?Nane mmaahunukwanaOnyankopɔnnipaaɔfiriYudabaeɛno faa

13Naɔkakyerɛɛnemmanosɛ:Momfaafunumunonhyɛ mesoEntiwɔkyekyereeafunumuno,naɔtenaaso, 14NawɔdiiOnyankopɔnnipanoakyi,nawɔhunuunosɛ ɔteoduababiase,naɔbisaanosɛ:WoneOnyankopɔnnipa aɔfiriYudabaeɛno?Naɔkaasɛ:Meyɛ 15Afeiɔkakyerɛɛnosɛ:Wonemebrafie,nabedipaanoo 16Naɔkaasɛ:Merentuminewonsannkɔ,namenewo renkɔ,nameneworendidinamennomnsuowɔha 17WɔnamAWURADEasɛmsokakyerɛɛmesɛ:Nni paanoonannomnsuowɔhɔ,nansannsannkɔfaɔkwana wobaasonoso

18Ɔseenosɛ:Mensomeyɛodiyifoɔsɛdeɛwoyɛno;na ɔbɔfoɔbinamAWURADEasɛmsokasakyerɛɛmesɛ:Fa nosanbrawofie,naɔndidinaɔnomnsuoNansoodii atorokyerɛɛno

19Entiɔnenosankɔe,naɔdidiwɔnefie,naɔnomnsuo.

20Naɛbaasɛwɔteponnohono,AWURADEasɛmbaa odiyifoɔaɔdenobaeɛnonkyɛn

21NaɔteaamufrɛɛNyankopɔnnipaaofiYudabaenosɛ: SɛAWURADEseɛnie:SɛwoantieAWURADEanom,na woanniahyɛdeɛaAWURADEwoNyankopɔndeahyɛwo noso.

22Nawosanbaeɛ,nawoadipaanoonawoanomnsuowɔ beaeɛaAWURADEkakyerɛɛwosɛ:Dipaanoonannom nsuo;wofunuremmaw’agyanomɔdamoamu.

23Naɔdiipaanoonaɔnomwieeɛno,ɔkyekyereeafunumu maano,sɛodiyifoɔaɔdenobaeɛno

24Naɔkɔeno,gyatabibehyiaanowɔkwansokumno,na wɔtownefununoguukwanmu,naafurumnogyinaane nkyɛn,gyatanonsogyinaafununoho

25Nahwɛ,nniparetwam,nawɔhunuufunuawɔatowagu kwanmu,nagyatanogyinafununoho,nawɔbaahɔbɛkaa hoasɛmwɔkuroaodiyifoɔakwakoraanotemunomu.

26Naodiyifoɔaɔsandenobaeɛnoteeasɛmno,ɔkaasɛ: ƐyɛOnyankopɔnnipaaɔyɛɛasoɔdenammaAWURADE asɛmno,entiAWURADEdenoahyɛgyataaɔtetewno munawakumnononsa,sɛdeɛAWURADEasɛmaɔka kyerɛɛnonoteɛ

27Naɔkakyerɛɛnemmanosɛ:Momfaafunumunonhyɛ mesoNawɔkyekyereeno

28Naɔkɔɔhɔkɔhunuunefunuawɔatowagukwanmu,na afunumunegyatanogyinaamunoho,nagyatanonnii fununo,nawantetewafunumunomu

29NaodiyifoɔnofaaNyankopɔnnipanofunudetoo afunumunosodebaeɛ,naodiyifoɔakwakoraanobaakuro nomusɛɔrebɛdiawerɛhoɔnaɔresieno

30Naɔdenefununokɔtoon’ankasaɔdamoamu;nawodii nehoawerɛhoɔkaasɛ:Ao,menua!

31Naɔsieenowieeɛno,ɔkakyerɛɛnemmanosɛ:Sɛ mewua,monsiemeɔdamoaawɔasieNyankopɔnnipano wɔmunomu.famennompetonennompenkyɛn.

32NaasɛmaɔdeAWURADEasɛmteɛɛmtiaa afɔrebukyiaaɛwɔBetelnesorɔnsorɔmmeaafieaɛwɔ Samariankuromunyinaanobɛbamu.

33Yeiakyino,Yeroboamansanamfin’akwanbɔnenoso, nammomɔmaannipaawɔbafamsenbiaranosanyɛɛ sorɔnsorɔmmeaasɔfoɔ

34NaadeɛyibɛyɛɛbɔnemaaYeroboamfie,mposɛɛtwaa nogui,naɔsɛeenofiriiasaseso.

TI14.NKYERƐKYERƐMU

1SaaberenonaYeroboambaAbiayaree

2NaYeroboamkakyerɛɛneyeresɛ:Mesrɛwo,sɔrenafa woho,nawɔanhuwosɛwoyɛYeroboamyere;nakɔSilo: hwɛ,odiyifoɔAhiyawɔhɔaɔkakyerɛɛmesɛmɛyɛɔman yisohene

3Nafapaanoodunenweneneɛwokuruwakawoho,na kɔnenkyɛn,naɔnkyerɛwoneaɛbɛtoabofrano

4NaYeroboamyereyɛɛsaa,naɔsɔrekɔɔSilo,naɔduruu Ahiyafie.NansoAhiyaantumianhu;ɛfirisɛnemfeɛntina n’anidahɔ

5NaAWURADEkakyerɛɛAhiyasɛ:Hwɛ,Yeroboam yererebaabɛbisawobiribiamaneba;ɛfirisɛɔyare:seine seinakakyerɛno:ɛfirisɛ,sɛɔbamua,ɔbɛyɛnehosɛ ɔbaafoforɔ

6NaAhiyateenenannne,bereaɔrebaɔponnoanono, ɔkaesɛ:Yeroboamyerebramu;adɛnntinawoyɛwohosɛ woyɛobifoforo?ɛfirisɛwɔdeasɛmaemuyɛduruasoma meabawonkyɛn.

7KɔnakɔkakyerɛYeroboamsɛ:SɛɛnaAWURADE IsraelNyankopɔnseɛnie:Memaawosofiriiɔmannomu, namedewosiimemanIsraelsohene.

8NateteahennienofiriDawidfienafamawo,nanso woannyɛsɛm’akoaDawidaɔdiim’ahyɛdeɛso,naɔde n’akomanyinaadiim’akyisɛɔbɛyɛdeɛɛtenem’anisonko ara;

9Nawoayɛbɔneakyɛnwɔnawodiiw’animnonyinaa, ɛfirisɛwoakɔakɔyɛanyamefoforɔneahonifoforɔdeahyɛ meabufuo,nawoatomeaguw’akyi

10Ɛnonti,hwɛ,medebɔnebɛbaYeroboamfieso,na matwaYeroboamnsamdeɛɔbɔfasuonedeɛwɔatomuna wɔagyawnowɔIsraelno,namagyeYeroboamfienkaeɛ, sɛdeɛonipayinwurakɔsisɛnenyinaabɛsa.

11DeɛYeroboambɛwuwɔkuronomuno,akramanbɛwe; naneaowuwuramno,wimnnomaabedi,efisɛ AWURADEnawaka

12Entisɔrekɔwofie,nasɛwonankɔkuronomua, abofranobɛwu

13NaIsraelnyinaabedinehoawerɛhoɔnawɔasieno,ɛfiri sɛYeroboammubaakonkoaranaɔbɛbaadamoamu,ɛfiri sɛnemunawɔhunuadepabimaAWURADEIsrael NyankopɔnwɔYeroboamfie.

14Afeinso,AWURADEbɛmanohenewɔIsraelsoa ɔbɛtwaYeroboamfieasesaadano,nansoɛdɛn? mpremprenmpo.

15NaAWURADEbɛhweIsraelsɛdemmireawɔwosow wɔnsuomu,naɔbɛtuIsraelafiriasasepaaɔdemaawɔn

1Ahene

agyanomyiso,nawabɔwɔnapeteasubɔntennoagya,ɛfiri sɛwɔayɛwɔnmfuo,naahyɛAWURADEabufuo.

16YeroboamaɔyɛɛbɔnenaɔmaaIsraelyɛɛbɔnenobɔne nti,ɔdeIsraelbɛma.

17NaYeroboamyeresɔrefiriihɔkɔɔTirsa,naɔduruu ɔponnoanono,abofranowuiɛ; 18Nawɔsieeno;naIsraelnyinaadiinehoawerɛhoɔsɛdeɛ AWURADEasɛmaɔnamn’akoaodiyifoɔAhiyasokaeɛ noteɛ

19Yeroboamhonsɛmnkaeɛ,sɛdeɛɔkoeɛnesɛdeɛɔdii heneno,hwɛ,wɔakyerɛwwɔIsraelahemfoberɛsosɛm nwomanomu

20Yeroboamdiihenemfeɛaduonummienu,naɔne n’agyanomkɔdaeɛ,nanebaNadabbɛdiin’ananmu

21NaSalomobaRehoboambɛdiihenewɔYuda Rehoboamdiiheneno,nawadimfeɛaduananbaako,na ɔdiihenemfeɛdunwɔtwewɔYerusalem,kuroa AWURADEpawfiriiIsraelmmusuakuonyinaamusɛ ɔmfanedinntohɔ.NanemaamedindeNaamaaɔyɛ Ammonni

22NaYudayɛɛbɔnewɔAWURADEaniso,nawɔdewɔn bɔneawɔyɛeɛnohyɛɛnoabufuo,senedeɛwɔnagyanom yɛeɛnyinaa

23NawɔkyekyereesorɔnsorɔmmeaneahonineNnua,wɔ nkokoatentenbiarasonennuaaɛyɛfrɔmfrɔmnyinaaase.

24Nasodomfoɔnsowɔasasenoso,nawɔyɛɛamana AWURADEtuuwɔnguuIsraelfoɔanimnoakyiwadeɛ nyinaa.

25ƆheneRehoboamahennieafeaɛtɔsonnummuno, MisraimheneSisakbaaYerusalem

26NaɔfaaAWURADEfieakoradeɛneɔhenefieakoradeɛ; ogyeenenyinaampo,naogyeesikaakyɛmaSalomoyɛe nonyinaa

27NaƆheneRehoboamyɛɛkɔberekyɛmsiiananmu,na ɔdehyɛɛawɛmfoɔpaninawɔhwɛɔhenefieponanononsa 28NaɛberɛaɔhenekɔɔAWURADEfieno,awɛmfoɔno soaawɔndewɔnsanbaaawɛmfoɔdannomu.

29Rehoboamhonsɛmnkaeɛnedeɛɔyɛeɛnyinaa, wɔankyerɛwwɔYudaahemfoberɛsosɛmnwomanomu?

30NaɔkokɔɔsowɔRehoboamneYeroboamntamwɔn nnanyinaa

31NaRehoboamkɔdaeɛwɔn’agyanomnkyɛn,nawɔsiee nokaan’agyanomhowɔDawidkuromu.Nanemaame dindeNaamaaɔyɛAmmonniNanebaAbiambɛdii n’ananmu

TI15NKYEKYƐMU

1ƆheneYeroboamaɔyɛNebatbanoafeaɛtɔso dunwɔtwemuno,AbiambɛdiiYudasohene

2ƆdiihenemfeɛmmiɛnsawɔYerusalemNanemaame dindeMaaka,Abisalombabaa.

3Naɔnantewn’agyabɔneaɔyɛɛn’animnonyinaamu,na n’akomaanyɛpɛwɔAWURADEneNyankopɔnmu,sɛ n’agyaDawidakoma

4NansoDawidntiAWURADEneNyankopɔnmaano kaneawɔYerusalem,sɛɔmfanebanonsin’akyinaɔmfa Yerusalemnsihɔ

5ƐfirisɛDawidyɛɛdeɛɛteneAWURADEaniso,na wantwenehoamfiribiribiaraaɔhyɛɛnonohonenkwa nnanyinaa,gyeHitiniUriaasɛm

6NaɔkokɔɔsowɔRehoboamneYeroboamntamne nkwannanyinaa.

7Abiamhonsɛmnkaeɛnedeɛɔyɛeɛnyinaa,wɔankyerɛw wɔYudaahemfoberɛsosɛmnwomanomu?Naɔkosii AbiamneYeroboamntam.

8NaAbiamnen’agyanomkɔdaeɛ;nawɔsieenoDawid kuromu,nanebaAsabɛdiin’ananmu

9IsraelheneYeroboamafeaɛtɔsoaduonumuno,Asadii Yudasohene

10ƆdiihenemfeɛaduananbaakowɔYerusalemNane maamedindeMaaka,Abisalombabaa

11NaAsayɛɛneaɛteɛwɔAWURADEaniso,sɛdeɛne papaDawidyɛeɛno.

12Naɔyiisodomfoɔnofiriiasasenoso,naɔyiiabosoma n’agyanomyɛeɛnonyinaa

13NanemaameMaakanso,ɔnomponaɔyiinofirii ɔhemmaayɛmu,ɛfirisɛnaɔyɛɛohoniwɔkwaeɛmu;na Asasɛeen’abosom,naɔhyeenowɔKidronasubɔntenho 14Nansosorɔnsorɔmmeanodeɛ,wɔantu,nansonaAsa komayɛpɛwɔAWURADEanimnennanyinaa

15NaɔdedwetɛnesikanenkukuoguuAWURADEfie

16NaɔkokɔɔsowɔIsraelheneAsaneBaasantamwɔn nnanyinaa

17NaIsraelheneBaasaforokɔɔYudaso,naɔkyekyeree Rama,nawammaobiaramfiriadianaaɔmmraYudahene Asankyɛn

18AfeiAsafaadwetɛnesikaaakawɔAWURADEfie akoraeɛneɔhenefieakoradeɛnyinaa,naɔdehyɛɛnenkoa nsa,naƆheneAsasomaawɔnkɔɔBenhadad,Tabrimonba, Hesionba,Siriahene,aɔteDamaskononkyɛnsɛ: 19Apamwɔmenewontam,nem’agyanew’agyantam, hwɛ,mededwetɛnesikaakyɛdeɛabrɛwo;brabɛtwaapam awoneIsraelheneBaasaayɛnomu,nawafimenkyɛn 20EntiBenhadadtieeƆheneAsa,naɔsomaaasafohenea wɔwɔIsraelnkuroso,nawɔkotowhyɛɛIyonneDanne Abelbet-MaakaneSinerotnyinaaneNaftaliasasenyinaa so.

21NaBaasateesaaasɛmno,ɔgyaeeRamaadansiɛ,na ɔtenaaTirsa

22AfeiƆheneAsabɔɔamanneɛwɔYudanyinaa;obiara amfanehoanhyɛmu,nawɔfaaRamaaboɔnenennuaa Baasadesiino;naƆheneAsanewɔnsiiBenyaminGeba neMispa.

23Asahonsɛmaakanyinaanen’ahoɔdennyinaanedeɛ ɔyɛeɛnenkuroaɔkyekyereenonyinaa,wɔankyerɛwwɔ Yudaahemfoberɛsosɛmnwomanomuanaa?Nansone nkwakoraaberemuno,naɔyarewɔnenanmu

24NaAsakɔdaeɛwɔn’agyanomnkyɛn,nawɔsieenokaa n’agyanomhowɔn’agyaDawidkuromu,naneba Yehosafatbɛdiin’ananmu

25NaYeroboambaNadabbɛdiiIsraelsohenewɔYuda heneAsaafeaɛtɔsommienumu,naɔdiiIsraelsohene mfeɛmmienu

26NaɔyɛɛbɔnewɔAWURADEaniso,naɔfaan’agya kwannenebɔneaɔdemaaIsraelyɛɛbɔnenomu

27NaAhijabaBaasaaofiIsakarfiebɔɔpɔwtiaano;na BaasabobɔɔnowɔGibetonaɛyɛFilistifoɔdeano;ɛfirisɛ NadabneIsraelnyinaatwaaGibetonhohyiae

28YudaheneAsaafeaɛtɔsommiɛnsamumpo,Baasa kumno,naɔdiin’ananmu.

29Naɔdiiheneno,ɔkunkummYeroboamfiefoɔnyinaa; wannyawobiaraaɔhomemaaYeroboamkosiisɛɔsɛeeno,

1Ahene

sɛneaAWURADEasɛmaɔnamn’akoaAhiyaaofiSilon sokaeɛnoteɛ.

30Yeroboambɔneaɔyɛeɛ,naɔmaaIsraelyɛɛbɔne,ne abufuoaɔdehyɛɛAWURADEIsraelNyankopɔnabufuo nonti.

31Nadabhonsɛmnkaeɛnedeɛɔyɛeɛnyinaa,wɔankyerɛw wɔIsraelahemfoberɛsosɛmnwomanomu?

32NaɔkokɔɔsowɔIsraelheneAsaneBaasantamwɔn nnanyinaa

33YudaheneAsaafeaɛtɔsommiɛnsamunaAhijaba BaasabɛdiiIsraelnyinaasohenewɔTirsa,mfeɛaduonu nnan

34NaɔyɛɛbɔnewɔAWURADEaniso,naɔnantew YeroboamkwansonenebɔneaɔdemaaIsraelyɛɛbɔne no

TI16.NKYERƐKYERƐMU

1ƐnnaAWURADEasɛmbaaHananibaYehunkyɛntiaa Baasasɛ:

2Ɛfirisɛmemaawosofiriimfuturomu,namedewosii memanIsraelsohene;nawonamYeroboamkwanso,na woamamemanIsraelayɛbɔne,dewɔnbɔneahyɛme abufuo;

3Hwɛ,mɛyiBaasaasefoɔnenefieasefoɔafirihɔ;na ɔbɛyɛwofiesɛNebatbaYeroboamfie

4DeɛɔbɛwuBaasakuronomuno,akramanbɛwe;nanea obewuwɔwuramno,wimnnomaabedi.

5NawɔatwerɛBaasahonsɛmnkaeɛnedeɛɔyɛeɛne n’ahoɔdennowɔIsraelahemfoberɛsosɛmnwomanomu?

6EntiBaasanen’agyanomkɔdaeɛ,nawɔsieenowɔTirsa, nanebaElabɛdiin’ananmu

7NaɛnamodiyifoɔYehu,HananibabarimaYehunsaso nso,AWURADEasɛmbaaBaasanenefieso,bɔnea ɔyɛeɛwɔAWURADEaniso,sɛɔdenensaanoadwuma hyɛɛnoabufuo,naɔtesɛYeroboamfienontinaesianesɛ okumnonti.

8YudaheneAsaafeaɛtɔsoaduonunsiamuno,Baasaba ElabɛdiiIsraelsohenewɔTirsamfeɛmmienu

9Nan’akoaSimriaɔyɛnenteaseɛnamfãsosahenenobɔɔ pɔwtiaano,bereanaɔwɔTirsano,naɔnomnsaawabow nsawɔnefiesohwɛfoArsafiewɔTirsa

10NaSimrikɔɔmubɛbɔɔnokummno,YudaheneAsa afeaɛtɔsoaduonuasonmu,naɔdiin’ananmu

11Naɔfiriiaseɛheneno,ɔtenaan’ahennwasoarapɛna ɔkummBaasafiefoɔnyinaa,nawannyawobiaɔbɔɔfasuo, n’abusuafoɔnenennamfonommubiara

12SaanaSimrisɛeeBaasafienyinaa,sɛdeɛAWURADE asɛmaɔnamodiyifoɔYehusokatiaaBaasanoteɛ 13BaasabɔnenenebaElabɔneawɔnamsoyɛɛbɔne,na wɔnamsomaaIsraelyɛɛbɔne,nawɔdewɔnahuhudeɛ hyɛɛAWURADEIsraelNyankopɔnabufuononyinaanti.

14NawɔatwerɛElahonsɛmnkaeɛnedeɛɔyɛeɛnyinaawɔ Israelahemfoberɛsosɛmnwomanomu?

15YudaheneAsaafeaɛtɔsoaduonunsonmuno,Simri diihenennansonwɔTirsaNaɔmannokɔbɔɔnsrabanwɔ GibetonaɛyɛFilistifoɔdeanoho.

16Nannipaawɔabɔnsrabannoteesɛwɔrekasɛ:Simri abɔpɔw,nawakumɔhenenso,ɛnontiIsraelnyinaade Omri,asafohenenosiiIsraelsohenesaadanowɔnsraban nomu

17NaOmrineIsraelnyinaakanehofiriiGibetonkɔkaa Tirsahohyiae.

18NaSimrihunuusɛwɔafakurono,ɔkɔɔɔhenefie ahemfiehɔ,naɔdeogyahyewɔhenefiewɔneso,naɔwuiɛ.

19NebɔneaɔyɛesɛɔyɛɛbɔnewɔAWURADEaniso, nantewYeroboamkwansonenebɔneaɔyɛedemaaIsrael yɛɛbɔnenonti

20NaSimrihonsɛmnkaeɛnen’atoroaɔyɛeɛno, wɔankyerɛwwɔIsraelahemfoberɛsosɛmnwomanomu?

21AfeiwɔkyekyɛɛIsraelmanmummienu:ɔmannomufã diiGinatbaTibniakyisɛwɔrebɛsinohene;nafãdiiOmri akyi

22NaɔmanawɔdiiOmriakyinodiinkoguowɔnnipaa wɔdiiGinatbaTibniakyinoso,entiTibniwuiɛ,naOmri bɛdiihene

23YudaheneAsaafeaduasabaakomunaOmridiiIsrael sohenemfeɛdumienu

24NaɔdedwetɛtalentemmienutɔɔSemerbepɔSamaria, naɔsiikokoɔnoso,naɔtookuroaɔsiiɛnodinSamaria.

25NaOmriyɛɛbɔnewɔAWURADEaniso,naɔyɛɛbɔne senewɔnawɔdiin’animnonyinaa

26NaɔnamNebatbaYeroboamnebɔneaɔdemaaIsrael yɛɛbɔnenonyinaaso,dewɔnahuhudehyɛɛAWURADE IsraelNyankopɔnabufuo

27Omrihonsɛmnkaeɛaɔyɛeɛnen’ahoɔdenaɔdaanoadi no,wɔankyerɛwwɔIsraelahemfoberɛsosɛmnwomano mu?

28EntiOmrinen’agyanomkɔdaeɛ,nawɔsieenoSamaria, nanebaAhabbɛdiin’ananmu

29YudaheneAsaafeaɛtɔsoaduasaawotwemuno,Omri baAhabbɛdiiIsraelsohene,naOmribaAhabdiiIsraelso henewɔSamariamfeɛaduonummienu

30NaOmribaAhabyɛɛbɔnewɔAWURADEanisosene wɔnawɔdiin’animnyinaa.

31NaɛtesɛneaɛyɛharemanosɛɔbɛnantewNebatba Yeroboambɔnemuno,ɔwareeSidonheneEtbaalbabea Isebel,naɔkɔsomBaalkɔsomno.

32NaɔsiiafɔrebukyiamaaBaalwɔBaalfieaɔsiiwɔ Samarianomu

33NaAhabyɛɛduabi;naAhabyɛɛpiidehyɛɛ AWURADEIsraelNyankopɔnabufuoseneIsraelahemfo awɔdiin’animnonyinaa

34NeberɛsonaBetelniHielsiiYeriko,naɔtoonefapem wɔn’abakanAbirammu,naɔden’aponsiinebakumaa Segubmu,sɛdeɛAWURADEasɛmaɔnamNunbaYosua sokaeɛnoteɛ.

TI17.NKYERƐKYERƐMU

1NaTisbiniEliaaofiGileadfoɔmukakyerɛɛAhabsɛ: AWURADEIsraelNyankopɔnamegyinan’animteaseɛ no,osuoneosuorentɔmfeɛyimu,gyesɛdeɛm’asɛmteɛ.

2NaAWURADEasɛmbaanenkyɛnsɛ:

3Fiha,nadankɔapueifam,nafawohohintawKerit asubɔntenaɛdaYordanhonoho

4Naɛbɛbasɛ,wobɛnomasubɔntennomu;namahyɛakɔre sɛwɔnhwɛwowɔhɔ.

5EntiɔkɔyɛɛAWURADEasɛmno,ɛfirisɛɔkɔtenaaKerit asubɔntenaɛwɔYordanagyanoho

6Naakramannodeaduanenenambrɛɛnoanɔpa,nawɔde aduanenenambrɛɛnoanwummerɛ;naɔnomasubɔntenno mu

1Ahene

7Naɛbaasɛberetiaabiakyino,asubɔntennowee,ɛfirisɛ naosuontɔwɔasasenoso.

8NaAWURADEasɛmbaanenkyɛnsɛ:

9SɔrekɔSarefataɛyɛSidondeanatenahɔ,namahyɛ okunafoɔbiwɔhɔsɛɔnhwɛwo.

10EntiɔsɔrekɔɔSarefatNaɔduruukuronoponanono, ɔhunuusɛokunafoɔnoreboaboannuaanowɔhɔ,naɔfrɛɛ nokaasɛ:Mesrɛwo,brɛmensuoketewabiaɛwɔ anwennemu,namennom

11Naɔrekɔfano,ɔfrɛɛnokakyerɛɛnosɛ:Mesrɛwo,fa paanookuruwabibrɛmewɔwonsam

12Naɔkaasɛ:SɛAWURADEwoNyankopɔnteaseyi, minnipaanoo,nammomnsateaaawɔdeahyɛtoamu,ne ngokakraaɛwɔtoamu,nahwɛ,mereboaboannua mmienuano,namakɔmuakɔsiesieamamenemebano, nayɛadinayɛawu.

13NaEliakakyerɛɛnosɛ:Nsuro;kɔnayɛsɛdeɛwoaka no:nayɛfimupaanooketewabikan,nafabrɛme,naakyi yɛmawonewoba.

14NasɛAWURADEIsraelNyankopɔnseɛnie:Atoatoa rensɛe,nangotoarensɛekɔsidaaAWURADEbɛmaosu atɔasaseso.

15NaɔkɔɔkɔyɛɛsɛdeɛEliakaeɛno,naɔnonenefiedii nnabebree

16Naatokotoanoansɛe,nangokuruwanoansɛe,sɛdeɛ AWURADEasɛmaɔnamEliasokaeɛnoteɛ

17Naɛbaasɛyeinomakyino,ɔbaanobaaɔyɛofiewura noyaree;naneyareɛnoyɛɛdenaraamanaahomebiara nkanemu

18NaɔbisaaEliasɛ:OOnyankopɔnnipa,ɛdeɛnnamene wowɔyɛ?wobaamenkyɛnsɛworebɛkaemebɔne,na woakummeba?

19Naɔkakyerɛɛnosɛ:FawobamameNaɔyiinofirii nekokom,naɔsoaanokɔɔabansorodanbimu,baabia ɔtenaeɛ,naɔdenotoon’ankasampaso

20NaɔsufrɛɛAWURADEkaasɛ:AWURADEme Nyankopɔn,wonsowodeamumɔyɛabaokunafoɔamene notehɔnosodenamnebaawokumnonoso?

21Naɔteneenehoguuabofranosomprɛnsa,naɔsufrɛɛ AWURADEkaasɛ:AWURADEmeNyankopɔn,mesrɛ wo,maabofrayikrammranemubio

22NaAWURADEteeElianne;naabofranokrabaane mubio,naɔsannyaankwa.

23NaEliafaaabofranodenofiriipianomubaafieno mudenomaanemaame,naEliakaasɛ:Hwɛ,wobanote ase.

24NaɔbaanokakyerɛɛEliasɛ:“Afeideɛ,menamyeiso mahunusɛwoyɛOnyankopɔnnipa,naAWURADEasɛma ɛwɔw’anomnoyɛnokorɛ

TI18.NKYERƐKYERƐMU

1Nannapiiakyino,AWURADEasɛmbaaEliankyɛnafe aɛtɔsommiɛnsamusɛ:KɔnakɔkyerɛAhab;namɛmaosu atɔasaseso

2NaEliakɔkyerɛɛnehokyerɛɛAhabNaɔkɔmkɛsebisii Samaria.

3NaAhabfrɛɛObadiaanaɔyɛnefieamradono(Na ObadiasuroAWURADEpaa

4NabereaIsebeltwaaAWURADEadiyifoɔno,na Obadiafaaadiyifoɔɔhadewɔnaduonumsieeɔbodanmu, naɔmaawɔnaduanenensuo

5NaAhabkakyerɛɛObadiasɛ:Kɔasasenoso,nsubɔnten nyinaanensubɔntennyinaaso,ebiayebenyasaredeagye apɔnkɔnemfurumpɔnkɔnkwa,nayɛanhweremmoano nyinaa.

6Entiwɔkyekyɛɛasasenomumaawɔnfaasonyinaa: Ahabnkoarafaaɔkwanbaakoso,naObadiansonkoara faaɔkwanfoforoso

7NaObadiawɔkwansono,hwɛ,Eliahyiaano,naɔhunuu no,naɔden’animbutubutuwfamkaasɛ:Wonemewura Elianoanaa?

8Naobuaanosɛ:Mene:kɔnakakyerɛwowurasɛ:Hwɛ, Eliaabaha

9Naɔkaasɛ:Bɔnebɛnnamayɛsɛwodew’akoahyɛɛ Ahabnsasɛɔmmɛkumme?

10SɛAWURADEwoNyankopɔnteaseɛyi,ɔmananaa ahenniebiarannihɔamewuransomaasɛwɔnkɔhwehwɛ woɔkaaahennineɔmannontamsɛwɔanhuwo

11Naafeiwose:Kɔnakɔkakyerɛwowurasɛ:Hwɛ,Elia wɔha.

12Nasɛmefiriwonkyɛnkɔa,AWURADEHonhombɛfa woakɔbaabiaminnim;nasɛmebabɛkaakyerɛAhabna wanhuwoa,ɔbɛkumme,namew’akoasuroAWURADE firimemmofraase

13WɔankyerɛmewuraneameyɛebereaIsebelkum AWURADEadiyifoɔno,sɛdeɛmedeAWURADEadiyifoɔ mmarimaɔhaaduonumsieeɔbodanmu,namedepaanoo nensuomaawɔnaduane?

14Naafeiwose:Kɔnakɔkakyerɛwowurasɛ:Hwɛ,Elia wɔha,naɔbɛkumme

15NaEliakaasɛ:SɛasafoAWURADEamegyinan’anim teaseɛyi,ɛnnɛmɛyimehoadiakyerɛno.

16EntiObadiakɔhyiaaAhab,naɔkakyerɛɛno,naAhab kɔhyiaaElia

17NaAhabhunuuEliano,Ahabkakyerɛɛnosɛ:Wone deɛwohawIsrael?

18Naɔbuaasɛ:MenhawIsrael;nawonew’agyafiedeɛ, moagyaeAWURADEmmaransɛm,namoadiBaalimakyi.

19AfeisomamawɔnkɔboaboaIsraelfoɔnyinaaanommra menkyɛnwɔBepɔKarmelneBaaladiyifoɔahannan aduonumneAseramuadiyifoɔahannanawɔdiIsebelpon ho

20EntiAhabsomakɔɔIsraelfoɔnyinaankyɛnkɔboaboaa adiyifoɔnoanowɔKarmelBepɔso.

21NaEliabaaɔmannonyinaankyɛnbɛkaasɛ:Mobɛgyina adwenemmienuntamakosidabɛn?sɛAWURADEyɛ Onyankopɔna,din’akyi,nasɛBaala,ɛndedin’akyi.Na ɔmannoammuanoasɛmbiara

22ƐnnaEliakakyerɛɛɔmannosɛ:Menkoaranamedaso arayɛAWURADEdiyifoɔ;nansoBaaladiyifoɔnoyɛ mmarimaahannanaduonum

23Entimommawɔmmayɛnanantwininimmienu;na wɔmpawnantwininibaakommawɔnho,nawɔntwitwano asinasin,nawɔmfantonnuaso,nawɔmfaogyanhyɛase, namɛsiesienantwininibaakono,namedeatonnuaso,na meremfaogyantoase

24Namommɔmoanyamedin,namɛbɔAWURADEdin, naOnyankopɔnaɔdeogyabuano,ɔnyɛOnyankopɔn.Na ɔmannonyinaabuaasɛ:Wɔakanoyie

25NaEliakakyerɛɛBaaladiyifoɔnosɛ:Mompaw nantwininibaakomamoho,namonnikannsiesieno;ɛfiri sɛmoyɛbebree;namommɔmoanyamedin,nanso mommfaogyanhyɛase

26Nawɔfaanantwininiawɔdemaawɔnno,nawɔsiesiee no,nawɔbɔɔBaaldinfirianɔpakɔsiawiasɛ:OBaal,tie yɛnNansonaɛnnebiarannihɔ,naobiaraammuaNa wɔhuruwfaaafɔrebukyiaawɔyɛeɛnoso.

27Naɛbaasɛawiabereno,Eliadiiwɔnhofɛwkaasɛ: Monteɛteɛmdenden,naɔyɛonyame;anaasɛɔrekasa, anaasɛɔrediakyi,anaasɛɔretukwan,anaasɛebiaɔda,na ɛsɛsɛwɔnyane.

28Nawɔteateaamdenden,nawɔdennadenepeawtwaa wɔnhosɛneawɔnsutekosiisɛmogyanoguuwɔnso

29Naɛberɛaawiaduruiɛ,nawɔhyɛɛnkɔmkɔsii anwummerɛafɔdeɛberɛawɔdebɛbɔafɔdeɛno,nanne biarannihɔanaaobiaraaɔbɛbua,naobiaraanyɛahwɛyie.

30NaEliakakyerɛɛɔmannonyinaasɛ:Mommɛnme nkyɛnNaɔmannonyinaabɛnnoNaɔsiesiee AWURADEafɔrebukyiaaabubuno.

31NaEliafaaaboɔdumienu,sɛdeɛYakobmma mmusuakuododoɔteɛ,wɔnaAWURADEasɛmbaawɔn nkyɛnsɛ:Israelnawɔbɛfrɛwo.

32NaɔdeaboɔnosiiafɔrebukyiawɔAWURADEdinmu, naɔdeaburatwaaafɔrebukyianohohyiaeaɛsõaɛbɛtumi abasusuduammienu.

33Naɔhyehyɛɛnnuano,naɔtwitwaanantwininino asinasin,naɔdenotooduanoso,naɔkaasɛ:Fansuohyɛ nsuhinaananma,nahwieguɔhyeɛafɔdeɛnoneduanoso.

34Naɔkaasɛ:YɛnonemprenusoNawɔyɛɛnone mprenusoNaɔkaasɛ:YɛnonemprɛnsasoNawɔyɛɛno nemprɛnsaso.

35Nansuonotwaaafɔrebukyianohohyiae;naɔdensu hyɛɛaburanonsoma

36Naɛberɛawɔrebɔanwummerɛafɔdeɛno,odiyifoɔElia bɛnhɔbɛkaasɛ:AWURADEAbraham,IsakneIsrael Nyankopɔn,mawɔnhununnɛsɛwoyɛOnyankopɔnwɔ Israel,nameyɛw’akoa,namayɛyeinomnyinaawɔ w’asɛmmu

37Tieme,AWURADE,tieme,naɔmanyiahunusɛwone AWURADENyankopɔn,nawoasanwɔnakomaasan.

38AfeiAWURADEogyatɔɔeɛ,naɛhyeeɔhyeɛafɔdeɛno nennuaneaboɔnemfuturono,naɛteteensuoaɛwɔ amenanomuno.

39Naɔmannonyinaahunuuno,wɔdewɔnanim butubutuwfam,nawɔkaasɛ:AWURADE,ɔnone Onyankopɔn;AWURADE,ɔnoneOnyankopɔn.

40NaEliakakyerɛɛwɔnsɛ:MomfaBaaladiyifoɔnonkɔ; mmawɔnmubaakomponkwatiNawɔfaawɔn,naEliade wɔnbaaKisonasubɔntennomu,naokumwɔnwɔhɔ.

41NaEliakakyerɛɛAhabsɛ:Sɔre,didinanom;ɛfirisɛ osuobebreennyigyeiwɔhɔ.

42EntiAhabforokɔdidinaɔnomNaEliaforokɔɔ Karmelatifi;naɔtoonehoguufam,naɔden’animguune nkotodwentam,

43Naɔkakyerɛɛn’akoasɛ:Kɔsoronahwɛpono.Na ɔforokɔhwɛɛ,naɔkaasɛ:BiribiarannihɔNaɔkaasɛ:San kɔmprɛnson

44Naɛbaasɛnemprenusonsonno,ɔkaasɛ:Hwɛ, mununkumketewabisɔrefiɛpomuaɛtesɛonipansaNa ɔkaasɛ:ForokɔkakyerɛAhabsɛ:Siesiewoteaseɛnamna sian,naosuoansiwokwan

45Naɛbaasɛsaaberɛnomuno,ɔsoroyɛɛtuntumwɔ mununkumnemframamu,naosuokɛseɛtɔeɛ.NaAhab tenaapɔnkɔsokɔɔYesreel

46NaAWURADEnsawɔEliaso;naɔkyekyereen’asen, naotuummirikadiiAhabanimkoduuYesreelaponano.

TI19NKYEKYƐMU

1NaAhabkaadeɛEliayɛeɛnyinaakyerɛɛIsebelnesɛdeɛ ɔdenkrantɛkumadiyifoɔnonyinaa

2ƐnnaIsebelsomaaɔbɔfoɔkɔɔEliankyɛnsɛ:Sɛɔkyena bɛyɛsaaberɛyinamamfawokraanyɛsɛwɔnmubaako nkwaa,maanyamenonyɛmesaa

3Naɔhunuusaano,ɔsɔrekɔgyeenekra,naɔduruuBeerSebaaɛyɛYudadeano,naɔgyaan’akoawɔhɔ

4Naɔnoaratwaakwandakorokɔɔɛserɛso,naɔbaa bɛtenaaakutuduabiase,naɔsrɛɛnehosɛonwu;naɔkaa sɛ:Ɛdɔɔso;afei,AWURADE,gyemekra;ɛfirisɛmenyɛ papansenm’agyanom.

5Naɔdahɔnaɔdaaakutuduabiaseno,hwɛ,ɔbɔfobide nensakaanokakyerɛɛnosɛ:Sɔrenadi

6Naɔhwɛɛ,nahwɛ,napaanooawɔatowɔfangonoso,na nsuokuruwabiwɔnetiNaɔdidinaɔnom,naɔdenotoo fambio

7NaAWURADEbɔfoɔnosanbaeɛnemprenuso,naɔde nensakaanosɛ:Sɔrenadi;ɛfirisɛakwantuonosõdodo mawo

8Naɔsɔree,naɔdidinaɔnom,naɔdesaaaduaneno ahoɔdenkɔɔOnyankopɔnbepɔHorebsoawiaaduananne anadwo

9Naɔduruuhɔkɔɔɔbodanbimu,naɔtenaahɔ;nahwɛ, AWURADEasɛmbaanenkyɛn,naɔseenosɛ:Ɛdeɛnna woreyɛwɔha,Elia?

10Naɔkaasɛ:M’anibereAWURADEasafoNyankopɔn nopaa,ɛfirisɛIsraelfoɔagyaew’apam,wɔatow w’afɔrebukyiaagu,nawɔdenkrantɛakunkumw’adiyifoɔ; name,mpomenkoara,aka;nawɔhwehwɛmekra,sɛ wɔbɛgye

11Naɔkaasɛ:Monkɔnkɔgyinabepɔnosowɔ AWURADEanim.Nahwɛ,AWURADEtwaam,na mframakɛseɛaanoyɛdentetemmepɔnomu,naɛbubuu abotannomuasinasinwɔAWURADEanim;nansona AWURADEnnimframamu,namframaakyiasasewosow; nansoAWURADEnniasasewosownomu

12Naasasewosownoakyino,ogyatɔɔ;naAWURADE nniogyanomu,naogyanoakyinneketewabi.

13NaEliateeno,ɔden’atadeɛkyekyereen’anim,naɔfirii adikɔgyinaaɔbodannoanoNahwɛ,ɛnnebibaanenkyɛn sɛ:Dɛnnaworeyɛwɔha,Elia?

14Naɔkaasɛ:M’anibereAWURADEasafoNyankopɔn nopaa,ɛfirisɛIsraelfoɔagyaew’apam,wɔatow w’afɔrebukyiaagu,nawɔdenkranteakunkumw’adiyifoɔ; name,mpomenkoara,aka;nawɔhwehwɛmekra,sɛ wɔbɛgye

15NaAWURADEkakyerɛɛnosɛ:KɔnasankɔDamasko sareso,nasɛwodurua,sraHasaelmaɔnyɛSiriahene 16NasraNimsibaYehusɛɔnyɛIsraelhene,nasraSafat baElisaaofiAbelmeholasɛodiyifoɔwɔwodanmu 17NaɛbɛbasɛdeɛɔbɛdwanewɔHasaelnkrantɛhono, Yehubɛkumno,nadeɛɔbɛdwaneafiriYehunkranteɛho no,Elisabɛkumno

18NansomagyamempemnsonwɔIsrael,wɔnnkotodwea wɔnkotowBaalneanobiaraawɔnfewn’ano.

19EntiɔfiriihɔkɔhunuuSafatbaElisaaɔdeanantwie kɔnduadumienurefuntumwɔn’anim,naɔnonsonedeɛ

1Ahene ɛtɔsodumienuno,naEliatwaanehokɔtoonentomaguu neso.

20NaogyawanantwinotuummirikadiiEliaakyikaasɛ: Mesrɛwo,mamefewm’agyanememaameano,naafei mediw’akyi.”Naɔkakyerɛɛnosɛ:Sankɔ,nadɛnnamayɛ wo?

21Naɔsanfiriinenkyɛn,naɔfaaanantwiekɔndua,na ɔkummwɔn,naɔdeanantwiennwinnadeɛnoawɔnnam, naɔdemaankurɔfoɔno,nawɔdiiAfeiɔsɔrediiEliaakyi, naɔsomno

TI20NKYEKYƐMU

1NaSiriaheneBenhadadboaboaanedɔmnyinaaano,na aheneaduasammienuneapɔnkɔnenteaseɛnamkaneho, naɔforokɔkaaSamaria,naɔnenoko.

2NaɔsomaaabɔfoɔkɔɔIsraelheneAhabnkyɛnkɔɔkuro nomusɛ:SɛBenhadadseni

3Wodwetɛnewosikayɛmedea;woyerenomnewo mma,wɔnawɔnhoyɛfɛmpo,yɛmedea

4NaIsraelhenebuaasɛ:Mewura,ɔhene,sɛneawokasɛ: Meyɛwodeaneneamewɔnyinaa.

5Naabɔfoɔnosanbaeɛbɛkaasɛ:SɛɛnaBenhadadkase: Ɛwomsɛmasomawonkyɛnsɛ:Wodewodwetɛnewosika newoyerenomnewommabɛmame;

6Nansomɛsomamenkoaabawonkyɛnɔkyenabɛyɛsaa berɛyi,nawɔbɛhwehwɛwofienewonkoaafiemu;na ɛbɛyɛsɛ,biribiaraaɛyɛw’anisono,wɔdebɛhyɛwɔnnsam, nawɔafa

7ƐnnaIsraelhenefrɛɛasasenosompanimfoɔnyinaakaa sɛ:Marko,mesrɛwo,nahwɛsɛdeɛɔbarimayihwehwɛ amumɔyɛsɛm,ɛfirisɛɔsomaamenkyɛnkɔgyeeme yerenomnememmanemedwetɛnemesikakɔkɔɔ;na manpono.

8Nampanimfoɔnonyinaaneɔmannonyinaakakyerɛɛ nosɛ:Mmantienonampeneso

9ƐnontiɔkakyerɛɛBenhadadabɔfoɔnosɛ:Monkankyerɛ mewuraɔhenesɛ:Deɛwosomakɔfrɛɛw’akoakaneno nyinaa,mɛyɛNaabɔfoɔnokɔeɛ,nawɔsanden’asɛmbrɛɛ no.

10ƐnnaBenhadadsomakɔɔnenkyɛnkɔkakyerɛɛnosɛ: Anyamenonyɛmesaa,nasɛSamariamfutumabɛdɔɔso amannipaawodim’akyinonyinaansaa.

11NaIsraelhenebuaasɛ:Kakyerɛnosɛ:Mmadeɛɔhyɛ nehamanomfanehonhoahoanehosɛdeɛɔtweneho

12BereaBenhadadteeasɛmyi,bereaɔneaheneno renomnsano,ɔkakyerɛɛnenkoanosɛ:Mommɛhyehyɛ moho.Nawɔkoraakurono.

13Nahwɛ,odiyifoɔbibaaIsraelheneAhabnkyɛnbɛkaa sɛ:SɛAWURADEseɛnie:Woahununnipakuokɛseɛyi nyinaa?hwɛ,medebɛhyɛwonsaɛnnɛ;nawobɛhunusɛ meneAWURADE.

14NaAhabbisaasɛ:Henanaɔnamso?Naɔkaasɛ:Sɛ AWURADEseɛnie:Ɛnamamansinsommapɔmma mmeranteɛsoƐnnaɔkaasɛ:Henanaɔbɛhyehyɛɔkono? Naɔbuaasɛ:Wo!

15Afeiɔkanamantamnomummapɔmmano,nawɔyɛ ahanuaduasammienu,nawɔnakyino,ɔkanɔmanno nyinaa,Israelfoɔnyinaa,mpemnson

16Nawɔfiriiadiawiabere.NaBenhadadneahemfo aduasammienuawɔboaanonorenomnsaawabownsa wɔntamadannomu

17Naamantamnomummapɔmmanodiikanfiriiadi;na Benhadadsomakɔkakyerɛɛnosɛ:NnipabifiSamariaaba.

18Naɔkaasɛ:Sɛwɔfiriasomdwoeɛmua,fawɔnnkwa mu;anaasɛsɛwɔfiriadirebɛkoa,fawɔnnkwamu.

19Entimmeranteawofiasafonomumpanyimfomune asraafoawodiwɔnakyinofiikurownomubae

20Naobiarakumnenipa,naSiriafoɔdwane;naIsraelti wɔn,naSiriaheneBenhadadneapɔnkɔsotefoɔnotenaa pɔnkɔsodwane

21NaIsraelhenefiriiadikɔbɔɔapɔnkɔnenteaseɛnamno, naokumSiriafoɔno

22NaodiyifoɔnobaaIsraelhenenkyɛnbɛkakyerɛɛnosɛ: Kɔnahyɛwohoden,nahyɛwohoagyiraeɛ,nahwɛdeɛ woreyɛ,ɛfirisɛafenobɛbaa,Siriahenebɛbawoso

23NaSiriahenenkoakakyerɛɛnosɛ:Wɔnanyameyɛ nkokoɔanyame;ɛnontinawɔnhoyɛdensenyɛn;na mmommommayɛnkontiawɔnwɔasasetawnoso,na ampaarayɛbɛyɛdenasenwɔn

24Nayɛadeɛyi:Momfaahenenonkɔ,obiarafirine tenabea,namomfaasafohenesisiwɔnadanmu

25Nakandɔmtesɛdɔmawoahwerewɔnno,ɔpɔnkɔnsi ɔpɔnkɔananmu,nateaseɛnamnsiteaseɛnamananmu,na yɛnewɔnbɛkowɔasasetawmu,naampaarayɛnhobɛyɛ denasenwɔnNaɔtieewɔnnne,naɔyɛɛsaa

26Afenoakyino,BenhadadkanSiriafoɔno,naɔforokɔɔ AfeksɛɔneIsraelbɛko

27NawɔkanIsraelfoɔno,nawɔnnyinaawɔhɔ,nawɔko tiaawɔn,naIsraelfoɔnosisiiwɔnanimsɛanantwinkumaa mmienu;nansoSiriafoɔnohyɛɛɔmannoma

28NaNyankopɔnnipabibaahɔbɛkakyerɛɛIsraelhenesɛ: SɛAWURADEseɛnie:EsianesɛSiriafoɔakasɛ: AWURADEyɛnkokoɔNyankopɔn,nansoɔnyɛnkoko Nyankopɔnnti,ɛnontimedennipakuokɛseɛyinyinaa bɛhyɛwonsa,namubehusɛmeneAWURADE.

29NawɔkyekyereewɔnhowɔnhosonnansonNaɛdaa ɛtɔsonsonno,ɔkonokaaho,naIsraelfoɔkunkumSiriafoɔ awɔnamfammpemɔhadakoro.

30NankaeɛnodwanekɔɔAfek,kuronomu;naɛhɔna ɔfasuobiguummarimampemaduonunsonsoNa Benhadaddwane,naɔkɔɔkuronomu,ɔdanbimu.

31Nanenkoakakyerɛɛnosɛ:Hwɛafei,yɛatesɛIsraelfie ahemfoyɛahemfommɔborohunufo:mesrɛwo,mayɛmfa atweaatamnhyɛyɛnasen,nayɛmfahamanhyɛyɛntiri,na yɛnkɔIsraelhenenkyɛn,ebiaɔbɛgyewokra

32Entiwɔkyekyereeatweaatamwɔwɔnasenmu,nawɔde hamaguuwɔnti,nawɔbaaIsraelhenenkyɛnbɛkakyerɛɛ nosɛ:W’akoaBenhadadse:Mesrɛwo,mamentraaseNa ɔkaasɛ:Ɔdasoteaseanaa?ɔyɛmenua.

33Nammarimanodeaniberehwɛɛsɛbiribibɛfirine nkyɛnanaa,nawɔdeahoperekyeree,nawɔkaasɛ:Wonua BenhadadƐnnaɔkaasɛ:Monkɔ,momfanommraƐnna Benhadadfiriiadibaanenkyɛn;naɔmaanoforoo teaseɛnamno

34NaBen-hadadkakyerɛɛnosɛ:Nkuroam’agyagyefii w’agyansamno,mɛsandeamano;nayɛmmɔntenmma woDamasko,sɛdeɛm’agyayɛeɛwɔSamarianoƐnna Ahabkaasɛ:Medeapamyibɛmawoakɔ.Entiɔnenoyɛɛ apam,naɔgyaanokwan

35Naadiyifoɔmmamuɔbarimabikakyerɛɛneyɔnko AWURADEasɛmmusɛ:Mesrɛwo,bɔme.Naɔbarimano ampenesosɛɔbɛbɔno

1Ahene

36Afeiɔkakyerɛɛnosɛ:EsianesɛwoantieAWURADE nnenti,hwɛ,sɛwofirimenkyɛnpɛa,gyatabɛkumwo.Na ɔfiriinenkyɛnpɛɛno,gyatabihuuno,naɔkummno

37Afeiohuuɔbarimafoforo,naɔkaesɛ:Mesrɛwo,bɔme. Naɔbarimanobɔɔno,naɔhweeno,ɔpiraano.

38Entiodiyifoɔnokɔeɛ,naɔtwɛnɔhenewɔkwanso,na ɔdensõguun’anim

39Naɔheneretwamno,ɔteaamufrɛɛɔhene,naɔkaasɛ: W’akoafiriiadikɔɔɔkonomfimfini;nahwɛ,ɔbarimabi daneneho,naɔdeɔbarimabibrɛɛme,naɔkaasɛ:Sie onipayi,sɛɔyeraa,ɛnneɛwokrabɛkanekraho,anyɛsaa awobɛtuadwetɛtalentebaako

40Nabereaw’akoareyɛadagyewwɔhanehano,naonni hɔbioNaIsraelhenekakyerɛɛnosɛ:Saanaw’atemmu bɛyɛ;woaranawoasihogyinae

41Naɔyɛɛntɛmyiinsõnofiin’anim;naIsraelhenehuisɛ ɔfiriadiyifoɔnomu

42Naɔkakyerɛɛnosɛ:SɛAWURADEseɛnie:Ɛsianesɛ woamaɔbarimabiamahyɛnosɛɔnsɛenoafiriwonsam nti,wokrabɛdinekraso,nawomanakɔnemanso

43NaIsraelhenedenemudurukɔɔnefie,nan’aninnye ho,naɔbaaSamaria.

TI21.NKYERƐKYERƐMU

1Nayeinomakyino,naYesreelniNabotwɔbobeturoa ɛyɛdenwɔYesreel,SamariaheneAhabahemfiehɔ

2NaAhabkakyerɛɛNabotsɛ:Mamewobobeturo,na manyanosɛnhabanturo,ɛfirisɛɛbɛnmefieanaa,sɛɛyɛ wodɛa,mɛmawoneboɔwɔsikamu

3NaNabotkakyerɛɛAhabsɛ:AWURADEmmamesɛ memfam’agyanomagyapadeɛmmawo

4NaAhabbaanefieananehoyɛdurunan’aninnye asɛmaYesreelniNabotkakyerɛɛnonoho,ɛfirisɛna wakasɛ:Meremfam’agyanomagyapadeɛmmawoNaɔde notoonempaso,naɔdaneen’ani,nawampɛsɛɔnni paanoo.

5NansoneyereIsebelbaanenkyɛnbɛkakyerɛɛnosɛ: Adɛnntinawohonhomawerɛhowaraamawunnipaanoo?

6Naɔkakyerɛɛnosɛ:EfisɛmeneYesreelniNabotkasae namekakyerɛɛnosɛ:Fawobobeturonomamesika;anyɛ saaa,sɛɛsɔw’ania,mɛmawobobeturofoforoamawo,na obuaesɛ:Meremfamebobeturonommawo.”

7NaneyereIsebelkakyerɛɛnosɛ:WonawodiIsrael ahemmannososeesei?sɔrenadipaanoo,namaw’akoma aninnye:MedeYesreelniNabotbobeturobɛmawo.

8EntiɔtwerɛɛnkrataawɔAhabdinmu,denensɔanosɔɔ ano,naɔdenkrataanokɔmaampanimfoɔnempanimfoɔa wɔneNabottenekuromno

9Naɔtwerɛɛwɔnkrataanomusɛ:Mommɔmmuada,na mommaNabotnkɔsorowɔɔmannomu

10NawɔdemmarimabaanuawɔyɛBelialmmasisii n’animsɛwonninehoadansesɛ:WoabuOnyankopɔnne ɔheneNaafeisoanofiadi,namonsinoabo,nawawu

11Nanekuromummarima,mpanimfoɔneahemfoawɔte nekuromunompoyɛɛsɛdeɛIsebelsomaawɔn,nesɛdeɛ wɔatwerɛwɔnkrataaaɔdekɔmaawɔnnomu.

12Wɔbɔɔmmuadadidawuru,nawɔdeNabotsiisorowɔ ɔmannomu

13NammarimabaanuawɔyɛBelialmmababɛtenaa n’anim,naBelialmmarimanodiiadanseɛtiaaNabotwɔ ɔmannoanimsɛ:NabotkaaOnyankopɔnneɔheneho

abususɛmAfeiwɔsoaanofiriikuronomu,nawɔsiwno aboɔmaɔwuiɛ.

14AfeiwɔsomakɔmaaIsebelsɛ:WɔasiwNabotabona wawu.

15NaYesebelteesɛwɔasiwNabotabonawawuno, IsebelkakyerɛɛAhabsɛ:SɔrekɔfaYesreelniNabot bobeturoaɔpoweesɛɔdebɛmawosikano,naNabotnte ase,nammomwawu.

16NaAhabteesɛNabotawuno,Ahabsɔresɛɔrekɔ YesreelniNabotbobeturonomuakɔfano

17NaAWURADEasɛmbaaTisbiniEliankyɛnsɛ: 18SɔrenasiankɔhyiaIsraelheneAhabaɔwɔSamaria,na hwɛ,ɔwɔNabotbobeturomu,baabiaɔsianekɔesɛɔrekɔfa no

19Nakasakyerɛnosɛ:SɛAWURADEseɛnie:Woakum nnipanawoafawɔnagyapadeɛnso?Nakasakyerɛnosɛ: SɛAWURADEseɛnie:FaakoaakramanteteNabot mogyano,akramanbɛtetewomogya,womogya

20NaAhabbisaaEliasɛ:Metamfo,woahumeanaa?Na ɔbuaasɛ:Mahuwo,ɛfirisɛwoatɔnwohosɛwobɛyɛbɔne wɔAWURADEaniso

21Hwɛ,medebɔnebɛbawoso,namagyew’asefoɔafiri Ahabnsam,namatwadeɛɔbɔfasuonedeɛwɔatomuna wɔagyawwɔIsraelnoafiriAhabnsam

22NawofiebɛyɛsɛNebatbaYeroboamfieneAhijaba Baasafie,abufuoawodehyɛɛmeabufuo,nawomaaIsrael yɛɛbɔneno

23NaAWURADEkaaYesebelnsohoasɛmsɛ:Akraman bɛdiIsebelwɔYesreelfasuoho

24DeɛAhabbɛwuwɔkuronomuno,akramanbɛdi;na neaowuwuramno,wimnnomaabedi.

25NaobiarannihɔaɔtesɛAhabaɔtɔnnehosɛɔbɛyɛ bɔnewɔAWURADEaneyereIsebelkanyannonoanim

26Naɔyɛɛabosomakyiwadeɛ,sɛdeɛAmorifoɔa AWURADEpamwɔnIsraelfoɔanimnoyɛeɛno

27NaAhabteesaansɛmno,ɔtetewnentademu,naɔde atweaatamhyɛɛnehonam,naodiimmuada,naɔdaa atweaatammu,naɔkɔɔbrɛoo

28NaAWURADEasɛmbaaTisbiniEliankyɛnsɛ:

29WoahusɛneaAhabbrɛnehoasewɔm’anim?ɛfirisɛ ɔbrɛnehoasem’animnti,meremfabɔnemmranennamu, nanebannamunamedebɔnebɛbanefieso

TI22.NKYERƐKYERƐMU

1NawɔtenaasomfeɛmmiɛnsaawɔankowɔSiriane Israelntam

2Afeaɛtɔsommiɛnsamuno,YudaheneYehosafatsian baaIsraelhenenkyɛn

3NaIsraelhenekakyerɛɛnenkoasɛ:MonimsɛRamota ɛwɔGileadnoyɛyɛndea,nayɛayɛkomm,nayɛannye amfiSiriahenensam?

4NaɔkakyerɛɛYehosafatsɛ:Wonemebɛkɔakowɔ Ramot-gileadanaa?NaYehosafatkakyerɛɛIsraelhenesɛ: Meyɛsɛwo,memansɛwoman,m’apɔnkɔtesɛw’apɔnkɔ 5NaYehosafatkakyerɛɛIsraelhenesɛ:Mesrɛwo,bisa AWURADEasɛmnnɛ.

6ƐnnaIsraelheneboaboaaadiyifoɔnoano,mmarimabɛyɛ ahanan,naɔkakyerɛɛwɔnsɛ:MeneRamot-gileadnkɔko, anaamennyae?Nawɔkaasɛ:Kɔ;ɛfirisɛAwuradede bɛhyɛɔhenensa

1Ahene

7NaYehosafatkaasɛ:AWURADEdiyifoɔbiarannihaa yɛbɛbisano?

8NaIsraelhenekakyerɛɛYehosafatsɛ:Ɔbarimabaakoda sowɔhɔ,ImlabaMikaiaayɛbɛtumiabisaAWURADE. ɛfirisɛɔnhyɛnkɔmpawɔmeho,nammombɔne.Na Yehosafatkaasɛ:Mmaɔhenenkasaa

9ƐnnaIsraelhenefrɛɛɔsraanipanyinbikaasɛ:Twentɛm mmrahaImlabaMikaia.

10NaIsraelheneneYudaheneYehosafattenaan’ahengua so,nawɔhyɛɛwɔnntadeɛ,wɔbaabiahweenniSamaria ponanonaadiyifoɔnonyinaahyɛɛnkɔmwɔwɔnanim

11NaKenaanabaSedekiadedadeyɛɛmmɛnmaano,na ɔkaasɛ:SɛAWURADEseɛnie:Yeinomnawodebɛpia Siriafoɔkɔsisɛwobɛsɛewɔn

12Naadiyifoɔnonyinaahyɛɛnkɔmsaasɛ:MonkɔRamotgileadnamonyɛyie,ɛfirisɛAWURADEdebɛhyɛɔhene nsa

13NaɔbɔfoɔaɔkɔɔsɛɔrekɔfrɛMikaianokakyerɛɛnosɛ: Hwɛ,adiyifoɔnonsɛmdeanobaakokapapakyerɛɔhene.

14NaMikaiakaasɛ:SɛAWURADEteaseɛyi,deɛ AWURADEbɛkaakyerɛmeno,ɛnonamɛka

15Entiɔbaaɔhenenkyɛn.Naɔhenekakyerɛɛnosɛ: Mikaia,yɛnkɔkoneRamot-Gilead,anaayɛbɛgyae?Na ɔbuaanosɛ:Kɔnadiyie,naAWURADEdebɛhyɛɔhene nsa.

16Naɔhenebisaanosɛ:Mpɛnahenamɛkantamsɛ worennkabiribiarankyerɛmegyedeɛɛyɛnokwarewɔ AWURADEdinmu?

17Naɔkaasɛ:MehunuuIsraelnyinaaapetewɔnkokoɔso sɛnguanawɔnninguanhwɛfoɔ,naAWURADEkaasɛ: Yeinomnniowura:Maobiaransannkɔnefieasomdwoeɛ mu

18NaIsraelhenekakyerɛɛYehosafatsɛ:Mankaankyerɛ wosɛɔrenhyɛmehonkɔmpabiara,nammombɔne?

19Naɔkaasɛ:EntitieAWURADEasɛm:Mahunu AWURADEsɛɔten’ahenguaso,naɔsorodɔmnyinaa gyinanenkyɛnwɔnenifanenebenkum.

20NaAWURADEkaasɛ:HenanaɔbɛdaadaaAhabma wakɔtoRamot-gilead?Naobiakokaasaakwanyiso,na ɔfoforonsokaasaakwannoso.

21NahonhombifiriiadibɛgyinaaAWURADEanimkaa sɛ:Mɛdaadaano

22NaAWURADEkakyerɛɛnosɛ:Ɛdɛn?Naɔkaasɛ: Mɛkɔ,namayɛatorohonhomwɔn’adiyifoɔnyinaaanom Naɔkaasɛ:Wobɛdaadaano,nawoadinkonimnso

23Afeihwɛ,AWURADEdeatorohonhomahyɛ w’adiyifoɔyinyinaaanom,naAWURADEakawoho asɛmmɔne.

24NaKenaanabaSedekiabɛnhɔ,naɔbɔɔMikaiaanim, naɔkaasɛ:ƆkwanbɛnnaAWURADEHonhomfiriime nkyɛnsɛɔrebɛkasaakyerɛwo?

25NaMikaiakaasɛ:Hwɛ,wobɛhunusaadano,berɛa wobɛkɔmudanmuakɔhintaw

26NaIsraelhenekaasɛ:FaMikaianafanosankɔkuro nosoamradoAmonneɔhenebaYoasnkyɛn;

27Nakasɛ:Sɛɔheneseɛnie:Fasaaonipayitoafiase,na faamanehunupaanooneamanehununsuomanokɔsisɛ mɛbaasomdwoeɛmu

28NaMikaiakaasɛ:Sɛwosankɔasomdwoeɛmua, AWURADEmfamesonkasa.Naɔkaasɛ:Onkurɔfoɔ,mo mubiarantie

29EntiIsraelheneneYudaheneYehosafatforokɔɔ Ramot-gilead.

30NaIsraelhenekakyerɛɛYehosafatsɛ:Mɛyɛmehona makɔɔkonomu.nammomhyɛwontadeɛ.NaIsraelhene nodaneeneho,naɔkɔɔɔkonomu.

31NaSiriahenehyɛɛn’asaheneaduasammienuanawodi nenteaseɛnamsonosɛ:Monenketewaanaaakɛsennko, gyeIsraelhenenko.

32BereanteaseɛnamsoasahenenohuuYehosafatno, wɔkaesɛ:“AmpaaraneIsraelhene”Nawɔdaneewɔnho sɛwɔnenobɛko,naYehosafatteɛɛm

33NanteaseɛnamsoasahenenohunuusɛɛnyɛIsraelhene no,wɔsanwɔnakyifiriin’akyi.

34Naɔbarimabitweeagyan,naɔbɔɔIsraelhenewɔhama nontam,entiɔkakyerɛɛneteaseɛnamkafoɔnosɛ:Dane wonsanafamefiriasafonomu;ɛfirisɛmapirame.

35Naɔkonomuyɛɛdensaadano,naɔhenenotenaane teaseɛnammutiaaSiriafoɔno,naɔwuiɛanwummerɛ,na mogyanofiriikurunomukɔɔteaseɛnamnomfimfini.

36Nampaemukabibaaasafonomunyinaafaaowiaakɔtɔ hosɛ:Obiarakɔnekurom,naobiarakɔnekurom

37Entiɔhenewui,nawɔdenobaaSamaria;nawɔsiee ɔhenenoSamaria

38NaobiakohohorooteaseɛnamnowɔSamariaɔtareno mu;naakramannotewnemogya;nawɔhohoroon’akodeɛ; sɛneaAWURADEasɛmaɔkaeɛnoteɛ

39Ahabasetenankaeɛnedeɛɔyɛeɛnyinaaneasonsedana ɔsiiɛnenkuroaɔsiiɛnonyinaa,wɔankyerɛwwɔIsrael ahemfoberɛsosɛmnwomanomu?

40EntiAhabkɔdaewɔn’agyanomnkyɛn;nanebaAhasia bɛdiin’ananmu.

41NaAsabaYehosafatbɛdiihenewɔYudasowɔIsrael heneAhabafeaɛtɔsonnanmu

42Yehosafatdiiheneno,nawadimfeɛaduasannum;na ɔdiihenemfeɛaduonunnumwɔYerusalemNanemaame dindeAsuba,Silibabaa

43Naɔnamn’agyaAsaakwannyinaaso;wannaneneho amfiho,naɔyɛɛneaɛteɛwɔAWURADEaniso,nanso wɔannyesorɔnsorɔmmeano;efisɛɔmannobɔɔafɔrena wɔhyewaduhuamdasoarawɔsorɔnsorɔmmeahɔ.

44NaYehosafatneIsraelheneyɛɛasomdwoeɛ 45Yehosafathonsɛmaakanen’ahoɔdenaɔdaanoadine sɛneaɔkoeno,wɔankyerɛwwɔYudaahemfoberesosɛm nhomanomu?

46Nasodomfoɔnkaeɛawɔkaawɔn’agyaAsaberɛsono, ɔfaawɔnfiriiasasenoso.

47SaaberenonaɔhenebiaranniEdom

48YehosafatyɛɛakohyɛnfiTarsissɛwɔnkɔOfirkɔpɛsika, nansowɔankɔ;ɛfirisɛwɔbubuuahyɛnnowɔEziongeber

49ƐnnaAhabbaAhasiakakyerɛɛYehosafatsɛ:Mame nkoanewonkoankɔposoahyɛnmuNansoYehosafat ampeneso.

50NaYehosafatkɔdaeɛwɔn’agyanomnkyɛn,nawɔsiee nokaan’agyanomhowɔn’agyaDawidkuromu,naneba Yehorambɛdiin’ananmu

51AhabbaAhasiabɛdiiIsraelsohenewɔSamariaYuda heneYehosafatafeaɛtɔsodunwɔtwemu,naɔdiiIsraelso henemfeɛmmienu

52NaɔyɛɛbɔnewɔAWURADEaniso,naɔnamn’agya nenemaameneNebatbaYeroboamaɔmaaIsraelyɛɛ bɔnenokwanso

53ƆsomBaal,naɔsomno,naɔhyɛɛAWURADEIsrael Nyankopɔnabufuo,sɛdeɛn’agyayɛeɛnyinaa.

Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.