Turkmen - The Book of 2nd Kings

2Patyşa

1-njibap

1SoňraAhapölendensoň,MowapYsraýylagarşy gozgalaňturuzdy.

2AhaziýaSamariýadakyýokarkyotagynyňbirotagyndan ýykyldywesyrkawlady.Habariberip,olara:«Bar, EkronyňhudaýyBaalzebubdanbukeselden gutuljakdygymysora

3EmmaRebbiňperişdesiTişbitYlýasa:«Tur,Samariýa patyşasynyňhabarçylarybilengörüşmägegit-de,olara:« YsraýyldaHudaýýoklugysebäpliEkronyňhudaýy Baalzebubysoramagagidýärsiňmi?»Diýdi.

4ŞonuňüçinRebşeýlediýýär:«Özdüşegiňdendüşmersiň, hökmanölersiňYlýasgitdi

5Habarçylaryzynaöwrülip,Isaolara:«Nämeüçinyza gaýdypgeldiňiz?

6Olaroňa:«Bizigarşylamagabiradamgelip,bize:«Bar, seniiberenpatyşanyňýanynagaýdypbar»diýdilerweReb şeýlediýýär:«YsraýyldaHudaýýoklugysebäpliEkronyň hudaýyBaalzebubdansoramaküçiniberýärsiňmi?Şonuň üçinsenözdüşegiňdendüşmersiň,hökmanölersiň.

7Isaolaraşeýlediýdi:«Sizigarşylamagagelenwesizebu sözleriaýdýanadamnähili?

8Olaroňa:«Olsaçly,bilinederiguşakly»diýipjogap berdilerOl:«TişbitYlýas»diýdi

9SoňrapatyşaelliadambilenbirellikapitaniberdiSoňra onuňýanynabaryp,birdepäniňbaşyndaoturdy.Soňraoňa: «Eý,Hudaýyňadamy,patyşaaşakin!»Diýdi

10Ylýasjogapberip,ellikapitanaşeýlediýdi:«Egermen Hudaýyňadamybolsam,gökdenotinip,seniweelli adamyňyýaksynGökdenotinip,onyweelliadamyýakdy 11Againene-deelliadambilenbaşgabirkapitaniberdi.Ol jogapberdiweoňa:«Eý,Hudaýyňadamy,patyşaşeýle diýdi:«Çaltaşakin!

12Ylýasolarajogapberdiweolaraşeýlediýdi:«Eger-de menHudaýyňadamybolsam,gökdenotinsin,siziwe elliňyzyýaksynHudaýyňodygökdeninip,onyweelli adamyýakdy

13SoňraellibilenüçünjiellikapitaniberdiElliüçünji kapitanýokarykçykyp,Ylýasyňöňündedyzaçöküp, ýalbardyweoňa:«Eý,Taňrynyňadamy,meniňömrümiň webuelliguluňyňömriseniňüçingymmatlybolsun!

14Ine,gökdenotinip,öňkiellinjiikiserkerdänielliýaşy bilenýakdy,şonuňüçinindimeniňdurmuşymseniňüçin gymmatlybolsun

15RebbiňperişdesiYlýasa:«Onuňbilengit,ondan gorkma»diýdi.Olýerindenturdy-da,özibilenpatyşanyň ýanynagitdi

16Isaoňa:«EkronyňhudaýyBaalzebubysoramaküçin habaribereniňüçinRebşeýlediýýär:Ysraýyldaonuň sözünisorajakHudaýýokmy?Şonuňüçinsenöz düşegiňdendüşmersiň,hökmanölersiň

17Şeýdip,Ylýasyňaýdansözünegöräöldi.Judaharam patyşanyňJudahaşapatyňoglyoramoramyňikinjiýylynda patyşaboldysebäbionuňoglyýokdy

18Ahazýanyňedenbeýlekiişleri,Ysraýylpatyşalarynyň ýylýazgylarykitabyndaýazylmadymy?

2-njibap

1RebtupanbilenYlýasjenneteçykaranda,Ylýas GilgaldanElishabilengitdi

2YlýasElýaşa:«Şuýerdegal,ýalbarýaryn!ÇünkiReb meniBeýteleiberdi.Elishaoňa:«Rebdiriweseniňjanyň ýaşasa,menseniterketmerin»diýdiŞeýdip,olarBeýtele gitdiler

3BeýteldäkipygamberleriňogullaryElýaşanyňýanyna gelip,oňa:«Rebseniňhojaýynyňyşugünkelläňden aljakdygynybilýärsiňmi?Ol:«Hawa,menmunybilýärin» diýdi.rahatbol!

4Ylýasoňa:«Elisha,şuýerdegal,ýalbarýarynÇünkiReb meniicerihoiberdiOl:«Rebdiriwejanyňyzýaşasa,men seniterketmerin»diýdi.Şeýdip,olaricerihogageldiler. 5icerihodakypygamberleriňogullaryElishagelip,oňa: «Rebseniňhojaýynyňyşugünkelläňdenaljakdygyny bilýärsiňmi?Ol:«Hawa,menbilýärin»diýipjogapberdi. rahatbol!

6Ylýasoňa:«Git,ýalbarýaryn!ÇünkiRebmeniIordana iberdi.Ol:«Rebdiriwejanyňyzýaşasa,menseniterk etmerin»diýdiIkisi-dedowametdiler

7Pygamberleriňogullaryndanelliadamgidip,uzakdan seretdiler,ikisiIordanderýasynyňýanyndadurdular.

8Ylýaseşiginialyp,daňdy-da,suwlaryurdyOlarbuýere bölünip,ikisiguryýeregeçdiler

9Geçipgidenlerinde,YlýasElýaşa:«Mensenden aýrylmanka,saňanämeetjekdigimisora»diýdiElisha: «Haýyşedýärin,ruhuňyňikibölegimeniňüstümde bolsun»diýdi

10Ol:«Sengatykynzatsoradyň,muňagaramazdan,meni sendenalanymdagörseň,saňa-dabolar»diýdi.ýöneýok bolsa,beýlebolmaz

11Olardowamedip,gürleşipotyrkalar,otarabasy,ot atlarypeýdabolup,ikisini-deböldi.Ylýastupanbilen jenneteçykdy.

12Elishamunygörüpaglady:«Kakam,kakam,Ysraýylyň arabasyweatlylary.Olindionygörmedi,eşiklerinialyp, ikibölegeböldi

13Ylýasyňözündendüşeneşiginialyp,yzynagaýdyp, Iordanderýasynyňkenaryndadurdy.

14Ylýasyňözünedüşeneşiginialyp,suwyurup:«Ylýas HudaýyRebnirede?»DiýdiOlsuwyurandansoň,ol ýerdenaýryldy,Elýaşageçdi.

15icerihodagörmelipygamberleriňogullaryonygörüp: «YlýasyňruhyElýaşanyňüstünde»diýdilerOlaronuň bilengörüşmägegeldilerweöňündedyzaçökdüler.

16Olaroňa:«Ine,gullaryňbilenellisanygüýçliadambar Goý,goýberiň,hojaýynyňyzygözläň,ýogsaRebbiňRuhy onyalyp,birdagaýa-dajülgetaşlamaz.Ol:«Ibermersiňiz» diýdi

17Olarutanýançahaýyşedenlerinde:«Iber»diýdiŞonuň üçinelliadamiberdi.üçgüngözlediler,ýönetapmadylar. 18againene-deonuňýanynagelenlerinde,(icerihoda galypdy)Isaolaraşeýlediýdi:«Saňadiýmedimmi?

19ŞäheriňadamlaryElýaşa:«Ine,ýalbarýaryn,jenabymyň görşiýalybuşäheriňýagdaýyýakymly,ýönesuwýok, toprakýok

20Ol:«Maňatäzebirgyrgyçgetir-de,duzguýuň»diýdi. Onygetirdiler

21Soňrasuwçeşmesineçykyp,şolýereduzatdy-da:«Reb şeýlediýýär:«Busuwlarybejerdim.olýerdenölümýa-da önelgesizýerbolmaz

2Patyşa

22Elishanyňaýdansözlerinegörä,suwlarşugüneçenli bejerildi.

23OlolýerdenBeýtelegitdi,ýoldançykypbarýarka, şäherdenkiçijikçagalarçykyp,onymasgaraladylarweoňa: «Bar,kelläňial!kelläňkelläňeçyk!

24Soňrayzynaöwrülip,olaraseretdiweRebbiňadyndan näletlediAgaçdanikisanyaýyçykdywekyrkiki çagasynyýyrtdy.

25OlýerdenKarmeldagynagitdiweolýerdenSamariýa gaýdypgeldi

3-njibap

1Ahabyňoglyoramoram,Judahahudapatyşasy oshehoşapatyňonsekizinjiýylyndaSamariýadaYsraýyl hökümsürüpbaşladyweonikiýylpatyşalyketdi.

2Rebbiňnazaryndaýamanlyketdiýönekakasyýalydäl, ejesiýalydäl,çünkikakasynyňdöredenBaalyňkeşbini goýdy.

3Muňagaramazdan,Nebatyňoglyoboarobgamyň YsraýylygünäedengünälerineýapyşdyOlolýerden gitmedi.

4MowappatyşasyMeşagoýunhojaýynybolup,ýüňbilen Ysraýylpatyşasynaýüzmüňguzyweýüzmüňgoçberdi

5EmmaAhapölendensoň,MowappatyşasyYsraýyl patyşasynagarşygozgalaňturuzdy 6oramorampatyşaşolwagtSamariýadançykyp,bütin Ysraýylysanady.

7Soňragidip,Judahahudapatyşasyoshehoşapataiberip: «Mowappatyşasymaňagarşygozgalaňturuzdy,meniň bilenMowapbilensöweşmägegitjekmi?Ol:«Men çykaryn:Mensenýaly,halkymseniňhalkyň,atlarymseniň atyňýaly

8Ol:«Haýsyýoldangitmeli?»Diýdi.Ol:«Edomçölüniň ýoly»diýipjogapberdi

9Şeýdip,Ysraýylpatyşasy,JudahahudapatyşasyweEdom patyşasygidip,ýedigünlükýoluňkompasynyaldylar,öý eýesiüçinweyzyndakymallarüçinsuwýokdy

10Ysraýylpatyşasy:«Wah!RebbuüçpatyşanyMowapyň elinebermeküçinbirýerejemledi!

11Emmaoshehoşapat:«BuýerdeRebdensoramaküçin Rebbiňpygamberiýokmy?»DiýdiYsraýylpatyşasynyň hyzmatkärlerindenbirijogapberip:«Ine,Ylýasyňeline suwguýýanŞapatyňoglyElisha

12oshehoşapat:«Rebbiňsözionuňbilendir»diýdiŞeýdip, YsraýylpatyşasyoshehoşapatweEdompatyşasyonuň ýanynagitdi

13ElishaYsraýylpatyşasyna:«Saňanämeetmeli?seni kakaňpygamberlerineweejeňpygamberlerineeltYsraýyl patyşasyoňa:«ayok,çünkiRebbuüçpatyşanyMowapyň elinebermeküçinçagyrdy

14Elıaşa:«HökmürowanRebbiňdiribolşyýaly, Judahahudapatyşasyoshehoşapatyňbarlygynygörmesem, saňaseretmezdim,görmerin»diýdi

15nowöneindimaňabiraýdymçygetirAýdymçy çalynanda,Rebbiňelionuňüstünegeldi

16Ol:«Rebşeýlediýýär:«Bujülgänigarymlardan dolduryň

17ÇünkiRebşeýlediýýär:«windelgörmersiňiz,ýagyş görmersiňiz.Şeýle-debolsa,jülgesuwdandoldurylar,siz hem,mallaryňyzwehaýwanlaryňyziçipbilersiňiz

18BuRebbiňnazaryndaýeňilzat,Mowaplylaryhemseniň eliňeberer.

19Herbirgoralýanşäheriwesaýlanşäheriurup,ähli gowyagaçlaryýykyp,ählisuwguýularynytaşlap,ähli gowyýerleridaşlarbilenýykarsyňyz.

20Irdenetsadakasyhödürlenende,Edomyňýolundansuw geldiweýurtsuwdandoldy

21Mowaplylaryňhemmesipatyşalaryňolaragarşy söweşmeküçingelendiklerinieşidip,ýaragweýokaryk geýip,serhetdedurdular

22Ertirturup,günsuwuňüstündeşöhlesaçdy, Mowaplylarbeýlekitarapdakysuwyganýalygyzyl gördüler:

23Olar:«Bugan,patyşalarhökmanöldürildiwebiri-birini öldürdilerIndiMowapoljaaldy»diýdiler

24Ysraýyldüşelgesinegelenlerinde,ysraýyllylar ýerlerindenturup,Mowaplylaryurupöldürdiler,şeýdip, özlerindengaçdylarMowaplylaryhatdaözýurtlarynda-da urupgitdiler.

25Şäherleriýykdylar,herbirgowyýereherkimedaş atdylarwedoldurdylarählisuwguýularynysakladylarwe ähligowyagaçlarykesdiler:diňedaşlarynyKirharasetde galdyrdylar;muňagaramazdan,atýanlarbuhakdaaýlanyp, urupdyrlar

26Mowappatyşasysöweşiňgatyagyrdygynygörüp,ýedi ýüzadamygylyçalyp,Edompatyşasyna-daalypgitdi, ýöneedipbilmediler

27Soňraonuňýerinehökümsürmeliulyoglunyalyp, diwaraýakmagurbanlygynyberdiYsraýylaulygahargazapboldy,olarondanaýrylyp,özýurtlarynadolandylar 4-njibap

1PygamberleriňogullarynyňaýallaryndanbiraýalElýaşa gygyryp:«Guluňadamsyöldi;SenözguluňyňRebden gorkandygynybilýärsiň,kreditorikioglumyguletmek üçingeldi.

2Elishaoňa:«Saňanämeetmeli?»Diýdiaýt,öýdenäme bar?Ol:«Gyrnagyňyňöýündebirküýzeýagdanbaşga zadyýok»diýdi.

3Soňra:«Bar,ähligoňşularyňdangap-gaçlary,hatdaboş gämileri-dekarzal»diýdiazkarzal

4Içerigireniňde,saňaweogullaryňagapynyýaparsyň,şol gap-gaçlaryňhemmesinedökersiňwedolulygynabir gapdaldagoýarsyň

5Şeýdip,aýalondangitdiwegap-gaçlaryözünegetiren ogullarynagapynyýapdydökdi

6Gämilerdolup,ogluna:«Maňabirgämigetir»diýdi. Aýaloňa:«Gämiýok»diýdiNebitgaldy

7Soňragelip,HudaýyňadamynahabarberdiOl:«Bar, ýagysat-da,bergiňitöle-de,galançagalaryňbilenýaşa» diýdi.

8BirgünElýaşaŞunemiňýanynageçdi,olýerdebeýik aýalbardyçörekiýmägemejburetdiŞeýdip,geçip barýarka,çörekiýmeküçinolýereöwrüldi

9Oladamsyna:«Ine,menmunuňhemişegeçipbarýan Hudaýyňmukaddesadamdygynadüşündim.

10Geliň,diwardaazajykotagedeliň;geliň,oňaşolýerde düşek,stol,tabakweşemýakalyňOlbizegelendeşolýere öwrüler.

11Birgündüşüp,olýeregeldi-de,otagaöwrüldiweşol ýerdeýatdy

2Patyşa

12OlhyzmatkäriGehazä:«Şunammitejaňet»diýdiOny çagyranda,aýalonuňöňündedurdy.

13Isaoňa:«Indioňa:«Ine,bualadabilenbizealadaetdiň »diýdi.saňanämeedilmeli?Patyşaýa-dagoşunserkerdesi bilengürleşersiňmi?Ol:«Menözhalkymyňarasynda ýaşaýaryn»diýipjogapberdi

14Soňraoňa:«Ondanämeedilmeli?»DiýdiGehazijogap berdi:"Onuňçagasyýok,adamsygarry."

15IsaoňajaňetdiýdiOnyçagyranda,gapynyňagzynda durdy

16Ol:«Şumöwsümde,ýaşaýyşwagtynagöräbirogul gujaklarsyň»diýdiOl:«ayok,jenabym,Hudaýyňadamy, gyrnagyňaýalansözleme.

17Aýalgöwrelibolup,Elishanyňömrünegöräaýdan möwsümindebiroguldogurdy

18Çagaulalansoň,birgündüşüp,orakçylarakakasynyň ýanynagitdi

19Olkakasyna:«Kelläm,kelläm»diýdiOlbiroglana: «Ejesineelt»diýdi.

20Onyalyp,ejesiniňýanynagetirensoň,günortanaçenli dyzaçöküpöldi

21Soňrabaryp,onyHudaýyňadamynyňdüşegindegoýdyda,gapynyýapdy-da,daşaryçykdy

22Oladamsynyçagyryp:«meigitlerdenbiriniwe eşeklerdenbiriniiber,menHudaýyňadamynyňýanyna ylgapgelip,gaýdypgelerin»diýdi

23Ol:«Nämeüçinşugünonuňýanynabararsyň?neTäze Aý,neSabatgüni.Aýal:«Gowybolar»diýdi.

24Soňraeşegieýerledi-de,hyzmatkärine:«Sür,öňegit» diýdiSaňabuýrukberenimdenbaşga,meniňüçin münmegiňigysganma.

25Şeýdip,KarmeldagynaçykmaküçinHudaýyň adamynyňýanynageldiHudaýyňadamyonyuzakda görüp,hyzmatkäriGehazä:«Ine,Şunammitiňaňyrsynda:

26Häzirylga,ýalbarýaryn,onuňbilengörüşip,oňa: «Gowumy?äriňbilengowumy?çagabilengowumy?Ol: «Gowy»diýipjogapberdi.

27Hudaýyňadamynyňdepesinegelip,onyaýaklaryndan tutdy,ýöneGehazionykowmaküçinýakynlaşdy Hudaýyňadamy:«Goý,goý!Çünkionuňýüregibiynjalyk bolýar,Rebmunymendengizlediwemaňaaýtmady 28Soňraaýal:«Menjenabymyňoglunyisledimmi?Meni aldamaňdiýmedimmi?

29SoňraGehazä:«Biliňibagla,hasaňyeliňeal-da,git» diýdiEgerkimdirbirineduşsaň,salamberme;saňasalam berse,oňajogapberme,hasamyçaganyňýüzünegoý.

30Çaganyňejesi:«Rebýaşaýşyýaly,janyňyzýaşasa,men siziterketmerin»diýdi.Olýerindenturdy-da,onuňyzyna düşdi

31Gehaziolaryňöňündengeçip,hasanyçaganyňýüzüne goýdyýöneneses,neeşidişbardyŞonuňüçinemýene görüşmägegitdiweoňa:"Çagaoýananok"diýdi.

32Elishaöýegirende,çagaöldiwedüşegindeýatdy

33Şeýdip,içerigirdi-de,ikisiniňgapysynyýapdywe Rebbedilegetdi

34Olýokarykgalyp,çaganyňüstündeýatdy,agzyny agzyna,gözlerine,ellerineweellerineelinigoýdy.çaganyň etigyzdy

35Soňrayzagaýdyp,öýdeaýlandyÇagaýokarykçykdy weçagaýedigezekasgyrdy,çagagözüniaçdy.

36Gehaziniçagyryp:«Şunammitejaňet»diýdiŞeýdip,ol oňajaňetdiIçerigirende,ol:«Ogluňyal»diýdi

37Soňraiçerigirdi-de,aýaklarynaýykyldy-da,ýereçökdide,oglunyalyp,daşaryçykdy.

38ElishaýeneGilgalageldi,ýurtdagytçylykbardy pygamberleriňogullaryonuňöňündeotyrdylar, hyzmatkärine:«Ulyküýzäniotur-da,pygamberleriň ogullaryüçinküýzetap»diýdi

39Biriotýygnamaküçinmeýdanaçykyp,ýabanyüzüm tapdywegujagyndandolyýabanyotlaryýygnady-da,gelip, küýzäniňiçineatdy,sebäbibilmeýärdiler

40Şeýdip,adamlariýmeküçindökdülerKüýzäniiýip otyrkalar,gygyryp:«Eý,Hudaýyňadamy,gazandaölüm bar»diýdilerOlariýipbilmediler

41Emma:«Soňranahargetiriň»diýdi.Olgazanataşlady. Ol:«Adamlariýsinlerdiýipdöküň»diýdiGazandazyýan ýokdy

42Baalşalişadanbiradamgelip,Hudaýyňadamynailkinji miwelerdenýigrimiçörek,arpawemekgejöweniňdoly gulaklarynygetirdiOl:«Adamlaraiýsinlerdiýipberiň» diýdi.

43Hyzmatkäri:«Munyýüzadamyňöňündegoýaýynmy?»

DiýdiOlýene:«Adamlaraiýsinlerdiýipberiň,çünkiReb şeýlediýýär:«Olariýerlerweterkederler».

44Şeýdip,Rebbiňsözünegöräiýip-içdiler

5-njibap

1IndiSiriýapatyşasynyňgoşunynyňkapitanyNaaman hojaýynybilenbeýikweabraýlyadamdy,çünkiRebSiriýa halasedipdi,batyrgaýadamdy,ýöneheýwerekeselidi

2Siriýalylartoparlarbilengidip,Ysraýyltopragyndan azajykgyrnagyalypgitdiler.Nagamanyňaýalynagaraşdy. 3Olhojaýynynaşeýlediýdi:«Hudaýym,Samariýadaky pygamberbilenbilebolsady!heýwerekeselinden gutulardy.

4Içerigirip,hojaýynynaşeýlediýdi:«Ysraýyltopragynyň gyrnagyşeýlediýdi

5Siriýapatyşasy:«Bar,git,menYsraýylpatyşasynahat ibererin»diýdiOlgidip,onteňňekümüş,altymüňbölek altynweonsanyeşikaldy

6OlhatyYsraýylpatyşasynagetirdiweşeýlediýdi:«Indi buhatsaňagelende,menheýwerekeselindengutulmak üçingulumNaamanysaňaiberdim

7Ysraýylpatyşasyhatyokap,eşikleriniýyrtyp: «ÖldürmekwedireltmeküçinmenHudaýmy?Buadam heýwerekeselinibejermeküçinmaňaiberýärmi?»Diýdi şonuňüçinpikirediň,maňagarşydawagözleýändigini görüň

8HudaýyňadamyElishaYsraýylpatyşasynyňeşiklerini kireýinealandygynyeşidip,patyşaiberip:«Nämeüçin eşigiňikireýinealdyň?Goý,indimeniňýanymagelsin, Ysraýyldabirpygamberiňbardygynybiler

9Şeýdip,Nagamanatlarywearabasybilengelip, Elýaşanyňöýüniňgapysyndadurdy

10Elýaşaözünebirhabarçyiberip:«Bar,Iordan derýasyndaýedigezekýuw,teniňsaňagaýdypgeler, arassabolarsyň»diýdi

11Naamanmuňagaharlandy-da,gitdi-de:«Ine,hökman meniňýanymagelip,durup,HudaýyRebbiňadynyçagyrar weelinişolýereurup,heýwerekeselinidikelder öýdüpdim»diýdi.

2Patyşa

12DamaskderýalaryAbanaweFarpar,Ysraýylyňähli suwlaryndangowydälmi?olardaýuwup,arassabolup bilerinmi?Şeýdip,yzynaöwrülip,gaharlygitdi

13Hyzmatkärleriýakynlaşyp,onuňbilengürleşdilerwe: «Kakam,pygambersaňahaýsydyrbirulyişetmegibuýran bolsa,senmunyetmezdiňmi?»DiýdilerOndasaňa: Washuwwearassabol!

14SoňraaşakdüşdiweHudaýyňadamynyňaýdyşynagörä IordanderýasyndaýedigezeksuwaçümdiOnuňteni kiçijikçaganyňetinemeňzeýärdiwetämizdi

15SoňraöziweähliadamlaryHudaýyňadamynyňýanyna gaýdypgelip,onuňhuzuryndadurup:«Ine,indibütin dünýädedäl-de,YsraýyldaHudaýyňýokdugynybilýärin. Şonuňüçinguluňdanakpataal

16EmmaReb:«MeniňduranýerimdeRebýaşaýşyýaly, hiçkimialmaryn»diýdi.Olmunyalmagaçagyrdy.Emma olboýuntowlady

17Nagaman:«Onda,guluňyzaikigatyrýükiberilmezmi?» Diýdi.Çünkiguluňmundanbeýläkbaşgahudaýlaraýakma gurbanlygyýa-dagurbanlykbermez,Rebbegurbanberer 18Şeýdip,jenabymRimmonyňöýüneybadatetmeküçin girip,meniňelimebilbaglap,Rimmonyňöýündebaşegip, guluňybagyşla,RebRimmonyňöýündebaşegenimde, Rebseniňhyzmatkäriňibagyşlaýar

19Isaoňa:«Parahatlykbilengit»diýdi.Şeýdip,olbirneme ýoldangitdi

20EmmaHudaýyňadamyElishanyňgulyGehazi:«Ine, hojaýynymgetirenzatlarynyelindenalman,hojaýynymbu siriýalyNamanyhalasetdi,ýöneRebdiribolansoň,men onuňyzyndanylgaýarynwebirnemealaryn

21Şeýdip,GehaziNamanyňyzynadüşdi.Namanonuň yzyndanylgaýandygynygörüp,arabadandüşüp, garşylamaküçin:allagdaýgowumy?

22Ol:«Gowy.Hojaýynymmeniiberdi:«Ine,häzirem Efraýymdagyndanpygamberleriňogullaryndanikisany ýigitgeldi:Saňabirkümüştalantweikisanyeşikber 23Nagaman:«Razybol,ikitalantal»diýdi.Onyçagyrdyda,ikieşikçalşyp,ikitalantkümüşiikihaltadaňyp,iki hyzmatkäriňüstünegoýdyOnyhuzuryndagöterdiler

24Minaragelip,olaryellerindenalyp,öýeberdi.Adamlary goýberdi,olargitdiler

25Emmaiçerigirip,hojaýynynyňöňündedurdyElisha oňa:«Gehazi,senniredengelýärsiň?Ol:«Guluňhiçýere gitmedi»diýdi

26Isaoňa:«Adamsenigarşylamaküçinarabasyndan gaýdypgelende,ýüregimseniňbilengitmedimi?»Diýdi. Pulalmagyň,egin-eşik,zeýtunbaglaryny,üzümçilikleri, goýunlary,öküzleri,gyrnaklarywegyrnaklaryalmagyň wagtygeldimi?

27ŞonuňüçinNamanyňheýwerekeselisizewe tohumyňyzabakyýapyşarGarýalyakheýwerekeseliniň huzuryndançykdy.

6-njybap

1PygamberleriňogullaryElýaşa:«Ine,indiseniňbilen ýaşaýanýerimizgatykyn.

2Geliň,Iordaniýagideliňweolýerdenherkimeşöhlealyň webizeşolýerdemesgentutarysOl:«Bar!»Diýipjogap berdi.

3Biri:«Razybol,gullaryňbilengit»diýdiOl:«Men giderin»diýipjogapberdi

4Şeýdip,olarbilengitdiIordaniýagelenlerindeodun kesdiler.

5oneönebirişöhlekesipotyrka,paltakellesisuwagaçdyda,aglady-da:«Haý,ussat!karzaldy.

6Hudaýyňadamy:«Niräýykyldy?»Diýdi.Oloňaýeri görkezdiOltaýagykesip,şolýeretaşladydemirbolsa ýüzdi

7Şonuňüçinem:«Munyözüňeal»diýdi.Soňbolsaelini uzatdy-da,aldy

8SoňraSiriýanyňpatyşasyYsraýylagarşysöweşdiwe hyzmatkärleribilenşeýlemaslahatberdi:«Şeýleýerde meniňdüşelgämbolar

9HudaýyňadamyYsraýylpatyşasynaiberip:«Beýle ýerdengeçmäň!Sebäbisiriýalylaraşakinýärler

10YsraýylpatyşasyHudaýyňadamynyňaýdanýerine duýduryşberdiweduýduryşberdiweözünişolýerdebir gezekýa-daikigezekhalasetdi

11ŞonuňüçinSiriýapatyşasynyňýüregibulaşdy Hyzmatkärleriniçagyryp,olara:«Ysraýylpatyşasyüçin haýsymyzyňbardygynygörkezmersiňizmi?

12Hyzmatkärlerindenbiri:«Eý,jenabym,patyşa!Ysraýyl pygamberiElishaYsraýylpatyşasynaýatýanotagyňda aýdýansözleriňiaýdýar

13Soňra:«Bar,niredebolsaiçalyçylyket,menonyiberip bilerin»diýdi.Oňa:«Ine,Dotanda»diýdiler.

14Şonuňüçinolýereatlary,arabalaryweulygoşuniberdi Olargijegelip,şäherigabadylar

15Hudaýyňhyzmatkäriirturup,daşaryçykanda,birgoşun şäheriatlarwearabalarbilengurşapaldyHyzmatkärioňa: «Haý,jenabym!nädipetmeli?

16Olşeýlejogapberdi:«Gorkma,çünkibiziňbilen bolanlarözleribilenbolanlardanhasköpdür

17Elishadogaedip:«LordaReb,ýalbarýaryn,görmegi üçingözüniaç»diýdi.Rebýigidiňgözüniaçdy.Oldagyň Elishatöweregindäkiatlardanwearabalardandolydygyny gördi

18Elýaşaonuňýanynagelenlerinde,ElishaRebbedoga edip:«Buhalkykörlükbilenuruň!Elishanyňsözlerine görä,olarykörlikbilenurdy

19Elishaolara:«Buýoldäl,buşäherhemdäl.Meniň yzymadüşüň,mensizigözleýänadamyňýanynagetirerin» diýdiEmmaolarySamariýaalypgitdi

20Samariýagelenlerinde,Elýaşa:«LORDaReb,bu adamlaryňgözleriniaçsynlar»diýdilerRebgözleriniaçdy Ine,olarSamariýanyňarasyndaboldular 21YsraýylpatyşasyElisha:«Kakam,olaryurarynmy?» DiýdiMenolaryurarynmy?

22Olşeýlejogapberdi:«Olaryurma,ýesiralanlaryňy gylyjyňweýaýyňbilenöldürersiňmi?iýip-içip, hojaýynynyňýanynagitmekleriüçinçörekwesuwgoýuň 23Soňraolarüçinulytaýynlykgördi,iýip-içip,olary ugratdywehojaýynynyňýanynagitdi.Şeýdip,Siriýanyň toparlaryYsraýyltopragynaindigirmediler

24ŞondansoňSiriýanyňpatyşasyBenhadadähligoşunyny ýygnap,Samariýanygabady

25Samarýadaulyaçlykboldy,eşegiňkellesidörtkümüş teňňä,kepderiçukurynyňbirotagynyňdördünjibölegibäş kümüşteňňäsatylýança,onygabadylar

26Ysraýylpatyşasydiwaryňüstündengeçipbarýarka,bir aýaloňagygyryp:«Eý,patyşa,kömeket!

27Reb:«Rebsaňakömeketmese,mensaňanireden kömekederin?»Diýdiammardanýa-daçakyrdan?

2Patyşa

28Patyşaoňa:«Nämeboldy?»DiýipsoradyOl:«Buaýal maňa:«Ogluňyber,bizonyşugüniýeris,ertiroglumy iýeris»diýdi

29Şeýdip,oglumygaýnadyp,onyiýdik,ertesigünoňa: «Ogluňyber,bizonyiýeris»diýdiweoglunygizledi.

30Patyşaaýalyňsözlerinieşidip,eşikleriniýyrtdyOl diwaryňüstündengeçdi,adamlarseredip,bedenindejorap geýipdi.

31Soňra:«ŞafatyňoglyElishanyňkellesişugünonuň üstündedursa,Hudaýmaňa-damunyet»diýdi

32Elishaözöýünde,ýaşulularonuňbilenbileoturdylar Patyşaöňündenbiradamiberdi,ýönehabarçyonuň ýanynagelmezdenozalýaşululara:«Ganhoryňbuoglunyň meniňkellämialmaküçinnädipiberendiginigörýärsiňizmi? seret,habarçygelendegapynyýapwegapynyňagzynda berksakla:arkasyndahojaýynynyňaýaklarynyňsesidälmi?

33Yetöneolarbilengürleşipotyrka,habarçyonuňýanyna geldiOl:«Ine,buerbetlikRebdenIndiRebbenäme garaşmaly?

7-njibap

1SoňraElýaşa:«Rebbiňsözünidiňläň!Rebşeýlediýýär: «ErtirşuwagtSamarýanyňderwezesindebirölçeginçeun, birshekelüçinikiölçegarpasatylar.

2SoňrapatyşaelibilenbirhojaýynHudaýyňadamyna jogapberip:«Ine,Rebasmandapenjireýasasa,bubolup bilermi?Ol:«Ine,munyözgözüňbilengörersiň,ýöne iýmersiň»diýdi

3Derwezäniňgirelgesindedörtsanyheýwerekeselibardy, biri-birine:«Nämeüçinölýänçäkbuýerdeoturarys?»

Diýdiler

4Şäheregirerisdiýsek,şäherdeaçlykbolarweşolýerde öleris;şuýerdeotursak,öleris.Indigeliň,siriýalylaryň toparynadüşeliň:egerbizidirihalasetseler,ýaşarys;bizi öldürseleröleris

5Olargaraňkylykdasiriýalylaryňdüşelgesinegitdilerwe Siriýadüşelgesiniňiňujunagelenlerinde,olýerdehiçkim ýokdy

6ÇünkiRebsiriýalygoşunysöweşarabalarynyňsesini, atlaryňsesini,hatdaulybirgoşunyňsesinieşitdirdiOlar biri-birine:«Ine,YsraýylpatyşasybizegarşyHitleriň patyşalarynyweMüsürpatyşalarynyhakynatutdy.

7Şonuňüçinolarturup,garaňkydagaçdylarwe çadyrlaryny,atlaryny,eşeklerini,hatdadüşelgesinitaşlap, janynagaçdylar.

8Buheýwerekeselleridüşelgäniňiňujunagelip,bir çadyryňiçinegiripiýip-içip,şolýerdenkümüş,altyn,egineşikalyp,gidipgizledilerýenegelip,başgabirçadyryň içinegirip,şolýerdenemalypgitdi-de,gizledi

9Soňrabiri-birine:"Gowydäl:bugünhoşhabaryňgüni weözümiziasudasaklaýarys:egerdaňatýançagalan bolsak,başymyzabirerbetlikgeler,indigeliň,patyşanyň öýünehabarbereliň"-diýdi

10Şeýdip,gelip,derwezebanyçagyrdylarweolara:«Biz siriýalylaryňdüşelgesinegeldik»diýdilerIne,olýerde adamsesiýaadamsesiýokdy,atlardaňyldy,eşekler daňyldyweçadyrlarbardy

11Derwezebanlaryçagyrdyiçindäkipatyşanyňöýüne habarberdiler.

12Patyşagijeturup,hyzmatkärlerineşeýlediýdi:«Indi siriýalylaryňbizeedenlerinisizegörkezerinAçdygymyzy

bilýärler;Şonuňüçinolarmeýdandagizlenmeküçin düşelgedençykdylar,şäherdençykanlaryndadiritutarys weşäheregirerisdiýýärler

13Hyzmatkärlerindenbirijogapberdi:«Käbirleri,şäherde galanatlaryňbäşisinialsynlar(ine,olarYsraýylyňiçinde galanählimähelleýalydyrIne,mendiýýärin,olarýok edilenysraýyllylaryňköpüsiýaly:)weiberiňwegöreliň 14Şonuňüçinikisanyarabanyaldylar.Patyşa siriýalylaryňyzyndaniberip:«Bar,gör»diýdi

15OlaryzyndanIordaniýagitdiler,ine,siriýalylaryň gyssaglytaşlaneşiklerindenwegap-gaçlaryndandoly Habarçylargaýdypgelip,patyşahabarberdiler

16Adamlarçykyp,siriýalylaryňçadyrlarynyzaýaladylar. Şeýdip,Rebbiňsözünegörä,birölçeginçeunbirshekel, ikiölçegarpasatyldy

17Patyşaderwezänidolandyrmaküçinelinedaýan hojaýynybellediAdamlarderwezedeaýakbasdylar, patyşaözünegelendegürlänHudaýyňadamynyňaýdyşy ýalyöldi.

18Hudaýyňadamypatyşabilengürleşişiýaly:«Ertirşu wagtSamarýanyňderwezesindeikiölçegarpa,birşekel üçinbirununbolar»:

19ŞolhojaýynHudaýyňadamynajogapberdi:«Ine,Reb asmandapenjireýasasa,beýlezatbolupbilermi?Ol:«Ine, munyözgözüňbilengörersiň,ýöneiýmersiň»diýdi.

20Şeýdip,oňadüşdi,çünkiadamlarderwezedeaýak basdylarweolöldi

8-njibap

1SoňraElýaşaoglunydireldenaýalaýüzlendi:«Tur, öýüňegidip,niredeýaşajakbolsaň,şolýerdeýaşa,çünki Rebaçlykçagyrdysevenediýyltopragageler

2AýalýerindenturdyweHudaýyňadamynyňsözlerinden soňetdiOlöýhojalygybilengidip,piliştlileriňýurdunda ýediýylýaşady

3sevenediýyldansoňaýalpiliştlileriňýurdundangaýdyp geldiwepatyşaöýiweýurdyüçindilegetdi

4PatyşaHudaýyňadamynyňgulyGehazibilengürleşip: «Elýaşanyňedenählibeýikişleriniaýdyň.

5Patyşajesedinädipdireldendiginiaýdypotyrka,ogluny direldenaýalyňöýiweýeriüçinpatyşaagladyGehazi: «Eý,patyşa,buaýal,Elýaşadireldenogly»diýdi.

6Patyşaaýaldansoranda,oňaaýtdyŞeýdip,patyşaözüne bellibirserkerdänibelläp:«hishlizadywemeýdanyň miweleriniýurtdançykangünündenbaşlapşuwagtaçenli dikelt»diýdi

7ElishaDamaskageldi.SiriýanyňpatyşasyBenhadad keseldi;Oňa:"Hudaýyňadamybuýeregeldi"diýdiler

8PatyşaHazaile:«Eliňesowgatal-da,Hudaýyňadamy bilengörüş-de,Rebdensora:«Bukeseldengutulaýynmy? »Diýdi.

9Şeýdip,HazaýylgarşylamagagitdiweDamaskyňähli gowyzatlaryndan,kyrkdüýeýükibilensowgataldy-da, gelip,huzuryndadurup:«SiriýanyňpatyşasyBenhadadyň oglymenibukeseldengutularynmy?»Diýdi

10Elishaoňa:«Bar,oňaaýt,hökmangutulypbilersiň, ýöneRebhökmanöljekdiginimaňagörkezdi»diýdi

11OlutanýançaýüzüniberkitdiweHudaýyňadamy aglady.

12Hazaýyl:«Nämeüçinjenabymaglaýar?Olşeýlejogap berdi:«Ysraýylogullarynanämeetjekdigiňibilýärin,berk

2Patyşa

berkitmeleriniodaýakarsyň,ýigitlerinigylyçbilen öldürersiň,çagalarynyöldürersiňweaýallarynyçagabilen ýyrtarsyň

13Hazaýyl:«Emmaseniňguluňbubeýikişietmeküçinit näme?Elishajogapberdi:«RebmaňaSiriýanyňüstünden patyşaboljakdygyňygörkezdi

14Şeýdip,Elıaşagidip,hojaýynynyňýanynageldiOňa: «Elishasaňanämediýdi?Oljogapberdi,maňahökman sagalmalydygynyaýtdy

15Ertesigüngalyňmataalyp,suwabatyryp,ýüzüne ýaýdy-da,öldiHazaýylonuňýerineşalyksürdi

16YsraýylpatyşasyAhabyňoglyoramoramyňbäşinji ýylynda,şolwagtJudahahudapatyşasybolanoshehoşapat, Judahahudapatyşasyoshehoşapatyňoglyoramoram patyşalykedipbaşlady

17Patyşalykedipbaşlanda,otuzikiýaşyndady;Ol Iýerusalimdesekizýylşalyksürdi

18AhabyňnesliýalyYsraýylpatyşalarynyňýolundan ýöräpgitdi,çünkiAhabyňgyzyonuňaýalydy,Rebbiň nazaryndaýamanlyketdi

19Şeýle-debolsa,Rebözüneweçagalarynahemişeyşyk berjekdiginiwadaberşiýaly,hyzmatkäriDawutüçin Judahahudanyýoketmedi

20ÖzdöwründeEdomJudahahudanyňgolastyndadywe özlerinepatyşaetdi.

21Şeýdip,oramoramweähliarabalarZaýryňýanynagitdi Gijesibilenturup,daş-töwereginigurşapalanedomlylary, söweşarabalarynyňserkerdeleriniöldürdi.Adamlar çadyrlarynagaçdylar

22EmmaEdomşugüneçenliJudahahudanyňgol astyndady.SoňraLibnaşolbirwagtyňözündegozgalaň turuzdy

23oramoramyňgalanişleriweedenişleri,Judahahuda patyşalarynyňýylýazgylarykitabyndaýazylmadymy?

24oramoramatalarybilenýatdyweatalarybilenDawut şäherindejaýlandyOnuňýerineoglyAhaziýapatyşalyk etdi.

25YsraýylpatyşasyAhabyňoglyoramoramyňonikinji ýylyndaJudahahudapatyşasyoramoramyňoglyAhaziýa patyşalykedipbaşlady.

26Ahaziýapatyşalykedipbaşlanda,ýigrimiýaşynda;Ol IýerusalimdebirýylpatyşalyketdiEjesiniňadyYsraýyl patyşasynyňOmrigyzyAtalýa.

27Ahabyňneslindenýöräp,AhabyňnesliýalyRebbiň nazaryndaýamanlyketdi,çünkiolAhapyňgiýewidi 28AhabyňoglyoramorambilenRamotgileaddaSiriýanyň patyşasyHazaýelegarşysöweşegitdisiriýalylar oramoramyýaraladylar.

29JorampatyşaSiriýanyňpatyşasyHazaýylbilen söweşende,Ramaşäherindesiriýalylaryňberen ýaralaryndanJezreýldesagaldyJudahahudapatyşasy oramoramyňoglyAhazýakeselsebäpliAzapyňogly oramoramygörmägegitdi

9-njybap

1Elýaşapygamberpygamberleriňçagalarynyňbirini çagyryp,oňa:«Biliňibagla,eliňdäkibugutynyal-da, Ramotgileadagit»diýdi

2Olýerebaranyňyzda,Nimşiniňoglyoshehoşapatyňogly uhehunygörüň-de,içerigiriňwedoganlarynyňarasyndan turup,içkiotagaäkidiň

3Soňraýaggutusynyal-da,kellesineguý-da:«Rebşeýle diýýär:«MenseniYsraýylpatyşasynaýagladym.Soňra gapynyaçyňwegaçyňwegaraşmaň

4Şeýdip,ýigit,hatdapygamberýigithemRamotgileada gitdi.

5Olgelip,serkerdelerotyrdyOl:«Kapitan,saňabir tabşyrygymbar»diýdiJehu:«Biziňhaýsymyza?Ol: «Kapitan!»Diýdi.

6Olýerindenturdy-da,öýegirdibaşynaýagguýup,oňa şeýlediýdi:«YsraýylHudaýyRebşeýlediýýär:«Menseni Rebhalkynyň,hatdaYsraýylyňüstünden-depatyşa ýagladym

7Şeýdip,gullarympygamberleriňganyndanweRebbiň ählibendeleriniňganyndanIzebeliňelindenaralmaküçin hojaýynyňAhabyňöýüniurarsyň

8ÇünkiAhapyňtutuşmaşgalasyweýranbolar,men diwaryňdaşynadegenAhaby,Ysraýyldaýapylanwegalan adamykeserin:

9AhabyňöýüniNebatyňoglyoboarobgamyňöýiwe AhýanyňoglyBaaşanyňöýiýalyederin:

10ItlerIzebeliňbirbölegindeIzebeliýer,onyjaýlamaga adambolmaz.Gapynyaçdy-da,gaçdy.

11Soňrauehuhojaýynynyňhyzmatkärleriniňýanynageldi, birioňa:«Gowumy?»DiýdiNämeüçinbudälisaňageldi?

Isaolara:«Adamywearagatnaşygynytanaýarsyňyz»diýdi.

12Olar:«Buýalan;indiaýdyňOl:«Şeýdip,maňaşeýle diýdi:«Rebşeýlediýýär:«MenseniYsraýylyňüstünden patyşaýagladym».

13Soňragyssanyp,herkimeşiginialyp,basgançagyň aşagyndagoýdularwesurnaýçaldylar:«Jehupatyşa» diýdiler.

14Şeýdip,Nimşiniňoglyoshehoşapatyňoglyuheoram oramoragarşydildüwşükgurady(IndiJoramSiriýanyň patyşasyHazaýylsebäpliRamothgileadyöziwetutuş Ysraýylsaklady

15EmmaoramorampatyşaSiriýanyňpatyşasyHazaýyl bilensöweşende,siriýalylaryňberenýaralaryndan Jezreýldesagalmaküçinyzynagaýtaryldy)Uehu:«Eger busiziňpikiriňizbolsa,hiçkimçykmazýa-daşäherden gaçyp,ezizreýldehabarbermelidäl»diýdi.

16Şeýdip,uehuarabadamünüp,izizrieliňýanynagitdi JoramşolýerdeýatdyJudahahudanyňpatyşasyAhaziýa oramoramygörmägegeldi.

17ezizreýeldäkidiňiňüstündebirgarawuldurdy,gelende uehunyňtoparynygördiwe:«Birkompaniýagörýärin» diýdi.Joram:«Biratlynyal-da,olarygarşylamagaiber, oňa:«Parahatçylykmy?»Diýdi

18Şeýdip,atbilenmünüp,birigarşylandywepatyşaşeýle diýýär:«Parahatçylykmy?Uehu:«Parahatçylykbilennäme etmeli?»DiýdiyzyňaöwürGözegçi:"Habarçyolaryň ýanynageldi,ýönegaýdypgelmeýär"diýdi 19Soňraatyňüstündebirsekuntiberip,ýanynagelip: «Patyşaşeýlediýýär:«Parahatçylykmy?Uehu: «Parahatçylykbilennämeetmeli?»Diýipjogapberdi yzyňaöwür 20Gözegçi:«Hatdaolaryňýanynageldi,ýönegaýdyp gelmedi»diýdi.Çünkigaharlysürýär. 21Joram:«Taýýarbol!»DiýdiArabataýynboldy YsraýylpatyşasyoramorambilenJudahahudapatyşasy Ahaziýahersiarabasynaçykyp,uehunyňgarşysyna çykdylarweIzraýyllyNabotyňbirbölegindeduşuşdylar

2Patyşa

22Joramuhehunygörüp:«Jehu,rahatlykmy?»DiýdiOl: «EjeňIzebeliňjelepçiligiwejadygöýligiköpbolsa,nähili rahatlykbar?»Diýipjogapberdi 23oramoramelleriniöwrüpgaçdyweAhazýa:«Ahaziýa, dönüklikbar»diýdi.

24uehuähligüýjibilenýaýyçekip,oramoramyikieliniň arasynaurdy,okonuňýüregineçykyp,arabasynaçümdi

25SoňrauehukapitanyBidkara:«Al-da,IzizraýyllyNabot meýdanynyňbirböleginetaşla»diýdiSebäbiýadyňyzda bolsun,kakamAhabyňyzyndanbilemünenimizde,Rebbu ýüküňüstüneýükledi

26Şübhesiz,düýnNabotyňganynyweogullarynyň ganynygördüm.MensaňabutabakdajogapbererindiýýärRebIndiRebbiňsözünegöräonyalyp,ýeretaşla

27JudahahudapatyşasyAhaziýamunygörüp,bagyň öýündengaçdy.Uehuonuňyzynadüşdi-de:«Onyarabada ur»diýdiIbleamtarapyndangurlanGurşäherine gidenlerindemunyetdilerSoňbolsaMegiddogagaçdywe şolýerdeöldi.

28HyzmatkärlerionyarabadaIýerusalimealypgitdilerwe Dawutşäherindeata-babalarybilenmazardajaýladylar 29AhabyňoglyoramoramyňonbirinjiýylyndaAhaziýa Judahahudahökümdarlykedipbaşlady 30JehezuwelJezreýeliňýanynabaranda,Izebelmuny eşitdi.ýüzüniboýadywekellesiniýadady-da,penjireden seretdi

31uehuderwezedengirende:«Zimrihojaýynynyöldüren rahatlykbarmydy?

32Soňraýüzünipenjirädikip:«Meniňtarapymdakim bar?»Diýdikim?Oňaikiýa-daüçagtykseretdi

33Ol:«Onytaşla»diýdi.Şeýdip,onyýereokladylar, ganynyňbirbölegidiwaraweatlarasepildiOlbolsaony aýakastynaaldy

34Içerigirip,iýip-içdi-de:«Bar,bunäletlenenaýalygör, onyjaýla,çünkiolpatyşanyňgyzy»diýdi

35Onyjaýlamaküçingitdiler,ýönekellesinden, aýaklaryndanweellerindenbaşgazattapmadylar.

36Şeýdip,ýenegelip,oňahabarberdilerOl:«Bu,Rebbiň TişbitgulyYlýastarapyndanaýdansözi:«Ysraýylyňbir bölegindeitlerIzebeliňetiniiýer»diýdi.

37Izebeliňjesediezizreýlmeýdanyndakymeýdanyň ýüzünedöküler;“BuIzebeldir”diýmezler

10-njybap

1AhapyňSamariýadaýetmişoglyboldy.Uehuhatýazyp, Samariýa,Ysraýylyňhökümdarlaryna,ýaşulularawe Ahapyňçagalarynyterbiýelänlereiberdi.

2Buhatsizegelenbadyna,hojaýynyňyzyňogullarynyň ýanyňyzdadygyny,araňyzdaatlar,atlar,goralýanşäherwe ýaraglarbar

3Hatdahojaýynyňyzyňogullarynyňiňgowusynawe duşuşygynagözaýlaňweonykakasynyňtagtyndagoýuň wehojaýynyňyzyňöýiüçinsöweşiň

4Emmaolargatygorkdularwe:«Ine,ikipatyşaonuň öňündedurmadylarOndanädipdurarys?»Diýdiler 5Öýüňüstünden,şäheriňüstündengelenler,ýaşulularwe çagalaryterbiýeleýänleruehunyňýanynaiberip:«Bizseniň gullaryňdyrys,seniňislänzadyňyederis»hiçbirpatyşa etmeris,gözüňdäkiýagşylygyet.

6Soňraikinjigezekolarahatýazyp,şeýlediýdi:«Egersen meniňkibolsaňwemeniňsesimegulakasjakbolsaň,

hojaýynyňogullarynyňadamlarynyňkellelerinial-da, ertesigünJezreýeliňýanynagel.Patyşanyňogullary ýetmişadambolansoň,olaryterbiýelänşäheriňbeýik adamlarybilenbileboldular.

7Hatgelende,patyşanyňogullarynyalyp,ýetmişadamy öldürip,kellelerinisebetleresalyp,ezizraýylaiberipdirler 8Birhabarçygelip,oňa:«Patyşanyňogullarynyň başlarynygetirdiler»diýdi.Ol:«Ertireçenliderwezäniň girelgesindeolaryikiüýşüriň»diýdi

9Irdendaşaryçykyp,durup,ählihalka:«Dogruçyl!Ine, menjenabymyňgarşysynadildüwşüketdim,onyöldürdim, ýönebularyňhemmesinikimöldürdi?

10Indibiliň,RebbiňAhabyňmaşgalasyhakdaaýdan sözlerindenhiçzatýykylmaz,çünkiRebhyzmatkäri Ylýasyňaýdanlarynyetdi

11Şeýdip,uehuYsraýyldaAhabyňöýüniňgalanzatlaryny, ählibeýikadamlaryny,garyndaşlarynyweruhanylaryny öldürdi

12Olýerindenturup,Samariýageldi.Theoldagyrkylýan jaýdaotyrka,

13JudahahudaJudahahudapatyşasyAhaziýanyň doganlarybilenduşuşyp:«Senkim?Olar:«BizAhazýanyň doganlarydyryspatyşanyňçagalarynaweşaaýalynyň çagalarynasalambermeküçinaşakinýäris

14Isa:«Olarydirialyň»diýdi.Olarydirialyp,gyrkylýan jaýyňçukurynda,hatdaikikyrkadamöldürdiolardanhiç birinigaldyrmady

15Olýerdengidendensoň,garşylamagagelýänRekabyň oglyononadabyňýanyp,oňasalamberip,oňa: «heartüregimseniňýüregiňýaly,ýüregiňdogrymy?»Diýdi Jehonadab:«Bolýar»diýipjogapberdi.Egerşeýlebolsa, eliňiberOloňaeliniberdiOnyarabanyňýanynaalyp gitdi

16Ol:«Meniňbilengel-de,Rebbebolanyhlasymygör» diýdiŞeýdip,onyarabasynamündürdiler

17Samariýagelip,RebbiňYlýasaaýdansözlerinegörä, SamariýadaAhabagalanzatlaryöldürdi.

18uehuählihalkyýygnadyweolara:«AhapBagalaazajyk hyzmatetdi»diýdiEmmauehuoňaköphyzmateder 19IndiBagalyňählipygamberlerini,ählihyzmatkärlerini weähliruhanylarynyçagyryňhiçkimislemesin,sebäbi meniňBagalagurbanberjekulygurbanlygymbar;kim islese,ýaşamaz.Emmauehu,Bagalaçokunýanlaryýok etmekmaksadybilenmunygizlinlikdeetdi

20uehu:«Bagalüçindabaralyýygnakyglanediň»diýdi Olarmunyyglanetdiler.

21uehututuşYsraýylyiberdi,Bagalaçokunýanlaryň hemmesigeldi,gelmedikadamgalmady.OlarBagalyň öýünegirdilerBagalyňöýibirujundanbeýlekiujuna dolydy

22Oleşigiňüstündäkiadama:Bagalaçokunýanlaryň hemmesineeşikgetir.Olaraeşiklergetirdi.

23uehugidip,RekabyňoglyononadapBagalyňöýüne girdiweBagalaçokunýanlara:«Gözläňwebuýerde Rebbiňbendeleriniňhiçbiridäl-de,diňeBagala çokunýanlarbar!»Diýdi

24Gurbanlykweýakmagurbanlyklarynybermeküçin içerigirenlerinde,uehudörtsanyadamybellediweşeýle diýdi:«Egerseniňeliňegetirenadamlardanbirigaçsa,ony goýberenadamömriüçinbolar.

25theakmagurbanlygynygutarandansoň,uehu garawullaraweserkerdelere:«Içerigiriňweöldüriň»diýdi

2Patyşa

hiçkimçykmasynOlarygylyçdangeçirdilerGarawulwe serkerdelerolarykowup,Bagalyňöýünegitdiler.

26ŞekilleriBagalyňöýündençykardylarweýakdylar

27OlarBagalyňkeşbinidöwüp,Bagalyňöýüniýykdylar weşugüneçenliöýbinasynaöwürdiler.

28Şeýdip,uehuBaalyYsraýyldanýoketdi

29YsraýylygünäedenNebatyňoglyoboarobgamyň günälerindenbaşga-da,uehuBeýteldäkiweDandakyaltyn gölelerdensoňgitmedi

30RebJehehudaşeýlediýdi:«Senmeniňgözümdäkizady dogryýerineýetirip,Ahabyňöýüneýüregimdäkiähli zatlaryedeniňüçindördünjinesliňçagalaryYsraýyl tagtyndaoturarlar.

31EmmauehuYsraýylHudaýyRebbiňkanunybilençyn ýürekdenýöremägeünsbermedi,çünkiYsraýylygünä edenoboarobgamyňgünälerindendaşlaşmady.

32ŞolgünlerdeRebYsraýylygysgaltmagabaşlady HazaýylYsraýylyňählikenarlaryndaolaryöldürdi

33Iordanderýasynyňgündogaryndan,Arnderýasynyň boýundakyAroerden,hatdaGilgadweBaşanderýasynyň boýundakyArýerdenGileadyňähliýerleri,Gadlylar, RubenlerweManaslylarbar.

34Jehehunyňgalanişleri,edenişleriweähligüýjiYsraýyl patyşalarynyňýylýazgylarykitabyndaýazylmadymy?

35uehuatalarybilenýatdy,onySamariýadajaýladylar. OnuňýerineoglyJehoahazpatyşalyketdi 36uehunyňSamariýadaYsraýylyňüstündenhökümsüren wagtyýigrimisekizýylboldy.

11-njibap

1AhazýanyňejesiAtalýaoglunyňölendiginigörüp, ýerindenturdyweählitohumpatyşasynyýoketdi

2EmmaAhazýanyňaýaldoganyoramorampatyşanyň gyzyoshehoşebaAhazýanyňoglyasowaşyalyp,öldürilen patyşanyňogullaryndanogurladyöldürilmezligiüçinony, hatdaöziweşepagatuýasyAtaliýadanýatylýanotagda gizlediler

3OlaltyýyllapRebbiňöýündegizlendiAtalýabuýurda hökümsürdi.

4Seventhedinjiýyliehoýadabaştutanlarwegarawullar bilenýüzlerçehökümdariberip,olaryRebbiňöýünegetirdi weolarbilenähtetdi,Rebbiňöýündekasamedip, patyşanyňoglunygörkezdi

5Isaolara:«BusiziňetjekişiňizdirSabatgünigirýänleriň üçdenbirbölegihatdapatyşanyňöýüniňgözegçileribolar; 6ÜçünjibölegiSurderwezesindebolar;garawulyň aňyrsyndaderwezäniňüçünjibölegi:öýüňýykylmazlygy üçingözegçilikediň

7Sabatgüniçykýanlaryňikibölegi,hatdaRebbiňöýüniň patyşahakdagözegçiliginisaklarlar

8Herkimelindeýaraglypatyşanygurşapalarsyňyz, aralykdangirenadamöldürilsinPatyşaçykyp,gireninde bileboluň

9theüzlerçeserkerderuhanyiehoýadanyňbuýruklaryny ýerineýetirdiSabatgünigirmeliadamlarynysabatgüni çykmalyadamlaryalyp,ruhanyiehoýadageldi.

10ruhanyýüzlerçeserkerdeDawutpatyşaRebbiň ybadathanasyndakynaýzalarynywegalkanlarynyberdi

11Garawul,elindeýaraglyadamlarybadathananyňsag burçundanybadathananyňçepburçuna,gurbanlyksypasy

weybadathanabilenbirlikdepatyşanyňtöwereginde durdular.

12Patyşanyňoglunydogurdywetäjigeýip,oňagüwälik berdi.Onypatyşaetdilerweýagladylar;elçarpdylarwe: «Hudaýpatyşanyhalasetsin»diýdiler.

13Atalýagarawulyňwehalkyňsesinieşidip,halkaRebbiň ybadathanasynageldi

14Seredip,patyşabolşyýalysütüniňýanyndadurdy, patyşanyňşazadalarywesurnaýçylary,ählihalkşatlandy, surnaýçaldyAtalýaeşikleriniýyrtypaglady,dönüklik, dönüklik

15Emmaruhanyiehoýadaýüzlerçeserkerdäni,goşun serkerdeleriniemretdiweolara:«Çekimsizçykyň,ony yzarlaýangylyçbilenöldür»diýdiRuhany:«Rebbiň öýündeöldürilmesin»diýýärdi

16Olaroňaelberdiler.atlaryňpatyşanyňöýünegiren ýolundangitdiweşolýerdeöldürildi

17iehoýadaRebbilenpatyşabilenhalkarasyndaRebbiň halkybolmalydiýipähtetdi.patyşabilenhalkyňarasynda. 18theurduňählihalkyBagalyňöýünegirip,onyýykdy gurbanlyksypalaryweşekilleribölek-bölekedip,Bagalyň ruhanysyMattanygurbanlyksypalarynyňöňündeöldürdi. RuhanyRebbiňöýüneserkerdebelledi

19Olýüzlerçehökümdary,serkerdeleri,garawullarywe ählihalkyalypgitdi.OlarpatyşanyRebbiňöýünden düşürip,garawulyňderwezesindenpatyşanyňöýüne geldilerPatyşalaryňtagtyndaoturdy 20landurduňilatybegendi,şäherasudaboldy.Atalýany patyşanyňöýüniňýanyndagylyçbilenöldürdiler 21patyşalykedipbaşlanda,ýediýaşyndady

12-njibap

1Jehehoşuňýedinjiýylyndapatyşalykedipbaşlady.Ol kyrkýylIýerusalimdehökümsürdiEjesiniňady BeýerşebanyňZibiýasydy

2RuhanyiehoýadanyňöwredengünleriRebRebbiň huzuryndadogryetdi

3Emmabelentýerleraýrylmady,halkhenizembelent ýerlerdeýakymlyyslytütetgiýakdy.

4Jehoaşruhanylaraşeýlediýdi:«Rebbiňöýünegetirilen bagyşlananzatlaryňählipullary,hatdahasabyndan geçenleriňhemmesiniňpullary,herkimiňgoýýanpullary weRebbiňöýünegetirmeküçinislendikadamyňýüregine girýänählipullar,

5Ruhanylar,herbirtanyşadamyözlerineeltipbersinler, haýsydyrbirbozulmatapylsa,jaýyňbozulmalaryny bejersinler.

6soöneşeýleboldy,patyşaJehoaşpatyşanyňüçýigriminji ýylyndaruhanylarjaýyňbozulmalarynybejermediler 7Soňraashehoşpatyşaruhanywebeýlekiruhanylary çagyryp,olara:«Nämeüçinjaýyňbozulmalaryny bejermeýärsiňiz?inditanyşlaryňyzdanpulalmaň,ýöne jaýyňbozulmagyüçingowşuryň 8Ruhanylarhalkdanpulalmagaýa-dajaýyň bozulmalarynybejermägerazyboldular 9Emmaruhanyiehoýadabirsandykalyp,gapagyndanbir deşikburawladyweRebbiňöýünegirenindesagtarapdaky gurbanlyksypasynyňgapdalyndagoýdyGapynysaklaýan ruhanylarRebbiňöýünegetirilenpullaryňhemmesinişol ýerdegoýdular

10Gursakdaköppuluňbardygynygörenlerinde,patyşanyň kätibiwebaşruhanygelip,sumkalarysaldylarweRebbiň öýündetapylanpullaryaýtdylar

11BupullaryRebbiňöýünegözegçilikedýänleri tabşyranlaryňelineberdiler,onyRebbiňöýündegurlan agaçussalarynawegurluşykçylarynaberdiler

12Ussalara,daşýasaýjylara,Rebbiňöýüniň bozulmalarynybejermeküçinagaçwekesilendaşsatyn almakwejaýyabatlamaküçingoýlanzatlaryňhemmesi üçin

13Şeýle-debolsa,RebbiňöýüneRebbiňöýünegetirilen pullardankümüş,küýzeler,legenler,surnaýlar,altyngapgaçlarýa-dakümüşgaplarýasalmady:

14EmmamunyişçilereberdilerweRebbiňöýüni abatladylar

15Mundanbaşga-da,işçilereberilmelipullaryellerine berenadamlarbilenhasaplaşmadylar,çünkiwepalylyk etdiler

16GünäkärlikpullarywegünäpullaryRebbiňöýüne getirilmedi,ruhanylardy

17SoňraSiriýanyňpatyşasyHazaýylgidip,Gatbilen söweşdiweonyaldy.HazaýylIýerusalimegitmeküçin ýüzünidikdi

18Judahahudanyňpatyşasyeshehoşapatyň,oramoramyň weatalarynyň,JudahahudapatyşalarynyňAhaziýanyň mukaddeszatlaryny,Rebbiňöýüniňhazynalaryndatapylan ählialtynlary,patyşanyňöýündealyp,Siriýanyňpatyşasy Hazaýylaiberdi.

19Joaşyňgalanişleriweedenişleri,Judahahuda patyşalarynyňýylýazgylarykitabyndaýazylmadymy?

20Hyzmatkärleriýerlerindenturup,dildüwşükgurup, SilagabarýanMillonyňöýündeJooşyöldürdiler

21ŞimatyňoglyozozakarweŞomeriňoglyozozabad hyzmatkärlerionyurupöldürdiler.Onyatalarybilen DawutşäherindejaýladylarweonuňýerineoglyAmaziýa patyşalyketdi

13-njibap

1JudahahudapatyşasyAhazýanyňoglyasowaşyňüçwe ýigrimiýylynda,uehunyňoglyJehohahuhazSamariýada Ysraýylüstündenhökümsürüpbaşladyweonýediýyl patyşalyketdi.

2RebbiňnazaryndaýamanlyketdiweNebatyňogly oboarobgamyňYsraýylygünäedengünälerineeýerdiOl olýerdengitmedi.

3YsraýylaRebbiňgazabytutaşdyweolarybütingünleri SiriýanyňpatyşasyHazaýylyňweHazaýylyňogly Benhadadyňelineberdi

4JehoahahRebdenýalbardy,Reboňagulakasdy,çünki Ysraýylyňsüteminigördi,çünkiSiriýapatyşasyolara sütemedýärdi.

5(RebYsraýylahalasedijiberdi,şeýdipsiriýalylaryň elindengitdiler,Ysraýylogullaryöňküsiýalyçadyrlarynda mesgentutdular

6Muňagaramazdan,olarYsraýylygünäeden oboarobgamyňöýüniňgünälerindenýüzöwürmediler,şol ýerdegezdilerSamariýada-daagaçbardy)

7OlhalkyJehohahahahagitmedi,elliatly,onarabaweon müňpyýada;SebäbiSiriýanyňpatyşasyolaryýokedipdi webugdaýbilentozanýalyedipdi

8Jehohahahuhazyňgalanişleri,edenişleriwegüýji Ysraýylpatyşalarynyňýylýazgylarykitabynda ýazylmadymy?

9Jehoahazata-babalarybilenýatdy.OnySamariýada jaýladylarweonuňýerineoglyasowaşhökümsürdi.

10Judahahudapatyşasyasoaşyňotuzýedinjiýylynda, SamariýadaYsraýylyňüstündenpatyşalykedip, JehohahazyňoglyJehoşbaşladyweonaltyýylpatyşalyk etdi

11RebbiňnazaryndaýamanlyketdiYsraýylygünäeden Nebatyňoglyoboarobgamyňähligünälerindendaşlaşmady, ýöneşolýerdegezdi

12Joaşyňgalanişleri,edenişleriweJudahahudapatyşasy AmaziýagarşysöweşengüýjiYsraýylpatyşalarynyňýyl ýazgylarykitabyndaýazylmadymy?

13Joaşatalarybilenýatdy.oboarobgamtagtyndaoturdy, JoaşYsraýylpatyşalarybilenSamariýadajaýlandy

14ElişakeselindenbizarboldyYsraýylpatyşasyasoaş onuňýanynagelip,aglap:«Eý,kakam,kakam,Ysraýylyň arabasyweatlylary»diýdi

15Elishaoňa:«ýaýweýaýal»diýdiSoňraoňaýaýwe oklaryaldy.

16Ysraýylpatyşasyna:«Eliňiýaýyňüstündegoý»diýdi Elýaelinipatyşanyňelineberdi

17Soňra:«Penjiränigündogaraaçyň»diýdi.Olaçdy. SoňraElýaşa:«Ok!»DiýdiSoňbolsaatdyOlşeýlediýdi: «RebbiňhalasedişokyweSiriýadanhalasedişoky,çünki Afekadakysiriýalylaryýoketmänkäň.

18Ol:«Oklaryal»diýdiOlaryalypgitdiOlYsraýyl patyşasyna:«onereur»diýdiÜçgezekurup,galdy

19Hudaýyňadamyoňagaharlandyweşeýlediýdi:«Sen bäş-altygezekurmalysyň;soňSiriýanyýokedýänçäň urupdyň,indiSiriýanyüçgezekurupbilersiň

20Elýaşaöldiweonyjaýladylar.Mowaplylartoparyýylyň ahyryndabuýurdaçozdy

21Biradamyjaýlaýarkalar,birtoparadamiçalyçylyk etdiler.AdamyElishanyňmazarynataşladylar.Oladam düşüp,Elishanyňsüňklerinedegensoň,janlandyweaýak üstündedurdy

22EmmaSiriýanyňpatyşasyHazaýylJehoahazyňbütin dowamyndaYsraýylasütemetdi

23Rebolararehimetdi,olararehimetdiweolarahormat goýdy,Ybraýym,YshakweJacobakupbilenedenähti sebäpliolaryýoketmezdiýa-dahenizhuzuryndan kowmazdy

24Şeýdip,SiriýanyňpatyşasyHazaýylöldi.Onuňýerine oglyBenhadadhökümsürdi

25JehohahazyňoglyashehoşHazaýylyňoglyBenhadadyň elindenuruşarkalykakasyJehohahazyňelindenalyp gaýdýanşäherleriniýenealdyJoaşonyüçgezekýenjip, Ysraýylşäherlerinidikeltdi

14-njibap

1YsraýylpatyşasyJehoahazyňoglyasowşyňikinji ýylyndaJudahahudapatyşasyasoaşyňoglyAmaziýa hökümsürdi.

2Patyşalykedipbaşlanda,ýigrimibäşýaşyndadywe IýerusalimdeýigrimidokuzýylhökümsürdiEjesiniňady IýerusalimiňJehoaddan.

3OlkakasyDawutýalydäl-de,Rebbiňnazaryndadogry zadyetdiKakasyasowaşyňedişiýalyetdi

2Patyşa

4Şeýle-debolsa,belentýerleraýrylmady,adamlarbeýik ýerlerdegurbanlykberdilerweýakymlyyslytütetgi ýakdylar

5Patyşalykelindetassyklanbadyna,kakasynyň patyşasynyöldürenhyzmatkärleriniöldürdi.

6Emmaganhorlaryňçagalarynyöldürmedi,Rebbiň: «Atalarçagalarüçinöldürilmez,çagalaratalarüçin öldürilmez»diýipMusanyňkanunkitabyndaýazylanlara göräEmmaherkimözgünäsiüçinöldüriler

7EdomyduzjülgesindeonmüňadamöldürdiweSelany söweşbilenalyp,şugüneçenliadynyJokteýldiýip atlandyrdy

8SoňraAmaziýaYsraýylpatyşasyuehunyňogly JehoahazyňoglyJehoşahabariberdi:«Geliň,biri-birimize seredeliň»

9YsraýylpatyşasyashehoşJudahahudanyňpatyşasy Amaziýaiberip:«LiwandakytikenLiwandakykedr agajyna:«Gyzyňyoglumaber»diýdiweLiwandaky ýabanyhaýwanyňýanyndangeçip,tikenibasdy.

10Edomyhakykatdanamýençdiň,ýüregiňsenibeýgeltdi, munuňşöhratyweöýdegal,çünkiýykylmaküçinhatda özüňem,Judahahuda-daýykylmaküçinnämeüçin zyýanyňagoşulmaly?

11EmmaAmaziýaeşitmediYsraýylpatyşasyashehoş gitdi.weJudahahudanyňpatyşasyAmaziýabilen JudahahudanyňBeýtşemeshdebiri-birineseretdiler 12JudahahudaYsraýylyňöňündeerbetleşdiherkimöz çadyrynagaçdy.

13YsraýylpatyşasyashehoşBeýtşemedeAhazýanyňogly JehoşuňoglyAmaziýanyalyp,Iýerusalimegeldiwe EfraýymderwezesindenIýerusalimiňdiwarynydörtýüz tirsekdöwdi

14Rebbiňöýünde,patyşanyňöýündäkihazynalardawe girewlerdeählialtyn-kümüşleri,gap-gaçlaryalyp, Samariýagaýdypgeldi

15IndiJehoşuňedenähliişleri,gudratyweJudahahuda patyşasyAmaziýabilennähilisöweşenligiYsraýyl patyşalarynyňýylýazgylaryndaýazylmadymy?

16Jehoaşata-babalarybilenýatdyweYsraýylpatyşalary bilenSamariýadajaýlandy.Onuňýerineoglyoboarobgam patyşalyketdi

17JudahahudapatyşasyasowaşyňoglyAmaziýaonbäş ýylYsraýylpatyşasyJehoahazyňoglyJehoaşölendensoň ýaşady

18Amaziýanyňgalanişleri,Judahahudapatyşalarynyňýyl ýazgylarykitabyndaýazylmadymy?

19Iýerusalimdeoňagarşydildüwşükguradylar,olLaçyşa gaçdy.EmmaonuňyzyndanLaçyşaiberip,onyşolýerde öldürdiler

20Onyatlarbilengetirdiler,Dawutşäherindeatalarybilen Iýerusalimdejaýlandy

21JudahahudanyňählihalkyonaltyýaşyndakyAzarýany alyp,kakasyAmaziýanyňýerinepatyşaetdi

22Patyşaata-babalarybilenýatandansoň,Elatygurup, Judahahudanygaýtadandikeltdi

23JudahahudapatyşasyasoaşyňoglyAmaziýanyňon bäşinjiýylynda,Ysraýylpatyşasyasoaşyňogly oboarobgamSamariýadahökümsürüpbaşladywekyrkbir ýylpatyşalyketdi

24Rebbiňnazaryndaýamanlyketdi,Ysraýylygünäeden Nebatyňoglyoboarobgamyňähligünälerindenelçekmedi

25YsraýylHudaýyRebReb,Gateferpygamberi Amittaýyňhyzmatkäriahunusyňelibilenaýdansözlerine görä,HamatyňdüzlükdeňzineçenliYsraýylkenaryny dikeltdi.

26ÇünkiRebYsraýylyňgörgülerinigatyajygördi,çünki Ysraýylüçinneýapyk,ne-dekömekçibardy

27RebYsraýylyňadynyasmandanýoketjekdigini aýtmady,ýöneasowaşoglyoboarobgamyňelindenhalas etdi

28oboarobgamyňgalanişleri,edenişleri,güýji,söweşi, DamaskynädipdikeldendigiweYsraýylüçinJudahahuda degişliHamatYsraýylpatyşalarynyňýylýazgylary kitabyndaýazylmadymy?

29oboarobgamhatdaYsraýylpatyşalarybilenbileýatdy OnuňýerineoglyZakarýapatyşalyketdi

15-njibap

1Ysraýylpatyşasyoboarobgamyňýigrimiýedinjiýylynda JudahahudapatyşasyAmaziýanyňoglyAzarýapatyşalyk edipbaşlady

2Patyşalykedipbaşlandaonaltyýaşyndaka,Iýerusalimde ikielliýylpatyşalyketdiEjesiniňadyIýerusalimli ocololýa

3KakasyAmaziýanyňedenzatlarynagörä,Rebbiň nazaryndadogryetdi

4Beýikýerleriňaýrylmaýandygynyhalasediň:adamlar belentýerlerdeýakymlyyslytütetgiýakdylar.

5Rebpatyşanyöldürdi,täölýänçäheýwerekeselbolup, birnäçeöýdeýaşadyPatyşanyňoglyototamýurduň halkynahökümedip,öýüňüstündenbardy.

6Azarýanyňgalanişleriweedenişleri,Judahahuda patyşalarynyňýylýazgylarykitabyndaýazylmadymy?

7Azarýaatalarybilenýatdy.OnyatalarybilenDawut şäherindejaýladylarweonuňýerineoglyototamhöküm sürdi

8JudahahudapatyşasyAzarýanyňotuzsekizinjiýylynda oboarobgamyňoglyZakarýaSamariýadaYsraýylaaltyaý hökümsürdi

9Atalarynyňedişiýaly,Rebbiňnazaryndaýamanlyketdi. YsraýylygünäedenNebatyňoglyoboarobgamyň günälerindenelçekmedi

10JabaşyňoglyŞallumoňagarşydildüwşükgurup,ony halkyňöňündeurupöldürdiweöldürdiweonuňýerine patyşalyketdi

11Zakarýanyňgalanişleri,Ysraýylpatyşalarynyňýyl ýazgylarykitabyndaýazyldy

12BuRebbiňJehehudaaýdansözi:«Ogullaryňyzdördünji nesleçenliYsraýyltagtyndaoturarlar»Şeýdip,şeýle boldy

13JabahaşanyňoglyŞallumJudahahudapatyşasy Uzyýanyňdokuzotuzynjyýylyndaşalyksürüpbaşlady. Samariýadabiraýlapşalyksürdi

14GadiniňoglyMenahemTirzadançykyp,Samariýageldi weSamariýadaJabaşyňoglyŞallumyurupöldürdiwe onuňýerinepatyşalyketdi

15Şallumyňgalanhereketleriweedendildüwşükleri, Ysraýylpatyşalarynyňýylýazgylarykitabyndaýazyldy

16SoňraMenahemTifsa,ondakyählizatlaryweTirzadan kenarlarynyurdy,sebäbiolaroňaaçylmady,şonuňüçinem onyöldürdiÇagalyaýallaryňhemmesiniýyrtdy

17JudahahudapatyşasyAzarýanyňdokuzynjyotuzynjy ýylyndaGadiniňoglyMenahemYsraýylahökümdarlyk edipbaşladyweSamariýadaonýylpatyşalyketdi

18Rebbiňnazaryndaýamanlyketdi.Olbütinömrüni YsraýylygünäedenNebatyňoglyoboarobgamyň günälerindenaýyrmady

19AşurpatyşasyPulýurdagarşyçykdy,MenahemPuluň elindäkipatyşalygytassyklamaküçineliýanyndabolmagy üçinmüňtalantkümüşberdi

20MenahemAşurpatyşasynabermeküçinYsraýylyň, hatdaählibaýadamlardan-daelliteňňekümüşpulunytalap etdiŞeýdip,Aşurpatyşasyyzagaýdyp,olýerdegalmady 21Menahemiňgalanişleriweedenişleri,Ysraýyl patyşalarynyňýylýazgylarykitabyndaýazylmadymy?

22MenahematalarybilenýatdyOnuňýerineogly Pekahýahökümsürdi.

23JudahahudapatyşasyAzarýanyňelliýylynda MenahemiňoglyPekahýaSamariýadaYsraýylüstünden hökümsürüpbaşladyweikiýylpatyşalyketdi.

24RebbiňnazaryndaýamanlyketdiYsraýylygünäeden Nebatyňoglyoboarobgamyňgünälerindendaşlaşmady 25EmmakapitanyRemalýanyňoglyPekaoňagarşy dildüwşükguradyweSamariýada,patyşanyňköşgünde, ArgobweAriýweGilgadlyelliadambilenöldürdiOlony öldürdiweotagyndahökümsürdi.

26Pekahýanyňgalanişleriweedenişleri,Ysraýyl patyşalarynyňýylýazgylarykitabyndaýazyldy

27JudahahudapatyşasyAzarýanyňikielliýylynda RemalýanyňoglyPekahSamariýadaYsraýylhökümsürüp başladyweýigrimiýylpatyşalyketdi

28Rebbiňnazaryndaýamanlyketdi.Ysraýylygünäeden Nebatyňoglyoboarobgamyňgünälerindendaşlaşmady

29YsraýylpatyşasyPekanyňdöwründeAşurpatyşasy Tiglatpilesergelip,Ijony,Abelbetmaakany,anoanony, Kedeşi,Hazary,Gilgady,JeliläniNaftalynyňähliýerini alyp,Aşuraalypgitdi

30ElanyňoglyHoşeýaRemalýanyňoglyPekagarşy dildüwşükgurup,onyöldürdiweöldürdiweÖzýanyňogly ototamyňýigriminjiýylyndaonuňýerinepatyşalyketdi

31Pekanyňgalanişleriweedenişleri,Ysraýyl patyşalarynyňýylýazgylarykitabyndaýazyldy

32YsraýylpatyşasyRemalýanyňoglyPekanyňikinji ýylyndaJudahahudapatyşasyUzyýanyňoglyototam hökümsürüpbaşlady

33Patyşabolandabäşýigrimiýaşyndaka,Iýerusalimdeon altyýylpatyşalyketdi.EjesiniňadyZadokyňgyzyJeruşa.

34Rebbiňnazaryndadogryzadyetdi,kakasyUziýanyň edenlerinietdi.

35Şeýle-debolsa,belentýerleraýrylmady:adamlar henizembelentýerlerdeýakymlyyslytütetgiýakdylarwe ýakdylarOlRebbiňöýüniňbeýikderwezesinigurdy

36Jotamyňgalanişleriweedenişleri,Judahahuda patyşalarynyňýylýazgylarykitabyndaýazylmadymy?

37ŞolgünlerdeRebSiriýanyňpatyşasyJudahahudaRezini weRemalýanyňoglyPekanyiberipbaşlady

38ototamatalarybilenýatdyweatalarybilenkakasy Dawutşäherindejaýlandy.OnuňýerineoglyAhazhöküm sürdi

16-njybap

1Pekanyňonýedinjiýylynda,Judahahudapatyşasy ototamyňoglyRemalýaAhazyňoglypatyşalykedip başlady.

2Patyşalykedipbaşlanda,Ahazýigrimiýaşyndadywe Iýerusalimdeonaltyýylhökümsürdi,kakasyDawutýaly HudaýyRebbiňnazaryndadogryzadyetmedi.

3EmmaYsraýylpatyşalarynyňýolundanýöräp,Rebbiň Ysraýylogullarynyňöňündekowupçykaranbutparazlaryň ýigrençlerinegöräoglunyodaýakdy

4Beýikýerlerde,depelerdewehergökagajyňaşagynda ýakymlyyslytütetgiýakdy.

5SoňraSiriýanyňpatyşasyRezinweYsraýylpatyşasy RemalýanyňoglyPekaIýerusalimesöweşegeldiler,Ahazy gabadylar,ýöneýeňipbilmediler.

6ŞolwagtSiriýanyňpatyşasyRezinElatySiriýadikeltdi weýewreýleriElatdançykardywesiriýalylarElatagelip, şugüneçenlişolýerdeýaşadylar.

7Şeýdip,AhazAşurpatyşasyTiglatpileseriňýanyna habarçyiberip:«Menseniňhyzmatkäriňweogluň:gel, meniSiriýapatyşasynyňelindenwemaňagarşyçykýan Ysraýylpatyşasynyňelindenhalaset»diýdi

8AhazRebbiňöýündewepatyşanyňhazynalarynda tapylankümüşleriwealtynlaryalyp,Aşurpatyşasyna sowgatiberdi

9Aşurpatyşasyoňagulakasdy,çünkiAşurpatyşasy Damaskagarşyçykyp,onyalyp,halkynyýesiralyp,Rezini öldürdi

10AhazpatyşaAşurpatyşasyTiglatpileserbilenduşuşmak üçinDamaskagitdiweDamaskdakygurbanlyksypasyny gördiAhazpatyşaUriýagurbanlyksypasynyňkeşbiniwe nusgasynyiberdi

11RuhanyUryýaAhazpatyşanyňDamaskdaniberen zatlarynagörägurbanlyksypasynygurdyŞonuňüçin ruhanyUriýaAhazpatyşanyňgarşysynaDamaskdangeldi 12PatyşaDamaskdangeleninde,patyşagurbanlyk sypasynygördiwepatyşagurbanlyksypasynyňýanyna gelip,oňasadakaberdi

13Olýakmagurbanlygynyweetgurbanlygynyýakdy,içgi gurbanlygynydökdiweparahatçylykgurbanlyklarynyň ganynygurbanlyksypasynasepdi

14Şeýlehem,Rebbiňhuzuryndakybürünçgurbanlyk sypasyny,öýüňöňünden,gurbanlyksypasybilenRebbiň öýüniňarasyndangetirip,gurbanlyksypasynyň demirgazyktarapyndagoýdy.

15AhazpatyşaUryýabuýurdy:«Ulygurbanlyksypasynda ertirýakmagurbanlygyny,agşamkygurbanlygy,patyşanyň ýakmagurbanlygyny,etgurbanlygyny,ählihalkyňýakma gurbanlygy,etgurbanlygyweiçgisadakalarynyýakyň Oňaýakmagurbanlygynyňganynywegurbanlygyňähli ganynysepiň,bürünçgurbanlyksypasymeniňüçinsorar.

16AhazpatyşanyňbuýruklarynagöräruhanyUriýaşeýle etdi

17Ahazpatyşabazalaryňaraçäklerinikesdiwelabyry olardanaýyrdyweaşagyndakybürünçöküzlerdendeňzi düşürip,daşasmagoýdy.

18ÖýdeguranSabatgününiňgizlinligiwepatyşanyň girelgesionyAşurpatyşasyüçinRebbiňöýündenöwürdi 19Ahazyňedenbeýlekiişleri,Judahahudapatyşalarynyň ýylýazgylarykitabyndaýazylmadymy?

2Patyşa

20AhazatalarybilenýatdyweatalarybilenDawut şäherindejaýlandy.OnuňýerineoglyHizkiýapatyşalyk etdi

17-njibap

1JudahahudapatyşasyAhazyňonikinjiýylynda,Elanyň oglyHoşeýaSamariýadaYsraýylyňüstündendokuzýyl hökümsürüpbaşlady

2Rebbiňnazaryndaýamanlyketdi,ýöneözündenöňki Ysraýylpatyşalaryýalydäldi

3AşurpatyşasyŞalmaneseroňagarşyçykdyHoşeýa hyzmatkärboldyweoňasowgatberdi.

4AşurpatyşasyHoşeýadadildüwşükgurady,çünki Müsüriňpatyşasynahabariberip,Assiriýapatyşasyna ýylsaýynsowgatbermedi,şonuňüçinAşurpatyşasyony ýapdywezyndanasaldy

5Aşurpatyşasytutuşýurdaaýlanyp,Samariýagitdiweüç ýyllapgabawastynaaldy.

6HoşýanyňdokuzynjyýylyndaAşurpatyşasySamariýany alyp,YsraýylyAşuraäkidip,HaladaweHabordaGozan derýasynyňboýundaweMidiýanyňşäherlerinde ýerleşdirdi

7ÇünkiYsraýylogullaryMüsürtopragyndan,Müsür patyşasyfyrownyňelindenalyp,beýlekihudaýlardan gorkýanHudaýyRebbegarşygünäetdiler

8RebYsraýylogullarynyňweYsraýylpatyşalarynyň öňündekowupçykaranbutparazlaryňkanunlaryndagezdi.

9YsraýylogullaryHudaýyRebbegarşydogrydälzatlary gizlinlikdeetdilerwegözegçilerdiňindenbaşlap,goralýan şähereçenliählişäherlerindebelentýerlerigurdular.

10Olaryherbeýikdepedeweherýaşylagajyňaşagynda şekillerweagaçlargurdular:

11ŞolýerdeRebbiňalypgidenbutparazlaryýalyähli belentýerlerdeýakymlyyslytütetgiýakdylarRebbi gaharlandyrmaküçinerbetişleretdi:

12ÇünkiolarRebbiňolara:«Munyetme.

13Şeýle-debolsa,RebYsraýyla,Judahahudanyň garşysynaählipygamberlerwegörüjilerbilengüwägeçdi: «Erbetýollaryňyzdanýüzöwüriň,ata-babalaryňyza tabşyranwegullarympygamberlertarapyndaniberenähli kanunlarymyýerineýetiriň

14Muňagaramazdan,eşitmediler,atalarynyňboýnlary ýalyboýnlarynyberkitdiler,HudaýyRebbeynanmadylar 15Olaronuňkanunlaryny,ata-babalarybilenedenähtini weolaragarşygörkezmeleriniretetdiler.biderekzatlara eýerdiler,biderekboldularwetöweregindäkileriň,Rebbiň olarabuýrukbermeginibuýurdy.

16OlarHudaýyRebbiňählitabşyryklarynytaşlap,eredilen şekilleri,hatdaikigöle-deýasadylar,biragaçýasadylarwe asmanyňähligoşunynaybadatetdilerweBagalahyzmat etdiler.

17Olarogullarynywegyzlarynyotdangeçirdiler, jadygöýlikwejadygöýliketdilerwegahar-gazabamünmek üçinRebbiňhuzuryndaerbetliketdiler

18ŞonuňüçinRebYsraýylagatygaharlandyweolary gözüniňalnyndaaýyrdy,diňeJudahahudataýpasyndan başgahiçkimgalmady

19Şeýlehem,JudahahudaHudaýyRebbiňtabşyryklaryny ýerineýetirmän,Ysraýylyňberenkanunlaryndagezdi.

20RebYsraýylyňählinesilleriniretedip,olaraazarberdi wetalaňçylaryňelineberdi,täolarygözdenaýyrýança

21ÇünkiolYsraýylyDawudyňneslindenkireýinealdy oboarobgamyNebatyňoglyetdi,oboarobgamYsraýyly Rebbeeýermekdençekdiweolaryulygünäetdi

22ÇünkiYsraýylogullaryoboarobgamyňedenähli günälerindegezdiler.olardangitmediler.

23Rebähligullarynyňpygamberleriňaýdyşyýaly YsraýylygözündenaýyrýançaYsraýylşugüneçenliöz topraklaryndanAşuraiberildi.

24AşurpatyşasyWawilondan,Kutadan,Awadan, HamatdanweSefarwaýmdanadamlarygetirip,Ysraýyl ogullarynyňýerineSamariýaşäherlerineýerleşdirdi Samariýanyeýeledilerweşäherlerindemesgentutdular 25Şeýdip,olarmesgentutanlaryndaRebdengorkmadylar, şonuňüçinRebolaryňarasyndanarslaniberdi,olaryňbir böleginiöldürdi

26ŞonuňüçinolarAşurpatyşasynaýüzlenip:«Seniň aýryp,Samariýaşäherlerineýerleşdirenhalklaryň,ýurduň Hudaýynyňýolunybilmeýärler,şonuňüçinolaryňarasyna arslaniberdi,şonuňüçinemolaryöldürýär,sebäbiolar HudaýyňHudaýynyňýolunybilmeýärler

27SoňraAşurpatyşasybuýrukberip:«Olýerdengetiren ruhanylaryňyzdanbirinialypgitiň.Goý,olýerde ýaşasynlarweolaraýurtHudaýynyňkeşbiniöwretsin

28SoňraSamariýadanalypgidenruhanylardanbirigelip, BeýteldemesgentutdyweRebdennädipgorkmalydygyny öwretdi

29Şeýle-debolsa,herbirmilletözhudaýlarynyýasap, samariýalylaryňbelentýerlerine,mesgentutanşäherleriniň herbirmilletineýerleşdirdi

30WawilonlylarSukkotbenotýasadylar,GutlylarNergal ýasady,HamatyňadamlaryAşimanyýasadylar.

31AwitlerNibhazyweTartagyýasadylar,Sefarwiler çagalarynySefarwaimiňhudaýlaryAdrammelekewe Anammelekeýakdylar.

32Şeýdip,olarRebdengorkýardylarweiňpeslerinden beýikýerleriňöýlerindeözleriüçingurbanberýänbelent ýerlereruhanylaretdiler.

33OlarRebdengorkýardylarweolýerdenalypgiden halklarynyňedişiýalyözhudaýlarynahyzmatetdiler

34Şugüneçenliöňkiedep-terbiýeberjaýedýärler:Rebden gorkmaýarlar,kanunlaryndanýa-dabuýruklaryndanýa-da RebbiňYsraýyldiýipatlandyranJacobakubyňçagalaryna buýrankanunlaryndanwebuýruklaryndangorkmaýarlar.

35Rebbilenähtedip,olara:«Başgahudaýlardangorkmaň, olaraboýunegmäň,olarahyzmatetmäňýa-daolara gurbanlykbermäň:

36EmmasizigüýçliweuzyngolbilenMüsürtopragyndan çykaranRebsizdengorkarsyňyz,Oňaybadatedersiňizwe Oňagurbanlykberersiňiz

37Siziňüçinýazankanunlary,kanunlary,kanunlarywe tabşyryklarynyhemişelikýerineýetiriňwebeýleki taňrylardangorkmaň.

38Mensiziňbilenedenähtimiýatdançykarmaňbaşga hudaýlardangorkmaň

39GodöneHudaýyňyzRebdengorkarsyňyzsiziähli duşmanlaryňyzyňelindenhalaseder

40Muňagaramazdan,olargulakasmadylar,ýöneöňki sözlerinegulakasdylar

41Şeýdip,buhalklarRebdengorkup,çagalaryna-da, çagalaryna-daoýulanşekillerinehyzmatetdiler,atababalaryýaly,şugüneçenli

2Patyşa 18-njibap

1YsraýylpatyşasyElahyňoglyHoşeýanyňüçünjiýylynda JudahahudapatyşasyAhazyňoglyHizkiýapatyşalykedip başlady.

2patyşabolandaýigrimibäşýaşyndady;OlIýerusalimde ýigrimidokuzýylşalyksürdiEjesiniňadyZakarýanyň gyzyAbi.

3KakasyDawudyňedişiýaly,Rebbiňnazaryndadogry etdi

4Olbeýikýerleriaýyrdy,şekilleritormozlady,agaçlary kesdiweMusanyňýasaýanýylanýylanynybölekledi, çünkiYsraýylogullaryoňaýakymlyyslytütetgiýakdylar weoňaNehuştandiýipatberdi

5YsraýylHudaýyRebbebilbagladyŞondansoň Judahahudanyňählipatyşalarynyňarasyndaýa-daondan ozalkylaryňarasyndahiçkimýokdy

6ÇünkiolRebbegulbolup,yzynaeýermekdenýüz öwürmedi,RebbiňMusatabşyranbuýruklarynyýerine ýetirdi

7RebonuňbilendiNirägitse-deüstünlikgazandy,Aşur patyşasynagarşygozgalaňedip,oňahyzmatetmedi. 8Olpiliştlileri,hatdaGazanyweserhetlerini derwezebanlaryňdiňindengoralýanşähereçenliurupdy

9YsraýylpatyşasyElahyňoglyHoşeýanyňýedinji ýylyndaHizkiýapatyşanyňdördünjiýylyndaAşur patyşasyŞalmaneserSamariýagarşyçykyp,onygabady 10Üçýyldansoňonyaldylar:Hizkiýanyňaltynjyýylynda, YsraýylpatyşasyHoşeýanyňdokuzynjyýylyndaSamariýa hemalyndy

11AşurpatyşasyYsraýylyAşuraäkidip,olaryHaladawe HabordaGozanderýasynyňboýundaweMidiýanyň şäherlerindegoýdy:

12SebäbiolarHudaýyRebbiňsesinegulakasman,ähtini bozdular,RebbiňgulyMusanyňbuýranzatlarynyň hemmesinieşitmediler,eşitmediler

13HizkiýapatyşanyňondördünjiýylyndaAşurpatyşasy SenakeribJudahahudanyňgabalanählişäherlerinegarşy çykyp,olaryalypgitdi

14JudahahudapatyşasyHizkiýaAşurpatyşasynyLaçyşa iberip:«Mengöwnümedegdim;Mendengaýdypgel,sen maňagoýanzadyňygötererinAşurpatyşasy JudahahudanyňpatyşasyHizkiýaüçýüzteňňekümüşwe otuzteňňealtynbelledi

15HizkiýaRebbiňöýündewepatyşanyňhazynalarynda tapylanählikümüşlerioňaberdi.

16ŞolwagtHizkiýaaltynyRebbiňybadathanasynyň gapylaryndanweJudahahudapatyşasyHizkiýanyňörtüp duransütünlerindenkesip,Aşurpatyşasynaberdi 17AşurpatyşasyTartan,RabsarisweRabşakeniLaçyşdan IýerusalimegarşyulygoşunbilenHizkiýapatyşaiberdi Olargidip,Iýerusalimegeldiler.Uperineýetenlerinde, gelip,hasdolymeýdançanyňulyýolundakyýokarky howuzyňgeçirijisiniňýanyndadurdular

18Patyşanyçagyranlarynda,öýhojalygyndakyHilkýanyň oglyEliakim,kätipŞebnaweýazgyçyAsafyňoglyahowa çykdy.

19Rabşakeolara:«IndiHizkiýagürläň!Beýikpatyşa, Aşurpatyşasyşeýlediýýär:«Bunämäynanýarsyňyz?

20Senaýdýarsyň(ýöneolarbidereksözler),Uruşüçin maslahatymwegüýjümbarIndimaňagarşybaş göterýändigiňekimeynanýarsyň?

21Ine,indibugyrylangamyşyňhasasyna,hatdaMüsüredebilbaglaýarsyň,egerbiradamegilse,elinegeçerwe deşerMüsüriňfyrownyözünebilbaglaýanlaryň hemmesineynanýarsyň.

22meönemaňa:«HudaýymyzRebbebilbaglaýarys» diýseňiz,beýikýerleriwegurbanlyksypalaryHizkiýaalyp, JudahahudaweIýerusalime:«Iýerusalimdäkibugurbanlyk sypasynyňöňündeybadatedersiňizmi?

23Indi,ýalbarýaryn,jenabymAşurpatyşasynawadaberiň, üstesine-deçapyksuwargoýupbilseňiz,ikimüňatysize bererin

24Onda,hojaýynymyňiňkiçisiniňbirkapitanynyňýüzüni nädipöwrüp,Müsüresöweşarabalarynaweatlylarabil baglapbilersiňiz?

25IndiRebýokbolsa,buýeriýoketmeküçingeldimmi?

Rebmaňa:«Buýurdagarşyçyk,ýoket»diýdi.

26SoňraHilkýanyňoglyEliakim,ŞebnaweJoah Rabşakehe:«Gullukçylaryňyzasiriýadilindegürläň!

Sebäbibizmuňadüşünýäriswediwardakyadamlaryň gulagyndaýewreýleriňdilindegürleşmäň

27Rabşakeholara:«Busözleriaýtmaküçinjenabymmeni hojaýynyňyzawesizeiberdimi?meniözdiwarynyiýip, ýanyňyzbileniçmekleriüçindiwardaoturanadamlara ibermedimi?

28SoňraRabşakehdurup,ýewreýleriňdilindegatyses bilenagladywegürledi:«Beýikpatyşanyň,Aşur patyşasynyňsözünieşidiň:

29Patyşaşeýlediýýär:«Hizkiýasizialdamasyn,çünkisizi elindenhalasedipbilmez:

30HizkiýasiziRebbebilbaglasyn:«Rebhökmanhalas eder,buşäherAşurpatyşasynyňelineberilmez».

31Hizkiýanydiňlemäň,çünkiAşurpatyşasyşeýlediýýär: «Sowgatbilenmeniňbilenşertnamabaglaşyň-da,meniň ýanymaçykyň,üzümagajyndan,injiragajyndaniýiňwe herkimiňguýusynyňsuwunyiçiň:

32Gelip,siziöztopragyňyz,mekgejöwenweşerap,çörek weüzümçilik,ýagzeýtunwebalülkesi,ýaşamakwe ölmezliküçinalypbarýançam,Hizkiýagulakasmaň,sizi ynandyranda:«Rebbizihalaseder»diýýär

33Milletleriňhudaýlaryndanhaýsydyrbiriöztopragynda Aşurpatyşasynyňelindenhalasboldumy?

34HamatyňweArpadyňtaňrylarynirede?Sefarwaimiň, HenanyňweIwanyňtaňrylarynirede?Samariýanymeniň elimdenhalasetdilermi?

35RebIýerusalimimeniňelimdenhalasetmeküçinöz ýurdunymeniňelimdenhalasedenýurtlaryňhudaýlarynyň arasyndakimlerbar?

36Emmaadamlardymdylar,oňabirsözemjogap bermediler,çünkipatyşanyňbuýrugy:«Oňajogapberme» diýdi

37SoňraöýhojalygyndakyHilkýanyňoglyEliakim, ýazyjyŞebnaweýazgyçyAsafyňoglyahowaeşikleri kireýinealyp,Hizkiýagelip,Rabşakehiňsözleriniaýtdy 19-njybap

1Hizkiýapatyşamunyeşidip,eşikleriniýyrtyp,jorap geýip,Rebbiňöýünegirdi

2OlöýhojalygyndakyEliakimi,kätipŞebnanyweeşik geýnenruhanylaryňýaşulularynyAmosyňoglyIşaýa pygambereiberdi

3Oňa:«Hizkiýaşeýlediýýär:«Bugünkynçylyk,käýinç weküfürgüni,çünkiçagalardoguldy,çagadogurmaga güýçýok

4Belki,HudaýyňyzRebAşurpatyşasynyňdiriHudaýy kemsitmeküçiniberenRabşakehiňählisözlerinieşidip bilerHudaýyňyzRebbiňeşidensözleriniýazgarar:şonuň üçingalangalyndylarüçindilegiňiziýokarygaldyryň

5Şeýdip,HizkiýapatyşanyňhyzmatkärleriIşaýageldi.

6Işaýaolaraşeýlediýdi:«Hojaýynyňyzaşeýlediýersiňiz: Rebşeýlediýýär:Aşurpatyşasynyňhyzmatkärleriniňmaňa dilýetirensözlerindengorkmaň

7Ine,menoňapartlamaibererin,birmyş-myşeşidip,öz ýurdunagaýdypgeler.Menonyözýurdundagylyçdan ýykaryn

8Şeýdip,Rabşakegaýdypgelip,AşurpatyşasynyňLibna garşysöweşýändiginigördi,çünkiLaçişdengidendigini eşidipdi

9EfiopiýanyňpatyşasyTirhakahakda:«Ine,saňagarşy söweşmeküçinçykdy»diýip,Hizkiýaýenehabariberdi.

10Şeýdip,JudahahudanyňpatyşasyHizkiýabilen gürleşersiňiz:IýerusalimAşurpatyşasynyňelineberilmez diýip,özüňizeynanýanHudaýyňyzsizialdamasyn.

11Ine,Aşurpatyşalarynyňbütinýurtlarybütinleýýok etmekbilennämeedeninieşitdiňmi?Halasedersiňmi?

12Atalarymyňýokedenmilletleriniňtaňrylarynyhalas etsinmi?Gozan,Haran,RezefweTelasardabolanEremiň çagalaryýaly?

13Hamatyňpatyşasy,Arpadyňpatyşasy,Sefarwaim şäheriniň,HenaweIwanyňpatyşasynirede?

14Hizkiýahabarçylaryňeliniňhatynyaldy-da,onyokady HizkiýaRebbiňöýünegirip,onyRebbiňhuzurynda ýaýratdy

15HizkiýaRebbiňhuzuryndadogaedip:«Eý,keruplaryň arasyndaýaşaýanYsraýylHudaýyReb,ýerýüzüniňähli patyşalyklaryndanýeke-täkHudaýsyňgökleriweýeri ýaratdyň

16LORDaReb,gulagyňyzaegiňweeşidiň:Reb,gözleriňi açwegör,diriHudaýykemsitmeküçiniberenSenheribiň sözlerinieşid

17Hakykatdan,Reb,Aşurpatyşalaryhalklaryweýurtlary weýranetdi,

18Taňrylarynyodataşladylar,çünkiolarhudaýlardäl-de, eýsemadamlaryňelleriniň,agaçlarynyňwedaşlarynyňişi boldy,şonuňüçinolaryýoketdi

19Şonuňüçin,eý,HudaýymyzReb,ýalbarýaryn,biziÖz elindenhalaset,ýerýüzüniňählipatyşalyklaryseniňdiňe RebHudaýdygyňybilsin

20SoňraAmozyňoglyIşaýaHizkiýaiberdiweşeýlediýdi: «YsraýylHudaýyRebşeýlediýýär:Seniňeşideneşigimiň AşurpatyşasySenheribiňgarşysynaseniňdilegiňieşitdim 21Bu,RebbiňözihakdaaýdansöziSionyňgyzy,seni ýigrenip,masgaralamaküçingüldi;Iýerusalimiňgyzysaňa başynyýaýkady

22Kimikemsitdiňweküfüretdiň?kimegarşysesiňi beýgeldip,gözüňiýokarygaldyrdyň?hatdaYsraýylyň Mukaddesinegarşy

23SenözhabarçylaryňbilenRebbikemsitdiňwe: "Arabalarymyňköpüsibilendaglaryňbelentligine, Liwanyňgyralarynaçykdym,beýikkedragaçlarynywe saýlamaarçalarynykeserin,menonuňserhetleriniň ýerleşýänýerlerineweKarmeltokaýynagirerin

24Geňsuwlarygazdymweiçdim,aýagymyňdabanybilen gabalanýerleriňähliderýalarynyguradym.

25Munynädipedendigimiwegadymydöwürlerdenbäri eşitmediňmi?Indimenberkitilenşäherleriweýranedip üýşürmeküçinýerineýetirdim.

26Şonuňüçinolaryňýaşaýjylarygatyazdy,aljyraňňywe aljyraňňydy;olarmeýdanyňotlary,ýaşylotlar,öý üstündäkiotlarwemekgejöwenösmänkäýarylanýaly boldular

27youröneseniňýaşaýanýeriňi,çykmagyňy,girmegiňi wemaňagarşygazabyňybilýärin

28Sebäbimaňagarşygazabyňyzwebaşagaýlygyňyz gulagymageldi,şonuňüçinçeňňegiňiziburnuňyza,bilimi dodaklaryňyzadakarynwebaranýoluňyzbilensiziyzyna öwrerin

29Busizebiralamatbolar:Buýylözüňizösdürip ýetişdirenzatlary,ikinjiýyldabolsaşolbirzadyiýersiňiz Üçünjiýyldaekiň,hasylalyň,üzümçilikekiňwe miweleriniiýiň.

30Judahahudanyňneslindengalangalyndylarýenekök urup,ýokarymiwebererler

31ÇünkiIýerusalimdenbirgalyndyçykar,Siondagyndan gaçýanlarçykar,munyHökmürowanRebbiňyhlasyeder 32ŞonuňüçinRebAşurpatyşasyhakdaşeýlediýýär:«Ol buşäheregirmez,neokatar,ne-degalkanbilen,ne-de bankgoýmaz

33Gelenýolybilengaýdypgelerwebuşäheregirmez,diýýärReb.

34Çünkibuşäherigoraryn,onyhalasetmeküçin,meniň wehyzmatkärimDawudyňhatyrasynagoraryn

35ŞolgijeRebbiňperişdesiçykyp,aşurlylaryň düşelgesindeýüzdörtmüňbäşmüňadamyöldürdiIrden turup,olaryňhemmesijesetdi

36Şeýdip,AşurpatyşasySenakeribgidip,Ninewede ýaşady

37OlhudaýyNisrohyňöýündeybadatedipýörkä, AdrammelekbilenŞarezeriňogullaryonygylyçbilen öldürdilerweErmenistantopragynagaçdylarOnuňýerine oglyEsarhaddonhökümsürdi

20-njibap

1ŞolgünlerHizkiýaölümeçenlisyrkawlapdy.Amosyň oglyIşaýapygamberonuňýanynagelip:«Rebşeýle diýýär:«Öýüňitertibesal!Çünkiölersiň,ýaşamaz 2Soňraýüzünidiwaraöwrüp,Rebbedilegetdi: 3LORDaReb,ýalbarýaryn,hakykatdawekämilýürek bilennädipöňüňdegezip,seniňgözüňdeýagşylykedenimi indiýadyňasalHizkiýaagyraglady 4Işaýaortahowlaçykmanka,Rebbiňsözigelip:« 5againeneöwrülip,halkymyňkapitanyHizkiýaşeýle diýýär:«KakaňDawudyňHudaýyRebşeýlediýýär:Seniň dilegiňieşitdim,gözýaşyňygördüm:ine,senibejererin, üçünjigünRebbiňöýüneçykarsyň 6Seniňgünleriňeonbäşýylgoşaryn;Menseniwebu şäheriAşurpatyşasynyňelindenhalasederinMenbu şäheriözümiňwehyzmatkärimDawudyňhatyrasyna goraryn

7Işaýa:«Birbölekinjiral»diýdiOnyalypgaýnadyp goýdular,olamsagaldy.

2Patyşa

8HizkiýaIşaýa:«Rebbiňmenibejertjekdiginiweüçünji günRebbiňöýüneçykjakdygymyňalamatynämebolar?» Diýdi

9Işaýaşeýlediýdi:«Rebbiňaýdanzadynyetjekdigini görkezýänbualamat,seniňalamatyňbolarmy?Kölegeon derejeöňegeçermiýa-daonderejeyzagaýdarmy?

10Hizkiýaşeýlejogapberdi:«Kölegäniňonderejeaşak düşmegiýeňilzat,ýok,kölegeonderejeyzagaýdyň.

11IşaýapygamberRebbeýalbardywekölegäniAhazyň aýlawyndaaşakdüşenonderejeyzagetirdi

12ŞolwagtWawilonyňpatyşasyBaladynyňogly BerodaçbaladanHizkiýahatwesowgatiberdi,çünki Hizkiýanyňsyrkawlandygynyeşidipdi.

13Hizkiýaolaragulakasdywegymmatbahalyzatlarynyň öýüni,kümüşi,altyny,ýakymlyyslyzatlary,gymmatbaha yslyzatlary,ýaraglaröýüniwehazynalaryndatapylan zatlarygörkezdiHizkiýanyňöýündehiçzatýokdy 14SoňraIşaýapygamberHizkiýapatyşanyňýanynagelip, oňa:«Buadamlarnämediýdiler?Olarniredengeldiler? Hizkiýa:«Uzakýurtlardan,hatdaWawilondan-dageldiler» diýdi

15Isa:«Seniňöýüňdenämegördüler?»Diýdi.Hizkiýa şeýlejogapberdi:«Meniňöýümdäkizatlaryňhemmesini gördüler,hazynalarymyňarasyndagörkezmedikzadym ýok.

16IşaýaHizkiýa:«Rebbiňsözünidiňle»diýdi

17Ine,öýüňizdäkiweata-babalaryňyzyňşugüneçenli saklanzatlarynyňhemmesiWawilonaeltiler,hiçzat galmaz,Rebaýdýar

18SeniňdünýäinjekogullaryňyalypgiderlerOlar Wawilonpatyşasynyňköşgündeagtyklarbolarlar.

19SoňraHizkiýaIşaýa:«SeniňaýdýanRebbiňsözigowy» diýdiOl:«Meniňgünlerimdeparahatçylykwehakykatbar bolsagowydälmi?

20Hizkiýanyňgalanişleri,bargüýji,howuz,geçirijiýasap, şäheresuwgetirendigi,Judahahudapatyşalarynyňýyl ýazgylaryndaýazylmadymy?

21Hizkiýaatalarybilenýatdy,onuňýerineoglyManaşe hökümsürdi

21-njibap

1Manaşepatyşalykedipbaşlandaonikiýaşyndadywe IýerusalimdeellibäşýylşalyksürdiEjesiniňady Hefzibahdy

2RebYsraýylogullarynyňöňündekowupçykaran butparazlaryňýigrençlerindensoň,Rebbiňnazarynda ýamanlyketdi.

3ÇünkikakasyHizkiýanyňweýranedenbelentýerlerini täzedengurdyOlBagalüçingurbanlyksypalarynyösdürip ýetişdirdiweYsraýylpatyşasyAhapýalyagaçýasady asmanyňähligoşunynaybadatedip,olarahyzmatetdi.

4Rebbiňöýündegurbanlyksypalarygurup,Rebbiň: «Iýerusalimdeadymydakaryn»diýdi

5Rebbiňköşgüniňikihowlusyndaähliasmangoşunlary üçingurbanlyksypalarygurdy

6Oglunyoduňiçindengeçirdi,wagtlarysynlady, jadygöýliketdi,tanyşruhlarwejadygöýlerbilenişsalyşdy, gaharynygetirmeküçinRebbiňhuzuryndaköpýamanlyk etdi.

7RebbiňDawudaweoglySüleýmana:«Buöýdewe YsraýylyňählitaýpalaryndansaýlapalanIýerusalimde

ýasaýanagaçdanýasalanşekiligoýdy,adymyhemişelik goýaryn:

8Ysraýylyňaýaklarynymundanbeýläkatalarynaberen topragymdangöçürmerin.Diňemeniňbuýruklarymyň hemmesinewegulumMusanyňbuýranählikanunlaryna laýyklykdaamaletseler

9Emmamuňagulakasmadylar

10Rebgullarypygamberlereşeýlediýdi: 11JudahahudanyňpatyşasyManaşebunejisişlerietdiwe amorlylaryňözündenöňkiedenzatlaryndanhaserbetiş etdiweJudahahudanybutlarybilengünäetdi

12ŞonuňüçinYsraýylHudaýyRebşeýlediýýär:«Ine, IýerusalimeweJudahahudanyňüstüneşeýleerbetlik getirýärin,kimmunyeşitse,ikigulagyhemsarsar

13IýerusalimiňüstündenSamariýanyňhatarynywe Ahabyňnesliniuzadaryn.Biradamsaçagysüpürip, süpürip,tersineöwürendeIýerusalimisüpürerin

14Mirasymyňgalyndylarynytaşlap,duşmanlarynyňeline bererin.ähliduşmanlarynaýyrtyjyweoljabolar;

15Sebäbiolarmeniňgözümdeerbetliketdilerweatalary Müsürdençykangünündentäşugüneçenligaharymy getirdiler.

16Mundanbaşga-da,ManaşeIýerusalimibirujundan beýlekiujunadoldurýança,bigünägandökdiRebbiň nazaryndaýamanlykedip,Judahahudanygünäeden günäsindenbaşga-da

17IndiManaşeniňgalanişleri,edenähliişleriwegünäleri Judahahudapatyşalarynyňýylýazgylarykitabynda ýazylmadymy?

18Manaseatalarybilenýatdyweözöýüniňbagynda,Uza bagyndajaýlandy.OnuňýerineoglyAmonhökümsürdi. 19Amonhökümdarlykedipbaşlandaýigrimiiki ýaşyndadyweIýerusalimdeikiýylpatyşalyketdiEjesiniň adyJotbalyHaruzyňgyzyMeşullemetdi.

20KakasyManaşeýalyRebbiňnazaryndaýamanlyketdi

21Kakasynyňiçerigirenähliýolundanýöräp,kakasynyň butlarynahyzmatedip,olaraybadatetdi:

22AtalarynyňHudaýyRebbiterkedip,Rebbiňýolundan gitmedi

23Amonyňhyzmatkärlerioňagarşydildüwşükgurup, patyşanyözöýündeöldürdiler

24landurduňilatyAmonpatyşagarşydildüwşükedenleriň hemmesiniöldürdi.ýurduňilatyonuňýerineogly Josoşyýanypatyşaetdi

25Amonyňedenbeýlekiişleri,Judahahudapatyşalarynyň ýylýazgylarykitabyndaýazylmadymy?

26Onymazadakymazarda,Uzabagyndajaýladylarwe onuňýerineoglyJosoşyýahökümsürdi.

22-njibap

1Josoşyýapatyşalykedipbaşlandasekizýaşyndadywe IýerusalimdeotuzbirýylşalyksürdiEjesiniňady BoskatlyAdaýanyňgyzyededida

2RebbiňnazaryndadogryzadyetdiwekakasyDawudyň ýolundanýöräp,sagýa-daçepeöwrülmedi

3Josoşyýapatyşanyňonsekizinjiýylyndapatyşa AzalýanyňoglyŞafanykätipMeşullamyňoglyŞafany Rebbiňöýüneiberdi

4GapynysaklaýanlaryňýygnanRebbiňöýünegetirilen kümüşlerijemlemeküçinbaşruhanyHilkýanyňýanyna bar:

2Patyşa

5Goý,munyRebbiňöýünegözegçilikedýänişleriýerine ýetirijileriňelinebersinlerweöýüňbozulmalaryny bejermeküçinRebbiňöýündäkiişleriýerineýetirijilere beriň.

6Halyçylara,gurluşykçylaraweussalara,jaýybejermek üçinagaçwekesilendaşsatynalmak

7Şeýle-debolsa,özlerineberlenpullarbaradahasapýokdy, sebäbiolarwepalylyketdiler.

8BaşruhanyHilkiýakätipŞafana:«Kanunkitabyny Rebbiňöýündetapdym»diýdiHilkiýakitabyŞafanaberdi weonyokady

9KanunçyŞafanpatyşanyňýanynagelip,patyşanyň sözüniýene-degetirip:«Hyzmatkärleriňizöýdäkipullary ýygnap,Rebbiňöýünegözegçilikedýänleriňelineberdi» diýdi

10KanunçyŞafanpatyşanygörkezip:«RuhanyHilkia maňakitapberdi»diýdiŞafanonypatyşanyňhuzurynda okady

11Patyşakanunkitabynyňsözlerinieşidip,eşiklerini ýyrtdy

12PatyşaruhanyHilkiýany,ŞafanyňoglyAhikamy, MikaýanyňoglyAchbory,kätipŞafanywepatyşanyňguly Asahýanybuýurdy

13Goý,gidiň,bukitabyňsözlerihakdamenden,halkdan webütinJudahahudadansoraň,çünkiRebbiňgazabygaty uludyr,çünkiata-babalarymyzbukitabyňsözlerinegulak asmandyrlar,bizeýazylanlaryňhemmesiniýerineýetirerler 14Şeýdip,ruhanyHilkiýa,Ahikam,Achbor,Şafanwe AsahýaşkafyňsakçysyHarhasyňoglyTikwanyňogly ŞallumyňaýalyHuldapygamberiňýanynagitdi(indiol kollejdeIýerusalimdeýaşaýardy;)weolarbilengürleşdiler.

15Isaolara:«YsraýylHudaýyRebşeýlediýýär:«Meni iberenadamaaýdyň»

16Rebşeýlediýýär:«Ine,buýereweonuňýaşaýjylaryna, hatdaJudahahudapatyşasynyňokankitabynyňähli sözlerine-deerbetlikgetirerin

17Sebäbiolarmeniterketdilerweelleriniňähliişleribilen gaharymygetirmeküçinbeýlekitaňrylaraýakymlyysly tütetgiýakdylarŞonuňüçingaharymbuýereýakylarwe söndürilmez.

18youönesiziRebdensoramaküçiniberenJudahahuda patyşasynaşeýlediýersiňiz:YsraýylHudaýyRebşeýle diýýär:Eşidensözleriňizedegýär.

19Sebäbiýüregiňnäzikdi,seniňbuýereweonuň ýaşaýjylarynagarşyaýdanzatlarymyeşidip,Rebbiň huzuryndaözüňikiçeltdiň,eşikleriňiýyrtyp,meniň öňümdeagladyňMenemsenieşitdim-diýýärReb 20Ine,menseniata-babalaryňyzyňýanynaýygnaryn, rahatlykbilengabryňyzaýygnanarsyňyzSeniňgözleriňbu ýeregetirjekählierbetliklerimigörmezPatyşasözüniýene getirdiler

23-njibap

1Patyşaiberip,JudahahudanyňweIýerusalimiňähli ýaşulularynyýygnadylar

2PatyşaRebbiňöýüne,Judahahudanyňähliadamlaryna, Iýerusalimiňähliýaşaýjylaryna,ruhanylara,pygamberlere, kiçijiklereweulularagitdiRebbiňöýündetapylanäht kitabynyňählisözlerinigulaklarynaokady.

3Patyşasütüniňgapdalyndadurup,Rebbiňhuzurynda ýöremek,buýruklaryny,güwäliklerini,kanunlarynyçyn

ýürekdenwebütinýüregibilenberjaýetmek,bukitapda ýazylanbuähtiňsözleriniýerineýetirmeküçinähtetdi. Peoplehliadamlarähtdedurdular

4PatyşabaşruhanyHilkiýa,ikinjitertipdäkiruhanylarawe gapysakçylarynaRebbiňybadathanasyndanBagala,agaç naharynaweähliasmangoşunynaçykarylanählizatlary Rebbiňybadathanasyndançykarmagybuýurdy IýerusalimsizKidronyňekinmeýdanlaryndaýakdy.

5JudahahudapatyşalarynyňJudahahudaşäherleriniň belentýerlerindeweIýerusalimiňtöweregindäkiýakymly yslytütetgiýakmagybuýranbutparazruhanylarygoýdy Bagala,güne,aýa,planetalaraweasmangoşunyna ýakymlyyslytütetgiýakanlar.

6SoňraolIýerusalimsizRebbiňöýündenKidron çeşmesineçykaryp,Kidronçeşmesineýakdywekiçijik tozgabasdywetozanyhalkyňçagalarynyňgabyrlaryna taşlady

7AýallarbagüçinasylandokalýanRebbiňöýüniň ýanyndakysodomitleriňöýleriniýykdy.

8SoňraähliruhanylaryJudahahudaşäherlerindençykardy weruhanylaryňýakymlyyslytütetgiýakýanýerlerini, GebadanBeýerşebaçenliharamladyweşäheriň derwezesindebiradamyňçeptarapyndaýerleşýänşäher häkimiJoshuaeşuwanyňderwezesiniňgirelgesindäkibeýik ýerleridöwdi.

9Muňagaramazdan,beýikýerleriňruhanylary IýerusalimdäkiRebbiňgurbanlyksypasynabaryp görmediler,ýönedoganlarynyňarasyndahamyrmaýa çöreginiiýdiler

10Hiçkimoglunyýa-dagyzynyotdanMolekşäherine geçirmezýaly,HinnomyňjülgesindäkiTopetiharamlady. 11JudahahudapatyşalarynyňGüneberenatlaryny,Rebbiň öýüniňgirelgesinde,töwerekdäkiotaglyNatanmelekiň otagybilenalyp,günüňarabalarynyotbilenýakdy.

12JudahahudapatyşalarynyňAhazyňýokarkyotagynyň üstündäkigurbanlyksypalaryweManaseRebbiňköşgüniň ikihowlusyndaedengurbanlyksypalarypatyşanyurup,şol ýerdendöwüp,tozanlarynyKidronderýasynataşlady 13Iýerusalimiňöňündäkibelentýerler,Ysraýylpatyşasy SüleýmanZidonlylaryňýigrenjiAştoretüçin, MowaplylaryňýigrenjiHimişweAmkonyňçagalarynyň ýigrenjiMilkomüçingurankorrupsiýadagynyňsagynda 14Şekilleribölek-böleketdi,agaçlarykesdiweýerlerini adamlaryňsüňkleribilendoldurdy

15Mundanbaşga-da,Beýteldäkigurbanlyksypasywe YsraýylygünäedenNebatyňoglyoboarobgamyň gurbanlyksypasyny-da,beýikýerini-deýykdy,beýikýeri ýakdy,kiçijiktozgabasdywebagyýakdy.

16Josoşyýayzynaöwrülip,dagdakymazarlaragözaýlady weiberdiwesüňklerimazarlardançykardywegurbanlyk sypasynyňüstündeýakdywebusözleriyglaneden HudaýyňadamsyRebbiňsözünegörähapalady.

17Soňra:«Görýänatymnäme?»DiýdiŞäheriňadamlary oňa:«Judahahudadangelip,Beýteliňgurbanlyksypasyna garşyedenzatlaryňyyglanedenHudaýyňadamynyň gubury»diýdiler

18Isa:«Goý,goý!»Diýdi.hiçkimsüňküni gymyldatmasynŞeýdip,Samariýadançykanpygamberiň süňkleribilensüňkleriniýekegoýdular

19YsraýylpatyşalarynyňRebbigaharlandyrmaküçineden Samariýaşäherlerindäkibelentbelentlikdäkijaýlaryň

2Patyşa hemmesiniJosoşyýaalypgitdiweBeýteldäkiähli hereketlerinegöräolaraşeýleetdi.

20Olgurbanlyksypalarynyňüstündäkibeýikruhanylaryň hemmesiniöldürdiweadamlaryňsüňkleriniýakyp, Iýerusalimegaýdypgeldi.

21Patyşaählihalkabuýrukberdi:«Pesahbaýramynybu ähtkitabyndaýazylyşyýalyHudaýyňyzRebbeberiň 22Elbetde,Ysraýylahökümedenkazylaryňdöwründen, Ysraýylpatyşalarynyňýa-daJudahahudapatyşalarynyň bütingünlerindebeýlePesahbaýramybolmandy 23EmmaIosiýapatyşanyňonsekizinjiýylynda IýerusalimdebuPesahbaýramygeçirildi 24Mundanbaşga-da,tanyşruhlarbilenişleýänler, jadygöýler,şekiller,butlarweJudahahudatopragyndawe IýerusalimdeiçalyçylykedilenählinejisişlerJosoşyýa RebbiňöýünderuhanyHilkýanyňtapankitabyndaýazylan kanunsözleriniýerineýetirmeküçingoýdy 25OndanöňMusanyňählikanunlarynalaýyklykdabütin ýüregi,bütinjanywebargüýjibilenRebbeýüztutan patyşaýokdyOndansoňamonuňýalyadamýokdy 26Muňagaramazdan,RebManaşanyňgaharynygetiren ähliprowokasiýalarysebäpliJudahahudagarşygaharyny getirengazabynyňgazaplylygyndanýüzöwürmedi

27Rebşeýlediýdi:«Ysraýylyaýyranymýaly, Judahahudanyhemgözümdenaýyrarynwesaýlan Iýerusalimitaşlarynwemeniňadymşolýerdebolar

28IndiJosoşyýanyňgalanişleriweedenişleri, Judahahudapatyşalarynyňýylýazgylarykitabynda ýazylmadymy?

29ÖzdöwründeMüsüriňpatyşasyfyrownohAşur patyşasynyňgarşysynaupewfratderýasynaçykypdyrwe Josoşyýapatyşaoňagarşyçykypdyronygörüp, Megiddodaöldürdi

30HyzmatkärlerionyMegidodanölenarabadagöterip, Iýerusalimegetirdilerweözmazaryndajaýladylar LandurduňilatyJosoşyýanyňoglyJehoahazanyalyp,ony ýagladywekakasynyňýerinepatyşaetdi.

31Jehohahazpatyşalykedipbaşlandaýigrimiüç ýaşyndady;üçaýIýerusalimdeşalyksürdiEjesiniňady LiwanyňJeremiahermeýanyňgyzyHamutaldy.

32Atalarynyňedenzatlarynagörä,Rebbiňnazarynda ýamanlyketdi

33Fyrown,Iýerusalimdepatyşabolmazlygyüçinony HamatýurdundakyRibladatoparlaraýerleşdirdiweýüz talantkümüş,biraltynaltyntöledi

34Fyrown,iahoşýanyňoglyEliakimikakasyJosoşyýanyň otagyndapatyşaetdiweadynyiehoýakimiňadynaöwrüp, iehohazyalypgitdi.Müsüregelip,şolýerdeöldi.

35iehoýakimkümüşleriwealtynlaryfyrownaberdi Emmafyrownyňbuýrugyboýunçapulbermeküçinýere salgyttöledi:fyrownigebermeküçin,ýerhalkynyňher kümüşiniwealtynynysalgyttalaplarynagörätalapetdi.

36iehoýakimpatyşalykedipbaşlandaýigrimibäş ýaşyndady;OlIýerusalimdeonbirýylpatyşalyketdi EjesiniňadyRumalyPedaýanyňgyzyZebuda

37Atalarynyňedenzatlarynagörä,Rebbiňnazarynda ýamanlyketdi.

24-njibap

1ÖzdöwründeWawilonyňpatyşasyNebukadnesargelip, iehoýakimüçýylonuňhyzmatkäriboldy,soňbolsayzyna öwrüldi.

2Rebözünegarşybabyllylartoparyny,siriýalylary, MowaplylaryweammonlylaryiberdiweRebbiňgullary pygamberleriňaýdansözlerinegörä,onyýoketmeküçin Judahahudanyňgarşysynaiberdi

3Elbetde,RebbiňbuýrugybilenJudahahudanyňüstünden edenähliişlerinegörä,Manaşanyňgünäleriüçinolary gözüniňalnyndaýoketmek;

4Şeýlehem,dökülenbigünäganüçin,Iýerusalimibigünä ganbilendoldurdyMunyRebbagyşlamaz

5iehoýakimiňgalanişleriweedenişleri,Judahahuda patyşalarynyňýylýazgylarykitabyndaýazylmadymy?

6Şeýdip,iehoýakimatalarybilenýatdy,onuňýerineogly iehoýakinhökümsürdi

7Müsürpatyşasyýeneözýurdundançykmady,çünki WawilonpatyşasyMüsürderýasyndanupewfratderýasyna Müsürpatyşasynadegişliählizadyalypdy

8iehoýaçinpatyşalykedipbaşlandaonsekizýaşyndady weIýerusalimdeüçaýpatyşalyketdiEjesiniňady IýerusalimliElnatanyňgyzyNehuşta

9Atasynyňedenzatlarynagörä,Rebbiňnazarynda ýamanlyketdi

10ŞolwagtWawilonyňpatyşasyNebukadnesaryň hyzmatkärleriIýerusalimegarşyçykyp,şähergabaw astynaalyndy

11WawilonyňpatyşasyNebukadnesarşäheregarşygeldi, hyzmatkärlerionygabadylar.

12JudahahudapatyşasyiehoýahinWawilonyňpatyşasyna, ejesine,hyzmatkärlerine,şazadalarynaweserkerdelerine gitdi.Wawilonpatyşasyonysekizinjiýylyndaalypgitdi.

13SoňraolRebbiňöýüniňählihazynalarynywepatyşanyň öýüniňhazynalarynyalyp,YsraýylpatyşasySüleýman RebbiňaýdyşyýalyRebbiňybadathanasyndaýasaýan altyngap-gaçlarynybölek-böleketdi

14OlähliIýerusalimi,ählişazadalary,ählibatyradamlary, hatdaonmüňýesirleri,ählisenetçileriwedemirçilerialyp gitdi:ýurduňiňgaryphalkyndanbaşgahiçkimgalmady 15OliehoýakiniWawilona,patyşanyňejesini,patyşanyň aýallaryny,serkerdeleriniweýurduňgüýçliadamlaryny IýerusalimdenWawilonaalypgitdi

16Güýçliadamlar,hatdaýedimüň,senetçilerweussalar müňadam,söweşeukyplywehatdaWawilonyňpatyşasydaWawilonyýesiraldy

17WawilonyňpatyşasyMattanýanykakasynyňdogany patyşaedip,adynySedekiýadiýipüýtgetdi

18Sedekiýapatyşalykedipbaşlandaýigrimibirýaşyndady weIýerusalimdeonbirýylşalyksürdiEjesiniňady LiwanyňJeremiahermeýanyňgyzyHamutaldy.

19Rebbiňnazaryndaýehoýakimiňedenzatlarynagöräetdi 20ÇünkiRebbiňgazabybilenIýerusalimdewe Judahahudada,SedekiýaWawilonpatyşasynagarşy gozgalaňturuzdy

25-njibap

1Patyşalygynyňdokuzynjyýylynda,onunjyaýda,aýyň onunjygüni,WawilonyňpatyşasyNebukadnesaröziwe

2Patyşa

ähligoşunyIýerusalimegarşyçykyp,oňagarşyhüjümetdi töweregindegalagurupdyrlar.

2Sedekiýapatyşanyňonbirinjiýylynaçenlişähergabaw astynaalyndy.

3Dördünjiaýyňdokuzynjygünişäherdeaçlykhöküm sürdi,ýurthalkyüçinçörekýokdy

4Şäherdargady,söweşijileriňhemmesigijepatyşanyň bagyndakyikidiwaryňarasyndakyderwezedengirip gaçdylar:(indibabyllylarşäheriňtöwereginegarşy çykýardylar:)wepatyşadüzlügetarapýoladüşdi

5Haldeýleriňgoşunypatyşanyňyzynadüşüp,onyiceriho düzlügindetutdy,ähligoşunyondandargady

6Şeýdip,patyşanyalyp,Wawilonpatyşasynyňýanyna getirdilerOňahökümberdiler

7Sedekýanyňogullarynyonuňgözüniňöňündeöldürdiler, Sedekýanyňgözleriniaýyrdylarwebürünçzynjyrlarbilen daňyp,Wawilonaalypgitdiler

8Bäşinjiaýda,WawilonyňpatyşasyNebukadnesar patyşanyňondokuzynjyýylynda,aýyňýedinjigüni Iýerusalimegarawulkapitany,Wawilonpatyşasynyň hyzmatkäriNebuzaradangeldi:

9Rebbiňöýüni,patyşanyňöýüni,Iýerusalimiňähli öýlerini,herbirbeýikadamyňöýüniodaýakdy

10Garawulkapitanybilenbolanbabyllylaryňähligoşuny Iýerusalimiňdiwarlarynyýykdy.

11ŞäherdegalanadamlarweWawilonpatyşasyna märekäniňgalyndylarybilengaçypgidengaçgaklar garawulyňkapitanyNebuzaradanalypgitdiler.

12Emmagarawulyňkapitanyýurduňgaryplaryndan üzümçilikweekerançylyküçingitdi

13Rebbiňöýündäkibürünçsütünler,esaslarweRebbiň öýündäkibürünçdeňiz,babyllylarbölek-bölekbolup, bürünçleriniWawilonaalypgitdiler

14Küýzeler,kürekler,gyrgyçlar,çemçelerwehyzmat edenbürünçgap-gaçlaryalypgitdiler

15Garawulyňkapitanyojaklary,tabaklarywealtyn,altyn, kümüşwekümüşýalyzatlaryalypgitdi.

16SüleýmanyňRebbiňöýiüçinguranikisütün,birdeňiz weesaslar;bugämileriňbürünçagramyýokdy

17Birsütüniňbeýikligionsekiztirsek,üstündäkibap bürünçdi,bapyňbeýikligiüçtirsekdigüldesseleriwe töweregindäkinarlar,bürünçleriňhemmesi:weşolarýaly güldessesibilenikinjisütünbardy.

18GarawulserkerdesibaşruhanySeraýany,ikinjiruhany Sefaniýanyweüçsanyderwezebanyaldy: 19Şäherdensöweşsöweşijileriniwepatyşanyňhuzurynda bolanbäşadamy,şäherdetapylanbäşadamyweýurduň ilatynyýygnangoşunyňbaşkätipiniweşäherdetapylan altysanyadamyaldy

20GarawulyňkapitanyNebuzaradanolaryalyp,Wawilon patyşasynyňýanynaRiblagetirdi:

21Wawilonpatyşasyolaryurup,Hamatýurdundaky RibladaöldürdiŞeýdip,Judahahudaýurtlaryndankowuldy 22WawilonyňpatyşasyNebukadnesaryňgaldyran Judahahudatopragyndagalanadamlarbaradaaýdylanda bolsa,ŞafanyňoglyAhikamyňoglyGedalýanyhökümdar etdi.

23Goşunserkerdeleriniňhemmesiözadamlarybilen WawilonpatyşasynyňGedaliýanyhäkimedendiginieşidip, GedalýaMizpa,hatdaNetanýanyňoglyYsmaýyl, KareýanyňoglyanohananweNetofatlyTanhumetiňogly SeraýaweMaakhatlyJaazanýageldi

24Gedalýaolaraweadamlarynaantiçip,olaraşeýlediýdi: «Haldeýalylaryňgulybolmakdangorkmaň:ýurtdaýaşap, Wawilonpatyşasynahyzmatediňsaňagowybolar 25theöneýedinjiaýdatohumşasyElishamanyňogly NetanýanyňoglyYsmaýylgelip,özibilenonadamgelip, Gedalýanyurupöldürdi,Mizpadakyýewreýlerwe babyllylar

26Kiçijikhemulular,goşunserkerdeleriturup,Müsüre geldiler,çünkiolarbabyllylardangorkýardylar

27Judahahudapatyşasyiehoýaçiniňýesiralnanýedi-otuz ýylynda,onikinjiaýda,aýyňýediweýigrimigününde, WawilonyňpatyşasyEwilmerodaçhökümdarlykedip başlanýylyndaJudahahudapatyşasyiehoýakiniňkellesini türmedençykardy;

28SoňraoňamähirligürlediwetagtynyWawilondabile bolanpatyşalaryňtagtynyňüstündegoýdy.

29Türmeeşikleriniçalşyp,ömrüniňdowamyndahemişe çörekiýýärdi

30Oňaberilýänkömek,patyşatarapyndanberilýän hemişelikkömek,ömrüniňbütingüniüçinhergünlük stawka