4-njiMakkabeý
kitaby
Giriş
Bukitapgadymyzalymlygyňgaraňkyelhençliklerinden ýaňlanýanýyldyrymyňgorkusyýalydyrBu,Siriýanyň zalymAntiokusynyňyzarlamalarynaesaslanýanbap, käbirleriEpipanes,TheMadmandiýipatlandyrýarlar Birinjiasyrlaryňrimtaryhyndaşeýlezalymlaryňikisi ýazylýar-beýlekisiKaligula,IkinjiajaýypMadman.
BuýazuwyňgörnüşibirsözŞonuňüçinçykyşyň ýokarlanmagyweýykylmagyseresaplylykbilenýerine ýetirildi;argumentlerigatyweýranedýär;üýtgewsizlogika; çuňlugy;pikirlenmesinişeýlebirsalkynlaň-iňýiti sözleýişiňnusgasyhökmündeözornunyalýar.
Esasyçykyş-BatyrlykWriterazyjyYlhamlanansebäpler pelsepesiniňmanysyzsözleribilenbaşlaýar.Bizbu ýigriminjiasyry“Akylasyry”diýippikiretmekweony “Miflerasyry”bilendeňeşdirmekisleýäris,ýönemunuň ýalyýazgybeýleçaklamaüçinkyn.Hristianeýýamyndan ozalbirinjiasyradegişlibolan,ikimüňýylmundanozal bolşyýalyhäzirkidöwürde-degüýçliSebäppelsepesini beýanedenýazyjynytapýarys
Gynamalaryňkameralaryndasynlaryňýerleşdirilmegikän birbaglanyşyksyz.Häzirkizamangulaklarymyzdaýumşak zatlaragabatgelýärYzygiderligynamalaryňjikmejiklikleri(Ispaniýanyňinkwizisiýasynyňgurallaryny ýüzlerçeýylsoňteklipedýär)biziňtagamymyzyhaýran galdyrýangörnüşdeişlenipdüzüldiHatdagojanyň, SevenedidoganyňweEnäniňstoikikeşpleriniňpeýda bolmagy,buoratoryňBatyrgaýlykgörkezýän gazaplylygynyýumşatmaküçinhiçzatetmeýär
Hristianbuthanasynyňgadymyatalarybukitabyýokary derejedeahlaktaýdanöwredýänweöwredýäneser hökmündeseresaplylykbilengorapdyrlarweonyokamak bilenşehitlikmeýdançasynaçykanilkinjihristian şehitleriniňköpüsineşübhesiztanyşdyr 1-njibap
Ylhamlanansebäpbilengadymydöwürlerdenbäri pelsepäniňbirgörnüşiSiwilizasiýahiçhaçanýokary pikireýetmedi"Repressiýalar"baradaçekişme48-nji aýatadamzadyňtutuşpelsepesinijemleýär.
1Iňýokaryderejedefilosofiki,meniňaraalyp maslahatlaşmagyteklipedýänsoragym,Ylhamlanan sebäbiňhöwesleriňüstündeniňýokaryhökümdardygyýadaýokdugy;wepelsepesineçynlakaýünsbermegiňizi haýyşedýärin
2Sebäbimowzukdiňebirbilimiňbirşahasyhökmünde zerurbolman,eýsemöz-özüňidolandyrmagygözöňünde tutýaniňoňatahlaklarywaspetmegihemöziçinealýar
3Reagny,Sebäbimylaýymlyga,açgözligewehöweslere garşyhyjuwlarydolandyrýandygysubutedilse,erbetlige
garşy,adalatagarşy,erkekligegarşyçykýanlara,gahar, agyrywegorkyýalyaç-açanhöwesleriňüstündenhöküm sürýändigiaýdyňgörkezilýär.
4,öne,käbirlerisorapbilerler,Sebäbihöwesleriňussady bolsa,nämeüçinýatdançykarylyşywenadanlygy dolandyrmaýar?olaryňüstündengülmek.
5Jogap,Sebäbiňaňdamirasgalankemçilikleridäl-de, eýsemadalata,erkeklige,gylyk-häsiýetinewehökümine tersgelýänhyjuwlardanýa-daahlakkemçiliklerinden üstünçykmagydyr;weolaryňhereketlerihyjuwlaryýok etmekdäl-de,olaraüstünlikligarşydurmagamümkinçilik bermekdir.
6Dürliçeşmelerdenalnanköpsanlymysalgetiripbilerdim, buýerdeSebäbihyjuwlaryňüstündenözüniulandy,ýöne şuwagtaçenliberipbiljekiňgowymysalym,Eleazar, Sevenedidoganweeneüçinahlaklylyküçinölenleriň asyllyhereketidir
7Bularyňhemmesiagyrylaryýigrenmekbilen,hatda ölümeçenlisebäbiňhyjuwlardanhasýokarydygynysubut etdi
8Buýerdeolaryňhäsiýetleriniwaspedipulaldypbilerin, olar,Ejesibolanerkekler,bugünahlakgözelliginiwe ýagşylygysöýmeküçinbellängünümizdeölýärler,has dogrusy,gazananüstünlikleribilengutlaýaryn.
9Diňebirdünýädäl,eýsemýerineýetirijilertarapyndan batyrgaýlygyweçydamlylygyüçinhaýrangalmak,olary milletimiziňastyndakyzalymlygyňýykylmagynyň awtorlaryetdi,zalymlygyçydamlylygybilenýeňdi,şeýdip, ýurdyarassalandy
10nowönehäzirkiwagtda,endikedişimýalyumumy teoriýabilenbaşlanymyzdansoň,bumeseläniaraalyp maslahatlaşmagapursattaparyn,soňbolsaählizady paýhaslyHudaýaşöhratgetirip,olaryňhekaýasynadowam ederin
11Şeýlelikbilen,biziňgözlegimiz,Sebäbiňhyjuwlardan iňýokaryussatdygyýa-dadäldigi.
12justönesebäbiňnämediginiwehyjuwyňnämedigini, hyjuwyňnäçegörnüşiniňbardygynyweSebäbiňolaryň hemmesindenýokarydygynykesgitlemeli
13Akyldaryňdurmuşynyaç-açanaraalyp maslahatlaşmagymakulbilýänligimiňsebäbi.
14Paýhas,zatlary,ylahyweynsanlaryweolaryň sebäplerinibilmekisleýärin
15Muny,Kanunalaýyklykdaalnanmedeniýethökmünde kabuledýärin,buarkalyHudaýyňzatlarynahormatbilen öwrenýäriswedünýädäkizatlaryadamzadyňpeýdasyna öwrenýäris.
16Indipaýhashöküm,adalat,batyrlykwemylaýymlyk görnüşindeýüzeçykýar
17judgmentönehökümýa-daöz-özüňidolandyrmak olaryňhemmesineagalykedýär,çünkimunuňüstibilen Sebäbihyjuwlaryňüstündenözygtyýarlygynytassyklaýar 18theönehyjuwlardanikisanygiňişleýinçeşmebar, ýagnylezzetweagyry,ýa-daesasanjanawebedene degişlidir
19Lezzetweagyrymeselesindehöwesleriňbellibir yzygiderliligibolanköpýagdaýbar
20Şeýlelikbilenisleglezzetdenöňgidýänbolsa,kanagat yzyndangelýär,gorkyagyrydanöň,agyrybolsagaýgy gelýär
21Gahar,ýene-debiradamözduýgularynydowametdirse, lezzetbilenagyrygaryşýanhyjuwdyr.
22Höwesleriňiňköpdürlüliginigörkezýänahlaktaýdan peselmekhemlezzetalýar.
23Kalbyňdaözüniaç-açanlyk,açgözlük,biderekşöhrat, jedel,jedel,bedenindegeňetiýmek,açgözlükwe gizlinlikdegörkezmekýalygörnüşdegörkezýär.
24Indilezzetweagyryikiagaçýalybolup,bedendenwe ruhdanösýär,buhöwesleriňköpşahasyösýär;weherbir adamyňussatbagbanbolmagynyňsebäbi,ot-çöplemek, çapmakwedaňmak,suwyaçmakwebuýereugrukdyrmak, öýhojalygynyňhäsiýetleriniwehyjuwlarynydöredýär
25SebäbiSebäbifazyletleriňugrukdyryjysybolsa, höwesleriňussadydyr
26Ilkibilen,mylaýymlygyňpäsgelçiliklihereketisebäpli Sebäbiňhyjuwlardanhasýokarybolýandygynagözaýlaň
27Temperat,islegleriňbasylmagydyr;emmaislegleriň käbiriakylwekäbirfizikiweikigörnüşihemSebäbiaçaçandolandyrylýar;gadaganetleresynanyşanymyzda, olardanalynjaklezzetlerdennädipýüzöwürmeli?
28Sebäbiňişdänibasypýatyrmagagüýjibarmy?Meniň pikirimçeşeýle
29Şoňagörä-de,kanunalaýyklykdagadaganedilenher hilidüşündirişlisuwhaýwanlaryny,guşlary,haýwanlary weetleriiýmekislegimiziduýanymyzda,Sebäbiň agdyklyketmegindensaklanýarys
30Sebäbiişdämiziňartykmaçlygymylaýymakyl tarapyndanbarlanýarwesaklanýarwebedeniňähli hereketleriSebäbiňboýunegýär
31Tebigyislegbolsahaýrangaljakzatbar gözelligiňmiwesindenlezzetalmaküçinruhsöndürilýärmi?
32Elbetde,şonuňüçinemsypaýyJosephusubywasp edýäris,sebäbiSebäbiakylgüýjibilenbedenimpulsyny barladySebäbi,fizikiisleggüýçlibolanbirýaşýigit, Sebäbihöwesleriniňhyjuwynyöçürdi
33Sebäbidiňebirjynsyislegiňdäl-de,eýsemherdürli islegleriňisleginiboýunegdirýändigisubutedildi
34ÇünkiKanun:'Goňşyňyzyňaýalynaýa-dagoňşyňyza hiçzatislemäň'diýilýär.
35Hakykatdanam,Kanunislemezligimizibuýranda,meniň pikirimçe,Sebäbiadalatagarşygöreşýänhyjuwlaryedişi ýaly,açgözislegleregözegçilikedipbilýärdiýen argumentitassyklamaly
36Sebäbiaç-açanhöwesleriňussadybolmasa,tebigaty üýtgetmegiöwredipbolarmy?
37Elbetde,adamkanunalaýyklykdadurmuşynybuýran badyna,öztebigatynatershereketedip,mätäçlere göterimsizkarzberseweýedinjiýylkarzyýatyrsa.
38Eger-deözünegöwniýetýänbolsa,Sebäbiňhereketi bilenKanuntarapyndanýokedilýärwesamanlaryny ýygnamakdanýa-daüzümçiliklerindeniňsoňkyüzümi almakdansaklanýar
39Galanzatlarbaradaaýdylandabolsa,Sebäbiň hyjuwlardanýa-damähirlerdenüstünçykmagynyň mümkindiginibilipbileris
40ÇünkiKanun,ene-atanyňsöýgüsindenhasýokarydyr, şonuňüçinerkekadamözhäsiýetinitabşyrmazlygyüçin, aýalyňsöýgüsiniýokeder,şonuňüçinbirerkekadamony ýazgarsa,çagalarabolansöýginidüzgünleşdirer,şonuň üçinerkeklererbetbolsa,olaryjezalandyrarwedostluk talaplarynydolandyrar,erkeklerdostlaryny ýazgarmalydyrlar.
41Kanunarkalysebäphatdaýigrenjihemýeňipgeçipbiler, şeýlelikbilenbiradamduşmanyňbaglarynykesmekden
saklanarweduşmanyňemläginitalaňçylardangorarwe dargadylanharytlarynyýygnapbiler.
42Sebäbiňdüzgünihemhasagressiwhyjuwlaryňýa-da erbetlikleriň,hyjuwyň,biderekligiň,ulumsylygyň, tekepbirligiňwetekepbirligiňüstibilenýaýbaňlanýar.
43Çünkimylaýymakyl,gaharlybolşyýaly,bupesedüşen hyjuwlaryňhemmesiniýokedýär,sebäbimunyýeňýär 44Hawa,MusaDatanaweAbiramagarşygaharlananda, gazabynaerkinýolbermedi,gaharynySebäbidolandyrdy 45Çünkimylaýymakyl,aýdyşymýaly,höwesleriýeňip, käbirleriniüýtgedip,beýlekileridüýbündenezipbilýär 46NämeüçinpaýhaslykakamyzJacobakupSimýonbilen LewiniňöýleriniŞekemilertaýpasynyňesassyz öldürilmegiüçingünäkärledi:«Olaryňgaharynälet bolsun!»
47SebäbiSebäbigaharlarynysaklamakgüýjibolmadyk bolsa,beýlegürlemezdi
48ÇünkiHudaýadamyýaradangüni,oňahöwesleriniwe meýilleriniornaşdyrdyweşolbirwagtyňözünde-deähli zatlardamukaddesýolbeletbolmakduýgusynyňarasynda aňytagtdagoýdy;Kanunyberdi,egerbiradamözüne buýrukberse,mylaýym,adalatly,ahlaklywebatyrbir patyşalykhökümsürer
2-njibap
IslegiňwegaharyňhökümiDawudyňsuwsuzlygyhakda Gadymytaryhyňtäsirlibölümleri.Wagşyýewreýleridoňuz iýmägemejburedýärGadymybankagyzykly salgylanmalar(21-njiaýat)
1Onda,kimdirbirisorapbiler,egersebäphöwesleriň ussadybolsa,nämeüçinýatdançykarmakwenadanlyk ussadydäl?
2Emmaargumentgatygülkünç.Sebäbi,höwesleriňýa-da kemçilikleriňüstündendäl-de,bedeniňüstündenussatdygy görkezilýär
3Mysalüçin,hiçbiriňiztebigyislegimiziýokedip bilmeýärsiňiz,ýöneSebäbiislegbilengulbolmakdanhalas bolupbiler
4Siziňhiçbiriňizgahar-gazabyňyzyýokedip bilmeýärsiňiz,ýönesebäbinegahar-gazapdankömekedip bilersiňiz
5Siziňhiçbiriňizerbetniýetiýokedipbilmersiňiz,ýöne sebäbiňerbetligesezewaredilmeginegarşygüýçliýarany bolupbiler
6Sebäp,hyjuwlaryňýokedilmegidäl-de,olaryňgarşydaşy. 7Dawutpatyşanyňteşnebolmagy,munyhas aýdyňlaşdyrmaküçinhyzmatedipbiler.
8ÇünkiDawutpiliştlileregarşyuzakgünsöweşip,biziň söweşijilerimiziňkömegibilenolaryňköpüsiniöldürenden soň,terwezähmetçekip,ata-babalarymyzyňtutuş goşunynygurşapalanşaçadyrynageldi.
9Şeýdip,öýeýesiagşamlyknaharynaýykyldyEmmasuw köpbolsa-da,suwsuzlykdanpatyşaonysuwdanalyp bilmedi
10Muňaderek,güýçlenýängüýçbilenduşmanyň eýeçiligindäkisuwabolanislegsizlikonyýakdy,pilotsyz weýoketdi
11Soňrajanpenalarypatyşanyňisleginegarşynägilelik bildirenlerinde,ikiýaş,güýçlisöweşijiözpatyşasynyň isleginiňýokdugyndanutanyp,ähliýaraglarynygeýip,suw gämisinialyp,duşmanyňberkitmeleriniulaltdy;derwezede
garawullaryňöňündennäbellizatlaryogurlap,duşmanyň düşelgesinigözlediler.
12Baharybatyrgaýlykbilentapdylarweondanpatyşaüçin biresbapçykardylar.
13EmmaDawuthenizemteşnebilenýanýanbolsa-da, ganadeňdiröýdülýänşeýletaslama,onuňjanyüçinagyr howpdiýiphasaplady
14Şonuňüçinem,isleginiňsebäbinegarşyçykyp,suwy Hudaýagurbanlykhökmündedökdi
15Çünkimylaýymakylhyjuwlaryňbuýruklarynyýeňip geçmäge,islegodunysöndürmägeweaşagüýçlibolsa-da, bedenimiziňagyrylarybilenýeňişbilengöreşmägewe ahlakgözelligiwehyjuwlaryňagdyklyketmeginegarşy çykmagyňsebäbiniahlakgözelligiwegowylygybilen başarýar
16Indibupursat,öz-özüňidolandyrmagyňsebäbinigürrüň bermägeçagyrýar
17AtalarymyzyňKanunalaýykberjaýedilmegibilenuly parahatçylykdanpeýdalanýanwebagtlyýagdaýdabolan döwürdeAziýanyňşasySelewkusNikanorybadathana hyzmatyüçinsalgytsaldywebiziňmylakatlylygymyzy ykraretdi,takykadamlar,umumyylalaşygagarşyhereket edip,köpwedürlibetbagtçylyklaragatnaşdylar
18Iňýokaryhäsiýetliadam,şolwagtbaşruhanybolup, ömriüçinwezipesibolanbellibirSimunoňagarşybir topargozgady,ýöneherhilitöhmetleregaramazdan adamlarsebäplioňazyýanýetiripbilmänsoň,ýurduna dönükliketmekniýetibilendaşaryýurdagaçdy.
19Şeýdip,Siriýanyň,FinikiýanyňweSilisiýanyň gubernatoryApolloniusyňýanynagelip:«Patyşawepaly bolmakbilen,Iýerusalimiňhazynalaryndaybadathana hasabynadegişlidälweSelewkuspatyşanyňemlägibarada müňlerçehususyýatagyňsaklanýandygynyhabarbermek üçingeldim»diýdi.
20Apolloniusbumeseläniňjikme-jiklikleriniöwrenip, SimunapatyşawepalylygyüçinöwdiweSelewkus köşgünehowlukdy,oňagymmatlyhazynanyaçdy;Soňra bumeseläniçözmeküçinygtyýarlykalansoň,näletlenen Simunwegatygüýçligoşunbilenbilelikdederrew ýurdumyzagitdiwepatyşanyňbuýrugybilengaznadaky hususygoýumlaryeýelemegiyglanetdi 21Buhabardanhalkymyzgatygaharlandylarwe ybadathanahazynasynagoýumlarynytabşyranlaryň ogurlanmagynyýigrenýänzathasaplap,berkgarşylyk görkezdilerweählipäsgelçilikleriatdylar 22Apolloniushaýbatatypybadathanagirdi.
23Soňraybadathanadakyruhanylar,aýallarweçagalar Hudaýdanmukaddesýerinibozmaküçinkömeksoradylar; Apolloniusýaraglyesgeribilenpulalmaküçinýörişe çykanda,gökdenperişdeler,atlaramünüp,ellerinden ýyldyrymçakyp,gorkywetitremekpeýdaboldy
24Apolloniusbaşgamilletleriňköşgündeýarymöldiwe ellerinijenneteuzatdywegözýaşlarybilenýewreýlere ýalbardyweasmangoşunynyňgazabyndagalmagyny isledi
25Çünkigünäedip,hatdaölüme-demynasypdygyny,jany berilse,ähliadamlaraMukaddesýeriňbereketiniwasp etjekdiginiaýtdy
26BusözlerdentäsirlenenbaşruhanyOnias,beýleki ýagdaýlardaiňgödekbolsa-da,Selewkuspatyşa Apolloniusyňylahyadalatbilendäl-de,adamenjamy
tarapyndanagdarylandygynypikiretmezligiüçinoňa şepagatetdi.
27Şoňagörä-de,Apolloniushaýrangaldyryjygutulyşdan soňbaşynagelenzatlarypatyşahabarbermeküçingitdi.
28EmmaSelewkusölüp,tagtyňmirasdüşeri,aşagorkunç adamoglyAntakusEpifanesboldy;Oniasymukaddes wezipesindenboşatdyweýerinedoganyJeýsonybaş ruhanyetdi,buwezipäbellenmegiňderegineJeýsonoňaüç müňaltyýüzaltmyşzehintölemeli
29Şeýdip,Jeýsonybaşruhanyedipbellediweonyhalkyň baştutanyetdi
30We(Jeýson)halkymyzaKanunadüýbündengarşy çykmaküçintäzedurmuşýolywetäzekonstitusiýa hödürledi;diňebirata-babalarymyzyňdagyndagimnaziýa gurmakbilençäklenmän,ybadathananyňhyzmatyny hakykatdanamýatyrdy.
31ŞonuňüçinylahyadalatgaharlandyweAntakiýany özünegarşyduşmanetdi
32Haçan.MüsürdePtolemeýbilensöweşalypbarýardy weIýerusalimiňhalkynyňölendigibaradakyhabardangaty begendiginieşidip,derrewolaragarşyýörişetdi
33Şäheritalandansoň,ata-babalarymyzyňkanuny boýunçaýaşamalyboljaklaraölümjezasynybermekbarada kararçykardy
34heöneählikararlarynyňhalkymyzyňKanunyň yzygiderliliginibozmaküçinhiçhilipeýdasyzdygynagöz ýetirdiweählihaýbatlarynywejezalarynydüýbünden ýigrenýändiginigördi,hatdaogullarynysünnetlemeküçin aýal-gyzlar,ykbalynyňnämeboljakdygynyöňünden bilseler-de,nesilleribilenbilelikdegaýalardanatyldy
35Şonuňüçinonuňkararlaryhalkköpçüliginiň ýazgarylmagynydowametdirende,hutöziherbiradamy harametiýmägeweşeýlelikbilenýewreýdinindenýüz öwürmägemejburetdi.
36Şoňagörä-de,zalymAntakiýaözgeňeşçileribilen birlikdegoşunlarynydolyýaragbilençekip,bellibirbelent ýerdehökümçykardywegarawullarynaýewreýleriňher birinişolýeresüýräp,doňuzetiniwebutlarahödürlenýän zatlaryiýmägemejburetdiEmmaharamzatlarbilen haramlanmakdanýüzöwürmelibolsa,onygynap öldürerdiler
37Köpadamzorbilenalnanda,ilkibilenbiradam Antiokusyňhuzurynagetirildi,adyEleazar,dünýäinen ruhany,kanunybilimiöwreden,ýaşyulalanwezalym kazyýetiňfilosofiýasybilentanalýanbiradam
38Antakýaoňaseredip:'Eý,hormatlanýanadam, gynamalaryňbaşlamagynaýolbermezdenozaldoňuz etindeniýipjanyňyzyhalasetmegiňizimaslahatberýärin. Sebäbimensiziňýaşyňyzyweçalsaçlaryňyzy hormatlaýaryn,uzakwagtlapgeýenhem-deýewreýdinine ýapyşýanbolsaňyz,sizifilosofhasaplamok
39Tebigatyňbizehoşniýetlilikbilenberenbuhaýwanyň etiiňgowusy,nämeüçinonyýigrenmeli?Hakykatdanam bigünälezzetlerdenlezzetalmaksamsyklykweTebigatyň hoşniýetliliginiretetmeknädogry
40stillöne,hasdogrusy,hasakmaklykbolar,meniň pikirimçe,hakykathakdaboşgürleseň,hatdameniöz jezanyňagarşyçykarsyň
41Öňündengelýänpelsepäňizdenoýanmarsyňyzmy?
Hasaplamalaryňyzyňbolgusyzzatlaryndanýüzöwrüp, kämillikýaşynalaýykbaşgabirpikirlenip,hakyky maksadalaýykfilosofiýanyöwrenip,haýyr-sahawat
maslahatymynädipöwrenip,özhormatlanýanýaşyňyza gynanarsyňyz?
42Şunygözöňündetutuň,budiniňizegöziýetýänbir güýçbarbolsa-da,zorbilenedilengünäňizüçinsizi hemişebagyşlar.'
Zalymtarapyndanharametibikanuniýmägeçagyrylan43 awtobus,Eleazargürlemeküçinrugsatsorady;alandansoň, kazyýetdeçykyşynyşeýlebaşlady:
44'Eý,Antakiýa,ylahykanunyýurdumyzyňkanuny hökmündekabuledip,kanunaboýunbolmakdanhasgüýçli zerurlygyňbardygynaynanmaýarys
45Şonuňüçinbizmunydogryhasaplamaýaryskanuny bozmaküçinislendikýolbilen.
46Şeýle-debolsa,kanunlaryňyz,hakykatdanamylahydäl bolsa-da,bizonuňylahydygynabiderekynanýardyk,hatda takwalyküçinabraýymyzyýoketmekhemdogrybolmaz.
47Şonuňüçinharamzadyiýmegimizüçinkiçijikbirgünä diýippikiretmäň,Kanunyňbozulmagy,ownuk-uşak bolsun,ulybolsun,deňderejedeagyrdyr;sebäbiiki ýagdaýda-dadeňderejedeKanunýigrenilýär
48Webiziňpelsepämiziňüstündengülýäris,munuň aşagyndaakylatersgelýänýalyýaşaýarys.
49Beýledäl,çünkiKanunbizeöz-özüňidolandyrmagy öwredýär,şonuňüçinählilezzetlerimiziňweisleglerimiziň ussadybolup,ähliagyrylarataýynlykbilençydapbilmek üçinerkeklikbilendolytälimalýarys;weadalatyöwredýär, dürlihäsiýetlerimizbilenadalatlyhereketedýäriswe dogrulygyöwredýäris,şonuňüçinhormatbilendiňe Hudaýaybadatedýäris
50Şonuňüçinharametiýmeýäris;KanunymyzyňHudaý tarapyndanberiljekdigineynanmaküçindünýäni Creatoraradanyň,Kanunçykaryjyhökmündetebigatymyza göräduýýandygynybilýäris
51Olbizejanymyzüçinamatlyzatlaryiýmegibuýurdywe tersineboljaketiýmegimizigadaganetdi
52aönezalymyňedenişi,bizidiňebirKanunybozmaga mejburetmän,eýsem-debolsa,biziňüçindüýbünden ýigrenýänbuharamlygymasgaralapbilersiňiz
53youönesenmenimasgaralapbilmersiň,atababalarymyňKanunyberjaýetmekbaradakymukaddes kasamlarynyhembozmaýaryn,hatdagözümiýyrtyp, içegelerimiaýyrsaňam
54Mengarrylykbilenbeýleadamdäl,dogrulykhowp astyndaýaşlygyňgüýjimeniňsebäbimegaýdypgelýär
55Şonuňüçintaýaklaryňyzygatyöwrüp,ojagyhas gyzdyryň.Garrylygymaözşahsyýetimdeatalarymyň kanunynybozjakýalygynanamok
56Eý,mugallymymyýitirenkanun,saňaynanamok.Eý, söýgüliöz-özüňidolandyrmak,seniterketmerin;Eý, paýhassöýýänsebäp,senimasgaraetmerin,eý, hormatlanýanruhanylykweKanunybilmek
57Şeýlehem,garrylygymyňarassaagzynyweömürboýy KanunydowametdiripbilmersiňAtalarymmenitäölüme çenlijebir-jepalaryňyzdangorkmazlar
58Çünkihakykatdanamzalymadamlarazulumedip bilersiň,ýönedogrulykmeselesindeseniňsözleriňýa-da amallaryňbilenhökümsürmersiň.'
3-njibap
LeumşakruhlygarryEleazarşeýleberkligigörkezýär welin,busözleri2000ýyldansoňokanymyzda-da, söndüripbolmajakotýalybolupgörünýär
1EmmaEleazarzalymlaryňnesihatlarynaşeýlejogap berende,töweregindäkigarawullaronygynamalaraalyp gitdiler.
2Ilkibilenmukaddesligiňgözelligibilenbezelengojany geýdiler
3Soňraikielinidaňyp,onyýençdiler,birhabarçydurup, oňagarşy:«Patyşanyňbuýruklarynaboýunbol!»Diýip gygyrýarlar.
4Emmabeýikweasyllyadam,hakykatdanamEleazar, düýşündeazapçekýänýalydäldi;hawa,gözüniasmana dikipdurangoja,ganbilenýuwunýançawegapdallaryköp ýaralaraöwrülýänçä,bedeninigamçylygasezewaretdi bedeniagyrynygoldapbilmeýändigisebäpliýeregaçandada,Sebäbinidikweçeýesaklaýardy.
5Aýagybilenkruetgarawullarynyňbiriýykylanda, ýerindenturmaküçinonygapdalyndantüpeňledi 6heöneolhasratybaşdangeçirdi,mejburlygyäsgermezlik etdiweazaplarasezewarboldy,jezaalýanbatyrtürgen ýaly,gojaazapçekýänlerdenüstünçykdy
7Tergaşynyňüstündedurdyweýüreginiňasyllylygyazap çekýänleriňhaýrangalýançademinialdy
8Şondansoň,garrylygynagynanýan,birbölegidostuna duýgudaşlyk,birbölegiedermenliginehaýrangalmakbilen, patyşanyňkäbirköşkemeldarlaryoňaýüzlenip:
9'Eý,Eleazar,nämeüçinbubetbagtlykdaözüňidäliedip heläkedýärsiň?Bizsizeetigetireris,ýönediňedoňuzlaryň etindeniýmekisleýärsiňizweözüňizihalasediň' 10Eleazar,maslahatlaryýerineýetirenýaly,gynamalaryna goşantgoşanýaly,gatygygyrdy:'No.ok.Geliň, Ybraýymyňogullaryhiçhaçanýamanýürekýalypikir edip,bizegörünmeýänbirböleginiýasasyn
11Sebäbiňtersine,garrylygaçenlihakykataýaşap,şeýle ýaşamagyňabraýynykanunyesasdagorap,indihapaet iýmägehöweslendirip,özşahsyýetlerimizdebirkeşbe öwrülip,özümizdebolanbolsak,biziňüçinbolardy.
12Birnemeuzakýaşasak,gorkaklyküçinähliadamlary masgaralap,zalymtarapyndanadamkärçiliksizýigrenilse, utanç,Hudaýyňkanunynyölümeçenligoramalydäldi.
13Şonuňüçin,eý,Ybraýymyňogullary,dogrulyküçin asylölýärsiňizmi?youöne,eý,zalymadamlar,nämeüçin işiňizdedynýarsyňyz?'
14Şeýdip,gynamalardanüstünçykandygynywe jellatlarynyňrehim-şepagatyndanhalasbolman,onyoda çekdiler
15Olýerdeonyzyňdylarwerehimsizmekirenjamlar bilenýakdylarweburnunaerbetysçorbasynyguýdular
16Emmaoteýýämsüňklerineýetip,arwahdanýüz öwürjekbolanda,gözüniHudaýadikdiweaýtdy:
17'Eý,Hudaý,özümihalasedipbilsem-de,SeniňKanunyň üçinotlyazaplarbilenölýändigimibilýärsiňHalkyňyza rehimdarboluňwejezamyzolaryňadyndankanagatly bolsun.Ganymyarassala,janymygurbanetmeküçin janymyal,,
18Busözlerbilenmukaddesadam,gynamalarasezewar bolup,hatdaölümeçenliazaplaragarşyÖzKanunynyň hatyrasynaberlenKanunüçinhiçhiliruhdandüşmedi
19Şonuňüçin,Ylhamlanansebäphöwesleriňüstünden ussatdyr;Sebäbionuňsebäplerindenhyjuwlaryýa-da görgüleriagdyklykedenbolsa,bizolaryiňýokary güýjüniňsubutnamasyhasaplamalybolardyk.
20nowöneindionuňSebäbihöwesleriniýeňipgeçmeginiň sebäbi,bizolarabuýrukbermegiňgüýjünidogry hasaplaýarys
21Iňbolmandaözümiziňdaşymyzdangelýänagyrylary ýeňipgeçýänhalatyndaussatlygyňSebäbiňbardygyny boýunalmalydyrys;inkäretmekgülkünçdi
22Meniňsubutnamamdiňebirsebäbiňagyrylara artykmaçlygynydäl,eýsemlezzetlerdenhem artykmaçlygynyöziçinealýar;ýa-daolaraboýunegmeýär.
4-njibap
"Sebäplerasyry"diýlipatlandyrylýanbubapda,Sebäpler pelsepesiniň2000ýyllykdygynyokapbilerSevenediogluň weejesiniňhekaýasy.
1KakamyzEleazar,mukaddesgäminihyjuwlardeňzinde dolandyrýanajaýypdolandyryjyýaly,zalymyňhowpy bilengabalanwegynamalaryňtolkunlarybilensüpürilen hembolsa,ölümiňýeňişmekanynabarýançahiçwagt mukaddesligiňbaşynyüýtgetmedi
2Köpwemekirhereketlendirijilerbilengabalanhiçbir şähermukaddesruhunagamçy,taýakwealawbilenhüjüm edilende,mukaddesgalkanbolanSebäbibilenjanyna gabawedenlerigöçürdi.
3KakamyzEleazar,akjafilminideňizgaýasyhökmünde kesgitläp,hyjuwlaryňköpelmeginiňdälibaşlangyjyny döwdi.
4Eý,ruhanylygyňyzamynasypruhany,mukaddes dişleriňiziharametmediňizýa-dadiňetakwawearassalyk üçinýerbolangarnyňyzyharametbilenetmediňiz.
5Eý,kanunyboýunalýanweylahydurmuşyňfilosofy! Edarasykanunahyzmatetmekweonyözganyweölüme çenligörgigörmeküçinabraýlyderbilengoramak isleýänlerbolmaly
6Eý,kaka,şöhratabolanberkligiňbilenKanuna wepalylygymyzyberkitdiň.mukaddesligiňhatyrasyna gürlediň,sözleriňeynanmadyňweylahypelsepäniň sözleriniamallaryňbilentassyklamadyň,eý,gynamalardan hasgüýçligarryadam.
7Eý,alawdanhasgüýçlihormatgoýýanýaşuly, hyjuwlaryňüstündenbeýikşaEleazar 8ÇünkiatamyzHarun,senzurabilenýaraglanan mähelläniňiçindenotlyperişdäniňgarşysynaylgapgelip, onyýeňipbarýarka,HarunyňoglyEleazarotuň eremegindenejirçekip,Sebäbindeüýtgewsizgaldy 9Şeýle-debolsa,iňajaýypsy,garryadamdy,bedeniniň süňklerigysylman,myşsalarygowşadywenerwleri gowşady,Sebäbiniňruhundaýenebirýaşýigitulaldywe Yshakýalysebäpbilengidrakelleligynamalaryejizlige öwürdi
10Eý,mübärekýaş,eý,çalçalkelle,eý,kanunawepaly weölümmöhribilenkämilleşdirilendurmuş!
11Şonuňüçinbirgarryadamdogruçyllyküçinölüm jezasynyýigrenýänbolsa,Ylhamlanansebäbiňhöweslere ýolgörkezipbiljekdiginiboýunalmaly
12someönekäbiradamlar,ähliadamlaryňhöwesleriniň ussadydäldiginejogapberipbilerler,sebäbihemmekişiniň Sebäbidüşündirilmeýär
13righteousnessöneýürekdendogruçyllygyilkinjipikir edenleriňköpüsi,diňeata-babalarymyzYbraýym,Yshak weJacobakupölmän,Hudaýüçinýaşaýandyklaryna ynanmakbilen,bedeniňejizliginiözleşdiripbilýärler.
14ŞonuňüçinkäbiradamlardaSebäbiniňgowşaklygy sebäplihyjuwyňgulybolupgörünýänkäbirgapmagarşylyklyzatýok
15Sebäbifilosofyňählidüzgüninidogryýerineýetirip, Hudaýabilbaglap,ahlaküçinählikynçylyklara çydamagyňmübärekzatdygynybilýän,dogruçyllyküçin höwesleriniýeňipbilmeýänkimbar?
16Sebäbiakyllyweözünidolandyrýanadamhöwesleriň batyrhökümdarydyr.
17Hawa,munuňnetijesindehatdaýaşoglanlaram, dogruçyllygaesaslanýansebäpleregöräfilosofbolup,has agyrgynamalaryýeňipgeçdiler.
18Sebäbizalymilkinjisynanyşygyndaözüniýeňlişe sezewaredip,birgarryadamyharametiýmägemejbur edipbilmänsoň,gahar-gazapbilengarawullaraýewreý ýigitleriniňbaşgalarynygetirmegibuýurdy,eger iýenlerindensoňboşatmaküçinharametiýjekbolsalar-da, boýungaçyrsalar,hasamgynamalarasezewarederdiler.
19Zalymadamyňbuýrugybilenýedidogan,garryejesi bilenbilelikdeowadan,sadawegowydoglanweumuman özüneçekijitussaglargetirildi.
20Zalymolaryejesibilenbaýramçylykhoryýalyduran ýerindegöreninde,olaraünsberdiweasyllywegörnükli göterijilerinehaýrangalyp,olaraýylgyrdyweýakynrakjaň etdi:
21'Eýýigitler,herbiriňizeýagşylykarzuwedýärin, owadanlygyňyzahaýrangalýarynweşeýleulydoganlar toparynahormatgoýýaryn;şonuňüçindiňebirejirçeken şolgarrynyňdäliligindedurmazlygymaslahatberemok, hatdamaňaboýunbolup,dostlugymdaşärikbolmagyňyzy haýyşedýärin
22Çünki,buýruklarymybozýanlaryjezalandyrypbilşim ýaly,maňagulakasýanlaryhemöňesürüpbilerin.
23Şondasizmylakatlylygyňyzyňata-babakanunlarynyret etseňiz,meniňgullugymdasizemöhümweygtyýarly wezipeleriňberiljekdigineynanyň.
24Ellindurmuşynagatnaşyňwetäzeçeýöräňwe ýaşlygyňyzdanlezzetalyň;çünkimeniboýunegmezligiňiz bilengaharymygetirseňiz,meniagyrjezabermägemejbur ederweherbiriňizigynamalarbilenöldürersiňiz
25Ondaözüňerehimet,hatdamen,garşydaşyň,ýaşlygyňa wegözelligiňerehimet.
26Maňagulakasmasaň,öňüňdeazapdaölümdenbaşgazat ýokdugyhakdaözüňpikiretmeýärsiňmi?
27Busözlerbilen,harametiýmekdengorkup, ynandyrmaküçingynamagurallarynygetirmegibuýurdy 28Emmagarawullartigirler,birleşdirijienjamlar,taýaklar, süňkdöwüjiler,katapultlar,gazanlar,braziler,barmak nurbatlary,demirpyçaklar,pyçaklarwemarkaütükleri öndürenlerinde,zalymýenegürlediweaýtdy: 29'sigitler,gorkyduýsaňyzgowybolardy,ybadatedýän adalatyňyzislemeýänhyýanatyňyzybagyşlar'
30Emmaolaronuňynandyryşlarynyeşidip,gorkunç hereketlendirijilerinigörüp,diňegorkygörkezmän,eýsem zalymyňgarşysynafilosofiýasynydüzdülerwedogry sebäplerbilenzalymlygynypeseltdi.
31Yetöneserediň;aralaryndakäbirleriniňýüregigysgynç wegorkakdyröýdýän,haýsydiliulanardylar?beýle bolmazdymy?
32'Haýp!bizdenbetbagtjandarlarweölçegdenýokarda akmak!Patyşabiziçagyryp,hoşniýetlilikbilenýüztutanda, bizoňaboýunbolmazmy?
33Nämeüçinözümizibiderekisleglerbilen höweslendirýäriswejanymyzyaljakboýunegmezligehet edýäris?Eý,doganlarym,gorkunçgurallardangorkup, gynamalaraabanýanhowpyölçäp,buboşýerlerdenwebu öwünjeňlikdenýüzöwürmelimi?
34Geliň,ýaşlygymyzagynanalyňweejemiziňýaşyna rehimedeliň;boýunegmesekölerisdiýipýüregimize düşeliň
35Zerurlykbilenpatyşagorkybilenboýunegsek,hatda ylahyadalathembizerehimeder.Nämeüçinbueziz durmuşyterkedip,busüýjidünýädenmahrumetmeli?
36Geliň,zerurlygagarşygöreşmäliňýa-dabiderekynam bilengynamalarymyzaçagyrmaň.
37HatdaKanunyňözi-degynamalaryňgurallaryndan gorkup,biziölümjezasybilenýazgarmaýar
38Patyşaboýunbolmakbilenasudadurmuşdaýaşamak üçinnämeüçinbeýledawa-jenjelbizesebäpbolýarwe ölümhowplypäsgelçilikbizehoşniýetlilikdöredýär?'
39suchönebusözlergynamalarasezewarbolup,bu ýigitlerdengaçypbilmedi,ýa-dabeýlepikirlerkellä girmedi
40Çünkiolarhöwesleriwehojaýynlaryýigrenýärdiler.
5-njibap
Gadymyzalymlygyiňwagşylykbilenaçýanelhençlikwe gynamalarbölümi26-njyaýatçuňňurhakykat
1Şeýdip,zalymadamolarybirsesbilenwebirjanbilen bolşyýaly,harametiýmägeçagyrdy
2'Zalym,nämeüçingijägalýarsyň?Bizatababalarymyzyňbuýruklarynybozman,ölmägetaýýardyrys.
3ÇünkiKanunaboýunegmedikbolsakweMusany geňeşçiedipalmasak,ata-babalarymyzyhem utandyrmalydyrys.
4Eý,kanunlarybozmagymaslahatberýänzalym,bizi ýigrenme,özümizdenhasgynanma
5Çünki,berenmerhemetiňizehormatgoýýarys.Kanunyň bozulmagynyňöwezinedurmuşymyz,ölümiňözündenhas kynzat
6BirazöňEleazardanhiçzatöwrenmedikýaly,gynamalar astyndaölümhowpybilenbizigorkuzarsyň
7Hebrewsöneýewreýleriňgarrylarydogruçyllyküçin gynamalaraçydaýanbolsalar,täölýänçäler,hasdogrusy, ýaşmugallymlarymyzhemýeňenzoruňyzyňazaplaryny äsgermezlikedipöleris
8Eý,zalym!Dogrulyküçinjanymyzyalsaň,gynamalaryň bilenbizezyýanberersiňöýdemok
9Çünkimunuňüstibilenerbetýalbarmagymyzweoňa çydamlylygymyzýagşylykbaýragynyalarys;Emmasen rehimsizganhorlugyňüçinylahyadalatyňebediotbilen jebirçekersiň.'
10youthaşlaryňbusözlerizalymyňgaharynyikiesse artdyrdy,diňeboýunegmezlikleriüçindäl-de,eýsem olaryňminnetdarlygyhasaplaýanzady.
11Şeýdip,gamçylaronuňulusynygetirip,eşigini çykardylarweelleriniwegollarynyikitarapadaňdylar
12Emmaolarhalysbolýançaonyýenjip,hiçzatgazanyp bilmänsoňlar,onytekeriňüstüneatdylar.
13AsyllyýaşlarsüňkleribirleşýänçädöwüldiBilelikdäki ýoldansoň,zalymlygybusözlerdeýazgardy:
14'Eý,iňýigrenjizalym,jennetadalatynyňduşmanywe ganlypikirli,meniöldürmekýa-dabiwepalyketmeküçin däl-de,HudaýyňKanunynygoramaküçinmenişeýleazap edýärsiň.'
15Garawullaroňa:«Gynamalaryňyzdanazatbolmaküçin iýmägerazyboluň»diýende,olara:«Eý,görgüliminuslar, meniňsebäbimiýesiralypbiljekderejedegüýçlidäl Aýaklarymykesip,etimiýakyňwebogunlarymyöwrüň; ähliazaplaryňüstibilensizediňeýewreýleriňogullarynyň ýeňipbolmajakdygynygörkezerin'
16Olşeýlegürläninde,üstesine-degyzgynkömür goýdularwegynamalarygüýçlendirip,onytigirdehasam kynlaşdyrdy
17Tigiriňhemmesiganybilenörtüldiweýygnanan kömürlerbedeniniňaşakgaçmagybilensöndürildiwe kireýineberlenetenjamyňoklarynyňdaşyndanaýlandy
18Bedeniniňçarçuwasybileneýýämdargapgidenbu beýikýürekliYbraýymyňhakykyoglyýalyaslaaglamady. ýöneotbilenkorrupsiýaüýtgänýaly,azaraçydap,şeýle diýdi:
19'Doganlar,göreldealyň.Menihemişelikterketme, kalbyňasyllylygyndadoganlygymyzygeýme
20Dogruçyllygyňhatyrasynamukaddesweabraýlysöweş ediň,ata-babalarymyzagözegçilikedenadalatly Providenceözhalkynarehimdarbolup,näletlenen zalymdanaralypbiler'
21Busözlerbilenmukaddesýaşlarruhdandüşdi.
22Emmahemmeleronuňkalbynyňyzygiderliliginehaýran galyp,garawullarikinjiýaşyndaöňeçykdylarogullarywe demirdenýasalanelibilengysyp,onydwigatellerewe katapultbilenberkitdiler
23heöneonuňasyllykararynyeşidenlerinde:'Ol gynalanok,iýermi?'panterameňzeşhaýwanlardemir taýaklarybilenýyrtyklarynyýyrtyp,ýaňaklaryndanähli etleriýyrtyp,derisindenkellesiniýyrtdy
24heönebuagyrylaraçydap:«Atalarymyzyňdogrulygy üçinölümiňhergörnüşinähilisüýji!»Diýdi
25Zalymadama:«Eý,zalymzalymlar,şuwagt zalymlygyňtekepbirniýetinidogrulyküçinçydamlylygym bilenýeňip,özüňdenhasgynamalaraduçar bolmaýarsyňmy?
26Çünki,ýagşylykdangelýänşatlyklarmenigynandyrýar, senbolsabiwepalygyňbilenşöhratlanýarsyň;eý,iň ýigrenjizalym,ylahygazabyňjezasyndangaçypgutulyp bilmersiň'
27Şanlyölüminibatyrgaýlykbilengarşyalanda,üçünji oglyöňesürüldiweköplerdadypgörmekweözünihalas etmeküçinýalbardy.
28heöneolgatysesbilenjogapberdi:'Şolkakanyňmeni weölendoganlarymydogandygyny,şolbirenäniňbize doglandygynyweşolbirtaglymatdaterbiýelendigiňizi bilmeýärsiňizmi?
29Doganlygyňasyllybaglanyşygynyterketmeýärin.
30Şonuňüçinazapmotoryňyzbarbolsa,onymeniň bedenimeulanyň;Sebäbimeniňjanym,ýetipbilmersiň"
31theönebuadamyňbatyrgaýsözlerinegaty gaharlandylar,hereketlendirijihereketlendirijileribilen elleriniweaýaklarynyaýyrdylar,ellerinirozetkalaryndan
çykardylar;barmaklaryny,gollaryny,aýaklarynywe tirseginibirleşdirdi.
32Ruhunybogupbilmän,barmaklarynyňnokatlarynyalyp, derisindençykardylarweskifgörnüşindekellesiniň kellesiniýyrtyp,derrewtekeregetirdiler.
33Şeýdip,bedeniniňzolaklardaasylandygynywe içegelerindenulyganakýandygynygörýänçä,oňurgany öwrüpdirler.
34Ölümindeol:'Eý,iňýigrenjizalym,terbiýämizwe Hudaýyňhäsiýetleriüçinejirçekýäris;senseniň zalymlygyňwezalymlygyňüçinahyrzamanaçydarsyň'
35Buadamdoganlaryndanmynasypölendensoň, dördünjisiniterbiýelediweoňa:«Doganlaryňyzýalydäli bolmaň,patyşaboýunboluňweözüňizihalasediň» diýdiler
36EmmaIsaolara:«Meniňüçingorkakedipbiljekody ýok
37Doganlarymyňmübärekölümi,zalymyňbakyjezasywe dogruçyllaryňşöhratlydurmuşybilenmenasylly doganlygymyinkäretmerin
38Eý,zalym,gynamalaryoýlaptap,şeýdip,meniňeýýäm gynalanlaryňdoganydygymyöwrenersiň.'
39Munyeşidenganly,ganhorwedüýbündenýigrenji Antakiýaolaradilinikesmegibuýurdy
40heöne:«Sözümiaýyrsaňam,Hudaýdilsizlerieşidýär» diýdi
41Ine,dilimitaýýarladym,onykes,sebäbisenmeniň sebäbimidymdyrmarsyň.
42BedenagzalarymyzyHudaýyňýolyüçinşikeslendirmek üçinbegenýäris
43EmmaHudaýseniňyzyňdankowar.Çünkisenoňa öwgiaýdymlarynyaýdýandiliňikesdiň“ 44thisönebuadamgynamalarasezewaredilipöldürilende, bäşinjisiöňeçykdy:'Eý,zalym,ahlaklylyküçin gynamalarytalapetmeýärin
45Hawa,meniöldürmeküçin,hasköpýalňyşlyklarbilen Jennetiňadalatynabermelijezanyartdyrmaküçinöňe çykýaryn
46Eý,ýagşylygyňduşmanyweadamyňduşmany,buýol bilenbizihaýsyjenaýatüçinýokedýärsiň?
47HemmeleriňCreatoraradanynaybadatedip,onuňajaýyp Kanunynalaýyklykdaýaşamagymyzsizeerbetlikmi?
48EmmaynsanisleglerinedüşünenbolsaňyzweHudaýyň öňündehalasbolmagaumytedenbolsaňyz,buzatlar gynamalaramynasypdäldir
49Ine,indisenHudaýyňduşmanysyňweHudaýaybadat edýänleregarşysöweşersiň'
50Şeýdip,garawullaronydaňyp,katapultyňöňüne getirdilerOnydyzlarynadaňdylarwedemirgysgyçlar bilenberkitdiler-de,bilinitogalanýan“kebşiň”üstüne gysdylar,şeýdip,olçeçenýalydolyegildiweherbir bogunkesildi.
51Şeýdip,demalmakwebedeniňhasratynyçekmeküçin gygyrdy:'Şöhratly,zalym,islegiňegarşyşöhratly,maňa berenhormatyň,maňahasabraýlygynamalararkaly kanunawepalylygymygörkezmägemümkinçilikberýär'
52Buadamhemölendensoň,altynjyadamýönekeýbir oglangetirildi,zalymyňiýmägeweboşadylmagyna isleginiňbardygynysorap,oňajogapberdi:
53'Doganlarymýalygarrydäl,ýöneýadymda.Sebäbibiz birmaksatbilendoguldykweulaldyk,şolbirsebäbegörä
ölmelibolýarys;harametiýmedigimizüçinbizigynamak isleseň,gyna.'
54Busözleriaýdanda,onytekeregetirdilerwe seresaplylykbilenonyuzadyp,arkasynyňsüňklerini aýyrdylarweaşagynaotberdiler.
55sharpitiskewerlerigyzylgyzdyryp,arkasynaylgadylar, gapdallaryndandeşip,içegelerinihemýakdylar
56heönegynamalaryňarasyndaolşeýlediýdi:'Eý, mukaddesleremynasypýaryş,dogruçyllyküçinköp doganlarymyzazapbäsleşiginegatnaşdyweýeňilmedi!
57Eýzalym,dogrydüşünmeküçinýeňipbolmaýar
58Sypaýylykýaragyndamenölümdedoganlarymyň hatarynagoşulmagawesaňajezabermeküçinhasgüýçli aralmagygoşýaryn,eý,gynamalaryoýlaptapýanwe hakykydogruçyllaryňduşmany
59Bizaltyýaş,seniňzalymlygyňyagdardyk.'Sebäbi sebäbimiziüýtgetmekýa-daharametiýmägemejbur etmeksiziňejizligiňizdälmi?
60Otuňyzbiziňüçinsalkyn,gynamalaryňmotorlarydäl, zorlugyňyzgüýçsizdir
61Sebäbigarawullarzalymdäl-de,ylahykanunyňişgärleri boldular.weşonuňüçinembiziňsebäbimizhenizem ýeňilmedi'
6-njybap
Doganlykgatnaşyklaryweenäniňsöýgüsi
1Buhemgazanamübärekölensoň,olaryňiňkörpeýedinji oglyöňeçykdy
2Emmazalym,doganlarytarapyndangatygaharlybolsada,oglanarehimetdiweonyeýýämbaglandygynygörüp, ýakynlaşdyrdyweynandyrjakboldy:'Doganlaryňyzyň akmaklygynyňsoňunygörýärsiň;çünkiboýunegmezlikleri sebäpliöldürildi.Senemboýunegmeseň,özüňihem gynandyrarweözdöwrüňdenöňöldürersiň;ýöneboýun bolsaň,meniňdostumbolarsyňwepatyşalykişindeýokary wezipäçykarylarsyň.'
4Şeýdip,özüneýüzlenip,köpoglunyýitirendigiüçin gynanýandirigalanadamyboýunbolmagawehalas bolmagaçagyrmaküçinoglanyňejesiniiberdi.
5Emmaene,soňrakyaýdyşymýaly,ýewreýdilindegürläp, oglanyruhlandyrdywegarawullara:«Patyşaweonuňbilen ählidostlarybilengürleşerýaly,meniboşadyň»diýdi.
6Oglanyňhaýyşynabegenip,onyboşatmagahowlukdylar 7Eý,zalymzalym,gyzylgünäkärleriňýanynaylgap,ähli günäkärleriňarasyndaiňhudaýsyz,bereketleriňiziwe patyşalygyňyzyHudaýyňelinealmakdan,hyzmatkärlerini öldürmekdenwedogruçyllygyňyzarlaýjylaryny gynamakdanutanmaýarsyňyzmy?
8Şonuňüçinylahyadalatsizihasçaltweebediodawesizi ebedisaklamajakazaplaraeltýär
9Eý,ýabanyhaýwanyňýüregibilen,şolbirelementlerden ýasalan,dilleriniýyrtyp,dilleriniýyrtyp,ýenjip, gynamakdanutanmaýarsyňmy?
10EmmaasyllyölümlerindeHudaýabolandogrulygyny ýerineýetirenlerinde,ahlaklytarapdarlaryadalatsyz öldüreniňüçin"Waýgarşylandy"diýipaglarsyň.
11Soňraölümiňbosagasyndadurup:«Doganlarymyň berenşaýadynagarşydäl
12AtalarymyňHudaýynyhalkymyzarehimdarbolmaga çagyrýaryn
13Saňaşudurmuşda-dajezaberersiň,şondansoňölersiň'
14Budogabilenözünigyzylreňkliotagataşlady-da, arwahdanýüzöwürdi.
15Şonuňüçinýedidogangynamalaryhatdaölüme-de ýigrenýänbolsalar,Ylhamlanansebäbiňhöwesleriň üstündeniňýokaryhökümdardygyhemmeleresubut edilýär
16Sebäbiolarhöweslerineýa-dagörgülerineboýunbolup, harametiýenbolsalar,şonuňüçinýeňilendiklerini aýtmalydyk
17Emmabukameradabeýlebolmady;tersine,Taňrynyň huzuryndaöwülýänSebäpleribilen,höweslerindenhas ýokaryboldular
18Akylyňartykmaçlygynyinkäredipbolmaz; höwesleriniňweagyrylarynyňüstündenýeňişgazandylar
19Nädipýanmakazaplaryndanöňgysganmadykbu adamlarbilenbolanhyjuwyňdogrydygynyboýun almakdanbaşganädipedipbileris?
20Sebäbiduralgalardakydiňlertolkunlaryňhüjümlerini yzatesdirip,gaçybatalgagirýänlererahatgirelgehödürlän ýaly,ýaşlaryňýedidiňlidogrysebäbidogruçyllyk mekanynygoradywehyjuwlaryňtupanlylygynyýatyrdy
21Birek-biregebegenip,mukaddesdogrulyktoparyny döretdiler:
22'Geliň,doganlar,kanunüçinöli
23Geliň,peçiňşolsynaglarynyýigrenýänAssiriýa kazyýetindeüççaganygöreldealalyň
24Geliň,dogrulygyňsubutnamasyndanöňislegleri öwürmäliň.'
25Biri:'Dogan,şatbol',beýlekisi:'Munyasylet'diýdi beýlekisigeçmişiýadasalýar:'Haýsypaýdadygyňyzyýada salyňwedogruçyllyküçinYshagyňkakasyelindeözüni gurbanetdi'
26Olaryňhemmesibirek-biregeaç-açanwebatyrgaýlyk bilenseretdiler:'BizijanymyzyberenHudaýabagyşederis wekanunlaryberjaýetmeküçinbedenimizikarzbereliň
27Öldürýäröýdýänadamdangorkmaýarys;Çünkiuly göreşweruhhowpyHudaýyňemrinibozýanlaryebedi azapdagaraşýar
28Geliň,ylahysebäbiňhöwesleriussatlygybilen ýaraglanalyň.
29Şondansoňhyjuwymyz,Ybraýym,Yshakwe Jacobakupbizikabulederweata-babalarymyzyňhemmesi biziöwerler.'
30Doganlaryňbiriaýrylansoň,nobatgelmeliadamlar: "Bizimasgaraetme,eýýämölendoganlarymyzaýalan sözleme"diýdiler.
31Doganlaryňsöýgüsindenbihabardälsiňiz,ylahywe paýhaslyProvidenceatalarynagaramazdandoglanlara mirasberdi,hatdaenäniňgöwresinde-degoýdy;Doganlar şuňameňzeşdöwürdeýaşaýarlarweşolbirwagtyňözünde görnüşlerinialýarlar,şolbirgandaniýmitlenýärlerweşol birjanbilenjanlandyrylýarweşolbirgiňişlikdensoň dünýägetirilýärweşolbirçeşmelerdensüýtalýarlar,şonuň üçindoganlykruhlarydöşündebilelikdeemdirilýär; umumyterbiýewegündelikýoldaşlykwebeýlekibilimwe HudaýyňKanunyboýunçatertip-düzgünimizarkalyhas ýakyn.
32Doganlyksöýgiduýgusytebigytaýdangüýçlibolup, ýedidoganyňözaraylalaşygyhasamgüýçlendiŞolbir Kanundatälimalanweşolbirhäsiýetdeterbiýelenenwe dogrydurmuşdaterbiýelenenligiüçinbiri-birinihasgowy görýärdilerAhlakgözelligineweýagşylygabolanumumy
yhlasy,özaraylalaşygygüýçlendirýärdi,çünkitakwalygy bilenbilelikdedoganlyksöýgüsinihasamgüýçlendirýärdi. 33natureönetebigat,ýoldaşlykwehoşniýetlilikdoganlyk söýgüsinihasamartdyrsa-da,dirigalanogullardiniň üstündedurandoganlarynyňölümjezasynahöküm edilmeginigoldadylar;moreok,hatdadiňeöz gynamalarynyýigrenmekbilençäklenmän,doganlaryna bolandoganlyksöýgüsiniýeňipgeçmeküçinolaryhasrat bilenýüzbe-ýüzbolmagaçagyrdy
34Eý,takwalygyňesasynokadynamukaddesweoňat gabatgelenýedidoganyňsazlaşygyndan,patyşalardanhas patyşa,erkinazatlardanhaserkinpikiredýänakyllar!
35sevenediýaşlaryňhiçbiri-degorkaklygaöwrülmedi,hiç biriölümiňöňündekiçelmedi,hemmesiölmezligebarýan ýolýalygynamalarbilenölümehowlukdy
36Çünkiellerweaýaklarruhuňislegleribilensazlaşykly hereketedişleriýaly,bumukaddesýaşlar,ölmez-ýitmez diniňruhunaitergiberenýaly,onuňhatyrasynaölüme sazlaşyklygitdiler.
37Eý,doganlaryňmukaddesýediessesazlaşygy!
38Dünýäniňýaradylyşynyňýedigünidiniňtäsiriniýetirişi ýaly,ýaşlarhemýediesseýoldaşlykedip,horýalyedip, gynamalaryňgorkusynydöretdiler
39Indişolýaşlaryňgörgülerinieşidenimizdetitreýäris; emmaolarmunydiňegözleribilengörmekbilen çäklenmän,aýdylýan,howpabanýanhowpyeşitmekbilen çäklenmän,hakykatdanamagyrynyduýdular;otbilen gynamalardahasulyazaptapypbolarmy?
40Çünkiýitiweberkotgüýjibolup,derrewbedenlerini dargatdy
41Şolerkeklerbilenbirsebäbemgynamalardanüstün çyksa,ajaýypzatdäldiýippikirediň,hatdabiraýalyňruhy hasköpdürliagyrylaryýigrenýärdi;Sebäbiýediýaşyň ejesiçagalarynyňhersineçekilenazaplaraçydady.
42Emmaenäniňýüreginiňislegleriniňnäderejede köpdüginegözaýlaň,şonuňüçinnesillerinebolanduýgusy bütindünýäniňmerkezineöwrüler;Hakykatdanam buýerdehatdamanysyzhaýwanlaramçagalarynaerkeklere meňzeşmähirwesöýgibar
43Mysalüçin,guşlaryňarasyndaüçegimiziňaşagynda bukulanlarhöwürtgelerinigoraýarlar;dagdepelerinde, gaýalarda,agaçlaryňdeşiklerinde,şahalaryndahöwürtge döredýänlerweçagalarynyşolýerdençykarýanlarhem girenlerikowýarlar
44Soňbolsa,onykowupbilmeseler,söýgihöwesibilen höwürtgeleriniaýlaýarlar,özsözleribilençagyrýarlarwe çagalarynamümkinboldugyçagoldawberýärler
45Wearylar,tarakýasalýanmöwsümde-de,arylartarak ýasaýanmöwsümde,nesillerineýakynlaşýanwehatda ölümeçenlisöweşýänhembolsa,akylsyzhaýwanlaryň arasyndanesilsöýgüsiniňmysallaryndanbizenämegerek?
46Emmaşolýigitleriňejesi,Ybraýymýalyruhybilen, çagalarynabolansöýgüsisebäplimaksadyndandaşlaşmady 7-njibap
Enäniňwekakanyňsöýgüsinideňeşdirmek,bubapda sözleýişiňkäbirdagdepeleribar
1Ogullaryňsebäbi,höwesleriňüstündenlord!Eý,din,ene üçinçagalaryndanhasezizdi!