Quechua - The Book of Exodus

Éxodo

1kaqRAKI

1EgiptomanhamuqIsraelrunakunaqsutinmi.sapanka runan,wasinkunapiwanJacobwankuskahamurqanku.

2Ruben,Simeón,LevíyJudárunakuna

3Isacar,Zabulon,Benjamínrunakuna.

4Dan,Neftalí,Gad,Aserima

5Jacobpawasanmantalloqsimuqkunaqaqanchischunka almayoqmikarqanku,JoseqaEgiptonacionpiñan kasharqan

6HinanJosepas,llapawawqenkunapas,llapa miraykunapaswañupurqanku.

7Israelpamirayninkunaqamirarqankun,askhayarqanku, mirarqanku,sinchikallpayoqtaqkarqankuchayhallp'ataq chaykunawanhunt'aykusqa.

8Egiptosuyupimosoqreymihatarirqan,payqamanan Josetareqsirqanchu

9HinaqtinmiJesusqallaqtantanirqan:–Qhawariychis, Israelpamirayninkunaqanoqanchismantaaswan atiyniyoqmikanku

10Hamuychis,allinyuyaywanpaykunatatratasunchis. Mananaskhayanqakuchu,hinataq,imaawqanakuypas urmaykuqtinqa,awqanchiskunawankuskamaqanakuspa noqanchiswanmaqanakunku,chhaynataqhallp'amanta hatarichinku

11Chayraykunpaykunamanchurarankullank’anakunata, q’epinkuwanñak’arichinankupaq.HinaspanFaraonpaq qhapaqkayllaqtakunatahatarichirqanku,Pitom,Ramses llaqtakunata

12Ichaqaastawanñak’arichisqankumanhinanastawan mirarqanku,wiñarqankuimaIsraelpa mirayninkunaraykumllakikurqaku.

13EgiptorunakunanIsraelpamirayninkunatasinchita servinankupaqchurarqanku

14Paykunaqasinchiesclavokaspa,ladrillomanta, ladrillomanta,chakrapitukuyimallank'aymantawanmi kawsayninkutak'araktak'araktachurarqanku

15Egiptoreyqahebreoparterakunatarimapayarqan, hukninpasutinmikarqanSifra,hukninpasutintaqPua

16HinaqtinmiJesusqaniran:Hebreowarmikunata parterataruwaspaykichis,taburetekunapirikunkichis chayqaqarikaptinqawañuchinkichikmi,warmichuri kaptinñataqmikawsanqa,nispa

17ParterakunaqaDiostamanchakuspankunEgiptoreypa kamachisqanmanhinamanaruwarqankuchu,aswanpas qhariwawakunatankawsachirqanku

18Egiptoreyqaparterakunatawaqyaspaniran:–

¿Imanaqtintaqqhariwawakunataqespichirqankichis?

19ParterakunaqaFaraontanirqanku:–Hebreo warmikunaqamananEgiptowarmikunahinachukanku. paykunaqakawsaqmikanku,manaraqparterakuna paykunamanhaykushaqtinmiwachakunku

20ChayraykunDiosqaparterakunataallintatratarqan, chaymirunakunaqaaskhayarqanku,sinchikallpayoqtaq kapurqanku

21ParterakunaDiostamanchakusqankuraykun paykunamanwasikunataruwaran

22HinanFaraonqallapallaqtantakamachirqan:–Llapa qhariwawanaceqtinqamayumanmiwikch'uykunkichis, sapaususitapaskawsashaqtaqespichinkichismi,nispa.

2kaqRAKI

1LevipawasinmantahukrunarispaLevipaususinta casarakurqan

2Hinaqtinmichaywarmiqawiksallikuspahukqhari wawatawachakurqan

3Manañapakaytaatispataq,k'aspimantahukarcata hap'ispa,q'omerwan,k'aspiwanwanllusispa,chayman wawatachurarqanhinaspanmayupatapibanderakunapi churarqan

4Ñañanmikarullapisayasharqanimachusruwananta yachananpaq

5Faraonpaususintaqmayupatapimayllakuq uraykamurqan.sipasninkunataqmayupatantapurirqanku. banderakunachawpipiarcatarikuspataq,sirvientanta kacharqanapamunanpaq

6Chaytakichaspataqwawatarikurqan,wawachataq waqasharqanHinanpayqakhuyapayakuspanirqan:–KayqaHebreorunakunaqwawankunamantahukninmi, nispa.

7HinaqtinmipananFaraonpaususintanirqan:–¿Raspaychuhebreowarmikunatañuñuqwawata ñuñuchisunaykipaq?

8Faraonpaususintaqpaytanirqan:–Riy,nispaHinaptinmi sirvientaqarispanwarmapamamantaqayarqa

9Faraonpaususintaqpaytanirqan:–Kaywawataapaspa ñuñuchiway,pagayniykitaqosqayki,nispaHinanwarmiqa wawatahap'ispañuñuchirqan.

10WawaqawiñaspaFaraonpaususinmanpusarqan,paytaq churinkapurqanHinanMoisessutiwansuticharqan, hinaspannirqan:–Yakumantahorqosqayrayku,nispa.

11Chayp'unchaykunapinMoisesqakurakñakashaspa wawqenkunamanrispaq'epinkutaqhawarqan

12HinaqtinmiJesusqakaymanhukladotaqhawarispa, manapipaskashaqtarikuspa,Egiptorunatawañuchispa rit'ipipakaykuran

13Iskaykaqp'unchaylloqsimuqtintaqiskayhebreo runakunach'aqwasharqanku,manaallinruwaqtataqnirqan: –¿Imanaqtintaqrunamasiykitamaqashanki?

14HinaqtinmiJesusqaniran:¿Pitaqnoqaykupi kamachikuqta,jueztawanchurarqasunkichis?¿Egipto runatawañuchiwasqaykimanhinachuwañuchiwayta munachkanki?HinanMoisesqamancharikuspanirqan:–Cheqaqtapuninkaywillakuyqayachakun,nispa

15ChaytauyarispanFaraonqaMoisestawañuchiyta munarqan.MoisesmiichaqaFaraonpañawpaqenmanta ayqekuspaMadiánhallp'apitiyaykurqan

16Madiánllaqtapisacerdoteqaqanchisususinkunayoqmi kapurqan,paykunanhamuspaunutaukyaspa manchakunatahunt'achirqankutaytankuqovejankunata qarpanankupaq

17Hinanmichiqkunahamuspaqarqorqanku,Moisestaq sayarispapaykunatayanaparqan,hinaspanovejankuta qarparqan

18TaytankuReuelmanchayaspataqJesusqaniran: ¿Imanaqtintaqkunanp'unchaychayllahamushankichis?

19Paykunataqnirqanku:–HukEgiptorunanmichiqkunaq makinmantaqespichiwarqanku,unutapasaysamuspa ovejakunataqarpawarqanku,nispa

Éxodo

20HinaqtinmiJesusqaususinkunatatapuran:¿Maypitaq kashan?¿Imanasqataqchayrunatasaqerparinkichik?t'anta mikhunanpaqwaqyay

21HinanMoisesqachayrunawantiyaspakusisqa kasharqan,hinaspanususinZiporataMoisesmanqorqan.

22Hinaqtinmiwarmiqahukqhariwawatawachakurqan, paytaqsuticharqanGersomnispa

23TiempoqpasaqtinmiEgiptoreywañupurqan,Israel runakunataqesclavokasqankumantaqaparirqanku, qaparirqankutaq,kamachikasqankuraykutaqDiosman qaparirqanku

24ChaymiDiosqawaqasqankutauyarirqan,hinanDiosqa yuyarirqanAbrahamwan,Isaacwan,Jacobwanima rimanakuyninta

25DiosqaIsraelpamirayninkunataqhawarispataq paykunatarespetarqan.

3RAKI

1MoisesmiMadiánllaqtapisacerdotesuegronJetropa ovejankunatamichiran,chayovejakunatataqch'inneq patamanpusaspaDiospaorqonmanHorebllaqtaman chayaran

2SeñorDiospaangelninmihuksach'a-sach'aukhumanta ninarawraypirikhurimurqan,hinanqhawarirqansach'a ninawanruphashaqta,sach'ataqmanarupasqachu

3HinanMoisesqanirqan:–Kunanqahukladoman kutirispakayhatunrikusqaytaqhawasaq,imaraykunsach'a manaruphasqachukashan,nispa

4SeñorDiosqaqhawaqkutiripusqantarikuspa,sach'asach'aukhumantawaqyaspanirqan:–Moises,Moises, nispaPaytaqnirqan:–Kaypinkashani,nispa

5Paytaqnirqan:–Amakaymanasuykamuychu, chakiykimantazapatoykitahorqoy,sayasqaykicheqasqa ch'uyahallp'akasqanrayku,nispa

6Nillarqantaqmi:–ÑoqankanitaytaykiqDiosnin, AbrahampaDiosnin,IsaacpaDiosnin,JacobpaDiosninpas, nispaHinanMoisesqauyantapakaykurqanDiosta qhawaytamanchakuspan

7SeñorDiostaqnirqan:–Egiptosuyupillaqtaypa ñak'ariynintanrikurqani,llank'aqninkunaq qaparisqankutapasuyarirqaninllakikuyninkutapas yachanin;

8Egiptorunakunaqmakinmantaqespichinaypaqmi uraykamuni,chayhallp'amantataqallinhallp'aman,hatun hallp'aman,lechewanmielwanpuriqhallp'aman pusanaypaqCanaánrunakuna,hetrunakuna,amor runakuna,ferezrunakuna,hevrunakuna,jebuseo runakunapakasqankama

9KunantaqIsraelrunakunaqqapariyninhamuwan, rikurqanitaqmiEgiptorunakunaqsarunchasqankuta 10Chayhinaqa,hamuy,Faraonmankachasqayki,llaqtayta IsraelpamirayninkunataEgiptomantahorqomunaykipaq

11HinanMoisesqaDiostanirqan:–¿PitaqkaniFaraonman rinaypaq,IsraelrunakunataEgiptomantahorqomunaypaq?

12Paytaqnirqan:–Cheqaqtapuninqanwankasaq,nispa Kaymihukseñalkanqa,kachamusqaykimanta: Egiptomantarunakunatahorqospaykiqa,kayorqopin Diostaservinkichis

13MoisestaqDiostanirqan:–Israelrunakunamanhamuspa nisaq:ÑawpataytaykichispaDiosninmiqankunaman

kachamuwarqanHinaspanniwanqaku:¿Imataqsutin? ¿imatataqpaykunatanisaq?

14HinanDiosqaMoisestanirqan:–Ñoqankashani,paytaq nirqan:–Israelrunakunataninki:Ñoqankashani qankunamankachamuwarqanki,nispa.

15HinanDiosqaMoisestanillarantaq:–Israelrunakunata ninki:ÑawpataytaykichispaDiosninSeñorDiosmi, AbrahampaDiosnin,Isaacpa,JacobpaDiosninmi qankunamankachamuwarqan

16RispaIsraelpakurakrunakunatahuñuykuspaniy: ÑawpataytaykichispaDiosninSeñorDiosmi rikhurimuwarqan:“Watukuqmikani,Egiptosuyupi imachusruwasqaykichistanrikurqani”,nispa.

17Ñoqaqanirqanin:Egiptonacionmanta ñak’ariykunamantanCanaánrunakunaq,hetrunakunaq, amorrunakunaq,ferezrunakunaq,hevrunakunaq, jebuseokunaqhallp’anman,lechewanmielwanpuriq hallp’amanpusasqaykichis,nispa

18Paykunanuyarisunkiku,Israelpikurakrunakunawan Egiptoreymanhamuspaninkichis:“Hebreorunakunaq DiosninSeñorDiosmiñoqaykuwantupawanchis”,nispa 19SegurotaqmiEgiptonacionpareyninmana kacharinaykichista,mananatiyniyoqmakinwanchu 20MakiytahaywarispataqEgiptollaqtachawpipitukuy milagrokunaruwasaq,chayqhepamantaqkacharisunkichis. 21KayrunakunatanEgiptorunakunaqñawpaqenpi sumaqtaqosaq,rispaykichisqamananch'usaqllachu rinkichis.

22Sapawarminichaqarunamasinmantawasinpi tiyaqkunamantapasqolqemantaalhajakunata,qorimanta alhajakunata,p'achakunatawanmanukunkichis, chaykunatanchurankichischuriykichisman, ususiykichismanwanChaymiEgiptorunakunata suwankichik.

4kaqRAKI

1Moisestaqkutichispanirqan:–Manancreewanqakuchu, nitaquyariwanqakuchu:“MananSeñorDiosqa rikhurimusunkichu”,nispa.

2SeñorDiostaqpaytanirqan:–¿Imataqmakiykipikashan? Paytaqnirqan:–Hukk'aspi,nispa

3Paytaqnirqan:–Pampamanwikch'uy,nispa.Hinaspan pampamanwikch'uykuspamach'aqwaymantukupurqan HinanMoisesqañawpaqenmantaayqekurqan

4SeñorDiostaqMoisestanirqan:–Makiykitahaywarispa chupanmantahap'iy,nispaHinanmakintahaywarispa hap'ispamakinpik'aspimantukupurqan.

5Chayhinapinpaykunaqacreenqakuñawpataytankuq DiosninSeñorDios,AbrahampaDiosnin,IsaacpaDiosnin, JacobpaDiosninqanmanrikhurimusqanta

6SeñorDiostaqpaytanirqan:–Makiykitasinqaykiman churay,nispaHinanmakintasinqanmanchurarqan, horqoqtintaqmakinqarit'ihinalepraonqoyniyoqkashasqa 7HinaqtinmiJesusqanirqan:–Makiykitahukmanta sinqaykimanchuray,nispaHinaspanhukmantamakinta sinqanmanchurarqan.Sinqanmantaqechuruspanmi,huk aychamanhinakutirimusqa

8Hinaqtinmimanacreesunkikumanchu,nitaqñawpaqkaq señalpakunkantauyarisunkikumanchuchayqa,qhepakaq milagroqkunkantancreenqaku

9Chayiskayseñalkunatamanacreespanku,nitaq kunkaykitapasuyarinqakuchuchayqa,mayuunutahap’ispa ch’akihallp’amanhich’aykunki,mayumantahorqosqayki unutaqch’akihallp’amanyawarmantukupunqa.

10MoisestaqSeñorDiostanirqan:–Señornilláy,manan kunankamapas nitaq kamachiykiwan rimasqaykimantapachachuallinrimaqkani

11SeñorDiostaqpaytanirqan:–¿Pitaqrunaqsiminta kamarqan?¿Pitaqupatapas,manauyariqtapas,rikuqta, ñawsatapasruwan?¿ManachuñoqaTaytaDios?

12Kunanqariy,ñoqataqsimiykiwankasaq,hinaspaima nisqaykitapasyachachisqayki

13HinaqtinmiJesusqanirqan:–Señorniy,kachamuy, pimanchuskachamuwaqniykichispamakinwan,nispa

14SeñorDiosqaMoisescontraphiñakuspanirqan:–¿ManachuwawqeykiAaronLevíruna?Yachanimallinta rimayatisqantaHinallataq,qhawariy,qanwantupananpaq lloqsimushan,rikuspataqsonqonpikusikunqa

15Hinaqtinmipaywanrimanki,simikunatataqsiminman churanki,ñoqataqsimiykiwan,siminwanimakasaq, hinaspanyachachisqaykiimatachusruwanaykichista

16Paymirunakunapaqrimaqniykikanqa,paymiqanpaq kanqa,qantaqDiosparantinpikanki

17Kayk'aspitanmakiykipihap'inki,chaywanmi señalkunataruwanki.

18HinaqtinmiMoisesqasuegronJetromankutispa,payta nirqan:–Amahinakaspa,Egiptopikaqwawqeykunaman kutispakawsashaqchusichamanachuschayta qhawanaypaq,nispaJetrotaqMoisestanirqan:–Hawkalla riy,nispa

19MadiánllaqtapiSeñorDiosqaMoisestanirqan:–Riy, Egiptomankutipuy,llapawañuchiqniykikunaqa wañusqañankashanku,nispa

20HinanMoisesqawarmintachurinkunatawanasnoman sillaykukuspaEgiptosuyumankutipurqan,Moisesqataq Diospak'aspintahap'irqan

21SeñorDiosmiMoisestanirqan:–Egiptoman kutispaykiqa,makiykimanchurasqayFaraonpa ñawpaqenpitukuymilagrokunataruwanaykita,ichaqa sonqontarumiyachisaq,manakacharinanpaq,nispa.

22Faraontaninki:TaytaDiosminin:Israelqachuriymi, piwichuriymi

23Ñoqanniykichis:Wawaytakachariyserviwananpaq, manakacharichiytamunaspaqa,wawaykitanwañuchisaq, phiwichuriykita,nispa

24Anchatañanpiposadapi,SeñorDiosqapaywantupaspa wañuchiytamunarqan

25HinaqtinmiZiporaqafilorumitahoqarispachurinpa ñawpaqqarantakuchuspachakinmanwikch'uykuspa nirqan:–Cheqaqtapuninyawarqosakanki,nispa

26HinaqtinmiJesusqakacharipurqan,hinaspanniran: Qanqayawarqosapuninkanki,señalasqakasqaykirayku, nispa

27SeñorDiostaqAarontanirqan:–Ch'inneqmanriy Moiseswantupanaykipaq,nispaHinaspanDiospaorqonpi paywantupaspamuch'aykurqan

28HinanMoisesqaAaronmanwillarqankachamuqSeñor Diospallapaseñalninkunata,kamachikusqan señalkunatawan

29HinanMoiseswanAaronwanrispaIsraelpallapakurak runakunatahuñurqanku

30AarontaqSeñorDiospaMoisesmanwillasqantukuy simikunatarimarqan,runakunaqñawpaqenpiseñalkunata ruwaspa

31Hinaqtinmirunakunaqacreerqanku,Israelrunakunata SeñorDioswatukamusqanta,ñak'ariyninkutaqhawasqanta uyarispataq,k'umuykukuspayupaycharqanku

5CAPÍTULO

1ChayqhepamanmiMoiseswanAaronwanFaraonta nirqanku:–IsraelpaDiosninSeñorDiosminin:Llaqtayta kachariy,ch'inneqpifiestataruwawanankupaq,nispa

2HinaqtinmiFaraonqanirqan:–¿PitaqSeñorDiosqa, Israelrunakunatakacharinaypaq?ManamTaytaDiostaqa riqsinichu,manataqmiIsraelrunakunatapaskacharisaqchu

3Paykunannirqanku:–HebreorunakunaqDiosninmi ñoqaykuwantupawanchis,kinsap'unchaypurinanchista ch'inneqmanrispaDiosninchisSeñorDiosmansacrificiota haywasun,nispa.Mananonqoywanotaqespadawanpas urmaykamuwasunmanchu,nispa

4Egiptoreytaqpaykunatanirqan:–¿Imaraykutaq MoiseswanAaronwanllaqtatakacharichinkichis? q'epiykichismanchayachisunkichis

5HinaqtinmiFaraonqanirqan:–Qhawariy,kunanqaaskha runakunankashanku,q'epinkumantasamachinkichis,nispa.

6Chayp'unchaymiFaraonqakamachikuqrunakunata, kamachiqninkunatawankamachirqan:

7Manañankunankamahinachupajatarunakunaman qonkichisladrillotaruwanankupaq

8Kunankamaruwasqankuladrillokunamanta willakuytapas,paykunamanmichurankichis;amayá imatapaspisiyachinkichikchu,manaimatapasruwaspaqa chayraykunqaparinku:RispaDiosninchismansacrificiota haywasun,nispa.

9Runakunamanastawanllank’aychurasqakachun,chaypi llank’anankupaq;amataqyanqarimaykunata qhawarichunku.

10Hinaqtinmichayllaqtapillank’aqrunakuna, oficialninkunapiwan,runakunataniranku:–Faraonminin: “Mananpajataqaqosqaykichu”,nispa.

11Riychis,pajatamaymanchustarinaykichismanchayman apaychis

12ChaymirunakunaqaEgiptosuyuntinpich’eqesqa karqankupajaparantinpik’aspikunatahuñunankupaq

13Hinaqtinmillank'anatakamachiqkunausqhaylla paykunatanirqanku:–Pajakashaqtinhina,sapap'unchay ruwanaykichistahunt'aychis,nispa

14FaraonpaumallinkunaqchurasqanIsraelrunakunaq umallinkunatamaqaspatapurqanku:–¿Imanaqtintaqqayna p'unchaypaskunanp'unchaypasmanahunt'arqankichischu ñawpaqhinaladrillotaruwaspaykichis?

15HinaqtinmiIsraelrunakunaqumallinkunaFaraonta qaparispankukhaynataniranku:–¿Imanaqtintaq kamachiykikunatarichhaynataruwashanki?

16Kamachiykikunamanqamananimapajatapas qowankuchu,paykunanniwanchis:Ladrillotaruwaychis, nispa.Ichaqahuchaykiqallaqtaykipinkashan.

17HinaqtinmiJesusqanirqan:–Qankunaqamanaimatapas ruwaqmikankichis,manaimatapasruwaqmikankichis, chayraykunninkichis:“RipuschuSeñorDiosman sacrificiotahaywarisunchis”,nispa

18Chhaynaqa,kunanriychis,hinaspallank’aychis Manataqmipajataqaqosunkichischu,chaywanpas ladrillomantawillakuytanwillankichis,nispa

19Israelpamirayninkunapakamachiqninkunaqamana allinpitarikusqankutamqawarqaku:“Sapapunchaw rurasqaykichikmantaqamanamimatapasladrilloykichikta pisichankichikchu”,nispa

20FaraonmantalloqsimushaqtinkunMoiseswanAaronwan tuparqanku

21Paykunataqnirqanku:–SeñorDiosqaqhawarisunkichis, hinaspajuzgasunkichisFaraonpahinaspakamachinkunapa millakuypaqq'apayniykuta,makinkumanespadata churawaspaykichikwañuchiwanaykupaq,nispa.

22HinanMoisesqaSeñorDiosmankutispanirqan:–Señor, ¿imanaqtintaqkayllaqtatachhaynatavalekurqanki?

¿Imanasqataqkachamuwanki?

23Faraonmansutiykipirimanaypaq hamusqaymantapachanpayqakayrunakunatamanaallinta ruwaran.manataqmillaqtaykitapasqespichirqankichu, nispa

6RAKI

1HinanSeñorDiosqaMoisestanirqan:–Kunanqa qhawarinkiFaraonwanimatachusruwanayta, kallpawantaqmikacharinqa,kallpawantaqmihallp'anmanta qarqonqa,nispa

2HinanDiosqaMoisestanirqan:–ÑoqanSeñorDiosqa kani

3HinaqtinmiAbrahamman,Isaacman,Jacobmanpastukuy atiyniyoqDiospasutinpirikhurimurqani,ichaqamanan paykunaqreqsisqanchukarqaniJEHOVÁsutiywan

4Paykunawanrimanakuyniytapastakyachirqanitaqmi, Canaánhallp’atapaykunamanqonaypaq,chayhallp’an peregrinacionninku,maypinwakllaqtayoqkarqanku

5UyarirqanitaqmiEgiptorunakunapawaqasqankutapas rimanakuyniytataqyuyarini.

6ChayraykunIsraelpamirayninkunataniy:ÑoqanSeñor Diosqakani,Egiptorunakunaqq'epinkumanta horqomusqayki,kamachikasqankumantataqqechusqayki, makihaywarispa,hatunjuiciokunawanpas kacharichisqayki

7Llaqtapaqmiñoqamanpusasqayki,ñoqataqDioskasaq, chaymiyachankichisEgiptorunakunaqq'epinkumanta horqomuwaqniykichisSeñorDiosniykichiskasqayta

8Abrahanman,Isaacman,Jacobmanimaqonaypaq jurasqayhallp'amanpusamusqaykichisChaytanqosqayki herenciatahina,ñoqanSeñorDiosqakani.

9MoisesqaIsraelpamirayninkunamanmichhaynataniran, paykunanichaqamanaMoisestakasurqankuchuespirituq sonqonpiñak’arisqankumanta,millaykamachi kasqankumantawan.

10HinanSeñorDiosqaMoisestanirqan: 11Yaykuy,EgiptoreyFaraontaniy,Israelrunakunata hallp'anmantakacharinanpaq

12MoisestaqSeñorDiospañawpaqenpinirqan:–Israel runakunaqamanankasuwarqankuchu.Chaynaqa, ¿imaynataqFaraonqauyariwanman,manaseñalasqa simiyuqkasqayta?

13TaytaDiosmiMoisestaAarontawanrimarispaIsrael runakunaman,EgiptoreyFaraonmanpaskamachirqan IsraelrunakunataEgiptosuyumantahorqomunankupaq

14Ñawpataytankuqumallinkunaqakaykunan:Israelpa phiwichurinRubenpachurinkuna.Rubenpaayllunkunam Hanoc,Palu,HezrónhinaspaCarmi

15Simeonpachurinkunapas.Jemuel,Jamin,Ohad,Jakin, Zohar,CanaánwarmiqchurinSaulima.

16KaymiLevipachurinkunapamirayninkunamanhina Gersón,Coat,Merari,Levipakawsasqanwatakunaqa pachakkimsachunkaqanchisniyuqwatamkarqa.

17Gersonpachurinkuna;Libni,Simi,ayllunkumanhina

18CoatpachurinkunapasAmram,Izhar,Hebrón,Uziel, Coatpakawsasqanwatakunaqapachakkimsachunka kimsayuqwatamkarqa

19Meraripachurinkunapas.MahaliwanMusiwan: kaykunaqaLevipaayllunkunammirayninmanhina

20AmramtaqcasarakurqantaytanpapananJocabedta AarontaMoisestawanwachakurqan,Amramtaqpachak kinsachunkaqanchisniyoqwatakawsarqan

21IzharpachurinkunapasCore,Nefeg,Zicriima 22Uzielpachurinkunapas.Misael,Elzafan,Zitriima. 23AarontaqcasarakurqanNaasonpapananAminadabpa ususinElisebataPaymanmiwachakurqanNadabta, Abihuta,Eleazarta,Itamartawan.

24CorepachurinkunapasAsir,Elcana,Abiasafima 25AaronpachurinEleazartaqPutielpahukninususinta casarakurqan.PaymanmiwachakurqanFineesta,paykunan ayllunkumanhinaLevírunakunaqumallinkuna

26AaronwanMoiseswanmiSeñorDiosqaniran:“Israel runakunataEgiptosuyumantaejercitonkumanhina horqomuychis”,nispa

27EgiptonacionpareyninFaraonwanrimapayaqkunam, IsraelpamirayninkunataEgiptonacionmanta hurqunankupaq

28EgiptosuyupiSeñorDiosMoisestarimasqan p'unchaymi.

29SeñorDiosmiMoisestanirqan:–ÑoqanSeñorDiosqa kani,EgiptonacionpareyninFaraonmantukuyima nisqaytawillay,nispa.

30MoisestaqSeñorDiospañawpaqenpinirqan:–Ñoqaqa manaseñalasqasimiyoqmikani,¿imaynataqFaraón uyariwanman?

7RAKI

1SeñorDiosmiMoisestanirqan:–Qhawariy,Faraonpaqmi diosmantukuchiyki,wawqeykiAarontaqprofetaykikanqa, nispa.

2Qanmitukuykamachisqaytawillanki,wawqeyki AarontaqFaraonmanwillanqaIsraelrunakunata hallp'anmantakachamunanpaq

3Faraonpasonqontarumiyachisaq,Egiptohallp'api señalniykunata,musphanaruwasqaykunatawanmirachisaq

4IchaqamananFaraonqauyarisunkichischu,Egipto suyumanmakiytachuranaypaq,hatunjuiciokunawan Egiptosuyumantaejercitoykunata,Israelpa mirayninkunatapashorqomunaypaq

5EgiptorunakunanyachanqakuSeñorDioskasqayta, EgiptomanmakiytahaywarispaIsraelrunakunatapaykuna ukhumantahorqomuqtiy

6MoiseswanAaronwanmiSeñorDiospakamachisqanman hinaruwarqanku.

7FaraonwanrimashaqtinkunMoisesqapusaqchunka watayoqkasharqan,Aarontaqpusaqchunkakinsawatayoq

8SeñorDiosmiMoisestawanAarontawanniran: 9Faraonnisunkichis:“Qankunapaqmilagrotaruwaychis”, nispa

10MoiseswanAaronwantaqFaraonmanhaykurqanku, SeñorDiospakamachisqanmanhinataqruwarqanku,hinan AaronqaFaraonpañawpaqenman,kamachinkunamanwan k'aspintawikch'uykuspa,mach'aqwaymantukupurqan

11ChaymantataqFaraonqayachaysaparunakunata, layqakunatawanwaqyachirqan,Egiptosuyupi layqakunatapaschayhinatanruwarqanku

12Sapankarunaqk'aspinkutawikch'uykuspanku mach'aqwaymantukupurqanku,Aaronpak'aspinmiichaqa k'aspinkutamillp'urqan.

13HinaspanFaraonpasonqontarumiyachirqan,mana uyarinanpaqSeñorDiospanisqanhina

14SeñorDiostaqMoisestanirqan:Faraonpasonqon rumiyapun,mananmunanchurunakunatakacharichiyta, nispa

15TutamantaFaraonmanriy.Qhawariy,unuman lloqsimun;Paypahamusqanpacontranpimayupatapi sayankiMach'aqwaymantukusqak'aspitapasmakiykipi hap'inki,nispa.

16Paytaninki:HebreorunakunaqDiosninSeñorDiosmi qanmankachamuwarqan:Llaqtaytakachariych'inneqpi serviwanankupaq.

17SeñorDiosminin:KaypinyachankiSeñorDios kasqayta,makiypikaqk'aspiwanmimayupiunukunata waqachisaq,hinanyawarmantukupunqa,nispa.

18Mayupikaqchallwakunapaswañunqa,mayupas asnanqaEgiptorunakunaqamayuunutaukyaytam millakunqaku.

19SeñorDiostaqMoisestanirqan:–Aarontaniy: K'aspiykitahap'ispaEgiptounukunaman,mayukunaman, mayukunaman,estanquekunaman,llapaunu estanquekunamanpasmakiykitahaywariy,yawarman tukunanpaqEgiptosuyuntinpiyawarkananpaq, k'aspimantaruwasqap'uyñukunapipas,rumimantaruwasqa p'uyñukunapipas

20MoiseswanAaronwanmiSeñorDiospa kamachisqanmanhinaruwarqanku.Hinanchayk'aspita hoqarispamayupiunukunatawaqachirqan,Faraonpa, kamachinkunaqñawpaqenpiwanMayupillapa unukunapasyawarmanmitukupurqan.

21HinanmayupichallwakunawañupurqankuMayutaq q'aparqan,Egiptorunakunataqmayuunutamanaukyayta atirqankuchu;Egiptosuyuntinpiyawarkarqan.

22Egiptopilayqakunaqalayqakunawanmichhaynata ruwarqanku,chaymiFaraonpasonqonrumiyapurqan, manataqmipaykunatauyarirqanchuSeñorDiospanisqan hina

23Faraontaqkutirispawasinmanhaykurqan,manataqmi kaymanpasyuyaykurqanchu.

24LlapanEgiptorunakunanmayumuyuriqpit'oqorqanku unuukyanankupaqMayuyakutamanatomayta atisqankurayku

25Qanchisp'unchaymihunt'akurqanSeñorDiosmayuta muchuchisqanmanta.

8RAKI

1SeñorDiosmiMoisestanirqan:Faraonmanriy,hinaspa niy:SeñorDiosminin:Llaqtaytakachariy serviwanankupaq,nispa.

2Manakacharichiytamunaptiykiqa,sapokunawanmilliw allpaykikunatawaqachisaq

3Mayutaqaskhasapokunatahorqomunqa,chaykunan wasiykiman,puñunawasiykiman,puñunaykiman, kamachiykikunaqwasinman,llaqtaykiman, hornoykikunaman,masasqaykimanpashaykumunqaku 4Sapokunaqaqanmanpas,llaqtaykimanpas,llapa kamachiykikunamanpaswicharinqa.

5SeñorDiostaqMoisestanirqan:–Aarontaniy:Makiykita haywariymayupataman,mayukunaman,qochapataman, hinaspaEgiptohallp'amansapokunatawicharichiy,nispa. 6AarontaqEgiptounupatamanmakintahaywarirqan SapokunawicharimuspaEgiptosuyutaqataykurqanku

7Layqakunaqalayqakuykunawanmichaytaruwarqanku, hinaspanEgiptosuyumansapokunatauywarqanku

8HinanFaraonqaMoisestaAarontawaqyaspanirqan:–SeñorDiostamañakuychis,ñoqamanta,llaqtaymantawan sapokunataqechunanpaq,nispaRunakunatakacharisaq TaytaDiosmansacrificiotahaywanankupaq,nispa 9MoisestaqFaraontanirqan:–Ñoqahatunchaway, ¿hayk'aqtaqqanpaq,kamachiykikunapaq,llaqtaykipaqpas valekusaq,sapokunataqanmantawasiykimantawan ch'usaqyachinaypaq,mayullapiqhepakunankupaq?

10Paytaqnirqan:Paqarin,nispaPaytaqnirqan:–Rimasqaykimanhinakachun,yachankiDiosninchisSeñor Diosmanrikch'akuqmanapipaskasqanta,nispa.

11Sapokunaqanmanta,wasiykimanta,kamachiykimanta, llaqtaykimantawant'aqakunqakumayullapimqipanqaku

12MoiseswanAaronwantaqFaraonmantalloqsirqanku, MoisesqataqSeñorDiostawaqyakurqanFaraoncontra sapokunataapamusqanrayku

13SeñorDiosqaMoisespanisqanmanhinanruwarqan. Chaymisapokunaqawasikunamanta,llaqtachakunamanta, chakrakunamantapaswañuranku

14Hinanpaykunatahuñururqankumontónpataman,hinan hallp'aqaq'aparqan

15Faraonmiichaqasamaykashasqantarikuspasonqonta rumiyachirqan,manataqmikasukuranchu.SeñorDiospa nisqanhina

16SeñorDiostaqMoisestanirqan:–Aarontaniy: K'aspiykitahaywariy,kayhallp'ahallp'atamaqay,Egipto suyuntinpichuspimantukunanpaq,nispa

17Chhaynatataqruwarqanku;Aaronqavaranwanmakinta haywarispanhallp'ahallp'atamaqarqan,runapipas uywakunapipaschuspimantukupurqanlliwallpa hallp'ataqtukuyEgiptosuyupichuspimantukupurqan

18Layqakunaqalayqakunawanmichuspikunata paqarichimurqanku,ichaqamananatirqankuchu

19HinaqtinmilayqakunaqaFaraontanirqanku:–Kayqa Diospadedonmi,chaymiFaraonpasonqonrumiyarapurqan, manataqmipaykunatauyarirqanchuSeñorDiospanisqan hina.

20SeñorDiostaqMoisestanirqan:–Tutamantahatarispa FaraonpañawpaqenpisayayQhawariy,unumanlloqsimun; Paytaniy:TaytaDiosmikaynatanin:Llaqtaytakachariy serviwanankupaq,nispa

Éxodo

21Manachayqa,llaqtaytamanakacharichiytamunaspaqa, qanman,kamachiykikunaman,llaqtaykiman, wasiykikunamanpast'aqach'uspikunatakachamusaq, Egiptorunakunaqwasinkunapitaqch'uspikunahunt'a kanqa,chaypikasqankuhallp'apas.

22Chayp’unchaypinllaqtaypatiyasqanGosenhallp’ata t’aqasaq,chhaynapimanach’uspikunakananpaq chaykamamyachankikaypachapiTaytaDioskasqayta, nispa

23Llaqtaywanllaqtaykiwant'aqanakusaq,paqarin p'unchaymikayseñalkanqa

24SeñorDiostaqchhaynataruwarqanFaraonpawasinman, kamachinkunapawasinman,Egiptosuyumanpassinchi millaych'uspikunahamurqan

25HinanFaraonqaMoisestaAarontawanwaqyaspanirqan: –Riychis,kaysuyupiDiosniykichismansacrificiota haywaychis,nispa

26HinanMoisesqanirqan:–Mananallinchuchayruwayqa Egiptorunakunaqmillaymillaymillaymillakuynintan DiosninchisSeñorDiosmansacrificiotahaywasaqku, ¿manachuEgiptorunakunaqmillaymillaymillaymillay millaymillaymillaymillaymillaymillaymillaymillay millaymillaymillakusqantapaspaykunaqñawpaqenpi sacrificiowanhaywasun,manachurumiwanch'aqewasun?

27Kimsap'unchawpurispach'inneqmanrisaqku,hinaspa DiosniykuSeñorDiosmansacrificiotahaywasaqku kamachiwasqanmanhina

28Faraontaqnirqan:–Kacharisqayki,ch'inneqpi DiosniykichisSeñorDiosmansacrificiota haywanaykichispaqichaqamanananchakarutachu rinkichis.

29Moisestaqnirqan:–Qhawariy,qanmantalloqsisaq, hinaspanSeñorDiostavalekusaqpaqarinFaraonmanta, kamachinkunamanta,llaqtanmantawanch'uspikuna t'aqakunankupaq,ichaqaamañaFaraonqaq'otuchichunchu runakunaSeñorDiosmansacrificiotahaywanankupaqama saqespa,nispa.

30MoisestaqFaraonmantalloqsispaSeñorDiosta valekurqan

31SeñorDiosqaMoisespanisqanmanhinanruwarqan. Faraonmanta,kamachinkunamanta,llaqtanmantawan ch'uspiqt'aqakunataurqhurqanmanataqmihukllapas puchurqachu.

32Faraontaqkayratopisonqontarumiyachirqan, manataqmirunakunatakachariytamunarqanchu

9RAKI

1HinanSeñorDiosqaMoisestanirqan:Faraonman haykuspaniy:HebreorunakunaqDiosninSeñorDiosmi nin:Llaqtaytakachariyserviwanankupaq,nispa

2Manakacharichiytamunaspaykiqa,manakacharichiyta munaspaykiqa,

3Qhawariy,SeñorDiospamakinqachakrapikaq uywaykikunaman,caballokunaman,asnokunaman, camellokunaman,torokunaman,ovejakunamanima,sinchi millayt'uqyaymikanqa.

4SeñorDiosmiIsraelpauywankunatawanEgipto uywakunatat'aqanqa,Israelpamirayninkunamantaqa mananimapaswañunqachu.

5SeñorDiosmihuktiempotachurarqan:–PaqarinmiSeñor Diosqakayhallp'apikaytaruwanqa,nispa

6PaqaristinmiSeñorDiosqachaytaruwarqan,hinan Egiptosuyupillapauywakunawañurqanku,Israelpa uywankunamantanichaqamanahukllapaswañurqanchu 7HinaqtinmiFaraonqakachamurqan,hinanIsrael runakunaquywankunamantapasmanawañusqachu.Hinan Faraonpasonqonrumiyapurqan,manataqmirunakunata kacharirqanchu

8SeñorDiostaqMoisestaAarontawannirqan:–Hornomantausphatahap'iychis,hinaspaMoiseshanaq pachamanch'aqchuykuchunFaraonpañawpaqenpi,nispa 9LlapanEgiptosuyupiñut'uñut'uallpamantukupunqa, Egiptosuyuntinpitaqrunamanpasanimalkunamanpas t'uqyaqt'uqyaymantukupunqa.

10Hornomantausphatahap'ispaFaraonpañawpaqenpi sayaykurqankuHinanMoisesqahanaqpachaman ch'aqchuykurqan.chaytaqrunaman,uywamanpast’uqyaq t’uqyaymantukupurqan

11LayqakunaqamananMoisespañawpaqenpisayayta atirqankuchut'uqyasqanrayku.Chayt'uqyayqalayqa runakunamanmi,llapanEgiptorunakunamanpas

12SeñorDiosmiFaraonpasonqontarumiyachirqan, manataqmipaykunatauyarirqanchu.SeñorDiospa Moisesmannisqanhina

13SeñorDiostaqMoisestanirqan:–Tutamantahatarispa Faraonpañawpaqenpisayarispaniy:Hebreorunakunaq DiosninSeñorDiosminin:Llaqtaytakachariy serviwanankupaq,nispa

14Kaytiempopinllapamuchuchiyniykunatasonqoykiman, kamachiykikunaman,llaqtaykimanpaskachamusaq; Chaynapimyachankienteronkaypachapiñuqahinapipas kasqanta.

15Kunanmimakiytahaywarisaq,qantapasllaqtaykitapas onqoywanwañuchinaypaqHinaspankaypachamanta ch'usaqyachisqakanki,nispa.

16Chhaynataruwaspaymikayraykuhatarichirqayki, atiyniytaqanpirikuchinaypaq;lliwkaypachapisutiy willasqakananpaq.

17Llaqtaypacontranpihatunchakushankiraq,mana kacharichinaykipaq?

18Qhawariy,paqarinkaypachahinasinchimillay granizotaparachisaq,chayhinaqamananEgiptopi karqanchukamasqakasqanmantapachakunankamapas 19Chayhinaqa,kunankachamuy,uywaykikunata, chakrapillapakapuqniykikunatapashuñumuyChakrapi tarisqarunakunaman,uywakunamanpas,mana wasinkumanapasqakaqtinqa,runtuparamuspan wañunqaku,nispa

20FaraonpakamachinkunaukhupiSeñorDiospasiminta manchakuqqakamachinkunatauywankunatawan wasikunamanayqechirqan

21SeñorDiospasimintamanakasukuqtaq, kamachinkunatauywankunatapaschakrapisaqerparirqan.

22HinanSeñorDiosqaMoisestanirqan:–Hanaq pachamanmakiykitahaywariy,Egiptosuyuntinpi, runaman,uywakunaman,chakrapitukuyyurakunaman chikchiparamunanpaq,nispa

23HinanMoisesqak'aspintahanaqpachamanhaywarirqan, hinanSeñorDiosqat'oqyachirqan,runtutawan,ninataq hallp'amanphawarirqanHinanSeñorDiosqaEgipto suyumangranizotaparachimurqan.

24Chaymigranizowanninachaqrukurqan,sinchimillay, Egiptonacionmantukupusqanmantapachanmanachay hinaqakarqanchu

25Egiptosuyupillapachakrapikaqrunakunata, animalkunatapas,runtuparamurqan.Chayruntutaq chakrapillapasach'akunatap'akirqan,llapa sach'akunatapasp'akirqan

26IsraelrunakunaqtiyasqankuGosenhallp'allapinmana paramurqanchu

27HinaqtinmiFaraonqaMoisestaAarontawan waqyamuspanirqan:–Kaykutipinhuchallikuni,Señor Diosqachaninmi,ñoqapasllaqtaypasmillayrunakunan kayku,nispa.

28SeñorDiostavalekuychis,manañasinchit'oqyaykuna, granizokunaimakananpaqKacharisqaykichiktaqmi, manañamqipankichikchu,nispa.

29Moisestaqpaytanirqan:–Llaqtamantalloqsispayqa SeñorDiosmanmimakiytamast'arisaqt'oqyaypas tukukunqa,manañataqmirit'ipaskanqañachu;Chaynapim yachankikaypachaqaTaytaDiospakasqanta

30QanpaskamachiykikunapasyachaninDiosTaytaDiosta manaraqmanchakunaykichista.

31Linotapascebadatapasmaqarqankun,cebadaqaninripi kasharqan,linotaqk'uyusqakasharqan

32Trigopasriepasmananmaqasqachukarqan,manan wiñasqachukarqanku

33MoisestaqFaraonmantallaqtamantalloqsispaSeñor Diosmanmakintamast'arirqan.

34Faraontaqparapas,rit’ipas,t’oqyaypasmanaña kashasqantarikuspa,astawanraqhuchallikurqan,hinaspan kamachinkunapiwansonqontarumiyachirqan.

35Faraonpasonqonrumiyapurqan,manataqmiIsraelpa mirayninkunatapaskachariytamunarqanchuSeñorDiospa Moisespanisqanmanhina.

10RAKI

1SeñorDiostaqMoisestanirqan:Faraonmanhaykuy, sonqontapaskamachinkunaqsonqontapasrumiyachirqani, kaymilagrokunatarikuchinaypaq.

2Egiptosuyupiimakunaruwasqayta,paykunaukhupi milagrokunaruwasqaytaima,churiykiman,churiykiq churinmanpaswillanaykipaq.TaytaDioskasqayta yachanaykichispaq

3HinanMoiseswanAaronwanFaraonmanhaykuspa nirqanku:–HebreorunakunaqDiosninSeñorDiosminin: ¿Hayk'aqkamataqmanamunankichuñawpaqeypi huch'uyyaykukuyta?llaqtaytakachariy,serviwanankupaq, nispa

4Llaqtaytamanakacharichiytamunaptiykiqa,paqarinmi langostakunatalamar-qochaykimanpusamusaq

5Paykunankaypachataqataykunqaku,manataqmipipas kaypachatarikuytaatinqachu,hinaspanchikchimanta puchuqpapuchuqnintamikhunqaku,chakramantawiñaq llapasach'akunatapasmikhunqaku

6Wasiykikunata,llapakamachiykikunaqwasinta,llapa Egiptorunakunaqwasinmanpashunt'aykunqaku.Kay pachapikasqankumantapachakunankamapasmanan rikurqankuchuñawpataytaykikunapas,nitaqñawpa taytaykikunapas.HinaspanFaraonmantalloqsipurqan.

7Faraonpakamachinkunataqpaytanirqanku: ¿Hayk'aqkamataqkayrunaqatoqllahinakanqa?chay

runakunataripuchunku,DiosninkuSeñorDiosta servinankupaq,¿manachuyachankiraqEgipto chinkachisqakashasqanta?

8MoisestaAarontawantaqFaraonmanaparqanku, hinaspanpaykunatanirqan:–Riychis,DiosniykichisSeñor Diostaserviychis,¿pikunataqripuqkunari?

9Moisestaqnirqan:–Urmanchiskunawan, machunchiskunawan, churinchiskunawan, ususinchiskunawan, ovejanchiskunawan, vacanchiskunawanimarisaqkuSeñorDiospaqmifiestata ruwananchis,nispa

10HinaqtinmiJesusqapaykunatanirqan:–SeñorDiosqa qankunawanwawaykichistawankacharisaqhinakachun. Ñawpaqnikichikpimmanaallinqakachkan

11Mananchhaynachu,kunanriychisrunakuna,Señor Diostayupaychaspa.Chaytamunasqaykichikraykum. HinanFaraonpaqayllanmantaqarqosqakarqanku

12SeñorDiostaqMoisestanirqan:–Egiptosuyuman makiykitahaywariylangostakunaEgiptohallp'aman hamuspa,lliphipiqllapaqorakunatamikhunankupaq,nispa

13MoisestaqEgiptohallp'apatamank'aspintahaywarirqan, hinanSeñorDiosqaintilloqsimuyladowayratachay hallp'amanchayp'unchayntinchaytutantinwayrata apamurqanPaqarinñataqmiintilloqsimuyladowayraqa langostakunataapamurqan.

14ChaylangostakunaqaEgiptosuyuntinmanmi wicharqanku,Egiptosuyuntinpitaqsamarirqanku paykunaqñawpaqenpiqamananpaykunahina langostakunakarqanchu,nitaqqhepankupaschayhina langostakunakanqachu

15Lliwhallp'atataparuspankum,allpaqatutayarurqa.Chay hallp'apillapaqorakunata,runtuqpuchusqansach'akunaq llaparurunkunatapasmikhurqanku,manataqmiima q'omerpaspuchurqanchusach'akunapipas,chakra qorakunapipas,llapanEgiptosuyuntinpi

16HinanFaraonqausqhayllaMoisestaAarontawan waqyachimurqan.Paytaqnirqan:–DiosniykichisSeñor Dioscontraqancontrapashuchallikurqani,nispa

17Chayrayku,kunanhukkutillahuchaytapampachay, DiosniykichisSeñorDiostarogakuykaywañuyllata qechuwananpaq

18FaraonmantalloqsispataqSeñorDiostavalekurqan

19SeñorDiosqaintihaykuyladomantasinchikallpayoq wayratakutirichirqan,chaylangostakunataapaspaPuka lamar-qochamanwikch'uykachirqanEgiptosuyupalamarqochankunapipasmanamhuklangostallapaspuchurqachu.

20SeñorDiosmiichaqaFaraonpasonqontarumiyachirqan, chhaynapiIsraelrunakunatamanakacharinanpaq.

21SeñorDiostaqMoisestanirqan:–Makiykitahanaq pachamanhaywariy,Egiptohallp'apatapilaqhayay kananpaq,tutayaqhinaraq,nispa

22HinanMoisesqamakintahanaqpachamanhaywarirqan. Kimsap'unchawtaqEgiptosuyuntinpirakhututayaq karqan

23Kimsap'unchawmimanarikunakurqankuchu,nitaq pipaswasinmantahatarirqankuchu,ichaqallapaIsrael runakunantiyasqankupik'anchaytahap'irqanku.

24FaraontaqMoisestawaqyaspanirqan:–Riychis,Señor Diostayupaychaychisovejaykichispasvacaykichispas qhepakuchun,huch'uywawaykichispasqankunawankuska ripuychis,nispa

25HinanMoisesqanirqan:–Qanpasqowayku sacrificiokunata,ruphachinasacrificiokunatapas, DiosniykuSeñorDiosmansacrificiotahaywanaykupaq, nispa.

26Uywaykupasnoqaykuwanmirinqaku.manataqmihuk chakipaspuchunqachu;DiosninchisSeñorDiosta servinanchispaqmihap'inanchisManataqmiyachanchischu imawanchusSeñorDiostaservinanchista,chayman chayananchiskama

27SeñorDiosmiichaqaFaraonpasonqontarumiyachirqan, manataqmikachariytamunarqanchu

28Faraontaqpaytanirqan:–Ñoqamantaripuy,cuidakuy, amañauyaytarikuwaychu.Chayp'unchaymiuyayta rikunki,nispa

29Moisestaqnirqan:–Allintanrimarqanki,manañan uyaykitarikusaqchu,nispa.

11RAKI

1SeñorDiosmiMoisestanirqan:–Faraonmanpas Egiptomanpashukmuchuytaraqmiapamusaqchay qhepamanmikaymantakacharisunkichis, kacharishaqtiykiqallapantanqarqosunkichis

2Runakunaquyarisqantarimay,sapankaqhari runamasinmanta,sapawarmirunamasinmanta,qolqemanta alhajakunata,qorimantaalhajakunatawanmanukuchun

3SeñorDiosmiEgiptorunakunataallinpaqqhawarichirqan HinaspapasMoisesqaanchahatunmikarqanEgiptosuyupi, Faraonpakamachinkunaqñawpaqenpi,runakunaq ñawpaqenpipas

4Moisestaqnirqan:–SeñorDiosminin:Kuskatutatahinan Egiptosuyumanlloqsisaq

5Egiptosuyupillapaphiwichurinkunanwañunqaku, kamachikuytiyananpitiyaqFaraonpaphiwi churinmantapacha,molinoqhepapisipaspaphiwi churinkamahinaspaanimalkunapalliwphiwi churinkunatapas.

6Egiptosuyuntinpinsinchiqapariykanqa,mananpipas chayhinaqakarqanchu,manataqmichayhinaqa kanqañachu.

7Israelpamirayninpacontranpiqamanamallqupas qalluntakuyurichinqachu,runapacontranpipasanimalpa contranpipas,chaynapiyachanaykichispaqEgipto runakunatawanIsraelrunakunataTaytaDiosmanakaqllata churasqanmanta

8Llapallankaykamachiykikunanñoqaman uraykamuspankuk’umuykuwanku:“Lloqsiy,llapa qatikuqniykirunakunapas”,nispa.HinanFaraonmanta lloqsipurqansinchiphiñasqa

9SeñorDiostaqMoisestanirqan:Faraonqamanan uyarisunkichischuAhinapinEgiptohallp'apimilagrokuna mirananpaq.

10MoiseswanAaronwanmitukuychaymilagrokunata ruwarqankuFaraonpañawpaqenpi,chaymiSeñorDiosqa Faraonpasonqontarumiyachirqan,chhaynapiIsrael runakunatamanakacharinanpaq

12RAKI

1TaytaDiosmiEgiptosuyupiMoisestawanAarontawan khaynataniran

2Kaykillaqakillakunaqallariymikanqa,qankunapaqqa watapiqallariykillankanqa.

3LlapaIsraelrunakunataniychis:Kaykillapachunkakaq p'unchayninpinsapankankuhukcorderota,ñawpaq taytankuqfamilianmanhina,hukcorderotawasipaq apanqaku

4Wasipikaqrunakunacorderopaqpisillañakaqtinqa, wasinpaladonpikaqrunamasinwankuskaalmakunaq yupayninmanhinahap’ichunkuSapakamam mikusqanmanhinayupasunkichikcorderopaq

5Corderoykichisqamanaimaqhelliyoqmikanqa,huk watayoqqhari,ovejakunamantaotaqcabrakunamantapas horqonkichismi.

6Chaykillapachunkatawayoqp'unchayninkama waqaychankichis,ch'isiyaqtaqllapanIsraelhuñusqa runakunawañuchinqaku.

7Chayyawartahap’ispataqmijunankuwasikunaqiskay ladonpik’aspiman,wichaypunkuk’aspikunapiwan k’irinqaku.

8Chaytutanaychatamikhunqaku,ninawanq'apaspa,mana qonchuyoqt'antatawank'arakqurakunawantaq mikhunqaku.

9Amaq'oñillatachu,nitaqunuwanch'akichisqatapas mikhunkichischu,aswanpasninawanq'oñichiychis umantapaschakinwan,chaypapurtenencianwanpas.

10Manataqmiimatapassaqenkichischututamantakama Paqarinkamapuchuqtapasninawanmiruphachinkichik, nispa.

11Chhaynatataqmikhunkichis;Lomoykikunatawatasqa, zapatoykikunatachakiykipi,k'aspiykitapasmakiykipi hap'ispa.Usqhayllamikhunkichis,SeñorDiospa Pascuanmi

12KunantutanEgiptosuyutapasasaq,hinaspanEgipto suyupillapaphiwiwawakunatawañuchisaq,runatapas animaltapasEgiptosuyupillapadioskunaqcontranpin juzgasaq,ñoqaSeñorDiosmikani

13Chayyawarqahukseñalmikanqamaypikasqaykichis wasikunapi,yawartarikuspaymihawaykichistapasasaq, Egiptohallp'atamuchuqtiytaqmana wañurachisuqtiykichischu.

14Kayp'unchaytaqqankunapaqyuyarinaykichispaqkanqa; ChayfiestataqamirayniykichispinSeñorDiospaqfiestata ruwankichis.Wiñaypaqmichayfiestataruwankichis.

15Qanchisp'unchaymimanaqonchuyoqt'antata mikhunkichisÑawpaqp'unchaypaswasiykichismanta qonchutawikch'upunkichis,pipasñawpaqp'unchaymanta qanchiskaqp'unchaykamalevadurayoqt'antatamikhuqqa Israelmantawañupunqa,nispa.

16Puntap'unchaypinch'uyahuñunakuykanqa,qanchis kaqp'unchaypitaqch'uyahuñunakuykanqamananima llank’anapaschaykunapiqaruwakunqachu,aswanpas sapankarunaqmikhunanllatan,qankunallamantaruwasqa kanaykichispaq

17Manaqonchuyoqt'antamikhuyfiestataruwankichis Kunanp'unchaymiEgiptosuyumantaejercitoykichista horqomurqani,chayraykunkayp'unchayta mirayniykichispiwiñaypaqkamachikuywan hunt'ashankichis

18Qallariykillapi,killapachunkatawayoqp’unchayninpi ch’isiyaq,manaqonchuyoqt’antatamikhunkichis,killapa iskaychunkahukniyoqp’unchaych’isiyanankama

19Qanchisp'unchaymiwasiykichispiqamanaqonchuyoq kanqa,pipasqonchuyoqmikhunatamikhuqqa,wak llaqtayoqñakaspapas,chaysuyupinaceqñakaspapas, Israelrunakunamantanwañuchisqakanqa.

20Amalevadurayoqimatapasmikhunkichischu.Tukuy tiyasqaykichikkunapimmanaqonchuyuqtantata mikunkichik

21HinaqtinmiMoisesqaIsraelnacionpillapakurak runakunatawaqyaspanirqan:–Aylluykichismanhinahuk corderotahorqospaPascuafiestatawañuchiychis,nispa

22Hisopot’aqat’oqotahap’ispa,unupikaqyawarman challpuykunkichisManataqmimayqennikichikpas wasinpapunkunmanqatutamantakamalluqsinkichikchu, nispa

23SeñorDiosmiEgiptorunakunatawañuchinanpaq pasanqa.Yawartarikuspataq,iskayladopostekunapiwan yawartarikuspa,SeñorDiosqapunkutapasanqa, manataqmisaqenqachuwasiykichismanthuniqruna haykumunantamaqanasuykichispaq,nispa.

24Chaytaqawiñaypaqmiqankunapaqchuriykikunapaqpas kasukunkichis

25SeñorDiospaprometesqanmanhinaqosusqaykichis hallp'amanchayaspaykichismikayserviciotahunt'ankichis

26Hinaqtinmiwawaykichisnisunkichis:¿Imatan nishankichiskayserviciota?

27Qankunaninkichis:PascuafiestasacrificiotanSeñor DiosqaEgiptopiIsraelrunakunaqwasinkunatapasarqan, Egiptorunakunatamaqaspawasiykutaqespichimuspa, nispaHinanrunakunaqaumankutak'umuykukuspa yupaycharqanku

28IsraelpamirayninkunaqarispankumMoisesmanwan AaronmanwanTaytaDiospakamachisqanmanhina ruwarqaku

29KuskatutatataqSeñorDiosqaEgiptosuyupillapaphiwi churinkunatawañuchirqan,kamachikuytiyananpitiyaq Faraonpaphiwichurinkunamantacarcelpipresokunaq phiwichurinkama.llapanphiwichurikunatapas.

30Faraontaqtutamantahatarirqanku,llapan kamachinkunawan,llapanEgiptorunakunapiwanEgipto suyupitaqsinchiqapariykarqan.Manamhukwasipas karqachu,chaypiqamanamhukwañusqapaskarqachu

31HinaqtinmiJesusqatutaMoisestaAarontawan waqyaspanirqan:–Hatariychis,llaqtaymanta lloqsimuychis,qankunapasIsraelpamirayninkunapas Riychis,nisqaykimanhinaSeñorDiostayupaychamuychis, nispa.

32Nisqaykimanhinaovejaykichistapasvacaykichistapas hap'isparipuychis.Saminchawaychis,nispa.

33Egiptorunakunaqausqhayllanchayhallp'amanta qarqorqankuNirqanku:Llapanchismiwañusqaruna kanchis,nispa

34Runakunaqamanaraqlevadurayoqkashaqtinmi masankutahombronkupip’achankuwanwatasqata hap’irqanku

35IsraelpamirayninkunaqaMoisespanisqanmanhinan ruwarqankuEgiptorunakunamantanmanukurqanku qolqemantaalhajakunata,qorimantaalhajakunata, p'achakunatapas

36SeñorDiosmiEgiptorunakunataallinpaq qhawarichirqan,chaymipaykunaqamañakusqankuman hinaqolqetaprestarqankuHinanEgiptorunakunata suwarqanku

37HinaqtinmiIsraelrunakunaqaRamsesllaqtamanta Sucotllaqtamanrirqanku,yaqasoqtapachakwaranqa chakipipuriqrunakuna,manawawakunallawan

38Hinaqtinmiaskharunakunapaspaykunawankuska riranku.ovejakunatapas,wakakunatapas,askha uywakunatapas

39Egiptonacionmantahorqomusqankumasamantanmana qonchuyoqt'antatawayk'urqanku.Egiptonacionmanta qarqosqakasqankuraykun,manataqqhepakuyta atirqankuchu,manataqmiimamikhunatapas wakichirqankuchu

40EgiptosuyupitiyaqIsraelpamirayninkunaqatawa pachakkinsachunkawatañantiyarqanku.

41Tawapachakkinsachunkawatatukukuqtinmi,chay p'unchaypiSeñorDiospallapaejercitonkunaEgipto suyumantalloqsirqanku.

42Egiptohallp'amantapaykunatahorqomusqanmantan SeñorDiosqaanchayuyarinatuta,kaytutanSeñorDiosqa llapaIsraelrunakunaqmirayninkupiyuyarinanku.

43SeñorDiosmiMoisestaAarontawannirqan:–Kaymi Pascuafiestapaqkamachikuyqa

44Qolqewanrantisqasirvientenichaqa,qarantasencidaspa mikhunqa,nispa

45Wakllaqtayoqrunapascontratasqakamachipasmanan mikhunqakuchu.

46Hukwasillapinmikhunqakumanaaychamanta imatapaswasimantahawamanapankichu;nitaqtulluntapas p'akinkichischu,nispa.

47LlapanIsraelllaqtarunakunanchaytawaqaychanqa

48WakllaqtayoqrunaqanwantiyaspaSeñorDiospaq Pascuafiestataruwaqtinqa,llapaqharikunaseñalasqa kachun,chaymantataqasuykamuspayuyarichunChay hallp'apinaceqrunahinankanqa

49Wasipinaceqkunapaqpas,qankunaukhupitiyaqwak llaqtayoqrunapaqpas,hukkamachikuyllakanqa

50ChhaynatanIsraelpallapamirayninkunaruwarqanku MoisestaAarontawanSeñorDiospakamachisqanman hinanpaykunapasruwarqanku

51Chayp'unchaymiSeñorDiosqaIsraelrunakunata Egiptosuyumantaejercitonkumantahorqomurqan.

13RAKI

1SeñorDiostaqMoisestanirqan:

2Israelpamirayninkunapillapaphiwichurikunata ch'uyanchaway,runaqpasanimalpapas.

3HinanMoisesqarunakunatanirqan:–Yuyariychiskay p'unchayta,Egiptomantaesclavokasqaykichiswasimanta lloqsimusqaykichisp'unchaytaMakipakallpanwanmi SeñorDiosqakaymantahorqomurqasunkichis,manan qonchuyoqt'antataqamikhunqakuchu

4Kunanp'unchaymilloqsimurqankichisAbibkillapi.

5SeñorDiosqaCanaánrunakunaq,hetrunakunaq,amor runakunaq,hevrunakunaq,jebuseokunaqhallp'anman pusamusunkichis,chayhallp'amanmiqosunkichis lechewanmielwanpuriqhallp'ata

6Qanchisp'unchaymimanaqonchuyoqt'antatamikhunki, qanchiskaqp'unchaytaqSeñorDiospaqfiestakanqa

7Manaqonchuyoqt'antataqaqanchisp'unchaymi mikhunqaku.Manataqmilevadurayoqt'antaqaqanwanqa rikukunqachu,nitaqtukuyladoykipipasqonchuyoqt'anta rikukunqachu,nispa

8Chayp'unchaymiwawaykimanwillanki:“Egipto nacionmantalloqsimushaqtiySeñorDiospa ruwawasqanraykunkayhinaqakashan”,nispa

9Makiykipiseñalhinakanqa,ñawiykikunaukhupi yuyarinapaq,SeñorDiospakamachikuysimintasimiykipi kananpaq,kallpasapamakiwanmiSeñorDiosqa Egiptomantahorqomurqasunki

10Chayhinaqa,watan-watanmikaykamachikuykunata hunt'ankitiemponpi

11SeñorDiosqaCanaánrunakunaqhallp'anman pusasunkichis,ñawpaqtaytaykichismanwan jurasqaykichismanhina,hinaspaqosunkichis

12ChayhinapinSeñorDiospaqt'aqankillapamatrix kichaqkunata,llapaphiwiwawaykikunatapasqharikunataq SeñorDiospakanqaku

13Asnoqsapaphiwichutantanhukcorderowan kacharichinkiManachuskacharichiytamunankichayqa, kunkantanp'akinki,wawaykikunaqchawpinpillapaphiwi churikunatankacharichinki,nispa.

14Qhepamanchuriykitapusuqtiyki:¿Imataqkayri?

Chaymipaytaninki:“SeñorDiosqaEgiptomantakamachi kasqaykuwasimantankallpawanhorqomuwarqanku”, nispa

15Faraonqasasatakachariwananchistamunashaqtinmi, SeñorDiosqaEgiptosuyupillapaphiwichurikunata wañuchirqan,runaqphiwichurintapas,uywaqphiwi churintapas,chaymiSeñorDiosmansacrificiotahaywarini qarikashaspa.Wawaykunaqllapaphiwichurinkunatan ichaqakacharichini

16Makiykipiseñalhinakanqa,ñawiykiqchawpinpitaq hukseñalkanqa,makiwanSeñorDiosqaEgiptomanta horqomuwarqanku

17Faraonqarunakunatakacharipuqtinmi,Filistea runakunaqhallp'anñannintaDiosqamanapusarqanchu.

Diosminiran:“Manachárunakunaqaguerratarikuspa Egiptomankutipunkuman,nispa

18DiosmirunakunatapusarqanPukaLamar-qocha ch'inneqñanninta,IsraelrunakunataqEgiptosuyumanta watasqalloqsirqanku

19MoisestaqJosepatullunkunataaparqan,Israelpa mirayninkunamansinchitajurasqanrayku:Diosmi watukamusunkichis,nispaTulluykunatataqqankunawan kuskakaymantaapapunkichis,nispa.

20Sucotllaqtamantalloqsispataqch'inneqpatapiEtam llaqtapicampamentotachurarqanku

21SeñorDiosmip'unchaypipaykunaqñawpaqentarirqan hukphuyusayaqta,ñannintapusananpaqTutataqnina pilarpi,paykunamank'ancharichinanpaq;tutatutariy:

22Runakunapañawpaqenmantaqamanampunchawpi puyupilartapasnitaqtutapininapilartapasqechurqachu

14RAKI

1SeñorDiostaqMoisestanirqan:

2Israelrunakunataniy:Pihahirotpañawpaqenpi, Migdolwanlamarqochawanchawpipi,Baalzefonpa chimpanpikarpakunankupaq.

3FaraonqaIsraelrunakunamantanninqa:“Hallp’apin ch’inneqpiwisq’asqakashanku”,nispa

4Faraonpasonqontarumiyachisaq,paykunata qatikunanpaqFaraonpa,llapaejercitonpawanhatunchasqa

kasaqAhinapinEgiptorunakunayachanqakuñoqaSeñor Dioskasqayta.Hinaspanchaytaruwarqanku.

5Egiptoreymanmiwillarankurunakunaayqekusqankuta, hinanFaraonpakamachinkunaqsonqonrunakunacontra sayarispanirqanku:–¿Imanaqtintaqkayhinataruwarqayku, Israelllaqtatakacharichiwanchis?

6Hinancarretantaallichaspallaqtantapusarqan

7Soqtapachakakllasqacarretakunata,Egiptosuyupillapa carretakunata,sapankacarretakunatawanpusarqan

8SeñorDiosmiEgiptoreyFaraonpasonqonta rumiyachirqan,hinaspanIsraelrunakunataqatiykacharqan, Israelrunakunataqhatunmakinwanlloqsirqanku

9EgiptorunakunanichaqaFaraonpallapacaballonkunata carretankunata,caballopisillakuqninkunata,ejercitontawan qatiparqanku,hinaspanBaalzefonpañawpaqenpiPihahirot llaqtaqqayllanpicampamentotahap’iykurqanku.

10Faraonasuykamuqtintaq,Israelpamirayninkunaqa, Egiptorunakunapaykunaqqhepantapurisharqanku Hinaspansinchitamancharikurqanku,Israelrunakunataq SeñorDiostaqaparirqanku

11PaykunanMoisestanirqanku:–Egiptosuyupimanaaya p'ampanakunakasqanraykuchu,¿chunniqpiwañunaykupaq apawarqanku?¿Imanasqataqkayhinataruwawarqaykiku Egiptomantaapawanaykupaq?

12¿ManachukaysimitaEgiptosuyupiwillarqaykiku: “SapaykuchuEgiptorunakunataservinaykupaq?”,nispa AswanallinmikanmankarqanEgiptorunakunataserviy, ch'inneqpiwañunaykumantaqa.

13Moisestaqrunakunatanirqan:–Amamanchakuychischu, sayariychis,kunanp'unchaySeñorDiospaqespichisqanta rikuychis,kunanrikusqaykichisEgiptorunakunataqa manañanwiñaypaqrikunkichisñachu,nispa

14SeñorDiosmiqankunaraykumaqanakunqa, ch'inllataqmikankichis.

15SeñorDiostaqMoisestanirqan:–¿Imanaqtintaq waqyamuwanki?Israelpamirayninkunamanniy, ñawpaqmanrinankupaq.

16Qanmiichaqak'aspiykitahoqarispalamar-qocha patamanmakiykitahaywarispat'aqay,Israelrunakunataq ch'akipampantalamar-qochaqchawpintarinqaku.

17Egiptorunakunaqsonqontarumiyachisaq,paykunapas qatikunqaku,Faraonta,llapasoldadonkunatapas, carretankunata,caballopisillakuqkunatapashatunchasaq.

18EgiptorunakunanyachanqakuSeñorDioskasqayta, Faraonta,carretankunata,caballopisillakuqkunatapas hatunchawaqtinku.

19IsraelpacampamentonpañawpaqninpiriqDiospa angelninqa,astakuspanpaykunaqqhepantaripurqan.Puyu sayaqmipaykunaqñawpaqenmantalloqsispaqhepankupi sayasharqan

20EgiptorunakunaqcampamentonwanIsraelpa campamentonwanchawpimanmichayamurqan.Puyuhina tutayaqmikarqan,tutantinmiichaqatutak'anchaytaqorqan, chaymihukninqatutantinhukninmanmana asuykamurqanchu

21HinanMoisesqalamar-qochapatamanmakinta haywarirqan.HinanSeñorDiosqachaytutantininti lloqsimuyladomantasinchiwayrawanlamar-qochata kutichipurqan,lamar-qochatataqch'akichirqan,unutaq t'aqanakurqan.

22Israelrunakunataqch'akihallp'apatamanlamar-qocha ukhumanrirqanku,unutaqpañaladonpilloq'eladonkupi perqahinakarqan

23Egiptorunakunaqaqatiykachaspankumlamarqochapa chawpinmanyaykururqaku,Faraonpallapallan caballonkuna,carretankunahinaspacaballopi sillakuqkunapas

24TutamantatutamantanSeñorDiosqaEgiptorunakunaq ejercitontaninamantaphuyumantawanqhawarispaEgipto runakunatamancharichirqan

25Hinaqtinmicarretankuqruedankunatahorqorqanku, chaymiEgiptorunakunaqanirqanku:–Israelmanta ayqekusun,nispa.SeñorDiosmipaykunaraykuEgipto runakunawanmaqanakun

26SeñorDiostaqMoisestanirqan:–Lamar-qochapataman makiykitahaywariy,Egiptorunakunaman, carretankunaman,caballopisillakuqkunamanpasunu kutimunanpaq,nispa

27Moisestaqlamar-qochapatamanmakintahaywarirqan, lamar-qochataqtutamantarikhurimuqtinkallpanman kutipurqanEgiptorunakunataqchaymanayqekurqanku HinanSeñorDiosqaEgiptorunakunatalamar-qocha chawpipiurmachirqan

28Yakukutimuspataqcarretakunata,caballopi sillakuqkunata,lamar-qochamanriqFaraonpallapa soldadonkunatapastapaykuranmanataqmihukllapas puchurqachu

29Israelrunakunanichaqalamar-qochachawpipich'aki hallp'apipurirqankuUnukunapaspañaladonkupi,lloq'e ladonkupipasperqahinankarqan

30Chayp'unchaymiSeñorDiosqaIsraelrunakunata EgiptorunakunaqmakinmantaqespichirqanIsrael runakunataqEgiptorunakunatalamarqochapatapi wañusqatarikurqanku.

31IsraelrunakunaqarikurqankunEgiptorunakunataSeñor Diospahatunruwasqanta,hinanrunakunaqaSeñorDiosta manchakurqanku,SeñorDiosta,kamachinMoisestapas iñirqanku

15RAKI

1HinaqtinmiMoisesIsraelpamirayninkunapiwanSeñor Diosmankaytakiytatakirqanku,hinaspannirqanku:–SeñorDiosmanmitakisaq,payqak'ancharishaqmi atiparqan

2SeñorDiosmikallpaypastakiypas,paymi qespichiwaqniykapun,paymiDiosniy,paypaq tiyananpaqmipreparasaq.taytaypaDiosninmi,paytam hatunchasaq,nispa

3SeñorDiosqamaqanakuqrunan,SeñorDiosmisutin

4Faraonpacarretankunatasoldadonkunatapaslamar qochamanmiwikch'uykuran,akllasqacapitankunapasPuka lamar-qochapiunuwanchinkaykusqa

5Ukhunkunanpaykunatatapaykuran,rumihina ukhumanmichinkaykapurqanku

6SeñorDiosníy,pañamakiykiqahatunatiyniyoqmikapun, pañamakiykitaqawqaykitach'usaqyachirqan.

7Anchahatunkasqaykiwanmi,qancontrasayariqkunata thuñichirqanki

8Simiykiqt’oqyasqanwanmiunuqahuñukapurqan,unupas montonasqahinasayasharqan,ukunpaslamar-qochaq sonqonpiq’oñikurqan

9Awqakunaqanirqanku:Qatisaqmi,hap'isaqmi, saqueokunatarakisaq,nispa.munapayayniymipaykunapi saksasqakanqa;Espadaytahurqusaq,makiymipaykunata chinkachinqa.

10Wayraykiwanmiwayramurqanki,lamar-qochapas paykunatantapaykuran,paykunanplomohinasinchi unumanchinkaykapurqanku

11SeñorDiosníy,¿pitaqqanmanrikch'akuqdioskuna ukhupi?¿Pitaqqanmanrikch'akuq,ch'uyakaypik'anchariq, alabaypimanchakuq,milagrokunaruwaq?

12Pañamakiykitahaywarirqanki,hallp'ataqpaykunata millp'urqan

13Khuyapayakuyniykipinkacharichisqaykirunakunata pusarqanki,ch'uyatiyasqaykimankallpaykiwanpusarqanki

14Llaqtarunakunaqauyarispankunmancharikunqaku, Palestinallaqtapitiyaqrunakunatallakikunqaku.

15HinanEdomllaqtapikamachikuqkunaadmirasqa kanqakuMoabllaqtapiatiyniyoqrunakunankhatatataspa hap'ikapunqaku.Canaánllaqtapitiyaqllaparunakunan chullupunqaku

16Manchakuypasmanchakuypaspaykunamanmi urmaykunqa;makiykiqhatunkayninwanmirumihina ch'inllakanqaku;SeñorDiosníy,llaqtaykichimpanankama, rantisqaykillaqtachimpanankama

17SeñorDiosníy,paykunatapusamuspatarpunki herenciaykiorqopi,maypichustiyanaykipaqruwasqayki cheqaspi,SeñorDiosníy,makiykiqtakyachisqan Santuariopi.

18SeñorDiosmiwiñay-wiñaypaqkamachikunqa

19Faraonpacaballonqacarretankunawancaballopi sillakuqkunawankuskanlamar-qochamanhaykurqan, hinanSeñorDiosqalamar-qochaqunutapaykunaman kutichimurqanIsraelrunakunanichaqalamar-qocha chawpipich'akihallp'amanrirqanku.

20HinaqtinmiAaronpapananprofetaMiriammakinpihuk tocatahap’irqanLlapanwarmikunataqpaytaqhepanta lloqsirqankutimbrewantususpaima.

21HinanMiriampaykunatanirqan:–SeñorDiosman takiychis,payqahatunatiyniyoqmiatiparqanCaballotapas sillakuqtapaslamarqochamanmiwikch'uykapun.

22ChaymiMoisesIsraelrunakunataPukaQochamanta pusamuspa,Surch'inneqmanrirqankuKimsapunchawmi chunniqpirispankumanayakutatarirqakuchu.

23Marallaqtamanchayaspataq,Maraunumantamana ukyaytaatirqankuchu,k'arakunukasqanrayku

24HinaqtinmirunakunaqaMoisescontrarimapayarqanku: –¿Imatanukyasun?

25HinaspanSeñorDiostawaqyakurqan.SeñorDiostaq huksach'atarikuchirqan,unumanwikch'uykuspaunuqa misk'imanmitukupurqan,chaypinpaykunapaqkamachikuy simitakamachikuysimitawanruwarqan,chaypin pruebarqan.

26Hinaqtinminiran:–DiosniykichisSeñorDiospa kunkantaallintauyarispa,paypañawpaqenpiallinkaqta ruwankichis,kamachikuyninkunatauyarinkichis, kamachikuyninkunatataqhunt'awaqchischayqa,manan mayqenonqoytapasEgiptorunakunamanapamusqay onqoykunamantaqaqanmanchurasaqchu,qhaliyachiqniyki SeñorDiosmikani,nispa

27Elimllaqtamanchayarqanku,chaypinkasharqanchunka iskayniyoqunup'uytukuna,chunkasoqtayoqpalmera sach'akunaima

1Elimllaqtamantanrirqanku,IsraelrunakunataqEgipto suyumantalloqsisqankuqhepamaniskaykaqkillachunka phisqayoqp’unchaypi,ElimwanSinaiwanchawpipikaq Sinch’inneqmanchayarqanku

2Israelpamirayninkunaqach'inneqpinMoisespaAaronpa contranpirimapakurqanku.

3HinaqtinmiIsraelrunakunapaykunataniranku:Diosmi EgiptosuyupiSeñorDiospamakinwanwañupusunman karqan,aychamankakunaqayllapitiyashaspa,t'antata mikhuspapas,nispaKaych'inneqmanpusamuwarqankun kayllaparunakunatayarqaymantawañuchinaykupaq.

4HinanSeñorDiosqaMoisestanirqan:–Qhawariy,hanaq pachamantat'antataparachimusaq,nispaRunakunaqasapa p'unchaymihukqolqetahuñunqaku,kamachikuyniypi purinqakuchusichamanachuschaytapruebanaypaq,nispa 5Soqtakaqp'unchaypitaqyaykumunankutawakichinqaku Sapap'unchawhuñunakusqankumantaqaiskaykuti masraqmikanqa

6HinanMoiseswanAaronwanllapaIsraelrunakunata nirqanku:Ch'isiyaqtinmiyachankichisEgiptosuyumanta SeñorDioshorqomususqaykichista

7TutamantataqSeñorDiospak'anchariynintarikunkichis TaytaDiospacontranpirimapakusqaykichiktauyarispan, ¿imataqñuqaykukachkaptiyku?

8HinanMoisesqanirqan:–Kayqakanqach'isiyaqtan SeñorDiosaychatamikhunaykichispaqqosunkichis.Señor Diosqapaycontrarimapakusqaykichistauyarin,¿imataq ñoqayku?rimapayasqaykichikqamanamñuqaykupa contranpichu,aswanqaTaytaDiospacontranpim.

9MoisestaqAarontanirqan:–Israelrunakunataniy:Señor Diospañawpaqenmanasuykamuychis,nispa

10AaronqaIsraelrunakunamanllapantarimashaqtinmi ch'inneqtaqhawarirqanku,hinanSeñorDiospa k'anchariyninphuyupirikhurimurqan

11HinanSeñorDiosqaMoisestanirqan: 12UyarirqaninIsraelrunakunaqrimapakusqankuta, paykunataniy:Ch'isiyaqmiaychatamikhunkichis, tutamantataqt'antawanhunt'asqakankichis.Chaymi yachankichisñoqaSeñorDiosniykichiskasqayta,nispa

13Ch'isiyaqmicodornizkunawicharimuspacampamentota tapaykurqanku,tutamantantaqruntuqaejercitota muyuykusqa

14Ruruwichariqtintaq,ch'inneqpatapihukhuch'uymuyu q'omerkashasqa,chaytaqhallp'apichirichirihina huch'uyllakashasqa

15ChaytarikuspataqIsraelrunakunaqaninakuranku: “Mananisqa,mananyachankuchuimachuskasqanta”, nispaMoisestaqpaykunatanirqan:–Kayt'antaqaSeñor Diosmimikhunaykichispaqqosunkichis,nispa

16TaytaDiospakamachikusqanmi:Sapakama mikusqankumanhinahukomerotahuñuychikSapakama carpanpikaqkunapaqapakuychik,nispa

17Israelpamirayninkunaqachayhinataruwaspanku, wakintaastawanhuñurqanku,wakintaqpisillata

18Hukomerwantupaqtinkutaq,askhahuñuqrunaqa mananimatapastukupurqanchu,pisillatahuñuqtaqmana pisirqanchusapakamatammikusqankumanhina huñururqaku.

19HinanMoisesqanirqan:–Amapipastutamantakama saqechunchu,nispa

20IchaqamananMoisestakasurqankuchuWakintaq ichaqatutamantakamasaqerqanku,kurukunatanwiñarqan, q'aparqantaq,Moisesqataqphiñakurqan

21Sapap'unchaymisapapaqarinmikhusqankumanhina huñuqku,intiruphaqtintaqchulluq.

22Soqtakaqp'unchaypitaqiskaykutit'antatahuñurqanku, iskayomerotahukrunallapaq

23HinaqtinmiJesusqapaykunatanirqan:–KaytanSeñor Diospanisqanqa:PaqarinmiSeñorDiospaqch'uyasamana p'unchayqa,kunanp'unchaywayk'usqaykichista wayk'uychisChaypuchuqtapastutamantakama waqaychanaykichispaqwaqaychankichis,nispa

24Moisespakamachisqanmanhinantutamantakama waqaycharqanku,manataqmiasnarqanchu,nitaqmiima kurupaskarqanchu

25Moisestaqnirqan:–Kunanp'unchaychaytamikhuychis. KunanpunchawqaTaytaDiospaqsamanapunchawmi, kunanpunchawqamanamchakrapitarinkichikchu

26Soqtap'unchaymihuñunkichis.Qanchiskaqp'unchawpi, samanap'unchawpitaq,manapipaskanqachu

27Qanchiskaqp’unchaypitaqwakinrunakunahuñunakuq lloqsirqanku,ichaqamananpitapastarirqankuchu.

28SeñorDiostaqMoisestanirqan:–¿Hayk'aqkamataq kamachikuyniykunata,kamachikuyniykunatawanmana kasukuytamunankichischu?

29Qhawariychis,SeñorDiosmisamanap'unchayta qosunkichis,chaymisoqtakaqp'unchaypiiskayp'unchay t'antataqosunkichis.Qanchiskaqp'unchaypiqaamapipas wasinkumantalloqsichunchu,nispa

30Chaymirunakunaqaqanchiskaqp'unchaypi samarqanku.

31IsraelpamirayninmisuticharqankuMananispaChaypa saborninqamielwanruwasqaobleahinamkarqa

32Moisestaqnirqan:–SeñorDiospakamachikusqanmi: “Hukomertahunt'aychis,mirayniykichispaq waqaychanaykichispaq”,nispaEgiptosuyumanta horqomushaqtiych'inneqpimikhuchisqayt'antata rikunankupaq

33HinanMoisesqaAarontanirqan:–Hukmankata hap'ispahukomeromanáhunt'atachuray,hinaspaSeñor Diospañawpaqenpichuray,mirayniykikuna waqaychanaykichispaq,nispa

34SeñorDiosqaMoisestakamachisqanmanhinanAaronqa Testigokunaqñawpaqenpichurarqanwaqaychananpaq

35Israelrunakunantawachunkawatamanánisqa mikhunatamikhurqanku,runakunaqtiyasqanhallp'aman chayanankukamaCanaánsuyupalinderonkunaman chayanankukamammanámikurqaku.

36Hukomeroqaefamantachunkakaqparten

17RAKI

1IsraelpamirayninkunaqaTaytaDiospakamachisqanman hinanSinch'inneqmantaripurqanku,Refidimllaqtapitaq karpakurqanku,manataqmiunupaskarqanchurunakuna ukyanankupaq

2ChayraykunrunakunaqaMoisestak'amispanirqanku: Yakutaqowaykuukyanaykupaq,nispaMoisestaq paykunatanirqan:–¿Imanaqtintaqqaqchawankichis? ¿imaraykutaqSeñorDiostawateqashankichis?

3Chaypirunakunaqaunumantach’akisqakarqanku; HinaqtinmirunakunaqaMoisescontrarimapakuspanku

niranku:–¿ImanaqtintaqEgiptonacionmanta horqomuwarankuch’akiywanwañuchiwananchispaq, wawanchiskunatauywanchiskunatapas?

4HinanMoisesqaSeñorDiostaqaparirqan:–¿Imatataq kayllaqtataruwasaq?yaqapaschárumiwan ch’aqewanankupaqlistoñakashanku

5SeñorDiostaqMoisestanirqan:–Runaqñawpaqenpiriy, hinaspaIsraelpikurakrunakunatapusay.Mayuta waqachisqaykik'aspiykitapasmakiykitahap'ispariy,nispa 6Qhawariy,ñawpaqeykipisayasaqHorebqaqapatapi; Chayqaqatapaswaqanki,chaymantanunulloqsimunqa, runakunaukyanankupaq,nispaHinanMoisesqaIsrael kurakrunakunaqñawpaqenpichaytaruwarqan.

7ChaycheqastansuticharqanMasa,Meribanispa,Israel runakunaqk'amikusqankurayku,SeñorDiosta wateqasqankuraykuima:“¿ÑoqanchisukhupichuSeñor Diosqakashanchisichamanachu?”,nispa 8ChaymantataqAmalecrunakunahamuspaRefidim llaqtapiIsraelwanmaqanakurqanku.

9HinanMoisesqaJosuetanirqan:–Runakunata akllawayku,hinaspalloqsiyamalecrunakunawan maqanakuq,paqarinp'unchaymiorqopatapisayasaq Diospak'aspintahap'ispa,nispa

10ChaymiJosueqaMoisespanisqanmanhinaruwaspa Amalecrunakunawanmaqanakurqan,Moises,Aaron,Hur ima,orqopatamanwicharqanku

11MoisesmakintahoqariqtinmiIsraelrunakuna atiparqanku,makintauraykachispataqAmalecrunakuna atiparqanku

12Moisespamakinkunanichaqallasaq’epikasharqan Hinaspanhukrumitahap'ispauranmanchurarqanku, paytaqchaypitiyaykurqanAaronwanHurwantaqmakinta sayarirqanku,hukninhukladomanta,huknintaqhuk ladomanta.Intichinkaykunankamataqmakinkunapasmana kuyurispakasharqan

13HinanJosueqaAmalecllaqtantawanespadawan ch'aqwachirqan.

14SeñorDiostaqMoisestanirqan:–Kaytahuklibropi qelqay,Josuequyarisqantayuyariy,amalecrunakunaq yuyariynintanhanaqpachamantawañuchisaq,nispa.

15HinanMoisesqahukaltartahatarichirqan,chay altartataqsuticharqanJehovahnissinispa

16Payminirqan:–SeñorDiosmijurarqanmiraymiraymantamiraymanamaleckunawanmaqanakunanta, nispa

18RAKI

1MoisespasuegronMadiánllaqtapisacerdoteJetro, Moisespaq,llaqtanIsraelpaqwanDiospatukuyima ruwasqanmanta,EgiptomantaIsraelIsraelta horqomusqanmantawan.

2ChaymantataqMoisespasuegronJetroqaMoisespa warmiZiporatacasarakurqan

3Iskaychurinkunapas;Chaykunamantahukninpasutinmi karqaGersomPayminiran:–Ñoqaqawakllaqtayoqmi kani,nispa.

4HukninpasutinmikarqanEliezerTaytaypaDiosninmi yanapawarqan,Faraonpaespadanmantataqqespichiwarqan

5MoisespasuegronJetrotaqchurinkunawanwarminwan Moisesmanrirqankuch'inneqman

6PaytaqMoisestanirqan:–ÑoqasuegroykiJetro, warmiykiwan,iskaychurinkunawanima,qanman hamushani,nispa

7Moisestaqsuegronwantupananpaqlloqsispa k'umuykukuspamuch'aykurqan.hinaspataqallin kayninkumantatapunakurqanku;Hinankarpaman haykurqanku

8MoisesmisuegronmanwillaranIsraelrunakunarayku FaraonmanEgiptorunakunamanwanSeñorDiospatukuy imaruwasqanmanta,ñanpitukuyñak'arisqankumanta, SeñorDiospaqespichisqanmantawan

9JetrotaqkusikurqanEgiptorunakunaqmakinmanta qespichisqanIsraelrunakunataSeñorDiospatukuyallin ruwasqanmanta

10Jetrotaqnirqan:–AlabasqakachunSeñorDiosqa,paymi Egiptorunakunaqmakinmanta,Faraonpamakinmantawan qespichisurqankichis

11KunanqayachaninSeñorDiosqallapa dioskunamantapasaswanhatunkasqanta,paykunaq hatunchakusqankupiqapaykunamantaaswanhatunmi karqan

12MoisespasuegronJetrotaqDiospaqruphachina sacrificiotasacrificiokunatawanaparqan,hinanAaronpas IsraelpillapakurakrunakunapiwanhamurqankuMoisespa suegronwankuskaDiospañawpaqenpit'anta mikhunankupaq

13PaqaristinmiMoisesqarunakunatajuzgananpaq tiyaykurqan,tutamantamantach'isikamataqMoisespa qayllanpisayasharqanku

14Moisespasuegronrunakunawantukuyimaruwasqanta rikuspataqnirqan:–¿Imatataqrunakunataruwashanki? ¿Imanaqtintaqsapallaykitiyashanki,llaparunakunataq tutamantach'isiyaqqayllaykipisayashanki?

15HinanMoisesqasuegrontanirqan:–RunakunaDiosta tapuwanankupaqhamuwasqankurayku

16Imapaskaqtinkutaqnoqamanhamunku;Ñoqaqa juzganitaqmiDiospakamachikuyninkunata, kamachikuyninkunatawan

17Moisespasuegrontaqpaytanirqan:–Imaruwasqaykiqa mananallinchu,nispa.

18Qanpas,qanpaskayllaqtapassayk'upunkipuninmana sapallaykiqaruwaytaatiwaqchu

19Kunanuyariy,ñoqanyuyaychasqayki,Diosmiqanwan kanqa:RunakunaqyanapaynintaDiosmanapaykunaykipaq 20Qanmipaykunamanyachachinkikamachikuykunata, kamachikuykunatapas,willankitaqmimaypipurinanku ñanta,imaruwanankutapas

21Llaparunakunamantanqonkiatiyniyoqrunakunata, Diostamanchakuqrunakunata,cheqaq-kaqrunakunata, munapayaytacheqnikuqrunakunataChayhinarunakunata churaychikwaranqantinrunakunapakamachiqninkunata, pachak-pachakrunakunapakamachiqninkunata,pichqa chunkarunakunapakamachiqninkunatahinaspachunka runakunapakamachiqninkunata

22Runakunatasapap'unchayjuzgachunku,chayhinapin llapahatunasuntokunataapamusunkiku,llapahuch'uy asuntokunatanichaqajuzganqaku,chhaynapinqan kikiykipaqaswanfacilkanqa,paykunanqanwankuska q'epitaapanqaku

23Kaytaruwanki,hinallataqDioskamachisunkichayqa, aguantaytaatiwaqmi,llapankayrunakunapasthak-kaypi tiyasqankumanripunqaku

24ChaymiMoisesqasuegronparimasqantauyarispatukuy nisqantaruwaran.

25HinaqtinmiMoisesqaIsraelnacionmantaallinatiyniyoq runakunataakllaspa,waranqantinrunakunata,pachakpachakrunakunata,phisqachunkarunakunata,chunka chunkarunakunatawanumallikunatachurarqan

26Paykunaqasapakutillanmirunakunatajuzgaqku, Moisesmanmisinchisasachakuykunataapamuqku,sapa juch’uyasuntokunatanichaqapaykunakikinkujuzgaqku

27MoisestaqsuegrontasaqepurqanHinaspanhallp'anman rirqan

19RAKI

1KinsakaqkillapinIsraelrunakunaEgiptosuyumanta lloqsipurqanku,chayp'unchaytaqmiSinaích'inneqman chayarqanku

2Refidimllaqtamantaripuspanku,Sinaich'inneqman chayarqanku,ch'inneqpitaqpampachakurqanku.Chaypin Israelrunakunaqaorqoqñawpaqenpicampamentota churarqanku

3HinanMoisesqaDiosmanwicharqan,hinanSeñor Diosqaorqomantawaqyaspanirqan:KayhinatanJacobpa mirayninkunamanninki,Israelrunakunamanwillanki, nispa.

4QankunaqarikurqankichismiEgiptorunakunawan imatachusruwasqayta,atoqraphranpihap'ispañoqaman pusamusqaykichistapas.

5Chhaynaqa,sichuscheqaqtapunirimasqayta kasukunkichis,rimanakuyniytataqhunt'ankichischayqa, llaparunakunamantaaswanhatunqhapaqkaymiñoqapaq kankichis

6Noqapaqqasacerdotekunaqqhapaqsuyun,ch'uyasuyun kankichis.KaysimikunatanIsraelrunakunamanwillanki.

7HinanMoisesqahamuspallaqtakurakrunakunata waqyaspa,SeñorDiospakamachikusqansimikunata paykunaqñawpaqenpichurarqan.

8Llapallanrunakunataqnirqanku:–SeñorDiospatukuy nisqankunatanruwasaqku,nispaHinanMoisesqa runakunaqnisqantaSeñorDiosmankutichipurqan.

9SeñorDiosmiMoisestanirqan:–Runaphuyupin hamushani,qanwanrimaqtiyrunakunauyarinankupaq, wiñaypaqtaqcreesunaykipaq,nispa.HinanMoisesqa runakunaqsimintaSeñorDiosmanwillarqan

10SeñorDiosmiMoisestanirqan:–Runakunamanriy, kunanp'unchaypaspaqarinpasch'uyanchakuy,p'achankuta t'aqsanankupaq

11Kimsap'unchaypaqwakichisqakaychis,kinsa p'unchaymantanSeñorDiosqallaparunakunaqqayllanpi Sinaíorqomanuraykamunqa

12Muyuriqninpikaqrunakunataninki:“Cuidakuychis, amaorqomanwichanaykichispaq,nitaqchayorqoq linderontapasllamiychischu,pipasorqotallamiykuqqa wañuchisqakanqa”,nispa

13Mananpipasmakipasllamiykunqachu,aswanpas rumiwanmich'aqesqakanqa,nitaqbaleasqachukanqa animalpasrunapas,manankawsanqachu,trompeta waqaqtinmiorqomanwichanqaku

14Moisestaqorqomantarunakunamanuraykamuspa runakunatach'uyancharqan.hinaspanp'achankuta t'aqsarqanku

15HinaqtinmiJesusqarunakunatanirqan:–Kimsa p'unchaypaqlistokaychis,amaesposaykichisman hamuychischu,nispa

16Kimsap'unchawtutamantanpitaq,t'uqyaykuna, llipyakuna,orqopatapirakhuphuyu,trompetawaqaypas sinchikallpawanwaqarqanChaymicampamentopi llapallanrunakunakatkatatarqaku

17Moisestaqcampamentomantarunakunatahorqomurqan DioswantupanankupaqHinaspanorqoqurayladonpi sayasharqanku

18Sinaíorqoqallapanmiq'osñipikasharqan,SeñorDios ninawanuraykamusqanrayku

19Cornetawaqaqtin,aswankallpawanwaqaqtintaq, Moisesqarimarirqan,hinanDiosqahukkunkawan kutichirqan

20SeñorDiostaqSinaíorqopatamanuraykamurqan,hinan SeñorDiosqaMoisestawaqyarqanorqopatamanHinan Moisesqawicharqan

21HinanSeñorDiosqaMoisestanirqan:–Uraykuy, llaqtatakamachimuy,paqtanSeñorDiosmanhaykuspanku askharunakunawañunkuman,nispa

22SeñorDiosmanasuykuqsacerdotekunapas ch'uyanchakuchunku,amaSeñorDiospaykunaman phawaykachananpaq

23MoisestaqSeñorDiostanirqan:–Llaqtakunaqamanan Sinaiorqomanqawichaytaatinkumanchu,qanmi kamachiwarqanku:“Chayorqotach'uyanchakuychis”, nispa.

24HinanSeñorDiosqapaytanirqan:–Ruy,uraykamuy, qanwanAaronpiwanwicharinkichis,ichaqaama sacerdotekunapasllaqtapasSeñorDiosmanhamunankupaq phawaykuchunku,amapaykunamanphawaykachananpaq, nispa

25ChaymiMoisesqarunakunamanuraykamuspa paykunatarimapayaran

20RAKI

1HinaqtinmiDiosqatukuykaykunatarimariran

2ÑoqanDiosniykiSeñorDiosqakani,Egiptosuyumanta, kamachikasqaykichiswasimantahorqomuqniykichis 3Ñoqamantañawpaqtaqamananhukdioskunayoqchu kanki.

4Amamrurankichuimarikch'anatapas,nitaqhanaq pachapikaqparikch'aynintapas,nitaqkaypachapikaqpas, nitaqkaypachaunupikaqpas.

5Amapaykunamank'umuykunkichu,amataqpaykunata yupaychankichu,ñoqaSeñorDiosniykichisqaenvidiakuq Diosmikani,taytay-mamakunaqhuchantawawankunaman huchallikuq,chiqniwaqniykunamantakinsakaqtawakaq miraykama

6 Waranqantin munakuwaqniykunata, kamachikuyniykunata kasukuqkunamanpas khuyapayarqani

7DiosniykiSeñorDiospasutintaamayanqapaqchu rimankiSeñorDiosqamananyanqapaqsutintarimaqtaqa manahuchayoqtaqhawarinqachu.

8Samanap'unchaytayuyariychis,ch'uyap'unchayta waqaychanaykichispaq

9Soqtap'unchaymillank'anki,llapallank'anaykikunatataq hunt'anki

10Qanchiskaqp'unchaymiichaqaDiosniykiSeñorDiospa samanap'unchaynin,chayp'unchaypiqamananima llank'anatapasruwankichu,nitaqchuriykipas,nitaq ususiykipas,nitaqsirvienteykipas,nitaquywaykipas,nitaq wasiykipikaqwakllaqtayoqpas.

11Soqtap'unchaypinSeñorDiosqahanaqpachatakay pachata,lamar-qochata,llapanchaypikaqkunatapas kamarqan,qanchiskaqp'unchaytaqsamarqan,chayraykun SeñorDiosqasamanap'unchaytasamincharqan, ch'uyancharqantaq

12Taytaykitamamaykitapasrespetay,DiosniykiSeñor Diospaqosusqaykihallp'apiunaytakawsanaykipaq

13Amawañuchinkichu.

14Amawasanchakunkichu

15Amasuwankichu

16Amarunamasiykicontrallullakuspawillankichu.

17Amarunamasiykiqwasintamunapayankichu,ama runamasiykiqwarmintapas,qharikamachintapas,nitaq kamachintapas,nitaqtorontapas,nitaqasnotapas,nitaq runamasiykiqimatapasmunapayankichu

18Llaparunakunanrikurqankut'oqyashaqta,rayokunata, trompetat'oqyashaqta,orqoqq'osñintawan.

19PaykunataqMoisestanirqanku:–Ñoqaykuwanrimay, uyarisaqku,ichaqaamaDiosqarimapayawaykuchu,ama wañunaykupaq,nispa.

20Moisestaqrunakunatanirqan:–Amamanchakuychischu, Diosqahamushanmiqankunatapruebananpaq, manchakuyniykichistaqqankunañawpaqeykichispikanqa, amahuchallikunaykichispaq,nispa

21Runakunaqakarullapinsayasharqanku,Moisesqataq Diospakashasqanrakhututayaqmanasuykurqan.

22SeñorDiostaqMoisestanirqan:–Israelrunakunataninki: Hanaqpachamantaqankunawanrimasqaytarikurqankichis, nispa.

23Amaqollqemantadioskunataruwawaqchischu,amataq qorimantadioskunataruwawankichischu

24Allpamantaaltartaruwawanki,chaypitaqruphachina sacrificioykikunata,thakkawsaysacrificioykikunatapas, ovejaykikunata,toroykikunatapassacrificiotahaywarinki

25Rumimantaaltartaruwawaqtiykiqa,amak'utusqa rumimantachuhatarichinki,chaypatamanherramientaykita hoqarispaykiqaqhellicharqankin

26Amataqaltarniymangradasnintawichankichu,chaypi q'alakayniykimanarikukunanpaq

21RAKI

1Kaykunatanpaykunaqñawpaqenmanchuranayki taripaykunaqa

2Hukhebreokamachitarantinkichayqa,soqtawatata servinqa,qanchiskaqwatataqmanaqolqellapaqlloqsinqa

3Sapallanhaykumuqtinqasapallanmilloqsinqa,casarasqa kaspaqawarminpaspaywankuskanlloqsinqa

4Patronninwarmitaqoykuspaqarikunataotaqwarmi churikunatanacechinmanchayqaWarmipas wawankunapaspatronninpaqmikanqa,paymisapallan lloqsinqa.

5Kamachiqsut'itaninman:Patronniyta,warmiyta, wawaykunatapasmunakuni,nispaManamlibrechu lluqsisaq:

6Hinanpatronninjuezkunamanpusanqapunkumanpas, punkumanpaspusanqa;Patronnintaqninrintahukaulwan kuyurichinqaWiñaypaqtaqmipaytaservinqa

7Pipasususintasirvientekananpaqvendeqtinqa,manan qharikamachikunahinachulloqsinqa.

8Paykikinpacasarakusqanpatronnintamana kusichiptinqa,kacharichisqakanantakacharichinqa,huk nacionmanvendenanpaqqamananatiyniyoqchukanqa, q'otukusqanrayku

9Churinwancasarakunanpaqcasarakunanpaq casarakuptinqa,warmichurinkunamanhinamwarmita ruwanqa

10Hukwarmiwancasarakuspaqa;mikhunantapas, p’achantapas,casarakuydebernintapasmanan pisiyachinqachu

11Chaykinsantintamanapaymanqonqachuchayqa,mana qolqeyoqmilloqsinqa,nispa

12Pipasrunatamaqaspawañunmanchayqa, wañunqapunin.

13Pipasmanasuyaspachu,aswanpasDiosqamakinman qoykapunmanchayqa,nispachaymantamhuksitiota churasqaykimaymanayqinanpaq,nispa.

14Pipasrunamasintaq'otukuspawañuchinanpaqhamun chayqa,q'otukuspawañuchinanpaqAltarniymantam wañuchinki,nispa.

15Pipastaytantaotaqmamantamaqaqqa wañuchinqapunin

16Pipasrunatasuwakuspavendeqotaqmakinpitariqtinqa wañuchisqakanqa

17Pipastaytantaotaqmamantañakaqqawañuchinqapunin 18Runakunach'aqwaspahukkunahuktarumiwanotaq puñunawanmaqaspamanawañuspapuñunantawaqaychan chayqa

19Saynatasayarispak'aspiwanphawayllapurinqachayqa, maqaqrunaqasaqepunqan,tiemponchinkapusqanmantan paganqa,hinaspanallintaqhaliyachinqa

20Pipaskamachintaotaqsirvientantak'aspiwanmaqaspa makinpiwañupunmanchayqa,nispacheqaqtapunin muchuchisqakanqa

21Hukp'unchaypasiskayp'unchaypasqhepakunqachayqa, manancastigasqachukanqa,qolqenkasqanrayku

22Qharikunach'aqwaspawiksallisqawarmitak'irinkuman, chhaynapimanaimamillaypasqatimuqtinqa, cheqaqtapuninmuchuchisqakanqawarmiqqosanmanhina Juezkunaqnisqanmanhinataqmipaganqa

23Imamanaallinpasqatimunqachayqa,kawsaytanqonki kawsayta

24Ñawimantañawimanta,kirumantakirumanta, makimantamakimanta,chakimantachakimanta

25Ruphachiyruphachiymanta,k'irimantak'irimanta, k'irimantak'irimanta

26Pipaskamachinpañawintaotaqsirvientanpañawinta laq’aqtinqachinkapunmiñawinraykumkacharinqa,nispa 27Sichuqkamachinpakiruntapas,sipaspakiruntapas k'irinmanchayqa,nispakirunraykumkacharinqa,nispa 28Toropasqaritapaswarmitapaswaqachispawañunman chayqa,torotaqarumiwanmich'aqenqaku,manataq aychantamikhunqakuchutorodueñonichaqasaqesqa kanqa,nispa

29Ñawpaqtiempopitorowaqranwantanqaqkaqtin, dueñonmanwillasqañakaqtin,manataqwasinpichu hap'irqan,aswanpasqharitapaswarmitapas

Éxodo

wañuchisqanmantachayqa,nispatorotapasrumiwanmi ch'aqenqaku,dueñontapaswañuchinqaku,nispa.

30Qolqeqollqetaqosqakaqtinqa,vidanmanta kacharichinanpaqmiqonqa.

31Churiwawatamaqaruptinpas,warmichuritapas maqaruptinpas,kayjuiciomanhinampaytaqaruranqa

32Toroqakamachitaotaqsirvientatatanqanmanchayqa, nispa.patronninkumanmiqonqakinsachunkasicloqolqeta, torotataqrumiwanch'aqenqaku

33Pipashukt’oqotakichaspa,hukrunat’oqotat’oqospa manatapaqtin,toropasasnopaschaymanurmaykuqtinqa

34T'oqoqdueñonmiallinyachinqa,hinaspanqolqetaqonqa chayt'oqoqdueñonman.Wañusqaanimaltaqpaypakanqa.

35Hukrunaqtorontahukpatorontak'iriqtinqawañupunmi chaymantataqchaykawsaqtorotavendespaqollqeta rakinakunqaku;Wañusqatorotapasrakinakunqakum.

36Yachasqakaspaqa,toroqañawpaqtiempopitanqasqanta, dueñontaqmanawakaychisqantapastorotatoromanta paganqapuni;Wañusqakunapaskikinpamkanqa.

22RAKI

1Hukrunatorotaotaqovejatapassuwakuspa wañuchinmanotaqvendenmanchayqahuktoromanta pichqatorota,hukovejamantatawaovejakunata kutichipunqa

2Suwarunap'akikushaqtatarispawañunanpaqmaqasqa kaqtinqa,mananyawarhich'akunqachu.

3Intilloqsimuqtinqayawarhich’akunqaimaraykuchus payqahunt’asqakutichiytanruwanan;manaimayoq kaqtinqasuwakusqanmantanvendesqakanqa.

4Toropas,asnopas,ovejapas,chaysuwakuyqakawsashaq makinpitarikunmanchayqaiskaykutitakutichipunqa

5Pipaschakrataotaquvaschakratamikhuchinman, hinaspauywankunatachuraspahukpachakranpi mikhuchinmanchayqaPaypachakranmantaaswanallin kaqninmanta,uvaschakramantaaswanallin kaqninmantawankutichipunqa

6Ninarawrarispakichkakunatahap'iqtin,chaywantaq trigopas,sayashaqtripas,chakrapasruphapunmanchayqa. ninarawrachiqrunaqakutichipunqapunin

7Pipasrunamasinmanqollqetaotaqimakunatapas waqaychananpaqqon,hinaspachayrunapawasinmanta suwakuptinqasuwatarisqakaqtinqaiskaykutitapagachun

8Suwamanatarisqakaqtinqa,wasidueñotanjuezkunaman apanqaku,runamasinpakaqninkunamanmakinta churakusqanmantayachanankupaq

9Toromanta,asnomanta,ovejamanta,p'achamanta,ima chinkasqamantapas,hukrunaqpaypakananpaq churanakuqtinpas,iskayninkumantajuezkunaq ñawpaqenmanmihamunqaPitachusjuezkuna huchachanqakuchayqa,runamasinmanmiiskaykutita paganqa

10Pipasrunamasinmanasnota,torota,ovejata,ima animaltapasentreganmanHinaspanwañun,k'irisqa, qarqosqa,manapipasrikuspa

11HinaspanSeñorDiosqaiskayninkuukhupijuramentota ruwanqaku,runamasinpakaqninkunamanmanamakinta churananpaqdueñontaqchaytachaskinqa,manataqmi allintachuruwanqa.

12Suwasqakaqtintaq,dueñonmankutichipunqa

13llik’isqakaqtinqa,chaytawillananpaqapamuchun, manataqmillik’isqakaqtaqaallinyachinqachu.

14Pipasrunamasinmantaimatapasmanukuspak'irikuspa wañunman,dueñonmanachaywankashaqtinchayqa, allintanallichanqa.

15Dueñonchaywankaqtinqamananallintachuruwanqa

16Pipasmanacasarakusqasirvientataaysaspapuñunman chayqa,esposankananpaqmiqonqa.

17Taytanmanapaymanqoytamunaqtinqa,doncella sipaskunaqqollqenmanhinanqolqetapaganqa

18Amalayqakawsanantasaqenkichu

19Pipasanimalwanpuñuqqawañuchinqapunin

20Mayqendiosmanpassacrificiotahaywaqqa,Señor Diosllapaqsacrificiotahaywaqqa,llapanmiwañupunqa

21Amawakllaqtayoqrunataqañak'arichinkichu,nitaq sarunchankichu,Egiptosuyupiwakllaqtayoq kasqaykichisrayku

22Amamimaviudatapas,manatayta-mamayuq wawatapasñakarichinkichikchu.

23Imapaspaykunatañak’arichinki,paykunapas waqaykuwankuchayqa,uyarisaqpuninqaparisqankuta; 24Phiñakuyniytaqsinchitaphiñarinqa,espadawanmi wañuchisqaykiWarmiykichispasviudakunankanqa, wawaykichistaqmanatayta-mamayoqkanqaku

25Llaqtaymanpasqolqetamanunkiqanwanwakcha kaqtinqa,amausureqhinachukanki,amataqmiusuratapas qonkichu

26Sichusrunamasiykiqp'achantahap'inkiprenda kananpaqchayqa,intichinkaykuyp'achatanpaymanqonki

27Chayp'achanqaqaranpaqp'achallan,¿imapitaqpuñunqa? qapariwaqtintaq,uyarisaq;Ñoqaqakhuyapayakuqmikani. 28Amadioskunatak'aminkichu,nitaqllaqtaykipi kamachikuqtapasñakankichu

29Amatardakunkichupuqusqaruruykikunamanta, ukyanaykikunamantañawpaqkaqwawatahaywanaykipaq, churiykiqphiwichurintataqqowanki

30Chayhinallataqmitoroykikunatapasovejaykikunatapas ruwankiPusaqkaqpunchawpimquwanki,nispa

31Noqapaqqach'uyarunakunankankichis,amataq chakrapianimalkunaqllik'isqaaychatapas mikhunkichischuAllqukunamanwikch'upunkichis

23RAKI

1Amallullawillakuytaqahatarichinkichu,amamillay runawanqamakiykitachuraychumanachanintestigo kanaykipaq

2Amanaskharunakunataqatikunkichumanaallinta ruwanaykipaq;amataqaskharunakunaqqhepantamana munaspaqarimankichischu,juzgasqakanankupaqqa

3Amataqwakcharunataqaqhawarinkichischu

4Awqaykiqtoronwanotaqasnonwanchinkasqata tupaspaykiqa,kutichipunkipunin,nispa

5Cheqnisuqniykiqasnontaq'epiquranpipuñushaqta rikuspa,manañayanapaytamunankichuchayqa, yanapankipunin

6Wakchaykiqjuzgasqantaqaamapaypahuchanpiqa ch'aqwankichu

7Yanqarimaymantakarunchakuychis;Mana huchayoqtapaschaninrunatapasamawañuchinkichu, millayrunataqamananchaninpaqchuqhawarisaq,nispa

8Amaimaregalotapashap'inkichu,chayqokuyqa yachayniyoqrunakunatanñawsayachin,chaninrunakunaq rimaynintapasq'ewichin

9Amataqwakllaqtayoqrunataqasarunchankichu,Egipto suyupiwakllaqtayoqrunakasqaykichisrayku, yachankichismiwakllaqtayoqrunaqsonqonta

10Soqtawatataqhallp'aykipitarpusparurunkunata huñunki.

11Qanchiskaqwatapinichaqasamarinki,ch'inllataq puñuchinkiLlaqtaykipiwakcharunakunamikhunankupaq, puchuqanimalkunapasmikhunqaku,nispaChaynallataqmi uvaschakraykitapas,aceitunaschakraykitapasruwanki

12Soqtap'unchaymillank'anaykitaruwanki,qanchiskaq p'unchaytaqsamarinki,toroykipasasnoykipas samarinanpaq,kamachiykiqchurinpas,wakllaqtayoq runapassamarinanpaq.

13Tukuyimanisqaykichiskunapipasallintaqhawariychis, amataqhukdioskunaqsutintarimaychischu,amataq simiykichismantauyariychischu.

14Watapikinsakutitafiestataruwawanki

15Manaqonchuyoqt'antaraymitaruwanki,(qanchis p'unchaymimanaqonchuyoqt'antatamikhunki, kamachisqaykimanhina,Abibkillap'unchaypi

16Chakrapitarpusqaykillank'asqaykimantañawpaq rurukunacosechafiestata,huñuyfiestapas,chayfiestaqa watatukukuypinkanqa,chakramantallank'asqaykikunata huñuspayki

17WatapikinsakutitallapaqhariykikunaSeñorDiospa ñawpaqenmanrikhurimunqaku

18Sacrificioypayawarnintaqaamaqonchuyoqt'antawan haywankichu.Sacrificioypawiranpasmanan tutamantakamaqaqhepanqachu

19Hallp'aykipiñawpaqkaqrurunkunatanDiosniykiSeñor Diospawasinmanapamunki.Manamhukcabritotaqa mamanpalechentatimpuchinkichu

20Qhawariy,ñawpaqeykipihukAngeltakachamuni,ñanpi waqaychasunaykipaq,wakichisqaycheqasman pusamusunaykipaqpas

21Cuidakuychis,kunkantakasukuychis,ama phiñachiychischu.Payqamananpampachasunkichu huchaykichista,sutiyqapaypinkashan,nispa

22Ichaqasichuscheqaqtapunipayparimaynintakasukuspa tukuyrimasqaytaruwankichayqa,nispa.chhaynapin awqaykikunapaqawqakasaq,awqaykikunapaqtaqawqa kasaq

23Angelniymiñawpaqeykitarispaamorrunakunaman,het runakunaman,ferezrunakunaman,Canaánrunakunaman, hevrunakunaman,jebuseokunamanpaspusamusunki, paykunatataqwañuchisaq

24Amataqdiosninkutak'umuykunkichu,amataq yupaychankichu,nitaqruwasqankumanhinachu,aswanpas llapantanthuñichinki,idolonkutapasthuñichinki.

25DiosniykichisSeñorDiostanservinkichis,paymi t'antaykichistaunuykichistapassaminchasunkichis Chawpiykimantataqonqoytaqechusaq,nispa

26Llaqtaykipiqamananimapasuñankuta wikch'upunqachu,nitaqmanawachakuqpaskanqachu.

27Ñawpaykimanmanchakuyniytakachamusaq,llapa hamusqaykirunakunatataqch'usaqyachisaq,llapa awqaykikunatapasqhepamankutirichisaq,nispa.

28Ñawpaykimanmikachamusaqhevrunakunata,Canaán runakunata,hetrunakunatawan,nispa

29Mananhukwatallapichuñawpaqeykimantaqarqosaq Mananchayhallp'aqach'usaqmantukupunmanchu,ch'usaq animalkunapasqancontraaskhayapunman,nispa

30Pisipisimantanpaykunataqarqosaqñawpaqeykimanta, mirachinaykikama,hinaspahallp'ataherenciata chaskinaykikama

31Pukalamar-qochamantaFilistearunakunaqqochakama, ch'inneqmantamayukama,chayhallp'apitiyaqkunata makiykimanentregasqaykiraykuHinaspanñawpaqeykipi qarqonki,nispa

32Amapaykunawan,nitaqdiosninkuwanpas rimanakunkichu

33Paykunaqamananhallp'aykipitiyanqakuchu,amañoqa contrahuchallichisunkichismanchu,diosninkutaservinki chayqa,trampahinapuninkanki

24RAKI

1HinanMoisestanirqan:–Qanpas,Aaronpas,Nadabpas, Abihupas,Israelpiqanchischunkakurakrunakunapas SeñorDiosmanwichaykuychisKarumantataq yupaychaychis.

2MoisesllanSeñorDiosmanasuykunqa,paykunanichaqa manaasuykunqakuchunitaqmirunakunapaspaywan kuskarinqakuchu.

3HinanMoisesqahamusparunakunamanwillarqanSeñor Diospallaparimasqankunata,llapanjuiciokunatapas, llapanrunakunataqhukkunkallakutichirqanku:Señor Diospallaparimasqansimikunatanruwasaqku,nispa 4MoisestaqSeñorDiospallaparimasqankunataqelqarqan, tutamantanhatarispaorqoquranpialtartaruwarqanchunka iskayniyoqpilarkunatawan,Israelpachunkaiskayniyoq ayllunkunamanhina

5Israelpamirayninwaynakunatakacharqanruphachina sacrificiokunatahaywanankupaq,torokunatathakkawsay sacrificiotawanSeñorDiosmanhaywanankupaq 6Moisesqakuskanyawartahap'ispap'uyñukunaman churarqankuskanyawartataqaltarmanch'aqchuykurqan 7HinaqtinmiJesusqarimanakuyqelqatahap'ispa runakunaqqayllanpileerqan,paykunataqnirqanku:“Señor Diospatukuynisqantaruwasaqku,kasukusaqku”,nispa 8HinanMoisesqayawartahap'isparunakunaman ch'aqchuykurqan,hinaspannirqan:–Qhawariychis,Señor Diosqaqankunawanrimanakusqanyawarta,nispa 9ChaymantataqMoises,Aaron,Nadab,Abihu,Israelpi qanchischunkakurakrunakunapiwanrirqanku.

10IsraelpaDiosnintanrikurqanku,chakinpauranpitaq zafirorumimantaruwasqaasfaltohina,hanaqpachaq cuerponhinach'uyakasharqan

11Israelpamirayninkunamanpasmanammakinta churarqachu,paykunapasDiostaqawaspankummikurqaku hinaspatomarqaku.

12SeñorDiostaqMoisestanirqan:–Hukorqoman wichaspachaypikay,rumimantat'aqakunata,kamachikuy simikunata,qelqasqaykamachikuykunatapasqosqayki, nispapaykunatayachachinaykipaq

13HinanMoisesqa,kamachinJosuepiwansayarirqanku, MoisesqataqDiospaorqonmanwicharqanku

14Hinaqtinmikurakrunakunatanirqan:–Kaypi qhepakuychis,qankunamankutimunaykukama.

15HinanMoisesqaorqomanwicharqan,hinanhukphuyu orqotatapaykuran

16SeñorDiospak'anchariyninSinaíorqopatapitiyarqan, phuyutaqsoqtap'unchaytaparqan,qanchiskaqp'unchaytaq phuyuchawpimantaMoisestawaqyakurqan

17SeñorDiospak'anchariynintarikusqankuqa,orqopatapi ninaruphaqninahinankarqan,Israelrunakunaq ñawpaqenpi

18Moisesqaphuyuukhumanhaykuspaorqoman wicharqan,tawachunkap'unchaytawachunkatutataq Moisesqaorqopikasharqan

25RAKI

1SeñorDiostaqMoisestanirqan:

2Israelpamirayninkunataniy,ofrendata apamuwanankupaq

3Kayofrendatahap'inkichis.qori,qolqe,bronce, 4Azul,morado,puka,sumaqlino,cabrakunapa chukchanpas

5Carnerokunaqqarantapas,tejónqarakunata,q'omer k'aspikunatawan

6K'anchaypaqaceite,q'apayaceitepaq,misk'iinciensopaq

7Onixrumikunata,efodp'achaman,pectoralpichuranapaq rumikunatawan

8SantuariotaruwawachunkuPaykunaukhupitiyanaypaq

9Llaparikuchisqaymanhina,karparikch'ayninmanhina, llapatocanakunaqrikch'ayninmanhina,chhaynatan ruwankichis

10Sitik'aspimantataqhukarcataruwanqaku,sayayninqa iskaymetrokuskan,anchontaqhukmetrokuskan, sayayninpashukmetrokuskan

11Ch'uyaqoriwanmiqataykunki,ukhuntahawapipas qataykunki,muyuriqninpitaqqoricoronataruwanki

12Chaypaqmitawaanilloqorimantawikch'uykunki, hinaspatawak'uchukunamanchuranki.Hukladonpiniskay anillokunakanqa,hukladonpitaqiskayanillokuna

13Chayk'aspikunatataqqoriwanqataykunki

14Chayk'aspikunatataqarcaqladonkunapikaq anillokunamanchuranki,chhaynapiarcataapanankupaq

15Chayk'aspikunaqaarcapaanillonkunapimkanqa, manataqmichaymantaqaqechusqakanqachu.

16Arcamanmichurankitestigoqosqayta

17Ch'uyaqorimantakhuyapayakuqtiyanataruwanki, iskaymetrokuskansayaynin,anchontaqhukmetrokuskan.

18Qorimantaiskayquerubinkunatanruwanki,maqasqa obramantataq,khuyapayakuqtiyanapaiskaypuntanpi

19Hukninquerubintahukpuntanpi,hukninquerubintataq hukninpuntanpi,khuyapayakuytiyanamantaiskay puntanpiquerubinkunataruwankichik.

20Querubinkunaqaraphrankutaaltomanmast'arinqaku, khuyapayakuqtiyanataraphrankunawantapakuspa, uyankutaqqhawanakunqakuKhuyapayanatiyana ladomanmiquerubinkunapauyanqakanqa.

21Chaykhuyapayakuytiyanatataqarcpatamanchuranki Arcamanmichurankitestigoqosqayta,nispa

22Chaypinqanwantupasaq,khuyapayakuytiyana patamantapacha,TestimonioArcapatapiiskay querubinkunaqchawpinmanta,Israelpamirayninkunaman kamachisqaykimanta

23Sitik'aspimantahukmesatapasruranki,largontaqiskay metro,anchontaqhukmetro,sayayninpashukmetro kuskan

24Chaytataqch'uyaqoriwanqataykunki,hinaspataq qorimantacoronatamuyurichinki.

25Muyuriqninpitaqhukmakianchoyoqbordetaruwanki, muyuriqninpitaqqoricoronataruwanki.

26Chaypaqtaqtawaanillokunataqorimantaruwanki,chay anillokunatataqtawachakitawak'uchumanchuranki

27Lintepachimpanpianillokunaqakanqamesaapananpaq k'aspikunachuranapaq.

28Chayk'aspikunataqaq'arak'aspimantanruwaspa qoriwanqataykunki,chhaynapimesataapanankupaq

29Chaypaplatokunata,cucharakunata,tapakunata, mankakunatapastapanaykipaqmiruranki,chuya qorimantamruranki.

30Hinaqtinmimesapatapisapakutillañawpaqeypit'antata churanki

31Ch'uyaqorimantacandelabrotaruwanki,k'anchaypa k'anchayninpas,k'allmakuna,k'allmakuna,mankakuna, k'aspikuna,t'ikakunapaskaqllankanqa

32Soqtak'allmakunanlloqsimunqa.Hukladumantakimsa k'allmayuq,hukladumantataqkimsak'allma

33Almendramanrikch'akuqkinsamankakuna,huk k'allmapihukk'allmawant'ikawan.huknink'allmapitaq almendrahinaruwasqakinsamankakuna,k'aspiwan t'ikawan,chhaynataqcandelabromantalloqsimuqsoqta k'allmakunapipas.

34Kandeleropitaqalmendramanrikch'akuqtawa mankakunakanqa,k'uchunkunawant'ikakunawanima

35Llaqtak’allmakunaquranpihukk’aspi,iskay k’allmakunaquranpihukk’aspi,iskayk’allmakunaq uranpihukk’aspi,candelabromantalloqsimuqsoqta k’allmakunamanhina.

36K'allmankupask'allmankunapaskaqllankanqa, llapanmich'uyaqorimantaruwasqallakanqa

37Qanchislamparankunatanruwanki,paykunan lamparankunatak'anchanqaku,chhaynapi k'ancharinankupaq

38Chaypallant'ankunapas,q'apakunanpasch'uya qorimantankanqa

39Huktalentoch'uyaqorimantanruwanqa,llapanchay vasokunawankuska.

40Qhawariy,orqopirikuchisusqaykimanhinaruwanaykita

26RAKI

1Karpataqachunkacortinakunawanmiruwankisumaq q'ewisqalinomanta,azulmanta,moradomanta,puka q'aytumantawan

2Hukcortinapalargonmikanqapusaqchunkametro, anchonñataqtawametro,sapacortinapashuktupuyuqmi kanqa

3Pichqacortinakunaqahukmantahukninmanmi hukllawasqakanqa.Pichqacortinakunataqhuk-hukman watasqakanqa

4Hukcortinapakantunmanmiazulmantallimp'ikunata ruwankiChaynallataqmihukcortinapapuntanpipasiskay kaqcortinapawasanpiruranki

5Hukcortinallapinphisqachunkak'aspikunataruwanki, iskaykaqcortinaqkantunpitaqphisqachunkak'aspikunata ruwankichaynapichayllañukunahukninhukninta hapinankupaq.

6Qorimantaphisqachunkak'aspikunatanruwanki, cortinakunatataqt'inkisqakunawankuskanchanki,ch'ulla karpallankanqa

7Cavatochukchamantacortinakunataruwankikarpa patamanqatanapaq,chunkahukniyoqcortinakunatan ruwanki

8Hukcortinapalargonmikanqakinsachunkametro, anchontaqtawametro,chunkahukniyuqcortinakunapas llapanmihuktupuyuqkanqa

9Pichqacortinakunatasapakamata,soqtacortinakunatapas sapakamatahukllachanki,soqtakaqcortinatataqiskay kutitachurankikarpañawpaqninpi

10Hukcortinapakantunpimpichqachunkallañuta ruwanki,iskaykaqcortinapakantunpi,iskaykaqcortinapa kantunpi

11Broncemantanphisqachunkaq'epikunataruwanki,chay k'aspikunatataqk'aspikunamanchuranki,karpatataq hukllamant'inkinki,ch'ullallakananpaq

12Karpacortinamantapuchuq,kuskancortinapuchuqtaq karpaqhepanpatamanwarkusqakanqa

13Karpacortinakunaqlargonmantahukladomantahuk metrota,hukladomantahukmetrotataqhukladomantahuk metrotatabernáculotatabernaculoqladonkunapi warkunqaku

14Karpapaqtaqhukqatataruwankicarneroqaramanta pukallimp'isqa,hawantaqtejónqaramanta

15Karpapaqtaqtablakunataruwankisach'ak'aspimanta

16Huktablamantachunkametrosayayniyoqmikanqa, anchontaqhukmetrokuskan

17Huktablallapiniskaytenonkunakanqa,hukninpa contranpichurasqa,chhaynatanruwankikarpapillapa tablakunata

18Karpapaqtablakunataqaiskaychunkatablakunatan ruwanki,surladosurladoman.

19Iskaychunkatablakunaquranpitaqtawachunka qollqemantasayarichinkihuktablapauranpiiskay qatakunaiskaytenonpaq,huktablapauranpiiskay qatakunaiskaytenonpaq

20Karpaiskaykaqladonpitaqiskaychunkatablakuna kanqa.

21Tawachunkaqatakunaqollqemantahuktablapauranpi iskayqatakuna,huktablapauranpitaqiskayqatakuna

22Karpapawaqtankunatataqintihaykuyladomansoqta tablakunataruwanki

23Karpaesquinakunamanmiiskaytablakunataruwanki

24Uraypiqahukllachasqakanqa,umanpahawanpitaq hukllachasqakanqahukanillollamaniskaynin k'uchupaqmikanqa.

25Pusaqtablakuna,qatakunaqolqemanta,chunka soqtayoqqatakunahuktablapauranpiiskayqatakuna,huk tablapauranpitaqiskayqatakuna

26Shitimk'aspimantataqk'aspikunataruranki.Pichqa karpapahukninlawninpitablakunapaq

27Karpapachimpanpikaqtablakunapaqmipichqa barrakunatachurana,karpapawaqtanpitablakunapaqpas pichqabarrakunata,intipaseqaykunanlawpaiskay lawninpi.

28Tablakunapachawpinpikaqchawpibarraqa puntanmantapuntakamamchayanqa

29Chaytablakunataqaqoriwanmiqataykunki,qorimanta anillokunatapasruwachinkik'aspikunachuranapaq

30Orqopirikuchisqaykimanhinankarpataqasayachinki

31Azul,morado,puka,pukaq'aytumanta,sumaqk'uyusqa linomantawanadornotaruwanki.

32Chaytataqqoriwanqatasqach'ipik'aspimantatawa sayaqpilarkunamanwarkunki,qorimantaganchokunan qorimantakanqa,qolqemantatawak'aspikunapi.

33Chaycortinatawarkuykunki,ch'uyacheqaswanch'uya cheqaswan,ch'uyacheqaswanaswanch'uyacheqaswan chaycortinaukhumanapamunaykipaq.

34Chaykhuyapayakuqtiyanatataqch'uyacheqasman churanki

35Mesatapascortinapahawanmanchuranki, candelabrotataqmesapacontranpichurankikarpapa waqtanpiuraylawman.

36Karpapunkupaqtaqazul,morado,pukaq'aytumanta, sumaqk'uyusqalinomantawanwarkusqataruwanki

37Chaywarkukunapaqtaqpishqasayaqsach'akunata ruwaspaqoriwanqataykunki,ganchonkunapasqorimanta kanqa

27RAKI

1Sitik'aspimantaaltartaruwanki,5metrosayayniyoq,5 metroanchoyoqaltarqatawatawakuchuyuqmikanqa, sayayninñataqmikanqakimsametro

2Chaypawaqrankunatataqtawak'uchukunapiruwanki, waqrankunapashukrikch'aqmikanqa,broncewantaq qataykunki

3Usphankunata,palankunata,llant'ankunata,aycha ganchokunata,ninap'uyñunkunatawanchaskinaykipaq, llapavasokunatapasbroncemantaruwanki

4Chaypaqmibroncemantarejillataruwanki.Llika patapitaqtawak'uchukunapibroncemantatawa anillokunataruwanki

5Uraypialtarpamuyuyninpauranmanmichuranki,chay llikaaltarpachawpinkamallakananpaq

6Altarpaqk'aspikunatanruwanki,k'aspik'aspimanta, hinaspabroncewanqataykunki.

7Chayk'aspikunataqaanillokunamanmichuranqaku,chay k'aspikunataqaltarpaiskayladonpikanqa,chayta apanankupaq.

8Tablakunawanch'usaqllataruwanki,orqopi rikuchisusqaykimanhina,chhaynatanruwanqaku

9Karpapatiotanruwanki,urayladonpitaqhukladonmanta pachakmetrosayayniyoqsumaqq'ewisqalinomanta warkusqakunakanqa

10Iskaychunkasayaqsayankunapas,iskaychunka sayankunapasbroncemantankanqapilarkunapa ganchonkunapas,ganchokunapasqullqimantamkanqa.

11Wichayladomanpaspachakmetrosayayniyoq warkusqakunankanqa,iskaychunkasayaqpilarninkunapas, iskaychunkasayankunapasbroncemantaruwasqakanqa pilarkunapaganchonkunapas,qollqemantaganchokunapas.

12Intihaykuyladopatiopaanchonpiqapichqachunka metrosayayniyuqwarkusqakunamkanqa,chunkasayaq sayayninkunam,qatakunañataqmichunka

13Intilloqsimuyladointilloqsimuyladopatioanchontaq phisqachunkametrokanqa.

14Punkupahukninwaqtanpiwarkusqakunaqachunka pichqayuqmetrosayayniyuqmikanqa,kimsasayaq sayayninkunam,kimsatakiyninkunamkanqa.

15Hukladonpitaqchunkaphisqayoqmetrosayayniyoq warkusqakunakanqa,kinsasayaqsayanakunan,kinsa sayaq

16Patiopunkupaqqaiskaychunkametrosayayniyoqmi kanqaazul,morado,puka,sumaqq'ewisqalinomanta, agujawanllusisqa,tawasayaqsayanakunankanqatawa sayaq

17Patiomuyuriqpillapapilarkunaqolqewanllusisqa kanqaganchonkupasqollqemantankanqa,k'aspikunantaq broncemanta

18Chaypatioqapachakmetrosayayniyoqmikanqa, anchonñataqmikanqaphisqachunkametro,alturanñataqmi kanqallik'isqalinomanta5metro,qatakunataq broncemanta

19Karpapillapallank'anakuna,llapak'aspikuna,llapa patiok'aspikunapasbroncemantankanqa.

20Israelrunakunatakamachinki,ch'uyaaceiteaceitunas maqchisqaaceitunask'anchaypaqapamunankupaq, lamparansapakutirawrachinaykipaq.

21AaronqachurinkunawanmiSeñorDiospañawpaqenpi ch'isimantapaqarinkamakamachinqaku,Israelpa mirayninparantinpiwiñaypaqkamachikuymikanqa.

28RAKI

1IsraelpamirayninkunamantawawqeykiAaronta churinkunatawanpusamuy,sacerdotekanaypaq serviwananpaq,AaronpachurinkunaAaronta,Nadabta, Abihuta,Eleazarta,Itamartawan

2WawqeykiAaronpaqmich'uyap'achakunataruwanki, hatunchasqakananpaq,sumaqrikch'ayniyoqkananpaqpas.

3Llapayachayniyoqsonqoyoqkunamanmirimanki, paykunatanhunt'achirqaniyachayniyoqespirituta,Aaronpa p'achankunataruwanankupaq,sacerdotekanaypaq.

4Kayp’achakunanpaykunaqruwanqaku;P'achap'achata, efodta,p'achata,t'antap'achata,mitruta,chumpitapas, wawqeykiAaronpaq,churinkunapaqwanch'uyap'achata ruwanqaku,sacerdotekanaypaqserviwananpaq

5Qori,azul,morado,puka,sumaqlinotawanapanqaku

6Chayefodtaruwanqakuqorimanta,azulmanta, moradomanta,pukamanta,sumaqk'aspilinomantawan

7Iskayninhombronkunaniskayninkantunkunapi hukllachasqakanqa.chhaynataqhukllachasqakanqa.

8Chaypatapikaqefodpachumpinpaskikinmantankanqa, imaynaruwasqakasqanmanhinaQurimanta,azulmanta, moradomanta,pukallimp'imanta,sumaqk'aspi linomantawan

9Iskayónixrumikunatahap'ispaIsraelrunakunaqsutinta p'ampaykunki

10Nacesqankumanhinahukrumipisoqtasutinku,huk rumipitaqsoqtasutinku

11Rumipigrabaqparuwasqanwan,señalpigrabasqakuna hina,iskayrumikunatagrabankiIsraelpamirayninkunapa sutinta,qorimantaqatakunatachuranki

12Chayiskayrumikunatataqefodpahombronkunaman churankiIsraelpamirayninkunatayuyarinapaqrumikunata, AarontaqSeñorDiospañawpaqenpisutinkunataiskay hombronpiapanqayuyarinapaq

13Qorimantanouchakunataruwanki

14Punkunkunapitaqch'uyaqorimantaiskaycadenakunata churanaChaykunataqacornamantaruranki,cornamanta cadenakunatapasllachpaykunamanwatanki

15Juzganapaqp'altap'achatataqllullakusparuwanki Efodparurasqanmanhinamruranki.Qurimanta,azulmanta, moradomanta,pukamanta,sumaqk'aspilinomantawan ruranki.

16Tawakuadrataiskaykutitayapakunqa;hukllant'a sayayninmikanqa,hukk'aspitaqanchonkanqa

17Chaymanqatawafilarumikunatanchuranki,ñawpaq kaqfilapitaqsardio,topaz,carbúnculoimakanqa.

18Iskaykaqfilapitaqkanqaesmeralda,zafiro,diamante ima

19Kimsakaqfilapitaqliguro,ágata,amatistaima 20Tawakaqfilapitaqberilo,ónix,jaspe,qorimanta churakunqa.

21RumikunapasIsraelpamirayninkunapasutinwan kuskamkanqa,chunkaiskayniyuq,sutinkumanhina, señalpigrabasqahina.Sapankasutinmichunkaiskayniyoq ayllumanhinakanqa

22Chaypectoralpapuntankunapitaqch'uyaqorimanta coronataruwanki.

23Chayp'altapatamanmiqorimantaiskayanillokunata ruwanki,chayiskayanillokunatataqpectoralpaiskay puntankunamanchuranki.

24Qorimantaiskaycortinacadenakunatataqpectoralpa puntankunapikaqiskayanillokunamanchuranki

25Iskaynincordonacadenakunaqhukniniskay puntankunatataqiskayp'uyñumanwataspañawpaqenpi efodpahombronkunamanchuranki

26Qorimantaiskayanillokunatanruwanki,chaykunatataq pectoralpaiskaypuntankunamanchurankiefodpawaqtanpi

27Qorimantaiskayanillokunatawanruwaspaykiefodpa iskayladonmanchuranki,efodpauranpi,ñawpaqladonman, hukninwatasqapachimpanpi,efodpamillaychumpinpa hawanman

28Efodpaanillonkunamanmipectoraltawatanqakuefodpa anillonkunamanazulcordonwan,chhaynapiefodpa chumpinpahawanpikananpaq,pectoraltaqefodmanta manakacharisqakananpaq.

29Aaronqach'uyacheqasmanhaykuspanIsraelpa mirayninkunaqsutintasonqonpichuranqa,SeñorDiospa ñawpaqenpisapakutillayuyarinanpaq.

30Juiciop'uyñumanmichurankiUrimtaTumimtawan SeñorDiospañawpaqenmanhaykuqtinmiAaronpa sonqonpikanqa,AarontaqsapakutillaSeñorDiospa ñawpaqenpiIsraelpamirayninkunaqjuzgasqantasonqonpi apakunqa

31Efodp'achatataqllapantaazulmantaruwanki.

32Chaypahawanpiqachawpinpinhukt’oqonkanqa,chay t’oqoqt’oqoqt’oqoqt’oqonpamuyuriqninpinawasqa k’uyusqakanqa,ch’ullat’oqonhina,amallik’ikunanpaq

33Chaypauranpitaqazulmanta,moradomanta,pukamanta granadakunatarurankiMuyuriqninkupiqorimanta campanakunatachurana.

34Chayp'achaqmuyuyninpiqoricampanawan granadawan,qoricampanawangranadawan

35Aaronmiservinqa,SeñorDiospañawpaqenpich'uya cheqasmanhaykuqtin,lloqsimuspapasuyarikunqa,mana wañunanpaq.

36Ch'uyaqorimantahukp'anqataruwanki,chaypatapin sepulturapigrabasqahinasepulturataruwanki:Señor Diospaqch'uyakay,nispa.

37Chaytataqazulcordonmanchuranki,mitrapatapi kananpaqmiterpañawpaqninpimkanqa

38Aaronpamat’inpinAaronqach’uyakaqkunamanta huchallikunqa,chaykunatanIsraelpamirayninkunaqa ch’uyaqokuyninkupich’uyanchanqakuChaymi mat'inpipunikanqa,SeñorDiospañawpaqenpichaskisqa kanankupaq,nispa.

39Sumaqlinomantap'achatapasbordanki,allinlinomanta qatatapasruwanki,agujamantacinturontapasruwanki

40Aaronpachurinkunapaqmip'achakunataruwanki, paykunapaqmichumpikunataruwanki,qatakunatapas ruwankihatunchasqakananpaq,sumaqrikch'ayniyoq kananpaqpas

41ChaykunataqawawqeykiAaronmanmichuranki, churinkunatawan.Sacerdotekaspaserviwanankupaqmi paykunatahawispasapaqchaspach'uyanchanqa

42Hinaspanlinomantap'achakunatarurankiq'ala kasqankutatapanankupaq.wasanmantapachawasankama chayanqaku

43AaronwanchurinkunawanmitupanqakuHuñunakuna Karpamanhaykuspanku,ch'uyacheqaspiservinankupaq altarmanasuykuspankuManahuchallikunankupaq,mana wañunankupaqpas,wiñaypaqkamachikuymikanqapaypaq, mirayninpaqpas,nispa.

29RAKI

1Paykunatach'uyanchanaykipaq,sacerdotekanaypaq yanapawanaykipaq,kayhinataruwanayki:Huktorota, iskaycarnerotawanmanaimaqhelliyoqtahap'iy.

2Manaqonchuyoqt'antakunata,manaqonchuyoq t'antakunatapas,aceitewanllusisqamanaqonchuyoq t'antakunatawan,trigohak'umantaruranki.

3Chaykunataqahukcanastamanmichuranki,hinaspa canastamanapamunkitorotapasiskaycarnerotapas

4AarontachurinkunatawanTupanaKarpapunkuman pusaspaunuwanmayllinki

5Chayp'achakunatahap'ispataqAaronmanchurakunki p'achata,efodp'achata,efodp'achata,pectoralp'achatawan.

6Umanmanmichurankichaymitrata,ch'uyacoronatataq mitramanchuranki

7Hinaqtinmichayaceitetahap'ispaumanmanhich'aykunki.

8Churinkunatapusamuspap'achakunatachurakunki

9Aarontachurinkunatawanchumpikunawanwataykunki, hinaspacaballokunatachuranki,sacerdotekanankupaqtaq wiñaypaqkamachikuykananpaq,Aaronta churinkunatawansapaqchanki

10Huktorotataqhuñunakunakarpañawpaqenmanpusanki, Aarontaqchurinkunapiwantoroqumanmanmakinkuta churanqaku.

11ChaytorotaqaSeñorDiospañawpaqenpiwañuchinki, HuñunakunaKarpapunkupi

12Chaytoroqyawarnintahap'ispadedoykiwanaltarpa waqrankunamanchuranki,hinaspaaltarpauranpillapa yawartahich'aykunki

13Ukhuntaqatakuqwirata,higadopatapikaqwirata, iskayninriñonkunata,wirakunatapashap'ispaaltarpatapi ruphachinki

14Ichaqatoroqaychanta,qaranta,wanuntapas, campamentohawapininawanruphachinki

15Hukcarnerotapashap'inkiAaronpas churinkunapiwanmicarneropaumanmanmakinkuta churanqaku

16Chaycarnerotaqawañuchinki,yawarnintataqhap'ispa altarpatamanch'aqchuykunki.

17Carnerotakuchuspaukuntapaschakintawanmayllanki, hinaspataqt'aqa-t'aqaman,umanmanpaschuranki.

18Llapancarnerotataqaltarpatapiruphachinki,chayqa SeñorDiospaqmiruphachinasacrificiokanqa,misk'i q'apaymi,SeñorDiospaqninawankañasqasacrificio

19Hukcarnerotapashap'inki.Aaronpas churinkunapiwanmicarneropaumanmanmakinkuta churanqaku

20Chaymantataqcarnerotawañuchispayawarninta hap'ispaAaronpapañaninrinpapuntanman,churinkunapa pañaninrinpuntanman,pañamakinpahatundedonman, pañachakipuntanpiwanchuranki,hinaspayawartaaltarpa muyuriqninpich'aqchuykunki

21Altarpikaqyawarta,hawiyaceitetawanhap'ispa Aaronman,p'achankunaman,churinkunaman,churinkunaq p'achankunamanwanch'aqchuykunki,paywankuska p'achankunaman,churinkunaman,churinkunaq p'achankunamanpasch'uyanchasqakanqa

22Carneromantawirata,wasantapas,ukuntaqatakuq wirata,higadonpahawanpikaqwirata,iskaynin riñonkunata,chaypikaqwirata,pañahombrontapas hap'inkiSapaqchasqacarnerohinan

23SeñorDiospañawpaqenpikaqmanaqonchuyoqt'anta canastamantahukt'anta,hukt'antaaceiteyoqt'anta,huk t'antawan

24LlapallantanAaronpamakinman,churinkunaq makinmanwanchurankiChaykunatataqSeñorDiospa ñawpaqenpiwaqachinasacrificiopaq

25Makinmantachaskispataqaltarpiruphachinki ruphachinasacrificiotahina,SeñorDiospañawpaqenpi misk'iq'apaykananpaq

26Aaronpasapaqchasqacarneronpapechontahap'ispa SeñorDiospañawpaqenpiwaqachikunki

27Waqaysacrificiosacrificiopapechontapas,waqachisqa sacrificioofrendapahombrontapas,sapaqchasqa carnerotapas,Aaronpaq,churinkunapaqpasch'uyanchanki 28Israelpamirayninkunamantawiñaypaqkamachikuyman hinaAaronpachurinkunapaqmikanqa,Israelpa mirayninkunapasacrificiosacrificionmikanqa

29Aaronpach'uyap'achankunaqawawankunaq qhepanmanmikanqa,chayp'achakunapisapaqchasqa kanankupaq

30Payparantinpisacerdotekaqqaqanchisp'unchaymi chaykunatachuranqa,ch'uyacheqaspiservinanpaq huñunasqakarpamanhaykuqtin

31Sapaqchasqacarnerotahap'ispach'uyacheqaspi aychantat'oqyachinki

32Aaronqachurinkunapiwanmimikunqakucarnero aychata,canastapikaqt'antatapas,huñunakuykarpa punkupi.

33Paykunahuchapampachanapaqkaqkunata ch'uyanchanankupaq,ch'uyanchanankupaqima mikhunqaku,wakllaqtayoqrunanichaqamana mikhunqachuch'uyakasqanrayku

34Sapaqchasqat'antaaychamantapas,t'antamantapas paqarinkamaqhepakunqachayqa,puchuqtanninawan ruphachinki,ch'uyakasqanrayku,amamikhunkichischu 35KayhinatanAarontachurinkunatawanruwanki,tukuy kamachisqaymanhina,qanchisp'unchaymipaykunata sapaqchanki

36Sapap'unchaymihuktorotahuchapampachanapaq ofrendapaqhaywanki,altartataqch'uyanchankihucha pampachaytaruwaspa,ch'uyanchanaykipaq

37Qanchisp'unchaymialtarpaqhuchapampachayta ruwaspach'uyanchanki.Chayaltarqaanchach'uyaaltarmi kanqa,altartallamiykuqqach'uyapuninkanqa

38Kaymialtarpatapihaywanaykiñawpaqwatayoqiskay corderokunatasapap'unchaysapakutilla.

39HukcorderotaqatutamantanmihaywankiHuknin corderotapasch'isiyaqmihaywanki

40Hukcorderowantaqchunkat'aqahak'utahuklitro maqchisqaaceitewanchaqrusqaHuklitrovinomantatawa kaqpartentapasukyanasacrificiopaq.

41Huknincorderotataqch'isiyaqtahaywarinki, tutamantanpimikhunaofrendamanhina,ukyana sacrificiomanhina,misk'iq'apayniyoqhina,SeñorDiospaq ninawanhaywasqaofrendamanhina

42Mirayniykichispisapakutillaruphachinasacrificiota SeñorDiospañawpaqenpihuñunasqakarpapunkupi, chaypintupasaq,chaypirimanaypaq

43ChaypinIsraelpamirayninkunawantupasaq, ch'uyanchasqakasqayraykutaqkarpach'uyanchasqakanqa.

44Huñunakuykarpatapasaltartapasch'uyanchasaq, Aarontapaschurinkunatapasch'uyanchasaqsacerdote kanaypaqserviwanankupaq.

45Israelpamirayninkunaukhupintiyasaq,paykunaq Diosninkasaq

46PaykunaqayachanqakunñoqaSeñorDiosninku kasqayta,Egiptosuyumantapaykunatahorqomusqayta, paykunaukhupitiyanaypaq

30RAKI

1Inciensotaruphachinaykipaqaltartaruwanki.

2Hukmetrosayayninmikanqa,anchontaqhukcentímetro Tawakuchuyuqmikanqa,iskaymetrosayayniyuqmikanqa, waqrankunapaskaqllamkanqa.

3Chaytataqch'uyaqoriwanqataykunki,patankunata, ladonkunata,waqrakunatapasMuyuriqninpitaqqorimanta coronataruwanki,nispa.

4Chaymanqaiskayqorianillokunatanruwankicoronanpa uranpi,iskayk'uchunpi,iskayladonpiChaykunankanqa k'aspikunaapananpaq,nispa.

5Chayk'aspikunatataqq'omerk'aspimantaruwaspa qoriwanqataykunki

6Chaytaqachurankitestigoarcpawaqtanpikaqcortinapa ñawpaqenpi,testimoniopahawanpikaqkhuyapayakuq tiyanapañawpaqenpi,chaypimqanwantupasaq.

7Aarontaqsapapaqarinmisk'iinciensotaruphachinqa, lamparataallichaspataqinciensotaruphachinqa

8Aaronch'isiyaqlamparatarawrachispainciensota ruphachinqa,wiñaypaqwiñaypaqinciensoSeñorDiospa ñawpaqenpimirayniykichispaq

9Amanhukinciensotapas,nitaqruphachinasacrificiotapas, nitaqmikhunasacrificiotapashaywankichischuamataqmi chaymanqaupyanasacrificiotahich'ankichu,nispa

10Aarontaqsapawatahukkutitahuchapampachay sacrificioyawarwanhuchapampachaytaruwanqa,sapa watahukkutillatanmirayniykichispampachaytaruwanqa, chaymiSeñorDiospaqanchach'uya.

11HinanSeñorDiosqaMoisestanirqan:

12Israelpamirayninkunatayupaspaykiqa,sapakamam TaytaDiosmankacharichinqaku.Paykunatayupaspaykiqa amapaykunapuramuchuykananpaq,nispa

13Yupasqarunakunatasapankayupasqakaqkunata qonqaku,ch'uyacheqaspasiclonmanhinakuskansiclota, (huksicloqaiskaychunkagerán,)kuskansiclotanSeñor Diospaqofrendakanqa

14Pipasyupasqarunakunamantaiskaychunka watayoqmantawichaymanhaykuqmiSeñorDiosman ofrendataqonqa

15Qhapaqrunakunaqamananaswantachuqonqaku, wakchakunapasmanankuskansiclomantapisitachu qonqaku,SeñorDiosmanofrendataqoqtinku, almaykichispaqhuchapampachanapaq

16Israelrunakunaqhuchapampachanapaqqolqeta hap'ispa,huñunasqaKarpapillank'anankupaqchuranki. ChaynapimIsraelpamirayninkunaTaytaDiospaqayllanpi yuyarinapaq,almaykichispahuchapampachanapaq

17SeñorDiosmiMoisestanirqan:

18Broncemantahukp'uyñutaruwanki,chakintapas broncemantamayllakunaykipaq

19Aaronqachurinkunapiwanmimakinkutachakinkuta mayllanqaku

20Huñunakunankupaqkarpamanhaykuspankuqa unuwanmimayllakunqakuamawañunankupaq.Altarman asuykuspankupas,TaytaDiospaqninawanruphachisqa sacrificiotaruphachinankupaq

21Chaymimakinkutachakinkutamayllikunqakumana wañunankupaq,chaymiwiñaypaqkamachikuykanqa paypaqpasmirayninpaqpasmirayninkupi

22HinaspapasSeñorDiosqaMoisestaniran:

23Qhapaqq'apaykunatapashap'iy,ch'uyamirramanta phisqapachaksiclo,misk'icanelamantakuskan,iskay pachakphisqachunkasiclo,misk'icalamomantaiskay pachakphisqachunkasiclo

24Casiamantataqphisqapachaksiclo,santuariopi siclomanhina,aceiteaceitunasmantataqhukhin.

25Ch'uyaq'apayaceitemantukuchinki,hampiqpa ruwasqanmanhinaq'apayniyoqq'apayniyoqaceiteta

26Chaywanmihuñunakunakarpatapas,Diospatestigon arcamantapashawinki

27Mesatapas,llapavasonkunatapas,candelabrotapas, inciensoaltartapas.

28Ruphachinasacrificioaltartapasllapanvasonkunawan, vasotapaschakintapas

29Paykunatach'uyanchanki,ch'uyakanankupaq.

30Aarontachurinkunatawanhawispasacerdote kanankupaqserviwanankupaq.

31Israelrunakunataninki:Kaymimirayniykichispaq ch'uyahawiyaceitekanqa,nispa

32Runaqaychanmanqamananhich'achisqachukankichis, amataqchaymanrikch'akuqrunatapasrurankichischu.

33Pipaschaymanrikch'akuqtat'ikrakuqqa,wakllaqtayoq runamanpasch'usaqyachiqqa,llaqtanmantan ch'usaqyachisqakanqa

34SeñorDiosmiMoisestanirqan:–Apakuymisk'i q'apayniyoqq'apayniyoqq'apayniyoqq'apayniyoq q'apayniyoqq'apayniyoqq'apayniyoqq'apayniyoq q'apayniyoqq'apayniyoqq'apayniyoqq'apayniyoq q'apayniyoqq'apayniyoqq'apayniyoqq'apayniyoq q'apayniyoqq'apayniyoqq'apayniyoqq'apayniyoq q'apayniyoqq'apayniyoqq'apayniyoqq'apayniyoq

q'apayniyoqq'apayniyoqq'apayniyoqq'apayniyoq q'apayniyoqq'apayniyoqq'apaykunata.kaymisk'i q'apaykunach'uyainciensowan,sapankamantanhukllasa q'apayniyoqkanqa.

35Chaytataqq'apaqq'apaqtaruwanki,hampiqpa ruwasqanmanhinaq'apay,ch'uya,ch'uyaq'apayniyoq

36Huknintataqanchahuch'uyllamaqanki,hinaspataq TestigowasiqñawpaqenmanchurankiHuñunakuna Karpapi,chaypinqanwantupasaq

37Ruwasqaykiq'apaytapasamaruwasqaykichisman hinachuruwankichis,SeñorDiospaqmich'uyakanqa

38Pipaschaymanrikch'akuqtaasnachiqqa, llaqtanmantaraqmiwañuchisqakanqa.

31RAKI

1SeñorDiostaqMoisestanirqan:

2Qhawariy,JudáayllumantaHurpachurinUripachurin Bezaleeltansutichani.

3Diospaespiritunwanmihunt'achirqaniyachaywan, yuyaywan,yachaywan,tukuyimaymanaruwaykunawan ima.

4Estuciaruwaykunatayuyaykuspaqorimanta,qolqemanta, broncemantawanllank'anankupaq

5Rumikunatakuchuspa,k'aspikunatak'utuspa, k'aspikunatatallaspaima,tukuyimaymanaruwaykunapi llank'anapaq

6NoqataqDanayllumantaAhisamacpachurinAholiabta paywankuskaqorqani,yachayniyoqrunakunaq sonqonmanmiyachaytachurarqani,llapan kamachisqaykunataruwanankupaq.

7Huñunakuypaqkarpa,TestigoArca,chaypikaq khuyapayanatiyana,karpapillapamueblekunaima

8Mesatapas,mueblekunatapas,ch'uyacandelabrotapas, tukuymueblenkunatapas,inciensoaltartapas

9Ruphachinasacrificioaltartapasllapanmueblenkunawan, vasotapaschakintapas.

10SacerdoteAaronpaqp'achakuna,ch'uyap'achakuna, churinkunaqp'achankunasacerdotekanankupaq

11Ch'uyacheqaspaqhawiaceiteta,misk'iinciensotapas, tukuykamachisqaymanhinanruwanqaku

12HinanSeñorDiosqaMoisestanirqan: 13QanpasIsraelrunakunamanpasniy:Cheqaqtapunin samanap'unchayniykunatawaqaychankichis, mirayniykichispinñoqawanqankunawanhukseñalkanqa Chayhinapinyachankichisch'uyanchaqSeñorDios kasqayta,nispa

14Chayraykunsamanap'unchaytawaqaychankichis. Qankunapaqqach'uyapunin,pipasqhellichaqqa wañuchisqapuninkanqa,pipaschaypiimatapasruwaqqa llaqtanmantanch'usaqyachisqakanqa,nispa

15Soqtap’unchayllank’ayqaruwakunmanmi;Qanchis kaqp'unchaypinichaqaSeñorDiospaqch'uyasamana p'unchaykanqa,pipassamanap'unchaypiima llank'anatapasruwanqachayqa,wañuchisqapuninkanqa

16ChayraykunIsraelpamirayninkunaqasamana p'unchaytawaqaychanqaku,mirayninkupisamana p'unchaytahunt'anankupaq,wiñaypaqrimanakuyman tukunankupaq

17WiñaypaqseñalmiñoqawanIsraelrunakunawan,soqta p'unchayllapinSeñorDiosqahanaqpachatakay

pachatawanruwarqan,qanchiskaqp'unchaypitaq samarispasamarirqan.

18Sinaiorqopatapipaywanrimarisqanqhepamanmi MoisesmanqorqanDiospadedonwanqelqasqaiskay tablakunata,rumimanta.

32RAKI

1RunakunaqaMoisespaorqomantauraykamunantatardeta rikuspa,Aaronmanhuñunakuspanirqanku:–Hatariy, dioskunataruwawayku,paykunanñawpaqeykupirinqaku EgiptosuyumantahorqomuwaqninchisMoisesmantaqa mananyachanchischuimachuspasasqanmanta,nispa.

2Aarontaqpaykunatanirqan:–Warmiykichispa, churiykichispa,ususiykichisparinrinpikaqqori pendientekunatapakispaapamuwaychis,nispa.

3Llapanrunakunataqninrinkupiqorimanta pendientekunatap’akispaAaronmanaparqanku

4HinaqtinmiJesusqapaykunatahap'ispa,q'achuqtorillota ruwaspa,q'epiqherramientawanruwarqan,hinaspan nirqanku:–Israel,Egiptohallp'amantahorqomuqniyki diosniykikunakachun,nispa.

5ChaytarikuspataqAaronqañawpaqninpialtarta sayarichirqanAarontaqwillarqan:PaqarinmiSeñor Diospaqfiestakanqa,nispa.

6Paqaristinmitutamantahatarispankuruphachina sacrificiokunatahaywarqanku,thakkawsay sacrificiokunatapasapamurqanku.Hinanrunakunaqa tiyaykurqankumikhunankupaqukyanankupaq,hinaspan hatarirqankupukllanankupaq

7SeñorDiostaqMoisestanirqan:–Riy,uraykamuy.Egipto suyumantahorqomusqaykillaqtaykinwaqllipun

8Kamachisqayñanmantausqhayllat'aqakurqanku, chullusqatorillotaruwaspayupaychaspasacrificiota haywarirqanku,hinaspanirqanku:–Israel,Egipto hallp'amantapusamuqniykikuna,kaydiosniykikuna kachun,nispa.

9SeñorDiostaqMoisestanirqan:–Kayllaqtatanrikurqani, k'ullukunkayoqllaqtan

10Chayhinaqa,saqerpariway,paykunacontra phiñakuyniyrawrananpaq,paykunatawañuchinaypaq, chaymiqanmantahatunnacionmantukuchisaq

11HinanMoisesqaDiosninSeñorDiostamañakuspa nirqan:–Señor,¿imanaqtintaqEgiptohallp'amantaancha atiyniyoqkallpawanhorqomusqaykillaqtaykicontra phiñakushan?

12¿ImanaqtintaqEgiptorunakunaqaninkuman:“Mana allinruwasqankumantanpaykunatahorqomurqan orqokunapiwañuchinanpaq,kaypachamanta wañuchinanpaqpas?”,nispaSinchiphiñakuyniykimanta kutirikuy,llaqtaykicontrakaymanaallinmantataq yuyaymankutirimuy.

13Yuyariy,kamachiykikunaAbrahamta,Isaacta, Israeltawan,paykunamanmiqankikiykiqsutinpijurarqanki, hinaspannirqanki:Mirayniykichistanmirachisaqhanaq pachach'askakunahina,llapankayrimasqayhallp'atapas mirayniykikunamanmiqosaq,paykunanwiñaypaq herenciatachaskinqaku,nispa

14SeñorDiosqallaqtantamanaallinruwayta yuyaykusqanmantanpesapakurqan.

15Moisestaqkutirispaorqomantauraykamurqan,chay p'anqakunataqmakinpikasharqan.hukladomantahuk ladomantawanqelqasqakasharqanku

16TablakunaqaDiosparuwasqanmikarqan,qelqasqataq Diospaqelqasqankarqan.

17ChayrunakunapaqaparisqankutauyarispanJosueqa Moisestanirqa:Campamentopiguerrakunaqaparichkan, nispa.

18HinaqtinmiJesusqanirqan:–Mananatiyniyoq kanankupaqqapariqkunaqqapariyninchu,nitaqmiatipasqa kasqankumantaqapariqkunaqkunkanpaschu,aswanpas takiqkunaqqapariynintanuyarini,nispa 19Chaycampamentomanasuykuptinsichaytorillota tusuchkaqtarikurqa,hinaptinmiMoisespapiñakuyninqa llumpaytaruparurqa,hinaspamchaytablakunata makinmantawischuruspanorqopauranpipakirurqa.

20Ruwasqankutorillotahap'ispaninapikañaspañut'uspa polvomantukuchispaunupatamanq'aykurqan,hinaspan Israelrunakunataukyachirqan.

21MoisestaqAarontanirqan:–¿Imatataqkayrunakuna ruwasurqanki,chhaynahatunhuchatapaykunaman apamuspayki?

22HinaqtinmiAaronqanirqan:–Amawiraqochaypa phiñakuyninqasinchitaphiñachunchu,qanqayachankin runakunamanaallinruwaqkasqankuta,nispa.

23Paykunanniwarqanku:“Dioskunataruwawayku, paykunanñawpaqeykupirinqaku,Egiptosuyumanta horqomuwaqniykuMoisesmantaqamananyachanchischu imachuspasasqanta”,nispa

24Hinaqtinmipaykunatanirqani:Pipasqoriyoqkaqtinqa p’akichun,nispa.Chaymiquwarqaku,chaymantam ninamanwischuykurqani,hinaptinmikaytorillo lluqsiramurqa

25Moisestaqrunakunaq'alakashaqtarikuspa.(Aaronqa awqankunaqchawpinpip'enqachikunankupaqmiq'alata churarqan)

26HinanMoisesqacampamentopunkupisayaykuspa tapuran:¿PitaqSeñorDiospaladonpikashan?hamuchun, nispaHinaptinmiLevipallapallanmirayninkunapayman huñunakurqaku.

27HinaqtinmiJesusqapaykunatanirqan:–IsraelpaDiosnin SeñorDiosminin:Sapankaykichisespadankutaladoman churaspa,campamentomanhaykuspalloqsiychis, sapankaykichistaqwawqenkuta,compañeroykichista, runamasiykichistapaswañuchiychis,nispa

28LevipamirayninkunaqaMoisespanisqanmanhinan ruwaranku,chayp'unchaytaqyaqakinsawaranqarunakuna wañurqanku.

29Moisesqaniran:Kunanp'unchaySeñorDiosman t'aqakuychis,sapankankuchurinman,wawqenmanwan Ahinapinkunanp'unchayhuksaminchaytaqosunkichis

30PaqaristinmiMoisesqarunakunatanirqan:–Anchatan huchallikurqankichisichapashuchaykipampachayta ruwasaq

31HinanMoisesqaSeñorDiosmankutispanirqan:–Ay, kayrunakunaqahatunhuchallikuspaqorimanta dioskunamantukuchirqanku,nispa.

32Kunanwanpas,huchankutapampachaytamunanki chayqa--;Manachayqa,qelqasqaykilibroykimanta pichaway,nispa.

33SeñorDiostaqMoisestanirqan:–Pipasñoqacontra huchallikuqtaqalibroymantanpichasaq,nispa

34Chhaynaqa,kunanriy,runakunatapusay,maymanchus rimasqaycheqasman,qhawariy,Angelniymiñawpaqeykita rinqa,chaywanpaswatukamuqp’unchaypinpaykunaman huchankutawatukamusaq.

35AaronparuwasqantorillotaruwasqankuraykunSeñor Diosqallaqtatañak'arichirqan

33RAKI

1SeñorDiostaqMoisestanirqan:Ripuy,hinaspakaymanta ripuy,qanpasEgiptosuyumantahorqomusqayki runakunawan,Abrahamman,Isaacman,Jacobmanima jurasqayhallp'aman:Mirayniykimanmiqosaq,nispa.

2Hinaqtinmiñawpaqnikipihukangeltakachamusaq Canaánrunakunata,amorrunakunata,hetrunakunata,ferez runakunata,hevrunakunata,jebuseorunakunatawan qarqosaq

3Lechewanmielwanpuriqhallp'amanQanqak'ullu kunkayoqllaqtankanki,ñanpimanatukuchisqaykiman hina,nispa

4Chaymillaywillakuykunatauyarispankunrunakunaqa llakikurqanku,manataqmipipasadornokunata churakurqanchu

5SeñorDiosmiMoisestanirqan:–Israelrunakunataniy: Qankunaqak'ullukunkayoqllaqtankankichis.

6IsraelrunakunaqaHoreborqoqayllapinadornonkuta p'achakurqanku

7Moisestaqchaykarpatahap’ispa,campamentomanta karupi,karpamantakarumansayarichirqan,hinaspan suticharqanHuñunakunaKarpanispaLlapallanSeñor Diostamaskhaqkunanlloqsirqankucampamentomanta hawapikaqkarpaman

8Moiseskarpamanlloqsishaqtinmillaparunakuna sayarispasapankankukarpapunkunpisayarispaMoisesta qhawarqankukarpamanhaykunankama

9Moiseskarpamanhaykuqtinmi,phuyusayanawasi uraykamuspakarpapunkupisayaykurqan,hinanSeñor DiosqaMoiseswanrimarqan

10Llaparunakunanrikurqankuchayphuyusayashaqta karpapunkupisayashaqta.

11SeñorDiostaqMoisestauyapurarimarqan,imaynanhuk runaamigonwanrimashanhinataChaymantataqkarpaman kutipurqan,NunpachurinJosuewaynataqichaqa karpamantamanalloqsirqanchu

12MoisestaqSeñorDiostanirqan:–Qhawariy,niwanki: Kayllaqtatapusamuy,manataqmiwillawankichupitachus ñoqawankachamusqaykita,nispaChaywanpasnirankin: Sutiykimantanreqsiyki,ñoqapassumaqsonqotan tarirqanki,nispa

13Chayhinaqa,mañakuyki,sichusqanpikhuyapayakuyta tarirqanichayqa,kunanmiñanniykitarikuchiway, chhaynapireqsinaypaq,chhaynapiqanpi khuyapayakunaypaq,kaynaciontaqllaqtaykikasqanpi yuyaykuy

14HinaqtinmiJesusqanirqan:–Ñoqaqaqanwanmirinqa, samachisqaykitaqmi,nispa 15HinaqtinmiJesusqapaytanirqan:–Manañoqawan rispaykiqa,amayákaymantaapawaykuchu,nispa 16¿Imapitaqkaypiyachakunqañoqapasllaqtaykipasqanpi khuyapayakuqkasqayta?¿Manachuñoqaykuwan risqaykipi?Chayhinatanñoqaykupas,llaqtaykipas,kay pachapillaparunakunamantat'aqasqakasaqku,nispa

17SeñorDiostaqMoisestanirqan:–Ñoqaqakay nisqaykitapasruwasaqmi,qanmiñoqapikhuyapayakuyta tarirqanki,sutillantataqmireqsiyki,nispa

18HinaqtinmiJesusqanirqan:–Ruekuyki,hatunchasqa kasqaykitarikuchiway,nispa.

19HinaqtinmiJesusqanirqan:–Ñoqaqañawpaqeykipin tukuyallinkasqaytawillasaq,SeñorDiospasutintataq ñawpaqeykipiwillasaq,nispa.Pitachuskhuyapayayta munanichaytankhuyapayasaq,khuyapayasaqtaqpichus khuyapayasaqchayta

20HinaqtinmiJesusqanirqan:–Mananuyaytarikuwaqchu, mananpipasrikuspakawsanqachu,nispa

21SeñorDiostaqnirqan:–Ñoqaqayllaypihukcheqas kashan,qaqapatapinsayanki

22K'anchariyniypasashaqtinmiqaqaqaqaman churasqayki,hinaspanpasashaqtiymakiywan tapaykusqayki

23Makiytaqechusaq,qantaqwasanpikaqparteykunata rikunki,uyaymiichaqamanarikukunqachu.

34RAKI

1SeñorDiostaqMoisestanirqan:–Ñawpaqkaqrumiman rikch'akuqiskayrumikunatarutuy,chaytablakunapin qelqasaqñawpaqkaqtablakunapikaqsimikunata, chaykunatanp'akirqanki,nispa

2Tutamantawakichisqakay,tutamantataqSinaiorqoman wichaspaorqopatapiñoqamanhaywariway.

3Manataqmipipasqanwankuskahamunqachu,nitaqpipas llapanorqopirikusqachukanqaamayáovejakunapasnitaq ovejakunapaschayorqopañawpaqenpimikuchunkuchu.

4Paymiiskayrumirumikunataruturqan,ñawpaqkaq rumimanrikch'akuqMoisesqatutamantanhatarispan

SeñorDiospakamachisqanmanhinaSinaíorqomanrirqan, hinaspanmakinmanhap'irqaniskayrumiraphikunata

5SeñorDiostaqphuyuukhumanuraykamuspa,paywan kuskasayarispaSeñorDiospasutintawillarqan.

6SeñorDiosmiñawpaqentapasaspawillaran:“Señor Diosmi,khuyapayakuq,khuyapayakuq,pacienciakuq, askhasumaqsonqoyoq,cheqaq-kayniyoqpas”,nispa.

7Waranqa-waranqarunakunatakhuyapayaspa,huchata, huchallikuykunata,huchatawanpampachaspa,manataqmi huchasapakunataqach'uyanchanqachu.Taytakunaqmana allinruwasqankutawawankunaman,wawakunaq wawankunamanwan,kinsakaqmiraykama,tawakaq miraykama.

8Moisesqausqhayllankaypachamank'umuykukuspa yupaycharqan.

9HinaqtinmiJesusqaniran:Señorníy,qanpi khuyapayakuytatarirunichayqa,Señorniyñoqaykuwan ripuchun,nisparumikunkayoqrunakunakasqanrayku; Manaallinruwasqaykutapas,huchaykutapas pampachaykuy,hinaspaherenciaykipaqhap'iwayku,nispa 10Paytaqnirqan:–Qhawariy,hukrimanakuytanruwani, llapallaqtaykiqñawpaqenpimusphanakunataruwasaq, manankaypachapinitaqmayqensuyupipasruwasqachu karqan,llaparunakunataqSeñorDiosparuwasqanta rikunqaku,manchakuypaqmiqanwanruwasaq,nispa 11Kunanp'unchaykamachisqaytakasukuy, ñawpaqeykipinqarqosaqamorrunakunata,Canaán runakunata,hetrunakunata,ferezrunakunata,hev runakunata,jebuseorunakunatawan

12Cuidakuy,maymanchusrisqaykihallp'apitiyaqkunawan amarimanakunkichischu,paqtataqchawpiykipitrampaman tukupunman

13Qankunanichaqaaltarninkutathuninkichis, idolonkutapasp'akinkichis,Arboledakunatapas thuninkichis

14Manawakdiostayupaychankichu,paypasutinTayta DiosqaenvidiakuqDiosmi.

15Chayhallp'apitiyaqkunawanrimanakuytaruwaspa, diosninkumanqhellihuchapipurispadiosninkuman sacrificiotahaywarispahukrunawaqyasunkiman,hinaspa sacrificionmantamikhunkichis,nispa

16Qantaqususinkutachuriykikunamanpusanki, ususinkutaq diosninkuta qhellichakunku, churiykikunatapasdiosninkutaqhellichakunku

17Amachullusqadioskunataruwankichu.

18Manaqonchuyoqt'antamikhunanfiestatanruwanki Qanchisp'unchaymimanaqonchuyoqt'antatamikhunki, kamachisqaykimanhina,Abibkillapi,Abibkillapin Egiptomantalloqsimurqanki

19Llapanmatriztakichaqkunaqañoqaqmi;Toropas ovejapasqarikan.

20Asnoqphiwichutantanichaqahukcorderowan kacharichinki,manataqkutichipunkichuchayqa,kunkantan p'akinki.Llapanphiwichurikunatankacharichinki. Manataqmipipasñawpaqeypich'usaqrikhurinqachu 21Soqtap'unchaymillank'anki,qanchiskaqp'unchaymi ichaqasamarinki.

22Trigocosechapapuntakaqrurunmantasemanakuna fiestata,watatukukuptinpashuñunafiestataruwanki

23WatapikinsakutitallapaqhariwawaykichisIsraelpa DiosninSeñorDiospañawpaqenmanrikhurimunqaku 24Nacionkunatanñawpaqeykipiwikch'upusaq, llaqtaykikunatapashatunyachisaq,manataqmipipas hallp'aykitaqamunanmanchu,sapawatakinsakutita DiosniykiSeñorDiosmanrikhurimuqrispaykiqa 25Sacrificioypayawarnintaqaamaqonchuwan haywankichuPascuafiestapaqsacrificiotapasmanan tutamantakamasaqenqakuchu

26Hallp'aykipiñawpaqkaqrurunkunatanapamunki DiosniykiSeñorDiospawasinmanManamhuk cabritotaqamamanpalechentatimpuchinkichu

27SeñorDiostaqMoisestanirqan:Kaysimikunataqelqay, kaysimikunaqnisqanmanhinanqanwanIsraelwanpas rimanakurqani,nispa

28Tawachunkap'unchaytawachunkatutataqSeñor Dioswankasharqanmanataqmit'antatamikurqanchu, nitaqunutaukyarqanchu.Chaytablakunapinqelqarqan rimanakuysimikunata,chunkakamachikuykunata

29MoisesqaSinaíorqomantauraykamuqtinmi,Moisespa makinpiiskayp’anqatahap’ispa,orqomantauraykamuqtin, Moisesqamanarepararqanchupaywanrimashaspauyanpa qarank’ancharishasqanmanta

30AaronpasIsraelpamirayninkunapiwanMoisestarikuspa, uyanpaqarank'ancharishaqtaPaymanasuykamuytataq manchakurqanku

31HinanMoisesqapaykunatawaqyarqan.HinanAaronpas llapanumallikunapiwanpaymankutimurqanku,Moisestaq paykunawanrimarqan

32ChayqhepamanmiIsraelrunakunaasuykurqanku, hinaspanSinaíorqopiSeñorDiospanisqankunata kamachirqan

33Moisesqapaykunawanrimaytatukunankamataq uyanmanhukvelotachurakurqan.

34MoisesmiichaqaSeñorDiospañawpaqenman haykumurqanpaywanrimananpaq,chaymichaycortinata horqokurqanlloqsimunankama.Hinanlloqsimuspa Israelpamirayninkunamankamachikusqantawillaran

35IsraelrunakunataqMoisespauyantarikurqanku, Moisespaqarank'ancharishaqta.

35RAKI

1HinaqtinmiMoisesqaIsraelpamirayninllaparunakunata huñuruspaniran:“KaykunatanSeñorDiospakamachisqan simikunatahunt’anaykichispaq”,nispa

2Soqtap'unchaymillank'anayki,qanchiskaqp'unchaymi ichaqaSeñorDiospaqch'uyap'unchay,samanap'unchay kanqa,chaypillank'aqqawañuchisqakanqa

3Sábadop'unchaypiqaamaninatapasrawrachinkichischu tiyanaykichiskunapi.

4HinaqtinmiMoisesqaIsraelpamirayninllaparunakunata niran:“KaymiSeñorDiospakamachikusqanta

5QankunaukhumantaSeñorDiospaqofrendatahap'iychis. qori,qolqe,bronce,

6Azul,morado,puka,sumaqlino,cabrakunapa chukchanpas.

7Carnerokunaqqarantapas,tejónqarakunata,q'omer k'aspikunatawan

8K'anchaypaqaceiteta,q'apayaceiteta,misk'i inciensopaqwan

9Ónixrumikunata,efodpaq,pectoralpaqrumikunatapas churanapaq.

10Qankunaukhupillapayachayniyoqrunakunahamuspa SeñorDiospakamachikusqantaruwanqaku

11Karpa,karpan,qatakuna,k'aspikuna,tablakuna, barrankuna,pilarkuna,qatakuna

12Arca,k'aspikuna,khuyapayakuqtiyanawan,qatasqa velowanima.

13Mesa,k'aspikuna,tukuyimakuna,qhawarichinapaq t'antaima

14K'anchaypaqcandelabrokuna,mueblekuna, lamparankuna,k'anchaypaqaceitewanima

15Inciensoaltarta,k'aspikunata,hawinaaceiteta,misk'i inciensotapas,karpamanhaykuypunkupiwarkuchinatapas.

16Ruphachinasacrificioaltar,broncemantarejillawan, k'aspikunawan,tukuyimaruwanankunawan,p'uyñuwan chakinwanima.

17Pachapiwarkusqakuna,sayaqpilarninkuna, takiyninkuna,patiopunkupaqwarkusqakunapas.

18Karpak'aspikuna,patiok'aspikuna,waskhankunaima

19Ch'uyacheqaspiservinapaqp'achakuna,sacerdote Aaronpaqch'uyap'achakuna,churinkunaqp'achankuna sacerdotekanankupaq.

20HinaqtinmiIsraelpamirayninllaparunakunaMoisespa ñawpaqenmantaripurqanku

21Paykunanhamurqanku,sapankasonqonkutakallpachaq, espiritunpamunasqanmanhina,SeñorDiospaqofrendata aparqankuhuñunasqakarpapillank’anankupaq,tukuy servicionpaq,ch’uyap’achankunapaqwan

22Hinaqtinmipaykunaqa,qharikunapaswarmikunapas, munakuqsonqoyoqrunakunapashamurqanku,hinaspan apamurqankupulserakunata,pendientekunata,anillokunata, tablakunata,llapanqorimantaalhajakunata

23Hinaqtinmisapankanku,azul,morado,puka,puka, sumaqlino,cabrachukcha,carneromantapukaqara,tejón qaraima,chaykunataapamuqku

24Llapaofrendaqollqemantabroncemantawan haywaqkunaqaSeñorDiospaofrendantanapamuqku.

25Llapayachayniyoqwarmikunanmakinkuwan muyuchirqanku,hinaspanapamurqankuazulmanta, moradomanta,pukamanta,sumaqlinomantawan.

26Llapawarmikunapas,paykunatansonqonkuta kuyurichirqan,paykunancabrakunaqchukchanta muyuchirqanku

27Kamachiqkunanapamurqankuónixrumikunata, rumikunatachuranankupaq,efodpaq,pectoralpaqima.

28Qhapaqq'apaytapas,aceitetapask'anchaypaq, hawinapaqaceitepaq,misk'iinciensopaqpas

29Israelpamirayninkunaqa,sapankaqharipaswarmipas, tukuysonqoofrendatanSeñorDiosmanapamurqanku, Moisespakamachisqantukuyimaymanaruwaykunata

30MoisestaqIsraelrunakunatanirqan:–Qhawariychis, SeñorDiosmisutichanUriqchurinBezaleelta,Hurpa churinta,Judáayllumanta

31Diospaespiritunwanhunt’achirqan,yachaywan, hamut’aywan,yachaywan,tukuyimaymanallank’aywan ima;

32Musphayruwaykunatayuyaykuspaqorimanta, qolqemanta,broncemantawanllank'anankupaq

33Rumikunatakuchuspachuranapaq,k'aspimanta tallaypipas,imaymanatoqllaruwaykunataruwanankupaq.

34Paypas,DanayllumantaAhisamacpachurinAholiabpas yachachinanpaqmisonqonpichuran

35Paykunatantukuyyachaywanhunt'achirqan,imaymana llank'anatallank'anankupaq,grabaqmanta,yachaysapa llank'aqmanta,bordaqmantawan,azulp'achawan, moradowan,pukawan,sumaqlinowan,awaqwanima,ima llank'anatapasruwaqkunamanta,q'otukuqkunamantawan

36RAKI

1ChaymantataqBezaleelwanOholiabwan,llapa yachaysaparunakunawan,SeñorDiosqayachayta, yuyaytawanchurarqan,ch'uyacheqaspitukuyimaymana llank'anatayachanankupaq,SeñorDiospakamachisqanman hina.

2MoisestaqBezaleelta,Aholiabtawanwaqyachirqan,llapa yachaysaparunakunata,paykunaqsonqonmanSeñor Diosqayachaytachurarqan,llapasonqonkutakallpachaq runakunatapas

3MoisesmantanIsraelpamirayninkunach'uyacheqaspi llank'anankupaqapamusqankuofrendakunatachaskirqanku Hinaspansapapaqarinmanaqolqellapaqofrendata apamuqku

4Santuariopillapallank’aykunataruwaqllapayachaysapa runakunansapankankullank’asqankumantahamurqanku 5HinanMoisestanirqanku:–Runakunaqaaskharaqmi apamunkuSeñorDiospakamachisqanllank'anapaq,nispa 6HinaqtinmiMoisesqakamachirqan,paykunanllapa campamentopiwillarqanku:–Amaqaripaswarmipas ch'uyacheqasmanhaywanankupaqllank'anqakuñachu, nispaChaymirunakunaqaharkasqakarqakumana apamunankupaq.

7Imapaskapuqninkuqallapallank'anapaqmiayparqan, llumpaytaqmikarqan

8Karpapillank'aqkunamantallapayachayniyoqrunakunan chunkacortinakunataruwarqankusumaqq'ewisqa linomanta,azulmanta,moradomanta,pukacolormantawan

9Hukcortinapasayayninmikarqaniskaychunka pusaqniyoqmetro,anchontaqtawametro.

10Pisqacortinakunatataqhuk-hukmant'inkirqan,huk phisqacortinakunatataqhuk-hukmant'inkirqan

11Hukcortinaqkantunpinazulk'aspikunataruwarqan, iskaykaqcortinaqk'uyuyninpi

12Hukcortinallapinphisqachunkak'aspikunataruwarqan, iskaykaqcortinaqkantunpitaqphisqachunkak'aspikunata ruwarqan

13Qorimantanphisqachunkak'aspikunataruwarqan, cortinakunatataqhukk'aspikunawanhukllacharqan, chhaynapinhukkarpamantukupurqan

14Hinancarpapatapicarpapaqcabramillmamanta cortinakunataruwarqan,chunkahukniyoqcortinakunatan ruwarqan

15Hukcortinapasayayninmikarqankinsachunkametro, anchontaqtawametro

16Pisqacortinakunatansapankanku,soqta cortinakunatataqsapankama.

17Chaycortinaqk'uchuqpatanpinphisqachunka k'aspikunataruwarqan,iskaykaqcortinaqkantunpitaq phisqachunkak'aspikunataruwarqan.

18Hinaspanbroncemantaphisqachunkak'aspikunata ruwarqankarpahukllakananpaq

19Karpapaqtaqhukqatataruwarqancarnerokunaq qaranmanta,chaypahawanpitaqtejónqaramanta

20Karpapaqtaqt'antakunataruwarqan,chayk'aspi k'aspimantasayarispa.

21Huktablapalargonmikarqachunkametro,anchontaq hukmetroparten

22Huktablaqaishkayllant'ayoqmikasqa,hukninmi hukmantakarunchakusqa

23Karpapaqtaqtablakunataruwarqaniskaychunka tablakunasurladosurladopaq.

24Chayiskaychunkatablakunaquranpitaqtawachunka qollqek'aspikunataruwarqanhuktablapauranpiiskay qatakunaiskaytenonpaq,huktablapauranpiiskay qatakunaiskaytenonpaq

25Karpapahukninchimpanpi,wichayladoesquinapitaq iskaychunkatablakunataruwarqan.

26Tawachunkasoqonkupasqolqemantanruwasqakarqan huktablapauranpiiskayqatakuna,huktablapauranpitaq iskayqatakuna.

27Karpapawaqtankunatataqintihaykuyladomansoqta tablakunataruwarqan.

28Karpaesquinakunamanmiiskaytablakunataruwaran iskayladonpi

29Urayninpipashukanillomanhukllachasqakarqanku

30Pusaqtablakunankasqa.Saqenkunankarqanchunka soqtayoqqolqemantasayaq,sapatablaquranpitaqiskay sayaq

31Hinanq'aytuk'aspimantak'aspikunatarurarqanPichqa karpapahukninlawninpitablakunapaq

32Karpapachimpanpatablankunapaqmipichqa barrakunatachurana,intipaseqaykunanlawpa waqtankunapaqñataqpichqabarrakunata

33Chawpikaqk'aspitataqchaytablakunatahuk puntanmantahukninpuntankamaphawaykachananpaq rurarqan

34Chaytablakunatanqoriwanqataykuran,qorimanta anillokunatapasqoriwanmiqataykuran.

35Azul,morado,puka,sumaqq'ewisqalinomantawanhuk cortinataruwarqan.

36Chaymanmitawapilarkunataruwaspaqoriwan qataykuranPaykunapaqtaqqolqemantatawa soportekunatawikch'uykurqan

37Karpapunkupaqtaqazul,morado,puka,sumaqk'aspi linomantawanwarkusqataruwarqan

38Pichqapilarkunatataqganchokunawanqataykusqa, wasankunatawanqatakunataquriwanqataykusqa,pichqa sayaqqatakunantaqbroncemantakasqa

37RAKI

1Bezaleeltaqcadak'aspimantaarcataruwarqan,iskay metrokuskansayayniyoq,anchontaqhukmetrokuskan, sayaynintaqhukmetrokuskan

2Ukhuntapashawallantapasch'uyaqoriwanmiqataykuran, muyuriqninpitaqqorimantacoronataruwarqan

3Chaypaqmitawaanilloqorimantawikch'uykurqantawa k'uchumanchurananpaq.hukninladonpiiskayanillokuna, hukladonpitaqiskayanillokuna

4Hinank'aspikunataruwaspaqoriwanqatarqan

5Chayk'aspikunatataqarcaqladonpikaqanillokunaman churarqanarcataapananpaq

6Ch'uyaqorimantataqkhuyapayakuqtiyanataruwarqan, iskaymetrokuskansayayniyoq,anchontaqhukmetro kuskan

7Paymiqorimantaiskayquerubinkunataruwaran,huk pedazomantamaqaspa,khuyapayakuqtiyanapaiskay puntankunapi

8Hukquerubinmihukladoman,hukquerubintataqhuk ladomanta.

9Querubinkunaqaraphrankutaaltomanmast'arirqanku, khuyapayakuqtiyanapatamanraphrankunawan qataykurqanku,uyankutaqhukkunahukkunawan. Khuyapayanawasikamaraqmiquerubinkunapauyanqa karqa

10Sitik'aspimantanmesataruwarqan:iskaymetro anchontaqhukmetrokuskansayayniyoq

11Ch'uyaqoriwanqataykuspantaqqorimantacoronata ruwarqan.

12Paypamuyuntinpitaqhukmakianchoyoqbordeta ruwarqanMuyuriqninpitaqqorimantacoronataruwarqan

13Qorimantatawaanillokunatawikch'uykuspantawa chakitawak'uchukunamanchurarqan

14Bordepachimpanpimkachkasqaanillokuna,chaypim kachkasqamesataapanankupaq

15Chayk'aspikunatataqk'aspikunataruwaspaqoriwan qatarqanmesataapananpaq

16Mesapatapikaqvasokunata,platonkunata, cucharankunata,mankakunata,tapanapaqtapakunatawan, ch'uyaqorimantaruwarqan

17Ch'uyaqorimantacandelerotaruwarqan,maqasqa obramantataqcandelabrotaruwarqank'aspinpas, k'allmanpas,mankakunapas,k'aspinkunapas,t'ikakunapas, kaqllankarqan

18Soqtak'allmakunaladonmantalloqsimuqKandeleropa hukninladonmantakimsak'allmakuna,hukladumantataq kimsak'allmakuna

19Almendramanrikch'akuqkinsamankakunahuk k'allmallapi,hukk'allmapi,hukt'ikapiwan.hinaspahuk k'allmapialmendrahinaruwasqakinsamankakuna,huk k'aspiwanhukt'ikawan,chhaynapinsoqtak'allmakuna candelabromantalloqsimuq.

20Kandeleropinkashasqaalmendramanrikch'akuqtawa mankakuna,k'aspikuna,t'ikakunaima

21Hukk’allmaqiskayk’allmakunaquranpihukk’aspi, iskayk’allmakunaquranpihukk’aspi,iskayk’allmakunaq uranpitaqhukk’allma,chaymantalloqsimuqsoqta k’allmakunamanhina

22K'allmankupask'allmakunapaskaqllankarqan, llapanpasch'uyaqorimantaruwasqallankarqan.

23Paymiqanchislamparankunata,q'oñichinankunata, q'oñichinankunatapasch'uyaqorimantaruwarqan

24Huktalentoch'uyaqorimantanchaytaruwarqan,llapan vasokunatapas

25Inciensoaltartataqsitimk'aspimantaruwarqan, largontaqhukmetro,anchontaqhukmetro.tawa kuchuyuqmikarqa;Chaypasayayninmikarqaniskaymetro; waqrankunapaskaqllamantankasqa

26Chaytataqch'uyaqoriwanqataykuran,chaypa hawanpipas,ladonkunapipas,waqrankunapipas

27Chaypaqtaqqorimantaiskayanillokunataruwarqan coronanpauranpi,iskayk'uchunkunapi,iskayladonpi, k'aspikunaapananpaq

28Chayk'aspikunatataqqoriwanqatarqan

29Ch'uyahawiyaceiteta,ch'uyainciensotapasmisk'i q'apaykunawanruwarqan,hampiqparuwasqanmanhina

38RAKI

1Ruphachinasacrificioaltartataqsitimk'aspimanta ruwarqan,largontaqphisqametro,anchontaqphisqametro. tawakuchuyuqmikarqa;Chaypasayayninpaskimsametro sayayniyuqmi

2Tawak'uchunkunapitaqwaqrankunataruwarqan. waqrankunapaskikinmantankasqa,broncewanmi qataykusqa

3Altarpalliwvasonkunata,mankakunata,palakunata, platokunata,aychaganchokunata,ninarawraykunatapas rurarqan

4Altarpaqtaqbroncemantarejillataruwachirqanbrújula urapichawpinkama

5Broncemantarejillaqtawapuntankunamantawa anillokunatawikch'uykurqan,k'aspikunachuranapaq.

6Chayk'aspikunatataqq'aytuk'aspimantaruwarqan, broncewantaqqatarqan.

7Chayk'aspikunatataqaltarpawaqtankunapikaq anillokunamanchurarqanapananpaqaltartaqa tablakunawanmich'usaqyachirqan

8Llank'anataqabroncemantanruwarqan,chakintataq broncemanta,HuñunakusqaKarpapunkupihuñunasqa warmikunaqqhawanalentesninmantawan

9Paymipatiotaruwaran,surladosurlawpipatiopa warkusqankunaqapachakmetrosayayniyoqsumaq q'ewisqalinomantakasqa.

10Paykunaqsayanakunanishkaychunkakasqa, broncemantaqatakunataqishkaychunkapilarkunapa ganchonkunapas,llañunkunapasqullqimantamkarqa.

11Wichayladomantawarkusqakunaqapachakmetro sayayniyoqmikarqan,iskaychunkasayayniyoq

sayanakunankarqan,broncemantataqiskaychunkametro pilarkunapaganchonkunapas,qollqemantaganchokunapas.

12Intihaykuyladopinkasqaphisqachunkametro sayayniyoqwarkusqakuna,chunkasayaqsayanakuna, chunkasayaqqatakunaima.pilarkunapaganchonkunapas, qollqemantaganchokunapas

13Intilloqsimuyladointilloqsimuyladomantataqphisqa chunkametro.

14Punkupahukninladonpiwarkusqakunaqachunka pichqayuqmetrosayayniyuqmikarqakimsasayaq pilarninkunam,kimsatakyaqkunapas

15Patiopunkupachimpanpitaqchunkaphisqayoqmetro sayayniyoqwarkusqakunakasqa.kimsasayaq pilarninkunam,kimsatakyaqkunapas

16Pachapamuyuriqninpiwarkusqakunaqasumaq k'aspichasqalinomantamkarqa.

17Sayaqsayanakunataqbroncemantaruwasqakarqan pilarkunapaganchonkunapas,qollqemantaganchokunapas; Qolqemantacapitankunatapasqataykurqanku.Chaypatiopi llapapilarkunataqqolqewanllusisqakasqa

18Patiopunkupaqwarkusqataqagujamantaruwasqa,azul, morado,puka,sumaqk'aspilinomantawan,iskaychunka metrosayayninmikarqan,anchontaqphisqametro sayayniyoq,chaymikarqanpatiopiwarkusqakuna

19Tawasayaqsayanakunankasqa,broncemantataqtawa sayaqqollqemantaganchonkupas,qollqemanta capitulonkunatawanqatakunantapas

20Karpapa,patiopamuyuyninpipasllapak'aspikunan broncemantaruwasqakarqan

21Moisespakamachikusqanmanhina,sacerdoteAaronpa churinItamarpayanapayninwanLevírunakunata yupaychasqankumanhinayupaychanakarpapayupaynin

22JudáayllumantaHurpachurinUripachurinBezaleeltaq MoisestaSeñorDiospakamachikusqantaruwarqan.

23DanayllumantaAhisamacpachurinAholiabpaskarqan grabaq,k'anchariqllank'aq,azul,morado,puka,sumaqlino p'achawanbordaq.

24Ch'uyacheqaspillapallank'anakunapillank'anapaq llapaqori,ofrendaqori,iskaychunkaisqonniyoqtalento, qanchispachakkinsachunkasiclo,ch'uyacheqaspa siclonmanhina

25Huñunakuypiyupasqarunakunaqqolqenqapachak talento,waranqaqanchispachakchunkasoqtayoqchunka phisqayoqqolqenkarqan,ch'uyacheqaspasiclonmanhina

26Iskaychunkawatayoqmantawichaymanyupanankupaq riqrunakunapaq,soqtapachakkinsawaranqaphisqa pachakphisqachunkaqharikunapaq,kuskansiclota,ch'uya cheqaspasiclonmanhina.

27Pachaktalentoqolqemantanch'uyacheqaspa qaqankunata,cortinapatakyachankunatawan wikch'uykurqankupachaktalentomantapachakqatakuna, huktalentohukqatawan.

28Waranqaqanchispachakqanchischunkaphisqayoq siclomantanganchokunataruwaranpilarkunaman, hinaspancapitulokunatatapaykuran

29Chaysacrificiotahaywanapaqbronceqaqanchischunka talento,iskaywaranqatawapachaksiclo.

30ChaywantaqhuñunasqaKarpapunkumanseq'akunata, broncemantaaltarta,broncemantarejillatapas,altarpalliw vasokunatapas.

31Muyuriqninpikanchapaqasqunkunata,patiopunkupa qasqunkunata,karpapalliwk'achankunata,patiopalliw k'aspichankunatapas

39RAKI

1Azul,morado,pukap'achakunatanruwarqankuch'uya cheqaspiservinapaqp'achakunata,Aaronpaqtaqch'uya p'achakunataruwarqankuSeñorDiospaMoisesta kamachisqanmanhina

2Qorimanta,azul,morado,puka,sumaqk'aspi linomantawanefodtaruwarqan

3Chayqoritataqllañuraphikunamant’oqyachispa alambremankuchuranku,chhaynapiazul,morado,puka, sumaqlinowanima,k’aspiwanllank’anankupaq

4Chaypaqmihombrokunataruwaranku,chaywan kuskanchanankupaq

5Chayefodpachumpinpas,imaynaruwasqakasqanman hinankarqan.Qorimanta,azul,morado,puka,sumaqk'aspi linomantawanSeñorDiospaMoisestakamachisqanman hina

6Hinaspanónixrumikunataruwaranku,chayrumikunatan qorimantak’uyusqakasharqanku,chayrumikunatan grabarqankuseñalkunahinagrabasqa,chaypinqelqasqa karqanIsraelrunakunaqsutin.

7Chaykunatataqefodpahombronmanchurarqan,Israel runakunatayuyarinapaqrumikunakananpaqSeñorDiospa Moisestakamachisqanmanhina.

8Chaypectoraltaqaefodparuwasqanmanrikch'akuqmi, k'aspiwanruwaspaQorimanta,azul,morado,puka,sumaq k'aspilinomantawan.

9Tawakuchuyoqmikasqa;chayp'altap'achataiskaykutita ruwarqanku,hukllant'alargon,hukllant'aanchontaqiskay kutita.

10Chaymanmitawafilarumikunatachuraranku:ñawpaq kaqfilapitaqsardio,topaz,carbúnculoimakasqa 11Iskaykaqfilapitaqesmeralda,zafiro,diamanteima.

12Kimsakaqfilapitaqliguro,ágata,amatistaima

13Tawakaqfilapitaqhukberilo,hukónix,hukjaspeima kasqa.

14RumikunaqaIsraelpamirayninkunapasutinmanhinam karqa,chunkaiskayniyuq,sutinkumanhina,letreropi grabasqahina,sapakamamsutinkumanhina,chunka iskayniyuqayllumanhina

15Chaypectoralpapuntankunapitaqcadenakunata ruwaranku,ch'uyaqorimantacortinamanta.

16Qorimantaiskaywachakunata,iskayqori anillokunatawanruwarqanku.hinaspachayiskay anillokunatapectoralpaiskaypuntankunamanchuray

17Hinaspanqorimantaiskaycortinacadenakunata churarankupectoralpapuntankunapiiskayanillokunaman

18Iskaynincordonacadenakunaqiskaypuntankunatataq iskayp’uyñumanwataspaefodpahombronkunaman churarqanku,ñawpaqenpi

19Qorimantaiskayanillokunataruwaspataqpectoralpa iskaypuntankunamanchuraranku,efodpawaqtanman

20Hinaspanqorimantaiskayanillokunatawanruwarqanku, hinaspanefodpaiskayladonmanchurarqanku,efodpa uranpi,ñawpaqladonman,huknink’aspiqchimpanpi, efodpakuyuriqchumpinpahawanman.

21Hinaspanpectoraltaanillonkunawanefodpa anillonkunamanazulcordonwanwatarqanku,efodpa

curiosachumpinpahawanpikananpaq,pectoraltaq efodmantamanakacharisqakananpaq;SeñorDiospa Moisestakamachisqanmanhina

22Efodp'achatataqawasqamantaruwarqan,llapantataq azulmanta.

23Chayp’achapachawpinpinhukt’oqonkasharqan habergeont’oqonhina,chayt’oqoqmuyuriqninpitaqhuk watasqakarqan,chhaynapimanallik’ikunanpaq.

24Chayp'achaqpatankunapitaqazul,morado,puka,q'aytu linomantagranadakunataruwarqanku

25Ch'uyaqorimantacampanakunataruwarqanku, granadakunaqchawpinpitaqp'achanpapatanman churarqankugranadakunaqchawpinman.

26P'achaqmuyuyninpihukcampana,hukgranada,huk campana,hukgranada,p'achaqmuyuyninpiservinapaq SeñorDiospaMoisestakamachisqanmanhina.

27Aaronpaq,churinkunapaqpasawasqalinomanta p'achakunataruwarqanku

28Sumaqlinomantahukmitruta,sumaqlinomantasumaq q'aytukunata,sumaqk'aspimantalinomantap'uyñutapas 29Agujamantaruwasqasumaqq'ewisqalinomanta,azul, morado,pukallimp'imantachumpitapas.SeñorDiospa Moisestakamachisqanmanhina

30Ch'uyacoronaqraphintataqch'uyaqorimanta ruwarqanku,chaypitaqqelqarqankuhukqelqata:“Señor Diospaqch'uyakay”,nispa

31Hinaqtinmiazulcordontawataranku,mitramanaltoman watanankupaq.SeñorDiospaMoisestakamachisqanman hina

32Jinatahuñunakunankupaqkarpapillapallank'aykunata tukurqanku,IsraelpamirayninkunaqaMoisesmanSeñor Diospakamachisqanmanhinanruwarqanku

33HinaspanMoisesmanaparqankukarpata,karpata,llapa mueblenkunatapas,tablankunata,tablakunata,barrakunata, pilarkunata,qatakunatawan

34Carneroqaramantaqatakunapukallimp'isqa,tejón qaramantaqatakuna,tapamantaqatakunaima.

35TestigoArca,k'aspikuna,khuyapayanatiyanaima

36Mesapas,tukuyimakunapas,qhawarichinapaqt'antapas

37Ch'uyacandelabrokuna,lamparankunawan, lamparankunawan,lliwimavasonkunawan,k'anchaypaq aceitewanima

38Qorimantaaltarta,hawinapaqaceiteta,misk'i inciensotapas,karpapunkupaqwarkuchinatapas

39Broncemantaaltarta,broncemantarejillatapas, k'aspikunata,tukuyimakunatapas,vasotapaschakintapas.

40Pachapiwarkukuna,pilarkuna,takyakuna,patiopunku warkukuna,waskhakuna,k'aspikuna,karpapitukuyima serviciokuna,Huñunakuykarpapaq

41Ch'uyacheqaspiservinapaqp'achakuna,sacerdote Aaronpaqch'uyap'achakuna,churinkunaqp'achankuna sacerdotekanankupaq.

42SeñorDiospaMoisestakamachisqanmanhinanIsraelpa mirayninkunaqallapallank'anataruwarqanku

43Moisesqallapanllank'aykunataqhawarispataq,Señor Diospakamachisqanmanhinaruwarqanku,hinanMoisesqa paykunatasamincharqan.

40RAKI

1SeñorDiostaqMoisestanirqan:

2PuntakillapapuntakaqpunchawninpimDioswan TupanaKarpapakarpantasayarichinki.

3ChaymanmichurankiTestigoArcata,hinaspataqchay arcatacolowantapaykunki.

4Chaymimesataapamunki,hinaspachaypichurana kaqkunataallichankiChaymicandelabrotaapamuspa lamparankunatarawrachinki,nispa

5InciensopaqqorialtartataqchurankiTestigoArcapa ñawpaqenpi,hinaspakarpapunkupiwarkusqatachuranki

6RuphachinasacrificioaltartataqchurankiHuñunakuy Karpapunkuqñawpaqenpi

7Huñunakunakarpawanaltarwanchawpinpivasota churanki,hinaspaunutachuranki.

8Muyuriqninpipatiotasayarichinki,chaywarkusqatataq patiopunkumanwarkunki

9Qhelliaceitetahap'ispa,karpatapas,chaypikaqlliw kaqkunatawanch'uyanchanki,ch'uyanchankitaq,ch'uya kapunqa

10Ruphachinasacrificioaltarta,llapavasonkunatawan hawispaaltartach'uyanchanki,ch'uyaaltartaqkanqa

11Chayp'uyñutapaschakintapashawispach'uyanchanki

12AarontachurinkunatawanTupanaKarpapunkuman pusaspaunuwanmayllinki

13Aaronmanmichurakunkich'uyap'achakunata, hawispataqch'uyanchanki.Sacerdotekanaypaq serviwananpaq

14Churinkunatapusamuspap'achawanp'achachinki

15Qantaqtaytankutahawirqankihina,sacerdotekaypi serviwanankupaq,hawisqankuqawiñaypaqsacerdote kaymikanqamirayninkupi

16ChaytanMoisesruwarqan:SeñorDiospa kamachisqanmanhinan

17Iskaykaqwataqallariykillapi,killaqallariyp’unchaypi, karpasayarichisqakarqan.

18HinanMoisesqakarpatasayarichirqan,sayarirqantaq, tablankunatataqsayarichirqan,k'aspikunatataqchurarqan, sayarichispataqsayarichirqan.

19Karpatakarpahawanmanmast'arirqan,karpaqatantataq chaypatamanchurarqanSeñorDiospaMoisesta kamachisqanmanhina.

20HinaqtinmiJesusqaDiospatestigonqelqataarcaman churarqan,k'aspikunatataqarcapatamanchurarqan

21HinaqtinmiJesusqaarcatakarpamanapaspa,qatasqa cortinatasayarichispa,Diospatestigonarcatatapaykuran SeñorDiospaMoisestakamachisqanmanhina

22Hinaqtinmichaymesataqachurarankuhuñunasqa karpaman,wichayladoman,manavelomantahawaman

23T'antatataqSeñorDiospañawpaqenpichurarqan.Señor DiospaMoisestakamachisqanmanhina

24Hinaspanchaycandelabrochuranakarpamanchuraran, chaycarpapachimpanpi,chaycarpapasurlawninpi

25HinaspanSeñorDiospañawpaqenpilamparata rawrachirqanSeñorDiospaMoisestakamachisqanman hina

26Hinaqtinmiqorimantaaltartachurarankuhuñunakuna karpaman

27Hinaspanmisk'iinciensotaruphachirqan.SeñorDiospa Moisestakamachisqanmanhina

28Hinankarpapunkupiwarkusqatachurarqan

29Ruphachinasacrificioaltartataqhuñunasqakarpa punkumanchurasparuphachinasacrificiota,mikhuna

sacrificiotapashaywarirqanSeñorDiospaMoisesta kamachisqanmanhina.

30Huñunakunakarpawanaltarwanchawpinpivasota churaspamayllakunanpaqunutachurarqan.

31HinanMoiseswanAaronwanchurinkunapiwan makinkutachakinkutamayllikurqanku

32Huñunakuykarpamanhaykuspanku,altarman asuykuspankupasmayllakuqku.SeñorDiospaMoisesta kamachisqanmanhina

33HinaqtinmiDiosqakarpatapasaltarpamuyuriqninpi patiotasayarichirqanChaymiMoisesqachayllamkayta tukurqa

34Hinaqtinmihuñunasqakarpataphuyuqataykuran,Señor Diospak'anchariyninmikarpamanhunt'aykurqan

35MoisesqamananatirqanchuHuñunakunaKarpaman haykuyta,chaypiphuyutiyasqanrayku,SeñorDiospa k'anchariyninkarpamanhunt'aykusqanrayku

36Karpapatamantaphuyuhoqariqtintaq,Israel runakunaqatukuypurisqankupipurirqanku.

37Puyumanahoqarispaqa,manahoqarisqan p'unchaykamachupurirqanku

38SeñorDiospaphuyunqap'unchaymikarpapatapi kasharqan,tutataqninapaschaypikasharqan,llapanIsrael runakunaqrikusqankupi,tukuypurisqankupi