Quechua - Biblical Principles of Agriculture - How to Lower Food Prices

Page 1


ImaynatataqMikhuychaninkunatauraykachisunman

Peliculakunapiqhelliruwaykunata,sensualescenakunatapashark’ay,chayhinakusirikuykunaqa yarqaypinkanqa.(Tobit4:13).

Yarqayqamikhuypachaninmianchatayapanqa.(2Reyes6:25).

Amamasturbakuychu,chaymiqellayachisunki(Salomonpayachaynin3:14,Proverbios24:30-34)

RuwayhukpolíticadeMANAMTRABAJOMANAMMIKUY.(2Tesalonicenses3:10).

Recursosnaturalesnisqakunataaswanhatunruway.Llapanmayupataallpakunatachakra llamkaypaqrakiy.Sapawasipaqmiyakubombakunatautaqpukyutaruranaastawanqa mayukunamantakarunchakuqkunapaq(Isaias32:20)

Parayakutahuñuy.(Levítico26:3-5).

Wakakunatamirachiy(Proverbios14:4)

Chakrallamkaypahatunkayninta,chaninchaynintapaskallpanchana.(Aristíascarta5:9-10,13)

Llaqtarunakunatakallpanchana,kikinkumantamikhunatatarpunankupaq(Proverbios6:6-8, Proverbios27:23-27).

Sapallaqtamkikinmikuykunataquytaatinan(Génesis41:48)

Pentateuconisqa

HinanDiosqanirqan:–Kaypachaqakaypachapiq'omerkunata,muhururuqqorakunata,ruru sach'akunatapasruruchichun.Kaypachaqaruruchimurqanmipastokunata,muhururuq sach'akunatapas,imaymanarikch'ayninmanhinamuhuyoqsach'akunatapasHinanDiosqanirqan:–Qhawariychis,tukuyhallp'apachapimuhuyoqqorakunata,muhururuqsach'a-sach'akunatapas qorqaykichisqamkunapaqqamikuypaqmikanqaGénesis1:11-12,29

HinanDiosqanirqan:–Ñoqanchismanrikch'akuqrunataruwasun,lamar-qochapichallwakunata, phalaqp'isqokunata,uywakunata,kaypachapillapallalliqanimalkunatawankamachikuchunku, nispa.ChayhinatanDiosqarunatakamarqankikinmanrikch'akuqta,Diosmanrikch'akuqtan kamarqan;qharitapaswarmitapaspaymipaykunatakamarqanDiosmipaykunatasamincharqan, hinanDiosqapaykunatanirqan:Miraychis,miraychis,kaypachatahunt'achiychis,kamachiychistaq, lamar-qochapichallwakunata,hanaqpachap'isqokunata,kaypachapillapakawsaqkunatawan kamachiychis,nispaGénesis1:26-28textopi

DiosTaytaDiosqaallpamantamwiñachirqaqawanapaqsumaqsachakunata,mikuypaqpasallin sachakunata.huertachawpipikawsaysach'a,allinkaqtamanaallinyachaysach'atapas.Génesis2:9 textopi

Adantataqnirqan:Warmiykiqkunkantauyarisqaykirayku,kamachisqaykisach'amanta mikhusqaykirayku,chaysach'amantataqmikhurqanki:Amasach'amantamikhunkichuLlakikuypi tukuykawsasqaykip'unchawkunapimikhunki;Kichkakunatawancardokunatawanmiruruchisunki. Chakrapiyurakunatataqmikhunki.Uyaykiqsudorninwanmit'antatamikhunki,allpaman kutinaykikamañut'uallpamantanhorqosqakanki,ñut'uallpamanmikutipunki,nispaGénesis3:1719textopi

Amacheqnikuychischullank'anata,nitaqchakrallank'aytapas,chaykunataqaAnchaHatunKamachiqmichuran.Sirac7:15

ChayraykunSeñorDiosqaEdénhuertamantakachamurqan,maymantachushorqosqakasqan hallp'atatarpunanpaq.Génesis3:23textopi

HinanIsaacqachayhallp'apitarpurqan,chaywatapitaqpachakkutitachaskirqan,SeñorDiostaq samincharqanGénesis26:12

KunanFaraonqaallinyuyayniyoqyachayniyoqrunatamaskhachun,Egiptosuyutakamachinanpaq. Faraonqachaytaruwachun,chayhallp'akamachiqkunatachurachun,Egiptosuyumantaphisqa t'aqat'aqatahap'ichun,qanchismiraywatakunapi.Hamuqallinwatakunapillapamikhunata huñuspaFaraonpamakinpitrigotahuñuchunku,llaqtakunapitaqmikhunatawaqaychanku.Chay mikuymiEgiptosuyupiqanchiswatayarqaymantahallp'apaqwaqaychanqayarqaywanallpamana chinkananpaq.Génesis41:33-36

ChayqanchiswataEgiptohallp'apillapamikhunatahuñuspataqllaqtakunapimikhunatahuñurqan. Génesis41:48textopi

Chayqanchiswatataqpisiyapuytaqallarirqan,Joseqnisqanhina.Egiptosuyuntinpinichaqat'anta karqanLlapanEgiptosuyuyarqaymantawañuqtinmirunakunaqaFaraontaqaparirqanku mikhunatamañakunankupaq.nisusqaykichistaruwaychis.Génesis41:54-55

HinanJoseqaayllunkumanhinataytanta,wawqenkunata,taytanpallapaayllunkunatapast'antawan mikhuchirqan.Llapanhallp'apiqamananimat'antapaskarqanchu;Yarqayqasinchisinchipunin karqan,chaymiEgiptosuyupas,llapanCanaánsuyupasyarqaymantapisiyapurqanHinanJoseqa Egiptosuyupi,Canaánsuyupipasllapaqolqetahuñurqanrantisqankutrigopaq,hinanJoseqachay qolqetaFaraonpawasinmanapamurqanEgiptosuyupi,Canaánsuyupipasqolqepisiyaqtinmi,llapa EgiptorunakunaJoseymanhamuspanirqanku:–T'antataqowayku,¿imaraykutaqqanpaqayllaykipi wañusaqku?qolqeqapisiyapunmi.HinanJoseqanirqan:–Uywaykichistaqoychis,nispa.Qolqe pisiyaqtintaquywaykichisparantinpiqosqayki,nispaHinanuywankutaJoseymanaparqanku,hinan Joseqapaykunamant'antataqorqancaballokunata,ovejakunata,vacakunata,asnokunatapas.Chay watatukukuptinñataqmi,iskaykaqwatapiñaJesusmanasuykuspankunirqaku:Payniykumantaqa manampakasaqkuchuqullqiykugastakusqanmantaqa,nispa.wiraqochaypasuywakunayoqmi; wiraqochaypañawpaqenpiqamananimapaspuchunchu,aswanpascuerpoyku,hallp'aykuwan: ¿Imanaqtintaqñawpaqeykipiwañusaqku,ñoqaykupas,hallp'aykupas?rantiwaykuhallp'aykutapas t'antapaq,ñoqaykupashallp'aykupasFaraonpakamachinkasaqku,muhutapasqowayku kawsanaykupaq,amawañunaykupaq,allpamanach'usaqkananpaq,nispaHinanJoseqa FaraonpaqEgiptosuyuntinhallp'antarantirqan.Egiptorunakunaqasapankankuchakrankuta venderqankuyarqayatipasqanrayku.RunakunatataqmiEgiptonacionpahukninpuntanmantahuk puntankamallaqtakunamanastachirqaGénesis47:12-21textopi

HinanJoseqarunakunatanirqan:–Qhawariychis,kunanp'unchaymihallp'aykichistapasFaraonpaq rantipurqani,kaypinmuhukashan,chayhallp'atataqtarpunkichis,nispaPichqakaqt'aqatataq Faraonmanqonkichis,tawat'aqataqqankunapaqkanqa,chakramuhupaq,mikhunaykichispaq, wasiykichispaq,huch'uywawaykichiskunapaqpasGénesis47:23-24textopi

Soqtawatataqhallp'aykitatarpusparurunkunatahuñunki,qanchiskaqwatapitaqsamaykachinki, ch'inllataqpuñunki.Llaqtaykipiwakcharunakunamikhunankupaq,puchuqanimalkunapas

Amacheqnikuychischullank'anata,nitaqchakrallank'aytapas,chaykunataqaAnchaHatunKamachiqmichuran.Sirac7:15

mikhunqaku,nispa.Chaynallataqmiuvaschakraykitapas,aceitunaschakraykitapasruwanki.Éxodo 23:10-11textopi

DiosniykichisSeñorDiostanservinkichis,paymit'antaykichistaunuykichistapassaminchasunkichis. Chawpiykimantataqonqoytaqechusaq,nispaÉxodo23:25

Hallp'aykichispicosechaykichistacosechaspaykichisqa,mananchakraykichispak'uchunkunatapas llapantachucosechankichis,nitaqcosechaykichispacosechaykichistapashuñunkichischu Manataqmiuvaschakraykitaqapallankichu,manataqmiuvaschakraykipipasllapauvastapas pallankichu.wakchakunapaq,wakllaqtayuqkunapaqima,chaykunataqasaqinkichik:ÑuqaTayta Diosniykichismikani,nispaLevítico19:9-10textopi

KamachikuyniykunatamwaqaychankichikAmauywaykikunataqaimaymanarikch'aqqharita saqenkichu,chakraykitapasamatarpunkichuchaqrusqamuhuwan,manataqmilinomanta millmamantachaqrusqap'achapashamusunkichuLevítico19:19textopi

Chayhallp'amanhamuspatukuyrikch'aqsach'akunatamikhunaykichispaqtarpuspaykichisqa,chay rurunkunataqamanaseñalasqatahinanyupankichisLevítico19:23textopi

Hallp'aykichispicosechatacosechaspaykichisqa,cosechaspaykichisqamananchakraykichispa k'uchunkunatapasch'uyanchankichu,manataqmicosechaykichistapashuñunkichischu, wakchakunamanpaswakllaqtayoqkunamanpassaqenkichischu,ñoqaSeñorDiosniykichismikani. Levítico23:22

Soqtawatachakraykitatarpunki,soqtawatataquvaschakraykitarutusparuruntahuñunkiQanchis kaqwatapimichaqaTaytaDiospaqsamanapunchawkanqa,manamchakraykitatarpunkichu,nitaq uvaschakraykitapasrutunkichu.Levítico25:3-4

Pichqachunkawataqajubileowatamkanqa,amamtarpunkichikchu,manataqmichaypiwiñaqtapas cosechankichikchu,nitaquvassach'aykichispauvasnintapasmanap'achayuqtahuñunkichikchu Jubileop'unchawmi.Chaymich'uyakanqa,chakramantarurunkunatanmikhunkichis,nispa.Levítico 25:11-12

Chayraykunkamachikuyniykunatahunt'ankichis,kamachikuyniykunatapashunt'ankichis, hunt'ankichistaqChayhallp'apitaqmanaimamantamanchakuspatiyakunkichisChayhallp'aqa ruruntarurunqa,saksasqaykichistamikhunkichis,chaypitaqmanaimamantamanchakuspa tiyankichis.Qanchiskaqwatapi,¿imatataqmikhusun?qhawariychis,manantarpusaqkuchu,nitaq tarpusqaykutapashuñusaqkuchu:Hinansoqtakaqwatapisaminchayniytakamachisqayki,kinsa watataqrurunqa.Pusaqkaqwatapitaqtarpunkichis,isqonkaqwatakamataqñawpaqrurunkunata mikhunkichis.Payparurunkunahaykunankamaqañawpaqwaqaychasqamantanmikhunkichis, nispaLevítico25:18-22textopi

Kamachikuyniykunamanhinapurinkichis,kamachikuyniykunatahunt'ankichis,hunt'ankichistaq chayqa,nispa.Hinaptinmitiempollanpiparachisqaykichik,allpapimmirayninkunarurunqa,chakra sachakunapasruruntamrurunqaTrillanaykichistaqcosechacosechakamachayanqa,cosechapas

Amacheqnikuychischullank'anata,nitaqchakrallank'aytapas,chaykunataqaAnchaHatunKamachiqmichuran.Sirac7:15

tarpuytiempokamachayanqa,mikhunaykichistataqmikhunkichis,hallp'aykichispitaqmana imamantamanchakuspatiyankichis.Levítico26:3-5

Llapandiezmodiezmopas,allpapimuhumantapas,sachaparurunmantapas,TaytaDiospaqmi. Levítico27:30textopi

DiosniykichisSeñorDiosmiallinhallp'amanpusasunkichis,chayhallp'a,wayq'okunamanta, orqokunamantawanphullpuqunup'uytukuna,ukhup'uyñuhallp'amanTrigo,cebada,uvas sach'akuna,higosach'akuna,granadakunaima.aceitunasaceitewanmielwanhallp'a;Mana pisiyaspat'antatamikhusqaykihallp'aqamananimapaspisinqachu.fierromantarumikuna, urqunmantataqbroncetat'oqowaq,nispaMikhuspasaksasqañakaspaqa,DiosniykichisSeñor Diostansaminchankichis,allinhallp'aqosusqaykimanta.Deuteronomio8:7-10textopi

Kunankamachisqaytaallintauyarinkichis,DiosniykichisSeñorDiostamunakunaykichispaq,tukuy sonqoykichiswantukuyalmaykichiswanpaytaservinaykichispaqchayqa,hallp'aykichispiparatan qosqaykitiemponpi,ñawpaqparataqhepaparatawan,chaymitrigoykichista,vinoykichistapas, aceiteykichistapashuñunkichis.Chakraykikunamanmiuywaykikunapaqpastotakachamusaq, chaynapimikunaykipaqhinaspasaksasqakanaykipaqDeuteronomio11:13-15textopi

Chiqamantataqdiezmotaqonkillapamiraykikunata,chaychakraqawatan-watanrurun Deuteronomio14:22

Uvaschakraykimanqaamaimaymanamuhukunatatarpunkichu,tarpusqaykimuhuykipas,uvas chakraykiqrurunpasqhellichakunanpaq.Deuteronomio22:9textopi

Chakraykipicosechaykitakuchuspa,chakrapihukgavillatapasqonqaspaykiqa,amayáhukmanta kutinkichuapamuq,manatayta-mamayoqkunapaq,manatayta-mamayoqkunapaq, viudakunapaqpas,DiosniykichisSeñorDiossaminchasunkichistukuyimaruwasqaykichispi Deuteronomio24:19

DiosniykichisSeñorDiospakunkantaallintauyarinkichis,kunankamachisqaykamachikuyninkunata hunt'awaqchischayqa,DiosniykiSeñorDiosmikaypachapillapasuyukunamantaaswanaltoman churasunkichisSaminchasqamkankillaqtapi,saminchasqamkankichakrapiSaminchasqamkanqa cuerpoykiparurunkuna,allpaykiparurunkuna,uywaykikunaparurunkuna,wakaykikunapa mirayninpas,ovejaykikunapasSaminchasqankanqacanastaykipas,waqaychanaykipas Deuteronomio28:1-5

SeñorDiosqaaskhatanqosunkichis,ñawpaqtaytaykichismanSeñorDiospajurasqanhallp'apiSeñor Diosmiallinqhapaqkaynintakicharisunki,hanaqpachata,hallp'aykimanparataqonanpaq, makiykiqllaparuwasqaykikunatapassaminchananpaq,askhasuyukunamanmimanukunki, manataqmimanukunkichuDeuteronomio28:11-12

Chayhinaqa,qanpas,churiykikunapas,kamachiykikunapas,paypaqhallp'atatarpunki,hinaspan rurukunataapamunki,patronninpawawanmikhunanpaq,patronninpachurinMefibosettaq

Amacheqnikuychischullank'anata,nitaqchakrallank'aytapas,chaykunataqaAnchaHatunKamachiqmichuran.Sirac7:15

mesaypit'antatamikhunqa,nispa.Zibaqachunkapichqayuqchurinkunamkarqa,iskaychunka sirvientenkunapas.2Samuel9:10

Samariallaqtapinsinchiyarqaykarqan,hinanmuyuykurqankuasnoqumansoqtachunkaqolqewan vendesqakanankama,urpiwanumantatawakaqt'aqataqphisqaqolqewanvendesqakanankama 2Reyes6:25

Jerusalénllaqtapitiyaqrunakunatapaskamachirqanmisacerdotekunaman,Levírunakunamanwan qonankupaq,chhaynapiSeñorDiospakamachikuysiminpikallpachasqakanankupaq.Kamachikuy willakuptinñataqmiIsraelpamirayninkunaqaachkallañatrigota,vinota,aceiteta,mieltapas, chakrapimiraymantapuntakaqrurukunatawanachkataapamurqakuTukuyimaymanamanta diezmotataqaskhataapamurqanku.JudállaqtakunapitiyaqIsraelrunakunamanta,Judá runakunamantawan,torokunamanta,ovejakunamanta,diezmotaapamuspa,Diosninkuman t'aqasqach'uyakaqkunamantadiezmotaapamuspa,montonasqamanchurarqanku.2Crónicas 31:4-6

Hallp'aykumantañawpaqrurukunata,llapasach'akunamantañawpaqrurukunatawanwatamanta wataSeñorDiospawasinmanapamunanchispaq:Kamachikuysimipiqelqasqahinachurinchiskunaq, uywanchiskunaqphiwichurinkunata,wakanchiskunaq,ovejanchiskunaqphiwichurinkunatapas, Diosninchispawasinmanapamunanchispaq,Diosninchispawasinpiserviqsacerdotekunaman Sacerdotekunaman,sacerdotekunaman,sacerdotekunaman,ofrendaykumanta,imaymanasach'a rurukunamantawan.Hallp'aykumantadiezmotataqLevírunakunamanqowayku,chhaynapichay Levírunakunallapachakrallank'asqaykullaqtakunapidiezmotachaskinankupaqAaronpachurin sacerdotetaqmiLevírunakunawankuskakanqa,Levírunakunadiezmotachaskiqtinku,Leví runakunataqdiezmomantadiezmotaDiosninchispawasinman,cuartokunaman,qolqewaqaychana wasimanapanqaku.Israelpamirayninkunapas,Levipamirayninkunapas,trigota,mosoqvinota, aceitetawanofrendakunata,cuartokunamanapanqaku,chaypimkachkankusantuariopivasokuna, serviqsacerdotekuna,punkuqawaqkuna,takiqkuna,manataqmiDiosninchikpawasintaqa saqisaqkuchu.Nehemías10:35-39

Harawi

Diostanmaskhayman,Diosmanmiimaruwayniytapaschuraymanmanayupayatiyadmirakuypaq kaqkuna:Paymikaypachamanparachimun,chakrakunamanpasunutakachan:Job5:8-10

Makiykiqruwasqaykikunatanpaytakamachirqankichakinpauranmanmitukuyimaymanakunata churarqanki:Llapanovejakunata,torokunatapas,ari,chakrauywakunatapas;Hanaqpachapi pisqukunapas,lamar-qochapichallwakunapas,lamar-qochapañannintapasaqkunapasSeñor Diosníy,kaypachapisutiykiqaanchaallinmi!Salmo8:6-9textopi

Paymiuywakunapaqpastokunatawiñachin,runaqserviyninpaqtaqqorakunatawiñachin,kay pachamantamikhunatahorqonanpaq.Runaqsonqontakusichiqvinota,uyantak'ancharichinanpaq aceiteta,runaqsonqontakallpachaqt'antatapasSalmo104:14-15

Ch'inneqtasayaqunumantukuchin,ch'akiallpatataqunupukyumantukuchin.Chaypinyarqasqa runakunatatiyachin,chaypitiyanankupaqllaqtatawakichinankupaqChakrakunatatarpuy,uvas

Amacheqnikuychischullank'anata,nitaqchakrallank'aytapas,chaykunataqaAnchaHatunKamachiqmichuran.Sirac7:15

chakrakunatataqtarpuy,chaykunanrurunman.Paykunatapassaminchanmi,chhaynapinpaykunaqa askhayapunku.manataqmiuywankupisiyanantasaqinchu.Salmo107:35-38

Riyankaman,qhellaruna;Qhawariychis,yachayniyoqkaychis,manapusaqniyoq,mana qhawaqniyoq,manakamachikuqkaspanmi,chiritiempopimikhunataqon,cosechatiempopitaq mikhunantahuñun.Proverbios6:6-8

Intiraymikillapihuñuqqayachaysapachurin,cosechapipuñuqmiichaqap'enqachiqchuri Proverbios10:5

Allpantatarpuqqat'antawanmisaksasqakanqa,yanqarunakunataqatikuqmiichaqamana yuyayniyoq.Proverbios12:11

Wakcharunakunaqchakranpiqaaskhamikhuykunankan,ichaqakanmimanaallinqhawarisqa kasqankuraykuch'usaqyachisqaProverbios13:23

Maypichusmanatorokunakanchuchaypiqacunaqach'uyam:Ichaqatoroqkallpanwanmiaskha yapakunProverbios14:4

Qellarunaqamanamchiriraykuyapunqachu;chayraykucosechapimañakunqa,manataq imayoqpaschukanqa.Proverbios20:4

Qellarunakunaqchakranta,manayuyayniyoqrunaquvaschakrantawanrirqaniHinaptinmilliw kichkakunawanwiñasqa,ortigakunamuyantataparurqa,rumimantaperqapastuñisqañamkarqa. Hinanrikurqani,allintataqqhawarirqani:chaytaqhawarispa,yachachikuytachaskirqani Chaywanpaspisipuñuy,pisipuñuy,makiykitak'uyukuypuñuy:Chhaynatanwakchakayniyki hamunqapuriqrunahina;armasqarunahinapisichikuyniykitapas.Proverbios24:30-34

Ovejaykikunaqimaynakashasqantaallintayachay,vacaykikunatapasallintaqhawariy,nispa. Qhapaqkaykunaqamananwiñaypaqchu,¿chaycoronaqawiñaypaqchu?Pasapasrikurimunmi, llampuqurakunapasrikurin,urqukunapiqurakunapashuñusqamkachkan.Corderokunaqa p'achaykipaqmi,cabrakunapaschakrapachaninmi.Mikhunaykipaq,wasiykiqmikhunanpaq, sipasniykikunaqmikhunanpaqpascabralecheyoqmikankiProverbios27:23-27

Allpantatarpuqqaaskhat'antayoqmikanqa,yanqarunakunataqatikuqmiichaqawakchakapunqa Proverbios28:19

Chakrataqhawarisparantin,makinparurunwanmiuvaschakratatarpunProverbios31:16

Kaypachaqallinninqallapanpaqmi,kikinreymichakrapiservisqa.Eclesiastés5:9textopi

Runaqllapallank’asqanqasimillanpaqmi,chaywanpasmananmikhuymunasqanqahunt’asqachu. Eclesiastés6:7textopi

Wayrataqhawaqqamanantarpunqachu;Puyukunataqhawaqqamanancosechanqachu Tutamantamuhuykitatarpuy,ch'isiyaqtaqamamakiykitahark'aychu,mananyachankichu

Amacheqnikuychischullank'anata,nitaqchakrallank'aytapas,chaykunataqaAnchaHatunKamachiqmichuran.Sirac7:15

allintachusallintakawsananta,kaypaschaypas,iskayninkupasallinkanankutapas,nispa.Eclesiastés 11:4,6

Profetakuna

Ninriykikunanqhepaykipihuksimitauyarinqa:Kayñanqa,pañaladomankutispalloq'eladoman kutispapurinkichis,nispa.Qolqemantaruwasqarikch'ayniykikunaqqataynintapas,qorimanta ch'akisqarikch'ayniykikunatapasqhellichankichismi,killap'achatahinawikch'upunkichisninki: Kaymantaripuy,nispa.Hinaptinmimuhuykitaparachimunqa,chaynapiallpatatarpunaykipaq.Kay pachapiwiñaqt'antataqwira,askhallañakanqa,chayp'unchaymiuywaykikunahatunpastokunapi mikhunqakuChaynallataqmitorokunapas,allpatauyariqasnokunapas,palawanhinaspa ventiladorwanwischusqachuyamikuykunatamikunqa.Isaias30:21-24

Kusisamiyoqmikankichistukuyunuqladonpitarpuqkunapas,toroqasnoqchakintachayman kachaqkunapas.Isaias32:20

Ch'akihallp'aqaestanquemanmitukupunqa,ch'akisqahallp'ataqunupukyumantukupunqa, dragonkunaqtiyasqancheqaspinq'omerk'aspikuna,k'aspikunaimakanqaIsaias35:7

¿Imanaqtintaqqolqetagastankichismanat'antapaq?¿Manasaksachikuqpaqtaqllank'asqaykichis? allintauyariwaychis,allinkaqtataqmikhuychis,almaykichistaqwirayaywankusikuchunIsaias55:2

Imaynanparapas,hanaqpachamantarit'ipasmanachaymankutimunchu,aswanpashallp'apachata qarpaspa,t'ikarichin,tarpuqmanmuhutaqonanpaq,mikhuqmanpast'antataqonanpaq,chay hinallataqmisimiypassimiymantalloqsimuq,mananch'usaqkutimuwanqachu,aswanpas munasqaytanhunt'anqa,maymanchusruwasqaypitaqmit'ikarinqaChaytaqaapachirqanimIsaias 55:10-11

SeñorDiosmininJudá,Jerusalénrunakunata:“Manach'usaqhallp'aykichistap'akiychis,amataq kichkaukhupitarpuychischu”,nispa.Jeremías4:3

SeñorDiospasiminmiyapamantahamuwarqan:Runaqchurin,sinchihuchallikuspahallp’a huchallikuqtinqa,makiytahaywarisaq,t’antanpak’aspintapasp’akisaq,yarqaytataqchayman kachamusaq,chaymantataqrunatauywakunatapaswañuchisaq:Ezequiel14:12-13

Allinhallp'apintarpusqakarqanhatununuqqayllanpi,k'allmakunatarurunanpaq,rurunanpaq,allin uvassach'akananpaq.Ezequiel17:8textopi

Ñawpataytaykichismanqosqayhallp'apintiyankichis.Qankunanllaqtaykankichis,ñoqataq Diosniykichiskasaq,nispa.Llapaqhelliruwayniykichismantapasqespichisqaykichis,trigota waqyaspamirachisaq,manataqmiyarqaytapashap'ichisqaykichischuSach'aqrurunta,chakra rurukunatapasmirachisaq,manajudíorunakunaukhupiyarqaymantamanañak'amisqa kanaykichispaq.Manaallinruwasqaykichista,manaallinruwasqaykichistapasyuyarinkichismi, manaallinruwasqaykichismanta,millayruwayniykichismantawanmillakunkichis.Ezequiel36:28-31

Amacheqnikuychischullank'anata,nitaqchakrallank'aytapas,chaykunataqaAnchaHatunKamachiqmichuran.Sirac7:15

Chaninkaypitarpuychis,khuyapayakuywancosechaychis.ch'usaqallpaykichistap'akiychis,Señor Diostamaskhanaykichistiemponchayamun,chaninkawsaytaparachimunankama,nispa.Oseas 10:12

Llapallaqtaykichispinkiruykichistach'uyataqorqaykichis,llapacheqasniykichispitaqpisit'antata, chaywanpasmananñoqamankutimurqankichischu,ninmiSeñorDiosqa.Hinallataqparata hark'arqani,cosechapaqkinsakillaraqkashaqtin,hukllaqtamanparachirqani,manataqhukllaqtata parachirqanichu,hukt'aqaparamurqan,paraqt'aqataqmanach'akirqanchuChaymiiskaykinsa llaqtakunahukllaqtamanpurirqankuunutaukyanankupaq.Ichaqamanansaksasqachukarqanku, chaywanpasmananñoqamankutimurqankichischu,ninmiSeñorDiosqa.Ñoqanq'oñichisunkichis, uvaschakraykichispas,uvassach'aykichispas,higossach'aykichispas,olivosach'aykichispas yapakuqtinmi,palmerakurukunamikhurqan,ichaqamananñoqamankutimurqankichischu,nispas ninSeñorDiosqaEgiptonacionmanhinanonqoytaqankunamankachamurqani,waynaykichistan espadawanwañuchirqani,caballoykichistapasqechurqanin.Campamentoykichispaq'apaynintan sinqaykichismanwicharichirqani,chaywanpasmananñoqamankutimurqankichischu,ninmiSeñor Diosqa.Amós4:6-10

Higossach'amanañat'ikanqachuchaypas,uvassach'akunapipasmananrurunqachuaceitunas llank'ayninpaspisiyanqa,chakrakunapasmananmikhunatarurunqachu;ovejakunanovejamanta ch'usaqyachisqakanqa,manataqmiuywakunauywanawasikunapikanqachu,chaywanpasSeñor Dioswanmikusikusaq,qespichiwaqniyDioswanmikusikusaq,nispa.Habacuc3:17-18textopi

¿Tiempoñachuqankuna,qankuna,cieledwasiykichispitiyakunaykichispaq,kaywasitaq ch'usaqyasqakashan?Kunanqakayhinatannin:“Tukuy-atiyniyoqSeñorDiosminishan:Imayna ruwasqaykipipasyuyaymanayAskhatantarpurqankichis,pisillatanapamunkichismikhunkichismi, ichaqamananaypasunkichischu;ukyankichis,ichaqamananukyaywanhunt'asqachukankichis; p'achachinkichis,ichaqamanankanchuq'oñi;Tantaganaqqa,t'oqoyoqbolsamanchurananpaqmi qolqetaganan,nispaTukuy-atiyniyoqSeñorDiosminin:Imaynaruwasqaykipipasyuyaymanay Hageo1:4-7

Muhuqasumaqmikanqa;uvassach'aqaruruchinqa,hallp'ataqtarpunqa,hanaqpachapasruntutan qonqa.kayrunakunamantapuchuqkunatataqtukuykaykunatadueñochasaq.Zacarías8:12

Llapadiezmotawaqaychanawasimanapamuychis,wasiypimikhuykananpaq,kunantaqkaywan pruebawaychis,ninmiTukuy-atiyniyoqSeñorDiosqa,manachushanaqpachaqventanantakichaspa saminchaytahich'aykusaqchuchayqa,manachaskinaykipaqsitiokanqachu,nispa.Mikhuq runatataqqankunaraykuk'amisaq,manataqmihallp'aykipirurukunataqathuninqachu.Manataqmi uvassach'aykichispaschakrapiruruntawikch'unqachu,ninmiTukuy-atiyniyoqSeñorDiosqaLlapa suyukunapassaminchasqannisunkichis,sumaqhallp'ankankichis,nispa.Malaquías3:10-12

Evangeliokuna

Hinaspandiscipulonkunatanirqan:–Cosechaqaaskhan,llank'aqkunanichaqapisillaChaynaqa, cosechapaSeñornintamañakuychik,cosechanmanllamkaqkunatakachamunanpaq.Mateo9:37-38

Amacheqnikuychischullank'anata,nitaqchakrallank'aytapas,chaykunataqaAnchaHatunKamachiqmichuran.Sirac7:15

Hinaspanrikch'anachiysimikunapiaskhaimaymanakunatapaykunamanrimarirqan:Qhawariy, huktarpuqmitarpuqlloqsirqan.Tarpuqtintaqñanpatapiwakinmuhukunaurmaykurqan, pisqukunataqhamuspamikhurqanku,wakintaqrumipampakunamanurmarqanku,manaaskha hallp'ayoqkasqankupi,chayratotaqwiñarqankumanaukhuhallp'ayoqkasqankurayku.mana saphiyoqkasqankuraykutaqch'akipurqankuWakintaqkichkaukhumanurmaykurqanku Kichkakunawiñaspaasnachirqan,wakintaqallinhallp'amanurmaykusparururqan,wakinqapachak kutita,wakintaqsoqtachunkakutita,wakintaqkinsachunkakutita.Uyarinanpaqrinriyuqkaqqa uyarichunMateo13:3-9

Hukrikch'anachiytataqpaykunamanwillarqan:Hanaqpachaqhapaqsuyuqahukrunaqhap'ispa chakranpitarpusqanmostazamuhumanrikch'akun,chaymuhuqallapanmuhumantaaswan huch'uyllan,wiñaspataqaswanhatunqorakunamantaaswanhatun,sach'amantukupun,chaymi hanaqpachap'isqokunahamuspak'allmakunapiqhepakunku,nispaMateo13:31-32

ChayraykunJesusqapaykunatanirqan:–Cosechaqaaskhan,llank'aqkunanichaqapisillaLucas10:2

Paytaqkayrikch'anachiytarimarqan;Hukrunapauvaschakranpihigosach'atatarpusqa.Hinaqtinmi Jesusqahamusparurutamaskharqan,manataqimatapastarirqanchuHinaptinmiuvaschakranta allichaqrunatanirqa:Kimsawatañamkayhigossachapirurutamaskaqhamuni,manataqmi imatapastarinichu¿Imanasqataqallpatallasaqyachin?Paytaqkutichirqan:–Señor,kunanwatapas t'oqospawanutat'oqonaykama.Lucas13:6-9

¿Manachuninkichik:Tawakillaraqmikachkan,chaymantañataqmicosechaqachayamunqa?

Qhawariychis,niykichis,ñawiykichistahoqarispachakrakunataqhawariychis;cosechanankupaqmi yuraqñakankuCosechaqqapagasqatanchaskikun,rurukunatanhuñunwiñaykawsayman, tarpuqpascosechaqpaskuskakusikunankupaq.Juan4:35-36

Cheqaqtapuninniykichis,manachustrigotrigopasallpamanurmaykuspawañunqachayqa, sapallanmiqhepan.Juan12:24

Allpamanchayaqtinkunchaypirikurqankuq'umirninarawrayta,challwakunata,t'antatapas. Jesustaqpaykunatanirqan:–Kunanhap'isqaykichischallwataapamuychis,nispa.Juan21:9-10

Chaywanpasmananpaykikintamanatestigotasaqerparirqanchu,allinkunataruwaspa,hanaq pachamantaparata,miraytiempotawanqowaspanchis,sonqonchistamikhunawankusikuywanima hunt'achispa.Hechos14:17

Ichaqakaytannini:Pisitarpuqqapisillatancosechanqa.Askhatarpuqqaaskhallatataqmi cosechanqa2Corintios9:6

Diosqaatinmiqankunamantukuykhuyapayakuytamirachiyta;ahinapinqankuna,tukuyimapitukuy imayoqkaspa,tukuyallinruwaykunamanaskhayanaykichispaq:(Qelqaqelqasqakasqanmanhinan: ‘Payqach'eqerirqanmi,wakchakunamanmiqorqan,chaninkayninqawiñaypaqmiqhepan. tarpuqmanmuhutaserviqqamikhunaykichispaqmit'antatahaywarisunkichis,tarpusqa

Amacheqnikuychischullank'anata,nitaqchakrallank'aytapas,chaykunataqaAnchaHatunKamachiqmichuran.Sirac7:15

Cartakuna

muhuykichistapasmirachinchis,chaninkayniykichisparurunkunatapasmirachinchisDiosman graciastaqowanchis,nispa.2Corintios9:8-11

Amasayk'usunchuallinruwaykunapi,tiemponpicosechasunmanapisipakuspaqa,nispa.Gálatas 6:9

Qankunawankashaqtiykupaskaytankamachirqayku:Pipasmanallank'aytamunaspaqaama mikhunanta2Tesalonicenses3:10

Apocrifanisqa

Imaynanchakrallank'aqrunaqaaskhamuhutatarpuspaaskhasach'akunatatarpun,chaywanpas allintarpusqaqamananwicharinchu,manataqmillapatarpusqakunapassaphichakunchumana llapankuchuqespichisqakanqaku.2Esdras8:41

Imaynanchakrallank'aqpamuhunmanawicharimuspaparaykitatiemponpimanachaskispaqa chinkapunhinata.otaqllumpayparahamuspawaqllichiqtinqa:Chhaynallataqmirunapaschinkapun, makiykiwankamasqa,kikiykiqrikch'ayninsutichasqataq,paymanrikch'akuqkasqaykirayku, payraykuntukuyimaymanataruwarqanki,chakrallank'aqpamirayninwantaqrikch'achirqanki.2 Esdras8:43-44

Paytaqniwarqan:Imaynanchakrapas,chayhinallataqmimuhupas.t’ikakunakasqanmanhina, chhaynacolorkunapas;imaynanllank’aqpas,chhaynataqmillank’ayqa;Imaynanchakrallank'aq runapas,chayhinallataqmichakrallank'ayninpas,kaypachaqtiemponkarqan.2Esdras9:17

hatunchakuspaqach'usaqyachiymi,askhasasachakuykunapas,qhellihuchapitaqismuypas,sinchi pisiyaypas,qhellihuchaqayarqaypamamanmi.Tobit4:13

Chaymiwaynaqaangelpakamachisqanmanhinaruwarqa;challwataasnaspataqmikhurqanku, chaymantataqiskayninkupurirqankuEcbatanellaqtamanasuykunankukama.Tobit6:5

Saminchasqaneunucorunaqa,makinwanmanahuchallikuq,manataqDioscontramillay ruwaykunatayuyaykurqanchu,paymanmiqosqakanqaiñiypasumaqqokuynin,SeñorDiospa yupaychanawasinpiherenciapasaswanallinyuyayninpaq.Salomonpayachaynin3:14

Amacheqnikuychischullank'anata,nitaqchakrallank'aytapas,chaykunataqaAnchaHatun Kamachiqmichuran.Sirac7:15

Hallp'antatarpuqqamontónnisqatanyapanqa,hatunrunakunaqsonqontakusichiqtaqmanaallin ruwasqanmantapampachasqakanqa.Sirac20:28

Llapanchakrapiruruyoqkaspaykiqa,muhuykiwantarpuy,uywaykipaallinkasqanpihapipakuspa. Sirac26:20

Hinaspanthak-kaypihallp'ankutatarpurqanku,hallp'ataqwiñachirqan,chakrasach'akunatapas ruruchirqan1Macabeos14:8

Amacheqnikuychischullank'anata,nitaqchakrallank'aytapas,chaykunataqaAnchaHatunKamachiqmichuran.Sirac7:15

Edénllaqtapiqonqasqalibrokuna

Chaymirunakunaqachakrallamkayman,allpatarpuymanpasqukunanku,chaynapichaywanachka tarpuykunatatarinankupaq.Chaynapimtukuyrikchaqtarpuytapuririchin,chaynallataqmitukuy ñawpaqnisqaallpapiachkacosechatacosechankuAristeaspacartan5:9-10

Llaqtarunakunaqachakrallaqtakunamantaastakuspallaqtapitiyaspachakrallamk'aytamanaallin qhawarisqamanchurarqanku:chayraykutaqllaqtapimanatiyanankupaqreyqakamachiyta hurqurqan,iskaychunkap'unchawmantaaswantamanachaypiqhipakunankupaq.Aristeaspa cartan5:13

Chhaynaqa,wawaykuna,amayáwarmikunaqsumaqkayninkutaqauyariychischu,amataqpaykunaq ruwayninkunapipasyuyaykuychischu;ichaqaWiraqochamanchakuypisapallansonqollapuriychis, allinruwaykunapi,estudiaypi,ovejaykichiskunapiwanllank’aychis,Wiraqochaqwarmita qonaykichiskama,paytamunasqanmanhina,amañoqahinañak’arinaykichispaqRubenpa testamenton2:1

Chakrallank'aymank'umuykukuychis,tukuyimaymanachakrallank'aypillank'aychis,Señorman agradecekusparegalokunatahaywaychisKaypachaqñawpaqrurunkunawanmiWiraqocha saminchasunki,imaynanAbelmantapachakunankamallapach’uyarunakunatasamincharqan hinata.Mananhukpartetaqosunkichischu,aswanpaskaypachaqwiramirayninmantan.Taytanchis Jacobmisaminchawarqankaypachamanta,ñawpaqrurukunamantawansaminchawanIsacarpa Testamenton1:39-42

Ñuqampuntataqalamarqochapatapibotetaruwarqani,chaypimTaytaDiosqaentiendeyta hinaspayachaytapasquwarqa.Hinanqhepanpitimónuraykachirqani,chawpinpihuksayaq k'aspimanvelatapashaywarirqaniChaypimlamar-qochapapatantarirqani,taytaypawasinpaq challwatahapispaEgiptollaqtamanchayanaykukama.Hinaspakhuyapayakuywanmihap’isqayta sapamanareqsisqarunamanwillarqani.Pipaswakllaqtayoq,onqosqa,yuyaqñakaqtinqa, challwakunatatimpuchispaallintap'achachiqkani,hinaspanllaparunakunamanhaywariqkani, sapankankunecesitasqankumanhina,paykunawanllakikuspa,khuyapayakuspaima.Chayraykun Wiraqochaqachallwahap'ispayaskhachallwawansaksachiwarqanRunamasinwankuskakaqqa, aswanaskhatanSeñormantachaskikun.Pichqawatañamchallwatahapispaysaparikusqayman qurqani,taytaypalliwwasinmanpasayparqanim.Intiraymikillapitaqchallwatahap'iqkani,chiri tiempopitaqwawqeykunawanovejakunatauywaqkaniZabulonpaTestamenton2:6-13

Amacheqnikuychischullank'anata,nitaqchakrallank'aytapas,chaykunataqaAnchaHatunKamachiqmichuran.Sirac7:15

Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.