Quechua - 1st Book of Adam and Eve

AdanpaEvapa ÑawpaqkaqLibron

1kaqRAKI

1Kimsap’unchaypinDiosqakaypachaqintilloqsimuy ladonpihuertatatarpurqan,intilloqsimuyladoman,inti lloqsimuyladoman,mananimatapastarinchu,aswanpas unullatan,llapanpachatamuyuriq,hanaqpachaq linderonkamataqchayan.

2Huertapawichayladonpinkashanhuklamar-qocha, ch’uya,ch’uya,manaimamanpasrikch’akuq;Chhaynapi, ch’uyakayninwan,kaypachaqukhuntaqhawarinanpaq.

3Pipaschaypimayllikuspaqa,ch'uyakayninmantan ch'uyanchakun,yuraqkayninmantataqyuraqyapun, tutayaqñakashaspapas.

4Diostaqchaylamar-qochatakamarqan,paykikinpa munayninmanhina,payqayacharqanmiimachushamunan karqanchayrunamanta;chhaynapinhuertamanta lloqsipusqanqhepaman,huchallikusqanrayku,kaypachapi runakunanacenqaku,paykunaukhupinchaninrunakuna wañunqaku,paykunaqalmankunatanDiosqaqhepa p’unchaypikawsarichinman;maypachachusaychankuman kutipunankukarqan;chaylamarqochaunuwanbañakunan, llapankutaqhuchankumantawanakunku

5IchaqaDiosmiAdantahuertamantalloqsichiptinqa,mana wichayladolinderonmanqachuraranchu,amaunulamar qochamanasuykamunanpaq,paywanEvawanchaypi mayllikunankupaq,huchankumantach’uyanchasqa kanankupaq,huchallikusqankutaqonqapunankupaq, manataqmichaytayuyarichirqanchumuchuchisqa kanankutayuyaykuspa

6Chaymantapas,huertapasurlawninpipas,Diosqamanam kusikurqachuAdanchaypitiyananpaqsaqisqanmanta imaraykuchus,wichaymantawayrawayramuqtin,payman apamuq,chaysurladoman,huertapisach’akunaqsumaq q’apayninta

7Chhaynaqa,DiosqamananAdantaqachaypi churarqanchu,chaysach’akunaqmisk’iq’apaynintamana asnananpaq,huchallikusqanmantaqonqapunanpaq, sonqochaytatarinanpaqwan,sach’akunaqq’apayninwan kusikunanpaq,manataqhuchallikusqanmanta ch’uyanchasqakananpaq

8Yapamanta,hinallataq,Dioskhuyapayakuq,ancha khuyapayakuqkasqanrayku,payllayachasqanmanhinataq tukuyimaymanatakamachin--yaytanchisAdantan tiyachirqanhuertapaintihaykuyladonpi,chayladohallp’a anchaanchokasqanrayku.

9Diosmikamachirqanhukqaqapitiyananpaq,chay machayqahuertapaurayninpikaqTesoroMachaypi

2kaqRAKI

1IchaqataytanchisAdanwanEvawanhuertamanta lloqsispanku,sarusqankutamanayachaspanku,chakiwan hallp'atasaruykurqanku

2Huertapunkukicharikusqanmanchayaspataq,hatun huch’uyrumikunawan,rit’iwanimaqatasqaancho hallp’atarikuspa,mancharikuspakhatatataspa,uyankupi

k’umuykamurqanku,manchakuymantawañusqahinataq karqanku

3Imaraykuchus--kunankamahuerta-allpapi kashaspankupas,sumaqtarpusqaimaymana sach’akunawan--kunanqapaykunakikinkutarikukurqanku, manareqsisqahallp’api,manataqmihayk’aqpas rikurqankuchu

4Chaypachakunapik’anchariqnaturalezaq khuyapayakuyninwanhunt’asqakasqankurayku,manataq kaypachapikaqkunamansonqonkukutirikusqanrayku

5ChayraykunDiosqapaykunatakhuyapayarqanhuerta punkuqñawpaqenpiurmaykusqatarikuspataq,taytan AdanmanEvamanwanSiminQelqataapachirqan,urmasqa kayninkumantataqkawsarichirqan

3RAKI

1DiosmiAdantanirqan:"Kaypachapinp'unchaykunata, watakunatachurarqani,qanpasmirayniykipaschaypi tiyankichis,purinkichis,p'unchaykunawatakuna hunt'akunankama,kamaqniykiSimitakachamusaq, huertamantalloqsimuqniyki,urmasqakashaqtiykitaq kawsarichisuqniykisimita".

2Ari,pishqap'unchaykuskanhunt'akuqtinyapamanta qespichiqSimi"

3Ichaqa,AdanmiDiosmantakaysimikunatauyarispa, chayhatunphisqap’unchaykuskanmantawan,mana entienderqanchuimachusniytamunasqanmanta

4Adanmipiensasharankaypachatukukunankamapishqa p’unchaykuskallakananta

5HinaspanAdanwaqaspaDiosmantamañakurqan sut'inchananpaq.

6HinaqtinmiDiosqakhuyapayakuspa,paymanrikch’akuq, rikch’akuqAdanta,sut’incharqan,kaykunaqa5000,500 watakunakasqankuta;hinaspaimaynatashukruna chaymantahamuspapaytamiraynintawanqespichinman karqanchayta

7IchaqaDiosqamanaraqmitaytanchisAdanwankay rimanakuytaruwarqan,manaraqhuertamanta lloqsimushaspa,Evaruruntahap’ispamikhunanpaqqosqan sach’aqayllapikashaqtin.

8TaytanchisAdanmihuertamantalloqsimuspachay sach’aqqayllantapasasparikurqanimaynatasDiosqahuk rikch’aynintahukrikch’aymantukuchirqan, ch’akipusqanmantawan

9Adanchaymanrishaqtintaqmancharikurqan, khatatataspataqk’umuykukurqan;ichaqaDiosmi khuyapayakuyninwanhoqarirqan,chaymantataqkay rimanakuytapaywanruwarqan

10Hinataq,yapamanta,Adanhuertapunkuqayllapi kashaspa,makinpilliphipiqninaespadatahap’iq querubintarikuspa,querubintaqphiñakuspauyanta k’umuykachispa,AdanpasEvapaspaytamanchakurqanku, hinaspanyuyaykurqankuwañuchiytamunashasqanmanta Chaymipaykunaqauyankumank'umuykuspamancharisqa katkatatarqanku.

11Paykunatanichaqakhuyapayarqan,khuyapayarqantaq Paykunamantakutirispataqhanaqpachamanwichaspa Señortamañakuspanirqan:--

12Señor,qanmikachamuwarqankihuertapunkupi qhawanaypaq,ninaespadawan

13"Ichaqakamachiykikuna,AdanwanEvawan, rikuwaspanku,uyankupik'umuykuspawañusqahina

karqankuSeñorniy,¿imatanruwasaqku kamachiykikunata?"

14HinaqtinmiDiosqapaykunatakhuyapayarqan,hinaspan angelnintakacharqanhuertataqhawananpaq.

15HinanWiraqochaqSiminAdanmanEvamanhamuspa kawsarichirqan

16HinanSeñorDiosqaAdantanirqan:–Niykichismi, phisqap'unchaykuskantukukuqtinqa,Simiyta apachimuspaqespichisaq,nispa

17"Sonqoykitakallpachay,ñawpaqpirimasqayqhapaq kaymachaypiqhepakuy"

18AdanmiDiospakaysimintauyarispa,Diospa willakusqanwansonqochakurqan.ImaraykuchusPayman willasqañaimaynatachuspaytasalvananta

4kaqRAKI

1IchaqaAdanwanEvawanmiwaqarqankuñawpaq tiyasqankuhuertamantalloqsimusqankumanta.

2CheqaqtapuninAdancuerpontaqhawarispa,Evawanima ruwasqankumantasinchitawaqarqankuHinanpurispa sumaqllataTesoroMachaymanuraykamurqanku.

3ChaymanchayashaqtinkunAdanwaqaspaEvatanirqan: “Qhawariykaymachaytakaypachapicarcelninchispaq, muchuchiwananchispaq!

4"¿Imataqhuertawantupachisqa?¿Imataqk'itikaynin hukninpaespacionwantupachisqa?"

5"¿Imataqkayqaqa,chayarboledakunapawaqtanpi?

¿Imataqkaymachaypatutayaynin,huertapa kanchayninwantupachisqa?"

6"¿Imataqkayqaqapatamanpakaykuwananchispaq, llanthuykuwaqninchisSeñorpakhuyapayakuyninwan?

7"¿Imataqkaymachaypahallp'anhuertaallpawan tupachisqa?Kayhallp'a,rumikunawanch'eqesqa,chaytaq, sumaqrurusach'akunawantarpusqa?"

8AdanmiEvatanirqan:–Qhawariyñawiykita,ñawiyta, ñawpaqpihanaqpachapiangelkunataalabashaqtarikuqta, paykunapasmanasamaspa,nispa

9"Kunanqamananrikusqanchishinachurikunchis

10AdanmiEvatayapamantaniran:“¿Imataqkunan tiempopicuerponchisri,ñawpaqtiempopihuertapi tiyasqanchiswantupachispaqa?”,nispa

11ChayqhepamanmiAdanqamanamunarqanchu machaymanhaykuyta,qaqapatamanhaykuytanitaqmi hayk’aqpaschaymanhaykunmanchukarqan

12IchaqaDiospakamachisqankunamanmi k'umuykukurqanhinaspansonqonpinirqan: Machaymanmanahaykusaqchayqa,wakmantan huchallikuqkasaq,nispa

5CAPÍTULO

1HinaqtinmiAdanwanEvawanmachaymanhaykuspanku, qallunkupiDiosmantamañakuqsayarirqanku,mana reqsisqaku,ichaqaallintanyacharqanku

2MañakushaqtinkunAdanqañawintahoqarisparikuran qaqatapas,machaypatechontawan,chaymimanahanaq pachatanitaqDiospakamasqankunatapasrikurqanchu Chaymiwaqaspansinqantasinchitamaqaykurqan, urmaykunankama,wañusqahinañakasharqan.

3EvataqwaqashaqtiyasharqanPayqawañusqakasqanpin creerqan

4Chaymantataqsayarispa,makintaDiosmanmast’arispa, khuyapayakuqkhuyapayakuymantawandemandaspa nirqan:“Diosníy,huchaytapampachaway, huchallikusqayta,amataqñoqacontrayuyariychu”,nispa.

5"Noqallamkamachiykitahuertamantakaychinkasqa hallp'amanurmachirqani,k'anchaymantakaytutayaqman, kusikuywasimantataqkaycarcelmanurmachirqani"

6"Diosníy,kayhinaurmasqakamachiykitaqhawariy, wañuyninmantataqkawsarichiy,ñoqawan huchallikusqanmantawaqananpaq,wanakunanpaqpas"

7"Amakaykutillatapasalmantaqechuychu,aswanpas kawsachun,yuyaymankutirikusqanpatupuyninmanhina sayananpaq,munayniykitapasruwananpaq,manaraq wañupushaspahina"

8"Manachuspaytahatarichinkichayqa,Diosníy,kikiypa almaytaqechupuwaypayhinakanaypaq,amataqkay carcelpisapallayllatasaqewaychu,manansapallaykay pachapisayaytaatirqanichu,aswanpaspaywanllan"

9"Qan,Diosníy,hukpuñuytapaymanhamuchirqanki, waqtamantataqhuktullutapashap'irqanki,aychatataq chayparantinpikutichirqanki,hanaqpachaatiyniykiwan"

10"Tullutahap'ispataqwarmimantukuchiwarqanki,pay hinak'anchariq,sonqoyoq,yuyayniyoq,rimayniyoq, aychapi,payparikch'ayninmanrikch'akuq, khuyapayakuyniykiwanatiyniykiwanima".

11"Señorníy,ñoqapaspaypashukllankayku,Qanpas Diosníy,Kamaqniykukanki,qanmikankihuk p'unchayllapiiskayniykutakamawaqniyku".

12“Diosníy,kawsaytaqoy,kaywakllaqtachapiñoqawan kuskakananpaq,huchallikusqaykuraykuchaypi tiyashaqtiyku”,nispa.

13"Ichaqamanakawsaytaqoytamunankichuchayqa, ñoqatapaspayhinahap'iykuway,iskayninchishuk p'unchayllawañunanchispaq".

14EvataqsinchitawaqaspataytanchisAdanman urmaykurqanhatunllakikuyninmanta

6RAKI

1Diosmiichaqapaykunataqhawarirqan.ancha llakikuywanwañuchikusqankurayku

2Ichaqakawsarichispanconsuelakuqmi

3Paymi,chhaynaqa,paykunamanSimintakachamurqan; chayllasayarispakawsarimpunankupaq

4HinanSeñorDiosqaAdantaEvatawannirqan:–Qankunaqamunayniykichismantanhuchallikurqankichis, maypichuschurasqayhuertamantalloqsinaykichiskama, nispa.

5"Qankunamunayniykimantanhuchallikurqanki,ñoqa hinadioskayta,hatunkayta,hatunchasqakayta munasqaykiwan,chaymichaypachakasqaykik'anchariq kayninmantaqechurqayki,huertamantataqkayhallp'aman lloqsimuchirqayki,q'omer,sasachakuywanhunt'a"

6"Manachuskamachikuyniytap'akispa kamachikuyniytapasmanahunt'awaqchischukarqan, manataqchaysach'aqruruntamikhuwaqchischukarqan, chaysach'aparuruntapas,chaysach'aparuruntataqmana mikhuwaqchischukarqan,chaysach'aqayllapinama hamunaykichispaqniykichis!

7"IchaqamillaySatanasmiichaqa,paymimanañawpaq kayninpihinachukasharqan,nitaqiñiynintapas waqaycharqanchu,paypinmanaallinyuyaykurqanchu,

paytakamasharqanichaypas,manaimamanpas churawarqanchu,Dioskaytataqmaskharqan,chaymihanaq pachamantawikch'uykurqani,paymichaysach'atasumaqta qhawarichirqan,sach'atamikhunaykichiskama,payta uyarispa."

8“Chayhinatankamachikuyniytap’akirqankichis, chayraykunllapakayllakikuykunataapamuraykichis”, nispa.

9"ÑoqaqaDiosmikani,kamaqniykunatakamashaqtiyqa, mananpaykunatachinkachiytamunarqanichuIchaqa sinchiphiñakuyniytarikch'arichisqankuqhepamanmi sinchimuchuchiykunawanmuchuchirqani,yuyayman kutirikunankukama".

10"Ichaqa,contranpi,huchallikusqankupirumiyachisqaraq kaspankuqa,wiñaypaqñakasqakanqaku"

7RAKI

1AdanwanEvawanDiospanisqantauyarispankun astawanraqwaqarqanku,waqarqankuimaichaqaDiospi sonqonkutakallpacharqanku,kunanqaWiraqocha paykunapaqtaytahinallataqmamahinakasqanta yuyaykusqankurayku;chayraykutaq,ñawpaqenpi waqarqanku,khuyapayakuytataqmaskharqanku

2HinanDiosqapaykunatakhuyapayarqan,hinaspannirqan: “Adan,qanwanmirimanakuyniytaruwarqani,manataqmi chaymantaqakutirisaqchu,manataqmihuertaman kutisaqchu,hatunphisqap’unchaykuskanrimanakuyniy hunt’akunankama”,nispa

3HinaqtinmiAdanDiostanirqan:Señorníy,qanmi kamawarqanku,huertapikananchispaqtaqallinta ruwawarqanku,manaraqhuchallikushaqtiymillapa animalkunatañoqamanhamuchiwarqanki,sutinta churanaypaq,nispa.

4"Chaypachankhuyapayakuyniykiqañoqapikarqan, yuyaykusqaykimanhinansapankankutasuticharqani, llapankutataqkasuchiwarqanki".

5"Kunanmiichaqa,SeñorDiosníy,kamachikuyniykita manakasukusqayrayku,llapaanimalkunanñoqacontra hatarinqaku,ñoqata,sirvienteykiEvatapasmikhunqaku, kaypachamantataqkawsayniykutapasch'usaqyachinqaku"

6"Diosníy,valekuykichismi,huertamanta lloqsimuchiwaspayku, wak hallp'aman churawaspaykumantapacha,amaanimalkuna k'iriwanaykutasaqewankichu"

7SeñorDiosqaAdanmantakaysimikunatauyarispan khuyapayarqan,hinaspanyuyaykurqanch’usaqanimalkuna hatarispapaytaEvatawanmikhunantacheqaqta nisqanmanta,Pay,SeñorDios,iskayninkuta phiñakusqanrayku,huchallikusqankumanta

8HinanDiosqakamachirqananimalkunata, pisqukunatapas,kaypachapipuriqkunatapas,Adanman hamunankupaq,paytareqsinankupaq,amapaytapas Evatapasllakichinankupaqnitaqmirayninkuukhupiallin chaninkaqkunamantamayqenpas

9ChaymianimalkunaqaDiospakamachisqanmanhina Adanmank'umuykurqanku.Manaqamach'aqwaypa contranpinDiosqaphiñakurqanManamAdanman hamurqachu,animalkunawankuska

8RAKI

1HinanAdanwaqaspanirqan:“Diosníy,huertapi tiyashaqtiyku,sonqoykupashoqarisqakashaspayku,hanaq pachapialabaykunatatakiqangelkunatarikurqayku, kunanmiichaqamanañawpaqpihinachurikuyku,manan machaymanhaykuspaykuqallapakamasqakunapakasqa kapuwarqanku”,nispa.

2HinaqtinmiDiosqaAdantanirqan:"Ñoqaqkamachisqa kashaspaykiqasonqoykipink'ancharisharqanki, chayraykunkarumantaimakunatapasrikuwaqIchaqa huchallikusqaykiqhepamanmik'anchariqkayniyki qanmantat'aqasqakarqan,manataqmikarumantachu rikunaykikarqan,aswanpasqayllallapinrikunaykikarqan, aychaqatisqanmanhinan,aychaqasallqahinan",nispa 3AdanwanEvawanDiospanisqantauyarispanku, ripurqanku;llakisqasunquwanyupaychaspayupaychaspa 4Diosqamanañanpaykunawanrimarqanñachu

9RAKI

1HinaqtinmiAdanwanEvawanTesoroMachaymanta lloqsispahuertapunkumanasuykurqanku,chaypi qhawanankupaqtaqwaqarqanku

2AdanwanEvawantaqhuertapunkuqñawpaqenmanta urayladomanrirqanku,chaypintarirqankuhuertaman qarpaqunuta,KawsaySach’aqsaphinmanta,chaymantan t’aqakurqantawamayukunamanhallp’apatapi.

3Hinaspanchayunumanasuykuspankuqhawarqanku hinaspataqrikurqanhuertapiKawsaySach’aqsaphinmanta lloqsimuqunukasqanmanta.

4HinaqtinmiAdanwaqarqan,waqarqan,sinqantapas laq'arqan,huertamantat'aqasqakasqanmantahinaspan Evatanirqan:--

5"¿Imanaqtintaqnoqaman,qankikiykiman, mirayniykumanpasaskhakayñak'ariykunata, muchuchiykunatapasapamurqanki?"

6Evataqpaytanirqan:–¿Imatataqrikurqankiwaqay,kay hinatarimapayaway?

7HinaspanEvatanirqan:–¿Manachukayunutarikunki huertapiñoqaykuwankuskakashaqta,huertapi sach’akunataqarpaspachaymantalloqsimuqta?

8"Ñoqaykupashuertapikashaspaykuqamanan chaymantaqallakikurqaykuchu,ichaqakaymanareqsisqa hallp'amanhamusqaykumantapachananchatamunakuyku, cuerpoykupaqtaqt'ikrayku".

9Evataqchaysimikunatauyarispawaqarqan waqayninkumantasinchinanaymantataqchayunuman urmaykurqanku;chaypitukuchikunkumankarqan,manaña hayk’aqpaskutimuspakamasqakunataqhawanankupaq; imaraykuchuskamasqakunaqllank’ayninta qhawarispankuqa,paykunakikinkutatukuchinankuta yuyaykurqanku

10RAKI

1HinaqtinmiDiosqakhuyapayakuq,khuyapayakuq, chhaynaunupipuñushaqta,wañuyqayllapiñakashaqta qhawarispa,hukangeltakachamurqan,paytaqunumanta horqomuspa,lamar-qochapatapiwañusqahinachurarqan.

2HinaqtinmiangelqaDiosmanasuykuspaallinchaskisqa kaspaniran:“Diosníy,kamasqaykikunanqhepa samayninkutasamaykurqanku”,nispa

3ChaymantanDiosqaAdanmanEvamanwanSimin Qelqatakachamurqan,paymiwañuyninkumanta kawsarichimurqan

4Adanmikawsarimpusqanqhepamannirqan:“Diosníy, huertapikashaspaykuqamanankayunuta mañakurqaykuchu,nitaqcuidarqaykuchu,ichaqakay hallp’amanhamusqaykumantaqamananmanachay unutaqaatiykumanchu”,nispa

5HinaqtinmiDiosqaAdantanirqan:–Qan kamachikusqaypi,k'anchariqangelkashaspaykipas,manan kayunutareqsirqankichu,nispa

6"Ichaqakamachikuyniytap'akiruspaykiqa,manan unuwanqaruwaytaatiwaqchu,chayunuwanmicuerpoykita mayllakuspawiñachiwaq,kunanqauywakunaqrikch'aynin hinan,unutaqpisiyashan"

7AdanwanEvawanDiospanisqantauyarispankunsinchita waqarqanku;AdantaqDiostavalekurqanhuertaman kutispaiskaykaqkutipiqhawananpaq

8DiosmiichaqaAdantaniran:“Prometeykichismi,chay promesahunt’akuqtinmi,qantachaninmirayniykitawan huertamankutichimusqayki”,nispa

9DiosqamanañanAdanwanrimarqanñachu.

11RAKI

1HinaptinmiAdanwanEvawanqayakunayaywan, rupaywanhinaspallakikuywanrupachkaqhinatarikurqaku 2AdanmiEvatanirqan:“Wañusunmanñachaypas,manan kayunutaqaukyasunchu,Eva,kayunuukhunchisman haykumuqtinmi,aswantayapanqamuchuchiyninchista, qhepanchispihamuqwawanchiskunatapas”,nispa.

3HinaspanAdanpasEvapasunumantalloqsirqanku, manataqmiunumantaqaukyarqankuchuichaqahamuspa TesorosMachaymanhaykurqan.

4ChaypikashaspataqAdanmanaEvatarikuytaatirqanchu chaywarmipaqaparisqanllatamuyarisqaNitaqmi Adantapasrikuytaatirqanchu,aswanpasuyarirqanmi qapariyninta

5HinanAdanwaqarqansinchiñak'ariypi,sinqanta k'irikuspa.HinansayarispaEvatatapuran:¿Maypitaq kashanki?

6Paytaqpaytanirqan:–Qhawariy,kaytutayaqpin sayashani,nispa.

7HinaqtinmiJesusqapaytanirqan:“¡Yuyariy,huertapi tiyashaqtiykuk’ancharishaqkawsayta!

8"¡Eva!yuyariyhuertapisach'aykuwaqninchistaEva! yuyariychishuertapillanthuykuwaqninchissach'akunata paykunaukhupikuyushaqtiyku"

9"¡AyEva!yuyariy,huertapikashaspaykuqamanan tutatapasp'unchawtapasyacharqaykuchuYuyaykuy KawsaySach'api,uranmantaunupuriq,k'ancharichiqtaq! ¡Yuyariy,Eva,huertahallp'ata,k'anchariynintapas! 10Piensariy,chayhuertapitiyashaqtiykumanatutayaq huertapiyuyaykuy.

11"KayTesoroMachaymanhaykusqanchis qhepallamanmitutayaqmuyuriwarqanku,manaña rikunakunaykukama,kaykawsaypillapakusikuypas tukukapurqanmi"

12RAKI

1HinaqtinmiAdanqaEvawansinqantalaq’aykurqanku, tutantinmiwaqarqankuachikyamunankama,Miyazia llaqtapitaqunaytutasuspirarqanku.

2Adanmimaqakuspamachaypipampaman wikch'uykukuspa,sinchillakikuymanta,tutayaqmantawan, wañusqahinachaypipuñuykurqan.

3Evataqichaqauyarirqankaypachamanurmaykuspa qaparisqantaHinanpayqamakinwanpaytamunapayarqan, hinaspanayahinatarirqan

4Hinaqtinmipayqamancharisqa,manarimaytaatispa, paypaqayllanpiqhepakuran.

5IchaqakhuyapayakuqSeñorqaqhawarirqanmiAdanpa wañusqanta,Evapastutayaqtamanchakuspach’inlla kashasqanmantawan.

6HinanDiospaSiminAdanmanhamuspawañusqanmanta kawsarichirqan,Evaqsimintakicharirqanrimananpaq

7HinaqtinmiAdanmachaypisayarispanirqan:Diosníy, ¿imaraykutaqk'anchayripuwanchis,tutayaqtaq hamuwanchis?,¿imaraykutaqkayunaytutayaqpi saqewanchis?

8"Señorníy,¿maypitaqkaytutayaqkarqanmanaraq chayamushaqtinchis?

9"Huertapikashaqtiykuqamananrikurqaykuchunitaq yacharqaykuchuimachustutayaqkasqanmanta Evamantaqamananpakasqachukarqani,manataqmi paypaspakasqachukarqani,kunankamamana rikuwashaqtiy,manataqmitutayaqpashamuwarqankuchu t'aqanakunaykupaq"

10"Ichaqapaypasñoqapashukk'anchariqk'anchayllapin kasharaykuPaytapasrikurqaninpaypasrikuwarqan Chaywanpaskunanqakaymachayman haykusqaykumantapachantutayaqhamuwarqanku, t'aqanakuwarqankun,chaymimanarikunichu,manataqmi rikuwanchu"

11Señor,¿chaytutayaqwanchumuchuchiwankiku?

13RAKI

1ChaymikhuyapayakuqkhuyapayakuqDiosqaAdanpa kunkantauyarispanirqan:--

2"Adan,allinangelkasukuqkashaqtinqa,hukk'anchariq k'anchaymipaymanpasejercitonkunamanpassamarqan"

3"Ichaqakamachikuyniytap'akiqtinmi,chayk'anchariq kaynintaqechurqani,hinantutayaqmantukupurqan".

4"Hanaqpachapi,k'anchaysuyukunapikashaspapas, tutayaqmantaqamananimatapasyacharqanchu".

5"Ichaqahuchallikurqan,hinanhanaqpachamantakay pachamanurmachirqani,kaytutayaqmipaymanhamurqan"

6"Adan,huertaypikashaspa,kasuwashaspaykipas,chay k'anchariqk'anchaypassamarqanmi".

7"Ichaqahuchallikusqaykitauyarispaymichayk'anchariq k'anchayta qechurqayki Chaywanpas, khuyapayakuyniymanta,manantutayaqmanchu tukuchirqayki,aswanpasaychacuerpoykimanmi tukuchirqayki,chaypatamanmikayqaratamast'arirqani, chiritapasruphaytapasaguantananpaq"

8"Sichusphiñakuyniysinchitaqanmanurmaykamuyman karqanchayqa,ch'usaqyachiykimanmikarqan,tutayaqman tukuchiykimankarqanchayqa,wañuchiykimanhinan kanmankarqan"

9"Ichaqakhuyapayakuyniypinqanhinataruwarqani; Kamachikuyniytap'akispaykiqa,Adan,huertamanta qarqorqayki,kayhallp'amanlloqsimuspataqkamachirqayki kaymachaypitiyanaykipaq;tutayaqtaqqanmanhamurqan, imaynankamachikuyniytap'akiqmanpaskarqanhinata."

10"Adan,kaytutaq'otuchisunkiMananwiñaypaqchu, aswanpaschunkaiskayniyoqhorallapaqmi,tukukuqtinmi p'unchayk'anchaykutimunqa".

11"Amasuspiraychu,amataqkuyuriychu,amataq sonqoykipiniychukaytutayaqpachaqaunaytasayk'usqa hinan,amataqsonqoykipiniychuchaywan ñak'arichishasqayta"

12"Sonqoykitakallpachay,amamanchakuychu.Kay laqhayayqamananmuchuchiychuIchaqa,Adan, p'unchaytaruwarqani,intitapask'ancharichinaypaqmi churarqani,qanpaswawaykikunapasllank'anaykichista ruwanaykichispaq"

13"Ñoqaqayacharqaninhuchallikuspahuchallikuspakay hallp'amanlloqsimunaykita.Chaywanpasmananobligayta munaykimanchu,nitaquyarisunkimanchu,nitaqwisq'ayta munaykimanchu,nitaqurmasqaykimantapas, k'anchaymantatutayaqmanlloqsimuspaykipas,nitaq huertamantakayhallp'amanqolqeta t'ikrakusqaykiwanpas"

14"K'anchaymantanqantaruwarqani,qanmantank'anchay wawakunatahorqoytamunarqani,qanman rikch'akuqkunatapas"

15"Ichaqamananhukp'unchaypaskamachikuyniytaqa hunt'arqankichu,kamasqakunatatukunaykama,chaypi tukuyimatasaminchanaykama"

16"Chaymantankamachirqaykisach'amantaama mikhunaykipaqChaywanpasyacharqaninpaykikinta q'otukuqSatanaspasq'otuchisunaykita"

17"Chaymisach'awanwillarqayki,amapayman asuykunaypaqNirqaykiñataqmichaysachaparurunkunata amamikunaykipaq,nitaqmallinaykichu,nitaqchay sach'apauranpitiyanaykichu,nitaqchaymanqa kasukunaykichu"

18"Manachuskaspay,Adan,sach'amantarimapayaykiman karqan,manataqmanakamachikuyniyoqsaqeykiman karqan,huchallikuwaqtaqkarqanchayqa,ñoqaq huchallikuymikanmankarqan,manaimakamachikuytapas qosqaykimanta;

19"Ichaqakamachirqaykim,willarqaykiñataqmi,chaymi urmarqankiChaynapimunanchasqaykunamana huchachawankumanchu,ichaqapaykunallapim huchachakun"

20"Adan,p'unchaytanchurarqaniqanpaq,qhepaykipi wawaykikunapaqpas,chaypillank'anankupaq, llank'anankupaqpas Tutatapasruwarqani llank'asqankumantachaypisamanankupaq,chakra animalkunapastutamantalloqsispamikhunata maskhanankupaq"

21"Adan,kunanqapisillantutayaq,pisitiempollamantan p'unchayk'anchayrikhurimunqa"

14RAKI

1HinaqtinmiAdanDiostanirqan:“Señorníy,almaytan hap’iy,amataqkaytutayaqtaqarikusaqñachu,nitaqmana tutayaqcheqasmanpasapawaychu”,nispa

2IchaqaDiosmiWiraqochaAdantanirqan: "Cheqaqtapuninniykichis,kaytutayaqmiqanmanta pasapunqa,sapap'unchaymiqanpaqdecidirqani, rimanakuyniyhunt'akunankama;qespichisaqhinaspa kutichimusqaykihuertaman,maypachachusmunasqayki k'anchaypatiyasqanman,maypichusmanatutayaqkanchu Apasqayki,chayman--hanaqpachaqhapaqsuyunman"

3YapamantanDiosqaAdantaniran:“Tukuykayñak’ariy huchallikusqaykirayku,mananSatanaspamakinmanta kacharichisunkichu,manataqmiqespichisunkichu”,nispa 4"IchaqamunaniHanaqpachamantauraykamuspay, miraynikipaaychamantukuptiy,ñak'arisqaykimanaallin kaytapashap'ichikuspaymi,kaymachaypihamusuq tutayaqmiayap'ampanapihamuwanqa,miraynikipa aychanpikachkaptiymi"

5"Ñoqamanawatayoqkaspayqa,watakuna,tiempo,killa, p'unchaykunayupasqakasaq,runaqwawankunamanta hukninhinataqyupasqakasaqqespichinaypaq"

6DiosqamanañanAdanwanrimarqanñachu.

15RAKI

HinaptinmiAdanwanEvawanwaqarqakuhinaspa llakikurqakuDiospapaykunamanwillakusqanrayku, manañahuertamankutinankupaq,punchawkunahuntasqa kanankama;ichaqaaswantaqaqespichisqakanankupaq ñak’arinanmantaDioswillasqanraykun

16RAKI

1ChayqhepamanmiAdanwanEvawanqamanaña machaypisayarqankuchu,Diosmantamañakuspa,waqaspa ima,achikyamunankama

2K’anchaykutimuqtarikuspataq,manamanchakuspa sonqonkutakallpacharqanku

3HinaptinmiAdanqamachaymantalluqsiytaqallaykurqa Hinataq,chaypasiminmanchayaspa,sayarispa,inti lloqsimuyladomanuyantakutirispa,intik’ancharishaqta rikuspa,cuerponpiruphaynintasientespa,chayta mancharikuspa,sonqonpiyuyaykurqankayninarawray paytañak’arichinanpaqlloqsimusqanmanta

4Hinaqtinmiwaqaspasinqantalaq’aykukuspa,uyanta pampamank’umuykuspamañakuynintaruwarqan:--

5"Señorníy,amañak'arichiwaychu,amataq wañuchiwaychu,amataqkaypachamantakawsayniyta qechuwaychu".

6IntiqaDioskananpaqmipiensaran

7Huertapikashaspa,Diospakunkanta,huertapi t’oqyachisqantauyarispa,paytamanchakuspapas,Adanqa mananhayk’aqpasintiqk’ancharishaqk’anchaynintaqa rikurqanchu,nitaqninarawrayruphaypascuerponta llamiykurqanchu.

8Chayraykunpayqamancharikuranintiqninarawraynin paymanchayaqtinPayqayuyaykurqanmiDiosqachaywan ñak’arichiytamunashasqanmanta,tukuyp’unchaykuna paypaqkamachisqanmanhina

9Adanpasyuyaykusqanpinniran:imaynanDiospasmana tutayaqwanñak’arichiwarqanchischuhinata,kayintitan lloqsimuchiwarqanchis,ninarawraywantaq ñak’arichiwarqanchis.

10IchaqasonqonpichhaynatayuyaykushaspanDiospa SiminQelqapaymanhamuspanirqan:--

11"Adan,hatarispasayariyKayintiqamananDioschu, ichaqap'unchaypik'ancharinanpaqmikamasqakarqan, chaymantanmachaypirimarqani:pachaillarimuyta p'unchaypik'anchaykananmanta".

12"NoqanichaqatutapiconsuelasuqniykiDioskani".

13DiosqamanañanAdanwanrimarqanñachu

17RAKI

1ChaymantataqAdanwanEvawanmachaypasiminmanta lloqsispahuertamanrirqanku

2Ichaqachaymanasuykuspanku,intihaykuyladopunkupa ñawpaqenpi,maymantachusSatanashamurqanAdanta Evatawanq’otuspa,tarirqankuSatanasmantukuq mach'aqwaypunkumanhamuspa,llakisqahallp'ata llamispa,sinqanpipampapikuyurispa,Diospa ñakayninrayku

3Ñawpaqtiempopimach’aqwayllapaanimalkunamanta aswanhatunchasqakashaqtinpas,kunanqat’ikrakurqanmi, llimp’imanmitukupurqan,llapanmantaaswanmillaytaqmi karqan,sinqanpitaqllanthuykukuspawiksanmanrirqan

4Llapaanimalkunamantapasaswansumaqllaña kashaspapas,cambiasqañankasqa,llapanmantaaswan millayanimalmantukupusqaAswanallinmikhunata mikhunanmantaqa,kunanqañut’uallpatamikhunanpaqmi tukupurqanÑawpaqhina,aswanallincheqaskunapi tiyananmantaqa,kunanqañut’uallpapintiyaran

5Llapauywakunamantapasaswansumaqkashaspapas, llapankusumaqkayninmantaupasayaykushaqtinpas, kunanqapaykunamantamillakusqañakapurqan

6Hinallataq,yapamanta,huksumaqtiyayllapitiyashaspa, chaymanmillapawakuywakunahukmantahamurqanku; Maypichusukyaqtintaq,chaykikinmantataqukyaqku; kunanqa,venenoyoqkapusqanqhepaman,Diospa ñakasqanrayku,llapaanimalkunatiyasqanmanta ayqekurqanku,manataqukyasqanunutaukyayta munarqankuchu;ichaqachaymantaayqekurqan.

18RAKI

1Ñakasqamach’aqwayqaAdantaEvatarikuspaumanta punkispachupanpisayarispañawinkunayawarpuka, wañuchiqhinaruwarqan.

2ChaymiEvataderecharqan,hinaspanqhepanta phawarirqanAdantaqchaypisayashaspawaqasharqan, mach’aqwaytawaqachinanpaqmanak’aspiyoq kasqanrayku,manataqwañuchiytayachasqanrayku 3AdanmiichaqaEvapaqsonqonrawrarispa mach'aqwaymanasuykuspanchupanmantahap'irqorqan paymankutirispapaytaniqtin:--

4"Adan,qanraykuEvaraykunllimp'illimp'ikashani, wiksaymanpasripunin".Chaymantataqanchakallpayoq kasqanraykuAdantaEvatawikch’uspañit’iykurqan, wañuchinmanpashina

5Diosmiichaqahukangeltakachamurqan,paymi mach'aqwaytapaykunamantawikch'upuspakawsarichirqan 6HinaqtinmiDiospaSiminmach'aqwaymanhamuspa niran:“Ñawpaqtaqawiksaykimanmiwikch'upurqayki, wiksaykimanpaspurichirqayki,ichaqamananrimayta qechurqaykichu”,nispa.

7"Kunanqaupakay,amañarimaychu,qanpasaylluykipas, ñawpaqpiqa,qanwanmikamasqaykunathunisqakarqan, kunantaqwañuchiytamunanki"

8Hinaqtinmimach'aqwayqaupayapuspamanaña rimarirqanchu.

9Diospakamachisqanmanhinanhanaqpachamantawayra hamurqan,chaymach’aqwaytaAdanmantaEvamantawan apaspa,lamar-qochapatamanwikch’uykuspa,India suyumanchayarqan

19RAKI

1IchaqaAdanwanEvawanmiDiospañawpaqenpi waqarqankuHinanAdanpaytanirqan:--

2"Señor,machaypikashaqtiymikaytanirayki,Señorniy, sallqaanimalkunahatarispamikhuwanankupaq,kay pachamantataqkawsayniytakuchupuwanankupaq"

3HinaqtinmiAdanqa,imachuspasasqanrayku,sinqanta k’irikuspa,ayahinakaypachamanurmaykurqan.Hinan DiospaPalabranqapaymanhamurqan,paymipayta kawsarichispanirqan:

4"Adan,mananmayqenpaskayanimalkunamantaqa k'irisunkimanchu,machaypianimalkunatahuk kuyuriqkunatapashamuchishaqtiymi,mach'aqwaytamana paykunawanhamuytasaqerqanichu,amaqancontra hatarispakhatatatachisunkiman,manchakuypas sonqoykichismanurmaykusunkiman"

5"Ñoqaqayacharqaninchayñakasqarunamillaykasqanta, chayraykunmanamunaymanchuhukanimalkunawan kuskaqankunamanasuykamunanta"

6"Kunanqasonqoykitakallpachay,amamanchakuychu. Qanwanmikashaniqanpaqdecidisqayp'unchaykuna tukukuykama"

20RAKI

1HinanAdanwaqaspanirqan:"Diosníy,hukcheqasman apawayku,mach'aqwayamaasuykamuwaspayku contraykumanhatarinanpaq,amasirvienteykiEvata sapallantatarispawañuchinanpaq,ñawinqamillay millaymi",nispa

2DiosmiichaqaAdantaEvatawannirqan:“Ama manchakuychischu,mananasuykamusaqchu,kay orqomantanqarqorqani,manataqmiimatapas k’irisunaykipaqsaqesaqchu”,nispa

3ChaymantataqAdanwanEvawanDiospañawpaqenpi yupaycharqanku‘hinaspapaymangraciastaqorqanku, alabarqankutaqwañuymantaqespichisqanmanta’.

21RAKI

1ChaymantataqAdanwanEvawanhuertatamaskhaq rirqanku

2Ruphaymininarawrayhinauyankupiphawaykacharqan RuphaymantasudaspankutaqSeñorDiospañawpaqenpi waqarqanku

3Waqasqankucheqasmiichaqahukaltoorqoqayllapi kasharqan,huertapaintihaykuyladopunkunman

4HinanAdanqachayorqopatamantawikch'uykukurqan uyanqatomkarqan,aychantaqqarayoq;Paymantanaskha yawarlloqsimurqan,wañunanpaqñataqmikasharqan

5ChaykamataqEvaorqopatapisayasharqanwaqashaspa, chhaynapisiriykusqa.

6Hinaspanpayqaniran:“Mananpaypaqhepanta kawsakuytamunanichu,paykikinwantukuyima ruwasqanpasñoqawanmi”,nispa.

7Hinanpayqaqhepantawikch'uykukurqan rumikunawantaqllik’isqa,q’epichisqaimakarqan;hinaspa wañusqahinallullakuspaqiparqa.

8IchaqakhuyapayakuqDiosmi,kamasqankunataqhawaq, AdantaEvatawanqhawarirqanwañusqakashaqta,hinaspan paykunamanSiminQelqataapachirqan,kawsarichispataq 9Adantataqnirqan:“Adan,tukuykayllakikuyniykiqa manankamachikuyniypacontranpichuyanapanqa,nitaqmi 5500watarimanakuytapascambianqachu”,nispa

22RAKI

1HinaqtinmiAdanDiostanirqan:"Ruphaypich'akipuni, puriyniymantapisikallpayasqakani,kaypachamantataq pisipasqakashaniManataqmiyachanichuhayk'aqmikay pachamantahorqomuwankisamarinaypaq",nispa 2HinaqtinmiSeñorDiosqapaytanirqan:“Adan,manan kunanqakanmanchu,mananp’unchayniykita tukunaykikamachuHinaqtinmikayllakisqahallp’amanta horqosqayki”,nispa.

3AdanmiDiostanirqan:“Huertapikashaqtiyqamanan yacharqanichuruphaytapas,nitaqsayk’uytapas,nitaq kuyuriyta,nitaqkhatatataytapas,nitaqmanchakuytapas, kunanmiichaqakayhallp’amanhamusqaymantapacha, llapankayñak’ariypaschayamuwarqan”,nispa

4HinanDiosqaAdantanirqan:"Kamachikuyniyta hunt'ashaqtiykiqak'anchayniypaskhuyapayakuyniypas qanpinkasharqanKamachikuyniytamanahunt'aspataq kayhallp'apillakikuypasllakikuypaspasasunki",nispa.

5HinanAdanwaqaspanirqan:"Señorníy,amakaymanta kuchuwaychu,amataqsinchimuchuchiykunawanpas wañuchiwaychu,nitaqhuchaymanhinachukutichipuway; Noqaykupas,munayniykumanta,kamachikuyniykita p'akirqayku,kamachikuyniykitapassaqerparirqayku, hinaspaqanhinadioskaytamaskharqayku,awqaSatanas q'otuwaqtinku",nispa

6HinaqtinmiDiosqaAdantayapamantanirqan:“Kay hallp’apimanchakuyta,khatatataytapas,sayk’uyta, ñak’ariytaima,saruspapurispa,kayorqopatamanrispa wañuspaima,tukuykaykunatañoqakikiymanhap’isaq qespichinaypaq”,nispa.

23RAKI

1HinaqtinmiAdanqaastawanwaqaspanirqan:“Diosníy, khuyapayaykuway,qanwanhap’ichikunaypaq”,nispa 2IchaqaDiosmiAdanmantaEvamantawanSiminQelqata qechurqan

3HinaqtinmiAdanwanEvawansayarirqankuAdantaq Evatanirqan:“Qantawatakuy,ñoqapaswatakusaq”,nispa HinaspanAdanpanisqanhinachumpikuykukurqan 4ChaymantataqAdanwanEvawanrumikunatahap’ispa altarmanrikch’akuqchurarqankuhuertahawapi sach’akunamantataqraphikunatahap’irqanku,chaywantaq qaqapatamanta,hich’asqankuyawartapicharqanku. 5Ichaqarit'ipatamanurmaykusqañut'uallpatahap'ispa altarpatapiDiosmanhaywarqanku

6HinaqtinmiAdanwanEvawanaltarpasikinpisayarispa waqarqanku,chhaynapinDiostavalekurqanku: “Pampachaykuwayhuchaykutahuchaykutapas, khuyapayakuqñawiykiwanqhawariwayku.Huertapi kashaqtiykuqaalabakuyniykupas,takiyniykupasmana samaspañawpaqeykipiwicharirqan”,nispa

7"Ichaqakaymanareqsisqahallp'amanhamuspaykuqa, manañanch'uyaalabakuyniykuchukarqan,nitaqchanin mañakuypas,nitaqentiendeqsonqopas,nitaqmisk'i yuyaykuypas,nitaqyuyaychaykunallachu,nitaqunay reparaypas,nitaqchaninsientekuykunapas,nitaqmi k'anchariqkayninchispassaqewarqanchischuIchaqa cuerponchismicambiasqakashanqallariypi,kamasqa kashasparikch'akuqkayninmanta"

8"Kunanqaqhawariykayrumikunapihaywasqa yawarniykuta,makiykumantataqchaskiykuy,qallariypi, huertapikashaspaykichisalabasqaykumanhina"

9AdanmiastawanraqDiostamañakuytaqallarirqan

24RAKI

1HinaqtinmikhuyapayakuqDios,allin‘runakunata munakuq,AdantaEvatawanqhawarirqan,yawarninkutapas, chayyawarninkutapas,chayyawarninkutapas,chaykunatan hoqarinkuofrendahina;manaPaymantakamachisqa chaytaruwasqanmantaIchaqaPaykunatanadmirakurqan; hinaspanofrendankutachaskirqanku

2HinaqtinmiDiosqapaypaqayllanmantahuk k'ancharishaqninatakachamurqan,chayninataq ofrendankutaruphachirqan

3Sacrificionkupamisk'iq'apaynintaasnachispataq khuyapayarqan

4HinanDiospaSiminAdanmanhamuspanirqan:“Adan, imaynanyawarniykitahich’arqanki,chhaynatanñoqapas yawarniytahich’asaqmirayniykiqaychakapuqtiy, imaynanwañurqankihinata,Adan,chayhinallataqmi wañusaq.chayhinallataqmikaypachapialtarpiyawarniyta haywasaq

5"Imaynanchayyawarwanpampachaytamañakurqanki, chayhinallataqmiyawarniytahuchapampachayman tukuchisaq,chaypihuchallikuykunatataqpichasaq"

6"Kunanqa,Adan,haywayniykitanchaskirqani,ichaqa mananhunt'asqachurimanakuyp'unchaykuna,chay p'unchaykunapiwatasqaykichis,hunt'akuqtintaq, huertamankutichipusqayki"

7"Kunanqa,sonqoykitakallpachay,llakikuy chayamusuqtiykitaqofrendatahaywariway,hinanqanpaq allinqhawarisqakasaq".

25RAKI

1IchaqaDiosqayacharqanmiAdanpayuyaykusqanta, askhakutipiwañuchinanta,yawarninmantataqofrendata qonanmanta

2Chayraykunpaytanirqan:“Adan,amañahukmanta wañuchikuychuchayorqomantawikch’ukuspaykihina”, nispa.

3IchaqaAdanmiDiostanirqan:“Yuyayniypinkarqanhuk kutillapitukuchinaypaq,kamachikuyniykikunata p’akisqaymanta, sumaq huertamanta lloqsimusqaymantawan,qechuwasqaykik’anchariq k’anchaymantawan,simiymantamanasamaspalloqsimuq

AdanpaEvapaÑawpaqkaqLibron

alabakuykunamantawan,tapawaqniyk’anchaymantawan”, nispa.

4"Diosníy,amayáallinkasqaykimantaqaamallapantachu ch'usaqyachiway,aswanpassapawañuqtiysumaqsonqo kay,hinaspakawsachiway".

5"ChaywanmireqsichikunqakhuyapayakuqDios kasqaykita,manataqmimunankichupipaswañunanta, manataqmimunanchuurmananta,manataqmipitapas huchachankichumillay,millay,llapanchinkachiywanima" 6HinaptinmiAdanupallallakarqa

7DiospaSiminpaymanhamuspasamincharqan, sonqocharqan,paywanrimanakurqantaq,paypidecidisqa p’unchaykunaqtukukuyninpiqespichinanpaq.

8Chhaynaqa,kaymikarqanAdanpañawpaqofrendan Diosmanhaywasqan;chaymicostumbrenmantukupurqan 26RAKI

1HinaqtinmiAdanEvatahap’ispatiyasqankuqhapaqkay machaymankutipuytaqallarirqankuIchaqaasuykuspanku karumantaqawaspankum,qawaspankuAdanwanEvawan llumpaytallakikurqaku.

2HinaqtinmiAdanEvatanirqan:“Orqopikashaqtiykuqa DiospaSiminwanmisonqochawaranchis,intilloqsimuy ladomantahamuqk’anchaytaqk’ancharirqan”,nispa.

3"KunanmiichaqaDiospaSiminpakasqakashan, noqanchispatapik'anchariqk'anchaypaschinkapunman, tutayaqpasllakikuypashamuwasun".

4"Hinaspataqobligasqakaykukaymachayman haykunaykupaq,carcelmanrikch'akuq,tutayaqmi qataykuwayku,chaymit'aqanakuyku,manataqmi rikuwankimanchu,manataqmiñoqapasrikuykimanchu"

5Adankaysimikunatarimaspataq,waqaspanku,Diospa ñawpaqenpimakinkutamast’arirqanku;llakikuywanhunt'a kasqankurayku

6HinaspanDiostavalekurqankuintitapaykunaman apamunanpaq,paykunamank’ancharinanpaq,chhaynapi tutayaqmanapaykunamankutimunanpaq,manataqkay qaqaqaqaukhumankutimunankupaqHinaspawañuyta munarqankututayaqtarikunankumantaqa.

7HinaqtinmiDiosqaAdantaEvatawanancha llakikuyninkuta,tukuyimaruwasqankutapastukuy sonqowanqhawarirqan,ñawpaqpiallinkasqankumanta, manareqsisqasuyupillapallakikuyninkumantawan

8ChayraykunDiosqamanaphiñakurqanchunitaq paykunawanmanapacienciayoq;ichaqaPaykunawanqa pacienciakuqmi,pacienciakuqmikarqan,kamasqan wawakunamanhina.

9HinaqtinmiDiospaSiminAdanmanhamuspapayta nirqan:“Adan,intitahap’ispaapamuymanchayqa, p’unchaykuna,horakuna,watakuna,killakunallapanmi yanqamantukupunman,qanwanrimanakusqaypasmanan hayk’aqpashunt’akunmanchu”,nispa

10"Qanmiichaqa,kutirispaunayñak'ariypiqhepakunki, manataqmiwiñaypaqqespikuyqasaqesunkimanchu”,nispa

11"Arí,aswanunaytaaguantay,almaykitathak-kaychis tutap'unchaykashaspayki,p'unchaykunahunt'akunankama, rimanakuyniypatiemponchayamunankama"

12"Chaymantanhamusaq,Adan,qespichimusqayki, mananmunanichuñak'arichisqakanaykita".

13"Kawsasqaykiallinkaqkunata,imarayku lloqsimusqaykitapasqhawarispayqa,tukuysonqoywanmi khuyapayakuykiman”,nispa

14"Simiymantalloqsimuqrimanakuytaqamanan cambiaytaatiymanchu,manachayqahuertamanmi kutichipuykimankarqan”,nispa

15"Ichaqarimanakuyhunt'akuqtinqa,qantapas mirayniykitapaskhuyapayasqaykin,hinaspataqpusasqayki kusikuyhallp'aman,chaypinmanallakikuypasnitaq ñak'ariypaskanchu,aswanpaswiñaypaqkusikuy,kusikuy, manatukukuqk'anchay,manatukukuqalabaykuna,mana tukukuqsumaqhuertamanpas"

16DiostaqyapamantaAdantanirqan:Pacienciakuspa machaymanhaykuy,manchakusqaykitutayaqmichunka iskayniyoqhorallakanqa,tukukuqtintaqk'anchay lloqsimunqa,nispa.

17ChaymiAdanDiospanisqantauyarispanEvawan ñawpaqenpiyupaycharqanku,sonqonkutaq sonqochakurqan.Paykunaqacostumbrenkumanhinan machaymankutipurqanku,ñawinkumantawaqay lloqsimushaqtin,sonqonkumantallakikuypaswaqaypas lloqsimurqan,hinaspanmunarqankualmanku cuerponkumantalloqsinanta

18AdanwanEvawantaqDiostamañakusharqankututa tutayanankama,AdantaqEvamantapakasqakanankama.

19HinaspanpaykunaqaDiosmantamañakuspa sayasharqanku

27RAKI

1TukuyallinrunakunatacheqnikuqSatanas,imaynatas mañakushasqankuta,imaynatasDiospaykunawan rimanakurqan,sonqocharqan,ofrendankutachaskirqan chaytarikuspa,Satanasqarikhurimurqan.

2Payqaqallarirqanejercitonkunatat’ikraspa;makinpitaq lliphipiqninakashasqa,hatunk’anchaypinkasharqanku

3Chaymantataqkamachikuqtiyanantamachaypasimin qayllanmanchurarqan,mañakusqankuraykumanachay machaymanhaykuytaatisqanraykuMachaymanmi k'ancharichirqan,AdanpaEvaqhawanpimachay k'ancharinankamaanfitrionkunataqalabaytatakiyta qallarirqanku

4Satanasqakaytanruwarqan,Adank’anchaytarikuspa, sonqonpiyuyaykunanpaq,hanaqpachak’anchay kasqanmanta,Satanaspaejercitonkunaangelkuna kasqankumantawan;Chaymachaytaqhawanankupaq, tutayaqpi k'ancharichinankupaq Dios kachamusqanmantawan.

5ChhaynapinAdanmachaymantalloqsispapaykunata rikuspa,AdanwanEvawanSatanasmank’umuykuqtinku, chaywanAdantaatiparqan,iskaykaqkutipitaqDiospa ñawpaqenpihuch’uyyaykuchirqan.

6Chhaynaqa,AdanwanEvawank’anchaytarikuspa, cheqaqkasqanpiyuyaykuspanku,sonqonkuta kallpacharqanku;chaywanpaskhatatatashaqtinkunAdan Evatanirqan:--

7"Qhawariychischayhatunk'anchayta,hinallataqchay askhayupaychaytakikunata,hinallataqchayejercito hawapisayashaqmanahaykumuwaqniykutapas,ama willawaykuchuimanisqankuta,maymantahamusqankuta, nitaqimachuskayk'anchaypaimaninankasqanmanta, imachuschayalabaykunakasqanmanta,imaraykun

kaymankacharqanku,imaraykutaqmana haykumusqankutapas.

8"Diosmantakaqtinkuqa,machaypihamuwaspaykuima ruwanankutawillawankuman".

9HinaqtinmiAdansayarispatukuysonqowanDiosta mañakuspanirqan:--

10"Señor,¿kanchukaypachapiqanmantahukdios, angelkunatakamaspak'anchaywanhunt'achiq, waqaychawananchispaqkachamuq,paykunawanhamuq?

11"Ichaqarikunchismikayejercitokunatamachaypa siminpisayashaqta;hatunk'anchaypinkasharqanku; kallpawanmialabankuSichushukdiosmantakanku chayqa,willaway;Qanpakachamusqankaqtinkutaq willawayimaraykukachamusqaykita"

12ManaraqAdanchaytaniqtinmi,Diospaangelnin machaypirikhurimurqan,paytaqnirqan:"Adan,ama manchakuychuKaymiSatanaspasejercitonkunapas, qallariypiq'otuchisusqaykimanhinaq'otuytamunasunki Ñawpaqkutitamach'aqwaypipakasqakasharqan,kunan kutitaqmiichaqak'anchayangelmanrikch'akuqta hamusunkichis;payta,payqamunachisunkimanmi,Diospa qayllanpipuni”,nispa.

13HinaqtinmiangelqaAdanmantaripuspa,machay kicharikusqanpiSatanastahap’ispa,millayrikch’ayniyoq kayninpiAdanmanEvamanwanpusamurqan.Paykunata rikuspamancharikurqanku

14HinaqtinmiangelqaAdantanirqan:“Diosqahanaq pachamantaurmachisqanmantapachankaymillay rikch’ayqapaypaqkarqan

15ChaymiangelqaSatanastasoldadonkunatawan AdanmantaEvamantawanqarqospaniran:“Ama manchakuychischu,kamasuqniykichisDiosmi kallpachasunkichis”,nispa

16Hinaqtinmiangelqapaykunataripurqan.

17AdanwanEvawanmiichaqamachaypisayasharqanku manaimaconsuelopaspaykunamanqahamurqanchu; yuyayninkupit’aqanasqakasharqanku.

18PaqarinñataqDiosmantamañakurqankuchaymantataq huertatamaskhaqlloqsirqanSonqonkupaschaymanmi kasharqan,manataqmiimaconsuelotapastariyta atirqankuchuchaytasaqesqankumanta

28RAKI

1Huertamanripushaqtarikuspa,yuyaysapaSatanasqa soldadonkunatahuñuspa,phuyupatamanrikhurimurqan, q'otuytamunaspa

2IchaqaAdanwanEvawanrijurispachhaynata rikuspankunpiensarankuDiospaangelninkunakasqankuta, paykunanhamurqankuhuertamantalloqsipusqankumanta consuelanankupaqotaqchayhuertaman kutichimunankupaq.

3HinaqtinmiAdanqamakinkunataDiosmanhaywarirqan, paytaruegakuspaimachuskasqankutaentiendechinanpaq 4HinaqtinmitukuyallinkunatacheqnikuqSatanasqa Adantanirqan:“Adan,hatunDiospaangelninmikani, muyuriqniypikaqejercitokunatapas”,nispa.

5"Diosmiñoqatapaykunatapaskachamuwarqan,wichay ladohuertapalinderonmanpusasunaykipaq,ch'uyalamarqochaqpatanman,chaypibañasunaykipaq,Evatapaschaypi bañasunaykipaq,ñawpaqkusikuyniykichisman hoqarisunaykipaq,huertamankutimunaykichispaq"

6ChaysimikunaqaAdanpaEvaqsonqonmanmihaykurqan 7ChaywanpasDiosqaAdanmantanSiminQelqata hark’arqan,manataqmihukkutillapichuentiendechirqan, aswanpassuyarqanmikallpantarikuyta;huertapikashaspa Evahinaatipasqakananmanta,otaqatipananmanta.

8HinanSatanasqaAdantaEvatawanwaqyaspanirqan: “Qhawariychis,unulamar-qochamanmirisaqku”,nispa 9AdanwanEvawantaqpisikarutaqatikurqanku.

10Huertapawichayladonpikaqorqomanchayaqtinkun ichaqa,manaimagradasniyoqorqomanchayaqtinku, SaqraqaAdanmanEvamanwanasuykuspancheqaqta wicharichirqan,mananrikuypichu;munaspa,payhina, uraymanwikch’uykuspawañuchiyta,hinallataqkay pachamantasutinkutapichayta;chhaynapinkaypachaqa payllapaq,ejercitonkunapaqpasqhepakunqa

29RAKI

1IchaqakhuyapayakuqDiosqa,Satanaspaimaymana yuyayninkunawanAdantawañuchiytamunashaqtarikuspa, Adanllamp’usonqo,manaq’otukuqkaynintarikuspa, Satanastakallpawanrimaspañakarqan.

2Hinaqtinmipayqasoldadonkunapiwanayqekurqanku, AdanwanEvawantaqorqopatapisayasharqanku, chaymantanurayninkupirikurqankuhatunpachata.Ichaqa mananmayqenejercitotapasrikurqankuchupaykunaq ladonpikashaqta

3AdanpasEvapasDiospañawpaqenpiwaqaspanku pampachaytamañakurqanku

4HinaqtinmiDiospaSiminAdanmanhamuspanirqan: Reqsiy,entiendeykaySatanasmanta,qantaqhepaykipi mirayniykitapasengañaytamunashasqanmanta,nispa

5AdanmiSeñorDiospañawpaqenpiwaqaspavalekuspa valekurqanhuertamantaimatapasqonanpaq,chhaynapi sonqochananpaq

6DiostaqAdanpayuyaynintaqhawarispa,angelMiguelta Indiasuyumanchayaqlamarqochakamakacharqan, chaymantaqorik'aspikunatahorqospaAdanman pusamunanpaq

7KaytanDiosqayachayninwanruwarqan,kayqori k’aspikuna,Adanwankuskamachaypikashaspa, muyuriqnintutapik’anchaywank’ancharinanpaq,tutayaq manchakuynintatukuchinanpaqwan.

8HinanangelMiguelqaDiospakamachisqanmanhina uraykamuspa,Diospakamachisqanmanhinaqori k'aspikunatahap'ispaDiosmanaparqan.

30RAKI

1Chaykunaqhepatataq,DiosangelGabrieltakamachirqan huertamanuraykuspa,chaypiwaqaychaqquerubinta ninanpaq:“Qhawariy,Diosmikamachiwarqanhuertaman hamunaypaq,chaymantataqmisk’iq’apayniyoqinciensota horqospaAdanmanqonaypaq”,nispa

2HinaqtinmiangelGabrielqaDiospakamachisqanman hinahuertamanuraykamuspaquerubinmanwillaran Diospakamachisqanmanhina.

3Hinaqtinmiquerubinqaniran:“Allinmi”,nispaHinaspan Gabrielqahaykuspainciensotahap'irqan

4HinanDiosqaangelninRafaeltakamachirqanhuertaman uraykuspaquerubinwanmirramantarimananpaq,Adanman qonanpaq

5HinanangelRafaeluraykamuspaquerubinmanwillaran Diospakamachisqanmanhina,hinanquerubintaqnirqan: “Allinmi”,nispaHinaptinmiRafaelqayaykuspamirrata hapirurqa.

6Chayqorik’aspikunaqaIndiamamaqochamantankaran, chaypinkashananchachaniyoqrumikunaInciensoqa huertapaintipaqespimunanlawninmantamkarqa;Inti haykuyladofronteramantamirramirrataq,chaymantan Adanmank'arakphiñakuyhamurqan

7AngelkunankaykinsaimaymanakunataDiosman aparqanku,KawsaySach’aqayllapi,huertapi

8HinaqtinmiDiosqaangelkunatanirqan:“Pukyuman challpuychis,chaymantataqAdanmanwanEvamanwan unutach’aqchuychis,chhaynapillakikuyninkupipisillata sonqochakunankupaq,hinaspaAdanmanEvamanwan qoychis”,nispa.

9AngelkunaqaDiospakamachisqanmanhinanruwarqanku, hinaspantukuychaykunataAdanmanEvamanpas qorqankuSatanaspachurasqanorqopatapi,paykunata tukuchiytamunashaqtin

10Adanmiqorik’aspikunata,inciensota,mirratawan rikuspa,kusikuspawaqarqan,chayqoriqamaymantachus hamusqanqhapaqsuyupaseñalninkananpaq yuyaykusqanrayku,inciensoqapaymantaqechusqa k’anchariqk’anchaypaseñalninkananpaq,mirrataq paymantallakisqakasqanmantaseñalkananpaq yuyaykusqanrayku

31RAKI

1ChaykunaqhepatataqDiosqaAdantanirqan: Huertamantanimatapasmañakuwarqanki,chaywan sonqochakunaypaq,kaykinsaseñalkunatanqorqayki sonqochaytahina,ñoqapiconfianaykipaq,qanwan rimanakusqaypipas,nispa

2"Ñoqaqahamuspaymiqespichisqayki;aychapi kashaqtiymireykunaapamuwanqaqorita,inciensota, mirratapas,qoritareinoypaseñalninhina,inciensotadios kasqaytaseñaltahina,mirratataqñak'arisqayta wañuyniymantawanseñaltahina."

3"Ichaqa,Adan,kaykunatachuraymachayman,qoritatuta k'ancharichisunaykipaq,inciensota,misk'iq'apayninta asnachinaykipaq,mirratapas,llakikuyniykipi sonqochasunaykipaq"

4AdanmiDiospanisqantauyarispanpaypañawpaqenpi yupaycharqan.PaywanEvawanmipaytayupaycharqanku, graciastaqorqankutaq,khuyapayakuspapaykunawan tratasqanrayku.

5ChaymantataqDiosqakinsaangelkunatakamachirqan, Miguel,Gabriel,Rafaelima,sapankankuapamusqankuta apamuspaAdanmanqonankupaqHinaspachayta ruwarqanku,hukmantahukmanta.

6DiosmiSurieltaSalatieltawankamachirqanAdanta Evatawanapaspaaltoorqopatamantauraykachispaqhapaq kaymachaymanapanankupaq

7Chaypinchurarankumachaypaurayladonpiqorita, inciensotapasintilloqsimuyladoman,mirratataqinti haykuyladomanChaymachaypasiminqanortelawpim karqa

8HinanangelkunaAdantaEvatawansonqochaspa ripurqanku

9Chayqoriqaqanchischunkak'aspikunankarqan inciensoqachunkaiskayniyoqkilo;mirrataqkinsakilo. 10ChaykunataqaAdanwanmiqhapaqkayWasipi qheparqan.chayraykun"pakasqa"nispasutichasqakarqan. Ichaqahukt'ikraqkunanninku"TesorosMachay"nispa sutichasqakarqan,chaypikashaqchaninrunakunaq cuerponrayku

11Diosqakaykinsap’unchaymiAdanmanqorqan huertamantalloqsimusqanqhepatakinsap’unchaypi,kay pachaqsonqonpiSeñorkinsap’unchayqhepakunanpaq 12Kaykinsaimaymanakuna,Adanwankuskamachaypi kashaspa,tutapik’anchaytaqorqanp’unchawtaq llakikuyninmantapisillatasamarichirqanku.

32RAKI

1AdanwanEvawantaqqanchiskaqp'unchaykamaqhapaq kaymachaypiqhepakurqankumanataqmikaypachapa rurunkunatapasmikurqakuchu,nitaqunutaupyarqakuchu.

2Pusaqkaqp’unchayachikyamuqtintaqAdanEvata nirqan:“Eva,Diosmantamañakurqaykuhuertamantahuk chhikantaqowananchispaq,angelninkunatataq kachamurqan,paykunanmunasqaykutaapamuwarqanku”, nispa

3"Kunanichaqasayariy,qallariypirikusqanchisunu lamar-qochamanrisunchis,chaypisayasun,Diosmanta mañakuspahukmantaallinpaqqhawariwananchispaq, huertamankutichipuwananchispaq,otaqimallatapas qowananchispaq,otaqhukhallp'api sonqochawananchispaq,manakaykasqanchis hallp'apichu".

4HinaqtinmiAdanwanEvawanmachaymanta lloqsimuspanku,ñawpaqpiwikch’ukusqankulamar-qochaq patanpisayarqanku,hinanAdanEvatanirqan:--

5"Hamuy,kaycheqasmanuraykamuy,amataqchaymanta lloqsiychukinsachunkap'unchaytukukunankama

6"Hukcheqasmanmirisaq,hinaspachaymanuraykuspa qanhinaruwasaq"

7HinaspanEvaqaAdanpakamachisqanmanhinaunuman uraykamurqan.Adanpasunumanmiuraykamurqan;Hinan sayarirqankumañakuspa;Wiraqochatataqmañakurqan huchankumantapampachananpaq,ñawpaqkayninkuman kutichipunanpaqwan.

8Chhaynatamañakuspasayaykurqanku,kinsachunka phisqayoqp’unchaytukukunankama

33RAKI

1IchaqaSatanasqatukuyallinrunakunatacheqnikuqmi machaypimaskharqan,ichaqamanantarirqanchu,tukuy sonqowanmaskhashaspapas

2Ichaqaunupisayashaqtatarirqanmañakushaqta, sonqonpiyuyaykuspataqyuyaykurqan:“Adanwan Evawanqachhaynatanchayunupisayashanku,Diosta valekushankuhuchallikusqankutapampachananpaq, ñawpaqkayninkumankutichipunanpaq,makiymanta hap’inanpaqwan”,nispa.

3"Ichaqaengañasaqmiunumantalloqsispa prometekusqankutamanahunt'anankupaq"

4Hinaqtinmitukuyallinkaqkunatacheqnikuqrunaqa manaAdanmanrirqanchu,aswanpasEvamanmirirqan,

hinaspanDiospaangelninmanrikch'akurqan,yupaychaspa kusikuspa,paytanirqan--

5"Hawkayaykachun!Kusikuy,kusikuy!Diosqa allinpaqmiqhawarisunki,Adanmanmikachamuwarqan. Qespikuymantakusikuywillakuytanapamurqani, qallariypihinak'anchariqk'anchaywanhunt'asqa kasqanmantawan"

6"Adanmi,allinyachisqakasqanmantakusisqakashaspa, qanmankachamuwarqan,ñoqamanhamunaypaq,payhina k'anchaywancoronanaypaq"

7"Hinaspaniwarqan:'Evatarimay,manaqanwan hamuqtinqa,willayorqopatapikashaqtiykuseñalta, imaynatasDiosangelninkunatakachamuwarqanku, paykunanapawarqankuqhapaqkaymachayman;Kunanqa paymanhamuy,nispa

8ChaykunatauyarispanEvaqaanchatakusikuran. HinaspapasSatanasparikch’aynincheqaqkasqanta yuyaykuspanlamar-qochamantalloqsimurqan

9Paymiñawpaqmanrirqan,Adanmanhamunankukamataq paytaqatikurqanHinanSatanasqapakakuran,manañan paytarikuranñachu

10HinaqtinmichaywarmiqahamuspaAdanpa ñawpaqenpisayaykurqan,payqaunuqayllapinkasharqan, Diospapampachasqanmantakusikushaspan

11Paytawaqyakushaqtintaq,kutirispa,chaypitarispa waqarqan,sinqantataqlaq'arqanllakikuyninpak’arak sonqonmantataqunumanchinkaykurqan

12Diosmiichaqapaytaqhawarirqan,ñak'ariynintapas, qhepasamaynintahap'inanpaqñakashaqtinpasHinan DiospaSiminhanaqpachamantahamuspaunumanta hatarichispanirqan:RiyaltoqochapatamanEvaman, nispaEvamanchayaspataqpaytanirqan:¿Pitaq nisurqanki‘kaymanhamuy’?

13Hinaqtinmipayqawillaranpaymanrikhurimuspa señaltaqoqangelparimasqanta

14AdanmiichaqallakikuspaSatanaskasqanta yachachirqan.Hinaptinmipusarqahinaspamiskayninku machaymankutirqaku

15Huertamantalloqsimusqankuqanchisp’unchay qhepamanmiiskaykaqkutipiunumanuraykamurqanku.

16Paykunaqakinsachunkaphisqayoqp’unchaymiunupi ayunarqankullapanpiqatawachunkaiskayniyuq punchawmihuertamantalluqsisqankumanta.

34RAKI

1Tawachunkakinsayoqp’unchaytutamantantaq, machaymantalloqsimurqanku,llakisqa,waqasqaima. Cuerponkupasch'akisqakasqa,yarqaymanta,ch'akiymanta, ayunaymanta,mañakuymanta,huchallikusqankumanta llumpayllakisqakasqankumantawan

2Machaymantalloqsispataqhuertapaintihaykuyladon orqomanwicharqanku

3ChaypisayaykuspanDiosmantamañakurqanku huchankumantapampachasqakananpaq

4MañakusqankuqhepamantaqAdan‘Diostarogakuyta qallarirqan:“SeñorDiosniy,Kamaqniy,qanmi kamachirqankitawaelementokunatahuñunankupaq, ordenniykimanhinataqhuñusqakarqanku”,nispa 5"Chaymantataqmakiykitamast'arispahuk elementomantakamawarqanki,kaypachañut'uallpamanta,

kinsakaqhorata,viernesp'unchaypi,huertaman pusamuwarqanki,machaypitaqwillawarqanki".

6"Chaymantaqa,qallariypiqamanantutatapas p'unchawtapasreqsirqanichu,k'anchariqrunayoq kasqayrayku,manataqmihayk'aqpastutap'unchawtapas yachanaypaqsaqewarqanchukawsasqayk'anchaypas"

7"Chaymanta,yapamanta,Wiraqocha,chaykinsakaq horapikamawasqaykipi,apamuwarqankillapa animalkunata,leonkunata,avestruzkunata,hanaqpachapi pisqukunatapas,kaypachapitukuyimapuriqkunatapas, chaykunatankamarqankiviernesp'unchaypañawpaqniy horapi"

8"Munayniykitaqkarqanllapankuta,hukmantahukmanta, allinsutiwansutichanaypaqIchaqaqanmantanqowarqanki entiendeyta,yachayta,ch'uyasonqota,allinyuyaytawan, paykunaqsutintachuranaypaqyuyayniykimanhina sutichanaypaq"

9"Diosnláy,qanmipaykunatakasuchiwarqanki, kamachirqankitaqmiamamayqenninkupas kamachikuyniymanta t'aqakunankupaq, kamachikuyniykimanhina,paykunamanqowasqayki kamachiymanhina.Kunanmiichaqallapankuñoqamanta karunchasqañakashanku"

10"Chayviernesp'unchaykinsakaqhorapin kamawarqanki,sach'amantataqkamachiwarqanki,chay sach'amanqamananasuykunaychukarqan,nitaq sach'amantamikhunaypaschukarqan,huertapi niwasqaykiraykun:'Chaymantamikhuspaqawañuymantan wañunki',nispa

11Nisqaykimanhinawañuywanmuchuchiwankiman karqanchayqa,chayratollapinwañuymankarqan.

12"Hinallataq,sach'amantakamachiwaptiykiqa,manam asuykunaychunitaqmisimanpas,Evaqamanam ñuqawanchukarqa;Manaraqmiunancharqankichu, manataqmiwaqtaymantahurqurqankichu,nitaqmi qammantakaykamachikuytauyarirqaraqchu"

13"Chayviernesp'unchaykinsakaqhoratukukuqtinmi SeñorDiosníy,puñuytapaspuñuytapashap'ichiwarqanki, hinanpuñurqani,puñuywantaqsinchitallakikurqani"

14"Chaymantanhukcostillatahorqomurqanki,ñoqaq rikch'akuyniymanhina,rikch'aymanhinataqkamarqanki Hinanrikch'arirqani;paytarikuspaypichuskayninta yachaspataqnirqani:'Kayqatulluymantatullun, aychaymantaaychataqmi,kunanmantapachanwarminispa sutichasqakanqa',nispa

15"Diosníy,allinmunayniykimantanpuñuytapuñuytapas apamuwarqanki,chayratotaqEvataladoymanta horqomurqanki,lloqsinankama,manataqmirikurqanichu imaynakamasqakasqanmanta;manataqmitestigoyta atirqanichu,Señorniy,imaynamanchayhatunmiallin kayniyki,hatunchayniykipas"

16"Señorníy,allinmunayniykiwanmiiskayninta ruwawarqankuk'anchariqcuerpokunawan,iskaytapas hukllatanruwawarqanku,khuyapayakuyniykitataq qowarqankiku,SantoEspirituqyupaychayninkunawantaq hunt'aykuwarqanku,amayarqasqanitaqch'akisqa kananchispaq,nitaqyachananchispaqimallakikuy kasqanmanta,nitaqsonqonchispisiyaypas,nitaq ñak'ariypas,ayunaypas,nitaqsayk’usqakay

17"Kunanmiichaqa,Diosníy,kamachikuyniykitap'akispa kamachikuyniykitap'akisqaykumantapacha,huk

hallp'amanhorqomuwarqankiku,ñak'ariykunata,pisi kallpayaykunata,yarqayta,ch'akiytaimahamuwarqanchis".

18Diosníy,valekuykiku,huertamantamikhunata qowayku,chaywanyarqayniykutasaksachinaykupaq, ch'akiyniykutapasch'akichinaykupaq.

19"Diosníy,askhap'unchaykunanmanaimatapas malliykurqaykuchu,manataqmiimatapasukyarqaykuchu, aychaykupasch'akipunmi,kallpaykupaschinkapunmi, puñuypaschinkapunñan,pisikallpayasqakaspa waqasqanchismantawan"

20"Chaynaqa,Diosníy,manansach'a-sach'arurumanta imatapashuñuytaatiykuchu,manchakuytaQallariypi huchallikuspaykuqakhuyapayawarqankun,manataqmi wañuchiwarqankuchu"

21"Kunanichaqa,sonqoykupiyuyaykurqayku:Sach'asach'arurukunatamanaDiospakamachisqantamikhusun chayqa,kunankutipich'usaqyachiwasun,kay pachamantataqpichawasun"

22“ManaDiospakamachisqankayunutaukyasunchayqa, paymitukuchiwasun,hinaspasaphichawasunchay ratollapi”,nispa

23"Diosníy,Evawankuskakaycheqasman hamusqayrayku,mañakuykikuhuertapirurunkunata qowanaykuta,chaywansaksasqakanaykupaq"

24"Ñoqaykuqakaypachapikaqrurukunatanmunayku, tukuyimapisichiwasqanchistapas"

35RAKI

1HinaqtinmiDiosqaAdantahukmantaqhawarispa waqaynintawaqaynintawanqhawarirqan,hinanDiospa SiminQelqapaymanhamuspanirqan:--

2"Adan,huertaypikashaspaykiqamananyacharqankichu nimikhusqaykitanitaqukyasqaykitapas,mananpisipasqa kaytachunitaqñak'arisqaykitapas,nitaqaychaykiqq'omer kaynintapasnitaqt'ikrakusqaykitapas,nitaqpuñuypas ñawiykimantat'aqakurqanchu.Ichaqa,huchallikuspakay wakllaqtanmanhamusqaykimantapachan,llapankay pruebakunaqanmanchayamurqan"

36RAKI

1HinanDiosqakamachirqanhuertapunkutawaqaychaq querubinta,ninaespadatahap’ispa,higossach’amanta wakinrurukunatahap’ispaAdanmanqonanpaq

2ChayquerubinmiSeñorDiospakamachikusqanta kasukuspahuertamanhaykuspaiskayk'allmapatapiiskay higostaapamurqan,sapahigosraphinmanwarkusqa. chaykunaqaiskaysach’akunamantankarqanku,chay sach’akunaukhupinAdanwanEvawanpakakurqanku, Diosqahuertapipuriqrirqanku,hinanDiospaSimin AdanmanEvamanhamuspapaykunatanirqan:“Adan, Adan,¿maypitaqkashanki?”,nispa

3Adantaqkutichirqan:Diosníy,kaypinkashani,qanpa kunkaykiqt'oqyaynintauyarispaymipakakurqaniq'ala kasqayrayku,nispa

4Hinanquerubinqaiskayhigostahap’ispaAdanman EvamanwanapamurqanIchaqakarumantanpaykunaman wikch'uykurqan;Ninamanmanaasuykamuyatiq cuerponkuraykumanaasuykamunkumanchuquerubinman.

5QallariypiqaangelkunanAdanpaqayllanpikatkatataspa mancharikurqanku.IchaqakunanmiAdanangelkunapa ñawpaqenpikhatatataspamancharikuran

6HinanAdanasuykamuspahukhigotahap’irqan,Evapas turnotahamuspahukninhigotahap’irqan.

7Makinkumanhoqarispankutaqpaykunataqhawarispa yacharqankupakakusqankusach’akunamantakasqankuta

37RAKI

1HinaqtinmiAdanEvatanirqan:"¿Manachukay higoskunataraphinkunatapasrikunkichis,chayhigoswan qatakusqanchista,k'anchariqkayninchista qechuwaspanchis?

2"Chaynaqa,Eva,hark'akusunamamikhusunchu,qanpas ñoqapas,DiosmantamañakusunKawsaySach'aqrurunta qowananchispaq"

3ChhaynapinAdanpasEvapashark’akurqanku, manataqmichayhigosmantamikhurqankuchu.

4IchaqaAdanmiDiosmantamañakuytaqallarirqan, KawsaySach’aqruruntaqonanpaqtaqvalekurqan,kay hinatanispa:“Diosnláy,viernesp’unchaysoqtakaqhorapi kamachikuyniykitap’akiqtinchis,k’ancharishaq kayniykumantaqechusqakarqayku,manataqmi huchallikusqaykuqhepamanhuertapiqhepakurqaykuchu, kinsahoramasraq”,nispa

5"Ichaqach'isiyaqmichaymantalloqsimuchiwarqanku DiosTaytalláy,hukhorallamcontraykipihuchallikurqayku, kunanp'unchawkamataqmitukuykaypruebakuna llakikuykunapaschayamuwarqaku"

6"Chayp'unchaykunatawachunkakinsayoqp'unchaywan kuska,amakutichipuychischuchayhukhorallapi huchallikusqanchistaqa!

7"Diosníy,khuyapayakuqñawiwanqhawariwayku, amataqkamachiyniykip'akisqaykumanhinachu kutichipuwayku,ñawpaqeykipi"

8"Dios,KawsaySach'aqruruntaqowayku,chaymanta mikhuspakawsanaykupaq,manataqkaypachapi ñak'ariykunata,huksasachakuykunatapasrikunaykupaq, Diosmikanki."

9"Kamachikuyniykitamanakasuspaykutaq,huertamanta lloqsimuchiwarqanku,hukquerubintankachamuwarqanku KawsaySach'ataamamikhuspakawsananchispaq, manataqmiimatapasyachasunmanchupisipasqa kasqanchistamanahunt'asqanchisqhepaman"

10"KunanqaSeñorDiosníy,kaytukuyp'unchaykunata aguantarqanchis,ñak'ariykunatataqaguantarqanchisKay tawachunkakinsayoqp'unchaytahukhorallapi huchallikusqanchismanhinaruway"

38RAKI

1ChayqhepatataqDiospaSiminAdanmanhamuspa nirqan:--

2"Adan,KawsaySach'aqrurunmantarimaspaqa,manan kunanqaqosqaykichu,aswanpas5500watahunt'akuqtinmi ChaypachanKawsaySach'aqruruntaqosqayki,hinaspan mikhunki,wiñaypaqtaqkawsanki,qanpasEvapaschanin muhuykipas"

3"Ichaqakaytawachunkakinsayoqp'unchayqamanan kamachiyniytap'akisqaykihorataallichaytaatinmanchu"

4"Adan,pakakusqaykihigossach'amanta mikhunaykipaqmiqorqayki.Rispamikhumuy,qanEvawan kuska"

5"Manannegasaqchumañakusqaykita,manataqmi suyakuyniykitapashukmanyachisaqchu,chayrayku, qanwanrimanakusqayhunt'akunanpaqkallpachakuy"

6HinaspanDiosqaAdanmantaSiminQelqataqechupurqan

39RAKI

1HinaqtinmiAdanEvamankutispanirqan:“Hatariy, hinaspahukhigotaapakuy,huktataqhap’isaq, machayniykumanrisun”,nispa.

2ChaymantataqAdanwanEvawansapankankuhigota hap’ispamachaymanrirqankuchaypachaqainti chinkaykuymanmikarqan;yuyayninkutaqchayruruta mikhuytamunachirqan

3IchaqaAdanmiEvatanirqan:“Kayhigosmantamikhuyta manchakuni,mananyachanichuimachuschayhigomanta hamuwananta”,nispa

4ChaymiAdanwaqaspaDiospañawpaqenpi mañakushaspaniran:“Yarqaytasaksachiy,manakay higotamikhunay,mijusqayqhepaman,¿imataqallinniypaq kanqa?¿Imatataqqanmantamañakusaq,Diosníy, chinkapuqtin?”,nispa.

5HinaqtinmiJesusqayapamantaniran:Manchakuni mikhunata,mananyachanichuchaywanimachus pasawananta”,nispa.

40RAKI

1HinanDiospaSiminAdanmanhamuspapaytanirqan: "Adan,imanaqtintaqmanakaymanchachikurqankichu, nitaqkayayunotapas,nitaqkayllakikuytapaserekaymanta?

¿Imanaqtintaqmanakaymanchakuyniyoqchukarqanki manaraqhuchallikushaspayki?

2"Ichaqakaywakllaqtayoqhallp'apitiyaqhamuspaykiqa, mananuywacuerpoykiqakaypachapikaytaatirqanchu manakaypachamikhuyniyoqkaspaqa,kallpachananpaq, atiyninkunatakutichipunanpaqpas".

3HinaspanDiosqaAdanmantaSiminQelqataqechupurqan

41RAKI

1HinanAdanhigotahap'ispaqorik'aspikunaman churarqan.Evapashigosnintahap'ispainciensopataman churarqan

2Sapahigoqllasanqasandíahinankarqan.imaraykuchus huertapirurunkunaqaaswanhatunmikarqankayhallp’aq rurunkunamantaqa

3IchaqaAdanwanEvawanqachaytutantinmi sayasharqanku,ayunarqankutaq,tutamantankama. 4Intilloqsimuqtintaqmañakusqankupikasharqanku, AdantaqEvatanirqan:--

5"AyEva,hamuy,risunsurladomanqhawaqhuertapa linderonman,maymantachusmayulloqsimushan,tawa umamanmit'aqasqakashan.ChaypinDiostamañakusaqku, hinaspanmañakusaqkuKawsayYakutaukyananchispaq"

6"DiosqamananKawsaySach'awanchumikhuchiwanchis, manakawsananchispaq.Chayraykunmañakusunchis KawsayYakutaqowananchispaq,chaywan

ch'akiyninchistathasnunanpaq,kayhallp'aunuta ukyananchismantaqa".

7EvaqaAdanpanisqantauyarispanmiaríniran; iskayninkutaqhatarispankuhuertapaurayladonman chayarqanku,unumayupataman,huertamantapisilla karullapi

8SayarispankutaqWiraqochaqñawpaqenpimañakurqanku, hinaspanmañakurqankukayhukkutitapaykunata qhawarinanpaq,pampachananpaq,mañakusqankuta hunt’ananpaqwan

9IskayninkumantamañakusqankuqhepamanmiAdanqa Diospañawpaqenpikunkanwanmañakuytaqallarirqan, hinaspannirqan:--

10"Señorníy,huertapikashaspaKawsaySach'aq uranmantaunulloqsimuqtarikuspayqa,manansonqoypas munarqanchu,cuerpoypasmananchaymantaukyayta munarqanchu,manataqmiyacharqanichuch'akiyta, kawsashasqayrayku,kunankasqaymantaaswan hatuntapas".

11"ChayhinakawsanaypaqqamananimaKawsay Mikhuytapasnecesitarqanichu,manataqmiKawsay Yakutapasukyarqanichu".

12"Diosníy,kunanmiichaqawañusqañakani,aychaymi ch'akisqach'akisqaKawsayYakutaqowaychaymanta ukyaspakawsanaypaq".

13"Diosníy,khuyapayakuyniykiwanqespichiwaykay ñak'ariykunamanta,pruebakunamantawan,hukhallp'aman pusaykuway,manachushuertaykipitiyanaypaqsaqewanki chayqa"

42RAKI

1HinanDiospaSiminAdanmanhamuspanirqan:--

2"Adan,kaynisqaykimanta:‘Samaytiyaqhallp'aman pusaykuway',mananhukhallp'achu,aswanpashanaq pachaqhapaqsuyun,maypichussapallansamaytiyan"

3"Ichaqamanankunanqachaymanhaykuytaatiwaqchu, aswanqajuzgasqaykipasasqañahunt'akusqan qhepallamanmi"

4"Chaymantanqantachaninmirayniykitawanhanaqpacha qhapaqsuyunmanwicharichisqayki,kunanmañakusqayki puchuqtanqanmanpaykunamanpasqosqayki"

5"Hinaspataqniwaq:'KawsayYakumantaqoway ukyanaypaq,kawsanaypaqpas'nispachayqa,manankunan p'unchaychukanman,aswanpasinfiernomanuraykamusaq, broncemantapunkukunatap'akisaq,fierromantaqhapaq suyukunatapasp'akisaq"

6"Chaynaqakhuyapayakuspaymialmaykitapaschanin runakunaqalmantapasqespichisaq,huertaypi samachinaypaqChaymikanqakaypachaqtukukuynin chayamuqtin"

7"Hinaspa,yapamanta,maskhasqaykiKawsay Yakumantaqa,manankunanp'unchayqosunkichu, aswanpasGolgotahallp'apiumaykimanyawarniyta hich'asaqp'unchaymi"

8"YawarniymiKawsayYakukanqaqanpaq,chaypachaqa, mananqanllapaqchu,aswanpasllapamirayniykikunapaq, paykunanñoqapiiñiqkunapaq,wiñaypaqsamarinankupaq" 9WiraqochataqAdantaniran:“Adan,huertapi kashaspaykiqamananchaypruebakunahamurqasunkichu”, nispa

10"Ichaqakamachikuyniytap'akisqaykimantapachan, tukuykayñak'ariykunaqanmanhamurqan".

12ChaymantanDiosqaAdanmantaSiminQelqata qechupurqan.

13AdanwanEvawantaqSeñorDiostayupaycharqanku, unumayumantataqmachaymankutipurqankuChawpi p’unchaymikarqan;chaymachaymanasuykuspankutaq, chaymachaypawaqtanpihatunninatarikurqanku

43RAKI

1HinaqtinmiAdanwanEvawanmancharikuspa sayarirqankuHinanAdanEvatanirqan:¿Imaninataq machayniykuqayllapi?

2"Manankanchut'antawayk'unapaq,nitaqcaldo wayk'unapaq

3"IchaqaDiosquerubintaninaespadatamakinpi lliphipispak'anchariqespadatakachamusqanmantapacha, mancharikuspaurmaykukuspaayakunahinakashaqtiyku, ¿manachuchaymanrikch'akuqtarikurqayku"

4"KunanqaEva,kayninaquerubinpamakinpikashaqnina, Diospakachamusqanmitiyasqanchismachayta waqaychananpaq"

5“Eva,Diosphiñakusqanraykun,chaymantaqarqowasun”, nispa

6"Eva,yapamantankamachikuynintap'akirqanchischay machaypi,chaymikayninatakachamurqanmuyuriqninpi rawrachinanpaq,chaymanmanahaykuwananchispaqwan"

7"Cheqaqtapunichuskayhinakanmanchayqa,Eva, ¿maypitaqyachasun?MaymantataqayqekusunSeñor Diospañawpaqenmanta?Huertamantarimaspaqa,manan chaypitiyananchistasaqewasunchu,allinkaqkunatataq qechuwanchis,ichaqakaymachaymanmichurawanchis, chaypintutayaqta,pruebakunata,sasachakuykunatapas aguantarqanchis,qhepamanchaypiconsuelota tarinanchiskama."

8"Ichaqakunanhukhallp'amanhorqomuwanchisña,¿pitaq yachanchaypiimachuspasananta?¿Pitaqyachanchay hallp'alaqhayaqkayhallp'atutayaqmantaaswanhatun kananta?"

9"¿Pitaqyachanimachuschayhallp'apip'unchaypiotaq tutapipasananta?Pitaqyachankaruchusichaqayllapichus kananta,OEva?MaypichusDioskusichiwasunman, huertamantakarunkanman,Eva!otaqmaypichusDios hark'awasunpaytarikunanchispaq,kamachikuyninta p'akisqanchisrayku,hinallataqpaymansapakuti mañakusqanchisrayku?

10“Eva,sichusDiospusawasunhuknacionman,chaypi sonqochaytatarisunmanchayqa,almanchista wañuchinanchispaqmi,kaypachamantataqsutinchista chinkachinanchispaq”,nispa.

11"Eva,huertamanta,Diosmantawanaswan karunchakusunchayqa,¿maypitaqpaytatarisunman, hinaspamañakusunmanqorita,inciensota,mirrata,higos sach'arurutawanqowananchispaq?"

12"Maypitaqpaytatarisunchis,iskaykaqkutipi sonqochawananchispaq?¿Maypitaqtarisunñoqanchispi yuyaykunanpaq,noqanchisraykurimanakusqanmanta?"

13HinaqtinmiAdanqamanañaniranñachu.Hinaspan qhawashallarqanku,paywanEvawan,machayladoman, muyuriqninpininarawrariqtapas

14IchaqachayninaqaSatanasmantanhamurqan Sach'akunata,ch'akiqurakunatapashuñuspa,machayman apaspaapamuspa,ninatahap'ichispa,machayta,chaypi kaqtaimaruphachinanpaq.

15ChhaynapinAdanpasEvapasllakisqaqhepanqaku, Diospiconfiasqankutapassaqespapaytanegananpaq

16IchaqaDiospakhuyapayakuyninwanmimanachay machaytaqaruphachiytaatirqanchu,Diosmiangelninta kacharqanchaymachaytamuyuchinanpaq,chhayna ninamantahark’ananpaq,wañunankama

17Kayninataqchawpip'unchawmantap'unchawp'unchaw p'unchawkamakarqanChayqatawachunkapichqayuq punchawmikarqa.

44RAKI

1ChaywanpasAdanwanEvawanqasayashaspankunninata qhawasharqanku,manataqmininatamanchakuspanku machaymanasuykuytaatirqankuchu.

2Satanasqasach’akunataapamuspaninaman wikch’uykachirqan,ninarawrayaltomanwicharinankama, llapanmachaytaqataykunankama,yuyayninpihinachay machaytaaskhaninawanruphachinanpaqyuyaykuspa SeñorDiospaangelninmiichaqawaqaychasharqan

3ChaywanpasmananSatanastañakaytaatirqanchu,nitaq rimaywanpask’iriytaatirqanchu,paypimanaatiyniyoq kasqanrayku,manataqmisiminmantarimaykunawanpas chaytaruwaytaqallarirqanchu.

4Chayraykunangelqaaguantarqan,manahukmillay simitapasrimaspa,DiospaSiminhamunankama,paymi Satanastanirqan:“Kaymantaripuy,hukkutinmi kamachiykunataq’oturqanki,kunantaqch’usaqyachiyta maskhashanki”,nispa

5"Manachuskhuyapayakuyniykanmankarqanchayqa, kaypachamantanqanta,ejercitoykikunatapas chinkachiymankarqanIchaqapacienciawanmiqanwan karqani,kaypachaqtukukuyninkama".

6HinanSatanasqaSeñorDiospañawpaqenmanta ayqekurqanIchaqaninaqap’unchayntinmiq’umirnina hinamachaymuyuriqpirawrasharqan;AdanwanEvawan huertamantalloqsimusqankumantatawachunkasoqtayoq p’unchaymikarqan

7AdanwanEvawantaqninarawrayhukchhikanta q’oñikusqantarikuspa,costumbrenkumanhinamachayman haykuytaqallarirqankuichaqamananatirqankuchu,nina ruphasqanrayku.

8Hinaspaniskayninkuwaqarqankumachaywan t’aqanakuqninawan,chayninataqpaykunaman asuykamuspa,rawrashaspaHinaspanmancharikurqanku 9HinaqtinmiAdanEvatanirqan:“Qhawariykayninata, noqanchispihukparteyoqkasqanchista,ñawpaqtaqa ñoqanchismanmiqowanchis,kunanmiichaqamanaña chaytaruwanchu,kunanqakamasqakunaqlimitenta p’akisqanchisrayku,imaynakayninchistaqcambiasqaña kanchisaychanchistaqa”,nispa

45RAKI

1HinaqtinmiAdansayarispaDiostamañakurqan: “Qhawariy,kayninaqat'aqawanchismitiyanaykupaq kamachiwasqaykimachaywan,kunanmiichaqamanan chaymanhaykuytaatiykuchu”,nispa

2HinanDiosqaAdantauyarispaSiminQelqata apachimurqan:--

3"Adan,kayninataqhaway!¡maynahuknirayminina rawraypas,ruphaypas,kusikuyhuertamanta,chaypiallin kaqkunamantawan!

4"Diosniypikashaqtiykiqallapakamasqakunanqanman entregakurqanku,kamachikuyniytap'akisqayki qhepamanmiichaqallapankuqanpatapihatarinku".

5YapamantanDiosqapaytanirqan:"Qhawariy,Adan, imaynatasSatanasqahatunchasunki!Paymiqechurqasunki Dioskayta,hinallataqñoqahinahatunchasqakayta, manataqmiqanmansimintahunt'arqanchu;ichaqa, tukuymanta,awqaykimantukupun.Paymikayninata ruwarqan,chaypinqantapasEvatapasruphachiyta munarqan"

6"Adan,¿imanaqtintaqmanahukp'unchayllapasqanwan rimanakusqantahunt'arqanchu,aswanpasqanpikashaq hatunchaytaqechusunki,kamachisqantakasukuspayki?

7"¿Adan,¿yuyankichuqanwanrimanakushaspa munakususqaykita?

8"Ichaqamanan,Adan,manantukuychaykunataqa munakusqaykiraykuchuruwarqan,aswanpas k'anchaymantatutayaqman,hatunchasqakaymanta pisichasqakayman,hatunchasqakaymantapisichasqa kayman,kusikuymantallakikuyman,samaymanta ayunayman,desmayaymanimaruwaytamunarqan"

9DiostaqAdantanillarantaq:“Qhawariykaynina Satanasparawrachisqanmachaykiqmuyuriqninpi,qhaway kaymusphanamuyuriqniykita,yachaytaqkaynina muyuriqniykitamuyuykusunkiman,paypa kamachikusqantauyarispaykiqa,ninawan ñak’arichisunkichis,wañusqaykichisqhepamantaq infiernomanuraykunkichis”,nispa

10"Chaypachanrikunkichisninanparawrayninta,chaymi chhaynatamuyuriqniykichispimuhuykichispipas rawrashanqaMananchaymantaqakacharichikuyqa kanqachu,aswanpashamusqaypin;imaynankunanmana machaykimanhaykuytaatiwaqchu,muyuriqninpihatun ninarayku;mananSimiyhamunankamachu,chaymi qanpaqñantakicharinqarimanakuyniyhunt'akusqan p'unchaypi"

11"Manankunanqakaymantahamunaykipaqqakanchu samarinaykipaq,mananSimiyhamunankamachu,paymi SimiyqaHinanhukñantaruwasunki,hinansamarinki" HinanDiosqaSiminwanwaqyarqanchayninamachay muyuriqpirawrashaqta,t’aqakunanpaq,Adanchayta pasanankamaHinaptinmiDiospakamachisqanmanhina ninarakikururqa,hinaptinmiAdanpaqñanruwasqakarqa. 12HinaspanDiosqaAdanmantaSiminQelqata qechupurqan

46RAKI

1ChaymantataqAdanwanEvawanwakmantamachayman haykuytaqallarirqankuNinachawpiñanmanchayaqtinkun Satanasqawayrahinaninamanphukurparirqan,hinaspan AdanmanEvamanpasq'umirninarawrachirqan.chaymi cuerponkutakisqakarqan;Q'umirninataqpaykunata ruphachirqan

2NinarawraymantataqAdanwanEvawankallpawan qaparirqanku:"Señorníy,qespichiwayku!Ama saqewaykuchukayninarawrashaqruphachisqa

kanaykupaq,amataqkamachiyniykitap'akisqaykumanta mañakuwaykuchu",nispa.

3HinanDiosqacuerponkutaqhawarirqan,chaycuerpopin Satanasqaninatatoqyachirqan,hinanDiosqaangelninta kachamurqan,paymininarawraytahark’arqan.Ichaqa chayk’irikunaqacuerponkupinqheparqan

4HinanDiosqaAdantanirqan:“QhawariySatanaspa munakuyninta,paymiDioskayta,hatunkaytapas qosuqniykita,ninawanruphachisunki,kaypachamantataq ch’usaqyachiytamaskhasunki”,nispa

5"Chaynaqa,Adan,qhawariway,ñoqankamarqayki, hayk'akutitataqmakinmantaqespichirqayki?Manachus chayqa,¿manachuwañuchisunkimankarqan?"

6DiosqaEvatayapamantaniran:“Imataqhuertapi prometesurqanki:Sach’amantamikhuqtiykiqañawiyki kicharikunqa,dioskunahinañataqmikanki,allinkaqta manaallinkaqtapasyachaspa”,nispaIchaqa cuerpoykichistanninawanruphachisunkichis,huertapinina q'apaytapasmallichisunkichis.

7"Ñawiykichismirikurqankichisallinkaqta qechususqaykita,cheqaqtataqmiñawiykichistakicharirqan, rikurqankichistaqmiñoqawankashaqtiykichishuertata, rikurqankichistaqmiSatanasmantamillay hamusqaykichistaIchaqaDiosmantarimaspaqamanan qosunkichismanchu,nitaqmiqankunamanrimasqantapas hunt'asunkichismanchuManan,payqaqancontrank'arakta k'araktamirachisunkichis,chaytaqqhepaykichista hamunqa".

8DiosmipaykunamantaSiminQelqataqechupurqan

47RAKI

1HinanAdanwanEvawanmachaymanhaykurqanku, cuerponkutaruphachiqninawankhatatataspa.Chaymi AdanEvatanirqan:--

2"Qhawariy,ninakaypachapiaychanchistaruphachirqan, ichaqa,¿imaynataqkanqawañusqañakaqtinchis, Satanastaqalmanchistamuchuchiwasun?¿Manachu kacharichisqakasqanchisqaunaypaq,karutaqkanman, manachusDioshamuspakhuyapayakuspa prometewasqanchistahunt'anqa?"

3ChaymantataqAdanwanEvawanmachayman pasarqanku,hukkutitawanchaymachayman haykusqankumantasaminchakuspaImaraykuchus yuyayninkupikasharqan,manahayk'aqpaschayman haykunankupaq,muyuriqninpininatarikuspa.

4Ichaqaintichinkaykushaqtinmininarawrasharqan, chaymiAdanwanEvawanmachaypiqayllaykusharqan, chaymimanapuñuytaatirqankuchuIntichinkaykusqan qhepamanmichaymantalloqsirqankuHuertamanta lloqsimusqankuqhepamantawachunkaqanchisniyoq p'unchaymikarqan.

5ChaymantataqAdanwanEvawanhuertapatapiorqo patamanrirqanku,costumbrenkumanhinapuñunankupaq 6SayarispankunDiosmantamañakurqanku huchankumantapampachananpaq,hinanorqopatapi puñurqanku.

7IchaqaSatanas,tukuyallinkunatacheqnikuq,sonqon ukhupiyuyaykurqan:DiosmiAdanmanqespichiyta prometerqanrimanakuywan,hinallataqpaymanllapa sasachakuykunamantakacharichinanta-ichaqamanan rimanakuywanprometewarqanchu,manataqmi

sasachayniymantakacharichiwanqachu;manan,payta prometesqanrayku,paytamiraynintawanñawpaqpikasqay qhapaqsuyupitiyachinanpaq--Adantawañuchisaq 8Kaypachaqapaymantanch'usaqyachisqakanqa;hinaspa sapallayñoqapaqsaqesqakanqa;chhaynapin wañupuqtinqamanañaimamiraypaspuchunqachu,ñoqa kikiypasuyuyqhepaqqhapaqsuyutachaskinanpaq;Hinan Diosqapisichiwanqa,chaymiejercitoywankuskachayman kutichipuwanqa

48RAKI

1ChayqhepamanmiSatanasqaejercitontawaqyamurqan, llapankutaqpaymanhamuspanirqanku:-2-Ay,Wiraqochanchis,¿imatataqruwanki?

3HinaqtinmiJesusqapaykunataniran:“Qankunaqa yachankichismikayAdan,paytanDiosqahallp’amanta kamarqan,paymiqhapaqsuyunchistahap’ikapuwanchis Hamuychis,huñunakuspawañuchisun,otaqpayman Evamanpasqaqatawikch’uykuspañut’uykusun”,nispa 4Satanaspaejercitonkunachaytauyarispanku,Adanwan Evawanpuñusqankuorqomanchayarqanku.

5HinaqtinmiSatanasqasoldadonkunapiwanhukhatun qaqatahap’irqanku,ancho,manaimaqhelliyoq,sonqonpi yuyaykuspa:“Sichusqaqat’oqonpaykunaman urmaykuqtinqa,qaqat’oqonpaykunamanhamunman, chhaynapinayqekunkumanmanataqwañunkumanchu”, nispa.

6Hinaspansoldadonkunatanirqan:“Kayrumitahoqarispa paykunapatamanwikch’uychis,amapaykunamantahuk ladomant’ikrakunanpaq.

7Paypakamachisqanmanhinanpaykunaqaruwaranku IchaqaqaqaorqomantaAdanmanEvamanurmaykuqtinmi, Diosqakamachirqanhukrikch’aqchhullunkaman tukupunanpaq,chaymimanaimamanaallintapas ruwarqankuchuHinaspapasDiospakamachisqanman hinankarqan.

8Chayqaqaurmaykuqtinmiichaqalliwhallp'a chhaphchikurqanqaqapahatunkayninmantamkuyuchisqa karqa.

9KatkatataspachhaphchikuqtinmiAdanwanEvawan puñuymantarikch’arirqanku,hinaspanhukqaqaukhupi tarikurqanku.Ichaqamananyacharqankuchuimayna kasqanta;Puñuruspankuqahanaqpachapauranpimkarqaku, manamuchkupaukunpichuchaytarikuspataq mancharikurqanku.

10HinaqtinmiAdanEvatanirqan:“¿Imanaqtintaqorqo k’umuykusqa,kaypachataqkhatatataspachhaphchikun?

11"¿Dioschuñak'arichiwananchistamunan,kaycarcelpi wisq'awananchistapas?Icha,¿kaypachata wisq'awasunchu?"

12"Payqaphiñakunmimachaymantamanakamachisqan lloqsisqaykumanta,hinallataqmunasqaykumantamana tapuspaykumachaymantalloqsispakaycheqasman hamusqaykumanta"

13HinaqtinmiEvaniran:“Sichusnoqanchisraykukay pachachhaphchikuqtin,kayqaqapas huchallikusqanchisraykukarpataruwawasunmanchayqa, aykachunAdan,unaypaqmuchuchiwasqanchisrayku”, nispa.

14"IchaqasayarispaDiosmantamañakuychiskaymanta, imachuskayqaqakasqanmantawan,karpahinamast'arisqa kashaqtawan"

15HinanAdansayarispaSeñorDiosmantamañakurqan kaysasachakuymantawillananpaq.Adanmichhaynata tutamantakamamañakuspasayasharqan

49RAKI

1HinaptinmiDiospaPalabranqahamuspanirqa:--

2"Adan,¿pitaqyuyaychasurqankimachaymanta ganashaspaykikaycheqasmanhamunaykipaq?"

3AdanmiDiostanirqan:Señorníy,kaycheqasman hamurqaykumachayukhupininaruphasqanrayku,nispa

4HinaqtinmiSeñorDiosqaAdantanirqan:Adan,huk tutallapasninarawraytamancharikunki,ichaqa, ¿imaynataqkanmaninfiernopitiyaspayki?

5"Adán,amamanchakuychu,amataqsonqoykipiniychu kayqaqatoldohinamast'arisqayta,chaywan ñak'arichinaypaq"

6"Satanasmantanhamurqan,paymiprometesurqankiDios kayta,hatunkaytapas.Paymikayqaqatawikch'umurqan chayuranpiwañuchisunaykipaq,Evatapasqanwankuska, chhaynapikaypachapimanakawsanaykipaqpas"

7"Ichaqakhuyapayakuspaymi,chayqaqaqankunaman urmaykamushaqtin,kamachirqanihuktoldotaruwananpaq, uranpikaqqaqataquraykamunanpaq"

8"Adan,kaypachamanhamusqaypiqakayseñalmi pasawanqa:Satanasqajudíorunakunatankawsarichiwanqa wañuchiwanankupaq,hinaspanqaqapichurawanqaku, hatunrumitataqsellawanqa,chayqaqaukhupitaqkinsa p'unchaykinsatutaqhepakusaq"

9"Ichaqakinsap'unchaypikawsarimpusaq,qespikuymi kanqaqanpaq,Adan,mirayniykipaqpas,ñoqapiiñiy. Ichaqa,Adan,manankayqaqaukhumanta pusamusqaykichukinsap'unchaykinsatutapasanankama" 10DiosmiAdanmantaSiminQelqataqechupurqan.

11IchaqaAdanwanEvawanmiDiospanisqanmanhina kinsap’unchaykinsatutaqaqaukhupiqhepakurqanku

12ChaytataqDiosqapaykunataruwarqan, machayninkumantalloqsispa,manaDiospakamachisqan kaycheqasmanhamusqankurayku

13Ichaqa,kinsap'unchaykinsatutamantanDiosqaqaqata kichaspauranmantahorqomurqanAychankupas ch’akisqañankasharqan,ñawinkupassonqonkupas waqaymantallakikuymantawanmancharisqakasharqan.

50RAKI

1HinaqtinmiAdanwanEvawanlloqsispaqhapaqkay machaymanhaykurqanku,chayp'unchayntinmichaypi Diostamañakusharqankuch'isikama.

2Chaymikarqanhuertamantalloqsisqankuphisqachunka p’unchaytukukuqtin

3AdanwanEvawanmiichaqachaytutantinmachaypi Diosmantamañakurqanku,khuyapayakunanpaqtaq mañakurqanku.

4P’unchayachikyaqtintaqAdanEvatanirqan:“Hamuy, cuerponchispaqllank’anataruwasun”,nispa

5Chaymimachaymantalloqsispahuertapawichay ladonmanchayarqanku,hinaspancuerponkuta tapanankupaqimatapasmaskharqankuIchaqamanan

imatapastarirqankuchu,manataqmiyacharqankuchu imaynaruwayta.Chaywanpascuerponkuqaqhellichasqa kasharqan,chirimanta,ruphaymantapasmanarimayatiqmi karqanku.

6HinaqtinmiAdansayarispaDiostamañakurqan cuerponkutaimawanpastapanankupaq

7HinanDiospaSiminhamuspapaytanirqan:"Adan,Evata hap'ispahamuylamarqochapataman,maypichus ñawpaqtaayunarqankichisChaypintarinkichisovejakunaq qaranta,aychantaleonkunamikhurqan,qarantapaspuchuq

51RAKI

1AdanmiDiospanisqantauyarispanEvatapusaspa huertapawichayladonmantauraymanripurqan,unumayu qayllapi,chaypinñawpaqpiayunarqanku.

2Ichaqañanpipurishaqtinku,chaycheqasmanmanaraq chayashaqtinkun,Satanas,millayruna,uyarisqaDiospa SimintaAdanwanrimashaqta,qatakuynintarespetaspa.

3Chaymillakichirqan,chaymiovejaqarakunakasqan cheqasmanusqhayllarirqan,chaykunatahap’ispalamarqochamanwikch’uykuytaotaqninawanruphachiyta munaspa,AdanwanEvawanmanatarinankupaq

4Ichaqachaykunatahap’inanpaqñakashaqtinmi,Diospa Palabranqahanaqpachamantahamurqan,hinaspanchay qarakunaqladonpiwataykurqanAdanwanEvawan asuykunankamaIchaqapaymanasuykusqankumanhinan manchakurqanku,millayqhawariynintapas.

5HinanDiospaSiminAdanmanEvamanhamuspa paykunatanirqan:“Kaymimach'aqwaypipakasqa, q'otuchisuqtiykichis,k'anchayniyoqk'anchariq p'achaykichistapasqechusuqniykichismi”,nispa 6"Kaymiprometesurqankichishatunchayta,dioskaytapas ¿Maypitaqpaypikashaqsumaqkay?¿Maypitaqkashan dioskaynin?¿Maypitaqk'anchaynin?¿Maypitaqkashan paypisamariqk'anchayqa?"

7"Kunanqamillayrikch'ayninmi,angelkunaukhupimillay millaymanmitukupun,Satanassutichasqataqmikapun"

8"Adannoqa,kaypachapiovejaqarap'achataqechuyta munarqan,ch'usaqyachiytataqmunarqan,manataq chaywanp'achasqakanaykitamunarqanchu"

9"Chhaynaqa,¿imasumaqkaynintaqpayta qatikunaykichispaq?¿Imatataqganarqankipaytauyarispa?

Manaallinruwasqankunataqhawarispataqqhawariwaychis; ÑoqaKamaqniykita,allinruwasqaykunatapas"

10“Qhawariy,watarani,paytarikuspapisikallpakayninta rikunaykikama,manataqmiimaatiypaspuchunchu”,nispa 11HinanDiosqawisq'asqakasqanmantakacharipurqan.

52RAKI

1ChayqhepamanmiAdanwanEvawanqamanaña nirqankuñachu,aswanpasDiospañawpaqenpin waqarqankukamasqakasqankurayku,kaypachapi p’achawanp’achasqacuerponkumantawan

2HinaqtinmiAdanEvatanirqan:“Eva,kaymi animalkunaqqaran,chaywanmip’achasqakasunchis. Ichaqap’achaykukuspaqawañuypaseñalninmi chayamuwasun,chayqarayoqrunakunawañupuqtinku, ch’usaqyachisqañakaqtinku.Chhaynatanwañusaqku, hinaspanwañusaqku”,nispa

3ChaymantataqAdanwanEvawanchayqarakunata hap'ispaqhapaqkaymachaymankutirqanku.chaypi kashaspankutaq,costumbrenkumanhinasayaspa mañakuqku.

4Hinataqyuyaykurqankuimaynataschayqarakunamanta p’achakunataruwankuman;manataqmichaypaq yachayniyoqchukarqanku

5HinanDiosqaangelnintapaykunamankachamurqan imaynatachusallichanankutarikuchinanpaqHinanangelqa Adantanirqan:“Riy,palmerakichkakunataapamuy”,nispa HinaptinmiAdanqaangelpakamachisqanmanhinawakinta pusamurqa

6Hinanangelqapaykunaqñawpaqenpiqarakunata llank’aytaqallarirqan,camisatawakichiqrunaq ruwasqanmanhinaHinanchaykichkakunatahap'ispa qarakunamank'askaykurqan,paykunaqñawpaqenpi.

7HinaqtinmiangelqawakmantasayarispaDiosmanta mañakurqanchayqarakunapikiskakunapakasqakananpaq, chhaynapihukq’aytuwansirasqakananpaq.

8Chhaynataqkarqan,Diospakamachisqanmanhina; chaykunaqaAdanpaqEvapaqpasp’achamanmi tukupurqanku,hinaspanpaykunatap’achachirqan.

9Chaymantapachancuerponkupiq’alakarqanku, manataqmirikunakurqankuchu

10Pisqachunkahukniyoqp'unchaytukukuqtinmichay hinapasarqan

11HinaqtinmiAdanpaEvaqcuerponkuqataykuqtinku, sayarispamañakurqanku,Señormantakhuyapayakuyta, pampachaytamaskhaspa,paymangraciastaqorqanku paykunatakhuyapayasqanmanta,q’alakayninkuta pakasqanmantawan.ChaytutantinmiDiosmanta mañakuytasaqerqanku

12Hinaqtinmimamaqaintilloqsimuqtinachikyamuqtin, costumbrenkumanhinamañakuyninkutarimarqanku; chaymantataqmachaymantalluqsirqa

13AdanmiEvatanirqan:–Manayachanchischukay machaypaintihaykuyladonpiimakunachus kashasqanmanta,kunanp'unchaylloqsispaqhawaq,nispa Chaymantataqlloqsimuspaintihaykuyladofrontera ladomanrirqanku.

53RAKI

1Manaanchakaruchukasharqankumachaymanta, Satanasqapaykunamanhamuspa,paykunawanmachaypa chawpinpipakakurqan,iskaymillayleonkunaq rikch’ayninpi,kinsap’unchaymanamikhuspa, AdanmanwanEvamanhamurqanku,t’aqa-t’aqap’akispa mikhunanpaqhina

2HinanAdanwanEvawanwaqarqanku,Diosmantataq mañakurqankuchakinkumantakacharichinanpaq

3HinanDiospaSiminpaykunamanhamuspaleonkunata qarqorqan

4DiostaqAdantanirqan:Adan,¿imatanmaskhashankiinti haykuyladofronterapi?

5"Kunanqa,machaykimankutispachaypiqhepakuy,ama Satanasq'otuchisunaykipaq,amataqyuyaykusqanta ruwasunaykipaqpas"

6"Adan,kayintihaykuyladofronterapinqanmanta lloqsimunqahukmuhu,paymihunt'aykunqa,huchankuwan, Satanaspakamachikusqanmankasukuspa,ruwayninkunata qatikuspankuima,qhellichakunqaku"

7"Chayraykunmillp'uunutapaykunamanapamusaq, llapankutataqatipachisaq.Ichaqapaykunaukhupichanin runakunaqpuchuqnintaqespichisaq,karuhallp'aman pusasaq,kunantiyasqaykihallp'ataqch'usaqqhepanqa, manataqhukrunapaschaypitiyanqachu".

8Diospaykunamanchhaynatarimasqanqhepamanmi, qhapaqkaymachaymankutipurqankuIchaqaaychankupas ch’akipurqanmi,kallpankupaspisiyapurqanmi ayunasqankurayku,mañakuyninkumantawan,Dioscontra huchallikusqankumantallakikusqankumantawan

54RAKI

1HinaptinmiAdanwanEvawanmachaypisayarispanku tukuytutatutayanankamaDiosmantamañakurqakuInti lloqsimuqtintaqiskayninkumachaymantalloqsirqanku. Llasaqllakikuymantaumankupuririspa,mayman risqankutamanayachaspa

2Chhaynatanpurirqankuhuertapaurayladonkama.Hinan chayfronteramanwichaytaqallarirqankuintilloqsimuy ladofronteramanchayanankukama

3Huertatawaqaychaqquerubinmiintihaykuylado punkupisayasharqan,AdanwanEvawanhark’ashaspa, manaqonqayllahuertamanhaykunankupaqHinan querubinqapaykunatawañuchinanpaqhinakutirirqan. Diospaqosqankamachikuymanhina

4AdanwanEvawanhuertapaintilloqsimuyladonman chayaqtinkun--sonqonkupipiensaspankuquerubinmana qhawashaqta--punkuqayllapisayashaspanku,haykuyta munankumanhina,qonqayllamantanquerubinhamurqan ninaespadatahap’ispa;Paykunatarikuspataq,wañuchiq ripurqanManchakurqanmimanakamachisqanhuertaman haykuqtinkuDiosqamanawañuchinanta

5Chayquerubinpaespadanqakarumantaraqminina rawrariqmanrikch’akurqanIchaqaAdanpaEvapahawanpi hatarichiptinqamanamninarawrayqalluqsirqachu

6ChaymiquerubinkunaqapiensarankuDiosqapaykunata allinpaqqhawarispahuertamankutichipushasqantaHinan querubinqaadmirakuspasayasharqan

7PayqamananHanaqpachamanwichaytaatirqanchu huertamanhaykusqankumantaDiospaordenninta yachananpaq;chayraykutaqpaykunaqladonpisayasharqan, paykunamantat’aqakuytamanaatispa;Manchakuranmi Diospamanasaqesqanhuertamanmanahaykunankupaq, paytaqchaypachapaytathuñichiytamunarqan

8AdanwanEvawanquerubintaninaespadatahap’ispa paykunamanhamushaqtarikuspa,manchakuymanta uyankumank’umuykuspawañusqahinakarqanku.

9Chaytiempopinhanaqpachapaskaypachapas chhaphchikuranHinanhukquerubinkunapashanaq pachamantauraykamurqankuhuertataqhawaq querubinman.

10ChaymantataqwakangelkunaAdanwanEvawan kasqankucheqasmanuraykamurqankuKusikuywan llakikuywanmirakinasqakarqanku

11Paykunaqakusikurqankun,DiosqaAdanpaqallinpaq qhawarisqakasqantayuyaykuspanku,huertaman kutipunantamunasqankuraykuhinaspanñawpaqpi kusikuymankutichiytamunarqan

12AdanmiichaqaEvawanwañusqarunahina urmaykusqanraykullakikurqankuyuyayninkupitaq nirqanku:“Adanqamanankaycheqaspichuwañurqan,

aswanpasDiosmiwañuchirqankaycheqasman hamusqanrayku,manapermisoyoqhuertamanhaykuyta munasqanrayku”,nispa

55RAKI

1HinanDiospaSiminAdanmanEvamanhamuspa, wañusqakayninkumantakawsarichimuspataqpaykunata nirqan:"¿Imaraykutaqkaymanhamurqankichis?Dr, maymantachushorqomusqaykichishuertamanriyta yuyaykushankichis?Manankunanp'unchayqakanmanchu, aswanpasqankunawanrimanakusqayhunt'akuqtinllan", nispa.

2HinaqtinmiAdan,DiospaSimintauyarispa,mana rikusqanangelkunaqkuyuriynintauyarispa,aswanpas ninrinwanuyarispallan,Evawanwaqaspanku,angelkunata nirqanku:--

3"DiostasuyaqEspiritukuna,qhawariwaychis,mana rikuytaatisqaytapas!Ñawpaqk'anchariqkayniypi kashaqtiymi)rikuytaatirqaniQankunahina yupaychaykunatatakirqani;sonqoytaqqankunamanta aswanhatunkarqan."

4"Ichaqakunan,huchallikusqayrayku,chayk'anchariq naturalezaqachinkapunñan,chaymikayllakikuyman chayamuni.Kunantaqkaymanhamuni,manarikuy atiyniykiman,manataqserviwankichischu YachasqaykichismanhinaUywaaychamantukupuni" 5"KunanqaDiospaangelninkuna,Diostamañakuy ñoqawankuskañawpaqpikasqaymankutichipuwananpaq, kayllakikuymantaqespichiwananpaq,wañuysentenciata horqowananpaqwan,paycontrahuchallikusqaymanta".

6Hinaqtinmiangelkunaqachaysimikunatauyarispanku, llapankupaymantallakikurqankuAdantaengañaq Satanastañakarqan,huertamantallakikuyman hamunankama;kawsaymantawañuykama;thakkaymanta sasachakuyman;kusikuymantataqwaksuyuman

7HinaqtinmiangelkunaqaAdantaniranku:“Satanastan uyarirqanki,kamasuqniykiDiospaSiminQelqatataq saqerparirqanki,creerqankitaqmiSatanasqatukuy prometesusqaykitahunt’ananta”,nispa.

8"Adan,kunanmiichaqa,manaraqhanaqpachamanta urmashaspa,paywanimachushamuwasqanchista willasqaykiku”,nispa.

9"Ejércitokunatahuñuspaq'oturqan,hatunqhapaqsuyuta, Diospakaynintaqonanpaq,hukpromesakunatapas paykunamanprometerqan".

10"EjercitonkunaqacreerqankunSimincheqaqkasqanpi, chaymipaymank'umuykurqanku,Diospa hatunchaynintataqsaqepurqanku"

11"Hinaqtinmikamachikusqanmanhina waqyamuwarqanku,yanqaprometekusqanta uyarinaykupaq.Ichaqamananmunarqaykuchu,manataqmi yuyaychaynintapaschaskirqaykuchu"

12"Dioswanmaqanakuspa,paywanmaqanakuspa, ejercitonkunatahuñuspanoqaykuwanmaqanakurqan ManachusDiospakallpanñoqaykuwankasharqanchayqa, mananatipasunmanchukarqanhanaqpachamanta wikch'uykunaykupaq"

13"Ñoqanchisukhumantaurmamuqtinmiichaqahanaq pachapianchakusikuykasharqan,noqaykumanta uraykamusqanraykuHanaqpachapikashaspaqamanan imapas,nitaqhukangelpaschaypiqhepanmanchukarqan"

14"Diosmiichaqakhuyapayakuyninwankaytutayaq hallp'amanqarqorqan,paykikintutayaqman tukupusqanrayku,manachaninruwaqmanwan"

15"Adanmiqanwanmaqanakusharqan, q'otuchisunaykikama,huertamantalloqsimunaykikama, kaymanareqsisqahallp'aman

16HinaqtinmiangelkunaqakusikuspaDiosta yupaycharqanku,hinaspanmañakurqankukaykutipi Adantaamawañuchinanpaq,huertamanhaykuyta munasqanrayku;ichaqapromesahunt’akunankamapayta aguantanankupaq;hinaspaSatanaspamakinmanta kacharichisqakanankamakaypachapiyanapananpaq

56RAKI

1HinanDiospaSiminAdanmanhamuspanirqan:--

2"Adan,qhawariychaykusikuyhuertata,kayllank'ana hallp'apachatawan,qhawayhuertapikashaqangelkunatachaykunawanhunt'akashaq,hinaspasapallaykikay hallp'apirikukuy,kasukusqaykiSatanaswankuska"

3"Chaywanpas,sichuskasukuspakasukuqkawaq, simiytataqhunt'awaqkarqanchayqa,huertaypi angelniykunawanmikankimankarqan"

4"IchaqahuchallikuspaSatanastauyarispaykiqa,millay ruwaykunawanhunt'asqaangelninkunaukhupininvitasqa karqanki

5"Adan,q'otuqniykitamañakuy,prometesusqaykihanaq pachataqosunaykipaq,otaqqanpaqruwasqayhina huertamantukuchisunaykipaq,otaqhunt'aykusqayki k'anchariqnaturalezawanhunt'achisunaykipaq"

6"Maykuykamasqaymanrikch'akuqcuerpota ruwasunaykipaq,otaqqosqaymanhinahukp'unchay samarinaykipaqqosunaykipaq,otaqqanpaqkamasqayman hinaallinyuyayniyoqalmatakamananpaq,otaqkaymanta hukhallp'amanapasunaykipaq,kayqosqaymanhina

7"Chaynaqa,reqsikuyqanpaqkhuyapayakuyniyta, khuyapayakuyniytapas,kamasqay,manan kutichipurqaykichucontraypihuchallikusqaykimanta, aswanpaskhuyapayasqaypinprometeyki,hatunphisqa p'unchaykuskantukukuqtinhamuspaqespichinaypaq".

8HinaqtinmiDiosqaAdantaEvatawanniran:“Hatariychis, kaymantauraykamuychis,amaninaespadayoqquerubin wañuchisunkichisman”,nispa.

9IchaqaAdanpasonqontansonqocharqanDiospa nisqanwan,chaymipaypañawpaqenpiyupaycharqan 10DiosmiangelninkunatakamachirqanAdantaEvatawan machaymankusikunankupaqpusanankupaq,paykunaman hamusqanmanchakuymantaqa.

11ChaymantanangelkunaAdantaEvatahoqarispa huertapawaqtanpiorqomantatakikunawansalmokunawan uraykamurqanku,machaymanapanankukamaChaypin angelkunaqapaykunatasonqochaytakallpachayta qallarirqanku,chaymantataqhanaqpachamanripurqanku, paykunatakachamuqKamaqninkuman

12Ichaqa,AdanmantaEvamantaangelkunaripusqanku qhepamanmi,Satanasqap’enqaypihamuspa,Adanwan Evawankashasqankumachaypapunkunpisayaykurqan. HinaspanAdantawaqyaspanirqan:“Adan,hamuy, rimapayasqayki”,nispa

13HinaqtinmiAdanqamachaymantalloqsimuran,Diospa hukninangelninkasqanpiyuyaykuspan,payqaallin consejananpaqmihamurqan

57CAPÍTULO

1Adanmiichaqamillayrikch'aynintarikuspa mancharikuspatapuran:¿Pitaqkanki?

2HinaqtinmiSatanasqakutichispapaytanirqan:Noqan mach'aqwayukhupipakakurqani,Evawantaq rimapayarqani,kamachisqaytakasukunankama

3Ichaqa,Adanmikaysimikunatauyarispapaytanirqan: “¿Diosparuwawasqanmanhinachuhuertata ruwawankiman?

4"Maypitaqkachkanchaydivinanaturalezaquwanaykipaq prometewasqayki?Maypitaqchaysumaqrimayniki, qallariypiqahapiwarqanki,huertapikachkaptiyku?"

5HinaqtinmiSatanasqaAdantanirqan:“¿Piensankichu pimanpasimamantapasrimaspayqa,hayk'aqllapaspayman apamusaqotaqrimasqaytahunt'anaypaq?

6"Chayraykunñoqaurmaykurqani, urmachisqaykichiswanchu,qankunawanpas,pipas yuyaychasqaytachaskikuqmichaywanurmaykusunkichis".

7"Kunanmiichaqa,Adan,urmasqaykirayku kamachikuyniypikashanki,ñoqataqqanpireykani, uyariwasqaykirayku,Diosniykiqcontranpipas huchallikusqaykirayku

8Yapamantannirqan:“Diosniykiparimanakusqan p’unchayta,nitaqimahorapichuskacharichisqa kanaykitapasmanayachaspayku,chayraykunqanwan qhepamanmirayniykikunatawanmaqanakuyta wañuchisaqku”,nispa.

9"Kaymimunayniykupas,kusikuyniykupas,hanaq pachapikamachikuyniykutaherenciatahina chaskinaykupaq”,nispa.

10"Adan,tiyasqaykumantaqaninarawraypinkashan, mananhukp'unchaypasnitaqhukhorapasmanaallin ruwayniykutaqasaqesaqkuchu.ÑoqaAdanmininata tarpusqaykimachaymanchaypitiyanaykipaqhamuspayki" 11ChaysimikunatauyarispanAdanwaqaspawaqarqan, hinaspanEvatanirqan:“Uyariy,huertapinisusqaykita manahunt'ananpaq¿Cheqaqtachuchaypacharey kapuwarqanku?

12"IchaqakamawaqninchisDiostanmañakusaqku makinmantaqespichiwananchispaq"

58RAKI

1HinaqtinmiAdanwanEvawanDiosmanmakinkuta haywarirqanku,Diostamañakuspa,Satanasta paykunamantaqarqonanpaqmanamaqanakuyta ruwananpaq,manataqDiostaneganankupaqhikutananpaq. 2HinanDiosqaangelnintapaykunamankachamurqan, paymiSatanastaqarqorqanKayqaintichinkaykuyllapim pasarqa,huertamantalluqsisqankumantapichqachunka kimsayuqpunchawpi.

3HinaqtinmiAdanwanEvawanmachaymanhaykuspa sayarispakaypachamankutirirqanku,Diosmanta mañakunankupaq

4IchaqamanaraqmañakushaqtinkuAdanmiEvatanirqan: "Qhawariy,rikurqankinkayhallp'apiimawateqaykuna pasawasqanchistaHamuy,hatarispaDiosmanta mañakusunhuchanchiskunatapampachawananchispaq; manataqmilloqsisaqkuchutawachunkap'unchaypa qhepantap'unchaytukukunankamaKaypiwañusunchayqa, qespichiwasunmi",nispa

5HinanAdanwanEvawansayarispaDiostarogakurqanku 6Chayhinatanmachaypimañakuspatiyarqanku; manataqmichaymantalloqsimurqankuchu,tutapipas, p’unchaypipas,ninarawrayhina,siminmanta mañakuyninkuwicharinankama.

59RAKI

1IchaqatukuyallinkunatacheqnikuqSatanasqamanan saqerqanchumañakuyninkutatukunankuta Ejercitonkunatawaqyaspa,llapankuhamurqanku Hinaspanpaykunatanirqan:“AdanwanEvawan q’otuchisqayku,tutap’unchayDiostamañakunankupaq, qespichinanpaqrogakunankupaq,tawachunkap’unchay tukukunankamataq machaymanta mana lloqsimunankurayku”,nispa.

2"Iskayninkurimanakusqankumanhinamañakuyninkuta hinallaruwanqaku,makiykumantakacharichinanpaq, ñawpaqkayninkumankutichipunanpaq,qhawariychis imatachuspaykunataruwasaqku"Hinanejercitonkuna paytanirqanku:Señorniyku,atiyniykinmunasqaykiman hinaruwanaykipaq,nispa.

3HinaqtinmiSatanasqahatunmillaykashaspa,tawa chunkap’unchayhukp’unchaymantakinsachunkakaq tutapi,soldadonkunatahap’ispamachaymanhaykurqan. HinaspanAdantaEvatawanwañuchirqan,wañusqata saqenankama

4ChaymantataqDiospaSiminAdanmanEvamanwan hamurqan,paymipaykunatañak’arisqankumanta kawsarichirqan,hinanDiosqaAdantanirqan: “Kallpachakuy,amamanchakuychuchayllaraqqanman hamuqta”,nispa

5Adanmiichaqawaqaspanirqan:“Diosniy,¿maypitaq kasharqankichhaynamaqawanankupaq,kayñak’ariytaq ñoqanchismanchayamuwanankupaq,ñoqanchismanpas Evamanpas,sirvienteykimanpas?”,nispa

6HinaqtinmiDiosqapaytanirqan:“Adan,qhawariy,payqa tukuyimakapuqniykiqseñorninmi,patronmi,payminiran: “Dioskaytaqosunkiman¿Maypitaqkaymunakuyniyki? ¿Maypitaqprometesqanqokuy?”,nispa.

7"Hukkutillatanpaymankusikurqan,Adan,qanman hamuspa,kallpachasunaykipaq,qanwankusikunanpaq, ejercitontakachamusunaykipaqpas,paytauyarisqaykirayku, yuyaykusqanmanhinataqhap'ipakusqaykirayku, kamachikuyniytap'akisqaykirayku,ichaqakamachisqanta kasusqaykirayku?"

8AdanmiSeñorpañawpaqenpiwaqaspanirqan:“Señorníy, pisillatahuchallikusqayrayku,sinchitanñak’arichiwarqanki, chayraykunmañakuykimakinmantaqespichiwanaykipaq, manachayqakhuyapayaykuway,hinaspaalmaytapas cuerpoymantahorqoykunankaymanareqsisqahallp’api”, nispa.

9HinaqtinmiDiosqaAdantanirqan:“Sichusñawpaqtaqa kaysuspirakuypasmañakuypaskanmankarqanchayqa, manaraqhuchallikushaspaykiqa,kunansasachakuypi tarikusqaykimantansamariwaq”,nispa

10DiosmiichaqaAdanwanpacienciakurqan,chaymi paywanEvawantawachunkap’unchayhunt’anankukama machaypiqhepakurqanku

11AdanwanEvawanqa,kallpankupas,aychankupas ch’akipurqanmiayunasqankumanta,Diosmanta mañakusqankumanta,yarqaymanta,ch’akiymantawan

imaraykuchusmananmikhunatapasukyanatapas mallirqankuchuhuertamantalloqsisqankumantapacha; nitaqmicuerponkuparuwayninkunapasallintaraqchu allichasqakarqa;manataqmikallpayoqchukarqanku yarqaymantamañakuypihinallapurinankupaq,qhepan p’unchaytukukunankamatawachunkakaqp’unchaykama Machaypiurmaykusqaku;chaywanpasimarimaypas siminkumantaayqekurqan,alabayllapinkarqan.

60RAKI

1Pusaqchunkaisqonniyoqp'unchaypinSatanasqa k'anchayp'achawanp'achasqa,k'anchariqchumpiwan watasqamachaymanhamurqan

2Makinpinkashasqak'anchayk'aspi,sinchimillay rikch'ayniyoq,uyanqasumaqmikarqan,rimasqanpas sumaqmikarqan

3Chhaynapinpaykikintat’ikrakurqanAdantaEvatawan q’otunanpaq,tawachunkap’unchaytamanaraq hunt’ashaqtinkumachaymantahorqonanpaq

4Paymisonqonpinirqan:“Kunanqatawachunkap’unchay ayunaspamañakusqankutahunt’aqtinkun,Diosqañawpaq kasqankumankutichipunmankarqan,ichaqamanachayta ruwaqtinqapaykunapaqqaallinpaqmiqhawarikunman, manañapaykunatakhuyapayakunmanchuchaypas, huertamantaimallatapasqonmanchupaykunata sonqochananpaq,ñawpaqiskaykutitahina”,nispa 5Satanasqakaysumaqrikch'ayniyoqmachayman asuykuspannirqan:--

6"Adan,sayariy,sayariy,qanEvawan,ñoqawankuska hamuy,allinhallp'aman,amamanchakuychu.Qanhina aychatullukani,qallariypiqaDiospakamasqan unanchasqankarqani"

7“Chayhinatankamawaspa,wichayladohuertaman churawarqan,kaypachaqlinderonpi”,nispa

8Hinaspaniwarqan:‘¡Kaypiqhepakuy!’,nispaHinan chaypitiyaraniSiminmanhina,manataqmi kamachikuynintapasp’akirqanichu

9"Chaymantanhukpuñuytaruwawarqanñoqapataman hamunanpaq,hinanAdan,ladoymantahorqomurqasunki, ichaqamananñoqawanqhepachisurqankichu"

10"DiosmiichaqaDiospamakinpihap'ispaintilloqsimuy ladohuertamanchurasurqanki".

11"Chaymantanllakikurqani,Diosniyladoymanta horqomusuqtiykiqa,mananñoqawankanaykita saqesurqankichu".

12"Diosmiichaqaniwarqan:‘Amallakikuychu ladoykimantahorqomusqayAdanmantaqa,mananima manaallinpaspaytaqahamunqachu”,nispa

13"'Kunanqapaypaladonmantanhukyanapaq huñunakuytahorqomuni,chaytaruwaspaymipayta kusichirqani'".

14HinanSatanasqayapamantaniran:“Manan yacharanichukaymachaypiimaynakashasqaykichista, nitaqimapruebapaschayamusqaykichismantapas,Dios niwanankama:‘Qhawariy,Adanmihuchallikurqan, ladonmantahorqosqayta,Evatapas,paytanqarqorqani, huertamantataqqarqorqani,paykunatantiyachirqani llakikuypi,llakisqahallp’api,paykunarayku”,nispa contraypihuchallikurqanku,Satanastapasuyarirqankun, kunanp'unchaykamataqmiñak'arishanku,pusaqchunka kaqp'unchaykama’,nispa

15"ChaymantanDiosqaniwarqan:Satariy,paykunaman riy,hinaspawasiykimanhamuchiy,amataqSatanas paykunamanasuykamuspañak'arichinantamuchuychu Kunanqasinchillakikuypinkashanku,yarqaymantataq manaimaruwayatiqpuñushanku',nispa.

16"Astawantaqminiwarqan:'Qanmanapaspaykiqa, KawsaySach'aqruruntamikhunankupaqqoy,thak yakumantataqukyay,k'anchayp'achawanp'achachispataq ñawpaqkhuyapayakuymankutichipuy,amataqllakikuypi saqeychu,qanmantahamusqankuraykuIchaqaama paykunamantallakikuychu,amataqpaykunaman hamusqanmantapesapakuychu'

17“Chaytauyarispaymiichaqallakikurqani,sonqoypas mananpacienciawanaguantaytaatirqanchuwaway”,nispa

18“Adan,Satanaspasutintauyarispaymimancharikurqani, sonqoypitaqnirqani:“Mananlloqsisaqchu,wawaykuna AdantaEvatahinatrampamanchurawananpaq”,nispa

19"Hinaqtinminirqani:Diosníy,wawaykunamanrispayqa, Satanasqañanpitupawanqa,paykunawanmaqanakuq hinataqñoqawanmaqanakunqa',nispa"

20"HinaqtinmiDiosqaniwarqan:Amamanchakuychu, paytatarispaqamakiykipikaqk'aspiwantakay,amataq manchakuychu,ñawpaqpisayaqmikanki,manataqmi atipasunkichu',nispa

21"Chaymantannirqani:‘Señorniy,machuñankani, mananriytaatiymanchu,angelniykikunatakachamuy paykunatapusamunankupaq’,nispa

22"Diosmiichaqaniwarqan:'Angelkunaqamanan paykunahinachukanku,manataqmipaykunawanhamuyta munanqakuchuÑoqanichaqaakllakuyki,mirayniyki kasqankurayku,qanhinakasqankurayku,nisqaykitataq uyarinqaku',nispa

23"Diosqaastawanminiwarqan:Manachuspurinaykipaq kallpaykikanqachayqa,hukphuyutakachamusqayki machaykuqpunkunmanapaspauraykachisunaykipaq, chaymantataqphuyukutimuspachaypisaqesunki”,nispa

24"'Qanwanhamunqakuchayqa,hukphuyutan kachamusaqqantapaykunatawanapananpaq',nispa

25Hinaqtinmihukphuyutakamachirqan,chayphuyutaq hoqarispaqankunamanpusamuwarqan,chaymantataq kutipurqan”,nispa

26"Kunanqawawaykuna,AdanwanEvawan, qhawariychischukchaykunata,pisikallpayaytapas,chay karullaqtamantahamusqaytapasHamuychis,ñoqawan kuska,samanawasiman"

27HinanAdanpaEvaqñawpaqenpiwaqaytawaqayta qallarirqan,waqayninpasunuhinakaypachaman hich’aykusqa.

28AdanwanEvawanñawinkutahoqarispankubarbanta rikuspa,misk’irimasqantauyarispankutaqsonqonku llamp’uyapurqanpaykunaqauyarirqankuncheqaq kasqanpiiñisqankurayku.

29Paykunaqmirayninhinapuninpaykunaman rikch’akurqanku,uyankupaykunaqmirayninman rikch’akuqtarikuspa;Hinanpaypiconfiarqanku

61CAPÍTULO

1HinaspanAdantaEvatamakinmantahap’ispa machaymantahorqoytaqallarirqan.

2Ichaqa,chaymantapisillatalloqsimuqtinkun,Diosqa yacharqanSatanaspaykunataatipasqanta,tawachunka

p’unchaymanaraqtukukushaqtintaqpaykunata horqomurqan,karucheqasmanpusananpaq, ch’usaqyachinanpaqwan

3HinanSeñorDiospaSiminYapamantahamuspa Satanastañakarqan,hinaspanpaykunamantaqarqorqan.

4HinanDiosqaAdanwanEvawanrimaytaqallarirqan: “¿Imataqmachaymantakaycheqasman lloqsimuchisunkichis?”,nispa.

5HinaqtinmiAdanDiostanirqan:“¿Ñawpaqtaqa runatachukamarqanki?Machaypikashaqtiykun qonqayllamantahukallinmachurunahamuwarqanku, payminiwarqanku:‘Diospakachasqankani,maymanpas samanaykichismankutichimunaypaq’,nispa.

6"Diosníy,qanmantakachasqakasqanpiiñirqayku, paywankuskalloqsimurqayku,manataqmi yacharqaykuchumaymanchuspaywanrinaykupaq".

7HinanDiosqaAdantanirqan:"Qhawariy,chaymimillay artekunaqtaytan,paymiqantapasEvatapasKusikuy Huertamantahorqomurqan.Kunantaq,cheqaqtapuni, qanwanEvawankuskaayunaspamañakunaykichista rikuspa,manaraqtawachunkap'unchaytukukushaqtin machaymantamanalloqsimusqaykichistarikuspa, yuyayniykichistayanqamantukuchiytamunarqan,hukkuna hukkunawant'inkinakuyniykichistap'akinaykichispaq; llapansuyakuyniykichistakuchunaykichispaq".qankunata, hinaspamaymanpasqarqosunaykipaq,maypichus chinkachisunkiman

8“Qankunamanrikch’akuqmanarikuchikuqtinqamanan imatapasruwaytaatirqanchu”,nispa

9"Chayraykunpayqaqanmanrikch'akuquyayoq hamurqan,hinaspanseñalkunataqoytaqallarirqanllapa cheqaqpaskanmanhinata”,nispa

10"Noqanichaqakhuyapayakuspa,khuyapayakuyniywan ima,manasaqerqanichuwañuchinasuykichista,aswanmi qankunamantaqarqorqani"

11"Kunanqa,Adan,Evatahap'ispamachaykimankutiy, tawachunkap'unchaypaqarinkamachaypiqhepakuy. Lloqsimuspaykitaqhuertapaintilloqsimuyladonmanriy" 12ChaymantataqAdanwanEvawanDiosta yupaycharqanku,paymantakacharichisqa kasqankumantataqalabarqanku,samincharqankuima HinaspamachaymankutipurqankuKayqakimsachunka isqunniyuqp’unchawch’isiyaqmikarqan.

13HinaqtinmiAdanwanEvawansayarispatukuy sonqowanDiostamañakurqankupisikallpayoq kasqankumantahorqosqakanankupaq.kallpanku paykunamantat’aqakusqanrayku,yarqaywan,ch’akiywan, mañakuywanima.Ichaqachaytutantinmiqhawasharqanku mañakushaqta,tutamantakama

14HinaqtinmiAdanEvatanirqan:–Hatariy,Diospa niwasqanchismanhinahuertapaintilloqsimuyladonman risun,nispa.

15Hinaspansapap’unchaycostumbrasqankumanhina mañakuyninkutarimarqanku;Hinanmachaymanta lloqsirqanku,huertapaintilloqsimuyladonpipunkuman asuykunankupaq

16HinaqtinmiAdanwanEvawansayarispamañakurqanku, hinaspanDiostavalekurqankukallpachananpaq, yarqayninkutasaksachinanpaqimatapasapachimunanpaq 17Mañakuyninkutatukuspankutaq,pisikallpayoq kasqankuraykumaypikasqankupiqhepakurqanku

18HinataqyapamantaDiospaSiminhamurqan, paykunatataqniran:“Adan,hatariy,kaymanishkayhigosta apamuy”,nispa

19ChaymantataqAdanwanEvawanhatarispamachayman asuykunankukamarirqanku.

62RAKI

1Satanasqamillayrunakunanichaqaenvidiakuran,Diospa paykunataconsuelotaqosqanrayku

2Chaymipaykunatahark’arqan,hinaspanmachayman haykuspaiskayninhigokunatahap’ispamachayhawaman p’amparqan,AdanwanEvawanmanatarinankupaq. Hinaspapaschaykunatachinkachinanpaqmiyuyaykusqan karqan

3IchaqaDiospakhuyapayakuyninwanmichayiskayhigos kaypachapikashaspaSatanaspayuyaychasqantaatiparqan Paykunatataqiskayrurusach'amantukuchirqan,chay sach'aqamachaytallanthuykusqa.Satanasqaintilloqsimuy ladonpinpaykunatap'ampapusqa

4Chayiskaysach'akunawiñaspa,rurukunawanqatasqa kaqtintaq,Satanasqallakikuspawaqaspanirqan:"Aswan allinmikanmanchayhigoskunataimaynakasqanmanhina saqeyqa,kunanqaiskayrurusach'amanmitukupun, chaykunatanAdantukuykawsasqanp'unchaykunapi mikhunqa

5"IchaqaDiosmiyuyaykusqaytat'ikrarqan,manataqmi munarqanchukaych'uyaruruchinkapunanta,hinaspan sut'itarikuchiwarqanyuyaykusqayta,kamachinkunaq contranpiyuyaykusqaytataqatiparqan"

6Satanasqap'enqakuspanripurqanyuyaykusqantamana hunt'asqanmanta

63RAKI

1IchaqaAdanwanEvawanmachaymanasuykuspanku, iskayhigossach'akunatarikurqanku,rurukunawanqatasqa, machaytallanthuykusqa

2HinaqtinmiAdanEvatanirqan:Ñoqapaqqa pantasqañankanchis,¿hayk'aqmikayiskaysach'akuna kaypiwiñarqan?Ñoqapaqqaawqanpantachiyta munawasunman:¿Ninkichukaypachapikaymachaymanta aswanhukmachaykasqanmanta?

3"ChaywanpasEva,machaymanhaykusun,chaypiiskay higostatarisun,kaymimachayniyku,maypikasqayku

4Hinaspanmachaymanhaykuspatawak’uchukunata qhawarqanku,ichaqamanantarirqankuchuiskay higoskunata.

5HinanAdanwaqaspaEvatanirqan:“¿Manaallin machaymanchuchayamunchis,Eva?Evataqnirqan: Noqaqamananyachanichu,nispa

6HinaqtinmiAdansayarispamañakuspaniran:Diosníy, kamachiwarqankunmachaymankutimunaykupaq,iskay higostahap’inaykupaq,chaymantataqqanman kutipunaykupaq”,nispa

7"KunanqamanantarirqaykuchuDiosníy,hap'ispachu kayiskaysach'akunatatarpurqanki,ichakaypachapichu pantarqayku,ichaawqachuq'otuwarqanku?Cheqaq kaqtinqa,Diosníy,willawaykukayiskaysach'akunaq, iskayhigospapakasqakayninta".

8HinanDiospaSiminAdanmanhamuspapaytanirqan: “Adan,higoskunataapamuqkachashaqtiymi,Satanasqa

machaymanñawpaqtarispahigoskunatahap’ispa hawamanp’amparqan,machaypaintilloqsimuyladonpi, ch’usaqyachiytayuyaykuspa,manataqallinyuyaywanchu tarpurqan”,nispa.

9"Chayhinaqa,mananpayraykullachukaysach'akuna wiñarqan,aswanpaskhuyapayarqaninwiñanankupaq kamachirqaniHinanwiñarqankuiskayhatun sach'akunaman,k'allmankuwanllanthuykukuspasamayta tarinaykipaq,atiyniyta,musphanaruwasqaykunatapas rikuchinaypaq"

10"Hinallataq,Satanaspamillaykayninta,millay ruwayninkunatapasrikuchisunaykipaq,huertamanta lloqsimusqaykichismantapacha,mananhukp'unchaypas saqerqanchuimamanaallintapasruwaytaIchaqamanan paymanatiytaqorqanichuqankunapi"

11Diostaqnirqan:"Adan,kunanmantapacha,qanpas Evapassach'a-sach'akunamantakusikuy,sayk'usqa sientekuspaykipassach'a-sach'akunaquranpisamayIchaqa amarurunkunatamikhuychu,amataqasuykuychu",nispa. 12HinaqtinmiAdanwaqaspanirqan:Diosníy, ¿hukmantachu wañuchiwankiku, icha ñawpaqeykimantachuqarqowankiku,hinaspakay pachamantakawsayniykutakuchurpariwankiku?

13"Diosníy,valekuyki,sichusyachankikaysach'akunapi wañuyotaqimamanaallinpas,ñawpaqkutipihina, machayniykuqayllamantasaphichaspach'akichiy; ruphaymanta,yarqaymanta,ch'akiymantawañunanchispaq saqewayku".

14"Diosníy,admirakuypaqruwasqaykikunataqa yachanchismihatunkasqankuta,atiyniykiwanmihukta hukmantahorqoytaatiwaq,manapiqpamunasqanmanhina. Atiyniykiqaqaqakunatansach'amantukuchinman, sach'akunatapasqaqamantukuchinman"

64RAKI

1HinaqtinmiDiosqaAdantaqhawarirqankallpantapas, yarqayta,ch’akiyta,ruphaytapasaguantasqanmantawan Chayiskayhigossach'akunatanqallariypihinaiskay higosmant'ikrarqan,chaymantataqAdantaEvatawan nirqan:Sapakamaykichismihukhigotahap'iwaqchis, nispaHinanSeñorDiospakamachisqanmanhina hap'irqanku.

2HinaqtinmiJesusqapaykunatanirqan:–Machayman haykuspahigoskunatamikhuspayarqayniykichista saksachiychis,amawañunkichischu”,nispa.

3ChaymiDiospakamachisqanmanhinamachayman haykurqanku,intichinkaykuyhoratahina.Hinaptinmi AdanwanEvawanqaintichinkaykuyhorapisayarispanku Diosmantamañakurqaku

4Higoskunatamikhunankupaqtiyaykurqankuichaqa mananyacharqankuchuimaynamikhuyta;imaraykuchus mananyachasqachukarqankukaypachamikhunata mikhunankupaqManchakurqankutaqmi,mikhuspaqa wiksankullasaqyapunman,aychankupasrakhuyapunman, sonqonkupaskaypachamikhuykunatagustananpaq 5IchaqachhaynatiyashaqtinkunDiosqa,paykunata khuyapayakuspa,angelnintapaykunamankachamurqan, yarqaymantach’akiymantamanawañunankupaq 6HinaqtinmiangelqaAdantaEvatawannirqan:Diosqa nisunkichismiwañuykamaayunanaykichispaqkallpayoq kasqaykichista,mikhuychis,cuerpoykichistapas

kallpachaychis,kunanqauywaaychañakankichis,mana mikhuspamanaukyaspaqamanankawsankichischu”,nispa.

7ChaymantataqAdanwanEvawanhigostahap’ispa mikhuytaqallarirqanku.IchaqaDiosmimisk'it'antawan yawarwanchaqrusqatachurarqan.

8HinanangelqaAdanmantaEvamantawanripurqan, paykunanhigosmantamikhurqankuyarqayninkuta saksachikunankama.Chaymantataqpuchuqwan churarqanku;Diospaatiyninwanmiichaqañawpaqhina higoshunt'akapurqan,Diossaminchasqanrayku

9ChayqhepatataqAdanwanEvawanhatarispakusisqa sonqowanmosoqkallpawanDiosmantamañakurqanku, tukuychaytutataqalabarqankukusikurqankuima. Hinaptinmipusaqchunkakimsayuqpunchawpa tukupayninkarqa

65RAKI

1P’unchayñakaqtintaq,costumbrenkumanhinahatarispa mañakurqanku,chaymantataqmachaymantalloqsirqanku 2Ichaqamikhusqankumikhunata,manayachasqaña kasqankurayku,sinchillakisqasientekuspanku,machaypi purirqanku,ninakuspa:--

3"¿Imataqpasawarqanchismikhuywan,kaynanay chayamuwasunmankarqan?Ay,wañusaqku!Aswan allinmiwañusqaykuqamikhunanchismantaqa, cuerponchistach'uyatawaqaychaspa,mikhuywan qhellichananchismantaqa".

4HinaqtinmiAdanEvatanirqan:“Manankaynanayqa huertapichuhamuwarqanchis,manataqmichaypichu chhaynamillaymikhunatamikhurqanchis,¿yuyankichu Eva,¿yuyaykunkichischuDiosqañak’arichiwananchista mikhunanchiswan,ichaukhunchislloqsimunanta,icha Diosqakaynanaywanwañuchiwananchistamunanman manaraqprometewasqanchistahunt’ashaqtin?”,nispa

5HinaqtinmiAdanqaSeñortavalekuspanirqan:"Señorníy, amamikhusqanchiswanqawañusunchu.SeñorDiosníy, amamaqawaykuchu,aswanpasancha khuyapayakuyniykimanhinaruwawayku,amataq saqewaykuchuprometewasqaykip'unchaykama",nispa.

6HinaqtinmiDiosqapaykunataqhawarispa,chayratolla mikhunatamikhunankupaqchurarqankunankamapas; chaynapimanachinkanankupaq.

7HinanAdanwanEvawanmachaymankutimurqanku llakisqa,waqasqaima,imaynakayninkucambiasqanrayku Iskayninkutaqchayhoramantapachayacharqankut’ikrasqa runakasqankuta,huertamankutipunankupaqsuyakuyninku kunankuchusqañakashasqanmanta;chaymanmana haykuytaatisqankutapas

8Chayraykunkunanqacuerponkuqamanareqsisqa ruwaykunataruwaqkuhinaspapasllapanaychakuna, kausananpaqmikhunata,ukyanatanecesitaq,manan huertapikaytaatinmanchu

9HinaqtinmiAdanEvatanirqan:“Qhawariychis,kunanqa suyakuyniykuqatukukapunñan,chhaynallataqmi huertamanhaykunaykupaqpas,manañanhuertapi tiyaqkunaqchukanchis,kunanmantapachanhallp’amanta, ñut’uallpamantawan,kaypachapitiyaqkunamantawan, manankutisunchuhuertaman,Diospaprometesqan p’unchaykama,payhinaqespichiwananchispaq,huertaman kutichimuwananchispaqwan”,nispaprometewarqankun”, nispa

10HinanDiosmantamañakurqankupaykunata khuyapayananpaq;chayqhepamantaq,yuyayninkuch’inlla karqan,sonqonkupasp’akisqa,munapayayninkupas q’oñisqa;Hinaspankaypachapiwakllaqtayoqrunakuna hinakarqanku.ChaytutanAdanwanEvawanmachaypi qhepakurqanku,chaypimikhusqankuraykunsinchita puñurqanku

66RAKI

1Paqarinñakashaqtin,mikhunatamikhusqankuqhepa p’unchaypi,AdanwanEvawanmachaypimañakurqanku, AdantaqEvatanirqan:“Qhawariy,Diosmantamikhunata mañakurqayku,paymiqowarqanKunantaqmañakusun unutaukyananchispaq”,nispa

2Chaymantataqsayarispa,unuqpatanmanrirqanku,chay mayuqa,chayhuertapasurlawninpi,chayhuertapi, ñawpaqpiwikch'uykukusqankuHinaspanqochapatapi sayaykuspaDiosmantamañakurqankuunumanta ukyanankupaqkamachinanpaq

3HinaqtinmiDiospaSiminAdanmanhamuspanirqan: "Adan,cuerpoykiqamillayanimalmanmitukupun, unutapasnecesitanQanpasEvapashap'ispaukyaychis, graciastayupaychaychis",nispa

4ChaymantataqAdanwanEvawanasuykamurqanku, hinaspataqukyarqanku,cuerponkusamarinankama MachaspataqDiostayupaycharqanku,chaymantataq machayninkuman kutipurqanku, ñawpaq costumbrenkumanhinaKayqapusaqchunkakimsayuq punchawtukukuptinmipasarqa

5Pusaqchunkatawayoqp’unchaypitaqiskayhigosta hap’ispamachaypiwarkurqankuraphinkunawankuska, chhaynapiDiospasaminchayninkananpaqChaypim churarqakuhukmirayhatarinankama,paykunam qawarqakuDiospaadmirakuypaqruwasqankunata

6ChaymantataqAdanwanEvawanmachayhawapi sayarispaDiostavalekurqankucuerponkuta mikhuchinankupaqmikhunataqhawachinanpaq 7HinanDiospaSiminhamuspapaytanirqan:“Adan, machaypaintihaykuyladonmanuraykamuy,laqhahallp’a hallp’akama,chaypitaqmikhunatatarinki”,nispa 8AdantaqDiospaSimintauyarispaEvatahap’ispayana hallp’ahallp’amanuraykamurqan,chaypitaqtarirqantrigo wiñashaqta,ninripipuqusqata,higokunatapas mikhunanpaq;Adanmichaymantakusikurqan 9ChaymantataqDiospaSiminAdanmanhamuspaniran: “Kaytrigotahap’ispat’antataruway,cuerpoykita mikhuchinaykipaq”,nispa.HinaspanDiosqaAdanpa sonqonmanyachaytaqorqan,saratat’antaman tukunankamallank’ananpaq

10Adanmitukuychaykunatahunt’arqan,sinchi pisiyapunankama,sayk’usqakanankama.Chaymantataq machaymankutipurqan;trigowanruwasqamanta yachasqanmantakusikuspa,t'antamantukunankama

67RAKI

1IchaqaAdanwanEvawanyanat’uruhallp’aman uraykamuspanku,Diosparikuchisqantrigoman asuykuspanku,puqusqata,cosechanankupaqñakashaqta rikuspa,cosechanankupaqmanahozpaskashaqtinku,

AdanpaEvapaÑawpaqkaqLibron

watakuspanku,trigotaaysaytaqallarirqanku,llapan tukukunankama.

2Chaymantataqhukmontónmantukuchirqankuhinaspa, ruphaymanta,ch’akiymantapisiyaspa,llanthunpisach’a ukhumanrirqanku,chaypinwayraqapuñunankupaq phawaykacharqan

3IchaqaSatanasqarikurqanmiAdanwanEvawan ruwasqankuta.Hinanejercitonkunatawaqyaspaniran: DiosAdanmanEvamanpastukuytarikuchirqankaytrigota, imawanchuscuerponkutakallpachanankupaq--hinaspa, qhawariychis,hamuspahukmontontaruwaspa llank'asqankumantapisiyapunku,kunantaqpuñusqa kashanku--hamuychis,ninatahap'ichisunkaymontón sarata,hinasparuphachisun,hinaspachaybotellaunuta hap'isunpaykunaqqayllanpikaqtach'usaqyachisun, ch'usaqyachispa,ch'usaqyachisun,ch'usaqyachisun, ch'usaqyachisun,ch'usaqyachisun,ch'usaqyachisun, ch'usaqyachisun,ch'usaqyachisun,ch'usaqyachisun, ch'usaqyachisun,ch'usaqyachisunchis,ch'usaqyachisunchis, ch'usaqyachisunchis, ch'usaqyachisunchis, ch'usaqyachisunchis,ch'usaqyachisunchis,ch'usaqyachispa, ch'usaqyachisunchis,ch'usaqyachispa,ch'usaqyachisunchis manapascháimatapasukyanatatarinkumanchu, yarqaymanta,ch’akiymantawanwañuchinchis

4"Chaymantataq,puñusqankumantarikch'arispanku, machaymankutiytamaskhaqtinku,ñanpipaykunaman hamusaqku,hinaspanpantachisaqku,chhaynapin yarqaymantach'akiymantawañunqaku,ichapasDiosta negaqtinku,paytaqpaykunatachinkachinqaChhaynapin paykunamantaqarqosaqku"

5HinanSatanasqasoldadonkunapiwantrigomanninata wikch’uykusparuphachirqanku

6IchaqaninarawraymantanAdanwanEvawan puñusqankumantarikch’arirqanku,hinaspanrikurqanku trigorawrashaqta,watiqunupashich’aykushaqta

7Hinaspanwaqaspankumachaymankutipurqanku

8Ichaqamaypikasqankuorqouraymanta wichashaspankunSatanasejercitonpiwanangelkunahina tuparqanku,Diostayupaychaspa

9HinaqtinmiSatanasqaAdantanirqan:Adan, ¿imanaqtintaqyarqaymantach'akiymantawannanashanki? Adantaqpaytanirqan:–Ay,nispa

10SatanasqayapamantanAdantanirqan:“Kutimuy noqaykuwan,DiospaangelninkunankaykuDiosmi qanmankachamuwarqankuhukchakrachakrata rikuchinaykupaq,chaymantaaswanallinkaqta,chaypa chimpanpitaqallinunupukyu,askhasach’akunapas, chaypinqanpaqayllanpitiyanki,hinaspataqSatanaspa mikhusqanmantaaswanallinpaqsarachakratallank’anki”, nispa

11Adanmipiensarancheqaqkasqanpi,paywanrimaq angelkunakasqankutapas;Hinanpaykunawankuska kutipurqan

12ChaymantataqSatanasqapusaqp’unchayAdanta Evatawanpantachiytaqallarirqan,iskayninkuwañusqa hinaurmaykunankama,yarqaymanta,ch’akiymanta,pisi kallpayaymantaima.Chaymantataqsoldadonkunawan ayqekuspasaqerparirqan

13

68RAKI

1HinanDiosqaAdantaEvatawanqhawarirqan, Satanasmantaimachuspaykunamanhamusqanta, paykunatawañuchisqanmantawan.

2ChayraykunDiosqaSiminQelqatakachamurqan, hinaspanAdantaEvatapaswañuyninkumanta kawsarichimurqan.

3HinaqtinmiAdankawsarimpuspanirqan:"Diosníy, qowasqaykikusarataruphaspaqechuwarqanki,unu p'uyñutapasch'usaqyachiwarqankiAngelniykikunatataq kacharqanki,paykunansarachakramantaqarqowarqanku ¿Wañuchiwaykuchu?Kayqanmantakanmanchayqa, Diosníy,almaykutaqechuwayku,ichaqaama muchuchiwaykuchu",nispa

4HinaqtinmiDiosqaAdantanirqan:“Manantrigotaqa ruphachirqanichu,nitaqmiunutapashich’arqanichu, manataqmiangelniykunatachukacharqani pantachisunaykipaq”,nispa.

5"IchaqaSatanaspatronniykinchaytaruwarqan, paymanmikasukurqanki;Kamachikuyniyqahukladoman churasqakashan.Paymitriotaruphachispaunuta hich'arqan,pantachisuqniykipas,llapanpromesakuna qosusqaykipascheqaqtapuninyanqalla,q'otukuylla, llullakuylla".

6"Kunanmiichaqa,Adan,allinruwasqaytareqsikunki" 7DiosmiangelninkunatanirqanAdantaEvatawan apanankupaq,ñawpaqhinatarisqankutrigochakraman, unuhunt’ap’uyñuwanapanankupaq

8Chaypinhuksach'atarikurqanku,chaypintarirqanku manánisqaallintakyasqasach'ata.hinaspataqDiospa atiynintaadmirakuranHinanangelkunakamachirqanku yarqasqakashaspamanánisqamikhunatamikhunankupaq 9DiosmiSatanastañakaywanjurarqan,amawakmanta hamuspatrigochakratathuninanpaq

10ChaymantataqAdanwanEvawantrigotahap’ispa sacrificiotaruwarqanku,hinaspanorqomanhaywarqanku, chaypinñawpaqyawarofrendankutahaywarqanku 11Qallariypihatarichisqankualtarpiwakmantankay ofrendatahaywaranku.Hinaspansayarispamañakurqanku, hinaspanSeñortavalekurqanku:"Diosníy,huertapi kashaqtiyku,kayofrendanhinaalabasqaykuqaqanman wicharqan,manahuchayoqkayniykutaqinciensohina qanmanwicharqanKunanmiichaqa,Diosníy,kay ofrendatachaskiykuwayku,amataqkutirichiwaykuchu, khuyapayakuyniykiqqhepanta".

12HinanDiosqaAdantaEvatawannirqan:“Kayofrendata haywasqaykichismantapacha, ñoqaman haywasqaykichismantapachan,kaypachaman uraykamuspay,qespichinaypaq,aychamantukupusaq,sapa kutitaqmialtarpatapihaywachisaq,pampachanapaq khuyapayakunapaqwan,chaytamikhuqkunapaq”,nispa.

13DiosmiAdanpaEvaqofrendankunamank'ancharishaq ninataapachimurqan,hinaspank'anchariywan, khuyapayaywan,k'anchaywanimahunt'achirqanSanto Espiritutaqchayofrendamanuraykamurqan

14ChaymantanDiosqahukangeltakamachirqancuchara hinaninapinzakunatahap’inanpaq,chaywantaqhuk ofrendatahap’ispaAdanmanEvamanwanapamunanpaq ChaytataqangelqaDiospakamachisqanmanhinaruwaspa paykunamanhaywarirqan

15AdanpaEvaqalmankunank’ancharirqan,sonqonkutaq kusikuywankusikuywanhunt’aykusqa,Diospa yupaychayninwanima

16DiostaqAdantanirqan:"Kaycostumbrekanki, ñak'ariypasllakikuypaschayamuqtin.Ichaqa kacharichikuyniykipas,huertamanhaykuyniykipasmanan kanqachup'unchaykunahunt'akunankama,qanwan ñoqawanrimanakusqaykichismanhina;manachhayna kaqtinqa, khuyapayakuyniymanta khuyapayakuyniymantawanhuertaymankutichipuyta munani,chayraqñoqamanqowasqaykiofrendaraykusuti" 17AdanmiDiosmantauyarisqansimikunawankusikuran; hinaspanEvawanaltarpañawpaqenpiyupaycharqanku, chayaltarmanmik’umuykurqanku,chaymantataqTesoro Machaymankutirqanku

18Chaymikarqanpusaqchunkap’unchaymantachunka iskayniyoqp’unchaytukukuqtin,AdanwanEvawan huertamantalloqsimusqankumantapacha

19Tutantinmitutamantakamamañakuspasayarirqanku. chaymantataqmachaymantalluqsirqa

20HinaqtinmiAdanEvatanirqan:“Chaytaqasapasemana kinsakutitaruwasun,tawakaqp’unchaymiércoles p’unchaypi,viernesp’unchaypi,domingosábado p’unchaypiima,tukuykawsasqanchisp’unchaykunapi”, nispa.

21Kayrimaykunawanpaykunapurarimanakusqankuman hinataq,Diosqakusikurqanyuyaykusqankuwan, sapankankuhukninkuwanrimanakusqankuwanima.

22ChayqhepamanmiDiospaSiminAdanmanhamurqan, hinaspannirqan:“Adan,qanmiñawpaqmantaraq yuyaykurqankiimap’unchaykunapichusñak’ariykuna hamuwanqa,aychamantukupuqtiy,tawakaqmiércoles p’unchaymi,viernesp’unchaytaqwakichikuy p’unchaypas”,nispa.

23"Ichaqa,ñawpaqp'unchaymantapachan,chaypitukuy imaymanatakamarqani,hanaqpachatataqhatarichirqani Hinallataq,yapamanta,kunanp'unchaypi kawsarimpusqaywan,kusikuytapaqarichisaq,hinaspan hanaqpachamanhatarichisaq,ñoqapiiñiqkunata;Adan, kayofrendatahayway,tukuykawsasqayki p'unchawkunapi"

24ChaymantanDiosqaAdanmantaSiminQelqata qechupurqan.

25Adanmiichaqasapasemanakinsakutitakayofrendata haywasharqan,qanchissemanatukukunankamaÑawpaq p’unchaypi,phisqachunkap’unchaypi,Adanqa costumbrenmanhinaofrendatahaywarirqan,Evawantaq chaytahap’ispaDiospañawpaqenpialtarmanhamurqanku, yachachisqanmanhina

69RAKI

1HinaqtinmiSatanasqa,tukuyallinkaqkunatacheqnikuq, Adanmanta,Diospaofrendanmantawanenvidiakuspa, usqhayllafierromantafiloyoqrumitahorqomurqan runamanrikchakuqrikuriruspanrispanAdanpaEvapa waqtanpisayaykurqa.

2ChaypachanAdanaltarpatapiofrendatahaywasharqan, hinaspanDiosmanmakintamast’arispamañakuyta qallarisqa.

3HinanSatanasqausqhayllarirqanfierromantafierro rumiwan,chayrumiwantaqAdantapañaladonta

t’oqyachirqan,yawarwanunuwanpuriqtin,chaymantataq Adanqaayahinaaltarpatamanurmaykurqan.Hinan Satanasqaayqekurqan

4HinanEvahamuspaAdantahap’ispaaltarpauranpi churarqan.Hinanchaypiqhepakurqan,paymantawaqaspa. Adanpaladonmantayawarmayulloqsimushaqtintaq ofrendanpi

5DiosmiichaqaAdanpawañusqantaqhawarirqan. ChaymantataqSiminQelqataapachirqan,sayarichispataq nirqan:“Hukofrendaytahunt’ay,cheqaqtapuninAdan, anchachaninniyoqmi,mananimapantaypaskanchu”, nispa

6DiosmiAdantanillarantaq:“Chaynatanñoqapaqpas pasanqa,kaypachapi,t’oqyachisqakaspa,yawarpas waqtaymantayawarwanunulloqsimuqtin,cuerpoypa hawanmanphawaykamunqa,chaymicheqaqsacrificioqa, altarpitaqhaywasqakanqahunt’asqasacrificiohina”,nispa 7ChaymantanDiosqaAdantakamachiranofrendanta tukunanpaq,tukuqtintaqDiospañawpaqenpiyupaychaspa alabarqanseñalkunarikuchisqanmanta

8Diosqahukp’unchayllapinAdantaqhaliyachirqan, chaytaqqanchissemanatukukunanpaq.chaytaqpichqa chunkap'unchaw

9ChaymantataqAdanwanEvawanorqomanta kutimurqanku,hinaspanñawpaqmanhinaqhapaqkay machaymanhaykurqankuKaymihunt’akurqanAdanpaq Evapaqpas,pachaktawachunkap’unchayhuertamanta lloqsimusqankumantapacha.

10Chaymantataqiskayninkuchaytutasayarispa DiosmantamañakurqankuPaqarinñataq,machaymantainti haykuyladomanuraykamurqanku,trigonkukasqan cheqasman

11Hinaqtinmiichaqaaskhaanimalkunamuyuriqninkupi hamurqanku.Satanasparuwasqanmikarqan,millay ruwayninpi;casarakuspaAdancontramaqanakunankupaq

70RAKI

1ChayqhepamanmiSatanas,tukuyallinkunatacheqnikuq, nangelmantukupurqan,paywankuskataqiskay angelkunaman,chaymirikch’akurqankukinsa angelkunaman,paykunanAdanmanqorita,inciensota, mirratapasapamurqanku.

2Sach’auranpikashaspankunAdanpaEvaqñawpaqenta pasaspaAdantaEvatawannapaykurqankuq’otukuqsumaq simikunawan.

3IchaqaAdanwanEvawansumaqrikch’ayniyoq kasqankutarikuspa,misk’irimasqankutauyarispankutaq, Adansayarispa,paykunatachaskispaEvamanpusarqan, llapankutaqkuskaqhepakurqanku;Adanpasonqonpas kusikurqanmipaykunamantayuyaykusqanrayku, paykunaqaqori,incienso,mirraimaangelkunalla kasqankuta

4ÑawpaqkutipiAdanmanhamuspanku,paykunamanta thakkaykusikuywanima,allinseñalkunata apamusqankuwanchaymiAdanqayuyaykurqaniskaykaq kutipihamusqankuta,hukseñalkunataqonankupaq, chhaynapikusikunanpaqPayqamananyacharqanchu Satanaskasqantachayraykutaqkusikuywanpaykunata chaskirqan,paykunawantaqkuskachakurqan.

5PaykunamantaaswanhatunsayayniyoqSatanasqataq nirqan:“Adan,kusikuy,kusikuy,Diosmiqanman kachamuwarqankuimatapaswillanaykupaq”,nispa 6Adantaqniran:¿Imataqchayri?HinanSatanasqa kutichirqan:"Llamp'ukaqmi,chaywanpasDiospasiminmi, ¿uyarispachuruwanki?Ichaqamanauyariqtiykiqa Diosmanmikutipusaqku,hinaspanisaqkusimintamana chaskiytamunasqaykita",nispa.

7SatanasqahukmantanAdantanirqan:Ama manchakuychu,amataqkhatatataychu,¿manachu reqsiwankiku?

8Adanmiichaqaniran:“Mananreqsiykichu”,nispa 9HinanSatanasqapaytanirqan:–Noqankaniqorita apamuspamachaymanpusaqangelqa,kayhukninmi inciensotaapamusurqanki,kinsakaqtaqmiorqopatapi kashaqtiykimirrataapamusurqanki,machaymantaq apasurqanki”,nispa

10"Machaymanapasuqniykichishukangelkunamantan ichaqa,Diosqamanankunankutipinoqaykuwan kachamuwarqankuchu,niwarqankun:‘Qankunallañan’”, nispa

11ChaysimikunatauyarispanAdanqaiñirqan,hinaspan kayangelkunatanirqan:“Diospasimintarimaychis, chhaynapichaskinaypaq”,nispa

12Satanasqataqpaytanirqan:“Juraspaprometeway chaskikunaykita”,nispa

13HinaqtinmiAdanniran:“Mananyachanichujurayta, prometekuytaima”,nispa.

14Satanasqataqpaytanirqan:–Makiykitahaywarispa makiymanchuray,nispa

15HinaspanAdanmakintahaywarispaSatanaspa makinmanchurarqanSatanaspaytaniqtin:"Kunanniy-chayhinacheqaqmiDioskawsaq,yuyaysapa,rimaqhina, paymihanaqpachatahanaqpachatahatarichirqan,kay pachatataqunupatapitakyachirqan,tawa elementokunamanta,kaypachaqñut'unmantawan kamawarqan--mananprometesqaytap'akisaqchu,nitaqmi simiytasaqesaqchu",nispa

16Adanmichhaynatajurarqan

17HinaqtinmiSatanasqapaytanirqan:"Qhawariy, kunanqahuktiempoñanpasarqonhuertamanta lloqsimusqaykimanta,manataqmiyachankichumillay ruwaytapasmanaallinkaqtapas.KunantaqDiossnisunki: ladoykimantalloqsimuqEvatahap'ispacasarakunaykipaq, wawayoqkanaykipaq,consuelasunaykipaq, sasachakuytapasllakikuytapasqarqonaykipaq,kunanqa manansasachu,nitaqmiimaescándalopaskanchuchayta qanman”,nispa.

71RAKI

1IchaqaAdanmiSatanaspachaysimikunatauyarispan sinchita llakikurqan, jurasqanmanta, prometekusqanmantawan,hinaspannirqan:“¿Aychaywan tulluywanchuwasanchayhuchallikusaq,hinaspachuñoqa kikiymantahuchallikusaq,Diosch’usaqyachiwananpaq, kaypachamantapichawananpaqwan?”,nispa.

2"Qallariypisach'amantamikhuqtiy,huertamanta qarqowaspakaymanareqsisqahallp'aman,k'anchariq kayniytataqqechuwarqan,wañuytataqapamuwarqan. Chhaynaqa,kaytaruwasaqchayqa,kaypachamantan

kawsayniytakuchupunqa,hinaspaninfiernoman wikch'uykuwanqa,chaypitaqunaytañak'arichiwanqa".

3"Ichaqamananhayk'aqpasDiosqaniwasqayki simikunataqarimarqanchu;manataqmiDiospa angelninkunachukankichis,nitaqpaymantakachasqachu kankichisIchaqasupaykunankankichis,angelkunaqllulla rikch'ayninpihamuwaychisKarunchakuwaychis;Diospa ñakasqankankichis!"

4HinanchaysupaykunaqaAdanpañawpaqenmanta ayqekurqankuHinanpaywanEvawanhatarispa,qhapaq kaymachaymankutispa,chaymanhaykurqanku

5HinanAdanEvatanirqan:“Sichusruwasqaytarikurqanki chayqa,amawillaychu,Diospacontranpinhuchallikurqani nhatunsutintajuraspa,hukkutitawantaqSatanaspa makinmanmakiytachurarqani”,nispaHinaptinqa,Evaqa Adanpanisqanhinaupallallamkarqa.

6HinaqtinmiAdansayarispa,Diosmanmakinta haywarispa,waqaspavalekuspavalekuran,paypa ruwasqantapampachananpaq.Adantaqtawachunka p'unchaytawachunkatutachhaynasayashaspaDiosmanta mañakuspaqhepakurqanYarqaymanta,ch’akiymantawan kaypachamanurmanankamaqamananmikhurqanchunitaq ukyarqanchu

7HinaqtinmiDiosqaAdanmanSiminQelqataapachirqan, paytaqmaypipuñusqanmantahatarichispanirqan:“Adan, ¿imanaqtintaqsutiytajurarqanki,imanaqtintaqhukkutipi Satanaswanrimanakurqanki?”,nispa

8Adanmiichaqawaqaspanirqan:Diosníy, pampachaway,manamusyakuspaymikaytaqaruwarqani, Diospaangelninkunakasqankutacreespay”,nispa 9DiosmiAdantapampacharqan:“Satanasmantacuidakuy”, nispa

10HinaspanAdanmantaSiminQelqataqechupurqan 11HinaqtinmiAdanpasonqontasonqocharqan;Evata hap'ispataqmachaymantalloqsirqankucuerponkupaq mikhunataruwanankupaq

12Ichaqachayp’unchaymantapachanAdanqa casarakusqanEvamantach’aqwasharqanmancharisqaña chaytaruwananpaq,amaDiosphiñakunanpaq

13HinaqtinmiAdanwanEvawanunumayumanrispa qochapatapitiyaykurqanku,imaynanrunakuna kusirikuspankuruwankuhinata

14Satanasqaichaqapaykunataenvidiakurqan.hinaspan paykunatachinkachinmankarqan

72RAKI

1HinanSatanas,ejercitonkunamantachunkarunakunapas sipaskunamantukupurqanku,manataqmillapan teqsimuyuntinpirunakunahinachukhuyapayakuyrayku

2PaykunanmayumantalloqsimurqankuAdanwanEvawan qayllanpi,hinaspanpaykunapuraninakurqanku: “Hamuychis,kaypachapirunakunamantanAdanpaEvaq uyantaqhawasunchis,maysumaqmikanku, uyanchismantataqhuknirayrikch’ayniyoqkanku”,nispa ChaymantataqAdanmanwanEvamanhamuspa napaykamurqanku;hinaspanpaykunataadmirakuspa sayaykusqa

3AdanpasEvapaspaykunataqhawarispa,sumaq kayninkumantaadmirakuspanirqanku:“Chayhinaqa, ¿kanchuhukpacha,kayhinasumaqkawsaqkunawan”, nispa

4ChaysipaskunaqaAdantaEvatawannirqanku:Arí, cheqaqtapuninaskhakamasqakanchis,nispa.

5HinaqtinmiAdanpaykunatatapuran:“¿Imaynatataq mirankichis?”,nispa.

6Paykunataqkutichirqanku:"Qosanchiskunan casarawarqanku,paykunamanmiwawatawachakuyku, paykunanwiñanku,paykunankutinpicasarakuspanku casarakunku,wawayoqtaqmikankupas,chhaynapin wiñayku

7Hinaqtinmimayupatapiqaparirqankuqosankuta wawankutawaqyashankumanhinasapankankutaq warminmanrirqanku,wawankunapaywankashaspa 8IchaqaAdanwanEvawanpaykunatarikuspaupa sayaykuspankuadmirakurqanku

9HinaspanAdantaEvatawanniranku:“Qankunaqa rikunkichismiqosaykutapaswawaykutapas,esposaykuta hinaEvawancasarakusqankuta,ñoqaykuhinawawayoq kankichis”,nispaChayqaSatanaspatoqyasqanmikarqan Adantaengañananpaq.

10Satanasqasonqonpipasyuyaykurqanmi:“Diosqa qallariypiqaAdantankamachirqansach’aqrurunmanta: ‘Amamikhuychu,manachayqawañunkin”,nispa.Ichaqa Adanmimikhurqan,chaywanpasDiosqamanan wañuchirqanchu,wañuyllatankamachirqan,ñak’ariykunata, pruebakunatawan,cuerponmantalloqsimunan p’unchaykama

11"Kunanqa,sichusq'otusaqkaytaruwananpaq,manataq DiospakamachisqantaEvawancasarakusaqchayqa, Diosqawañuchinqapunin"

12ChayraykunSatanasqaAdanpaEvaqñawpaqenpikay rikhuriytaruwarqan;wañuchiytamunasqanrayku,kay pachamantachinkananpaqima

13ChaykamataqAdanmanhuchaqninanchayamurqan, hinanpayqayuyaykurqanhucharuwayta.Ichaqa hark’akurqanmi,Satanaspayuyaychaynintakasukuspaqa Dioswañuchinantamanchakuspan

14HinanAdanwanEvawansayarispaDiosmanta mañakurqanku,Satanassoldadonkunapiwanmayuman uraykamushaqtinkunAdanwanEvawanqayllanpi paykunapasuyunkumankutipusqankutaqawanankupaq.

15HinaspanAdanwanEvawanqa,costumbrenkumanhina, qhapaqkaymachaymankutipurqankuch’isipachamanta 16HinaqtinmiiskayninkuchaytutahatarispaDiosmanta mañakurankuAdanqasayasharqanmimañakuypi, chaywanpasmananyacharqanchumañakuyta, casarakuyninEvamantasonqonpiyuyaykusqanrayku; Chaynatamtutamantakamahinallakarqa 17K'anchayrikhurimuqtintaqAdanEvatanirqan:Hatariy, qoritaapamuwasqankuorqoqurayninmanrisun,hinaspa Señortatapusunchiskaymanta,nispa 18Evataqniran:“Adan,¿imataqchayri?”,nispa 19Paytaqkutichirqan:"Señortamañakusaq casarakuyniykimantawillawananpaq,manan kamachisqanmanhinaqaruwasaqchu,manachayqa qantapasñoqatapaschinkachiwasunmiChaysupaykunan sonqoytaninatahap'ichiwarqanku,rikuchiwasqankuta yuyaykuspa,huchasaparikhuriyninkupi",nispa. 20HinaqtinmiEvaqaAdantanirqan:“¿Imaraykunorqo uraymanrinanchis?Aswanallinqamachayninchispi sayarispaDiosmantamañakusun,kayyuyaychayallinchus ichamanachusichamanachuschaytayachananchispaq”, nispa

21HinaqtinmiAdanhatarispamañakuspanirqan:“Diosníy, yachankinqancontrahuchallikusqaykuta, huchallikusqaykumantapachanmanak’ancharishaqkayku, cuerpoykutaqmillayanimalmantukupurqan,mikhunata ukyanatapasnecesitaspa,animalkunaqmunapayayninwan ima”,nispa

22"Diosníy,kamachiwaykuamamanakamachisqaykiwan paykunamansaqenaykupaq,manaimamanpas urmachiwanaykupaqManakamachiytaqowaptiykuqa atipasqakasaqku,hinaspaSatanaspayuyaychayninta qatikusaqku,hukmantanwañurachiwankiku"

23"Manakaqtinqa,almanchistaqechuwasun,kay animalpamunapayayninmantat'aqakusun.Manataq kaymantakamachikuytaqowawaqtiykuqa,Evata ñoqamantat'aqaway,ñoqatapaspaymantat'aqaykuway, sapankaykutaqhukmantakarumanchurawayku".

24"Hukyapamanta,Diosníy,t'aqanawaspaykuqa, supaykunaqaq'otuwasunmirikhuriyninkuwan, sonqonchistataqch'usaqyachiwasun,yuyayninchistapas qhellichanqakunKaypimAdanmañakuynintatukurqa

73RAKI

1HinanDiosqaAdanparimasqankunataqhawarirqan cheqaqkasqanmanta,Satanaspayuyaychayninta respetaspataqunaytasuyakunmankamachikuyninta

2DiostaqAdantaallinpaqqhawarirqankaymanta yuyaykusqanpi,ñawpaqenpimañakusqanpiwan;Diospa SimintaqAdanmanhamuspapaytanirqan:"Adan, qallariypikaycuidadoyoqkaspaqa,manaraqhuertamanta kayhallp'amanganashaspaykiqa!"

3ChayqhepamanmiDiosqaqoritaapamuqangelninta, inciensoapamuqangelta,mirrataapamuqangeltawan AdanmankacharqancasarakusqanEvamanta willanankupaq

4HinaqtinmichayangelkunaqaAdantaniranku:“Qorita hap’ispaEvamanqoycasarakuyregalotahina,hinaspa casarakuyregalotahinaqoy,chaymantataqinciensota mirratapasregalotaqoy,qanpaspaypashukaychalla kaychis”,nispa.

5Adanmiangelkunaqnisqantauyarispaqoritahap’ispa Evaqp’achanmanchurarqanHinanmakinwan casarakurqan.

6HinaqtinmiangelkunaAdantaEvatawankamachirqanku tawachunkap’unchaytawachunkatutaDiosmanta mañakunankupaq.chayqhepamantaq,Adanwarminman haykunanpaq;imaraykuchuschhaynaqakayqach’uya manaqhellichasqaruwaymikanman;miraytamunaq wawakunayoqtaqkanan,kaypachamanhunt’achiqtaq 7HinaqtinmiAdanpasEvapasangelkunaqnisqanta chaskirqankuHinanangelkunapaykunamantaripurqanku 8ChaymantataqAdanwanEvawanayunaytaqallarirqanku, tawachunkap’unchaytukukunankamachaymantataq angelkunaqnisqanmanhinahuñunakurqankuAdan huertamantalloqsisqanmantapachaEvawan casarakunankamaiskaypachakiskaychunkakinsayoq p’unchaymikarqan,chaymiqanchiskillachunkakinsayoq p’unchay

9ChhaynapinSatanaspaAdanwanmaqanakusqanqa atipasqakarqan.

1Paykunankaypachapitiyarqankullank’aspa, cuerponkupiallinkausanankupaq;Evaqisqonkilla wachakusqankama, wachakunan tiempo qayllaykamunankama

2HinaspanAdantanirqan:"Kaymachayqach'uya ch'uyanchasqan,huertamantalloqsimusqaykumantapacha señalkunaruwasqaykurayku,chaypitaqyapamanta mañakusaqkuChhaynaqamananallinchukanmanchaypi horqomunaypaq,aswanpasallichaychischaypakakuq qaqaman,chaytanSatanaspawikch'uykuwarqanchis chaywanwañuchiytamunaspa,ichaqachaymachayqa hoqarispatoldohinamast'arisqakarqanDiosmihuk machaytaruwarqan"

3ChaymantataqAdanEvatachaymachaymanaparqan; Wachakunantiempochayamuqtintaq,sinchita wachakurqanChaynamAdanpasllakikurqa,sunqunpas payraykuñakarirqa;wañunanpaqñakashasqanrayku; Diospapaymanrimasqanhunt'akunanpaq:"Ñak'ariypi wawatawachakunki,llakikuypitaqwawaykita wachakunki".

4AdanmiichaqaEvasasachakuypitarikusqantarikuspa, sayarispaDiosmantamañakuspanirqan:Señorníy, khuyapayakuyniykiwanqhawariway,hinaspa llakikuyninmantahorqomuy”,nispa

5HinaqtinmiDiosqasirvientanEvataqhawarispa qespichirqan,paytaqphiwichurintawachakurqan,paywan kuskataqhukususintapas

6ChaymantanAdanqakusikuranEvakacharichisqa kasqanmanta, hinallataq wachakusqan wawankunamantapasAdanmimachaypiEvataservirqan pusaqp'unchaytukukunankamachuritaCainsutiwan sutichaptinku,ususitapasLuluwanispasutichaptinku.

7Cainpasignificadonqa“cheqnikuq”,mamankuqwiksanpi ñañantacheqnikusqanrayku;erechaymanta lloqsimurqanku.ChayraykumAdansuticharqaCaínnispa. 8IchaqaLuluwaqa"sumaq"niytamunan,mamanmanta aswansumaqkasqanrayku

9ChaymiAdanwanEvawansuyakurqankuCainwan ñañanwantawachunkap’unchayniyoqkanankukama, hinanAdanEvatanirqan:“Wawakunaqrantinpiofrendata haywasaqku”,nispa.

10Evataqnirqan:Piwichuripaqhuksacrificiota ruwasaqku,chayqhepamantaqususipaqhukofrendata ruwasaqku”,nispa.

75RAKI

1ChaymantataqAdanhukofrendatawakichirqan, Evawantaqwawankupaqhaywarqanku,hinaspaqallariypi ruwasqaaltarmanaparqanku.

2HinaspanAdanofrendatahaywarirqan,hinaspanDiosta valekurqanofrendantachaskinanpaq

3HinanDiosqaAdanpaofrendantachaskirqan,hinaspan hanaqpachamantak'anchaytakachamurqan,chay ofrendatak'anchariq.HinanAdanwanchurinwan ofrendamanasuykurqanku,Evawanususinwantaqmana asuykurqankuchu

4HinaqtinmiAdanqaaltarmantauraykamuspa kusisqallañakasharqankuAdanwanEvawantaqususin pusaqchunkap’unchayniyoqkanankamasuyarqanku;

chaymantataqAdanhukofrendatawakichispaEvaman wawakunamanpasaparqan;Hinanaltarmanrirqanku, chaypinAdanhaywarqan,sapakutillaofrendanta chaskinanpaq,nispa.

5HinanSeñorDiosqachaskirqanAdanpaEvaqofrendanta. HinaptinmiAdanpas,Evapas,warmakunapas asuykuspanku,kusikuspaorqomantauraykamurqaku

6Ichaqamanankutirirqankuchunacesqankumachayman. aswanmiTesoroMachaymanhamurqan,warmakuna chaytamuyurinankupaq,huertamantaapamusqa señalkunawansaminchasqakanankupaq

7Ichaqachayseñalkunawansaminchasqakaspankutaq, nacesqankumachaymankutipurqanku.

8Ichaqa,manaraqEvaofrendatahaywashaqtinmi,Adan paywankuskaunumayumanripusqa,chaymayumanmi qallariypiwikch’uykusqaku.chaypitaqmayllikurqanku. Adanmicuerpontamayllakurqa,Evapascuerpontapas mayllakurqam,paykunamanchayamusqanñakariyhinaspa llakikuyqipata.

9IchaqaAdanwanEvawan,unumayupimayllikuspa,sapa tutaTesoroMachaymankutiqku,chaypinmañakuspa saminchasqakarqanku;chaymantataqkutipurqanku machaykumanmaypichuswawakunanacerqanku

10ChhaynatanAdanpasEvapaswarmakunachuchuta tukunankukama.Chaymantataq,ñuñumantañuñusqa kaptinku,Adanwawankunapaalmanpaqofrendataruwarqa; manataqmikinsakutitachupaykunapaqofrendataqorqan, sapasemana.

11Wawakunatañuñunanpaqp’unchaykunatukukuqtinmi Evaqawakmantawiksallikurqan,p’unchayninkuna tukukuqtintaqhukqhariwawatawachakurqan.Churintataq Abelsutiwansuticharqanku,ususintawantaqAklianispa 12Tawachunkap’unchaytukukuqtintaqAdanchuripaq sacrificiotahaywarirqan,pusaqchunkap’unchay tukukuqtintaqususinpaqhuksacrificiotaruwarqan, paykunawantaqruwarqan,imaynanñawpaqtaCainwan ñañanLuluwawanruwarqanhinata.

13TesoroMachaymanpusarqan,chaypinsaminchata chaskirqanku,chaymantataqnacesqankumachayman kutipurqanku.ChaykunanacesqanqhepamanmiEvaqa manañawawayoqchukapurqan

76RAKI

1Wawakunaqaaswankallpayoqkaytaqallarirqanku, wiñaytataqqallarirqanku;Cainmiichaqarumisonqo karqan,sullk'awawqentataqkamachikurqan

2Sapakutitaqmitaytanofrendatahaywaqtinqaqhepapi qhepakuq,manataqpaykunawanriqchuofrendata haywananpaq

3Ichaqa,Abelmantarimaspaqa,llamp’usonqoyoqmi karan,taytantapasmamantapaskasukuqmi,sapakutillanmi ofrendatahaywanankupaqtanqaq,munakusqanrayku hinaspananchatamañakuspaayunaspa

4ChaymantataqkayseñalqaAbelmanhamurqanQhapaq Machaymanhaykuspaqorik'aspikunata,inciensota, mirratawanrikuspa,tayta-mamanAdantaEvatawan tapurqan,hinaspanpaykunatanirqan:–¿Imaynataq kaykunawanhamurqankichis?

5ChaymantataqAdanwillarantukuyimapasasqanta. HinaspanAbelqasinchitasientekurqantaytanpa willasqanta

6ChaymantapastaytanAdanmiwillaranDiospa ruwasqankunamanta,huertamantawan.chayqhepamantaq, chaytutantintaytanpaqhepanpiqhepakurqanTesoros Machaypi.

7ChaytutamañakushaqtintaqSatanasqahukrunaq rikch'ayninpirikhurimurqan,paytaqnirqan:Askha kutitantaytaykitakallpacharqankiofrendatahaywananpaq, ayunananpaq,mañakunanpaqpas,chayraykun wañuchisqayki,kaypachamantataqwañuchisqayki”,nispa 8AbeltaqichaqaDiosmantamañakuspaSatanasta paymantaqarqorqanmanataqmidiabloqrimasqankunataqa creerqankuchuP'unchayñakashaqtintaqDiospaangelnin paymanrikhurimurqan,paytaqnirqan:"Amapisiyachiychu ayunayta,mañakuytapas,nitaqDiosniykimanhaywaytapas Hinanangelqapaymantaripurqan

9P’unchayñakashaqtinmiAbelqaAdanmanwanEvaman risparikusqanrikuymantawillaranChaytauyarispankun ichaqasinchitallakikurqanku,ichaqamananimatapas nirqankuchu.paykunaqasonqochallarqankun.

10RumisonqoCainmantarimaspataq,Satanasqatutapi paymanhamusparikuchikuspanirqan:“AdanwanEvawan wawqeykiAbeltamunakusqankumantaaswanta munakusqankurayku,munakusqankuraykutaqsumaq panaykiwancasarakuytamunanku,ichaqamanaallin pananwancasarakuytamunanku,cheqnikusqankurayku; 11"Kunanqa,chhaynataruwaqtinkuyuyaychayki wawqeykitawañuchinaykipaq,chaypachanpanaykiqa qanpaqsaqesqakanqa,ñañantaqwikch'usqakanqa".

12SatanasqapaymantaripurqanIchaqamillayrunaqa Cainpasonqonpinqhepakurqan,payqaaskhakutitan maskharqanwawqentawañuchinanpaq.

77RAKI

1IchaqaAdankuraqwawqensullk’akunata cheqnikusqantarikuspa,sonqonkutallamp’uyachinanpaq kallpachakurqan,hinaspanCaintanirqan:“Waway, tarpusqaykirurukunatahap’iy,hinaspaDiosmanofrendata hayway,millayruwayniykitahuchaykitapas pampachananpaq”,nispa.

2Abeltapasnillarqantaqmi:“Tarpusqaykimantahap’ispa ofrendatahayway,hinaspaDiosmanapamuy,manaallin ruwasqaykitahuchaykitapaspampachananpaq”,nispa.

3HinaqtinmiAbelqataytanpakunkantauyarispa tarpusqantahap'ispaallinsacrificiotahaywarirqan, hinaspantaytantanirqan:–Hamuyñoqawankuska,imayna haywanaypaq,nispa

4HinaspanAdanwanEvawanrirqanku,hinaspan rikuchirqankualtarpatapiregalontahaywanankupaq Chaymantataqchayqhepatasayarispamañakurqanku AbelpaofrendantaDioschaskinanpaq

5HinanDiosqaAbeltaqhawarispaofrendantachaskirqan. DiosqaAbelwanmiaswantakusikurqanofrendanmantaqa, allinsonqonwanch'uyacuerponwanimaPaypiqamanan imaq’otukuypaskarqanchu

6Chaymantataqaltarmantauraykamuspatiyasqanku machaymanrirqanku.IchaqaAbelqaofrendanta qosqanmantakusisqakasqanraykunsemanapikinsakutita yapamantaruwaq,taytanAdanpaejemplontahina

7Cainmantarimaspaqa,mananofrendahaywayta munarqanchuichaqataytanpaanchaphiñakuynin qhepamanmihukkutillaqokuynintahaywarirqan;

Sacrificiotahaywaqtintaq,ofrendanofrendanpiñawin kasharqan,aswanhuch'uyovejantapasofrendapaq hap'irqan,ñawintaqwakmantachaymanhap'irqan’,nispa 8ChayraykunDiosqaofrendantamanachaskirqanchu, sonqonpirunawañuchiqyuyaykuykunawanhunt'a kasqanrayku

9LlapallankumEvapawachamusqanmachaypi kawsarqaku,Cainchunkapichqayuqwatayuqkanankama, Abelñataqchunkaiskayniyuqwatayuqkanankama

78RAKI

1HinaqtinmiAdanEvatanirqan:Qhawariy, wawakunaqawiñasqañan,paykunapaqqawarmita maskhaypiyuyaykunanchismi,nispa

2Evataqkutichirqan:¿Imaynatataqruwasunman?

3HinaqtinmiAdanpaytanirqan:“Abelpapananwanmi Cainwancasarakusaqku,CainpapananwantaqAbelwan”, nispa.

4EvataqAdantanirqan:–MananCaintaqagustawanchu rumisonqokasqanrayku,aswanpassuyakuchunku paykunaqrantinpiSeñormanofrendananchiskama”,nispa. 5Adanmimanañaniranñachu

6ChaykamataqSatanasqachakrarunaqrikch'ayninpi Cainmanhamuspapaytanirqan:–Qhawariy,Adanwan Evawaniskayninkucasarakunaykipaqrimanakurqanku, hinaspanrimanakurqankuAbelpapananwan casarakunankupaq,pananniykitaqpaywan casarakunankupaq,nispa

7"Ichaqamanamunakusqaykaqtinqamanankaytaqa willaykimanchukarqan.Chaywanpasyuyaychasqayta hap'ispauyariwankichayqa,casarakuyp'unchaypin apamusqaykisumaqp'achakunata,qoriqolqetaaskhata, familiaykunapasqanmanmihamunqaku".

8HinaqtinmiCainqakusisqatapuran:¿Maypitaq aylluykikunakashanku?

9Satanasqataqkutichirqan:“Warmichaykunaqawichay ladohuertapinkashanku,chaymanmihukkutipitaytayki Adantapusamuytamunarqani,ichaqamananchaskiyta munarqanchuofrecesqayta”,nispa.

10"Qanmiichaqa,rimasqaytachaskinkichis, casarakuyniykichisqhepamanhamuwaqchischayqa, samarinkichismiñak'ariypikasqaykimanta,hinaspan samarinkichis,aswanallintaqmikankichistaytayki Adanmantaqa"

11SatanasparimasqantauyarispanCainqaninrinta kicharirqan,hinaspanrimasqanmank’umuykurqan

12Manataqmichakrapiqhepakurqanchu,aswanpasmaman Evamanrispamaqaspañakarqan,hinaspannirqan: “¿Imaraykunpanaytapusashankiwawqeywan casarakunaykipaq?wañupuniñachu”,nispa

13Mamanmiichaqaupallachirqan,hinaspanbekashasqan chakramankacharqan

14HinaqtinmiAdanhamuspa,Cainparuwasqantawillaran 15Adanmiichaqallakikuspach'inllakasharqan, manataqmiimatapasrimarqanchu

16PaqaristinmiAdanchurinCaintanirqan:–Ovejaykikunata,uñakunata,allinkunatapashap'ispa Diosniykimanhayway,hinanwawqeykiwanrimasaq, Diosninmantrigoofrendataqonaypaq”,nispa.

17IskayninkuntaytankuAdanpanisqantauyarirqanku, hinaspanofrendankutahap’ispaaltarpaqayllanpiorqopi haywarqanku

18Cainmiichaqawawqentahatunchakuspaaltarmanta qarqorqan,manataqmimunarqanchualtarpatapi ofrendantahaywananpaqichaqa,chaypatapinkikinta haywarirqan,hatunchakuqsonqowan,q’otuywanhunt’a, q’otuywanima.

19Abelmantaqichaqaqayllarumikunatasayarichirqan, chayrumipatapitaqhuch'uyyaykukuspamanaq'otukuq sonqowanregalontahaywarqan

20ChaypachanCainqasayasharqanregalotahaywasqan altarpaqayllanpi.HinanDiostawaqyakurqanofrendan chaskinanpaq;ichaqaDiosqamananpaymanta chaskirqanchu;manataqmidivinaninapas uraykamurqanchuofrendanruphananpaq.

21Paymiichaqaaltarpachimpanpisayasharqan,asikuspa, phiñakuspa,wawqenAbeltaqhawarispa,Diosofrendanta chaskinmanchusichamanachuschaytaqhawananpaq.

22AbeltaqDiosmantamañakurqanofrendatachaskinanpaq Hinaptinmihukdivinaninauraykamuspanofrendata ruparurqa.HinanDiosqaofrendanpamisk'iq'apayninta asnachirqanAbelpaytamunakusqanrayku,paypi kusikusqanrayku

23Diosqapaywankusikusqanraykun,ofrendanmanta mikhuqrunaqrikch’ayninpik’anchayangeltakachamurqan, ofrendanpamisk’iq’apaynintaasnasqanrayku,Abelta sonqocharqanku,sonqontataqkallpacharqanku.

24Cainmiichaqawawqenpaofrendanpitukuyima sucedesqantaqhawasharqan,chaymiphiñakurqan

25HinaspanSimintakicharispaDiostak’amirqan ofrendantamanachaskisqanrayku

26DiosmiichaqaCaintanirqan:–¿Imanaqtintaquyayki llakisqakashan?,chaninkay,ofrendaykitachaskinaypaq Ñoqamantanrimapakurqanki,ichaqaqankikiykicontran”, nispa

27HinaqtinmiDiosqaCaintaanyaspaniran,paytapas ofrendantapasmillakusqanrayku

28Caintaqaltarmantauraykamurqan,llimp’inpas t’ikrakurqan,llakiuyayoqtaq,taytanmanmamanman rispataqtukuyimapasasqantawillarqanHinaspapas AdanmianchatallakikurqanCainpaofrendantaDiosmana chaskisqanrayku.

29Abelmiichaqakusisqakusisqasonqowanuraykamuspa taytanmanmamanmanpaswillarqanofrendantaDios chaskisqanmanta.Hinaspankusikuspauyanta much'aykurqanku

30HinanAbelqataytantanirqan:“Cainaltarmanta wikch’uwasqanrayku,manataqmichaypatapiregaloyta haywaytamunarqanchu,chaymiñoqakikiypaqhukaltarta ruwarqani,hinaspanchaypatapiofrendaytahaywarqani”, nispa.

31ChaytauyarispanAdanqasinchitallakikurqan, qallariypiruwasqanaltarkasqanrayku

32Cainmantarimaspaqasinchiphiñakuspanchakraman rirqan,chaypinSatanasqapaymanhamuspanirqan: “WawqeykiAbeltaytaykiAdanwan pakakusqanmantapachan,altarmantawikch’usqaykirayku, uyantamuch’aykurqanku,paymantataqastawan kusikunku”,nispa.

33SatanaspanisqantauyarispanCainqasinchita phiñakurqanmanataqmipimanpaswillarqachuIchaqa

wawqentawañuchinanpaqmisuyashasqa,machayman pusanankama,chaymantataqniran:--

34"Wawqewawqe,chaysuyuqaanchasumaqmi,chaypiqa kanmichayhinasumaqsumaqsach'akuna, qhawarinapaqtaqsumaq!Ichaqawawqey,manan hayk'aqpashukp'unchaypaschakrapikarqankichaypi kusikunaykipaq"

35"Kunanp'unchay,wawqey,anchatanmunaniñoqawan kuskachakramanhamunaykita,kusirikunaykipaq, chakranchistaovejanchiskunatapassaminchanaykipaq, chaninrunankanki,anchatanmunakuykiwawqey!ichaqa ñoqamantat'aqakurqanki"

36HinaqtinmiAbelqawawqenCainwankuskachakraman rinanpaqarí

37IchaqamanaraqlloqsishaspanCainqaAbeltanirqan: “Suyaykuway,sallqaanimalkunaraykuhukk’aspita apamunaykama”,nispa

38HinaqtinmiAbelqamanahuchayoqkashaspa suyasharqan.IchaqaCain,ñawpaqpikaq,hukk’aspita apamuspalloqsirqan

39PaykunanCainwanwawqenAbelwanñannintapuriyta qallarirqanku.Cainpaywanrimaspa,sonqochaspa,tukuy imataqonqachinanpaq

79RAKI

1Chhaynatataqpurirqanku,sapallancheqasman chayanankukama,maypichusmanaovejakunakarqanchu; chaymantataqAbelqaCaintanirqan:Qhawariy,wawqey, purispasayk'usqañankashanchis,mananrikunchischu sach'akunatapas,rurukunatapas,nitaqq'omertapas,nitaq ovejakunatapas, nitaq mayqentapas willawasqaykikunatapas¿Maypitaqkashanku saminchanaypaqniwasqaykiovejakuna?"

2HinaqtinmiCainqapaytanirqan:–Hamuy,chayratopin askhasumaqkaqkunatarikunki

3ChaymantataqAbelqañawpaqmanrirqan,Caintaq qhepantaqhepakurqan

4Abelqamanallullakuspanmanahuchallikuspa purisharqan.wawqenwañuchinantamanaiñispa.

5HinaqtinmiCainqapaymanasuykuspanrimasqanwan sonqocharqan,qhepantapisillatapurispachaymantataq usqhayllaphawarispak'aspiwanmaqarqan,hukmaqasqa, hukmaqasqa,musphanankama,

6Abeltaqpampamank'umuykuspa,wawqenwañuchiyta munashaqtarikuspa,Caintanirqan:"Wawqey, khuyapayaway,ñuñusqaykuwanamawaqaykuwaychu! Wachawaqniykuwiksawan,kaypachaman pusawaqniykuwan,amachayk'aspiwanwañuchiwaychu! sut'imanta"

7HinaqtinmiCain,sinchisonqoyoq,millaywañuchiqruna, hatunrumitahap’ispa,wawqenpaumanpiwaqaykurqan, umachankunalloqsimunankama,yawarninpitaqkuyurirqan, ñawpaqenpi

8Caintaqmanawanakurqanchuchayruwasqanmanta

9IchaqakaypachaqachaninAbelpayawarninchayman urmaykuqtinmikhatatatarqan,yawarnintaukyaspataq, Caintayawarnintaurmachiytamunarqan

10AbelpayawarninmipakasqallaDiostawaqyakurqan wañuchiqninmantavengakunanpaq.

11HinaqtinmiCainqawawqentachurananpaqhallp'ata t'oqoytaqallarirqanPaypamanchachikusqanmantam

katkatatachkarqa,chaymikaypachatapaymanta katkatatachkaqtarikuspa.

12Hinanwawqentaruwasqant’oqomanwikch’uykuspa hallp’awantapaykuran.Ichaqakaypachaqamanan chaskiytamunarqanchu;ichaqachayllawischuykurqa.

13Cainqayapamantanhallp'atat'oqospawawqentachaypi pakarqanichaqayapamantankaypachaqapaykikin patamanwikch’upurqan;kimsakutikamamkaypachaqa Abelpacuerpontakikinpahawanmanwischururqa

14T'uruhallp'ataqñawpaqkutipiwikch'upurqan,mana ñawpaqkamasqakasqanraykuiskaykaqkutipitaq wikch’uykurqan,manataqchaskiytamunarqanchu,chanin runa,allinrunakasqanrayku,manaimaraykuwañuchisqa kasqanrayku;Kaypachataqkinsakutitawikch'uykuran, manataqchaskiytamunarqanchu,wawqenpañawpaqenpi huktestigoqhepananpaq.

15ChhaynatankaypachaqaCainmantaburlakuran, wawqenmantaDiospaSiminpaymanhamunankama 16HinanDiosqaphiñakuspasinchitaphiñakurqanAbelpa wañupusqanmantaHanaqpachamantataqt'oqyamurqan, lliphlli-kaykunataqñawpaqentarirqan,WiraqochaDiospa SimintaqhanaqpachamantaCainmanhamuspapayta nirqan:MaypitaqwawqeykiAbelkashan?

17HinaqtinmiCainqahatunsonqowan,k'arak kunkawantaqkutichirqan:Diosníy,¿imaynataqwawqey qhawaqkani?

18HinanDiosqaCaintanirqan:“Ñoqankachunwawqeyki Abelpayawarnintaukyaqhallp’a,qantaqkhatatataspa chhaphchikuy,kaytaqqanpaqseñalkanqa,pipastariqniyki wañuchisunki”,nispa

19CainmiichaqawaqarqanDioschaysimikunatapayman nisqanraykuCaintaqPaytanirqan:“Diosníy,pipas tariwaqniyqawañuchiwanqa,kaypachamantataq chinkachisqakasaq”,nispa.

20HinaqtinmiDiosqaCaintanirqan:Pipastariqniykiqa mananwañuchisunkichu,nispaimaraykuchusmanaraq chaytaruwashaqtinmiDiosqaCaintanisharqan:“Cainta wañuchiqqaqanchiscastigotansaqesaq”,nispaCainman Diospasiminmantarimaspaqa:“¿Maypitaqwawqeykiri?”, nispa.Diosqakhuyapayakuspanchaytanirqan, pesapakunanpaqkallpachakunanpaq

21ChaytiempopiCainyuyaymankutirikuspaninman karqan:“Diosníy,pampachawayhuchayta,wawqey wañuchisqaymantawan”,nispachayqa,Diosmihuchanta pampachanmankarqan

22DiospaCaintanisqanmanta:“Wawqeykiqyawarninta ukyaqhallp’añakasqakachun”,nispaDiosqamanan ñakarqanchu,aswanpashallp'atañakarqan;manañachay allpachuAbeltawañuchirqan,manaallinruwaqtaqkarqan chaypas

23Allinmikarqanchayñakayrunawañuchiqman urmaykunanpaq;chaywanpaskhuyapayakuywanmiDiosqa yuyaynintakamachirqanmanapipasyachananpaq, Cainmantataqt’aqakurqan

24HinanJesusqapaytanirqan:¿Maypitaqwawqeyki kashan?Chaytataqkutichispanirqan:Mananyachanichu, nispa.HinanKamaqrunaqapaytanirqan:Katkatata, khatatatay,nispa

25HinaqtinmiCainqakhatatataspamancharikurankay señalwanmiDiosqallapakamasqakunaqñawpaqenpi ejemplotaruwarqan,wawqentawañuchiqhinaDiospas khatatataytapasmanchakuytawanmipaymanapamurqan,

qallariypithakkashasqantarikunanpaq,qhepamanpas katkatatayta,manchakuytawanaguantasqanmantawan. ChhaynapinDiospañawpaqenpihuch’uyyaykukuspa huchanmantawanakuspaqallariypikusikusqanthakkayta maskhananpaq.

26Diospasiminpitaq:“PipasCaintawañuchiqqaqanchis castigokunatansaqesaq”,nispa,DiosqamananCainta espadawanwañuchiytamunasharqanchu,aswanpas kallpachakurqanmiayunaspa,mañakuspawaqaspawan sinchikamachikuywan,huchanmantakacharichisqa kanankama

27Chayqanchiscastigokunaqaqanchismiraymi,chay tiempopinDiosqaCaintasuyasharqanwawqenta wañuchisqanmanta

28Cainmantanichaqawawqentawañuchisqanmantapacha manamaypipassamaytatariytaatirqanchu.ichaqa AdanmanwanEvamankutipurqan,khatatataspa, mancharisqa,yawarwanqhellichasqaima